KEBERSIHAN TANGAN
RS X
No. Dokumen ………
No. Revisi ………
Halaman 1 dari 3 Di$e$a&kan'
STANDAR PROSEDUR OPERASIONA !SPO"
PEN*ERTIAN
TU5UAN
(E6I5A(AN
Tan##al Tan##al $er%i$ …
(e&ala RS X
dr. ) Keber Kebersih sihan an Tanga angan n adal dala+ &rose oses &em%ersi ersi+ +an ko$o ko$orran dan mikroor#anisme &ada $an#an ,an# di da&a$ melalui kon$ak den#an &asien' &e$u#as kese+a$an lain dan &ermukaan lin#kun#an ! flora transien" transien " den#an men##un men##unakan akan sa%un-a sa%un-an$ise n$ise&$ik &$ik di%aa+ di%aa+ air men#alir men#alir a$au men##una men##unakan kan +and ru% %er%asis alko+ol. 1. Pembersihan Tangan dengan Cairan Antiseptik !Handrub ! Handrub"" adala+ /en0u0i $an#an $an#an den#an den#an men##unakan men##unakan 0airan 0airan an$ise&$ik ,# ,# %er%a+an %er%a+an dasar dasar alko+ol alko+ol #el di seluru+ seluru+ &ermuka &ermukaan an $an#an $an#an un$uk un$uk meminima meminimalkan lkan &er$um%u+an &er$um%u+an mikroor#anisme $an&a men##unakan air dan +anduk !&ada $an#an ,an# %ersi+". . Pembersihan Pembersihan Tangan Tangan dengan Sabun Antiseptik/Cairan/Lar Antiseptik/Cairan/Larutan utan dan dan Air enga!ir !Handwash" Handwash " adal adala+ a+ /en0 /en0u0 u0ii $an# $an#a an den# den#an an air air men#alir den#an men##unakan men##unakan sa%un-0airan sa%un-0airan an$ise&$ik ,# %er$u2uan mem%ersi+kan mem%ersi+kan $an#an dari dari transien mikroor#anisme mikroor#anisme di $an#an !&ada $an#an ,an# ko$or". 3. Pembersihan Tangan Bedah !Surgical Handwash" Handwash " &ada $indakan $indakan o&erasi adala+ Proses men#+ilan#kan a$au men#+an0urkan mikroor#anisme $ransien a. dan mikroor#anisme ,an# $in##al di la&isan kuli$ ,an# le%i+ dalam ser$a di dalam 4olikel ram%u$ ,an# $idak da&a$ di +ilan#kan seluru+n,a !flora residen). %. /em% /em%er ersi si+k +kan an $an# $an#an an den# den#an an men# men##u #una naka kan n sika sika$$ dan dan sa%u sa%un n di %aa+ air men#alir den#an &rosedur $er$en$u a#ar $an#an dan len#an %a#ian %aa+ %e%as dari mikroor#anisme 1. /eminima /eminimalkan lkan a$au a$au men#+ men#+ilan ilan#kan #kan mikroor# mikroor#anism anisme. e. . /en0e#a /en0e#a+ + $ansmisi $ansmisi mikroor# mikroor#anis anisme me dari &e$u#a &e$u#as s ke &asien dari dari &asien &asien ke &e$u#as' dari &asien ke &asien ser$a lin#kun#an seki$ar &asien. 3. Tindak Tindakan an u$ama u$ama un$uk &en0e# &en0e#a+an a+an dan dan &en#end &en#endalia alian n in4eksi. in4eksi. 1. Prosedur Prosedur &em%ersi &em%ersi+an +an $an#an $an#an den#an den#an an$ise&$ik an$ise&$ik +arus di lakukan lakukan ole+ semua semua &e$u#as &e$u#as kese+a$a kese+a$an' n' keluar# keluar#a' a' &en#un2u &en#un2un# n# ,an# %er+u% %er+u%un# un#an an lan#sun# den#an &asien a$au lin#kun#an &asien . Pros Prosed edur ur &em% &em%er ersi si+a +an n $an# $an#an an den# den#an an an$i an$ise se&$ &$ik ik dila dilaku kuka kan n se%e se%elu lum m kon$ak kon$ak den#an den#an &asien' &asien' se%elum se%elum melakuk melakukan an $indakan $indakan ase&$ik' ase&$ik' sesuda+ sesuda+ $er&a2an $er&a2an den#an 0airan 0airan $u%u+ $u%u+ &asien &asien ,an# ,an# %erisiko' %erisiko' sesuda+ sesuda+ kon$ak kon$ak den#an &asien dan sesuda+ kon$ak den#an area seki$ar &asien. 3. Se$ia& Se$ia& ruan#an ruan#an +arus +arus $ersedia $ersedia 4asili$as 4asili$as a. 7as$a4el de den#an air ,a ,an# me men#alir de den#an kr kran %e %er#a#an# &an2an# %. Sa%un a$ a$au 0a 0airan an an$ise&$ik me men#andun# chlorhexidine 8 dan 9 8 un$uk &em%ersi+an $an#an o&erasi 0. :airan Handru%. d. Pen#erin# $an#an !$issue-&a&er' $oel-+anduk sa$u kali &akai" e. *am%ar &rosedur &em%ersi+an $an#an $erli+a$ di semua 4asili$as
KEBERSIHAN TANGAN
RS X
No. Dokumen …………
No. Revisi …………
Halaman dari 3
A" Pembersihan Tangan dengan sabun dan air ( Handwash ) an#ka+ ; lan#ka+ 1. 6uka &er+iasan ,an# di#unakan' %asa+i $an#an den#an air men#alir . Tuan#kan sa%un ke $ela&ak $an#an 3 ; < 00 3. Ra$akan den#an kedua $ela&ak $an#an 9. *osok &un##un# dan sela=sela 2ari 2ari $an#an kiri den#an $an#an kanan dan se%alikn,a <. *osok kedua $ela&ak $an#an dan sela=sela 2ari >. 5ari=2ari sisi dalam kedua $an#an salin# men#un0i dan salin# di#osokkan ?. *osok i%u 2ari kiri den#an #erakan %er&u$ar dalam #en##aman $an#an kanan dan lakukan se%alikn,a @. *osok $ela&ak $an#an kiri den#an memu$ar u2un# 2ari=2ari kanan dan se%alikn,a . 6ilas kedua $an#an den#an air men#alir 1B. (erin#kan kedua $an#an den#an $issue sekali &akai 11. *unakan %ekas $issue $erse%u$ un$uk menu$u& kran air 1. Sekaran# $an#an suda+ aman ! Prosedur dilakukan 9B ; >B de$ik " B" Pembersihan Tangan dengan Cairan Antiseptik ( Handrub )
PROSEDUR
an#ka+ ; lan#ka+ 1. Tuan#kan laru$an an$ise&$ik %e%asis alko+ol ke $ela&ak $an#an se%an,ak 3 = < 00 . *osok kedua $ela&ak $an#an +in##a mera$a 3. *osok &un##un# dan sela=sela 2ari $an#an kiri den#an $an#an kanan dan se%alikn,a 9. *osok kedua $ela&ak $an#an dan sela=sela 2ari <. 5ari=2ari sisi dalam dari kedua $an#an salin# men#un0i dan salin# di#osokkan >. *osok i%u 2ari kiri den#an #erakan %er&u$ar dalam #en##aman $an#an kanan dan lakukan se%alikn,a ?. *osok $ela&ak $an#an kiri den#an memu$ar u2un# 2ari=2ari kanan dan se%alikn,a @. Sekaran# $an#an suda+ aman ! Prosedur dilakukan B ; 3B de$ik " C" Cara Pembersihan Tangan Bedah ( Surgical Handwash ) an#ka+ ; lan#ka+ 1. 6uka semua &er+iasan ,an# di#unakan' $ermasuk 0in0in' #elan# dan 2am $an#an . 6asa+i $an#an den#an air men#alir. 3. *unakan 0airan an$ise&$ik 9. :u0i $an#an dan len#an %aa+ se0ara men,eluru+ dan %ilas den#an air men#alir. <. *unakan sekali la#i 0airan an$ise&$ik' se%arkan ke seluru+ &ermukaan $an#an dan len#an %aa+ >. /ulai den#an $an#an' #unakan &em%ersi+ kuku un$uk mem%ersi+kan daera+ %aa+ kuku kedua $an#an ?. 6ersi+kan kuku se0ara men,eluru+' kemudian 2ari= 2ari' sela=sela 2ari' $ela&ak $an#an dan &un##un# $an#an
KEBERSIHAN TANGAN No. Dokumen …………
RS X
No. Revisi ………
Halaman 3 dari 3
@. :u0i $ia& 2ari seakan ; akan mem&un,ai em&a$ sisi . 6eriku$n,a s0ru% daera+ &er#elan#an $an#an &ada $ia& $an#an 1B. Se$ela+ seluru+ &er#elan#an $an#an $ela+ di s0ru%' %a#ian len#an %aa+ 2u#a di s0ru%' &as$ikan #erakan dari %aa+ len#an menu2u siku 11. Ulan#i &ada len#an sa$un,a' dari len#an %aa+ menu2u siku 1. 6ilas $an#an dan len#an %aa+ se0ara men,eluru+' &as$ikan $an#an di $a+an le%i+ $in##i dari siku 13. 6iarkan sisa air mene$es melalui siku 19. (erin#kan den#an +anduk s$eril 1<. Sekaran# $an#an suda+ aman ! Prosedur dilakukan ; < meni$ "
PROSEDUR
1.
6uku &edoman mana2erial &en0e#a+an dan &en#endalian in4eksi di ruma+ saki$ dan 4asili$as lainn,a . 6uku &edoman &en0e#a+an dan &en#endalian in4eksi di ruma+ saki$ dan 4asili$as lainn,a
UNIT TER(AIT
1. . 3. 9. <. >. ?. @. . 1B. 11. 1. 13.
Seluru+ uni$ ker2a Ins$alasi Raa$ 5alan Ins$alasi Raa$ Ina& Ins$alasi *aa$ Darura$ Ins$alasi (amar O&erasi Ins$alasi Anes$esi C Reanimasi Ins$alasi armasi Pa$olo#i (linik C Ana$omi Uni$ *ii Uni$ (eslin# C Nosokomial Uni$ aundr, Uni$ Te+knik Hemodialisa
KEBERSIHAN TANGAN
RS X
No. Dokumen …………
No. Revisi ………
Halaman 3 dari 3
# SAAT ELAK$KAN PRAKTEK KEBERSIHAN TANGAN
PROSEDUR
1. . 3. 9. <.
Se%elum kon$ak den#an &asien Se%elum $indakan ase&$ik Se$ela+ $erkena 0airan $u%u+ &asien %eresiko Se$ela+ kon$ak den#an &asien Se$ela+ kon$ak den#an lin#kun#an seki$ar &asien
KEBERSIHAN TANGAN
RS X
No. Dokumen …………
No. Revisi ………
Halaman 3 dari 3
e!akukan Kebersihan Tangan %engan enggunakan Handrub
PROSEDUR
