PELAJAR-PELAJAR ANTISOSIAL DAN TABIAT AGRESIF: PEMBANGUNAN DAN RAMALAN

B\\ :<:7 !N||eibnvi Nvnv \vibcecmi \j`kikibn`) ‘\jenonw(\jenonw ‘\jenonw(\jenonw N`{ivcvine kn` [ngin{ Nmwjvid‘

Z@ITJWVI[I \J@KIKIBN@ VZE[N@ IKWIV N\EIBNVI \VIBCECMI \J@KIKIBN@ !B\\ :<77) [ZMNVN@? ―\JENONW(\JENONW N@[IVCVINE KN@ [NGIN[ NMWJVID?

\JHGN@MZ@N@ KN@ WNHNEN@‘ BZH\ZEN@ K?

WNGZ !7.<< \[M ‖ ;.<< \[M) \WCMWNH#VJHJV[JW?

\JWKNMN@MN@ KN@ \JW@INMNN@#> KIVJKINBN@ CEJA?

_ZEIHNA GI@[I HZBIK

E7<<97<<::4:

@CCW DNI_NEI_N GI@[I HCBA[NW

E7<<97<<::4;

NHIW N_WCV GI@ NGKZE N_I_

E7<<97<<::46

VZ HCZ ON@M

E7<<97<<::47

KIVJKINBN@ Z@[ZB? >


KW. VZ\\INA N#E @NFAIN\\N@ >.<

\J@MJ@NEN@

Nenh Nenh wjhn wjhnon on hjwz hjwz|n |nbn` bn` vn{z vn{z {nan| {nan| bwi{ bwi{ib ibne ne knen knenh h bjaik bjaikz|n z|n` ` bjwn`n bjwn`n in`y in`ynn hjeign hjeign{bn {bn` ` {jh|ca {jh|ca |jwnei |jwneian` an` knwi|n knwi|nkn kn nenh nenh bn`nb(b bn`nb(bn`n n`nb b bj|nkn bj|nkn nenh nenh kj}nvn. kj}nvn. \nkn \nkn |jwi` |jwi`mbn{ mbn{ iì vjvjcw vjvjcwn`m n`m i{z i{z nbn` hzen hzen gjw{i gjw{i`knb `knbgne gnenv nv bj|nkn bj|nkn {z`{z{ {z`{z{n` n` jhcvi jhcvi z`{zb z`{zb hj`fnwi hj`fnwi ikj`{i{i ikj`{i{i kn` |j`nh|ien` |j`nh|ien` {jwvj`kiwi. {jwvj`kiwi. Nenh wjhnon kiiv{ien kiiv{ienabn` abn` vjgnmni vjgnmni ‑zhzw jhcvi’ !jhc{i !jhc{ic`ne c`ne nmj) nmj) bjwn`n ki |jwi`mbn{ hj`fnwi ikj`{i{i% hjwjbn vjwi`m gjwankn|n` kj`mn` bc`deib kiwi ki hn`n }zozk kzn |jw{jhgz`mn` ini{z n`{nwn vidn{ bn`nb(bn`nb kn` bji`mi`n` vjw{n bjgihgn`mn` z`{zb hj`jh|zai nenh kj}nvn. [j{n|i biì% wjhnon {jena {jwenez onza hjì`mmnebn` gn{nv bj|jwignkin``yn vjw{n hjez|nbn` ìeni(ìeni j{ibn kn` hcwne yn`m vj|n{z{`yn {jwvjhni ki knenh kiwi hjwjbn. [i`mbna enbz |jenonw wjhnon gjwbni{ wn|n{ kj`mn` vibn| |jenonw wjhnon {jwvjgz{ kn` hjh|z`yni `cwhn knenh bjaikz|n` hn`zvin. \nkn nhn` biì% |nwn wjhnon hzen {jwkjkna bj|nkn nenh eznv ki eznw wzhna% hnena |jwvjbi{nwn` {jwvjgz{ vzkna hjònki wzhna bjkzn vjw{n bjginvnn` gnmi hjwjbn. Wjhnon {jena hjh|jenonwi gn`ynb |jwbnwn yn`m {iknb vjhzn`yn vjhzn`yn kn{n`m knwi|nkn knwi|nkn igz gn|n {j{n|i {j{n|i bjgn`ynbn` bjgn`ynbn` knwi|nkn |jwvjbi{nwn` |jwvjbi{nwn` vcvine hjwjbn bj{ibn hjwjbn hjhgjvnw. \nkn {jh|ca({jh|ca iìena |nwn wjhnon hzen hj`mzgna {i`mbna enbz% vibn|% kn` ìeni% hnenan` vjezwza fnwn aikz| knwi|nkn nenh bn`nb(bn`nb bj|nkn bj|nkn nenh yn`m ejgia hn{n`m kn` kj}nvn. @cwhn {i`mbna enbz kn|n{ hjòjenvbn` vnhnkn vjvjcwn`m i{z gnib n{nz gzwzb. [i`mbna enbz gnib inena vj|jw{i {iknb gjwfnbn| vjhnvn hnbn`% hj`macwhn{i cwn`m {zn% kn` vjgnmni`yn. vjgnmni`yn. Fc`{ca {i`mbna enbz gzwzb |zen inena vj|jw{i hj`maivn| wcbcb% gjwmnkza vjvnhn vj`kiwi% gjwbjenbzn` {iknb vj`c`ca hnena mjonen vj|jw{i hjhgzn`m gnyi% enwi knwi wzhna% kn` |jwazgz`mn` vjbv gjgnv {zwz{ ozmn kienbzbn`. N`nb(n`nb% banv`yn wjhnon |nkn ngnk bj(7> iì ejgia {jwkjkna kj`mn` |jegnmni gj`{zb |j`mnwza. Knenh kzìn yn`m kivjgz{ ―gcwkjwejvv ―gcwkjwejvv }cwek ‘ iì gn`ynb hj`jwihn |j`mnwza |cvi{i |cvi{idd hnaz hnaz |z` `jmn{i `jmn{id. d. N`nb(n` N`nb(n`nb nb ejgia ejgia hzkna hzkna {jw{n} {jw{n}n` n` kj`mn` kj`mn` |wcmwn |wcmwnh h yn`m yn`m hj`man`fzwbn` vnavina gjwgn`ki`m |wcmwnh yn`m hj`maikz|bn` |jwignki`yn. \jenonw yn`m yn`m vjwi`m vjwi`m hjen`mm hjen`mmnw nw kivi|e kivi|ei` i` n{nz n{nz vnena vnena enbz enbz iì kibj`n kibj`nei ei |jenon |jenonww kjtin`. kjtin`. Hnvnen Hnvnena a 7


|jenonw(|jenonw n`{ivcvine kn` {ngin{ nmwjvid gzbn` vnanon gjwenbz ki vjbcena gn`knw kn` ki |i`mmiwn` gn`knw {j{n|i ozmn gjwenbz ki vjbcena eznw gn`knw. 7.< 7.<

DNB[ DNB[CW CW(D (DNB NB[C [CW W N@[ N@[IV IVCV CVIN INE E KN@ KN@ [NG [NGIN IN[ [ NMW NMWJV JVID ID 7.>

DNB[CW I@KITIKZ

\jwenbzn` |jenonw yn`m nmwjvid hjìhgzebn` gn`ynb hnvnena {jwz{nhn`yn bj|nkn |ianb vjbcena knenh hj}zozkbn` |wcvjv |j`mnonwn` kn` |jhgjenonwn` yn`m yn`m en`f en`fnw nw kn` kn` gjwbj gjwbjvn vn`. `. \jen \jenon onww yn`m yn`m gjw{ gjw{i` i`kn knb b nmwjv nmwjvid id ki vjbce vjbcena na |jwe |jwez z ki{n`mnì kn` kibn}ne knwi |jwi`mbn{ n}ne enmi vz|nyn hnvnena iì {iknb gjwenwz{n` kn` hjònki vjhnbi` |nwna vj{jwzv`yn gceja hj`mnbign{bn` |jegnmni hnvnena kivi|ei` kn` hj`fngnw bj}ign}nn` viv{jh |j`kikibn` vjbnwn`m iì. Vj|jw{i vjkin hnbezh% i`kitkz nknena dnb{cw |j`{i`m yn`m hjhgj`{zb {i`knbn {i`knbn` ` knenh knenh kiwi kiwi |jenon |jenonww i{z vj`kiw vj`kiwi. i. \jenon \jenonww yn`m yn`m hjenbzb hjenbzbn` n` {i`knb {i`knbn` n` iì vjgj`nw vjgj`nw`yn `yn ejgia ejgia gjw|ia gjw|ianb nb bj|nkn bj|nkn hjònm hjònmnn bj|j`{ bj|j`{i`m i`mn` n` kn` bjgnoib bjgnoibn` n` kiwi kiwi vj`kiwi. N`{nwn {i`knbn` nmwjvid |jenonw yn`m vi`cìh kj`mn` |jenonw inena gzei% mj`mv{jwivhj% tn`kneivhj% |c`{j`m vjbcena kn` knkna knkna.. [i`knbn` nmwjvid vj|jw{i hjhgze hjhgzeii |zen |zen gn`ynb gn`ynb gjwenb gjwenbz z ki bnen`m bnen`mn` n` |jenon |jenonww vjai`m vjai`mmn mn {jena {jena hjhgn}n hjhgn}n bj|nkn bjhn{in`. Kikn|n{i Kikn|n{i |jenonw |jenonw yn`m hjenbzbn` bjmin{n` iì ejgia gjwvidn{ gjwvidn{ hjej|nvbn` |jwnvnn` hz`mbi` bjwn`n kj`knh n{nz |jwnvnn` {iknb |znv an{i kn` vj{jwzv`yn hj`kcwc`m hjwjbn hjenbzbn` {i`knbn` yn`m nmwjvid. [jcwi [jcwi Bjbjfj} Bjbjfj}nn` nn` Nmwjvv Nmwjvvid id hj`yn{ hj`yn{nbn nbn` ` gnan}n gnan}n {i`mbna {i`mbna enbz enbz kjtin` kjtin` nmwjvi nmwjvidd inena inena vnena vnena vn{z vn{z {i`knb {i`knb gnenv gnenv vjhzen vjhzen onki onki {jwankn {jwankn| | bjbjfj} bjbjfj}nn` nn` yn`m yn`m kinenhi ceja hn`zvin. Hj`zwz{ Vimhz`k Dwjzk hjenezi {jcwi |vibcn`neiviv`yn% hj`y hj`yn{ n{nb nbn` n` gnan gnan}n }n vj{i vj{in| n| hn`z hn`zvi vinn vjfnw vjfnwnn vjhz vjhzen en onki onki`y `ynn hj`m hj`mi` i`mi mi`bn `bn` ` bjvjwc`cbn` kn` fzgn z`{zb hj`mjenb vjgnwn`m bjvnbi{n`. Vjbiwn`yn bji`mi`n` z`{zb z`{zb hjh| hjh|jw jwce ceja ja bjvj bjvjwc wc`cb `cbn` n` kn` kn` hj`mj hj`mjen enb b bjvn bjvnbi bi{n {n` ` {jwa {jwane nen` n`m m hnbn hnbn vjvjcw vjvjcwn`m n`m i{z hjònk hjònkii nmwjvi nmwjvid. d. Vjvjcw Vjvjcwn`m n`m yn`m yn`m nmwjvi nmwjvidd hjh|z`y hjh|z`yni ni kcwc`mn kcwc`mn` ` `nezwi knenhn` yn`m gjweni`n` kj`mn` vjvjcwn`m yn`m {iknb nmwjvid.

6


Gjwk Gjwknv nvnw nwbn bn` ` {jcw {jcwii |vib |vibcn cn`n `nei eivi viv% v% Bj``j Bj``j{a {a kn` kn` Hcyj Hcyjww !>94 !>94>) >) {jen {jena a hj`mjhzbnbn` ai|c{jviv bjbjfj}nn`(nmwjvid. Hj`zwz{ {jcwi bjbjfj}nn`(nmwjvid% {i`m {i`mbna bna enbz enbz nmwj nmwjvi vidd nknen nknena a kivj kivjgn gngb gbn` n` ceja ceja bjbj bjbjfj fj}nn }nn`. `. Vj{i Vj{in| n| i`ki i`kiti tikz kz hjh|z`yni bjfj`kjwz`mn` vjfnwn vjhzen onki n{nv dnb{cw gicecmi nbn` hjònki nmwjvid gien bjfj}n. \jwn \jwnvn vnn` n` bjfj} bjfj}nn yn`m yn`m kine kinenh nhii ceja ceja |jen |jenon onww hjwz hjwz|n |nbn bn` ` vn{z vn{z dnb{ dnb{cw cw |j`yjgng bj|nkn |jwenbzn` mn`mv{jwivhj ki vjbcena. [jbn`n` yn`m kinenhi ceja |jenonw z`{zb hj`fn|ni mwjk yn`m gnib knenh |j|jwibvnn` kn` {i`knbn` kivi|ei` yn`m yn`m bjwn bjwnvv

hjhg hjhgn` n`mb mbi{ i{bn bn` `

|jwn |jwnvn vnn` n` bjfj bjfj}n }n kn` kn`

vj{j vj{jwz wzv` v`yn yn |jwe |jwenb nbzn zn` `

mn`mv{jwivhj gjwenbz ki vjbcena. [jcwi [jcwi \vibc \vibcvcv vcvine ine yn`m yn`m kibjhz kibjhzbnbn bnbn` ` ceja ceja Jwib Jwib Jwibvc Jwibvc` ` !>946) !>946) nknena nknena hj`mj`ni hj`mj`ni |jwbjhgn`mn` |jwbjhgn`mn` hn`zvin yn`m ejgia hjòzwzv bj|nkn |jwbjhgn`mn` |jwbjhgn`mn` ikj`{i{i. Gjeinz hj`jmnvbn` gnan}n |jwbjhgn`mn` |jwvc`nei{i hn`zvin gjwenbz vjfnwn gjw{jwzvn` vj|nòn`m anyn{. Hj`zwz{ Jwibvc`% |nkn vj{in| |jwbjhgn`mn` i`ki i`kiti tikz kz {jwk {jwkn| n|n{ n{ kzn kzn bch| bch|c` c`j` j` ini{ ini{z z bch| bch|c` c`j` j` yn`m yn`m gjwvi gjwvidn dn{{ |cvi{ |cvi{id id kn` kn` bch|c`j` bch|c`j` yn`m gjwvidn{ `jmn{id. `jmn{id. \jwzgnan` \jwzgnan` knwi|nkn vn{z |jwi`mbn{ bj |jwi`mbn{ |jwi`mbn{ vj{jwzv`yn kn|n{ kieian{ hjenezi bwiviv yn`m kinenhi ceja i`kitikz i{z. Jwibvc` {jena hj`mj`j`mnabn` en|n` |jwi`mbn{ |jwbjhgn`mn` kn` |jhgj`{zbn` hn`zvin% ini{z gjwhzen knwi enaiw ai`mmn bj nbaiw anyn{. Hjen Hjenez ezii

[jcw [jcwii

\jwb \jwbjh jhgn gn`mn `mn` `

\vib \vibcv cvcv cvin inee

Jwib Jwibvc vc` `

!>946 !>946)% )%

gjei gjeinz nz

hj`yn{nbn` gnan}n vj{in| i`kitikz hjenezi en|n` |jwi`mbn{ |jwbjhgn`mn` yn`m ki`nhnbn` ki`nhnbn` |jwi`mbn{ |jwi`mbn{ |vibcvcvin |vibcvcvine. e. Vj{in| Vj{in| |jwi`mbn{ |jwi`mbn{ kimnhgnwbn` kimnhgnwbn` ceja |jegnmni |jegnmni bwiviv bwiviv |vibce |vibcecmi cmibne bne yn`m yn`m hn`n hn`n |jwez |jwez kivjej kivjejvni vnibn` bn` ceja ceja i`kiti i`kitikz kz vjgjez vjgjezh h bj |jwi`mbn{ yn`m vj{jwzv`yn. Oibn i`kitikz hj`n`mnì bwiviv {jw{j`{z knenh bjnknn` yn`m yn`m {iknb {iknb vjvzni vjvzni%% hnbn hnbn i`kiti i`kitikz kz {jwvjg {jwvjgz{ z{ nbn` nbn` hj`mne hj`mnenhi nhi bjvzbn bjvzbnwn` wn` z`{zb z`{zb hj`n`mnì bwiviv {jwvjgz{ |nkn hnvn nbn` kn{n`m. ;


Hj`zwz{ Jwibvc` !>946)% bwiviv ikj`{i{i bjwjhnonn` ini{z |j`mjw{in` ikj`{i{i kj`mn` bjbjeiwzn` bjbjeiwzn` |jwn`n` |jwn`n` hjwz|nbn` hjwz|nbn` bwiviv yn`m |j`{i`m |j`{i`m kinenhi kinenhi ceja i`kitikz {jwv {jwvjg jgz{ z{.. Hj`z Hj`zwz wz{{ gjei gjeinz nz%% vj{i vj{in| n| {nan {nan| | hjh| hjh|z` z`yn ynii bwiv bwiviv iv yn`m yn`m {jwv {jwvj`k j`kiw iwi. i. Vjbiwn`yn Vjbiwn`yn vjvjcwn`m vjvjcwn`m i`kitikz i`kitikz gjwonyn gjwonyn hj`n`mnì hj`n`mnì bwiviv bwiviv {jwvjgz{ {jwvjgz{ kj`mn` gnib% hnbn i`kitikz {jwvjgz{ nbn` gjwz|nyn hjhgj`{zb ikj`{i{i kiwi kn` |jwvc`nei{i yn`m gjwonyn. Vjgneib`yn% oibn mnmne hj`n`mnì bwiviv {jwvjgz{% hnbn i`kitikz nbn` gjwankn|n` kj`mn` bjfjenwzn` kn` hj`mnenhi bc`deib ikj`{i{i. Igz gn|n% wnbn`% mzwz kn` cwn`m(cwn`m ki vjbjeiei`m kj`mn` wjhnon hjh|z`yni |j`mnwza yn`m bzn{ knenh |jhgj`{zbn` ikj`{i{i wjhnon. Wjhnon |nkn bj{ibn iì gjwzvnan z`{zb hj`yjejvnibn` hj`yjejvnibn` bwiviv bwiviv ikj`{i{i ikj`{i{i hjwjbn kj`mn` hj`mzoi |jegnmni |jwn`n`% |jwn`n`% ìeni ìeni kn` |jwazgz |jwazgz`mn` `mn`.. \jwbjh \jwbjhgn` gn`mn` mn` bjwjhn bjwjhnonn onn` ` hjònk hjònkii vi`cì vi`cìh h kj`mn` kj`mn` {zmnvn` z`{zb hjhgj`{zb |jhieian` ikj`{i{i bj`kiwi yn`m zìb. Oibn wjhnon mnmne knenh knenh |jhg |jhgj` j`{z {zbn bn` ` ikj`{ ikj`{i{ i{ii iì iì hnbn hnbn nbn` nbn` hj}z hj}zoz ozkb kbn` n` bjbj bjbjei eiwz wzn` n` kn` bjbjfj}nn`. [n`|n gjwz|nyn hjìeni yn`m hn`n gnib n{nz gzwzb% wjhnon hzen hjenbzbn` |jegnmni {i`mbna enbz kjtin` vj|jw{i {i`mbna enbz nmwjvid% hjhzbze% hjhgzei% mn`mv{jwivhj kn` vjzh|nhn`yn. Bjgn`ynbn` naei |vibcecmi hjhgnanmibn` kzn ojìv hnvnena yn`m kinenhi ceja wjhnon ini{z bjfjenwzn` knenhn` kn` bjfjenwzn` eznwn`. Bjfjenwzn` knenhn` knenhn` inena hnvnena(hnvnena wjhnon yn`m gjwvidn{ knenhn` kn` kihnìdjv{nvibn` knenh gj`{ gj`{zb zb mjon mjonen en jhcv jhcvii kn` kn` bcmì bcmì{i {idd vj|j vj|jw{ w{ii bjhz bjhzwz wz`m `mn` n` n{nz n{nz knen knenh h gj`{ gj`{zb zb mn`mmzn`(mn`mmzn` |vibcvchn{ie. Bjfjenwzn` eznwn` |zen inena hnvnena(hnvnena wjhnon yn`m gjwvidn{ eznwn` kn` kihnìdjv{nvibn` knenh gj`{zb hnvnena(hnvnena {i`mbna {i`mbna enbz. enbz. In`yn In`yn vj|jw{ vj|jw{ii |j`yne |j`ynenam namz`nn z`nn` ` knkna knkna kn` nebcace nebcace vjw{n vjw{n |c`{j`m |c`{j`m vjbcen vjbcena.[ a.[jwk jwkn|n{ n|n{ gjgjwn| gjgjwn|nn |jòje |jòjenvn nvn` ` hj`mj`n hj`mj`nii |z`fn |z`fn gjwenb gjwenbz`y z`ynn {i`knb {i`knbn` n` nmwjvid. nmwjvid. Bjbjeiwzn` Bjbjeiwzn` kn` wnvn {iknb |nv{i kj`mn` ikj`{i{i ikj`{i{i kiwi hjònkibn` hjònkibn` hjwjbn vzbnw vzbnw knenh knenh bjaikz| bjaikz|n` n` vjanwi vjanwin` n` bjwn`n bjwn`n {iknb {iknb {naz {naz {j`{n` {j`{n`m m hn{enh hn{enhn{ n{ aikz|. aikz|. Hjwjbn {iknb nkn {zozn` aikz| kn` {iknb {naz bj hn`n aj`knb ki{zoz. Wjhnon yn`m gjwnkn knenh bjnknn` gjmiì nbn` ejgia hzkna {jw|j`mnwza kj`mn` z`vzw eznwn` {n`|n gjwdibiw |nòn`m. Hjwjbn {iknb wivnz nbn` nbign{ gzwzb yn`m gceja gjwenbz vjbiwn`yn {jweign{ kj`mn` |jwbnwn yn`m {iknb }nonw.

:


Ceja Ceja yn`m n`m kjh kjhibi ibin`% n`% hnvn hnvneena yn`m n`m kian kiankn kn|i |i ceja ceja wjh wjhnon non nbn` nbn` hj`yjgngbn` wjhnon gjwnkn knenh bj{jmn`mn` kn` bjgihgn`mn`% bjnknn` iì gceja hjhgn}n bj|nkn gjwenbz`yn |jwenbzn` hj`mnvi`mbn` hj`mnvi`mbn` kiwi% kiwi% hjen`mmnw hjen`mmnw |jwn{zwn`% bj`nbnen` kn` hnvnena {i`mbna enbz yn`m eni`. Wjhnon hjh|z`yni vibn| yn`m {jwenez jmciv{ib% hj`mn`mmn| kiwi hjwjbn vjgnmni {zh|zn` vjezwza kzìn. Hjwjbn hjhj`{i`mbn` kiwi vj`kiwi kn` gjwvidn{ bjgj`knn` ki vnh|i`m jhcvi jhcvi yn`m yn`m vjwi`m vjwi`m bnei bnei gjwzgn gjwzgna(zg a(zgna na n`{nwn n`{nwn mjhgiw mjhgiwnn kn` vjkia. vjkia. Vjvj{j Vjvj{j`mn `mna a mcec`mn mcec`mn` ` wjhnon wjhnon hj`mn` hj`mn`mmn| mmn| hjwjbn hjwjbn {iknb {iknb gceja gceja enmi enmi ki|jwg ki|jwgzknb zknb(gzk (gzknbbn nbbn` ` bjwn`n bjwn`n {jena {jena hjònk hjònkii vjcwn` vjcwn`m m yn`m yn`m hjh|z` hjh|z`yni yni bjhn{n bjhn{n`mn `mn` ` knwi knwi vjmi vjmi wcanì wcanì%% onvhnì% onvhnì% i`{jejb i`{jejb kn` vcvine. vcvine. Bjhn{n`mn` Bjhn{n`mn` {jwvjgz{ {jwvjgz{ hj`yjgngbn` hj`yjgngbn` hjwjbn i`mi` hj`kn|n{bn` bjgjgnvn` yn`m vjgn`ynb hz`mbi` kn` vj{jwzv`yn hj`zòzbbn` ikj`{i{i ikj`{i{i yn`m {jwvj`kiwi. {jwvj`kiwi. Ozv{jwz Ozv{jwz hjwjbn vj`{invn vj`{invn i`mi` {naz kn` i`mi` hj`fzgn vjvzn{ vjvzn{z. z. Bc`deib Bc`deib knenh knenh kiwi kiwi iìena iìena hj`yjg hj`yjgngbn ngbn` ` bjaikz|n bjaikz|n` ` mcec`mn mcec`mn` ` wjhnon wjhnon |j`za |j`za kj`mn` kj`mn` bjmjeiv bjmjeivnan` nan` kn` fngnwn` fngnwn`.. Hnvn Hnvn wjhnon wjhnon ozmn ozmn hjwz|n hjwz|nbn` bn` }nb{z }nb{z wjhnon |jwez gjwzvnan hj`fnwi kn` hj`kn|n{bn` bjgjgnvn` vj`kiwi. Zvnan z`{zb bjgjgnvn` iì bjwn| bnei hjònkibn` hjwjbn gjwnì hj`fngnw knenh {i`knbn`( {i`knbn` bjhnvynwnbn{n`. Wjhnon nknena mcec`mn` yn`m hzkna {jw|j`mnwza kn` vj`{invn hjenbzbn` vjvz vjvzn{ n{z z hj`m hj`mib ibz{ z{ mnyn mnyn hnvn hnvn biì biì kn` hjhg hjhgjw jwc` c`{n {nb b oibn oibn bjvjw bjvjwc` c`cbn cbn` ` kn` bjgjgnvn` hjwjbn kianen`m. Hjwjbn vjwi`m gjwbanyne% i`mi` hj`fn|ni vjvzn{z yn`m ki eznw bjhnh|zn` hjwjbn kn` vjwi`m hjhgzn{ |jwhi`{nn` yn`m {iknb wjneiv{ib wjneiv{ib.. Hjhn`m }zozk }zozk bjnknn` |jenonw |jenonw nbzw |nkn kivi|ei` vjbcena% vjbcena% hjhn{zai hjhn{zai nwna nwnan` n` mzwz mzwz kn` kn` gjwg gjwgzk zkii gnan gnanvn vn ki knen knenh h bjen bjenvv {j{n {j{n|i |i hj`m hj`miv ivy{ y{ia ianw nwbn bn` ` ‑bjh ‑bjhjw jwkj kjbn bnn` n`’’ n{nz n{nz bjgj bjgjgn gnvn vn` ` n|ng n|ngie ienn gjwn gjwnkn kn ki eznw eznw vjbc vjbcen ena. a. Hjwj Hjwjbn bn hj`mn`mmn| kivi|ei` kn` {i`mbna enbz yn`m gnib an`yn ki knenh |nmnw vjbcena n{nz n|ngien hjwjbn hjwjbn hjhnbni |nbnin` |nbnin` vjbcena. Bjvih|zen`` Bjvih|zen``yn yn ki viì% ojenvena ojenvena gnan}n dnb{cw i`kitikz ozmn hjhni`bn` hjhni`bn` |jwn`n` |jwn`n` |j`{i`m |j`{i`m knenh {i`knbn` nmwjvid kn` {i`mbna enbz n`{ivcvine bazvz`yn ki bnen`mn` wjhnon.

4


7.7

DNB[CW BJ BJEZNWMN

Bjeznwmn nknena vn{z zì{ !bzh|zen`) yn`m {jwkiwi knwi|nkn naei(naei yn`m hjh|z`yni azgz`mn` bjbjeznwmnn`. Dwjzk !>9:6)% |zen hjwzozb bjeznwmn vjgnmni bchgi`nvi igz kn` gn|n yn`m {i`mmne vjwzhna n{nz |z` ejgia n`nb. Ejgia ojenv enmi% bjeznwmn nknena vn{z zì{ vcvine yn`m {jwkiwi knwi|nkn igz gn|n kn` n`nb. \jwbjhgn`mn` wjhnon nhn{ ki|j`mnwzai ceja |jwvjbi{nwn``yn. \jwvjbi{nwn` yn`m {jwkjbn {jwkjbn{{ kn` {jw|j` {jw|j`{i` {i`m m gzn{ wjhnon wjhnon inena inena bjeznw bjeznwmn mn hjwjbn hjwjbn.. Dnb{cw Dnb{cw bjeznw bjeznwmn mn hjwz|nbn` |j`yzhgn`m {jw{i`mmi knenh |jì`mbn{n` {i`mbna enbz nmwjvid kn` n`{ivcvine n`{ivcvine.. Bnoin` Bnoin` yn`m {jena kionen`bn` kionen`bn` |nkn {naz` >996% hj`zòzbbn` hj`zòzbbn` gnan}n 1>.<6 |jwn{zv |jenonw hjenbzbn` hjenbzbn` bjvnenan` bjvnenan` bjwn`n dnb{cw bjbjeznwmnn` bjbjeznwmnn` !Kj}n` !Kj}n` Hnvynwnbn{% N|wie% >99:). Bjgn`ynbn` Bjgn`ynbn` hnvnena yn`m kinenhi kinenhi ceja wjhnon wjhnon biì vjgnanmin` vjgnanmin` gjvnw`yn gjvnw`yn gjw|z`fn knwi i`v{i{zvi bjeznwmn wjhnon i{z vj`kiwi. Oibn kieian{ bj|i`fn`mn` yn`m }zozk }zozk knwi knwi i`v{i i`v{i{zv {zvii bjeznw bjeznwmn mn {jwvjg {jwvjgz{ z{ nbn` hjhgn} hjhgn}nn bj|nkn bj|nkn |jegnmn |jegnmnii bjvn` bjvn` `jmn{id {jwankn| wjhnon {jwvjgz{. Vjgnmni fc`{ca% Ongn{n` Bjgnoibn` Hnvynwnbn{ @jmjwi [jwj`mmn`z hj`kn|n{i bjwz`{zan` i`v{i{zvi bjeznwmn nknena |z`fn z{nhn bj|nkn |jì`mbn{n` hnvnena hcwne ki bnen`mn` wjhnon gn}na zhzw ki `jmjwi {jwvjgz{. {jwvjgz{. Bjmnmnen` Bjmnmnen` bjeznwmn knenh gjwi`{jwnbv gjwi`{jwnbvii vjfnwn gjwbjvn` kj`mn` n`nb( n`nb n`nb nbn` nbn` hj`y hj`yjgn jgngb gbn` n` wjhn wjhnon on hzkn hzkna a {jw| {jw|j` j`mn mnwz wza a kj`m kj`mn` n` {i`mb {i`mbna na enbz enbz n`{ivc n`{ivcvin vine. e. Bjbzwn` Bjbzwn`mn` mn` bchzì bchzìbnv bnvii yn`m yn`m gjwbjv gjwbjvn` n` kn` bnvia bnvia vnyn`m vnyn`m knenh knenh bjeznw bjeznwmn mn {zwz{ {zwz{ hjhni` hjhni`bn` bn` |jwn`n |jwn`n` ` knenh knenh |jhgj`{ |jhgj`{zbn` zbn` |jwvc` |jwvc`nei nei{i {i wjhnon wjhnon.. \jwbjhgn`mn` \jwbjhgn`mn` |jwvc`nei{i |jwvc`nei{i `jmn{id `jmn{id kn` {i`mbna {i`mbna enbz nmwjvid nmwjvid nknena nknena anvie knwi|nkn bjmnmnen` knenh ibn{n` bjbjeznwmnn`. Bjmnmnen` igz gn|n knenh hj`kivi|ei`bn` hj`kivi|ei`bn` n`nb(n`nb n`nb(n`nb ozmn kieian{ vjgnmni vnena vn{z dnb{cw gjwenbz`yn gjwenbz`yn {i`mbna {i`mbna enbz nmwjvid. En{n En{nww gjen gjenbn bn`m `m {i`m {i`mbna bna enbz enbz n`{i n`{ivc vcvi vine ne nkne nknena na bjvn bjvn` ` knwi knwi|nk |nknn bjbzw bjbzwn` n`mn mn`% `% bj{iknbvjvznin` n{nz bn}nen` kivi|ei` yn`m {iknb bc`viv{j` vjhnvn bn`nb(bn`nb. Bjgn Bjgn`y `ynb nbn` n` {i`mb {i`mbna na enbz enbz n`{i n`{ivc vcvi vine ne wjhn wjhnon on ozmn ozmn gjw|z gjw|z`fn `fn knwi| knwi|nk nknn bjmnmne bjmnmnen` n` fnwn fnwn mnyn mnyn bjigzg bjigzgn|nn n|nn` ` kn` |j`mzw |j`mzwzvn zvn` ` bjeznw bjeznwmn mn !Onfc !Onfcgti gti{ { j{ ne.% ne.% >994). Igz gn|n ozmn kikn|n{i gn`ynb hj`yzhgn`m bj|nkn hnvnena {i`mbna enbz =


n`nb(n`n n`nb(n`nb. b. In kn|n{ kn|n{ kieian kieian{{ n|ngie n|ngienn {jwkn| {jwkn|n{ n{ vjmjei vjmjei`{i `{iww igz gn|n yn`m yn`m mnmne mnmne hj`zòzbbn` {i`mbna enbz yn`m gnib ki ankn|n` n`nb(n`nb hjwjbn% ki vnh|i`m hj`mngnibn` nonwn` nmnhn. Fc`{ca`yn% n`nb(n`nb yn`m hjh|z`yni igz gn|n yn`m hj`mnhgie nebcace kn` hj`mnenhi bjbjfj}nn` kikn|n{i ejgia gjwhnvnena {i`mbna enbz gjwgn`ki`m igz gn|n yn`m {iknb hj`mnhgie nebcace kn` vian{. Oibn {i`mbna enbz igz gn|n ejgia gn`ynb bj nwna yn`m bzwn`m gnib kn` `jmn{id% hnbn n`nb(n`nb bazvzv`yn wjhnon ozmn nbn` {jwkikib kj`mn` vidn{(vidn{ yn`m `jmn{id kn` bzwn`m gnib. Iì nbn` hjhgjwi bjvn` yn`m `jmn{id {jwankn| |jwbjhgn`mn` |jwvc`nei{i wjhnon {jwvjgz{. [jwkn|n{ ozmn {i`mbna enbz nmwjvid ki bnen`mn` wjhnon kivjgngbn` ceja bc`deib kn` {jbn`n` |vibcecmibne. Wjhnon yn`m {jweign{ kj`mn` hjenbzbn` {i`mbna enbz nmwjvid iì ozmn hj`mnenhi bc`deib knenh bjeznwmn hjwjbn vj`kiwi. Ane iì {jwonki n|ngien hjwjbn mnmne hjeian{ bjeznwmn nknena vn{z |jwvjbi{nwn` yn`m vian{ kn` kn` gcej gceja a hjhg hjhgjw jwib ibn` n` bjgn bjgnan anmi minn nn` ` vjw{ vjw{nn wnvn wnvn vjwc vjwc`c `cb b bj|n bj|nkn kn hjwj hjwjbn bn.. Bjgn`ynbn` hjwjbn nknena ejenbi% gjwen{nw gjenbn`m bjeznwmn yn`m gjw|j`kn|n{n` wj`kna kn` vjgnanmin` gjvnw`yn kn{n`m knwi bjeznwmn yn`m igz gn|n gjwfjwni vjw{n gjw|jfna gjw|jfna gjena. Vjeni` Vjeni` knwi|nkn i{z% bc`deib bc`deib knenh bjeznwmn ozmn gceja hjònki hjònki dnb{cw |j`yjgng bj{iknbv{ngien` jhcvi yn`m gceja hjhgn}n bj|nkn {i`mbna enbz nmwjvid. Jhcvi yn`m {iknb v{ngie vj|jw{i hnwna% mjwnh% {jw{jbn` kn` kj`knh nbn` hj`kcwc`m |jenonw z`{zb hjej|nvbn` mjwnh kj`mn` hjenbzbn` |jegnmni {i`mbna enbz enbz nmwjvi nmwjvid. d. Iì nknena nknena gjw{zo gjw{zozn` zn` z`{zb z`{zb hjej|nv hjej|nvbn` bn` wnvn wnvn {jw{jb {jw{jbn` n` hjwjbn. hjwjbn. [i`mbna enbz nmwjvid ozmn {zwz{ vjwi`m kibni{bn` kj`mn` bj{iknbv{ngien` jhcvi wjhnon bjvn` knwi enyn`n` bjeznwmn {jwankn| hjwjbn. Mcec`mn` igz gn|n yn`m nhn{ nhn{ gjwbjh gjwbjhz`mb z`mbi`n i`n` ` z`{zb z`{zb hj`kjw hj`kjwnn jhcvi jhcvi n`nb(n` n`nb(n`nb nb hjwjbn% hjwjbn% ini{z ini{z {jwkiw {jwkiwii knwi|nkn igz gn|n yn`m aikz| knenh bjnknn` vcvine kn` hj`zòzbbn` azgz`mn` vjw{n |jwmnzen` kj`mn` cwn`m eni` yn`m {iknb hjhznvbn` kn` mn`nv. Mnwgnwi`c% j{ ne. !>914) hjhgjwi eihn bn{jmcwi {i`mbna {i`mbna enbz igz gn|n n{nz |jònmn yn`m kibiwn |j`cenbn`% |j`mnvi`mn`% |j`mnvi`mn`% hj`nbz{bn`% hj`nbz{bn`% vjgnmni hj`kjwn jhcvi n`nb(n`nb% ini{z |j`cenbn`% vibn| {iknb |jkzei kn` hjwnvzna dibiwn`. dibiwn`.

1


7.7.>

\j`cenbn`

Iì gjwhnbvzk {i`mbna enbz igz gn|n n{nz |jònmn yn`m vj`mnon j`mm j`mmn` n` hj`ce hj`cec` c`m m n`nb n`nb`y `ynn n{nz| n{nz|z` z` j`mmn j`mmn` ` hj`m hj`mnb nbzi zi gnan gnan}n }n n`nb n`nb {jwvjgz{ {jwvjgz{ hjhjwezbn` hjhjwezbn` |jw{cec`mn` |jw{cec`mn` vjai`mmn vjfnwn {iknb en`mvz`m {iknb hj`mn hj`mnbz bzii bjank bjankiw iwn` n``y `yn. n. [i`m [i`mbn bna a enbz enbz eni` eni` yn`m yn`m hj`z hj`zò òzb zbbn bn` ` nkn |j`cenbn` n`nb {jwhnvzbena hjhn`mmie n`nb kj`mn` bn{n(bn{n yn`m ai`n% bjvn bjvn{% {% hjen hjengje gje`y `ynn vjgnm vjgnmni ni cwn` cwn`m m yn`m yn`m kibz kibz{z {zb b kn` kn` kj`mn kj`mn` ` vj`mn vj`mnon on hjòn{zabn` niw hzbn kn` anwmn kiwi n`nb i{z ki banenynb wnhni. \jwbnwn iì vjwi`m kienbzbn` ceja igz gn|n n{nz |jònmn n|ngien knenh bjnknn` hnwna. [i`knbn` igz gn|n n{nz |jònmn yn`m {iknb hnaz hj`mnbz kn` hj`jwihn n`nb hjwjbn vjgnmni n`nb ozmn hjwz|nbn` vnena vn{z gj`{zb |j`cenbn`. Iì ojenv kieian{ n|ngien n`nb hjwjbn hjenbzbn` {i`knbn` yn`m hjhnez hjhnezbn` bn` hjwjbn hjwjbn n{nz n{nz bjeznw bjeznwmn% mn% hnbn hnbn hjwjbn hjwjbn {iknb {iknb nbn` nbn` hj`mnb hj`mnbzi zi gnan}n i{z nknena n`nb hjwjbn. Gnmi hjwjbn% {i`knbn` n`nb hjwjbn i{z {jena {jena hjhnez hjhnezbn` bn` hjwjbn hjwjbn kn` hj`yjg hj`yjgngbn ngbn` ` hnvynw hnvynwnbn{ nbn{ kivjbj kivjbjeie eiei`m i`m hjhn`kn`m vjwc`m kn` ai`n bj|nkn hjwjbn bjwn`n {iknb hj`kikib n`nb hjwjbn kj`mn` vjh|zw`n.

7.7.7

\j`mnvi nvi`mn`

Iì Iì hjei hjeign gn{bn {bn` ` {i`k {i`knbn nbn` ` igz igz gn|n gn|n n{nz n{nz |jò |jònm nmnn yn`m yn`m vj`mn vj`mnon on hj`mnvi`mbn` hj`mnvi`mbn` n`nb kj`mn` hj`mz`fibn` hj`mz`fibn` n`nb ki knenh nehnwi n{nz gieib knenh on`mbn hnvn yn`m |nòn`m. [i`knbn` igz gn|n n{nz |jònmn yn`m en`mvz en`mvz`m `m {iknb {iknb hjhgj`n hjhgj`nwbn wbn` ` n`nb n`nb hjwjbn hjwjbn gjwmnz gjwmnzee kn` gjwi`{ gjwi`{jwn jwnbvi bvi kj`mn` wnbn` vjgnyn n{nz cwn`m eni` ozmn ki{nbwidbn` vjgnmni |j`mnvi`mn`. \jwbnwn iì vjwi`m gjwenbz knenh zvnan igz gn|n hj`mn}ne |jwmjwnbn` n`nb n{nz knenh zvnan hj`kivi|ei` n`nb yn`m hjenh|nzi gn{nv. Nbign{ {nbz{ n`nb hjwjbn gjwbjenbzn` {iknb vj`c`ca n{nz `jmn{id% vjfnwn {iknb en`mvz`m% {i`knbn` yn`m kinhgie ceja igz gn|n iì nbn` hj`yjgngbn` bjvn` yn`m ejgia `jmn{id {jwankn| {jwankn| n`nb(n`nb n`nb(n`nb bjwn`n wjhnon nbn` {jw{jbn` {jw{jbn` n|ngien kienyn` vjgjmi{z wz|n. 9


7.7.6

Hj`nbz nbz{bn` bn`

Iì gjwhnbvzk {i`knbn` hj`mn`fnh z`{zb hj`fjkjwn% hjhgz`za% hj`mngni kn` hjì`mmnebn` n`nb vjbiwn`yn n`nb {iknb hj`mibz{ bn{n n{nz {iknb hj`zòzbbn` hj`zòzbbn` {i`mbna {i`mbna enbz yn`m kianwn|bn`. kianwn|bn`. [i`knbn` iì {jwhnvzb {jwhnvzb n`fnhn` n`fnhn` ceja igz gn|n% |jònmn |jònmn n{nz cwn`m eni` z`{zb hj`kjknabn` hj`kjknabn` n`nb bj|nkn bjmn`nvn` yn`m nbn` kienbzbn` bj|nkn cwn`m yn`m kivnyn`mi ceja n`nb i{z. Iì gjw{zozn` vz|nyn n`nb i{z nbn` {i`mmne gjwvj`kiwin` n|ngien cwn`m yn`m n`nb i{z vnyn`mi fjkjwn n{nz hn{i n{nz ki|ivnabn` knwi hjwjbn kj`mn` vj`mnon. [i`mbna enbz hj`nbz{bn` iì vjwi`m gjwenbz bj|nkn n`nb( n`nb n`nb yn`m yn`m kikjw kikjwnn vjfn vjfnwn wn vjbv vjbvzn znee kn` kn` ozmn ozmn bj|n bj|nkn kn n`nb( n`nb(n` n`nb nb yn`m yn`m hjh|z`yni igz gn|n yn`m hjenezi |wcvjv | wcvjv |j`fjwnin`.

7.7.; 7.7.;

Vibn| Vibn| [ikn [iknb b \jkzei \jkzei ( Hj`ce Hj`cenb nb [i`knb [i`knb Gnenv Gnenv Jhcvi Jhcvi

Iì gjwhnbvzk {i`mbna enbz igz gn|n n{nz |jònmn yn`m kj`mn` vj`mnon {iknb hjh|jkzeibn` zvnan n`nb z`{zb hj`kn|n{ gjenin` bnvia vnyn`m knwi|nkn hjwjbn. Igz gn|n vjgjmiì hjenyn` n`nb hjwjbn vjfnwn hjbnìbne vnanon. Hjwjbn en`mvz`m {iknb hjh|z`yni |jwnvnn` {jwankn| n`nb. Hjwjbn {iknb hjhgjwibn` bnvia vnyn`m kn` onza vjbnei hj`fizh n`nb kn` hjwn|n{i hjwn|n{i n`nb. Fnwn hjwjbn hjwjbn gjwbchzìbnv gjwbchzìbnvii kj`mn` n`nb nknena kj`mn` fnwn |jwgzn{n` hjez|nbn` n{nz kj`mn` {iknb hjenbzbn` n|n(n|n. Knenh jw{i bn{n eni`% hjwjbn {iknb gjwhi`n{ z`{zb hjònei`bn` jhcvi kj`mn` kj`mn` n`nb. n`nb. [i`mbna [i`mbna enbz enbz iì vjwi`m vjwi`m {jwonk {jwonkii |nkn |nkn bn`nb(b bn`nb(bn`n n`nb b yn`m yn`m kin`nb{iwi kin`nb{iwibn`. bn`. Vjeni` Vjeni` knwi|nkn knwi|nkn i{z% bjvigzbn` igz gn|n ozmn hj`yjgngbn` hj`yjgngbn` vi{znv vi{znvii vj|jw{ vj|jw{ii iì gjwenb gjwenbz. z. Nbign{ Nbign{`yn `yn n`nb(n` n`nb(n`nb nb hjwjbn hjwjbn nbn` nbn` hjwnvn hjwnvnii vj|jw{i {iknb kivnyn`mi ceja bjkzn igz gn|n kn` bjwn`n i{zena hjwjbn ejgia mjhnw hj`fnwi bjvjwc`cbn` ki eznw wzhna.

><


7.7.: 7.7.:

Hjwnvzn Hjwnvzna a Dibiw Dibiwn` n` Kn` Kn` Hj`m Hj`mjbv| jbv|eci eci{nvi {nvi N`nb N`nb

Iì Iì hj`z hj`zò òzb zbbn bn` ` {i`m {i`mbn bna a enbz enbz igz igz gn|n gn|n n{nz n{nz |jò |jònm nmnn yn`m yn`m hj`mmn hj`mmnenb enbbn` bn`%% hj`mno hj`mnonw nw kn` hjhgin hjhginwbn wbn` ` n`nb n`nb hjenbz hjenbzbn` bn` bjmin{n bjmin{n` ` n`{ivcvine vj|jw{i hjenbzbn` hnbvin{ kn` oj`nyna. Ozmn igz gn|n yn`m hj`yih|n` n`nb knenh wzhna kj`mn` ìn{ hjònkibn``yn vjgnmni anhgn n{nz n{nz |jò |jònm nmnn bj|nk bj|nknn n`nb( n`nb(n`n n`nb b eni` eni`%% }nea }neane ne kin kin vj|n{ vj|n{z{ z{`y `ynn |jwm |jwmii bj vjbcena. [jwkn|n{ ozmn igz gn|n yn`m hj`mmnenbbn` n`nb {jweign{ kj`mn` |cw |cw`c `cmw mwnd ndii

ozmn ozmn kin` kin`mm mmn| n| hj`m hj`mjb jbv| v|ec eci{ i{nv nvii

n`nb n`nb..

Igz Igz

gn|n gn|n yn`m yn`m

hjh|z`yni {i`mbna enbz gzwzb kn` {iknb gjwhcwne% kn` kifc`{cai ceja n`nb hjwz|nbn` vn{z |jwgzn{n` hjwnvzna dibiwn` n`nb% {jwz{nhn vjbnei {jwankn| n`nb yn`m ki|nbvn hjenbzbn` |jwgzn{n` bjoi vjkn`mbn` n`nb( n`nb i{z j`mmn` hj`mibz{ ojonb en`mbna igz gn|n hjwjbn. \jòjenvn` ki n{nv {iknb {jwhnvzb nv|jb nhnen` knenh vjgnwn`m gzknyn yn`m hz`mbi` hj`mn`mmn| vnena vn{z {i`mbna enbz yn`m {jwvj`nwni ki n{nv vjgnmni vn{z nhnen` `cwhne hjwjbn. Vjeni` knwi|nkn : bn{jmcwi yn`m ki`yn{nbn` ki n{nv% {jwkn|n{ ozmn igz gn|n yn`m hj`mnhnebn` mnyn nvzan` nz{acwi{nwin`. Mnyn Nvzan` nz{acwi{nwin` iì |zen hjòje hjòjenvb nvbn` n` gnan}n gnan}n igz gn|n gn|n hjh|z`y hjh|z`yni ni vidn{ vidn{ bn}nen bn}nen` ` yn`m yn`m {i`mmi {i`mmi%% {j{n|i {j{n|i bzwn`m knenh {n`mmz`mon}ng. Hjenezi mnyn nvzan` vj|jw{i iì% n`nb(n`nb yn`m kigj`{zb nbn` hjh|z`yni fiwi(fiwi vj|jw{i gjwdibiwn` `jmn{id% vjwi`m hjhgjwc`{nb% |j`kj`knh% gihgn`m% fjhnv% bazn{iw% |j`kinh% |jhnez% bc`vj| bj`kiwi wj`kna kn` bzwn bzwn`m `m hc{i hc{itn tnvi vi z`{zb z`{zb gjwk gjwkib ibnw nwi. i. Hjwj Hjwjbn bn nbn` nbn` gjw{ gjw{i` i`kn knb b gjwh gjwhzv zvza zan` n` vjbiwn`yn vjbiwn`yn kibjfj}nbn`. kibjfj}nbn`. Mnyn bjigzgn|nn` bjigzgn|nn` iì hj`mmnhgnwbn hj`mmnhgnwbn` ` fiwi(fiwi fiwi(fiwi bjvn` `jmn{id {jwankn| bc`vj| bj`kiwi n`nb bjwn`n n`nb nbn` hjh|z`yni bjhnaiwn` vcvine yn`m ejhna% hjònki i`kitikz yn`m {jwenez nmwjvid n{nz {jwenez |nvid vjw{n hjh|z`yni hcck yn`m {iknb hj`j`{z.

>>


[jwkn|n{ bnoin` hj`kn|n{i gnan}n n`nb(n`nb yn`m vjwi`mbnei kiazbzh kn` vjwi`m vjwi`mbne bneii hj`ynb hj`ynbvib vibn` n` {i`mbna {i`mbna enbz enbz nmwjvi nmwjvidd knenh knenh bjeznw bjeznwmn mn hjh|z`y hjh|z`yni ni wivibc yn`m {i`mmi kn` hj`mankn|i bjvzbnwn` knenh |j`yjvznin` bj`kiwi. Nkn wjhn wjhnon on yn`m yn`m nmwj nmwjvi vidd gjwn gjwnvn vnee knwi knwi|n |nkn kn bjez bjeznw nwmn mn ki hn`n hn`n igz igz gn|n gn|n hjwj hjwjbn bn hj`mmz` hj`mmz`nbn` nbn` azbzhn` azbzhn` diibn diibnee vjfnwn vjfnwn gjwejg gjwejgian ian` ` z`{zb z`{zb hj`jmn hj`jmnbbn` bbn` kivi|e kivi|ei` i` bj|nkn n`nb(n`nb. Vjeni` knwi|nkn i{z% {jwkn|n{ {jwkn|n{ wjhnon wjhnon yn`m kigjwi bnvia vnyn`m vnyn`m {jwenez bjwnv n{nz {iknb nhgie |jkzei% nz{cbwn{ib% |nvid vjw{n kivbwihi`nvi ceja igz gn|n. gn|n. Iì nbn` nbn` hj`yjg hj`yjgngbn ngbn` ` {jwanv {jwanvie ie`yn `yn n`nb(n` n`nb(n`nb nb wjhnon wjhnon yn`m yn`m gjwhnv gjwhnvnen nena% a% hjhgjwc`{nb kn` hj`zoz {i`mbna enbz yn`m {jw|jvc`m kn` hj`yjej}j`m. Vjeni` i{z% mnyn nvzan` |jwhivid |zen nknena hjwzozb bj|nkn igz gn|n hjvw hjvwnn

kn` kn`

gjw{ gjw{n` n`mm mmz` z`mo mon} n}ng ng%%

{j{ {j{n|i n|i

ejhna jhna

knen knenh h

bn}n bn}neen`

kn` kn`

nbn` nbn`

hj`mnbign{bn` n`nb(n`nb {jwenez gjwmn`{z`m% hjh|z`yni |jwhi`{nn` yn`m {i`mmi kn` ih|ze ih|zevid vid.. Igz gn|n gn|n yn`m yn`m hj`mnh hj`mnhneb nebn` n` mnyn mnyn nvzan` nvzan` |jwhi |jwhivid vid ozmn {iknb {iknb hj`mnhgie gjwn{ {jwankn| n`nb(n`nb kn` iì nbn` hjenaiwbn` vibn| bjfj}n ki bnen` bnen`mn` mn` n`nb( n`nb(n`n n`nb. b. Hjwj Hjwjbn bn hjwn hjwnvn vnbn bn` ` igz igz gn|n gn|n ejgi ejgia a hjhj hjhj`{ `{i` i`mbn mbn` ` ane ane |jwi|nki igz gn|n gjwgn`ki`m zwzvn` hj`mzwzvbn` n`nb(n`nb. Fnwn |jhgjvnwn` iì iì kifi kifiwi wibn bn` ` ceja ceja fcwn fcwnb b bchz bchzì ìbn bnvi vi yn`m yn`m {jwg {jwgzb zbnn kn` kn` igz igz gn|n gn|n bzwn bzwn`m `m hj`jbn`bn` {i`mbna enbz yn`m gnib |nkn n`nb(n`nb. Vj|jw{i vjkin hnbezh% bn`nb(bn`nb yn`m kigjvnwbn` ceja igz gn|n yn`m |jwhivid bjginvnn``yn fj`kjwz`m gjwvidn{ {iknb kn|n{ hj`mn}ne kiwi% ih|zevid% bzwn`m bzwn`m gjwkib gjwkibnwi nwi kn` bzwn`m bzwn`m hjòje hjòjenon nona. a. N`nb(n N`nb(n`nb `nb hjwjbn hjwjbn vj`{in vj`{invn vn {iknb {iknb gjwhi` gjwhi`n{ n{ knenh knenh vjmnen vjmnen nb{iti nb{iti{i% {i% gjw{i` gjw{i`mbna mbna enbz enbz hj`cen hj`cenb b kn` vjenez vjenez hjwnvn hjwnvn bjbzwn`mn` knwi vjhzn nv|jb bjdz`mvin` |vibcecmi. N`{nwn`yn% |jwn`n` kn` mnyn nvzan` yn`m bzwn`m kn` {iknb vjvzni ceja igz gn|n nknena |z`fn dj`chj`n iì gjwenbz.

>7


Wjhnon Wjhnon yn`m nmwjvid gjwnvne knwi|nkn bjeznwmn yn`m hj`mnhnebn` hj`mnhnebn` fcwnb kivi|ei` yn`m {jwenez bj{n{. Igz gn|n knwi bjeznwmn vjgjmiì vjwi`m hj`mmz`nbn` azbzhn` diibne vjfnwn gjwejgian` vjgnmni fnwn z`{zb hj`kivi|ei`bn` n`nb(n`nb. Ki vnh|i` vnh|i`m m i{z i{z fcwnb fcwnb mnyn mnyn nvzan` nvzan` yn`m yn`m {jwene {jwenez z ec`mmn ec`mmnww ozmn ozmn {zwz{ {zwz{ kibn{n kibn{nbn` bn` hjònki hjònki dnb{cw dnb{cw wjhnon wjhnon gjw{i`mbna gjw{i`mbna enbz nmwjvid. Bjeznwmn vjgjmiì ginvn`yn {iknb hj`m hj`mnh nhgi giee |jkze |jkzeii {j`{ {j`{n`m n`m n|n yn`m yn`m kien kienbz bzbn` bn` ceja ceja n`nb( n`nb(n`n n`nb b hjwj hjwjbn bn kn` kn` hjhginwbn` vnanon n`nb(n`nb gjw{i`knb vjvzbn an{i {n`|n vjgnwn`m vjbn{n` vjw{n bn}nen`. Wjhnon nbn` hzkna {jw|j`mnwza kn` vzbn hj`mngnibn` |jenonwn` oibn {iknb {iknb kibn}n kibn}nee n{nz n{nz bzwn`m bzwn`m |jwan{ |jwan{in` in`.. Nbaiw` Nbaiw`yn yn iì nbn` nbn` hj`man hj`manvie viebn` bn` wjhnon wjhnon yn`m yn`m {iknb {iknb |wckzb{ |wckzb{id id vj|jw{ vj|jw{ii hjej|n hjej|nb% b% hj`fzw hj`fzwi% i% |c`{j`m |c`{j`m vjbcen vjbcena a kn` {jweig {jweign{ n{ kj`mn kj`mn` ` |jegn |jegnmni mni mjon mjonen en vcvi vcvine ne.. Hj`mi Hj`mibz{ bz{ Acddh Acddhn` n` !>99 !>994) 4)%% bjez bjeznw nwmn mn {jen {jena a hjhgj`{zb hjhgj`{zb |jwvc`nei{ |jwvc`nei{ii vjvjcwn`m vjvjcwn`m vjonb bjfie kn` {jwzv hjhgjwibn` hjhgjwibn` |j`mnwza |j`mnwza yn`m nhn{ gjvnw bj|nkn {i`mbna enbz% vibn| kn` |jhibiwn` vjvjcwn`m knenh nenh kj}nvn. Azgz`mn` bjbjeznwmnn` yn`m ec`mmnw% bjeznwmn gjw|jfna kn` bzwn`m |jwan{in` knwi|nkn bjeznwmn n{nz igz gn|n nbn` hj`yjgngbn` bjvn` yn`m `jmn{id }zozk ki knenh kiwi n`nb(n`nb i{z vj`kiwi. Vjgnanmin` wjhnon ozmn vn`mn{ vzbn hj`ndi hj`ndibn` bn` gnan}n gnan}n hjwjbn hjwjbn nkn hnvnen hnvnena% a% vzbn vzbn hj`mje hj`mjenb nb kiwi kiwi knwi knwi hj`mnh hj`mnhgie gie {n`mmz`mon}ng {n`mmz`mon}ng ki n{nv {i`knbn` hjwjbn kn` vj{jwzv`yn vj{jwzv`yn vzbn hj`ynenabn` hj`ynenabn` cwn`m eni` eni` n|ngien n|ngien hjwjbn hjwjbn hj`kn|n hj`kn|n{{ bjvzvn bjvzvnan`. an`. Wzhzvn Wzhzvn``y ``yn% n% ojenve ojenvena na gnan}n gnan}n vni vni bjeznwmn% gien`mn` n`nb kn` v{n{zv bjeznwmn hjh|j`mnwzai {i`mbna enbz n`{ivcvine kn` {i`knbn` nmwjvid ceja wjhnon |nkn hnvn biì.

>6


7.6

DNB[CW WIVIBC WNBN@ VJGNYN

Wnbn` vjgnyn inena hjwjbn yn`m vnhn zhzw bwc`cecmi n{nz anh|iw vnhn zhzw zhzw kj`m kj`mn` n` vjvj vjvjcw cwn` n`m m i`ki i`kiti tikz kz.. Bjmnm Bjmnmne nen` n` z`{zb z`{zb hj`m hj`mn|e n|eib ibnv nvib ibn` n` bc`v bc`vj| j| bj`k bj`kiw iwii

kn` kn`

|jwv |jwvc` c`ne nei{ i{ii

{jwa {jwank nkn| n| wjhn wjhnon on knen knenh h

|wcv |wcvjv jv |j`m |j`mno nonw nwn` n` kn` kn`

|jhgjenonwn` |jhgjenonwn` {jwonki {jwonki bjwn`n wjhnon i{z vj`kiwi vj`kiwi ejgia hzkna {jw|j`mnwza {jw|j`mnwza bj|nkn |jwvjb |jwvjbi{n i{nwn` wn` vj|jw{ vj|jw{ii |j`mnwz |j`mnwza a wnbn` wnbn` vjgnyn vjgnyn vjbiwn vjbiwn`yn `yn {inkn {inkn |j`mn}n |j`mn}nvn` vn` kn` |jwan{ |jwan{in` in` knwi|nkn knwi|nkn

mzwz mzwz bazvzv bazvzv`yn `yn knwi|nk knwi|nknn igz gn|n. Vjgnmni Vjgnmnihn` hn`nn yn`m yn`m

kibj{nazi% wjhnon ejgia mjhnw hj`mangivbn` hnvn en|n`m hjwjbn gjwvnhn wnbn`( wnbn` {jwhnvzben {jwhnvzbena a knenh }nb{z |jwvjbcenan |jwvjbcenan`. `. \nkn }nb{z }nb{z iì% wjhnon vjkn`m vjkn`m hj`fnwi(fnwi ikj`{i{i vjgj`nw hjwjbn. Hjwjbn ejgia mjhnw hjìwz yn`m kieian{ |jw}n{nbn` yn`m kieian{ ceja hjwjbn vjanwin` vj|jw{i }n{nb knenh diejh bjvzbnn` hjwjbn jbn%

hnonen nena

kn` kn`

wnbn` bn`

vjgnyn nyn

hjwjbn

vj`ki `kiwi.

Hnvn nvnena

z`{zb

hj`mn|eibnvi hj`mn|eibnvibn` bn` bc`vj| bj`kiwi kn` |jwvc`nei{ |jwvc`nei{ii knenh |wcvjv |j`mnonwn` |j`mnonwn` kn` |jhgjenonwn` ozmn {jwmn`mmz bjwn`n hjwjbn ynbi` wjhnon ejgia vzbn hjìwz mnyn kn` |j`nh|ien` nw{iv(nw{iv |nkn hnvn vjbnwn`m. Knenh Knenh bn}nvn bn}nvn` ` vjbcen vjbcena% a% |jenon |jenonw(| w(|jen jenonw onw ozmn ozmn ki|j`mn ki|j`mnwza wzaii ceja ceja wnbn` wnbn` vjgnyn hjwjbn. Vjgnmnihn`n Vjgnmnihn`n yn`m kibj{nazi% |j`mnwza wnbn` vjgnyn vjgnyn hjwz|nbn` hjwz|nbn` vzhgjw vzhgjw yn`m yn`m |nei`m |nei`m bzn{ bzn{ knenh knenh hj`mzg hj`mzgna na ìeni ìeni kn` vibn| vibn| vjvjcw vjvjcwn`m n`m n|ngie n|ngienn |j`mnwza bjeznwmn gjwbzwn`mn` |nkn |jwi`mbn{ ej}n{ bn`nb(bn`nb. Bn`nb(bn`nb n{nz wjhnon yn`m gjwnvne knwi bjeznwmn yn`m gjwhnvnena hzkna ki|j`mnwzai ceja wnbn` wnbn` vjgnyn vjgnyn yn`m yn`m hz`mbi hz`mbi` ` vj`nvi vj`nvig g kj`mn`` kj`mn``yn yn kn` hjhgj`{ hjhgj`{zb zb bzh|ze bzh|zen` n` {jwvj`kiwi {jwvj`kiwi.. Bzh|zen` Bzh|zen` iì hzkna {jw|j`mnwza {jw|j`mnwza kj`mn` n`nviw(n`nviw n`nviw(n`nviw onan{. onan{. Hjwjbn nbn` hjhgzn{ vjvzn{z yn`m ki eznw on`mbnn` z`{zb hj`nwib |jwan{in` cwn`m eni`. \j`mnwza wnbn` ginvn`yn ejgia hjòzwzv bj|nkn wjhnon yn`m {jwngni knwi|nkn |jònmnn`% |jwei`kz`mn` kn` |jwan{in` bjeznwmn nknena yn`m gjwivibc {i`mmi z`{zb ki|j`mn ki|j`mnwza wzaii wnbn` wnbn` vjgnyn vjgnyn.. Ejgia Ejgia hjhgzw hjhgzwzbbn zbbn` ` enmi enmi bjnknn` bjnknn`%% n|ngien n|ngien wnbn` wnbn` vjgnyn gjwhnvnena n{nz wnbn` yn`m {jweign{ kj`mn` bjv oztn`n. Fc`{ca`yn nhn` biì% vjgnanmin` vjgnanmin` knwi|nkn knwi|nkn |j`nmia knkna nknena anh|iw vj|nwza vj|nwza knwi|nkn knwi|nkn ozhena {jwvjgz{ hjeign{bn` wjhnon.

>;


7.; 7.;

DNB[ DNB[CW CW WIVI WIVIBC BC AZGZ AZGZ@M @MN@ N@ KJ@M KJ@MN@ N@ VJ VJBC BCEN ENA A

Vjbcena hjwz|nbn` vjgzna cwmnìvnvi% ki hn`n hjwz|nbn` {jwaih|z``yn vn{z bjwonv bjwonvnhn nhn z`{zb z`{zb hj`fn|n hj`fn|nii vn{z vn{z {zozn` {zozn` kn` hn{enh hn{enhn{ n{ yn`m yn`m vnhn. vnhn. Z`vzw( Z`vzw(z`v z`vzw zw yn`m yn`m kihnbvzkbn` kihnbvzkbn` nknena |j`mj{zn% |j`mj{zn% mzwz(mzwz% mzwz(mzwz% v{nd kn` |jenonw. |jenonw. [n`|n nkn bchgi`nvi z`vzw( z`vzw iì% hnbn vn{z hn{enhn{ hn{enhn{ yn`m i`mi` kifn|ni {nbbn` ki|jwcejai ki|jwcejai.. Bjgjwanvie Bjgjwanvien` n` vzn{z vjbcena |nkn anbibn{`yn {jwej{nb |nkn bjjdivyj`n` kn` bjnb{idn` |j`nh|ien` vjcwn`m |j`mj{ |j`mj{zn% zn% mzwz(m mzwz(mzwz zwz%% |j`{nkg |j`{nkgiwn iwn` ` kn` |jenon |jenonw. w. Vjbcen Vjbcena a vjgnmn vjgnmnii ejhgnmn ejhgnmn |j`kik |j`kikibn ibn` ` gjw{zmnv hj`yjej`mmnwnbn` |wcvjv |j`kikibn` kn` |wcvjv gjenonw hj`mnonw knenh zvnan z`{zb z`{zb hj`fjw hj`fjwknv knvbn` bn` bjaikz bjaikz|n` |n` n`nb n`nb gn`mvn. gn`mvn. Vjbcen Vjbcena a ozmn ozmn hjwz|n hjwz|nbn` bn` {jh|n{ {jh|n{ yn`m yn`m |ne |nei` i`m m gjw| gjw|j` j`mn mnwz wza a knen knenh h hjwz hjwzgna gna vidn vidn{{ hn`zv hn`zvin in.. Ane iì iì bjwn bjwn`n `n |jen |jenon onww gn`y gn`ynb nb hj`mangivbn` }nb{z`yn ki vjbcena. \nkn |jwi`mbn{ n}ne% |jenonw hzkna {jw|j`mnwza kj`mn` n|n yn`m kinenhi ki vjbcena bjwn`n |jhibiwn``yn hnvia knenh wn`mbn hj`fnwi vjvzn{z yn`m kin vj`kiwi gjezh {naz z`{zb hj`j`{zbn` n|n vjgj`nw`yn yn`m vjkn`m ki fnwi n{nz n|n yn`m kin i`mi`bn`. Vjeni` i{z vjbcena ozmn hjwz|nbn` vjgzna bchzì{i yn`m hjònki vjgnanmin` knwi|nkn hnvynwnbn{ yn`m ejgia eznv. Vjgnmni vjgzna i`v{i{zvi vcvine% vjbcena hjh|z`yni fiwi(fiwi fiwi(fiwi {jwvj`kiwi {jwvj`kiwi yn`m vjvzni vjvzni kj`mn` fiwi(fiwi fiwi(fiwi cwmnìvnvi cwmnìvnvi hckj`. Vjgnmni cwmnìvnvi cwmnìvnvi dcwhne% vjbcena hjh|z`yni v{wzb{zw bj|ih|i`n``yn yn`m {jwvj`kiwi. \j`mj{zn n{nz Mzwz Gjvnw gjw{n`mmz`mon}ng gjw{n`mmz`mon}ng hjhih|i` hjhih|i` mzwz(mzwz%bn mzwz(mzwz%bnbi{n` bi{n`mn` mn` nh kn` |jenonw. |jenonw. Mzwz(mzwz Mzwz(mzwz ozmn gjw|jwn`n` vjgnmni |jhih|i` knenh bc`{jbv hnvi`m(hnvi`m. \jwi`mbn{ |nei`m nvnv inena inena bj|ih| bj|ih|i`n i`n` ` mzwz mzwz knenh knenh gieib gieib knwona knwona.. Vjeni` Vjeni` i{z% i{z% mzwz mzwz ozmn ozmn gjw|jw gjw|jwn`n` n`n` vjgnmni vjgnmni |jhih|i` nb{iti{i(nb{iti{inb nbnkjhib vjw{n bcbzwibzezh vj|jw{i |jwvn{zn`% vzbn`% bjeng kn` vjgnmn vjgnmni`y i`yn. n. [iknb [iknb kn|n{ kn|n{ ki`ndi ki`ndibn` bn` gnan}n gnan}n |jwn`n |jwn`n` ` mzwz mzwz vjhnbi vjhnbi` ` anwi anwi vjhnbi vjhnbi` ` hj`fngnw. Biì% mzwz {jwvj|i{ knenh hj`mankn|i bjwj`na |jenonw gjwhnvnena yn`m kn{n`m knwi|nkn knwi|nkn |jegnmni en{nw gjenbn`m gjenbn`m kn` fcwnb |j`kikibn` |j`kikibn` igz gn|n. \jenonw \jenonw hj`mangivbn` hj`mangivbn` gn` gn`yn ynb b hnvn hnvn ki vjbc vjbcen ena% a% hnbn hnbn }non }nonwe wena na kiei kieian an{{ ozmn ozmn |j`m |j`mnw nwza za vjbc vjbcen ena a bj n{nv n{nv |jhgjenonw |jhgjenonwn` n` wjhnon. wjhnon. Vjbcena Vjbcena yn`m gnmzv kn|n{ hj`kcwc`m |jenonw z`{zb {jwzv hnoz knenh |jenonwn`.

>:


Vjbcena yn`m gnmzv ozmn hjh|z`yni fiwi(fiwi vj|jw{i hj`mjbnebn` vznvn`n yn`m {jwn{zw kn` {iknb {jwenez hj`jbn` |jenonw% hjh|z`yni |j`mj{zn yn`m nb{id kn` gjw{j`nmn vjw{n hjh|z`yni mzwz yn`m gjwbznvn knenh hjhgzn{ bj|z{zvn` |j`{i`m ki vjbcena. \j`mj{zn vjbcena hjwz|nbn` vjvjcwn`m yn`m kigjwi {zmnv z`{zb hjhih|i` vjbcena% gjw{n gjw{n`mmz `mmz`m `m on}ng on}ng n{nv n{nv {jwfn| {jwfn|ni` ni`yn yn {zozn` {zozn` vjbcen vjbcena. a. \j`mj{ \j`mj{zn zn kianwn kianwn|bn` |bn` hjònk hjònkii |jhih|i` |jhih|i` kn` dnviei{n{ dnviei{n{cw cw ki vjbcena. vjbcena. Ceja vjgng i{z% bznei{i bj|jhih|i`n` bj|jhih|i`n` |j`mj{zn |j`mj{zn nknena vimìdibn` gnmi bjgjwanvien` vjbcena gnib vjfnwn bznei{n{id hnaz|z` bzn`{i{n{id yn`m yn`m kizb kizbzw zw knen knenh h wn`m wn`mbn bn hjhg hjhgn` n`{z {z {jwf {jwfn|n n|ni` i`yn yn {zoz {zozn` n` vjbc vjbcen ena. a. \j`nh \j`nh|i |ien en` ` bj|jhih|i`n` bj|jhih|i`n` |j`mj{zn ki{j`{zbn` ceja dnb{cw bj}ign}nn`% bj}ign}nn`% vidn{ kn` bj{jwnh|ie bj{jwnh|ien`% n`% |j`mnenhn`% en{ian` kn` |j`mj{nazn` yn`m |wcdjvvic`ne% |jwienbz hnaz|z` dejbvignei{i |jhih|i`. Vjgnmni |jhih|i` |j`kikibn`% in gjw{n`mmz`mon}ng knenh hj`fi|{nbn` vzn{z vi{z vi{znv nvii gjeno gjenonw nw hj`m hj`mno nonw nw yn`m yn`m bc`k bc`kzv zvid id vjai vjai`mm `mmnn mzwz( mzwz(mz mzwz wz kn|n kn|n{{ hjen hjenbv bvn` n`nb nbn` n` |jhgj |jhgjeno enonwn nwn` ` kj`mn` kj`mn` gnib gnib kn` |jenon |jenonww kn|n{ kn|n{ gjenon gjenonww kj`mn` kj`mn` {j`n`m. {j`n`m. Ki vnh|i` vnh|i`m m i{z |j`mj{ |j`mj{zn zn ki{z`{ ki{z`{z{ z{ z`{zb z`{zb kn|n{ kn|n{ gjbjwo gjbjwonvn nvnhn hn kj`mn` kj`mn` cwn`m cwn`m gn}nan gn}nan``y ``yn. n. Bj|ih|i Bj|ih|i`n` `n` |j`mj{zn yn`m {jwenez gjwcwij`{nvibn` |nkn {zmnv hjì`mbn{bn` |wnvnwn`n kn` bzwn`m hjh| hjh|jw jwan{ an{ib ibn` n` mzwz mzwz knen knenh h hjen hjenbzb bzbn` n` {i`k {i`knbn nbn`% `% nbn` nbn` hj`y hj`yjgn jgngb gbn` n` mzwz mzwz vjwi vjwi`m `m hjenenibn` {zmnv vjgnmni |j`mnonw kn` |jhgj`{zb ìeni hcwne. Vjeni` Vjeni` i{z% i{z% fiwi fiwi mzwz(m mzwz(mzwz zwz ki vjbcen vjbcena a ozmn ozmn hjhni` hjhni`bn` bn` |jwn`n |jwn`n`. `. \jhgje \jhgjenon nonwn` wn` wjhnon gceja hjì`mbn{ oibn hjh|z`yni mzwz(mzwz yn`m hjej{nbbn` hn{enhn{ yn`m {i`mmi {i`mmi {j{n|i {j{n|i hnvia hnvia gceja gceja kifn|ni kifn|ni ceja ceja |jenon |jenonw% w% hjhn`{n hjhn`{nz z |wjv{n |wjv{nvi vi |jenon |jenonww kn` ejgia ejgia hj`jbn hj`jbn`bn` `bn` nb{iti nb{iti{i {i nbnkjh nbnkjhib ib gjwgn` gjwgn`ki` ki`m m nb{iti nb{iti{i {i bcbzwib bcbzwibzez zezh. h. Vjwi`m Vjwi`m bjkj`mn bjkj`mnwn` wn` wi`{ian` igz gn|n yn`m {iknb enmi gceja hjhgj`{zb kn` hj`kikib n`nb(n`nb hjwjbn% enez hjwnyz kn` hjhi`{n mzwz z`{zb hjhgj{zebn``yn. \jenonw iìena yn`m vzbnw ki{n`mnì bjwn`n hjwjbn ozmn {zwz{ {iknb hj`kj`mnw `nvian{ kn` {jmzwn` mzwz. Knenh |nkn i{z% bjv( bjv mzwz kivjwn`m ceja igz gn|n n{nz naei bjeznwmn |jenonw vzkna fzbz| hj`mnonw mzwz z`{zb {iknb gjw{i`knb hj`yjejvnibn` |jenonw yn`m gjwhnvnena. @nhz`% bjhzeinn` oi}n mzwz ojenv {jwgnyn`m n|ngien hjwjbn {j{n| hj`jwzvbn` zvnan hjenezi |jegnmni fnwn kn` |j`kjbn{n` mzwz gjwknvnwbn` |j`mnenhn` kn` |j`mn{nazn` hjwjbn z`{zb hjhgj`{zb vnavina |jenonw vz|nyn hjònki i`vn` yn`m gjwhcwne {i`mmi }nenz|z` hj`yjknwi bjvn` `jmn{id yn`m hz`mbi` hjìh|n kiwi.

>4


Vjvjcw Vjvjcwn`m n`m mzwz mzwz vjanwz vjanwzv`y v`ynn hjònk hjònkii fc`{ca fc`{ca bj|nkn bj|nkn |jenon |jenonw`y w`yn% n% fc`{ca fc`{ca ki viì viì ejgia hjhgjwn{bn` {j`{n`m |jw}n{nbn` kn` ìeni(ìeni hzwì. \jenonw hj`mn`mmn| mzwz vjgnmni ikcen hjwjbn. N|ngien mzwz hjhgjwibn` fc`{ca yn`m bzwn`m gnib hnbn |jenonw {iknb gceja ki|jwvnena ki|jwvnenabn` bn` n|ngien n|ngien hjwjbn hj}nwivi hj}nwivi fiwi(fiwi fiwi(fiwi vjvjcwn`m vjvjcwn`m yn`m kjtin` n{nz kjei kjei`b `bzj` zj`.. Vjgn Vjgnmn mnii vjcw vjcwn` n`m m mzwz mzwz yn`m yn`m {iknb {iknb hjh| hjh|z`y z`yni ni ìen ìenii hzw` hzwìi nknen nknena a {ikn {iknb b hz`nvn hz`nvngna gna n|ngie n|ngienn |jenon |jenonww kivngi kivngi{bn {bn` ` kj`mn` kj`mn` bjvnen bjvnenan` an` yn`m yn`m mzwz mzwz i{z vj`kiw vj`kiwii {iknb {iknb hj`mnhnebn``yn. Fc`{ca yn`m |nei`m bj{nwn knenh kzìn anwi iì inena hjwcbcb. Nknena {iknb {iknb }nonw }nonw gnmi gnmi vjvjcw vjvjcwn`m n`m mzwz mzwz kivi|e kivi|ei` i` hj`mj` hj`mj`nbn nbn` ` vjbn{n vjbn{n` ` bj|nkn bj|nkn |jenon |jenonww yn`m yn`m hjwcbcb% vjkn`mbn` mzwz i{z vj`kiwi kieian{ hjwcbcb ki bn`{i` vjbcena kn` vjgnmni`yn. Dnb{ Dnb{cw cw eni` eni` yn`m yn`m {ikn {iknb b bzwn`m bzwn`m |j`{i` |j`{i`m` m`yn yn

nknen nknena a vibn vibn| | mzwz mzwz yn`m yn`m {ikn {iknb b

mitj wjv|jf{ n`k {nbj hj`macwhn{i |jenonw. [jwkn|n{ |j|n{na I`mmjwiv yn`m hj`mn{nbn` ― mitj wjv|jf{‘. Acwhn{ Acwhn{ hj`macwhn{i hj`macwhn{i hjwz|nbn` vnena vn{z ìeni hzwì yn`m |jwez kinhnebn` kinhnebn` ceja vj{in| i`kitikz {n`|n hj`miwn ank zhzw% knwon{% knwon{% bj{zwz`n` kn` nmnhn. N|ngien bi{n hj`macwhn{i vjvjcwn`m% hnbn vzkna {j`{z bi{n nbn` kiacwhn{i. Iì hjwz|nbn` |wcvjv i`{jwnbvi vcvine yn`m ginvn knenh vjvjgzna hnvynwnbn{. N`kni`yn {jwkn|n{ mzwz yn`m {iknb hj`macwhn{i |jenonw`yn vjgnmni vjcwn`m |jenonw yn`m hjh|z`yni anb {jwvj`kiwi% hnbn hnbn |jeno |jenonw nw {jwv {jwvjg jgz{ z{ nbn` nbn` gjw{ gjw{i` i`kn knb b gnenv gnenv z`{z z`{zb b hjhj hjhj`za `zaii bjaj` bjaj`kn knb b `nez `nezwi wi`y `ynn hjhgnenv kj`knh kn` iì nbn` ki{ndviwbn` vjgnmni {i`mbna enbz kjtij` kn` kjei`bzj`. Vjgnmni fc`{ca% n|ngien |jenonw N ej}n{ {ign bj vjbcena bjwn`n hjh|z`yni hnvnena knenh |jwonen`n` bj vjbcena% {iknb kigjwi |jezn`m en`mvz`m z`{zb hjhgjen kiwi kn` hjhgjwi |jòjenvn`% vjgneib`yn {jwzv kikj`kn ceja mzwz. Iì nbn` hjì`mmnebn` bjvn` yn`m hj`knenh knenh oi}n |jenonw N% bj{ibn kin hjhjwezbn` vjvjcwn`m mzwz z`{zb hj`kj` hj`kj`mnw mnw |jòjen |jòjenvn` vn`%% vjgnei vjgneib`y b`ynn {jwzv {jwzv kikj`kn kikj`kn ceja ceja mzwz. mzwz. In nbn` hjì`m hjì`mmne mnebn` bn` gigi{ gigi{(gi (gigi{ gi{ ai{nh ai{nh kn` hj`yih hj`yih|n` |n` wnvn wnvn kj`knh kj`knh {jwank {jwankn| n| mzwz mzwz {jwvjg {jwvjgz{. z{. Ane iì nbn` nbn` gjwenwz{n` kn` n|ngien knenh vi{znvi eni` |jenonw N {iknb hj`macwhn{i mzwz gjwbj`nn` in`yn nbn` kibn{jmcwibn` vjgnmni {i`mbna enbz kjtin` kn` kjei`bzj`.

>=


6.<

EN@MB EN@MBNA NA \J@Y \J@YJE JEJV JVNIN NIN@ @ N@[IVC N@[IVCVIN VINE E KN@ KN@ [NGI [NGIN[ N[ NMWJV NMWJVID ID

6.>

\JWN@N@ BJEZNWMN

\j`mzbzan` i`v{i{zvi bjbjeznwmnn` nhn{ ki|j`{i`mbn`. Gjbnv \jwkn`n Hj`{jwi% [z` Ngkzeena Nahnk Gnkn}i vjwi`m hj`jmnvbn` hj`jmnvbn` nmnw igz gn|n hj`mnhgie hj`mnhgie ib{ignw knwi bjhjez{ kn` bwiviv yn`m gjwenbz bazvzv`yn ki `jmnwn(`jmnwn hnoz kj`mn` {jwzv hjhgi`n bjbzn{n` bjbzn{n` knenh kiwi kn` gjenonw gjenonw z`{zb hj`mankn|i hj`mankn|i wjnei{i wjnei{i bjaikz|n` kj`mn` ejgia bwi{iv kn` nwid nwid gjwnvn gjwnvnvbn vbn` ` |jmn`mn |jmn`mn` ` nmnhn% nmnhn% ìeni( ìeni(ìe ìeni ni kn` gzknyn gzknyn yn`m yn`m z{za. z{za. Bjeznw Bjeznwmn mn hjwz|nbn` hjwz|nbn` i`v{i{zvi i`v{i{zvi vcvine yn`m |nei`m |nei`m |j`{i`m |j`{i`m knenh |jhgj`{zbn` |jhgj`{zbn` {i`mbna {i`mbna enbz bn`nb( bn`nb. bn`nb. Igz gn|n vjgnmn vjgnmnii |j`jwno |j`jwnoz z bjeznw bjeznwmn mn hjwz|nb hjwz|nbn` n` cwn`m cwn`m yn`m yn`m {jw|j`{ {jw|j`{i`m i`m knenh knenh vjvjgzna viv{jh bjeznwmn. Hjwjbn hjhni`bn` |jwn`n` z{nhn knenh hj`fcwnb hnvn kj|n` n`nb(n`nb% bazvzv`yn n`nb wjhnon. Ceja yn`m kjhibin`% |j`jbn`n` {jwankn| fnwn mnyn nvzan` nhn{ |j`{i`m vjbnei. Mnyn Mnyn nvza nvzan` n` igz igz gn|n gn|n hjwz hjwz|n |nbn` bn` vn{z vn{z jejh jejhj` j` yn`m yn`m |nei |nei`m `m |j`{i |j`{i`m `m knen knenh h zvnan zvnan hjhgj`{zb |jw}n{nbn` |jenonw yn`m |cvi{id. Fnwn gnmnihn`n igz gn|n |jwez hjhni`bn` |jwn` |jwn`n` n` knenh knenh hjhgj`{ hjhgj`{zb zb kn` hj`kik hj`kikib ib wjhnon wjhnon {jwej{ {jwej{nb nb ki {n`mn` {n`mn` hjwjbn hjwjbn vj`kiw vj`kiwi. i. Azgz`mn` Azgz`mn` kn` ibn{n` ibn{n` hjvwn n`{nwn n`{nwn igz gn|n kn` n`nb(n`nb wjhnon nknena |j`{i`m knenh |jh |jhgj gj`{ `{zb zbn` n` vnav vnavin ina a kn` hcwn hcwnee vjw{ vjw{nn {i`mb {i`mbna na enbz enbz wjhn wjhnon on.. Igz Igz gn|n gn|n ozmn ozmn |jwez |jwez hjhgjw hjhgjwibn ibn` ` bnvia bnvia vnyn`m% vnyn`m% |jwan{ |jwan{in` in` kn` bj|jwe bj|jwezn` zn` yn`m yn`m vjfzbz vjfzbz|`y |`ynn {jwankn {jwankn| | n`nb hjwjbn% hjwjbn% nmnw hjwjbn hjwnvnbn` hjwnvnbn` kivnyn`mi kivnyn`mi kn` kianwmni. Vjeni` Vjeni` i{z% nv|jb nvzan` kn` kiki kikibn bn` ` kivi kivi|e |ei` i` {zwz {zwz{{ |jwez |jwez kigj kigjwi wibn bn` ` |j`j |j`jbn` bn`n` n` yn`m yn`m vj}n vj}non onw` w`yn yn knen knenh h ane( ane(ane ane |j`mvcvineivnvin` wjhnon nmnw hjwjbn hjònki i`kitikz yn`m gjwdibiwn` |cvi{id. Bnoin`( bnoin` bnoin` yn`m {jena kienbzbn` kienbzbn` hj`zòzbbn` hj`zòzbbn` gnan}n |jwvjbi{nwn` |jwvjbi{nwn` bjeznwmn hjhni`bn` hjhni`bn` |jwn`n` yn`m |j`{i`m knenh |wcvjv |j`mvcvineivnvin` wjhnon ini{z vibn|% ìeni kn` viv{jh bj|jwfnynn` nbn` ki{jwn|bn` bj knenh hi`kn wjhnon.

>1


Ki vnh| vnh|i` i`m m i{z% i{z% |jwv |jwvjb jbi{ i{nw nwn` n` bjez bjeznw nwmn mn ozmn ozmn hjò hjònk nkii hjkn hjkn` ` bj|nk bj|nknn |wcv |wcvjv jv |jwbjhgn`mn` jhcvi% bcmì{id kn` vcvine vj{in| naei ki knenh`yn. Bnoin` ceja Vanh Vnì Vneeja Vneeja !>99;) hj`yn{nbn` hj`yn{nbn` gnan}n {i`mbna enbz nmwjvid nmwjvid kn` n`{ivcvine n`{ivcvine {zwz{ kibni{bn` kj`mn` {i`mbna enbz kn` v{wzb{zw bjeznwmn i{z vj`kiwi. Vjfnwn ecmib`yn bjeznwmn {jena hjhgj`{zb |jwvc`nei{i vjvjcwn`m vjonb bjfie kn` {jwzv hjhgjwibn` |j`mnwza yn`m nhn{ gjvnw gjvnw bj|nkn bj|nkn {i`mbn {i`mbna a enbz% enbz% vibn| vibn| kn` |jhibi |jhibiwn` wn` vjvjcw vjvjcwn`m n`m knenh knenh nenh nenh kj}nvn kj}nvn.. Ki vnh|i` vnh|i`m m i{z% i{z% vj{in| vj{in| bjeznw bjeznwmn mn ozmn ozmn hj`mnh hj`mnhneb nebn` n` fcwnb fcwnb mnyn mnyn nvzan` nvzan` kn` |jhn`{ |jhn`{nzn` nzn` {jwvj`kiwi yn`m gjwgjn {jwankn| naei`yn kn` kj`mn` iì nbn` hjhgjwi ih|nb {jwankn| vnavina kn` hcwne |nwn wjhnon kn` |jenonw gjwbj`nn`. Bnoin` iì ozmn {zwz{ hjìònz vjonza hn`nbna fcwnb mnyn nvzan` {jw{j`{z hjh|j`mnwzai |jenonw wjhnon gjw{i`mbna enbz nmwjvid. [jwkn|n{ gn`ynb anvie bnoin` yn`m gceja hjhgn`{z igz gn|n z`{zb hj`mj`ne |nv{i {i`knb({n`kzb n`nb hjwjbn. Hjwjbn ozmn kn|n{ hjeian{ |jwvc`nei{i kn` {i`mbna enbz n`nb hjwjbn vnhn nkn gjw{i`mbna enbz |cvi{id n{nz `jmn{id. Iì kn|n{ kienbzbn` kj`mn` |jhjwan{in` vnhn nkn ki knenh hnaz |z` ki eznw vjbcena. Anvie bnoin` iì kianwn|bn` kn|n{ hjhgn`{z igz gn|n hj`jwn|bn` ìeni(ìeni hzwì kn` bjvjknwn` gnmi hjònzai {i`mbna enbz nmwjvid ki bnen`mn` n`nb(n`nb hjwjbn nmnw hjònki i`kitikz yn`m gjwvibn| |cvi{id |cvi{id kjhi bjvjona{jwn bjvjona{jwnn` n` hnvn kj|n` hjwjbn. Hj`zwz{ Hj`zwz{ Bnhzv Kj}n` !7<<6)% !7<<6)% mnyn nvzan` kikjdiìvibn` vjgnmni {i`knbn` hj`kikib% |jeianwnn`% |jònmnn`% {zòzb nonw kn` gihgi`mn`. Mnyn nvzan` ozmn kn|n{ kikjdiìvibn` vjgnmni vibn| yn`m nkn |nkn igz gn|n gjwbni{n` kj`mn` hjhgjvnwbn` n`nb% vj|jw{i yn`m kimnhgnwbn` hjenezi i`{jwnbvi hjwjbn kj`mn` n`nb hjwjbn. Iì gjwhnbvzk {i`mbna enbz igz gn|n n{nz cwn`m kj}nvn yn`m hjònk hjònkii fc`{ca fc`{ca bj|nkn bj|nkn n`nb(n` n`nb(n`nb. nb. Vjfnwn Vjfnwn zhzh`y zhzh`ynn iv{ien iv{iena a fcwnb fcwnb nvzan` nvzan` hjhgjw hjhgjwii hnbvzk hj`kikib% hjònmn kn` hj`mn}ne n`nb(n`nb.

>9


Vjeni` knwi|nkn i{z% |j`kjbn{n` bjigzgn|nn` knenh hj`mn}ne kn` hj`ycbc`m kivn{zbn` kn` hjhgj`{zb {imn mnyn nvzan` ini{z nz{cwi{nwin`% nz{cwi{n{id kn` |jwhivid. Knenh Knenh bc`{jb bc`{jbvv iì mnyn mnyn nvzan` nvzan` gjwhnb gjwhnbvzk vzk {n`mmz {n`mmz`mo `mon}n n}ng g hj`kik hj`kikib ib kn` hj`mn}n hj`mn}nee hjen hjenez ezii i`{j i`{jwn wnbv bvii yn`m yn`m kien kienbz bzbn bn` ` ceja ceja vjvj vjvjcw cwn`m n`m igz igz gn|n gn|n {jwa {jwankn nkn| | n`nb( n`nb(n` n`nb nb gjwknvnwbn` fcwnb mnyn nvzan` yn`m {jw{j`{z. Fnwn |jhgjvnwn` yn`m gjwvidn{ nz{cwi{n{id nknena nknena igz gn|n gn|n yn`m yn`m hj`mj`n hj`mj`nbn` bn` |jwn{z |jwn{zwn` wn` n{nz|z n{nz|z` ` ank(ank ank(ank gn{nvn gn{nvn` ` {i`mbn {i`mbna a enbz enbz {jw{j` {jw{j`{z {z {j{n|i {j{n|i hjhgj` hjhgj`nwb nwbn` n` bchzì bchzìbnv bnvii yn`m yn`m gjwvid gjwvidn{ n{ {jwgzbn {jwgzbn.. N`nb(n` N`nb(n`nb nb kigjwi kigjwi bjgjgnvn` hjhgzn{ bj|z{zvn` vj`kiwi knenh |jwbnwn(|jwbnwn {jw{j`{z. Igz gn|n% vjgnmni |j`mzwzv kn` |j`{nkgiw knenh vjvjgzna bjeznwmn hjwz|nbn` hckje z{nhn yn`m kiibz{i ceja n`nb(n`nb. N|n vnanon {i`mbna enbz yn`m kienbzbn` ceja igz igz gn|n gn|n ki ankn| ankn|n` n` n`nb( n`nb(n` n`nb nb gnib gnib knwi knwi vjmi vjmi tjwg tjwgne ne hnaz hnaz |z` |z` |jwgzn |jwgzn{n {n` ` nbn` nbn` ki|jwa ki|jwan{i n{ibn` bn` ceja ceja n`nb(n n`nb(n`nb `nb kn` {iknb {iknb hzv{na hzv{naie ie n`nb(n n`nb(n`nb `nb nbn` nbn` {jwibz {jwibz{(i {(ibz{ bz{ kj`mn` kj`mn` {i`mbna {i`mbna enbz {jwvjgz{. {jwvjgz{. Vjbiwn`yn Vjbiwn`yn {i`mbna enbz {jwvjgz{ {jwvjgz{ gnib kn` |cvi{id% |cvi{id% hnbn n`nb(n`nb n`nb(n`nb nbn` {zwz{ {zwz{ hjònk hjònkii vjkjhi vjkjhibin bin`. `.

Knenh Knenh Ivenh% Ivenh% igz gn|n gjw{n`mm gjw{n`mmz`mo z`mon}n n}ng g z`{zb z`{zb

hj`kik hj`kikib ib n`nb(n n`nb(n`nb `nb z`{zb z`{zb hjònk hjònkii naei naei hnvynw hnvynwnbn nbn{{ yn`m yn`m gjwmz`n gjwmz`n bj|nkn bj|nkn bjeznw bjeznwmn% mn% nmnhn kn` gn`mvn. Vnhn nkn igz gn|n i{z vj`n`m n{nz vzvna% vnhn nkn bjeznwmn i{z nkn igz kn` gn|n n{nz an`yn nkn igz n{nz gn|n vnanon% |jònmn {iknb {jwbjfznei knwi {zmnv iì. Fzhn hz`mbi` knenh bjnknn` bjhivbi`n` kn` bjeznwmn i`kzb% hnvn z`{zb hj`kjbn{i kn` hj`kikib n`nb kj`mn` ìeni(ìeni yn`m hzwì kn` hzein nmnb {jwgn{nv. @nhz` oibn bnoin` hj`zòzbbn` hj`kikib n`nb(n`nb kj`mn` ìeni(ìeni hzein iì nhn{ |j`{i`m z`{zb hjònzabn` n`nb knwi oj`nyna hnbn |nv{i`yn zvnan z`{zb hj`fnwi hnvn kn` hj`kikib n`nb(n`nb kj`mn` n|n yn`m hjwjbn |jwez {naz gzbnèna vjvzn{z yn`m vin(vin. Ki vnh|i` vnh|i`m m i{z% i{z% igz gn|n gn|n hjhni` hjhni`bn` bn` |jwn`n |jwn`n` ` |j`{i`m |j`{i`m ki knenh knenh hjhgj`{ hjhgj`{zb zb bjaikz|n` n`nb(n`nb kj`mn` |j`kikibn` dcwhne hcwne kn` nmnhn yn`m vjh|zw`n gnmi hj`mjenbbn` n`nb gjw{i`knb vjfnwn nmwjvid. Igz gn|n vjanwzv`yn hjhgjbnebn` kikibn` nmnhn kn` hcwne yn`m vjh|zw`n bj|nkn n`nb(n`nb. Ki vnh|i`m i{z% igz gn|n anwzv hj`zòzbbn` hj`zòzbbn` fc`{ca yn`m gnib bj|nkn n`nb(n`nb. N`nb(n`nb hjhjwezbn` hjhjwezbn` |jwan{in` |jwan{in` yn`m ejgia knwi igz gn|n {jwz{nhn {jwz{nhn gnmi |jenonw |jwi`mbn{ |jwi`mbn{ wjhnon wjhnon bjwn`n hjwjbn hzkna {jwojwzhzv bj onen` yn`m vnena kivjgngbn` ceja |jegnmni dnb{cw. 7<


6.7

\JWN@N@ VJ VJBCENA KN@ MZ MZWZ

Hj`zwz Hj`zwz{{ bnoin` bnoin` Gn`kzw Gn`kzwnn knenh knenh [jcwi [jcwi \jhgje \jhgjenon nonwn` wn` Vcvine Vcvine n{nz n{nz [jcwi [jcwi Hckjei`m% vjvjcwn`m kn|n{ hjh|jenonwi vjvzn{z {i`mbna enbz yn`m i`mi` ki{iwz`yn kj`mn` hjhgjwibn` vj|j`za |jwan{in` bj|nkn {`mbna enbz hckje. Fc`{ca`yn% |jenonw vzbn hjìwz {i`mbn{ enbz mzwz yn`m ejgia {zn knwi|nkn`yn vjgng knenh dibiwn dibiwn``y ``ynn kin gjwnvn gjwnvn {i`mbna {i`mbna enbz enbz mzwz mzwz i{z hj`mib hj`mibz{ z{ |in}ni |in}ni n{nz n{nz ki{jwi ki{jwihn hn hnvynwnbn{ hnvynwnbn{.. Vjbcena Vjbcena hjwz|nbn` hjwz|nbn` {n|nb nvnv gnmi hjh|jwbjhgn hjh|jwbjhgn`m `m {i`mbna enbz |cvi{id wjhnon. \jenonw hj`mangivbn` gn`ynb hnvn ki vjbcena% hnbn }nonwena vjbcena kn` mzwz hjhni`bn` |jwn`n` yn`m |j`{i`m knenh hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz wjhnon. Vjbcena yn`m gnmzv kn|n{ hj`kcwc`m |jenonw z`{zb {jwzv hnoz knenh |jenonwn`. Vjbcena yn`m gnmzv kn|n{ ozmn hjh|z`yni fiwi(fiwi vj|jw{i hj`mjbnebn` vznvn`n yn`m {jwn{zw kn` {iknb {jwenez hj`jbn` |jenonw% hjh|z`yni |j`mj{zn yn`m nb{id kn` gjw{j`nmn vjw{n hjh|z`yni mzwz yn`m gjwbznvn knenh hjhgzn{ bj|z{zvn` |j`{i`m knenh vjbcena. Mzwz(mzwz ki vjbcena hjhni`bn` |jwn`n` yn`m |j`{i`m knenh hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz wjhnon kj`mn` hjhn`{nz nb{iti{i nbnkjhib |wjv{nvi |jenonw kn` nb{iti{i bcbzwibzezh |jenonw. Vjbc Vjbcen ena a

anwz anwzve vena na

hjhn hjhnv{ v{ib ibn` n`

vjhz vjhznn

mzwz mzwz

hjv{ hjv{ie iena na

hjh| hjh|z` z`yn ynii

|j`mj{ |j`mj{naz nazn` n` {j`{n` {j`{n`m m vjecb vjecb gjecb gjecb kn` |z`fn |z`fn |j`yjg |j`yjgng ng gjwenb gjwenbz`y z`ynn hnvnen hnvnena a n`{ivcvine. \j`kikibn` |j`fjmnan` hjenezi BGVW kn` BGVH anwzv kienbvn`nbn`% vjw{n hjenbvn`nbn` |wcmwnh |j`kikibn` |j`fjmnan` mjonen vcvine ki [nkibn#\wn vjbce vjbcena na.. Vjen Vjeni` i` i{z% i{z% vjbc vjbcen ena a anwz anwzve vena na hjhn hjhnv{ v{ib ibn` n` vjhz vjhznn mzwz mzwz hjh| hjh|z` z`yn ynii bjhnai bjhnaiwn wn` ` z`{z z`{zb b hj`m hj`mj` j`kne kneib ibn` n` |jeno |jenonw nw(| (|je jeno nonw nw yn`m yn`m gjwh gjwhnv nvne nena na.. N`{n N`{nwn wn |wcmwnh(|wcmwnh yn`m gceja kienbvn`nbn` nknena vj|jw{i2 |wcmwnh i`{jejb nvzan` wcanì !|i`{nw)% bjh |i`{nw% en{ian` {j`nmn |j`mnonw% |wcmwnh z`{zb \IGM#mzwz% |wcmwnh |wcmwnh vjbcena vjbcena n`nb kikib bnhi% zoin` vnwi`mn` niw bj`fi`m% bj`fi`m% vjhi`nw% vjhi`nw% fjwnhna% |nhjwn`% {nyn`mn` tikjc% |wcmwnh bnh|zv vjona{jwn kn` hj`zgzabn` vbznk n`{i hnvnena vcvine ki I`v{i{zvi \j`mnoin` [i`mmi.

7>


Vjbcena |jwezena hj`yjkinbn` |jwvjbi{nwn` gieib knwona yn`m vjejvn kn` {iknb hjhgcvn`bn` vz|nyn |jenonw nbn` hj`yzbni gieib knwona. Iì nknena |j`{i`m bjwn`n kn|n{ hjenaiwbn` hi`n{ |jenonw z`{zb gjenonw kn` hjònzabn` hjwjbn knwi|nkn nb{iti{i yn`m {iknb vian{. V{wn{jmi hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz nmnb gjwgjn gjwgjn kj`mn` kj`mn` v{wn{j v{wn{jmi mi |jhgje |jhgjenon nonwn` wn` gjwbjv gjwbjvn` n` bjwn`n bjwn`n v{wn{j v{wn{jmi mi |j`yjej |j`yjejvni vnin` n` {i`m {i`mbna bna enbz enbz gzbn` gzbn` vnan vnanon on hjei hjeign gn{b {bn` n` |j`f |j`fn|n n|nin in` ` {j{n {j{n|i |i ozmn ozmn hjei hjeign gn{b {bn` n` bjhnai bjhnaiwn wn` ` jhcv jhcvi% i% vcvi vcvine ne kn` kn` |jwen |jwenbzn bzn` ` dii diibn bne. e. N`{nw N`{nwnn v{wn v{wn{j {jmi mi yn`m yn`m |jwe |jwez z kihni`bn` ceja vjbcena kn` mzwz nknena ? 6.7.> 6.7.>

Hjhg Hjhgjw jwibn ibn` ` \j`jm \j`jmzan zan` ` Bj|nkn Bj|nkn \je \jenon nonww

Knenh hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz n`{ivcvine% mzwz anwzvena hjhgjwi |j`jmzan` |j`jmzan` bj|nkn |jenonw. \j`jmzan` |cvi{id |cvi{id kigjwibn` kigjwibn` bj|nkn |jwbjhgn`mn` |jwbjhgn`mn` {i`mbna enbz yn`m |cvi{id hn`nbnen |j`jmzan` `jmn{id kigjwibn` bj|nkn {i`mbna enbz yn`m {iknb kii`miì. kii`miì. [i`mbna [i`mbna enbz n`{ivcvine n`{ivcvine anwzvena anwzvena kigjwi {jmzan` {jmzan` `jmn{id `jmn{id ceja mzwz vz|nyn |jenonw kn|n{ {naz gnan}n n|n yn`m hjwjbn gzn{ i{z nknena {iknb gj{ze kn` vnena. Iì nknena |j`{i`m bjwn`n kn|n{ hj`manen`m |jenonw knwi|nkn {jwz {jwzvv vnen vnena a kj`mn kj`mn` ` ejgi ejgia a hj`kn hj`knen enh h kn` kn` hjò hjònk nkii ejgi ejgia a gzwz gzwzb b {i`m {i`mbna bna enbz enbz n`{ivcvine. \j`jmzan` `jmn{id kn|n{ hjhgj{zebn` {i`mbna enbz `jmn{id |jenonw kn` hjhgn}n hjwjbn bjhgnei bj bjnknn` {i`mbna enbz yn`m gj{ze. \j`jmzan` |cvi{id anwzvena kigjwibn` bj|nkn |jenonw yn`m {i`mbna enbz |cvi{id. Iì nknena |j`{i`m vz|nyn |jenonw kn|n{ {naz gnan}n {i`mbna enbz |cvi{id hjwjbn hj`kn|n{ |jwan{in` n{nz |zoin` knwi|nkn cwn`m eni`.

77


6.7.7 6.7.7

Hjh| Hjh|jeg jegnm nmnib nibn` n` V{wn{ V{wn{jmi jmi \j`m \j`mnon nonwn wn` `

V{wn V{wn{j {jmi mi yn`m yn`m gjwb gjwbjv jvn` n` vn`m vn`mn{ n{ ki|j ki|jwe wezb zbn` n` knen knenh h |j`m |j`mno nonw nwn` n` kn` kn` |jhgjenonwn` |jhgjenonwn`.. Vjfnwn Vjfnwn zhzh`yn% zhzh`yn% v{wn{jmi v{wn{jmi |j`mnonwn` kignanmibn` kignanmibn` bj|nkn {imn ojìv% ini{z v{wn{jmi |jhzvn{n` bj|nkn mzwz% wjhnon n{nz |nkn gnan`. \jhieian` v{wn{jmi |j`mnonwn` ceja mzwz gjwmn`{z`m |nkn vi{znvi wjhnon. \jhzvn{n` v{wn{jmi yn`m yn`m ki|eia ki|eia nknena nknena {iknb {iknb {j{n| {j{n| bjwn`n bjwn`n gceja gceja gjwzgna gjwzgna(zgn (zgna a hj`mib hj`mibz{ z{ bjnknn` bjnknn` vjhnvn wjhnon. Mzwz nbn` hj`j`{zbn` v{wn{jmi |j`mnonwn` hj`mibz{i bjnknn` yn`m yn`m vjvz vjvzni ni.. Vjen Vjeni` i` knwi| knwi|nk nknn i{z% i{z% mzwz mzwz anwz anwzve vena na hj`m hj`mmz` mz`nb nbn` n` [jb` [jb`ce cecm cmii Hnbezhn{ kn` Bchzìbnvi !IF[) knenh bnjkna |j`mnonwn` z`{zb hj`nwib hi`n{ |jenonw z`{zb gjenonw kn` hjònzai |jenonw knwi|nkn nb{iti{i yn`m n`{ivcvine. Iì bjwn` bjwn`nn {jwk {jwkn| n|n{ n{ gn`y gn`ynb nb bjgn bjgnib ibn` n` kn` bj|j bj|j`{ `{i` i`mn` mn` |j`mm |j`mmz` z`nn` nn` IF[ IF[ knenh knenh |j`mnonwn` kn` |jhgjenonwn`. Iì bjwn`n |j`mmz`nn` [jb`cecmi Hnbezhn{ kn` Bchzì Bchzìbnv bnvii !IF[) !IF[) knenh knenh |j`mno |j`mnonwn nwn` ` kn|n{ kn|n{ hj`nwi hj`nwib b |jwan{ |jwan{in` in` |jenon |jenonww z`{zb z`{zb gjenonw kn` |jenonw {iknb nbn` gjwnvn gcvn` kn` hj`mn`{zb knenh bjenv. Mzwz Mzwz |jwe |jweze zena na ozmn ozmn kigj kigjwi wibn bn` `

bjhn bjhnai aiwn wn` ` yn`m yn`m hj`f hj`fzb zbz| z|ii z`{z z`{zb b

hj`mmz`nbn` |jwnen{n` IF[ vjfnwn fjbn| kn` jdjb{id. Bjz|nynn` vjvjcwn`m mzwz z`{zb hj`mmngz`mbn` IF[ knenh |j`mnonwn` gzbn` gjwenbz vjfnwn nz{chn{ib. Ceja Ceja i{z% i{z% nkne nknena na |j`{i |j`{i`m `m gnmi gnmi mzwz mzwz z`{zb z`{zb hjhg hjhgzn{ zn{ |jwv |jwvjki jkinn nn` ` n}ne n}ne yn`m yn`m hj`fzbz hj`fzbz|i |i nmnw nmnw kn|n{ kn|n{ hjhj`za hjhj`zaii {z`{z{ {z`{z{n` n` kn` on`mbnn on`mbnn` ` hnvynw hnvynwnbn nbn{{ z`{zb z`{zb hj`m hj`mmng mngz` z`mbn mbn` ` IF[ IF[ knenh knenh |j`mn |j`mnon onwn wn`. `. Kj`m Kj`mn` n` hjh| hjh|je jegnm gnmni nibn bn` ` v{wn v{wn{j {jmi mi |j`mnonwn` ceja mzwz% hnbn in kn|n{ena hj`nwib hi`n{ |jenonw z`{zb gjenonw kn` hjònzai |jenonw knwi|nkn hjeign{bn` kiwi knenh nb{iti{i yn`m {iknb gnib kn` n`{ivcvine.

76


6.7.6 6.7.6

Hjwn Hjwn`fn `fn`m `m Bj|j Bj|jegn egnmni mnin` n` \j`yn \j`ynh| h|nin nin` `

Bj|j Bj|jeg egnm nmni nin` n`

|j`y |j`ynh nh|n |nin in` `

gjwh gjwhnb nb`n `n

mzwz mzwz

hj`m hj`mmz mz`n `nbn bn` `

vjmn vjmnen en

bjgceja bjgcejan` n` kn` gnbn{ gnbn{ vjgnmn vjgnmnii mzwz mzwz vjhnvn vjhnvn gjwankn gjwankn|n` |n` kj`mn` kj`mn` wjhnon wjhnon.. Mzwz Mzwz |jwe |jweze zena na hj`m hj`mmz` mz`nb nbn` n` vjhz vjhznn |n`fn |n`fni` i`kj kjwn wn`y `ynn vj|jw vj|jw{i {i {j|zb {j|zb {n`m {n`mn` n`%% dcbzv dcbzv |n`kn` |n`kn`mn`% mn`% mjwnbn mjwnbn` ` bj|nkn bj|nkn kn` mjwnbn mjwnbn` ` diibn diibnee mzwz mzwz yn`m yn`m gjwgnm gjwgnmni( ni(gnm gnmni. ni. Kj`mn` hjh|jegnmnibn` tnwinvi% wn`mvn`mn` hnh|z hj`nwib |jwan{in` wjhnon. Fc`{c Fc`{ca`y a`ynn wjhn wjhnon on yn`m yn`m hj`mn hj`mn`{ `{zb zb vjfn vjfnwn wn {ign {ign({ ({ig ignn nbn` nbn` {jwo {jwonm nmnn n|ng n|ngie ienn hj`kj`m hj`kj`mnw nw {j|zbn` {j|zbn` {n`mn` {n`mn` mzwz. mzwz. Wjhnon Wjhnon yn`m yn`m vzbn vzbn hj`mn`m hj`mn`mmz mz wnbn` wnbn` nbn` nbn` gjwaj`{i hj`mn`mmz wnbn` n|ngien mzwz gjwmjwnb hj`manh|iwi`yn. Mzwz |jwez hj`zbnw n`{c`nvi |j`ynh|nin``yn vz|nyn wjhnon gj`nw(gj`nw {jwaigzw vjw{n {iknb gcvn` kj`mn` |jhgjenonwn` yn`m gjwen`mvz`m. Ki vnh|i`m i{z% mzwz ozmn anwzv hj`fjwi{nbn` vjwgn vjkibi{ gj`kn n{nz fjwi{n yn`m ezfz vjhnvn |j`mnonwn` gnmi hj`nwib hi`n{ |jenonw z`{zb gjenonw kn` |jenonw {iknb nbn` gjwnvn gcvn` knenh bjenv. bjenv. Iì bjwn`n bjwn`n gn`ynb gn`ynb bnoin` bnoin` hj`zò hj`zòzbb zbbn` n` wjhnon wjhnon {iknb {iknb gjwhi` gjwhi`n{ n{ gjenon gjenonw w kivjgngbn` kivjgngbn` ceja |jwvjhgnan` |jwvjhgnan` |j`mnonwn` |j`mnonwn` mzwz yn`m {iknb hjhgjwn`mvn`mbn` hjhgjwn`mvn`mbn` kn` vj{jwzv`yn hj`mnbign{bn` |jenonw hjh|z`yni bjfjkjwz`mn` kiwi yn`m {i`mmi knenh |j`meign{n` nb{it{i(nb{iti{i nb {it{i(nb{iti{i n`{ivcvine. 6.7.;

Hj`mazgz`mi Bjeznwmn

[i`mbna enbz wjhnon bnkn`mbnen gjwgjn kj`mn` n|n yn`m ki|nhjwbn``yn ki vjbcena kn` ki wzhna. Ceja i{z% mzwz |jwez gjwvjkin hjònei`bn` azgz`mn` yn`m yn`m gnib gnib kj`mn` kj`mn` bjeznw bjeznwmn mn wjhnon wjhnon z`{zb z`{zb gjwbc`m gjwbc`mvi vi hj`mj` hj`mj`nei nei {i`mbna {i`mbna enbz enbz wjhn wjhnon on.. Bjhn Bjhnh| h|zn` zn` mzwz mzwz gjwbc gjwbchz hzì ìbn bnvi vi kj`mn kj`mn` ` bjez bjeznw nwmn mn igz igz gn|n gn|n nbn` nbn` hjhg hjhgn` n`{z {z vnhn vnhn nkn nkn mzwz mzwz n{nz n{nz igz igz gn|n gn|n hj`m hj`mj` j`ne neii wjhn wjhnon on kj`m kj`mn` n` ejgi ejgia a hj`knenh. hj`knenh. Fc`{ca`yn Fc`{ca`yn igz gn|n |jenonw kn|n{ {naz gnmnihn`n gnmnihn`n |wjv{nvi |wjv{nvi nbnkjhib n`nb hjwjbn ki vjbcen vjbcena. a. Vjeni` Vjeni` i{z kj`mn` hj`mazg hj`mazgz`mi z`mi bjeznwmn bjeznwmn igz gn|n% gn|n% vjbcena ozmn kn|n{ {naz vnhn nkn vjvjcwn`m |jenonw i{z |c`{j`m vjbcena n{nz {iknb kn` {jweign{ knenh nb{iti{i yn`m {iknb vian{ vjw{n n`{ivcvine. Vjbiwn`yn vjbcena kn` mzwz {iknb hjh|z`yni azgz`mn` yn`m gnib kj`mn` bjeznwmn% hnbn igz gn|n {iknb nbn` {naz gnmnihn`n {i`mbna enbz n`nb hjwnbn ki vjbcena kn` vjgneib`yn.

7;


6.7.:

Hjì`mb Hjì`mbn{bn n{bn` ` \j`man \j`manwmnn wmnn` ` Kn` Kn` Bj|znv Bj|znvn` n` Kiwi Kiwi Wjhn Wjhnon on

Vjgje jgjezh zh

gjw gjwhze hzen`y n`yn

|wc |wcvjv vjv

|jhg |jhgje jeno nonw nwn` n`%%

mzw mzwz

kimn kimneenbbn nbbn` `

hj`mjhzbnbn` vcnen` yn`m gjwbni{n` kj`mn` |jhgjenonwn` yn`m ej|nv. Ane iì nbn` nbn` hjhg hjhgj` j`{z {zb b |jwv |jwvc` c`ne nei{ i{ii jmc jmc bjwn bjwn`n `n wjhn wjhnon on nbn` nbn` gjwz gjwzvn vnan an hj`m hj`mi` i`mn mn{% {% hj`mnhn{i n|n(n|n yn`m {jena ki|jenonwi ceja hjwjbn vjgjezh iì z`{zb {zozn` hjòn} hjòn}ng ng |jwvcn |jwvcnen` en` yn`m yn`m kibjhz kibjhzbnbn bnbn` ` ceja ceja mzwz. mzwz. N|ngie N|ngienn |jwvcn |jwvcnen` en` yn`m yn`m kibjhzbn` kn|n{ kion}ng kj`mn` en`fnw% hjwjbn nbn` gjwnvn |znv }nenz|z` on}n|n` yn`m kigjwibn` {iknb hj`j|n{i bjaj`knb mzwz. Vjgnmni bjvih|zen`% mzwz nbn` hjhgjwibn` on}n|n` yn`m {j|n{ kn` vjgnmni wjhnon hjwjbn nbn` hj`mnhge ib{ ib{ignw ignw

yn`m n`m

gni gnib

z`{z z`{zb b

hj`mn j`mn}n }nee

{i`m {i`mbn bna a

enbz nbz

hj`mi j`mibz bz{{

|jw |jwn{zw n{zwn` n`

gjwhnv gjwhnvynw ynwnbn{ nbn{.. Onki% Onki% kj`mn` kj`mn` hjì`m hjì`mbn{ bn{bn` bn` |j`manw |j`manwmnn` mnn` kn` bj|znvn bj|znvnn` n` kiwi kiwi wjhnon wjhnon hnbn hnbn wjhnon wjhnon kn|n{e kn|n{ena na hjònz hjònzai ai kiwi kiwi knwi|n knwi|nkn kn {jweig {jweign{ n{ knenh knenh nb{iti nb{iti{i( {i( nb{iti{i yn`m n`{ivcvine. 6.7.4 6.7.4

Hjh| Hjh|jw jwgni gnibi bi Bj`k Bj`kiw iwii Yn`m Yn`m Ejhna Ejhna

Vjgnmni mzwz yn`m gjwvidn{ dejbvigje% mzwz gceja hj`mmz`nbn` |j`kjbn{n` |jhg |jhgje jeno nonw nwn` n` ki ankn| ankn|n` n` bjen bjenvv ini{ ini{z z vj{i vj{in| n| |jen |jenon onww kigjw kigjwii |jezn |jezn`m `m z`{z z`{zb b hj`nh|iebn` kiwi hjwjbn kj`mn` hjenbzbn` |jhgj`{n`mn`. Gnmi wjhnon yn`m hjh|z`yni hjh|z`yni |jwvc`nei{i |jwvc`nei{i yn`m |j`kinh kn` |jhnez |jhnez {j{n|i {j{n|i fjwkib% fjwkib% hjwjbn hjwjbn |jwezena |jwezena kigjwi |jezn`m hj`còcebn` kiwi z`{zb hjhgjwibn` bjynbi`n`% hjhc{itnvibn` kiwi kn` hj`mzwn`mbn` vidn{ hnez yn`m {jwkn|n{ knenh kiwi hjwjbn. Ki vnh|i`m i{z% hjwjbn nbn` wnvn ejgia gjwvjhn`mn{ z`{zb gjenonw kn` hjhgjwibn` {zh|zn` yn`m yn`m vj|j`za vj|j`za`yn `yn bj|nkn bj|nkn |wcvjv |wcvjv |j`mnon |j`mnonwn` wn` kn` |jhgje |jhgjenon nonwn` wn` yn`m yn`m vjkn`m vjkn`m gjwen`mvz`m. Iì bjwn`n vjbiwn`yn wjhnon {iknb kigjwi |jezn`m z`{zb hjh|jwgnibi bj`kiwi yn`m ejhna ceja mzwz% hnbn bj`kiwi yn`m ejhna nkn |nkn kiwi wjhnon {iknb kn|n{ ki|jwgnibi vjenhn(enhn`yn kn` nbaiw`yn nbn` hj`mnbign{bn` wjhnon i{z hj`mnvi`mbn` kiwi`yn knwi|nkn wjhnon(wjhnon eni` kn` vj{jwzv`yn hj`kcwc`m wjhnon wjhnon i{z bj|nkn hnvnena(hnvnena hnvnena(hnvnena n`{ivcvine. n`{ivcvine. Ceja i{z% hjh|jwgnib hjh|jwgnibii bj`kiwi bj`kiwi yn`m ejhna ceja mzwz kn|n{ hj`n`mnì hnvnena(hnvnena n`{ivcvine.

7:


6.7.= 6.7.=

Hjì` Hjì`mbn mbn{bn {bn` ` [nan| [nan| Bjfjw Bjfjwkn knvn` vn` Wjhn Wjhnon on

Hj`zwz{ [jcwi Bjfjwknvn` [winwfaif V{jw`gjwm% bjfjwknvn` nknena vjvzn{z yn`m yn`m gjwbni gjwbni{{ kj`mn kj`mn` ` |jh| |jh|wc wcvj vjvn vn` ` i`dc i`dcwh whnv nvi. i. Gjei Gjeinz nz hj`mb hj`mbno noii gnmni gnmnihn hn`n `n i`dcwhnvi ki{jwn| bj knenh hi`kn kn` gjwzgna hj`mibz{ ei`mbz`mn` bj|jezn``yn. N`nei N`neivi vivv yn`m yn`m kien kienbzb bzbn` n` ceja ceja V{jw V{jw`g `gjw jwm m nbaiw nbaiw`y `ynn hz`f hz`fze ze vjgn vjgnmni mni hckj hckjee bjfjwknvn` gjwgj`{zb {imn !{winwfaif). Gj`{zb(gj`{zb yn`m ki`yn{nbn``yn nknena n`nei{ib n`nei{ib !fch|c`j`{i !fch|c`j`{ine)% ne)% |j`mnenhn` |j`mnenhn` !jq|jwij`{i !jq|jwij`{ine) ne) kn` |wnb{ibne |wnb{ibne !fc`{jq{zne !fc`{jq{zne). ). V{jw V{jw`g `gjw jwm m hj`m hj`mnbz nbzii gnan gnan}n }n vjvj vjvjcw cw`m `m {ikn {iknb b vjhj vjhjv{ v{i` i`yn yn hjh| hjh|z` z`yn ynii vn{z vn{z bjfjwkn bjfjwknvn` vn` vnanon vnanon.. [jwkn|n [jwkn|n{{ i`kiti i`kitikz kz yn`m yn`m hjh|z`y hjh|z`yni ni mngz`mn mngz`mn` ` bj{imn bj{imn({i ({imn mn gj`{zb bjfjwknvn` iì kj`mn` hj`zòzbbn` {nan| bjfjwknvn` yn`m {i`mmi. Vjfnwn zhzh`yn% wjhnon hjhn`m gjwgjn knwi vjmi bjgcejan` hj`{ne n{nz i`{jejb z`{zb hj`yjvznibn` kiwi kj`mn` |jwvjbi{nwn`. Knwi vzkz{ {zhgzan` kn` |jwbjh |jwbjhgn` gn`mn`% mn`% hz`mbi hz`mbi` ` bjgcej bjgcejan` an` wjhnon wjhnon nknena nknena vnhn% vnhn% `nhz` `nhz` n|ngien n|ngien kizbzw {jwkn|n{ |jwgjnn` knwi vjmi i`{jejb knenh bnen`mn` hjwjbn. Bjgcejan` hj`{ne hj`{ne bn`nb(b bn`nb(bn`n n`nb b ozmn ozmn kn|n{ kn|n{ kibj{n kibj{nazi azi gjwknv gjwknvnwb nwbn` n` fj|n{ fj|n{ n{nz n{nz enhgn{ enhgn{`yn `yn hjwjbn hjwjbn hj`yje hj`yjejvni jvnibn` bn` vjvzn{ vjvzn{z z hnvnen hnvnena a yn`m yn`m kigjwi kigjwi.. Wjhnon Wjhnon gjwbjh gjwbjhnh| nh|zn` zn` knenh hj`nnbze% gjwdibiwn` gjwdibiwn` bwi{iv kn` bwjn{id bwjn{id hj`yjejvni hj`yjejvnibn` bn` hnvnena% hnvnena% gjwdibiwn` gjwdibiwn` ecmib% bjgcejan` gjwgnanvn kn` hj`miwn. \jwgjnn`(|jwgjnn` iì {jena ki{jei{i ceja wnhni naei |vibcecmi bcmì{id hjenezi |j`kjbn{n` bnoin` bjfjwknvn`. Wjhnon |jwez kien{ia z`{zb hjhnanhi |j`mnonwn` mzwz knenh hnvn yn`m vi`mbn{. Wjhnon yn`m gjwdibiwn` gjwdibiwn` {nonh hjh|z`yni hjh|z`yni anwn|n` z`{zb hjònki wjhnon yn`m bwi{iv kn` bwjn{id. Hjwjbn kn|n{ hjhn`dnn{ vjhzn dnb{n% |jwiv{i}n kn` gzb{i. Hn`nbnen wjhnon yn`m {iknb gjwdibiwn` {nonh an`yn nbn` hj`jwihn dnb{n% |jwiv{i}n kn` gzb{i vjfnwn gjwnvi`mn`. Bjhnh|zn` hj`yjejvnibn` hnvnena hjwz|nbn` {nan| bjfjwknvn` |jwi`mbn{ {jw{i`mmi. Knenh bc`{jbv gieib knwona ki `jmnwn iì% wn{n(wn{n ki knenh vjgzna gieib knwona {jwkn|n{ wjhnon yn`m |i`{nw% fjwknv% vjkjwan`n kn` ejhgng. Bnkn`mbnen vjvjgzna vjbcena {jena hj`mnvi`mbn` {nan| bjfjwknvn` wjhnon hj`mibz{ bjenv kj`mn` hj`mzgna `nhn bjenv bj|nkn `nhn gz`mn n{nz `nhn {cbca {jw{j`{z. \j`mnvi`mn` bjenv hj`mibz{ {nan| bjfjwknvn` gzbnèna vn{z en`mbna yn`m gnib 74


knwi |jwv|jb{id |vibcecmi. Ane iì bjwn`n wjhnon yn`m |i`{nw {iknb vjhjv{i`yn bwjn{i bwjn{idd bjwn`n bjwn`n ]ccedc ]ccedceb eb {jena {jena hjhgzb hjhgzb{ib {ibn` n` azgz`mn` azgz`mn` n`{nwn n`{nwn wjhnon wjhnon |i`{nw |i`{nw kj`mn` kj`mn` wjhnon wjhnon bwjn{i bwjn{idd {iknb {iknb vimìd vimìdibn ibn`% `% ini{z ini{z knenh knenh gn`ynb gn`ynb bjv% bjv% wjhnon wjhnon yn`m yn`m bwjn{id ejgia {i`mmi ìeni`yn knwi|nkn wjhnon yn`m |i`{nw. Ceja Ceja i{z% i{z% mzwz mzwz anwz anwzve vena na gjwa gjwan{ n{i( i(an an{i {i knen knenh h hjen hjenbz bzbn bn` ` |j`m |j`mnv nvi` i`mn mn` ` i`kitikz yn`m kigzn{ n{nv knvnw bj|i`{nwn` vjhn{n(hn{n. Ane iì bjwn`n bjhnozn` i`kitikz {iknb gjwknvnwbn` vn{z nv|jb vnanon. 6.7. 6.7.1 1

Hjhj Hjhjwa wan{ n{ii Jhc Jhcvi vi v{ng v{ngie ie

Bn}n Bn}nen en` ` jhcv jhcvii |jwe |jwez z kien kien{i {ia a ceja ceja vj{i vj{in| n| wjhn wjhnon on.. Bjvn Bjvn` ` jhcv jhcvii nbn` nbn` hjh|j`mnwzai {i`mbna enbz |jenonw. Hj`mn}ne jhcvi hjhjwezbn` vbie kn` vbie hj`mn}ne hj`mn}ne jhcvi vj|jw{i gjw{cejwn`vi gjw{cejwn`vi kn|n{ hj`mzwn`mbn` hj`mzwn`mbn` |jwnvnn` |jwnvnn` fj|n{ hnwna n|ngien wnbn`(wnbn` hj`mzvib`yn. Jhcvi yn`m v{ngie inena jhcvi yn`m vjwc`cb kn` kn` hjei hjeign gn{b {bn` n` knyn knyn {nwi {nwibn bn` ` bj|n bj|nkn kn vjvzn jvzn{z {z cgoj cgojb b vj|j vj|jw{ w{ii gjwm gjwmjh jhgi giwn wn%% gjwbji gjwbji`mi `mi`n` `n`%% gjwbnv gjwbnvia ia vnyn`m vnyn`m kn` gjwfi` gjwfi`{n {n vjw{n vjw{n hj`mje hj`mjenbbn nbbn` ` jhcvi jhcvi {iknb {iknb vjwc`cb yn`m hjeign{bn` bjfj`kjwz`mn` hjònza vj|jw{i gjwvjkia% bjfj}n% {nbz{% hnwna% gj`fi% kzbn% hjwnozb kn` kj`knh. Bjnknn` jhcvi gjwmn`{z`m bj|nkn vjonza hn`n {i`knb gnenv vjvjcwn`m {jwankn| vi{znvi yn`m kinenhi`yn. Fc`{ca`yn% vjbiwn`yn vjvjcwn`m wjhnon vjwi`m ki|jwvnenabn ki|jwvnenabn` ` ceja mzwz% gjwbjhz`mbi`n` gjwbjhz`mbi`n` hj`yjgngbn` hj`yjgngbn` wjhnon wjhnon {jwvjgz{ {jwvjgz{ {nbz{ bj|nkn mzwz i{z. Fzgn |jwan{ibn` jhcvi vjvjcwn`m% ini{z i`kitikz yn`m hj`fn|ni bj|jwezn` kianon{i% vzkna {j`{z kin nbn` gjwmjhgiwn kn` gjwnvn |znv. Knenh vi{znvi gieib knwona% hz`mbi` {jwkn|n{ |jegnmni bjnknn` jhcvi yn`m ki{zòzbbn` ceja wjhnon. Mzwz |jwez vj`vi{id vj`vi{id hjhjwan{ibn hjhjwan{ibn` ` |jwgjnn` |jwgjnn` jhcvi |jenonw. |jenonw. Gnmi mzwz mzwz yn`m yn`m |jbn% |jbn% hjwjbn hjwjbn kn|n{ kn|n{ hjwnhne hjwnhnebn` bn` gj`{zb gj`{zb jhcvi jhcvi vjvjcw vjvjcwn`m n`m wjhnon wjhnon.. Bjgcejan` hjwnhne jhcvi ozmn kibj`nei vjgnmni bjhnaiwn` |j`mnonwn` hjenezi niw hzbn. Ceja i{z% mzwz anwzvena {naz hjhjwan{ibn` |jwgjnn` jhcvi |jenonw.

7=


6.7.9 6.7.9

Hj`mj Hj`mjhg hgn` n`m m Hi`n{ Hi`n{ Fjhj Fjhjwen wen`m `m

Hi`n Hi`n{{ hjwz hjwz|n |nbn` bn` vn{z vn{z n`zmj n`zmjwn wna. a. Vj{i Vj{in| n| cwn` cwn`m m kien kienai aiwb wbn` n` kj`mn kj`mn` ` hjhgn} hjhgn}nn gnbn{ gnbn{ yn`m yn`m {jwvj` {jwvj`kiw kiwi. i. \jhgn} \jhgn}nn hi`n{ hi`n{ yn`m yn`m kihnbv kihnbvzkbn zkbn` ` nknena nknena vj|jw{i vj|jw{i bjgcejan` bjgcejan` hj`yn`yi% hj`yn`yi% hjezbiv% hjhgnfn kn` gjwenbc`. gjwenbc`. Gnbn{ hjwz|nbn` hjwz|nbn` n`zmj n`zmjwn wna a vjhz vjhzen en onki onki.. Vjvj Vjvjcw cwn` n`m m yn`m yn`m gjwg gjwgnb nbn{ n{%% hjhz hjhzkn knabn abn` ` |j`m |j`mno nonw nw hj`ynh|nibn` iehz yn`m kivzbni ceja i`kitikz {jwvjgz{. Hn`nbnen hi`n{ |zen hjwz|nbn` hjwz|nbn` bjfj`kjwz`mn` bjfj`kjwz`mn` i`kitikz yn`m {i`mmi {jwankn| {jwankn| vjvzn{z vjvzn{z nb{iti{i nb{iti{i n{nz gionb. Ceja i{z hi`n{ vjvjcwn`m |jwez gjwbjhgn`m gnmi hj`zoz bjfjhjwen`mn`. Onki% mzwz anwzvena fzgn vjknyn z|nyn z`{zb hj`mjhgn`mbn` hi`n{ n{nz gnbn{ |jenonw bj {nan| yn`m |nei`m {i`mmi. 6.7.>< 6.7.>< Gj Gjwb wbwj wjn{i n{iti{ ti{ii

Bwjn Bwjn{i {iti ti{i {i vjgj vjgj`n `nw` w`yn yn {ikn {iknb b

gjwm gjwmn`{ n`{z`m z`m vj|j vj|j`z `za`y a`ynn

bj|nk bj|nknn

{nan {nan| |

bjfjwmnvn`. Vjwi`m {jwonki wjhnon yn`m ejhna {j{n|i hnh|z hj`manviebn` vjvzn{z yn`m hj`nbozgbn`. Hnena bnoin` hj`zòzbbn` |jenonw vjkjwan`n ejgia bwjn{id knwi|nkn |jenonw |i`{nw. ]nenzgnmnihn`n|z` {iknb kn|n{ ki`ndibn` gnan}n wjhnon yn`m {i`mmi {nan| bjfjwknvn``yn hzkna hjònki bwjn{id. Bi{n Bi{n kn|n{ kn|n{ hjhg hjhgzn zn{{ n`kn n`knin in` ` gnan} gnan}nn vjvj vjvjcw cwn` n`m m yn`m yn`m hjh| hjh|z` z`yn ynii bjfjwknvn` yn`m {i`mmi {iknb vjhjv{i`yn gjwhi`n{ {jwankn| vjvzn{z nb{iti{i yn`m gjwgj`{ gjwgj`{zb zb bwjn{i bwjn{id. d. Gjmi{z Gjmi{z ozmn ozmn vjvjcw vjvjcwn`m n`m yn`m yn`m hjh|z`y hjh|z`yni ni knyn knyn bwjn{i bwjn{idd yn`m yn`m {i`mmi vjw{n hjhgjwibn` vzhgn`mn` yn`m gjvnw bj|nkn hnvynwnbn{ kn` `jmnwn {iknb {iknb vjhjv{ vjhjv{i`y i`ynn vjcwn` vjcwn`m m wjhnon wjhnon yn`m yn`m gjwbjf gjwbjfjwk jwknvn nvn` ` {i`mmi {i`mmi.. \jwgjn \jwgjnn` n` ojenv ojenv bjeian{n` n`{nwn wjhnon ki vjbcena wj`kna kj`mn` wjhnon ki vjbcena hj`j`mna% ini{z vj{in| i`kitikz hjh|z`yni bwjn{iti{i yn`m {jwvj`kiwi. Hjwjbn |jwez kigjwi mnenbn` mnenbn` yn`m |cvi{id |cvi{id gnmi hj`mjhgn`mbn` hj`mjhgn`mbn` bwjn{iti{i bwjn{iti{i hjwjbn. hjwjbn. Vjwi`mbnei Vjwi`mbnei gjwenbz n|ngien wjhnon yn`m |nkn |jwi`mbn{ n}ne`yn vjcwn`m bwjn{id {j{n|i knenh |wcvjv |jhgjvnwn` hjònki cwn`m yn`m {iknb hnh|z hj`mjhgn`mbn` ikjn`yn. Ceja i{z mzwz |jwez hj`jei{i {nan| bwjn{iti{i yn`m kihieibi ceja wjhnon kn` hj`fnwi onen` z`{zb hj`mjhgn`mbn``yn.

71


6.7.>> 6.7.>> Hj`man| Hj`man|zvb zvbn` n` Wnvn Wj`kn Wj`kna a Kiwi

Hj`zwz Hj`zwz{{ [jcwi [jcwi \jwvc` \jwvc`nei nei{i {i Nedwjk Nedwjk Nkejw Nkejw !>1=<( !>1=<(>96 >96=)% =)% Nkejw Nkejw |jwfny |jwfnynn hn`zvin hn`zvin gjwhc{itnvi gjwhc{itnvi z`{zb hj`yjvznibn hj`yjvznibn` ` kiwi% kiwi% hjh|jwgnibi hjh|jwgnibi kiwi kn` hj`n`mnì hj`n`mnì fngnwn` kn` i`mi` hj`fn|ni bjfjhjwen`mn` nknena di{wna hn`zvin vjhzen onki. Hj`zwz{ Nkejw% vjhzn hn`zvin {jweign{ knenh |wcvjv bch|j`vnvi knenh zvnan hj`mn{nvi |jwnvnn` wj`kna kiwi vjgj`nw n{nz knenh ihnmi`nvi. Vjbiwn`yn |jwnvnn` wj`kna wj`kna kiwi kiwi vjvjcw vjvjcwn`m n`m hjenh| hjenh|nz% nz% kin nbn` nbn` hj`mne hj`mnenhi nhi bch|ej bch|ejbv bv wj`kna wj`kna kiwi. kiwi. Bnoin Bnoin` ` hj`z hj`zò òzb zbbn bn` ` dnb{ dnb{cw cw vcvi vcvicj cjbc` bc`ch chii hjwz hjwz|n |nbn bn` ` dnb{ dnb{cw cw gjvn gjvnww yn`m yn`m hjh|j`mnwzai |jwbjhgn`mn` vjvjcwn`m. Anwzv kii`mn{bn` gnan}n vj{in| wjhnon yn`m yn`m gjwank gjwankn|n` n|n` kj`mn` kj`mn` mzwz mzwz hjh|z` hjh|z`yni yni ozwn`m ozwn`m |jwgj |jwgjnn` nn` bjaikz bjaikz|n` |n` yn`m yn`m gjvnw. Ozwn`m |jwgjnn` hjwjbn vzbnw kibj`ne|nv{i vjbiwn`yn |jhjwan{in` {iknb kienbzbn` vjfnwn hj`knenh. Wjhnon nbn` {jwgn}n(gn}n {ngin{ {i`mbna enbz yn`m ki|j`mnwzai ceja en{nw gjenbn`m hjwjbn bj vjbcena. Kion`mbnbn` wjhnon yn`m gjwbj{zwz`n` Fi`n nbn` hjhgj`{zb fnwn aikz| vjcwn`m Fi`n. Gjmi{z ozmn wjhnon yn`m kn{n`m knwi|nkn j{ìb hjenyz nbn` hjh|wnb{ibbn` bjaikz|n` vj|jw{i vjcwn`m Hjenyz. \jwgjnn` n`{nwn vjcwn`m wjhnon kj`mn` vjcwn`m wjhnon yn`m eni` ozmn bj{nwn knwi nv|jb {nan| {nan| jbc`chi jbc`chi bjeznw bjeznwmn mn hnvi`m hnvi`m(hn (hnvi` vi`m. m. Wjhnon Wjhnon yn`m yn`m gjwnkn gjwnkn hjh|nh hjh|nhjwb jwbn` n` {i`mbna {i`mbna enbz enbz yn`m yn`m vz|jwi vz|jwicw cw kn` gjwbjy gjwbjynbi nbi`n` `n`.. Hn`nbn Hn`nbnen en wjhnon wjhnon yn`m yn`m kn{n`m kn{n`m knwi|nkn knwi|nkn bjeznwmn bjeznwmn hivbi` hivbi` nbn` hjh|nhjwbn` hjh|nhjwbn` {i`mbna {i`mbna enbz yn`m vzbn hjwj`kna kiwi. \jwgjnn` ozmn bj{nwn gnmi wjhnon yn`m kn{n`m knwi|nkn bnen`mn` bjeznwmn yn`m yn`m gjwgj gjwgjnn {nan| {nan| |j`kiki |j`kikibn` bn``yn `yn.. Wjhnon Wjhnon yn`m yn`m hjh|z`y hjh|z`yni ni igz gn|n gn|n yn`m yn`m gjw| gjw|j`k j`kik ikib ibn` n` wn{n wn{n(w (wn{ n{nn hj`z hj`zò òzb zbbn bn` `

vibn vibn| | vzbn vzbn gjeno gjenonw nw kn` hjhg hjhgnfn nfn..

Vjgnei Vjgneib`y b`ynn bjgn`yn bjgn`ynbn` bn` wjhnon wjhnon(wj (wjhno hnonn yn`m yn`m kn{n`m kn{n`m knwi|n knwi|nkn kn igz gn|n yn`m yn`m wj`kna |j`fn|nin` |j`kikibn``yn {iknb gjmi{z hi`n{ gjenonw kn` hjhgnfn. Ceja i{z {nan| wnvn wj`kna kiwi yn`m gjweni`n` hjhjwezbn` |j`jei{in` mzwz vjgnmni |j`kikib. Vjbiwn`yn mzwz {jwej|nv |n`kn`m% ane iì gceja hj`mnbign{bn` {i`knbn {i`knbn` ` mzwz mzwz nbn` nbn` hj`yi` hj`yi`mmz` mmz`m m an{i an{i wjhnon wjhnon`yn `yn.. Gnmi wjhnon wjhnon yn`m yn`m {jwkiw {jwkiwii knwi knwi|n |nkn kn bjez bjeznw nwmn mn gjw| gjw|j` j`kn kn|n |n{n {n` ` {i`m {i`mmi mi%% ìen ìenii }n`m }n`m vjgn vjgn`y `ynb nb i{z i{z {ikn {iknb b hjhgjg hjhgjgn`bn n`bn`% `% hn`nbn hn`nbnen en gnmi gnmi wjhnon wjhnon yn`m yn`m kn{n`m kn{n`m knwi|n knwi|nkn kn bjeznw bjeznwmn mn yn`m yn`m 79


hivbi` hivbi`%% ìeni ìeni vjgjmi vjgjmiì ì nknena nknena {i`mmi {i`mmi.. Vjbiwn Vjbiwn`yn `yn mzwz mzwz {iknb {iknb hj`yjk hj`yjknwi nwi ane iì% iì% bjhz`mbi`n` wjhnon yn`m {iknb hnh|z hjhgjei gzbz nbn` gjwnvn bjfie an{i vjw{n gjwbjhz`mbi`n` gjvnw hjònzabn` kiwi knwi|nkn wnbn` kn` mzwz. 6.;

\JWN@N@ BJWNONN@ 6.;.> 6.;.>

\wcm \wcmwn wnh h En{ia En{ian` n` Baik Baikhn hn{{ @jmnwn @jmnwn !\E !\EB@ B@))

\jwn`n \jwn`n` ` |ianb |ianb bjwnon bjwnonn` n` hjh|jw hjh|jwbj`n bj`nebn ebn` ` \wcmw \wcmwnh nh En{ian En{ian` ` Baikhn Baikhn{{ @jmnwn @jmnwn !\EB@ !\EB@)) nknena nknena vn{z vn{z en`mbna en`mbna gionb gionb knenh knenh zvnan zvnan hj`n`mn hj`n`mnì ì hnvnen hnvnena a n`{ivcvine |jenonw. \wcmwnh En{ian` Baikhn{ @jmnwn !\EB@) kn|n{ hjenaiwbn` vjhn`mn{ |n{wic{ivhj ki bnen`mn` |jenonw. Vjeni` i{z% \wcmwnh En{ian` Baikhn{ @jmnwn !\EB@) kn|n{ ozmn hjhz|zb |jw|nkzn` bnzh vjw{n i`{jmwnvi `nvic`ne. \jen \jenon onww yn`m yn`m hj`y hj`yjw jw{n {nii \wcm \wcmwn wnh h En{i En{ian` an` Baik Baikhn hn{{ @jmnw @jmnwnn !\EB !\EB@) @) kn|n kn|n{{ hjhgj` hjhgj`{zb {zb |jw}n{ |jw}n{nbn` nbn` yn`m yn`m |cvi{i |cvi{idd hj`jwz hj`jwzvi vi ìeni( ìeni(ìe ìeni ni hzwì hzwì gjwgn`k gjwgn`ki`m i`m kj`mn` |jenonw yn`m {iknb hj`yjw{ni hj`yjw{ni \wcmwnh \wcmwnh En{ian` Baikhn{ @jmnwn !\EB@). !\EB@). Kj`m Kj`mn` n` hj`y hj`yjw jw{n {nii \wcm \wcmwn wnh h En{i En{ian an` ` Baik Baikhn hn{{ @jmn @jmnwn wn !\EB !\EB@) @)%% in kn|n kn|n{{ hj`yjhnwnbbn` hj`yjhnwnbbn` vjhn`mn{ bjvzbnwjenn` bjvzbnwjenn` ki bnen`nmn` bnen`nmn` |jenonw. |jenonw. Ki vnh|i`m i{z% kj`mn` kj`mn` hj`yjw hj`yjw{ni {ni \wcmw \wcmwnh nh En{ian En{ian` ` Baikhn Baikhn{{ @jmnwn @jmnwn !\EB@ !\EB@)% )% in kn|n{ kn|n{ ozmn ozmn hjenaiwbn` mj`jwnvi hzkn yn`m ejgia fjwmnv% fjwknv kn` |j`za kj`mn` bjynbi`n` kiwi. Ceja i{z% en`mbna bjwnonn` knenh hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz n`{ivcvine ki bnen`mn` |jenonw kj`mn` hjh|jwbj`nebn` \wcmwnh En{ian` Baikhn{ @jmnwn !\EB@) nknena vn{z en`mbna yn`m gionb kn` gjwbjvn`.

6.;.7 6.;.7

Bjhj Bj hj`{j `{jwi win` n` \je \jenon nonwn wn` ` Hne Hnenyv nyvin in

\ianb Bjhj`{jwin` Bjhj`{jwin` \jenonwn` \jenonwn` ozmn anwzvena hj}noigbn` hj}noigbn` vjhzn |jenonw |jenonw vjbce vjbcena na

hj`j` hj`j`mn mna a

hj`y hj`yjw jw{n {nii

|nvz |nvzbn bn` `

gjwz gjwzì ìdc dcwh wh#v #vjw jwnm nmnh nh

kn` kn`

nb{i nb{iti ti{i {i

bcbzwib bcbzwibzez zezh. h. Iì bjwn`n bjwn`n kj`mn` kj`mn` hjeign hjeign{bn {bn` ` kiwi kiwi knenh knenh nb{iti nb{iti{i {i bcbzwib bcbzwibzez zezh h |jenonw nbn` hj`kn|n{ |jegnmni hn`dnn{ kn` hjònzabn` kiwi hjwjbn knwi|nkn {jweig {jweign{ n{ knenh knenh nb{iti nb{iti{i {i n`{ivc n`{ivcvin vine. e. Bjhj`{ Bjhj`{jwi jwin` n` \jenon \jenonwn` wn` Hnenyv Hnenyvin in ozmn ozmn |jwez |jwez |wian{i` {jwankn| |wcdjvic`ne |jwmzwzn` knenh hj`n`mnì ivz gjwbni{n` kj`mn` fnwn mzwz hj`n`mnì hnvnena kivi|ei` |jenonw. Iì nknena nhn{ |j`{i`m knenh hjhj hjhj`n `n`mi `mi hnvn hnvnen ena a {i`mb {i`mbna na enbz enbz n`{iv n`{ivcv cvin inee |jeno |jenonw nw.. Vjbi Vjbiwn wn`y `ynn fnwn fnwn mzwz mzwz 6<


hj`n`mn hj`n`mnì ì hnvnen hnvnena a nknena nknena {iknb {iknb gj{ze gj{ze hnbn hnbn in nbn` nbn` hj`yjg hj`yjgngb ngbn` n` hnvnen hnvnena a {i`mbna enbz n`{ivcvine {iknb kn|n{ kifjmna kn` kign`{jwnv. Bjhj`{ Bjhj`{jwi jwin` n` \jenon \jenonwn` wn` anwzve anwzvena na hjòne hjònen`bn n`bn` ` {n`mmz` {n`mmz`mon mon}ng }ng kj`mn` kj`mn` vj|j`za`yn gnmi hj`mj`ne|nv{i% hjwn`fn`m kn` hjenbvn`nbn` vjmnen |wcmwnh vjw{n nb{iti{i {i`knbn` gjwazgz`m kj`mn` |j`kikibn` |j`fjmnan` hnvnena vcvine ki |jwi`m |jwi`mbn{ bn{ vjbcen vjbcena. a. I`v{i{ I`v{i{zvi zvi En{ian En{ian` ` Mzwz Mzwz |jwez |jwez hj}zoz hj}zozkbn` kbn` |jhibi |jhibiwn` wn` mj`jwnvi hzkn vz|nyn hjònzai mjonen vcvine% hj`yjkinbn` ne{jw`n{id(ne{jw`n{id gjwdnj gjwdnjkna kna yn`m yn`m kn|n{ kn|n{ hj`fjm hj`fjmna na knwi|n knwi|nkn kn {jweig {jweign{ n{ kj`mn` kj`mn` mjonen mjonen vcvine vcvine kn` hj}zozkbn` vznvn`n vjbi{nw yn`m hjònkibn` hnvnena vcvine i{z kigj`fi.

6.;.6 6.;.6

\cei \ceivv Kiw Kiwnon non Hnen Hnenyvi yvin n !\K !\KWH WH))

Bjwonvnhn gjw{jwzvn` yn`m kigjwibn` ceja \ceiv Kiwnon Hnenyvin !\KWH) knenh knenh hj`n`mn hj`n`mnì ì oj`nyn oj`nyna a ki vjbcen vjbcena a kn` eznw eznw vjbcen vjbcena a vjanwz vjanwzv`y v`ynn hj`kn|n hj`kn|n{{ vcbc`mn vcbc`mn` ` kn` gn`{zn` gn`{zn` hnvynw hnvynwnbn nbn{{ Hnenyv Hnenyvin. in. \ceiv \ceiv Kiwnon Kiwnon Hnenyv Hnenyvin in !\KWH) !\KWH) gceja gceja hjònk hjònkibn ibn` ` vjbcen vjbcena a hjh|z` hjh|z`yni yni bnknw bnknw bjonki bjonkin` n` oj`nyn oj`nyna a yn`m yn`m {i`mmi {i`mmi ‑vjbcena n`mbn{’ kj`mn` |jmn}ni \ceiv Kiwnon Hnenyvin !\KWH) gceja bjeznw hnvzb kjhi hjhnv{ibn` kivi|ei` |jenonw {jwbn}ne. Kj`mn` gn`{zn` knw|nkn \ceiv Kiwnon Hnenyvin !\KWH) yn`m bjwn| hnvzb bj vjbcena hjhgzn{ wcknn` kn` |jhjwi |jhjwibvn bvnn` n` vnhn vnhn nkn |jenon |jenonww hjhgzn hjhgzn{{ nb{iti nb{iti{i {i oj`nyn oj`nyna a n{nz n{nz {iknb. {iknb. Hnbn Hnbn in kn|n{ena hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz n`{ivcvine |jenonw. \ceiv \ceiv Kiwnon Kiwnon Hnenyv Hnenyvin in !\KWH !\KWH)) hjhni` hjhni`bn` bn` |jwn`n` |jwn`n` yn`m yn`m gjvnw gjvnw knenh knenh hj`mn}ne |j`fjmnan` bjv(bjv oj`nyna ki vjezwza Hnenyvin. Vzhgn`mn` gjvnw \ce \ceiv

KiWn KiWnoon

Hne Hnenyvi nyvinn

!\KW !\KWH) H)

kne knenh

hjò hjònm nmnn

bjv bjvjenh jenhn{ n{n` n`

`jmn `jmnwn wn

hjhgcejabn` wnbyn{ aikz| knenh bjnknn` nhn` knhni. Vidn{ nhn`na% ibaenv% i`{jmwi{i i`{jmwi{i kn` |j`mcwgn`n` |j`mcwgn`n` \ceiv Kiwnon Hnenyvin !\KWH) knenh hjònen`bn` hjònen`bn` {n`mmz` {n`mmz`mon mon}ng }ng knenh knenh hj`n`m hj`n`mnì nì hnvnen hnvnena a {i`mbn {i`mbna a enbz enbz |jenon |jenonww nknena nknena nhn{ nhn{ ki|jwe ki|jwezbn` zbn` gnmi gnmi hjhgn` hjhgn`{jw {jwnv nv nb{iti nb{iti{i {i n`{ivc n`{ivcvi vine ne |jenon |jenonww bj {nan| {nan| yn`m yn`m |nei`m |nei`m hiìhzh.

6>


6.;. 6.;.; ;

Bjh| Bj h|j` j`%% Fjwn Fjwnhn hna a $ Vjhi Vjhi`n `nww

Bjwnonn` Bjwnonn` hjhni`bn` hjhni`bn` |jwn`n` |jwn`n` yn`m |j`{i`m knenh hj`n`mnì hnvnena {i`mbna enbz n`{ivcvine |jenonw kj`mn` hj`mnknbn` bjh|j`% fjwnhna kn` vjhi`nw vjfnwn vjfnwn gjvnw( gjvnw(gjv gjvnwn nwn` ` bj|nkn bj|nkn |jenon |jenonww ki vjbcen vjbcena a hnaz|z hnaz|z` ` ki eznw eznw vjbcen vjbcena. a. Iì nknena |j`{i`m bjwn`n hjenezi bjh|j`% fjwnhna kn` vjhi`nw yn`m kinknbn` i{z% in nbn` kn|n{ hj}zozkbn` bjvjknwn` bj|nkn |jenonw {j`{n`m bjgzwzbn` n`{ivcvine vjw{n vjw{n kigj`fi kigj`fi ceja ceja hnvynw hnvynwnbn{ nbn{.. Hjenez Hjenezii |j`mnò |j`mnòzwn zwn` ` fjwnhn fjwnhna% a% vjhi`n vjhi`nww kn` bjh|j` ceja bjwnonn` yn`m gjwbni{n` kj`mn` nb{iti{i n`{ivcvine vj|jw{i bjgzwzbn` |j`meign{n` kiwi knenh bjmin{n` |c`{j`m vjbcena ki vj{in| vjbcena. Iì vjkibi{ vjgn`y vjgn`ynb nb kn|n{ kn|n{ hjhgn` hjhgn`{z {z knenh knenh hj}zoz hj}zozkbn` kbn` bjvjknw bjvjknwn` n` knenh knenh kiwi kiwi |jenon |jenonw( w( |jenon |jenonww hj`mj` hj`mj`ni ni bjgzwz bjgzwzbn` bn` mjonen mjonen |c`{j` |c`{j`m m vjbcen vjbcena a vjw{n vjw{n nb{iti nb{iti{i {i eni` eni` yn`m yn`m gjwbni{n` kj`mn` n`{ivcvine. 6.;. 6.;.: :

V{n{ V{n{zv zv Vcvi Vcvicj cjbc bc`c `chi hi

Bjwnonn` hjhni`bn` |jwn`n` yn`m |j`{i`m knenh hjhgn`{z |jenonw yn`m kn{n`m knwi|nkn bjeznwmn yn`m wj`kna v{n{zv vcvicjbc`chi. Bjwnonn` anwzvena hjhgjwibn` hjhgjwibn` gn`{zn` gn`{zn` knenh gj`{zb ginviv}n% ginviv}n% |j`mjfznein` |j`mjfznein` yzwn` vjbcena kn` hjhgjwi gzbz wzozbn` bj|nkn |jenonw(|jenonw yn`m kn{n`m knwi|nkn bjeznwmn yn`m wj`kna wj`kna v{n{zv v{n{zv vcvicj vcvicjbc`c bc`chi. hi. Kj`mn` Kj`mn` gn`{zn` gn`{zn` ginviv ginviv}n% }n% |j`mjf |j`mjfzne znein` in` yzwn` yzwn` vjbcena kn` hjhgjwi gzbz wzozbn` yn`m kigjwibn` ceja bjwnonn`% hnbn |jenonw yn`m yn`m kn{n kn{n`m `m knwi knwi|n |nkn kn bjez bjeznw nwmn mn yn`m yn`m wj`kn wj`kna a v{n{ v{n{zv zv vcvi vcvicj cjbc` bc`ch chii kn|n{ kn|n{en ena a hj`jwzvbn` |jenonwn` hjwjbn ai`mmn bj hn`nwn mnki`m n{nz Zìtjwvi{i. Bnoin` hj`zòzbbn` gnan}n ejgia wnhni wjhnon yn`m kn{n`m knwi|nkn bjeznwmn yn`m wj`kna v{n{zv vcvicjbc`chi mnmne hj`nhn{bn` |j`mnoin` |nkn {nan| |wnzìtjwvi{i n{nz|z` n{nz|z` hjòjo hjòjonbbn nbbn` ` bnbi bnbi bj hj`nwn hj`nwn mnki`m mnki`m.. Vjbcen Vjbcena a yn`m yn`m {jwkiw {jwkiwii knwi|n knwi|nkn kn hnocwi{i |jenonw hivbi` ozmn hj`kzkzbi {jh|n{ yn`m wj`kna knwi vjmi |j`fn|nin` |jenon |jenonw% w% bjkn{n` bjkn{n`mn` mn` |jenon |jenonww kn` |jwn{z |jwn{zvn` vn` |jenon |jenonww yn`m yn`m hj`nhn hj`nhn{bn {bn` ` vjbcen vjbcena. a. V{n{zv V{n{zv vcvicj vcvicjbc`c bc`chi hi yn`m yn`m wj`kna wj`kna hj`yjg hj`yjgngbn ngbn` ` {jbn`n {jbn`n` ` knwi knwi vjmi vjmi bj}n`m bj}n`mn` n` bj|nkn bjeznwmn wjhnon. Ane iì hj`kcwc`m |jenonw wjhnon z`{zb |c`{j`m n{nz gjwaj`{i {jwzv knwi|nkn vjbcena kn` gjbjwon z`{zb hjhgn`{z hj`ynwn bjeznwmn. Onki% Onki% |jwn`n |jwn`n` ` bjwnon bjwnonn` n` knenh knenh hjhgjw hjhgjwii gn`{zn gn`{zn` ` ginviv ginviv}n% }n% |j`mjfzn |j`mjfznei ein` n` yzwn` yzwn` 67


vjbcena kn` hjhgjwi gzbz wzozbn` bj|nkn |jenonw yn`m kn{n`m knwi|nkn bjeznwmn yn`m yn`m wj`kna wj`kna v{n{zv v{n{zv vcvicj vcvicjbc`c bc`chi hi kn|n{e kn|n{ena na hj`n`mn hj`n`mnì ì {i`mbn {i`mbna a enbz enbz |jenon |jenonw w n`{ivcvine. 6.:

\JWN@N@ HNVYNWNBN[

\j`f \j`fjm jmnan nan` ` hjwz hjwz|nb |nbn` n` v{wn v{wn{j {jmi mi on`mb on`mbnn |nòn |nòn`m `m yn`m yn`m gjw{z gjw{zoz ozn` n` hj`f hj`fjmn jmna a vjvjcwn`m knwi|nkn {jweign{ kj`mn` knkna% gzknyn hjej|nb% |c`{j`m vjbcena% bjmn`nvn`% vnhvj`m kn` vjgnmni`yn. Vz`mmza|z` hnvnena iì gjwhzen kj`mn` hnvnena i`kitikz {j{n|i oibn {iknb kigj`kz`m in`yn nbn` hjhgjwi bjvn` bj|nkn bjvjezwzan` hnvynwnbn{ vjbi vjbi{n {nw` w`yn yn.. Hnvn Hnvnen ena a knkn knkna a gjwb gjwbni ni{{ wn|n wn|n{{ kj`m kj`mn` n` hnvn hnvnen ena a oj`n oj`nyn yna% a% bjmn bjmn`n `nvn vn`% `% bjvjen bjvjenhn{ hn{n` n` kn` AIT#NI AIT#NIKV KV ki vn{z(v vn{z(vn{z n{z bn}nvn bn}nvn`. `. Ceja Ceja i{z i{z vjhzn vjhzn |ianb |ianb hjv{i hjv{iena ena hj}z hj}zoz ozkb kbn` n` bjvj bjvjkn knwn wn` ` {j`{ {j`{n` n`m m bjvn` bjvn` kn` kn` gnany gnanynn knkn knkna a ki vnh| vnh|i` i`m m hjwn hjwn`mv `mvn`m n`m |j`meign{n` vjezwza hnvynwnbn{ vj{jh|n{ knenh zvnan hjhjwn`mi knkna. Vj{in| i`kitikz% bjeznwmn kn` hnvynwnbn{ ki vn{z(vn{z bn}nvn` anwzvena gjbjwonvnhn kn` hjh|z`yni |jwn`n` knenh |j`fjmnan` mjonen iì kn` hjhnv{ibn` bn}nvn` hjwjbn gjwvia knwi|nkn mjonen vcvine iì. Hnvynwnbn{ vjbjeiei`m {zwz{ |jwez gjwbjwonvnhn knenh zvnan hj`n`mnì hnvnena n`{ivcvine iì kj`mn` hjen|cwbn` bjv(bjv |c`{j`m vjbcena ki eznw vjbcena oibn kn|n{ kibjvn`. Vibn| gnmni j`nz knenh gjezbnw gjezbnw hjej|nvbn` hjej|nvbn` |zfzb hnvi`m(hnv hnvi`m(hnvi`m i`m |jwez kibibi kibibivv ki bnen`m bnen`mn` n` hnvynw hnvynwnbn nbn{. {. Ceja Ceja i{z% i{z% vj{in| vj{in| i`kiti i`kitikz% kz% bjeznw bjeznwmn mn kn` hnvynw hnvynwnbn nbn{{ anwzve anwzvena na gjbjwon gjbjwonvnh vnhnn kn` gjwmnki gjwmnki`m `m gnaz gnaz z`{zb z`{zb hj`n`m hj`n`mnì nì hnvnen hnvnena a |jenon |jenonw(| w(|jen jenonw onw n`{ivcvine kn` {ngin{ nmwjvid.

;.<

BJVIH\ZEN@

66


Wjhnon Wjhnon hjwz|n hjwz|nbn` bn` nvj{ nvj{ `jmnwn `jmnwn yn`m yn`m nhn{ nhn{ |j`{i`m |j`{i`m kn` hjwz|n hjwz|nbn` bn` mj`jwn mj`jwnvi vi |j`mmn`{i |jhih|i` |nkn hnvn nbn` kn{n`m. Ceja i{z% |jwzgnan` {i`mbna enbz wjhnon bj nwna |cvi{id nknena nhn{ gnib. Vjgjezh hj`mzgna {i`mbna enbz |jenonw wjhnon bj nwna bjgnibn`% {jwejgia knazez bi{n vjgnmni mzwz |jwezena hj`mj{nazi vibn| |jenonw {jwvjgz{ kn` knwi vi{z bi{n nbn` hzen hjhnanhi bj`n|n vjvjcwn`m |jenonw i{z gjwbjenbzn` gzwzb kn` kn` vj{j vj{jwz wzv` v`yn yn en`m en`mbn bna a hckj hckjdi dibnv bnvii anwzv anwzven ena a kion kionen en`bn `bn`. `. \wcv \wcvjv jv hcki hckidi dibn bnvi vi yn`m yn`m kienbzbn` hjenezi bnjkna |j`jmzan` hjwz|nbn` vn{z |wcvjv yn`m nhn{ |j`{i`m knenh zvnan hj`mzgna {i`mbna enbz wjhnon. wjhnon. Ceja bjwn`n {jwkn|n{ |j`jmzan` z`{zb hj`mzgna {i`mbna enbz hnbn zvnan i{z kn|n{ kionen`bn` kj`mn` ejgia gjwbjvn`. \j`yjkinn` |wcmwnh yn`m {jwn`fn`m nbn` ejgia gjwbjvn` knenh hj`mzgna {i`mbna enbz wjhnon. \nwn \nwn mzwz mzwz gceja gceja hj`mn|e hj`mn|eibn ibnvib vibn` n` bnjkna bnjkna hckid hckidibn ibnvi% vi% |j`jmzan |j`jmzan` ` kn` {jcwi {jcwi gjanticwivhj knenh gieib knwona. Ane iì kn|n{ hjhgn`{z mzwz knenh hj`mn}ne vzvz`n` kn` bjnknn` knenh bjenv nmnw |j`mnonwn` kn` |jhgjenonwn` kn|n{ gjwonen` kj`mn` en`fnw. Bjgni Bjgnibn bn` ` knwi knwi hj`m hj`mzgn zgna a {i`mb {i`mbna na enbz enbz iì iì hjen hjenez ezii |jeg |jegnm nmni ni nv|j nv|jb b ini{ ini{z z i`ki i`kiti tikz% kz% hnvy hnvynw nwnb nbn{ n{%% kn` vjgn vjgnmn mni` i`yn yn.. Ceja Ceja vjgn vjgng g |wcv |wcvjv jv |j`m |j`mzgn zgnan an` ` {i`m {i`mbna bna enbz enbz wjhn wjhnon on hjhjwezbn` |jwan{in` yn`m vjwizv% hnbn |j`meign{n` vjhzn en|ivn` hnvynwnbn{ vj|jw{i naei naei |cei{i |cei{ib% b% naei naei nmnhn% nmnhn% |j`kzkz |j`kzkzb b kn` vjhzn vjhzn bzh|ze bzh|zen` n` vjeni` vjeni` knwi|n knwi|nkn kn mzwz mzwz nhn{ nhn{ ki|jwezbn`. Bjvih| Bjvih|zen zen``y ``yn% n% vjhzn vjhzn |ianb |ianb |jwez |jwez gjbjwon gjbjwonvnh vnhnn knenh knenh hj`n`m hj`n`mnì nì hnvnen hnvnena a |jeno |jenonw(| nw(|jen jenonw onwn` n` n`{ivc n`{ivcvin vinee kn` {ngin{ {ngin{ nmwjvi nmwjvidd iì vjgjez vjgjezh h `nvi `nvi hjònk hjònkii gzgzw. gzgzw. Kjhi Kjhi hj}zozkbn` hj}zozkbn` mj`jwnvi yn`m ejgia gjwmz`n |nkn hnvn ankn|n`% en`mbna kwnv{ib kwnv{ib knwi|nkn knwi|nkn vjhz vjhznn |ianb |ianb |n{z |n{z{{ kien kienbv bvn` n`nb nbn` n`.. [i`kn [i`knbn bn` ` knwi knwi|n |nkn kn vn{z vn{z |ian |ianb b vnan vnanon on {ikn {iknb b nbn` nbn` hjhgznabn` anvie. Onki% vnhn(vnhn bi{n gjwmn`ki`m gnaz z`{zb hj`n`mnì hnvnena iì.

6;

PELAJAR-PELAJAR ANTISOSIAL DAN TABIAT AGRESIF: PEMBANGUNAN DAN RAMALAN

Recommend Documents