BIOMEKANIK BIOMEKANIK SHOULDER SHOULD ER SHOULDER KOMPLEKS OLEH SUDARY SUDARYANTO, ANTO, S.St
INTRODUKSI Shoulder komplek merup!k!" e"d# $!"% p!l#"% komplek p!d! tu&uh m!"u#! k!re"! mem#l#k# ' e"d# $!"% !l#"% terp#!h. Shoulder komplek terd#r# !t! ( e"d# #"o)#!l d!" * e"d# "o"+#"o)#!l. T#%! T #%! T#% ! e"d# #"o)#!l !d!l!h ter"ol!)#ul!r -o#"t, !rom#ol!)#ul!r !rom#ol!)#ul!r -o#"t d!" %le"ohu+ mer!l -o#"t houlder -o#"t/. * e"d# "o"+#"o)#!l !d!l!h upr!humer!l -o#"t or!ol!)#ul!r -o#"t/ d!" !pulotho+r!# -o#"t.
Ter T erd#r# d#r# Terd# r# !t! 0
STERNO1LA2I1ULAR STERNO1LA 2I1ULAR STERNO1LA2I1ULA R 3OINT
A1ROMIO1LA2I1ULAR A1ROMIO1LA2I1ULAR 3OINT
4LENOHUMERAL 4LENOHUMERAL 3OINT
SUPRAHUMERAL 3OINT
S1APULOTHORA1I1 3OINT
S1APULOHUMERAL RHYTHM
STERNO1LA2I1ULAR 3OINT
Ster"ol!)#ul!r Ster"ol!)#ul!r -o#"t -o#"t d#&e"tuk oleh u-u"% prok#m!l d!r# l!)#ul! $!"% &ere"d# d%" l!)#ul!r "oth d!r# ter"um d!" !rt#l!%o ot! I.
Se"d# #"# merup!k!" mod#5k!# &!ll !"d oket -o#"t !t!u !ddle -o#"t $!"% mem#l#k# * !)#t! e"d# !t!u * !)um !rt#ul!r#.
Se"d# #"# mem#l#k# d#ku !rt#kul!r 5&rok!rt#l!%o $!"% d!p!t memper&!#k# keeu!#!" kedu! permuk!!" tul!"% $!"% &ere"d# 6 &erper!" e&!%!# hok !&or&er ! &or&er.. !&or&er. K!pul !rt#ul!r#"$! te&!l d!" ke"dor, d#perku!t oleh l#%. ter"ol!)#ul!r !"ter#or d!" poter#or.
U-u"% prok#m!l d!r# l!)#ul! -u%! &erhu&u"%!" de"%!" ot! I mel!lu# l#%. otol!)#ul!r d!" ke+du! u-u"% prok#m!l l!)#ul! !l#"% &erhu&u"%!" oleh !d!"$! l#%. #"terl!)#ul!r#. Ster"ol!)#ul!r -o#"t &erper!" &e!r d!l!m %er!k+!" houlder %#rdle d!" e!r! keeluruh!" &er+per!" d!l!m %er!k!" protr!k# 7 retr!k#, ele)!# 7 depre#, !&duk# ele)!# le"%!"8houlder. P!d! %er!k!" protr!k# 7 retr!k# ter-!d# %er!k !r+ throk#"em!t#k! throk#"em!t#k! $!#tu $!#tu )e"tr!l )e"tr!l l#de l#de 7 dor!l l#de, e+d!"%k!" %er!k!" ele)!# 7 depre# ter-!d# %er!k !r+throk#"em!t#k! $!#tu !ud!l l#de 7 r!"#!l l#de.
A1ROMIO1LA2I1ULAR 3OINT Arom#ol!)#ul!r -o#"t d#&e"tuk oleh proeu !rom#o" !pul! $!"% &ere"d# de"%!" u-u"% d#+t!l l!)#ul!. Se"d# #"# term!uk #rre%ul!r -o#"t !t!u pl!"e -o#"t, d#m!"! permuk!!" permu k!!" permuk !!" e"d# p!d! !rom#o" &er&e"tuk ko"k!9 d!" p!d! u-u"% d#t!l l!)#ul! &er&e"tuk ko")ek permuk!!" e"d#"$! h!mp#r r!t!. K!pul !rt#kul!r#"$! l#%. !rt#kul!r#"$! d#perku!t d#perku!t oleh !rom#ol!+)#ul!r# !rom #ol!+)#ul!r# !rom#ol!+ )#ul!r# p!d! &!%#!" uper#or P!d! &!%#!" &el!k!"% e"d# d#perku!t oleh !po"eu+ro# !po"eu+ro# otot upper tr!pe:#u d!" delto#d.
U-u"% d#t!l l!)#ul! d#t!&#l#!# oleh l#%. 1or!o+l!)#ul!r# $!"% terd#r# !t! * er!&ut l#%!me" $!#tu l#%. tr!pe:o#deum d!" l#%. o"o#deum Arom#ol!)#ul!r -o#"t mem&er#k!" ko"tr#&u# p!d! %er!k!" ele)!# 7 depre#, protr!k# 7 retr!k# re tr!k# retr !k# d!" !&duk# ele)!# le"%!". P!d! !!t %er!k!" ele)!# 7 depre# proeu !rom#o" !k!" l#de ke!r!h r!"#!l 7 !ud!l, e+ d!"%k!" !!t %er!k!" protr!k# 7 retr!k# !k!" l#de ke!r!h )e"tr!l 7 dor!l.
4LENOHUMERAL 4LENOHUMERAL 3OINT SHOULDER 3OINT/ 4le"ohumer!l -o#"t d#&e"tuk oleh !put humer# $!"% &ere"d# de"%!" !)#t! %le"o#d!l# $!"% d!"%k!l. 4le"ohumer!l -o#"t term!uk e"d# &!ll !"d oket -o#"t, tet!p# merup!k!" e"d# $% p!l#"% &e&! p!d! tu&uh m!"u#!. 1!put humer# $!"% &er&e"tuk h!mp#r ete"%!h &o+l! mem#l#k# !re! permuk!!" ( 7 ; k!l# le&#h &e!r d!r#p!d! 9o! %le"o#d!l# !pul! $!"% d!"%k!l e+h#"%%! memu"%k#"k!" ter-!d#"$! mo&#l#t! $% t#"%+%# p!d! houlder.
Ad! ; te"do" otot $!"% memperku!t k!pul e"d# $!#tu u&!pul!r#, upr!p#"!tu, #"9r!p#"!tu 6 tere m#"or d#ke"!l de"%!" “rotator cuf muscle” -u%! d#&!"tu oleh te"do" !put lo"%um &#ep &r!h##.
Rot!tor u> mule mem&er#k!" ko"tr#&u# terh!+d!p %er!k!" rot!# humeru, d!" keemp!t te"do"+"$! mem&e"tuk oll!%e"ou u> d#ek#t!r e"d# houlder mem&u"%ku houlder p!d! ## pote+r#or, uper#or d!" !"ter#or.
Kete%!"%!" d!r# rot!tor u> mule d!p!t me"!r#k !put humeru ke!r!h 9o! %le"o#d!l# eh#"%%! mem&er#k!" ko"tr#&u# $% #%"#5k!" terh!d!p terh!d!p t!&#+l#t! e"d#.
4le"ohumer!l -o#"t merup!k!" e"d# $!"% p!l#"% mo&#le k!re"! me"%h!#lk!" %er!k!" de"%!" ( DK4 ?ek# 7 ekte"#, !&duk# 7 !dduk#, e@orot!# 7 e"dorot!#/ d!" #rkumduk#. P!d! %er!k!" ?ek# 7 ekte"# ter-!d# %er!k !rthro+k#"em!t#k! !rthro+k#"em!t#k! $!#tu $!#tu p#", %er!k!" !&duk# 7 !dduk# ter-!d# %er!k !rthrok#"em!t#k! $!#tu !ud!l 7 r!"#!l l#de, %er!k!" e@orot!# 7 e"dorot!# ter-!+d# %er!k !rthrok#"em!t#k! $!#tu )e"tr!l 7 dor!l l#de.
SUPRAHUMERAL 3OINT Supr!humer!l -o#"t terd#r# !t! or!ol!)#ul!r -o#"t d!" or!o!rom#!l# or!o!rom#!l# -o#"t, merup!k!" merup!k!" #"de+mo#.
1or!ol!)#ul!r# -o#"t d#&e"tuk oleh proeu o+r!o#deu !pul! d!" permuk!!" #"9er#or l!)#ul! $!"% d##k!t oleh l#%. or!ol!)#ul!r#
1or!o!rom#!l# -o#"t d#&e"tuk oleh proeu o+r!o#deu !pul! d!" proeu !rom#o" !pul! $!"% d##k!t oleh l#%. l# %. or!o!rom#!l# l #%.
Struktur -!r#"%!" $!"% &er!d! p!d! upr!humer!l -o#"t !d!l!h &ur! u&!rom#!l#8u&delto#de!, te"+do" upr!p#"!tu 6 te"do" !put lo"%um &#ep. &# ep. &#ep.
S1APULOTHORA1I1 S1APULOTHORA1I1 3OINT
S!pul!thor!# -o#"t merup!k!" pertemu!" !"t!r! !pul! d%" d#"d#"% thor!@, $% d#&!t!# oleh otot u&!pul!r# 6 err!tu !"ter#or.
S!pulothor!# -o#"t d#pert!h!"k!" oleh ( otot tr!pe:#u, rhom&o#d m!-or et m#"or, err!tu err!tu !"te+r#or 6 le)!tor !pul!.
Otot+otot $!"% melek!t mel!kuk!" * 9u"%# $!#tu 0
p!d!
!pul!
1o"toh 0 el!m! lemp!r!" o)erh!"d otot rhom+&o#d &erko"tr!k# u"tuk me"%%er!kk!" eluruh houlder ke!r!h poter#or p!d! !!t humeru hor#+:o"t!l !&duk# d!" e@orot!# el!m! 9!e per#!p!" melemp!r.
Kemud#!", p!d! !!t le"%!" d!" t!"%!" &er%er!k ke dep!" u"tuk mel!kuk!" lemp!r!", m!k! kete+ %!"%!" otot rhom&o#d d#lep!k!" u"tuk mem&er#+ k!" %er!k!" ke dep!" d!r# houlder -o#"t.
BURSA
Bur! merup!k!" k!"to"% 5&rou $% ke#l, $!"% me"%elu!rk!" !#r!" #"o)#!l e!r! #"ter"!l. Bur! &erper!" e&!%!# &!"t!l d!" me"%ur!"%# %!+$! 9r#k# !"t!r! l!p#!" -!r#"%!" oll!%e" de"%!" tu+l!"%. P!d! re%#o houlder terd!p!t &e&er!p! &ur! $!#tu &ur! u&or!o#d, u&!pul!r# 6 u&!rom#!l u&!rom#!l
Bur! u&!rom#!l# terlet!k !"t!r! proeu !ro+m#o" !pul!, l#%. or!o!rom#!l# !t!"$!/ 6 %le"ohumer!l -o#"t &!=!h"$!/.
Bur! #"# &erper!" e&!%!# &!"t!l d!r# rot!tor u> mule terut!m! otot upr!p#"!tu d!r# tul!"% !rom#o#" d#!t!"$! &ur! #"# d!p!t me"-!d# ter+#r#t!# !k#&!t kompre# $!"% &erul!"%+ul!"% el!m! !k#8pukul!" o)erhe!d le"%!".
S1APULOHUMERAL S1APULOHUMERAL RHYTHM
S!pulohumer!l rh$thm h!"$! ter-!d# p!d! %er!k!" !&duk# 7 ele)!# d!" ?ek# 7 ele)!# ter-!d# %e+r!k propor#o"!l !"t!r! humeru 6 !pul!.
Ad! ( 9!e %er!k !&duk# 0
Set#!p 9!e ter-!d# %er!k propor#o"!l !"t!r! hume+ru 6 !pul! perlu memperh!t#k!" !"!l## %e+r!k p!d! et#!p 9!e.
P!d! !&duk# (o ter-!d# ter-!d# %er!k humeru e&e!r ( o e+ me"t!r! !pul! tet!p d!l!m po##"$!.
P!d! !&duk# ( 7 o ter-!d# ter-!d# %er!k propor#o"!l !"t!r! humeru 6 !pul! de"%!" r!#o * 0 .
P!d! !=!l 9!e #"#, otot delto#d d!" upr!p#"!tu &eker+ -! ut!m! mem&e"tuk kopel p!d! le)el houlder -o#"t. -o #"t. -o#" t.
P!d! 7 C o !&duk# &ur! u&delto#de! ter%el#"#r m!+uk ke ru!"% upr!humer!l -o#"t.
P!d! !&duk# C o ter-!d# FlokedG k!re"! tu&erulum m!+-u &er&e"tur!" d%" m!r%o uper#or %le"o#d!l# u"tuk me"%h#"d!r# loked m!k! ter-!d# l!ter!l rot!# d!r# hume+ru %u"! mem#"d!hk!" tu&erulum m!-u ke!r!h dor!l.
L!"-ut!" 9!e II
P!d! 9!e #"# m!#h ter-!d# %er!k propor#o"!l !"t!r! hu+meru d!" !pul! de"%!" r!#o * 0 .
P!d! 9!e #"#, ter-!d# ko"tr#&u# %er!k!" S1 -o#"t 6 A1 -o#"t &erup! rot!# rot!# !k#!l.
P!d! 9!e #"#, otot tr!pe:#u 6 err!tu !"ter#or &eker-! mem&e"tuk kopel p!d! le)el !pulothor!# -o#"t, d#&!"+tu oleh otot delto#d 6 upr!p#"!tu.
P!d! 9!e #"# %er!k propor#o"!l !"t!r! humeru 6 !+pul! m!#h tet!p &erl!"-ut.
P!d! 9!e #"# ter-!d# %er!k!" #"ter)erte&r!l -o#"t 1 7 Th; d!" ot! 7 ; #"ter)erte&r!l -o#"t 1 7 Th; me"%!l!+m# rot!# #p#l!ter!l d!" l!ter!l ?ek# ko"tr!l!ter!l, ot! 7 ; me"%!l!m# =#"%#"% d!" rot!#
L!"-ut!" 9!e III 0 4er!k!" #"ter)erte&r!l -o#"t mul!# ter-!d# p!d! !=!l 'o d!" d#h!#lk!" oleh otot+otot p#"!l eretor p#"e/ ## ko"tr!l!ter!l. ko "tr!l!ter!l. ko"tr!l!ter!l. 3#k! kedu! kedu! le"%!" d!l!m po## !&duk# 7 ele)!# pe"uh p!r!lel )ert#k!l/ m!k! ter-!d# pe"#"%k!t!" lordo# lum+&!l oleh !k# otot+otot p#"!l eretor p#"e/. P !d! 9!e &erko"tr!k#. P!d! 9!e #"#, #"#, emu! emu! otot !&duktor !&duktor &erko"tr!k#.
PENGHAMBA PENGHAMB AT GERAK GER AK
Pe"%h!m&!t %er!k d!p!t &er!!l d!r# kete%!"%!"8 pe"%ulur!" -!r#"%!" otot, k!pul+ l#%!me", d!" &e"+tur!" !"t!r! tul!"%.
P!d! %er!k!" !&duk# ter-!d# kete%!"%!" l#%. %le+"ohumer!l er!&ut m#ddle d!" #"9er#or ert! k!pul e"d# &!%#!" #"9er#or, d!" p!d! !&duk#+ ele)!# pe"uh ter-!d# pe"%ulur!" otot l!t##mu dor# 6 petor!l# m!$or. e"d9eel "orm!l 0 el!t# e"d+9eel. P!d! %er!k!" !dduk# pe"uh ter-!d# kete%!"%!" l#%. %le"ohumer!l uper#or d!" l#%. or!ohumer!l ert! k!pul e"d# uper#or. e"d9eel "orm!l 0 el!t# e"d9eel P!d! %er!k!" ?ek# ter-!d# kete%!"%!" l#%. or!o+humer!l terut!m! er!&ut poter#or, d!" p!d! ?ek+#+ele)!# pe"uh ter-!d# pe"%ulur!" otot l!t#. dor#.
P!d! %er!k!" ekte"# ter-!d# kete%!"%!" l#%. or!+ohumer!l terut!m! er!&ut !"ter#or e"d9eel "orm!l 0 el!t# h!rd e"d9eel. P!d! %er!k!" ekorot!# ter-!d# kete%!"%!" ( er!+&ut l#%. %le"ohumer!l d!" k!pul e"d# &!%#!" !"+ter#or e"d9eel "orm!l 0 el!t# e"d9eel. P!d! %er!k!" e"dorot!# ter-!d# kete%!"%!" k!pul e"d# poter#or d!" p!d! e"dorot!# pe"uh ter-!d# pe"%ulur!" te"do" upr!p#"!tu, #"9r!p#"!tu 6 tere m#"or e"d9eel "orm!l 0 el!t# e"d9eel.
