ENTEK EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ
ANA KONTROL RÖLESİ ( MASTER CONTROL RELAY ) PLC programında belli bir alandaki emirlerin aktif veya pasif yapılmasını sağlayan bir grup grup komutl komutlar ar grubud grubudur ur.. Kontak Kontaklılı kumand kumanda a devrel devreleri erinde nde ,devre ,devrenin nin belli belli bir bölge bölgesin sinin in kontrolünü sağlayan kontağın fonksiyonu MC! ye yüklenmi"tir. #evrenin $alı"masına i%in verir veya verme%. &rneğin a"ağıda verilen kontaklı kumanda devresinde '() kontağı kapalı olmalı ki sonraki devre ener*ilensin. A
MC( + MC MC alanının alanının ba"langı ba"langıını ını belirle belirler. r. MC# + MC MC alanının alanının sonunu sonunu belirle belirler. r. MC- + MC( komutu komutu ile a$ılan a$ılan alanda alanda i"leneek i"leneek progra programın mın aktif aktif olmasını olmasını sağlar sağlar.. MC + MC( MC( komutu komutu ile a$ılan a$ılan alanda alanda i"leneek i"leneek programın programın pasif olmasını olmasını sağlar sağlar.. (na kontrol rölesinin aktif ettiği bölgenin bölgenin ener*isinin kesilmesi durumunda durumunda bu bölgede + •
(ktif olan tüm $ıkı"ılar '/) olur. olur.
•
0 ve elemanları durumunu korur.
•
1ransfer 1ransfer edilen değerler '/) olur (na kontrol rölesini kullanarak bir devre tasarlayalım ve ana kontrol rölesini olu"turan
komutları tanıyalım.
&nelikle &nelikle '2vervie3 '2vervie3s) s) menüsünde menüsünde 'Program 'Program Control) se$eneğini se$erek kullanaağımı% komutları a$alım.
ANA KONTROL RÖLESİ ( MASTER CONTROL RELAY ) PLC programında belli bir alandaki emirlerin aktif veya pasif yapılmasını sağlayan bir grup grup komutl komutlar ar grubud grubudur ur.. Kontak Kontaklılı kumand kumanda a devrel devreleri erinde nde ,devre ,devrenin nin belli belli bir bölge bölgesin sinin in kontrolünü sağlayan kontağın fonksiyonu MC! ye yüklenmi"tir. #evrenin $alı"masına i%in verir veya verme%. &rneğin a"ağıda verilen kontaklı kumanda devresinde '() kontağı kapalı olmalı ki sonraki devre ener*ilensin. A
MC( + MC MC alanının alanının ba"langı ba"langıını ını belirle belirler. r. MC# + MC MC alanının alanının sonunu sonunu belirle belirler. r. MC- + MC( komutu komutu ile a$ılan a$ılan alanda alanda i"leneek i"leneek progra programın mın aktif aktif olmasını olmasını sağlar sağlar.. MC + MC( MC( komutu komutu ile a$ılan a$ılan alanda alanda i"leneek i"leneek programın programın pasif olmasını olmasını sağlar sağlar.. (na kontrol rölesinin aktif ettiği bölgenin bölgenin ener*isinin kesilmesi durumunda durumunda bu bölgede + •
(ktif olan tüm $ıkı"ılar '/) olur. olur.
•
0 ve elemanları durumunu korur.
•
1ransfer 1ransfer edilen değerler '/) olur (na kontrol rölesini kullanarak bir devre tasarlayalım ve ana kontrol rölesini olu"turan
komutları tanıyalım.
&nelikle &nelikle '2vervie3 '2vervie3s) s) menüsünde menüsünde 'Program 'Program Control) se$eneğini se$erek kullanaağımı% komutları a$alım.
DİKKAT: •
MC ail stop uygulaması olarak kullanılama%.
•
MC CP4!yu $ok yava"latır.
•
5ir MC i$inde maksimum maksimum 6 adet bölge olu"turulabilir. olu"turulabilir.
SIÇRAMA KOMUTLARI
'2ve '2verv rvie ie3 3s)
menü menüsü sünd nde e
'8um '8umps ps))
se$e se$ene neği ğini ni
se$ se$erek erek
kullanaağımı% komutları a$alım. 84MP
+ 9ner*ili ise etikete sı$ra, ener*isi% iken sı$rama
84MP721 + 9ner*ili ise etikete sı$rama, sı$rama, ener*isi% ise sı$ra sı$ra L(59L
+ 9tiket. 0ı$rama adresi
721 + 8MP yerine yerine 8MP7 komutunun komutunun uygulamasını yapını%
PLC’DE PALS ÜRETMEK
PLC!nin
:ard3are
ayarlarının
yapıldığı
$alı"ma
sayfasında
se$ilen
CP4!nun
ü%erinde
mause
sağ
'2b*et
Properties)
se$ilirse
CP4!nun
ö%elliklerini
penere
a$ılır.
Memory)
tıklanıp gösteren
'Cyle;Clok
se$ildiğinde
CP4!nun
$evrim süresini ve pals üreteek Memory 5yte adresini gösteren penereye ula"ılır. 'Clok memory)nin önüne tik i"areti konulur ve :angi byte adresi kullanılaaksa yanındaki kutuuğa ya%ılır.
/.= s
M =//.=
/.> s
M =//.>
/.? s
M =//.@
/.A s
M =//.?
/.6 s
M =//.A
=
M =//.B
=.B s
M =//.
>
s s Dlik palsler üretirler.
ÖRNEK : /.A s
=s
Q0.0
=s Q0.1
DATA TİPLERİ
>s
1. INTEGER – INT (1 !IT İ"ARETLİ TAMSAYI) 5E7
+
> F //// //// //== /=/= =.bit i"aret biti G0ignH
/II.GJH
veya
=II.GH
erilen sayının '#eimal) kar"ılığı //// //// //== /=/= >A J >? J >> J >/ @> J =B J ? J = A@ erilen sayının '
/
@
A
O F =B F //@A
TA"IMA (MO#E) KOMUTU 5ir veriyi ba"ka bir noktaya ta"ımak ama$lı kullanılır. 97 giri" "artı, 972 i"lemin ger$ekle"me durumunu ifade eder.
Move komutları ile yukarıdaki devreyi kurunu%. 2lu"turulan (1 tablosunda MO=/!a :er:angi bir değer atanmadığında MO=> ve MO=?!ün durumlarını ineleyini%. MO=/ adresine > F //// //// ==== /=/= değerini girerek modify edini%. Maksimum > F /=== ==== ==== ==== değeri girilebilir. 5u sayının #eimal kar"ılığı @>B,
$. DOU!LE INTEGER % DINT ( &$ !IT İ"ARETLİ TAMSAYI) &. REAL ('LOATING POINT) ( &$ !IT RASYONEL SAYILAR) 5E7 + > F ///= =/// =/=/ //// //// =/== ==== ///= #9C + L F ?=@ =?> //= @> bitlik veriyi deimal değere $evirdiğimi%de 'L) ile kar"ıla"ırı% ki ' L) u%un anlamındadır. #eimal olarak girilebileek maksimum ve minimum değerler a"ağıdaki gibidir. Maksimum + L F > =? ?6@ B? Minimum
+ LF > =? ?6@ B?6
<9S + #O F =B F = 6 ( / / 5 =
ÖRNEK : Move komutunu kullanarak @> bitlik real bir sayıdan =B bit!lik veya 6 bitlik bilgi alabilirmiyi% Q
31 30 ………………………23
22 …………………………………………….0
27………………………….20 2-1………………………………………. ..2-23
R"aret 5iti
Move komutunu kullanarak real bir sayıyı ta"ımak istersek kullanılaak :afı%a alanları M# olarak ifade edilmelidir.
ÖRNEK : 1imerlarda kullanılaak data tipini se$mek i$in a"ağıdaki uygulamayı yapalım. 0TPulse timer Dın giri" "artı ortadan kalkarsa sa:ip olduğu değerleri korur.
1imer!ın i$eriğini integer $ıkı"ından okumak istersek GMO/H #isplay formatı #9C se$ilmelidir. 1imer!ın i$eriğini 5C# $ıkı"ından okumak istersek GMO>H #isplay formatı 0EM(1ECT1EM9 se$ilmelidir.
Counter!larda kullanılaak data tipini se$mek i$in a"ağıdaki uygulamayı yapalım.
Counter!ın i$eriğini integer $ıkı"ından
okumak istersek GMO/H #isplay formatı #9C
se$ilmelidir. Counter!ın i$eriğini 5C# $ıkı"ından okumak istersek GMO>H #isplay formatı Counter se$ilmelidir.
MATEMATİKSEL İ"LEMLER ÖRNEK :
UG=/J>H V 6W X @ ; > Q
(##
+ 1oplama i"lemi yapar GE7= J E7>H . 0onuu 241!a ya%ar.
045
+ Yıkarma i"lemi yapar GE7= V E7>H . 0onuu 241!a ya%ar.
M4L
+ Yarpma ilemi yapar GE7= X E7>H. 0onuu 241!a ya%ar.
#E
+ 5ölme i"lemi yapar GE7= ; E7>H . 0onuu 241!a ya%ar.
Zukarıdaki örnekte bölme i"lemi >!ye değil de real bir sayı olan >.A değeri ile yapılırsa #ata tipinde uyu"ma%lık ya"anır. Zapılan tüm i"lemleri tek #ata tipinde ger$ekle"tirmek gerekir. Enteger data tipi ile ile eal data tipi arasındaki fark Enteger!ın =B bit eal data tipinin ise @> bitlik alan yer i"gal etmesidir. Zanda
verilen
örnekte
i"lem
sonuunda istenen değerin dı"ında bir sonu$
olu"mu"tur.
Enteger
olarak
maksimum @>B değeri kullanılabilir. 9ğer bu değer a"ılırsa 972 $ıkı"ı aktif :ale gelme% ki buda yapılan i"lemin :atalı
ÖRNEK :
olduğu anlamındadır.
Matematiksel i"lemlerin sonu$ları :er %aman tam $ıkmayabilir. 9lde edilen sonuun üst değere, alt değere veya :angisine yakınsa yakın olduğu değere yuvarlamak mümkündür.
R*+ : '.A) da:il alt değere yuvarlar. '.A=) da:il üst değere tamlar
'LOOR : 0ayıyı tabana yuvarlar
TRUNC, : 2ndalıklı kısmı atar.
CEIL : 0ayıyı üst değere yuvarlar AKÜMÜLATÖRLER 0@// PLC!lerde > adet akümülatör vardır. 5it!lik veri alanı i"gal eder. (kümülatörler (CC4= ve (CC4> olarak adlandırılır.
MO> adresi M#6!e move komutu ile ta"ınmı"tır. Ladder diagramı komut di%inine $evirirsek ger$ekle"tirilen ta"ıma i"leminin i$eriğini görebiliri%. L
+ &nüne ya%ıldığı adresi veya değeri (CC4=!e yükler. (CC4=!de yüklü bulunan
değer (CC4>!ye gönderilir. GMO> i$eriği (CC4=!e ya%ılır.(CC4=!deki değer (CC4>!ye gönderilirH 1
+ (CC4=!e ya%ılan değeri 1 Dnin önünde ya%ıldığı adrese transfer eder.GMO>
değerini M#6!e transfer ederH 72P + 2perasyon yok anlamındadır.
JE
+ Komutu (CC4= ile (CC4>!deki değerleri toplar ve (CC4=!e ya%ar
E
+ (CC4>!den (CC4=!i $ıkartır. Kalan değeri (CC4=!e ya%ar Zukarıdaki devreyi 01L!e $evirelim ve i%lemeye alalım. R%leme moduna ge$ildiğinde
doğruluk tablosu a$ılır . (1 tablosundan değerler atanır.
0tandartIIII.(CC4=!dir. 0tandart veya (CC4> satırları i%leme anında doğruluk tablosunda yoksa ,mause!un sağ tu"una basıldığında 0:o3 se$eneğinden (umulator >!e ula"ılabilir.
DATA !LOKLAR #ata ve buna ait format bilgisini saklarlar , komut i$erme%ler. #a:a öneki uygulamalarda bilgiyi formatına bağlı olarak Memory adreslerine atamı"tık. &rneğin 1imer!ın i$eriğini integer formatında okumak i$in MO/ adresini kullanmı"tık. (nak MO/ adresi :afı%anın =B bitlik alanını kullanır. [ayet bi% bu adrese data adresi atamı" olsaydık bu :afı%a alanı kullanılmayaaktı. #ata blok sayısı CP4!ya göre deği"ir. Yalı"makta olduğunu% CP4!nun #5 sayısını öğrenmek i$in PLC T #iagnosti;0etting T Modüle Enformation T Performane #ata se$ilmelidir. #5/ sistemin kendine ait bilgilerini sakladığı alandır. Kullanıının kullanmasına i%in verileme%. #ata 5loklar ikiye ayrılır + =. 1üm 25,C,5!larının ortak kullanabildiği data bloklara \enel #5 G\lobalH denir. \lobal data blok eklemek i$in se$im yapıldığında kar"ımı%a 0:ared olarak $ıkaaktır. >. PLC programlama mantığı a$ıklanırken C ile 5 arasındaki farkın 5!lerin kendilerine ait data bloklarının olduğundan ba:sedilmi"ti. 5!na atanan ve sadee o fonksiyon
bloğunun kullandığı #5!lara &%el #5 GEnstaneH adı verilir. (nak 5ir 5!nun birden fa%la #5!u olabilir.
DATA !LOK OLU"TURMA =. #ata blok olu"turmak i$in Ensert T 0 5lok T #ata 5lok se$ilmelidir. >. 0ayfa ü%erinde mause sağ tıklanır. Ensert 7e3 2b*et T#ata blok se$ilir
25=!in yönettiği C= ve #5=!i DATA !LOK OLU"TURMA YÖNTEMLERİ a$alım. 1. KLASİK YÖNTEM (OPN İLE) C=!e yanda görülen devreyi ya%ımlayalım ve C=!i 25=!e $ağırtalım. 5u program #5 kullanılarak ya%ılımlanırsa]
#5=
se$ildiğinde
a$ılan
penere
#elaration
ie3
olarak
adlandırılır.
&rneğin start
butonuna kar"ılık bir data adresi tanımlayalım.
1ype
kısmına
adresin tipi girilmelidir. Enitial value
adresin
ba"langı$
değerini belirler. ie3 T #ata ie3 se$ilirse (tual alue satırı eklenmi" olarak
ve
değerlerin
i%lenmesine olanak sağlayan yeni bir penere a$ılır.
#elaration ie3 menüsünde adresler tanımlanırken adres tipine göre sıralama yapılması gerekir. 5u sıralama örnekleneek olursa+ #5 S/./ #5 S/.= #55 > #5O? #5#6 #5#=>
#2_4
#5 S/./ #5#=> #5 S/.= #55 > #5O? #5#6
Z(7LE[
C= a"ağıdaki
i"lemler ger$ekle"tirilmelidir.
E/./ adresinin aktif ettiği ^/./ $ıkı"ı #5=!in /!ını byte!ının /!ını biti tarafından aktif edilmektedir G#5=.#5S/./H.
$. KOM!İNE KOMUT KULLANIMI Zukarıdaki örneği bu yöntemle ger$ekle"tireek olursak tek fark C=!in ya%ılımlanmasıdır. \eleneksel yöntemden da:a kolay bir yapısı vardır.
1ekrar (1 tablosunu olu"turarak veya da:a öne kullanılan (1 tablosu araılığı ile #5=.#5S/./ adresi aktif veya pasif edilebilir. Kombine Komut sisteminde sembolik isimde kullanılabilir. (nak data blok!a isim verilmi" olmalıdır. #ata blok ü%erinde sağ mausun sağ tu"una basıldığında a$ılan menüden se$ilmelidir.
'2b*et
Properties)
'0ymboli
7ame)
se$eneğine sembol girilmelidir. &rneğin + 01(1 ya%ını%.
ÖRNEK :
#ata blok se$ilip, a$ılan #eleration ie3!da a"ağıdaki uygulamayı yaparsak atanan #ata (dresleri devremi%de kullanılabilir. 5uradan #ata ie3!e ge$ildiğinde atual value!den adreslerin durumları i%lenebilir.
'049) olarak sembol atadığımı% ve %amanlayıımı%ın i$eriğini belirleyen #5=.#5O> adresinin i$eriğini deği"tirelim. #eleration ie3 tablosunun Enitial alue değerini 0A1F=/0 olarak atayalım. 0ave ve #o3nload edelim. #ata ie3!a ge$ildiğinde (tual alue!nin değerinin :ala 0A1F=A0 olduğu görülür. Enitial değerin (tual edilebilmesi i$in + 9dit TEnitiali%e #ata 5lok T Zes se$ilmelidir.
ÖRNEK :
Zukarıdaki ya%ılımda %amanlayııların değerlerini #5 kullanarak belirleyelim. #eleration ie3 a$ıldığında '049=), )049>), '049@), '049?) adresleri tek tek tanımlanabileeği gibi, di%i mantığı G(rrayH kullanılarak bu i"lem $ok da:a kolay ger$ekle"tirilir.
#ata ie3 De ge$ildiğinde :er bir %amanlayıı i$in adresler olu"turulaaktır. (nak Enitial alue değeri girilmediği i$in i$erikleri '/) olaaktır. 5u durum %amanlayıı i$in kabul edileme%. Enitial alue değerine tüm %amanlayıılarımı%ın i$eriklerini sırayla girebiliri%
eya ]
eya]
Ensert T 0 5lok T #ata 1ype se$ildiğinde 4#1 ile data blok olu"turma se$eneği se$ilmi" olur. 4#1 kullanıının tanımladığı data tipidir G 4ser #efind #ata 1ypeH. 4#1=! in i$ine ] 4%unluk
#Oord
\eni"lik
#Oord
Zükseklik
#Oord
(ğırlık
eal
[eklinde tanımladıktan sonra #5 tarafından $ağrılır.
#ata ie3 se$ilirse]
durumunu alır. [ayet #5!tan 4#1=!i a"ağıdaki "ekilde $ağırırsak ]
#ata ie3 se$ilirse ]
ÖRNEK : 1a"ıyıı bant par$aları @!erli gruplar :alinde ta"ımaktadır.
Programda
:afı%a
alanlarına
değerler (1!tan girilerek Modify edilir.
721 + 4#1!lerde (1 Dlar gibi CP4!ya #o3nload ve PLC!den 4pload edilme%ler.
0istemde iki adet ta"ıyıı bant olduğu dü"ünülürse] '0trut) ile #5 olu"turma bu noktada bi%e avanta* sağlayaaktır.
e 0trut komutu 4#1 #5 ile kullanılırsa kompleks bir ya%ılım kolay bir yolla ger$ekle"tirilmi" olur.
PARAMETRELİ !LOKLAR
Kesik $alı"ma devresini parametreli blok yapısıyla olu"turalım ve $alı"tıralım. =. onksiyonda devremi%i olu"turalım. e $alı"ma sayfasının üst kısmında bulunan #eleration 1able!dan E7!i se$erek giri" adresimi%i tanımlayalım . G#a:a öne sembol olarak '5(0L() atamı"tıkH
>. Yıkı" adresimi%i 241!u se$erek tanımlaylım. G0embol adresi olarak 'L(M5() tanımlamı"tıkH @. 0ave J #o3nload ?. Zeni bir fonksiyon a$alım ve C@!ü $ağıralım.
A. '5(0L() ve 'L(M5()
parametrelerine 'E/./) ve '^/./) adres atayalım. 0ave J
#o3nload. 0istemi $alı"tıralım B. Zeni net3orke C!ü tekrar $ağıralım. '5(0L() ve 'L(M5() parametrelerine 'E/./) ve '^/./) adres atayalım. 0ave J #o3nload
5ir program par$ası aynı ya%ılım i$erisinde sürekli kullanılaaksa parametreli blok yapısı kullanılır. Program bir kere ya%ılır ve i:tiya$ duyulduğunda $ağrılarak kullanılır. (ynı program tekrarlı olarak kullanıldığından CP4!nun :afı%asında da:a a% yer kaplar. 0ürekli ya%ılımlanmadığından programın ya%ılması ve kontrolü kolay olur. 5ir adrese sembol atandığında sembolü tanımlamak i$in ) ) i"areti kullanılır. (nak aynı adresi parametreli blokta kullandığımı%da önüne F i"areti alır.
ÖRNEK : @ sayının ortalamasını alan bir program ya%ımlayalım
C=!de temel programımı%ı ya%alım. #eleration
1able!da
$ıkı"larımı%ı
belirleyelim.
giri"lerimi%i C!ten
ve C=!i
$ağıralım. (1 tablosundan giri"lere değer atayalım ve Modify edelim. C=!de
Fsayi=
ile
Fsayi>!nin
toplamının sonuu MO/ adresine ya%ıldı. MO> adresini de aynı ama$ i$in kullandık. Parametreli bloklarda MO/ ve MO> gibi ger$ek adresler kullanmamak i$in ö%en gösterilmelidir. Yünkü aynı adres ba"ka bir 1emp adresleri parametreli blok i$erisinde kullanılan :afı%a blok, fonksiyon ve fonksiyon bloktada adresleri gibi dü"ünülebilir. Lokalve:afı%a olarak adlandırılırlar. (ra kullanılabilir $akı"ma olur. değerler lokal :afı%aya atanırsa Memory adresleri kullanmaya gerek kalma% ve Memory adreslerinin program :afı%asında yer i"gal etmeleri engellenmi" olur. Lokal :afı%a adresleri 'L) :arfi ile &rneği ba"tan inelersek ] adreslenir. MO/ ve MO> ger$ek adresleri yerine 19MP altında arasonu= ve toplam adreslerini tanımlayıp C=!i C@!ten $ağırıp devremi%i $alı"tıralım
&rneğimi%de Farasonu!i silip yerine LO/ ve Ftoplam!ın yerine LO> adreslerini ya%arsak aynı sonua ula"tığımı% görüleektir. 19MP kendine anmı" değerleri bir $evrim boyuna saklar. 5u yü%den '0),)0) ve 'P)gibi :afı%a i$eren elemanlar :em giri" :em $ıkı" bilgisi i$eriyorsa 19MP!de değil E7 241!da tanımlamak doğru olur.
ÖRNEK :
5ir markette @ kasa bulunmaktadır. Kasalardan toplam A/// mü"teri ge$ine bir lambanın yanması isteniyor. G4ygulanabilirlik a$ısından A///!i A olarak kabul edelimH C= + C> +
'ONKSİYON !LOKLARI Ensert T
0 5lok T untion 5lok
menülerinden
5 a$ılabildiği gibi, mause sağ
tıklandığında
Ensert 7e3 2b*et T untion 5lok
se$ilebilir.
#elaration tablosunda funtiondan farklı olarak 0tat
se$eneği kar"ımı%a $ıkar ki 0tat i$ine
ya%ılan
adreslerin değerlerini program i"letildiği
süree saklar.
&rneğin '0) ve 'P) gibi elemanlarına
atanmı"
değerleri. #a:a öne yapmı"
olduğumu% ü$
kasa örneğini 5 uygulaması olarak
tekrar $ö%elim.
5=!i 25!den $ağıralım+
onksiyon 5loklarının onksiyonlardan farklı olarak kendilerine ait #ata 5loklar i$erdiğini ve kendilerine ne ait
verileri
bu
#ata
5loklarda
sakladıklarını
a$ıklamı"tık. 25=!den 5= $ağrıldığında bloğun ü%erine #5 adresi girilmelidir. &rneğin #5=/ ya%alım. #5=/!un olmadığını olu"turulmasını onaylamamı%ı isteyen bir mesa* yayınlanır. 2lu"turulan #5=/!un ö%elliği Enstane #ata 5lok olması ve sadee 5= tarafından kullanılabilmesidir. 1üm
adresler
tanımlandıktan
sonra 25=, 5= ve #5=/ #o3nload
edilir.
#5=/
save T save
ve
#o3nload edilme%se program $alı"ma%. #5=/ se$ildiğinde #eleration table!a ben%er bir yapıyla kar"ıla"ılır. 5urada #eleration 1able!dan farklı olarak Enitial alue ve (tual alue!nin bulunması ve program $alı"tırıldığında #5!ta saklanan saklanan adreslerin inelenebilmesidir.
#ata 5lok ü%erinde Enitial alue değeri girileme%. 5u i"lem 5 olu"turulurken yapılmalıdır.
ÖRNEK : 0ondeger GaJbHJGonekidegerH denklemini ger$ekleyelim. 5>+
25= +
'a) ve 'b) değerleri :er $evrimde toplanarak bir öneki ula"ılan toplam sonua eklenir. Yevrim :ı%ına bağlı olarak M#/ i$eriğinin de sürekli arttığı i%lenebilir.
GERÇEK -AMAN SAATİ (DATEANDTIME) B? 5itlik alan kullanır. 1abloda 'L) lokal anlamındadır
5Z19 / L/ 5Z19 > L> 5Z19 ? L? 5Z19 B LB
Z9(
M2471<
G=``/II..>/6`H
G/=I..I=>H
#(Z
<24
G/=II..@=H
G//III>@H
ME7419
09C27#
G//II..A`H
G//I.IA`H
5Z19 = L= 5Z19 @ L@ 5Z19 A LA 5Z19 L
MELLE09C27#0
O99KT#(Z
G///III```H
G=IIIH
#1 F Z9(TM2471=T=+>@+//+// \er$ek %aman saati ile $alı"mak i$in + Libraries T 0tandart Library T 0ystem untion 5lokT0C= se$ilir. ($ılan
komut
di%ininde
91T(L :ata durumunda aktif olur. C#1
%aman
bilgisidir.
#eleration 1able!da 19MP i$inde %aman bilgimi% i$in bir sembol atayalım GF0((1H. >.7et3orkte LO/ adresindeki yıl ve ay bilgisini ^O/!a ta"ıyalım.
(1 tablosunda ^O/
adresinin görüntü formatını #ate se$elim ve i$eriğini ineleyelim
6………….2006 04………...4.Ay
16………...16.Gün 21…………Saat 21
49………...Dakika 49 45………...Saniye 45
1ari: değerini okuyarak tari: değeri ile i"lem yapmamı%ı sağlayan ve kütüp:anede GLibarayH bulunan fonksiyonlar bulunur.
0C=
CB
C
0ave J #o3nload G0C!lerin do3nload edilmesine gerek yokturH
C6
S'C1
(READ
CLOCK): \er$ek
%aman saatidir. #eğerini CP4!dan alır. Menüde PLC T 0et 1ime of #ay se$ilirse yandaki penere a$ılır. 1ake from P\;PC
se$ilip
(pply
tıklanırsa
CP4!nun 1ari: ve 0aat ayarları PC!ninkine ayarlanır.
'C ( DT * DATE)
: ZELT(ZT\7 "eklinde tari:i gösterir.
'C/ (DT * DAY)
:
'C0 (DT * TOD)
:0((1T#(KRK(T0(7RZ9TMRLR0(7RZ9 "eklinde saati gösterir.
ÖRNEK :
Zukarıda 25=!deki ger$ek %aman saati uygulamasını $alı"ır :ale getirini%.
CE#AP :
KESME (INTERRUPT) İ"LEMLERİ 1.
TIME%O'%DAY INTERRUPTS (GÜNLÜK INTERRUPTLAR) \ünlük
O!1 2 O!1/
interruptlar a"ağıdaki durumlarda tetiklenebilir] 5elirli %amanlardaGtari:le
belirlenmi" ilgili %amanlardaH. Periyodik olarak da ba"langı$ %amanı ve interrupt!ın ne sıklıkta tekrar edileeğine karar veren aralıkları belirleyerekG:er bir dakika, :er bir saat veya günlük olması gibiH
C modeli i$in tek se$enek 25=/!dur. (tive kutuuğu se$ili :ale getirilirse belirlenen periyotlarda ayarlanan tari: ve saatten itibaren 25=/ aktif :ale geleektir. 'Prioty) 25!lar arasındaki öneliği belirler. 7umarası büyük olan 25!ler kü$ük olanları keser ve kendi programını yürütür. Periyotlar + 2ne
5elirtilen tari: ve saatte = kere
9very minute
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er dakika
9very :our
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er saat
9very day
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er gün
9very 3eek
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er :afta
9very mount:
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er ay
9nd of Mount:
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er ay sonu
9very year
5elirtilen tari: ve saatten itibaren :er yıl
ÖRNEK :
25=/ i$in periyodu '9very minute) se$erek E/.> bilgisini aktif edini%.
$.
TIME%DELAY INTERRUPTS (GEÇİKME INTERRUPTLARI) O!$ 2 O!$& Yok :assas %aman kesmeleridir. 7ormalde %amanlayıı $ıkı"ları $evrimin sona ermesi
ile $ıkı"a ya%ılırlar. (yarlanan süre dolduğunda 25>/ $ıkı"ı $evrim bitmeden $ıkı"a ya%ar.
&.
CYCLIC INTERRUPT (ÇE#RİM KESMELERİ) O!& 2 O!&0 #irek periyodik $alı"an kesmelerdir. CP4@=>C!de 25@A vardır.
O! N345467 25@/ 25@= 25@> 25@@ 25@? 25@A 25@B 25@ 25@6
İ8349 S5;6<
İ8349 Ö*=;9<> S7*7?7
As >s =s A// ms >// ms =// ms A/ ms >/ ms =/ ms
6 ` =/ == => =@ =? =A
ÖRNEK :
=// ms $ok kısa bir süre olduğu
i$in
geikme
algılanamayabilir.
@.
,ARDARE INTERRUPTS (DONANIM INTERRUPTLAR) O!@ 2 O!@/
#onanım interruptları, bu interrupt ve a$ık donanım interrupt ö%elliklerine sa:ip sinyal modülünün, alınan sinyali CP4! ya aktarmasıyla veya CP4! nun fonksiyon modülünün interrupt sinyali vermesiyle tetiklenir.
B.
ASENKRON ,ATA KESMELERİ
O!0 : Yevrim süresi a"ılırsa devreye girer. = $evrim da:a yapılmasını sağlar. O!01 : \enel besleme arı%aları O!0$ : #iagnosti GMuayeneH yeteneği olan modüllerde :attın kopması gibi durumlarda kullanılır. ?>/m(, =A bilgisi ta"ıyan kablo koptuysa paralel kablonun kullanılmasını sağlar. (rı%a ba"larken ve arı%a bittiğinde $alı"ır.
O!0& : 0?//!lerde input ve output!ları sökersek :ata vermesi önlenir. O!0 : Profibus sisteminde olu"aak kü$ük :ataların görülmesini engeller. O!0/ : MPE, 9t:ernet :aberle"melerinde $alı"ır.
.
!A"LANGIÇ O!’LERİ
PLC!ler ü$ "ekilde $alı"maya bal"larlar.
ARM START :
=. CP4 47 edilir >. etentive belleği olan adreslerin i$erikleri saklanır. etentive olmayanlar silinir. @. 25 =// varsa okunur ?. Yıkı"lar sürülür A. Yevrim ba"lar
COLD START : 1. CP4 47 edilir $. 1üm retentive değerler resetlenir. &. 25 =/= varsa okunur @. \iri" ve $ıkı" görüntü belleğindeki adreslere '/) atanır B. Yıkı"lar sürülür . Yevrim ba"lar ,OT START : =. CP4 47 edilir >. 012P!tan öneki yarım kalan program tamamlanır. G25=H @. 25 =/> varsa okunur ?. Yıkı"lar sürülür A. Yevrim ba"lar
/. YA-ILIM ,ATALARI O!1$1 : Program :atalarıdır. O!1$$ : Program eri"im :atalarıdır.
CROSS%RE'ERENCES TA!LE
(dreslerin takip edilmesinde büyük kolaylık sağlar. 5lok se$ili iken
2ptionsTeferenes
#ataT#isplay
se$ilirse
Cross
eferenes
tablosunun
olu"turulmasını
sağlayaak
penere ekrana gelir. 2K se$ilir.
ÖRNEK :
C =!e ve C >!ye ayrı ayrı uygulamalar
yapalım
ve
olu"turduğumu% fonksiyonları 25 =!den $ağıralım #a:a
sonra
Crosseferenes olu"turalım.
(ssignment of in;outputs, bit memory, timers and ounters G\iri" ve $ıkı"lar, :afı%a bitleri, %amanlayıılar ve sayııların durumlarıH + gibi bir adres da:a kullanılırsa durum tablosuna ekleneektir.
Program 0truture + ($ılan Programları ve bu programlar altından $alı"an 25,5,C!leri gösterir. 0e$ilen adresin $alı"ma sayfası a$ılır.