Alfabet: =Đ; = Ć ; = Ž; =J; Ğ, ğ = skoro necujno g, može se preskociti ; (Slicno O)Njemačko “ö” kao u “König” = (Slicno U)Njemačko “ü” kao u “für” (gül = rose); I ı jeste poluglas koji se izgovara iz dubine grla, i može se definisati kao =Š; poluglas, koji se u bosanskom jezik u javlja u riječima krv i crn c rn među glasovima k, odnosno c i r. Npr. Npr. kız (bez tačke na i) se čita kao "k' "k' z" Bosanskom I potpuno odgovara turski İ i.(sa tačkom) Ostala slova se čitaju kao i bosanska. Brojevi: Bir(1) , iki(2), üç(3), dört(4), beş(5), altı(6), altı(6), yedi(7), yedi(7), sekiz(8), dokuz(9), on(10), onbir(11), oniki(12) , yirmi(20), yirmibes(25), otuz(30), otuzüç(33), kırk kırk(40), (40), kirkaltı(46), kirkaltı(46), elli(50) elli(50) , ellibeş(55), altmış altmış (60), (60), altmışiki(62), yetmiş yetmiş(70), (70), yetmişsekiz(78), yetmişsekiz(78), seksen(80), seksen(80), seksenbir(81), doksan(90), doksanyedi(97), yüz(100), yüzdokuz(109), yüzellibir(151), ikiyüzonbeş(215), üçyüzotuz(330), bin(1000), bin dokuz yüz doksan ikiyüzonbeş(215), üçyüzotuz(330), milyon(milion), milyar(billion). x.5(i pola)–kaže se b u çu k p o s l i j e b r o j a altı(1996), milyon(milion), altı(1996),
Lične i prisvojne zamjenice: Turski Bosanski
Ben Ja
Sen Ti
O On/Ona/Ono
Biz Mi
Siz Vi
Onlar Oni/One/Onâ
Dodavanjem nastavka -li na -li na pojedine imenice formiraju se pridjevi koji označavaju da nešto ima određeni kvalitet ili sadrži nešto. Ovo je čest slučaj i u našem jeziku. sü t - mlijeko; sütlü sütlü - sa mlijekom; Bir sütlü k ahve lütfen lütfen - Kafu sa mli ekom molim. ara – aralı;kuvvet –kuvvetli;biber -biberli…
Onların Benim Senin Onun Bizim Sizin Turski Njihovo Bosanski Moje Tvoje Njegove/Njeno Naše Vaše VOKALNA HARMONIJA: U turskom jeziku postoji 8 samoglasnika(vokala) samoglasnika(vokala) To su: A,E,O,U,I,Ö Ü,İ. Oni se dele u d ve grupe: MEHKI: grupe: MEHKI: E,İ,Ö,Ü TVRDI: A,I,O,U. To je jako bitno,jer u turskom jeziku gotovo SVE se gradi dodavanjem sufiksa na reči. Na reči. Na primer,nastavci za infinitiv su MAK i MEK. MAK će ići na r iječi iječi či ji ji je POSLEDNJI vokal u riječi riječi TVRD vokal. MEK će ići na r iječi iječi čiji je POSLEDNJI vokal u r iječi iječi MEK vokal. Dakle kada su sufiksi tipa A,E(kad u sebi imaju ta slova) onda važi prva vokalna harmonija. A evo i druge. :) UM,IM, İM,ÜM. Druga vrsta sufiksa su sufiksi sa U,Ü,I,İ.. U,Ü,I,İ.. A,I-----> I (Kada su u reči poslednji vokali ova 2 slova,ići će sufiks I,npr. sufiksi za reči MOJ su UM,IM,İM,ÜM. Ovde će ići sufiks IM,npr: takım(tim) , moj tim= (benim) takımım.) takımım.) E,İ----E,İ----->İ >İ (İM npr..) U,O-----> U(UM...) Ü,Ö----->Ü(ÜM) Postoje 4 vrste upitnih rječica,to su: MI,Mİ,MU,MÜ.. Opet,koju ćete od njih da stavite zavisi od vokalne harmonije.. Red riječi u rečenici : MI-----> A,I ( posl. vokal u reči ispred rečce) Mİ----Mİ-----> > E,İ ( ev mi? = kuća?) SUBJEKAT - OBJEKAT MU----->O,U(zor mu? - teško(komplikovano) ?) MÜ----->Ü,Ö(kötü mü? - loše ? ) PRISVOJNE ZAMENICE:Ovde su sufiksi iz 2. vokalne harmonije,dakle U,I,İ,Ü,osim za 3. lice množine. množine. - PREDIKAT Moj - (Benim) (Benim) i IMENICA+UM/ÜM/IM/İM. Naš- (Bizim) i iMENiCA+UMUZ/ÜMÜZ/IMIZ IMENICA+UM/ÜM/IM/İM. iMENiCA+UMUZ/ÜMÜZ/IMIZ/İMİZ /İMİZ Annem yemek yapiyor Tvoj- (Senin) i IMENICA+UN/ÜN/IN/İN Vaš- (Sizin) (Sizin) i iMENiCA+UNUZ/ÜNÜZ/INIZ IMENICA+UN/ÜN/IN/İN iMENiCA+UNUZ/ÜNÜZ/INIZ/İNİZ /İNİZ Njegov,njen,njegova,njena,itd..(Onun) Njegov,njen,njegova,njena ,itd..(Onun) i IMENICA+U/Ü/I/İ IMENICA+U/Ü/I/İ Njihov,njihova.(Onların) i iMENiCA+LARI/LERİ iMENiCA+LARI/LERİ - Majka pravi jelo (ev ev - kuća; evim evim - moja kuća; kadin kadin - žena; kadinim kadinim - moja žena) Kada dodajemo sufikse na 3. lice jednine.,a jednine.,a ta reč se završava već vokalom,kod prisvojnih zamenica između sufiksa i reči ide spojni suglasnik S. npr: BRODGemi, njegov brod- (onun) gemisi. Kada dodajemo na ostala lica između ide spojni suglasnik Y. Ima još nekih izuzetaka,evo 2 važna pravila za sufiksovanje: bitno no koji koji od njih će biti Prvo: Ako su oba slova ( poslednje slovo u reči, i prvo slovo sufiksa) iz grupe İ,I,U,Ü,onda oba moraju biti isto slovo,pa nije bit eliminisan. Drugo:-Ali,ako :-Ali,ako je jedan iz grupe İ,I,U,Ü , a drugi A,E,O,Ö,onda se uglavnom eliminišu slova iz grupe İ,I,U,Ü. Nažalost Nažalost i ovde ima manjih izuzetaka. Prema tome,reč ARABA(Auto) ide ovako: MOJ ovako: MOJ AUTO- Benim arabam. Sljedeći nastavci služe da se izrazi "ja sam" - (y)im, (y)ım, (y)ım, (y)üm i (y)um npr.: iyi - dobar; iyiyim - ja sam dobro; kötü - loše;kötüyüm - ja sam loše - ja sam Turčin; Turčin;doktor - doktor;doktorum - ja sam doktor yaşlı - star;yaşlıyım - ja sam star; mutlu -sretan;mutluyum - ja sam sretan;Türk - Turčin;Türküm - ja MNOŽINE: Ukoliko je posljednji samoglasnik u riječi tvrdi, dodajemo nastavak -lar , a ako je mekani, onda dodajemo nastavak -ler . Izuzeci su neke riječi stranog porijekla. Npr: arkadaş (prijatelj) - arkadaşlar (prijatelji) ;ev (kuća, dom) - evler evler (kuće, domovi); kalp (srce) - kalpler kalpler (srca) Značenje Padež Sufix köy "selo" ağaç "drvo" Turski Bosanski Nominativ Ø (nema) köy ağaç selo / drvo geldoći Genitiv ağac ın sela / drveta -in 4 köyün gelebilMože doći Dativ ağac a selu / drvetu -e ² köye gelmene doći Accusativ -i 4 ağac ı (vidim)selo / drvo köyü gelemeNe moći doći Ablativ ağaç t an od/iz sela / drveta -den ² köyden gelememiş Izgleda on/ona ne može doći ağaç t a -de ² köyde Locativ u selu / na drvetu gelebilecek Ona/on će moći doći ima - var / nema - yok: yok : ekmek var - ima hljeba , ekmek yok - nema hljeba gelebilirsen Ako možeš doći gelinir
Prisvojni dodaci(sufiksi) ukoliko je zadnji suglasnik: süt
mlijeko
benim
bilgisayarım bilgisayarım
kalemim kalemim
topumum topumum
sütüm sütüm
moje mlijeko
senim
bilgisayarın bilgisayarın
kalemin
topumun
sütün
tvoje mlijeko
onun
bilgisayarı bilgisayarı
kalemi
topumu
sütü
njeno mlijeko
bizim
bilgisayarımız bilgisayarımız
kalemimiz kalemimiz topumumuz topumumuz
sütümüz sütümüz
naše mlijeko
sizin
bilgisayarınız bilgisayarınız
kaleminiz kaleminiz
topumunuz topumunuz
sütünüz sütünüz
vaše mlijeko
onlarin
bilgisayarı bilgisayarı
kalemi
topu
sütü
njihovo mlijeko
Kada je sa onlarin onda vazi zadnji red, a ako nema onlarin onda se doda lari/leri na riječ.
(pasiv) dolazi
babam babam
annem annem
m
m
baban
annen
n
n
babası babası
annesi
su
sü
babamız babamız
annemiz annemiz
muz
müz
te/de --> : A,I,O,U ta, da ---> E,İ,Ö,Ü te/de znaći u, na, po, pri, kod Ako se rječ završava na F, S, T, K, Ç, Ş,H,P onda se dodaje TE/TA a, ako su druga slova onda je DA/DE npr. Evimiz Visoko'da - Moja kuća je u Visokom. (apostrof znak se stavlja kad su u pitanju imena)
babanız babanız
anneniz anneniz
nuz
nüz
Arkadaşım sınıfta - Moj prijatelj se nalazi u razredu
Prisvojni dodaci ukoliko je zadnji samoglasnik: samoglasnik :
http://ucenjeturskog.blogspot.com/
Kalem - Olovka İLKBAHAR = PROLJECE Kitap - Knjiga Masa - Radni sto YAZ =LJETO öğretmen - Nastavnik SONBAHAR = JESEN öğrenci - učenik KIŞ = ZİMA sandalye - stolica Ocak = januar Şubat = februar makas - makaze Mart = mart Nisan = april Mayıs = maj Haziran =juni Imperativ za drugo lice Temmuz = juli jednicne dobijemokada Ağustos=August odbijemo infinitivni nastavak Eylül = septembar MAK ili MEK Ekim = oktobar Kasım = novembar Otur (Sjedi) - Oturmak (Sjediti) Aralık = decembar Gel(Doći)- Gelmek(Dolaziti) Ponedjeljak Pazartesi Git(Idi)Gitmek(Ići) Utorak - Salı Kalk(Ustani)-Kalkmak(Stajati) Srijeda - Çarşamba Yaz(Piši)- Yazmak(Pisati) Četvrtak - Perşembe Oku(Čitaj)- Okumak(Čitati) Petak - Cuma Aç(Otvori)- Açmak(Otvoriti) Subota - Cumartesi söyle(Reci)- sylemek(Reći)
Nedjelja - Pazar Sedmica - hafta Mjesec - Ay Godina - Yil Mutlu - sretan iyi - dobro Koji - hangi Koji je danas Yorgun - umoran kızgın -ljut
pas - köpek slon - fil zmija - yılan
ptica - kuş zec - tavşan žirafa - zürafa
glava - kafa / baş tijelo -vücut / gövde ruka - kol noga -bacak šaka -el stopalo-ayak prst -parmak trbuh -karin pokazni prst -işaret parmagi palac -baş parmak oko -göz uho -kulak kosa -saç nokat -tirnak nos -burun usta -agiz zubi -diş jezik -dil obraz -yanak čeljust -çene grlo -bogaz vrat -boyun trepavica -kirpik očni kapak -göz kapagi obrva -kaş ćelo -alin ručni zglob -bilek/kol bilegi članak na nozi -ayak bilegi peta -topuk lakat -dirsek koljeno -diz usne -dudak brkovi -biyik brada -sakal rame -omuz struk -bel nožni prst -ayak başparmagi
Hasta - Bolestan Heyecanli - uzbuđen günlerden noć - gece Sutra - yarın Danas - bugün üzgün/üzücü- tužan Jučer - dün Jutro - sabah srce -kalp pluča -akciger Podne - öğlen veče - akşam ağır(teško) - hafif(lahko) jetra -karaciger bubreg -böbrek genç(mlad)- yaşli(star) stomak -mide Beyaz - Bijela Sarı - Žuta çirkin(ružno) - güzelce(lijepo) vene -damar - toplardamar Turuncu - Naranđasta güzelce(veliko)- küçük(malo) krv -kan mozak -beyin Kırmızı - Crvena pahali(skupo)-ucuz(jeftino) araba = auto kar = snijeg Mavi - plava Yeşil - Zelena yeni(novo)-eski(staro) temizlemek = čistiti Kahverengi - Smeđa uzak(daleko)-yakin(blizu) temizleme = čišćenj Gri - Siva Siyah - Crna zengin(bogat)-fakir(siromašan) kar temizleme = čišćenje Mor - Ljubičasta temiz(čisto)-kirli(prljavo) snijega süpürge = metla Pembe- Roza uzun(visok)-kisa(nizak) cam = staklo list = yaprak zor(teško(npr. matematika)) - Razgovor - konuşma, tanişma Nine / büyük anne / anne kolar(lahko) reći - soyle pitati - sormak anne - nana odmoriti se - dinlenmek Dede / büyük baba - dedo Sag = desno Sol = lijevo Anne - Majka lijevo ananas - ananas banana - muz Saga = na desno Sola = na lijevo Baba - Babo jagoda - çilek gljiva - mantar Sagda = na desnoj strani Solda = na lijevoj strani Ağabeyi /abi - stariji brat jabuka - elma kukuruz - mısır dan - hangi gün / hangi
Abla - starija sestra
kız kardeşi - mlađa sestra erkek kardeşi - mlađi brat torun - unuk Hala - Tetka Amca - Amiđa Dayi - dajđa Teyze - tetka (sa mamine strane) Silgi - Gumica, spužva Tahta - Tabla Kitaplık - Ormar za knjige Defter - Teka/Sveska
bilgisayar - Kompjuter Harita - Geo. karta
Kaç yaşindasin? - koliko imaš godina? Ben yirmi beş yaşindayim. Imam 25 godina. Nerelisin? - Odakle si? Ben Ispanya'liyim. - Ja sam iz Španije. Taniștigima memnun oldum! Drago mi je što smo se sreli. lütfen - molim. Lütfen bana yardim edin. - Molim vas pomozite mi. Teşekkürler - Hvala Teşekkür ederim - Hvala Sağol - Hvala Rica ederim -molim(odg.zahvala) Bir şey değil - nema na čemu Hediye için teşekkürler. - Hvala na poklonu Rica ederim! You are welcome! Affedersin - Izvinite/Oprostite. Affedersiniz, bana yardimci olabilir misiniz? - Izvinite, možete li mi pomoći? …… nasil söylersin? Kako se kaže..? Anlamiyorum. - Ne razumijem. Lütfen tekrarlayabilir misiniz? Možete li ponoviti molim vas? Tačno/Ispravno -doğru Netačno - yanlış tamam mı? - je li sve u redu?(tamam – uredu, ok)
Ne razumijem - Anlamıyorum - Anlamıyorum Da - Evet Ne - Hayır Sokak/Cadde Ulica Dikkat - Obrati pažnju!/ Pazi! - Ovo je skupo Bu pahalı Bu çok uc uz - Ovo je puno jeftino Jelo - Kahvaltı Ručak - Öğle yemeği Verčera - Akşam yemeği Račun - Hesap Kompliment na jelo - Elinize sağlık Prijatno/Dobar tek - Afiyet olsun Negacija "değil" se izgovara (dei:l) kolay değil - nije lako oda büyük değil - soba nije velika hasta değilim - nisam bolestan Riječ şey na turskom znači "stvar" i koristi se u raznim kombinacijama. kombinacijama. bir şey = nešto ; hiçbir şey = ništa ništa;; yeni bir şey yok = ništa novo Odjeća - giyim haljina- elbise čarapečarape- çorap Hoşgeldiniz! - Dobrodošli kruška - armut Merhaba!- Hello! suknja- etek naušnice- küpe Günaydin! Dobro jutro krompir - patates cipele- ayakkabı majicaayakkabı majica- tişört Bugün nasilsin? - Kako si danas? kupus - lahana limun - limon Iyi akșamlar - Dobro veće pantalone-pantalon prsten - halka luk - soğan mrkva - havuç Günün nasildi? - Dobro veće kako ti košulja- gömlek ogrlica-kolye je prošao dan? Pitanja: naranđa - portakal Iyi geceler! - Laku noć Kako? - Nasıl? paradajz - domates Iyi geceler ve iyi uykular! - Laku noć i Šta? - Ne? Koliko? - Ne kadar? Ko? - Kim? lijpo spavaj tikva - sukabağı Nasilsin? - Kako si? Koliko je sati? Saatt kaç ? Saa Iyiyim, teşekkürler. - Dobro, hvala Zašto? Niçin [or]neden? ajkula - köpekbalığı Koji?-Hangisi? Koji?-Hangisi?Šta Šta je ovo?-Bu ovo?-Bu ne? (Senin) Adin ne? - Kako se zoveš? krava - inek konj - at Koliko(kolicina, težina)? - Kaç/kaç (Sizin) Adınız ne? - Kako se zovete Kada? - Ne zaman? kokoš - tavuk koza - keçi Benim adım Julia.- Zovem se Julija. tane? Koliko(novaca)? - Kaç/kaç para? lav - aslan mačka - kedi Memnun oldum. - Drago mi je. Šta to znaći? Ne demek? Bende. - I meni. medvjed - ayı ovca - koyun Daj mi ... ... bana verin. http://ucenjeturskog.blogspot.com/
