3. Proračun uljevnog sistema Za proračun uljevnog sistema usvojeni su slijedċi podaci za livenje metala u pješčane kalupe:
debljina zidova odlivka je δ=7 (mm); masa odlivka je m o=20 (kg); visina sprovodnika (ulevnog sistema) iznosi hs=12 (cm); koeficjent iskorištenja tečnog metala η=0,8; gustoċa sivog liva ρ=6,7·10-3 (kg/dm3).
Na slijedċoj slici prikazan je izgled kalupa za livenje, liva sa strane i liva odozgo.
Slika 1. Izgled kaupa za livenje l ivenje
Površina poprečnog presjeka ulivnog sistema računa se na osnovu obrazca: A min
m ρ
T
μ
(mm2 )
v sr
Masa se računa kao: m
mo
η
20 0,8
25 (kg)
Visina hr se na osnovu metalno-statički pritisak računa na osnovu obrazca: hr
hs
p2 (cm) 2 c
Za kišni ulivni sistem, tj. Livenje odozgo pritisak p=0, pa se visina na osnovu metalno=statičkog pritiska: Brzina kretanja metala kroz sprovodnik se računa kao:
v sr
2 g hs
2 9,81 12 15,34 (cm/s)
Vrijeme livenja se može izračunati prema obrazcu:
T
s m (s)
Koeficjent s se bira iz tabela i za vrijednost debljine zida (δ=3,5-8) i za metal u ovom slučaju sivi liv usvaja se (s=1,85), pa je sada vrijeme livenja: T
1,85 25
9,2 (s)
Odlivak spada u složenije oblike, ali usljed jednostavnog ulivnog sistema gubici u sistemu nisu veliki, pa se može usvojiti koeficjent otpora (μ=0,6),pa na osnovu toga slijedi da je: Ako se usvoje 2 ulivna sitema, odnosno sprovodnika kružnog presjeka dobija se:
A u
A min 2
4,4 2
2,2 (cm2 )
Pa se na osnovu dobivenih vrijednosti računa prečnik sprovodnika na osnovu obrazca: do
