ISI KANDUNGAN Imam Abu Ja’afar At-Thahawi At-Thahawi .......................................... ................................................................ ............................................ .................................. ............ 2 Pengenalan Mengenai Imam At – At – Thahawi Thahawi .......................................... ................................................................. .................................. ........... 2 Perjalanan Dalam Menuntut Ilmu .......................... ................................................. .............................................. ......................................... .................. 2 Kitab-Kitab Karyanya............................................................... ..................................................................................... ............................................. .......................3 Penjelasan Kitab Aqidah Thohawiyah .......................................... ................................................................. ......................................... .................. 4 Peralihan Mazhab......................... Mazhab................................................ ............................................. ............................................ ............................................. .......................4 Syeikh Ibrahim Al-Laqqani ........................................... ................................................................. ............................................ ...................................... ................ 6 Antara guru-guru Syeikh S yeikh Ibrahim Al-Laqqani adalah: ........................................... .......................................................... ............... 6 Antara murid-murid beliau ialah :................................................. :........................................................................ ......................................... .................. 6 Kitab karangan beliau sangat banyak, diantara nya: ........................................... .............................................................. ................... 6 Kewafatan Beliau.............................................................. ..................................................................................... .............................................. .............................. .......7 Perbandingan Imam Ath-Tahawiyyah dan Syeikh Ibrahim Al-Laqqani ................................... ................................... 7
2
Imam Abu Ja’afar At-Thahawi
Imam Ath-Thahawi (239-321 H) adalah Imam, pakar penghafal hadis dari Mazhab Hanafi. Penulis kitab akidah "Al-Aqidah Ath-Thahawiyah" yang diakui dan digunakan seluruh mazhab Ahlus Sunnah Wal Jama’ah.
Pengenalan Mengenai Imam At – Thahawi Beliau bernama Ahmad bin Muhammad bin Salamah bin Abdul Malik. Dikenal dengan kuniah, Abu Ja’far. Berasal dari Mesir, tepatnya sebuah kampung di kawasan ash-Sha’id, yang dikenal dengan Thaha; dan kepada kampung inilah beliau dinisbatkan, sehingga beliau dikenal dengan Ath Thahawi. Beliau dilahirkan pada th. 239 H, sebagaimana yang diriwayatkan oleh Ibnu Yunus, yang merupakan salah seorang murid beliau. Beliau membesar di keluarga yang penuh dengan berkah ilmu dan keutamaan. Bapaknya sendiri adalah seorang ulama terkenal yang unggul dalam bidang syair dengan segala riwayatnya. Dan ibunya sebagai seorang murid Imam besar asy Syafi’I, yang aktif menghadiri majlis-majlis beliau. Kemudian dari pihak ibunya adalah Imam al-Muzani, yang dianggap sebagai murid Imam Syafi’I yang paling faqih, bahkan sebagai penyebar ilmu beliau setelahnya.
Perjalanan Dalam Menuntut Ilmu Beliau membesar di keluarga yang berilmu, beliau mengambil prinsip atau dasar fiqh AsySyafi'i dari bapak beliau (Muhammad bin Salamah), kemudian menyempurnakan kajian fikihnya kepada bapa saudara beliau Al-Muzani (teman Imam Asy-Syafi'i), kemudian beliau beralih ke mazhab Hanafi. Disebutkan oleh Khalikan di dalam Al-Wafayat bahawa sebab pindahnya beliau kepada mazhab Abu Hanifah dan keluarnya dari mazhab bapa saudaran ya iaitu bahawa pada suatu hari bapa saudaranya berkata kepadanya: "Demi Allah tidaklah datang darimu sesuatu", maka ia pun marah dan meninggalkannya, kemudian menyibukkan diri kepada Abi Ja'far bin Abi 'Imran Al-Hanafi yang akhirnya beliau menjadi se orang yang pandai, dan melebihi orang-orang di zamannya, bukan hanya itu beliau juga menulis banyak kitab. Suatu hari dia mendengar ada kumpulan ulama (di kawasan Syam), maka dia pergi ke kawasan itu. Di sana ia bertemu
3 seorang hakim bernama Abu Hazm, jadi dia mengambil pengetahuan darinya dan dari selain itu.
Kitab-Kitab Karyanya Ath-Thahawi telah menyusun berbagai macam dan jenis kitab, baik dalam bidang aqidah, tafsir, hadits, fiqih, dan tarikh. Sebagian ahli tarikh menyatakan lebih dari tiga puluh kitab. Diantaranya sebagai berikut: 1. Syarh Ma’ani al-Atsar 2. Ikhtilaaf al-Fiqhiyah. 3. Mukhatashar ath-Thahawi. 4. Sunan asy-Syafi’i. 5. Al-Aqidah ath-Thahawiyah, kitabnya yang terbaik.. 6. Naqdlu kitab al-Mudallisin li Faqih Baghdad al-Husain bin Ali bin Yazid al-Karabisi. 7. Taswiyatu baina Hadtsana wa Akhabarana. 8. Asy-Syurut ash-Shaqhir. 9. Asy-Syurut al-Ausath. 10. Asy-Syurut al-Kabir. 11. At-Tarikh al-Kabir. 12. Ahkamul Qur’an 13. Nawadirul Fiqhiyah. 14. An-Nawadir Wal Hikayaat. 15. Juz-un fi hukmi ardli Makkah. 16. Juz-un fi qismi al-fay`i wal Ghanaa-`im 17. Ar-Raddu ‘ala Isa bin Abbaan fi Kitaabihi alladzi sammaahu Khatha’u al-Kutub. 18. Al-Raddu ‘ala Abi Ubaid fiima Akhtha a fiihi fi Kitaabi an-Nasab. 19. Ikhtilaaf ar-Riwayaat ‘ala Madzhab al-Kuufiyiin.
4 20. Syarh al-Jami’ al-Kabir lil imam Muhammad bin al-Hasan asy-Syaibani. 21. Kitab al-Mahadlir wa as-Sijillaat.
Penjelasan Kitab Aqidah Thohawiyah Salah satu kitab Imam ath-Tahawi yang terkenal sampai sekarang adalah Aqidah Thahawiyah, sebuah kitab yang berisi aqidah berdasarkan pemahaman Ahlus sunnah wal Jamaah. Kitab aqidah Thahawi ini berisi beberapa poin aqidah. Isi kitab Aqidah Thahawiyah sebenarnya sejalan dengan Aqidah Imam Abu Hanifah bahkan beliau sendiri membangsakan dirinya kepada aqidah Abu Hanifah, sama dengan Aqidah Maturidiyah yang juga merupakan pengembangan dari Aqidah Abu Hanifah.
Di antara yang mensyarah kitab Aqidah Thahawiyah ini adalah : 1. Akmaluddin al-Babari (w. 786 H) 2. Muhammad Ali Syaukani (1250 H) 3. Hibatullah bin Ahmad at-Turkistani (w. 733 H) 4. Ali bin Muhammad al-‘Izz al-Hanafi (w. 746 H) 5. Muhammad bin Ahmad alQanuni (w. 771 H) 6. Umar bin Ishaq al-Marginani al-Hanafi (w. 773 H) 7. Muhammad bn Abi Bakar al-Ghazi al-Hanafi (w.881 H) 8. Abi Hafash Umar bin Ishaq al-Ghaznawi 9. Mahmud bin Muhammad al-Qasthanthini al-Hanafi (w. 916 H)
Peralihan Mazhab Satu perkara yang agak menarik dalam kajian Ath-Thahawi ialah transformasi sekolah. Pada mulanya dia memeluk mazhab Shafi'i, tetapi kemudiannya menjadi pengikut mazhab Hanafi.
Malah, pada fasa awal perjalanan saintifik, pengaruh itu agak ketara. Tempoh peralihan ini berlaku apabila Ath-Thahawi berumur dua puluh tahun. Terdapat beberapa faktor penting yang mendorongnya untuk memindahkan mazhab. Antaranya adalah kerana Ath-Thahawi sering menyaksikan bapa saudaranya Al Muzani mengkaji dan mengkaji buku Abu Hanifah. Fenomena ini mempunyai pengaruh besar terhadapnya.
5 Suatu ketika Muhammad Asy Suyuthi bertanya kepada Ath-Thahawi, "Mengapa anda menyelisihi mazhab bapa saudara anda sendiri dan memilih mazhab Hanafi?" Beliau menjawab, "Kerana aku sering melihat bapa saudaraku selalu mengkaji kitab-kitab Abu Hanifah. Itulah yang menarik saya mengikuti sekolah Abu Hanifah. " Di samping itu, pertandingan saintifik yang berlaku antara pelajar-pelajar kanan Ash Syafi'i dan Abu Hanifah. Ini segera didengar dan disaksikan oleh Ath Thahawi sendiri. Begitu juga, pelbagai tulisan kedua-dua pihak penuh dengan perbincangan saintifik. Setiap mempunyai hujah saintifik dan persilisihan mengenai pelbagai isu yang dipertikaikan. Al Muzani rahimahullah menulis sebuah buku yang berjudul Al Muhtashar sebagai penolakan kepada Abu Hanifah dalam beberapa cara. Kemudian datang Al Qadhi Bakr bin Qutaibah dengan karyanya untuk membantah Al Muzani. Kewujudan Shaykh dari sekolah Hanafi yang berkhidmat sebagai qadhi (hakim) juga mempengaruhi perubahan mazhab mereka. Seperti Qadhi Ibn Abi Imran, yang pada masa itu berkhidmat sebagai qadhi di Mesir. Ath Thahawi rahimahullah berkata, "Orang yang pertama saya tuliskan hadith itu adalah Al Muzani dan saya juga mengambil pendapat Shafi'i darinya. Selepas beberapa tahun, Ahmad bin Abi Imran datang ke Mesir sebagai qadhi dan kemudian saya belajar dengannya dan mengambil pendapatnya. " Faktor-faktor di atas disokong oleh kesungguhannya dalam menjalankan kajian perbandingan kedua-dua sekolah. Fenomena peralihan sekolah seperti ini bukan perkara aneh dan biasa. Ath Thahawi bukanlah ulama pertama dan terakhir untuk mengalaminya. Beliau adalah salah seorang daripada banyak cendekiawan yang mengalami peralihan mazhab. Lihatlah para pelajar Imam Shafi'i yang tinggal di Mesir pada masa itu. Mereka bukan bekas ulama dari mazhab Maliki (pengikut Imam Malik). Ini adalah bukti bahawa ulama tidak dikecewakan kepada sekolah atau tokoh tertentu. Perubahan di sekolah berlaku berdasarkan hujah dan penyelidikan mereka. Tidak ada lagi usaha mereka untuk mencari dan mendekati kebenaran. Selepas bertahun-tahun bertemu dengan ulama yang hebat dari pelbagai arah, Ath Thahawi menjadi semakin saintifik. Pada akhirnya, beliau menjadi seorang sarjana terkenal dengan pengetahuan yang kuat. Dilahirkan dari pelajar besar yang juga menjadi ulama yang hebat.
6 Berikut ini adalah para ulama terkemuka yang pernah berguru kepada Ath Thahawi, di antaranya adalah Al Hafizh Ahmad bin Manshur Abul Faraj, Abdullah bin Adi An Naqid, Muhammad bin Zabr Ad Dimasyqi, Al Hafizh Sulaiman bin Ahmad Ath Thabari, dan masih banyak yang lain.
Syeikh Ibrahim Al-Laqqani Beliau ialah Abul Amdad Ibrahim bin Ibrahim bin Hasan bin Ali bin Abdul Quddus bin Muhammad bin Harun al-Laqqani dan digelar sebagai Burhanuddin. Manakala al-Laqqani ialah nisbah kepada sebuah kampong bernama Laqqanah di Negeri alBuhairah, Mesir. Ibu negerinya ialah Bandar Damanhur.
Antara guru-guru Syeikh Ibrahim Al-Laqqani adalah: 1. Shadaruddin Al-Manayawi 2. Abdul Karim Al-Barmuni 3. Syeikh Salim Sanhuri 4. Yahya Al-Qarrafi 5. Abul Asbbas Ahmad Arab As Syarmubi
Antara murid-murid beliau ialah : 1. Imam Abu Muhammad Abdul Salam, anak kepada Imam al-Laqqani 2. Imam Abu Abdillah Muhammad al-Kharsyi. 3. Imam Abu Muhammad Abdul Baqi al-Zarqani. 4. Imam Abu Ishak Ibrahim as-Syubrakhiti.
Kitab karangan beliau sangat banyak, diantara nya: 1. Jauharah at-Tauhid. (Akidah) 2. Hasyiah ‘ala Mukhtasar Khalil, Manar Usulil Fatwa wa Qawa’idul Ifta’ bi al-Aqwa,. (Fiqah) 3. Nasihah al-Ikhwan bi Ijtinab ad-Dukhan (Fiqah) 4. Al-Budurul Lawami’ min Khudur Jam’il Jawami’. (Usulu Fiqah) 5. Qadha’u al-Wathari fi Nuzhah an-Nazhar fi Taudhihi Nukhbatil Fikri fi Musthalah Ahlil Atsar. (Hadis) 6. Bahjatul Mahafili wa Ajmal al-Wasa’ili bit Ta’rifi bi Ruwat asy-Syama’il. (Hadis)
7 7. At-Tuhfah ad-Durriyah ‘ala Bahluli bi Asanidi Jawami’ Ahadits ar -Rasul (Hadis) 8. Khulashah at-Ta’rif bi Daqa’iq Syarh at-Tashrif (Lughah) 9. Tauhidh Alfazh al-Ajurumiyyah (Lughah) 10. Natsr Ma’atsir fi man Adraktuhum min ‘Ulama al-Qarn al’Asyir. (Biografi) 11. Ta’liq a;-Fara’id ala Syarh al-‘Aqa’id, al-Aqwal al-Jalilah ‘ala a;-Wasilah (Akidah)
Kewafatan Beliau Beliau meninggal dunia di perkampungan Ayilah pada ta hun 1041 Hijrah bersamaan dengan 1632 Masihi semasa dalam perjalanan pulang dari Makkah selepas menunaikan fardhu haji.
Perbandingan Imam Ath-Tahawiyyah dan Syeikh Ibrahim Al-Laqqani
Penulisan Buku
Aqidah Ath-Tahawiyah
Jauharah At-Tauhid Syeikh
Imam Ath-Tahawi
Ibrahim Al-Laqqani
1.Syarh Ma’ani al-Atsar
1.
2.Ikhtilaaf al-Fiqhiyah.
(Akidah)
3.Mukhatashar ath-Thahawi.
2.
4.Sunan asy-Syafi’i.
Mukhtasar
5.Al-Aqidah
ath-
Jauharah
at-Tauhid.
Hasyiah Khalil,
‘ala Manar
Usulil Fatwa wa Qawa’idul
Thahawiyah, kitabnya yang
Ifta’ bi al-Aqwa,. (Fiqah)
terbaik..
3.
Nasihah al-Ikhwan bi
Ijtinab ad-Dukhan (Fiqah) 4.
Al-Budurul Lawami’
min Khudur Jam’il Jawami’. (Usulu Fiqah) 5. fi
Qadha’u al-Wathari Nuzhah
an-Nazhar
fi
Taudhihi Nukhbatil Fikri fi Musthalah
Ahlil
Atsar.
(Hadis) Isi Kandungan
Salah satu kitab Imam ath-
Beliau mengarang kitab ini
Tahawi yang terkenal sampai
di
sekarang
adalah
malam
hari
dengan
Aqidah bimbingan gurunya Syeikh
8 Thahawiyah, sebuah kitab
Syarnubi. Dan ketika selesai
yang
mengarang,
berisi
berdasarkan
aqidah
gurunya
pemahaman berwasiat agar janganlah dia
Ahlus sunnah wal Jamaah.
mengemukakan
alasan
Kitab aqidah Thahawi ini
seseorang tentang dosa atau
berisi beberapa poin aqidah. aib dirinya yg disebut-sebut Isi kitab Aqidah Thahawiyah
orang lain melainkan dia
sebenarnya sejalan dengan mengakui Aqidah Imam Abu Hanifah bahkan
beliau
membangsakan
Maturidiyah merupakan
menampakkan yg bahwa itu
dirinya jalan
dengan yang
dan
sendiri benar, dengan menggunakan
kepada aqidah Abu Hanifah, sama
saja
"Tauriyyah"
menghinakan
diri,
untuk lantas
Aqidah beliau mematuhi dan tidak juga pernah menyalahi wasiat itu.
pengembangan
dari Aqidah Abu Hanifah.
Pemikiran
Bermazhab Hanafi
Zaman Kelahiran
Dilahirkan pada th. 239 H
Cabaran Semasa
Perbazaan pendapat dengan bapa
saudaranya
bermazhab
Maliki
Bermazhab Asy-Sya’ari
yang yang
beliau bermazhab Hanafi
