Medenilla, Niña Monica A. 20, 2016
OCTOBER
Belingon, Keryl Mae C. Mrs. Navoa
IMPENG NEGRO Ni Rogelio R. Sikat
(Isang pagsusuri) I
PANIMULA Ito ay isang akda na ginawa ni Rogelio Sikat. Isang kwentistang nagkamit na ng maraming karangalan sa Gawad Palanca. Nagkamit ng napakaraming parangal ng kwentong ito na gawa niya.
A ANO
Tul uy a n/Pr o s a
B !R "
Ur ingMai kl i ngkwent o: Kuwent ongPangkat auhan
I s a ngSa l a y s a ynaKa Ka t h angI s i p( fic t i o n)
C #AK$A
Ti na l a ka ys akwe n t oa ngp ang ma ma ma ma l i i ta tp a ng a a l i p us t angmg mg a t a o ngi b aa ngka t a ng i a na tka l a g a y anour ingb uha y . Ti na l a ka ykung p aa noda pa ti p ag l a ba na ngda ng a la td i g ni d adnad id ap ats i l a hus g a ha na tk ut y a i nd ahi ls aba g a ynaki na t a t a y ua nni l a .I ni l a r a wa n di nangmg mgama mapangut ya,mapangal i pus t aatmgat aongwal angal am s amg mgabagaynakani l anghi nuhus gahan.
% T!N& T!N&& &A'" A'"AN SiOg o ra ngb as a g ul e r oa ta l a s k ad o rn al a g i ngg i na g a wa ng kat at awanans iI mpen
E "$T"' "$T"'O(#ARAA O(#ARAAN N N& #A&'A'A) A&'A'A)A% A%
Sa na y s a y-a ny o n gp ani t i k annana g l a l a ha dngkur u k ur o ,p a na na w, pani ni wal aatdamd mdami mi nngma manunul at ,hangos akanyangkar anasan a ts ai na aka l a ngpa l a ga yni y as aka t o t o ha na n.
* BAN&)A •
Simula
TAUHAN
I mpe n-a ngl a gi ngt i nut uks os agr i po Ogor -angmahi gpi tnakaawayniI mpen Bo y-Angbunsongkapat i dniOgor Angi naniI mmpe natmg aAgwado r TAGPUAN
Sai s a n gba r a n g a y SULI RANI N
Na g i i s a nga na k.Put o ks ab uho . Buo n gbuha yn iI mp e nd al a d al aa ngka l ung kut a ngna ka ka pi ts ab a l a tni y a .Pi na g t a t a wa na ns i y a da hi ls aka ny a ngkul a y.I s as i y a ngne g r o . Wa l as i y a ngka i b i g an,p e r o mar ami ngkaaway .Lagis i yangpi nagkakat uwaanngmgabat ang ka pi t b aha ys as q u at t e ra r e a .Pi na ka ma t i nd i ngka l a ba nni y as iOg o r .
•
Gitna SAGLI TNAKASI GLAHAN
Ar a war a wa ypumi pi l as iI mpe ns apag kuhangt ubi g TUNGGALI AN
SiOg o ra ngb as a g ul e r oa ta l a s k ad o rn al a g i ngg i na g a wa ng kat at awanans iI mpen KASUKDULAN
Ha ba ngna ka pi l as iI mp e ns ap ag i i g i bngt ub i ga y i nuumpi s ahannanamans i yangt uks uhi nniOgo r •
akas KAKALASAN
Na nghi nd ip i na ns i nniI mp e ns iOg o ra yb i nug b o gs i y ani t o per onapunonas iI mpennakuhani yangmaghi gant iatmat al os iOgor k ahi tma sMa l a kii t os aka n y a KATAPUSAN
Nas akt anmansiI mpenaynapat unay anni yaangkanyang k aka i b a ngl a ka s .
& $"N"N& •
Mga tayutay “ Ho yNegr o!Sumi l ongkabakapumut i ” -PAGUYAM ONOMATOPEYA “ kumakal ansi ngs abul s a…-
•
!iyalogo
" BAKAmaki ki pagawaykananaman,I mpen. " Ti ni gi yo nngkanyangi na.Nangangar alnanaman.Mul asa ki na t a t a l ung kua nggi r a ynab at a l a n,s a g l i ts i y a ngna pa t i g i ls apa ghuhug a s ngmumos aka ma y . " Hi ndiho , "p aung o lni y a ngt ug o n. " Hi ndiho . . . , "g i na ga ds i y angi na ." Ba y a anmonang as i l a .Kungpa pa ns i ni n mo ' yl a g ikang a ngma ba ba s a g ul o . " Ma yi b apa ngs i na s a b ia ngka ny a ngi nang uni thi nd inani y api na ki ng g an. Al am nani y aangmg ai y o n.Paul i t ul i tnani y angnar i r i ni g .Nakukul i l ina angkanyangt ai nga. I s i na bo yn i y aangt ub i gnana s aha r a p .Mul is i y a ngt uma bo .I s i na wa kni y a a ngka ma y ,p i na g ki s k i sa n gmg apa l a da tp a gk ar a a ' yna g hi l a mo s . " DumaankakayTabamamayangpaguwimo, "nar i ni gni yangbi l i nngi na. " Wa l ana ngg at a ss i Bo y .Et oa ngpa mb i l i . " Tumi nd i gn as i y a .Na ng hi hi na ma da tna g hi hi k abnai ni una ta ng ma ha ha b angk ama y .I na a nt o kp as i y a .Gus t op an i y a ngma g b al i ks as ul o k naka n y anghi g a a n.Ng uni tk ai l a ng a ngl uma ka dnas i y a .Ta t a ng ha l i i nna namanbagos i yamakas ahod.Atnar oo nnanamanmar ahi ls iOgor .Kahi t s i y aa ngna unaa yl a g is i y a ngi nuuna ha nniOg o rs apa g s a ho d .
Umi ng i ta ngs a hi gn gka ni l a ngb a r u ng b a r o n gna ngs i y a ' yp uma s o k . " Nar i yans akahonangkami se t amo. " Sas u l o kngk a ny a ngk a l i wa ngma t a ' yn as u l y a p anni y aa ngi na .Na ka up o i t o , t a asa ngka l i wa ngpa a,s ad ul on gha l o sd uma pana ngb ang k o . Na ka s a n di ga ngul os at a g pi a ngd i ng d i ng .Na ka l ug a ya ngb uho k .Buk asa ng kupa s i ngda mi tnagi r i s , na ka ha nt a da ngl a y l a yatt uy o tnadi b di b .Ka l o ng ni t oa ngk an y angk ap at i dnab uns o .Pi na s u s us o . " Mamay a, akaumuwikanamang. . . bas agangmukha. " Ba ha g y anani y a ngma ul i ni g a na ngi na .Na ka t i t i gs i y as at a t l op ani y a ng k ap at i d .Sunud s u no dnana ka t a l ung k oa ngmg ai t os ai s ap a ngb a ng k o ng na sa t a g i l i r a nngna ng g i g i ma l ma lname s a ngka i na n.na g s i s i ka i np a. ...
Mga Salitang Ginamit
Ba l d e s u mi s i mb o l ongk a hi r a pa n
Dug o -s u mi s i mb o l i s mii t os akwe nt o ngp ag i g i ngma l a ka sn al o o bo pagi gi ngmat apang.
I mp e ng -ma r a hi lg i na mi tniSi c a ta ngI mp e ngda hi lp we d e ngi ka pi ts a ma l a p i tnat a wa gna“ a p i ng ”ona a ap i .
Negr o-maaari ngdahi ls apaguuringmgat aos apamamagi t anng kul ayatkat ayuanpwedenghusgahanngmgat aoangi s angbagay . Gay anal amangsapaghuhus gas ai naniI mpeng.
Gr i po gal i tnapumupunos adamdami nniI mpengdahi ls apal agi ng pagmamal abi sniOgorats apamamagi t anngpangaapiat p a ng ung ut y aa ydini y aki na y a . maaari r i ngs iOgornapumunonggal i ts adamdami nniI mpeng ka y a tl uma ba sa ngt una ynaka t a t a g ana tt i b a yni t o .
II •
KATAWAN NG PAGSUSURI "uod
I s as i y a ngb a t a ngo l i nga ngi t i m ngb a l a t , ma ka pa la ngb uho k , ma l a kia ng ma t aa ngng o s on i y aa yp a r a n gng o s on gp al a ka . s i y as ii mp e nma s i p agma g t r a b aho s a k a ny a ngt r a b aonap a g a a g wa do r . Na g punt as iI mp e ns ai g i b a n ngt ub i gda hi li s as i y a ngag wa d o r .Ma hi nana angki t angkanyangi nas apagl al abaatmahi nanar i nangkanyangki t asapaga a g a wa do rng uni tp at ul o ys i y as apa g t a t r a b ahoka hi tnama r a mi ngna ng a a pis a ka ny a .I na ap is i y ad ahi ls ae s t a dongka ni l a ngp ami l y aa td a hi ls aka ny a ngkul a y . I s as amgamat i ndi ngmanuksos akanyaayangkapwaagwadornasiOgo r . Napans i nniI mpenangl angkayngmgaagwadors amaygr i po. Nakaani m na kar ga s i ya atmays i s ent as ent i mosnang kumakal ansi ng s a bul s a ng kanyang ma o ng .Na na t i l is i y ar o o n up ang ma g i g i bp aa tt a t a ng ha l i i ns i y a ng p a guwi . Na ki t ani y as iOg o rs ai s a ngt i nd aha nma l a pi ts ag r i p o .Tul a dngna ka g a wi a nni t o , agad s i ya ni t ong t i nawag na Negr o atpi nags al i t aan ng masas aki tna s al i t a. Sumi ngi ts iOgo rs a pi l a nang s iI mpen na ang s as ahod ng bal de ni ya .Sa kagus t uhangmakai wass agul o,hi ndinaumi mi ks iI mpenatnagpasy angumal i s nal amang. Pi na t i dniOg o rs iI mp e n na ngp a pa a l i snai t os ap i l a .Na b uwa ls iI mp e n. Tumamaangkananni yangpi s ngiatnagal i ts iI mpenatnags unt ukans i l a.Hi ndi t umi gi ls iOgors apagt adyak,pagsunt ok,atpananaki tkayI mpen hanggang s a l abi snangnapunongpoo ts iI mpen.Humi nasiOgors asunuds unodnadagokat b a y on iI mp e ns ak a ny a .Sumuk os i y ak a yI mp e n,nai k i na g ul a tngl a ha t .Ma r a mi ng s andal i ngwal angnangahasnamags al i t a.Nar amdamanniI mpenangpaghanga mul as a mga t ao ng pumal i bo ts a kani l a ni Ogo r .Ti ni ngnan ni I mpe n ang nakabul agt angsiOgor .Nakadamasi yangkapangyar i han.
•
Mga !ulog sa Pagsusuri Pay akangpagami ts amgal engg wahenami nsa naymaymganakat ago ng kahul ugans amgai l angpangugusap. Nar oo ndi nangmgasal i t angnagpaki t aatnakapagl ahadngmat i ndi ngmga pangyay ar is akwent oga yangsagupaanni l aniOgor .Gumami tngmgapor mal nap ana na l i t aa ngma ya k da .Atmi ns a na ymg ama l a l a l i m nas a l i t a . Gayanghal i mbawangi t o: " Da go k ,b ay o , b ay o , b ay o . Ka hi ts a an.Samuk ha,s adi b di b ,dag o k,da go k , dag o k. . . "
Samgapahayagaymal al amanangpags unt okatpagadagokngt auhansa p a ng y a y a r is aka ni l a ngs a g up aa n.
III
PANGWAKAS
AngI mpe ngNe gr oa yi s angkuwe nt o ngma yr o o ngmgar al .Angmg a ha l i mb a wangar a lnana s ada pa thi nd it a y oma g i ngi s a ngr a c i s ts a i b angata tda pa tna t i nt a ng g api nl a ha tngt a os aat i ngkumuni da d.I t o N mgaar alayaki ngnat ut unanpagkat aposkobas ahi nangkuwent o. >>>I s a ngi t o nga kd angma i ha ha l i nt ul a ds ag i na g al a wa nna t i ngl i p una ns a k as a l uk uy a n.Sapa ma ma g i t a nngp ag hi ma y ma ys ai b a ' tb a ha g ini t on ai p a ki t a ni yaangi ba' ti bangkaganapannamaar i ngdi nar anasngayo nngmar ami ng Pi l i pi no.Napai kotni yaangmgat auhannangmaymasi ni ngnapagpapaunawasa mamba ba s a.
