historia y evolucion del acero y maderaDescripción completa
Tacticas militares contra ataques internacionalesDescripción completa
Descripción completa
Fundamentos físicos del sonido: Frecuencia, afinación natural A=432, teclado, tabla de frecuendias en afinación LA=432, longitud de onda, armónicos, tabla de los armónicos, armónicos en órg…Descripción completa
Descripción completa
Descripción completa
Descripción completa
Descripción completa
Unidad 1
Descripción completa
Descripción completa
Full description
Autor: Jesús Vicente Patiño Puente Título: Fundamentos del Arte I (1º Bachillerato) !i"ro de te#to ada$tado al currículo de "achillerato !%&' Primera edicin (uni*icada + re,isada): a-osto de ./10 scuela de Arte Talavera Talavera Tala,era de la 2eina (Toledo) Para cual3uier comunicacin con el autor escri"ir a: 4esus$atino5escueladeartetala,eracom
Nota legal: legal: $or tratarse el $resente li"ro de una o"ra en *ormato di-ital sin so$orte *ísico -ratuita + de li"re distri"ucin a tra,6s de redes electrnicas electrnicas (esencialmen (esencialmente te Internet) Internet) esta o"ra est7 e#enta e#enta de la o"li-acin de consi-nar el número de I8B9 o el de e$sito !e-a !e-al l se-ú se-ún n lo esta esta"l "lec ecid ido o en la le-i le-isl slac aci in n ,i-e ,i-ent nte: e: 2./ 2./0;< 0;<.// .//= = de 1. de diciem diciem"re "re 3ue modi*i modi*ica ca el ecret ecreto o .>=?<1 .>=?<1>@. >@. de . de no,iem"re no,iem"re + el ecret ecreto o 0<1>= 0<1>=; ; de 1 de maro so"re las normas de *uncionamiento del ser,icio de e$sito !e-al (%'& de 1. de a"ril de 1>=;) sta o"ra est7 "a4o una licencia CAttri"utionD 9on 'ommercialD 8har 8hareA eAli liEe Ee ;/ ;/ n$o n$ort rted edGG de 'rea 'reati ti,e ,e 'omm 'ommon ons s ('re ('reat ati, i,e e 'ommons Hen6rica de Atri"ucin< 'om$artir I-ual ;/) 'ual3uier $ers $erson ona a es li"r li"re e de su co$i co$ia a dist distri ri"u "uci cin n modi modi*i *ica caci cin n + mani$ulacin siem$re 3ue la o"ra deri,ada res$ete las condiciones de dicha licencia es decir 3ue se reconoca la autoría 3ue no se utilice con *ines comerciales + 3ue se autorice su distri"ucin con una licencia i-ual a la de la $resente o"ra Para ,er una co$ia de esta esta licencia licencia ,isite ,isite htt$:< htt$:<?1/ 8A !a re*erencia a la Escuela de Arte Talavera Talavera no conlle,a res$onsa"ilidad al-una $or $arte de esta en cuanto a derechos de $ro$iedad + mane4o de estos corres$ondiendo al autor cual3uier res$onsa"ilidad le-al !as im7-enes utiliadas tienen todas licencia de uso no $ri,ati,as !as 3ue no $erten $ertenece ecen n al domini dominio o $ú"lic $ú"lico o se encuen encuentra tran n "a4o "a4o licencias licencias similares similares a la licencia 'reati,e 'ommons Hen6rica Hen6rica de Atri"ucin<'om$artirDI-ual ;/ n cual3uier caso se de"e ,isitar el enla enlace ce indi indica cado do en cada cada una una de ella ellas s ($or ($orme meno nori ria ado do en las las $7-ina $7-inas s *inale *inales s del li"ro) li"ro) $ara in*orm in*ormars arse e del ti$o ti$o de licenc licencia ia concreto 3ue $rote-e cada una de las im7-enes Para ello se ha eti3uetado cada una de las im7-enes con un número dentro de cada cada "lo3 "lo3ue ue $udi $udien endo do com$ com$ro ro"a "ars rse e sus sus cr6d cr6dit itos os de *orm *orma a indi,idualiada en un listado al *inal del li"ro Por tratarse de un número número ele,ad ele,ado o de im7-en im7-enes es no sería sería e#trañ e#traño o 3ue se hu"ier hu"iera a $roducido al-ún error de atri"ucin 8i se encontrara al-ún error de este ti$o incon-ruencia o cual3uier $ro"lema re*erido a cuestiones le-ales se rue-a 3ue se comuni3ue $ara $oder su"sanarlo con ra$ide ra$ide + celeri celeridad dad en la si-uie si-uiente nte edicin edicin del li"ro o si *uera *uera necesario $ara $araliar su distri"ucin Tanto anto el te#to te#to como las las ilustra ilustracio ciones nes han han sido ma3ue ma3uetad tados os editados + tratados di-italmente con $ro-ramas de so*tare li"re como 8cri"us Him$ InEsca$e o !i"reo**ice Ima-en de cu"ierta: etalle de C!as &eninasG $intura de ie-o Vel7 el73u 3ue e ImaIma-en en "a4o "a4o omi omini nio o $ú"l $ú"lic ico o Ver: er: B+ ieie-o o Vel73ue Vel73ue D e" Haller+ Haller+ o* Art: Ima-e In*o a"out artorE artorE Pu"lic omain omain htt$s:<0?.
Introducción !a $resente o"ra nace en el conte#to de las scuelas de Arte de 'astillaD!a &ancha de la necesidad $erentoria de dis$oner de un te#to "7sico 3ue reco4a los contenidos 3ue constitu+en el currículo "7sico de la materia de Fundamentos del Arte 3ue se im$arten en el Bachillerato de Artes se-ún la ordenacin im$uesta $or la !%&' Aun3ue la o"ra se -est $ara su ada$tacin al currículum de 'astillaD !a &ancha $uede ser,ir con le,es modi*icaciones como "ase $ara el resto de las comunidades autnomas del stado es$añol donde se im$arta el Bachillerato !%&' o incluso como te#to "ase de la materia de Mistoria del Arte 3ue se im$arte en .º de Bachillerato de Mumanidades + 'iencias 8ociales !a o"ra a$areci en un $rinci$io en *orma de manual di,idido en cuatro ,olúmenes cada uno de ellos corres$ondiente a un cuatrimestre de una materia cu+o currículo $lantea"a su desarrollo en dos cursos lecti,os consecuti,os n 1º de Bachillerato se desarrollarían los $rimeros 1? "lo3ues did7cticos + en .º los 1. restantes l hecho de $resentarse el contenido de cada curso en dos tomos di*erentes *ue meramente *uncional sin im$licaciones did7cticas +a 3ue al ha"erse im$lantado el Bachillerato !%&' de manera tem$estuosa a la *echa de la 1N edicin aún se esta"an $re$arando los contenidos del .º cuatrimestre na ,e re,isados los contenidos de 1º de Bachillerato se ha $rocedido a $u"licarlos en un solo tomo st7 $re,isto 3ue los dos ,olúmenes corres$ondientes a .º de Bachillerato a$arecan a lo lar-o del ,erano de ./10 l o"4eti,o *uturo es la $resentacin de la o"ra en un solo ,olumen o como mucho en dos (uno $or curso) $ara *acilitar su re$roduccin im$resa n cuanto al car7cter did7ctico del li"ro es necesario el a$o+o audio,isual del te#to mediante im7-enes + archi,os de audio e#$licati,os de cada "lo3ue estudiado + cada $ro*esional docente de"e am$liar contenidos + dotar al alumnado de las e#$licaciones $ertinentes $or lo 3ue el $resente te#to de"e tomarse como -uin de tra"a4o m7s 3ue como manual autosu*iciente 9o es ni $retende ser un te#to cerrado + com$leto sino 3ue nace con la intencin de am$liarse + enri3uecerse con a$ortaciones *uturas tanto del autor como de terceras $ersonas al $u"licarse "a4o licencia no $ri,ati,a !os temas e$í-ra*es su"temas etc se han ele-ido si-uiendo estrictamente el currículo !%&' de manera 3ue el te#to ,a diri-ido a 3ue el alumnado consi-a a"sor"er los contenidos $ara demostrar su*iciencia en los estándares de aprendizaje evaluables 3ue des-rana la !%&' de manera $ormenoriada en el currículo de la materia Por ello se ad4unta a continuacin de esta introduccin un resumen del currículo del 1er curso de Fundamentos del Arte donde se $onen en relacin los contenidos del currículo con los criterios de evaluación + los estándares de aprendizaje evaluables 8e ha intentado alcanar un e3uili"rio entre teoría + acti,idades 3ue es di*ícil de conse-uir en una materia humanística donde la $arte $r7ctica es una o"li-ada + continua ,isita a museos teatros salas de cine e#$osiciones etc l es3uema es "7sico: teoría en *orma de tema desarrollado en *orma de narracin re*uero de de*iniciones + conce$tos con cuadros en una columna lateral (3ue a ,eces se re$iten en "lo3ues did7cticos di*erentes $ara a*ianar los a$rendia4es) e im7-enes re$resentati,as de la teoría adem7s de acti,idades + e4ercicios $ara $oner en $r7ctica los conocimientos ad3uiridos Por otra $arte +a 3ue se trata de un li"ro eminentemente did7ctico el ni,el de com$rensin len-ua4e utiliado est7 -raduado $ara enri3uecer el ni,el cultural del alumnado de Bachillerato $or lo 3ue la o"ra no se ha $lanteado desde una $tica di,ul-ati,a sino desde su com$onente t6cnica +a 3ue entre los o"4eti,os de eta$a del Bachillerato no solo se encuentran a3uellos diri-idos a am$liar los conocimientos es$ecí*icos sino tam"i6n los 3ue se orientan a aumentar la cultura -eneral el -rado de com$rensin lectora + la ca$acidad de an7lisis + síntesis adem7s de la o"li-acin de cote4ar sus conocimientos desde distintas *uentes Tam"i6n ha+ 3ue tener en cuenta 3ue la $resente o"ra es slo una síntesis nacida de una necesidad $erentoria $or lo 3ue el te#to es deudor de in*inidad de recursos a$ortaciones correcciones + su-erencias &uchas de estas a$ortaciones han sido reca"adas de *uentes annimas 3ue distri"u+en materiales did7cticos de *orma altruista totalmente li"re + -ratuita a tra,6s de internet Va+a nuestro a-radecimiento en este sentido a todas esas $ersonas 3ue $iensan 3ue un mundo "asado en la coo$eracin + la solidaridad es $osi"le n este sentido se autoria la modi*icacin de los contenidos + la ada$tacin crítica o me4ora de estos siem$re "a4o las condiciones esta"lecidas en la licencia 'reati,e 'ommons 3ue $rote-e la o"ra 9uestro a-radecimiento al $ersonal docente de las scuelas de Arte de 'astillaD!a &ancha tanto $or la a+uda + asesoramiento como $or la $ro*esionalidad + "uen hacer 3ue demuestran en su 3uehacer diario muchas ,eces contra ,iento + marea así como a todas a3uellas $ersonas 3ue in,ierten su tiem$o en la docencia + al mismo tiem$o re-alan al mundo de manera desinteresada herramientas como "lo-s iEis a$untes o cual3uier otro ti$o de a$ortacin 3ue contri"u+e a des"roar el camino del conocimiento
Ixqgdphqwrv gho Duwh L 4š Edfkloohudwr gh duwhv
EORTXH 4 DSUR[LPDFL³Q D OD REUD GH DUWH \ D ODV DUWHV
HO DUWH FRPR UHIOHMR GH OD VRFLHGDG GH VX WLHPSR1 OD SURGXFFL³Q DUW-VWLFD GHO VHU KXPDQR1 OD IXQFL³Q VRFLDO GHO DUWH1 HO SDSHO GH OD PXMHU HQ OD FUHDFL³Q DUW-VWLFD1
ORV GLIHUHQWHV OHQJXDMHV HQ HO DUWH= GHVGH ORV WUDGLFLRQDOHV D ORV DFWXDOHV1
lqhtxÍyrfr gh srghu vreuhqdwxudo1 DghpÁv/ vxv slhv ghvfdqvdq vreuh ho hvfdeho sdud qr wrfdu ho vxhor +vÍperor gh uhdoh}d/ sdud
qr hqvxflduvh,/ | hvwÁ hq xq wurqr/ or txh vlperol}d ho srghu vreuh od iljxud gh od l}txlhugd/ txh uhsuhvhqwd d Kdppxudel/ ho uh| gh Edelorqld hq hvd Ésrfd1 Ho edvwÓq gh pdqgr | ho dur vrq vÍperorv gho srghu +xq fhwur, | gh od uhdoh}d +ho dur/ xqd frurqd,/ txh vrq hqwuhjdgrv d Kdppxudel sru ho surslr Pdugxn1
61 Qlyho lfrqroÓjlfr= ho phqvdmh txh vh txlhuh wudqvplwlu hvwÁ px| fodur hq hvwh fdvr1 \d txh Kdppxudel hv uh| | wlhqh ho srghu sru ghvhr h{suhvr gh Pdugxn/ od yroxqwdg gho uh| +od Oh| h{suhvdgd hq ho FÓgljr judedgr hq od hvwhod, qr
vÓor gheh uhvshwduvh sru vhu xqd oh| gho Hvwdgr/ vlqr txh wdpelÉq hv vdjudgd/ |/ sru wdqwr/ txlhq qr od fxpsod lqfxuuluÁ/ dghpÁv gh hq xq gholwr/ hq xq vdfulohjlr/ | vh judqmhduÁ od lud glylqd1 DghpÁv/ ho srghu gho uh| qr hvwÁ edvdgr vÓor hq ho frqvhqvr r hq od ixhu}d plolwdu/ vlqr txh hv vdjudgr/ hv sru yroxqwdg glylqd/ |/ sru or wdqwr/ od ohjlwlplgdg uhvlgh hq Pdugxn/ sru or txh ho uh| plvpr qr sxhgh vhu ghvwurqdgr frqwud od yroxqwdg gh xq glrv1 Sru
wdqwr/ od lpdjhq qr hv vÓor xqd dgyhuwhqfld/ vlqr txh vxsrqh dghpÁv od mxvwlilfdflÓq gh xq vwdwx txr sroÍwlfr1
Dfwlylgdg1 Gh pdqhud frohfwlyd/ hq juxsrv gh wudedmr gh fxdwur d flqfr frpsrqhqwhv/ hoderudg xqd suhvhqwdflÓq gh gldsrvlwlydv vreuh xqd pxmhu duwlvwd gh fxdotxlhu Ésrfd | gh fxdotxlhu glvflsolqd1 Od suhvhqwdflÓq gh gldsrvlwlydv frqvwduÁ/ reoljdwruldphqwh/ gh= d, Xqd gldsrvlwlyd grqgh vh lqgltxh ho qrpeuh gh txlhqhv frpsrqhq ho juxsr | xqd lpdjhq gh sruwdgd1 e, Xqd gldsrvlwlyd frq ho Íqglfh1 f, Do phqrv xqd gldsrvlwlyd txh frqwhqjd orv gdwrv pÁv uhohydqwhv gh od elrjudiÍd gh od duwlvwd hohjlgd1 g, Xqd gldsrvlwlyd frq xqd lpdjhq r irwrjudiÍd gh od duwlvwd1 h, Yduldv gldsrvlwlydv grqgh vh pxhvwuhq reudv gh od duwlvwd hq fxhvwlÓq1 i, Xqd gldsrvlwlyd grqgh vh uhfrmdq gh pdqhud uhvxplgd odv gluhfflrqhv zhe | ixhqwhv eleolrjuÁilfdv xwlol}dgdv hq ho wudedmr1 Uhfrugdg txh kd| txh lqfoxlu hq xq dqh{r od gluhfflÓq zhe r od eleolrjudiÍd gh fxdotxlhu wh{wr xwlol}dgr r gh fxdotxlhu yÍghr/ lpdjhq r dufklyr gh dxglr txh vh dkd|d xvdgr hq od suhvhqwdflÓq1
47
Eortxh 41 Dsur{lpdflÓq d od reud gh duwh | d odv duwhv
Orv prqdvwhulrv urpÁqlfrv1 Frlqflglhqgr frq ho dxjh gho plohqdulvpr vh dofdq}duÁ xq shulrgr gh hvsohqgru od ylgd prqÁvwlfd/ frqvlghudgd od irupd lgÓqhd gh suhsduduvh sdud od vdqwlgdg1 Orv prqdvwhulrv vrq uhflqwrv uxudohv dpxudoodgrv | dxwrvxilflhqwhv1 Frqrfhprv frpr hudq srutxh vh frqvhuyd ho sodqr gh xqr gh hoorv/ od dedgÍd gh Vdlqw Jdoo1 Hqwuh vxv lqvwdodflrqhv ghvwdfdq= 0 Ho fodxvwur1 Hq odv fdwhgudohv/ frpr hq orv prqdvwhulrv/ vh vroÍd dgrvdu ho fodxvwur d od ljohvld/ vlwxdgd do qruwh gh Évwh1 VroÍd whqhu xq mdugÍq lqwhulru fxdwulsduwlwr/ frq xq judq Áuero/ xq sr}r r xqd ixhqwh hq vx fhqwur1 D vx douhghgru vh glvwulexÍd ho uhvwr gh hvwdqfldv1 Vxhoh whqhu xqd ghfrudflÓq hvfxowÓulfd txh fxeuh wdqwr orv sloduhv gh odv hvtxlqdv frpr orv fdslwhohv +fdslwhohv klvwruldgrv, gh odv froxpqdv txh or vrsruwdq/ d yhfhv jhplqdgdv1 0 Od vdod fdslwxodu/ grqgh orv prqmhv vh uhxqÍdq sdud rudu | ohhu fdsÍwxorv gh od uhjod +frqmxqwr gh qrupdv txh uljhq xqd frpxqlgdg prqÁvwlfd,1 VroÍd vlwxduvh do hvwh gho fodxvwur1
Prqdvwhulr1 Frpsohmr ghglfdgr hq h{foxvlyd d od ylgd uholjlrvd grq0 gh ylyhq prqmhv r prqmdv1 Fodxvwur1 Sdwlr dgrvdgr do qruwh gh xqd ljohvld/ fxdgudgr r uhfwdq0 jxodu/ fhuudgr sru phglr gh jdoh0 uÍdv r sÓuwlfrv1 Fxdwulsduwlwr1 Glylglgr hq fxdwur sduwhv r vhfwruhv1 Jhplqdgr1 Hohphqwr greoh | vl0 pÉwulfr1 Fdslwho klvwruldgr1 Dtxho txh vh dgruqd frq iljxudv }rrpruidv r dq0 wursrpruidv1 Hq Éo vh uhsuhvhqwd xqd dfflÓq/ shuvrqdmhv/ dqlpdohv/ hwf1/ fdvl vlhpsuh hq uholhyh1 Lpdjhq 46= Uhvw rv gho fodxvwur gh Vdq Mxdq gh od ShÑd1 Olfhqfld Fuhdwlyh Frpprqv1
0 Ho gruplwrulr vh vlwÚd vreuh od vdod fdslwxodu/ frq dffhvr d od ljohvld1 0 Od eleolrwhfd | ho hvfulwrulr +vfulswrulxp, vh vlwxdedq fdvl vlhpsuh hq xq slvr vxshulru/ sdud dsuryhfkdu od ox}1 0 Ho uhihfwrulr +frphgru frpxqdo,/ vlwxdgr do vxu | dohgdÑr d od frflqd/ vlwxdgd hq ho h{wuhpr rsxhvwr gh od ljohvld/ sdud hylwdu lqfhqglrv1
LpÁjhqhv 65 | 66= Ghwdooh gh xqd mdped gh od idfkdgd rhvwh gh od fdwhgudo gh Dplhqv1 D od l}txlhugd/ xqd uhfuhdflÓq phgldqwh ox} gho dvshfwr ruljlqdo/ | d od ghuhfkd/ hvwdgr dfwxdo1 Grplqlr SÚeolfr1
Dfwlylgdg1 Hq juxsr/ dqdol}d odv grv vljxlhqwhv lpÁjhqhv/ fruuhvsrqglhqwhv d od Fdwhgudo gh Dplhqv/ | glvfxwlg vreuh ho fdpelr hq ho jxvwr uhvshfwr d od hvfxowxud jÓwlfd ruljlqdo | od frqfhsflÓq dfwxdo
Fodurvfxur1 WÉfqlfd slfwÓulfd txh frqvlvwh hq od judgdflÓq gho froru ghvgh orv wrqrv pÁv fodurv d orv pÁv rvfxurv/ fuhdqgr loxvlÓq gh yroxphq1 ³ohr1 Wlsr gh slqwxud txh xvd frpr djoxwlqdqwh xq dfhlwh gh vhfdgr uÁsl0 gr/ frpr ho gh olqd}d1 Whpsoh 1 Slqwxud frq edvh hq xqd vxvwdqfld surwhÍqlfd/ jhqhudophqwh od |hpd gh kxhyr/ od frod gh shvfdgr r od fdvhÍqd +r fxdmdgd, gh od ohfkh1
;1 O D SLQWXUD J³WLFD1 Ho khfkr gh txh od dutxlwhfwxud jÓwlfd uhvwdud hvsdflr sdud ho pxur surslflÓ txh od slqwxud jÓwlfd vh dohmdud gh od slqwxud pxudo +h{fhswr/ frpr vh yhuÁ/ hq Lwdold, | sdvdud d uhdol}duvh fdgd yh} pÁv vreuh vrsruwhv sruwÁwlohv/ or txh vljqlilfduÍd xq judq sdvr dghodqwh uhvshfwr d od urpÁqlfd/ srutxh dkrud vh luÍd ghvylqfxodqgr/ srfr d srfr/ gh od vxeruglqdflÓq d od dutxlwhfwxud1 Rwur sxqwr d whqhu hq fxhqwd hv od judq ydulhgdg gh wlsrorjÍdv | hvwlorv gh slqwxud jÓwlfd1 Sru xq odgr/ vh glyhuvlilfdq orv vrsruwhv/ ghvgh ho foÁvlfr iuhvfr pxudo d odv plqldwxudv vreuh shujdplqr gh orv pdqxvfulwrv loxplqdgrv/ sdvdqgr sru od slqwxud gh ylgulhudv/ odv wdeodv do whpsoh r odv slqwxudv gh fdedoohwh gho shulrgr wdugÍr/ dojxqdv gh odv fxdohv vh kdfhq |d do Óohr1 Odv fdudfwhuÍvwlfdv jhqhudohv gh od slqwxud jÓwlfd vrq= 0 Vh xvd ho iuhvfr hq sduhghv | od pdghud hq odv sruwÁwlohv/ xvdqgr ho whpsoh1 Hq orv SdÍvhv Edmrv/ vh hpslh}d d xvdu ho Óohr1
Hq frqwudsrvlflÓq gho JÓwlfr/ grqgh vh vh0 jxÍd suhilulhqgr od uhshwlflÓq gh odv wÉfqlfdv | orv prghorv | frqrflgrv | suredgrv/ ho duwh dgtxlulÓ xq fduÁfwhu h{shulphqwdo +dojr lpsr0 vleoh edmr ho vlvwhpd juhpldo, txh vhuÁ od vhÑd gh lghqwlgdg gho Uhqdflplhqw r/ hqvd|dqgr xqd pxowlsolflgdg gh vroxflr0 qhv | exvfdqgr frqvwdqwhphqwh od duprqÍd | od shuihfflÓq1 Sdudohodphqwh/ ho duwh freud lpsruwdqfld frpr hohphqwr gh suhvwl jl r/ frpr dupd sroÍwlfd | gh rvwhqwdflÓq/ sru or txh ho wudedmr gho duwlvwd freud xqd qxhyd glphqvlÓq= dkrud/ od reud gh duwh qr hv phud hmhfxflÓq/ phud wÉfqlfd1 Qr hv wdq lpsruwdqwh od wÉfqlfd frpr od lghd/ freudqgr hvshfldo lqwhuÉv od idfhwd gho duwlvwd frpr lqwhohfwxdo d od dowxud gh iloÓvrirv/ olwhudwrv r flhqwÍilfrv1
Ho duwhvdqr juhpldo sdvd d vhu/ hq dojxqrv fdvrv +frpr slqwruhv/ hvfxowruhv | dutxlwhfwrv,/ xq surihvlrqdo olehudo txh jr}d gh od Lpdjhq 8= frqvlghudflÓq flxgdgdqd | shuwhqhfh d xqd holwh lqwhohfwxdo1 Gh Dxw ruuhwudwr gh Doehuwr Gxuhur1 pdqhud sdudohod/ ho duwh dofdq}d xqd glphqvlÓq whÓulfd Grplqlr SÚeolfr1 ghvfrqrflgd/ | ho duwlvwd gheh vhu srvhhgru gh frqrflplhqwrv txh lqfoxÍdq od jhrphwuÍd +sursruflÓq/ shuvshfwlyd,/ od olwhudwxud foÁvlfd/ od klvwruld/ hwf1 Od whruÍd sdvÓ d vhu ho uhtxlvlwr suhylr d od uhdol}dflÓq gh od reud1 Ho duwlvwd |d qr hv vror xq duwhvdqr/ xq wÉfqlfr/ vlqr od phqwh txh sodqlilfd | glvhÑd= pxfkrv judqghv pdhvwurv whqÍdq hq vx wdoohu xqd vhulh gh d|xgdqwhv txh vh hqfdujdedq gh hmhfxwdu odv wduhdv uxwlqduldv/ uhvhuyÁqgrvh hoorv ho glvhÑr/ od hohfflÓq gh orv pdwhuldohv | od sodqlilfdflÓq gh odv reudv/ dvÍ frpr ho uhwrtxh | ho dfdedgr ilqdo1 Frpr frqvhfxhqfld gh wrgr or dqwhulru/ ho duwlvwd dgtxlulÓ qxhyrv urohv | frpsruwdplhqwrv= vh hpsh}durq d ilupdu odv reudv/ dsduhflhurq orv sulphurv dxwruuhwudwrv/ vh hvfulelhurq odv sulphudv elrjudiÍdv gh duwlvwdv +frpr od idprvd reud gh Jlrujlr Ydvdul ,/ hwf1/ gdqgr oxjdu d xqd yhugdghud uhyroxflÓq1
7
Eortxh <1 Ho Uhqdflplhqwr
Ixqgdphqwrv gho Duwh L
4š Edfkloohudwr gh duwhv
51 H WDSDV= WUHFHQWR/ TXDWWURFHQWR/ FLQTXHFHQWR/ PDQLHULVPR 1 Ho Uhqdflplhqwr whqguÁ xqd fodud hyroxflÓq txh sduwluÁ gho hvwlor jÓwlfr | dfdeduÁ frqirupdqgr/ hq ho vljor [YLL/ xq qxhyr hvwlor= ho Eduurfr1 0 Ho Wuhfhqwr +vljor [LY,1 Pxfkrv klvwruldgruhv gho Duwh lqfox|hq ho vljor [LY hq ho Uhqdflplhqw r lwdoldqr/ dxqtxh kd| flhuwd sroÉplfd/ srutxh sxhgh frqvlghuduvh/ wdpelÉq/ xq shulrgr wdugrjÓwlfr1 Hq hvwh shulrgr dsduhfhq iljxudv fodyh frpr Jlrwwr +hq od slqwxud, r Dqguhd Slvdqr +hq hvfxowxud, txh/ frpr khprv ylvwr hq ho eortxh ;/ vrq sohqdphqwh jÓwlfrv shur dsruwdq |d pxfkdv lqqrydflrqhv/ frpr od yroxphwuÍd | ho fdqrq pÁv uhdolvwd/ hihfwrv shuvshfwlyrv/ hwf1
Wuhfhqwr1 Fxdqgr qrv uhihulprv do duwh lwdoldqr/ orv vljorv vh qrpeudq vhjÚq od fhqwhqd> sru hmhpsor/ ho vljor [LY/ txh dedufd orv dÑrv ghvgh 4633 do 46<< shuwhqhfhq do Wuhfhqwr> ho vljor [Y vhuÍd ho Txdwwurfhqwr> ho [YL ho Flqfxhfhqwr/ | dvÍ vxfhvlydphqwh1 YroxphwuÍd 1 Hq hvfxowxud/ hv ho hvwxglr hvsdfldo gh od reud | od duwlfxodflÓq gh odv pdvdv txh od frpsrqhq1
0 Ho Txdwwurfhqwr +vljor [Y,1 Vh wudwd gh xqd Ésrfd gh irupdflÓq/ h{shulphqwdflÓq/ frqvrolgdflÓq | pdgxudflÓq1 Hvwd hwdsd vhuÁ hplqhqwhphqwh lwdoldqd/ | vh gduÁ hq orv irfrv gh Ioruhqfld/ Urpd | Yhqhfld/ sulqflsdophqwh/ ghvwdfdqgr od sulphud1 0 Ho Flqfxhfhqwr +vljor [YL,1 VhuÁ xqd Ésrfd gh h{sdqvlÓq sru wrgd Hxursd | vh oohjduÁ do fxophq gh od shuihfflÓq1 GhvwdfduÁq Urpd +Vdq Shgur gho Ydwlfdqr r od Fdslood Vl{wlqd, | rwurv fhqwurv hq wrgr ho frq0 wlqhqwh/ frpr HvsdÑd +Ho Hvfruldo , / Iudqfld +Sdodflr gh Irqwdlqh0 eohdx, r Dohpdqld +Gxuhur,1 0 Ho Pdqlhulvpr1 Kdfld od whufhud gÉfdgd gho vljor [YL vh surgxmr xqd uhdfflÓq dqwlfoÁvlfd txh srqÍd hq fxhvwlÓq orv lghdohv gh ehooh}d gho Uhqdflplhqwr1 Ho ruljhq gho frqfhswr hvwÁ hq od h{suhvlÓq lwdoldqd dood pdqlhud gl111/ hv ghflu/ vljxlhqgr od oÍqhd gh Pljxho ¡qjho/ Udidho/ Ohrqdugr/ hwf1 | vh fdudfwhul}d sru fuhdu xq hvwlor duwlilfldo/ gdqgr lpsruwdqfld d orv h{fhvrv/ ho frqwudvwh/ od fxulrvlgdg | od vrilvwlfdflÓq/ wdqwr hq dutxlwhfwxud frpr hq hvfxowxud | slqwxud1 Gh hvwh prgr dsduhfhuÁq odv grv yduldqwhv gho Pdqlhulvpr= ho fodvlflvwd/ txh vhuÁ/ hq hvhqfld/ lplwdwlyr/ vhjxlglvwd/ | ho shuvrqdolvwd/ grqgh orv duwlvwdv vh wrpduÁq olfhqfldv/ hv ghflu/ txh surgxfluÁq yduldflrqhv uhvshfwr do fdqrq foÁvlfr1 Hvwd hwdsd gh whqvlÓq gho fodvlflvpr fxoplqduÁ frq ho Eduurfr hq ho vljor [YLL1
Lpdjhq 9= Hy roxflÓq gho Uhqdflplhqwr1 Grplqlr SÚeolfr1
Sru ilq/ gxudqwh ho uhlqdgr gh Iholsh LL/ ho duwh hvwduÁ px| pdufdgr sru od Frqwuduuhirupd/ txh lpsxvr xq duwh fhufdqr do sxheor/ gh vhqflooh} ylvxdo | hqwhqglplhqwr iÁflo gh orv plvwhulrv gh od ih | orv whpdv kdjlrjuÁilfrv/ sru or txh vh hylwd or dpeljxr +or txh vxsrqh roylgdu odv dohjruÍdv plwroÓjlfdv,1 Vh ljqruduÁ od whpÁwlfd pl0 wroÓjlfd wdqwr frpr ho hvwxglr gh odv dqdwrpÍdv | orv ghvqxgrv1 Vror ho uhwudwr frqvljxh xq dpsolr ghvd0 uuroor/ dxqtxh vror hq xq dpelhqwh fruwhvdqr1 Hq HvsdÑd vh gduÁq ihqÓphqrv sduwlfxoduhv frpr ho Pdqlhulvpr gh Ho Juhfr | ho hvwlor khuuhuldqr hq dutxlwhfwxud/ dghpÁv gh xqd gxdolgdg gh hvwlorv txh yduÍd vhjÚq do sÚeolfr d txlhq yd gluljlgd od reud1 Xq fdvr sdudgljpÁwlfr hv ho Jlo gh KrqwdÑÓq / dxwru gh od Idfkdgd gh od Xqlyhuvlgdg gh DofdoÁ gh Khqd0 uhv +uhqdfhqwlvwd, | gh odv fdwhgudohv gh Vhjryld r Vdodpdqfd +jÓwlfdv,1
5
Eortxh 441 Ho Uhqdflplhqwr hq HvsdÑd1
Ixqgdphqwrv gho Duwh L
4š Edfkloohudw r gh duwhv Lpdjhq 6= Hwd sdv gho Uhqdflplhqwr hq HvsdÑd1 Grplqlr sÚeolfr1
Orv frqglflrqdqwhv gho Uhqdflplhqwr hvsdÑro Od gxdolgdg gh hvwlorv txh vh gd hq ho Uhqdflplhqwr hvsdÑro wlhqh vx ruljhq hq od sursld hvwuxfwxud hvwdphqwdo gh od vrflhgdg1 DvÍ/ odv fodvhv srsxoduhv suhihuluÁq ho hvwlor jÓwlfr/ pxfkr pÁv h{suhvlyr | ruqdphqwdo/ | fxdqgr hq ho vljor [YL vh ghvduurooh od Frqwuduuhirupd/ suhihuluÁq xq duwh fhufdqr/ uholjlrvr/ pÍvwlfr/ pÁv txh od ehooh}d frqwhqlgd | ho htxloleulr gh odv irupdv uhqdfhqwlvwdv1 Sru hoor/ plhqwudv hq Lwdold vh hvwÁ ghvduuroodqgr sohqdphqwh ho Uhqdflplhqwr/ hq HvsdÑd vh vhjxluÁ frqvwux|hqgr hq hvwlor jÓwlfr kdvwd elhq ghvd0 uuroodgr ho vljor [YL/ | odv sulphudv irupdv uhqd0 fhqwlvwdv dgtxluluÁq xq pdwl} ruqdphqwdo px| uhfdujdgr +ho hvwlor Sodwhuhvfr,1 Sru ho frqwudulr/ hq xq pxqgr grqgh od vrflhgdg hvwÁ edvdgd hq od ghvljxdogdg dqwh od Oh|/ hq orv sulylohjlrv | hq od srvlflÓq mhuÁutxlfd/ orv qreohv txlhuhq kdfhu sdwhqwh vx glvwlqflÓq | glihuhqfld vrfldo/ sru or txh xq duwh lqwhohfwxdo | holwlvwd frpr ho Uhqdflplhqwr hv dgrswdgr sru hoorv frpr hvwlor surslr1 Orv hfohvlÁvwlfrv pÁv lpsruwdqwhv/ pxfkrv gh hoorv shuwhqhflhqwhv d od Dowd Qreoh}d/ wdpelÉq vh vxpduÁq d hvwd fruulhqwh1 Gh khfkr/ hqwuh orv pÁv lpsruwdqwhv phfhqdv gho shulrgr hqfrqwudprv d qreohv/ shur wdpelÉq d fdughqdohv | relvsrv1
Eortxh 441 Ho Uhqdflplhqwr hq HvsdÑd1
Lpdjhq 7= Hmh fu rqroÓjlfr gho Uhqdflplhqwr hq HvsdÑd/ frpsdudgr frq ho lwdoldqr1 Grplqlr sÚeolfr1
6
Ixqgdphqwrv gho Duwh L 4š Edfkloohudw r gh duwhv Vlq hpedujr/ ho phfhqd}jr pÁv lpsruwdqwh or hmhuflÓ hq HvsdÑd od prqdutxÍd/ lqiox|hqgr hq ho duwh gh pdqhud dfwlyd h luudgldqgr prgd do uhvwr gh od vrflhgdg1 Xq hmhpsor sdudgljpÁwlfr hv od uhodflÓq gh Fduorv Y frq Wl}ldqr1 Kdvwd ho vljor [YL/ orv slqwruhv hudq frqvlghudgrv phurv duwhvdqrv1 Vlq hpedujr/ ho Kxpdqlvpr srqÍd d orv duwlvwdv d od dowxud gh orv qreohv/ | d od huxglflÓq | od fxowxud hq slh gh ljxdogdg frq od dofxuqld1 Gho plvpr prgr txh ho sdsd OhÓq [ kdeÍd qrpeudgr Fdedoohur gh od Hvsxhod Grudgd d Udidho/ Fduorv Y qrpeuÓ d Wl}ldqr Fdedoohur gh od plvpd rughq |/ dghpÁv/ Frqgh gh Sdodwlqr/ xq krqru txh qlqjÚq rwur duwlvwd kdeÍd uhflelgr sru vxv pÉulwrv1 D sduwlu gh hvh prphqwr/ od qreoh}d fruwhvdqd hpsh}Ó d surprflrqdu d orv duwlvwdv | d lqwhuhvduvh sru ho duwh hq jhqhudo1
Lpdjhq 8= Pduwlul r gh vdq Pdxulflr/ gh Ho Juhfr/ fxdgur ghvhfkdgr sru Iholsh LL hq Ho Hvfruldo1 Grplqlr sÚeolfr1
Ho fdvr gh Iholsh LL hv wdpelÉq sdudgljpÁwlfr1 Gh vÓolgd hgxfdflÓq kxpdqlvwd/ Iholsh LL dwhvruÓ xqd judq fdqwlgdg gh reudv gh duwh lwdoldqr | gh wrgrv orv ulqfrqhv gh Hxursd sdud vxv frohfflrqhv uhdohv1 Vlq hpedujr/ fxdqgr sdwurflqÓ od huhfflÓq gho Prqdvwhulr gh Ho Hvfruldo / hvfrjlÓ orv slqwruhv txh pÁv vh dfhufdedq do jxvwr frqwuduuhiruplvwd/ sru or txh ghvhfkÓ od reud gh slqwruhv lqwhohf0 wxdohv | dxwruhv gh lqwulqfdgdv | hoderudgdv dohjruÍdv/ frpr ixh ho fdvr gh Ho Juhfr1
Lpdjhq 47= Uholhyh gho uhwdeo r gh vdq Ehqlwr ho Uhdo/ gh Dorqvr Ehuuxjxhwh1 Fuhdwlyh F rpprqv1
Lpdjhq 48= Ho Vdfulilfl r gh ovddf/ gh Dorqvr Ehuuxjxhwh1 Fuhdwlyh F rpprqv1
Lpdjhq 49= Ho Pduwlul r gh vdq VhedvwlÁq/ gh Dorqvr Ehuuxjxhwh1 Fuhdwlyh F rpprqv1
:
Ixqgdphqwrv gho Duwh L 4š Edfkloohudw r gh duwhv Vdqwr Hqwlhuur1 Whpd uholjlrvr txh uhsuhvhqwd ho yhodwrulr srvwhulru do Ghvfhqglplhqwr gh Fulvwr gh od fux}1
EORTXH 45 1 HO EDUURFR HO DUWH GHO H[FHVR1 OD SURSDJDQGD GHO WURQR \ GH OD IH1 OD DUTXLWHFWXUD EDUURFD1 EHUQLQL \ ERUURPLQL1 YHUVDOOHV1 OD HVFXOWXUD1 EHUQLQL1 OD LPDJLQHU-D1 OD SLQWXUD1 HO WHQHEULVPR1 HO VLJOR GH RUR HVSD±RO1 UHPEUDQGW1 OD PºVLFD EDUURFD1 HO QDFLPLHQWR GH OD ³SHUD1 ODV DUWHV DSOLFDGDV \ GHFRUDWLYDV1 ODV UHDOHV I¡EULFDV1 OD LQGXPHQWDULD HQ HO EDUURFR1
WdpelÉq hv ho vljor hq ho txh vh frqvrolgdq odv prqdutxÍdv devroxwdv hq Hxursd1 Orv uh|hv vh wudqvirupdq hq jrehuqdqwhv wrgrsrghurvrv txh xwlol}dq ho duwh frpr sursdjdqgd gho srghu gh od prqdutxÍd/ gdqgr do sxheor xqd lpdjhq gh hvsohqgru txh pxfkdv yhfhv hvwÁ px| ohmdqd gh od uhdolgdg/ |d txh hvwdv prqdutxÍdv dofdq}dq ho srghu wudv xq urvdulr gh jxhuudv txh ghydvwdq vxv sdÍvhv | txh oohydq d od plvhuld | od ghvhvshudflÓq d vxv ydvdoorv/ gh pdqhud txh ho hvsohqgru gh uh|hv frpr Oxlv [LY gh Iudqfld/ Iholsh LY gh HvsdÑd r Ihghulfr LL gh Suxvld frlqflgh sru xqd sduwh frq od judqgh}d sroÍwlfd | od h{sdqvlÓq plolwdu gh vxv hvwdgrv | sru rwud frq od plvhuld gho sxheor | od lqmxvwlfld vrfldo/ |d txh od pd|ruÍd gh od sreodflÓq fduhfÍd gh ghuhfkrv | hud h{sorwdgd sru od plqruÍd gh xqd pdqhud ghvsldgdgd1 Hqwuh odv jxhuudv txh pd|ru whuuru | uxlqd surgxmhurq hq Hxursd vh hqfxhqwud od Jxhuud gh orv 63 dÑrv/ |d txh dghpÁv gh wudwduvh gh xq frqiolfwr sroÍwlfr txh hquhgÓ d od pd|ruÍd gh orv sdÍvhv rfflghqwdohv/
Eortxh 451 Ho Eduurfr1
Ixqgdphqwrv gho Duwh L
4š Edfkloohudw r gh duwhv wdpelÉq wxyr xqd yhuwlhqwh uholjlrvd/ |d txh vh wudwded/ hq sduwh/ gh od oxfkd hqwuh surwhvwdqwhv | fdwÓolfrv sru od vxsuhpdfÍd1 Hvwd jxhuud duuxlqÓ qr vror d orv sdÍvhv vreuh orv txh vh surgxmhurq odv edwdoodv +hvshfldophqwh ho fhqwur gh Hxursd,/ vlqr wdpelÉq d txlhqhv oxfkdurq | sdjdurq d orv hmÉuflwrv txh vh hqiuhqwdurq/ wdqwr d orv txh uhvxowdurq wulxqidqwhv/ frpr Iudqfld/ frpr d orv shughgruhv/ hvshfldophqwh od PrqdutxÍd KlvsÁqlfd/ txh lqlflÓ vx ghfolyh sroÍwlfr d sduwlu gh hqwrqfhv1 Dxqtxh vxv sdÍvhv txhgdurq ghvwur}dgrv/ od dxwrulgdg gh orv uh|hv vdolÓ uhiru}dgd gh hvwdv jxhuudv/ | ho duwh wxyr xq sdsho surwdjrqlvwd hq od qxhyd ylvlÓq gh od prqdutxÍd/ txh vh suhvhqwÓ dqwh ho sxheor frq hvsohqgru | pdjqlilfhqfld/ gh pdqhud txh od dsdulhqfld | ho phqvdmh gh srghu gh odv reudv hud pÁv lpsruwdqwh txh od wÉfqlfd hq vÍ1 Orv prqdufdv suhwhqgÍdq frqyhqfhu gh vx ultxh}d | srghu hq xq pxqgr grqgh od ultxh}d gh orv hvwdgrv | od ixhu}d plolwdu pdufded odv uhodflrqhv lqwhuqdflrqdohv/ sru or txh dsduhqwdu vh frqyluwlÓ hq xq remhwlyr sroÍwlfr gh sulphu rughq/ | orv uh|hv gh wrgrv orv sdÍvhv vh odq}durq d xqd fduuhud sdud riuhfhu odv reudv gh duwh pÁv pdjqÍilfdv | vrusuhqghqwhv1
PrqdutxÍd KlvsÁqlfd 1 Frqmxqwr gh whuulwrulrv edmr vrehudqÍd gh orv uh|hv Dxvwuldv/ txh lqfoxÍd od dfwxdo HvsdÑd/ QÁsrohv/ Vlflold/ FhughÑd/ Iodqghv/ ho Iudqfr Frqgdgr/ od DpÉulfd Klvsdqd/ hwf1 Jxhuud gh orv 63 dÑrv1 Jxhuud txh hqiuhqwÓ hqwuh 494; | 497; d ydulrv hvwdgrv ghqwur gho Lpshulr DohpÁq/ | hq od txh sduwlflsdurq/ dsr|dqgr d xqrv x rwurv frqwhqglhqwhv/ pxfkrv uh|hv hxurshrv/ frpr Iudqfld/ HvsdÑd/ Vxhfld/ hwf1
Lpdjhq 6 = Hxu rsd hq 497;/ do ilqdo gh od Jxhuud gh orv 63 dÑrv1 Fuhdwlyh Frpprqv1
Ho h{fhvr/ ho ghvhtxloleulr pdqlhulvwd | od dvlphwuÍd hq ho duwh gho eduurfr1 Ho frqfhswr gh Eduurfr wlhqh pxfkrv | yduldgrv pdwlfhv1 Hq sulqflslr sxhgh frqvlghuduvh frpr xqd frqvwdqwh hq od Klvwruld gho Duwh= frpr khprv ylvwr/ fdgd hvwlor duwÍvwlfr sdvduÍd sru xqd hwdsd gh irupdflÓq/ rwud gh sohqlwxg | frqvrolgdflÓq + fodvlflvpr, | xqd Úowlpd gh ghjhqhudflÓq + eduu rfd,/ txh gduÍd oxjdu/ d vx yh}/ d xqd qxhyd hwdsd r hvwlor txh hyroxflrqduÍd hq xq qxhyr flfor1
Lpdjhq 7 = Hy roxflÓq gh orv hvwlorv1 Grplqlr sÚeolfr1
Sru rwur odgr/ vh frqvlghud txh ho Eduurfr hv xqd hyroxflÓq gho Pdqlhulvpr uhqdfhqwlvwd oohydgr kdvwd ho h{wuhpr/ frq xqd judq lqioxhqfld gho frqwh{wr sroÍwlfr | vrfldo/ |d txh ho Eduurfr dsduhfhuÍd dvÍ frpr pdqlihvwdflÓq gho srghu devroxwlvwd | wdpelÉq gho srghu gh od Ljohvld/ h{suhvdgr hq od Frqwuduuhirupd1 Ho sdvr gho Uhqdflplhqwr do Eduurfr vljqlilfd ho sdvr gh or fodudphqwh gholplwdgr/ olqhdo r soÁvwlfr d or phqrv gholplwdgr r or glixvr1 Gh od irupd fhuudgd vh sdvd d od irupd delhuwd/ gh or hvwÁwlfr d or glqÁplfr1 Iuhqwh do uhsrvr/ phglgd/ fÁofxor | rughq uhqdfhqwlvwdv/ ho Eduurfr vhuÁ glqdplvpr/ jxvwr sru ho hihfwr | orv frqwudvwhv/ sru or hvfhqrjuÁilfr | whdwudo1 Hvwrv dvshfwrv vh pdqlihvwduÁq hq wrgdv odv duwhv1
HO URFRF³ HQ H VSD±D Hqwuh ho jxvwr dulvwrfuÁwlfr | odv lqioxhqfldv gh od Ljohvld | gh DqwÓq Udskdho Phqjv1 Lpdjhq 47 = Ho pdm r gh od jxlwduud/ gh Ed|hx1 Grplqlr sÚeolfr1
Hq HvsdÑd/ ho UrfrfÓ vh ghvduurooduÁ pÁv frpr xqd hvshflh gh wdugreduurfr txh frpr xq hvwlor frq shuvrqdolgdg sursld1 Hq ho Úqlfr fdpsr grqgh wxyr xq flhuwr É{lwr ixh hq odv duwhv ghfr0 udwlydv/ hq odv txh surolihudurq orv prwlyrv dvlpÉwulfrv oodpdgrv urfdoodv/ irupdgdv sru frpelqdflrqhv gh fxuydv hq irupd gh F | gh V1 Vl elhq hv flhuwr txh hq HvsdÑd vh vljxlÓ od prgd gh SduÍv/ grqgh uhlqded wdpelÉq od glqdvwÍd erueÓqlfd/ od lqioxhqfld gh od Ljohvld fdwÓolfd hud dsodvwdqwh/ | hq pxfkrv fdvrv hud od Úqlfd lqvwlwxflÓq/ dghpÁv gh od prqdutxÍd/ txh srgÍd ilqdqfldu lpsruwdqwhv reudv gh duwh1 DghpÁv/ hq od vhjxqgd plwdg gho vljor [YLLL oohjÓ d HvsdÑd gh od pdqr gh Fduorv LLL ho slqwru dohpÁq DqwÓq Udidho Phqjv / txlhq/ ghvgh vx sxhvwr gh gluhfwru gh od Dfdghpld gh Ehoodv Duwhv/ hmhuflÓ xqd vxhuwh gh glfwdgxud duwÍvwlfd txh kduÍd txh orv ghuurwhurv gho jxvwr fruwhvdqr vh dfhufdudq pÁv do Qhrfod0 vlflvpr txh do UrfrfÓ1
d0 Orv pxheohv gh dvlhqwr1 Vh vroÍdq wdsl}du vhjÚq od Ésrfd gho dÑr frq ulfrv whmlgrv1 Od vlood ixh shuglhqgr lpsruwdqfld dqwh orv pÁv fÓprgrv vloorqhv +idxwhxlo , frq eud}rv doprkdgloodgrv | od exwdfd r ehujÈuh1 Hqwuh od judq ydulhgdg gh ehujÈuhv ghvwdfdq ho pdutxlvh/ grqgh fdeÍdq grv shuvrqdv +oodpdgr sru hoor/ d yhfhv/ wÊwh0d0wÊwh r frqilgdqwh, | od fkdlvh orqjxh/ frpsxhvwd sru grv ehujÈuh | xq fxhusr lqwhuphglr1 Orv vriÁv wdpelÉq surolihudurq/ dgrswdqgr pÚowlsohv irupdv/ hq jhqhudo sduhflgdv do idxwhxlo/ frq vhlv x rfkr sdwdv hq fdeulroh1 Ghvwdfdq orv rydohv x rwwrpdqhv +r fdqdsÉ À fruehlooh,1
e0 Fdpdv1 Orv grvhohv vh doljhudq/ frpr hq od olw d od wxutxh/ xqd hvshflh gh wxperqd frq orv h{wuhprv duuroodgrv | xq grvho hqflpd/ r od olw d od srorqdlvh/ dgrvdgd d od sduhg sru xq odwhudo/ txh srqguÍd gh prgd Pdgdph Srpsdgrxu1
Ghvgh xq sxqwr gh ylvwd frpsrvlwlyr/ ghehv kdfhu klqfdslÉ hq ho fdqrq gh fdgd xqd gh odv iljxudv/ dvÍ frpr od oÍqhd glqÁplfd gh fdgd xqd/ txh vh dgdswd px| elhq d od lghd jhqhudo txh whqhprv gh flhuwrv duwlvwdv gh od Juhfld FoÁvlfd1 ŸUhfxhugdv txlÉqhvB Sru Úowlpr/ ghehv ghprvwudu txh frqrfhv od wÉfqlfd gh od srufhodqd +do phqrv orv sdvrv eÁvlfrv vhjxlgrv ghvgh od ph}fod gh fdroÍq kdvwd rewhqhu od iljxud, | wdpelÉq srqhu hq uhodflÓq od reud frq ho frqwh{wr vrfldo/ hfrqÓplfr | sroÍwlfr= Ÿsru txÉ vh fuhÓ od iÁeulfd gh VÈyuhvB ŸTxÉ qhfhvlgdg fxeulÓB
53
Eortxh 471 Ho Qhrfodvlflvpr1
Currículo L.O.M.C.E. de la materia “Fundamentos Bachillerato de Artes.
del Arte I ” ,
del 1er curso de
Se adjunta un resumen de los contenidos de la materia, junto un cuadro referente a cada bloque donde se relacionan los objetivos de cada bloque temático (columna de la izquierda) con los estándares de aprendizaje evaluables (indicadores objetivos de evaluación y calificación, en la columna de la derecha), de manera que se establecen los criterios básicos para comprobar si el alumnado ha adquirido unos contenidos mínimos.
Bloque 1. ontenido com!n" #pro$imación a la obra de arte y a las artes • • •
.
-. .
%l arte como reflejo de la sociedad de su tiempo. &osibles influencias anteriores y posteriores. 'os diferentes lenuajes en el arte" desde los tradicionales a los actuales. 'a producción artística del ser humano. %ntender y valorar la obra de arte como resultado de 1.1. %ntiende el sinificado de la obra de arte. una situación histórica*cultural concreta. 1.2. #naliza la obra de arte como resultante de un conte$to histórico* cultural determinado. 1.3. +alora la esencia de lo que hace a una obra de arte perdurable en el tiempo o para la istoria. onocer y diferenciar elementos básicos de los 2.1. onoce las diferentes clasificaciones de las artes o bellas artes, diferentes lenuajes artísticos. que enloban desde las tradicionales hasta las más actuales. #nalizar las manifestaciones artísticas más importantes 3.1. #naliza las obras de arte más representativas de cada uno de los producidas por el ser humano a lo laro de la istoria. estilos y periodos históricos estudiados.
Bloque 2. 'os oríenes de las imáenes artísticas #rte rupestre" pintura, escultura y t/cnicas. 0epresentación simbólica. 1e$os de unión con rupos tribales y artistas actuales. 'as +enus, símbolo de la fertilidad.
• • •
. -. .
'as construcciones mealíticas. Stonehene, mito y realidad. #nalizar la temática de la escultura y pintura 1.1. 2dentifica las imáenes rupestres y las relaciona con las imáenes tribales rupestres. o /tnicas e$istentes actuales en el mundo. 3ebatir acerca de las posibles e$plicaciones simbólicas de las imáenes rupestres. 0econocer las características principales de la pintura rupestre.
2.1.
0elaciona las imáenes con un posible sinificado iconolóico.
3.1.
ompara las imáenes prehistóricas con las imáenes de rupos /tnicos de la actualidad, estableciendo posibles paralelismos. 0elaciona la iconorafía rupestre con composiciones de artistas actuales.
3.2.
4.
5.
%$plicar las características t/cnicas de la pintura rupestre a partir de ejemplos relevantes e$istentes en la &enínsula 2b/rica.
4.1.
#naliza, a partir de fuentes historioráficas, la t/cnica del arte rupestre y su posible aplicación en la actualidad.
4.2.
#nalizar Stonehene y las labores de recreación efectuadas en el silo 66 en el monumento.
4.3.
omenta las características de las pinturas rupestres de #ltamira y +alltorta. #naliza Stonehene debatiendo acerca de su autenticidad simbólica e histórica.
Bloque 3. 'as randes culturas de la #nti7edad" %ipto, 8esopotamia, &ersia y hina •
•
•
. -.
.
4.
%ipto. ultura sedentaria y arícola, arquitectura y obra civil. ulto a los muertos, inmortalidad y resurrección. %l mito de 2sis. %l idealismo en la representación. 9araón*3ios. %squematización narrativa" la pintura. 0iidez narrativa y riidez política. &intura a la encáustica. 2dealismo y naturalismo" escultura. 8obiliario y objetos suntuarios. 8esopotamia y &ersia. echos artísticos relevantes" restos arqueolóicos. hina" escultura en terracota. 2dentificar el arte eipcio en relación a otras 1.1. 0econoce las imáenes de los restos arqueolóicos relevantes y las ubica culturas diferentes. con la cultura correspondiente. #nalizar la posible relación entre el modo de 2.1. 0elaciona el tipo de vida sedentario con el aue de la arquitectura y de las vida y el arte eipcio. obras p!blicas. 2.2. 2nfiere la relación entre la escultura oficial y su patrocinador y la asocia con el tipo de imaen a representar. 2.3. %stablece una relación causa*forma entre la estructura política y la plasmación plástica que de ella se hace. %$plicar la iconoloía eipcia relacionando la 3.1. onoce el componente reliioso en los oríenes de la creación artística imaen con el poder político. eipcia. 3.2. #naliza la relación e$istente entre el culto a 2sis y su posible enlace con la reliión judeocristiana. 2dentificar la t/cnica narrativa de las pinturas eipcias.
4.1.
%$plica la oranización narrativa de las pinturas eipcias.
5. :.
omparar las diferentes piezas escultóricas eipcias y su finalidad" piedra, madera, objetos suntuarios, sarcófaos, etc. %$perimentar la t/cnica de la encáustica.
5.. #naliza las siuientes piezas escultóricas" Triada de Micerinos, El alcalde Cheik-El-Beled , Máscara funeraria de Tutankamón, objetos suntuarios y sarcófaos. 6.1. %$plica la elaboración de la t/cnica de la encáustica. 6.2.
#plica la t/cnica de la encáustica a un trabajo concreto.
onocer las características de las edificaciones mesopotámicas. =. 0econocer la tipoloía de las culturas enclavadas en el >riente 8edio, eipcia y hina. ?. 0econocer la escultura en terracota de los uerreros de 6ian @8ausoleo del primer emperador Ain Shi uan@. B. 0elacionar las claves políticas y artísticas de los uerreros de 6ian.
7.1.
Se
. 0elacionar la t/cnica de la escultura en terracota con usos actuales similares. -. #nalizar en las culturas antiuas la diferencia entre imáenes idealistas y naturalistas, y su posible relación con la finalidad de la pieza.
..0econoce y e$plica la t/cnica de la terracota.
;.
8.1.
9.1.
2dentifica la concepción formal de las esculturas del mausoleo frente a otras obras arqueolóicas.
10.1.0elaciona
la creación del mausoleo del primer emperador Ain Shi uan con la historia de hina y su trascendencia política y social.
12.1.3escribe
las diferencias entre la escultura idealista y la escultura naturalista.
Bloque 4. %l orien de %uropa. Crecia Crecia, entre %ipto y &ersia. &olítica y arte" el &artenón.
• •
#rquitectura riea. %lementos constitutivos. 0eliión y arte. 9idias.
• •
#poloía del cuerpo humano. 9uerza y sensualidad. %volución de la forma desde el hieratismo eipcio" arte arcaico, clásico y helenístico. #rte helenístico" naturalismo y e$presividad, emoción y tensión dramática.
• • •
erámica riea" iconoloía, recursos ornamentales. D/cnicas" nero sobre rojo. #ndócides. 0ojo sobre nero. • >bjetos de la cultura riea" fiuras, herramientas, joyas. %l teatro rieo" arquitectura, temas, recursos iconoráficos. • . #nalizar comparativamente el arte arcaico .. 0elaciona el nacimiento de la cultura riea con la influencia de las culturas de rieo y el arte eipcio fronterizo. %ipto y &ersia. •
-.
2dentificar la arquitectura riea y su evolución.
2.1.
2dentifica los elementos esenciales de la arquitectura riea.
2.2.
3escribe las diferencias entre los tres órdenes clásicos" dórico, jónico y corintio.
2.3.
#naliza las principales arquitecturas de cada una de las etapas del arte rieo. omenta las diferencias entre las tres /pocas esenciales del arte escultórico rieo.
.
%$plicar convenientemente las etapas esenciales de la escultura riea.
3.1.
4.
3iferenciar las etapas en el arte rieo a partir de las peculiaridades de cada etapa reflejadas en una creación determinada.
4.1.
5.
0elacionar el arte rieo con otras culturas o aplicaciones posteriores.
5.1.
:.
3escribir la t/cnica de la cerámica riea.
;.
2dentificar la tipoloía de la joyería riea en relación a otras culturas.
7.1.
=.
+alorar el teatro rieo y su influencia en el teatro posterior.
8.1.
4.2.
5.2. 6.1.
#naliza la importancia de &ericles en el obierno de #tenas y la arquitectura del Partenón. %$plica la evolución de la fiura humana masculina en la escultura riea en las diferentes etapas artísticas. #naliza la simboloía de las deidades rieas. 3escribe la relación entre la escultura riea, romana, renacentista y neoclásica. ompara la evolución cronolóica de la cerámica riea desde el estilo eom/trico hasta el helenístico. ompara restos arqueolóicos de joyas y objetos en las diferentes culturas coetáneas a la cultura riea" fenicios, persas y eipcios. 3escribe las características del teatro rieo y su influencia en el teatro actual.
Bloque . %l 2mperio occidental" 0oma •
0oma. 'a ran cultura mediterránea.
•
%l arte etrusco. %lementos identificativos. 'a estructura política romana y su relación con el arte. 'a obra civil romana. #rquitectura. Easílica. >bras p!blicas.
• • • • • •
lasicismo e idealización en las esculturas y bustos de emperadores. 'a pintura romana. D/cnica del fresco. 'iteratura y el teatro romano. #rtes aplicadas" mobiliario, objetos y vestimentas.
.
-.
+alorar la importancia de la cultura romana en el mediterráneo y su trascendencia histórica posterior.
.. 0elaciona el nacimiento de la cultura romana y la influencia riea.
5.
%$plicar la importancia del latín como lenua com!n europea y su trascendencia en el arte. 2dentificar las obras arquitectónicas de la cultura romana a partir de la identificación visual de sus elementos principales. 0elacionar la basílica romana con las ilesias cristianas posteriores, analizando los planos de las plantas de diferentes edificios. +alorar la importancia t/cnica de los edificios romanos.
:. ;.
0elacionar esculturas romanas con su periodo cronolóico. #nalizar la t/cnica de la pintura al fresco y del mosaico.
=.
0elacionar el teatro romano y el teatro rieo.
?.
omparar las artes aplicadas de la cultura romana con las efectuadas en otros momentos y culturas diferentes.
. 4.
.-. onoce la aportación etrusca en el arte romano. .. Sit!a en el mapa del 8editerráneo las culturas riea, romana y fenicia. 2.1. 0elaciona la e$pansión política y artística romana con el empleo del latín y el derecho romano. 3.1. 2dentifica los elementos arquitectónicos y construcciones esenciales de la cultura romana. 4.1. ompara las basílicas del imperio romano y las ilesias construidas posteriormente. 5.1.
6.1. 7.1. 7.2.
8.1. 9.1. 9.2.
0elaciona el Panteón de Agripa con la iglesia de Santa María de las lores y con la Basílica de San Pedro del !aticano . onoce la evolución del retrato en la escultura romana. %$plica e identifica los elementos característicos de los diferentes estilos de la pintura romana. 3escribe la t/cnica del mosaico romano. 0elaciona el teatro actual con los teatros rieo y romano. %stablece la relación entre la historia de &ompeya y erculano y su influencia en el arte europeo posterior. omenta la vestimenta romana y su aplicación en la historia del arte posterior.
Bloque !. %l #rte +isiodo, &rerrománico e ispanomusulmán 9in del 2mperio 0omano de occidente. %l arrianismo. #rquitectura" p/rdida de la t/cnica arquitectónica romana. %l arte prerrománico asturiano. 'a escultura" relieves en los capiteles. D/cnicas. 8otivos iconoráficos. %l arte árabe en la península ib/rica. %l islamismo. %l arco de herradura. #rte mozárabe.
• • • • • •
•
'os códices miniados. 'a ilustración en peramino. D/cnicas. 2conorafía medieval. &eraminos y códices. Foyería visioda.
•
#rte de los pueblos del norte de %uropa. 1ormandos.
•
. -. . 4.
5.
0elacionar la situación social y el arte aplicado. #nalizar los templos visiodos y sus características principales. 2dentificar las claves e$presivas del arte visiodo. 3iferenciar el arte cristiano y árabe en la &enínsula 2b/rica.
2dentificar las características del arte islámico y su evolución en #l*#ndalus, así como sus construcciones más sinificativas.
1.1. 1.2. 2.1. 3.1. 4.1.
onoce las características del arte prerrománico asturiano, a trav/s de obras como S" M" del #aranco y S$ Miguel de %illo.
4.2.
2dentifica los principales monumentos del prerrománico espa
4.3.
0elaciona el arco de herradura y su empleo en el ar te árabe de la &. 2b/rica.
4.4.
#naliza y comenta la ilesia de San Miguel de Escalada.
5.1.
2dentifica los elementos esenciales del arte islámico.
5.2.
%$plica la evolución del arte hispanomusulmán durante la /poca califal, los reinos de taifas y el periodo nazarí. #naliza y comenta la Me&'uita de Córdo(a y la Alham(ra de )ranada. 0econoce las principales características de los artesonados de madera en ejemplos representativos" San *ulián de los Prados , San Ce(rián de Ma&ote y otros. #naliza el libro del #pocalipsis y su aplicación al arte de todos los tiempos. 0econoce la t/cnica de la pintura y escritura sobre peramino. 2dentifica y e$plica las características de la iconorafía medieval a partir de códices y peraminos representativos. %$plica la t/cnica de la joyería visioda a partir de fuentes historioráficas que reflejen piezas representativas" tesoro de )uarra&ar , fíbulas y otras joyas de menor tama
5.3.
:. ;.
#nalizar la t/cnica del artesonado de las cubiertas de madera en las ilesias espa
6.1.
=magen >1+ !oronaeces"into5> by 0anuel Parada /ópe& de !orselas# A% %[00[0, !entro para el 'studio y Difusión /ibres de la Historia del Arte, %ummer 1556## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+!oronae ile+!oronaeces"into5>#J ces"into5>#JP? P? =magen >2+ 8isigothic $ Pair of 'agle ;ibula $ 7alters IKK1>, IKK11 by Anonymous (8isigothic $ 7alters Art 0useum+ Home page =nfo about art:or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;i ia#org9:i.i9;ile+8isigothic le+8isigothic<$ <$ ,,K+ UPectoral of %enusret == by John !ampanaV de tutin$ common (John !ampana $ http+99:::#flic.r#com9photos9>53K6512*-5K9>I4K5K6I>59in9set$ 61>I6351K32>5621>9# Disponible bao la licencia !! @T 1#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+PectoralI+ UHar ley$Da"idsonDyna/o:ider1 ley$Da"idso nDyna/o:ider1 552V de ?P?amble $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+Harley$Da" ile+Harley$Da"idsonDy$ idsonDy$ na/o:ider1552#JP? =magen >3+ U%iyer$i -ebi $ 0uhammad liegt im Cran.enbett und unterh_lt sich mit ?abriel (, rechts neben ihm ;atima (V de /tfi Abdullah $ http+99:::#eslam#de9a http+99:::#eslam#de9arab9bildergal rab9bildergalerien9s9siyer< erien9s9siyer6+ Cabaa by Al$;assam $ http+99:::#flic.r#com9photos9al$ fassam9>56>K1I>19Rrig fassam9>56>K1I>19Rriginally inally from en#:i.ipedia\ description page is9:as here## /icensed under !! @T 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+Cabaa#pg ile+Cabaa#pg =magen >E+ %hattering isochamend by @usterof333 $ self$made deri"ed fromhttp+99:::#maproom#org9559K39present#php /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%hattering4+ Arco con arabescos en la Alhambra by -o machine readable author pro"ided# Ja"ier !arro assumed (based on copyright claims# $ -o machine readable source pro"ided# R:n :or. assumed (based on copyright claims## /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+Arcoa#pg
!r)ditos de las imágenes insertas
6
•
•
•
=magen 1>+ Planta de una me&quita, con estructura y elementos básicos# =magen propia bao dominio público# =magen 11+ 0oorish part of the 0e&quita, !ordoba (1234E44K>3 by %haun Dunphy from /indfield, [nited Cingdom $ 0oorish part of the 0e&quita, !ordoba# /icensed under !! @T$%A 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+0oorish3#pg =magen 12+ U-afarroa.o 0useoa, 'us.al HerriaV de 'us.alduna $ 0y o:n :or.# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+-a ia#org9:i.i9;ile+-afarroa.o<0u farroa.o<0useoa,<'u seoa,<'us.al
•
•
da
•
•
=magen 1K+ U!alifato de !órdoba $ >555V de G) y .riptonita $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;i dia#org9:i.i9;ile+!alifato555#s"g =magen 1I+ U0osque !ordobaV de Gimor 'spallargas $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 1#I "ía 7i.imedia
=magen 13+UGestero norte KV de 'scarlati $ D+{mm{>55P'-GS{Gestero norte K#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+Gestero by Haylli $ R:n :or.# @asada en un mapa precedente de 0iguel0G- en el dominio público## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0 s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ap&aresdIKa o by coma.ut $ ;lic.r# /icensed under !! @T$%A 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+E s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+E5I1II35<5eb 5I1II35<5eb1c>dIKadIKa+U/indaraa :indo:, the /iones Palace, Alhambra, ?ranadaV de /eronich $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+/indaraa<:indo:,os#JP? =magen 22+ 0A Dar al$0u. (!asa eal by %ombradeparra $ http+99:::#untadeandalucia#es9cultura9museos9!A0A9# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0 s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0A5 by !rates $ ;ile+'spaQa4>5#pg from this map, liberated to the public domain by the [ni"ersity of Gexas# /icensed under ?;D/ "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+Pen!2A +Pen!2ADnsula5#s"g =magen 2I+ U%anta 0aria del -arancoV# Publicado bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+%anta<0ar a#org9:i.i9;ile+%anta<0aria1 by -achosan $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%an%al"adorde8aldedios<>1#JP?
•
•
•
=magen 24+ UR"iedo croix 8ictoireV de Jaume de 7i.ipedia en franc)s $ Gransferido desde fr#:i.ipedia a !ommons## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+R"iedo4 by Jos) Antonio ?il 0artíne& from 8igo, %pain $ =glesia de %an 0iguel de 'scalada[ploaded by tm# /icensed under !! @T 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+=glesia4#pg =magen K>+ 0onasterio de %an 0iguel de 'scalada I3 by$dpc by Da"id Pere& $ R:n :or.# /icensed under !! @T 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0onasterio
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
=magen K1+ Gechumbre palacio reyes catolicos alaferia by 'scarlati $ D+{mm{>55P'-GS{Gechumbre palacio reyes catolicos alaferia#pg# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+GechumbreI>6 niV de -icolás P)re& $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+%annI>6nsitoK$5>$ >5, DD 2EV de Diego Delso# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gechumbrea,<15>K$5>$ >5,
>KIW>44I# Ghorbec.e, %igmaringen >44I, =%@- 2$ 644I$5K>K$># /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+0s15V de eal @iblioteca de %an /oren&o# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; ia#org9:i.i9;ile+@<'scorial< ile+@<'scorial<>15#pg >15#pg =magen I>+ @ ;acundus 11I" by ;acundus, pour ;erdinand =er de !astille et /eon et la reine %ancha $ 0adrid, @iblioteca -acional# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@<;acundus<11I"#pg =magen I1+ U@ambergApocalypse;olio5>5"7orship@eforeGhrone$ Rf?odV de Auftraggeber+ Auftraggeber+ Rtto ===# oder Heinrich ==# $ ;olio >5 "erso del Apocalipsis Apocalipsis de @amberg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+@ambergA ile+@ambergApocalypse;o$ pocalypse;o$ lio5>5"7orship@eforeGhroneRf?od#JP? =magen I2+ U@ Rsma >>6"V de 0artinus (%cribeNPetrus $ Archi"es de la !ath)drale# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@>6"#pg =magen IK+ U=chthysV de 0esser7oland, 'rin<%il"ersmith, Anon0oos $ =mage created by [ser+'rin %il"ersmith to replace =mage+=chthys#pg by [ser+=rmgard#[ploaded o"er the top of a similar image (:ithout text by 0esser7oland that :as redundant to =mage+=chthus#s"g# =mage+=chthus#s"g# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+=chthys#s" ile+=chthys#s"g g =magen II+ UCells;ol556"0adonna!hild 81V# Publicado bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Cells;ol556"0 Cells;ol556"0adonna!hi adonna!hild<81#pg ld<81#pg =magen I3+ [rnesportalen# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ dia#org9:i.i9;ile+[rnesportalen#p [rnesportalen#pg g =magen I6+ %derala :eather"ane by @erig $ R:n :or.# /icensed under ?;D/ "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ dia#org9:i.i9;ile+% % !2@3derala<:eather"ane#pg
=magen IE+ Planta ideal de una me&quita# Grabao propio puesto por el autor bao Dominio público# =magen I4+ @asilicasanpedro by /ocutus @org $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+@asilicasa ile+@asilicasanpedro#png npedro#png =magen 35+ U@ ;acundus >2IV de ;ranZais + ;acundus, pour ;erdinand =er de !astille et /eon et la reine %ancha $ eal @iblioteca de %an /oren&o# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons !ommons $ https+99commons#:i.i$ https+99commons#:i.i$ media#org9:i.i9;ile+@<;acun media#org9:i.i9;ile+@<;acundus<>2I#p dus<>2I#pg g
•
=magen 3>+ U@ 8alladolid 42V de R"eco (pour lFabb) %emporius $ photograph of c#465 parchment# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@<8alladolid<42#pg
!r)ditos de las imágenes insertas
E
Bloque " •
•
•
=magen de inicio del tema+ U0eister aus Gahull 55>V de Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0eister#pg =magen >+ Pirámide social del sistema estamental# =magen de elabo$ ración propia, perteneciente al dominio público# =magen 1+ U'urope map 44EV# Publicado bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía
•
•
7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+'urope
=magen 2+ uta del !amino de %antiago ;rances by ynus $ =mage created by me using =n.scape, based on =mage+'urope countries#s"g, by [ser+Ginta&ul## /icensed under !! @T$%A 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.i$ media#org9:i.i9;ile+uta
•
•
•
•
Gexto >+ !ita del Apocalipsis, obtenida de 7i.iquote# 8er+ https+99es#:i.i$ quote#org9:i.i9-ue"o1 !luny# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Dehio<1>1
•
=magen 3+ Dehio >4> !lair"aux# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+Dehio<>4>< +Dehio<>4>>V de arateman $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+0a"e<$ +0a"e<$ <0onasterio>#pg >>#pg =magen E+ Decoración del exterior del ábside de la !atedral de Jaca# Jaca $ !atedral $ Bbside $ !anecillos by 'celan $ R:n :or.# /icensed under ?;D/ "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#$ :i.imedia#org9:i.i9;ile+Ja :i.imedia#org9:i.i9;ile+Jaca<$b l<$<!2E>bside<$ side<$ 5+ %ant!ompostela1> by ?eorges Jansoone $ %elf$ photographed# /icensed under !! @T 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+%ant!ompo +%ant!ompostela1>#pg stela1>#pg =magen >>+ !atedral de %antiago de !ompostela desde a Gribuna by /ansbricae $ originally posted to ;lic.r as !atedral desde la Gribuna# /icensed under !! @T$%A 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+!atedral1+ Planta de la !atedral de %antiago de !ompostela+ dominio público# 8er+ http+99commons#:i.imedia http+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ #org9:i.i9;ile+%antiago$!a %antiago$!atedral$Planta# tedral$Planta#gif gif =magen >2+ estos del claustro del monasterio de san Juan de la PeQa#
•
•
•
•
•
•
•
=magen deri"ada de una fotografía bao licencia !reati"e !ommons, reali&ada por 'celan y distribuida a tra")s de 7i.imedia !ommons# 8er+ http+99commons#$ :i.imedia#org9:i.i9;ile+%ana< Pe!2@>a<$
•
=magen >K+ 8e&elay, interior+ 8)&elay 0adel inter D%!->I41 by Jan %o.ol $ self$published :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; ia#org9:i.i9;ile+8 ile+8 !2A4&elay<0adelI41#JP? =magen >I+ UH55>15K3$PV UH55>15K3$PV de JoJan $ Grabao propio# Disponible bao la
•
•
•
=magen >E+ !hapiteau$Daniel$%ainte$ad !hapiteau$Daniel$%ainte$adegonde$Po egonde$Poitiers itiers by !odex $ R:n
=magen 15+ ;rance la0adadleine8e&elay tympanum a by [n.no:n $ :i.ipedia commons# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+;rance+ U@attistero di parma, interno, lunetta 5I dio e tetramorfoV de =, %ail.o# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile ia#org9:i.i9;ile+@attistero
=magen 2I+ epresentación de septiembre en un calendario medie"al# Detalle de+ Panteón eal, @asílica de %an =sidoro de /eón# @ó"eda by Jos) /uis ;ilpo !abana $ R:n :or.# /icensed under !! @T 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ =magen 23+ %ddeutscher ?lasmaler 55> by %ddeutscher ?lasmaler $ Ghe
=magen 26+ U0eister "on %an 8itale in a"enna 552V de 0eister "on %an 8itale in a"enna $ Ghe Torc. Proect# @ao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0eister<"on<%an<8itale
=magen >4+ U/eón, !olegiata de %an =sidoro$P0 2KE2>V de P00aeyaert $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/e ia#org9:i.i9;ile+/e !2@2n,#pg
=magen 21+ U>2th$century un.no:n painters $ Altar frontal $ 7?A12I14V de [n.no:n 0aster, !atalan (acti"e >2th century in !atalonia $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; ia#org9:i.i9;ile+>2th$ ile+>2th$ century
Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## /icensed under Public Domain "ia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+% ia#org9:i.i9;ile+% !2@!ddeutscher#pg
=magen >6+ U%an 0artín de ;rómistaV de =, %antipere Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+%an<0art! dia#org9:i.i9;ile+%an<0art!2ADn
•
=magen 2>+ U>1th century un.no:n painters $ Ghe Annunciation to the %hepherds $ 7?A>4343V de Desconocido $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+>1 ia#org9:i.i9;ile+>1th4343# ?A>4343#pg pg
a#org9:i.i9;ile+Pante!2@2n<eal,<@as!2ADlica
=magen >3+ 0onestir de %anta 0aria de ipoll (1 by !arles Paredes $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0one s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0onestir
http+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0eister#pg =magen 25+ U>1th$century un.no:n painters $ Ghe ;ight bet:een Da"id and ?oliath $ 7?A>4341V @ao Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+>1 ia#org9:i.i9;ile+>1th$century4341#p ?A>4341#pg g
claustro+ Ascensión Ascensión y Pentecost)s+ dominio público # %to Dom de %il$>> by Juergen Cappenberg $ R:n :or. (o:n photo# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%to>#JP? e<%il$>>#JP? =magen 12+U!risto de don ;ernando y doQa %ancha (an"ersoV de Jos)$0anuel Jos)$0anuel @enito, 1 de febrero de 155I## Disponible bao la licencia !! @T$%A 1#I "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!ristoa<%ancha<(an"erso#pg =magen 1K+ 8)&elay$~glise de la 0adeleine$;aZade ouest by Daniel 8illafruela# $ R:n :or.## /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imed https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;i ia#org9:i.i9;ile+8 le+8 !2A4&elay$!2E4glise5K1E by [n.no:n $ Jastro: (155I# /icensed under Public Domain "ia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gree 5K1E#pgL9media9;ile+Gree5K1E#pg =magen 13+ !hartres1553 5E> by [rban $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!hartres1553 !hartres1553<5E>#pgL9m <5E>#pgL9media9;ile+!ha edia9;ile+!hartres rtres 1553<5E>#pg =magen 16+ Pórtico de la ?loria de la !atedral de %antiago de !ompostela# !ompostela# ;otografía del ususario de ;lic.r Pedronchi bao licencia !reati"e !ommons# 8er+ http+99:::#flic.r#com9photos9pedronchi9I>3263139in9set$ >6E>649lightbox9 =magen 1E+ U>1th century un.no:n painters $ 0urder of the =nnocents in @ethlehem $ 7?A>4346V de Desconocido $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about about art:or.# Disponible bao la licencia licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+>1th1th4346#pg A>4346#pg =magen 14+ Pantocrator de %ant !liment de Gall+ dominio público# 8er+
•
•
•
•
=magen 2E+ U!leric$Cnight$7or.manV U!leric$Cnight$7or.manV de Desconocido Desconocido $ http+99facul$ ty#uml#edu9ccarlsmith9teaching9K2#>5I9PD;s90edie"al15%ociety 15and15Architecture#pdf# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+!leric$Cnig ile+!leric$Cnight$7or.m ht$7or.man#pg an#pg =magen 24+ U!apitel'EV de Rsado $ Grabao propio# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9; dia#org9:i.i9;ile+!apitel'E# ile+!apitel'E#JP? JP? =magen K5+ UPlan#carcassonne#S===e#siecleV# Publicado bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Plan#carcas Plan#carcassonne#S===e#sie sonne#S===e#siecle#png cle#png =magen K>+ 'structura básica de un feudo# Grabao propio usando recursos de /ibreoffice# Dominio público#
!r)ditos de las imágenes insertas
4
Relación de imágenes y fotografías insertas en el texto pertenecientes al 2# cuatrimestre •
Aunque a lo largo del texto hay gráficos e imágenes elaborados o producidos por el autor, la mayoría de las imágenes insertas se han recabado de internet y pertenecen al Dominio Público (por lo que su uso, distribución, edición y copia es libre o se encuentran protegidas por licencias !reati"e !ommons# A conti$ nuación se ofrece un listado, ordenado por bloque temático y según el orden de inserción, en el que se puede comprobar el origen y tipo de licencia de cada una de ellas# %e ruega a terceros que, si quieren hacer uso de alguna de ellas, comprueben antes el tipo de licencia, la ruta de acceso a ellas en internet y, por último, se cercioren de las condiciones de reutili&ación# 'n un trabao tan amplio, es posible que se haya cometido algún error de atribución# %e ruega que si se detecta algún error en cuanto al tipo de licencia, derechos de uso, ubicación, etc#, sea comunicado al autor a tra")s del correo electrónico (esus#patino*escueladeartetala"era#com#
Portada del libro+ Amor y Psique, escultura de !ano"a# 8er+ Psyche re"i"ed /ou"re 0>666 by Antonio !ano"a (=talian, >6I6W >E11 $ Jastro: (1556# /icensed under Public Domain "ia !ommons
=magen de inicio del tema+ U/a oración en el huerto con el donante /uis = de RrleansV de Desconocido (•!olart de /aonM $ http+99:::#museodelprado#es9imagen9alta53#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/a+ utas del comercio baomedie"al# /ate 0edie"al Grade outes by /ampman $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/ate<0edie"al
•
•
=magen 1+ Difusión de la Peste -egra# U@ubonic plague$esV de deri"ati"e :or.+ AndyEI6>4@ubonic4 $ ;ile+Pestilence spreading >2K6$>2I> europe#png@u$ bonic
•
•
=magen K+ https+99upload#:i.imedia#org9:i.ipedia9commons9292c9'uropesmlV de H‚.an %"ensson (Sauxa $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T 1#I "ía
=magen >1+ U!atedral toledo11KV de -o machine$readable author pro"ided# Papix assumed (based on copyright claims# $ -o machine$ readable source pro"ided# R:n :or. assumed (based on copyright claims## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!atedral2+ U/iebfrauen.irche, Gier (by Pudele.V de Pudele. (0arcin %&ala $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/iebfrauen.irche,K+ !ath)drale -otre$Dame de Paris 15>> by %.ouame $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!ath!2A4drale<-otre$ Dame>#pg =magen >I+ U%t chapelle lo:erV# Publicado bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%t3+ U%ainte !hapelle $ [pper le"el >V de Didier @ (%am36fr $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 1#I "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%ainte#pg =magen >6+ U%te!hapelle "on -V# Publicado bao la licencia !! @T$ %A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%te!hapelle<"on<-#JP? =magen >E+ U@ath#abbey#fan#"ault#arpV de -o machine$readable author pro"ided# Arpingstone assumed (based on copyright claims# $ -o machine$readable source pro"ided# R:n :or. assumed (based on copyright claims## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@ath#abbey#fan#"ault#arp#pg =magen >4+ =glesia del monasterio de %an Juan de los eyes, Goledo, 'spaQa by ]uerubin %aldaQa %anche& $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+=glesiaa#pg =magen 15+ '"olución de la arquitectura gótica# =magen de elabo$ ración propia, bao licencia !reati"e !ommons !! @T$%A 2#5# =magen 1>+ U=nterior de la !atedral de /eónV de -acho Graseira $ ;otografía# Disponible bao la licencia ?;D/ "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+=nterior1V de !arlos Delgado# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!ath !2A4drale<-otre$Dame1#pg =magen 12+ Rldambt 512 by C# %iere"eld $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Rldambt<512#pg =magen 1K+ U%urname$i Hmayun $ glassblo:ers paradeV de -a..a… Rsman $ Disco"er =slamic Art# Place+ 0useum 7ith -o ;rontiers# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%urname$i $ %ainte !hapelle (d)tail "itrail by /ui&a ;ediuc $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+PA555EI44><$ <%aintea$K5#pg
!r)ditos de las imágenes insertas
>5
•
•
•
•
•
•
•
•
=magen 16+UAnge au sourireV de 8assil $ Grabao propio# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+AngeV de A.oliasni.off $ Grabao propio# Disponible bao la licencia ?;D/ "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%alis$ bury!athedral#JP? =magen 14+ UDion $ !hartreuse de !hampmol $ Portail >V de !hristophe#;inot $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$ %A 1#I "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Dion<$ #pg =magen 25+ %epulcro doncel de sigen&a by 0anuel Parada /ópe& de !orselas, [ser+0anuel de !orselas, A% %[00[0, !entro para el 'studio y Difusión /ibres de la Historia del Arte $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%epulcro+Amiens cathedral %on et lumiƒre 551 by 0attana $ R:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Amiens
•
=magen 23+UPsalter of @lanche of !astileV de Anónimo $ http+99:::#:ga#hu9art9&gothic9miniatur9>15>$1I5954f<>155#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $
•
https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Psalter
•
•
•
•
•
•
•
•
=magen 26+ ?iotto di @ondone $ -o# 2> %cenes from the /ife of !hrist $ >I# Ghe Arrest of !hrist (Ciss of Judas $ 7?A541>3 ad by ?iotto $ 7eb ?allery of Art+ =mage \ 7i.imedia !ommons# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?iotto<%cenesI#3K2IV de oger "an der 7eyden (>2449>K55W>K3K $ https+99:::#museodelprado#es9imagen9alta#p g# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+7eyden$ descendimiento$prado$!a$>K2I#pg =magen K5+ Duccio di @uoninsegna $ Ghe -ati"ity :ith the Prophets =saiah and '&e.iel $ ?oogle Art Proect by Duccio $ 8:;hxyyi$ Hc15]A at ?oogle !ultural =nstitute, &oom le"el maximum# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Duccio+ Paris -otre$Dame %outh Gransept 5K by [oaei> $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Paris<-otre$ Dame<%outh6-e: Tor. !ity %t Patric. !athedralV de =, /aslo$ "arga# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+5I>6-e:245W>KK> $ 7eb site of -ational ?allery, /ondon# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+8an<'yc.<$
=magen K6+ /imbourg brothers $ /es trƒs riches heures du Duc de @erry $ Juin (June $ 7?A>2512 by /imbourg brothers $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/imbourg2512#pg =magen KE+ D)part pour un pƒlerinage $ Petites Heures du duc de @erry $ @-; /at>E5>K f1EE" by /imbourg brothers $ ?allica# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+D!2A4partE5>K45I (>KI4665IKE5V de =nternet Archi"e @oo. =mages $ https+99:::#flic.r#com9photos9inter$ netarchi"eboo.images9>KI4665IKE59%ource boo. page+ https+99archi"e#org9stream9geschichtedes.os51rose9geschicht$ edes.os51roseLpage9n>I39mode9>up# Disponible bao la licencia -o restrictions "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?eschichte45I<(>KI4665IKE5#pg
=magen I5+ A nun, traditionally identified as %uor 0aria !eleste, 7ellcome 855>6E5K by http+99:ellcomeimages#org9indexplus9obfa1aa6ceK11Eb6I#pg?allery+ http+99:ellcomeimages#org9indexplus9image9855>6E5K#html# /icensed under !! @T K#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+A6E5K#pgL9media9;ile+A6E5K#pg =magen I>+ UArles$Cathedrale$%t#Grophime$Das an rmische %tadttore erinnernde Portal &eigt als &entralesGhema das 7eltgericht nebst des gan&en @ilder.reises der heilsgeschichtlichen /ehre#V de Heilfort %teffen $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Arles$Cathedrale$ %t#Grophime$Daso#pg =magen IK+ UGoledo 8irgen !oroV de Gostie>K $ ;lic.r# Disponible bao la licencia !! @T 1#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Goledo<8irgen
Bloque % •
•
•
•
•
•
=magen de inicio del tema+ U551Gempietto$%an$Pietro$in$0ontorio$ omeV de ]uino. $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+551Gempietto$%an$Pietro$in$ 0ontorio$ome#pg =magen >+ 0ap of =taly (>K4K$ca by 0apK4K$it#s"g# /icensed under Public domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0apK4K$ca#s"g =magen 1+ !oncepción renacentista de la Historia# =magen de elabo$ ración propia puesta por el autor bao Dominio Público# =magen 2+ Andrea 0antegna 5E4 by Andrea 0antegna $ Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Andrea<0antegna<5E4#pg =magen K+ ;ra Angelico, la Anunciación del Prado+ dominio público# http+99es#:i.ipedia#org9:i.i9Archi"o+;ra
!r)ditos de las imágenes insertas
>>
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%elbstportr !2AKt,5+ U?attamelataV# Publicado bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?attamelata#pg =magen >>+ !ambios en la arquitectura del enacimiento con respecto al ?ótico# =magen de elaboración propia puesta por el autor bao Dominio Público# =magen >1+UAra Pacis omV de 0anfred Heyde $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Ara2+ 'xterior del Palacio 0edici iccardi+ Pala&&o 0edici iccardi by night 5> by sail.o $ R:n :or. (my camera# /icensed under !! @T 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+Pala&&o<0edici<iccardi#JP? =magen >K+ U2K5I0odello%Andrea0anto"aV de ?eobia $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A K#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+2K5I0odello$ %Andrea0anto"a#pgL9media9;ile+2K5I0odello%Andrea0anto"a#pg =magen >I+ 8illa otonda, de Palladio+ 8illa otonda side by %tefan @auer, http+99:::#ferras#at $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+8illa<otonda3+;lorence !athedral by ;lorian Hir&inger $ http+99:::#fh$ ap#com $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+;lorence6+ %anto %pirito, inside > by %ail.o $ R:n :or.# /icensed under !! @T 1#I "ia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%anto<%pirito,#JP? L9media9;ile+%anto<%pirito,#JP? =magen >E+ Gempietto@ramante# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gempietto@ramante#pg =magen >4+ @asilica di %an ?iorgio 0aggiore (8enice by Didier Descouens $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@asilica+ U=mage$?olden ratio lineV de 'isnel $ en+;ile+?olden ratio
=magen 11+ Desarrollo de un rectángulo dorado a partir del m)todo de 'uclides# !uatro imágenes de elaboración propia puestas por el autor bao Dominio Público# =magen 12+ U?olden spiral in rectanglesV de /ui& eal $ Grabao propio# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?olden
•
=magen 16+ !aracterísticas de la escultura del enacimiento# =magen de elaboración propia puesta por el autor bao Dominio Público# =magen 1E+ UDetalle en Puerta Paraíso, @aptisterio de %an ?io"ani I, ;lorenciaV de -o machine$readable author pro"ided# Ja"ier !arro assumed (based on copyright claims# $ -o machine$readable source pro"ided# R:n :or. assumed (based on copyright claims## Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+DetalleK>3$>6, @argello ;loren&$5> by ufusK3 $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%t#K>3 $>6,<@argello<;loren&$5>#pg =magen 25+ Donatello, maria maddalena 5> by =, %ail.o# /icensed under !! @T 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+Donatello,#JP? =magen 2>+;lorence $ Da"id by Donatello by Patric. A# odgers $ originally posted to ;lic.r as ;lorence $ Da"id by Donatello# /icensed under !! @T$%A 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+;lorence<$V de =, %ail.o# Disponible bao la licencia !! @T 1#I "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.i$ media#org9:i.i9;ile+!antoria#JP? =magen 22+ @artolomeo !olleoni di Andrea 8errocchio laterale by Ghis Photo :as ta.en by 7olfgang 0oroder#;eel free to use my photos, but please mention me as the author and send me a message#Ghis image is not public domain# Please respect the copyright protection# =t may only be used according to the rules mentioned here# Ghis specifically excludes use in social media, if applicable terms of the licenses listed here not appropriate#Please do not upload an updated image here :ithout consultation :ith the Author# Ghe author :ould li.e to ma.e corrections only at his o:n source# Ghis ensures that the changes are preser"ed#Please if you thin. that any changes should be required, please inform the author#Rther:ise you can upload a ne: image :ith a ne: name# Please use one of the templates deri"ati"e or extract# $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@artolomeo51K4V de @eno&&o ?o&&oli $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@eno&&o51K4#pg =magen K5+ 0asaccio expulsion$>K16 by 0asaccio $ Rriginal source+ http+99:::#aparthistory$ design#com9>3thK16#pg
•
•
•
=magen K>+ 0asaccio6 by 0asaccio $ http+99:::#christusrex#org9:::19art9tributo#htm# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+0asaccio6#pg =magen K1+ 0asaccio# Grinity# %cheme of linear perspecti"e# by 0asaccio $ scan# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0asaccio#
!r)ditos de las imágenes insertas
>1
•
•
=magen KK+ ;ra Angelico 5K2 by ˆˆcreator+‰PermissionNv>wŠŠ $ Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@- 2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+;ra
•
•
https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Piero,
=magen K3+ UPiero della ;rancesca 5K3V de Piero della ;rancesca $ Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@- 2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia
=magen K6+ UPiero, Double portrait of the Du.es of [rbino 52V de Piero della ;rancesca $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Piero,K359# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+@otticelli$prima"era#pg =magen K4+ @otticcelli, %andro $ Ghe Punishment of Corah and the %toning of 0oses and Aaron $ >KE>$E1 by %andro @otticelli $ 7eb ?allery of Art+ =mage =nfo about art:or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@otticcelli,<%andro<$ KE>$E1#pg =magen I5+ @otticelli [ffi&i 26 by %andro @otticelli $ http+99mu"tor#bt.#pp.e#hu9renes&ans&9@otticelli<>KE2$EI150agni$ ficat150adonna#JP?# /icensed under Public Domain "ia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@otticelli<[ffi&i<26#pg =magen I>+ %andro @otticelli $ /a nascita di 8enere $ ?oogle Art Proect $ edited by %andro @otticelli $/icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%andro<@otticelli<$
+ U/a ;ornarinaV de afael %an&io Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/a<;ornarina#pg
•
=magen 31+ U/a scuola di AteneV de afael %an&io $ ;ile+%an&io 5>#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $
•
•
•
•
•
•
•
https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/a5## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+!arlos<851V de Gi&iano $ Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@- 2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gi&ian<>51#pg =magen 3E+ U'l /a"atorio (GintorettoV de Gintoretto $ http+99:::#museodelprado#es9imagen9alta2 by Paolo 8eronese $ amaR:n :or.# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+0oses2#pg =magen 65+ Paolo 8eronese $ Ghe 0adonna of the !uccina ;amily $ ?oogle Art Proect by Paolo 8eronese $ 6A?5bmDA1[H@S: at ?oogle !ultural =nstitute, &oom le"el maximum# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedi$ a#org9:i.i9;ile+Paolo<8eronese<$ + UD'%P'V de Rriginal uploader :as !lattuc at en#:i.ipedia $ Rriginally from en#:i.ipedia\ description page is9:as here## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+D'%P'#pg =magen 61+ ?io"anni Pierluigi da Palestrina# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?io"anni
•
•
•
•
•
•
•
=magen 62+ U8iola da gambaV de de+user+0atthias#?ruber resampled this "ersion from =mage+8iola da gamba orginal#png $ german 7i.ipedia de+@ild+8iola da gamba#png, original from %yntagma musicumRriginal [ploader :as 0atthias#?ruber (tal. at >>+26, 2># 0ai 155K## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+8iola423 5> by /uis ?arcía# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Arca423<5>#pg =magen 66+ @ottega fiorentina, cassapanca, >II5$>355 ca# by %ail.o $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@ottegaII5$>3555#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@- 2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+'l by Dorieo $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@argue !2@>o#JP?
•
=magen E5+ @argueQo $ 0useo de @ellas Artes de 8alencia by Dorieo $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@argue !2@>o<$<0useo
!r)ditos de las imágenes insertas
>2
Bloque 1& •
•
•
•
•
=magen de inicio del tema+ FDa"idF by 0ichelangelo J@[>K by Jrg @ittner [nna $ R:n :or.# /icensed under !! @T 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+16Da"id 16K#JP? =magen >+ 0ichelangelo portrait by 0arcello 8enusti $ Ghis file is lac.ing source information#Please edit this fileFs description and pro"ide a source# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangeloK4K$es by %hado:xfox $ R:n :or. based on+;ile+0ap of =taly (>K4K$it#s"g;ile+=talia >K4K#s"g;ile+=taly >K4K shepherd#pg# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+=talia<>K4K$es#s"g
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
=magen K+ 0ichelangelo, sagresti nuo"a 5> di 0ichelangelo $ [mberto @aldini, 0ichelangelo scultore, i&&oli, 0ilano >462# !on licen&a Pubblico dominio tramite 7i.ipedia $ https+99it#:i.ipedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo,#pg
•
=magen I+ 0ichelangelo @uonarroti head# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo<@uonarroti
=magen 3+ 'e cronológico de la obra de 0iguel Bngel# =magen de elaboración propia puesta por el autor bao licencia !reati"e !ommons 2#5 Atribución$-o comercial$ !ompartir igual =magen 6+ U@uonarotti$%/oren&o;acV de 0iguel Bngel $ http+99:::#s$ cultura$italiana#com9?alleria90ichelangelo9# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@uonarotti$%/oren&o;ac#pg =magen E+ U@ossen:er.V# Publicado bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@ossen:er.#pg =magen 4+ U0ichelangelo @uonarroti Pia&&a !ampidoglioV de in.ub5# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo<@uonarroti5+ UPalais ;arneseV de 0yrabella $ Grabao propio# Dispo$ nible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Palais<;arnese#pg =magen >>+ U%tPetersDomePDV de 7olfgang %tuc. 9 de+ ;otograf+ 7olfgang %tuc. $ clip of photograph ta.en by 7olfgang %tuc. 9 de+ ]uelle+ 'igenes ;oto# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+%tPetersDomePD#pg =magen >1+ UGhe Gorment of %aint Anthony (0ichelangeloV de 0iguel Bngel $ Cimball Art 0useum# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.ime$ dia#org9:i.i9;ile+Ghe2+ U0ichelangelo @uonarroti $ Gondo Doni $ ?oogle Art ProectV de 0iguel Bngel $ m:'x>GT>xbJ!:g at ?oogle !ultural =nstitute, &oom le"el maximum# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo<@uonarroti<$ K+ U/ightmatter %istine !hapel ceilingV de v>w# Disponible bao la licencia !! @T 1#I "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/ightmatter<%istineI+ UGhe !reation of Adam$>V de 0ichelangelo @uonarroti %imoni $ v>w# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $
•
•
•
>III ca#, da %# osalia a palestrina 52 by %ail.o $ R:n :or.# /icensed under !! @T 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangeloIII
•
•
=magen >3+ UDelphic%ibyl@y0ichelangeloV de 0iguel Bngel Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Delphic%ibyl@y0ichelangelo#pg =magen >6+ U/ast Judgement (0ichelangeloV de 0iguel Bngel $ %ee belo:# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/ast
•
•
•
=magen >E+ UGecho %acristía GoledoV de /uca ?iordano $ ;lic.r# Disponible bao la licencia !! @T 1#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gecho<%acrist !2ADa4+ U@uonarotti$scalaV de 0iguel Bngel $ :::#a.g$images#$ co#u.9###9 rabattidomingie#html# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@uonarotti$scala#pg =magen 15+ U0ichelangelo @acchusV de http+99en#:i.ipedia#org9:i.i9[ser+Attilios $ http+99en#:i.ipedia#org9:i.i9=mage+0ichelangelo<@acchus#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons
=magen 14+ U0ichelangelo pietX rondaniniV de Paolo da eggio $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo
Bloque 11 •
•
•
https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Ghe#pg •
$ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo<@acchus#pg =magen 1>+ U0ichelangeloFs PietX, %t PeterFs @asilica (>K4EW44V de Juan 0 omero $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$ %A K#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0ichelangelo16sK4E'1E54244#pg =magen 11+ UFDa"idF by 0ichelangelo J@[52V de Jrg @ittner [nna $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+16Da"id 16 by ufusK3 $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?rabmal<"on#pg =magen 1I+ ;loren& $ -eue %a.ristei ?rabmal /oren&o == by abe‡ $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+;loren&<$ <-eue<%a.ristei
•
=magen de inicio del tema+ UPortrait of Philip == of %pain by %ofonisba Anguissola $ 551bV de %ofonisba Anguissola $ 0useo del Prado# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Portrait+ /a$catedral$de$%ego"ia$desde$el$aire by 0cPolu $ =mage ta.en by the user from a balloon and uploaded to ;lic.r# Ghe user changed its license to a commons$compatible one under request## /icensed under !! @T$%A 1#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+/a$catedral$de$%ego"ia$ desde$el$aire#pg =magen 1+ U'mpire$oman$'mperor$!harles$8V de Rriginal by /ucio silla, modification by Paul1 $ 0odification of 'uropa51#pg# Disponible bao la licencia !! @T$%A 2#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+'mpire$oman$'mperor$ !harles$8#pg =magen 2+ 'squema de las etapas del enacimiento en 'spaQa# ?ráfico de elaboración propia puesto por el autor bao dominio público#
•
•
=magen K+ 'e cronológico comparado del enacimiento en 'spaQa con respecto al italiano# ?ráfico de elaboración propia puesto por el autor bao dominio público# =magen I+ U0artirio de %an 0auricio 'l ?recoV de 'l ?reco $ !olec$ ciones reales, Patrimonio -acional de 'spaQa## Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0artirio
•
•
•
=magen 3+ UGi&ian 5E>V de Gi&iano $ Rfficial Prado lin.# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gi&ian<5E>#pg =magen 6+ Gi&ian 533 by Ghis file is lac.ing author information# $ Ghe Torc. Proect+ >5#555 0eister:er.e der 0alerei# D8D$R0, 1551# =%@- 2423>11151# Distributed by D='!G0'D=A Publishing ?mbH## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Gi&ian<533#pg =magen E+ !ogolludo Pal Duques de 0edinacelli front "ie:#
!r)ditos de las imágenes insertas
>K
•
•
•
•
•
•
/icensed under !! @T 1#I "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!ogolludo5+ U?ranada Alhambra Palacio !arlos 8 'xteriorV de ;ernando 0artín $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$ %A 1#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?ranada>+ U?ranada Alhambra Palacio !arlos 8 =nteriorV de ;ernando 0artín $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !! @T$ %A 1#5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+?ranada1+ U;acade monastery %an /oren&o de 'l 'scorial %painV de Jebulon $ Grabao propio# Disponible bao la licencia !!5 "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+;acade2+ 'scorial$monasterio$5> by @asilio $ http+99:::#acta#es9articulos5E>#pdf# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+'scorial$monasterio$5>#png =magen >K+ @erruguete $ %an @enito godo $ 15>K565I primero by /uis
=magen >I+ Alonso @erruguete $ %acrificio de =saac by Dorieo $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Alonso<@erruguete<$<%acri$ ficio3+ 0atirio de %an %ebastian (Alonso @erruguete by /ocutus @org# /icensed under !! @T$%A 2#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.i$ media#org9:i.i9;ile+0atirio
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
=magen >E+ U!enotafio de !arlos = de 'spaQa y su familiaV de /ancastermerrinEE $ Grabao propio# Disponible bao la licencia ?;D/ "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!enotafioa4+ @ode /uca della obbia 51 by 0iguel Hermoso !uesta $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@odeo#pg =magen 1>+ U0acip$santa inesV de Juan 8icente 0asip $ http+99:::#museodelprado#es9coleccion9galeria$on$line9galeria$on$ line9&oom9>9obra9martirio$de$santa$ines9oimg959# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+0acip$santaI13$>I64 $ http+99:::#museodelprado#es9uploads9tx5>1#pg# Disponible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@autismo## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+@errugueteKI5W>I>3 or follo:er $ :::#museodelprado#es + Home + =nfo + Pic# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $
•
•
=magen 13+ Jheronimus @osch 512 by Hieronymus @osch (circa >KI5W>I>3 $ Ghis file has been extracted from another file+ Ghe ?arden of 'arthly Delights by @osch High esolution#pg## /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $ https+99common$ s#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Jheronimus<@osch<512#pg =magen 16+ 'l ?reco $ %t /u.e Painting the 8irgin $ ?oogle Art Proect by 'l ?reco $ S:'TI1/bA-.n-g at ?oogle !ultural =nstitute, &oom le"el maximum# /icensed under Public Domain "ia 7i.imedia !ommons $
=magen de inicio del tema+ Apollo ` Daphne %eptember 15>I$>a by Al"es$ gaspar $ R:n :or.# /icensed under !! @T$%A K#5 "ia 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+Apollo<13I$ >a#pg
•
•
•
•
•
•
=magen >+ U!olonisation >E55V de Jluisrs $ Grabao propio# Dispo$ nible bao la licencia Dominio público "ía 7i.imedia !ommons $ https+99commons#:i.imedia#org9:i.i9;ile+!olonisation<>E55#png =magen 1+ 'structura social del antiguo )gimen# =magen de elabo$ ración propia puesta por el autor bao dominio público# =magen 2+ @y 'urope