!"# %"&'%(")'# *'! *+#%,)#"
"# 4# 7#
$%&'( )'*+,' -'./01 1.1% 2*&132,1*&1# $%&'( )'*+,' 5 -1%5. 61 /01 1.1% 2*&132,1*&1 $%&'( )'*+,'8 -'. 1%' 1.1% 2*&132,1*&1#
9:;<= $> =? @AB$C$D:A? $DEC$ =?> EC$> FC?:AFD$>G
2
-.!")'# #'/0&(+%"#
"#
$%&'( )'*+,' -'./01 1.1% 1.1% 2*&132,1*&1# 2*&132,1*&1# H 12342
4#
$%&'( )'*+,' 5 -1%5. 61 /01 1.1% 2*&132,1*&1# H 15647131896
7#
$%&'( )'*+,'8 -'. 1%' 1.1% 2*&132,1*&1# H 156471376182
3
%!.#+:+%.%+;& *' !"# %"&'%(")'# "#
>2*&I)+)5 J1%&.0)&0.5K 5#
:'*1)&'.1% <2=76>?@154 J6132L2&56'% -'. 35% -50%5% 61 35 )'L58 -0*&' ( )'L5 ' -0*&' ( %1,026'K
M#
:'*1)&'.1% 86>7A=2B54 1* 86>7A=2B54 1* 35 '.5)2N* J*' 1%&I* 6132L2&56'% -'. %2,*'% 61 -0*&05)2N*K
4#
>1LI*+)5 J%2,*2O)56'K •
E2-'% 61 )'*1)&'.1%P %"&()..)C,/'&(.(+-"#D %"'%,(+-"#D %.,#.!'#D ")C.&+E.*")'# *' !. +&:")/.%+;& F %"&*+%+"&.!'# F /"*.!'#
4
%!.#+:+%.%+;& #'/0&(+%. GH
%56>=22=A3I76>2@J54 J'-'%2)2N*K %56>=22=A3I76>2@J54 J'-'%2)2N*K $Q# D' &1.L2*5L'% 13 &.5M5Q' 236K37 *'% 236K37 *'% /0165L'% R5%&5 &5.61#
LH
%564713@J54 J)'*%1)01*)25K J)'*%1)01*)25K $Q# D'% /0165L'% R5%&5 &5.618 <5= 745 &1.L2*5L'% 745 &1.L2*5L'% 13 &.5M5Q'#
MH
%2342N74 J)50%5K %2342N74 J)50%5K $Q# E1.L2*5L'% 13 &.5M5Q' <5=K37 *'% <5=K37 *'% /0165L'% R5%&5 &5.61#
OH
"=A268P2B5=74 B7 N2 86Q5=I21896 J'.61* 86Q5=I21896 J'.61* ' 62%&.2M0)2N*K $Q# =5 L56.1 R5MS5 1L2,.56' 1L2,.56' 5 A&5325T 13 -56.18 2 43 J7P8 J7P8 1.5 53)'RN32)'#
RH
%56B818562N74 S I5B2N74 J)'*62)2N* I5B2N74 J)'*62)2N* ' L5*1.5K $Q# E1.L2*5.1L'% 13 &.5M5Q' 156 >2N B7 /0165.*'% R5%&5 &5.61# 5
%"&'%(")'# %"&()..)C,/'&(.(+-"# U5.)' 1% .0M2'8 -1.' 61 'Q'% *1,.'% 9:0I3 1% 13 %1*+6' 61 35 '.5)2N*G
*':+&+%+;& $V-.1%5* 53,W* +-' 61 '-'%2)2N* ' )'*&.5%&1 1*&.1 35% 2*X'.L5)2'*1% /01 .135)2'*5*
6
%"&'%(")'# %"&()..)C,/'&(.(+-"# PARENTÉTICOS ARENTÉT ICOS (con pausa)
INTEGRADOS EN LA ORACIÓN
(Pero)
Aunque
Sin embargo No obstante
1
A pesar de (que)
2
Pese a (que)
Ahora bien
Si bien
Con todo
De hecho
Aun así A pesar de todo Mientras que
3
En cambio Por el contrario
4
En tanto que Sino (que)
Antes bien
5
De todas formas / maneras / modos
7
'T')%+%+" G U56A2 N54 48A3876>74 156>=22=A3I76>2@J54H '6 2NA3654 12454 12V7 IW4 B7 362 <548V8N8B2B
X !"#$"% !"#$"% ! # $%' (% )*+%,! $%&% # )*+%,! &- .-%/, "#
$3 L2*2%&.' 5O.LN /01 YYYYYYYY## R5( 0* )531*65.2' ( 'MQ1+Z' 61 Z1*&5 61 1L-.1%5% -WM32)5%8 [%&1 *' %1 R5.I -WM32)' -5.5 1Z2&5. 35 )5S65 61 Z53'.1% 1* 13 L1.)56' M0.%I+3#
4#
YYYYYYYY## 35 )35.5 Z1*&5Q5 61 :32*&'* 1* :532X'.*258 %0 .2Z53 .1-0M32)5*' *' -21*%5 .1-1+. 13 1..'. 61 \0%R ( 65. -'. -1.626' 13 1%&56'#
7#
F&.' -.'(1)&' 61 31( 5L1*5]5 )'* .1-.1%5325% 5 1L-.1%5% 1V&.5*Q1.5% /01 2*Z21.&5* 1* A.I* ( =2M25 YYYYYYY##YY## 1%&5% 5L1*5]5%8 0*5 )'L-5^S5 -1&.'31.5 X.5*)1%5 -.'%2,01 %0% '-1.5)2'*1% 533S#
_#
YYYYYYYYY## 1% )21.&' /01 13 `61%-23X5..'a Z2%053 613 1%-1)&I)03' %1 /016N )'* 13 -.'&5,'*2%L'8 13 -.'&5,'*2%L' ,3'M53 5.b%+)' X01 )'L-5.+6' )'* 0*5 565-&5)2N* 5.b%+)5 1V)131*&1#
c#
YYYYYYYY## 35 2*)261*)25 61 35 R'L'%1V0532656 -5.1)1 5X1)&5. 0*2X'.L1L1*&1 5 35 1%-1)21 R0L5*58 &5*&' 35 )'*)1*&.5)2N* )'L' 35 Z2%2M232656 61 R'LM.1% ( L0Q1.1% Z5.S5 %1,W* 13 ,.56' 61 &'31.5*)25#
8
#"!,%+;& 'T')%+%+" G
X !"#$"% !"#$"% ! # $%' (% )*+%,! $%&% # )*+%,! &- .-%/, "#
$3 L2*2%&.' 5O.LN /01 2 /01 2 <742= B7 K37 Y <747 2 K37 R5( 0* )531*65.2' ( 'MQ1+Z' 61 Z1*&5 61 1L-.1%5% -WM32)5%8 [%&1 *' %1 R5.I -WM32)' -5.5 1Z2&5. 35 )5S65 61 Z53'.1% 1* 13 L1.)56' M0.%I+3#
LH
. <742= B7 Y <747 2 35 )35.5 Z1*&5Q5 61 :32*&'* 1* :532X'.*258 %0 .2Z53 .1-0M32)5*' *' -21*%5 .1-1+. 13 1..'. 61 \0%R ( 65. -'. -1.626' 13 1%&56'#
7#
F&.' -.'(1)&' 61 31( 5L1*5]5 )'* .1-.1%5325% 5 1L-.1%5% 1V&.5*Q1.5% /01 2*Z21.&5* 1* A.I* ( =2M25# . <742= B7 Y <747 2 1%&5% 5L1*5]5%8 0*5 )'L-5^S5 -1&.'31.5 X.5*)1%5 -.'%2,01 %0% '-1.5)2'*1% '-1.5)2'*1% 533S#
OH
#8 V876 1% )21.&' /01 13 `61%-23X5..'a Z2%053 613 1%-1)&I)03' %1 /016N )'* 13 -.'&5,'*2%L'8 13 -.'&5,'*2%L' ,3'M53 5.b%+)' X01 )'L-5.+6' )'* 0*5 565-&5)2N* 5.b%+)5 1V)131*&1#
RH
.36K37 Y 2 <742= B7 Y <747 2 Y 48 V876 35 2*)261*)25 61 35 R'L'%1V0532656 R'L'%1V0532656 -5.1)1 5X1)&5. 0*2X'.L1L1*&1 0*2X'.L1L1*&1 5 35 1%-1)21 R0L5*58 &5*&' 35 )'*)1*&.5)2N* )'L' 35 Z2%2M232656 61 R'LM.1% ( L0Q1.1% Z5.S5 %1,W* 13 ,.56' 61 &'31.5*)25#
9
CONECTORES CONECTOR ES CONSECUTIVOS Consecuencia entre las informaciones que relacionan
Consecutivos parentéticos
Consecutivos integrados
• •
por ello / eso por ese/tal/dicho motivo/razón/causa
• así que • de manera/modo que
•
por (lo) tanto
• por lo que
•
en consecuencia
• de ahí que
•
por consiguiente
•
por ende
•
pues
•
así pues
10
'T')%+%+" L %5I7 N24 5=2185674
"#
d01.1L'% '3Z265. ' 61%&.02. 3' *1,5+Z' 613 5^' -5%56'T -5%56' T -'. &53 L'+Z'8 Y
4#
d01.1L'% X'.&0*5 3'% "4 L1%1% 613 5^'T 5^' T -'. 1%'8 Y
7#
d01.1L'% %01.&1 1* 13 5L'.T 5L'.T 61 5RS /01Y
_#
d01.1L'% Z25Q5. 13 -.NV2L' 5^'T 5^'T -'. &53 .5]N*8 Y
c#
d01.1L'% )'L265 3'% "4 L1%1% 613 5^'8 5^' 8 -'. 3' /01Y
e#
d01.1L'% 62*1.' 13 -.NV2L' 5^'8 5^'8 -'. 62)R5 )50%58 Y 11
Conectores consecutivos de tipo integrado (registro de la lengua) •
5%S /01
• • •
•
Registro informal y espontáneo de la lengua
•
61 L5*1.5 /01 61 L'6' /01 -'. 3' /01
f
61 5RS /01
Registro estándar de la lengua
•
Registro culto de la lengua
•
Va al inicio de la consecuencia
•
Va en subjuntivo
12
'T')%+%+" M '41=8V2 36 ?@154 5 86>7A=2B54 (por ello / eso, por ese/tal/dicho motivo/razón/causa, por (lo) tanto, en consecuencia, por consiguiente, por ende, pues, así pues) (así que que,, de manera/modo que que,, por lo que que,, de ahí que )
• • • • •
=5 1%-1.5*]5 61 Z265 %1 R5 5L-3256' R5%&5 3'% %1&1*&5 ( &5*&'% 5^'%# >'* )565 Z1] L1*'% 35% -5.1Q5% /01 %'-'.&5* 0*5 Z265 Q0*&'%# =5% 0*2'*1% 2*&1.-1.%'*531% %1 )'*61*%5* Z5.25% Z1)1% ( Z013Z1* .1-1+65L1*&1 5 1Z5-'.5.%1# >N3' 1* -5.&1 3'% ZS*)03'% 5L'.'%'% +1*1* .1g1Q' L5&.2L'*253# ='% 62Z'.)2'% ).1)1* )565 6S5#
13
CONECTORES CAUSALES Causa o razón de la acción expresada por un enunciado
CAUSALES ACTIVOS
CAUSALES PASIVOS
(Razón o motivo de la acción)
(Circunstancia que favorece la acción)
• •
porque debido a que
• ya que • dado que
•
a causa de
• en vista de que
•
gracias a que
• puesto que
•
por culpa de
• pues • como
14
'T')%+%+" O[ %5I7 N24 5=2185674 156 36 15671>5= 12342N (porque, debido a que, a causa de, gracias a que, por culpa de) (ya que, dado que, en vista de que, puesto que, pues, como
"# 4# 7# _# c# e# i# j# k# "l#
hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh *' 5)5M5* 61 &.51. &.51. 1%'% 6')0L1*&'%8 6')0L1*&'%8 Z5L'% 5 -5%5. 53 -0*&' %2,021*&1 613 '.61* 613 6S5# U1 5)1./0[ 5 1%5 %1^'.5 ( 31 -.1,0*&[ hhhhhhhhhhh *' R5MS5 *5621 LI% 1* 13 -5./01# =31,0[ &5.61 5 )35%1 hhhhhhhhhh 13 &1..2M31 &.IO)' /01 R5MS5 1* 35 )20656# >53S L0( &1L-.5*' hhhhhhhhhhh /01.S5 1%&5. 533S 5*&1% 61 35% 621]# hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh /01.S5 /01.S5 1%&5. 533S 5*&1% 5*&1% 61 35% 621]8 621]8 %53S L0( &1L-.5*'# &1L-.5*'# hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh 1%&5M5 1%&5M5 533S8 5-.'Z1)R[ -5.5 )'L-.5. )'%5% /01 *1)1%2&'# *1)1%2&'# U1 5)1./0[ 53 )'..' /01 %1 R5MS5 X'.L56' 53.1616'. 61 5/013 R'LM.18 hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh *' &1*S5 -.2%5 *2 L1Q'. )'%5 /01 /01 R5)1.# hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh *' R5% 1%&06256'8 Z'( Z'( 5 &1*1. /01 /01 )5%+,5.&1# B02 5 Z1.3'8 hhhhhhhhhhh L1 R5MS5 335L56' )'* &5*&5 2*%2%&1*)258 hhhhhhhhhhh -1*%[ /01 &1*6.S5 53,' 2L-'.&5*&1 /01 )'*&5.L1# U1 2*)32*' -'. 35 %1,0*65 -.'-01%&5 hhhhhhhhhhh L1 -5.1)1 /01 1% 35 L1Q'.8 hhhhhhhhhhh hhhhhhhhhhh 35% '&.5% '&.5% ' %'* 2*)'L-31&5% 2*)'L-31&5% ' .1%03&5.S5* .1%03&5.S5* )'%&'%5%# 15
'T')%+%+" O[ #"!,%+;& %5I7 N24 5=2185674 156 36 15671>5= 12342N GH 4# 7# _# RH \H i# ]H k# "l#
%5I5 *' 5)5M5* 61 &.51. 1%'% 6')0L1*&'%8 %5I5 *' 6')0L1*&'%8 Z5L'% 5 -5%5. 53 -0*&' %2,021*&1 613 '.61* 613 6S5# U1 5)1./0[ 5 1%5 %1^'.5 ( 31 -.1,0*&[ <5=K37 <5=K37 *' *' R5MS5 *5621 LI% 1* 13 -5./01# =31,0[ &5.61 5 )35%1 <5= 13N<2 B7N &1..2M31 &.IO)' /01 R5MS5 1* 35 )20656# >53S L0( &1L-.5*' <5=K37 /01.S5 1%&5. 533S 5*&1% 61 35% 621]# %5I5 /01.S5 1%&5. 533S 5*&1% 61 35% 621]8 %53S L0( &1L-.5*'# F2 K37 Y B2B5 K37 Y 76 J84>2 B7 K37 1%&5M5 533S8 5-.'Z1)R[ -5.5 )'L-.5. )'%5% /01 *1)1%2&'# U1 5)1./0[ 53 )'..' /01 %1 R5MS5 X'.L56' 53.1616'. 61 5/013 R'LM.18 <374 *' &1*S5 -.2%5 *2 L1Q'. )'%5 /01 R5)1.# %5I5 *' R5% 1%&06256'8 Z'( 5 &1*1. /01 )5%+,5.&1# B02 5 Z1.3'8 15I5 L1 R5MS5 335L56' )'* &5*&5 2*%2%&1*)258 <374 <374 -1*%[ -1*%[ /01 &1*6.S5 53,' 2L-'.&5*&1 /01 )'*&5.L1# U1 2*)32*' -'. 35 %1,0*65 -.'-01%&5 <5=K37 <5=K37 L1 L1 -5.1)1 /01 1% 35 L1Q'.8 <374 <374 35% 35% '&.5% ' %'* 2*)'L-31&5% ' .1%03&5.S5* )'%&'%5%#
16
CONECTORES CONECTOR ES ADITIVOS Y ORGANIZADORES Aditivos organizadores
Aditivos argumentativos
•
asimismo
•
además
•
igualmente
•
encima
•
de igual/mismo/modo/forma/ igual/mismo/modo/forma/manera manera •
por añadidura
•
por otra parte
•
por demás
•
por otro lado
•
incluso
•
por su parte
•
inclusive
•
a su vez
•
sobre todo
•
ante todo
•
eso sí
•
de entrada
•
de un lado
•
en primer/segundo/tercer/último/ primer/segundo/tercer/último/ lugar
•
en efecto
•
finalmente
•
por lo demás
•
por último
•
en suma
•
es decir 17
'T')%+%+"# *'! &!'(!) +,-./0.1 23 34.,0/(,! !.!25&0.! X'4>=7NN2 /56>5NZ5^
18
19
20
21
22
23
EJERCICIOS: SOLUCIÓN
24
25
26
27
28