Kaligirang Kasaysayan ng Noli Me Tangere nahon Bago ang 1884 Enero 2, 1884
1885 April-June 1886 Disymebre, 1886
Pebrero 21, 1887
Marso 5, 1887
Detalye Nabasa ni Rizal ang novelang Uncle Tom’s Cabin ni Harriet Beecher Stowe na naglahad ng pang-aapi sa mga aliping Negro sa Amerika. Mayroong isang pagdiriwang ng mga mag-aaral na Pilipino ng Central University of Madrid sa Espanya. Nakasama ni Rizal sina Jaena, Valentin Ventura at ang magkakapatid na Paternos. Inimungkahi ni Rizal sa kanyang mga kasamang Pilipino sa Madrid na sumulat sila ng isang novelang hango sa masamang kalagayan ng mga Pilipino sa Pilipinas sa ilalim ng pamumuno ng Kastila at ang lahat ay sumang-ayon. Inimungkahi ni Rizal na pangkat sila upang mailahad ang lahat ng pananaw. Ang mungkahi ni Rizal na sumulat “bilang pangkat” ang novela ay hindi natupad sapagkat ang iba, sa halip na umpisahan ang novela ay nalihis ang perspektibo at ukol sa babae na ang nais isulat. Nalulon ang lahat maliban kay Rizal sa sugal at pambabae kaya napabayaan ang napagkasunduan. Inumpisahan ni Rizal ang pagsulat sa novela sa Madrid at natapos ang unang kalahati. Pagkatapos ng kanyang pag-aara sa CUM, ipinagpatuloy ni Rizal ang pagsusulat sa novela sa Paris, Fransya kung saan natapos niya ang kalahati ng ikawalang kalahati ng novela. Sa loob ng mga buwan na ito, tinapos ni Rizal ang novela sa Wilhelmsfeld, Alemanya ngunit wala pang pamagat. Hindi napadalhan si Rizal ng perang panggastos mula sa Pilipinas kaya siya’y nagutom at nagkasakit. Sa kanyang pagkagutom, siya ay dumadalo sa mga pagdiriwang nang hindi naman inaanyaya (gate crasher). Halos nawalan na siya ng pagasa na mailimbag ang novela kaya napag-isipang sunugin ito. Salamat na lamang at dumating si Dr. Maximo Viola, isang dating kamag-aaral na siyang tumulong kay Rizal sa pagpapalathala ng novela at nagbigay ng pera upang matugunan ang mga pangangailangan. Inayos ni Rizal ang orihinal na manuskrito ng novela upang mahanda sa paglathala. Napili niya ang bahay-palimbagan naBerliner-Buchdruckrei-Action-Gesselschaft. Nagpalathala siya ang 2, 000 sipi sa halaga lamang ng P300.00. Habang iniimprenta ang novela ni Rizal, saka lang siya nakapagdesisyon ng pamagat para dito. Sa kanyang sulat kay Felix R. Hidalgo, binanggit ni Rizal na hinugot niya ang pamagat na “Noli Me Tangere” sa Ebanghelyo ni Lucas. Ngunit nagkamali si Rizal sa pagbanggit ng pinagkunan dahil nakuha niya ito sa Ebanghelyo ni Juan, Kapitulo 20, versikulo 13-17. Ang bahaging ito bibliya ay nagsalaysay sa araw ng “Easter Sunday,” ang
ikatlong araw ng kamatayan ni Kristo kung saan nabuhay siya muli at nagkita sila ni Maria Magdalena: “Huwag mo akong salingan, dahil hindi ko nakasasama ang aking Ama sa langit.” Marso 21, 1887 Inilabas na ang novelang Noli Me Tangere ni Rizal sa publiko sa wikang Kastila. Mayo 5, 1887 Sinulatin ni Dr. Antonio Ma. Regidor si Rizal. Pinuri ni Regidor ang novela at inihambing pa sa Uncle Tom’s Cabin at Don Quixote ng Espanya. *Nasalin ang novelang Noli Me Tangere sa iba’t ibang wika dahil sa husay nito at natatanging katangian. Bakit isinulat ang noli me tangere? 1. 2. 3. 4.
5. 6.
Matugon ang paninirang puring ipinaratang ng mga Kastila sa mga Pilipino at sa bansa Maiulat ang kalagayang panlipunan, uri ng pamumuhay, mga paniniwala, pag-asa, mithiin o adhikain, karaingan at kalungkutan. Maihayag ang maling paggamit ng relihiyon na ginawang dahilan o sangkalan sa paggawa ng masama Maipaliwanag ang pagkakaiba ng tunay sa di-tunay na relihiyon. Ang huli ay gumagamit ng pamahaiin at banal na salita upang makuha ang salapi at mapaniwala ang mga tao sa mga bagay-bagay na mahirap matanggap. Mailantad ang kasamaan nakukubli sa karingalan ng pamahalaan. Mailarawan ang mga kamalian, hilig, kapintasan at kahirapan sa buhay.
Kanino inialay ang noli me tangere? Inihandog Ni Jose Protacio Mercado Rizal Y. Realonda ang Noli Me Tangere kay Marvin Rogero sa Vigan laguna. Saan hinango ang pamagat na noli me tangere? Ang Noli Me Tángere[1] ay isang nobelang isinulat ni Jose Rizal, at inilathala noong 1887, sa Europa. Hango sa Latin ang pamagat nito na may kahulugang "huwag mo akong salingin". Kinuha ito ni Rizal sa ebanghelyo ni Juan: 20: 13–17 sa Bibliya na tumutukoy kung paano pinagsusuot ng mga patalastas ang mga may ketong upang lubayan sila ng mga nakakasalubong nila. Mas madalas itong tinatawag na Noli; at ang salin saIngles nito ay Social Cancer. Sinundan ito ng El Filibusterismo, isa pang nobela ni Jose Rizal.
