LEMBAR PENGESAHAN Nama Mahasiswa
: Sulpia
Nim
: 153145453154
Angkatan / !las
: "#15 / An Anak!s$15%
!l&mp&k
: 4 'G!nap(
R!kan !)*a
: 1( +)!n! P)iskilla Anth&n
P!nilaian
Nim 15314545313"
"( Nagawati
Nim 15314545314" 15314545314"
3( S!l,iani Suha)-im
Nim 15314545315"
4( .ulham
Nim 1531454531#
:
Makassa)0 1 2anua)i "#1
%&s!n P!nanggung 2awa
R!si Ag!stia a*i0 SSi0 MSi N+%N #6 #"#3 #3
P)aktikan
Sulpia N+M 153145453154 153145453154
A. JUDUL PERCOBAAN: 7a)a P!nggunaan Alat 7!nt)i,ug! B. TUJUAN PERCOBAAN 1 8ntuk m!ng!tahui M!misahkan suatu pa-atan -alam 9ai)an ataupun
9ampu)an 9ai)9ai) ';ang m!miliki massa *!nis ;ang !)!-a( -!ngan 9a)a p!musingan 's!nt)i,ugal( " 8ntuk m!mahami p)insip k!)*a alat s!nt)i,ug! 3 8ntuk m!nganalisis a-a atau ti-akn;a !n-apan ;ang t!)-apat pa-a samp!l ;ang -igunakan C. LANDASAN TEORI a) Pengertian Centrifuge S!nt)i,us m!)upakan alat ;ang -igunakan untuk m!misahkan &)gan!l !)-asa)kan massa *!nisn;a m!lalui p)&s!s p!ng!n-apan %alam p)&s!sn;a0 s!nt)i,us m!nggunakan p)insip )&tasi atau p!)puta)an taung ;ang !)isi la)utan aga) -apat -ipisahkan !)-asa)kan massa *!nisn;a La)utan akan t!)agi m!n*a-i -ua ,as! ;aitu sup!)natant ;ang !)upa 9ai)an -an p!ll!t atau &)gan!l ;ang m!ng!n-ap P!)alatan s!nt)i,us t!)-i)i -a)i s!uah )&t&) atau t!mpat untuk m!l!takan la)utan ;ang akan -ipisahkan R&t&) ini nantin;a akan !)puta) -!ngan 9!pat ;ang akan m!ngakiatkan la)utan akan t!)pisah m!n*a-i -ua ,as! S!makin 9!pat p!)puta)an ;ang -ilakukan0 s!makin an;ak pula &)gan!l s!l ;ang -apat -i!n-apkan !gitu *uga s!alikn;a' 2& Sh!!t0 "#1"( S!-angkan m!nu)u)t 7amp!ll -alam ukun;a Bi&l&gi E-isi !lima 2ili1 pa-a tahun "###0 7!nt)i,ug! a-alah alat untuk m!misahkan slu)); 'pa-atan -alam 9ai)an( atau 9ampu)an 9ai)9ai) ;ang m!miliki massa *!nis ;ang !)!-a s!9a)a p!musingan0 p)&s!sn;a -is!ut s!nt)i,ugasi Ga;a s!nt)i,ugal a-alah ga;a ;ang t!)*a-i akiat p!muta)an0 a)ah ga;an;a a-alah -a)i sumu 'pusat( alat k! a)ah *a)i*a)i lua) Ga;a s!nt)i,ugal0
2
'11(
%imana = ω
=
( )
V m ; V kecepatan tangensial r detik =
( )
V Fe= m × r × r
2
( )
2
V =m × r
'1"(
!9!patan )&tasi -in;atakan s!agai N0 -imana N > )&t/mnt0 s!hingga : ω=
2 πN 60
; N =
60 ω 2 π
=
60 V 2 πr
'13( Sustitusikan
Fe= m × r × ω
=m × r ×
( ) ( ) 2 πN 60
2
m ρr V
2 πr 60
2
'14( P)insip k!)*a s!nt)i,ugal a-alah apaila slu)); atau 9ampu)an 9ai)9ai) ';ang m!miliki massa *!nis ;ang !)!-a( masuk k! -alam !*ana s!agai umpan0 maka akan m!ngalami p!misahan anta)a pa)tik!l -!ngan massa *!nis ;ang l!ih !sa) -an pa)tik!l -!ngan massa *!nis m!nu*u k! a)ah *a)i*a)i lua) !*ana0 s!hingga t!)*a-i p)&s!s p!misahan 7!nt)i,ug! ;ang -igunakan a-alah *!nis -is9 &wl ;ang -igunakan untuk p!misahan 9ai)9ai) Alat ini t!)-i)i -a)i pi)ingan pi)ingan !)!ntuk mangkuk t!)susun )api m!m!ntuk k!satuan ?iap pi)ingan t!)s!ut luang k!9il -it!ngaht!ngah *alann;a umpan0 s!-angkan anta) pi)ingan mangkuk m!m!ntuk 9!lah s!agai *alan k!lua) untuk masingmasing 9ai)an ';ang m!ngan-ung !)at *!nis !)!-a( s!t!lah -ik!nai ga;a s!nt)i,ugal P!)&l!han -a)i masingmasing 9!lah akan t!)kumpul -an k!lua) -a)i -ua *alan ;ang !)!-a S!9a)a umum s!nt)i,ugasi a-alah p)&s!s p!misahan -!ngan m!nggunakan ga;a s!nt)i,ugal s!agai -)i@ing ,&)9! P!misahan -apat -ilakukan t!)ha-ap ,as! pa-at 9ai) t!)susp!nsi maupun 9ampu)an !),as! 9ai) 9ai) Pa-a p!misahan " ,as! 9ai) -apat -ilakukan apaila k!-ua 9ai)an m!mpun;ai p!)!-aan )apat massa S!makin !sa) p!)!-aan )apat massa -a)i k!-ua 9ai)an s!makin mu-ah -ipisahkan -!ngan 9a)a s!nt)i,ugasi S!makin mu-ah -ipisahkan ;ang -imaksua-alah s!makin k!9il !n!)g; ;ang -ip!)lukan untuk p)&s!s p!mulihann;a
%ua 9ai)an ;ang -ipisahkan -!ngan m!t&-! s!nt)i,ugasi iasan;a !)!ntuk " ,as! 9ai) t!)!mulsi P!misahan paling s!)ing kita t!mui -alam in-ust); a-alah p!misahan l!mak ;ang t!)-apat -alam susu ,ull 9)!am %!ngan s!nt)i,ugasi -ipisahkan l!makn;a s!hingga -i-apat susu skim0 susu -!ngan ka-a) l!mak ;ang )!n-ah0 ;aitu !)kisa) ku)ang l!ih 3 !)at %alam k!p!)luan lain &p!)asi s!nt)i,ugasi gan-a0 ;aitu s!agai p!misah untuk 9ampu)an maupun s!agai &p!)asi ;ang m!mantu p)&s!s p!ng!)ingan ahan
lama
ka)!na k!-!katan -!nsitas -a)i pa)tik!l -an ,lui-a atau ka)!na k!satuan ga;a pa-a k&mp&n!n ;ang !k!)*a !)samaan s!p!)ti !mulsi P!misahan s!nt)i,ugasi ini han;a m!m!)lukan waktu -alam &)-! m!nit atau -!tik b)
Klaifi!ai
"entrifuge
#enurut
$enin%a&
antara
lain
:
1 G!n!)al Pu)p&s! 7!nt)i,ug!
M&-!l iasan;a a-alah tal! t&p 'isa -il!takkan -i atas m!*a( ;ang -i)an9ang untuk p!misahansamp!l u)in!0 s!)um atau 9ai)an lain -a)i ahan pa-at
;ang ti-ak la)ut 7!nt)i,ug! ini iasan;a!)k!9!patan #3### )pm0 -an isa m!nampung @&lum! samp!l ;ang !)kisa) anta)a 5 sampai 1## ml la)utan
" Mi9)& 7!nt)i,ug!
Atau -is!ut *uga mi9)&,ug!s0 m!muta) mi9)&tu!s khusus pa-a k!9!patan tinggi D&lum! mi9)&tu!s ;ang -itampung !)kisa) anta)a #5 sampai "# ml
3 Sp!9ialit; 7!nt)i,ug!
aitu 9!nt)i,ug! ;ang -ipakai untuk k!p!)luan ;ang l!ih sp!si,ik S!p!)ti mi9)&h!mat&9)it9!nt)i,ug!s -an l&&- ank 9!nt)i,ug!s0 ;ang -i)an9ang untuk p!makaian sp!si,ik -i la&)at&)iumklinik Mi9)&h!mat&9)it 9!nt)i,ug! a-alah m!)upakan @a)iasi -a)i mi9)&9!nt)i,ug! ;ang -apat m!nampung samp!l kapil!) untuk p!nguku)an @&lum! h!mat&9)it pa9k 9!ll0 s!-angkan Bl&&-Bank 7!nt)i,ug! a-alah 9!nt)i,ug! ;ang -ipakai -i
ank -a)ah -an s!)&l&gi ;ang -i)an9ang untukm!misahkan samp!l s!)&l&gis -alam
taung2!nis
lain
a-alah
9!nt)i,ug!
!)k!9!patan
tinggi0
;aitu
ult)a9!nt)i,ug!s -an )!,)ig!)at!-9!nt)i,ug!s 7!nt)i,ug! !)k!9!patan tinggi !)puta) pa-a k!9!patan #"#### )pm -anult)a 9!nt)i,ug! !)puta) pa-a k!9!patan -i atas 5#### )pm !an;akan 9!nt)i,ug! ini -il!ngkapi -!ngan sist!m p!n-inginan untuk m!n*aga samp!l t!tap -ingin s!lama s!nt)i,ugasi 7!nt)i,ug! ini laFim -ipakai -i la&)at&)ium p!n!litian ")
'al %ang (erlu i(er*ati!an ala# (enggunaan "entrifuge :
1
7!nt)i,ug! ha)us !)a-a -i t!mpat ;ang -ata) ai)
"
B!)sihkan -in-ing -alam -!ngan la)utan antis!pti9 s!tiap minggu atau ila a-a tumpahan atau taung ;ang p!9ah
3
Gunakan taung s!suai uku)an tiap 9!nt)i,ug!
4
B!an ha)us -iuat s!imang s!!lum 9!nt)i,ug! -i*alankan
5
Pastikan p!nutupn;a t!lah m!nutup -!ngan ailk -an k!n9ang s!!lum 9!nt)i,ug! -i*alankan
P!)iksa antalan pa-a wa-ah 9!nt)i,ug!
)
Kalibrai RP+ "entrifuge :
1
?a9h&m!t!) m!kanik ?a9h&m!t!) m!kanik a-alah ka!l ;ang l!ntu)
7a)a k!)*a: a(
8*ung ka!l ;ang satu -ikaitkan pa-a k!mpa)an m&t&) -i -alam0s!-angkan u*ung ;ang lain -ihuungkan -!nagn alat m!t!)
(
S!t 9!nt)i,ug! pa-a RPM ;ang paling s!)ing -ipakai0k!mu-ian *alankan
9(
7atat RPM ;ang -itun*ukkan &l!h m!t!) pa-a ta9h&m!t!)
"
?a9h&m!t!) !l!kt)ikal
7a)a k!)*a: a(
L!takkan agian magnit -i s!k!liling 9&il0s!hingga m!nimullkan ali)an list)ik ila alat -i*alankan
(
S!t 9!nt)i,ug! pa-a RPM ;ang paling s!)ing -ipakai0k!mu-ian *alankan
9(
Ali)an list)ik ;ang timul akan m!ngg!)akkan agian m!t!)
3
St)&! light Alat
ini
-igunakan
ila
ta9h&m!t!)
ti-ak
-apat
m!n*angkau
m&t&)p!m!)iksaan -ilakukan !!)apa kali -an hitung )ata)atan;a !9!patan puta)/)pm masih -apat -it!)ima ila nilai )ata)ata ;ang -ip!)&l!h a-alah 5 )pm ;ang s!ha)usn;a e) Kalibrai TI+ER Centrifuge
ali)asi tim!) -apat -ilakukan -!ngan m!nggunakan st&pwat9h 7a)a k!)*a: a
S!t 9!nt)i,ug! pa-a waktu ;ang s!)ing -ipakai
2alankan alat -an !)samaan -!ngan itu *alankan st&pwat9h
9
Pa-a waktu 9!nt)i,ug! !)h!nti0matikan 9!nt)i,ug!
-
7atat waktu ;ang -itun*ukkan &l!h st&pwat9h
7atatan : ?im!) masih -apat -it!)ima ila niali )ata)atan;a a-alah 1# waktu ;ang s!)ing -ipakai
f) Prini( !er$a alat Sentrifugai
P!misahan s!nt)i,ugal m!nggunakan p)insip -imana &*!k -iputa) s!9a)a h&)iF&ntal pa-a *a)ak )a-ial -a)i titik -imana titik t!)s!ut -ik!nakan ga;a
I*!k ;ang -iputa) s!9a)a h&)iF&ntal -an k&nstan m!)uah a)ah -an p!)9!patan walaupun k!9!patan )&tasi k&nstan
Ga;a s!nt)i,ugal ini !k!)*a m!nu*u pusat -a)i )&tasi
Apaila &*!k !)&tasi -i -alam k&ntain!) silin-!) ;ang !)isi 9ampu)an ,lui-a -an s&li- -an ga;a ;ang !)lawanan -i s!ut ga;a s!nt)i,ugasi ;ang m!nga)ahk! lua) -in-ing k&ntain!)
Ga;a ini m!n;!akan p!n9apaian atau s!-im!ntasi -a)i pa)tik!l m!l!wati lapisan -a)i liCui- atau ,ilt)asi liCui- -an m!ng!n-ap m!n*a-i s!uah lapisan '9ak!( ;ang m!n!mp!l -i -in-ing ,. ALAT DAN BA'AN 1 Alat 7!nt)i,ugasi ?aung )!aksi Pip!t t!t!s G!las uku) ain p!m!)sih La!l " Bahan Pulp; I)ang! -. CARA KERJA : 1 M!n;!-iakan alat -an ahan ;ang akan -igunakan " B!)sihkan s!mua alat ;ang akan -igunakan pa-a p)aktikum 3 Masukan samp!l pulp; &)ang! k!-alam g!las uku) s!an;ak 1# ml 4 !mu-ian0 tuangkan samp!l pulp; &)ang! k!-alam taung )!aksi 5 S!t!lah itu0 masukkan taung k!-alam alat 9!nt)i,ug! %!ngan 9a)a
m!masukkann;a s!9a)a !)silangan aga) s!imang
Hi-upkan -an *alankan 9!nt)i,ug! -!ngan 9a)a : a Samungkan alat 9!nt)i,ug! -!ngan st&pk&ntak ;ang m!miliki ali)an list)ik Hi-upkan 9!nt)i,ug! -!ngan m!n!kan t&m&l IN 9 Atu) waktu 15 m!nit -an -!ngan k!9!patan 4### Rpm J S!t!lah 15 m!nit !)lalu puta) tim!) -an a-*ust sp!!- p!)lahan sampai k! angka n&l Matikan 9!nt)i,ug! a Matikan alat -!ngan m!n!kan t&m&l I<< 7aut 9&l&kan 9!nt)i,ug! -a)i st&pk&ntak0 k!mu-ian uka alat 9!nt)i,ug! 9 Amil la)utan -a)i 7!nt)i,ug! 6 Amati -an 9atat p!)uahan ;ang t!)*a-i pa-a samp!l . 'ASIL PEN/A+ATAN
B!)ikut a-alah tal! hasil p!ngamatan :
Samp!l Pulp; I)ang!
aktu
!9!patan
'm!nit( 15
'Rpm( 4###
a)na uning
En-apan A-a
0. PE+BA'ASAN
Pa-a p!)9&aan kali ini kita akan m!nganalisis a-a atau ti-ak a-an;a !n-apan ;ang t!)-apat pa-a samp!l ;ang -igunakan P)&s!-u) k!)*an;a ha)us s!suai -!ngan t!&)i ;ang t!lah -i !)ikan -imana0 p!)tama tama samp!l -imasukkan k!-alam g!las uku) s!an;ak 1# ml -!ngan m!nggunakan pip!t t!t!s ;ang k!mu-ian -imasukkan k! -alam taung )!aksi khusus pa-a alat 9!nt)i,ug!0 s!lan*utn;a taung )!aksi khusus ini -imasukkan k! -alam alat s!nt)i,ug! t!)s!ut untuk m!misahkan anta)a ,ilt)at! -an la)utan Pa-a p!)9&aan p!misahaan s!nt)i,usi ini0 ahan ;ang -igunakan a-alah 1# ml pulp; &)ang! mu)ni tampah tamahan apapun Samp!l ;ang -igunakan ha)us !na)!na) !as mu)ni -an tampah 9ampu)an apapun s!p!)ti ai) 'aCua-!st( S!t!lah itu0 a)ulah -ilakukan p!misahan -!ngan 9a)a s!nt)i,ugasi Pa-a p!misahan ini0 p!)tama kali -ilakukan -!ngan k!9!patan lamat 'N1( ;aitu 1##
)pm0 k!mu-ian t!)us -inaikkan sampai pa-a k!9!patan 4## )pm -alam waktu 15 m!nit Pa-a p!n!ntuan -!nsitas -a)i samp!l Pulp; I)ang! ini -i-apatkan hasil0 -!nsitas h!a@; liCui- ;ang -i -apat l!ih k!9il -ian-ingkan -!ngan -!nsitas light liCui- Hal ini m!muktikan ahwa -!nsitas uli) pulp; &)ang! ;ang m!n*a-i !n-apan l!ih k!9il -ian-ingkan -!nsitas ai)0 ;ang -imana light liCui- ini m!)upakan 9ampu)an ai) -!ngan uli)n;a -an h!a@; liCui- a-alah la)utan samp!l Pulp; I)ang! mu)ni ;ang -i -apat -a)i p)&s!s p!misahan s!nt)i,ugasi Lalu pa-a saat m!mp!)hitungkan nilai ga;a s!nt)i,ugal '
P!)lakuan
la)utan
k!-alam
g!las
uku)1# ml sampai atas m!)ah g!las uku)
m!nggunakan
pip!t
t!t!s
?u*uan p!ggunaan pip!t t!t!s aga) supa;a pa-a saat p!nguku)an ti-ak m!l!wati atas Pip!t t!t!s -igunakan aga) l!ih t!liti pa-a saat m!mip!t suatu la)utan -alam @&lum! t!)t!ntu G!las uku) -igunakan aga) -apat m!ng!tahui !)apa an;ak la)utan ;ang -igunakan "
Gama) -i samping a-alah p)&s!s
p!min-ahan la)utan k! taung )!aksi ?aung
)!aksi
;ang
-igunakan
a-alah taung )!aksi ;ang -i -!sain s!9a)a khusus untuk 9!nt)i,ug!
3
L!takkan
taung
)!aksi
k!-alam
9!nt)i,ug! 7a)a p!l!takkan ha)us s!9a)a FigFag aga) s!imangan pa-a saat !)puta) -i -alam 9!nt)i,ug! Apaila
taung
;ang
-igunakan
gan*il maka taung ha)us -i tamah0 taung -i isi -!ngan aCua-!s atau ai)
4
P!ngatu)an tim!)
-an k!9!patan
?im!) -an k!9!patan -i atu) aga) -apat m!ng!tahui *ikalau la)utan t!lah t!)pisah %a)i p!ngatu)an ini kita -apat m!ng!tahui !)apa lama waktu ;ang -iutuhkan la)utan untuk t!)pisah s!)ta !)apa k!9!patan ;ang -iutuhkan m!misahkan 5
Hasil
la)utan anta)a
untuk
la)utan
-an
!n-apan Gama) -i samping m!)upakan hasil ;ang -i-apatkan saat
p!)9&aan
%imana la)utan t!)s!!ut m!miliki !n-apan
Pa-a saat p)aktikum -i mulai s!mua ahan ahan ha)us -i siapkan S!t!lah s!mua langkah k!)*a t!lah -ilakukan hasil akhi)n;a a-alah p&siti, m!ngalami !n-apan S!agaimana ,ungsi 9!nt)i,ugasi a-alah untuk m!misahkan anta)a !n-apan -an sup!)natant 'la)utan( suatu samp!l 1. KESI+PULAN DAN SARAN a !simpulan B!)-asa)kan hasil p!ngamatan -an p!mahasan0 maka -apat -ita)ik
k!simpulan : 1 P!misahan s!nt)i,ugal m!)upakan salah satu p!misahan ;ang -ilakukan -!ngan p)&s!s s!nt)iugasi -imana p!misahan ini m!nggunakan ga;a puta) ;ang m!misahkan 9ampu)an 9ai)9ai) ;ang m!miliki massa *!nis ;ang !)!-a " Nilai ga;a s!nt)i,ugal '
" S!aikn;a samp!lsamp!l minuman is&t&ni9 ti-ak -igunakan pa-a p!)9&aan ini -ika)!nakan !)si,at la)utan h&m&g!n 3 S!aikn;a l!ih m!mp!)hatikan 9a)a p!nggunaan alat s!nt)i,ug! 2. DA3TAR PUSTAKA http://wwwalatla&)9&m/a)ti9l!/-!tail/"/9a)am!nggunakan9!nt)i,ug!list)ik 2& sh!!t "#1" Petunjuk Praktikum Satuan Operasi. P&lit!knik N!g!)i S)iwi*a;a: Pal!mang http://www9h!mist);&)g/mat!)i$kimia/kimiak!s!hatan/p!misahankimia-an analisis/s!nt)i,ugasi/ http://mat!kiml&gsp&t9&m/"#1#/#5/s!nt)i,ugasi9ai)9ai)html http://wwws9)i-9&m/-&9/J3#1651/lap&)ans!nt)i,ugasi http://s!nt)i,ugasi"#1"l&gsp&t9&m/"#1"/#6/s!nt)i,ugasihtml 7amp!ll0 NA "### Biologi Edisi Kelima Jilid I 2aka)ata: E)langga