ASUHAN ASUH AN KEPERAW KEPER AWA ATAN PADA PADA Tn. P DENGAN DENG AN ASMA BRONCHIA BRON CHIAL L DI RUANG DAHLIA RSUD Dr.SOESELO SLAWI
KARYA TULIS ILMIAH
Disusun untuk memenuhi syarat memperoleh gelar Ahli Madya Keperawatan pada rogram Studi D III Keperawatan Di STIKes !HAMADA Slawi
Disusun "leh
#ama ama
$
ARIS S%TIA&A#
#IM
$
A''('')*
R"+RAM STUDI D III K%%RA&ATA# S%K"LAH TI#++I ILMU K%S%HATA# !HAKTI MA#DALA HUSADA TAHU# ,'(-
M"TT" DA# %RS%M!AHA#
Tantangan dan masalah merupakan merupakan tanda tanda bahwa kita masih − Tantangan hidup, tantangan yang dijalani dengan bersungguh - sungguh, akan memberikan pelajaran yang paling berharga berharga bagi kehidupan kita. − Prinsip hidup menjadi Penopang menjalani kehidupan, selalu
ingatlah tujuan dari rumah, tujuan untuk ibadah, tujuan yang didasarkan atas nama Allah SWT. − Belajarlah untuk memberi. Jika itu masih sulit, belajarlah
tersenyum sebab senyuman yang tulus adalah pemberian dari hati.
Karya Tulis Ilmiah ini saya !rs!m"ah#an $ %.
K!&ua 'ran( )ua yan( s!lalu saya *in)ai &an h'rma)i
+.
Ka#a#,#a#a##u yan( )!r*in)a
-.
Sau&ara,sau&ara yan( )!rsayan(
.
T!man,)!man T!man,)!man yan( saya s aya "an((a#an
/.
Cal'n !n&amin( hi&u yan( s!lalu m!n&u#un( saya
Tantangan dan masalah merupakan merupakan tanda tanda bahwa kita masih − Tantangan hidup, tantangan yang dijalani dengan bersungguh - sungguh, akan memberikan pelajaran yang paling berharga berharga bagi kehidupan kita. − Prinsip hidup menjadi Penopang menjalani kehidupan, selalu
ingatlah tujuan dari rumah, tujuan untuk ibadah, tujuan yang didasarkan atas nama Allah SWT. − Belajarlah untuk memberi. Jika itu masih sulit, belajarlah
tersenyum sebab senyuman yang tulus adalah pemberian dari hati.
Karya Tulis Ilmiah ini saya !rs!m"ah#an $ %.
K!&ua 'ran( )ua yan( s!lalu saya *in)ai &an h'rma)i
+.
Ka#a#,#a#a##u yan( )!r*in)a
-.
Sau&ara,sau&ara yan( )!rsayan(
.
T!man,)!man T!man,)!man yan( saya s aya "an((a#an
/.
Cal'n !n&amin( hi&u yan( s!lalu m!n&u#un( saya
P!rs!)u0uan U0ian Si&an( Karya Tulis Ilmiah 1an( 1an( "!r)an&a )an(an &i"a2ah ini m!nya)a#an "ah2a La'ran Kasus yan( "!r0u&ul $ ASUHAN KEPERAWATAN PADA Tn. P DENGAN ASMA BRONCHIAL DI RUANG DAHLIA RSUD Dr.SOESELO SLAWI
Di!rsia#an &an &isusun 'l!h $ Nama $ Aris S!)ia2an Nim $ A33%334
T!lah T!lah &i!ri#sa &an &is!)u0ui 'l!h !m"im"in( KTI un)u# &is!minar#an &alam U0ian Si&an( KTI a&a )an((al % A(us)us A(us)us +3%-
P!m"im"in(
Usw Us watun at un Insa In sani ni . S / Kep K ep . # s/ NIP1 $ %56%.37.3+.35.34 %56%.37.3+.35.34
P!n(!sahan Karya Tulis Ilmiah
1an( 1an( "!r)an&a )an(an &i"a2ah ini m!nya)a#an "ah2a La'ran Kasus yan( "!r0u&ul $ ASUHAN ASUH AN KEPERAW KEPER AWA ATAN PADA PADA Tn. P DENGAN DENG AN ASMA BRONCHIA BRON CHIAL L DI RUANG DAHLIA RSUD Dr.SOESELO SLAWI
Di!rsia#an &an &isusun 'l!h $ Nama $ Aris S!)ia2an NIM $ A33%334 A33%334 T!lah T!lah &i!r)ahan#an &i &!an &!2an !n(u0i a&a )an((al / A(us)us +3%- &an &inya)a#an )!lah m!m!nuhi syara) un)u# &i)!rima
P!n(u0i I8
Sri Hidayati Hi dayati . S/ Kep. #s/ # s/ M/Kep NIP1 $ %575.%%.% %575.%%.%3.%3.34.3-5 3.%3.34.3-5
P!m"im"in( II8
Usw Us watun at un Insa Insani ni . S/ Ke Kep p. #s/ NIP1 $ %56%.37.3+.35.34 %56%.37.3+.35.34
M!n(!)ahui K!)ua STIKES Bhama&a sla2i
Risnanto Risn anto.. SST / M/ Kes Ke s NIP1 $ %57+.34.%3.57.337 %57+.34.%3.57.337
KATA PENGANTAR
Pu0i syu#ur #!ha&ira) Allah Allah SWT a)as s!(ala #arunia8 rahma)8 &an hi&ayah, hi&ayah, Nya s!hin((a !nulis &aa) m!ny!l!sai#an Karya Tulis Ilmiah yan( "!r0u&ul 0 ASUHAN ASUHAN KEPERA KEPERAW WATAN PADA Tn. Tn. P DENGA DENGAN N ASMA ASMA BRONCH BRONCHIAL IAL DI RUANG DAHLIA RSUD Dr.SOESELO SLAWI 0. Sh'la2a) s!r)a salam s!m'(a s!nan)iasa s!nan)iasa #i)a ha)ur#an ha)ur#an #!a&a Na"i "!sar Muhamma& Muhamma& SAW "!s!r)a "!s!r)a #!luar(a #!luar(a &an saha"a)nya yan( )!lah m!mimin uma)nya &!n(an !ran)ara #!"!naran. Pa&a #!s!ma)an ini ula8 !nulis in(in m!nyamai#an u*aan )!rima #asih &an &an !n( !n(ha har( r(aa aan n yan( an( s!)i s!)in( n((i (i,) ,)in in(( ((in iny ya #!a #!a&a &a s!mu s!muaa iha iha# # yan( yan( )!la )!lah h m!m"!ri#an "an)uan8 &'r'n(an &an "im"in(an yan( )a# )!rnilai har(anya &alam s!(ala !rsiaan8 !rsiaan8 !la#sanaan !la#sanaan hin((a hin((a )!rs!l!sai#ann )!rs!l!sai#annya ya !nyusunan !nyusunan Pr''sal Pr''sal Karya Tulis Ilmiah ini yai)u #!a&a $ %. Risnan)'8 Risnan)'8 SST8 SST8 M. K!s8 K!s8 K!)ua K!)ua STIK!s STIK!s Bha#)i Man&al Man&alaa Husa&a Sla2i. Sla2i. +. Ari9i Ari9in n D2i D2i A)ma0a )ma0a88 S.K! S.K!8 8 Ns. S!la S!la#u #u Ka Pr'& Pr'&ii D III K!!ra K!!ra2a 2a)an )an STIK STIK!s !s Bha#)i Man&ala Husa&a Sla2i. -. Us2a)un Us2a)un Insani8 Insani8 S.K!8 S.K!8 Ns. s!la#u P!m"im P!m"im"in( "in( Karya Tulis Tulis Ilmiah Ilmiah yan( )!lah m!m"!ri#an "im"in(an8 m')i:asi &an !n(arahan. . S!lu S!luru ruh h D's!n D's!n Pr'&i Pr'&i D III III K!! K!!ra2 ra2a)a a)an n STIK! STIK!ss Bham Bhama& a&aa Sla2i Sla2i yan( yan( )!lah )!lah "anya# m!m"!#ali ilmu !n(!)ahuan yan( yan( "!rman9aa) #!a&a !nulis. /. Baa#8 Baa#8 I"u &an #a#a# #a#a# )!r*in) )!r*in)a8 a8 )!rima )!rima #asih #asih yan( )!lah )!lah m!m"!ri m!m"!ri#an #an s!man( s!man(a)8 a)8 &'r'n(an &an &';anya. 4. T!man,)!m T!man,)!man an s!!r0uan(an s!!r0uan(an an(#a)an an(#a)an +3%+< +3%+<+3%+3%- yan( yan( s!lalu m!m"ua) m!m"ua) suasana suasana m!n0a&i *!ria &an m!n*i)a#an s!man(a).
7. S!mua iha# yan( )!lah m!m"an)u "ai# s!*ara lan(sun( &an )i&a# lan(sun( yan( )i&a# &aa) &is!"u)#an sa)u !r sa)u &alam !nyusunan Karya Tulis Ilmiah ini. D!mi#ian la'ran #asus Asuhan K!!ra2a)an ini saya )ulis8 haraan !nulis s!m'(a asuhan #!!ra2a)an ini &aa) "!rman9aa) "a(i !nulis &an !m"a*a &alam m!nam"ah 2a2asan.
Sla2i8 / A(us)us +3%-
P!nulis
DA1TAR ISI
HALAMA# 2UDUL .................................................................................
i
HALAMA# %RS%M!AHA#................................................................
ii
HALAMA# %RS%TU2UA# .................................................................
iii
HALAMA# %#+%SAHA# ...................................................................
i:
KATA %#+A#TAR ................................................................................
:
DA1TAR ISI ..............................................................................................
:ii
%#DAHULUA#..................................................................
%
A. La)ar B!la#an( Masalah....................................................
%
B. Tu0uan P!nulisan...............................................................
-
C. Man9aa) P!nulisan.............................................................
TI#2AUA# T%"RI.................................................................
/
A. P!n(!r)ian ............................................................................................
/
B. Klasi9i#asi asma ...................................................................................
/
C. E)i'l'(i..................................................................................................
4
D. Pa)'9isi'l'(i .........................................................................................
6
E. Pa)h2ays ..............................................................................................
%%
=. Mani9!s)asi Klini# ................................................................................
%+
G. P!m!ri#saan Dia(n's)i# .......................................................................
%+
H. K'mli#asi ...........................................................................................
%-
I. P!na)ala#saan .......................................................................................
%
>. Asuhan K!!ra2a)an ...........................................................................
%/
TI#2AUA# KASUS................................................................
++
A. P!n(#a0ian.............................................................................................
++
!A! I
!A! II
!A! III
B. I&!n)i)as.................................................................................................
++
C. Ri2aya) K!s!ha)an................................................................................
+-
D. P'la #!s!ha)an =un(si'nal....................................................................
+-
E. P!m!ri#saan =isi#.................................................................................
+4
=. P!m!ri#saan P!nun0an(........................................................................
+5
G. Analisa Da)a..........................................................................................
-3
H. Pri'ri)as Dia(n'sa K!!ra2a)an...........................................................
-%
I. R!n*ana #!!ra2a)an............................................................................
-+
>. Ca)a)an K!!ra2a)an &an E:aluasi K!!ra2a)an.................................
-
!A! I3
%M!AHASA# ........................................................................
4
!A! 3
%#UTU..................................................................................
/%
DA1TAR USTAKA LAMIRA#
!A! I %#DAHULUA#
A. La)ar B!la#an(
M!nuru) WHO ?+3%+@8 m!n(in9'rmasi#an 0umlah !n&!ri)a asma &i &unia m!n*aai %33,-33 0u)a 'ran( &an +//.333 &ian)aranya m!nin((al &unia. Di In&'n!sia s!n&iri8 %3 &ari +/3 0u)a !n&u&u# In&'n!sia &i!r#ira#an m!n&!ri)a asma. Dari 0umlah !n&!ri)a )!rs!"u) %3,+3 &ian)aranya a&alah ana#,ana#. Asma a&a ana#,ana# "iasanya a#an s!m"uh &!n(an s!n&irinya.
Pa&a masa ana#,ana# &i)!mu#an r!:al!nsi ana# la#i,la#i &i"an&in(#an ana# !r!muan %8/ $ %8 )!)ai m!n0!lan( &!2asa !r"an&in(an )!rs!"u) hamir sama &an a&a masa m!n'aus! !r!muan l!"ih "anya# &i"an&in(#an la#i,la#i. Umumnya r!:al!nsi asma ana# l!"ih )in((i &i"an&in(#an &!2asa8 )!)ai a&a ula yan( m!la'r#an r!:al!nsi &!2asa l!"ih )in((i &ari ana#. An(#a ini 0u(a "!r"!&a,"!&a an)ara sa)u #')a yan( lain &i n!(ara yan( sama. Di In&'n!sia r!:al!nsi asma "!r#isar an)ara /,7 ?Sun&aru8 +3%3@.
P!nya#i) asma a2alnya m!rua#an !nya#i) (!n!)i# yan( &i)urun#an &ari 'ran( )ua yan( #arir a&a ana#nya. Namun8 a#hir,a#hir ini (!n!)i# "u#an m!rua#an !ny!"a" !nya#i) asma. P'lusi u&ara &an #uran(nya #!"!rsihan lin(#un(an &i #')a,#')a "!sar m!rua#an 9a#)'r &'minan &alam !nin(#a)an s!ran(an asma. Oran( yan( m!n&!ri)a !nya#i) asma 73 &ian)aranya a&alah &is!"a"#an #ar!na !rila#u in&i:i&u &an (aya hi&u yan( #uran( "!rsih &an -3 &ian)aranya #ar!na 9a#)'r (!n!)i#. M!nuru) !n!li)ian8 ana# yan( m!n(alami
asma rin(an a#an s!m"uh a&a usia %+,%- )ahun8 s!&an(#an /3,43 lainnya a#an s!m"uh a&a usia +/ )ahun &an sisanya s!"anya# +3 a#an m!n&!ri)a asma s!umur hi&unya8 hal inilah yan( &i('l'n(#an !nya#i) asma yan( "!ra) ?Sun&aru8 +3%3@.
Asma )!lah &i#!nal s!0a# ri"uan )ahun yan( lalu8 ara ahli masih "!lum s!a#a) m!n(!nai &!9inisi !nya#i) )!rs!"u). Dari 2a#)u #! 2a#)u &!9inisi asma )!rus m!n(alami !ru"ahan. D!9inisi asma )!rnya)a )i&a# m!m!rmu&ah m!m"ua) &ia(n'sis asma8 s!hin((a s!*ara ra#)is ara ahli "!r!n&aa) asma m!rua#an !nya#i) aru &!n(an #ara#)!ris)i# '"s)ru#si saluran na9as yan( reversibel ?)!)ai )i&a# l!n(#a a&a "!"!raa asi!n@ "ai# s!*ara s'n)an mauun &!n(an !n('"a)an8 in9lamasi saluran na9as8 !nin(#a)an r!s'ns saluran na9as )!rha&a "!r"a(ai ran(san(an ?Da:!y8 +3%3@
O"s)ru#si saluran na9as ini m!m"!ri#an (!0ala,(a0ala asma s!!r)i "a)u#8 m!n(i8 &an s!sa# na9as. P!ny!mi)an saluran na9as a&a asma &aa) )!r0a&i s!*ara "!r)aha8 !rlahan,lahan &an "ah#an m!n!)a &!n(an !n('"a)an )!)ai &aa) ula )!r0a&i m!n&a&a#8 s!hin((a m!nim"ul#an #!suli)an na9as yan( a#u). D!ra0a) '"s)ru#si &i)!n)u#an 'l!h &iam!)!r lum!n saluran na9as8 &i!n(aruhi 'l!h !&!ma &in&in( "r'n#us. Di&u(a "ai# '"s)ru#si mauun !nin(#a)an r!s'n )!rha&a "!r"a(ai ran(san(an &i&asari 'l!h in9lamasi saluran na9as ?Sun&aru8 +3%3@.
Asma m!rua#an !nya#i) #r'nis yan( m!m"u)uh#an )!rai !m!liharaan. =a#)'r r!si#' #!ma)ian #ar!na asma a&alah a#i"a) &ari )!rai yan( "uru#. K'mli#asi lain yan( mun(#in mun*ul &ari &ia(n'sa asma a&alah s)a)us asma)i#us8
"r'n#i)is
#r'ni#8
"r'n#i'li)is8
n!um'nia8
a)!l!#)asis8 n!um')h'ra#8 &an #!ma)ian ?B!)8 +3%3@.
!m9is!ma
#r'ni#8
M!nuru) &a)a yan( a&a &i Rumah Sa#i) Umum Da!rah Dr. SOESELO Sla2i a&a "ulan >anuari samai "ulan >uni +3%- &i&aa)#an 0umlah !n&!ri)a asma "r'n*hial yan( "!r#un0un( s!0umlah %5 'ran(.
B!r&asar#an la)ar "!la#an( &i a)as8 !nulis )!r)ari# un)u# m!la#sana#an asuhan #!!ra2a)an a&a asi!n Asma Br'n*hial &i Rumah Sa#i) Umum Da!rah Dr. SOESELO Sla2i.
B. Tu0uan P!nulisan %. Tu0uan Umum Mamu m!la#sana#an asuhan #!!ra2a)an s!*ara #'mr!h!nsi9 a&a asi!n asma "r'n*hial. +. Tu0uan Khusus a. Mamu m!la#sana#an !n(#a0ian a&a asi!n asma "r'n*hial. ". Mamu m!n!n)u#an &ia(n'sa #!!ra2a)an a&a asi!n asma "r'n*hial. *. Mamu m!la#sana#an r!n*ana )in&a#an #!!ra2a)an yan( &i!rlu#an asi!n asma "r'n*hial s!suai &!n(an ri'ri)as &ia(n'sa #!!ra2a)an. &. Mamu m!la#sana#an iml!m!n)asi asuhan #!!ra2a)an a&a asi!n asma "r'n*hial. !. Mamu m!la#sana#an !:aluasi #!!ra2a)an yan( &ila#u#an a&a asi!n asma "r'n*hial. 9. Mamu m!la#sana#an !n&'#um!n)asian yan( &ila#u#an a&a asi!n asma "r'n*hial.
C. Man9aa) P!nulisan %. Rumah Sa#i)
M!n0a&i masu#an &alam ran(#a m!nin(#a)#an !n(!)ahuan &an mu)u !layanan #!!ra2a)an.
+. Ins)i)usi P!n&i&i#an Daa) &i(una#an s!"a(ai #!us)a#aan "a(i mahasis2a &alam m!nyusun asuhan #!!ra2a)an a&a asi!n yan( m!n(alami asma "r'n*hial. -. Masyara#a) S!"a(ai !&'man un)u# !nin(#a)an !n(!)ahuan asi!n yan( m!n(alami asma "r'n*hial. . P!nulis S!"a(ai !&'man "a(i !nulis un)u# m!nin(#a)#an !n(!)ahuan &an #!)!ramilan !nulis8 "ai# &ari s!(i #'ns! &asar !nya#i) mauun #'ns! &asar #!!ra2a)an &alam m!m"!ri#an asuhan #!!ra2a)an a&a asi!n yan( m!n(alami asma "r'n*hial.
BAB II TIN>AUAN TEORI A. P!n(!r)ian Asma a&alah !ny!mi)an "r'n#us yan( "!rsi9a) r!:!rsi"!l yan( )!r0a&i 'l!h #ar!na "r'n#us yan( hi!ra#)i9 m!n(alami #'n)aminasi &!n(an an)i(!n ?Ra"8 +33+@. Asma a&alah !nya#i) aru yan( &i&alamnya )!r&aa) '"s)ru#si 0alan na9as8 in9lamasi 0alan na9as8 &an 0alan na9as yan( hiperresponsif a)au spasme ')') 'l's "r'n*hial ?B!)8 +33+@. Asma a&alah sua)u (an((uan a&a saluran "r'n*hial &!n(an *iri "r'n#'sasm! !ri'&i# ?#'n)ra#si sasm! a&a saluran na9as@ ?S'man)ri8 +336@. D!9inisi asma &aa) &isimul#an s!"a(ai !nya#i) aru yan( &i&alamnya )!r&aa) '"s)ru)i9 intermitten, reversible8 &i)an&ai &!n(an hi!rr!s'nsi9 &!n(an *iri "r'n#'sasm! !ri'&i# ?#'n)ra#si sasm! a&a saluran na9as@.
B. Klasi9i#asi Klasi9i#asi asma m!nuru) Sm!l)!r Bar! ?+33+@8 asma s!rin(
&i*iri#an
s!"a(ai "!ri#u)$ a. Asma al!r(i# Asma yan( &is!"a"#an 'l!h al!r(!n a)au al!r(!n,al!r(!n yan( &i#!nal ?misalnya s!r"u# sari8 "ina)an(8 amarah8 ma#anan8 &an 0amur@. K!"anya#an al!r(!n )!r&aa) &i u&ara &an musiman. Pasi!n &!n(an asma al!r(i# "iasanya m!munyai ri2aya) m!&is masa lalu ekzema a)au rhinitis al!r(i#.
". Asma i&i'a)i# a)au n'nal!r(i# Ti&a# "!rhu"un(an &!n(an al!r(!n s!si9i#. =a#)'r,9a#)'r8 s!!r)i commond cold 8 in9!#si traktus respiratorius8 la)ihan8 !m'si8 &an 'lu)an lin(#un(an &aa) m!n*!)us#an s!ran(an. B!"!raa a(!n 9arma#'l'(i#8 s!!r)i asirin &an a(!ns an)i in9lamasi n'n s)!r'i& lain8 !2arna ram"u)8 antagonis betaadrenergik 8 &an agent sulfit ?!n(a2!) ma#anan@8 0u(a mun(#in m!n0a&i 9a#)'r. S!ran(an asma i&i'a)i# a)au n'nal!r(i# m!n0a&i l!"ih "!ra) &an s!rin( s!0alan &!n(an "!rlalunya 2a#)u &an &aa) "!r#!m"an( m!n0a&i "r'n#i)is #r'nis &an !m9is!ma. *. Asma (a"un(an A&alah "!n)u# asma yan( alin( umum. Asma ini m!munyai #ara#)!ris)i# &ari "!n)u# al!r(i# mauun "!n)u# i&i'a)i# a)au n'nal!r(i#.
C. E)i'l'(i M!nuru) S'man)ri ?+336@ a&a "!"!raa hal yan( m!rua#an 9a#)'r r!&is'sisi &an r!sii)asi )im"ulnya s!ran(an asma "r'n*hial. %. =a#)'r r!&is'sisi =a#)'r
(!n!)i#
yan(
&i)urun#an
a&alah
"a#a)
al!r(inya8
m!s#iun "!lum &i#!)ahui "a(aimana *ara !nurunannya yan( 0!las. P!n&!ri)a &!n(an !nya#i) al!r(i "iasanya m!munyai #!luar(a &!#a) 0u(a m!n&!ri)a !nya#i) al!r(i. Kar!na a&anya "a#a) al!r(i ini8 !n&!ri)a san(a) mu&ah )!r#!na !nya#i) asma "r'n*ial 0i#a )!raar &!n(an 9'#)'r !n*!)us. S!lain i)u hi!rs!n)i9isi)as saluran !rna9asannya 0u(a "isa &i)urun#an.
+. =a#)'r r!sii)asi a. Al!r(!n Dimana al!r(!n &aa) &i"a(i m!n0a&i - 0!nis8 yai)u $
%. Inhalan8 yan( masu# m!lalui saluran !rnaasan. S!!r)i $ &!"u8 "ulu "ina)an(8 s!r"u# "un(a8 s'ra 0amur8 "a#)!ri &an 'lusi.
+. Ingestan8 yan( masu# m!lalui mulu). S!!r)i $ ma#anan &an '"a), '"a)an.
-. K'n)a#)an8
yan(
masu#
m!lalui
#'n)a#
&!n(an
#uli).
s!!r)i $ !rhiasan8 l'(am &an 0am )an(an.
". P!ru"ahan *ua*a *. Cua*a l!m"a" &an ha2a !(unun(an yan( &in(in s!rin( m!m!n(aruhi asma. A)m's9ir yan( m!n&a&a# &in(in m!rua#an 9a#)'r !mi*u )!r0a&inya s!ran(an asma. Ka&an(,#a&an( s!ran(an "!rhu"un(an &!n(an musim8 s!!r)i$ musim hu0an8 musim #!marau8 musim "un(a. Hal ini "!rhu"un(an &!n(an arah an(in s!r"u# "un(a &an &!"u. &. S)r!ss. S)r!ss<(an((uan !m'si &aa) m!n0a&i !n*!)us s!ran(an asma8 s!lain i)u 0u(a "isa m!m!r"!ra) s!ran(an asma yan( su&ah a&a. Disamin( (!0ala asma yan( )im"ul harus s!(!ra &i'"a)i !n&!ri)a asma yan( m!n(alami
s)r!ss<(an((uan!m'si
!rlu
&i"!ri
nas!ha)
un)u#
m!ny!l!sai#an masalah ri"a&inya. Kar!na 0i#a s)r!ssnya "!lum &ia)asi ma#a (!0ala asmanya "!lum "isa &i'"a)i.
!. Lin(#un(an #!r0a M!munyai hu"un(an lan(sun( &!n(an s!"a" )!r0a&inya s!ran(an asma. Hal ini "!r#ai)an &!n(an &imana &ia "!#!r0a. Misalnya 'ran( yan( "!#!r0a &i la"'ra)'rium h!2an8 in&us)ri )!#s)il8 a"ri# as"!s8 'lisi lalu lin)as.
9. Olah ra(a
D. Pa)'9isi'l'(i O"s)ru#si saluran na9as a&a asma m!rua#an #'m"inasi sasm! ')') "r'n#us8 sum"a)an mu#us8 !&!ma &an in9lamasi &in&in( "r'n#us. O"s)ru#si "!r)am"ah "!ra) s!lama !#sirasi #ar!na s!*ara 9isi'l'(is saluran na9as m!ny!mi) a&a 9as! )!rs!"u). Hal ini m!n(a#i"a)#an u&ara &is)al &i )!ma) )!r0a&inya '"s)ru#si )!r0!"a# )i&a# "isa &i !#sirasi. S!lan0u)nya )!r0a&i !nin(#a)an :'lum! r!si&u8 #aasi)as r!si&u 9un(si'nal ?KR=@8 &an asi!n a#an "!rna9as a&a :'lum! yan( )in((i m!n&!#a)i #aasi)as aru )')al ?KPT@. K!a&aan hiperinflasi ini "!r)u0uan a(ar saluran na9as )!)a )!r"u#a &an !r)u#aran (as "!r0alan lan*ar. Un)u# m!m!r)ahan#an hiperinflasi ini &i!rlu#an ')'),')') "an)u na9as ?Sun&aru8 +334@. Gan((uan yan( "!rua '"s)ru#si saluran na9as &aa) &inilai s!*ara &!n(an EP ?'lum! E#sirasi Pa#sa &!)i# !r)ama@ a)au APE ?Arus Pun*a#
E#sirasi@8 s!&an(#an !nurunan KP ?Kaasi)as i)al Pa#sa@ m!n((am"ar#an &!ra0a) hiperinflasi aru. P!ny!mi)an saluran na9as &aa) )!r0a&i "ai# a&a saluran na9as "!sar8 s!&an(8 mauun #!*il. G!0ala m!n(i m!nan&a#an a&a !ny!mi)an &i saluran na9as "!sar8 s!&an(#an a&a saluran na9as #!*il8 "a)u# &an s!sa# l!"ih &'minan &i"an&in( m!n(i ?Sun&aru8 +334@. P!ny!mi)an saluran na9as )!rnya)a )i&a# m!ra)a &is!luruh "a(ian aru. A&a &a!rah,&a!rah yan( #uran( m!n&aa) :!n)ilasi8 s!hin((a &arah #ail!r yan( m!lalui &a!rah )!rs!"u) m!n(alami hi'#s!mia. P!nurunan PaO+ mun(#in m!rua#an #!lainan a&a asma su",#linis. Un)u# m!n(a)asi '#si(!n )!r!nuhi. T!)ai a#i"a)nya !n(!luaran CO + m!n0a&i "!rl!"ihan s!hin((a P aCO+ m!nurun yan( #!mu&ian m!nim"ul#an al#al'sis r!sira)'ri#. Pa&a s!ran(an asma yan( l!"ih "!ra) la(i "anya# saluran na9as &an al:!'lus )!r)u)u 'l!h mu#us s!hin((a )i&a# m!mun(#in#an la(i )!r0a&inya !r)u#aran (as. Hal ini m!ny!"a"#an hi'#s!mia &an #!r0a ')'),')') !rna9asan "!r)am"ah "!ra) s!r)a )!r0a&i !nin(#a)an r'&u#si CO +. P!nin(#a)an r'&u#si CO + yan( &is!r)ai &!n(an !nurunan :!n)ilasi al:!'lus m!ny!"a"#an r!)!nsi CO + (hiperkapnia) &an )!r0a&i asidosis respiratorik a)au (a(al na9as. Hipoksemia yan( "!rlan(sun( lama m!ny!"a"#an shunting yai)u !r!&aran &arah )ana m!lalui uni) !r)u#aran (as yan( "ai#8 yan( a#i"a)nya m!m!r"uru# hiperkapnia. D!n(an &!mi#ian !ny!mi)an saluran na9as a&a asma a#an )!r0a&i $ a.
Gan((uan :!n)ilasi "!rua hipoventilasi8 a&alah #!a&aan &imana )!r0a&inya !nurunan sir#ulasi O +.
".
K!)i&a#s!im"an(an :!n)ilasi !r9usi &imana &is)ri"usi :!n)ilasi )i&a# s!)ara &!n(an sir#ulasi &arah aru.
*.
Gan((uan &i9usi (as &i )in(#a) al:!'li8 #!a&aan &imana )!r&aa) (an((uan !r)u#aran (as a#i"a) sum"a)an 0alan na9as a)au #!)i&a#!9!#)i9an 9un(si !rna9asan. K!)i(a 9a#)'r ini a#an m!n(a#i"a)#an hipoksemia, hiperkaonia, asidosis respiratorik a&a )aha yan( san(a) lan0u) ?Sun&aru8 +334@.
E. Pa)h2ay E#s)rinsi# ?al!r(i8 *ua*a8 a#)i:i)as@
In)rinsi# ?asirin8 si#'s'sial8 s)!rss@
Br'n*hial mu#'sa m!n0a&i s!nsi)i9 'l!h I( E
P!nurunan s)imulasi r!s!)'r )!rha&a iri)an a&a )ra#!'"r'n*hial
P!nin(#a)an mast cell a&a )ra#!'"r'n*hial
S)imulasi "r'n*hial &an #'n)ra#si ')') "r'n#us
s)imulasi r!9l!# r!s!)'r sara9 arasima)is a&a mu#'sa "r'n*hial
R!s'n &in&in( "r'n#us hi!rs!#r!si mu#'sa !ersihan 4alan na5as tidak e5ekti5
Br'n#'sasm!
s!sa# na9as
:!n)ilasi )!r(an((u
#!)i&a#s!im"an(an sulai O+
Intoleransi akti6itas
s!#r!) )i&a# #!luar
hi':!n)ilasi
!n((unaan ')') "an)u na9as
(an((uan sulai O+8 '"s)ru#si 0alan na9as 'l!h s!#r!si8 saasm! "r'n#us
#!l!lahan
!numu#an s!#r!) yan( #!n)al
#!rusa#an al:!'li
Kerusakan pertukaran gas
Sum"!r $ Sun&aru8 H!ru ?+334@
m!n!)anya "a)u# s!#r!) )i&a# !9!#)i9
)i&a# a&!#ua)nya !r)ahanan u)ama
Resti in5eksi
=. Mani9!s)asi Klini# Ti(a (!0ala umum asma a&alah "a)u#8 &isn!a8 &an m!n(i. Pa&a "!"!raa #!a&aan8 "a)u# mun(#in sa)u,sa)unya (!0ala. S!ran(an asma s!rin( #ali )!r0a&i a&a malam hari. P!ny!"a"nya "!lum &im!n(!r)i &!n(an 0!las8 )!)ai mun(#in "!rhu"un(an &!n(an :ariasi sir#a&ian8 yan( m!m!n(aruhi am"an( r!s!)'r 0alan na9as ?Sm!l)!r Bar!8 +33+@. G. P!m!ri#saan Dia(n's)i# ?Sun&aru8 +334@ M!nuru) Sun&aru ?+334@ a&a "!"!raa !m!ri#saan yan( &ila#u#an un)u# m!n(!)ahui !nya#i) asma8 !m!ri#saan )!rs!"u) m!liu)i$ a. P!m!ri#saan Sir'm!)ri Palin( *!a) &an s!&!rhana un)u# m!n!(a##an &ia(n'sis asma8 a&alah m!liha) r!s'n !n('"a)an &!n(an "r'n#'&ila)'r. P!m!ri#saan ini &ila#u#an s!"!lum &an s!su&ah !m"!rian "r'n#'&ila)'r hiru ?inhaler a)au nebulizer @. P!nin(#a)an EP a)au KP s!"anya# +3 m!nun0u##an &ia(n'sis as ma. ". U0i r':'#asi "r'n#us Dila#u#an un)u# m!n(!)ahui hi!ra#)i:i)as "r'n#us8 yan( &ila#u#an &!n(an his)amin8 m!)a#'lin8 #!(ia)an 0asmani8 u&ara &in(in8 ua air8 al!r(!n. P!nurunan EP s!"!sar +3 a)au l!"ih &ian((a "!rma#na. c. P!m!ri#saan su)um Sputum eosinofil san(a) #ara#)!ris)i# un)u# asma8 s!&an(#an neutrofil san(a) &'minan a&a "r'n#i)is #r'ni#. &. P!m!ri#saan E'sin'9il T')al >umlah eosinofil )')al &alam &arah s!rin( m!nin(#a) a&a asi!n asma. Hal ini &aa) m!m"an)u &alam m!m"!&a#an asma &ari "r'n#i)is #r'ni#. >u(a
&aa) s!"a(ai a)'#an un)u# m!n!n)u#an *u#u )i&a#nya &'sis #'r)i#'s)!r'i& yan( &i"u)uh#an asi!n asma. !. U0i #uli) M!nun0u##an a&anya an)i"'&i I(E s!si9i# &alam )u"uh. 9.
=')' Da&a
Dila#u#an un)u# m!nyin(#ir#an !ny!"a" lain '"s)ru#si saluran na9as &an a&anya #!*uri(aan )!rha&a r's!s a)'l'(is &i aru a)au #'mli#asi asma. (. Analisis Gas Darah P!m!ri#saan hanya &ila#u#an a&a asma yan( "!ra). Pa&a 9as! a2al s!ran(an8 )!r0a&i hipoksemia &an hipokapnia ?PaCO+ -/ mmH(@8 #!mu&ian a&a s)a&ium yan( l!"ih "!ra) PaCO+ 0us)ru m!n&!#a)i n'rmal samai normo-kapnia8 s!lan0u)nya a&a asma yan( san(a) "!ra) )!r0a&i hiperkapnia ?PaCO+ F / mmH(@8 hipoksemia &an asidosis respiratorik
H.
K'mli#asi K'mli#asi asma m!nuru) Sun&aru ?+334@ a&alah $ a. Pn!um')'ra#s. ". Pn!um'&ias)inum &an !n9is!ma su"#u)is. *. A)!l!#)asis. &. As!r(il'sis "r'n#'ulm'n!r al!r(i#. !. Ga(al na9as. 9.
Br'n#i)is.
(. =ra#)ur i(a.
I. P!na)ala#sanaan P!na)ala#sanaan a&a asi!n asma m!nuru) S'man)ri ?+336@ a&alah $ a. M!&is %. M!n*!(ah i#a)an al!r(!n I(E. +. M!n*!(ah !rl!asan m!&ia)'r. -. M!l!"ar#an saluran na9as &!n(an "r'n#'&ila)'r. . M!n(uran(i r!s'ns &!n(an 0alan m!r!&am in9lamasi saluran na9as ". K!!ra2a)an %@ =a#)'r !n)in( yan( harus &i!rha)i#an a&alah $ a@
Wa#)u )!r0a&inya s!ran(an.
"@
O"a),'"a)an yan( )!lah &i"!ri#an ?0!nis &an &'sis@. +@ P!m"!rian '"a) "r'n#'&ila)'r. -@ P!nilaian )!rha&a !r"ai#an s!ran(an. @ P!r)im"an(an )!rha&a !m"!rian #'r)i#'s)!r'i&. /@ S!)!lah s!ran(an m!r!&a *ari 9a#)'r !ny!"a"nya &an s!(!ra m'&i9i#asi !n('"a)an !nun0an( s!lan0u)nya. 4@ !nyuluhan asi!n8 !n)in( un)u# #!"!rhasilan !na)ala#sanaan8 #hususnya !n0!lasan m!n(!nai !mi*u8 !n((unaan &an !ran '"a), '"a)an8 &an "a(aimana m!n&!)!#si &an "!r!a#si )!rha&a !m"uru#an. 7@ M!n(hin&ari !mi*u lin(#un(an a)au al!r(!n8 )!ru)ama m!n(hin&ari asa r'#'#.
>. Asuhan K!!ra2a)an (/ P!n(#a0ian K!!ra2a)an
P!n(#a0ian #!!ra2a)an m!nuru) D'!n('!s ?+333@ a&alah s!"a(ai "!ri#u)$
a. A#)i:i)as
$ K!l!)ihan8 #!l!lahan8 malais!.
Tan&a
$ K!l!)ihan8 (!lisah8 ins'mnia.
". Sir#ulasi. G!0ala
$ P!m"!n(#a#an a&a !)r!mi)as "a2ah.
Tan&a
$ P!nin(#a)an
)!#anan
&arah8
!nin(#a)an
9r!#u!nsi
0an)un(<)a#i#ar&ia. *. In)r!(i)as E('. G!0ala
$ P!nin(#a)an 9a#)'r r!si#'8 !ru"ahan 'la hi&u.
Tan&a
$ ansi!)as8 #!)a#u)an8 !#a ran(san(.
&. Ma#anan
$ Mual
Tan&a
$ Tur('r #uli) "uru#8 '!&!ma &!!n&!n8 "!r#!rin(a).
!. Hi(i!n!. G!0ala
$ P!nurunan #!mamuan.
Tan&a
$ K!"!rsihan "uru#8 "au "a&an.
9. P!rnaasan. G!0ala
$ Na9as !n&!#8 #!)i&a#mamuan un)u# "!rna9as8 "a)u# m!n!)a &!n(an r'&u#si su)um8 &a&a )!r)!#an8 asma.
Tan&a
$ P!rna9asan "iasanya *!a) &aa) lam"a)8 9as! !sirasi an0an(. %@
P!n((unaan ala) "an)u !rna9asan.
+@ Da&a &aa) )!rliha) hi!rlasi.
-@ Bunyi raai r!&u8 !sirasi m!n(i. @ K!suli)an "i*ara l!"ih &ari ,/ 0am. /@ Warna u*a) &!n(an sian'sis "i"ir. (. K!amanan. G!0ala
$ Ri2aya) r!a#si al!r(i a)au s!nsi)i9 )!rha&a a)<9a#)'r lin(#un(an.
%@
A&anya<"!rulan(nya in9!#si. +@ K!m!rahan<"!r#!rin(a). h. S!#suali)as. G!0ala
$ P!nurunan li"i&'.
i. In)!ra#si s'sial. G!0ala
$ Hu"un(an #!)!r(an)un(an8 #uran( sis)!m !n&u#un(.
Tan&a
$ K!)i&a#mamuan un)u# m!m!r)ahan#an suara #ar!na &is)r!ss !rnaasan8 #!)!r"a)asan m'"ili)as 9isi#.
,/ Dia(n'sa K!!ra2a)an
M!nuru) D'!n('!s ?+333@8 &ia(n'sa yan( mun(#in mun*ul a&a asi!n &!n(an Asma Br'n*hial a&alah$ %. B!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an "r'n#'sasm!. +. K!rusa#an !r)u#aran (as "!rhu"un(an &!n(an (an((uan sulai '#si(!n. -. R!si#' in9!#si "!rhu"un(an &!n(an )i&a# a&!#ua)nya sis)!m imuni)as. . In)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan
-/ ='#us In)!r:!nsi
M!nuru) D'!n('!s
?+333@8 9'#us in)!r:!nsi a&a asi!n &!n(an Asma
Br'n*hial a&alah$ a. B!rsihan
0alan
na9as
)i&a#
!9!#)i9nya
"!rhu"un(an
&!n(an
"r'n#'sasm!. Tu0uan
$ B!rsihan 0alan na9as !9!#)i9.
Kri)!ria hasil $ %. =r!#u!nsi na9as n'rmal %4 + #alialan na9as "!rsih.
INTERENSI %@ Ka0i !ru"ahan 'la na9as. Rasi'nal $ 'la na9as &aa) "!ru"ah #ar!na a&a sum"a)an 0alan na9as. +@ Tin(#a)#an masu#an *airan +,- li)!r < hari. Rasi'nal$ hi&rasi &aa) m!m"an)u m!n(!n*!r#an l!n&ir. -@ La#u#an inhalasi &ua #ali < hari. Rasi'nal $ &!n(an m!n(hiru ua &aa) m!n(!n*!r#an s!#r!si &an m!n(uran(i in9lamasi mu#'sa. @ An0ur#an #li!n m!milih 'sisi s!mi 9'2l!r. Rasi'nal$ un)u# m!nin(#a)#an &rainas! &ari sisi sinus yan( )!rin9!#si. /@ K'la"'rasi &alam !m"!rian !n('"a)an sis)!mi# a)au )'i*al. Rasi'nal$ un)u# m!n(hilan(#an #'n(!s)i nasal a)au )!n(('r'#
". K!rusa#an !r)u#aran (as "!rhu"un(an &!n(an (an((uan sulai '#si(!n. Tu0uan
$ P!r"ai#an :!n)ilasi &an '#si(a!n 0arin(an a&!#ua)
Kri)!ria hasil $ M!nun0u#an !r"ai#an :!n)ilasi &an '#si(!nasi 0arin(an a&!#ua) &!n(an GDA &alam r!n)an( n'rmal &an "!"as (!0ala &is)r!s !rnaasan. B!rar)isiasi &alam r'(ram !n('"a)an &alam )in(#a) #!mamuan
Ka0i 9r!#u!nsi &an #!&alaman !rnaasan. Rasi'nal$ "!r(una &alam !:aluasi &!ra0a) &is)r!ss !rnaasan &an #r'nisnya r's!s !nya#i).
+@
Ka0i s!*ara ru)in #uli) &an 2arna m!m"ran mu#'sa. Rasi'nal$ sian'sis mun(#in !ri9!r ?)!rliha) a&a #u#u@ a)au s!n)ral ?)!rliha) s!#i)ar "i"ir<&aun )!lin(a@.
-@
Palasi 9r!mi)us. Rasi'nal$ !nurunan (!)aran :i"rasi &i&u(a a&a !n(umulan *airan.
@
A2asi )an&a :i)al &an irama 0an)un(. Rasi'nal$ )a#i#ar&i8 &isri)mia &an !nurunan )!#anan &arah &aa) m!nun0u#an 9!#hi'#s!mia.
/@
B!ri#an '#si(!n )am"ahan yai)u s!suai &!n(an in&i#asi hasil GDA &an )'l!ransi asi!n. Rasi'anal$ &aa) m!m!r"ai#i
*. R!s)i )!rha&a in9!#si "!rhu"un(an &!n(an )i&a# a&!#ua)nya sis)!m imun. Tu0uan
$ M!nurun#an r!si#' in9!#si
Kri)!ria hasil $ %. M!nya)a#an !mahaman !ny!"a"<9a#)'r r!si#' in&i:i&u. +. M!n(i&!n)i9i#asi in)!r:!nsi un)u# m!n*!(ah
&. In)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan. Tu0uan
$ A(ar &aa) "!ra#)i9i)as s!!r)i "iasa.
Kri)!ria hasil
$
%. M!nun0u##an !nin(#a)an a#)i:i)as s!*ara "!r)aha. +. Mamu m!m!r)ahan#an 9r!#u!nsi !rna9asan.
INTERENSI %@ U#ur na&i8 )!#anan &arah8 &an !rnaasan. Rasi'nal$ )an&a,)an&a :i)al &aa) "!ru"ah an)ara s!"!lum &an s!su&ah "!ra#)i:i)as. +@ P!r)im"an(#an 9r!#u!nsi8 irama8 &an #uali)as !rna9asan. Rasi'nal$
m!n(i&!n)i9i#asi
)in(#a)
#!mamuan
#li!n
un)u#
"!ra#)i:i)as. -@ U#ur )an&a,)an&a :i)al s!(!ra s!)!lah a#)i:i)as. Rasi'nal$ m!n(!:aluasi s!(!ra !r#!m"an(an yan( )!r0a&i. @ Kuran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u!nsi !rna9asan m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as. Rasi'nal$
m!n*!(ah )!r0a&inya #!a&aan in&i:i&u.
#'mli#asi a)au m!m!r"uru#
!A! III TI#2AUA# KASUS
A/ %#+KA2IA# Tan((al !n(#a0ian Nama Mahasis2a !/
$ +/ >uni +3%$ Aris s!)ia2an
ID%#TITAS %. Pasi!n Nama $ Tn. P Umur $ /- Tahun >!nis K!lamin $ La#i,la#i A(ama $ Islam Alama) $ Sla2i W!)an RT$ uni +3% N'. r!(is)rasi $ -%44% Dia(n'sa m!&is $ Asma Br'n#hial +. P!nan((un( >a2a" Nama $ Ny. 1 Alama) $ Sla2i W!)an RT$
7/ RI&AYAT K%S%HATA# KELUHAN UTAMA $ Tn. P m!n(a)a#an m!rasa#an s!sa# na9as &is!r)ai "a)u#
"!r&aha#. (/ Ri2aya) K!s!ha)an S!#aran( $ Tn. P masu# RSUD Dr. S'!s!l' sla2i Pa&a )an((al + >uni +3%- s!#i)ar 0am %6./3 WIB. S!"!lum &i "a2a #! RSUD Dr. S'!s!l' Sla2i Tn. P s!0a# - hari yan( lalu m!n(!luh s!sa# na9as &is!r)ai "a)u# "!r&aha#8 #!mu&ian Tn. P m!m!ri#sa#an #!&'#)!r )!r&!#a)8 lalu &'#)!r m!nyaran#an a(ar &i"a2a #! RSUD DR. SOESELO Sla2i. Saa) &i#a0i !ra2a) IGD T!#anan &arah Tn. P %+3<63 mmH(8 !rna9asan -+
)!r&!#a).
=a#)'r !n*!)us !nya#i)nya #am"uh &i#ar!na#an 'l!h 9a#)'r
*ua*a &in(in8 &!"u8 "ulu h!2an8 s!r)a asa. -. Ri2aya) K!s!ha)an K!luar(a ?!nya#i) yan( s!rua8 !nya#i) #!)urunan8 &ll@ Tn. P m!n(a)a#an )i&a# a&a an((')a #!luar(a yan( m!n&!ri)a !nya#i) asma "r'n*hial8 &an !nya#i) #!)urunan s!!r)i DM8 &an !nya#i) m!nular s!!r)i TBC8 h!a)i)is. D/ "LA K%S%HATA# 1U#+SI"#AL (/ P'la !rs!si #!s!ha)an &an mana0!m!n Tn. P )ahu )!n)an( !nya#i) yan( &i&!ri)a8 Tn. P m!n*!ri)a#an #!luhan yan(
mun*ul #!a&a #!luar(a. >i#a sa#i) Tn. P lan(sun( m!m!ri#sa#an #!&'#)!r )!r&!#a). ,/ P'la nu)risi S!"!lum sa#i) Tn. P m!n(a)a#an ma#an - s!hari8 ha"is % irin( &!n(an m!nu ma#an nasi8 sayur,mayur8 &an lau#,au#. Dalam % hari Tn. P minum 6 (!las u#uran s!&an(. S!lama sa#i) Tn. P m!n(a)a#an ma#an - s!hari8 ha"is % irin( &!n(an m!nu yan( &i"!ri#an &ari rumah sa#i) yai)u nasi8 sayur, mayur8 &an lau#,au#. Dalam % hari Tn. P minum 6 (!las u#uran s!&an(8 hanya sa0a 0i#a mau ma#an &an minum Tn. P &i"an)u 'l!h #!luar(anya. -/ P'la !liminasi S!"!lum sa#i) Tn. P BAB #uran( l!"ih s!hari % &!n(an #'nsis)!nsi s!&i#i) l!m"!# &an BAK #uran( l!"ih #ali s!hari &!n(an 2arna 0!rnih &an "!r"au #has. S!lama sa#i) Tn. P BAB s!hari %8 &!n(an #'nsis)!nsi s!&i#i) l!m"!#. BAK s!!r)i "iasa #ali s!hari8 &alam sa)u #ali BAK Tn. P m!n(!luar#an urin samai 33 **. Dalam sa)u hari a&a %433 **. )/ P'la a#)i9i)as &an la)ihan
Aktitas &akan
!
"
# '
&andi Berpakaian (liminasi
$
' ' '
%
&obilisasi ditempat tidur
'
K!)!ran(an$ %. +. -.
Man&iri. D!n(an "an)uan ala). Di"an)u 'ran( lain.
. Di"an)u 'ran( lain &an !rala)an /. T!r(an)un( )')al
8/ P'la !rs!si &an &aya in(a) yan( #ua) 4. S!"!lum sa#i) Tn. P m!n(a)a#an &i&alam !rs!si &an &aya in(a)
)i&a# a&a masalah. P!n(liha)an "ai#8 !n(!*aan &an s!ns'ri Tn. P "ai#. Tn. P &aa) m!m"!&a#an manis8 asam8 ahi)8 &ll. S!lama sa#i) Tn. P m!n(a)a#an &i&alam !rs!si &an &aya in(a) )i&a# a&a masalah. P!n(liha)an "ai#8 !n(!*aan "ai# &an s!ns'ri Tn. P &aa) m!m"!&a#an manis8 asam8 ahi)8 &ll. */ P'la )i&ur &an is)iraha) 7. S!"!lum sa#i) Tn. P m!n(a)a#an )i&ur s!lama 6 0am8 &ari 0am +3.-3 WIB samai 0am 3.-3 WIB &an )i&ur sian( s!lama % %<+ 0am &ari 0am %.-3 WIB samai 0am %4.33 WIB. S!lama sa#i) Tn. P m!n(a)a#an )i&ur )!rasa *u#u yai)u s!lama 6 0am8 &ari 0am +%.-3 WIB samai 0am 3/.-3 WIB &an )i&ur sian( s!lama % %<+ 0am &ari 0am %.-3 WIB samai 0am %4.33 WIB. 9/ P'la #'ns! ri"a&i &an !rs!si ri"a&i 6. S!"!lum sa#i) Tn. P m!n(a)a#an !r*aya a&a &irinya s!n&iri "ah2a aa yan( s!lama ini &ia la#u#an8 i)u s!mua s!ma)a,ma)a hanya in(in m!m"aha(ia#an is)ri &an ana#nya. S!lama sa#i) Tn. P m!n(a)a#an "ah2a !nya#i) yan( &i&!ri)a i)u a&alah *'"aan &ari Allah SWT "u#anlah #u)u#an. :/ P'la !ranan &an "!rhu"un(an 5. Tn. P m!n(a)a#an hu"un(an Tn. P &!n(an 'ran( lain &an #!luar(a san(a)lah "ai#. Hal ini )!r"u#)i &!n(an "anya#nya 2ar(a yan( m!n0!n(u#nya s!lama &ia &i rumah sa#i). ;/ P'la s!#sual &an r!r'&u#si
%3.
Tn. P m!n(a)a#an m!rasa s!nan( m!n0a&i s!'ran( ayah s!"a(ai
#!ala rumah )an((a. M!munyai + 'ran( ana#. Ti&a# a&a (an((uan a&a (!n!)alia Tn. P8 &an )i&a# a&a (an((uan &alam hu"un(an s!#sual8 namun s!lama sa#i) Tn. P )i&a# m!la#u#an hu"un(an s!#sual #ar!na #'n&isi 9isi#nya yan( l!mah. ('/ P'la m!n(a)asi s)r!ss %%. Tn. P m!n(a)a#an &alam m!n(a)asi masalah Tn. P s!lalu )!r"u#a8
#!)i#a s!&an( a&a masalah Tn. P s!lalu m!n*!ri)a#an #!luh,#!sah yan( &ialami a&a #!luar(anya. ((/ P'la !)i#a ?nilai m'ral@ &an #!!r*ayaan %+. Tn. P "!ra(ama islam8 Tn. P s!lalu shala) lima 2a#)u. S!lama sa#i) Tn. P m!n(a)a#an hanya &aa) shala) &ia)as )!ma) )i&ur &an "!r&';a un)u# #!s!m"uhannya. (-/ %/ %M%RIKSAA# 1ISIK
a. K!sa&aran ". i)al Si(n
$ C'm'sm!n)his $ TDJ %+3<63 mmH(8 RRJ -+
NJ %%3
*. P!m!ri#saan 9isi# %@ K!ala $ M!s'*h!al8 )i&a# a&a 0!0as8 ram"u) hi)am8 "!rsih. +@ Wa0ah $ B!n)u# ':al8 )i&a# a&a lu#a8 )i&a# "!r0!ra2a). -@ Ma)a $ P!n(liha)an n'rmal8 #'n0un()i:a )i&a# an!mis8
@ Hi&un( /@ T!lin(a
s#l!ra i#)!ri#8 uil is'#'r. $ P!n*iuman n'rmal8 )i&a# a&a 'li. $ T!lin(a sim!)ris8 )i&a# a&a s!rum!n8 !n&!n(aran "ai#. 4@ Mulu) $ Mulu) "!rsih8 )i&a# a&a #ari!s (i(i &an (i(i alsu8 )i&a# a&a s)'ma)i)is8 m!m"ran mu#'sa "i"ir l!m"a". 7@ L!h!r $ Ti&a# a&a !m"!saran #!l!n0ar )ir'i&. 6@ >an)un(
%/. %4. sama
Ins!#si
J Da&a sim!)ris8 )i&a# a&a 0!0as
Palasi
J P!n(!m"an(an &a&a #anan &an #iri
%7.
P!r#usi
J Bunyi r!&u
%6.
Aus#ul)asi
J T!r&!n(ar "unyi S% &an S+
5@ Paru %5.
Ins!#si
J Da&a sim!)ris
+3.
Palasi
J I*)us *'r&is )!ra"a
+%.
P!r#usi
J Bunyi aru !#a#
++.
Aus#ul)asi
J T!r&!n(ar suara )am"ahan 2h!!in(
a&a "r'n#us %3@ A"&'m!n +-.
Ins!#si
+.
Aus#ul)asi
J Ti&a# a&a 0!0as J T!r&!n(ar "isin( usus %3
+/.
Palasi
J Ti&a# a&a massa &an ny!ri )!#an
+4.
P!r#usi
J Tyimani
%%@ G!ni)alia
$ Ala) #!lamin "!rsih8 )i&a# a&a #!lainan
a&a ala) #!lamin %+@ E#s)r!mi)as $ +7.
Pa&a !#s)r!mi)as a)as )!rasan( I lin! RL &i )an(an s!"!lah
#anan +3 )!)!s
+5.
-3.
K!)!ran(an$
-%.
S#ala 3 J O)') )a# mamu "!r(!ra#
-+.
S#ala % J T!r&aa) s!&i#i) #'n)ra#si ')') namun )i&a# &i&aa)#an
(!ra#an. --.
S#ala + J Daa) m!n((!ra#an ')') s!suai !rin)ah )ai 0i#a &isuruh &i)ahan s!&i#i) sa0a su&ah )i&a# mamu "!r(!ra#.
-.
S#ala - J Daa) m!n((!ra#an ')') &!n(an )ahanan minimal.
-/.
S#ala J Daa) "!r(!ra# &an &aa) m!la2an ham"a)an yan( rin(an.
-4.
S#ala / J B!"as "!r(!ra#.
-7. -6. -5. 3. %. 1/ %M%RIKSAA# %#U#2A#+
+.
La"'ra)'rium h!ma)'l'(i )an((al +/,34,+3%- 0am %3$-)-/ Data
4. )euko
sit 5. (ritro
))/ Hasil
peme
i
riksa
Nor
an 7. *."
mal 6. $.+-
/3. .%
"".! /%. $.*!
sit /+. emo
/-. "+.+
globin //. ema
tokrit /6. &01
)8/ Nila
.#! /. "$.# -
/4. %/
".$ /7. %!-
/5. /"
# 43. *!"!!
4%. &0 4. &00 47. Tromb
osit 9'/ Dif
4+. $"
4-. #+-
4/.
%$$/ 44. $#-
46. $!"
$+ 45. "!%!!
".
#.
Coun t 7-. (osin
7.
ol
7/. #.!!
.#!
-
74. Boso
77. !."!
%.!! 76. !-"
l 75. 2etro
63. )
6%. !-
l 6+. )im3o
+!.+! 6-. )
! 6. #-
sit 6/. &ono
"%.#! 64. #."!
%! 67. #-*
sit ::/ KIMI
*/.
/!.
A Klini k 5%. 4ula
5+. "!*
5-. -
5arah
"!%
Sewa ktu 5. 6reu
5/. ) "$.
54. "."
m
-
57. 0reati
%#.* 55. !.%!
56. !.+!
nin
".!!
%33.
S
47T %3-.
#
%3%.
"$-$$
" S
%3.
%3+.
#
%3/.
4PT ('*/
$ S
+.!$!.! "!*.
"!.
ERO IMUN OLO GI %35.
bsAg
2
%%3.
on
%%%.
2on
8eakt
8eak
i3
ti3
%%+. %%-.
Pr'(ram )!rai yan( &i "!ri#an )an((al +/ >uni +3%- yai)u In9us RL
/33 ml +3 )m8 in0!#si *!9)ria'n +% % (r
((*/ +/ A#ALISA DATA
%%7.
S!)!lah &ila#u#an !n(#a0ian a&a )an((al +/ >uni +3%- &i)!mu#an
analisa &a)a &an &ia(n'sa #!!ra2a)an s!"a(ai "!ri#u) $
118 !AN 11$ DA!A GGAL"#AM %+. 5S: "##. #
Juni #!"$ "#$. Jam
Tn.
P
mengatakan
1%& 'RO
sesak
na3as (,*/
disertai batuk berdahak,
Bersihan
na3as tidak e3ek
%+/. 57: Tn. P terlihat batuk dan sesak na3as,
!*.$! W9B bunyi na3as whee;ing, terpasang 7# #liter
.#!? @ %-%. 5S: Tn. P mengatakan sedikit lesu, Tn. P 1)) 9ntolerans makan dan minum dibantu keluarga, aktiCitas mandi dibantu oleh keluarga, berpakaian
!*.%! W9B juga dibantu keluarga, serta BAB dan BA dibantu oleh keluarga juga. %-+. 57: ektrimitas atas dan bawah sedikit
melemah, Tn. P terlihat lemah. (-8/ (-*/ H/
RI"RITAS DIA+#"SA K%%RA&ATA# (/ B!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an
Br'n#'sasm!. ,/ In)'l!ransi a#)i9i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan.
(-9/ (-:/ (-;/ ()'/ I/ R%#7A#A K%%RA&ATA#
%%.
B!r&asar#an masalah yan( &i)!mu#an a&a saa) !n(#a0ian )an((al
+/ >uni +3%- !nulis m!nyusun in)!r:!nsi &!n(an &ia(n'sa yan( !r)ama yai)u $ (),/
Tan
ggal< ()-/
2am
())/ #o/ D
()8/
Tu4uan dan
kriteria hasil yang diharapkan %/-. S!)!lah
&ila#u#an
+ (8(/
0am
Inter6ensi
%. M'ni)'r TT &an aus#ul)asi %.
)in&a#an
#!!ra2a)an s!lama -
"!.
()*/
&ihara#an
"unyi na9as. +. An0ur#an un)u# minum han(a). %/. -. A)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. . La#u#an inhalasi +
+.
# masalah
0alan
na9as
%//.
-.
&aa) )!ra)asi &!n(an
%/4.
.
Juni %/+.
#!"$, %
#ri)!ria hasil $
/. D!m'ns)rasi#an "a)u# !9!#)i9. 4. K'la"'rasi &!n(an &'#)!r
Jam %. Tn. P )i&a# s!sa#
!/.!!
!m"!rian '"a) &an O+. &an "a)u# la(i.
/.
+. Bunyi na9as "!rsih.
4.
W9B -. RR n'mal %4,
+/
%/5.
>uni +3%-8
+
(8:/
+
%. U#ur na&i8 )!#anan &arah &an )in&a#an
!rna9asan.
%. T a
>am %3.33
#!!ra2a)an s!lama - +. A0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai
WIB
"
+ 0am &ihara#an #li!n
&ari rin(an s!!r)i ma#an &an
&aa)
minum samai #li!n "!r0alan
%
man&iri.
%
s!n&iri
"!ra#)i9i)as a)au
"iasa &!n(an
s!!r)i
+.
#ri)!ria -. U#ur TT s!(!ra s!)!lah
hasil $
a#)i:i)as.
%. M!nun0u#an
%4%.
!nin(#a)an s!*ara "!r)aha
-. .
. Kuran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au
a
lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u!nsi
+. Mamu
!rna9asan m!nin(#a) "!rl!"ihan
m!m!r)ahan#an
s!)!lah a#)i:i)as.
9r!#u!nsi !rna9asan (*8/ 2/ 7ATATA# K%%RATA# DA# %3ALUASI K%%RA&ATA# (**/ (*9/
Iml!m!n)asi a&a hari #! I ?S!lasa8 +/ >uni +3%-@ # (*:/
Tanggal< (*;/
o/ D %7+. % %7-.
2am +/ >uni
+3%%7.
>am
35.33 WIB
%. M!m'ni)'r
35.33 WIB
m!n(aus#ul)asi
"unyi na9as. %64.
%5%. %5+.
DS $ Tn. P DO$ Tn.
masih 2h!!in( %5-.
+. M!n(an0ur#an un)u# minum han(a). %66. -. M!n(a)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r.
R %5.
%65.
-48
>am . M!la#u#an
35.%3 WIB %76. %75.
TT8
%67. %7/.
%74. %77.
Tindakan
>am
inhalasi
+
%5/. %54. %57. %56.
DS $ Tn. P DO$ Tn. P DS $ Tn. P DO$ Tn.
:!n)'lin! +8/ m(. /. M!n&!m'ns)rasi#an "a)u# !9!#)i9 %53. 4. B!r#'la"'rasi &!n(an &'#)!r s!)!n(ah &u&u#.
%63. %6%.
!m"!rian '"a) C!9)ria'n +% (r
%55.
DS $ T
&an O+.
n!"uli!r. +33. DO$ Tn. P +3%. DS $
>am
36.-3 WIB %6+. %6-. 35.+3 WIB %6. %6/.
>am m!mra#)!##an. +3+. DO$ Tn. >am
&ira#)!##an !ra +3-. DS $
%%.-3 WIB
+37.
+/ >uni
+3%+36. >am
%. M!n(u#ur na&i8 )!#anan &arah &an
m!n((una#an O +. +3. DO$ O"a) ++/. DS $ Tn. P ++4. DO$ Tn. P
!rna9asan. ++7.
T
++3. 35.33 WIB ,';/ ,('/ +%%. >am %3.-3 WIB +%+. +%-. +%. +%/. >am +34.
+ %+.33 WIB +%4. +%7. +%6. +%5. >am %+.+3 WIB
-3
++6. DS $ Tn. P
samai Tn. P "isa
s!n&iri. ++5. DO$ Tn. P )!
#!#amar man&i. -. M!n(u#ur TT s!(!ra s!)!lah a#)i:i)as.
++-.
. M!n(uran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u!nsi !rna9asan m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as.
+-6.
+-+.
D
+--.
T
+++.
++.
,-9/
"!lum mam +-3. +-%. DS $ Tn. P m
--
+-5. +3. +%. ++. +-. +. +/. +4. +7. +6. +5. ,8'/
E:aluasi a&a hari #! I ?S!lasa8 +/ >uni +3%-@
Tanggal<
2am +/. +/ >uni
,8(/
# ,8,/
o/D
+/4.
+3%-8 >am %-.33
S
erkem=angan > S"A ?
$ S!)!lah &ila#u#an )in&a#an Tn. P m!n(a)a#an masih s
"a)u#. +/7. O $ Tn. P su&ah "isa m!la#u#an *ara "a)u# !9!#)i98 Tn. P
WIB &iasan( &an &i"!ri#an O + + li)!r8 Tn. P
mau m!nuru)i aa
!ra2a) ?m!m'sisi#an s!)!n(ah &u&u#
%
P $ Lan0u)#an in)!r:!nsi %. +. -. . /.
+4%.
+/ >uni
+4+.
+ +4-. +4.
M'ni)'r TT. An0ur#an un)u# minum han(a). A)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. La#u#an inhalasi +
S $ Tn. P m!n(a)a#an "aru "isa "!r0alan s!&i#i) &!mi s!&i#i). O $ Tn. P )!rliha) masih l!su. Saa) m!la#u#an a#)i9i)as s!sa#n
+3%-8 >am %-.33 &an lan(sun( &i"an)u &!n(an O + s!#i)ar +,- li)!r. T!#anan &arah T WIB mmH(8 suhu "a&an m!n*aai -48/ C8 na&i %33
P $ lan0u)#an in)!r:!nsi
%. U#ur na&i8 )!#anan &arah &an !rna9asan.
+. A0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai &ari rin(an s!!r)i ma#an &an "!r0alan man&iri. -. U#ur TT s!(!ra s!)!lah a#)i:i)as. . Kuran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u! m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as. ,*:/ ,*;/ ,9'/
Iml!m!n)asi a&a hari #! + ?Ra"u8 +4 >uni +3%-@
,9(/ ,9,/
# ,9-/
Tanggal<
,98/ ,9)/
o/ D +77. % +76.
2am +4 >uni
+3%+75.
>am
37.33 WIB +63. +6%. +6+.
>am
35.%3 WIB +6-. +6.
>am
35.33 WIB +6/. +64. +67. >am
Tindakan
%. M!m'ni)'r
TT8
m!n(aus#ul)asi
"unyi na9as. +53. +5%. +. M!n(an0ur#an un)u# minum han(a). +5+. -. M!n(a)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. +5-. +5. +5/. +54. . M!la#u#an inhalasi +
DS $ Tn. P m!n(a) DO$ Tn. P ) !rlih
masih 2h!!in(. +55. RRJ +7
-3%. DS $ Tn. P m!n(a) -3+. DO$ Tn. P )!rliha) &'#)!r -3-. DS $ Tn. P m!n(a)a#a
!m"!rian '"a) C!9)ria'n +% (r
36.-3 WIB
+57. +56.
s!)!n(ah &u&u#. -3. DO$ Tn. P )!rliha
&an O+. +66.
s!)!n(ah &u&u#. -3/. DS $ Tn. P m n!"uli!r. -34. DO$ Tn. P )!rliha)
+65. %%.-3 WIB
>am +7
$
Tn.
P
-%-.
+4
+3%-%.
>uni
m!n((una#an O +. -36. DO$ O"a) masu#. -35. -%3. ---. DS $ Tn. P m!n(a) --. DO$ Tn. P )!rliha) )i
%. M!n(u#ur TT -+4.
>am
--/.
TDJ
%+
-+7. 37.33 WIB -(8/ -(*/ -%7. >am
+7
%3.-3 WIB -%6. -%5. -+3. >am
&ari rin(an8 s!!r)i ma#an &an
--4. DS $ Tn. P m!n
minum samai Tn. P "isa
"!r0alan. --7. DO$ Tn. P )!rliha) "!r --6. --5. D S $ Tn. P m!n
"!r0alan. %+.33 WIB -+%. + -++. -+-. -+. -+/. >am
-%+.
-. M!n(u#ur TT s!(!ra s!)!lah
"!r#uran( 2alau ha"i -3. DO$ Tn. P )!rliha) s!&
a#)i:i)as
%+.+3 WIB
-+5.
-%.
--3.
+7
--%.
NJ %%3
--+.
-+.
. M!n(uran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u!nsi
TDJ
%+
DS $ Tn. P m!
s!)!lah "!ra#)i9i)as --. DO $ Tn. P )!liha) m!
!rna9asan m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as -)8/
-4. -7. -):/
E:aluasi a&a hari #! + ?Ra"u8 +4 >uni +3%-@
Tanggal<
2am -/+. +4 >uni
-);/
#
o/D -/-. % -/.
-8'/
erkem=angan > S"A ?
S $ S!)!lah &ila#u#an )in&a#an Tn. P m!n(a)a#an masih s!&i#
+3%-8 >am %-.33
)i&a# a&a. -//. O $ Tn. P su&ah "isa m!la#u#an *ara "a)u# !9!#)i98 Tn. P
WIB &iasan( &an &i"!ri#an O + + li)!r8 Tn. P
mau m!nuru)i aa
!ra2a) ?m!m'sisi#an s!)!n(ah &u&u#
P $ Lan0u)#an in)!r:!nsi %. +. -. . /.
-/5.
+4 >uni
-4%. -4+.
M'ni)'r TT. An0ur#an un)u# minum han(a). A)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. La#u#an inhalasi +
+3%-8 >am %-.33 s!&i#i) l!mas. Saa) #'n&isinya m!l!mah8 s!sa#nya lan(sun( #a WIB Tn. P m!n*aai %+3<63 mmH(8 suhu "a&an m!n*aai -48/ C !rna9asan +7
+
P $ lan0u)#an in)!r:!nsi.
%. U#ur na&i8 )!#anan &arah &an !rna9asan. +. A0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai &ari rin(an s!!r)i ma#an &an "!r0alan man&iri. -. U#ur TT s!(!ra s!)!lah a#)i:i)as. . Kuran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u! m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as.
-**/ -*9/ -*:/
# -*;/
Iml!m!n)asi a&a hari #! - ?Kamis8 +7 >uni +3%-@ Tanggal<
-9'/
Tindakan
-9(/
o/ D
-7.
2am +7 >uni %. M!m'ni)'r
+3%-7/.
TT8
m!n(aus#ul)asi -5/. DS $ Tn. P m!n(a) -54. DO$ Tn. P )!rliha
"unyi na9as. >am
)!r&!n(ar "unyi 2h!! -67.
37.33 WIB -74. -77. -76. -75.
-57. -66. RRJ +am
35.%3 WIB -63. -6%. -7-.
%
35.33 WIB -6+. -6-. -6. >am
+. M!n(an0ur#an un)u# minum han(a). -53. -. M!n(a)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. >am -5%. -5+. -5-. -5. . M!la#u#an inhalasi +
36.-3 WIB -6/.
-64.
-56.
>am
C. -55. DS $ Tn. P m!n(a) 33. DO$ Tn. P )!rliha) 3%. DS $ Tn. P m!n(a)a#a s!)!n(ah &u&u#. 3+. DO$ Tn. P ) !rlih
&!n(an
&'#)!r s!)!n(ah &u&u#. 3-. DS $ Tn. P m !m"!rian '"a) C!9)ria'n +% (r
$
Tn.
P
%%.-3 WIB
35.
+ %3.
+7
m!n((una#an O +. 34. DO$ Tn. P )!rliha) 37. -3. DS $ Tn. P m!n(a) -%. DO$ Tn. P T!rliha) )i
>uni %. M!n(u#ur TT. +-. +3%+. %%. >am +/. -+. +. M!n(a0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai 37.33 WIB RRJ +am samai Tn. P "isaam +7. #!#amar man&i s!n&i +6. -/. DO$ Tn. P )!rliha) "!r %+.33 WIB +5. -4.DS $ Tn. P m!n(a) %6. . M!n(uran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au
%5. +3. +%. ++.
lamanya
a#)i:i)as
!rna9asan
0i#a
m!nin(#a)
9r!#u!nsi
saa) "!ra#)i9i)as. -7. DO$ Tn. P )!rliha) #!
"!rl!"ihan
>am
-6. s!)!lah a#)i:i)as
%+.+3 WIB
RRJ +
DS $ Tn. P m!n(a
s!)!lah "!ra#)i9i)as %. DO $ Tn. P )!rli !rna9asan &an na s!su&ah "!ra#)i9i)as na&i 53
E:aluasi a&a hari #! - ?Kamis8 +7 >uni +3%-@
Tanggal<
2am 5. +7 >uni
))*/
# ))9/
o/D
/%.
+3%-8 >am %-.33
erkem=angan > S"A ?
S $ S!)!lah &ila#u#an )in&a#an Tn. P m!n(a)a#an masih s!&i#
)i&a# a&a. /+. O $ Tn. P )!rliha) s!&i#i) s!sa#8 )!#anan &arah Tn. P m!n*aai
WIB "a&an Tn. P m!n*aai -48/ C8 na&i 53
%
)!r&!n(ar "unyi 2h!!in(. /-. A $ Masalah )!ra)asi s!"a(ian. /.
/4.
+7 >uni
+3%-8 >am %-.33
/7.
%. +. -. . + /6.
P $ Lan0u)#an in)!r:!nsi M'ni)'r TT. A)ur 'sisi Tn. P s!mi 9'2l!r. La#u#an inhalasi +
a#)i9i)as. /5. O $ Tn. P )!rliha) su&ah )i&a# l!mas. P!rna9asan &an na&i
WIB s!su&ah "!ra#)i9i)as sama yai)u +
43.
A $ Masalah )!ra)asi s!"a(ian.
4%.
P $ lan0u)#an in)!r:!nsi.
%. U#ur na&i8 )!#anan &arah &an !rna9asan. +. A0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai &ari rin(an s!!r)i ma#an &an "!r0alan man&iri. -. U#ur TT s!(!ra s!)!lah a#)i:i)as. . Kuran(i in)!nsi)as8 9r!#u!nsi a)au lamanya a#)i:i)as 0i#a 9r!#u! m!nin(#a) "!rl!"ihan s!)!lah a#)i:i)as.
BAB I
)*-/
4.
PEMBAHASAN
)*8/
44.
Pa&a
"a"
ini
a#an
&i"ahas
m!n(!nai
Asuhan
K!!ra2a)an yan( &i)!mu#an a&a #asus Tn. P &!n(an Asma Br'n*hial &i ruan( Dahlia RSUD Dr. S'!s!l' Sla2i s!lama - hari a&a )an((al +/ samai +7 >uni +3%-. Dimana &i&alam m!m"!ri#an asuhan #!!ra2a)an m!n((una#an !n&!#a)an r's!s #!!ra2a)an yan( m!liu)i !n(#a0ian8 analisa &a)a8 &ia(n'sa #!!ra2a)an8 in)!r:!nsi8 iml!m!n)asi &an !:aluasi. 47.
B!r&asar#an !n(#a0ian yan( &ila#u#an a&a )an((al +/ >uni +3%-
u#ul 37.-3 WIB &i&aa)#an &ia(n'sa #!!ra2a)an s!"a(ai "!ri#u)$ A. B!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an s!#r!si "r'n#'sasm! 46.
B!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 a&alah sua)u #!a&aan &imana
s!s!'ran( m!n(alami sua)u an*aman yan( nya)a a)au ')!nsial a&a s)a)us !rna9asan "!rhu"un(an &!n(an #!)i&a#mamuan un)u# "a)u# s!*ara !9!#)i9. Ba)asan #ara#)!ris)i# "a)asan may'r m!liu)i "a)u# )i&a# !9!#)i9 a)au )i&a# &aa)
"a)u#8 #!)i&a#mamuan un)u# m!n(!luar#an s!#r!si 0alan na9as. Ba)asan min'r m!liu)i "unyi na9as a"n'rmal8 9r!#u!nsi8 irama8 #!&alaman !rna9asan a"n'rmal ?Car!ni)'8 +337@. 45.
Ol!h #ar!na i)u &ian(#a) &ia(n'sa "!rsihan 0alan na9as )i&a#
!9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an "r'n#'sasm! s!"a(ai ri'ri)as !r)ama #ar!na m!nuru) Masl'2 !rna9asan m!rua#an #!"u)uhan 9isi'l'(is yan( harus s!(!ra &i!nuhi &an m!nuru) Triage onsep "!rsihan 0alan na9as )!rmasu# #!"u)uhan immediatl! yan( harus s!(!ra &i)an(ani #ar!na &aa) m!ny!"a"#an #!ma)ian. D!n(an lan*arnya 0alan na9as #!"u)uhan '#si(!n Tn. P &aa) )!r!nuhi. 73.Pa&a Tn. P )!r&aa) &a)a su"0!#)i9 Tn. P m!n(a)a#an s!sa# na9as &an "a)u#,"a)u#8 un)u# &a)a '"0!#)i9nya Tn. P )!rliha) suli) "!rna9as8 aus#ul)asi )!r&!n(ar suara na9as )am"ahan ("heezing) a&a "r'n#us8 RR -+ umlah eosinofil )')al &alam &arah s!rin( m!nin(#a) a&a asi!n asma. Hal ini &aa) m!m"an)u &alam m!m"!&a#an asma &ari "r'n#i)is #r'ni#. >u(a &aa) s!"a(ai a)'#an un)u# m!n!n)u#an *u#u )i&a#nya &'sis #'r)i#'s)!r'i& yan( &i"u)uh#an asi!n asma ?Sun&aru8 +334@. S!&an(#an hasil !m!ri#saan Tn. P ?/- )ahun@ &i&aa)#an hasil eosinofil /.+3 H.
7+.Dia(n'sa "!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an "r'n#'sasm!8 a#an &i"ua) "!"!raa r!n*ana )in&a#an #!!ra2a)an un)u# m!n(a)asi masalah )!rs!"u)8 &!n(an )u0uan "!rsihan 0alan na9as #!m"ali !9!#)i9. A&aun r!n*ana )in&a#an yan( &aa) &ila#u#an a&alah aus#ul)asi "unyi na9as8 "!ri#an 'sisi s!mi 9'2l!r8 "!ri#an O+ + li)!r
Hasil !:aluasi )an((al +/8 +48 &an +7 >uni +3%- 0am %-.33
WIB masalah "!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an "r'n#'sasm! )!ra)asi s!"a(ian8 &!n(an &a)a su"0!#)i9 Tn. P m!n(a)a#an !rna9asan Tn. P s!&i#i) s!sa#8 "a)u# )i&a# a&a8 &an &a)a '"0!#)i9nya "a)u# &aa) m!n(!luar#an su)um8 !rna9asan s!&i#i) s!sa#8 RR +
2alauun masih s!&i#i) s!sa#. S!)!lah
-
yan( )!lah
hari #!mu&ian
m!n&!l!(asi#an #!a&a !ra2a) ruan(an a(ar )!)a m!man)au #'n&isi Tn. P samai #'n&isi Tn.P "!nar,"!nar s)a"il. 7/.
B. In)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan. 74.
In)'l!ransi
a#)i:i)as
m!nuru)
Car!ni)'
?+337@
a&alah
!nurunan &alam #aasi)as s!#un&!r a#i"a) asma8 9isi'l'(i s!s!'ran( un)u# m!la#u#an
a#)i:i)as samai )in(#a) yan( &iin(in#an a)au yan( &i"u)uh#an.
Ba)asan #ara#)!ris)i# "a)asan may'r m!liu)i #!l!mahan8 )i(a m!ni) s!)!lah "!ra#)i:i)as s!!r)i usin(8 &isn!u. K!l!mahan 9isi# a#i"a) a#)i:i)as8 9r!#u!nsi na9as l!"ih &ari +
Ol!h #ar!na i)u &ian(#a) &ia(n'sa #!!ra2a)an in)'l!ran
a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan s!"a(ai ri'ri)as #!&ua #ar!na m!nuru) Triage onsep )!rmasu# #!"u)uhan non urgent yan( )i&a# m!m!rlu#an !nan(anan s!(!ra. Namun harus )!)a &ila#u#an asuhan #!!ra2a)an #ar!na &aa) m!ny!"a"#an #!)!r(an)un(an #!a&a 'ran( lain. 76.
Alasan
m!n(an(#a)
&ia(n'sa
#!!ra2a)an
in)'l!ransi
a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan #ar!na a&a Tn. P &i&aa)#an &a)a su"0!#)i9nya Tn. P m!n(a)a#an un)u# "!ra#)i:i)as s!sa# "!r)am"ah8 Tn. P m!n(a)a#an )u"uhnya )!rasa l!mas8 &a)a '"0!#)i9nya Tn. P )!rliha) s!rin( &i )!ma) )i&ur8 a#)i:i)as &i"an)u #!luar(a. 75.
M!nuru) Car!ni)' ?+337@ an)ara !)i'l'(i &an r'"l!m &alam
&ia(n'sa #!!ra2a)an su&ah )!a)8 #ar!na a&a Tn. P asma in)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan. M!nuru) S'man)ri ?+336@ yan( m!rua#an 9a#)'r r!sii)asi )im"ulnya s!ran(an asma "r'n*hial yai)u 'lah ra(a
m!nim"ul#an s!ran(an asma. S!ran(an asma #ar!na a#)i9i)as "iasanya )!r0a&i s!(!ra s!)!lah s!l!sai a#)i9i)as )!rs!"u). 63.
M!nyusun asuhan #!!ra2a)an &!n(an &ia(n'sa in)'l!ransi
a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan "!r)u0uan a(ar Tn. P mamu "!ra#)i:i)as #!m"ali s!!r)i "iasanya. In)!r:!nsi yan( &ila#u#an yai)u 0!las#an s!"a",s!"a" #!l!)ihan Tn. P8 an0ur#an Tn. P un)u# )i&ur8 is)iraha)8 a0ar#an a#)i:i)as man&iri mulai &ari rin(an8 '"s!r:asi RR8 s!"!lum &an s!su&ah a#)i:i)as. 6%.
E:aluasi )an((al +/8 +48 &an +7 >uni +3%- 0am %-.33 WIB
masalah in)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan &aa) )!ra)asi s!"a(ian8 #ar!na &ari #ri)!ria hasil yan( &i)!)a#an8 su"0!#)i9nya Tn. P m!n(a)a#an &aa) "!ra#)i:i)as #!m"ali s!*ara man&iri8 )!)ai s!&i#i) s!sa#. '"0!#)i9 Tn. P )!rliha) )i&a# l!mas &an )i&a# a&a !ru"ahan TT8 )!ru)ama !rna9asan +
)::/ ):;/
BAB PENUTUP
);'/
5%.
Pa&a a#hir !nulisan la'ran #asus ini8 !nulis &aa) m!nari# sua)u
#!simulan &ari uraian "a","a" s!"!lumnya. S!lain i)u !nulis 0u(a m!m"!ri#an r!#'m!n&asi a)au saran yan( nan)inya &ihara#an &aa) &i0a&i#an s! "a(ai a*uan a)au !r)im"an(an &alam m!m"!ri#an asuhan #!!ra2a)an un)u# m!nin(#a)#an mu)u !layanan #!!ra2a)an yan( #'mr!h!nsi9. A.
K!simulan 5+.
Asma a&alah !nya#i) aru yan(
&i&alamnya )!r&aa) '"s)ru#si 0alan na9as8 in9lamasi 0alan na9as8 &an 0alan na9as yan( hi!rr!s'nsi9 a)au sasm! ')') 'l's "r'n*hial. Asma 0u(a &iar)i#an s!"a(ai (an((uan a&a saluran "r'n*hial &!n(an *iri "r'n#'sasm! !ri'&i# ?#'n)ra#si sasm! a&a saluran na9as@. 5-.
P!rmasalahan yan( mun*ul a&a Tn.
P &!n(an asma "r'n*hial yai)u "!rsihan 0alan na9as )i&a# !9!#)i9 "!rhu"un(an &!n(an "r'n#'sasm!. &an in)'l!ransi a#)i:i)as "!rhu"un(an &!n(an #!l!)ihan. Dari #!&ua &ia(n'sa )!rs!"u) &isimul#an "ah2a &ia(n'sa !r)ama masalah )!ra)asi s!"a(ian &an &ia(n'sa #!&ua masalah )!ra)asi8 &an )!lah &i&!l!(asi#an #!a&a !ra2a) ruan(an. 5.
S!lama
m!la#sana#an
asuhan
#!!ra2a)an ini8 !nulis )i&a# "anya# m!n!mu#an #!suli)an #ar!na &alam !la#sanaan asuhan #!!ra2a)an8 !nulis "anya# "!#!r0asama &!n(an !ra2a) ruan(an &an &'#)!r. B.
Saran
5/. S!lama m!la#u#an asuhan #!!ra2a)an a&a Tn. P8 !nulis m!n!mu#an "!"!raa hal yan( s!"ai#nya &i!rha)i#an $ %. Dihara#an iha# Rumah Sa#i) &aa) l!"ih m!m"!ri#an in9'rmasi m!n(!nai asma "r'n*hial8 "ai# l!2a) )ulisan ?l!a9l!)@8 mauun #'muni#asi :!r"al "!rua !n&i&i#an #!s!ha)an. +. Dihara#an !n&'#um!n)asian &ila#u#an &!n(an "ai#8 #hususnya !n*a)a)an RR ($espirator! $ate), "ai# s!"!lum &ila#u#an )in&a#an #!!ra2a)an mauun s!)!lah &ila#u#an )in&a#an #!!ra2a)an8 &!n(an &!mi#ian !r#!m"an(an &ari s!)ia masalah yan( a&a a&a asi!n &!n(an asma "r'n*hial &aa) )!ran)au. 54. 57. 56. 55. /33. /3%. /3+. /3-. /3. /3/. /34. /37. /36. /35. /%3. /%%. /%+. /%-. /%. /%/.
8(*/
DA1TAR USTAKA
/%7. 8(:/ 8(;/ 8,'/
B!)8 C!*ily. +33+. %uku Saku epera"atan &ediatri. E&isi -. C!)a#an I. (ter'emahan dr. an Tamba!ong). >a#ar)a $ EGC. Car!ni)'8 Lyn&a >uall. +337. iagnosa epera"atan (*++) alih bahasa asmin sih. >a#ar)a. EGC