1
LA INTERVENCIÓN SOCIAL: EVOLUCIÓN HISTÓRICA Y PRINCIPIOS BÁSICOS DE INTERVENCIÓN EN LA SOCIEDAD CONTEMPORÁNEA. MODELOS DE ORGANIZACIÓN EN INTERVENCIÓN SOCIAL. SOCI AL. EL ESTADO DEL BIENESTAR Y ORGANIZACIONES HUMANITARIAS. METODOLOGÍA DE LA INTERVENCIÓN SOCIAL.
1.- INTRODUCCION A LA INTERVENCION SOCIAL. 2.2.- LA INTE INTER RVENCI ENCION ON SOCI SOCIAL AL:: EVOL EVOLUC UCIÓ IÓN N HIST HISTOR ORIC ICA A Y PRIN PRINCI CIPI PIOS OS BASI BASICO COS S DE LA INTERVENCION EN LA SOCIEDAD CONTEMPORANEA. 2.1. EVOLUCION HISTORICA. HISTORICA. 2.1.1.- EL REPARTO MEDIEVAL. a) La Base Mutua. ) La Ca!"#a#. $) La P!%te$$"&' S%$"a( eu#a(. 2.1.2. - LA CRISIS RENACENTISTA. *ua' Lu"s V"+es. 2.1.,.- LA IRRUPCION DE LA BENEICENCIA. BENEICENCI A. E( R"/e' #e e'e0"$e'$"a. 2.1.. - PAUPERISMO Y SEURIDAD SOCIAL. E( /%+"/"e't% s%$"a("sta 3 (as "'"$"at"+as !e0%!/"stas. 2.1.4. LOS SERVICIOS SOCIALES EN LA ESPA5A RAN6UISTA. a) Se$t%! P!"+a#% a.1.) La A3u#a Mutua. a.2.) Se!+"$"%s S%$"a(es #e( R"/e' C%/e!$"a(. a.,.) La A$$"&' Be'+%(a. a..) Des7u'te #e (%s Se!+"$"%s S%$"a(es /%#e!'%s. ) Se$t%! P8("$%. .1) A$$"&' Be'0"$a. .2) L%s 0%'#%s Na$"%'a(es. .,) Seu!"#a# S%$"a(. .) Se!+"$"%s S%$"a(es #e (a A#/"'"st!a$"&' #e( Esta#%. $)Las %!as #e( R"/e'. $.1) Las O!as s%$"a(es #e( M%+"/"e't%. $.2) Las O!as s%$"a(es S"'#"$a(es. 2.1.9. - SERVICIOS SOCIALES EN LA TRANSICIÓN. a) U' est% u'"0"$a#%!. ) Desua$e #e( a7a!at% #e( R"/e'. $) La 7!eaut%'%/as. #) Pu("0"$a$"&' #e Se!+"$"%s. 2.1.;. LOS SERVICIOS SOCIALES A PARTIR DE LA CONSTITUCION DE 1<;=. La C%'st"tu$"&' Es7a>%(a. Be'e0"$e'$"a. As"ste'$"a S%$"a(.
Seu!"#a# S%$"a(. Estatut%s #e Aut%'%/a. Le3 #e Bases #e( R"/e' L%$a(.
1=
2.2.- PRINCIPIOS BASICOS DE LA INTERVENCION EN LA SOCIEDAD CONTEMPORANEA. 1.- P!"'$"7"% #e Res7%'sa"("#a# 78("$a 2.- P!"'$"7"% #e s%("#a!"#a#. ,.- P!"'$"7"% #e "ua(#a# ? u'"+e!sa("#a# .- P!"'$"7"% #e 7a!t"$"7a$"&' $"u#a#a'a. 4.- P!"'$"7"% #e "'te!a$"&'. 9.- P!"'$"7"% #e #es$e't!a("@a$"&'. ;.- P!"'$"7"% #e 7(a'"0"$a$"&'. =.- P!"'$"7"% #e 7!e+e'$"&'. <.- P!"'$"7"% #e (%a("#a#. ,.- MODELOS DE ORANIACION EN INTERVENCION SOCIAL: ESTADO DEL BIENESTAR Y ORANIACIONES HUMANITARIAS. ,.1. - EL ESTADO DEL BIENESTAR. ,.2. ORANIACIONES HUMANITARIAS. a) A3u#a Mutua. ) P!%/%+e! e't"#a#es 3 se!+"$"%s. $) Me'ta("@a$"&' s%$"a(. #) P!e+e'$"&'. e) C%'t!%( 3 !e"+"'#"$a$"&'. 0) I'+est"a$"&' 3 estu#"%. ) P!%/%$"&' #e( +%(u'ta!"a#%. ) %!/a$"&'. ") I'te!a$"&'. ) O7$"%'es I'st!u/e'ta(es. .- METODOLOA DE LA INTERVENCION SOCIAL. .1. ORIENTACIONES EN LA UTILIACION DE LAS METODOLOAS CUALITATIVAS EN EL CONTETO DE LOS SERVICIOS SOCIALES. .2. DESCRIPCION DE LAS ASES DE INVESTIACION. .,. LA COORDINACION PROESIONAL. CAMINO DE LA INTERDISCIPLINARIEDAD.
1=
1.- INTRODUCCION A LA INTERVENCION SOCIAL. L%s Se!+"$"%s S%$"a(es !e7!ese'ta' u' s"ste/aF $%/% ta/"' (% s%' e( sa'"ta!"%F e( e#u$at"+%F et$F Gue t"e'e e( e'$a!% #e ate'#e! a u'a se!"e #e 'e$es"#a#es s%$"a(es. P%! su7uest% Gue (a $%%!#"'a$"&' e't!e e((%s es u' "/7e!at"+% ese'$"a( a( Gue $ua(Gu"e! 7%(t"$a s%$"a( #ee te'#e!F sa"e'#% Gue '% t%#%s "'$"#e' e' (as /"s/as 'e$es"#a#es. P%! (% ta't% se a$e "/7!es$"'#"(e #e("/"ta! (as Gue $%!!es7%'#e' a( S"ste/a #e SS.SS. a!$a He!!e!% se>a(a $%/% es7e$"0"$as (as $uat!% s"u"e'tes: a) Res7e$t% a( a$$es% a (%s !e$u!s%s s%$"a(es se $%'stata Gue '% es "ua( 7a!a t%#%s (%s $"u#a#a'%s #a#% Gue e( 7u't% #e 7a!t"#a est /a!$a#% 7%! #es"ua(#a#es e't!e (%s "'#"+"#u%s 3 $%(e$t"+%s. Se 7e!0"(a asF $%/% 'e$es"#a# s%$"a( es7e$0"$a a ate'#e! 7%! (%s SS.SS. e( e$% #e 7%#e! a$$e#e! a #"$%s !e$u!s%s. ) C%'ta! $%' u' /'"/% #e $%'#"$"%'es e' $ua't% a( a(%a/"e't%F +est"#%F a("/e't%sF ""e'eF a0e$t% e "'t"/"#a# es "!!e'u'$"a(e 7a!a $ua(Gu"e! 7e!s%'a 3 a(!e#e#%! #e e((% se +a' a!t"$u(a'#% (%s '"+e(es #e $%'+"+e'$"a 7e!s%'a(. $) La $a7a$"#a# 7a!a 7a!t"$"7a! e' (a +"#a s%$"a( est e' est!e$a #e7e'#e'$"a $%' (a !e(a$"&' Gue se te'a esta(e$"#a e't!e e( suet% 3 su e't%!'% s%$"%-a/"e'ta(J s" (a "'te!a$"&' s%$"a( '% se 7!%#u$e a#e$ua#a/e'te '% se #a u' #esa!!%((% 7(e'% #e (a 7e!s%'a. Es as Gue (%s SS.SS. est' ((a/a#%s a ate'#e! esta 'e$es"#a# #e (a "'te!a$"&' s%$"a(. #) La s%("#a!"#a# s%$"a( es u'a 'e$es"#a# Gue a3 Gue a%!#a! #a#% Gue #e (% $%'t!a!"% se esta!a' #e(ea'#% t%#as (as !es7%'sa"("#a#es e' "'$(us% #e!e$%s e' e( se$t%! 78("$% 3 se !e'u'$"a!a as a Gue (a $%/u'"#a# 0ue!a e( ae'te 7!"'$"7a( #e su 7!%7"% #esa!!%((%. Las Le3es #e SS.SS. #e (as C%/u'"#a#es Aut&'%/as #e0"'e' sus /"t%s #e a$tua$"&'F a(u'%s 0"u!a' e' t%#as e((asF %t!%s s&(% se $"ta' e' a(u'as. K!eas Gue se $"ta' e' t%#as e((as: - P!%te$$"&' 3 a7%3% a (a 0a/"("a. - P!%/%$"&' #e( "e'esta! #e (a "'0a'$"a 3 (a u+e'tu#. - As"ste'$"a 3 a7%3% a (a Te!$e!a E#a#. - Rea"("ta$"&' e "'te!a$"&' s%$"a( #e (%s /"'us+("#%s. - P!e+e'$"&' #e (a /a!"'a$"&' 3 !e"'se!$"&' s%$"a( #e (%s /a!"'a#%s. - C%(a%!a$"&' e' s"tua$"%'es #e e/e!e'$"a s%$"a(. - I'0%!/a$"&' 3 ases%!a/"e't% e' $ua't% a (%s !e$u!s%s s%$"a(es. K!eas Gue se $"ta' s%(% e' a(u'as: - M"'%!as t'"$as. - P!%/%$"&' #e (a /ue!. - Desa!!%((% #e (a $%/u'"#a#. - H%/%seua(es. - Me'#"%s 3 t!a'se8'tes 'e$es"ta#%s. - a$etas #e( "e'esta! s%$"a( '% +"'$u(a#as #"!e$ta/e'te a (a e#u$a$"&' #%$e'te '" a (a sa'"#a#. A 7a!t"! #e aGu 7%#e/%s #e$"! Gue (%s SS.SS. t"e'e' u' /"t% 7!%7"% #e a$tua$"&' ta't% #e $a!$te! e'e!a( $%/% #"!""#%s a !u7%s es7e$0"$%sF 3 u' /"t% #e!"+a#% Gue se!a' (as $%'e"%'es $%' %t!%s se$t%!es $%/% s%' (a e'se>a'@aF (a sa'"#a#F (a +"+"e'#a 3 (%s "'!es%s /'"/%s.
1=
2.- LA INTERVENCION SOCIAL: EVOLUCION HISTORICA Y PRINCIPIOS BASICOS DE LA INTERVENCION EN LA SOCIEDAD CONTEMPORANEA. 2.1.- EVOLUCION HISTORICA
2.1.1. - El Reparto Me!e"al. La Ba#e M$t$a. Las s%$"e#a#es #e (a $!"st"a'#a# s%7%!ta!%' sus 0u'$"%'es s%$"a(es s"$a/e'te s%!e (a 0a/"("a 3 (a $%/u'"#a# +e$"'a(F Gu"e'es a su +e@ a0!%'ta!%' (a /a3%! 7a!te #e (as s"tua$"%'es #e $a!e'$"a. E( /&+"( #e esta s%("#a!"#a# 7!"/a!"a '% #e"& se! ta't% (a +"!tu# $!"st"a'a #e (a $a!"#a# $%/% (a 7!es"&' #e (a 'e$es"#a# 3 (a $a!e'$"a #e %t!%s /e$a'"s/%s #e a3u#a % #e 7!%te$$"&' s%$"a(. La a3u#a /utua #e /"t% 7!"/a!"% 0ue u'a "'st"tu$"&' 0u'#a/e'ta( e' (a s%$"e#a# /e#"e+a( 3 '% se!"a 7!%7"% "'s$!""!(a #e't!% #e (a &!"ta #e (a $a!"#a#. Esta 0%!/a #e s%("#a!"#a# s%$"a( se 7!a$t"$& s%!e t%#% #e /a'e!a "'0%!/a(F s"' (a "'te!/e#"a$"&' #e !e(a/e't%s a7a!e'tes 3 a#/"'"st!a#%!es !eu(a#%!es. Pe!% e' e( 7(a'% +e$"'a( #"% (ua! a (as %er&a'ae# ( )o*ra+a#F Gue +"'"e!%' a se! "'st"tu$"%'es 0%!/a(es #e a3u#a /utua. E' (a a3u#a +e$"'a(F a #"0e!e'$"a #e (a a3u#a 0a/"("a! Gue '% #"% (ua! a se!+"$"%s s%$"a(es 7!%7"a/e'te #"$%sF e'$%'t!a/%s a$t"+"#a#es 0%!/a("@a#as 3 %!a'"@a#as Gue 7ue#e' $%'s"#e!a!se se!+"$"%s s%$"a(es /utua("stas. Ot!a /%#a("#a# #e a3u#a /utua se #esa!!%((a e' e( /u'#% e$%'&/"$% /e#"e+a(. E( s"ste/a a!tesa'a( !e/"a( "'$(ua "/7%!ta'tes "'st"tu$"%'es #e 7!e+"s"&' 3 7!%te$$"&' s%$"a( #e (a Gue se e'e0"$"aa (a 7%(a$"&' a!tesa'a. I'"$"a(/e'teF (%s !e/"%s $%'st"tu3e!%' u' se$t%! s%$"a( 3 e$%'&/"$% 7eGue>%F 7e!% (ue% $%!a!a' /a3%! ("#e!a@%F #e /%#% Gue sus "'st"tu$"%'es #e 7!%te$$"&' s%$"a( "!!a#"a!%' a %t!%s /"t%s. La Car!a Ha(a/%s #e (a $a!"#a# $%/% +"!tu# $!"st"a'a $%'+e!t"#a e' "'st"tu$"&' #e (a ete!%a3u#a !a$"a(e. L%s 7!"'$"7a(es e'e0"$"a!"%s (%s suet%s /a!"'a(es $%' $a!e'$"as "/7%!ta'tes. L%s ae'tes #e (a $a!"#a# e!a' t%#%s: 7a!t"$u(a!es $%' (a ("/%s'aF '%ta(es $"+"(es 3 e$(es"st"$%s 0u'#a'#% %s7"ta(esF et$. La $a!"#a# tu+% a/7("% #esa!!%((% e' Es7a>aF s"e'#% %et% #e u'a !a' ate'$"&' 7%! 7a!te #e (%s 7e'sa#%!es #e (a Te%(%a 3 (a "(%s%0a. C%'%$"& #"+e!sas !eu(a$"%'es (ea(esF #e& u' !e'#"/"e't% e'%!/e #e "'st"tu$"%'es 3 se!+"$"%s as"ste'$"a(es: %s7"ta(esF %s7"$"%sF a(e!uesF 7!$t"$as #e s%$%!!% a/u(at%!"% 0%!/a("@a#asF et$. La prote))!,' #o)!al *e$al La ("/%s'a % e( a$%"/"e't% Gue 7u#"e!a 7!a$t"$a! u' 0"e( 7a!e$e' "'eGu+%$as a$$"%'es #e #%'a$"&'F $a!"#a# e' e( se't"#% !e(""%s% #e( t!/"'%. E' $a/"% (as 7!$t"$as #e a3u#a s%$"a( ((e+a#as a $a% 7%! !e3esF se>%!es 0eu#a(es 3 $a!%s e$(es"st"$%s /s "e' #ee' $%'s"#e!a!se $%/% se!+"$"% 78("$% "'e!e'te a su 0u'$"&' s%$"a(. E' (a s%$"e#a# /e#"e+a(F (a $%'#"$"&' se>%!"a(F e' sus #"+e!sas /%#a("#a#esF $%'((e+a (a %("a$"&' #e 7!%tee! a (%s s8#"t%sF s"e!+%sF 0e("!eses La $%'#"$"&' se>%!"a(F "'$(us% e' e( se$t%! e$(es"st"$%F #a #e!e$% a !e'tas 3 ea$$"%'es #"e@/%s)F Gue 7!%$e#e' #e( 7ue(% 3 s%' (a ase 0"'a'$"e!a #e (a 7!%te$$"&' s%$"a( 0eu#a(.
2.1.2.- La )r!#!# Re'a)e't!#ta. $a' L$!# V!"e# Vale')!a/ 102 Su %!a es (a e7!es"&' #e (a $!"s"s !e'a$e't"sta. Se !e0"e!e 0u'#a/e'ta(/e'te a (a "'te!+e'$"&' s%$"a( 78("$a 3 a (a t$'"$a #e t!ata/"e't% #e (as s"tua$"%'es #e $a!e'$"a. V"+es a0"!/a (a !es7%'sa"("#a# #e (as aut%!"#a#es e' (% Gue $%'$"e!'e a (a s"tua$"&' 3 ate'$"&' a (%s 7%!es. P!%7u'a #e$(a!a$"%'esF !e"st!%s e "'s7e$$"%'esF ta't% #e (%s 7!%7"%s 7%!es $%/% #e (as 0u'#a$"%'es 3 esta(e$"/"e't%s a0e$t%s a e((%s. Ta/"' 7!%7u'a u'a "'te!+e'$"&' 78("$a 7%s"t"+a #e s%$%!!% #e 7%!esF Gue "'$(u3a '% s%(% a$$"%'es as"ste'$"a(esF s"'% ta/"' /e#"#as #e 7!e+e'$"&' $%/% (a e#u$a$"&' #e /e'%!es s"' a/"e'te 0a/"("a! '%!/a() 3 #e !ea"("ta$"&' e "'se!$"&' s%$"a( 3 7!%0es"%'a(. E' !e(a$"&' a( !e7a!t% s%$"a( #e !es7%'sa"("#a#es e' (a $%e!tu!a #e $a!e'$"asF (a 7!%7uesta #e V"+es +"e'e a a/7("a! (a "'te!+e'$"&' 78("$aF '% sust"tu3'#%(aF s"'% %!#e''#%(a 3 $%/7(e/e't'#%(a $%' a$$"%'es 7!"+a#as. V"+es $ue'ta $%' (a $%'t"'u"#a# #e (a a3u#a /utua 7!"/a!"a as $%/% #e (a a$$"&' $a!"tat"+a 3 (%s /e$e'a@%s !e(""%s%s 3 $"+"(es t!a#"$"%'a(es.
1=
Las "#eas #e V"+es tu+"e!%' u'a a$%"#a #"s7a! e' Es7a>a. Su %!"e'ta$"&' "'te!+e'$"%'"sta sus$"t% u'a 0ue!te 7%(/"$a Gue t"e'e su e7!es"&' /s $%'%$"#a e' e( e3ate a"#% e't!e 0!a3 Do&!'4o e Soto ( 0!a3 $a' e Me!'aF $%' /%t"+% #e (a 'ue+a %!#e'a$"&' #e (a ate'$"&' a (%s 7%!es C%'se% Rea( #e 14) 7%! (a Gue se esta(e$a' /e#"#as #e $%'t!%( 3 ("/"ta$"&' #e (a /e'#"$"#a# 7!"'$"7a(/e'te. D%/"'% #e S%t% se %7%'e a t%#a ("/"ta$"&' % $%'t!%( #e (a $"!$u(a$"&' 3 /e'#"$a$"&' #e (%s 7%!es. Ma'"0"esta $%/7!e's"&' 3 t%(e!a'$"a 7a!a sus 7e$a#%s 3 +"$"%sF %7%'"'#%se a (a +"'$u(a$"&' #e (as aut%!"@a$"%'es /e'#"$at%!"as $%' 0a$t%!es /%!a(es % !e(""%s%sJ '% a7!e$"a +e'taa e' (a as"ste'$"a /e#"a'te "'st"tu$"%'esF 7!e0"!"e'#% (a !e(a$"&' 7e!s%'a( #"!e$ta. *ua' #e Me#"'a #e0"e'#e (a $%/7ete'$"a 78("$aF se /a'"0"esta $%' !"%! !es7e$t% a (%s 7%!es 0a(s%s e "/7%s 3 a7u'ta s%(u$"%'es as"ste'$"a(es 7a!a e+"ta! (a /e'#"$"#a# 3 e( +aau'#e%. Las "'"$"at"+as e' (a E#a# M%#e!'a "!' /s e' (a ('ea #e *ua' #e Me#"'a. C!e$e e( "'te!+e'$"%'"s/% 78("$% #e $%'t!%( #e "'"$"at"+as 78("$as 3 7!"+a#as e' 7!% #e (a $!ea$"&' #e "'st"tu$"%'es. E' $ua't% a (a #"st!"u$"&' s%$"a( #e( t!aa% #e 7!%te$$"&'F se !e"st!a u' 7a!s"/%'"%s% "'$!e/e't% #e (a "'te!+e'$"&' 78("$a. La %!a #e V"+es 0ue asu/"#a 3 /eta%("@a#a /u3 (e'ta 3 a#a7tat"+a/e'te 7%! (a 7!$t"$a s%$"a(.
2.1.5.- La !rr$p)!,' e la Be'e*!)e')!a La Be'e0"$e'$"a +"e'e a sust"tu"! a (a Ca!"#a#. E' Es7a>a se !e"st!a' "'te!+e'$"%'es 78("$as 7!e$u!s%!as #e u'a 'ue+a "'st"tu$"&'F 7!"'$"7a(/e'te a% e( !e"'a#% #e Ca!(%s III. La 7!"/e!a !eu(a$"&' #e $a!$te! e'e!a( se 7!%#u$e 7%! (a (e3 #e 1=22 $%' +"e'$"a "'te!/"te'te 3 !e+e 3 sust"tu"#a 7%! (a (e3 #e Be'e0"$e'$"a #e 2 #e u'"% #e 1=< a% e( !e"'a#% #e Isae( IIF 7a!$"a(/e'te +"e'te asta %3.
El R64!&e' e Be'e*!)e')!a La (e3 #e Be'e0"$e'$"a #e 1=
2.1.0.- Pa$per!#&o ( Se4$r!a So)!al. Las !e+%(u$"%'es ("e!a(es #a' (ua! a u'a 'ue+a s%$"e#a# #e $(ases a"e!tas 7a!a $"u#a#a'%s 0%!/a(/e'te "ua(es. Pe!% (a !e+%(u$"&' 7!%ta%'"@a#a 7%! e( $a7"ta("s/% "'#ust!"a( #es%!#a e( s"ste/a ("e!a( #e ate'$"&' a (as 'e$es"#a#es u/a'as. E( aus% (a%!a( #e (%s $a7"ta("stas 3 (as !e$es"%'es $$("$as "'u'#a!%' #e 7%!e@a (as $"u#a#es #e( /u'#% a+a'@a#%: E( Pau7e!"s/%. La !e+%(u$"&' "'#ust!"a( ((ea a Es7a>a $%' !et!as% 3 #"( "/7u(s%. Pe!% ta/"' ((ea e( 7au7e!"s/% es7e$"a(/e'te e( e'e!a#% 7%! (as e7(%ta$"%'es a!$%(as (at"0u'#"stas. P%! %t!a 7a!te (a Be'e0"$e'$"a 78("$a se "/7(a'taa $%' #"0"$u(ta#es. E( /%+"/"e't% s%$"a("sta 3 (as "'"$"at"+as !e0%!/"stas. E( Pau7e!"s/% 3 (a e7(%ta$"&' $a7"ta("sta #e( t!aa% 0ue!%' !a@ 3 /%t"+% #e( M%+"/"e't% S%$"a("staF Gue e'e!a #"+e!sas !e0%!/as #e't!% #e (a 7!%7"a s%$"e#a# ("e!a( $a7"ta("sta. Re0%!/as Gue '% s"e/7!e $%'$"e' 3
1=
!ea("@a' s%$"a("stas s"'% Gue e' $as%s "/7%!ta'tes s%' 7!%ta%'"@a#as 7%! 7e!s%'aes 3 7a!t"#%s $%'se!+a#%!es % u!ueses. AsF e' e( Re0%!/"s/% $%'+e!e' Gu"e'es Gu"e!e' $%!!e"! (%s !"%!es s%$"a(es #e( $a7"ta("s/% $%' Gu"e'es #esea' 7!ese!+a!(% #e (a !e+%(u$"&' 3 $%' aGue((%s Gue s%(% us$a' /a'te'e! e' ue' esta#% 3 '"/% #e (a 0ue!@a #e( t!aa%. La a$$"&' s%$"a( e/7!esa!"a( a #a#% (ua! a (as /s #"+e!sas !ea("@a$"%'es. E( /utua("s/% !e/"a( a "'s7"!a#% e( /utua("s/% 7at!%'a(. La a$$"&' e'0"$a #e $%!te 7ate!'a("sta se a /a'"0esta#% e' (a e/7!esa es7a>%(a /e#"a'te 7!$t"$as Gue +a' #es#e (a %(sa - au"'a(#% #e Na+"#a# asta (as e$as 7a!a (a e#u$a$"&' #e sus "%s $%' #e0"$"e'$"as.
2.1.7.- Lo# Ser"!)!o# So)!ale# e' la etapa 8ra'9$!#ta SECTOR PRIVADO La A3u#a Mutua. A$aa#a (a ue!!aF (%s 7!"/e!%s 24 a>%s #e 7a@ 0ue!%' u' $ua!t% #e s"(% #e $a!e'$"as u/a'as #e t"7% /ate!"a( 7e!s"ste'tes. Esta #e/a'#a 0ue a0!%'ta#a 7!"'$"7a(/e'te 7%! (a a3u#a /utua #e $a!$te! "'0%!/a(. L%s $!$u(%s #e (a 0a/"("aF #e (a a/"sta# 3 #e (a "'0(ue'$"a ua!%' u' 7a7e( #esta$a#%. E( 0!a'Gu"s/% !e$"e '%!/as 3 %!a'"@a$"&' Gue !eu(a' 3 !ea("@a' e( ases%!a/"e't% #e( !"es% #e (%s a$$"#e'tes #e t!aa% 7%! $ue'ta #e (as e/7!esas. La Le3 #e Bases #e (a Seu!"#a# S%$"a( #e (<9, su7!"/e (a "'te!+e'$"&' /e!$a't"( e' este $a/7%. L%s se!+"$"%s s%$"a(es e' !"/e' #e a3u#a /utua !eGu"e!e' #e (a as%$"a$"&' 0%!/a( #e (%s /utua("stas. E( !"/e' !a'$% '% e!a 0a+%!a(e a( as%$"a$"%'"s/%. AGu !a#"$a e( 0a$t%! Gue e7("$a e( "'$"e!t% 3 7a!s"/%'"%s% #esa!!%((% #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es /utua("stas a% e( 0!a'Gu"s/%. E( $as% #e (as as%$"a$"%'es 7!% su'%!/a(es #ee $%'s"#e!a!se u'a e$e7$"&' Gue se 7%#!a e7("$a! 7%! 0a$t%!es 7a!t"$u(a!es. Se!+"$"%s s%$"a(es #e R"/e' $%/e!$"a(. La %0e!ta #e est%s se!+"$"%s $%'%$"& u' #esa!!%((% /%#e!a#%. E' (%s 7!"/e!%s a>%s (a #e/a'#a $%' $a7a$"#a# a#Gu"s"t"+a e!a /u3 es$asa. L%s 7!%$es%s #e /%#e!'"@a$"&' s%$"a( 3 #e $!e$"/"e't% e$%'&/"$% #e (a seu'#a /"ta# #e( 7e!"%#% 0a+%!e$"e!%' (a e/e!e'$"a #e se!+"$"%s (u$!at"+%s #e ua!#e!a "'0a't"( 3 #e !es"#e'$"a #e a'$"a'%s. La a$$"&' e'+%(a. La "'te!+e'$"&' s%$"a( #e $a!$te! e'+%(% t"e'e u'a est!u$tu!a s"$a/e'te aut%!"ta!"aF #e"#% a su !atu"#a# 3 7%!Gue su7%'e u'a !e(a$"&' s%$"a( +"!tua(. L%s se!+"$"%s s%$"a(es 7!"+a#%s 3 !atu"t%s e!a' %et"+a/e'te a0"'es a u'a #e (a #"/e's"%'es #e( 0!a'Gu"s/%F s"e'#% est"%'a#as 3 /a'te'"#as 7%! "'st"tu$"%'es 3 $ate%!as s%$"a(es a0"'es a( !"/e' #e( e'e!a( !a'$%. A(u'as #e e((as 7ue#e' se! $%'s"#e!a#as $%/% 0ue!@as $%'st"tu3e'tes #e( 'ue+% Esta#%. La a$$"&' s%$"a( e/7!esa!"a( e!a ta/"' a0' a (a est!u$tu!a 3 (%s /%#%s #e( !"/e' #e !a'$%. E( $a7"ta("s/% 3 (%s $a7"ta("stas estaa'F e' e'e!a(F /u3 +"'$u(a#%s a( /"s/%. E( 0!a'Gu"s/% 7uesF e!a u' /e#"% 7!%7"$"% 7a!a e( #esa!!%((% #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es #e (as e/7!esas e "'st"tu$"%'es a'tes e+%$a#as. Ha3 Gue !e$%!#a! Gue e( !"/e' #e !a'$%F sa(+% e' (%s 8(t"/%s a>%sF aseu!& a (as e/7!esas %(a#as /!e'es #e e'e0"$"%sF (% Gue 7e!/"ta u'a 0"'a'$"a$"&' $&/%#a #e su a$$"&' s%$"a(. E!a staF 7uesF u'a +a #e !e/u'e!a$"&' "'#"!e$ta 7e!0e$ta/e'te +"a(e. Des7u'te #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es /%#e!'%s E"ste u' 0e'&/e'% #e $a/"% Gue !esu(ta #e !a' "/7%!ta'$"a e' e( 7!%$es% #e $%'st!u$$"&' #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es e' su +e!s"&' /%#e!'a. Y es Gue e( /e#"% "'st"tu$"%'a( Gue /a'te'a (a a$$"&' $a!"tat"+a 3 0"(a't!&7"$a '% e!a "/7e!/ea(e 3 7e!/"t"& e( $a/"%. C!"tas Es7a>%(a u& e' este 0!e'te u' 7a7e( "/7%!ta'teF '% s&(% 7%!Gue a7%3& a(u'%s 7!%3e$t%s s"'% ta/"' 7%!Gue asu/"& 0u'$"%'es #e estu#"% 3 ases%!a/"e't%. E' t%#% $as%F e( e$% /s "/7%!ta'te es Gue ese 0e'&/e'% 7a!e$a !es7%'#e! /u3 $aa(/e'te a #e/a'#as 3 7%te'$"a("#a#es #e( /%/e't%. SECTOR PQBLICO
1=
E( !"/e' #e !a'$% e!e#a (as "'st"tu$"%'es t!a#"$"%'a(es #e 7!%te$$"&' s%$"a( 78("$a: (a Be'e0"$e'$"a 3 se!+"$"%s #e $a!$te! es7e$"a("@a#% 7!%te$$"&' #e /e'%!es 3 #e (a /ue! % (a !ee#u$a$"&' #e "'+("#%s)F s"e'#% %et% #e !e0%!/asF $%/7(e/e'ta$"%'es 3 ta/"' !e7et"$"%'es. A$$"&' Be'0"$a. Du!a'te (a ue!!aF (as 'e$es"#a#es as"ste'$"a(es #a' (ua! a "'st"tu$"%'es e' a/as a'#as $%'te'#"e'tes. E( %"e!'% #e (a Re78("$a $!ea e( S%$%!!% R%%J e' (a @%'a 'a$"%'a( se %!a'"@a e( au"("% #e "'+"e!'%F #e $a!$te! esta$"%'a(F esta"("@'#%se 7%ste!"%!/e'te $%/% Au"("% S%$"a(. "'a("@a#a (a ue!!a se $%'s%("#a $%/% %!a #e a(a'e Es7a>%(a T!a#"$"%'a("sta 3 #e (a *ONSF a% tute(a #e( /"'"ste!"% #e %e!'a$"&'. P%ste!"%!/e'te (a %!a #e Au"("% S%$"a( se t!a's0%!/a e' %!a'"s/% aut&'%/% $%' e( '%/!e #e I'st"tut% Na$"%'a( #e As"ste'$"a S%$"a( INAS). L%s %'#%s Na$"%'a(es. A( 0"'a( #e (%s a>%s 4 (a 7%(t"$a e$%'&/"$a #e $%!te aut!Gu"$% 3 +%(u'ta!"sta 7a!e$e a%ta#a. 3 #ea 7as% a u'a 'ue+a eta7a ("e!a("@a$"&' 3 !a$"%'a("@a$"&' e$%'&/"$a. A!e' este 7e!"%#% (%s /"'"st!%s te$'&$!atas #e( O7us De". a Gu"e'es se at!"u3e (a $!ea$"&' #e (%s %'#%s Na$"%'a(es 7a!a (a a7("$a$"&' s%$"a( #e( I/7uest% 3 e( A%!!% ONAS)F "'s7"!'#%se e' e( "#ea( #e ust"$"a s%$"a(. Ha3 Gue #esta$a! Gue (a Le3 #e %'#%s '% $!ea 'ue+%s %!a'"s/%s s"'% /e!%s "'st!u/e't%s 0"'a'$"e!%s #e a7("$a$"&' s%$"a(. Ta( a7("$a$"&' se "'st!u/e't& /e#"a'te 7(a'es a'ua(es #e su+e'$"%'es a 7e!s%'as 0s"$as 3 e't"#a#es. L%s $!#"t%s 7!e+"st%s 7a!a est%s 8(t"/%s se #est"'aa' a - Ce't!%s 3 7!%!a/as 7!"+a#%s s"' 0"' (u$!at"+%. - Las %!as #e %!a'"@a$"%'es 7a!a 78("$asF $%/% (a se$$"&' 0e/e'"'a. - Se!+"$"%s 3 a$t"+"#a#es #e %!a'"s/%s 78("$%s e' se't"#% est!"$t% a3u'ta/"e't%s 3 #"7uta$"%'es) De (%s 0%'#%s $!ea#%s e( #e P!%te$$"&' #e( T!aa% 3 e( #e As"ste'$"a S%$"a( s%' (%s Gue /s "'$"#"e!%' e' e( se$t%! #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es. C%' (a $!ea$"&' #e (as ONAS se !e$u7e!a e( t!/"'% #e As"ste'$"a S%$"a( ut"("@a#a a'tes #e (a ue!!a C"+"(. Seu!"#a# S%$"a(. Du!a'te e( 0!a'Gu"s/% e( "t% /s "/7%!ta'te e' e( !e$%!!"#% a$"a u'a $%'0"u!a$"&' #e u' s"ste/a #e Seu!"#a# es (a Le3 #e Bases #e 1<9, Gue a/7("a '%ta(e/e'te e( $ua#!% #e 7!esta$"%'es 3 e( $%(e$t"+% #e e'e0"$"a!"%s. La $%e!tu!a se est!u$tu!a e' #%s /%#a("#a#es #e 7!%te$$"&': - La s"$a: P!esta$"%'es e$%'&/"$as 3 sa'"ta!"as $%!!es7%'#"e'tes a (%s !"es%s $(s"$%s e'0e!/e#a#F a$$"#e'tes...) as $%/% (%s #e 7!%te$$"&' #e (a 0a/"("as - La $%/7(e/e'ta!"a: aa!$a (%s Se!+"$"%s S%$"a(es 3 (a As"ste'$"a S%$"a( #e (a Seu!"#a# S%$"a(. L%s se!+"$"%s s%$"a(es #e (a Seu!"#a# S%$"a( s%' 7!esta$"%'es t$'"$as 7!e+"stas 7a!a (as !eas #e H""e'e 3 seu!"#a# e' e( t!aa%F Me#"$"'a 7!e+e't"+a Se $!ea e( Se!+"$"% S%$"a( #e (a as"ste'$"a a (%s Pe's"%'"stas. La as"ste'$"a S%$"a( #e (a Seu!"#a# S%$"a( es u' /e$a'"s/% #e $%e!tu!a #"s$!e$"%'a( #e s"tua$"%'es #e e/e!e'$"a 3 'e$es"#a#. Se t!ata 7ues #e u'a Be'e0"$e'$"a "'te!'a #e Seu!"#a# S%$"a(. Este e7a's"%'"s/% #e (a Seu!"#a# S%$"a( t"e'e a(% Gue +e! $%' su ("#e!a@% "'st"tu$"%'a(. Se!+"$"%s #e (a a#/"'"st!a$"&' #e( Esta#%. Se !e0"e!e a (as a$$"%'es s%$"a(es 78("$as ete!"%!es a (a Be'e0"$e'$"a 3 a (a Seu!"#a# S%$"a(. La O!a #e P!%te$$"&' #e /e'%!es 3 e( Pat!%'at% #e P!%te$$"&' a (a /ue! se #esa!!%((a' #u!a'te e( 0!a'Gu"s/% s"' es7e$"a(es s%!esa(t%s. A/as "'st"tu$"%'esF a#e/s #e (a a$$"&' #e 7!%te$$"&' u!#"$a. Cue'ta' $%' a/7("as !e#es #e se!+"$"%s #e $a!$te! e#u$at"+% 3 s%$"a(. E' e( !ea #e E#u$a$"&'F (a A#/"'"st!a$"&' #e !"/e' #e !a'$% e!e#a e( I'st"tut% Na$"%'a( #e Ree#u$a$"&' #e "'+("#%s. Es u'a "'st"tu$"&' e' 7a!te /#"$a 3 e' 7a!te e#u$at"+a. Se $!ea e( %'#% Na$"%'a( 7a!a e( %/e't% #e P!"'$"7"% #e "ua(#a# #e O7%!tu'"#a#es. E' e( /"'"ste!"% #e A!"$u(tu!a se $!ea u' se!+"$"% $%' %et"+%s a!a!"%sF Gue "'$(ua 0a$etas s%$"a(es. C!ea$"&' #e( %'#% Na$"%'a( #e P!%te$$"&' #e( T!aa%F e' e( !ea #e (a a#/"'"st!a$"&' (a%!a(. •
•
• • •
Las O!as #e( R"/e' Las %!as s%$"a(es #e( M%+"/"e't%.
1=
E( !e'te #e *u+e'tu#es 7!"/e!% 3 (a O!a'"@a$"&' *u+e'"( Es7a>%(a #es7usF 0ue!%' "'st!u/e't%s #e a#%$t!"'a/"e't% 3 e'$ua#!a/"e't% 7%(t"$% 7e!% ta/"' #e se!+"$"%s $u(tu!a(es 3 s%$"a(es. La a$$"&' e#u$at"+a #"% (ua! a( #esa!!%((% #e u'a a/7("a a/a #e %!as #%$e'tes. La /ue! 0ue %et% es7e$0"$% #e (a Se$$"&' e/e'"'a #e a(a'e Es7a>%(a T!a#"$"%'a("sta 3 #e (%s *ONS: su 7!"'$"7a( +a #e a$$"&' e' este 0!e'te 0ue (a 7!esta$"&' $u/7("/"e't% #e se!+"$"% s%$"a(. A 7a!te #e est%F (a Se$$"&' e/e'"'a #esa!!%((& 7!%!a/as $u(tu!a(esF e#u$at"+%s 3 s%$"a(es. L%s /s !e(a$"%'a#%s $%' (a '%$"&' #e Se!+"$"%s S%$"a(es 0ue!%': (%s %a!es !u!a(esF 7a!a (a 0%!/a$"&' #e (a /ue! $a/7es"'a. Las Cte#!as a/u(a'tesF #e ete's"&' 3 a'"/a$"&' s%$"%$u(tu!a(. Ce't!%s s%$"a(es #e $a!$te! 7%("+a(e'tes 3 ua!#e!as "'0a't"(es. A 7a!te #e est% (a Se$$"&' e/e'"'a est"%'& (a %!a #e Au"("% S%$"a( asta su "'te!a$"&' e' e( M"'"ste!"% #e %e!'a$"&' e' 1<;. Las %!as s%$"a(es s"'#"$a(es. La %!a'"@a$"&' S"'#"$a( /a'tu+% %!as s"'#"$a(es e' (%s $a/7%s #e (a a!tesa'aF (a $%(%'"@a$"&' a!$%(aF e( $%%7e!at"+"s/%F (a as"ste'$"a sa'"ta!"aF (a +"+"e'#aF et$. Va!"as #e e((as "'$"#"e!%' a/7("a/e'te e' e( $a/7% #e (a a$$"&' #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es e' su a$e7$"&' a/7("aF 7e!% /u3 es$asa/e'te e' e( #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es 7e!s%'a(es
2.1.. - Ser"!)!o# #o)!ale# e' la tra'#!)!,' U' est% u'"0"$a#%! L%s se!+"$"%s s%$"a(es 7!ese'taa' a( 0"'a( #e (a eta7a 0!a'Gu"sta u'a e+"#e'te $%/7(e"#a# "'st"tu$"%'a( 3 %!a'"@at"+a. La 7!"/e!a /e#"#a es #e t"7% %!a'"@at"+%: e' 1<;;F se $!ea e' e( /"'"ste!"% #e T!aa%F (a D"!e$$"&' e'e!a( #e As"ste'$"a S%$"a( 3 Se!+"$"%s S%$"a(es. E' este $e't!% se a!u7a' (as t!a#"$"%'a(es $%/7ete'$"as #e( /"'"ste!"% #e %e!'a$"&' e' /ate!"a #e Be'e0"$e'$"a 3 As"ste'$"a S%$"a( $%' (as #e( /"'"ste!"% #e T!aa% e' /ate!"a #e Se!+"$"%s S%$"a(es #e (a Seu!"#a# S%$"a(. Esta !e0%!/a %!a'"@at"+a '% a0e$t& a (a !eu(a$"&' u!#"$a #e (as "'st"tu$"%'es #e 7!%te$$"&' s%$"a(. Es #e$"!F (a Be'e0"$e'$"a 3 As"ste'$"a S%$"a( 78("$as 3 (%s Se!+"$"%s s%$"a(es 3 (a As"ste'$"a S%$"a( #e (a Seu!"#a# S%$"a( s"u"e!%' s"e'#% $%/% a'tes. Desua$e #e( a7a!at% #e( R"/e' La su7!es"&' #e( M%+"/"e't% Na$"%'a( 3 #e (a O!a'"@a$"&' S"'#"$a(F +"'"e!%' a #es7%("t"@a! u'a 7a!te #e (a 7!%te$$"&' s%$"a( #e Es7a>a. Las 0u'$"%'es 3 &!a'%s #e "'te!+e'$"&' s%$"a( #e( M%+"/"e't% 0ue!%' t!a's0e!"#%s a (a A#/"'"st!a$"&' 78("$a. M"'"ste!"% #e $u(tu!a 3 B"e'esta!). Las %!as as"ste'$"a(es #e (a O!a'"@a$"&' S"'#"$a( se "'te!a' e' (a A#/"'"st!a$"&' I'st"tu$"%'a( #e Se!+"$"%s S%$"%-7!%0es"%'a(es O!a'"s/% aut&'%/% #e (a A#/"'"st!a$"&' #e( Esta#%. Las 0u'$"%'es 3 se!+"$"%s #e (as +"eas %!as s"'#"$a(es se "'te!a!%' e' #"+e!s%s /"'"ste!"%s. Las P!eaut%'%/as. E' (a eta7a 7!e$%'st"tu$"%'a( 3 $%/% a't"$"7% #e (a #esea#a aut%'%/a #e (% Gue #es7us se ((a/a!a' 'a$"%'a("#a#es 3 !e"%'esF se esta(e$"e!%' !e/e'es 7!eaut%'&/"$%s. As /"s/%F se 7!%#ue!%' a(u'as t!a's0e!e'$"as $%/7ete'$"a(es e' e( !ea #e (%s se!+"$"%s s%$"a(esF e' /ate!"a #e ONAS. Pu("0"$a$"&' #e Se!+"$"%s. E' e( 7(a'% 78("$% se t%/a u'a /e#"#a /u3 "/7%!ta'te: se !e0%!/a (a est!u$tu!a #e (a est"&' "'st"tu$"%'a( #e (a Seu!"#a# S%$"a(F (a sa(u# 3 e( e/7(e%. P%! (% Gue: 1. La Seu!"#a# S%$"a( !et"e'e (%s se!+"$"%s s%$"a(es 7a!a (a Te!$e!a E#a# 3 /"'us+("#%s Gue se "'te!a' e' e( INSERSO u't% $%' u' 'ue+% se!+"$"% s%$"a( #e P!%!a/as Es7e$"a(es 3 se $!ea e( Se!+"$"% S%$"a( #e Me#"$"'a P!e+e't"+a. 2. L%s !esta'tes se!+"$"%s s%$"a(es #e (a Seu!"#a# S%$"a( 7asa' a (a a#/"'"st!a$"&' #e( Esta#%. Est% su7%'e (a !e$%'+e!s"&' #e st%s a (a $%'#"$"&' #e se!+"$"%s 78("$%s #e $a!$te! e'e!a(.
2.1.;. Lo# Ser"!)!o# So)!ale# a part!r e la Co'#t!t$)!,' e 1;<. La $%'st"tu$"&' es7a>%(a CE)
1=
La C%'st"tu$"&' Es7a>%(a #e 1<;= '% !eu(a e7!esa/e'te (%s se!+"$"%s s%$"a(esF 3 s%(a/e'te (%s /e'$"%'a #e 0%!/a "'$"#e'ta(. E((% '%s %("a a u' a'("s"s #e a7!%"/a$"&' e' e( Gue +a/%s a !e$%!!e! (%s 7!"'$"7a(es s"ste/as #e 7!%te$$"&' s%$"a(F #e't!% #e (%s Gue se e'e!a' 3 /a't"e'e' (%s se!+"$"%s s%$"a(es. N%s !e0e!"/%s a (a Be'e0"$e'$"aF (a "7%tt"$a as"ste'$"a S%$"a(F (a Seu!"#a# S%$"a( 3 (% Gue 7%#!a/%s ((a/a! B"e'esta! S%$"a(. La CE '% /e'$"%'a (a Be'e0"$e'$"a. Se "'$(u3& e' (%s %!!a#%!es 7e!% 0ue e("/"'a#a 7%! su /a(a "/ae'. E( t!/"'% As"ste'$"a S%$"a( (% e'$%'t!a/%s e' e( a!t$u(% 1= #e (a CE. C%' ta( t!/"'% se "#e't"0"$a u'a /ate!"a e' (a Gue (as $%/u'"#a#es aut&'%/as CC.AA) 7ue#e' asu/"! $%/7ete'$"as e$(us"+as. La As"ste'$"a S%$"a( a #e $%/7!e'#e!: 1. Las A$t"+"#a#es #e (a e'e0"$e'$"a Gue '% t"e'e' %t!% (ua! #%'#e $%"a!se. 2. Las "'st"tu$"%'es 3 se!+"$"%s Gue a'tes se "#e't"0"$aa' $%' (a et"Gueta as"ste'$"a( ONASF "'st"tut% 'a$"%'a( #e as"ste'$"a s%$"a() ,. (as "'st"tu$"%'es 3 7!%!a/as #e se!+"$"%s s%$"a(es 7e!s%'a(es. • •
La Seu!"#a# S%$"a( /e!e$"& e( "/7%!ta'te a!t. 1. Se8' a(u'as "'te!7!eta$"%'es se #e!"+a!a: 1.- U' '"+e( s"$% #e $%e!tu!a e$%'&/"$a #e se!+"$"%s sa'"ta!"%s 3 #e se!+"$"%s s%$"a(es $%' 0"'a'$"a$"&' 0"s$a( 3 7a!a t%#%s (%s $"u#a#a'%s 2.- U' '"+e( 7!%0es"%'a( a#"$"%'a( $%' 0"'a'$"a$"&' $%'t!"ut"+a 7a!a (%s t!aaa#%!es. ,.- U' '"+e( #e as"ste'$"a 3 7!esta$"%'es $%/7(e/e'ta!"as #e !"/e' 7!"+a#%. P%! ee/7(%: 0%'#%s #e 7e's"%'es E( a!t$u(% 1 a7u'ta a$"a u'a Seu!"#a# S%$"a( #e t"7% u'"+e!sa("staF a( /e'%s e' su "7%tt"$% 7!"/e! '"+e(. E((% 7e!/"te #e$"! Gue (a CE "'t!%#u$"! e' 'uest!% 7as "'st"tu$"%'es #e 7!%te$$"&' s%$"a( 7!%7"as #e( Esta#% #e B"e'esta! e' su 0%!/a #esa!!%((a#a. L%s Estatut%s #e Aut%'%/a P%! (% +"st% a'te!"%!/e'te 7a!e$e !a@%'a(e su7%'e! Gue (%s se!+"$"%s s%$"a(es #ee' "'$(u"!se e' /ate!"a #e (a as"ste'$"a s%$"a(. Las CC.AA. 7ue#e' ee!$e! $%/7ete'$"a e$(us"+a e' #"$a as"ste'$"a s%$"a(F sa(+% (as #e (a Seu!"#a# S%$"a(. Las CC.AA se $%'st"tu3e!%' 7%! +a!"as +asF 7!e+"stas e' (a CE. Las ((a/a#as +as !7"#as "/7("$a' a(u'a /a3%! $a7a$"#a# 7a!a !e$""! $%/7ete'$"asF ta/"' e' e( $a/7% #e (a 7!%te$$"&' s%$"a(. Sa(+a#% est%F e' (%s tet%s estatuta!"%s !esu(ta #"0$"( a7!e$"a! #"0e!e'$"as e' e( $a/7% #e (a 7!%te$$"&' s%$"a(. Le3 #e Bases #e( R"/e' L%$a(. La CE '% #"$e 'a#a #e $ua( #ea se! e( 7a7e( #e (a A#/"'"st!a$"&' (%$a(F es #e$"! #e (%s /u'"$"7"%s 3 7!%+"'$"as e' e( $a/7% #e 'uest!% "'te!s. E' $%'t!aste $%' e((%F e( 7e'sa/"e't% !e'%+a#%! e' /ate!"a #e se!+"$"%s s%$"a(es +"e'e 7%stu(a'#% (a /a3%! +"'$u(a$"&' #e (%s /"s/%s a( '"+e( (%$a(F es7e$"a(/e'te a (%s A3u'ta/"e't%s. Hu% !a' e7e$ta$"&' !es7e$t% a (a Le3 ;(<=4 #e 2 #e a!"(. Reu(a#%!a #e (as Bases #e( R"/e' L%$a( e' $ua't% a se!+"$"%s s%$"a(esF s"' e/a!% s%(% a7a!e$e' 2 #"s7%s"$"%'es e7!esas !e(at"+as a( /u'"$"7"%F e' ta't% Gue (a 7!%+"'$"a '% #a %$as"&' a '"'8' 7!e$e7t% es7e$0"$% e' /ate!"a #e se!+"$"%s s%$"a(es 2.2.- PRINCIPIOS BASICOS DE LA INTERVENCIÓN EN LA SOCIEDAD CONTEMPORKNEA. 1.- P!"'$"7"% #e Res7%'sa"("#a# 78("$a. Ca#a CCAA a!a't"@a a su 7%(a$"&' e( #e!e$% a (%s se!+"$"%s s%$"a(esF (a 7!esta$"&' #e est%s se!+"$"%s '% 7%#! se! #"s$!e$"%'a( % !a$"a(e s"'% !eu(a#a u %("at%!"a. 2.- P!"'$"7"% #e s%("#a!"#a#. E+"ta'#% s"tua$"%'es #e /a!"'a("#a#. ,.- P!"'$"7"% #e "ua(#a# ? u'"+e!sa("#a#F e'te'#"e'#% $%/% a7e!tu!a #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es a t%#a sue!te #e $"u#a#a'%s. .- P!"'$"7"% #e 7a!t"$"7a$"&' $"u#a#a'a. 4.- P!"'$"7"% #e "'te!a$"&'. S"'"0"$a (a 7!e0e!e'$"a 7%! e( /a'te'"/"e't% #e (%s usua!"%s #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es e' su 7!%7"a 0a/"("a 3 /e#"% s%$"a(. 9.- P!"'$"7"% #e #es$e't!a("@a$"&'. E( /u'"$"7"% 7!ese'ta#% e' t%#%s (%s $as%s $%/% ae'te 7!"'$"7a( % a( /e'%sF $%/% /u3 "/7%!ta'te #e (a est"&' #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es.
1=
;.- P!"'$"7"% #e 7(a'"0"$a$"&'. Ta/"' as%$"a#a a (a "#ea #e $%%!#"'a$"&'. =.- P!"'$"7"% #e 7!e+e'$"&'. P!e+e'$"&' #e (as $ausas #e (%s 7!%(e/as s%$"a(es. <.- P!"'$"7"% #e (%a("#a#. E' %$as"%'es as%$"a#% a( 7!"'$"7"% #e 7(a'"0"$a$"&'F se 7%stu(a e( t!ata/"e't% "'te!a(F '% 7a!$"a("@a#% #e (%s 7!%(e/as.
5.- MODELOS DE ORCANI=ACION EN INTERVENCION SOCIAL> ESTADO DEL BIENESTAR Y OR?ANI=ACIONES HUMANITARIAS. Ha$"e'#% u'a s'tes"s e(e/e'ta( #e (as e7e!"e'$"as 'a$"%'a(es e' 7%(t"$a s%$"a(F 7%#e/%s #"0e!e'$"a! #%s /%#e(%s e'e!a(es: 1.- M%#e(% #e( Esta#% #e B"e'esta!: su!e e' 7ases #%'#e (a 7%(t"$a s%$"a( se $%'$"e $%/% (a e7a's"&' 7!%!es"+a #e (%s #e!e$%s s%$"a(es. T"e'e $%/% %et"+% (a "'te!a$"&' #e (as $(ases t!aaa#%!as e' e( s"ste/a $a7"ta("sta. 2.- M%#e(% #e Esta#% S%$"a(: %!"e'ta#% a( $%'t!%( %!a'"@a#% #e (a !e7!%#u$$"&' #e (a 0ue!@a #e t!aa%. La e7e!"e'$"a #e (%s a>%s = e' 7%(t"$a s%$"a( '%s se>a(a Gue e( Esta#% #e B"e'esta! a seu"#% s"e'#% u' $%'u't% est!at"$% #e "'st"tu$"%'es e' (a 7!%#u$$"&' #e "e'esta! s%$"a( Gue a $%'t!"u"#% $%' $"e!ta e0"$a$"a a !e#u$"! e( "/7a$t% #e (a $!"s"s 3 sus e0e$t%s s%$"a(es. S"' e/a!% se 7%#!a' $"ta! #%s "/7%!ta'tes e$%s: 1: Ha e/e!"#% u'a a/7("a 7e!"0e!"a #e !u7%s s%$"a(es a (%s Gue e( esta#% #e "e'esta! '% a ((ea#%. 2: Ha te'"#% (ua! u'a "/7%!ta'te $!t"$a s%$"a( #e #es"ua( s"'%F #e (%s /%#%s #e "'te!+e'$"&' #e( Esta#% 3 su ("/"ta#a $a7a$"#a# 7a!a a$e! 0!e'te a (as 'ue+as 0%!/as #e /a!"'a$"&' 3 7%!e@a. Pa!e$e ((ea#a (a %!a #e #eat"! $%/% es 7%s"(e $%'st!u"! u' s"ste/a #e "e'esta! s%$"a( a"e!t% 7(e'a/e'te a (a %0e!ta s%$"a(F $%' u'a /a3%! 7!e%$u7a$"&' 7%! (as 'e$es"#a#es "'#"+"#ua(es 3 (a $a("#a# #e (as 7!esta$"%'es 3 $%' u'a %!"e'ta$"&' #e "'te!a$"&' s%$"a( a$tua( 0!e'te a (a s"/7(e 7!%te$$"&' estata( 7as"+a. Se t!ata #e e'!"Gue$e! (as 7%(t"$as #e 7!%te$$"&' $%' 7%(t"$as #e "'te!a$"&' e' (as Gue es 0u'#a/e'ta( (a 7a!t"$"7a$"&' #e (a s%$"e#a# 3 (%s $"u#a#a'%s. ,.1.- ESTADO DE BIENESTAR H"st&!"$a/e'teF e( 7!"'$"7a( #ee! #e( Esta#% a "!a#% 0u'#a/e'ta(/e'te e' t%!'% a (as 0u'$"%'es #e seu!"#a#F /a'te'"/"e't% #e( %!#e' 78("$% "'te!'% 3 (a 7!%te$$"&' #e( 7as $%'t!a $ua(Gu"e! a$t% %st"( #e 0ue!a C%/% $%'se$ue'$"a #e( $ata$("s/% e$%'&/"$% Gue s"u"& a (a 1 ue!!a Mu'#"a( se "@% u' susta'$"a( !e7(a'tea/"e't% #e (%s 0"'es #e( esta#%. E( se$t%! e$%'&/"$% !e$(a/aa a%!a u'a ate'$"&' 7!"%!"ta!"a Hu% e't%'$es u' a$ue!#% susta'$"a( e' a$e! "'$a7" e' (a "#ea #e Gue u'a 0u'$"&' "/7%!ta'ts"/a #e( Esta#% e!a aseu!a! Gue su e$%'%/a 0ue!a $a7a@ #e su/"'"st!a! u' 'u/e!% su0"$"e'te #e 7uest%s #e t!aa% 3 u' '"+e( a#e$ua#% #e sa(a!"%s. As #"% (ua! e( 'a$"/"e't% #e( esta#% #e 7(e'% e/7(e%. E( Esta#% #e B"e'esta! se $%'0"u!& t!as %se!+a! Gue (a /"s"&' #e( esta#% '% 7%#a se! s&(% #e seu!"#a# '" #e aseu!a! u' 0u'$"%'a/"e't% sa(u#a(e #e u'a e$%'%/a #e 7(e'% e/7(e%. Dea $%'s"st"! ta/"' e' %!a'"@a! 3 a!a't"@a! (a a#e$ua#a 7!%te$$"&' s%$"a( 3 e' es7e$"a( 7a!a !u7%s #es0a+%!e$"#%s $%/% '">%sF e'0e!/%sF a'$"a'%s 3 (as #"+e!sas $ate%!as $!&'"$a/e'te 7%!es Gue e!a' "'$a7a$es #e 7a!t"$"7a! #"!e$ta/e'te e' u'a e$%'%/a #esa!!%((a#a e "'$(us% 7!&s7e!a. Las 0u'$"%'es #e seu!"#a# #e( Esta#% a' s%!e+"+"#% 3 e( %et"+% #e( 7(e'% E/7(e% s"ue te'"e'#% u' (ua! 7!ee/"'e'te e' e( Esta#% #e B"e'esta!. Sus !as%s $a!a$te!st"$%s s%': Cua'#% (as 'a$"%'es a($a'@a' u'a te$'%(%a !e(at"+a/e'te e+%(u$"%'a#a 7ue#e' %7ta! 7%! #e#"$a! u'a 7a!te #e sus !e$u!s%s a( #esa!!%((% u/a'% 3 s%$"a(. Esta 0u'$"&' #e #esa!!%((% #e( esta#% es '% s&(% u/a'"ta!"aF s"'% ese'$"a( 7a!a (a a$t"+"#a# e$%'&/"$a 3 7%(t"$a #e( 7as. Pa!te #e (a 7!es"&' e' 0a+%! #e( Esta#% #e B"e'esta! 7!%+"e'e #e (a $!e$"e'te "'s"ste'$"a e' Gue (a "ua(#a# #e (%s $"u#a#a'%s sea a!a't"@a#a 7%! e( %"e!'%. L% Gue $ue'ta es e( !e$%'%$"/"e't% #e( 7!"'$"7"% #e !es7%'sa"("#a# 78("$a 7a!a e( "e'esta! "'#"+"#ua( #e (%s $"u#a#a'%sF $%' "'#e7e'#e'$"a #e (%s /e$a'"s/%s /e#"a'te (%s $ua(es se asu/a esa !es7%'sa"("#a#F 3a $%'s"sta e' (a #"!e$ta a$t"+"#a# #e( esta#%F 3a e' u' /e!% 0%/e't% #e (a "'"$"at"+a 7!"+a#a.
1=
E( $%/et"#% 7!"/%!#"a( #e( Esta#% #e "e'esta! sue(e se! $a7ta#% /u$% /e%! a t!a+s #e( $%'$e7t% #e 7!"+a$"&'. Las /etas #e( Esta#% #e "e'esta! #e( s"(% %0!e$e' u' $a!$te! ese'$"a(/e'te #e0e's"+% Gue se $"0!a e' sa(+aua!#a! a( "'#"+"#u%F "/7"#"'#%(e $ae! 7%! #ea% #e u' #ete!/"'a#% '"+e( /'"/% e' su a$$es% a (%s "e'es 3 se!+"$"%s s"$%s. E' esta '%$"&' e( esta#% #e B"e'esta!F e( $%'$e7t% #e "e' $%/8' es $e't!a( 3 7!ee/"'e'te. Oet"+%s $(a+e se!a': "e'esta! e$%'&/"$%F "ua("ta!"s/% e$%'&/"$%F s%$"a( 3 7%(t"$%F 7!e+e'$"&' #e (a 7!"+a$"&'F #"0us"&' #e (%s se!+"$"%s s"$%sF et$... Su 0"(%s%0a a te'#"#% a $e't!a!se e' (a 7!e+e'$"&' #e (a $atst!%0e /s Gue e' e( a$!e$e'ta/"e't% #e (%s +a(%!es u/a'%sF e' (a 7!%te$$"&' $%'t!a (%s !"es%s a'tes Gue e' e( 0%/e't% 3 (a 7%te'$"a$"&' #e (as %7%!tu'"#a#es Ot!% #at% "/7%!ta'te es e( !e(at"+% a (a !es7%'sa"("#a# #e (a $%/u'"#a# e' (a 7!%+"s"&' #e (%s !e$u!s%s a#e$ua#%s 7a!a e( $u/7("/"e't% #e (%s %et"+%s #e( "e'esta! 'a$"%'a(. Es "e' sa"#% Gue (a $a't"#a#F #"st!"u$"&' te!!"t%!"a( 3 $a("#a# #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es #e7e'#e' #e (a $a't"#a# 3 $a("#a# #e( 7e!s%'a( #e Gue se #"s7%'a e' sus #"+e!sas $ate%!as: 7!%0es"%'a(F t$'"$%F au"("a! 3 a#/"'"st!at"+%. P%! e((%F 7!%/u(a! (e3es $!ea'#% % #esa!!%((a'#% se!+"$"%s s%$"a(esF 3 '% !ea("@a! a( /"s/% t"e/7% (as a#e$ua#as "'+e!s"%'es e' (a 0%!/a$"&' 7!%0es"%'a( #e /#"$%sF e'0e!/e!asF t!aaa#%!es s%$"a(esF /aest!%s 3 #e/s $ate%!as #e 7e!s%'a( !eGue!"#asF eGu"+a(e a 'ea! e' (a 7!$t"$a este 7!"'$"7"% A(u'as $!t"$as Gue se a' 0%!/u(a#% s%': (a $e't!a("@a$"&' #e( 7%#e! 3 #e( $%'t!%(F e( 0%!ta(e$"/"e't% #e u' esta#% 7ate!'a("sta e' su "'te'$"&'F 7e!% aut%!"ta!"% e' su a$tua$"&'F e( a#+e'"/"e't% #e u'a s%$"e#a# #"!""#a 7%! (%s "'e'"e!%s s%$"a(esF (a $%'s%("#a$"&' #e (a e!a #e (%s a'$%s u'"+e!sa(es #e #at%s 3 (a "'e'"e!a s%$"a(F $%' (%s $%'sa"#%s e0e$t%s #e !e#u$"! (a es0e!a 7!"+a#aF (a "'"$"at"+a 3 e( e0e$t"+% #esa!!%((% #e (as 7e!s%'a("#a# 3 #e( es0ue!@% "'#"+"#ua(es. Se a 7%#"#% a$usa! a( esta#% #e "e'esta! #e ae! s"#% e' (a 7!$t"$a (a/e'ta(e/e'te "'e0"$a@ e' e'e0"$"a! a Gu"e'es /s 7!e$"se' #e (. Ta/7%$% e' e( 7(a'% (a%!a( a /e%!a#% (a s"tua$"&' #e (%s %!e!%s #e /s aa $ua("0"$a$"&' 7!%0es"%'a(F (%s $ua(es $%'te/7(a' $&/% (as #"0e!e'$"as sa(a!"a(es $%' (%s /e%! 7aa#%s au/e'ta' e' (ua! #e #"s/"'u"!. P%! (% #e/sF (a e7a's"&' #e( Esta#% #e B"e'esta! a "#% a$%/7a>a#a #e u'a susta'$"a( se!"e #e #es#"$a#%s 3 '% 7!ete'#"#%s e0e$t%s $%(ate!a(es e' (a es0e!a a"%(&"$aF #a'#% (ua! e't!e %t!%s a (%s s"u"e'tes 0e'&/e'%s: - U'a e!%s"&' #e (a "'"$"at"+a "'#"+"#ua(. - E( a0' #e !eu"! (a !es7%'sa"("#a#. - La $!e$"e'te a/"+a(e'$"a !es7e$t% #e (a aut%!"#a#. - E( #esa!!%((% #e u'a a$t"tu# a/"+a(e'te !es7e$t% #e( $%'0%!t /ate!"a( A 7esa! #e t%#%F (a 7!e+e'$"&' #e (a 7e'u!"a e$%'&/"$a 3 (a 7!%te$$"&' #e (%s /"e/!%s /s #"(es #e (a s%$"e#a# se !e+e(a' $%/% %et"+%s !e(at"+a/e'te a($a'@a(es e' te%!a. ,.2.- OR?ANI=ACI@N HUMANITARIAS Este t"7% #e %!a'"@a$"%'es su!e' a'te 'e$es"#a#es s%$"a(es e' (as Gue e( esta#% '% 7ue#e #a! u'a $%e!tu!a #"!e$ta. P%! (% ta't%F se!a' u' $%/7(e/e't% #e( Esta#% #e B"e'esta! 3 a (a +e@ 7e!te'e$e!a' a( /%#e(% #e Esta#% S%$"a(. Se t!ata!a #e u' a!ea#% #e %!a'"@a$"&' #e $a!$te! se$u'#a!"%F $%' 0u'$"%'es s%$"a(es 3 $u(tu!a(esF Gue se #ese/7e>a' e' !"/e' +%(u'ta!"%. Estas %!a'"@a$"%'es se!"a' (a "(es"a e' su #"/e's"&' s%$"a(F (as 0u'#a$"%'es $u(tu!a(esF e#u$at"+as 3 as"ste'$"a(esF (as %!as s%$"a(es #e 7at!%$"'"% 78("$% C!u@ R%a) % 7!"+a#% A$$"&' s%$"a( #e s"'#"$a(es 7a!t"#%s 7%(t"$%sF e/7!esas). Y 7%! %t!% (a#%F (as as%$"a$"%'es #e +e$"'%sF #e a0e$ta#%s 7%! $"!$u'sta'$"as 7e!s%'a(es #"+e!sasF #e 7!%/%t%!es s%$"a(esF (as $%%!#"'a#%!as 3 $%(e$t"+%s #e a$$"&' $+"$a.
1=
Las 0u'$"%'es #ese/7e>a#as 7%! (as e't"#a#es #e !e0e!e'$"a se s"t8a' e' e( !ea #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es e' e( se't"#% /s a/7("% #e( te!/"'% 3 #e (a a$$"&' $+"$a. Re$"e'te/e'te se !e"st!a u'a te'#e'$"a a($"sta a( us% #e (a #e'%/"'a$"&' %!a'"@a$"%'es '% ue!'a/e'ta(es ONs) AGu se e'$ua#!a!a' (as e't"#a#es u %!a'"@a$"%'es +%(u'ta!"as % s%$"%+%(u'ta!"as OSVs)F 3 a$tua!a' $%/% ae'tes #e "'te!+e'$"&' s%$"a(. Estas OSVs esta!a' e' e( $%'u't% #e ae'tes s%$"%e$%'&/"$%s "/7("$a#%s e' (as 7!%+"s"&' #e !es7uestas a (as #e/a'#as s%$"a(es. P!e@ Da@ a7!e$"a Gue e' (%s 8(t"/%s a>%s (a s%$"e#a# $"+"( #e (%s 7ases %$$"#e'ta(es est !e$u7e!a'#% 7%s"$"%'es #e "'0(ue'$"a e' !e(a$"&' $%' e( Esta#% 3 su $(ase 7%(t"$a. Este e$% +e'#!a a Gue!a! (a te'#e'$"a #e e7a's"&' ee/&'"$a #e( Esta#% #e B"e'esta!. AsF (as ("/"ta$"%'es #e !e$u!s%s Gue a e7e!"/e'ta#% e( Esta#% #e B"e'esta! $%/% $%'se$ue'$"a #e (a $!"s"s e$%'&/"$a a' #a#% (ua! a u'a !ea7!e$"a$"&' #e $ua(Gu"e! "'st"tu$"&' Gue 7ue#a e$a! u'a /a'%. Las ONs se s"tua!a' e' e( $%'u't% #e (%s ae'tes #e 7!%+"s"&' #e !es7uestas a (as #e/a'#as s%$"a(es. Est%s s%' sus e(e/e't%s $%/7%'e'tes: 1.- !u7%s 3 !e(a$"%'es #e s%("#a!"#a# #e $a!$te! 7!"/a!"% 0a/"("aF "'te!$a/"% a/"st%s%). S%' as%$"a$"%'es $%' #"+e!s%s estatut%s u!#"$%sF Gue se %!"e'ta' a$"a (a 7!%te$$"&' #e (%s "'te!eses #e sus /"e/!%s e' /u3 +a!"a#%s $a/7%s. 2.- E( /e!$a#% 3 %!a'"@a$"%'es e "'st"tu$"%'es $%'eas. AGu se e'$ue't!a' t%#%s (%s Gue Gu"e!e' 3 7ue#e' "'te!$a/"a! "e'es 3 se!+"$"%s 7%! %t!%s "e'es 3 se!+"$"%s % #"'e!%. ,.- O!a'"@a$"%'es +%(u'ta!"as $%' 0u'$"%'es $u(tu!a(es 3 s%$"a(es. AGu se u"$a' e't"#a#es /utua("stas 3 a(t!u"stas. Las e't"#a#es #e $a!$te! a(t!u"stas !e+"ste' a su +e@ (a 0%!/a #e ae'$"as 3 0u'#a$"%'es % (ea#%s. E( se$t%! #e (as e't"#a#es +%(u'ta!"as a 7uest% e' e+"#e'$"a "st%!"a#a/e'te su $a7a$"#a# #e a$u#"! a (as /s (ea'as 3 te'ues ((a/a#as #e (as 'e$es"#a#es s%$"a(es. Su $%'t!a7u't% es Gue (a a$$"&' +%(u'ta!"a '% sue(e se! $a7a@F 7%! es$ase@ #e !e$u!s%sF #e $u!"! (%s 0!e'tes Gue a!e. P!%$e#e !e$%!#a! (a $a7a$"#a# #e e'e!a! #esa!!%((% 7e!s%'a( e "'te!a$"&' s%$"a( Gue es 7!%7"a #e (a a$$"&' +%(u'ta!"a. .- E( Esta#% e'te'#"#% $%/% $%'u't% #e 7%#e!es 78("$%s 3 %!a'"@a$"%'es es7e$0"$a/e'te 7%(t"$as $%'easF #ese/7e>a#as 7%! ae'tes s"tua#%s e' (%s #"st"'t%s '"+e(es te!!"t%!"a(es #e (a %!a'"@a$"&' a#/"'"st!at"+a #e (%s esta#%s. E' $ua't% a (as #"0"$u(ta#esF (as a#/"'"st!a$"%'es 78("$as !e(a/e'ta' 3 0%!/a("@a' su a$$"&' e' (% s%$"a( #e a$ue!#% $%' (as e"e'$"as 3 0%!/as Gue (e s%' 7!%7"as P%! 8(t"/% se>a(a' (a $uest"&' #e (a "'e0"$a$"a t$'"$a #e( se$t%! 78("$% 7a!a '% 7%$%s $%/et"#%s e""#%s 7%! (a #e/a'#a s%$"a(. La a$$"&' 78("$a #"!e$ta 'u'$a 7%#! a0!%'ta a$tua$"%'es $%' "/7("$a$"%'es 7e!s%'a(es: #%'a$"&' #e sa'!eF a$%"/"e't% 0a/"("a!. et$. *%aGu' a!$a R%$a a 0%!/u(a#% e' t!/"'%s "'eGu+%$%s (a 'e$es"#a# #e $%'ua! (a 7(a'"0"$a$"&' estata( 3 (a $%'+e'$"%'a("#a# #e (as as%$"a$"%'es es7%'t'eas #e (%s $"u#a#a'%s. (a 'eut!a("#a# at!"u"#a a (as 7!%0es"%'es 3 (%s se't"/"e't%s Gue $%'0%!/a' a( +%(u'ta!"a#%F e( Esta#% (a s%$"e#a# $"+"( As7e$t%s a #esta$a! #e (as OSVs: - Ha' s"#% 7"%'e!as ta't% e' (a #ete$$"&' #e 'e$es"#a#es 3% s"tua$"%'es 'ue+as $%/% e' (a "'+e'$"&' #e a$$"%'es - La ate'$"&' "'#"+"#ua("@a#a 3 (%a( t"e'e sus /e%!es 7%s""("#a#es e' e( /"t% #e (as !e(a$"%'es 7!"/a!"as 3 e' (a a$$"&' +%(u'ta!"a. La (&"$a 0u'$"%'a( #e( se$t%! +%(u'ta!"% 7%s""("ta su /e%! $a("#a# #e se!+"$"% - La e0"$"e'$"a #e (as e't"#a#es s%$"%+%(u'ta!"as e' (a $a7ta$"&' #e !e$u!s%s /a!"'a(es est /s Gue 7!%a#%. Las OSVs t"e'e' /e%! a'$% Gue %t!% t"7% #e e't"#a#es 7a!a !e$""! $%(a%!a$"%'es 7e!s%'a(es !atu"tas 3 #%'a$"%'es #e !e$u!s%s. A7a!te ta/"' sue(e' te'e! u'a /e%! e!e'$"a Gue sus $%/7et"#%!as 78("$as 3 a8' /e!$a't"(es - Pa!e$e %7%!tu'% e+%$a! u'a 0u'$"&' #e (as OSVs Gue '% a$e !e0e!e'$"a a sus $("e'tes s"'% a sus ae'tes 3 Gue $%'s"ste e' 0a$"("ta!(es +as #e sa("#a 7a!a sus "'"$"at"+as ("!es a$"a e( $%'u't% s%$"a(.
1=
P%! 8(t"/% ea/"'a!e/%s e( #ese/7e>% #e (as 0u'$"%'es #e (as ONs 3 Gue a0e$ta' a (as #"0e!e'tes %!a'"@a$"%'es a (a %!a #e #ete!/"'a! (as ('eas e'e!a(es #e su 7%(t"$a "'te!'a. D"0e!e'tes %7$"%'es e' (as 0u'$"%'es #e (as ONs: - De A3u#a Mutua: A$%"#aF I'0%!/a$"&'F A7%3%. - P!%/%+e! e't"#a#es 3 se!+"$"%s - Me'ta("@a$"&' s%$"a(. - P!e+e'$"&'. - C%'t!%( 3 !e"+"'#"$a$"&': De'u'$"aF Pa!t"$"7a$"&' - "'+est"a$"&' 3 estu#"% - P!%/%$"&' #e( +%(u'ta!"a#% - %!/a$"&'. - O7$"%'es "'st!u/e'ta(es: As%$"a$"%'es #e a0e$ta#%s. M%+"("@a$"%'es #e $"u#a#a'%s.
1. A($a &$t$a. T%#as (as ONs $u/7(e' esta 0u'$"&' s%$"a(F #e 0%!/a #es"'te!esa#a $%(a%!a' $%' %t!as 7e!s%'as 7a!a a$e! /s 0$"( e( (%!% #e (%s 0"'es Gue stas 7!ete'#e' a($a'@a!. De a$ue!#% $%' e( t"7% #e a$t"+"#a# a Gue se #e#"$a $a#a %!a'"@a$"&'F (a a3u#a /utua 7ue#e !e+est"! $a!a$te!es #"0e!e'tes: A$%"#a. Cua'#% u'a 7e!s%'a se +e a0e$ta#a 7%! u' 7!%(e/a $u3a 'atu!a(e@a #es$%'%$eF us$a a 7e!s%'as Gue se e'$ue't!e' e' s"tua$"&' s"/"(a! % Gue a3a 7asa#% 7%! e((a. E' a(u'as as%$"a$"%'es este se!+"$"% est s"e'#% asu/"#% 7%! 7e!s%'a( 7!%0es"%'a(F 3a Gue /u$%s #e (%s Gue $%(a%!aa' #e /a'e!a +%(u'ta!"a a' #ea#% #e a$e!(%. I'0%!/a$"&'. Ta/"' 7ue#e !e+est"! e( $a!$te! #e %!"e'ta$"&'. Las ONs #e $a!$te! as%$"at"+% $%'st"tu3e' u' !e$u!s% "/7%!ta'te $%/% e(e/e't%s #e "'0%!/a$"&' 7a!a (%s a0e$ta#%s 7%! u' 7!%(e/a #ete!/"'a#%. U'a #e (as 0u'$"%'es #e (a ON e' este $as% $%'s"ste e' a3u#a! a (a 7e!s%'a a0e$ta#a a Gue $%'%@$a Gu t"7% #e "'0%!/a$"&' +e!#a#e!a/e'te 'e$es"ta 3 (e 7ue#e !esu(ta! #e "'te!s. Au'Gue (as 7%s""("#a#es #e "'0%!/a$"&' a' $!e$"#% #e /a'e!a $%'s"#e!a(e 3 esta! a( #a e' u' 7!%(e/a #ete!/"'a#% !eGu"e!e u'a "'+e!s"&' #e t"e/7% 3 7e!s%'as Gue '% t%#as (as ONs se e'$ue't!a' e' s"tua$"&' #e a0!%'ta!. Ot!% /%#% #e "'0%!/a! se!a /e#"a'te 7u("$a$"%'es 7e!""$as. A7%3%. Te'#!a $a!a$te!es #"0e!e'tes e' 0u'$"&' #e (as #"0e!e'tes 7!%(e/t"$as: - C%/% "'st!u/e't% #e !ea"("ta$"&'F ese'$"a( e' #ete!/"'a#as #!%%#e7e'#e'$"as - C%/% s%7%!te 0a/"("a!. Es7e$"a( "/7%!ta'$"a e' e( $a/7% #e (a ate'$"&' a (as 7e!s%'as $%' /"'us+a(as 7sGu"$as. - C%/% a7%3% 7e!s%'a(. P%! ee/7(% a'te 7e!s%'as $%' /"'us+a(a 0s"$a.
2. Pro&o"er e't!ae# ( #er"!)!o# Cae #e$"! Gue $ua'#% (as ON su!e' e' t%!'% a u'a $uest"&' #ete!/"'a#a 3 se 7(a'tea' (a 'e$es"#a# #e $!ea! se!+"$"%s. La !a@&' 0u'#a/e'ta(F e' ese /%/e't%F es Gue '% e"ste' ta(es se!+"$"%s % Gue $a!e$e' #e( /'"/% #e $a("#a# e""(e. 6u"e' #ee $!ea! est%s 3 7%ste!"%!/e'te /a'te'e!(%sW 6ue (a !es7%'sa"("#a# es #e( Esta#%F %("a#% a +e(a! 7%! e( "e'esta! #e (%s $"u#a#a'%sF !esu(ta ta' $"e!t% $%/% t&7"$%. Est% a$(a!a (a !es7uesta #e( Gu"e'F 7e!% #ea a"e!t% e( "'te!!%a'te #e( $&/%. O7$"%'es: - Las Gue $(a!a/e'te %7ta' 7%! '% $!ea! se!+"$"%s #e ate'$"&' #"!e$ta. - Las Gue su!e' $%' (a 0"'a("#a# 7!"/%!#"a( #e $!ea!(%s 3 est"%'a!(%s. - Las Gue /a't"e'e' 7%stu!as /s e$($t"$as 3 7a!t"$"7a' e' e( 7!%$es% #e est"&' #es#e (a sus"#"a!"#a# E' ta't% a (as %!a'"@a$"%'es a(t!u"stasF 7!e#%/"'a' (as 0u'#a$"%'es 3 (ea#%s #est"'a#%s a sat"s0a$e! (as 'e$es"#a#es 7!"/a!"as e' (as $a7as s%$"a(es /s #es0a+%!e$"#as. Las as%$"a$"%'es 0"(a't!&7"$as $u/7(e' u' #%(e 7a7e(: %te'$"&' #e 0%'#%s % 7!esta$"&' #e se!+"$"%s.
5. Me'tal!a)!,' #o)!al.
1=
La /e'ta("@a$"&' 3 se's""("@a$"&' s%$"a(es es e( $a/7% #e a$t"+"#a# e' e( Gue (as ONs a' $%'seu"#% (%!%s /s #esta$a(es. La /e!a $%'st"tu$"&' #e u'a ON #e 'atu!a(e@a as%$"at"+a t"e'e u'a $%''%ta$"&' e+"#e'te: su7%'e (a 7%7u(a!"@a$"&' #e u' 7!%(e/a. L%s /e'saes "!a' e' #%s 0ases: - I'te't% #e #es("a! a Gu"e'es se e'$ue't!a' e' s"tua$"&' #e /e'%! % /a3%! /a!"'a$"&' #e t%#%s aGue((%s $%'$e7t%s 'eat"+%s Gue e'+ue(+e' su s"tua$"&'. - La seu'#a 0ase a!a !e0e!e'$"a a su $%'#"$"&' #e 7e!s%'a. 3 e' $%'se$ue'$"a a( #e!e$% Gue $%/% ta(es 7e!s%'as t"e'e' a #"s0!uta! #e u' 7uest% e' (a s%$"e#a#. Su!e as (a "#ea #e "'te!a$"&'.
0. Pre"e')!,'. De a$ue!#% $%' (%s #"0e!e'tes 7!%(e/as (a 7!e+e'$"&' t"e'e $a!a$te!st"$as 7!%7"as. C%'+"e'e se>a(a! Gue '% s%' estas %!a'"@a$"%'es (as !es7%'sa(es #"!e$tas #e (a ee$u$"&' #e (as 7%(t"$as 7!e+e't"+asF ta!ea Gue $%!!es7%'#e a (%s #"0e!e'tes %!a'"s/%s #e (as A#/"'"st!a$"%'es 78("$as. AsF (as as%$"a$"%'es #e a0e$ta#%s !ea("@a' u'a (a%! #e 7!es"&' a'te (%s %!a'"s/%s !es7%'sa(es 7a!a Gue 7%'a' e' 7!$t"$a $a/7a>as 7!e+e't"+as. Ca#a ON se 7!e%$u7a #e $&/% e+"ta! su 7!%(e/a $%'$!et%
7. Co'trol ( re!"!'!)a)!,' Cua'#% (a s%$"e#a# $%/"e'@a a a%!#a! u' 7!%(e/aF u'a #e (as 7!"/e!as a$t"+"#a#es Gue #esa!!%((a es (a $!ea$"&' #e se!+"$"%s $%' e( 7!%7&s"t% #e a/7("a! st%s a (a /a3%! 7a!te #e( $%(e$t"+% Gue (%s 7!e$"sa. E' este $%'tet%F (as ONs t"e'e' a'te s u' a/7("% $a/7% #e a$tua$"&' e' e( Gue (a /a3%!a #e e((as 7ue#e' ua! u' 7a7e( 7!e7%'#e!a'te: $%'seu"! Gue (%s 7%#e!es 78("$%s a$t8e' 7%! !a@%'es '% 8'"$a/e'te $ua't"tat"+asF s"'% ta/"' #e $a("#a#. De7e'#e #e (a 7!es"&' Gue 7ue#a ee!$e! (a s%$"e#a# e' e'e!a( 3 #e /a'e!a es7e$0"$a (as ONs Des#e u' /a!$% as%$"at"+% se 7%#!a a$tua! #e #%s 0%!/as: - Me#"a'te (a #e'u'$"a. Las e't"#a#es as%$"at"+as 7ue#e' a$tua! #e'u'$"a'#% aGue((as s"tua$"%'es "'a#e$ua#as Gue 7!%+%$a' u' e/7e%!a/"e't% #e (a $a("#a# e' (%s se!+"$"%s. - Me#"a'te 7a!t"$"7a$"&'. C%'s"ste e' 0%/e'ta! (a 7a!t"$"7a$"&' #e (%s usua!"%s e' e( 0u'$"%'a/"e't% 3 (a est"&' #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es La 7a!t"$"7a$"&' a (%s 7!%7"%s usua!"%s e' a(u'as %!a'"@a$"%'esF es7e$"a(/e'te #e s"'% !e(""%s%F a8' est (e%s #e !esu(ta! u' %et"+% a($a'@a(e a $%!t% 7(a@%. A(u'as ONs a' %7ta#%F 0!e'te a %t!as a(te!'at"+as 7%s"(esF 7%! /a'te'e! u'a ('eas #e !e"+"'#"$a$"&' 7e!/a'e'te #e e'0!e'ta/"e't% $%' (%s 7%#e!es 78("$%s. Estas %!a'"@a$"%'es t"e'e' e( !"es% #e !esu(ta! /a'"7u(a#as 7%! #"0e!e'tes !u7%s % "#e%(%as 7%(t"$as. Las as%$"a$"%'es !e"+"'#"$at"+as $u/7(e' u'a 0u'$"&' "/7%!ta'te '% s&(% $%/% /e$a'"s/% #e 7!es"&'F s"'% $%/% 7u't%s #e !e0e!e'$"a $!t"$a ta't% #e (a (a%! #e (%s e'tes 78("$%s $%/% #e %t!as %!a'"@a$"%'es a(t!u"stas
. I'"e#t!4a)!,' ( e#t$!o Las as%$"a$"%'es $%'st"tu"#as 7%! (%s 7!%7"%s a0e$ta#%s se e'$ue't!a'F e' (%s 7!"/e!%s /%/e't%s #e su a$tua$"&'F $%' u' #es$%'%$"/"e't% '%ta(e s%!e (a /a'"tu# #e( 7!%(e/a Gue 7!ete'#e' a%!#a!. Su!e (a 'e$es"#a# #e $%'%$e! (a s"tua$"&' #e (%s 'e$es"ta#%s 3F a 7a!t"! #e ese $%'%$"/"e't%F #"se>a! (as ('eas #e a$tua$"&' a seu"! Se e'$a!a'F e'e!a(/e'teF (a !ea("@a$"&' #e estu#"%s a ae'$"as 3 se!+"$"%s es7e$"a("@a#%s. Las ONs as%$"at"+as uea' ta/"' u' 7a7e( #esta$a(e e' (a $%'+%$at%!"a #e !eu'"%'es 3 se/"'a!"%s 7a!a Gu"e'es est' $%'$e!'"#%s 7%! u' !ea #e t!aa% #ete!/"'a#a. Las 0u'#a$"%'es Gue a$t8a' e' e( $a/7% #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es s%' #"(es e$%'&/"$a/e'teF $"!$u'sta'$"a #e (a Gue se #e!"+a u'a es$ase@ #e "'"$"at"+as 7a!a e( estu#"% 3 (a "'+est"a$"&' E' (as as%$"a$"%'es 0"(a't!&7"$asF #"0e!e'tes !u7%s #e 7!%0es"%'a(es se e'$a!a' #e( estu#"% 3 (a "'+est"a$"&' e' /ate!"as Gue +a' #es#e as7e$t%s 7!e+e't"+%s #e (a #e0"$"e'$"a /e'ta( a( t!ata/"e't% #e (as #!%%#e7e'#e'$"as Las ae'$"as 3 se!+"$"%s #"s7%'e' #e /s /e#"%s Gue (a /a3%!a #e (as %!a'"@a$"%'es Gue a$t8a' e' e( $a/7% #e( "e'esta! s%$"a(
1=
;. Pro&o)!,' el "ol$'tar!o E( $a!$te! '% (u$!at"+% #e (as ONs $%'+"e!te a stas e' e$e(e'tes a'#e!"'es #e e'a'$e 7a!a $%'seu"! (a "'$%!7%!a$"&' a sus ta!eas #e 7e!s%'as Gue se s"e'te' at!a#as 7%! (as $uest"%'es s%$"a(es. La $%(a%!a$"&' #e( +%(u'ta!"a#% es u' %et"+% Gue /u$as as%$"a$"%'es !e0(ea' e' sus estatut%s. Estas e't"#a#es est' asa#as e' (a $%(a%!a$"&' +%(u'ta!"a #e sus /"e/!%s. La /a3%!a #e (as ONs 0"(a't!&7"$as #es$a'sa' t%ta( % 7a!$"a(/e'te s%!e ases +%(u'ta!"as. La s%$"e#a# 7ue#e $%'0u'#"! +%(u'ta!"a#% $%' a$t"+"#a# '% !e/u'e!a#aF $%'$e7t%s Gue '% !esu(ta' s"/"(a!esF '" ta' s"Gu"e!a eGu"7a!a(es.
<. 8or&a)!,'. La 7!e7a!a$"&' #e 7!%0es"%'a(es a#e$ua#%s Gue 7!este' sus se!+"$"%s e' (%s #"+e!s%s se$t%!es Gue $%'0%!/a' (%s se!+"$"%s s%$"a(es es u'a !es7%'sa"("#a# Gue $%!!es7%'#e a (%s 7%#e!es 78("$%s. S"' e/a!%F (a !""#e@ #e (a est!u$tu!a e#u$at"+a es7a>%(a '% 7!%7"$"a (a 7!%/%$"&' #e 7!%0es"%'a(es e' aGue((as /ate!"as Gue e( #"'a/"s/% #e (a s%$"e#a# est !eGu"!"e'#% $%' /a3%! u!e'$"a Gue (a Gue e( s"ste/a es $a7a@ #e a0!%'ta!. Las ONs #esa!!%((a' ta/"' u' 7a7e( #esta$a(e e' (a es7e$"a("@a$"&' #e Gu"e'es t"e'e' u'a 0%!/a$"&' 7%("+a(e'te 7e!% $a!e$e' #e (%s $%'%$"/"e't%s es7e$0"$%s Gue !eGu"e!e u'a 7!%(e/t"$a $%'$!eta Las as%$"a$"%'es 'a$e' $%' /a3%! +%$a$"&' #e 7!esta! se!+"$"%s Gue #e 0%!/a! a( 7e!s%'a( Gue se !es7%'sa"("$e #e e((%s. Las 0u'#a$"%'es %@a' #e %7%!tu'"#a#es 7a!a !ea("@a! esta ta!ea 7%!Gue #"s7%'e' #e /e#"%s e$%'&/"$%s 3 a7%3% Gue 0a$"("ta' esta (a%!. La 7!e7a!a$"&' #e( 7e!s%'a( a s"#% u'a #e (as %7$"%'es 7!e7%'#e!a'tes #e (as ae'$"as 0"(a't!&7"$as. E: Cáritas a 7!%/%+"#% (a 0%!/a$"&' e' e( $a/7% #e a$$"&' s%$"a( 3 Cruz Roja (% a e$% $a/7% sa'"ta!"%.
. I'te4ra)!,'. U'a ue'a 7a!te #e (%s 7!%(e/as s%$"a(es t"e'e $%/% #e'%/"'a#%! $%/8' (a /a!"'a$"&' e' (a Gue (a s%$"e#a# a $%(%$a#% a Gu"e'es (%s 7a#e$e'. P%! e((%F (as ONs Gue se %$u7a' #e estas $uest"%'es $%"'$"#e' e' e( %et"+% (%a( #e (a "'te!a$"&' #e (%s $%(e$t"+%sF (% Gue (a $%'+"e!te '% e' u'a %7$"&' /s s"'% e' (a %7$"&' 7%! e$e(e'$"a.
1. Op)!o'e# !'#tr$&e'tale# La $%/7%s"$"&' #e (as as%$"a$"%'es es u' e(e/e't% #e0"'"t%!"%F 7%! Gue #e e((% #e7e'#e! e( !u/% 0utu!% #e (a as%$"a$"&'. - As%$"a$"%'es #e a0e$ta#%s. La 7(e'"tu# #e #e!e$%s s%(% 7ue#e se! #ete'ta#a 7%! Gu"e'esF 0a/"("a! % 7e!s%'a(/e'teF 7a#e$e' e( 7!%(e/a #e (a a$$"&' as%$"at"+a. Las $%'se$ue'$"as #e esta %7$"&' $e!!a#a 7ue#e' se! 'eat"+as 7%!Gue (a as%$"a$"&' $%!!e e( !"es% #e se! e( !esu(ta#% #e u'a su/a #e 7%stu!as suet"+as Gue 7%! (% e'e!a( '% s%' (a 0&!/u(a "#ea( 7a!a s%(u$"%'a! e( 7!%(e/a - M%+"/"e't%s $"u#a#a'%s. Est' su!"e'#% as%$"a$"%'es Gue se est' $%'+"!t"e'#% e' /%+"/"e't%s $"u#a#a'%s $u3%s !es7%'sa(esF au'Gue 7!este' ate'$"&' 7!"%!"ta!"a a u' 7!%(e/a $%'$!et%F se s%("#a!"@a' 3 a$e' $ausa $%/8' $%' (%s #e/s Gue 7ue#e' su!"! e' u'a $%(e$t"+"#a# #ete!/"'a#a. - As%$"a#%s 3 7!%0es"%'a(es. Ha!a 7%stu!as e' $ua't% a (a 7a!t"$"7a$"&' #e (%s 7!%0es"%'a(es e' (a as%$"a$"&': - Se a$e 'e$esa!"% e( $%'$u!s% 7!%0es"%'a( a Gu"e'es e' t%#% /%/e't% se (es a! 7!ese'te su s"tua$"&' #e /e!%s ee$ut%!es #e u'a 7%(t"$a Gue e/a'a #e (%s &!a'%s #e #"!e$$"&'. - E' e( et!e/% $%'t!a!"% se e'$ue't!a' (as %!a'"@a$"%'es Gue se $%'st"tu3e' $%'u'ta/e'te 7%! a0e$ta#%sF 7!%0es"%'a(es 3 7e!s%'as "'te!esa#as.
0.-METODOLOCIA DE LA INTERVENCION SOCIAL E' e( /"t% #e (%s Se!+"$"%s S%$"a(es e' e( $%'tet% es7a>%( '% e"ste u'a t!a#"$"&' $%'s%("#a#a #e a$e!$a/"e't% 3 e7e!"/e'ta$"&' $%' este t"7% #e /et%#%(%as. Esta a0"!/a$"&' a7a!e$e '% $%/% u'a e$e7$"&'F s"'%/s "e' $%/% u'a $%'0"!/a$"&' #e u'a es$asa 7!ese'$"a #e t!aa%s S%$"a(esF $%'stata$"&' Gue se a$!e$e'ta $ua'#% '%s $e't!a/%s e' (as /%#a("#a#es #e se!+"$"%s s%$"a(es $%/u'"ta!"%s.
1=
E' ue'a (&"$a 7%#e/%s e'te'#e! Gue 7%$% se a 7%#"#% a$e!. $ua'#% (%s Se!+"$"%s S%$"a(es ta( $%/% s%' e'te'#"#%s e' #e0"'"$"%'es #e (%s Esta#%s #e/%$!t"$%s % '% e"sta' % e"sta' #e 0%!/a "'$"7"e'te 3 $%'t!a#"$t%!"a. P%! ta't%F #ee/%s !e$%'%$e! Gue es e' (%s 8(t"/%s a>%s $ua'#% se $%'stata (a est!u$tu!a$"&' 3 $!ea$"&' #e !e$u!s%s 3 se!+"$"%s s%$"a(es 3 se "'"$"a' #"+e!s%s estu#"%s Gue 7!ete'#e' s"tua! e( esta#% #e (a $uest"&' 3 !e$%'%$e! (as 7!"%!"#a#es e' (a e'e!a$"&' #e 'ue+%s !e$u!s%s 3 7!esta$"%'es s%$"a(es. C%/% ee/7(%s #e este t"7% #e a$e!$a/"e't%s 7%#e/%s $"ta! (a e(a%!a$"&' #e (%s /a7as s%$"a(es #e #"st"'tas C%/u'"#a#es Aut&'%/as 3 (as uas #e !e$u!s%s #e A3u'ta/"e't%sF D"7uta$"%'es % C%/u'"#a#es Aut&'%/as. La 'e$es"#a# #e "! $!ea'#% (% Gue e/%s #e0"'"#% $%/% S"ste/a #e Se!+"$"%s S%$"a(esF $%/% 'ue+% s"ste/a #e 7!%te$$"&' s%$"a( e' u'a 'ue+a $%'0"u!a$"&' #e !es7%'sa"("#a#es "'st"tu$"%'a(es 3 a#/"'"st!at"+asF a e'e!a#% u'a $"e!ta 7!"%!"@a$"&' #e (%s estu#"%s !e(a$"%'a#%s $%' (%s e'0%Gues u!#"$%sF a#/"'"st!at"+%s 3 e$%'&/"$%s. Pa!e$e Gue (%s $!"te!"%s 7a!a e/7e@a! a est"%'a! a' %("a#% a s"tua! (a !e0(e"&' 3 e( es0ue!@% e' (a #e0"'"$"&' #e !e$u!s%sF %!a'"@a$"&' 3 !e$%7"(a$"&' #e (a #e/a'#aF $ua't"0"$a$"&' #e (as 'e$es"#a#esF 7!%3e$$"&' 7a!a (%s 'ue+%s !e$u!s%sF #e("/"ta$"&' #e $%/7ete'$"as % es7e$"0"$a$"&' #e (%s 7!%0es"%'a(es 3 ta!eas a as"'a!F e't!e %t!as. Ta/"' '%s "'te!esa $%'te/7(a! (a ause'$"a #e u'a t!a#"$"&' "'+est"a#%!a e' (a 7!%7"a U'"+e!s"#a#F ause'$"a u'"#aF asta 0e$as !e$"e'tesF #e u'a %/%(%a$"&' a$a#/"$a #e (%s estu#"%s #e T!aa% S%$"a( % (a 0a(ta #e se's""("#a# % $"e't0"$a #e %t!as #"s$"7("'as 7a!a "'$%!7%!a! a (%s Se!+"$"%s S%$"a(esF 3 e' 7a!t"$u(a! (%s $%/u'"ta!"%sF e' sus ('eas #e "'+est"a$"&' 3 t!aa%. A0%!tu'a#a/e'te esta !ea("#a# +a $a/"a'#% 3 se e/7"e@a' a +e! (%s !esu(ta#%s #e (a $%'sta'te "'+est"a$"&' #e #"st"'t%s eGu"7%s #e (a U'"+e!s"#a# es7a>%(a 3 (a a7a!"$"&' #e as"'atu!as 3 ('eas #e "'+est"a$"&'F 7%! ee/7(% (as +"'$u(a#as a (a Ps"$%(%a C%/u'"ta!"a. .1.- ORIENTACIONES EN LA UTILI=ACI@N DE LAS METODOLO?AS CUALITATIVAS EN EL CONTETO DE LOS SERVICIOS SOCIALES. P%#e/%s !e$%'%$e! t!es #"0e!e'tes %!"e'ta$"%'es: (a te$'%$!t"$a. (a 7!%0es"%'a( 3 (a /"("ta'te !%u(F 1<=)F e'te'#"#as #e 0%!/a 7a!a(e(a 3 '% a'ta&'"$a. Te$'%$!t"$a: A( 7!"%!"@a! e( a'("s"s #e (%s 7!%(e/as s%$"a(es se "'s"ste e' (a %se!+a$"&' #e (%s e$%sF e' %7e!a$"%'a("@a! (%s $%'$e7t%sF 3 e' (a "'$%!7%!a$"&' #e "'st!u/e't%s $ua("tat"+%s asa#%s e' (a /e#"$"&' #e (%s 0e'&/e'%s %se!+a#%s P!%0es"%'a( . Se e'0at"@a e( 7a7e( #e (a 7!$t"$a s%$"a( e'te'#"e'#% Gue e( Gue "'te!+"e'e es u' "'te!7!ete 3 !e+e(a#%! #e 'ue+%s +a(%!esF #e sae!es % #e 7!%3e$t%s s%$"a(es. Se t!ata #e 7!%#u$"! u' sae! a7!%7"a#% 7a!a (a a$$"&'. I'+est"a$"&'-a$$"&'). M"("ta'te. P!ete'#e '% s&(% $%/7!e'#e! % e7("$a! (a !ea("#a# s%$"a(F s"'% /s "e' t!a's0%!/a!(a. Se 7e!s"ue u'a 7!$t"$a #e t"7% e/'a$"7at%!"a-("e!a#%!a 3 se "'s"ste e' (a 'e$es"#a# #e (a $%'$"e'$"a$"&' 3 7a!t"$"7a$"&' #e (%s usua!"%s #e (%s se!+"$"%s #es7e!ta'#% su $%'$"e'$"a $!t"$a. E' (a 7!$t"$aF e' (a "'te!+e'$"&' s%$"a( '% 7ue#e' se7a!a!se (as 0u'$"%'es #e "'+est"a#%!F "'te!+"'"e'te 3 /"("ta'teF #e /%#% Gue (as t!es %!"e'ta$"%'es '% s%' aut%e$(u3e'tes Pa!t"e'#% #e( /a!$% te&!"$% e7uest% a'tes "'te!esa !esa(ta! a $%'t"'ua$"&' a(u'as 7!%7uestas $(a!a/e'te "'st!u/e'ta(es 3 /et%#%(&"$as Gue 0a$"("ta' e( 7!%$es% #e "/7(a'ta$"&' #e estas /et%#%(%as e' e( /"t% #e (%s Se!+"$"%s S%$"a(es C%/u'"ta!"%s. Se 7!ete'#e %0!e$e! (a #es$!"7$"&' #e u'a 7!%7uesta Gue 7ue#a !esu(ta! #e ut"("#a# e' ase a (a e7e!"e'$"a 3 $%'stata$"&' #e t!aa%s 3a !ea("@a#%s !e$%'%$"e'#% Gue (%s as7e$t%s "'st!u/e'ta(es ta/"' +a' .a Gue#a! $%'#"$"%'a#%s 7%! (as s"tua$"%'es s%$"a(es $%'$!etas 3 (as 'e$es"#a#esF $%'tet%s "'st"tu$"%'a(esF "st%!"a 7!e+"aF et$. N% se 7!ete'#eF 7%! ta't%. %0!e$e! u'% 7a'a$ea. t"'a !e$eta 7a!a $ua(Gu"e! $%'tet% % s"tua$"&'F s"'% %0!e$e! u' /a!$% #e !e0e!e'$"a Gue 7ue#e se!+"! #e %!"e'ta$"&' e' (a $%'$!e$"&' #e 0utu!as "'+est"a$"%'es. Pa!t"/%s #e !e$%'%$e! Gue '% a3 !e$etas 8'"$as 7a!a esta(e$e! (%s #"se>%s #e "'+est"a$"&'. s"'% s"tua$"%'es 3 7!%$es%s $%'$!et%s Gue 7e!/"te' a'a("@a! 3 e(a%!a! 7!%7uestas #e t!aa%. Des#e este 7(a'tea/"e't% 3 !e$%'%$"e'#% a(u'as #e (as a0"!/a$"%'es 7(a'tea#as e' u' 7u't% a'te!"%!F e't"e'#% Gue #ee/%s a$e! u' es0ue!@% 7%! 7!ese'ta! (%s as7e$t%s Gue $%'0%!/a' (%s 7!%$e#"/"e't%s
1=
/et%#%(&"$%s. S"' $ae! e' (a /e!a ast!a$$"&' "'st!u/e'ta(. 7ue#e !esu(ta! 'e$esa!"% e/7e@a! a $%'t!asta! e( #esa!!%((% #e #"se>%s #e a$tua$"&' #e estas /et%#%(%as Gue s"!+a' 7a!a "! 0u'#a/e'ta'#% u'as ('eas #e t!aa% #e $%'s%("#a$"&' #e e7e!"e'$"as
0.2.- DESCRIPCI@N DE LAS 8ASES DE INVESTI?ACI@N. E' e( /a!$% #e est%s 7(a'tea/"e't%s $%'+"e'e !e$%'%$e! Gue "'st!u/e'ta(/e'te se 7ue#e' a'a("@a! $uat!% 0ases e' (% a7("$a$"&' #e est%s /et%#%(%as e' (%s Se!+"$"%s S%$"a(es $%/u'"ta!"%s: - La 0ase e7(%!at%!"a. - La 0ase #es$!"7t"+a. - La 0ase a'a(t"$a. - La 0ase s"'tt"$a. E' (a 0ase e7(%!at%!"a se #esa!!%((a' (%s estu#"%s "'"$"a(es #e (as /ate!"as Gue $%'0%!/a' e( $%'te'"#% #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es $%/u'"ta!"%s. se #e("/"ta' (%s /"t%s 3 $a/7%s #e "'+est"a$"&'-a$$"&' se 7!%#u$e e( a$e!$a/"e't% a (%s $a/7%s #e (a a$$"&' s%$"a( #esa!!%((a#a 3 se esta(e$e' $%/7a!t"#a/e'te (%s 7(a'tea/"e't%s "'"$"a(es #e (a "'+est"a$"&' $%' t%#%s (%s 7a!t"$"7a'tes se(e$$"%'a#%s. E' (a 0ase #es$!"7t"+a se 7(a'tea' (%s 7!%$es%s #e a7!e'#"@ae es7e$0"$% #e (as t$'"$as se(e$$"%'a#as 7a!a su a7("$a$"&' %se!+a$"&' 7a!t"$"7a'teF e't!e+"stas e' 7!%0u'#"#a# "st%!"as #e +"#a. #"a!"%s-$ua#e!'%s #e t!aa%F #"'/"$a #e !u7%F 7e!s%'aes $(a+esF et$.) se 7!%#u$e' (%s /e$a'"s/%s #e a$$es% a( $a/7% #e "'+est"a$"&' 7!%$es% 0u'#a/e'ta( 3 s"$% 7a!a e( #esa!!%((% $%' ue' 0"' #e( t!aa% #e "'+est"a$"&'-a$$"&'. se est!u$tu!a' (as 'e$es"#a#es 7a!a "'"$"a! e( 7!%$es% #e "'+est"a$"&'-a$$"&'. se 7!%#u$e (% 7!ese'$"a e "'$%!7%!a$"&' a( $a/7% #e a$$"&' $%'$!et%F #eat"e'#% 3 7!ese'ta'#% (%s "'st!u/e't%s #e "'+est"a$"&' Gue se +a' a #esa!!%((a!F se 7!%#u$e ta/"' e( "'"$"% #e (a !e$%7"(a$"&' #e (a "'0%!/a$"&' 3 (a s"ste/at"@a$"&' 3 7!ese'ta$"&' #e (a "'0%!/a$"&' %te'"#a. E' (a 0ase a'a(t"$a se 7!%#u$e e( t!ata/"e't% 3 a'("s"s #e (a "'0%!/a$"&' %te'"#aF se !e$%7"(a' (%s te/as e/e!e'tes Gue su!e' #e (a !e$%"#a #e #at%s 3 se esta(e$e (a e(a%!a$"&' #e 7!%7%s"$"%'es $%'$e7tua(es Gue 7ue#e' su!"! #e (%s #at%s %te'"#%s. Este 7!%$es% !eGu"e!e #e (a "'te!a$$"&' 3 !et!%a("/e'ta$"&' e't!e (%s #"st"'t%s "'te!+"'"e'tes. E' (a 0ase s"'tt"$a se #esa!!%((a e( a$e!$a/"e't% "'te!7!etat"+% #e (as 7!%7%s"$"%'es $%'$e7tua(es %te'"#as 3 se esta(e$e (a e(a%!a$"&' #e $%'$(us"%'es. Pa!a e( #esa!!%((% #e estas $uat!% 0ases se!a 7!ete'$"%s% 7!ese'ta! u' #"se>% Gue s"!+"e!a 7a!a $ua(Gu"e! $%'tet% 3 s"tua$"&'. Se t!ata #e us$a! /%#e(%s #e $%/7!e's"&' Gue "'te'ta' #es$!""! $%'e"%'es e't!e (%s #at%s Gue se "'+est"a' 3 (a s"tua$"&' s%$"a( Gue se a'a("@%. $!ea'#% /a!$%s $%'$e7tua(es 3 t!a's0%!/a'#% (as s"tua$"%'es #e (as /"s/%s. E( %et"+% #e (a "'+est"a$"&' es $%'st!u"!!e$%'st!u"! est!u$tu!as #e s"'"0"$a#% a 7a!t"! #e a7%!ta$"%'es 0%!/u(a#as. S" (a a#e$ua$"&' #e (as est!ate"as #e a'("s"s #e (a "'+est"a$"&' 3 (a e(a%!a$"&' #e #"se>%s #e7e'#e e' !a' 7a!te #e( esta#% #e #esa!!%((% 3 !e0"'a/"e't% #e (a te%!a Gue "'0%!/a e( 7!%$es% #e "'+est"a$"&'. U'a te%!a e/e!e'te $%/% %$u!!e $%' (a est!u$tu!a$"&' te&!"$a #e (%s Se!+"$"%s S%$"a(es $%/u'"ta!"%s. !eGu"e!e #e est!ate"as 0(e"(es 3 a"e!tas. D"st"'t%s aut%!es !e$%/"e'#a'. e' (a e(a%!a$"&' #e (%s #"se>%s #e a7("$a$"&' #e (as /et%#%(%as $ua("tat"+asF Gue '% se "'t!%#u@$a' e(e/e't%s #e $a!$te! /e$'"$%F !ea0"!/a'#% (a 'e$es"#a# #e 7!%$e#"/"e't%s 0(e"(es.
0.5.- LA COORDINACI@N PRO8ESIONAL. CAMINO DE
LA INTERSCIPLINARIEDAD.
La a$tua$"&' #e (%s se!+"$"%s s%$"a(es $%/u'"ta!"%s se a'a("@& e' 0u'$"&' #e (a 7!ese'$"a #e #"st"'t%s 7!%0es"%'a(es: 7s"$&(%%sF as"ste'tes s%$"a(es 3 e#u$a#%!esF 0u'#a/e'ta(/e'te. La 'e$es"#a# #e esta(e$e! u'a #"'/"$a #e $%/7(e/e'ta!"e#a# e't!e est%s 7!%0es"%'a(esF e'te'#"e'#% Gue (%s as7e$t%s #e $a7"ta( u/a'% s%' 0u'#a/e'ta(es e' e( 7!%$es% #e 7e!s%'a("@a$"&' 3 a$tua$"&' #e est%s se!+"$"%sF 7(a'tea (a 7%s""("#a# #e !e$%'%$e! Gue (as /et%#%(%"as $ua("tat"+as 7ue#e' se! u' ue' "'st!u/e't% 7a!a 0a+%!e$e! u'a se!"e #e $a/"%s e' (a 0%!/a #e a$tua! 7!%0es"%'a( Gue 0a+%!e@$a e( /e%! $%'%$"/"e't% #e $a#a u'% #e (%s 7!%0es"%'a(es "'te!+"'"e'tes.
1=
La "'te!#"s$"7("'a!"e#a# su!e $%/% /t%#% #e t!aa%F u'a 0%!/a #e %!a'"@a! 3 7(a'tea! (a a$tua$"&' #e (%s #"st"'t%s 7!%0es"%'a(esF t!ata'#% #e 0a+%!e$e! e( /utu% $%'%$"/"e't% e "'te!$a/"% #e t$'"$as 7!%$e#"/"e't%sF !e$%'%$"e'#% (a 'e$es"#a# #e asu/"! e( a'("s"s #e (as s"tua$"%'es s%$"a(es #es#e (a (%a("#a# 3 $%/7(e"#a# #e (as #"st"'tas $"!$u'sta'$"as 3 $ausas #e (%s 7!%(e/asF 0a+%!e$"e'#% (a $%/u'"$a$"&' 3 (a 7a!t"$"7a$"&' #e( $%'u't% #e 7!%0es"%'a(es a$tua'tes BIBLIORAIA HERNANDE ARISTUF *. Acción comunitaria e Intervención Social: Trabajo Social. Educación Social AMAN(LLO M. T 3 %t!%s !todos de intervención social ALVARE *.* 3 Ot!%s "r#anizaciones voluntarias e intervención social DOULAS ELLIOTFA $a a%ariciónde los Estados de &ienestar MINISTERIO DE ASUNTOS SOCIALES Indicadores de %rotección social .
1=