KABANATA I ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
1. Introduksyon Ayon sa National Institutes of Health (NIH), ang fast food ay ang mabilis at murang alternatibo sa mga lutong-bahay. Kahit na anong mga pagkain na may maikling oras sa paggawa ay matatawag na fast food, pero ang kadalasan na itinutukoy nito ay ang mga pagkain na ibinibenta sa mga restaurant o pamilihan na may mga sangkap na pinainitan o niluto sa umpisa at inihahain sa mga mamimili nang naka balot. Ang ganitong uri ng mga pagkain ay kadalasang hindi mabuti sa kalusugan kung ikukumpara sa ibang pagkain at putahe. Kung kaya, maraming fast food chains ang nag-aalok ng mga pagkain na mababa sa fat at calories bilang pagtugon sa tumataas na kaalaman ng mga tao sa nutrisyon (Hellesvig-Gaskell, 2015). Sa pagsapit pa lamang ng taong 1921 naitayo ang pinakaunang fast food restaurant sa mundo. Ito ang White Castle Restaurant na itinatag ni Billy Ingram sa Wishina, Kansas. Puro hamburgers lamang ang laman ng kanilang menu. Ang bawat patty ng hamburger nila ay naghahalaga lamang ng $0.10 o humigit-kumulang P4.00 sa ating bansa. Itong presyo ay nagpatuloy sa paglipas ng taon kung kaya’t pinupuri nila ang sariling fast food chain dahil sa pag-aalok nito ng murang pagkain. Sa paglipas ng panahon, unti-unting dumami ang mga fast food restaurants. Ang McDonalds, Burger King, at Taco Bell ay ilan lamang sa mga bagong restaurants na naitatag. Sa kasalukuyan, mayroong humigit 92 000 fast food restaurants sa Pilipinas na may bentang umaabot sa humigit-kumulang ₱70 000 000 000. Sa sobrang dami ng fast food restaurants sa Pilipinas ay unti-unti nang nagiging parte ng pang-araw-araw nating buhay ang pagkain sa mga restaurants na
|!1
ito. Sa gayon, nararapat lamang na magkaroon ng malinaw na kaalaman ang lahat sa mga naidudulot ng madalas na pagkain ng fast food upang lubusan nating maalagaan ang ating kalusugan.
2. Layunin ng Pag-aaral Ang pamanahong papel na ito ay nagbibigay-linaw sa mga maaaring maidulot nang madalas na pagkain ng fast food lalo na sa kalusugan ng mga kabataan ngayon. Binibigyang diin nito ang mga mabubuti at masasamang epekto ng madalas ng pagkain ng fast food at naglalayong bigyang-kasagutan ang mga sumusunod na tanong: 1. Ano ang kaalaman ng kabataan hinggil sa mga epektong naidudulot sa kanilang katawan ng fast food? 2. Kung sila ay papapiliin, kakain ba sila ng fast food o ng masusustansiyang pagkain katulad ng gulay at prutas? 3. Ano ba ang meron sa fast food na gustong gusto ito ng karamihan sa mga kabataan? 4. Ayon sa Recommended Energy and Nutrient Intakes (RENI), sapat ba ang sustansiyang binibigay ng fast food sa mga katawan ng mga kabataan? 5. Malaki ba ang naitutulong ng fast food sa buhay natin o mas higit na matimbang ang mga masasamang epektong dala nito?
|!2
3. Kahalagahan ng Pag-aaral Naniniwala ang mga mananaliksik na makapag-aambag ang pag-aaral na ito sa solusyon sa isang problemang lumalaganap sa ating bansa, ang obesity na napakasikat lalo na sa mga kabataan ngayon. Ang pananaliksik na ito ay magpapamulat sa mata ng mga kabataan sa mga maaaring maidulot ng madalas na pagkain ng fast food. Ang maiaambag nitong kaalaman ay isang malaking tulong di lamang sa kalusugan ng mga kabataan kundi pati na rin sa kanilang mga magulang na ang tanging dangad ay isang kanais-nais na buhay para sa kanilang mga anak. Ito rin ay maaaring magbigay ng ideya sa mga pamilya kung anong pagkain ang ihahanda at kakainin nila upang masiguro at mabantayan ang mga pagkain na kinagigiliwan ng mga kasapi nito. Inaasahan ng mga mananaliksik na ang pag-aaaral na ito ay magdulot ng positibong epekto sa mga kabataang kinahiligang kumain ng fast food.
4. Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa pagsusuri ng maaaring maidulot ng madalas na pagkain ng fast food lalo na sa kalusugan ng mga kabataan. Saklaw nito ang mga mag-aaral ng Mataas na Paaralan ng Pilipinas sa Agham - Kampus sa Silangang Visayas (MPPA-KSV) akademikong taon 2016-2017. Pipili lamang sampung respondente, limang lalake at limang babae, mula sa tatlong seksyon ng Batch 2020 ng MPPA-KSV. Kukuha rin ng mga datos galing sa libro, pahayagan, at internet hinggil sa nasabing isyu. Bukod dito, makikipanayam din kami sa mga piling estudyante at mga magulang hinggil sa saloobin nila tungkol sa suliranin. |!3
Isinasaalang-alang ng mga mananaliksik ang limitadong resorses na avaylabol kaya nakapokus sa mga mag-aaral ng Mataas na Paaralan ng Pilipinas sa Agham - Kampus sa Silangang Visayas lamang ang pag-aaral na ito.
4. Depinisyon ng mga Terminolohiya Upang mas madaling maunawaan ng mga mambabasa ang ilang termino na ginamit sa pananaliksik na ito, narito ang mga salitang binigyang-kahulugan batay sa pamamaraang ginamit ng mga mananaliksik sa pamanahong-papel na ito: Ang obesity ay isang kalagayan o katayuang medikal ng pagiging napakabigat o masyadong mataba kapang hinahambing sa sariling kataasan (Danowski, 1999). Ang overweight ay isang katayuang medikal ng pagkaroon ng mas maraming taba sa katawan kumpara sa itinuturing na normal o malusog. Ang RENI o ang Recommended Energy and Nutrient Intakes ay tumutukoy sa mga pamantayang sumasangguni sa mga antas ng paggamit ng enerhiya at nutrients ng kailangan para sa mabuting kalusugan ng bawat Pilipino (Barba et al., 2008). Ang deregulated food markets ay tumutukoy sa mga pamilihan ng mga pagkain na hindi sumusunod sa mga pamantayang pangkalusugan. Isang halimbawa dito ay ang ibang mga fast food chains (Kelland, 2014).
|!4
KABANATA II MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA Sa kasalukuyan, ang Pilipinas ay mayroong humigit 160 000 fast food restaurants na nakakalikom ng bentang humigit-kumulang ₱70 000 000 000 (Reyes, 2011). Ayon pa nga sa isang report ng Nielsen (2014), sa pagsapit ng taong 2012 ay 25% na ng mga konsyumers ang kumakain sa mga fast food restaurants ng mahigit isang beses sa isang linggo, napakataas kung ikukumpara ito sa 14% na marka noong 2011. Ang pangyayaring ito ay dapat na pagtuunan ng pansin sapagkat makabuluhan ang mga posibleng maging epekto nito sa mga mamamayan. Naipakita ng isang pagsusuri sa Jeddah na ang kasalukuyang gawi na madalas na pagkain ng fast food ay may kaugnayan sa pagtaas ng bilang ng mga overweight at obese na kabataan sa Saudi Arabia. Sa taong 2014, ang World Health Organization (WHO) ay naglimbag ng isang pananaliksik na nagsasabing malaki ang kasalanan ng mga deregulated food markets sa obesity crisis na lumalaganap sa buong mundo. Ayon naman kay Stein (2015), mayroon namang mga mabuting naidudulot ang fast foods sa buhay ng tao. Halos saang kanto ay makakita ka ng fast food na pwedeng mong makainan. Maikli lamang ang oras ng preparasyon kaya hindi ito hasol. Hindi rin gaanong kamahalan ang mga pagkaing ibinebenta ng mga fast food chains kaya kaya itong bilhin ng halos lahat. Iba-iba ang mga pananaw at paninindigan ng iba’t-ibang mananaliksik hinggil sa paksang ito. Mayroong nagsasabing mabuti ang pagkain ng fast food. Mayroong nagsasabing delikado ito. Mayroon namang nagsasabi na hindi masama ang pagkain ng fast food, ngunit kailangan lamang nating maging
|!5
maingat sapagkat kung napadalas na ang pagkain natin ng fast food ay mahirap nang pigilan ang ating mga sarili mula sa pagkain ng mga ito (The Risks And Effects Of Fast Food, 2015).
|!6
KABANATA III DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
1. Disenyo ng Pananaliksik Ang disenyo ng pananaliksik na ginamit sa pag-aaral na ito ay ang pamaraang deskriptivanalitik. Layunin ng pag-aaral na ito na ilarawan at suriin ang saloobin at pananaw ng mga respondente sa mga posibleng epekto ng madalas na pagkain ng fast foods lalo na sa kanilang kalusugan.
2. Mga Respondente Ang mga piniling respondente sa pag-aaral na ito ay ang mga mag-aaral mula sa Mataas na Paaralan ng Pilipinas sa Agham - Kampus ng Silangang Visayas (MPPA-KSV) sa taong-akademiko 2016-2017. Sa kasalukuyan, mayroong tatlong seksyon ang Batch 2020 ng MPPA-KSV. Pipili lamang ng sampung respondente, limang lalake at limang babae, mula sa tatlong seksyon
ng Batch 2020 sa
pamamagitan ng random sampling upang magkaroon ng pantay na representasyon ang bawat mag-aaral sa pag-aaral na ito. Pinili ng mga mananaliksik ang mga respondente sa bawat seksyon dahil sila ay angkop para sa pananaliksik na ito lalo na at madalas na mga kabataan ang bumibili at kumakain ng fast food.
|!7
3. Instrumento ng Pananaliksik Ang pananaliksik na ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagsasarvey. Ang mga mananaliksik ay naghanda ng isang sarbey-kwestyoneyr na naglalayong makapangalap ng mga datos upang masuri ang pananaw at kaalaman ng mga respondente hinggil sa mga posibleng epekto ng madalas na pagkain ng fast foods. Kumuha rin ang mga mananaliksik ng mga impormasyon sa iba’t ibang mga hanguan sa aklatan katulad ng libro, artikulo sa dyaryo, at mga sulatin na may kaugnayan sa paksa ng pananaliksik. Nangalap din ang mga mananaliksik ng ilang mga impormasyon at datos hinggil sa isyu mula sa mga mapagkakatiwalaang websites.
4. Tritment ng mga Datos Ang pamanahong-papel na ito ay isang panimulang pananaliksik lamang kaya’t walang mga pagtatangka ang mga mananaliksik na gumamait ng kompleks sa istatistikal na pamamaraan upang masuri ang mga nakalop na datos at impormasyon. Bilang o dami lamang ng mga tumugon sa bawat tanong sa sarbey-kwestyoneyr ang bibigyang pokus ng mga mananaliksik. Samakatuwid, ang pagtatally at pagkukuha lamang ng bahagdan o porsyento ang kinakailangang gawin sa pag-aaral na ito.
|!8
KABANATA IV PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
Natuklasan sa pag-aaral na ito ang mga sumusunod na datos at impormasyon:
Inalam ang distribusyon ng mga respondente patungkol sa kung gaano sila kadalas sila kumain ng fast food. Dalawampu’t-dalawang respondente ang nagsabing isa hanggang dalawang beses lamang silang kumain ng fast food sa loob ng isang linggo at, apat naman ang nagsasabing tatlo hanggang apat beses silang kumain sa isang linggo, at apat din ang nagsasabing lima hanggang anim beses silang kumain sa mga fast food chains sa isang linggo. Walang respondente ang kumakain ng fast food ng mahigit pitong beses sa isang linggo. GRAP I Gaano ka kadalas kumain ng fast food sa isang linggo? 1-2 beses
3-4 beses
5-6 beses
7-8 beses
Mahigit Pa
13.33%
13.33%
73.33%
|!9
Base sa survey, ang pinaka-unang isinasaalang-alang ng karamihan sa mga respondente ay ang Lasa ng pagkain na ibinebenta ng mga fast food restaurants. Ito ay sinusundan ng kalinisan ng isang restaurant. Mapapansin din na ang pinaka-binabalewalang salik
ay ang nutritional value ng mga
pagkaing ihinahain ng mga fast food chains. Suriin ang nakasunod na grap:
GRAP II Ayusin ang mga sumusunod na salik base sa kung gaano ito kaimportante sa iyong pagpili ng kakainan na fast food establishment.
Lasa Kaligtasa
Presyo Reputasyon
Oras ng Operasyon Nutritional Value
Kalinisan
6
5
4
3
2
1
0
|!10
Labing-tatlo sa mga respondente ang madalas na kumakain sa KFC. Labing-isang respondente ang nagsasabing madalas silang kumakain sa Jollibee. Limang respondente naman ang kadalasang kumakain sa Greenwich Pizza & Pasta. Lima rin sa mga respondente ang mahilig kumain sa Mang Inasal. Kakaonting bahagdan lamang ng mga respondente ang madalas na kumakain sa mga fast food chains katulad ng Chowking, Shakey’s Pizza, at Dunkin Donuts. Tunghayan ang kasunod na grap:
GRAP III Saan ka madalas kumain ng fast foods?
Chowking KFC
Dunkin Donuts Mang Inazal
Greenwich Pizza & Pasta Shakey’s Pizza
Jollibee
14
12
10
8
6
4
2
0
|!11
Dalawampu’t tatlu (83%) sa mga respondente ang nagsasabing may mga mabuting naidudulot sa kanila ang pagkain ng fast food. Ayon sa kanila, ang pagkain ng fast food ay hindi nakakaabala at tipid sa oras. Maliban dito, ang fast food ay masarap at nakakabusog na para rin sa ilan ay hindi nakakasawa. Suriin ang nakasunod na grap:
GRAP IV May mga mabuti bang naidulot sa’yo ang pagkain ng fast food?
Meron
Wala
16.67%
83.33%
|!12
Base sa sarbey, dalawampu’t tatlo rin (83%) ang sumagot na may masamang naidudulot sa kanila ang pagkain sa mga fast food establishments. Wika nila, ang mga fast food ay mahal at hindi mabuti sa kalusugan. Ang iba naman sa kanila ay may pangamba sapagkat hindi nila alam kung saan nanggagaling ang mga sangkap na ginagamit.
GRAP V May mga masama bang naidulot sa’yo ang pagkain ng fast food?
Meron
Wala
17%
83%
|!13
LISTAHAN NG MGA SANGGUNIAN
Barba, C. V., PhD, & Cabrera, M. Z., MS. (2008). Recommended energy and nutrient intakes for Filipinos 2002 . Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 17, 2nd ser., 399-404. Retrieved November 11, 2016, from http://apjcn.nhri.org.tw/server/APJCN/17%20Suppl%202//399.pdf
Danowski, T. S., M.D. (1999). Obesity. In Encyclopedia Americana (Vol. 20, pp. 592-595). Danbury, Connecticut: Grolier.
Nielsen (2014, December 19). Filipinos Flock to Fastfood Restaurants and Convenience Stores to Get Their Meals. Retrieved November 05, 2016, from http://www.nielsen.com/ph/en/insights/news/ 2014/filipinos-flock-to-fastfood-convenience-stores-to-get-meals.html
Hellesvig-Gaskell, K. (2015, July 3). Definition of Fast Foods. Retrieved November 4, 2016, from http://www.livestrong.com/article/49366-definition-fast-foods/
Kelland, K. (2014, February 2). Study finds deregulation fuelling obesity epidemic (K. Liffey, Ed.). Retrieved November 12, 2016, from http://www.reuters.com/article/health-obesity-deregulationidUSL5N0L70PZ20140202
Reyes, S. (2015, April 22). Fast Food Industry: Keeping up with the Changing Lifestyle. Retrieved November 01, 2016, from http://www.agr.gc.ca/eng/industry-markets-and-trade/statistics-and-
|!14
market-information/agriculture-and-food-market-information-by-region/asia/market-intelligence/ fast-food-industry-keeping-up-with-the-changing-lifestyle/?id=1410083148759
Stein, N. (2011, July). What Are the Benefits of Fast Foods? Retrieved November 05, 2016, from http:// www.livestrong.com/article/259534-what-are-the-benefits-of-fast-foods/
The Risks And Effects Of Fast Food. (2015, March 23). Retrieved November 12, 2016, from https:// www.ukessays.com/essays/english-language/the-risks-and-effects-of-fast-food-english-languageessay.php
|!15
APENDIKS A
Talahanayan I Sarbey-Kwestyoner Hinggil sa mga Posibleng Epekto ng Madalas na pagkain ng Fast Food
|!16
