Syeikh Hamzah Fansuri 1. Asyrabul Asyrabul 'Asyiqin 'Asyiqin Wa Zinatul Zinatul Muwahhidin Muwahhidin (berisi (berisi tentang tentang filsafat, filsafat, membahas membahas Tarikat Tarikat Syariat, Hakikat dan Ma'rifat), 2. Asrarul Asrarul Arifin Arifin Fi Ilmis Ilmis Suluk Suluk Wat Tauhid Tauhid (akhla (akhlakk dan ketuh ketuhanan anan), ), 3. Al-Mun Al-Muntah tahii (kandu (kandunga ngann ajaran ajaran Wihdatul Wihdatul Wujud Wujud yang yang diungk diungkapk apkan an dalam dalam bentuk bentuk puisi) 4. Ruba Ruba'i'i Hamz Hamzah ah Fans Fansur urii (ber (berbe bent ntuk uk puis puisii yang yang me meru rupa paka kann inti inti ajar ajaran an Wihd Wihdat atru rull Wujud). Syeikh Syamsuddin Sumatrany 1. Mir'at Mir'atul ul Mukmin Mukmin (Akhl (Akhlak ak dan dan llmu llmu Tasawuf Tasawuf), ), 2. Jauharul Jauharul Haqaiq Haqaiq (Filsafa (Filsafat,t, membahas membahas Ilmu Ilmu Tauhid Tauhid atau Ketuha Ketuhanan) nan),, 3. Risalatul Risalatul Baiyin Baiyin Mulaladha Mulaladhatil til Muwahhidin Muwahhidin 'Ala 'Ala Mulhid Fi Zikrillah Zikrillah (Filsafat (Filsafat,, menolak menolak paham ateisme), 4. Kitabul Kitabul Harakah, Harakah, Nurul Nurul Daqaiq Daqaiq (Kepe (Kepercay rcayaan aan dan dan Ketuhana Ketuhanan), n), 5. Mi'rat Mi'ratul ul Iman Iman (Filsa (Filsafat fat dan dan Keima Keimana nan) n) 6. Syarah Syarah Mir'atul Mir'atul Qulub (Akhlak (Akhlak dan Tasawuf), Tasawuf), 7. Tazyi Tazyin, n, Syar' Syar'ul ul Arifin Arifin (Ket (Ketuha uhanan nan), ), 8. Ushula Ushulatt tah tahqiq qiq (Ketuh (Ketuhan anan) an),, 9. Mir'at Mir'atul ul Haqiqa Haqiqahh (Hakika (Hakikatt dan Ma'ri Ma'rifat fat), ), 10. Kitabul Martabah Martabah (Filsafat dan dan Nilai-nilai Manusia), 11. Risalatul Risalatul Wahhab Wahhab (Ilmu Tauhid), 12. Mir'atul Muhaqiqin Muhaqiqin (Tarikat dan Wihdatul Wihdatul Wujud), 13. Thanbihu Thanbihullah llah (Akhlak), (Akhlak), 14. Syarah Syarah Ruba' Ruba'ii Hamza Hamzahh Fansur Fansurii (Kitab (Kitab Filsaf Filsafat, at, mengur menguraik aikan an karya karya sastr sastraa Ruba'I Ruba'I Hamzah Fansuri). Syeikh Nuruddin Ar-Raniry 1. Ash Shiratul Shiratul Mustaq Mustaqim im (berisika (berisikann hukum hukum Islam, Islam, fiqh), fiqh), 2. Darul Darul Faraidl Faraidl bi Syarhi Syarhil'Aqa l'Aqaid id (Filsafa (Filsafatt dan Ketuhanan Ketuhanan), ), 3. Bustanus Bustanus Salatin Salatin fi fi Zikril Zikril wa wa Akhirin Akhirin (Sejarah), (Sejarah), 4. Akhbarul Akhbarul Akhirah Akhirah fi Awwali Awwali Yaumil Yaumil Oiyamah Oiyamah (bahasa (bahasann Hari Kebangk Kebangkitan itan), ), 5. Havatul Havatul Habib Habib fi fi Targhib Targhib wa Targhib Targhib (Filsa (Filsafat fat Akhlak Akhlak), ), 6. At-Tibyan At-Tibyan fi ma'rifati ma'rifatill Adyan Adyan (hal (hal ihwal ihwal Aliran Aliran Agama) Agama),, 7. Asrarul Asrarul Insan Insan fi Ma'rifati Ma'rifatirr Ruhi war war Rahman Rahman (Ruh dan dan Ketuhana Ketuhanan), n), 8. Lahif Lahiful ul Asra Asrarr (Rah (Rahas asia ia Alam), Alam),
9. Nubzah Fi Dakwazil Mada Shahibin (berisikan Filsafat, menolak Wihdatul Wujud), Hilluz Zil (membahas Ketuhanan dan menolak Wihdatul Wujud), 10. Syifaul Qulub (Filsafat dan Akhlak), 11. Umdatul I’tiqad (masalah Keimanan), 12. Maul Hayati, Li Ahlil Mamati (membahas Hidup dan Mati, Filsafat), 13. Jawahirul Ulum fi Kasyil Ma’lum (membahas masalah Ketuhanan), 14. Bad - U Khalqis Samawati Wal Ardhi (membahas tentang Langit dan Bumi), 15. Hujjatus Shadiq Li Dafiz Zindiy (membahas kesalahan Kaum Zindiq, Ateisme), 16. Fathul Mubin'AIaI Mulihidin (kitab yang membantah Kaum Mulihid, membantah Ateisme), 17. Al - Lam'u ft Tafkiri Man Qalabil Khalqil Our’an (menolak Kaum Mu'tazilah yang mengatakan Al-Quran itu makhluk), 18. Tambihul Awamili fi Tahqiqil Kalami fi Nawafil (membahas masalah Tasauf), Shawarinush Shadiq li Qath'iz Zindiq (kitab yang menolak Kaum Zindiq, kaum sesat), Rahiqul Muhammadiyah fi Thariqish Shufiyah (kitab yang membahas Tasawuf berdasarkan Sunnah Nabi), 19. Kisah Iskandar Zulkarnain (Kitab Sejarah), 20. Hikayat Raja Badar (karya sastra dalam puisi/syair, kisah Perang Badar), 21. Babun Nikah, Saqyur Rasui (Kitab yang membahas perjuangan hidup dan sejarah Rasul), Mu'amadul I'tiqad, Hidayat Mubtadi fi Padhli Ilahi Muhdi (Kitab Ilmu Tasauf). Syeikh Abdur Rauf (Syiah Kuala) 1. Turjumanul Mustafid (Kitab yang berisikan Tafsir Al-Quran pertama dalam bahasa Melayu), 2. Mir’atul Thullab (Kitab yang berisikan Hukum Islam, melengkapi segala bidang hukum termasuk Hukum Dagang dan Tata Negara), 3. Umdatul Ahkam (Kitab Pengantar Ilmu Hukum Islam), 4. Umdatul Muhtajin Ila Suluki maslaki Mufradin (Filsafat Akhlak), 5. Kifayatul Muhtajin (Akhlak), 6. Daqaiqul Huruf (Rahasia-rahasia Huruf), 7. Hidayatul Balaghah'Ala Jumatil Mukhasamah (Kitab Hukum Acara dalam Islam), 8. Bayan Tajalli (Kitab Filsafat Ketuhanan, menolak faham Wihdatul Wujud), 9. Syair
Ma'rifat
(karya
Ma'rifat/Ketuhanan).
sastra
yang
berbentuk
puisi
membahas
tentang
Syeikh Jalaluddin Tursani 1.
Mudharul Ajla IIa Rutbaitil A'la (kitab yang mengandung Filsafat, membahas
hubungan makhluk dengan Khaliq, Tuhan), 2.
Safinatul Hukam (kitab Hukum Islam yang membahas Hukum Dagang,
Hukum Keluarga, Hukum Tata Negara, Hukum Perdata/Pidana dan Teori-teori Pemerintahan yang Maju, bahkan wanita menjadi Raja). Syeikh Jamaluddin Syeikh Jamaluddin, seorang ulama, merupakan putera Syeikh Kamaluddin (pengarang, negarawan, dan Qadhi Malikul Adil masa Sultan Alaiddin Maharaja Lela Ahmed Syah, 1139-1149 H (1727-1735 M). Syeikh Abdullah Al- Asyi Syeikh Abdul Al-Asyi, seorang ulama, politikus, negarawan, pengarang, dan Qadhi Malikul Adil masa Sultan Alaiddin Jauharul Alam Syah, 1209-1238 H (1795-1823 M). Karangannya adalah Yitab Syifa'ul Qulub, berisi Tasawuf dan Akhlak dan 400 Hadist Shahih. Syeikh Muhammad Zein Syeikh Muhammad Zein, seorang ulama, negarawan, pengarang, dan Qadhi Malikul Adil masa Sultan Alaiddin Mahmud Syah, 1174-1195 H (1760¬-1781 M). Kitab karangannya, antara lain: Kasyful Kiram (kitab yang membahas masalah Akhlak dan Tasawuf), Takhishul Falah (kitab Filsafat Akhlak). Syeikh Muhammad bin Ahmad Khatib Syeikh Muhammad bin Ahmad Khatib, seorang ulama, ahli hukum Islam, hidup masa Sultan Alaiddin Sulaiman Ali Iskandar Syah, 1251-1285 H (1836-1870 M). Karangannya adalah Kitab Dawaul Qulub, yang berisi tentang Ilmu Tasawuf. Syeikh Abbas Kuta Karang Syeikh Abbas Kuta Karang, seorang ulama, pengarang, tabib, ahli ilmu perbintangan (ilmu falak), negarawan, dan Qadhi Malikul Adil masa Sultan Alaiddin Ibrahim Mansyur Syah, 1273-1286 H (1857-1870 M). Hasil karangannya antara lain: Sirajul Zalam fi Ma'rifati Sa'adi Wal Nahas (kitab berisi Ilmu Hisab, Ilmu Perbintangan, dan lain-lain), Kitabur Rahmah (kitab terjemahan dari bahasa Arab, membahas tentang Ketabiban, Obat-obatan, hingga sekarang masih dipakai oleh tabib-tabib di Aceh), Kitab Ilmu Falak dan Ilmu Mikat.
Syeikh Daud Rumi Terkenal dengan Teungku Chik di Leupue, Putera Syeikh Ismail bin Mustafa Rumi (ulama yang datang dari Turki Usmaniyah) bersama Syeikh Abdur Rauf (Syiah Kuala) mengelola Dayah Manyang Leupue. Hasil karangannya antara lain Muhtadihi ikhwanil Mubtadi
Risalah
Masail
yang ditulis dalam bahasa Melayu. Kitab ini berisi pelajaran
lengkap tentang agama Islam dan digunakan di seluruh Negara Asia Tenggara. Hingga sekarang sudah 100 (seratus) kali dicetak, dipakai oleh seluruh dayah di Nusantara. lSyeikh Ismail bin Abdul Muthalib Al – Asyi Beliau bermukim di Mekkah, pada abad ke-19 telah mengumpulkan naskah karangan ulama terdahulu dan mencetaknya. Salah satu kumpulan karangan itu dinamakan Jam’u Jawamil Mushasanfat dan satu kumpulan lain bernama Tajul Muluk.