CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
ESCUELA SECUNDARIA TÉCNICA No. 1 Turno T urno matutino
La comprensión lectora: ¡una ventana al conocimiento!
ESTRATEIAS !ARA "A#ORECER EL DESARROLLO DE LA $A%ILIDAD LECTORA
&tra. A''a (i)*+t, i(a /r+). San o. D+ Cam/+,+3S+/ti+m*r+ Cam/+,+3S+/ti+m*r+ 201 1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
Índice Presentación Introducción Recomendaciones Fichas de Estrategias para 1° grado 1.
Preparando Preparando el Terreno erreno
2.- El acordeón para aprender 3.- Exposición de Carteles 4.- La reseña de un libro 5.- Adela!ar textos ".- El a#ance noticioso.
Fichas de Estrategias para 2° y 3° grado 1.$Al aborda%e& Expresar opiniones 2.- '(u) sabe*os+ '(u) ,uere*os ,uere*os saber+ 3.- El detecti#e de la lectura 4.- Co*enta aprende. Lectura co*entada 5.- 'e ,u) tratar/+ La predicción la par/0rasis ".- En ustos se ro*pen )neros. Estrateias de lectura. .-. .-. An/lisis crtico
Hoja de opinión
Presentación
2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
Índice Presentación Introducción Recomendaciones Fichas de Estrategias para 1° grado 1.
Preparando Preparando el Terreno erreno
2.- El acordeón para aprender 3.- Exposición de Carteles 4.- La reseña de un libro 5.- Adela!ar textos ".- El a#ance noticioso.
Fichas de Estrategias para 2° y 3° grado 1.$Al aborda%e& Expresar opiniones 2.- '(u) sabe*os+ '(u) ,uere*os ,uere*os saber+ 3.- El detecti#e de la lectura 4.- Co*enta aprende. Lectura co*entada 5.- 'e ,u) tratar/+ La predicción la par/0rasis ".- En ustos se ro*pen )neros. Estrateias de lectura. .-. .-. An/lisis crtico
Hoja de opinión
Presentación
2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 Con mu,a r+u+nia ono+mo4 /+r4ona43 4u+4o43 notiia43 *io5raa43 anunio4 +t.3 u+ 4+ +nu+ntran +n (a4 (n+a4 '+ (o4 +4rito43 a/r+n'imo4 a/r+n'imo4 a ami(iari)arno4 on +((o4 '+4/u4 '+ nu+4tro4 5ran'+4 +nu+ntro4 on (a (+tura 8 +n m9(ti/(+4 oa4ion+4 ,+mo4 +4rito3 (+'o3 'i,o3 a/r+n'i'o3 +n4+:a'o3 +nta*(a'o +( 'i(o5o4 on otro4 4+r+4 ,umano4 8 to'o +4to (o ,+mo4 (o5ra'o 5raia4 a (a4 ;/a(a*ra4<. ;/a(a*ra4<. La (+tura +4 uno '+ (o4 m+'io4 /ara +nontrarno4 on (a4 /a(a*ra43 a tra4 '+ +((a4 on4truimo4 (o4 4i5ni=a'o4 to'o +4to 5raia4 a u+ int+ratuamo43 om/r+n'+mo4 + int+r/r+tamo4 'i+r+nt+4 t+>to4 on union+4 'i4tinta43 u+ no4 /+rmit+n 8 *rin'an (a o/ortuni'a' '+ 'i4+:ar /u+nt+4 ,aia +( /(a+r '+ (a /a(a*ra +4rita. En (a E4u+(a S+un'aria Tnia No. 13 +n +( o(+5ia'o '+( Con4+?o Tnio E4o(ar ,+mo4 on4i'+ra'o a (a (+tura omo un om/on+nt+ un'am+nta( u+ /or m+'io '+ (a4 /rim+ra4 4i+t+ +4trat+5ia4 /ara tra*a?ar tra*a?ar +( r+4um+n +n (a +4u+(a 4+un'aria3 /ara im/(+m+ntar(a4 +n /rim+r 5ra'o3 /+rmitir a (o4 'o 'o+nt +nt+4 8 /rin /rini i/a /a(m (m+ +nt+ nt+ a (o4 (o4 a(um (umno4 no4 in5r in5r+4 +4a ar a( mun'o un'o '+( '+( ono onoi imi mi+n +nto to omo omo 'i4 'i4ru ruta tarr on on (o (+' (+'o o 8 4+(+ 4+(+ ion ionar ar t+>t t+>to4 o4 '+ 4u /r++r+nia /ara u4o '+ oti'iano +n (a 'i+r4a4 a4i5natura4. En +4t+ 4+nti'o (o4 'ir+tio4 /r+t+n'+mo4 a/o8ar a( o(+tio 'o+nt+ +n (o4 (o4 /ro /ro+4 +4o4 o4 '+ (+t (+tur ura a +4ta +4ta*( *(+ +i' i'o4 o4 +n (a Ruta uta '+ &+?o &+?ora ra E4o E4o(a (ar3 r3 'i+r4 'i+r4i= i=an' an'o o (a orma orma '+ +n4+:a +n4+:ar3 r3 a4 a4 omo omo ontri ontri*ui *uirr a on4o( on4o(i'a i'arr +( tra*a?o +n +( au(a u+ 4+ un'am+nta +n una /+'a5o5a on4trutii4ta. Da'a Da'a (a im/+ im/+ri rio4 o4a a n++ n++4i 4i'a 'a' ' '+ m+?o m+?ora rarr (a a(i a(i'a 'a' ' '+ (o4 (o4 /ro /ro+4 +4o4 o4 +'uatio43 +n nu+4tra in4titui@n ,+mo4 5+n+ra'o un mara'o int+r4 /or (a a/aitai@n 8 atua(i)ai@n '+ (o4 'o+nt+4 /ara +ntrar (a 5+4ti@n +n (a on4tr on4tru ui@n i@n '+ om/+t om/+t+n +nia4 ia4 '+ au+r au+r'o 'o a( tratam tratami+n i+nto to 'i' 'i'ti tio o 8 a( /ro /ro+4 +4o o '+ +a( +a(ua uai i@n @n '+ a'a a'a a4i5 a4i5na natu tura ra33 on on +( =n '+ 'omi 'omina narr (o4 (o4 ont+ni'o4 urriu(ar+4 urriu(ar+4 '+ (o4 u+ +( a(umno 4+ a/ro/i@. D+4/u4 '+ ana(i)ar3 u+'a (ara (a n++4i'a' '+ +nriu++r 8 'i+r4i=ar (a4 +4trat+5ia4 /ara orta(++r (a Com/r+n4i@n (+tora 8 (a E4ritura3 a4 omo (a4 ,a*i(i'a'+4 mat+mtia4. Con Con (o ant+ nt+rior ior 4+ '+4 '+4/r+ /r+n'+ n'+ +( /ro/ /ro/@4 @4it ito o '+ +4t+ 'o 'oum+n um+ntto +n /ro/orionar (a inormai@n u+ /+rmita a (o4 /artii/ant+4 +n (a4 +4u+(a4 4+un'aria43 +nriu++r 8 r+ori+ntar 4u4 /rtia4 '+ +n4+:ar 8 +a(uar +n on4+u+nia +( a(umno t+n'r t+n'r un am/(io a*anio a*anio '+ atii'a'+4 8 tar+a4 tar+a4 +n ont+>to ont+>to44 4i5ni= 4i5ni=at atio io44 /ara /ara u+ a/r+n' a/r+n'an an om/r om/r+n' +n'+r +r 8 on (a4 tnia4 '+ +4tu'io a'+ua'a4 a a'a a4i5natura. a4i5natura. D+ +4ta man+ra nu+4tra +4u+(a 4+ on+rtir +n un motor u+ im/u(4+ a tra tra4 '+ to'a4 o'a4 (a4 (a4 a4i5n 4i5na atura ura43 +( '+4 '+4arro((o o((o '+ ,a* ,a*i(i' i(i'a a'+4 '+4 8 /ro+'imi+nto4 /ro+'imi+nto4 /ara /+n4ar3 r+B+>ionar3 r+B+>ionar3 (++r3 +4ri*ir3 int+r/r+tar +( mun'o3 +>/r+4ar4+ 8 oniir. ;%IEN#ENIDOS ;%IEN#ENIDOS A ESTE CICLO CICLO ESCOLAR 2016-2017< 2016- 2017<
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 &TRA. ADDA LI%ET$ #ILA !ÉRE. Introducción LA ENSEÑANZA DE ESTRATEGIAS ESTRATEGIAS DE COMPRENSION LECTORA
!ara !ara iniiar nu+4tro amino +4 im/ortant+ i m/ortant+ +4ta*(++r i+rto4 rit+rio4 u+ no4 o(oaran +n una m+?ora ontinua '+ onoimi+nto4 a to'o4 (o4 'o+nt+4 '+( C+ntro E4o(ar 8 /or (o tanto n++4itamo4 '+ t+n+r un 4o(o /ro+'imi+nto /ara orta(++r +( /ro+4o '+ (a Com/r+n4i@n L+tora. FUn /ro+'imi+nto -((ama'o tam*in a m+nu'o r+5(a3 tnia3 mto'o '+4tr+)a o ,a*i(i'a'+4 un on?unto '+ aion+4 or'+na'a4 8 =na(i)a'a43 +4 '+ir3 'iri5i'a4 a (a on4+ui@n '+ una m+ta.G. Co((3 1H73 /. H. F ...K ...K S+ /u+' /u+'+ + ,a*( ,a*(ar ar '+ /ro /ro+' +'im imi+ i+nt nto4 o4 m4 m4 o m+no m+no44 5+n+ 5+n+ra ra(+ (+44 +n uni@n '+( n9m+ro '+ aion+4 o /a4o4 im/(ia'o4 +n 4u r+a(i)ai@n3 '+ (a +4ta*i(i'a' +n +( or'+n '+ +4to4 /a4o4 8 '+( ti/o '+ m+ta a( u+ an 'iri5i'o4. En (o4 ont+ni'o4 '+ /ro+'imi+nto4 4+ in'ian ont+ni'o4 u+ tam tam*i *in a+n *a?o *a?o (a '+no '+nom mina inai@n i@n '+ F'+ F'+4tr+ tr+)a4 )a4G Ft Ftni nia a4G o F+4trat+5ia4G3 8a u+ to'o4 +4to4 trmino4 a(u'+n a (a4 arat+r4tia4 4+:a(a'a 4+:a(a'a44 omo '+=nitoria '+=nitoria44 '+ un /ro+'im /ro+'imi+nto i+nto.. Sin +m*ar5o3 +m*ar5o3 /u+'+n 'i+r+niar4+ +n a(5uno4 a4o4 +n +4t+ a/arta'o ont+ni'o4 u+ 4+ r+=+r+n a /ro+'imi+nto4 o '+4tr+)a4 m4 5+n+ra(+4 u+ +>i5+n /ara 4u a/r+n'i)a?+ otra4 otra4 tnia4 tnia4 m4 +4/+=a +4/+=a43 43 r+(aion r+(aiona'a4 a'a4 on ont+ni'o ont+ni'o44 onr+to4. onr+to4.G G &EC3 1HH* Di4+:o Curriu(ar %a4+3 /. . 6 E4 /r+i4o iniiar +4(ar+i+n'o (o4 trmino43 (o4 4+r+4 ,umano4 atuamo4 4i5ui+n'o /ro+'imi+nto4 /or +?+m/(o3 uan'o oina ua(ui+r +>ui4it+)3 uan'o '+i'+ 4i (+ r+4u(ta m4 +=a) r+o5+r a 4u ,i?o '+( o(+5io ant+4 '+ ++tuar (a om/ra 8 ((+ar(+ una o/ia '+ un artu(o a( om/a:+ro u+ 4+ (o /i'i@3 o /or +( ontrario3 u+ (o m+?or +4 '+?ar (a om/ra +n +( 9(timo (u5a (u5arr 8 ++ ++tu tuar ar /rim /rim+r +ro o (o4 (o4 otr otro4 +na +nar5 r5o4 o433 +4t +4t u4t+ u4t+' ' trat tratan an'o 'o on on /ro+'imi+nto4. !ro*a*(+m+nt+ /+n4ar u+ aunu+ +4 i+rto u+ anu'ar4+ (o4 '+/ortio43 oinar 8 r+a(i)ar un itin+rario 4on aion+4 or'+na'a4 +noa'a4 ,aia (a on4 on4+ +u ui@ i@n n '+ una una m+ta m+ta -no -no tro/ tro/+) +)ar ar on on +( or' or'@n @n 4ati 4ati4 4a a+r +r una una n++4i'a' *4ia ,a+r (o u+ 4+ ,a*a /ro/u+4to +4ta tar'+-3 tam*in (o +4 u+ +>i4t+n 'i+r+nia4 +ntr+ +4to4 /ro+'imi+nto4. A43 mi+ntra4 u+ +n +( /rim+r a4o 4+ trata '+ una ai@n om/(+tam+nt+ automati)a'a ;/ru+*+ ;/ru+*+ (o 'ii( u+ +4 ,a+r +( (a)o 8 'o*(+ nu'o uan'o 4+ /i+n4a +n +((o
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 En am* am*io io33 uan uan'o 'o no4 no4 +no +nont ntra ramo mo44 +n una una 4itu 4itua ai@ i@n n omo omo (a u+ u+ +?+m/(i=a*a +n t+r+r (u5ar3 (a4 o4a4 4on un /oo 'i4tinta4. En +4t+ a4o3 ,a+mo4 u4o '+ nu+4tra a/ai'a' '+ /+n4ami+nto estratégico.
¿Qué es una estrategia? Como ,a 4+:a(a'o #a((4 1HH0K3 (a +4trat+5ia ti+n+ +n om9n on to'o4 (o4 '+m4 /ro+'imi+nto4 4u uti(i'a' /ara r+5u(ar (a atii'a' '+ (a4 /+r4ona43 +n (a m+'i'a +n u+ 4u a/(iai@n /+rmit+ 4+(+ionar3 +a(uar3 /+r4i4tir o a*an'onar '+t+rmina'a4 aion+4 /ara ((+5ar a on4+5uir (a m+ta u+ no4 /ro/on+mo4. E4 ara arat t+r +r4 4ti tio o '+ (a4 (a4 +4tr +4trat at+5 +5ia ia44 +( ,+, ,+,o o '+ u+ u+ no '+ta '+ta((a ((an n ni /r+4 /r+4r ri* i*+n +n tota tota(m (m+n +nt+ t+ +( ur4 ur4o o '+ una una ai ai@n @n +( u+ u+ (a4 (a4 im/( im/(+m +m+n +nta ta in'iara in'iara a+rta'a a+rta'am+nt m+nt+ + u+ (a4 +4trat+5 +4trat+5ia4 ia4 4on 4o4/+,a4 4o4/+,a4 int+(i5+nt int+(i5+nt+43 +43 aunu+ arri+45a'a43 a+ra '+( amino m4 a'+ua'o u+ ,a8 u+ tomar. Su /ot+nia(i'a' r+4i'+ /r+i4am+nt+ a,3 +n u+ 4on in'+/+n'i+nt+4 '+ un m*ito /artiu(ar 8 /u+'+n 5+n+ra(i)ar4+ 4u a/(iai@n orr+ta r+u+rir3 +n ontra/arti'a3 4u ont+>tua(i)ai@n /ara +( /ro*(+ma '+ u+ 4+ trat+. Un om/ om/on on+n +nt+ t+ +4+n +4+ni ia( a( '+ (a4 (a4 +4tr +4trat at+5 +5ia ia44 +4 +( ,+, ,+,o o '+ u+ u+ im/( im/(i ian an auto'ir+i@n -(a +>i4t+nia '+ un o*?+tio 8 (a oni+nia '+ u+ +4+ o*?+ti o*?+tio o +>i4t +>i4t++- 8 autoo autoontr ntro(3 o(3 +4 '+ir '+ir33 (a 4u/+r 4u/+ri4i i4i@n @n 8 +a(ua +a(uai@ i@n n '+( '+( /ro/ /ro/io io om/ om/or orta tami mi+n +nto to +n un uni@ i@n n '+ (o4 (o4 o*?+ o*?+ti tio o44 u+ u+ (o 5ua 5uan n 8 (a /o4i*i(i'a' '+ im/rimir(+ mo'i=aion+4 uan'o 4+a n++4ario. L+4 /ro/on5o u+ r+B+>ion+n 4o*r+ (o a'+ua'o '+ 'i,a on4i'+rai@n-3 u+ (a4 +4trat+5ia4 '+ om/r+n4i@n (+tora a (a4 u+ no4 r++rir+mo4 4on /ro+'imi+nto4 '+ art+r +(+a'o3 u+ im/(ian (a /r+4+nia '+ o*?+tio4 u+ um/(ir3 (a /(ani=ai@n '+ (a4 aion+4 u+ 4+ '+4+na'+nan /ara (o5rar(o43 a4 omo 4u +a(uai@n 8 /o4i*(+ am*io. E4ta a=rmai@n ti+n+ aria4 im/(iaion+43 im/(iaion+43 '+ (a4 u+ /or +( mom+nto o8 a r+4a(tarM 1. La (+tura 4on /ro+'imi+nto4 8 (o4 /ro+'imi+nto4 4on ont+ni'o4 '+ +n4+:an)a3 +nton+4 ,a8 u+ +n4+:ar +4trat+5ia4 /ara (a om/r+n4i@n '+ (o4 t+>to4. E4ta4 no ma'uran3 ni 4+ '+4arro((an3 ni +m+r5+n3 ni a/ar++n. S+ +n4+:an -o no 4+ +n4+:an- 8 4+ a/r+n'+n -o no 4+ a/r+n'+n-. 2. Si on4i'+ramo4 u+ (a4 +4trat+5ia4 '+ (+tura 4on /ro+'imi+nto4 '+ or'+ or'+n n +(+ +(+a' a'o o u+ u+ im/( im/(i ian an (o o5n o5nit iti io o 8 (o m+ta m+ta o5n o5nit iti io3 o3 +n (a +n4+:an)a no /u+'+n 4+r trata'a4 omo tnia4 /r+i4a43 r++ta4 ina(i*(+4 o ,a*i(i'a'+4 +4/+=a4. Lo u+ arat+ri)a a (a m+nta(i'a' +4trat5ia
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 u+ +4 una a/ai'a' /ara r+/r+4+ntar4+ 8 ana(i)ar (o4 /ro*(+ma4 8 (a B+>i*i(i'a' /ara 'ar on 4o(uion+4. D+ a, u+ a( +n4+:ar +4trat+5ia4 '+ om/r+n4i@n (+tora ,a8a u+ /rimar (a on4trui@n 8 u4o /or /art+ '+ (o4 a(umno4 '+ /ro+'imi+nto4 '+ ti/o 5+n+ra( u+ /u+'an 4+r tran4+ri'o4 4in ma8or+4 'i=u(ta'+4 a 4ituaion+4 '+ (+tura m9(ti/(+ 8 aria'a. D+ a, tam*in u+ a( a*or'ar +4to4 ont+ni'o4 8 a( a4+5urar 4u a/r+n'i)a?+ 4i5ni=atio ontri*u8amo4 a( '+4arro((o 5(o*a( '+ nu+4tro4 a(umno43 m4 a(( '+ om+ntar 4u4 om/+t+nia4 omo (+tor+4.
Recomendaciones
¿Por qué es comprensión?
necesario
enseñar
estrategias
de
!oru+ u+r+mo4 ,a+r (+tor+4 aut@nomo43 a/a+4 '+ +nr+ntar4+ '+ man+ra int+(i5+nt+ a t+>to4 '+ mu8 'i4tinta n'o(+3 (a ma8ora '+ (a4 ++4 'i4tinto4 '+ (o4 u+ 4+ u4an uan'o 4+ in4tru8+. E4o4 t+>to4 /u+'+n 4+r 'ii(+43 /or (o r+atio4 o /oru+ +4tn ma( +4rito4. En ua(ui+r a4o3 'a'o u+ r+4/on'+n a una 5ran ari+'a' '+ o*?+tio43 a*+ +4/+rar u+ 4u +4trutura 4+a tam*in aria'a3 a4 omo (o 4+r 4u om/r+n4i*i(i'a'. $a+r (+tor+4 aut@nomo4 4i5ni=a tam*in ,a+r (+tor+4 a/a+4 '+ a/r+n'+r a /artir '+ (o4 t+>to4. !ara +((o3 ui+n (++ '+*+ 4+r a/a) '+ int+rro5ar4+ a+ra '+ 4u /ro/ia om/r+n4i@n3 +4ta*(++r r+(aion+4 +ntr+ (o u+ (++ 8 (o u+ orma /art+ '+ 4u a+ro /+r4ona(3 u+4tionar 4u onoimi+nto 8 mo'i=ar(o3 +4ta*(++r 5+n+ra(i)aion+4 u+ /+rmitan tran4+rir (o a/r+n'i'o a otro4 ont+>to4 'i4tinto4.
¿Qué estrategias vamos a enseñar? ¿Cómo podemos enseñarlas? La4 +4trat+5ia4 u+ amo4 a +n4+:ar '+*+n /+rmitir a( a(umno (a /(ani=ai@n '+ (a tar+a 5+n+ra( '+ (+tura 8 4u /ro/ia u*iai@n -motiai@n3 'i4/oni*i(i'a'- ant+ +((a ai(itarn (a om/ro*ai@n3 (a r+i4i@n 8 +( ontro( '+ (o u+ 4+ (++3 8 (a toma '+ '+i4ion+4 a'+ua'a +n uni@n '+ (o4 o*?+tio4 u+ 4+ /+r4i5an. E4 un'am+nta( u+ +4t+mo4 '+ au+r'o +n u+ (o u+ u+r+mo4 no 4on a(umno4 u+ /o4+an am/(io4 r+/+rtorio4 '+ +4trat+5ia43 4ino u+ 4+/an uti(i)ar (a4 +4trat+5ia4 a'+ua'a4 /ara (a om/r+n4i@n '+( t+>to. 6
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 S+ /ro/on+n atii'a'+4 o5nitia4 u+ '+*+rn 4+r atia'a4 o om+nta'a4 m+'iant+ (a4 +4trat+5ia4 u+ /(ant+an r+4/u+4ta n++4aria /ara /o'+r om/r+n'+r (o u+ 4+ (++. 1. Com/r+n'+r (o4 /ro/@4ito4 +>/(ito4 + im/(ito4 '+ (a (+tura. Euia('ra a r+4/on'+r a (a4 /r+5unta4M Pu t+n5o u+ (++rQ !or u/ara u t+n5o u+ (++r(oQ 2.- Atiar 8 a/ortar a (a (+tura (o4 onoimi+nto4 /r+io4 /+rtin+nt+4 /ara +( ont+ni'o '+ u+ 4+ trat+. Pu 4 8o a+ra '+( ont+ni'o '+( t+>toQ Pu 4 a+ra '+ ont+ni'o4 a=n+4 u+ m+ /u+'an 4+r 9ti(+4Q Pu otra4 o4a4 4 u+ /u+'an a8u'arm+M a+ra '+( autor3 '+( 5n+ro3 '+( ti/o '+ t+>to...Q .-Diri5ir (a at+ni@n a (o u+ r+4u(ta un'am+nta( +n '+trim+nto '+ (o u+ /u+'+ /ar++r triia( +n uni@n '+ (o4 /ro/@4ito4 u+ uno /+r4i5u+ /unto 1.K Cu( +4 (a inormai@n +4+nia( u+ +( t+>to /ro/oriona 8 u+ +4 n++4aria /ara (o5rar mi o*?+tio '+ (+turaQ Pu inormaion+4 /u+'o on4i'+rar /oo r+(+ant+43 /or 4u r+'un'ania3 /or 4+r '+ '+ta((+3 /or 4+r /oo /+rtin+nt+4 /ara +( /ro/@4ito u+ /+r4i5oQ . Ea(uar (a on4i4t+nia int+rna '+( ont+ni'o u+ +>/r+4a +( t+>to 8 4u om/ati*i(i'a' on +( onoimi+nto /r+io3 8 on (o u+ 'ita +( F4+nti'o om9nG. Ti+n+ 4+nti'o +4t+ t+>toQ !r+4+ntan o,+r+nia (a4 i'+a4 u+ +n ( 4+ +>/r+4anQ Di4r+/a a*i+rtam+nt+ '+ (o u+ 8o /i+n4o3 aunu+ 4i5u+ una +4trutura ar5um+nta( (@5iaQ S+ +nti+n'+ (o u+ ui+r+ +>/r+4arQ Pu 'i=u(ta'+4 /(ant+aQ . Com/ro*ar ontinuam+nt+ 4i (a om/r+n4i@n ti+n+ (u5ar m+'iant+ (a r+i4i@n 8 r+a/itu(ai@n /+ri@'ia 8 (a autoint+rro5ai@n. Pu 4+ /r+t+n'a +>/(iar +n +4t+ /rrao - a/arta'o3 a/tu(o-Q Cu( +4 (a i'+a un'am+nta( u+ +>trai5o '+ auQ !u+'o r+on4truir +( ,i(o '+ (o4 ar5um+nto4 +>/u+4to4Q !u+'o r+on4truir (a4 i'+a4 ont+ni'a4 +n (o4 /rini/a(+4 a/arta'o4Q T+n5o una om/r+n4i@n a'+ua'a '+ (o4 mi4mo4Q
7
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 6. E(a*orar 8 /ro*ar in+r+nia4 '+ 'i+r4o ti/o3 omo int+r/r+taion+43 ,i/@t+4i4 8 /r+'iion+4 8 on(u4ion+4. Cu( /o'r 4+r +( =na( '+ +4ta no+(aQ Pu 4u5+rira 8o /ara 4o(uionar +( /ro*(+ma u+ au 4+ /(ant+aQ Cu( /o'ra 4+r -t+ntatiam+nt+- +( 4i5ni=a'o '+ +4ta /a(a*ra u+ m+ r+4u(ta '+4onoi'aQ Pu (+ /u+'+ ourrir a +4t+ /+r4ona?+Q 3 +t. A to'o +((o a*ra a:a'ir u+ (a4 +4trat+5ia4 '+*+n a8u'ar a( (+tor a +4o5+r otro4 amino4 uan'o 4+ +nu+ntr+ on /ro*(+ma4 +n (a (+tura. &i /ro/u+4ta +4 u +n +4t+ i(o +4o(ar 2016-2017 4+ ((++ a a*o (a 4+5un'a /art+ '+ im/(+m+ntai@n '+ +4trat+5ia4 u+ no4 /+rmitirn orta(++r (a Com/r+n4i@n L+tora /araM
Dotarno4 '+ o*?+tio4 '+ (+tura 8 atua(i)ar (o4 onoimi+nto4 /r+io4 r+(+ant+4 !r+ia4 a (a (+tura 'urant+ +((aK.
E4ta*(++r in+r+nia4 '+ 'i4tinto ti/o3 r+i4ar 8 om/ro*ar (a /ro/ia om/r+n4i@n mi+ntra4 4+ (++ 8 tomar '+i4ion+4 a'+ua'a4 ant+ +rror+4 o a((o4 +n (a om/r+n4i@n Durant+ (a (+turaK
Diri5irno4 a r+a/itu(ar +( ont+ni'o3 a r+4umir(o 8 a +>t+n'+r +( onoimi+nto u+ m+'iant+ (a (+tura 4+ ,a o*t+ni'o Durant+ (a (+tura'+4/u4 '+ +((aK Tr+4 i'+a43 a4oia'a4 a (a on+/i@n on4trutii4ta3 m+ /ar++n /artiu(arm+nt+ a'+ua'a4 uan'o 4+ trata '+ +>/(iar (a4 +4trat+5ia4 '+ (+tura u+ (a ,a+n /o4i*(+.
La primera considera la situación educativa como un proceso de construcción conjunta E'ar'4 8 &+r+r3 1HK a tra4 '+( ua( +( ma+4tro 8 4u4 a(umno4 /u+'+n om/artir /ro5r+4iam+nt+ uni+r4o4 '+ 4i5ni=a'o4 m4 am/(io4 8 om/(+?o43 8 'ominar /ro+'imi+nto4 on ma8or /r+i4i@n 8 ri5or3 '+ mo'o u+ uno4 8 otro4 4+an tam*in /ro5r+4iam+nt+ m4 a'+ua'o4 /ara +nt+n'+r + ini'ir +n (a r+a(i'a' -/or +?+m/(o3 /ara om/r+n'+r + int+r/r+tar (o4 t+>to4 u+ +n +((a 4+ +nu+ntran /r+4+nt+4
Construcción conjunta
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 Aun uan'o +( a(umno 4+a +( /rota5oni4ta /rini/a(3 +( /ro+4or t+n'r tam*in un /a/+( '+4taa'o +n +( r+/arto. Ju4tam+nt+3 (a 4+5un'a i'+a u+ m+ /ar++ mu8 int+r+4ant+ +4 (a on4i'+rai@n '+ u+ +n +4+ /ro+4o +( /ro+4or +?+r+ una uni@n '+ 5ua Co((3 1HH0K3 +n (a m+'i'a +n u+ '+*+ a4+5urar +( +n5ar+ +ntr+ (a on4trui@n u+ +( a(umno /r+t+n'+ r+a(i)ar 8 (a4 on4truion+4 u+ ,an 4i'o 4oia(m+nt+ +4ta*(+i'a43 8 u+ 4+ tra'u+n +n (o4 o*?+tio4 8 ont+ni'o4 u+ /r+4ri*+n (o4 an+>a a 4u /(an+ai@n +n i5or +n un mom+nto 'a'o. La participación guiada supone una situación educatia en !a "ue se a#ude$ en pri%er !ugar$ a! a!u%no a contrastar # re!acionar su conoci%iento preio con e! "ue !e a a resu!tar necesario para a&ordar dic'a situación( En segundo !ugar$ e! a!u%no dispone desde e! principio )por"ue e! pro*esor !o *aci!ita) de una isión de con+unto o estructura genera! para !!ear a ca&o su tarea(
E4ta4 +4trat+5ia4 (+ /+rmitirn a( a(umno a4uma (a r+4/on4a*i(i'a' +n 4u '+4arro((o '+ orma /ro5r+4ia3 ,a4ta u+ 4t+ 4+ mu+4tra om/+t+nt+ +n (a a/(iai@n aut@noma '+ (o a/r+n'i'o. S+ 'ii'+ +n ino +ta/a4 +( mto'o '+ +n4+:an)a 'ir+ta '+ (a om/r+n4i@n (+toraM " #ntroducción"
S+ (+4 +>/(ian a (o4 a(umno4 (o4 o*?+tio4 /ro/@4ito4 '+ (o u+ an a tra*a?ar 8 +n u (+4 an a 4+r 9ti(+4 /ara (a (+tura.
$" %jemplo"
Como ontinuai@n '+ (a intro'ui@n3 4+ +?+m/(i=a (a +4trat+5ia u+ 4+ a8a a tra*a?ar m+'iant+ un t+>to3 (o u+ a8u'a a (o4 a(umno4 a +nt+n'+r (o u+ an a a/r+n'+r.
&" %nseñan'a directa"
E( /ro+4or mu+4tra3 +>/(ia 8 '+4ri*+ (a ,a*i(i'a' '+ u+ 4+ trat+3 'iri5i+n'o (a atii'a'. Lo4 a(umno4 r+4/on'+n a (a4 /r+5unta4 8 +(a*oran (a om/r+n4i@n '+( t+>to3 /+ro +4 +( /ro+4or ui+n +4t a ar5o '+ (a +n4+:an)a. (" )plicación dirigida por el pro*esor"
Lo4 a(umno4 '+*+n /on+r +n /rtia (a ,a*i(i'a' a/r+n'i'a *a?o +( ontro( 8 (a 4u/+ri4i@n '+( /ro+4or. E4t+ /u+'+ r+a(i)ar un 4+5uimi+nto '+ (o4 a(umno4 83 4i +4 n++4ario3 o(+r a +n4+:ar. H
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 +" Pr,ctica individual"
E( a(umno '+*+ uti(i)ar in'+/+n'i+nt+- m+nt+ (a ,a*i(i'a' on mat+ria( nu+o. D+4/u4 '+ r+a(i)ar *r++4 on4i'+raion+4 4o*r+ (a +n4+:an)a '+ (a Com/r+n4i@n L+tora3 no ,a8 u+ o(i'ar u+ '+ i5ua( orma +( 'o+nt+ a tra4 '+( tra*a?o o(+5ia'o +n +( Con4+?o Tnio E4o(ar3 t+n'r (a o/ortuni'a' '+ 4ituar 4u a/aitai@n '+ man+ra r+(+ant+ 8a u+ 'i+r4i=ara 4u4 orma4 '+ +n4+:ar3 a4 omo a( a(umno /ro/orionar(+ (a4 tnia4 '+ +4tu'io +4/+=a4 /ara +(+ar 4u a/ro+,ami+nto aa'mio 8 a*atir +( r+)a5o +4o(ar 8 on4+u+nt+m+nt+ +( a*an'ono a (a +'uai@n 4+un'aria3 4+ /ro/on+ +( 4i5ui+nt+ rono5rama '+ +4trat+5ia4 /ara /rim+ro3 4+5un'o 8 t+r+r 5ra'o '+ S+un'aria.
CRONORA&A DE ESTRATEIAS !AR I&!LE&ENTAR !ARA 13 2 RADO PRIORIDAD ED,CATI-A. ME/ORA DEL APRENDIZA/E Estrategias para *aorecer !a co%prensión !ectora # !a e0presión escrita$ a! e!a&o res1%enes # pro%oer su uso en !os di*erentes te0tos escritos2 # !ograr !as 'a&i!idades co%unicatias$ despu3s de re4e0ionar$ discutir$ adecuar # re*or%u!ar( 1 !r+/aran'o +( t+rr+no OCTU%RE
10
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 2 6 7
E( aor'+@nV /ara a/r+n'+r
SIETE ESTRATEIAS. . La R+4+:a '+ un (i*ro . !ara tra*a?ar on +( r+4um+n +n (a +4u+(a S+un'aria 1
E( art+(
A'+(5a)ar t+>to4
NO#IE&%RE ENERO "E%RERO &ARO
E( aan+ notiio4o
&AO
D+ r+4um+n a ,i4tori+ta
JUNIO
Estrategias para desarro!!ar !as 'a&i!idades de
1
;A( a*or'a?+<
2
Pu 4a*+mo4Q Pu u+r+mo4 4a*+rQ
La om/r+n4i@n (+tora 8 4u4 +4trat+5ia4
E>/r+4ar o/inion+4
E( '+t+ti+ '+ (a (+tura
6
Com+nta 8 a/r+n'+. L+tura om+nta'a D+ u tratarQ La /r+'ii@n 8 (a /arra4i4 En 5u4to4 4+ rom/+n 5n+ro4
7
E4trat+5ia4 '+ (+tura. . . an(i4i4 rtio
2 8
OCTU%RE NO#IE&%RE ENERO "E%RERO &ARO &AO JUNIO
1
OCTU%RE
2
NO#IE&%RE
ENERO
"E%RERO
&ARO
6
&AO
7
JUNIO
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
!RI&ERA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW 11
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
Preparando el terreno DESDE EL A,LA
!ro/@4ito •
Pu+ (o4 a(umno4 +4u,+n (a (+tura /ara u+ +(a*or+n +( r+4um+n '+ 4u ont+ni'o.
&at+ria(+4 • •
T+>to '+( (i*ro '+ (a a4i5natura o 4+:a(a'o /or +( 'o+nt+. Lmina43 i(u4traion+4 4o*r+ +( t+ma.
Atii'a'+4 1.- Inii+n (a atii'a'3 om+ntan'o a (o4 a(umno4 u+ (+4 (++r un t+>to. Ant+4 '+ iniiar (a (+tura /r+5unt+ a (o4 a(umno4 a+ra '+( t+ma u+ 4+ a*or'ara +n +( t+>to. A /artir '+( ttu(o3 u+ no4 in'ia. A u 4+ r+=+r+ +( t+maQ Pu /i4ta4 no4 /ro/orionan (a4 im5+n+4Q !or u r++n u+ 4+ 'a (a 4ituai@nQ 2.- Inii+ (a (+tura '+ man+ra (ara3 trat+ '+ 4+r +>/r+4io3 '+ aom/a:ar (a o) on tono43 /au4a43 8 on moimi+nto4 5+4tua(+4 8 or/ora(+4 '+ au+r'o on +( t+ma o (a trama.
12
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 .- $a5a /au4a4 +n (a (+tura /ara u+4tionar a (o4 a(umno4 a+ra '+ (a r+(ai@n +ntr+ (o u+ +4t 4u+'i+n'o +n +( t+>to 8 (o u+ +((o4 om+ntaron u+ i*a a tratar4+ +n +( ont+ni'o. 5() Preg1nte!es.
Pu r++n u+ a a 4u+'+r a,oraQ Cu( +4 4u o/ini@nQ Si ti+n+n om+ntario4 !or uQ .-tXrmin+ '+ (++r(+4 +( t+>to + int+(o4 a u+ '+ man+ra *r++ +>/(iu+n '+ u 4+ trat@. 6.- !i'a a (o4 a(umno4 u+ +4ri*an +n 4u ua'+rno +( r+4um+n '+( t+>to. ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA Cu(+4 u+ron (a4 atitu'+4 a4umi'a4 /or (o4 a(umno4 'urant+ +( '+4arro((o '+ (a atii'a'Q ;Pu orma '+ +(a*orai@n '+( r+4um+n 4+ (+4 ai(it@ m4 a (o4 a(umno43 (a ora( o (a +4rita< A u r++ u+ 4+ '+*aQ
Pu mo'i=aion+4 ,ara /ara m+?orar (a atii'a'Q
1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
SEUNDA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
El acordeón para aprender DESDE EL A,LA
!ro/@4itoM 6ue !os a!u%nos e!a&oren acordeones para "ue recono=can su uti!idad en e! rescate de signi>cados # !e sira co%o estrategia para estudiar
&at+ria(+4 •
T+>to '+( (i*ro o a/unt+4 '+ (a a4i5natura 4+:a(a'o /or +( 'o+nt+.
Atii'a'+4 ?()Lean e! t@tu!o de !a Segunda Estrategia # co%eten con !os a!u%nos.
6ui3n 'a e!a&orado un acordeónB Para "u3 !e 'a seridoB 6u3 resu!tados 'a o&tenidoB 1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 () Organice a! grupo en e"uipo e ind@"ue!es "ue !a siguiente tarea consiste en aprender a 'acer acordeones 'aciendo # para e!!o e!a&orarFn res1%enes de a!gunos te0tos( () Asigne un te0to a cada e"uipo$ re!acionando con un contenido "ue est3n a&ordando de !a asignatura # despu3s rea!ice !a LECT,RA G,IADA 5() E0p!i"ue a !os e"uipos e! procedi%iento a seguir para e!a&orar e! acordeón.
Diida e! te0to en pFrra*os Identi>"uen en cada pFrra*o !a idea principa! Huti!icen un co!or Tac'en !as pa!a&ras "ue puedan supri%ir sin a!terar !as ideas !itera!es( Con (a inormai@n u+ no 4u*ra8aron on4tru8an (a i'+a /rini/a(3 '+ a'a uno '+ (o4 /rrao4 ra4+ r+4um+n '+( /rraoK A5ru/+n (a4 i'+a4 /rini/a(+4 u+ t+n5an r+(ai@n 8 +(a*or+ una +>/r+4i@n u+ (a4 in(u8a. !on5an to'o ?unto +n +( aor'+@n3 aomo'+n (a inormai@n +n un /a/+( /+u+:o '+ ta( man+ra u+ /u+'an 'i4/on+r '+ +((a uan'o (o n++4it+n.
.- Com/artan on +( 5ru/o (o4 aor'+on+4 +(a*ora'o4 8 om+nt+n (o4 a/r+n'i)a?+4 +n r+(ai@n on +( t+ma '+( t+>to ana(i)a'o. 6.-Dia(o5u+n on 4u4 a(umno4 a+ra '+ (a uti(i'a' '+ +4ta atii'a' omo una tnia '+ +4tu'io /ara /r+/arar (o4 +>m+n+4 ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA. 1.- C@mo u+ron (a4 /artii/aion+4 '+ (o4 a(umno43 +4tui+ron ino(ura'o4 to'o4Q 1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
2.- Lo4 a(umno4 +4u,aron (a (+tura '+( t+>to 8 om+ntaron a+ra '+ 4u ont+ni'oQ .- Pu +nta?a4 (+ +nontraron (a4 8 (o4 a(umno4 a (a +(a*orai@n '+ aor'+on+4 @mo tnia '+ +4tu'ioQ .- Pu +nta?a4 (+ + a +4t+ ti/o '+ atii'a'+4 /ara aor++r (a om/r+n4i@n (+tora +n 4u4 a(umno4Q -iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
TERCERA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
Exposición de Carteles DESDE EL A,LA
16
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
!ro/@4itoM
6ue !os a!u%nos !e den un uso *unciona! a !a !ectura con !a e!a&oración de carte!es a partir de !a idea principa! de un te0to(
&at+ria(+4 •
T+>to '+( (i*ro o a/unt+4 '+ (a a4i5natura 4+:a(a'o /or +( 'o+nt+.
Atii'a'+4 ?()Designar un te0to para 'acer un carte!2 considerando "ue se e!a&ora con te0tos &rees "ue trans%iten a! receptor un %ensa+e co%p!eto # c!aro( E! ta%aJo # e! tipo de !etras # su distri&ución en e! pape! *aci!itan !a !ectura desde !a distancia2 e! co!or # !os di&u+os a#uda a !a co%prensión de! %ensa+e( () Organice a! grupo en e"uipo e ind@"ue!es "ue !a siguiente tarea consiste en e!a&orar un carte! considerando !as conc!usiones "ue so&re e! te%a constru#eron en e! grupo despu3s de reisar!a con !a !ectura "ue rea!icen$ orientFndo!os a "ue identi>"uen !as ideas principa!es$ para "ue den respuesta a !a pregunta.
CuF! es !a idea %Fs i%portante "ue e! autor pretende e0p!icar en e! te0toB () Asigne e! te0to a cada e"uipo$ # "ue !os a!u%nos rea!icen !a !ectura$ una parte un participante de cada e"uipo a! >na!i=ar e! te0to$ redacten tres preguntas en !as "ue se apo#aran$ co%o por e+e%p!o !as siguientes. Por "u3 es i%portante( ( ( B 6u3 pode%os 'acer para ( ( ( B Có%o pode%os eitarB 6u3 pasar@a s@B 5.- A/o8+ a 4u4 a(umno4 /ara u+ +(a*or+n +( art+( /or +ui/o4 8 om/artan on +( 5ru/o r+a(i)an'o una +>/o4ii@n '+ (o4 art+(+4 u+ +(a*oraron3 a4 omo r+a(i)an'o 4u +>/(iai@n.
17
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER PRKCTICAS ESCOLARES EN TORNO A LA LECT,RA PRI-ILEGIANDO ASPECTOS ;ORMALES COMO EL -OL,MEN LA ENTONACIN DE LA -OZ$ LA RAPIDEZ COMO SE REALIZA OTROS ELEMENTOS DE LA ORALIDAD$ A 6,E LEER NO ES SOLAMENTE DESCI;RAR LO 6,E ESTA EN LOS SIGNOS$ SINO ES AMPLIAR EL SENTIDO :ACIA LA COMPRENSIN PARA SER ,TILIZADA EN LA -IDA COTIDIANA(
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA. 1.- "u+ron a'+ua'a4 /ara 4u 5ru/o (a4 mo'i=aion+4 u+ (+ ,i)o a (a =,aQ 2.- Cu(+4 am*io4 r+a(i)@ a 4u /(an+ai@n 8 /or uQ .- Pu +(+m+nto4 uti(i)aron 4u4 a(umno4 /ara (a +(a*orai@n '+ art+(+4Q
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
CUARTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
La reseña de un libro DESDE EL A,LA
LA RESEZA DE UN LI%RO DESDE EL AULA !ro/@4itoM 6ue !os a!u%nos e!a&oren una reseJa a partir de !a !ectura de un te0to(
&at+ria(+4 Te0tos de !a &i&!ioteca de au!a o se!ecciones de un !i&ro asignado(
Atii'a'+4 %sta estrategia se da en dos momentos: •
•
E( /rim+ro u+ in'ia (a4 atii'a'+4 /r+ia4 /ara +(+5ir +( mat+ria( '+ (+tura. E( 4+5un'o mom+nto +4 /ara (o5rar +( /ro/@4ito '+ +(a*orar (a r+4+:a a /artir '+ (a (+tura '+( t+>to.
PRIMER MOMENTO. ?()Se!eccionar un !i&ro o sugi3ra!e a!gunos !i&ros$ para "ue !o !ean en casa # se rea!ice !a estrategia(
1H
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 ()NO OL-IDE co%entar !os aspectos %Fs re!eantes para !a e!a&oración de !a reseJa( Datos de !a o&ra para "ue pueda ser !oca!i=ada. H PARA ELA7ORAR LA RESEÑA NO ES NECESARIO 6,E DESARROLLE CADA ,NO DE LOS ELEMENTOS NI 6,E LOS SIGAS COMO G,A DE REDACCIN( ELIGE LOS 6,E LE PAREZCAN COMO DOCENTE ESPECIALISTA DE LA ASIGNAT,RA O LOS MAS CON-ENIENTES SEGN EL TE9TO 6,E RESEÑE LA IN;ORMACIN 6,E NOS SIR-E EN ESTE CASO ES LA 6,E RESPONDE A LA PREG,NTA De "u3 trata e! te0toB T@tu!o de! !i&ro No%&re de! autor Lugar de pu&!icación$ editoria! "ue !o p1&!ica # *ec'a en "ue *ue pu&!icado( ,n pFrra*o en e! "ue se descri&a e! contenido de !a !ectura( Otro pFrra*o "ue e0prese so&re !a opinión de dic'a !ectura Hpor "u3 se reco%ienda( No%&re de! autor de !a reseJa(
() Organice para o&tener LA IN;ORMACIN 6,E NOS SIR-E EN ESTE CASO$ 6,E ES LA 6,E RESPONDE A LA PREG,NTA De "u3 trata e! te0toB () Acuerden e! d@a "ue desarro!!arFn !a estrategia con !os a!u%nos de! grupo despu3s de 'a&er!o !e@do en casa( 5() A#1de!os a "ue e0presen sus co%entarios en torno a. 6u3 creen "ue sea !a reseJa de un !i&roB :an !e@do a!gunaB Para "u3 !es 'a serido !eer!aB La reseJa de! !i&ro !os 'a %otiado para !eer!oB -%/0123 434%153:
1.-D+4/u+4 '+ r+troa(im+ntar 4o*r+ (o4 +(+m+nto4 '+ (a on4trui@n '+ una r+4+:a '+( (i*ro 4+(+iona'o.
20
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 2.- D+ man+ra in'ii'ua( /'a(+4 u+ +(a*or+n +n 4u ua'+rno3 (a r+4+:a '+( (i*ro u+ u+ (+'o +n a4a .-A89'+(o4 a r+4/on'+r a (a /r+5unta D+ u 4+ trata +( t+>toQ .-Ana(i+n (a4 r+4+:a4 +n +( 5ru/o u+ u+ron +(a*ora'a4 /or a'a uno '+ (o4 a(umno4 8 on4i'+r+n (a inormai@n +n un r+5i4tro on4i'+ran'o (o4 4i5ui+nt+4 a4/+to4 omoM Di=u(ta'+4 /ara i'+nti=ar (a i'+a /rini/a( Co,+r+nia '+ (a +>/(iai@n '+ (a r+4+:a. Init+ a (o4 a(umno4 a om/artir (a (+tura '+ a(5una4 r+4+:a4 8 om+nt+nM !ara u (+4 4ir+ +4u,ar (a r+4+:a '+ otro4 (i*ro4Q Pu (i*ro4 (+4 5u4tara (++rQ ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER PRKCTICAS ESCOLARES PRESTANDO ATENCIN A LA ;ORMA EN 6,E S,S AL,MNOS RES,MEN EL CONTENIDO DE LA LECT,RA( IN-TELOS A S,PRIMIR LA IN;ORMACIN 6,E SEA POCO RELE-ANTE O IMPORTANTE PARA LA INTERPRETACIN GLO7AL DEL TE9TO
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA. 1.- "u+ron a'+ua'a4 /ara 4u 5ru/o (a4 mo'i=aion+4 u+ (+ ,i)o a (a CUARTA ESTRATEIAQ
21
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
2.- Cu(+4 u+ron (a4 'i=u(ta'+4 u+ 4+ (+4 /r+4+ntaron a 4u4 a(umno4 'urant+ +( '+4arro((o '+ (a uarta +4trat+5iaQ
.- C@mo 4+ mo4traron 4u4 a(umno4 a( r+a(i)ar (a atii'a'Q
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
PUINTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
Adelgazar textos DESDE EL A,LA
22
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
!ro/@4itoM
Rea!i=ar un tra&a+o con+unto pro*esor)a!u%no # "ue desarro!!en !a 'a&i!idad de ana!i=ar te0tos con apo#o de! *aci!itador para "ue constru#an res1%enes ora!es # escritos$
&at+ria(+4 •
T+>to '+( (i*ro o a/unt+4 '+ (a a4i5natura 4+:a(a'o /or +( 'o+nt+.
Atii'a'+4 ?()in*or%e a !os a!u%nos "ue 'arFn un resu%en$ para e!!o$ entr3gue!es o re%@ta!os a! te0to "ue uti!i=aran # so!icite rea!i=ar +untos !a !ectura( Para iniciar !a estrategia$ inicie con una !ectura en episodios Hse rea!i=a en diersos %o%entos co%o resu!tado de !a diisión de un te0to !argo en arias partes( ;aci!ita e! trata%iento de te0tos e0tensos$ propicia e! recuerdo # !a *or%u!ación a partir de !o !e@do en un episodio con respecto a !o "ue se !eerF en e! siguiente( () Durante !a !ectura$ p!ant3ense preguntas "ue a#uden a recuperar e! signi>cado de! te0to # propicien !a re4e0ión para "ue a! responder!as se constru#an interpretaciones de! te0to por e+e%p!o. A "u3 se !!a%ó( ( (B Por "u3 se !e !!a%o a( ( (B CuF!es *ueron !as consecuencias de estas trans*or%acionesB CuF!es son !os aspectos so&resa!ientes de ( ( (B () Por "u3 es i%portante( ( ( B 6u3 pode%os 'acer para( ( ( B Có%o pode%os eitarB 6u3 pasar@a s@B 5.- A/o8+ a 4u4 a(umno4 /ara u+ +(a*or+n +( art+( /or +ui/o4 8 om/artan on +( 5ru/o r+a(i)an'o una +>/o4ii@n '+ (o4 art+(+4 u+ +(a*oraron3 a4 omo r+a(i)an'o 4u +>/(iai@n. ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER PRKCTICAS ESCOLARES EN TORNO A LA LECT,RA 2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 PRI-ILEGIANDO ASPECTOS ;ORMALES COMO EL -OL,MEN LA ENTONACIN DE LA -OZ$ LA RAPIDEZ COMO SE REALIZA OTROS ELEMENTOS DE LA ORALIDAD$ A 6,E LEER NO ES SOLAMENTE DESCI;RAR LO 6,E ESTA EN LOS SIGNOS$ SINO ES AMPLIAR EL SENTIDO :ACIA LA COMPRENSIN PARA SER ,TILIZADA EN LA -IDA COTIDIANA(
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA. 1.- "u+ron a'+ua'a4 /ara 4u 5ru/o (a4 mo'i=aion+4 u+ (+ ,i)o a (a =,aQ 2.- Cu(+4 am*io4 r+a(i)@ a 4u /(an+ai@n 8 /or uQ .- Pu +(+m+nto4 uti(i)aron 4u4 a(umno4 /ara (a +(a*orai@n '+ art+(+4Q
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
SEYTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW 2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
El avance noticioso DESDE EL A,LA
-iete estrategias: para tra.ajar con el resumen en la escuela secundaria
SE!TI&A ESTRATEIA 2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW 8 ru/oM WWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4WWWWWW
De resumen a historieta DESDE EL A,LA
DE RES,MEN A :ISTORIETA DESDE EL A,LA
!ro/@4itoM 6ue !os a!u%nos # a!u%nas$ a partir de un resu%en$ e!a&oren 'istorietas to%ando en cuenta !a interre!ación entre !os di&u+os # e! te0to para integrar # dar co'erencia a !a narración( &at+ria(+4 •
T+>to '+ ont+ni'o4 '+ (a a4i5natura.
Actiidades ?() Proporcione a !os di*erentes tipos de 'istorietas para "ue indiidua!%ente !as !ean( () So!icite a !os a!u%nos "ue !as !ean a! grupo( () Propicie entre !os a!u%nos # a!u%nas$ co%entarios acerca de !as 'istorietas( Oriente e! diF!ogo cuestionando 6u3 !es parecieron !as 'istorietasB :an 'ec'o 'istorietasB Có%o !as 'acenB 6u3 caracter@sticas tienenB 26
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 () ;or%e e"uipos de cuatro integrantes para "ue !ean indiidua!%ente e! te0to "ue se se!eccionó para su grupo( Q() In@te!os a rea!i=ar !a !ectura co%entada de! te0to( Pro%uea "ue a! t3r%ino de cada pFrra*o su&ra#en !o "ue e!!os consideren es !a idea principa!( () So!icite a cada e"uipo "ue de acuerdo con !as ideas se!eccionadas$ su resu%en # !as orientaciones "ue reisaron$ constru#an una 'istorieta( () Propicie "ue !os e"uipos co%partan # dis*ruten sus 'istorietas( () Registre en su cuaderno de notas o &itFcora de Tra&a+o !o "ue o&seró en !os a!u%nos a! %o%ento de e!a&orar !a 'istorieta(
ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E LA :ISTORIETA ES EL DI7,/O SLO ,N EN,NCIADO PE6,EÑO$ DE7E SER ,NA SEC,ENCIA LGICA EN LAS IDEAS CENTRALES 6,E SELECCIONARON EN EL TE9TO PARA ARMARLA(
OCTA#A SESI[N ORDINARIA DEL CTE RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA. 1.- Pu 'i=u(ta'+4 /r+4+ntaron 4u4 a(umno4 a( +(a*orar (a ,i4tori+ta a /artir '+( t+>toQ
2.- Cu( u+ +( /ro+4o u+ 4i5ui+ron (o4 a(umno4 /ara 4u on4trui@nQ
27
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
.- Pu ,a*i(i'a' on4i'+ran u+ 4+ '+4arro((an on +4t+ ti/o '+ atii'a'+4Q
.- En u /art+4 '+ (a +4trat+5ia mani+4taron ma8or 8 m+nor int+r4Q
2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
!RI&ERA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWW ru/oM WWWWWW"+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWNo. a(umno4WWWWWWW
D+
¡Al abordaje Expresar opiniones
DESDE EL A,LA
!RO![SITOM Pu+ (o4 a(umno4 '+4arro((+n (a in+r+nia omo +4trat+5ia '+ (+tura +n 'i+r+nt+4 a4i5natura4 on un t+ma '+( E4ta'o '+ Cam/+,+. ACTI-IDADES
1.Com+nt+n a(5uno4 '+ (o4 t+ma4 '+( E4ta'o '+ Cam/+,+ /or +?+m/(o '+ a4/+to4 '+( a'+nimi+nto '+ (a /irat+ra +n (o4 mar+4 am/+,ano43 (a on4trui@n '+ (o4 *a(uart+4 8 mura((a4 omo 4i4t+ma '+ '++n4a '+ +4a iu'a' o +( u+ '+4++n '+ au+r'o a 4u a4i5natura 2. E(i?an a un a(umno '+( 5ru/o /ara u+ (+a +n o) a(ta +( t+>to A( trmino '+ (a (+tura3 or5an+n4+ /or +ui/o4 8 omnt+n(a '+ au+r'o omo /or +?+m/(o on (o4 4i5ui+nt+4 u+4tionami+nto4 o +(i?a 4u4 /r+5unta4 '+( t+maM La /irat+ra +ra una atii'a' r+onoi'a + im/ortant+ /ara (o4 r+8+4 '+ "rania + In5(at+rra. •
2H
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 Cam/+,+ +ra un /u+rto o(onia(. En (a /oa o(onia( (a on4trui@n '+ mura((a4 8 *a(uart+4 tuo una im/ortania 'i4tinta a (a u+ ,o8 4+ (+ on+'+. . Un r+/r+4+ntant+ '+( +ui/o u+ +>/on5a ant+ +( o(+tio (a4 on(u4ion+4 '+ a'a +ui/o. . R+B+>ion+n a+ra '+ (a im/ortania u+ ti+n+ (a +>/r+4i@n '+ o/inion+4 '+4/u4 '+ (++r un t+>to /ara aor++r (a om/r+n4i@n (+tora. 1 Ana(i+n (o u+ ourr+ toman'o +n u+nta tr+4 mom+nto4M ant+43 'urant+ 8 '+4/u4 '+ (a (+tura. 2 R+5i4tr+n +n 4u4 ua'+rno4 '+ nota4 (a4 o*4+raion+4 r+a(i)a'a4 /or a'a +ui/o. •
•
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA
R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ nota4 '+ (o4 a(umno4. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ Con4+?o Tnio E4o(ar !u+'+ on4i'+rar +4ta4 /r+5unta4M •
•
•
•
•
•
D+ u man+ra ontri*u8@ (a atii'a' r+a(i)a'a +n +( au(a a '+4arro((ar (a om/r+n4i@n (+tora '+ (o4 a(umno4Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW Cu( u+ (a atitu' '+ (o4 a(umno4 a( +>/r+4ar 4u o/ini@nQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW Pu +4trat+5ia +m/(+@ /ara u+ (a4 8 (o4 +4tu'iant+4 mani+4taran 4u o/ini@nQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW 0
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
SEUNDA ESTRATEIA 6u3 sa&e%osB ¿Qué queremos sa.er? -o.re la asignatura
Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
D+4'+ +( au(a Propósitos •
Pu+ (o4 a(umno4 8 a(umna4 /on5an +n /rtia (a atiai@n '+ 4u4 onoimi+nto4 /r+io43 /ara (o5rar una m+?or om/r+n4i@n '+ ua(ui+r t+>to inormatio.
Actiidades
1 !on5an +n /rtia (a 4+u+nia orr+4/on'i+nt+ a (a atii'a' 2 Or5an+n4+ a (o4 a(umno4 +n 'o4 +ui/o4 +ntr+5n'o(+4 una (+tura 4o*r+ t+ma4 '+ au+r'o a 4u a4i5natura. A (o4 int+5rant+4 '+ un +ui/o in'u+(+4 u+ r+a(i+n una (+tura om/arti'a '+( t+>to 8 +(a*or+n un r+4um+n '+ (o (+'o. 1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 E( 'o+nt+ tra*a?ar on +( otro +ui/o 8 (+ /ro/orionar 4o(am+nt+ +( ttu(o o +( t+ma '+( t+>to +n u+4ti@n3 /romoi+n'o una on+r4ai@n +ntr+ (o4 int+5rant+4 a+ra '+ (o u+ 4a*+n o '+ +>/+ri+nia4 u+ ,an ii'o +n torno a( t+ma. D+4/u4 (+an +n orma om/arti'a +( t+>to 8 a( trmino +(a*or+n un r+4um+n. 6 R+or5ani)a'o4 +n o(+tio3 a'a +ui/o (+a a( 5ru/o +( r+4um+n +(a*ora'o om/ar+n +( ont+ni'o3 'i4utan (a4 'i+r+nia4 u+ +nu+ntr+n 8 +4ta*(+)an u( '+ (o4 r+49m+n+4 onti+n+ (a inormai@n *4ia 8 /or u (o on4i'+ran a4. 7 R+B+>ion+ ?unto on (o4 a(umno4 +n torno a +4t+ +?+riio3 a /artir '+ (a4 4i5ui+nt+4 /r+5unta4M E4 im/ortant+ t+n+r +n u+nta (o4 onoimi+nto4 /r+io4 /ara una m+?or om/r+n4i@n '+ (o u+ 4+ (++Q C@mo 4+ r+(aiona +( (+tor on +( t+>to a /artir '+ 4u4 onoimi+nto4Q ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E
La información previa del lector está íntimamente relacionada con su capacidad de comprensión del texto (Adams y Bertram, 1!"#. La investigación $a permitido esta%lecer una relación causal entre el desarrollo de información previa y la capacidad de comprensión del lector (&ierney y 'unning$am, 1!#. )iempre *ue un lector posea algunos supuestos previos respecto a un texto antes de leerlo, lo comprenderá me+or. sta causal es algo evidente, pese a lo cual no existe, en el estado actual de la investigación, evidencia concluyente de *ue un enfo*ue determinado para desarrollar la información previa del lector sea me+or *ue otros (&ierney y 'unning$am, 1!#. l maestro de%e decidir en cada caso cuáles son los materiales re*ueridos para *ue un lector disponga de información previa apropiada a la lectura y comprensión del tro-o escogido.
Coo/+r J.3
Dai'3 'ómo
me+orar
2
la
comprensión
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 lectora, &a'ri'3#i4or3 1HHH3 /. 107.
No o(i'+n u+ '+4/u4 '+ tra*a?ar (a E4trat+5ia3 +n 4u 5ru/o '+*+n r+5i4trar (a4 o*4+raion+4 u+ o*t+n5an a /artir '+ 4u '+4arro((o on (o4 a(umno4 8 (a4 a(umna43 a =n '+ r+u/+rar (a +>/+ri+nia 8 4ira /ara r+n'ir u+nta a( o(+tio. T+n5a /r+4+nt+ u+ (a4 /r+5unta4 u+ /(ant++ /ara (a atiai@n '+ onoimi+nto4 /r+io4 '+*+n /ro/iiar (a r+B+>i@n '+ (o4 a(umno4 8 no (o4 (imit+ a +?+ritar (a m+moria3 omo tam/oo a r+4/on'+r 4im/(+m+nt+ on un 4 o un no. RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ nota43 a4 omo (a4 im5+n+4 u+ (+ 4+rirn '+ +i'+nia 8a u+ +4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ o(+tio. !u+'+ on4i'+rar +4ta4 /r+5unta4M •
•
•
Lo4 a(umno4 mo4traron int+r4 '+4'+ +( iniio '+ +4ta atii'a'Q !or u (o on4i'+ra a4QWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W En u m+'i'a (a om/r+n4i@n '+( t+>to (+'o 4+ io +nriu+i'a a /artir '+ (o4 onoimi+nto4 /r+io4Q !or uQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW La atiai@n '+ (o4 onoimi+nto4 /r+io4 4+ /u+'+ a/(iar +n to'a4 (a4 a4i5natura4Q D+ u man+raQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
TERCERA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
El detective de la lectura
D+4'+ +( au(a
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 Propósito •
Pu+ (o4 a(umno4 aor+)an 4u om/r+n4i@n (+tora m+'iant+ +( +4ta*(+imi+nto '+( /ro/@4ito '+ (+tura 8 (a '+t+rminai@n '+( ti/o '+ t+>to u+ +4tn a*or'an'o.
Actiidades
1 !ro/on5a a( 5ru/o (a (+tura u+ 4+ 4+(+ion@ '+ au+r'o a (a a4i5natura. T+n5a /r+4+nt+ (o4 mom+nto4 '+ (a (+turaM ant+4 '+ (++r3 a( (++r 8 '+4/u4 '+ (++r. 1 !r+4+nt+ a (o4 a(umno4 8 (a4 a(umna4 +( ttu(o '+( t+>to u+ (++rn 8 (a4 im5+n+4 u+ (o i(u4tran r+u/+r+ (o4 onoimi+nto4 u+ 4u4 +4tu'iant+4 t+n5an +n r+(ai@n on +( t+>to 83 a /artir '+ +((o43 mot+(o4 a +4ta*(++r a(5una4 PREDICCIONES 4o*r+ +( ont+ni'o '+( mi4mo. 1 En on?unto on 4u4 a(umno43 8 +4ta*(+)a a(5uno4 /ro/@4ito4 '+ (+tura u+ ,a*rn '+ um/(ir a( mom+nto '+ (++r. 1 R+a(i+ +4ta atii'a' *a?o (a mo'a(i'a' '+ LECT,RA G,IADA( D+t+n5a (a (+tura +n (o4 mom+nto4 u+ on4i'+r+ m4 a'+ua'o4 /ara u+ (o4 a(umno4 r+a(i+n /r+5unta4 r+(aiona'a4 on +( t+>to +4to (+4 /+rmitir ir um/(i+n'o (o4 /ro/@4ito4 '+ (+tura +4ta*(+i'o4 /r+iam+nt+. 1 A( t+rminar3 ori+nt+ a (o4 a(umno4 /ara u+ i'+nti=u+n +( ti/o '+ t+>to (+'o 8 r+a(i+n om+ntario4 u+ (+4 a8u'+n a on=rmar (a4 /r+'iion+4 8 (o4 /ro/@4ito4 '+ (+tura +4ta*(+i'o4 +n (o4 /unto4 ant+rior+4. 1 O*4+r+ 4i (o4 a(umno4 (o5ran i'+nti=ar +( /ro/@4ito '+ (a (+tura 8 +( ti/o '+ t+>to u+ 4+ a*or'@. ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E /+ri+nia 8 4ira /ara r+n'ir u+nta a( o(+tio. La *uncionalidad de la lectura se 6ace e*ectiva si el alumno utili'a lo que lee con propósitos espec78cos" La lectura como simple ejercicio no despierta interés ni gusto" %s importante que el maestro aprovec6e todas las oportunidades que se presenten para invitar al alumno a leer 9 a servirse de la lectura con 8nes pr,cticos" Propósito: )ntes de leer un teto es necesario esta.lecer para qué se va a leer; as7 el lector
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 dirigir, su atención a los detalles o ideas que satis*agan su propósito" )l principio; el maestro puede 8jar el propósito del lector para luego propiciar que sean los alumnos quienes lo esta.le'can" Cumplimiento del propósito del lector: %s importante veri8car con los alumnos si su propósito de lectura se cumplió o no; porque esto los conducir, a tomar decisiones tales como releer el teto o .uscar en otras *uentes de in*ormación lo que requieren leer"
Gó%e= Pa!acios$ Margarita$ et al"; Li.ro para el maestro
La predicción( La lectura es un proceso en el *ue constantemente se formulan $ipótesis y luego se conrma si la predicción *ue se $a $ec$o es correcta o no. /acer predicciones es una de las estrategias más importantes y comple+as. s mediante su compro%ación *ue construimos la comprensión.
Lectura guiada. &iene como n ense0ar a los alumnos a formularse preguntas so%re el texto. rimero el maestro plantea preguntas para guiar a los alumnos en la construcción de signicados. Las preguntas son de distinto tipo y conducen a los ni0os a aplicar diversas estrategias de lectura2 predicción, anticipación, muestreo, inferencias, monitoreo, conrmación y autocorrección. Las estrategias se desarrollan individualmente o como resultado de la interacción del grupo con el texto. SE!3 Li%ro para el maestro, spa0ol,
+r 5ra'o3 /. 1.
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ *itora. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ o(+tio. •
•
•
•
•
•
•
Pu 'i=u(ta'+4 tui+ron (o4 a(umno4 /ara i'+nti=ar +( /ro/@4ito '+ (+tura 8 +( ti/o '+ t+>to u+ a*or'aron 'urant+ (a atii'a'Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW Pu otra4 atii'a'+4 4+ '+riaron '+ +4t+ +?+riioQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW En 4u a4i5natura on4i'+ra u+ u+ ++tia 8 r+(+ant+ (a a/(iai@n '+ +4ta
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
•
atii'a'QWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
CUARTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
Comenta y aprende. Lectura comentada
DESDE EL A,LA
!RO![SITO •
Pu+ (o4 a(umno4 om/artan 4u4 i'+a4 8 o/inion+4 r+4/+to '+ un t+>to (+'o +n (a mo'a(i'a' '+ LECTURA CO&ENTADA.
ACTI-IDADES
1 E4ri*a +n +( /i)arr@n +( ttu(o '+( TEYTO 4+(+iona'o 8a 4+a u+ t+n5a u+ +r on 4u a4i5natura o '+ otra n'o(+. Init+ a 4u4 a(umno4 a ima5inar '+ u tratar (a narrai@n /r+4+nt+ +( (i*ro 83 a /artir '+ (a i(u4trai@n '+ (a /orta'a3 /romu+a (a r+a(i)ai@n '+ !REDICCIONES E IN"ERENCIAS 4o*r+ +( t+>to. Contra4t+ 'i,a4 /r+'iion+4 on (a4 o/inion+4 u+ +>/r+4aron ant+4 (o4 +4tu'iant+4. 1 Or5ani+ +n /ar+?a4 a (o4 a(umno4 8 (a4 a(umna43 '+ man+ra u+ (+an +( TEYTO /or turno4. D+4/u4 '+ (++r a'a /rrao3 /'a(+4 u+ om+nt+n (o u+ (+4 ,a8a /ar+i'o m4 int+r+4ant+. 1 A( t+rminar (a (+tura3 4o(iit+ a un a(umno o a(umna u+ +>/(iu+ a( 5ru/o '+ u trat@ +( t+>to. !i'a a (o4 '+m4 u+ +4u,+n on at+ni@n3 /ara u+ uan'o t+rmin+ +( 6
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 om/a:+ro o om/a:+ra /u+'an orr+5ir o am/(iar (a inormai@n u+ ,a8a +>/r+4a'o. 1 O*4+r+ on at+ni@n (a orma +n u+ 4u4 a(umno4 /artii/an +n +4ta mo'a(i'a' '+ (+tura.
ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E
No o(i'+n u+ '+4/u4 '+ tra*a?ar (a E4trat+5ia +n 4u 5ru/o3 '+*+n r+5i4trar (a4 o*4+raion+4 u+ o*t+n5an a /artir '+ 4u '+4arro((o on (o4 a(umno43 a =n '+ r+u/+rar (a +>/+ri+nia 8 4ira /ara r+n'ir u+nta a( o(+tio.
LECT,RA COMENTADA. Esunat écni capedagógi caqueconsi st eenl al ect ur adeundocument odemaner at ot al ,pár r af o porpár r af o,porpar t edel ospar t i ci pant es,baj ol aconducci óndelpr of esor .Almi smot i empo,se r eal i zanpausasconelobj et odepr of undi zarenl aspar t esr el evant esdeldocument oenl asqueel i nst r uct orhacecoment ari os alr espect o.Út i len l al ect ur a de al gún mat eri alext enso que es necesar i or evi sardemaner a pr of unda ydet eni da que pr opor ci onamucha i nf or maci ón en un t i empor el at i vament ecor t o. Inferencias
3nferir es entender algo de un texto *ue no está literalmente escrito, sino *ue se deduce de la información entregada y %asándonos en nuestros conocimientos previos so%re el tema. ara esto, es muy importante comprender muy %ien la información entregada por el texto, a partir de la cual podrás sacar tus propias conclusiones.
Pu +4 una in+r+niaQ D+ au+r'o on Ca44an83 Luna 8 San) \+4 (a ,a*i(i'a' '+ om/r+n'+r a(59n a4/+to '+t+rmina'o '+( t+>to a /artir '+( 4i5ni=a'o '+( r+4to. Con4i4t+ +n 4u/+rar (a5una4 u+ /or au4a4 'i+r4a4 a/ar++n +n +( /ro+4o '+ on4trui@n '+ (a om/r+n4i@n\ /.21K. E4to ourr+ /or 'i+r4a4 ra)on+4M /oru+ +( (+tor '+4ono+ +( 4i5ni=a'o '+ una /a(a*ra3 /oru+ +( autor no (o /r+4+nta +>/(itam+nt+3 /oru+ +( +4rito ti+n+ +rror+4 ti/o5r=o43 /oru+ 4+ ,a +>traia'o una /art+3 +t. Lo4 (+tor+4 om/+t+nt+4 a/ro+,an (a4 /i4ta4 ont+>tua(+43 (a om/r+n4i@n (o5ra'a 8 4u onoimi+nto 5+n+ra( /ara atri*uir un 4i5ni=a'o o,+r+nt+ on +( t+>to a (a /art+ u+ '+4ono+.
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA 7
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ nota43 in(u8+n'o (a man+ra +n u+ (o4 +4tu'iant+4 +>/r+4aron 4u4 o/inion+4 8 om+ntario4 r+4/+to '+ (a (+tura. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ o(+tio. !u+'+ on4i'+rar +4ta4 /r+5unta4M •
•
•
•
•
Pu a4/+to4 on4i'+ra n++4ario +4ta*(++r +n +( r+5i4tro '+( '+4arro((o '+ (a4 atii'a'+4Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W Pu om+ntario4 r+a(i)aron (a4 8 (o4 +4tu'iant+4 +n torno a (a (+turaQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW E( ti/o '+ t+>to +(+5i'o aor+i@ +( tra*a?o on (a mo'a(i'a' '+ (+tura 4+(+iona'aQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
PUINTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
!De "u# tratar$% La predicción y la paráfrasis DESDE EL A,LA
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 !RO![SITO Pu+ (o4 a(umno4 (+an un t+>to /ara u+ om/artan 4u4 i'+a4 8 o/inion+4 r+4/+to a (o (+'o /ara i'+nti=ar (a4 +4trat+5ia4 '+ om/r+n4i@n (+tora '+ PREDICCIN LA PARK;RASIS( ACTI-IDADES 1 Com/artan una (+tura '+ (a a4i5natura a to'o4 (o4 a(umno4 1 R+4/on'an (a4 4i5ui+nt+4 /r+5unta4 a /artir '+( ttu(o r+a(i)an'o (a E4trat+5ia '+ om/r+n4i@n (+tora '+ (a PredicciónM Pu r++n u+ +nontraran +n un t+>to on 'i,o ttu(oQ D+ u 4u/on+n u+ /o'ra ,a*(ar +4+ t+>toQ Cu(+4 4+ran 4u4 /+r4ona?+43 +(+m+nto43 arat+r4tia4 +t.Q D+ u man+ra /o'ran int+r+nir 4to4 +n (a ,i4toriaQ E4u,+n on at+ni@n (o4 om+ntario4 '+ (o4 /artii/ant+4 '+( 5ru/o '+ a(umno4. •
•
•
•
1 "orm+n +ui/o4 8 r+i4+n (a (+tura in'ia'a 8 r+a(i+n on +((o4 (a +4trat+5ia '+ om/r+n4i@n (+tora ((ama'a PARK;RASIS . 1 !i'a a (o4 a(umno4 8 r+5i4tr+n (o4 r+4u(ta'o4 +n 4u4 ua'+rno4 '+ nota4. 1 Ca'a +ui/o +>/on'r 4u4 on(u4ion+4 ant+ (o4 '+m4 a(umno4 /on5an at+ni@n a (a /artii/ai@n '+ (o4 '+m4 8 r+5i4tr+n (o4 a4/+to4 8 om+ntario4 u+ 4u +ui/o no on4i'+r@.
Com+nt+n a (o4 a(umno4M 1. Pu im/ortania ti+n+ '+4arro((ar (a +4trat+5ia PREDICCIN +n (a (+tura '+ 'i+r4o4 t+>to4Q 2. Pu im/ortania ti+n+ '+4arro((ar (a +4trat+5ia PARK;RASIS +n (a (+tura '+ 'i+r4o4 t+>to4Q
'+
'+
Predicción l lector imagina el contenido de un texto a partir de las características *ue presenta el portador *ue lo contiene4 del título leído por él o por otra
H
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 persona4 de la distri%ución espacial del texto, o de las imágenes *ue lo acompa0an y después de leerlo si ya lo comprendió lo puede explicar con sus propias pala%ras o escri%ir so%re el tema. or e+emplo, al o%servar la imagen de varias estrellas en la portada de un li%ro, se puede predecir *ue se referirá a astronomía o astrología o dar una opinión con sus pala%ras. SE!3 spa0ol, spa0ol )ugerencias para su ense0an-a, 2o 5ra'o3&>io3 SE!3 1HH3 /. .
La parF*rasis
La /arra4i4 on4i4t+ +n una +>/(iai@n o +n (a int+r/r+tai@n '+ un t+>to on /a(a*ra4 /ro/ia4 /ara ,a+r(o m4 om/r+n4i*(+. S+ /u+'+ 'ar +( a4o u+ 4+ uti(i+n a(5una4 i'+a4 '+ un autor 8 a5r+5ar otra4 /+r4ona(+4. E4ta ,+rrami+nta (a /o'+mo4 +m/(+ar /ara r+4umir +( ont+ni'o '+ una +>/o4ii@n o uan'o (a4 i'+a4 '+ un autor no +4tn mu8 (ara43 +n +4t+ a4o +4/+=o 4+ uti(i)a (a /arra4i4 /ara +(a*orar una r+'ai@n /ro/ia '+ au+r'o a nu+4tro +4ti(o /artiu(ar '+ +4ritura. E( +?+riio '+ +4ta ,a*i(i'a' '+ (+tura +4 *a4tant+ 9ti( /ara =?ar (o4 onoimi+nto43 ,a+r r+49m+n+43 +4ri*ir +n4a8o43 /+ro tam*in /u+'+ 'ar4+ +( a4o '+ u+ 4+ /on5an +n t+(a '+ ?uiio 4u4 a/r+iaion+43 8 /u+'an int+r/r+tar4+ omo un /(a5io '+ (a4 i'+a4 '+ un autor. !(a5iar +4 o/iar t+>tua(m+nt+ (a4 i'+a43 /unto4 '+ i4ta3 a/r+iaion+43 +>/r+4ion+4 '+ un autor3 ,ain'o(a4 /a4ar /or /ro/ia43 4in r+ono+r 4u tutora.
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA R+u+r'+n r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 a4 omo (a4 im5+n+4 '+ (a a/(iai@n '+ (a +4trat+5ia +n 4u ua'+rno '+ *itora. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ Con4+?o Tnio E4o(ar. !u+'+n on4i'+rar +4ta4 4u5+r+nia4M •
Com+nt+n (a man+ra +n u+ 4+ '+4arro((@ (a atii'a' /ro/u+4ta on +( 5ru/o a4i5na'o. WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
0
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 •
&+nion+ (a4 'i=u(ta'+4 u+ 4+ /r+4+ntaron 'urant+ (a atii'a' 8 (a man+ra +n u+ (a4 r+4o(i+ron.
WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW •
Ana(i+n (a /+rtin+nia u+ ti+n+ (a atii'a' '+4arro((a'a 8 (a man+ra +n u+ ontri*u8@ a( '+4arro((o '+ (a om/r+n4i@n (+tora '+ (o4 a(umno4WWWWWWWWWWWWWWWWW
WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
SEYTA ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
1
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 ra'oWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM
En gustos se rompen g#neros& Estrategia de lectura DESDE EL A,LA
!RO![SITO 6ue !os a!u%nos desarro!!en estrategias de !ectura en e! te0to se!eccionado de !a asignatura(
1 Entr+5u+ a un a(umno una (+tura '+ (a a4i5natura 8 /'a(+ u+ (+a +( T]TULO SOLA&ENTE3 8 o(ou+ una ima5+n +n +( /i)arr@n 4o(iit+ a (o4 '+m4 a(umno4 u+ r+4/on'an (o4 4i5ui+nt+4 u+4tionami+nto E( t+>to u+ a ontinuai@n (++rn 4+ titu(a WWWWWWWWWWWWWWWWWW D+ u r++n u+ 4+ tratarQ •
•
1 Un a(umno (++ +n o) a(ta +( t+>to 4+(+iona'o. 1 Di'an4+ /or +ui/o43 'i4utan (a4 4i5ui+nt+4 /r+5unta4 8 anot+n (a4 r+4/u+4ta4 +n 4u4 ua'+rno4M !or u. . .Q T+na (a4 arat+r4tia4 '+. . .Q Cu( u+ (a atitu' '+. . .Q Pu o*4+r@ +(. . .Q Tuo (a mi4ma o/ini@n a( /rini/io 8 a( =na( '+( r+(ato. . .Q !or uQ 1 A /artir '+ (a inormai@n3 i'+nti=u+n a u ti/o '+ +4trat+5ia '+ (+tura orr+4/on'+ a'a uno '+ (o4 u+4tionami+nto4 ant+rior+4. •
•
•
•
•
2
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 1 Com/artan (a4 o*4+raion+4 4o*r+ i'+nti=ar (a4 +4trat+5ia4 '+ (a (+tura 8 4u uti(i'a' +n (a i'a oti'iana. A partir de !as aportaciones de !os a!u%nos en re!ación con e! te%a$ ea!1e !a co%prensión !ectora "ue 'an a!can=ado(
ESTRATEIAS DE CO&!RENSI[N LECTORA
Las in*erenciasM Uno '+ (o4 ,a((a)5o4 m4 omun+4 '+ (o4 in+4ti5a'or+4 u+ +4tu'ian +( /ro+4o '+ om/r+n4i@n (+tora +4 u+ +( ,a+r in+r+nia4 +4 +4+nia( /ara (a om/r+n4i@n An'+r4on 8 !+ar4on3 1HK. La4 in+r+nia4 4on +( a(ma '+( /ro+4o '+ om/r+n4i@n 8 4+ r+omi+n'a +n4+:ar a( +4tu'iant+ a ,a+r(a4 '+4'+ (o4 /rim+ro4 5ra'o4 ,a4ta +( ni+( uni+r4itario3 4i u+4+ n++4ario. La *or%u!ación de 'ipótesis # !as predicciones M La (+tura +4 un /ro+4o +n +( u+ on4tant+m+nt+ 4+ ormu(an ,i/@t+4i4 8 (u+5o 4+ on=rma 4i (a /r+'ii@n u+ 4+ ,a ,+,o +4 orr+ta o no. $a+r /r+'iion+4 +4 una '+ (a4 +4trat+5ia4 m4 im/ortant+4 8 om/(+?a4. E4 m+'iant+ 4u om/ro*ai@n u+ on4truimo4 (a om/r+n4i@n. So( 1HHK /o4tu(a u+ (a4 /r+'iion+4 on4i4t+n +n +4ta*(++r ,i/@t+4i4 a?u4ta'a4 8 ra)ona*(+4 4o*r+ (o u+ a a +nontrar4+ +n +( t+>to3 a/o8n'o4+ +n (a int+r/r+tai@n u+ 4+ a on4tru8+n'o '+( t+>to3 (o4 onoimi+nto4 /r+io4 8 (a +>/+ri+nia '+( (+tor. /.121K. Smit, 1HH0K no4 'i+ a( r+4/+toM La /r+'ii@n on4i4t+ +n ormu(ar /r+5unta4 (a om/r+n4i@n +n r+4/on'+r a +4a4 /r+5unta4\/.10HK. A( (++r3 a( at+n'+r a un ,a*(ant+3 a( iir a'a 'a3 +4tamo4 on4tant+m+nt+ ormu(n'ono4 /r+5unta4. En (a m+'i'a +n u+ r+4/on'+mo4 a +4a4 int+rro5ant+43 +n (a m+'i'a +n u+ no no4
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 u+'amo4 on nin5una in+rti'um*r+3 +4tamo4 om/r+n'i+n'o. Cuan'o no4 /ro/on+mo4 (++r un t+>to3 (o4 +(+m+nto4 t+>tua(+4 '+( t+>toK 8 (o4 ont+>tua(+4 '+( (+torK atian nu+4tro4 +4u+ma4 '+ onoimi+nto 8 4in /ro/onrno4(o antii/amo4 a4/+to4 '+ 4u ont+ni'o. "ormu(amo4 ,i/@t+4i4 8 ,a+mo4 /r+'iion+4 4o*r+ +( t+>to C@mo 4+rQ C@mo ontinuarQ Cu( 4+r +( =na(QK La4 r+4/u+4ta4 a +4ta4 /r+5unta4 (a4 +nontramo4 a m+'i'a u+ amo4 (+8+n'o. La anticipaciónM La antii/ai@n +4 una a/ai'a' *4ia '+ (a om/r+n4i@n. E( >ito '+ una (+tura '+/+n'+ +n *u+na /art+ '+ to'o (o u+ ,a8amo4 /o'i'o /r++r ant+4 '+ (++r(aM '+ (a inormai@n /r+ia u+ /o4++mo4 8 /o'+mo4 atiar3 '+ (a motiai@n /ara (++r3 '+ (a4 +>/+tatia4 u+ no4 ,+mo4 /(ant+a'o 4o*r+ +( t+>to. Ca44an83 D. 1HHK.
!arti+n'o '+ +4t+ on+/to t+ initamo4 a /+n4ar +n (o u+ ,a+4 oti'ianam+nt+ ant+4 '+ iniiar (a (+tura '+( artu(o '+ una r+i4ta3 '+( /+ri@'io o un u+nto. E4 /o4i*(+ u+ uan'o (+a4 +( ttu(o 8 a/r+i+4 (a4 oto5raa4 /u+'a4 '+4u*rir '+ u 4+ trata +( t+>to 8 4ta4 /+rmitan u+ t+ a'+(ant+4 a( ont+ni'o '+( +4rito. S+5uram+nt+ (o u+ /+n4a4t+ no +ra (o orr+to +n r+(ai@n a( ont+ni'o3 ra)@n /or (a u+ '+4/u4 t+ orr+4/on'+ om/ro*ar mi+ntra4 a4 (+8+n'o 4i 4on i+rta4 o no. !or (o tanto3 antii/ar +4M /r+'+ir +( ont+ni'o '+ (o u+ a4 a (++r o '+ (o u+ +4t4 (+8+n'o. !u+'+4 r+a(i)ar(a43 a /artir '+ (a4 i(u4traion+4 '+( t+>to3 '+4/u4 '+ (++r +( ttu(o '+( mat+ria( o '+4/u4 '+ (++r +( /rim+r /rrao. Tam*in +4 on+ni+nt+ /(ant+ar4+ /r+5unta4 omo /or +?+m/(oM Pu 4i5ni=a +( ttu(oQ3 D+ u tratar +( +4ritoQ3 Si5ni=ar otra o4aQ3 Pu ti/o '+ t+>to 4+rQ3 +t. E4t+ ti/o '+ /r+5unta4 +4timu(an +( /+n4ami+nto 8 (a /ro'ui@n '+ i'+a4. Genera!i=aciónM Entr+ (o4 /ro+4o4 u+ 5aranti)an (a om/r+n4i@n '+ (a (+tura3 =5ura (a 5+n+ra(i)ai@n omo m+ani4mo +ntra( u+ /+rmit+ tran4+rir (o4 onoimi+nto4 a'uiri'o4 a /artir '+( +nu+ntro on un t+>to 8 4u 4i5ni=a'o a otro4 ont+>to4 8 otra4 4ituaion+4 4imi(ar+4.
E4t+ /ro+4o '+ tran4+ri*i(i'a' '+ (a inormai@n onu+r'a 'ir+tam+nt+ on (a natura(+)a mi4ma '+( /+n4ami+nto 8 on4titu8+ un om/(+?o 4i4t+ma +n +( u+ int+ri+n+n +4ti(o4 '+ a/r+n'i)a?+3
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 +4u+ma4 '+ onoimi+nto a4 omo (o4 onoimi+nto4 /r+io4 '+( a/r+n'i)-(+tor. +n+ra(i)ar3 a'+m4 '+ on4tituir un m+ani4mo '+ 4u/+ri+nia +n +( ont+>to '+ (a i'a oti'iana '+ (o4 4+r+4 ,umano43 /+rmit+ (a on=5urai@n '+ +4u+ma4 '+ /+n4ami+nto 9ti(+4 /ara om/r+n'+r (a uti(i'a' '+ mo'+(o43 /ara 'ar 4+nti'o a +?+m/(o4 /ro/u+4to4 8 /ara *u4ar (a 4i5ni=ai@n '+ (o4 ont+ni'o4 '+ a(5una (+tura a (a r+a(i'a' o a( ont+>to inm+'iato '+ ui+n (++. En on(u4i@n3 (a 5+n+ra(i)ai@n +4 una +4trat+5ia '+ /+n4ami+nto /+r+tam+nt+ a/(ia*(+ a (a (+tura3 on4i4t+ +n a*4tra+r (o u+ +4 arat+r4tio '+ mu,o4 +(+m+nto43 /+rmiti+n'o u+ 4+ /u+'a ormar un on+/to 9nio u+ (o4 in(u8a a to'o4. E4t+ +?+riio 4+ *a4a +n +( an(i4i4 8 om/arai@n3 r+ui+r+ '+ mu,a at+ni@n3 /ara u+ no 4+ '+?+ /or u+ra nin5una arat+r4tia +4+nia( '+ a'a +(+m+nto. E4 /r+i4o +4tar 4+5uro '+ u+ 4+ ,a om/ro*a'o on +>atitu' (o u+ 4+ mani=+4ta. S+ r+omi+n'a +m/(+ar +>/r+4ion+4 u+ no tota(i+n3 omo /or +?+m/(oM por lo general, casi siempre, muc$as veces, frecuentemente, /ara +itar a=rmaion+4 ar+nt+4 '+ un'am+nto. La 5+n+ra(i)ai@n una +4trat+5ia '+ /+n4ami+nto /+r+tam+nt+ a/(ia*(+ a (a (+tura. La parF*rasisM on4i4t+ +n una +>/(iai@n o +n (a int+r/r+tai@n '+ un t+>to on /a(a*ra4 /ro/ia4 /ara ,a+r(o m4 om/r+n4i*(+. S+ /u+'+ 'ar +( a4o u+ 4+ uti(i+n a(5una4 i'+a4 '+ un autor 8 a5r+5ar otra4 /+r4ona(+4.
E4ta ,+rrami+nta (a /o'+mo4 +m/(+ar /ara r+4umir +( ont+ni'o '+ una +>/o4ii@n o uan'o (a4 i'+a4 '+ un autor no +4tn mu8 (ara43 +n +4t+ a4o +4/+=o 4+ uti(i)a (a /arra4i4 /ara +(a*orar una r+'ai@n /ro/ia '+ au+r'o a nu+4tro +4ti(o /artiu(ar '+ +4ritura. E( +?+riio '+ +4ta ,a*i(i'a' '+ (+tura +4 *a4tant+ 9ti( /ara =?ar (o4 onoimi+nto43 ,a+r r+49m+n+43 +4ri*ir +n4a8o43 /+ro tam*in /u+'+ 'ar4+ +( a4o '+ u+ 4+ /on5an +n t+(a '+ ?uiio 4u4 a/r+iaion+43 8 /u+'an int+r/r+tar4+ omo un /(a5io '+ (a4 i'+a4 '+ un autor. !(a5iar +4 o/iar t+>tua(m+nt+ (a4 i'+a43 /unto4 '+ i4ta3 a/r+iaion+43 +>/r+4ion+4 '+ un autor3 ,ain'o(a4 /a4ar /or /ro/ia43 4in r+ono+r 4u tutora. En on4+u+nia3 +4tima'o
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 +4tu'iant+3 t+ r+om+n'amo4 u+ a( /arara4+ar no a(t+r+4 (a4 i'+a4 ori5ina(+4 '+( t+>to u+ (+4t+ o '+ una +>/o4ii@n a (a u+ a4i4ti4t+3 /u+4 4+ /o'ran 5+n+rar +rror+4 '+ int+r/r+tai@n 8 +4to am*iara /or om/(+to +( 4+nti'o '+ (o u+ ui+r+4 +>/r+4ar T+ r+om+n'amo4 or5ani)ar un /(an '+ ai@n a (a ,ora '+ r+a(i)ar una /arra4i43 /or +?+m/(oM L++ aria4 ++4 +( t+>to u+ '+4++4 /arara4+ar3 +4ri*+ un +4u+ma o *orra'or3 om/ru+*a u+ (a4 +>/r+4ion+4 uti(i)a'a4 /(a4m+n (o4 /unto4 '+ i4ta '+( autor mant+ni+n'o a4 +( 4+nti'o '+( ont+ni'o ori5ina( '+( t+>to 8 /or 9(timo3 omi+n)a a +4ri*ir tu /arra4i4. Un +?+m/(o '+ /arra4i4 +4 +( 4i5ui+nt+M T+>to ori5ina( Au+( @4u(o '+?@ im/i'a a (a ?o+n mi+nta4 u+ 4u a'mira'or u+'@ +4tu/+ato. La ut@/ia +m/r+4a '+ au+( a'o(+4+nt+ 4+ ,a*a on4o(i'a'oM /u'o ((+5ar a ro)ar +( ro4tro '+ 4u ama'a T+>to /arara4+a'o En +( t+>to 4+ /(ant+a un +nu+ntro +n +( u+ una ?o+n u+'a 4+r+na3 (i*r+ '+ /aor3 ant+ un *+4o +n +( ro4tro u+ (+ 'a un tmi'o a'o(+4+nt+ ino+nt+m+nt+ +namora'o. Tam*in 4+ r+B+?a +n +( +4rito (a atitu' '+( ?o+n ant+ 4u ,a)a:a. RECUERDAM !or m+'io '+ (a /arra4i43 /u+'+4 a/ro/iart+ '+ nu+a4 i'+a4 8 nu+o4 onoimi+nto4 /ara +>/r+4ar(o4 on tu4 /ro/ia4 /a(a*ra4 <=L
E4ta +4trat+5ia3 '+4arro((a'a /or Donna O5(+3 toma 4u nom*r+ '+ (a4 iniia(+4 '+ (a4 /a(a*ra4 +n in5(4 u+ (a '+=n+nM ^ _,at 'o I `noQ Pu 4QK _ _,at 'o I antQ Pu ui+ro a/r+n'+rQK L _,at ,a+ I (+arn+'Q Pu ,+ a/r+n'i'oQK. E4ta4 /r+5unta4 ((+an a (o4 +4tu'iant+4 a atiar +( onoimi+nto /r+io 8 a '+4arro((ar int+r4 /or (a (+tura ant+4 '+ om+n)ar a (++r +( t+>to.
ES IMPORTANTE TENER PRESENTE 6,E EL DOCENTE DE7E PROMO-ER LA PARTICIPACI8N DE TODOS LOS AL,MNOS TANTO EN APORTAR IDEAS O S,P,ESTOS DEL CONTENIDO DEL TE9TO COMO EN ESC,C:AR CON 6
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 RESPETO A LAS DI;ERENCIAS EN LOS PLANTEAMIENTOS 6,E
R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ nota4. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ o(+tio. !u+'+ on4i'+rar +4ta4 /r+5unta4M •
•
•
•
C@mo 4+ '+4arro((@ (a atii'a'Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W C@mo (o5r@ (a om/r+n4i@n (+tora '+( t+>to /ro/u+4toQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W
•
•
•
D+ u man+ra 4+ /u+'+ +m/(+ar +4ta +4trat+5ia on t+>to4 '+ otra4 a4i5natura4Q !or uQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW W
•
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
SE!TI&A ESTRATEIA Do+nt+M WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW A4i5naturaM WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW ra'oWWWWWW ru/oM WWWWWWWWWWW "+,aM WWWWWWWWWWWWWWWWW No. D+ a(umno4 7
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017
'uscando& & & El análisis crítico. DESDE EL A,LA
PROPSITO •
Pu+ (o4 a(umno4 '+4arro((+n (a in+r+nia omo +4trat+5ia '+ (+tura +n 'i+r+nt+4 a4i5natura4 8 (o5r+n +( An(i4i4 rtio.
ACTI-IDADES 1.- Con (a mo'a(i'a' '+ (+tura 5uia'a3 /ro/on5a (a (+tura '+ un t+>to '+ (a a4i5natura3 4+59n orr+4/on'a a 4u aan+ /ro5ramtio. 2.- A( =na(i)ar (a (+tura3 or5an+n4+ +n +ui/o4 8 4i5an (o4 /a4o4M E4/+i=a'o4 +n +( an(i4i4 rtio3 4+ '+*+M ?( E!a&orar un es"ue%a "ue contenga •
Introducción. 'on'+ 4+ +>/on+ (a i'+a +ntra( '+ (a rtia.
•
•
Desarro!!o. '+*+ ont+n+r (a4 i'+a4 /rini/a(+4 '+ (a rtia u+ 4+ r+a(i)a a( autor. A'+m43 (a4 i'+a4 4+un'aria4 on +?+m/(i=aion+43 '+4ri/ion+43 in+r+nia43 +ntr+ otra4. E( n9m+ro '+ /rrao4 '+/+n'+r '+( ont+ni'o 5+n+ra( '+( t+>to ritia'o.
•
•
Conc!usiones. a (a4 ua(+4 4+ ((+5a r+4/+to a( t+>to +a(ua'o3 (u+5o '+ +?+utar +( an(i4i4.
A( r+a(i)ar (o4 'i+r+nt+4 /(ant+ami+nto43 4+ '+*+ e%p!ear un !engua+e senci!!o3 'ir+to 8 /ro/io. Se reco%ienda uti!i=ar un diccionario genera!3 '+ 4in@nimo4 8 ant@nimo4 8
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 4i +4 +( a4o3 un 'iionario +4/+ia(i)a'o. D+ i5ua( orma3 se reco%ienda !a !ectura '+ otra4 o*ra4 o t+>to4 '+ autor+4 u+ trat+n 4o*r+ +( mi4mo a4/+to. E4ta atii'a' /+rmitir t+n+r una i4i@n m4 am/(ia r+4/+to a( t+ma o*?+to '+ rtia. E4 im/ortant+ r+or'ar3 u+ no 4+ /u+'+ ritiar una i'+a3 /o4ii@n o ormu(ai@n '+ on+/to4 4i no 4+ ti+n+n (aro4 (o4 +(+m+nto4 intrn4+o43 '+( t+ma a +a(uar. I'+nti=u+n (a4 +4trat+5ia4 '+ (+tura. Ca'a +ui/o +>/on5a +n o(+tio +( tra*a?o u+ '+4arro((ar on +( t+>to 4+(+ionan
El an,lisis cr7tico es la evaluación interna del desarrollo lógico de las ideas, planteamientos o propuestas de un autor. Puede decirse también que es la interpretación personal respecto a la posición de un autor, a partir de los datos principales, extraídos de un texto escrito por el autor. La técnica implica la realización de: inferencias, razonamientos, comparaciones, argumentaciones, deducciones, críticas, estimaciones explicaciones, entre otras.
-enta+as de! anF!isis cr@tico !. La adquisición de una actitud ob"etiva, lógica crítica frente a planteamientos o posiciones diferentes a la propia. #. $esarrollo de la capacidad de comprensión, asimilación, an%lisis evaluación. &. Permite el enriquecimiento del vocabulario. '. (uda la memorización r%pida de palabras, ideas o conceptos importantes. ). *ontribue al me"orar el lengua"e oral escrito. +. omenta la creatividad cognitiva.
RECU!ERANDO LA EY!ERIENCIA
R+u+r'+ r+5i4trar 4u4 o*4+raion+4 8 r+B+>ion+4 +n 4u ua'+rno '+ nota4. E4t+ mat+ria( 4+r om+nta'o +n (a 4i5ui+nt+ 4+4i@n '+ o(+tio. !u+'+ on4i'+rar +4ta4 /r+5unta4M •
•
Cu( u+ (a atitu' '+ (o4 a(umno4 ant+ +( (o5rara +( an(i4i4 rtioQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW H
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 •
•
Pu on(u4i@n 4a@ a /artir '+ (a atii'a' '+4arro((a'aQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
•
La comprensión lectora : ¡una ventana al conocimiento!
ESTRATEIAS !ARA "ORTALECER LA CO&!RENSION LECTORA LA ESCRITURA.
(oja de opinión Con +( /ro/@4ito '+ a(orar (a /+rtin+nia '+ +4t+ mat+ria(3 +4 on+ni+nt+ r+a(i)ar una +a(uai@n '+ (o4 aan+43 (o5ro4 8 'i=u(ta'+4 /r+4+nta'o4 'urant+ 4u atiai@n3 tanto a( int+rior '+( o(+tio 'o+nt+ omo +n +( au(a. !or (o tanto3 +4 n++4ario u+ om/artan 4u4 +>/+ri+nia4 +n (a4 4+4ion+4 '+( Con4+?o Tnio E4o(ar 8a u+ +( r+(ator tomar nota '+ (a4 on(u4ion+43 8 aan+4 u+ 4+ '+n +n (o4 5ru/o43 on4i'+ran'o (a4 4i5ui+nt+4 4u5+r+nia4M •
•
•
•
•
•
•
•
•
Com+nt+n 4i (a4 atii'a'+4 /ro/u+4ta4 +n +( a/arta'o 5esde el colectivo docente (+4 /+rmiti+ron or5ani)ar +( tra*a?o ori+nta'o a( '+4arro((o '+ (a om/r+n4i@n (+tora. Ar5um+nt+n 4u4 r+4/u+4ta4. "u+ron 9ti(+4 8 /rtia4 (a4 atii'a'+4 /(ant+a'a4 +n 'i,o a/arta'oQ !or uQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW Pu 'i=u(ta'+4 4+ /r+4+ntaron a( r+a(i)ar (a4 a'+uaion+4 a (a4 atii'a'+4 '+ au+r'o on a'a 5ra'o +4o(arQ WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW 0
CONSEJO TÈCNICO ESCOLAR CICLO ESCOLAR 2016-2017 •
•
WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
La4 +4trat+5ia4 /r+4+nta'a4 ,an /ro/iia'o +( m+?orami+nto '+ (a om/r+n4i@n (+tora '+ (o4 a(umno4 8 (a4 a(umna4Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW En u a4/+to4 '+ (a om/r+n4i@n (+tora on4i'+ra u+ 4+ '+*+ ,a+r m4 ,ina/i /ara orta(++r +( tra*a?o '+( 'o+nt+ 8 (a om/r+n4i@n '+ (o4 a(umno4 8 (a4 a(umna4Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW &+nion+ (o4 +(+m+nto4 u+ a/orta +4t+ ua'+rno '+ +4trat+5ia4 /ara aor++r +( '+4arro((o '+ 4u (a*or 'o+nt+. WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
Pu 4u5+r+nia4 /o'ra a/ortar /ara +( m+?orami+nto 8 'i4+:o '+( ua'+rno '+ +4trat+5ia4Q WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW Otro4. •
•
WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW 1