1.0
PENDAHULUAN
Malaysia telah mewarisi sistem Raja Berperlembagaan (constitutional monarchy) sejak mencapai mencapai kemerdekaan kemerdekaan pada tahun 1957. Salah satu ciri ciri utama sistem ini ialah ialah pihak pemerintah harus dibentuk berasaskan pemilihan yang dibuat sendiri oleh rakyat. Lantaran Lantaran itu, sebagai sebuah negara yang mengamalkan mengamalkan sistem sistem demokrasi demokrasi dalam proses proses pemilihan pemilihan pucuk pimpinan dan pemerintah pemerintahan, an, Artikel Artikel 114 Perlembaga Perlembagaan an Persekutuan Persekutuan telah menetapkan agar diadakan pilihan raya setiap lima lima tahun sekali. Justeru itu, dengan kata-kata lain, rakyat diberi mandat melalui proses pembuangan undi untuk menentukan pimpinan pimpinan negara. Sehubungan Sehubungan dengan itu, menurut menurut Ghazali Ghazali Mayudin ( 2009 ), oleh kerana demokrasi demokrasi itu sendiri sendiri asalnya asalnya bermaksud “ pemerintahan pemerintahan oleh rakyat rakyat ”, maka pilihan raya merupakan amalan amalan yang tidak dapat dielakkan di dalam sebuah negara yang mendakwa mendakwa mengamalkan mengamalkan sistem demokrasi demokrasi .
Melalui Melalui pilihan raya rakyat rakyat berpeluang berpeluang
menyatakan pilihan mereka di kalangan calon atau parti parti politik yang bertanding. Selain daripada itu, ia juga memberi peluang kepada rakyat untuk menggantikan pemimpin atau parti lain yang dianggap lebih sesuai. Lazimnya, parti-parti politik akan bertanding bagi merebut seberapa banyak yang mungkin mungkin kerusi di Parlimen Parlimen dan Dewan Undangan Undangan Negeri ( DUN ). Pemilihan Pemilihan adalah adalah berdasarkan kepada kemenangan melalui kiraan undi terbanyak atau majoriti mudah yang dicapa dicapaii oleh oleh indivi individu-i du-indi ndivid vidu u yang yang telah telah dicalo dicalonka nkan n oleh oleh partiparti-par parti ti politi politik k untuk untuk bertanding bertanding dalam pilihan pilihan raya umum dan negeri. Pemilihan Pemilihan parti politik politik pemerintah pemerintah di pering peringkat kat Persek Persekutu utuan an adalah adalah ditent ditentukan ukan melalu melaluii kemenan kemenangan gan dua per tiga tiga daripa daripada da jumlah kerusi Parlimen atau kemenangan dua per tiga daripada jumlah kerusi DUN di peringkat peringkat negeri oleh sesebuah parti parti politik. Kemenangan Kemenangan dua pertiga daripada kerusikerusikerusi yang dipertandi dipertandingkan ngkan akan melayakkan melayakkan sesebuah parti politik politik itu membentuk kerajaan sama ada di peringkat pusat atau negeri. Parti politik politik yang memperoleh majoriti majoriti dua pertiga kerusi akan memerintah memerintah bagi tempoh selama lima tahun sehinggalah sehinggalah pilihan raya umum berikutnya diadakan.
Page 1 of 22
2.0
KONSEP PARTI POLITIK
Menurut Edmund Burke ( Rodee : 1983 ), parti politik boleh didefinisikan sebagai sekumpulan manusia yang bersetuju di atas sesuatu prinsip yang membolehkan mereka berkhidmat berkhidmat kepada negara. negara.
Selain Selain daripada itu, ia juga dapat diertikan diertikan sebagai satu satu
kumpul kumpulan an indivi individu du yang yang tersus tersusun un dan mempunyai mempunyai hasrat hasrat untuk untuk berkuas berkuasa. a.
Juster Justeru, u,
melalui melalui kuasa kuasa terseb tersebut ut mereka mereka akan akan memper memperole oleh h keuntun keuntungan gan dari dari aspek aspek kawala kawalan n sepenuhnya sepenuhnya terhadap terhadap kuasa yang dimiliki. dimiliki. Syed Ahmad Ahmad (1995) pula ketika memetik memetik definisi-definisi yang terdapat di dalam buku karya Peter B. Harris telah menggariskan beberapa beberapa pengertian pengertian mengenai parti politik. politik.
Antara pengertia pengertian n parti politik menurut menurut
beliau ialah:-
i)
Par Parti ial ialah ah sat satu badan badan ora orang ng-o -orrang ang yang yang ber berssatu atu untu untuk k bers bersam amaa membina kepentingan negara melalui prinsip-prinsip tertentu yang mereka setuju bersama;
ii) ii)
Part Partii iala ialah h kum kumpul pulan an denga dengan n pen penyo yoko kong ng-p -pen enyo yoko kongn ngnya ya berp berpeg egang ang kepada prinsip-prinsip yang sama;
iii) ii)
Par Parti ial ialah ah
satu atu kump kumpul ulan an yan yang g ters tersus usun un dan dan ber berus usah ahaa unt untuk
menguasai kedudukan individu dan dasar sesuatu kerajaan; iv) iv)
Part Partii ial ialah ah sat satu u kump kumpul ulan an kua kuasa sa yang yang stat status usny nyaa tela telah h dira dirasm smik ikan an,, dan ia berfungsi berfungsi sebahagian daripada rejim rejim pemerintahan;
v)
Parti ialah org organis nisasi asi tetap dan berterusa usan sebilangan orang berminat untuk menguasai kuasa atau terus menyimpannya;
vi) vi)
Part Partii iala ialah h manamana-ma mana na kump kumpul ulan an,, walau walaupu pun n tidak tidak ters tersus usun un rapi rapi tetapi tetapi berusa berusaha ha untuk untuk memili memilih h pemega pemegang-p ng-peme emegan gang g jawata jawatan n kerajaan di bawah sesuatu label tertentu.
Page 2 of 22
Sejarah kemunculan parti-parti politik dikatakan bermula di Eropah dan sangat berkait rapat dengan kemunculan kerajaan perwakilan ( representative government ) serta perl perlua uasa san n kuas kuasaa hak mengu mengundi ndi kepad kepadaa pelb pelbag agai ai golon golongan gan masy masyar arak akat at ( Ghaza Ghazali li Mayudin Mayudin : 2009 ). Senario Senario ini timbul susulan susulan daripada keruntuhan keruntuhan institusi institusi istana istana dan gereja seperti yang berlaku di England. Keadaan tersebut telah menyebabkan penubuhan dewan perwakilan dan parti-parti parti-parti berkembang berkembang begitu begitu pesat sehingga mengakibatkan mengakibatkan ketidakmampuannya menampung jumlah keahlian yang semakin bertambah. Justeru itu, maka wujudlah wujudlah perkumpulan perkumpulan parti-parti parti-parti politik politik yang semakin semakin membesar membesar dan mampu menampung jumlah pertambahan ahli yang besar. Jika di Eropah Eropah kemunculan parti-parti politi politik k mempuny mempunyai ai kaitan kaitan dengan dengan semaki semakin n demokr demokrati atikny knyaa sistem sistem pemeri pemerinta ntahan han dan meluasnya hak mengundi, di negara-negara membangun pula perkembangannya dapat dilihat dilihat dari perspektif perspektif yang berbeza. Menurut Menurut Ghazali Mayudin Mayudin ( 2009 ), rata-rata rata-rata parti politi politik k yang yang ditubuh ditubuhkan kan di negaranegara-neg negara ara terseb tersebut ut bermot bermotifk ifkan an perjua perjuanga ngan n untuk untuk mendapa mendapatka tkan n kemerd kemerdeka ekaan an atau atau membeba membebaska skan n negara negara dari dari penjaj penjajaha ahan n kuasa kuasa
barat barat
seperti Perikatan di Tanah Melayu, Parti Kongres di India dan Parti Nasional Indonesia . Satu hakikat yang tidak dapat dinafikan adalah parti politik terdapat dalam hampir seluruh negara di dunia, tidak kiralah sistem politik apa yang menjadi amalan sesebuah negara negara itu sama sama ada demokras demokrasii atau atau bukan bukan demokr demokrasi asi.. nega negara ra
yang yang
meng mengam amal alka kan n
kons konsep ep
memben membenark arkan an kewujud kewujudan an parti politik. politik.
peme pemeri rint ntah ahan an
Walau Walau bagaima bagaimanap napun un hanya hanya mona monark rkii
saha sahaja ja
yang yang
tida tidak k
Dalam Dalam sebuah negara negara yang yang mengam mengamalka alkan n
demokr demokrasi asi,, kewuju kewujudan dan parti parti politi politik k memang memang tidak tidak dapat dapat dielak dielakkan kan,, malah malah diangg dianggap ap sebag sebagai ai satu satu keme kemest stia ian. n.
Kead Keadaa aan n ini ini dije dijela lask skan an oleh oleh M.G. M.G. Rosk Roskin in (199 (1994) 4) yang yang
merumuskan bahawa sesebuah negara itu tidak dianggap sebagai mengamalkan sistem demokrasi andainya tidak terdapat parti-parti parti-parti politik yang bersaing sesame mereka untuk untuk mendapatkan mendapatkan kuasa. Justeru Justeru itu, walau apa tujuan penubuhannya penubuhannya,, ternyata ternyata kewujudan parti adalah penting kerana ia mampu menjalankan fungsi-fungsi tertentu.
Page 3 of 22
Sehubungan dengan itu, Syed Ahmad (1995) telah menggariskan lapan fungsi parti politik iaitu :-
i)
Part Partii meny menyat atuk ukan an,, menye menyena nang ngka kan n dan mens mensta tabi bilk lkan an pros proses es par parti ti pol polit itik ik.. Ia membawa membawa berbag berbagai ai golong golongan an manusi manusiaa dengan dengan latar latar belakan belakang g yang yang berbeza ke arah satu struktur struktur yang lebih padu dan bererti. Jelasnya, parti memainkan peranan sebagai ( a common denominator );
ii) ii)
Part Partii beru berusa saha ha men mendap dapat atkan kan kua kuasa sa,, dan dan just juster eru u itu itu akan akan cuba cuba menda mendapa patk tkan an soko sokong ngan an
sel seluas uas-lua -luasn sny ya.
mengumpulkan
Dal Dalam
kepentingan
kont kontek ekss
ini, ni,
masing-masing
merek erekaa dan
akan akan cuba
mengharmonikannya agar setiap jurang perbezaan mampu dikurangkan. Di sampin samping g itu, itu, mereka mereka juga juga mengga menggalak lakkan kan kompro kompromi mi dan berusa berusaha ha membentuk satu orde baru yang lebih sistematik; iii) iii)
Part Partii bert bertin indak dak seba sebaga gaii pengh penghub ubung ung di ant antar araa kera keraja jaan an den dengan gan raky rakyat at.. Ia akan akan mendid mendidik ik dan menjel menjelask askan an tentan tentang g dasardasar-das dasar ar serta serta perjal perjalanan anan sesuatu sistem politik politik itu. Ia juga berfungsi untuk mengerah tenaga tenaga rakyat dan mengeratkan identifikasi rakyat dengan dasar-dasar awam;
iv) iv)
Sela Selain in dari daripad padaa membes membesar arka kan n skop skop aktiv aktivit itii dan peng pengli liba bata tan n polit politik ik,, parti parti juga juga berperan berperanan an mengambil mengambil dan melatih melatih
para para pemimp pemimpin in politik politik dan
meny menyed edia iaka kan n baris barisan an-b -bar aris isan an pela pelapi piss kepi kepimp mpin inan an poli politi tik k di semu semuaa peringkat ; v)
Part arti akan akan meni menim mbulk bulkan an isu, isu, dan dan mem member berikan kan pand pandua uan n mat matlamat amat,, nil nilai ideologi serta falsafah kepada masyarakat;
vi) vi)
Part Partii berp berper eran anan an sebag sebagai ai agen agen kepa kepada da ideaidea-id idea ea denga dengan n memi memili lih h isuisu-is isu u yang ingin ditumpukan perhatian;
vii) vii)
Parti Parti sebagai sebagai agen agen pemb pembang angunan unan,, moden modenisa isasi si dan perubah perubahan an sosial sosial;;
viii viii))
Part Partii polit politik ik berp berper erana anan n sebag sebagai ai jenter jenteraa perkh perkhid idma mata tan n keba kebaji jika kan n yang yang semuanya tidak termasuk sebagai tindakan-tindakan politik.
Page 4 of 22
3.0
KONSEP PILIHAN RAYA
Pilihan raya telah menjadi satu amalan di Malaysia bagi rakyat menentukan parti manakah yang harus diberi mandat menerajui pemerintahan negara setiap lima tahun sekali. sekali.
Menurut Menurut laman web http://m.s.wikipedia.org/wiki/Pilihan_raya http://m.s.wikipedia.org/wiki/Pilihan_raya,, menjelaskan
bahawa bahawa piliha pilihan n raya raya adalah adalah satu satu proses proses demokr demokrasi asi yang yang menggun menggunakan akan undi undi untuk untuk memilih calon yang sesuai untuk mewakili rakyat di parlimen. Laman web ini juga turut turut menjelaskan bahawa ia merupakan mekanisme demokrasi untuk memilih calon yang sesu sesuai ai
bagi bagi
meme memenu nuhi hi
jawa jawata tan-j n-jaw awat atan an
peng penggub gubal al
undan undangg-und undan ang, g,
ekse ekseku kuti tif, f,
perundangan dan kerajaan tempatan. tempatan. Sehubungan dengan itu, untuk memenuhi tuntutan tuntutan demokrasi, demokrasi, sesebuah kerajaan kerajaan dipilih melalui melalui proses pilihan raya. Melalui Melalui pilihan raya ini, ini, rakyat rakyat diberi diberi hak untuk untuk memilih memilih kerajaan kerajaan yang yang diingi diingini. ni.
Juster Justeru, u, ini bermakn bermaknaa
sesebu sesebuah ah keraja kerajaan an yang yang dipili dipilih h akan akan memeri memerinta ntah h mengik mengikut ut kehenda kehendak k rakyat rakyat yang yang memilihnya memilihnya.. Dalam sesuatu sesuatu pilihan pilihan raya, terdapat dua objek yang terlibat terlibat iaitu orang yang dipilih dipilih dan kumpulan pemilih. pemilih. Menurut Menurut A. Rashid ( 1994 ), ia berkaitan berkaitan dengan politik untuk memilih orang atau orang-orang yang akan mewakili kepentingan pemilih pemilih dalam hal yang terletak di bawah bidang kuasa organisasi di mana orang atau orang-orang berkenaan dipilih untuk bertugas. Sehubungan dengan itu, orang atau orang-orang yang akan mendapat jumlah undi terbanyak terbanyak bakal terpilih terpilih mewakili mewakili kawasannya kawasannya menjadi ahli parlimen bagi peringkat peringkat persekutuan persekutuan atau ahli Dewan Undangan Undangan Negeri bagi peringkat peringkat negeri. negeri. Memandangkan Memandangkan sesebu sesebuah ah keraja kerajaan an demokr demokrasi asi bergan bergantun tung g sepenuh sepenuhnya nya kepada kepada piliha pilihan n raya raya sebaga sebagaii mekanisme untuk menentukan kuasa pemerintahan, maka adalah amat wajar dan penting agar ia diadakan diadakan secara sistemati sistematik k dan telus. Pilihan Pilihan raya yang tidak tidak telus dan penuh dengan elemen-elemen yang mencurigakan samalah seperti memperoleh pemerintahan denga dengan n cara cara meni menipu pu dan dan tidak tidak meny menyen enan angka gkan n hati hati raky rakyat at (Moh (Mohd d Afan Afandi di Sall Salleh eh,, Mohamed Mohamed Mustafa Mustafa Ishak, Ishak, Wan Ab Rahman Rahman Khudzri Khudzri Wan Abdullah Abdullah:: 2007). 2007).
Maka Maka
dengan itu, ia akan mengundang suasana tidak tenteram, timbul perbalahan, malah lebih parah lagi menimbulkan pemberontakan di kalangan rakyat.
Page 5 of 22
Justeru itu, Salleh Abbas (1997) telah menggariskan beberapa perkara sebagai garis panduan untuk menentukan sesuatu pilihan raya itu bersih dan bebas daripada unsur-unsur yang yang mencurigakan. mencurigakan. Antaranya ialah:-
i)
Pilihan ra raya it itu he hendaklah di dianjurkan ol oleh sa satu ba badan ya yang jujur dan boleh dipercayai oleh rakyat;
ii)
Undang-undang pilihan raya itu mestilah berasaskan keadilan dan mencegah perkara yang tidak elok;
iii)
Segala
pertelingkahan
mengenai
pilihan
raya
perlu
diselesaikan segera oleh mahkamah khas.
Sehub Sehubun ungan gan deng dengan an itu, itu, bebe bebera rapa pa undan undangg-un unda dang ng tela telah h diwuj diwujud udkan kan untu untuk k memastikan perjalanan sesuatu pilihan raya itu lancar dan para pengundi dapat keluar menjalankan tanggungjawab masing-masing masing-masing dengan tenang. tenang. Antaranya ialah Akta Polis Polis 1967, Akta Hasutan 1970, Akta Rahsia Rasmi 1972, Akta Keselamatan Dalam Negeri 1960 dan sebagainya. Walau bagaimanapun, pelaksanaan undang-undang tersebut sering menjadi polemik terutama di kalangan parti pembangkang dan badan bukan kerajaan (NGO) kerana didakwa menjadi alat parti pemerintah pemerintah untuk mengekalkan kuasa. Namun, adalah adalah jelas jelas bahawa bahawa perunt peruntukan ukan undangundang-unda undang ng yang yang telah telah digubal digubal itu sebenar sebenarnya nya mempun mempunyai yai matlam matlamat at utama utama iaitu iaitu sebagai sebagai satu satu usaha usaha menjad menjadika ikan n piliha pilihan n raya raya yang yang diadaka diadakan n selara selarass dengan dengan tuntut tuntutan an demokr demokrasi asi,, di sampin samping g untuk untuk menjag menjagaa sensit sensitivi iviti ti pelbagai kaum terutama dalam tempoh berkempen diadakan. Sebagai Sebagai sebuah negara berbilang berbilang etnik, etnik, isu perkauman perkauman jelas jelas begitu begitu diambil diambil berat oleh pucuk pimpinan negara agar kekacauan yang hampir melumpuhkan pentadbiran negara negara seperti seperti tragedi tragedi 13 Mei 1969 tidak tidak akan akan berula berulang ng lagi. lagi.
Dikata Dikatakan kan sepanjan sepanjang g
tempoh tempoh berkem berkempen pen piliha pilihan n raya raya tahun tahun 1969, 1969, caloncalon-cal calon on teruta terutama ma di kalanga kalangan n parti parti pembangkang pembangkang
giat membawa membawa isu-isu isu-isu sensitif sensitif berkaitan berkaitan dengan dengan Bahasa Kebangsaan Kebangsaan
( Bahas Bahasaa Mela Melayu yu ), Hak Hak Isti Istime mewa wa Oran Orang g Mela Melayu yu Seba Sebaga gaii Bumi Bumipu pute tera ra dan dan Hak Kerakyatan Orang Bukan Melayu. Melayu. Akibatnya, timbul perasaan perkauman dan curiga di kalanga kalangan n Parti Parti Perika Perikatan tan yang yang ketika ketika itu dianggota dianggotaii oleh oleh UMNO, UMNO, MCA dan MIC. MIC. Keadaan menjadi bertambah tegang apabila keputusan pilihan raya diumumkan dan Parti Page 6 of 22
Perikatan telah kehilangan majoriti dua pertiga dalam Dewan Rakyat walaupun masih mampu membentuk kerajaan. Jumlah kerusi yang telah diperoleh dalam Dewan Rakyat Rakyat ( Parlimen ) menurun daripada 89 buah kerusi pada tahun 1964 kepada 66 buah kerusi pada tahun 1969. Sementara itu di pihak pembangkang, Parti Gerakan Rakyat Malaysia Malaysia ( GERAKAN ), Parti Tindakan Demokratik ( DAP ) dan Parti Progresif Rakyat ( PAP ) menang sebanyak 25 buah kerusi, manakala parti PAS pula menang 12 kerusi. Walaupun gagal membentuk kerajaan, kejayaan ini disifatkan mempunyai signifikan tersendiri dan dianggap satu kejayaan besar bagi pembangkang.
4.0 4.0
PRO PROSE SES S PILI PILIHA HAN N RAYA RAYA DI MALAY ALAYSI SIA A
Dalam sistem kerajaan demokrasi demokrasi berparlime berparlimen n seperti seperti yang dipraktikkan dipraktikkan oleh Mala Malays ysia ia,,
meka mekani nism smee
pili piliha han n
raya raya tela telah h
digu diguna naka kan n
untu untuk k
mene menent ntuk ukan an
cora corak k
pemerintahan negara. Proses pilih pilih raya akan melibatkan melibatkan pengundi, parti-parti politik politik dan juga juga keraja kerajaan. an.
PartiParti-par parti ti politi politik k yang yang bertan bertandin ding g akan akan mengis mengisyti ytihar harkan kan calon calon dan
manifesto manifesto masing-masi masing-masing. ng. Sepanjang Sepanjang tempoh berkempen berkempen diadakan, calon-calon calon-calon yang terpilih akan menjelajah ke seluruh pelosok tanah air dengan membawa ucapan manifesto masing masing-ma -masin sing g untuk untuk cuba cuba meraih meraih sokonga sokongan n seteru seterusny snyaa mempeng mempengaru aruhi hi rakyat rakyat agar memilih parti mereka semasa hari pengundian diadakan. Melalui kempen yang diadakan, rakyat rakyat berpel berpeluan uang g menila menilaii person personali aliti ti dan juga juga aspira aspirasi si seseor seseorang ang calon calon yang yang bakal bakal mewakili mereka di parlimen kelak. Walau bagaimanapun, setiap setiap calon yang bertanding perl perlu u meme memenuh nuhii beber beberapa apa syar syarat at sepe sepert rtii henda hendakl klah ah warg wargan aneg egar araa Mala Malays ysia ia dan bermastaut bermastautin in di negara ini. Calon-calon Calon-calon yang didapati didapati melanggar salah salah satu daripada syarat syarat kelaya kelayakan kan sepert sepertii didapat didapatii tidak tidak siuman siuman,, bankrap bankrap atau atau muflis muflis,, memper memperole oleh h kewarganegaraan lain dan sebagainya tidak akan dibenarkan bertanding. Sehubungan dengan itu, dalam konteks Malaysia terdapat dua jenis pilihan raya yang yang bias biasaa diam diamal alkan kan iait iaitu u Pili Piliha han n Raya Raya Umum Umum (PRU (PRU)) dan dan Pili Piliha han n Raya Raya (PRK (PRK). ). Walaupun negara pernah mengadakan Pilihan Raya Kerajaan Tempatan sedikit masa dahulu, namun ia tidak lagi dipraktikkan mulai tahun 1965 atas sebab-sebab tertentu. Apabila Apabila Yang Dipertuan Agong mengumumkan mengumumkan pembubaran parlimen menurut Perkara Page 7 of 22
55 Perlembagaan Persekutuan, Persekutuan, maka suatu pilihan pilihan raya akan diadakan dalam tempoh 60 hari dari tarikh pembubaran itu dan ia melibatkan beberapa proses seperti berikut :
i)
Pengeluaran Wr Writ
Apabila Apabila berlak berlaku u pembub pembubara aran n Parlim Parlimen en atau atau Dewan Dewan Undanga Undangan n Negeri ( DUN ) atau disebabkan kekosongan di luar jangkaan ( Perkara 54 Perlembaga Perlembagaan an Persekutuan Persekutuan ), Suruhanjaya Suruhanjaya Pilihan Pilihan Raya Raya ( SPR ) akan mengeluarkan writ berupa surat kuasa untuk menjalankan pilihan raya kepada Pegawai Pegawai Pengurus Pengurus yang dilantik. dilantik. Seterusnya, Seterusnya, satu satu notis pilihan pilihan raya akan diwartakan dan ditampalkan di tempat-tempat tertentu untuk semakkan orang ramai. Notis tersebut tersebut mengandungi maklumat-maklumat seperti tarikh penamaan dan tarikh pengundian yang akan dijalankan.
ii)
Penamaan Calon
Hari penamaan calon merujuk kepada hari yang telah ditetapkan oleh SPR bagi calon-calon mengemukakan kertas pencalonan bertanding kepada Pegawai Pegawai Pengurus Pengurus pilihan pilihan raya. Kertas-ker Kertas-kertas tas penamaan penamaan boleh dikemukakan sama ada oleh calon itu sendiri, pencadang dan penyokong atau salah seorang seorang daripada daripada mereka. Ia mestilah mestilah dikemukakan dikemukakan di antara pukul 9.00 pagi hingga hingga 10.00 pagi pada hari penamaan. penamaan. Selain Selain daripada itu, salah seorang daripada mereka juga perlu menyertakan deposit atau wang pertaruhan berjumlah RM 10,000 untuk kerusi Parlimen dan RM 5,000 bagi kerusi Negeri. Calo Calon n
akan akan hila hilang ng
wang wang pert pertar aruh uhan an
ini seki sekirranya anya gaga gagall
memperoleh 1/8 daripada undi yang diperoleh oleh semua calon yang bertanding. Menurut Abdul Aziz Bari (2008), wang pertaruhan ini berguna untuk tujuan menghalang menghalang pihak-pihak pihak-pihak yang tidak bersungguh-s bersungguh-sungguh ungguh daripa daripada da bertan bertandin ding g atas atas sebabsebab-seb sebab ab yang yang remeh, remeh, tetapi tetapi juga juga boleh boleh mendat mendatang angkan kan kesan kesan yang yang buruk buruk kerana kerana ia juga juga boleh boleh menyeb menyebabka abkan n Page 8 of 22
pili pilihan han raya raya menjad menjadii medan medan eksklu eksklusif sif buat buat golonga golongan n yang yang kaya kaya atau atau mewa mewah h sahaj sahajaa masu masuk k berta bertand ndin ing. g.
Ini Ini jela jelass meny menyim impa pang ng darip daripad adaa
matl matlam amat at asal asal pili piliha han n raya raya yang yang bers bersum umbe berk rkan an kepa kepada da sema semang ngat at demokrasi dan egalitarianisme atau fahaman bahawa semua orang perlu mendapat hak yang sama rata. Kertas-kertas penamaan yang diterima akan dipamerkan dari jam 10.00 10.00 pagi pagi hingga hingga 11.00 11.00 pagi untuk diteli diteliti ti dan dibuat dibuat bantah bantahan an oleh oleh mereka yang layak iaitu calon dan pemilih yang berdaftar di kawasan berke berkenaan naan..
Setela Setelah h selesa selesaii urusan urusan tersebu tersebut, t, Pegawa Pegawaii Pengur Pengurus us akan akan
mengisytiharkan calon-calon yang layak untuk bertanding. Dalam kes di mana hanya seorang calon sahaja yang dicadangkan, Pegawai Pengurus akan membuat perisytiharan bahawa calon itu menang tanpa bertanding.
iii)
Kempen Pilihan raya
Sebaik sahaja urusan penamaan calon selesai, setiap parti politik yang bertanding boleh memulakan kempen meliputi pemasangan poster, mengedarkan risalah, kempen dari rumah ke rumah dan ceramah untuk menerangkan menerangkan manifest manifesto o masing-masing. masing-masing.
Walau bagaimana bagaimanapun, pun, setiap setiap
kempen yang dianjurkan hendaklah tidak bercanggah dengan peraturan per perat atur uran an khas khas untu untuk k berke berkemp mpen en seper seperti ti yang yang tela telah h dira dirang ngka ka oleh oleh Suruhanjaya Pilihan Raya dan tertera di dalam Akta Kesalahan Pilihan Raya (Pindaan ) 2002. Antara lain, akta ini menyatakan menyatakan bahawa sebarang kempen hanya boleh diadakan sejurus selesai proses penamaan calon dan henda hendakl klah ah dihen dihenti tika kan n pada pada jam jam 12.00 12.00 teng tengah ah mala malam m sebe sebelu lum m hari hari mengundi. Justeru, untuk memastikan perjalanan pilihan raya berjalan dengan lancar, SPR mempunyai kuasa di bawah perkara 3 ( 5 ) Akta Pilihan Raya 1958 dan perkara 27A Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954 untuk melantik Pegawai Penguat Kuasa dan membentuk satu atau lebih Pasukan - pasukan Pengua Penguatt Kuasa Kuasa di setiap setiap bahagi bahagian an piliha pilihan n raya raya Parlim Parlimen en jika jika keadaan keadaan Page 9 of 22
memerl memerlukan ukan..
Unit Unit ini diangg dianggota otaii oleh oleh Pegawa Pegawaii Pengua Penguatt Kuasa Kuasa yang
dilantik oleh SPR, seorang wakil dari Ibu Pejabat Polis Daerah, seorang wakil dari Pihak Berkuasa Tempatan dan seorang wakil tiap-tiap parti atau calon yang bertanding. Pegawai Penguat Kuasa akan bertanggungjawab kepada Pegawai Pengurus dan bertugas untuk memantau bahan-bahan kempen, ceramahceramah pilihan raya dan perhimpunan umum untuk memastikan semua peruntukan di bawah undang-undang dan peraturan-peraturan pilihan raya tida tidak k
dila dilang ngga garr
deng dengan an
sewe sewena nang ng-w -wen enan angn gnya ya..
SPR
juga juga
akan akan
menubuh menubuhkan kan jawata jawatankua nkuasasa-jaw jawata atankua nkuasa sa di pering peringkat kat Pusat Pusat / Negeri Negeri / bahagian-baha bahagian-bahagian gian pilihan pilihan raya untuk memberikan memberikan penerangan kepada semua semua parti parti politi politik, k, calon, calon, ejen ejen dan petuga petugass parti parti mengen mengenai ai undangundangundang serta serta peraturan peraturan pilihan pilihan raya. Semua larangan larangan dan arahan arahan yang dikeluarkan hendaklah sentiasa diambil ingatan serta tindakan oleh semua yang terlibat bagi mengelakkan timbul sebarang masalah kelak.
iv)
Pengundian
Hari mengundi merujuk kepada hari para pemilih membuang undi masing masing-ma -masin sing. g.
Secara Secara rasmi, rasmi, ia akan akan bermul bermulaa dari dari jam 1200 tengah tengah
malam dan hanya akan berakhir sejurus selepas keputusan pertama pilihan raya diumumkan. SPR telah telah menetapkan bahawa waktu pembuangan undi ialah dari jam 8.00 pagi hingga jam 5.00 petang di seluruh Malaysia. Wala Wa lau u bagai bagaima manap napun, un, SPR SPR boleh boleh meng menggu gunak nakan an budi budi bicar bicaraa untuk untuk memendekkan memendekkan waktu pengundian atas alasan alasan keselamatan keselamatan dan logistik logistik seperti yang berlaku di daerah-daerah tertentu dalam negeri Sabah dan Sarawak.
Page 10 of 22
v)
Penjumlahan Rasmi Undi.
Seju Sejuru russ sele selepa pass urus urusan an peng pengun undi dian an sele selesa sai, i, Ketu Ketuaa
Temp Tempat at
Mengundi Mengundi akan membuat membuat pengiraan pengiraan kertas kertas undi. Keputusan Keputusan pengiraan pengiraan akan dimasukkan ke dalam borang 14 dan ia akan dibawa kepada Pegawai Pengurus Pengurus untuk proses proses penjumlahan penjumlahan rasmi rasmi undi. Setelah Setelah disemak dan disahkan betul, Pegawai Pengurus akan membuat pengumuman keputusan jumlah jumlah undi satu persatu. persatu.
Sebaliknya Sebaliknya sekiranya sekiranya timbul timbul keraguan keraguan atau
bantahan, beliau akan menyemak semula dengan menggunakan Borang 13 (Penyata (Penyata Kertas Undi). Undi). Apabila Apabila semua keputusan keputusan Borang -14 ( Penyata Penyata Pengi Pengira raan an Selepa Selepass Pengi Pengira raan an Undi ) dan dan Bora Borang ng – 15
( Peny Penyat ataa
Pengun Pengundia dian n Kertas Kertas Undi Pos ) diteri diterima ma dan diumum diumumkan, kan, beliau beliau akan akan menjumlahkan keseluruhan keputusan untuk menentukan pemenangnya.
vi) vi)
Peng Pengum umum uman an Ke Kepu putu tusa san n Pili Piliha han n Raya Raya
Apabila Apabila selesai selesai menjum menjumlah lahkan kan Borang Borang – 14 dan Borang – 15, Pegaw gawai
Pengu ngurus
bagi
sesuat uatu
bahag hagian
pilihan han
raya
akan
mengisytiharkan calon yang mendapat undi majoriti dan mengesahkannya sebagai wakil rakyat untuk bahagian berkenaan. Sehubungan dengan itu, itu, keputusan tersebut adalah muktamad dan mana-mana pihak yang tidak berpuas hati boleh mengemukakan di Mahkamah Pilihan Raya melalui petisyen pilihan raya.
Page 11 of 22
5.0
DOMI DOMINA NASI SI
BAR BARISAN ISAN
NASI NASION ONAL AL
DALAM ALAM
PIL PILIHAN IHAN
RAY RAYA
DI
MALAYSIA.
5.1
Sepintas Lalu
Tujuan utama pilihan raya diadakan adalah untuk menunjukkan sokongan ramai bagi sesebuah sesebuah kerajaan kerajaan demokrasi demokrasi..
Kewujudannya Kewujudannya sebagai sebagai mekanisme mekanisme
demokrasi akan mengesahkan kuasa sesuatu kerajaan. Ini adalah kerana pilihan raya akan melibatkan melibatkan pengundi, parti-pati politik politik dan juga kerajaan. Secara tidak langsung, suara rakyat yang disalurkan melalui peti-peti undi berperanan besar dalam mempengar mempengaruhi uhi pentadbiran pentadbiran sesebuah sesebuah negara itu. Tindakan Tindakan mengundi di dalam pilihan raya boleh dikatakan suatu revolusi tanpa kekerasan yang dilakukan oleh massa untuk untuk menguji kerajaan. kerajaan. Ini terbukti terbukti kerana keputusan keputusan pilihan pilihan raya berpo berpoten tensi si menguba mengubah h sesuat sesuatu u rejim rejim secara secara total, total, malahan malahan mampu mampu mengub mengubah ah struktur sosial, sosial, politik dan ekonomi negara. Pilihan raya juga mampu mengukur sejauh mana populariti parti-parti politik politik dalam sesebuah negara. Di samping itu, para para pengundi pengundi dapat dapat menyat menyatakan akan piliha pilihan n mereka mereka secara secara kolekt kolektif if yang yang akan menen menentu tukan kan part partii mana mana yang yang bakal bakal meme memeri rint ntah ah nega negara ra..
Dala Dalam m konte konteks ks
Malays Malaysia, ia, rakyat rakyat negara negara ini ternya ternyata ta telah telah member memberii keabsah keabsahan an kepada kepada parti parti komponen Barisan Nasional ( ketika itu dipanggil sebagai PERIKATAN ) untuk memerintah negara sejak kali pertama Pilihan Raya Umum ( PRU ) diadakan iaitu pada tahun 1955.
5.2 5.2
Seja Sejara rah h dan dan Kejay ejayaa aan n Bar Baris isan an Nasi Nasion onal al
Barisan Nasional (BN) adalah merupakan sebuah parti politik pakatan yang yang paling paling berjaya berjaya di rantau rantau ini.
Keadaan Keadaan ini terbukti terbukti kerana kerana sejak negara negara
mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, parti ini telah terus menerima mandat daripa daripada da
majori majoriti ti rakya rakyatt tanpa tanpa digant diganti. i.
Barisa Barisan n Nasion Nasional al telah telah mewar mewarisi isi
semangat, semangat, amanah, amanah, kepercayaan kepercayaan serta tradisi tradisi yang dirintis oleh PERIKATAN, PERIKATAN, iaitu sebuah parti yang ditubuhkan oleh penduduk Persekutuan Tanah Melayu Page 12 of 22
untuk memperjuangkan agenda kemerdekaan daripada pihak British. British. Parti politik politik ini ini dite ditera raju juii oleh oleh Tunk Tunku u Abdu Abdull Rahm Rahman an,, Tun Tun Tan Tan Chen Cheng g Lock Lock dan dan Tun Tun Samban Sambantha than n yang yang merupa merupakan kan gabungan gabungan parti parti UMNO, UMNO, MCA dan MIC.
Parti Parti
Perikatan yang kemudiannya dikenali sebagai Barisan Nasional, merupakan satu formula yang unik bagi Malaysia yang mempunyai mempunyai rakyat pelbagai etnik. Ia telah berjaya menyatukan penduduk yang berbilang agama, budaya dan bangsa untuk mencip mencipta ta sebuah sebuah negara negara yang yang gagah, gagah, berjaya berjaya dan berwaw berwawasa asan. n.
Secara Secara tidak tidak
langsu langsung ng penubuh penubuhan an parti parti Perika Perikatan tan yang yang menamp menampil ilkan kan penyert penyertaan aan daripa daripada da kaum Melayu, Cina dan India telah berjaya mengetepikan kepentingan kaum, semata semata-ma -mata ta hendak hendak mencap mencapai ai sebuah sebuah matlam matlamat at yang yang dikongs dikongsii bersam bersamaa iaitu iaitu untuk mendapatkan kemerdekaan daripada pihak British. Apa yang jelas, parti ini telah mencipta kejayaan demi kejayaan dan tidak pernah ketandusan sokongan rakyat sejak diadakan Pilihan Raya Kecil (PRK) pada tahun1952 tahun1952 lagi. Rentetan Rentetan kemenangan kemenangan terus dicapai oleh parti parti Perikatan Perikatan apabila memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan dalam PRU yang diadakan diadakan pada 27 Julai 1955. Prestasi Prestasi parti parti Perikatan Perikatan terus cemerlang cemerlang apabila meraih 72 buah kerusi daripada 104 kerusi yang dipertandingkan sewaktu pilihan raya raya tahun tahun 1959 1959..
Begi Begitu tu juga juga pada tahu tahun n 1964, 1964, yang telah telah menc mencat atat atkan kan
kemenangan 89 buah kerusi daripada sejumlah 104 yang dipertandingkan dan seterusnya dalam PRU pada tahun 1069 ( menang 74 daripada 144 kerusi ). Apabila bendera Union Jack diturunkan diturunkan pada pada 30 Ogos 1957 1957 dan Jalur Jalur Gemi Gemila lang ng
diki dikiba bark rkan an mena menand ndak akan an seca secara ra rasm rasmii
nega negara ra tela telah h
menc mencap apai ai
kemerdekaan kemerdekaan daripada daripada pihak British. British. Apa yang menarik menarik adalah, negara telah telah menempa nama sebagai sebuah negara yang berjaya memenangi kemerdekaannya secara aman, berpandukan proses politik yang aman. Sebagai sebuah parti politik yang telah mendominasi pilihan raya sejak sebelum merdeka lagi, maka Perikatan telah telah diberi diberi mandat mandat untuk untuk menubu menubuhkan hkan kerajaan kerajaan yang pertam pertama. a.
Sehubun Sehubungan gan
dengan itu, Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Ketua Menteri yang perta pertama ma dan beliau beliau kemudi kemudianny annyaa melant melantik ik Menter Menteri-m i-ment enteri eri dari dari kalang kalangan an pemimpin yang mewakili kepelbagaian kaum di Malaya ketika itu.
Page 13 of 22
Kemudian secara beransur-ansur, pakatan politik politik itu itu kini dikenali sebagai Barisan Nasional ( BN ) dan didaftarkan secara rasminya pada 1 Julai 1974. Setela Setelah h proses proses pendaf pendaftar taran an terseb tersebut, ut, BN telah telah dianggo dianggotai tai oleh oleh 14 buah parti parti komponen komponen termasuk termasuk UMNO, MCA dan MIC. MIC. Walaupun Walaupun jumlah keanggota keanggotaan an semakin semakin bertambah besar, ia masih lagi berpegang kepada konsep tegal terhadap terhadap kesaksaman hak, dan keadilan BN terhadap isu ini tercermin melalui jumlah wakil yang yang sama sama dari dari seti setiap ap part partii kompon komponen en yang yang dila dilant ntik ik meng mengan anggo ggota taii Majl Majlis is Tert Tertin ingg ggii (MT) (MT) Bari Barisa san n Nasi Nasiona onal. l.
Pemb Pembah ahagi agian an keru kerusi si MT sepe sepert rtii yang yang
dipersetujui adalah tiga bagi setiap parti tanpa mengira saiz atau jumlah ahli parti par parti ti ters terseb ebut ut..
Seme Sement ntar araa itu, itu, Pres Presid iden en bagi bagi seti setiap ap komp kompon onen en parti parti akan akan
menduduki jawatan sebagai Naib Pengerusi, kecuali Presiden UMNO yang kekal di kerusi Pengerusi kerana menjadi pemimpin utama parti parti terbesar dalam BN. Sehubungan dengan itu, sebarang keputusan oleh MT Barisan Nasional yang merupakan forum parti tertinggi adalah dicapai melalui persetujuan kolektif di kalangan para pemimpin pemimpin parti komponen. komponen. Tanpa persetujua persetujuan n bersama dalam isu-isu isu-isu seperti seperti manifesto manifesto parti, keahlian keahlian parti komponen atau perkara-perk perkara-perkara ara sensitif sensitif yang yang lain, lain, maka keputusan keputusan akhir akhir yang yang adil adil tidak akan akan dapat diambil. diambil. Kerjas Kerjasama ama erat erat di kalanga kalangan n pemimp pemimpin in parti parti kompon komponen en BN merupak merupakan an resepi resepi tersendiri untuk menjadikannya sebuah jentera yang kelihatan gagah, efisen dan prakt praktika ikall bagi bagi perjua perjuangan ngan di Malays Malaysia. ia.
Juster Justeru u itu, itu, tidakl tidaklah ah mengha menghaira iranka nkan n
sekiranya Barisan Nasional terus kekal menerajui tampuk pemerintahan negara. Ini terbukti apabila BN terus mendominasi keputusan pilihan raya yang diadakan seperti pada tahun 1974 ( menang 135 daripda 154 jumlah kerusi ), pada PRU 1978 1978 ( mena menang ng 130 130 dari daripa pada da 154 154 juml jumlah ah keru kerusi si ), pili piliha han n raya raya tahun tahun 1986 1986 ( menang 148 daripada 177 jumlah kerusi dan kejayaan terbaik dilakarkan ketika PRU ke-11 pada tahun tahun 2004. Menurut Menurut Idris Aman Aman ( 2008 ), Barisan Nasional Nasional iaitu gabungan parti yang memerintah Malaysia sejak merdeka pada tahun 1957 memper memperole oleh h kuasa kuasa memeri memerinta ntah h lagi lagi selepa selepass menang menang besar besar dengan dengan mendapa mendapatt majori majoriti ti 90 peratu peratuss kerusi kerusi Dewan Dewan Rakyat. Rakyat.
Di samping samping itu, BN juga berjaya berjaya
menguasai semua kerajaan negeri, kecuali Kelantan masih gagal ditawan daripada kerajaan PAS. Page 14 of 22
6.0
FAKT FAKTOR OR-F -FAK AKTO TOR R
KEJA KE JAYA YAAN AN
BARI BARISA SAN N
NASI NASION ONAL AL
DALA DALAM M
PILIHAN RAYA DI MALAYSIA.
Ketika Ketika Pilihan Pilihan Raya Umum ( PRU PRU ) edisi ke – 12 tahun 2008, tsunami politik telah telah meland melandaa negara negara apabila apabila partiparti-par parti ti pembang pembangkang kang yang yang terdir terdirii daripa daripada da Parti Parti Keadilan Rakyat ( KEADILAN ), Parti Tindakan Demokrtik ( DAP ) dan Parti Islam SeMalaysia ( PAS ) berjaya menafikan majoriti dua pertiga BN dalam parlimen buat kali pertama sejak 1969. Pakatan pembangkang yang kemudiannya bersatu menubuhkan satu perikatan bergelar Pakatan Rakyat (PR), telah berjaya memperolehi sejumlah 82 buah daripada daripada 222 kerusi di Dewan Rakyat. Malahan, Malahan, PR telah berjaya merampas merampas beberapa beberapa buah negeri seperti Pulau Pinang, Selangor, Kedah, Perak ( sebelum dikuasai semula oleh BN secara kontroversi ) dan masih gagal menggugat kepimpinan Tuan Guru Nik Abdul Aziz Nik Mat sebagai Menteri Menteri Besar di Kelantan. Kelantan. Kemerosotan Kemerosotan mendadak mendadak jumlah undi yang yang diteri diterima ma oleh oleh Barisa Barisan n Nasion Nasional al tidak tidak mengha menghalan lang g mereka mereka untuk untuk memben membentuk tuk kerajaan pusat walaupun dengan majoriti asas iaitu lebih daripada ½ jumlah kerusi, tetapi kurang daripada 2/3 jumlah kerusi ). Justeru Justeru sepanjang lima dekad kemerdekaan Malaysia, Malaysia, BN merupakan merupakan parti yang paling paling dominan dominan di dalam dalam negara. negara.
Menuru Menurutt Muhama Muhamad d Nadzri Nadzri (2009), (2009), parti parti ini telah telah
berjaya memenangi kesemua dua belas Pilihan Raya Umum (PRU) Malaysia sekaligus merupakan satu-satunya gabungan parti yang berjaya membentuk kerajaan persekutuan sehingga sehingga kini. Ini adalah adalah salah satu faktor faktor yang menyebabkan menyebabkan beberapa orang orang sarjana telah merujuk Malaysia Malaysia sebagai sebuah negara mengamalkan mengamalkan sistem satu parti dominan ( Muha Muhama mad d Nadz Nadzri ri : 2009 2009 ).
Wala Wa laupu upun n dihi dihimp mpit it oleh oleh pelb pelbag agai ai isu isu sepe sepert rtii kris krisis is
kepimpi kepimpinan nan di kalanga kalangan n parti parti-par -parti ti kompone komponen n BN disebab disebabkan kan oleh oleh kekala kekalahan han besar besar semasa PRU 2008, namun ternyata ia tidak memberi kesan terhadap urusan pentadbiran negara. Malahan, Malahan, proses peralihan peralihan kepimpinan kepimpinan utama di antara antara Perdana Menteri ketika ketika itu, Tun Abdullah Ahmad Badawi dengan timbalan beliau, Dato’ Seri Najib berjalan lancar tanpa sebarang masalah. masalah. Sehubungan dengan itu, tidak dapat dinafikan dinafikan betapa BN masih lagi relevan dan mendapat mendapat tempat di kalangan rakyatnya. rakyatnya. Terdapat pelbagai faktor dan isu yang boleh dibincangkan di dalam menyumbang kepada keberjayaan BN dalam PRU di Malaysia. Antaranya ialah : Page 15 of 22
6.1 6.1
Seja Sejara rah h Kepim epimpi pina nan n Bari Barisa san n Nasi Nasion onal al ( Track-record )
Kepimp Kepimpina inan n Barisa Barisan n Nasion Nasional al (BN) / Perika Perikatan tan yang didokong didokong
parti parti
UMNO ternyata bijak dan berpengalaman dalam menangani sesuatu isu. Sejarah telah membuktikan betapa dalam konteks untuk mendapatkan kemerdekaan, parti ini ini keli keliha hata tan n lebi lebih h mode modera ratt dala dalam m perj perjua uanga ngan n dan dan berd berdip iplo loma masi si sema semasa sa berenterak berenteraksi si dengan British. British. Pengukuhan Pengukuhan kedudukan, kedudukan, pengaruh dan populariti populariti mereka mereka semaki semakin n terser terserlah lah apabil apabilaa satu satu permua permuafak fakata atan n parti parti politi politik k dibent dibentuk uk menggabungkan UMNO, MCA dan MIC yang kemudiannya dirujuk sebagai Parti Perikatan pada awal tahun 1950an. Menurut Muhamad Nadzri ( 2009 ), tindakan ini dianggaap startegi bijak dalam merefleksi keadaan lokal pada ketika itu yang berda berdasar sarkan kan segmentas segmentasii
kaum dalam masyara masyarakat kat ( khasnya khasnya antara antara komuni komuniti ti
Mela Melayu yu,, Cina Cina dan dan Indi Indiaa ) dan dan sent sentim imen en perk perkau auma man. n.
Apa Apa yang yang jela jelas, s,
penggabungan ini memberikan impak hebat kerana telah menyebabkan cakupan pengaruh Perikatan ketika itu bukan sahaja begitu luas berbanding parti lain, tetapai tetapai juga selara selarass dengan dengan sentim sentimen en semasa semasa..
Keunggu Keunggulan lan prestasi prestasi mereka mereka
terb terbuk ukti ti pada pada Pili Piliha han n Raya Raya Majl Majlis is Unda Undang ngan an Pers Persek ekut utua uan n 1955 1955 apab apabil ilaa memenangi 51 daripada 52 kerusi yang dipertandingkan. Kejaya Kejayaan an ini merupa merupakan kan titik titik tolak tolak kepada kepada usaha usaha untuk untuk mendapa mendapatka tkan n kemerdekaan kemerdekaan daripada British British dan komitmen ini tidak pernah pudar hinggalah hinggalah ia berjaya berjaya dicapai dicapai pada tahun 1957. Sejajar Sejajar dengan pengisytihar pengisytiharan an kemerdekaan kemerdekaan Mal Malaya, aya, maka maka kuas kuasaa untu untuk k mene menent ntuk ukan an nasi nasib b dan dan masa asa depa depan n (selfdetermination) negara telah dikembalikan kepada rakyatnya sendiri. sendiri. Sehubungan dengan itu, Perikatan telah diberi kepercayaan untuk mengambil alih elit politik daripa daripada da pihak pihak Britis British h atas atas kapasi kapasitin tinya ya sebaga sebagaii parti parti yang yang mendap mendapat at majori majoriti ti kerusi di Majlis Majlis Undangan Persekutuan (Parlimen). (Parlimen). Justeru itu dengan kedudukan sebagai kerajaan, Parti Perikatan yang didominasi oleh oleh UMNO berada di dalam kedudukan yang sangat berkuasa untuk mengatur konfigurasi politik negara bagi menjam menjamin in peneru penerusan san pengua penguasaa saan n ( Muhamad Muhamad Nadzr Nadzrii : 2009 ). ).
Senari Senario o ini
berterusan sejak sekian lama dan telah terpahat di hati sanubari rakyat betapa hanya parti ini yang mampu menerajui kepimpinan negara. Page 16 of 22
6.2
Memiliki Ku Kuasa Hegemoni
Secara Secara ringkasnya ringkasnya hegemoni hegemoni dapatlah dapatlah difahamkan difahamkan sebagai satu satu kaedah pendominasi pendominasian an kelas dominan ( termasukla termasuklah h golongan golongan pemerintah pemerintah ) terhadap terhadap massa massa dari dari sudut sudut minda minda dan fizika fizikall dalam dalam usaha usaha mendap mendapatk atkan an sokonga sokongan n dan kepa kepatu tuha han n ( Muha Muhama mad d Nadz Nadzri ri : 2009 2009 ). Sehu Sehubu bung ngan an deng dengan an itu, itu, ia akan akan menggu menggunaka nakan n agen agen hegemo hegemoni ni secara secara halus halus atau atau kasar kasar atau atau gabunga gabungan n keduakeduaduany duanyaa seka sekali li demi demi untuk untuk menj menjan anaa kere kerela laan an dan dan kete keterp rpak aksa saan an agar agar raky rakyat at bertindak bertindak serta serta berfikir berfikir mengikut rentak rentak seperti yang dikehendak dikehendaki. i.
Pengasas Pengasas
kaedah ini iaitu Antonio Gramsci (1971) pula menyatakan, melalui hegemoni keakuran mampu diperolehi secara sukarela berbanding penggunaan kekerasan sebuah kumpulan atau kelas terhadap kelas yang lain. Barisan
Nasional
/
Perikatan
dikenali
sebagai
bertanggung bertanggungjawab jawab mendapatkan mendapatkan kemerdekaan kemerdekaan secara diplomasi diplomasi..
pihak
yang
Justeru, Justeru, imej
parti ini sebagai nasionalis serta kewibawaan kepimpinannya amat menonjol dan seolah seolah-ol -olah ah terkons terkonstru truksi ksi di kalanga kalangan n masyar masyaraka akat. t.
Pada Pada masa masa yang yang sama, sama,
kedud keduduk ukan an hegem hegemoni onik k parti parti ini ini seben sebenar arny nyaa sudah sudah cukup cukup lengk lengkap ap kera kerana na mempunyai kekuasaan sebagai kerajaan yang memerintah. Kedua-dua keupayaan yang dimiliki dimiliki jelas telah memberikan memberikan kelebihan kelebihan tersendiri. tersendiri. Ini akan meletakkan meletakkan mereka mereka.. di posisi posisi yang yang domina dominan n untuk untuk member memberika ikan n kepimp kepimpina inan n serta serta arahan arahan kepada masyarakat masyarakat bagi mendapatkan mendapatkan kepatuhan secara rela, atau dalam konteks konteks tertentu secara paksa untuk mengekalkan satatus mengekalkan satatus quo. Sehubungan dengan itu, beberapa institusi penting akan bertindak sebagai agen hegemoni untuk membentuk pandangan dunia dan tindakan masyarakat dan seterusnya mendapatkan kepatuhan walaupun kandangkala tanpa kerelaan. Untuk melaksanakan kaedah tersebut, kombinasi secara halus dan kasar akan digunakan seca secara ra sere serent ntak ak yang yang akan akan memb membaw awaa kepa kepada da kepat kepatuh uhan an dan dan ketu ketund nduka ukan n masyarakat masyarakat.. Kaedah secara secara halus melibatkan melibatkan institusi institusi sosialisasi sosialisasi positif positif seperti media dan institusi institusi pendidikan. pendidikan. Manakala Manakala secara keras ia melibatkan melibatkan institusi institusi-institusi politik negatif seperti penggunaan kuasa negara dan agensi keselamatan ( Muhamad Nadzri : 2009 ) Page 17 of 22
6.3
Faktor Ek Ekonomi
Sele Selepa pass trag traged edii 13 Mei Mei 1969 1969,, peme pemeri rint ntah ah BN di Mala Malays ysia ia tela telah h mengim mengimple plement mentasi asikan kan dasar dasar pemban pembanguna gunan n ekonom ekonomii bertun bertunjan jangka gkan n kepada kepada idelisme idelisme pemerintah pemerintah berorientas berorientasikan ikan pembangunan pembangunan (development (development state) state) yang dinamakan Dasar Ekonomi Baru (DEB). Pendekatan pemerintah mempunyai ciriciri asas yang tertentu seperti pemerintah memainkan peranan yang utama dalam menentukan citra pembangunan ekonomi yang hendak dilaksanakan dan orientasi pemba pembangun ngunan an yang yang digera digerakka kkan n oleh oleh pemeri pemerinta ntah h adalah adalah bersif bersifat at kepenti kepentinga ngan n nasional (national interest), perlindungan interest), perlindungan (protection) serta kawalan dasar (policy dasar (policy control). control). Sehubungan dengan itu, perkara-perkara seperti membasmi kemiskinan dan jurang jurang perbez perbezaan aan kelas kelas di kalang kalangan an rakyat rakyat Malays Malaysia, ia, di sampin samping g agenda agenda penstrukturan semula masyarakat berdasarkan instrumen pengimbangan ekonomi begitu dititikbertkan oleh kerajaan yang diterajui oleh BN. Justeru, peranan pemerintah BN dalam memacu pembangunan ekonomi negara negara selepas selepas pelanca pelancaran ran DEB pada pada tahun tahun 1971 begitu begitu jelas jelas terser terserlah lah..
Ini
terbuk terbukti ti dengan dengan penubuha penubuhan n bebera beberapa pa agensi agensi di pering peringkat kat persek persekutu utuan an yang yang menjad menjadii mekani mekanisme sme pemban pembanguna gunan n ekonom ekonomii sepert sepertii Lembag Lembagaa Pemban Pembanguna gunan n Tanah Tanah Persek Persekutu utuan an ( FELDA FELDA ), Lembaga Lembaga Pemasa Pemasaran ran Pertan Pertanian ian Persek Persekutu utuan an ( FAMA ) dan Lembaga Pembangunan Indusri Pekebun-pekebun Kecil Getah Malaysia Malaysia ( RISDA ). Sementara Sementara itu, di peringkat negeri pula terdapat terdapat institusiinstitusiinstitusi ekonomi politik yang menjalankan fungsi sebagai sayap ekonomi (the money money making making arms) arms) sepert sepertii Perbada Perbadanan nan Iktisa Iktisad d atau atau Perbada Perbadanan nan Ekonom Ekonomii Negeri. Negeri. Dari aspek sosio-ekonom sosio-ekonomi, i, kewujudan agensi-agens agensi-agensii berkenaan mampu menyerap menyerap masyarakat terpinggir terpinggir ( khususnya khususnya orang Melayu Melayu ) ke dalam ekonomi kapita kapitalis lis di sampin samping g merapat merapatkan kan jurang jurang perbeza perbezaan an kekayaa kekayaan n antara antara kaum kaum di Malaysia. Ini secara tidak langsung turut membantu proses mobilisasi masyarakat masyarakat di Malaysia supaya lebih berinteraksi di dalam kerangka system pembangunan ekonomi politik negara. Walau Walau bagaim bagaimanap anapun, un, dari dari sudut sudut politi politik k pihak pihak yang yang berjay berjayaa meraih meraih keuntungan keuntungan adalah parti parti BN sendiri sebagai sebagai pemerintah pemerintah negara. Page 18 of 22
Keterliba Keterlibatan tan
pemer pemerint intah ah Malays Malaysia ia yang begitu begitu dominan dominan di dalam konteks konteks
pembang pembanguna unan n
ekonom ekonomi-p i-poli olitik tik telah telah member memberii ruang ruang politi politik k cukup cukup luas luas kepada kepada BN selaku selaku kerajaan sejak 1957 untuk mengkonstruksi suatu bentuk ideologi bentuk ideologi populis terhadap rakyat. rakyat. Dalam konteks konteks ini, BN telah berjaya berjaya menanamkan suatu suatu bentuk budaya politik bahawa hanya parti yang sedia ada sahaja mampu untuk mewujudkan kestabilan kestabilan ekonomi-pol ekonomi-politik itik di Malaysia. Malaysia.
Rancangan-ran Rancangan-rancangan cangan pembangunan pembangunan
ekonomi seperti FELDA, FAMA, FELCRA dan juga HICOM telah dijadikan modal untuk mengawal sebarang bentuk penentangan politik (political politik (political resistence) (political boycott) daripada majoriti masyarakat. dan pemulauan sokongan politik politik (political Pendekatan Pendekatan ini kemudian kemudian telah dijadikan dijadikan strategi strategi
dan dimanipulasi dimanipulasikan kan secara
bijak bijaksan sanaa oleh oleh BN dalam dalam kontek kontekss persai persainga ngan n politi politik k setiap setiap kali kali piliha pilihan n raya raya diadakan.
6.4
Manifesto Parti
Menurut kamus Oxford Advanced Learner’s (1995), (1995), manifesto ialah `` a usually printed statement of principles and policies made by a leader or a group, especially a political party, before an election ``. ``. Selain daripada itu, manifesto juga boleh didefinisikan sebagai `` Satu perisytiharan umum tentang dasar dan matlamat, terutama dikeluarkan sebelum pilihan raya oleh sesebuah parti politik, calon, kerajaan dan sebagainya dikeluarkan dan perisytiharan umum mengenai prinsip,dasar atau hasrat, terutama yang bersifat bersifat politik. Namun bagi pemahaman rakyat biasa, manifesto secara mudah dapat didefinisikan sebagai `` janji-janji pilihan pilihan raya yang dibuat oleh parti-parti parti-parti politik politik yang bertanding. bertanding. Menurut Menurut Idris Aman Aman (2008) (2008),, manife manifesto sto merupa merupakan kan salah salah satu satu wadah wadah ‘ kesamp kesampaia aian’ n’ mesej mesej bertu bertulis lis kepada kepada rakyat rakyat..
Manife Manifesto sto penting penting bagi bagi setiap setiap parti politik politik apabila apabila
menghadapi pilihan raya, selain melalui kempen bersemuka dan sumbangan serta peranan media massa. Justeru, kepentingannya boleh dilihat dari dua aspek penting iaitu pertama, ia adalah janji dan komitmen parti politik yang bertanding mengenai perkara yang akan mereka lakukan sekiranya sekiranya dipilih oleh rakyat untuk untuk memerintah. Kedua, ia Page 19 of 22
merupakan landasan dan wawasan kepimpinan sesebuah parti untuk membawa hala tuju negara dalam tempoh lima tahun yang akan datang jika dipilih menerajui kepimp kepimpina inan n negara negara..
Walaup Walaupun un mungki mungkin n benar benar tangga tanggapan pan seseteng sesetengah ah pihak pihak
bahawa manifesto adalah janji politik, tetapi ia telah didokumenkan yang boleh dilihat dan dinilai oleh rakyat kemudiannya, sama ada parti yang menang dan memben membentuk tuk keraja kerajaan an melaks melaksana anakan kan apa yang dijanj dijanjika ikan n atau atau sebali sebalikny knya. a.
Ini
selaras dengan pengertiannya dalam bahasa latin iaitu manifestus bermakna bukti (evidence) dan jelas (clear) yang sekaligus menuntut betapa manifesto itu bukan hanya sebagai pengumuman pengumuman mengenai mengenai niat tetapi juga lebih dituntut dituntut ialah ialah buktibukti buktinya yang jelas. Sehub Sehubung ungan an denga dengan n itu, itu, BN tern ternya yata ta bija bijak k mema memani nipu pula lasi si pera perana nan n manif manifest esto o dalam dalam konteks konteks kesamp kesampaia aian n wacana wacana parti parti politi politik k kepada kepada khalaya khalayak k pengundi pengundi dalam pilihan pilihan raya negara. Namun apa yang jelas jelas ialah tiada sebarang sebarang perbezaan ketara penggunaan manifesto BN sejak zaman Perikatan hingga kini. Sejak dulu lagi, walaupun dengan menggunakan bahasa dan penekanan yang berbe berbeza, za, manifest manifesto o BN ternya ternyata ta konsis konsisten ten terhadap terhadap empat empat isu utama. utama.
Inilah Inilah
sebenarnya yang menjadi teras kekuatan serta kebijaksanaan strategi BN dalam menarik perhatian dan seterusnya seterusnya memenangi hati rakyat. Empat perkara tersebut tersebut ialah ialah perpadu perpaduan an dan hubunga hubungan n kaum, kaum, permua permuafak fakata atan n serta serta kerjas kerjasama ama polit politik ik antara antara kaum, kaum, kemakm kemakmura uran n ekonomi ekonomi dan pembang pembanguna unan n negara negara dan akhirn akhirnya ya mengekalkan kestabilan politik. Sebagai contoh ketika PRU tahun 2004 di bawah kepimpinan Abdullah Ahmad Badawi, BN telah menggunakan tema “Ke Arah Malaysia Cemerlang, Gemil Gemilang, ang, Terbil Terbilang ang yang yang masih masih lagi lagi berkis berkisar ar kepada kepada empat empat teras teras terseb tersebut. ut. Ternyata BN telah menang besar dengan menguasai majoriti 90 peratus iaitu 199 kerusi Dewan Rakyat dan sekaligus membuktikan bahawa teras manifesto parti gabungan gabungan ini diterima rakyat sebagai yang terbaik terbaik berbanding berbanding dengan manifesto manifesto parti parti lain. Penerimaan Penerimaan inilah inilah yang menyebabkan BN mampu kekal memerintah memerintah hingga kini.
Page 20 of 22
6.5
Jentera Parti
Secara umumnya jentera parti yang dimiliki oleh BN adalah besar, meluas dan amat berkuasa. Ini selaras dengan ciri ciri parti tersebut tersebut yang merupakan sebuah parti gabungan ( grand grand coalition – yang terdiri daripada gabungan 13 buah parti ), di samping kedudukannya sebagai parti parti yang memerintah negara. Ia bukan sahaja besar besar dari dari segi segi jumlah jumlah kekuata kekuatan n numeri numerikal kal,, tetapi tetapi juga juga merangk merangkumi umi pelbag pelbagai ai kaum dan suku kaum di bandar, bandar, luar bandar atau atau kawasan pendalaman. pendalaman. Namun, jentera ini tidak hanya melibatkan jentera di dalam parti semata-mata, tetapi juga dari beberapa sudut melibatkan jentera di luar parti khasnya institusi negara atau agensi agensi awam ( Muhama Muhamad d Nadzri Nadzri : 2009 2009 ).
Contoh Contohnya nya penglib penglibata atan n bebera beberapa pa
agensi kementerian dalam kempen BN ketika pilihan raya tertentu.
7.0
KESIMPULAN
Barisa Barisan n Nasion Nasional al merupa merupakan kan satu-s satu-satu atunya nya parti parti yang yang memeri memerinta ntah h dan telah telah memenangi setiap pilihan raya di Malaysia sejak ia mula-mula diadakan pada tahun 1959. Kesan daripada proses modenisasi dan ledakan ledakan teknologi maklumat menyebabkan persepsi masyarakat terhadap terhadap isu politik politik semasa berubah mendadak. Sehubungan dengan itu, BN pernah pernah tercabar tercabar ekoran perubahan perubahan world view rakyat dan ia terbukti dengan keputusan buruk yang diperolehi pada PRU PRU tahun 1999 dan 2008. Namun setiap cabaran yang diterima dianggap sebagai proses biasa untuk mematangkan parti gabungan ini. Pada Pada masa masa yang yang sama, sama,
keduduk kedudukan an BN tetap tetap kukuh dalam konteks konteks pembang pembangunan unan
ekonomi-polit ekonomi-politik ik Malaysia Malaysia dan terus mengekalkan mengekalkan status status quo sebagai satu-satunya parti yang dominan di negara ini.
Page 21 of 22
SENARAI RUJUKAN
A.Rashid.1994. Perjalanan Pilihan raya. Kuala Lumpur. Berita Publishing
Abdul Aziz Bari . 2008 . Perlembagaan Malaysia : Asas-asas dan Masalah. Dewan Bahasa dan Pustaka. Kuala Lumpur.
Idris Aman.2008. Analisa Wacana Barisan Nasional Dalam PRU ke - 11
Prof Prof.. Mady Madyaa Ghaza Ghazali li Mayu Mayudi din, n, Prof Prof.. Mady Madyaa Sali Saliha ha Hass Hassan an,, Dr. Dr. Juna Junaid idi. i. 2009. 2009. Penghantar Sains Politik. Bangi. Pusat Kembangan Pendidikan UKM
Mohd Mohd Affe Affendi ndi Sall Salleh eh,, Moha Mohama mad d Must Mustaf afaa Ishak Ishak,, Wa Wan n Ab Rahm Rahman an Khudz Khudzri ri Wa Wan n Abdullah. 2007. Perlembagaan Malaysia. Sintok. PACE UUM.
Mohd Fuad Mat Jali, Hanapi Dollah, Nidzam Sulaiman, Zaini Othman & Suzanna ISa. 2004. Barisan Nasional dan Hegemoni Dalam Politik Malaysia. Kertas Kerja Persidangan Antarabangsa Sains Sosial dan Kemanusiaan ( ICOSH ). 14 -16 Disember. UKM, Bangi.
Tun Mohd Salleh Abbas. 1997. Prinsip Perlembagaan dan Pemerintahan Di Malaysia. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka
Muhamad Muhamad Nadzri Nadzri Mohame Mohamed d Noor.200 Noor.2009.P 9.Poli oliti tik k Malays Malaysia ia Di Persim Persimpan pangan gan : Prakti Praktik k Politik Dalam PRU 2008 dan Kontemporari.Petaling Jaya. SIRD
http://m.s..wikipedia.org/wiki/Pilihan_raya http://m.s..wikipedia.org/wiki/Pi lihan_raya ( 16.3.2010 16.3.20 10 ) http://barusegar.blogspot.com/2009/09/konsep-pilihan-raya.html(16.3.2010)
http://ms.wikipedia.org/wiki/Proses_Pilihan_Raya_di_Malaysia ( 16.3.2010)
http://minda-kembara.com ( 27.3.2009 ) Page 22 of 22
