ΔΟΛΙΩΤΙΚΑ Γ΄3ΜΗΝΟ 2017

ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ

KΩ∆IKOΣ 094587

Tαχ. Γραφείο Iωαννίνων Aριθµός. Aδείας 14

ΠEPIO∆IKH EK∆OΣH ΠOΛITIΣTIKOY ΣYΛΛOΓOY ∆OΛOY IΩANNINΩN ETOΣ 34ο AP. ΦYΛ. 135 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ - ΣEΠTEMBPIOΣ 2017 TAX. ∆/NΣH: AΠOΛΛΩNIAΣ 21 45332 IΩANNINA e-mail: [email protected] www.dolo.gr ο Αντάµωµα των απαντα∆ολιωτών, είναι πλέον ένας θεσµός που έχει καθιερωθεί στην συνείδηση όλων µας και που πραγµατοποιείται κάθε χρόνο το καλοκαίρι στις 17 Αυγούστου, στο χωριό µας. Έτσι και φέτος συνεχίζο-

Τχού

∆ΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ 2017 της παράδοσης αλλά και στην σύσφιξη των σχέσεων µεταξύ των ∆ολιωτών. Το πολιτιστικό αυτό γεγονός είναι αφιερωµένο

παλιά, ανταµώσαµε µε φίλους και γνωστούς και ξαναφέραµε στη µνήµη µας τα παιδικά µας χρόνια. Η εκδήλωση είναι φορ-

ντας την παράδοση των τελευταίων ετών, ανταµώσαµε και πάλι την Πέµπτη 17 Αυγούστου 2017, στο όµορφο χωριό µας. Το ετήσιο «∆ΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ», που θεωρείται η πιο σηµαντική εκδήλωση της χρονιάς βοηθά στη διατήρηση

στην παράδοση και τον πολιτισµό µας, στις ρίζες που µας κρατούν δεµένους µε τον τόπο µας. Ανταµώσαµε χωριανοί και φίλοι του ∆ολού. Βρεθήκαµε εκεί για να ξαναθυµηθούµε τα

K O Y B E N TO Y ΛE Σ

Tου ∆HM. ΠOTΣH

∆IABAΣTE NA XOPTAΣETE

επί 34 ολόκληρα χρόνια γράφουν, κατά περιόδους τα ωραία κείµενά τους, που γεµίζουν τις στήλες της εφηµερίδος µας. Tέλος όλους γενικά (γράφοντες και µη γράφοντες) που πληρώνουν, για να κυκλοφορεί η εφηµερίδα. Eύχοµαι νάµαστε όλοι καλά και να χαιρόµαστε γι’ αυτό που πετύχαµε «µια χούφτα» άνθρωποι από ένα µικρό χωριό, διασκορπισµένοι σ’ ολό-

τωµένη µε βιώµατα µιας άλλης εποχής. Η χαρά και η συγκίνηση περίσσευε. Με δεδοµένο τις δύσκολες συγκυρίες που περνά η πατρίδα µας, η εξακολούθηση αναβίωσης της παράδοσης και πολιτιστικής κληρονοµιάς αποτελεί βασική προτεραιότητα, πόσο µάλλον όταν σ’ αυτήν την προσπάθεια βγαίνουνε µπροστά τα παιδιά µας, το µέλλον αυτού του τόπου. Η νεολαία µας, όπως πάντα, είχε την φροντίδα του τραπεζιού, καθώς και το σερβίρισµα του νοστιµότατου (κατά κοινή οµολογία) παραδοσιακού φαγητού (κρέας µε πιλάφι), συνεπικουρούµενη από τους µεγαλύτερους στην προετοιµασία των λοιπών εδεσµάτων. Σηµαντικές εξ άλλου, όπως πάντα, ήταν οι προσφορές σε κτηνοτροφικά προϊόντα, των

Xαράς Eυαγγέλια. Ποιον να πρωτοευχαριστήσω και πόσα να γράψω, γι’ αυτόν τον µεγάλο άθλο της εφηµερίδος µας; Πρώτα θα αρχίσω απ’ τον Σύλλογό µας, διότι αυτός είχε πάρει την απόφαση να κυκλοφορήσουµε µια εφηµερίδα για την ιστορία του χωριού µας. Mετά σ’ όλους τους χωριανούς και φίλους του χωριού µας που

Συνέχεια στη 2η σελίδα

Συνέχεια στην 3η σελίδα

χωριανών µας Φόρη Κωσταρά και Πάνου Κούρου. Πριν αρχίσει το γλέντι, χαιρετισµό απεύθυνε εκ µέρους όλων των ∆ολιωτών, ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου ∆ολού Ιωαννίνων Γιάννης Μποντίνης λέγοντας:

«Αγαπητοί χωριανοί και φίλοι του χωριού µας. Είµαστε και πάλι εδώ, για να ανταµώσουµε, να θυµηθούµε, και να νοσταλγήσουµε. Εκ µέρους όλων των χωριανών σας καλωσορίζω, σας ευχαριστώ για την συµµετοχή και την παρουσία σας στο καθιερωµένο πλέον «ΑΝΤΑΜΩΜΑ», και σας εύχοµαι, Καλή διασκέδαση. Η διασκέδαση και η ψυχαγωγία, σήµερα που οι καιροί είναι οικονοµικά στενάχωροι, νοµίζω είναι απαραίτητα στοιχεία για να µπορέσουµε να πάρουµε µια ανάσα από την καθηµερινότητα και το άγχος. Εξάλλου το σηµερινό µας ‘ΑΝΤΑΜΩΜΑ’ στο αγαπηµένο µας ∆ολό, και η ενασχόλησή µας µε την παράδοση και η επι Συνέχεια στη 2η σελίδα

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017 Συνέχεια από την 1η σελίδα

στροφή σε αυτήν, θα µας φέρει συνοχή, θα µας δώσει κουράγιο και θα µας γεµίσει µε καλύτερες σκέψεις για να ξεπεράσουµε οποιαδήποτε δυσκολία ή κρίση. Εµείς από την πλευρά µας προσπαθήσαµε απόψε να σας προσφέρουµε ότι καλύτερο µπορούσαµε για να περάσετε µια ξεχωριστή βραδιά. Με την υλική βοήθεια του Χριστόφορου Κωσταρά και Παναγιώτη Κούρου (κρέατα και τυριά), µε τη βοήθεια της νεο-

λαίας µας και πολλών χωριανών, στήσαµε το τραπέζι όσο καλύτερα µπορούσαµε.. Μόνο έτσι ενωµένοι και αγαπηµένοι, όπως πάντα, µπορούµε να ελπίζουµε πως το ∆ολό δεν πεθαίνει. Τη σηµερινή βραδιά την αφιερώνουµε, δικαιωµατικά,

« ∆OΛ I Ω T I K A »

∆ΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ 2017 στους λιγοστούς µας µόνιµους κατοίκους και στον ακούραστο πρόεδρό µας Βαγγέλη. Χάρη σ’ αυτούς βρίσκουµε το χωριό λειτουργικό και νοικοκυρεµένο. Οι συνθήκες απόψε είναι εξαιρετικές. Εκτός από την πολύ ωραία ατµόσφαιρα και το καλό φαγητό, απόψε έχουµε τη χαρά να καλωσορίσουµε το δικό µας παιδί τον καλλιτέχνη βιρτουόζο

δυασµό µε τα άλλα πλούσια προσόντα που διαθέτει, θα γράψει την δική του ιστορία στην περιοχή µας. Του ευχόµαστε να είναι γερός και να συνεχίσει όπως είναι. Καλώ λοιπόν όλους σας να πάρετε µέρος στο χορό. Η βραδιά είναι δική µας. Σας εύχοµαι καλή διασκέδαση. Και του χρόνου να ξανανταµώσουµε µε υγεία.

του κλαρίνου, Βασίλη ∆άκα µε την παρέα του. Ο Βασίλης µε την αγάπη του και το ταλέντο του στο σπουδαίο αυτό µουσικό όργανο, το κλαρίνο, εξελίχτηκε σε αξιόλογο δεξιοτέχνη και µε την πάροδο του χρόνου, µε την πείρα που θα αποκτήσει και σε συν-

Μια υπενθύµιση. Παρακαλώ πολύ, αρχίζοντας το χορό, να σεβαστούµε τόσο το χώρο, όσο και την παράδοση, και βέβαια την ορχήστρα µας. Ας είναι οι χοροί και τα τραγούδια µόνο δηµοτικά - παραδοσιακά, όπως το καλεί ο χώρος και η παράδοση του χωριού. Σας εύχοµαι και πάλι καλή διασκέδαση.»

Η αναβάθµιση της ιστοσελίδας µας (www.dolo.gr) Πέραν του αναµενόµενου ήταν η ανταπόκριση των επισκεπτών στην νέα µας ιστοσελίδα, µε αποτέλεσµα να πέσει «µαύρο» για ορισµένες µέρες ώσπου να αποκατασταθεί η οµαλή λειτουργία της. Αιτία ο απρόβλεπτος µεγάλος αριθµός επισκεπτών, όπως κάποια στιγµή στις 17 Σεπτεµβρίου ήταν 77! επισκέπτες συγχρόνως, µε αποτέλεσµα να «πέσει» το site. Χρειάστηκε να αυξήσουµε τη διαθέσιµη κίνηση δεδοµένων για τον Σεπτέµβριο, ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα η λειτουργία της ιστοσελίδας µας. Ζητούµε συγνώµη από τους πολυάριθµους φίλους της ιστοσελίδα µας για την απρόσµενη διακοπή. Παράλληλα όµως θα πρέπει να οµολογήσουµε την ικανοποίησή µας από την µεγάλη αποδοχή της νέας µας ιστοσελίδας, υποσχόµενοι να συνεχίσουµε µε τον ίδιο ζήλο την ενηµέρωσή της. Γ. Μ.

Χαρούµενη νότα έδωσε η παρουσία των παιδιών της “Κιβωτού του Κόσµου“, που φιλοξενούνται στην Πωγωνιανή και τα οποία συµµετείχαν ενεργά και στο χορό. ∆εν πρέπει να παραλείψουµε και να ευχαριστήσουµε και όλους όσους συνέβαλαν στη διοργάνωση αυτής της όµορφης εκδήλωσης, προσφέροντας εθελοντικά τις υπηρεσίας τους, τη νεολαία κυρίως αλλά και τους µεγαλύτερης ηλικίας, που κατάφεραν να παρουσιάσουν

2 µια εξαιρετική πολιτιστική εκδήλωση, αποδεικνύοντας πως η παράδοση πρέπει να διατηρείται και να προωθείται σε κάθε ευκαιρία. Σ’ αυτό συνετέλεσε και η πρώτη παρουσία σε «∆ΟΛΙΩΤΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ», του νεαρού χωριανού µας Βασίλη ∆άκα (γιο του Βαγγέλη) στο κλαρίνο, που άφησε οµολογουµένως τις καλύτερες εντυπώσεις και κέρδισε τις καρδιές όλων των παρισταµένων, χειροκροτώντας τον! Μαζί του τον συνόδευαν αξιόλογοι καλλιτέχνες του είδους, στο βιολί ο

Γιάννης Νίνης, στο λαούτο ο Σωτήρης Καραγιάννης, στο ντέφι ο Σπύρος Γκουγιάννος και ο Θανάσης Ζέκιος και στο τραγούδι ο δικός µας Βαγγέλης ∆άκας µε την χαρακτηριστική του πωγωνήσια χροιά της φωνής του και ο πωγωνήσιος Γιάννης Σµπόνιας. Το εκπληκτικό αυτό µουσικό σύνολο και το κέφι των χορευτών ανέβασαν το θερµόµετρο του κεφιού στα ύψη µέχρι τις 7 η ώρα το πρωί. Άλλωστε, τι είναι το Αντάµωµα; Είναι ο θησαυρός της παράδοσης που εποπτεύει τη ζωή µας, µας θυµίζει ποιοι είµαστε και µας εµποδίζει να ξεχάσουµε αλλά και να τα χάσουµε… Και του χρόνου!!

Περισσότερες φωτογραφίες και βίντεο από όλη την εκδήλωση, όπως πάντα, στην πρόσφατα ανανεωµένη ιστοσελίδα µας (www.dolo.gr). Γ.Μ.

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


K O Y B E N T O Y ΛE Σ Συνέχεια από την 1η σελίδα κληρο τον κόσµο, να διαβάζουν τα νέα για το χωριό τους, τα ήθη και έθιµα, τα τραγούδια τους, και τους χορούς τους και γενικά την αθάνατη παράδοση και ιστορία του χωριού τους όπου οι περισσότεροι έχουν γεννηθεί και µεγάλωσαν, ταξίδεψαν µακριά και διαβάζοντας χαίρονται και θυµούνται και νοσταλγούν πάντα το αγαπηµένο τους χωριό. ΓIA AYTOYΣ ΠOY ME ΘYMOYNTAI Θ’ αρχίσω τις ευχαριστίες µου πρώτα απ’ τους ανθρώπους που έγραψαν για µένα στα «∆OΛIΩTIKA» στο τελευταίο τεύχος της εφηµερίδος µας: XPIΣTOΦOPO PAΠTH: Eκτός το γράψιµό του µε πήρε και τηλέφωνο και µιλήσαµε παραπάνω από µισή ώρα. Nάσαι καλά Φόρη µου και σε ευχαριστώ πολύ. ∆εν ξέρεις πόσο χαίροµαι όταν ακούω τη φωνή σου, και πόσο κουράγιο µου δίνεις και θυµάµαι απ’ την παιδική µου ηλικία πάρα πολλά. ∆HMHTPH ZEPBA: Eύγε ∆ηµήτρη, για το κείµενό σου «αστροναύτες ∆ολού...» αλλά και για τις ωραιότατες φωτογραφίες. Mου θύµησες πάρα πολλά απ’ τον παλιό καλό καιρό και για τα καλά σου λόγια για µένα. Σε ευχαριστώ πολύ και νάσαι πάντα καλά και να µην µας ξεχάσεις, να ξαναγράψεις, όταν βέβαια ευκαιρείς. Πιστεύω ότι πρέπει να έχεις ύλη, απ’ τον αείµνηστο πατέρα σου, ο οποίος πάντοτε µου έλεγε πολλές φορές, τα καλοκαίρια που ανταµώναµε στο χωριό: «Kάτι έχω Mήτσο, αλλά δεν ευκαιρώ». XPHΣTO ΦΩTOΠOYΛO: Γνωρίζω καλά την αγάπη σου, για το ∆ολό και τους ∆ολιώτες. Eγώ προσωπικά σαν (καινούριοι) γείτονες τότε σε γνώρισα σε ηλικία περίπου 6-7 χρονών, ένα πρωί που κατέβαινα απ’ το σπίτι µου στο ∆ολό να παίζεις έξω στην στέρνα, στο σπίτι των Mητσκαραίων και εγώ στο δρόµο από πάνω σου µίλησα λέγοντας: – Πώς σε λένε πασιά µου;

Mόλις άκουσες, εσύ τόβαλες στα πόδια για µέσα στο σπίτι. ∆εν ξέρω αν το θυµάσαι. Σε ευχαριστώ πολύ που µε πήρες τηλέφωνο, γιατί σ’ αυτήν την ...νεανική ηλικία το χρειάζοµαι πάρα πολύ και ιδιαίτερα από ανθρώπους που «φάγαµε ψωµί και αλάτι» εκείνα τα χρόνια στο χωριό. Nάσαι πάντα καλά και να µας γράφεις, γιατί ξέρω ότι έχεις πολλά θέµατα απ’ το ∆ολό και πιστεύω να τα θυµάσαι. Tους χαιρετισµούς µου και τα φιλιά µου σ’ όλο το σόι αυτού στη Nέα Mάκρη. XPIΣTOΦOPO TΣAMH: Θεωρώ µεγάλη υποχρέωση και σ’ ευχαριστώ για την επίσκεψη που µου έκανες, επιστρέφοντας απ’ το ∆ολό. Eίχαµε πολλά χρόνια να σµίξουµε, και πάρα πολλά που είπαµε, όταν ζούσαµε στο χωριό. Nάσαι πάντα καλά. KΩΣTA ANAΣTAΣIOY: Tι να πω σ’ εσένα Kώστα µου, που πάντα γράφεις για µένα και µε κάνεις να χαίροµαι, σαν µικρό παιδί, και µου δίνεις πολύ θάρρος, πρώτα για τη ζωή και δεύτερο κουράγιο να γράφω για νάχουµε επικοινωνία µεταξύ µας. Nάσαι καλά και καλό χειµώνα. Eδώ τελειώνουν οι «KOYBENTOYΛEΣ» µου, χωρίς να ξεχάσω όλους τους χωριανούς, συγγενείς και φίλους, που βρέθηκαν τον Aύγουστο στο ∆ολό και συγκεκριµένα στο µεγάλο και υπέροχο αυτό πανηγύρι στο «αντάµωµα των ∆ολιωτών» να ευχαριστήσω, απ’ τα βάθη της ψυχής µου, που µε θυµούνται και µου στείλανε τους χαιρετισµούς και τα φιλιά τους, µέσω της αδελφής µου Λίτσας Πότση-Bραβορίτη και Γιάννη Mποτίνη. Eύχοµαι και εγώ σ’ όλους σας νάστε πάντα καλά και να ξαναπάτε και του χρόνου στο πανηγύρι του χωριού µας, γιατί είναι το καλύτερο, όχι µόνον για το φαΐ και ποτό, αλλά για την παραδοσιακή του ιστορία, στους χορούς, τα όργανα, τα τραγούδια και την τοποθεσία που γίνεται ο χορός και το τραπέζωµα µέσα στο χοροστάσι στο κέντρο του χωριού. Kαλό Xειµώνα.

3

AX! ΠATPI∆A MAΣ ΠOY EΦTAΣEΣ... TOY ∆HM. ΠOTΣH Eίναι κάτι εντολές πολύ ξεκάθαρες όπως: «ου κλέψεις», «ου ψευδοµαρτυρήσεις», «ου φονεύσεις», «ου µοιχεύσεις» κ.τ.λ.). ∆υστυχώς οι εντολές αυτές, που ζητάµε σήµερα δεν εφαρµόζονται απ’ όλους µας. Γιατί µερικοί µπορούν και καταπατούν όλες αυτές τις εντολές, γιατί το θεωρούν κατόρθωµα, ενώ για τους άλλους τους διπλανούς µας, τους συνανθρώπους µας, αν κάνουν τα ίδια µε αυτούς είναι φοβερό αµάρτηµα και ζητούν την κεφαλή µας επί πίνακι και γίνονται θηρία και τα βάζουν µε τους πάντες. Aυτοί οι καθ’ όλα KYPIOI και υπεράνω πάσης υποψίας και όπου υπάρχει έστω και λίγη υποψία την καλύπτουν, αµέσως µε διάφορους τρόπους και µε το χρήµα, όταν υπάρχει µεγάλο κόλπο δικάζονται για λίγο χρόνο και όλα σε λίγο ξεχνιούται και πάλι ούτε ... γάτα ούτε ζηµιά. Για µας, τον υπόλοιπο λαό, εάν µάθουν κάτι δηµιουργούν συζητήσεις, τσακωµούς, γράφουν και ξαναγράφουν, µεταδίδουν τα M.M.E. συνέχεια χωρίς τελειωµό και φτάνουµε σιγά-σιγά να κατρακυλούµε σαν τα κούτσουρα στο ρέµα χωρίς ελπίδα σωτηρίας και µεταζητάµε σ’ αυτόν τον διεφθαρµένον κόσµο, γενικά υπόληψη, ηθική, εντιµότητα, δικαιοσύνη και τέλος προκοπή απ’ τη πατρίδα µας. Aχ! Kαηµένη πατρίδα µας που έφτασες. Eδώ θα σας γράψω µερικά παραδείγµατα, απ’ την προσωπική ζωή µου: Συµφωνείς κάποιους για να σας φτιάξουν µερικές εργασίες στο σπίτι σου και µετά από λίγο καιρό δεν αναγνωρίζουν τίποτε και σ’ αφήνουν στην λάσπη, διότι βρήκαν αλλού καλύτερο µεροκάµατο και σου λένε, µέχρι εδώ µας χρωστάς τόσα... – Πας σ’ έναν υπάλληλο µιας κρατικής υπηρεσίας, για την άλφα δουλειά σου, και φού τελειώσει την κουβέντα µε την κυρία που είναι δίπλα του, ή την εφηµερίδα, σου λέει: «Tι θέλετε κύριε και βλέπει γρήγορα το ωρολόι του και σου απαντά: περάστε σύριο κλείσαµε τώρα». – Kάποτε πήγα τα χαρτιά µου στην Nοµαρχία, παλιά, και ο υπάλληλος µου λέει: Tα χαρτιά σου θάναι έτοιµα την άλλη εβδοµάδα. Πάω ακριβώς όπως µου είπε. Kαι η απάντησή του ήταν η εξής: «∆υστυχώς κύριε, τα χαρτιά σας δεν υπογράφησαν, λείπει ο αρµόδιος υπάλληλος, περάστε από ∆ευτέρα». – Tην ίδια περίπου περίπτωση ένας φίλος µου, πήγε να πάρει τα χαρτιά του, και του λέγει ο υπάλληλος: «Συγνώµη τα χαρτιά σου χάθηκαν, σας παρακαλώ φτιάξτε άλλα, και θα πληρώσω εγώ για τα χαρτόσηµα». – ∆ίνεις σε κάποιον χρήµατα για να τον εξυπηρετήσεις ή δανεικά γιατί είναι γνωστός σου, συγγενής, φίλος και τροµάζεις στο τέλος να τα πάρεις, έστω και µε δόσεις. Kαι µιλάµε όχι για σήµερα, µε τέτοια ακρίβεια, αλλά για πολύ παλιά. – Eάν τύχει να πας σε Nοσοκοµείο, για περίθαλψη, αλί και αλίµονο. Eκεί οι νόµοι λειτουργούν στο ακέραιο. «O γιατρός σήµερα λείπει». Σήµερα κύριε, απεργούµε». «∆εν επιτρέπεται η είσοδος, λόγω εκτάκτων περιστατικών». Tι να θυµηθώ και τι να πρωτογράψω, αφού κάθε µέρα γίνονται πάρα πολλές παρανοµίες, βλέπουµε στην τηλεόραση καταγράφουν οι φυλλάδες, όλες των Aθηνών. H αδιαφορία, η ασυνειδησία, η διαφθορά, το ψέµα και η κλεψιά (νόµιµη όµως) και όχι σαν αυτούς τους αχρείους τους τσαντάκηδες που σου παίρνουν την τσάντα µε την βία, δίνουν και παίρνουν και το κακό παράγινε και θέλει κτύπηµα στη ρίζα, διότι διαφορετικά το δέντρο του κακού έχει θεριέψει πολύ. Όλα τα παραπάνω συνέβαιναν παλιά, σήµερα στον 21ο αιώνα, συµβάινουν χειρότερα, και τελειωµό δεν έχουν. Kαι κάνω το ερώτηµα, σαν γέρος: «Eγώ δεν έχω ελπίδα να δω κάτι το καλύτερο, τα παιδιά και τ’ αγγόνια µου άραγες θα δουν; H απάντηση είναι δική σας και την θέλω. Σας ευχαριστώ».

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


Αναφορές για το χωριό µας Τις τελευταίες µέρες, όπως µας ενηµέρωσαν χωριανοί µας, δηµοσιοποιήθηκαν δύο αναφορές που διαφηµίζουν το χωριό µας. Πρόκειται για το δελτίο καιρού του τηλεοπτικού σταθµού “ΣΚΑΙ”, που παρουσιάζει η Χριστίνα Σούζη και κατά τη διάρκειά του προβάλλει φωτογραφίες από όλη την Ελλάδα που αποστέλλονται από τηλεθεατές. Στις 21 Σεπτεµβρίου προβλήθηκε η παρακάτω φωτογραφία, που είχε σταλεί από επισκέπτρια του ∆ολού, από το συγκρότηµα του Φόρη Κωσταρά, συνοδευόµενη από σύντοµη αναφορά στο παραδοσιακό χωριό µας.

Η άλλη αναφορά προέρχεται από την ταξιδιωτική ιστοσελίδα “diakopes.in.gr”, όπου µέσα από πολλές φωτογραφίες (από το site µας) και ένα κατατοπιστικό κείµενο ενηµερώνει για την ιστορία, το περιβάλλον και τα αξιοθέατα του χωριού µας, µε τίτλο “ ∆ολό Ιωαννίνων, το γνήσιο Ηπειρώτικο χρώµα”. Αξίζει κανείς να το δει: http://diakopes.in.gr/trip-ideas/article/?aid=210764

Νεολαία - Παράδοση Είναι ενδιαφέρον σηµείο των καιρών που ζούµε να βλέπεις έναν µεγάλο αριθµό νέων να δραστηριοποιούνται µέσω της παράδοσης. Παρόλο που κάποια κακοπροαίρετα βήµατα εξέλιξης έδειχναν πως η παράδοση θα ξεχαστεί, θ’ αφεθεί στο παρελθόν, τέτοιες εκδηλώσεις µπορούν µε άνεση να διαψεύσουν αυτές τις εικόνες.

Είναι απαραίτητο η παράδοση και η ιστορία µας να µεταφέρεται από γενιά σε γενιά µε οποιοδήποτε τρόπο είτε γραπτά είτε προφορικά ή µε κάποιο άλλο µέσο. Μόνο όταν ξέρεις ποιος είσαι, από πόσες κακουχίες επιβίωσες και είσαι ακόµα εδώ , µπορείς να πιστέψεις σ αυτό που θέλεις να γίνεις ή που δε θέλεις! Ι.Μ.

4

TO ΠEPIBAΛΛON MAΣ Tου Σωκράτη Oικονόµου εριβάλλον είναι, ο χώ-

Προς, ο τόπος στον οποίο

αναπτυσσόµαστε και ζούµε. Eίναι οι φυσικές και οι κοινωνικές συνθήκες στις οποίες ζούµε, δηλαδή οι φυσικές, οικονοµικές και πολιτιστικές καταστάσεις. Έτσι υπάρχει το φυσικό, το κοινωνικό το πολιτιστικό, το πολιτικό, το θρησκευτικό, το οικογενειακό και το εργασιακό περιβάλλον κ.ά. Mε λίγα λόγια, γενικά ο περίγυρός µας. Eίναι ο χώρος, όπως είπαµε, που αναπτύσσονται τα κύτταρα και οι οργανισµοί που επιδρούν και από τον οποίον εξαρτάται η βίωσή µας, δηλαδή παράµετροι που επιδρούν στη ζωή του ατόµου και καθορίζουν την ανάπτυξή του. Όσο καλύτερο είναι το περιβάλλον, φυσικό, καθαρό, υγιεινό, οικονοµικό πολιτιστικό κ.ά. τόσο καλύτερα ζουν οι άνθρωποι, γιατί η δράση των ανωτέρω, συµβάλλει τα µέγιστα στη βιώση µας. Aυτός ο χώρος, κοντινός, εθνικός και µακρινός καθορίζει την ύπαρξή µας. Όλοι µας είµαστε εξάρτηµα του περιβάλλοντος, γι’ αυτό, όταν κανείς δεν έχει επαφή µε τα γύρω του, λέµε δεν επικοινωνεί µε το περιβάλλον. Tότε δυσκολεύεται η ζωή µας, κι σ’ αυτό συντελεί η ρύπανση, η αποπνικτική ατµόσφαιρα, η στενοχώρια, η οικονοµική κρίση ή ατυχία η οικογενειακή αδιαφορία κ.ά. Για όλα αυτά, τη µέριµνα και το δίκαιο έχει το Yπουργείο Περιβάλλοντος, που πρέπει να εφαρµόζει τους Nόµους της Πολιτείας, επικουρούµενο και από άλλα Yπουργεία της Πολιτείας, για την καλυτέρευση της ζωής µας. Για όλα αυτά –για το περιβάλλον µας– υπάρχει η Eπιστήµη του εξοπλισµού, η περιβαλλοντολογία καθώς και η οικολογία (κλάδος των βιολογικών επιστηµών, που ερευ-

νάει τις σχέσεις των ζωντανών οργανισµών µε το περιβάλλον). Oι ειδικοί αυτοί επιστήµονες, περιβαλλοντολόγοι και οικονοµολόγοι ερευνούν τα πάντα και µας προτρέπουν και βοηθούν την Πολιτεία, µε κανόνες για το περιβάλλον, όπως καθαριότητες, όχι ρύπανση, καθαροί δρόµοι, χώροι άθλησης, καθαρές λίµνες, θάλασσες, ποτάµια, ρέµατα, λαγκάδια, δάση-γειτονιές πλατείες και φυσικά και τα χωριά µας. Όλα αυτά επιδρούν στη ζωή του ατόµου στη βίωσή του και καθορίζουν την ανάπτυξη του κάθε ατόµου. Όσο καλύτερο και καθαρότερο είναι το περιβάλλον, τόσο καλύτερα ζουν οι άνθρωποι. Γιατί η επίδραση των ανωτέρω συµβάλλει στη βίωσή µας. Σωστή λοιπόν ανακύκλωση και διαχείριση µε κάδους καθαρούς και υγιεινούς των απορριµµάτων και των αναλωσίµων υλικών (π.χ. χαρτί, πλαστικά, είδη καθαριότητας, µολύβια κ.λ.π. και τα λοιπά). Όλα αυτά και µε λίγη προσπάθεια όλοι µας, βελτιώνουµε το περιβάλλον, καθένας µε τον τρόπο του το κάνουµε υγιεινό, καθαρό και ευχάριστο. Ωστόσο, έχουµε ξαναγράψει και τα M.M.E. καθηµερινά τονίζουν για την καθαριότητα και τον ευπρεπισµό για το περιβάλλον, όλα είναι αναγκαία. O αρχαίος Πιττακός έλεγε «θεράπευε την Eπιµέλεια» (δηλαδή να επιδιώκεις την επιµέλεια και να σέβεσαι το Περιβάλλον. O τονισµός για όλα αυτά τ’ απλά και τ’ αναγκαία είναι απαραίτητος κι ας µη ξεχνάµε το: «H επανάληψη είναι µήτηρ πάσης µαθήσεως». M’ όλα αυτά και µε την προσωπική µας προσπάθεια βελτιώνουµε, σώζουµε το περιβάλλον και η ζωή µας γίνεται ωραία και ευχάριστη. Σ. OIKONOMOY Συν/χος Eκπαιδευτικός

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


5

Λογοδοσία του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της Aδελφότητος ∆ολού της Hπείρου ο «Άγιος Xριστόφορος» του έτους 1927 Aξιότιµοι Kύριοι, Σήµεραν συµπληρούται σχεδόν έτος από της ηµέρας εκείνης κατά την οποίαν όπως και σήµερον συγκεντρωµένοι µας ετιµήσατε διά της ψήφου Σας και µας αναθέσατε την διοίκησιν της επανιδρυθείσης Aδελφότητός µας. Eπί τη ευκαιρία δε ταύτη ας αναµνησθώµεν όλοι µας νοερώς και ευνωµόνως εκείνων, οίτινες υπό ξένον ζυγόν προ πολλών ετών πρώτοι είχον την ιδέαν να ιδρύσωσιν Aδελφότητα εν Kων/πόλει, ως επίσης και των µετέπειτα ∆ιοικητικών Συµβουλίων αυτής, τα οποία επί πολλά έτη προσέφερον τας υπηρεσίας των. ∆ιά της επανασυστάσεως δε της Aδελφότητος εκείνης, ελεύθεροι πλέον ηµείς το έργον εκείνων καλούµεθα να συνεχίσωµεν, αλλά µε περισσοτέρους καρπούς, έχοντες πάντοτε την προστασίαν και τας ευχάς της µητρός µας Eλλάδος. Γνωρίζητε βέβαια τας συνθήκας υπό τας οποίας συνέστη η νυν Aδελφότης, υπό τας οποίας συνθήκας δεν έλειψαν δυστυχώς και αι διαφωνίαι. Aλλά το ∆. Συµβούλιον, έχον πάντοτε την εµπιστοσύνην υµών, εχώρησε µετά θάρρους προς τα εµπρός, παρακάµψαν δε όλα τα εµπόδια επετέλεσε σηµαντικάς προόδους ως θέλετε ίδει εκ του κατωτέρω παρατιθεµένου απολογισµού. ∆ιά την επιτυχή όµως αυτήν δράσιν της Aδελφότητός µας οφείλοµεν να οµολογήσωµεν ότι µας υπεβοηθήσητε πολύ και σεις, ιδιαιτέρως δε ο κ. B. ∆ιαµαντούκος, ο οποίος δεν εδίστασε να µας παραχωρήση την οικίαν του διά τας συνεδριάσεις του ∆. Συµβουλίου και να µας εξεύρη και οίκηµα διά τας Γεν. Συνελεύσεις κατά τα πρώτα βήµατα της Aδελφότητος. Nοµίζοµεν ότι θα ήτο παράλειψις αν δεν αναφέροµεν τι περί αυτού και δεν εκάµνοµεν εύφηµον µνεία περί όλων εκείνων, οίτινες κάτι περισσότερον από τους άλλους προσέφερον είτε εκ χρήµα είτε άλλως πως. ∆ιότι ούτω µόνον θα γεννηθή

η άµιλλα µεταξύ µας και θα φιλοτιµηθώµεν περισσότερον. ∆ι’ ο και παρακαλώ Yµάς, όπως εκφράσητε εις τον κ. B. ∆ιαµαντούκον τον έπαινόν σας και τας ευχαριστίας Σας. H Aδελφότης δεν έχει δυστυχώς να επιδείξη εφέτος εκτέλεσιν έργων, οία προβλέπονται υπό του Kαταστατικού αυτής. Kαι τούτο διότι αφ’ ενός µεν δεν υπήρχε ο απαιτούµενος χρόνος αφ’ ετέρου δε έλειπον υλικά µέσα, δεδοµένου ότι η Aδελφότης µας συνεστήθη εκ του µηδενός. Έχει όµως να αναφέρη εις το ενεργητικόν της 1ον) ότι επέτυχε την επίσηµον αναγνώρισιν του Σωµατείου υπό της Kυβερνήσεως και συνέταξε το Kαταστατικόν αυτού, 2ον) ότι ενίσχυσε υλικώς το Tαµείον της Aδελφότητος εις τοιούτον βαθµόν, ώστε πλην της καλύψεως των πρώτων και πολλαπλών εξόδων να παρουσιάσει και πλεόνασµα εκ ∆ραχµ. 18.003.10 κατατεθειµένων εις την Eθνικήν Tράπεζαν της Eλλάδος, 3ον) ότι παρέθεσε το ετήσιον γεύµα της Aδελφότητος το οποίον εκτός του ότι µας έδωσε µικρόν τι κέρδος, µας παρέσχεν επί πλέον την ευκαιρίαν να γνωρισθή το χωριό µας από τας πέριξ κοινότητας και να εκτιµηθή δεόντως και 4ον) ότι έθεσε τας βάσεις της όλης εργασίας είς τρόπον ώστε τα απερχόµενα έτη να φέρωσι τους αναµενοµένους καρπούς και οι διάδοχοι ηµών να συγκοµίσωσιν αυτούς πλουσίως. Eπί πλέον δε εσχάτως εγένετο ενέργεια παρά τω Bουλευτή ηµών κ. Mελά, όπως δοθή και εις την Kοινότητα µας µικρά χρηµατική αρωγή εκ του κληροδοτήµατος του αειµνήστου Mελά. Aπεσπάσαµεν παρ’ αυτού την υπόσχεσιν ότι θα µας παρείχετο αύτη και αν δεν επήρχετο το γνωστόν ατύχηµά του είµεθα βέβαιοι ότι θα ελαµβάνοµεν ταύτην. Tο αυτό ατύχηµά του παρεκώλυσεν ηµάς από του να ενεργήσωµεν και διά την αποστολήν ειδικού υδραυλικού προς µελέτην της υδρεύσεως του χωριού µας. Kατά το έτος τούτο, διο σή-

µερον λογοδοτούµεν η Aδελφότης µας είχε το ατύχηµα να χάση εν επίλεκτον µέλος της, το οποίον εάν επέζη θα ετίµα το χωριό µας πολύ. Γνωρίζετε βέβαια και µαντεύετε ότι θέλω να σας πω διά τον αείµνηστον Hλίαν Zορµπάν. ∆εν γνωρίζετε όµως ότι η Φύσις τον είχε προικίσει µε εν

Aπό το αρχείο του Nίκου Yφαντή σπάνιον τάλαντον της χαρτογραφικής υπηρεσίας του Στρατού, διά το οποίον ο Στρατηγός Nίδερ θα τον εισήγε να σπουδάση δαπάναις του Kράτους εις το Πολυτεχνείον ∆ι’ ο και η Aδελφότης µας µνήµην των αρετών του εκείνων κατέθεσε στέφανον επί της σορού του και παρηκολούθησε την κηδείαν του µέχρι του τάφου, όπου του απέτεινε το ύστατον χαίρε. Iδού ο απολογισµός των εσόδων και εξόδων του έτους 1927 Έσοδα Aπό Λαχείον » Φωτογραφίες » Eτήσιον γεύµα ∆ικαιώµατα εγγραφής Συνδροµαί Tακτ. µελών » » » » Ξένων Συνδροµητ ∆ωρητών Προσφοραί

∆ρ.18795,00 » 950,00 » 4800,00 » 1375,00 » 8006,00 » 810,00 « 900,00 » 150,00 » 78,00 ––––––––––– Σύνολον ∆ραχµ. 35864,50

Έξοδα ∆ι’ αναγνώρισιν Aδ. ∆ρ. 800,00 Σφραγίδα » 200,00 Kαταστατικά » 1110,00 Bιβλία λογιστικά » 1145,00 Aγορά δώρων λαχ. » 2400,00 Έξοδα Tραπεζιού κλπ. » 6915.40 –––––––––––– Σύνολον ∆ρ. 12570.40 Συµφώνως ταις αποδείξεσιν Kαθυστερούµενα Eκ ∆ωρητών » Λαχείων » Συνδροµών » του ετησίου γεύµ. » Φωτογραφιών

∆ρ. 35000 » 339500 » 332500 » 7500 » . 9000 –––––––––––– Tο όλον ∆ρχ 723500 Eις τον ως άνω παρατιθέµενον πίνακα των εξόδων βλέπει

τις τα κονδύλια της γραφικής ύλης, των Kαταστατικών κ.λ.π. κάπως εξωγκοµένα, αλλά προέβηµεν εις την δαπάνην ταύτην µη αποβλέψαντες µόνον εις τας ανάγκας του παρόντος έτους αλλά και εις τας των µεθεποµένων ετών. Oύτω παραδίδοµεν αποδείξεις πληρωµών βιβλία, Kαταστατικά κ.λ.π. διά µίαν και πλέον πενταετίαν. Tην µεγαλιτέραν ενίσχυσιν του Tαµείου µας έδωσε το Λαχείον και επί τη ευκαιρία ταύτη ευχαριστούµεν υµάς διά την πρόθυµον αγοράν αυτού ως και τους εν Aµερική, Aυστραλίαν Pουµανίαν και Θεσσαλονίκη ευρισκοµένους. Eν γένει δε οι απανταχαού συγχωριανοί µας επεδείξαντο προθυµίαν προς αγοράν αυτού. Ως βλέπετε πλην του κονδυλίου των εσόδων και εξόδων υπάρχει και τρίτον τοιούτον αναφερόµενον εις τας οφειλάς προς την Aδελφότητα, αι οποίαι δεν έχοµεν καµµίαν αµφιβολίαν, ότι θα εξοφληθώσι µέχρις οβολού σιγά, σιγά. ∆εν µας ήτο δυνατόν εφέτος να ασκήσωµεν µεγαλυτέραν πίεσιν εις τους χρεώστας της Aδελφότητος. ∆ιότι είναι αλήθεια ότι πολύ εφορολογήθηµεν για µια χρονιά. Oι διάδοχοι υµών παρακαλούνται να έχωσιν υπ’ όψει των την είσπραξιν των καθυστερουµένων τούτων, βέβαιοι πάντοτε εις την πρόθυµον ηµίν υποστήριξιν. ∆εν θέλω δε λέγω ταύτα να δικαιολογήσω όλους µας διότι υπάρχουν και µερικοί, οίτινες δεν έπρεπε να καθυστερήσωσι και να αµελήσουν τόσον. Έχοµεν όµως την ελπίδα ότι πάντες διά του χρόνου θα φανώσι καλύτεροι και γενναιότεροι υποστηρικταί της Aδελφότητος. Φθάνω δε µέχρι του σηµείου να πιστεύωµεν ότι θα έλθη ηµέρα κατά την οποίαν το ήµισυ των µελών να είναι δωρηταί της Aδελφότητος. Eστέ δε βέβαιοι ότι εις την διαχείρισιν της περιουσίας της Aδελφότητος επρυτάνευσε το πνεύµα της αυστυράς οικονο-

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


Πριν... 87 χρόνια... O δεκατιστής Xάιρο Kάβος Aργυροκαστρίτης είχε σπάσει προ τινος την καµπάνα του ∆ολού και προ τινων ηµερών κατεδικάσθη εις Bοστίναν και έκαµεν έφεσιν εις το Aργυρόκαστρον, εις ο κατεδικάσθη όχι µόνον να πληρώση την αξίαν της καµπάνας της εκκλησίας αλλά και τρίµηνον περίπου φυλάκισιν, διότι το συµβάν τούτο αντιβαίνει θρησκευτικώς, και έπρεπε περισσοτέραν τιµωρίαν να λάβη, και οι ∆ολιώται φλεγόµενοι υπό θρησκευτικών αισθηµάτων ηθέλησαν τούτο να το σηκώσωσιν εις την πόλιν και µάλιστα έκαστος µετά προθυµίας έσπευσεν αρωγός εις τα δικαστικά έξοδα ιδία ο κ. Iωάν. Mουτσόπουλος, όστις και εξ ιδίων του ουκ ολίγ εθυσίασε· διότι τούτο, όπερ έκαµεν ο Xάιρο Kάβος ούτε και οι οπαδιοί του Γκιολέκα δεν ετόλµησαν να το κάµουν, οίτινες είχον καθίσει αρκετόν εκείσε καιρόν.

6

Παιδικό δρώµενο Την Τετάρτη 16 Αυγούστου 2017, στις 7 το βράδυ, παρουσιάστηκε ένα θεατρικό δρώµενο για παιδιά, από παιδιά. Την παρουσίαση και επιµέλεια είχε ο Βασίλης Παπαλαζάρου, µε τη βοήθεια της Ορέλιας Στίκα-Χρήστου και συµµετείχαν τα παιδιά της “Κιβωτού του κόσµου” του παραρτήµατος της Πωγωνιανής καθώς επίσης και τα παιδιά του ∆ολού.

NEON HΠEIPΩTIKON KENTPON AΘHNΩN MΠAP H «AΛAΣKA» Λίαν προσεχώς άρχεται λειτουργούν επί της οδού Πατησίων 6, το µεγαλείτερον οικογενειακόν κέντρον των Aθηνών µε κρύα φαγητά και ζεστά της ώρας ως και πρωτότυπα καφέ κ.τ.λ. υπό την ∆ιεύθυνσιν των γνωστών συµπατριωτών µας Bασ. Σακελλαρίου, ∆. Xριστοπούλου και Παναγ. Λιόλιου. (EΦHM. «HΠEIPΩTIKON BHMA AΘHNΩN» Φ. 113/8 Mαρτίου 1931)

Aπό το αρχείο Kώστα Kωστούλα

Λογοδοσία του ∆ιοικητικού Συµβουλίου µίας και εν γένει η αποφυγή από πάσης σπατάλης. Eις το παρατεθέν επίσηµον γεύµα της Aδελφότητος προσέφερον µεγάλας υπηρεσίας οι κ.κ. K. Kούλας, B. Λουτσούνας, ∆. Zέρβας, B. Παγούνης, Γ. Παπαϊωάννου & Π. Xαρπαλής διά την τάξιν και προθυµίαν µεθ’ ης υπηρέτησαν και εσέρβιραν, του θ’ όπερ πολύ µας συνέστησεν εις τα όµµατα των ξένων, οι οποίοι απεχωρίσθησαν εκφρασθέντες κολακευτικώτατα διά το χωριό µας. Tούτους το ∆ιοικητικόν Συµβούλιον και δηµοσία ευχαριστεί. ∆ωρηταί ενεγράφησαν δύο οι κ. ∆. Zωίδης και Γρ. Kολέφας υπολοχαγός. Tούτους παρακαλώ την Γενικήν Συνέλευσιν και δηµοσία ευχαριστήση και επαινέση διά την γενναίαν ωτων αυτήν χειρονοµίαν, ήτις θα έχη πολλούς µιµητάς και θα δώση το παράδειγµα και εις άλλους να εγγραφούν και ευεργέται να αναδειχθούν. Eπίσης έχοµεν περί τους 22 ξένους συνδροµητάς, οίτινες προθυµότατα προκειµένου περί του χωριού µας προσεφέρθησαν να εγγραφώσι συνδροµηταί. Kαι τούτους ευχαριστούµεν εκ καρδίας.

O υποφαινόµενος όπως έχω την τιµήν να προΐσταµαι του ∆. Συµβουλίου, εκφράζω προς όλους τους συνεργάτας µου την ευγνωµοσύνην µου και τας θερµάς µου ευχαριστίας διά την αρωγήν των, την συνεργασίαν των και την σύµπνοιαν, την οποίαν είχοµεν καθ’ όλην την διάρκειαν της θητείας µας, χάρις εις την οποίαν επετελέσαµεν τόσα καλά αν και ολίγα. Περαίνοντες την λογοδοσίαν ηµών ταύτην επικαλούµεθα την επιείκειάν σας, ευχόµενοι όπως αναλαµβάνοντες σεις πλέον την συνέχισιν του έργου ηµών, αναδειχθήτε καλύτεροί µας και καταστήσητε το χωριό µας πλούσιον εκ έργου οδοποιΐας και καλλωπισµού, προσέλθητε βοηθοί εις τους πάσχοντες απόρους, επανορθώσητε παν κακώς κείµενον και διατηρήσετε την ενότητα, την αγάπην και τέλος να κάµητε ότι άλλο ηµείς δεν είχοµεν το ευτύχηµα να πράξωµεν. O δε Άγιος Xριστόφορος ας είναι βοηθός µας Eν Aθήναις τη 26 ∆εκεµβρίου 1927 O Πρόεδρος Xαρίλαος Xρ. Zωίδης

Aναδροµές...

Στο µεσοχώρι του χωριού Aύγουστος 1988. Aπό αριστερά: Mαρία Φωτοπούλου, Eυτυχία Mαργαρίτη, Φόνη Παγούνη, Mαρία Παγούνη, 2 αδερφές Xριστίνας Mούστου, Nίνα Πότση, Xριστίνα Mούστου, Kορνηλία Tζήµου.......... Πίσω η Bάσω ∆ιαµαντούκου και Eυτυχία Kωσταπαπά, Άννα Kωσταρά σερβίρει τους καφέδες µετά την εκκλησία. Πίσω διακρίνεται ο Xριστόφορος Στόλης µε άλλους άνδρες.

Xωριανέ, Φίλε αναγνώστη, όσο η εφηµερίδα θα γράφεται από ελάχιστους, τόσο θα αποµακρύνεται από σένα. Γράψε τις αναµνήσεις, τα οράµατα, τον πόνο, την ελπίδα.

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


Σκέψεις - Σχόλια

AΠO TON A∆OΛO-∆OΛIΩTH

ΤΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ

όπως όλοι µας, τα µάζεψες και επιστέφεις στην πόλη από όπου ήρθες για να βρεθείς ξανά αντιµέτωπος µε τις γνωστές υποχρεώσεις, το γνωστό διαµέρισµα, το ωράριο και η µετακίνηση στη δουλειά, το αφεντικό σου και τόσα άλλα της καθηµερινότητα.

Το καθιερωµένο καλοκαιρινό τραπέζι µας «ΤΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ», έγινε γνωστό σε όλη την περιοχή, σαν το «πανηγύρι του ∆ολού’», µε αποτέλεσµα να κερδίζει όλο και περισσότερους θαυµαστές, και να πληµµυρίζει το µεσοχώρι από επισκέπτες. Κάθε χρόνο και περισσότεροι. Και αναρωτιέται κανείς ποιος είναι ο λόγος. Θέλεις η δύναµη της παράδοσης, ο χαρακτήρας του, η φιλοξενία µας. Μάλλον το καθένα ξεχωριστά και όλα µαζί αποτελούν τους βασικότερους λόγους που ενθουσιάζουν τους επισκέπτες. Πράγµατι η δύναµη της παράδοσης και το ξεχωριστό δέσιµο του ∆ολιώτη µε τον τόπο του, η ισχυρή ∆ολιώτικη ταυτότητα, κρατούν ζωντανά βασικά χαρακτηριστικά του πανηγυριού, ώστε να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα η αίσθηση της µοναδικότητας, και , κατά µία έννοια, της «επαναστατικότητας» που δίνει το πανηγύρι στον συµµετέχοντα.

Φέτος δοκιµάσαµε κι ένα νέο σχήµα µουσικών που µας κατέπληξαν. Πρόκειται για το συγκρότηµα του Βαγγέλη και Βασίλη ∆άκα. Ο νεαρός Βασίλης, ένας νέος καλλιτέχνης, που γνωρίζει καλά την λαική τοπική µουσική παράδοση, ένας πηγαίος δεξιοτέχνης του κλαρίνου, κατέπληξε τους πάντες . Με το γλυκό του κλαρίνο, το ύφος, το χρώµα και το «φύσηµά» του, «έσπειρε» κέφι, µας παρέσυρε και χωρίς να το καταλάβουµε µας βρήκε το ξηµέρωµα Μοναδική βραδιά που αποζηµιώνει σίγουρα όσους επέλεξαν να γλεντήσουν µαζί µας αυτή την περίοδο, αφού ο χορός και η διασκέδαση δηµιουργούν το κατάλληλο σκηνικό για να αποχαιρετίσουµε µε τον πιο όµορφο τρόπο το καλοκαίρι που µας έφυγε..Πολλά µπράβο σε όλους. Και του χρόνου. Μετά από πολλά χρόνια είχαµε την

7

τύχη, τέτοιες µέρες του Αυγούστου, να λειτουργήσει η κεντρική µας εκκλησία και να εκκλησιαστούµε. Αιτία το µνηµόσυνο της Ευτυχίας-Φορτουνάτας Λιόλιου. ∆υστυχώς αυτές τις µέρες πανηγυρίζουν πολλά χωριά της περιοχής που αναγκάζουν τον µοναδικό εναποµείναντα παπα-Φάνη να αδυνατεί να τα εξυπηρετήσει. Πάντως οφείλουµε να τον ευχαριστήσουµε εκ µέρους όλων των χωριανών, ιδιαίτερα δε εκ µέρους των παραθεριστών που είχαν την τύχη να ακούσουν τον ήχο της καµπάνας, να προσκυνήσουν και να ανάψουν κερί στον Άγιο. Ήταν επιθυµία τους και ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστησή τους, Το σπίτι στο χωριό βρίσκεται εδώ και χρόνια µέσα µου. Το σπίτι στο χωριό είµαι εγώ. Τα καλοκαίρια κατοικώ εγώ µέσα του και αδειάζω το µυαλό µου από µια χρονιά πληµµυρισµένη µε αγωνίες και προσπαθώ να συµπυκνώσω τη ζωή όπως θα έπρεπε να τη ζω, σε 15 µέρες. Τους χειµώνες, κατοικεί αυτό µέσα µου, σαν ένα τόσο δα µικρό φωτάκι, σαν αυτό που έχουµε πάντα µόνιµα αναµµένο το βράδυ για να βρούµε τον δρόµο, αν ξυπνήσουµε µέσα στη νύχτα, για να µην τροµάξουµε. Σαν φάρος που µε το αδιάκοπο άναψε-σβήσε µε καθησυχάζει

ότι θα είναι πάντα εδώ. Επιστροφή από διακοπές. Πότε φύγαµε, πότε γυρίσαµε, ένας Θεός ξέρει... Όµως όλα τα ωραία τελειώνουν κι έτσι κι εσύ,

Ελπίζουµε και ευχόµαστε να έχετε απολαύσει τις διακοπές σας και αυτές να είναι µια αφορµή για να αναζωογονήσετε την ζωή σας µε µικρές ή µεγάλες αλλαγές. Προσπαθήστε να κάνετε την επιστροφή στην καθηµερινότητα µια διαδικασία ευχάριστη και ευκολότερη. Γιατί είναι πάντα σηµαντικό στο τέλος να µένει το καλό. Πάντως όσο άσχηµα και να περάσεις στις διακοπές, δεν θα είναι ποτέ χειρότερα από µια ∆ευτέρα πρωί στη δουλειά. Τέλος σε αυτούς που αφήσαµε πίσω µε βαριά καρδιά, τους ευχόµαστε, Καλή δύναµη να έχουν, να αντέχουν και να ξέρουν πως τους σκεπτόµαστε, τους αγαπάµε και ποτέ δεν τους ξεχνάµε. Καλό φθινόπωρο και καλό χειµώνα σε όλους. ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ Η έναρξη της σχολικής χρονιάς συνιστά µια νέα αφετηρία γεµάτη στόχους, προσδοκίες και όνειρα στο δύσκολο αλλά συναρπαστικό δρόµο των µαθητών προς την κατάκτηση της γνώσης. Σ’ αυτήν την πορεία, ευχόµαστε σε κάθε µαθητή και µαθήτρια, σε κάθε εκπαιδευτικό και σε κάθε γονέα να εφοδιαστούν µε ψυχική δύναµη, υποµονή αλλά και πίστη για την πραγµάτωση των στόχων τους. Στη δύσκολη αυτή περίοδο για τη χώρα µας, το σχολείο µπορεί και πρέπει να γίνει χώρος προόδου, δηµιουργίας και ελπίδας. Καλή σχολική χρονιά.

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


Σκέψεις - Σχόλια Πρώτες µέρες της σχολικής χρονιάς! Θες, δε θες, επηρεάζεσαι. Αν είσαι µαθητής επηρεάζεσαι πολύ, αν είσαι γονιός ακόµα περισσότερο, µα όποιος κι αν είσαι σίγουρα, κάνεις µια σκέψη για την χρονιά που αρχίζει και για το σχολείο. Έτσι κι αλλιώς όλοι µας – ανεξάρτητα από ηλικία– κρύβουµε ένα σχολικό Σεπτέµβρη µέσα µας, αποµεινάδι από τα δικά µας σχολικά χρόνια.

Αυτή η εικόνα, σχεδόν ίδια κάθε χρόνο, φέρνει στο νου, σ’ εµάς τους µεγαλύτερους, αναµνήσεις και µια γλυκιά νοσταλγία του παρελθόντος: τότε που ήµασταν κι εµείς παιδιά και το µόνο που σκεφτόµασταν ήταν το αντάµωµα µε τους φίλους µας, ο βαθµός στα διαγωνίσµατα, η επιβράβευση του δασκάλου, η µπάλα στο διάλειµµα… Αυτή είναι η όµορφη εικόνα του σχολείου και θα ήθελα έστω και ουτοπικά να µείνω σ’ αυτή.

Τόση βιάση και σπουδή; Για πού πας, καλό παιδί; Κίνησες νωρίς-νωρίς και τρεχάτο προχωρείς;

Στάσου δα να διασκεδάσεις µε τις οµορφιές της Πλάσης! Κόψε απ’ τα περβόλια πάλι του χινόπωρου τα κάλλη!

8

Eπανατύπωση του cd «Πολυφωνικά τραγούδια ∆ολού Πωγωνίου» από τον Πολιτιστικό µας Σύλλογο

Να σταθώ; ∆εν ευκαιρώ γιατί πάω στο φτερό. Και που πάω, να στο πω; Στο σχολειό µου π’ αγαπώ! Λουκέτο σε σχολεία της περιφέρειας βάζουν η υπογεννητικότητα αλλά και η φυγή ολοένα και περισσότερων οικογενειών προς τα αστικά κέντρα ή το εξωτερικό. Το αποτέλεσµα σε πολλές περιπτώσεις είναι η κατάργηση ή συγχώνευση σχολικών µονάδων, µε τους εναποµείναντες µαθητές να υποχρεώνονται να διανύουν µεγάλες αποστάσεις προκειµένου να παρακολουθήσουν τα µαθήµατά τους. Η οικονοµική ύφεση έχει συντελέσει σε µεγάλο βαθµό στο πάγωµα των σχεδίων πολλών ζευγαριών για δηµιουργία οικογένειας, ενώ παράλληλα το ποσοστό των οικογενειών που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα στην επαρχία και παίρνουν την απόφαση να φύγουν αυξάνεται, αφήνοντας πίσω τους έρηµα χωριά και άδεια σχολεία. Λόγω της κρίσης παρατηρούµε ότι µεγάλη µερίδα των οικονοµικών µεταναστών αποφασίζει να επιστρέψει στην πατρίδα τους µε αποτέλεσµα να µειώνεται σηµαντικά και ο αριθµός των µαθητών που φοιτούσαν στα σχολεία. Ωστόσο αυτό που έχει σηµασία και πρέπει να τονιστεί είναι η προσπάθεια να συνεχιστεί η λειτουργία των σχολείων ακόµη και µε τον ελάχιστο αριθµό των µαθητών. ∆OΛIΩTHΣ O A∆OΛOΣ

Στην επανατύπωση του cd «Πολυφωνικά τραγούδια ∆ολού Πωγωνίου» προχώρησε ο Πολιτιστικός µας Σύλλογος. Tο αγαπηµένο σε όλους µας cd, είχε ηχογραφηθεί το 2007. Πρόκειται για µια επιτόπια καταγραφή του χαρακτηριστικού ηχοχρώµατος που περιλαµβάνει γνωστά και άγνωστα τραγούδια, τραγουδισµένα από τα οικεία µας πρόσωπα. Σπάνιο και πολύτιµο υλικό που ενθουσίασε δικούς µας και ξένους. H αποτύπωση σε cd της ηχογράφησης εκείνης, είχε γίνει µε απλό τρόπο µε αποτέλεσµα ύστερα από κάποια χρόνια να χαλάει και να χάνεται. Tο cd έχει πια εξαντληθεί. Προέκυψε λοιπόν η ανάγκη να διαφυλαχτεί αυτό το πολύτιµο αγαθό, µε µια επαγγελµατική αυτή τη φορά εκτύπωση σε ειδικά µηχανήµατα. Kαι για να δώσουµε την αίγλη που του αξίζει, το συνοδεύουµε µε ένα ένθετο που περιλαµβάνει κείµενα, φωτογραφίες και παρατηρήσεις πάνω στο περιεχόµενο των τραγουδιών. Tο καλοκαίρι το cd θα είναι έτοιµο και πιστεύουµε θα έχει την ανταπόκριση που αξίζει σ’ αυτό το δείγµα της πολιτιστικής µας παράδοσης. H τιµή είναι 12 ευρώ. Mπορείτε να το αποκτήσετε, µε αντικαταβολή ή άλλο τρόπο. τηλεφωνώντας στα τηλέφωνα: – 26510 49803 (Λάκης Xρήστου, Iωάννινα) – 6936868281 (Γιώργος Mποντίνης, Aθήνα) – 6944214969 (Γιάννης Mποντίνης, Iωάννινα)

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017 oλύ συχvά εδώ στο πρo-

Πσωπικό µέρoς της εργα-

σίας µoυ πoυ περvάω τις πιο πoλλές ώρες της ηµέρας, βρίσκω τοv εαυτό µoυ πάρα πoλλές φoρές vα παρακoλoυθώ τις όµoρφες φωτoγραφίες µε τις πιο αγαπητές φυσιoγνωµίες ακoύγοvτας τηv όµoρφη Πωγωvίσια µoυσική από το DVD (το Αλησµόvητo ∆oλό) στηv ιστoσελίδα, και vα φυλλoµετρώ το αγαπητό µoυ Λεύκωµα (το Αλησµόvητo ∆oλό) . Ξεφυλλίζovτας τώρα το Λεύκωµα έφθασα στηv 30στή σελίδα η οπoία απεικovίζει το ∆ηµoτικό Σχoλείo ∆oλoύ το 1908 µε τοv ∆άσκαλό τoυ, Ματθαίo Καρακώστα και χαζεύovτας άρχισα vα δίvω σηµασία στις τόσo γvωστές φυσιoγvωµίες διαβάζovτας τα οvόµατά τoυς. Εκείvo πoύ µε έκαvε vα αφήσω το µυαλό µoυ vα αvαρωτιέται πρoσπαθώvτας vα δώσει κάπoια εξήγηση στο γεγovός ότι έµειvα χαζεύovτας σε αυτήv τηv σελίδα, είvαι το γεγovός ότι αvάµεσα σε αυτόv τοv µικρό ∆oλιώτικo κόσµo, είvαι τρείς ∆oλιώτες ∆άσκαλoι. Πρoχωρώvτας στο Λεύκωµα, στηv σελίδα 50, βλέπoυµε το δηµ. Σχoλείo το 1920 µε δάσκαλo τοv Πέτρo Θάvo, πιο κάτω στηv σελ. 104. Βλέπoυµε το δηµ. Σχoλείo το 1937 µε δάσκαλo τοv Σπύρo Παγoύvη, πιο κάτω στηv σελ. 163, βλέπoυµε το δηµ. Σχoλείo το 1951 µε δάσκαλo τοv Παvτελή Ζωίδη, Άρχισα λoιπόv vα αvαρωτιέµαι για τηv δυvατότητα τωv ∆oλιωτώv vα κατoρθώσoυv vα αvτιληφθoύv και vα δώσoυv τόσo µεγάλη σηµασία στη σπoυδή και στα γράµµατα, η οπoία εµφαίvεται από το γεγovός ότι ο αριθµός τωv ∆oλιωτώv ∆ηµoδιδασκάλωv τοv πρώτo περασµέvo µισό αιώvα, είvαι τεράστιoς αvάλoγα µε τοv µικρό πληθυσµό τoυ. Αρχίζovτας από τοv Ματθαίo Καρακώστα, τοv Βαγγέλη Παγoύvη, τοv Νικόλαo Ζωίδη τοv Πέτρo Θάvo, τοv Ματθαίo Μπάκoυλη, τοv Θεoδόση Κoυτσό, τοv Γιάvvη Νάστo, τοv Στέφαvo Νάστo, τοv Αριστoτέλη Ζωίδη, τov Σπύρo Παγoύvη (ίσως και άλλoυς από τηv ίδια oικογέvεια πoυ εγώ δεv γvωρίζω), τοv Παvαγιώτη ΣαρίκoΠαπαδηµητρίoυ, τοv Γιάvvη Μαλάµη (γvωρίζει καvείς από σας ότι ο Γιάvvη Μαλάµης ήταv δάσκαλoς και γιος τoυ Αvδρέα Μαλάµη) τοv Παvτελή Ζωίδη και ασφαλώς τοv αγαπητό Γιάvvη Μπovτίvη, ο οπoίoς φυσικά δεv αvήκει στοv πρώτo µισό περασµέvo αιώvα,


ΣTOXAΣMOI (εδώ αvαφέρω από το ότι εγώ γvωρίζω, στο δίδυµo βιβλίo το ∆oλό στο Πωγώvι τoυ Νίκoυ Υφαvτή, µπoρεί καvείς vα βρει κάτι περισσότερo) κατέληξα λoιπόv στο συµπέρασµα ότι τοv πρoπερασµέvo αιώvα, αφεvός µέv πριν την εγκατάλειψη της Κτηvoτρoφίας και τη µεταvάστευση τωv χωριαvώv µας από το ∆oλό εις τηv Κωvσταvτιvoύπoλη και σε άλλες Χώρες της Ευρώπης όπως και σε άλλες Πόλεις της Ελλάδoς, τoυς έδωσε τηv ευκαιρία vα γvωρίσoυv τοv κόσµo και τις αvάγκες τoυ περισσότερo! και αφετέρoυ η συµβουλή τoυ Πατροκοσµά, όταv επισκέφθηκε το ∆oλό, όπως δώσoυv σηµασία στα γράµµατα και vα πρoσπαθήσoυv vα σπoυδάσoυv τα παιδιά τoυς, είχε τα όµoρφα απoτελέσµατά της. Φυσικά το ∆oλό δεv σπoύδα-

σε µόvo ∆ασκάλoυς. Σπoύδασε Γιατρoύς, ∆ικηγόρoυς, Λoγιστές, Επαγγελµατίες, Εµπόρoυς και Μεγαλo-εµπόρoυς. Ο ∆ήµo Τζήµoς και ο Γαµπρός τoυ ο Χρήστoς Τζήµoς-Παπαδόπoυλoς, ήταv µεγαλέµπoρoι Σιταριoύ, µεταφέροvτας φoρτηγά πλoία µε σιτάρι,

Tου Xριστόφορου Pάπτη από τηv Οδησσό Ρoυµαvίας, στηv Αλεξάvδρεια Αιγύπτoυ κλπ. Φυσικά δεv ξέρω εάv µε ό,τι γράφω σας κoυράζω µε τις διάφoρες σκέψεις µoυ. Σας διαβεβαιώ όµως ότι πάvτα ψάχvω vα γvωρίσω κάτι περισσότερo από το Χωριό µoυ, γιατί αισθάvoµαι πάvτα από τότε πoυ άρχισα vα καταλαβαίvω τοv κόσµo, ζώvτας δε τηv ζωή τoυ και γvωρίζovτας καλά τοv κόσµo τoυ, πώς κάτι το ξεχωρίζει, κάτι πιο σπoυδαίo από

9 απλώς αυτή τηv ύπαρξή τoυ, από όλα τα άλλα γύρω χωριά. Μέσα λoιπόv σε αυτές τις σκέψεις, βρίσκω κάπoια αvακoύφιση όταv µελετώ το παρελθόv τoυ. Παρόλo πoύ οι διάφoρες καταστάσεις διέκoψαv τηv ζωή τoυ και τηv ιστoρία τoυ και κατά κάπoιov τρόπo υπάρχει κάπoια άγνοια τρόπov τιvά, µεταξύ τoυ χθες και τoυ σήµερα, ίσως oι σκέψεις µoυ vα βoηθoύv εις µίαv καλύτερη καταvόηση µεταξύ τoυ χθές και τoυ σήµερα. Παρόλo πoυ γvώρισα και έζησα µε όλov αυτό τον κόσµo (εκτός από λίγoυς), γvωρίζω µόvov λίγoυς από εσάς. Οι πρoσπάθειές σας και τα έργα σας προς τηv αvάδειξη και διατήρηση τoυ χωριoύ µας όµως, µε κάvoυv vα αισθάvoµαι ξεχωριστή χαρά και περήφαvεια , διότι είσαστε άξιoι συvεχιστές τoυ χθεσιvoύ ∆oλoύ, εις το οπoίov αvήκω και συvέβαλα κατά κάπoιov τρόπo και εγώ. Χριστόφoρoς -Φόρη Μάϊκας

1908 ∆ηµοτικό Σχολείο ∆ολού. Πίσω από αριστ.: Θανάσης Bαλαής (µε το Φέσι) Θείος του Γιώργου Nτόντη και Eυτ. Xρ. Mαργαρίτη, ∆ηµήτρης Kουβαράς, Γιάννη Γρανακίδης, Θεοδ. Kουτσός (∆άσκαλος), Γιώργη Zέρβας, Nικ. Zωίδης, Bαγγέλη Παγούνης (∆άσκαλος), Παναγ. Zωίδης (Iατρός), Bαγγέλη Mανιώτης, Γιώργο Nάστος (Πύλης) Παππούς του Γιώργου Nάστου, Γιάννη Mπάκουλης, Mέτος (Tούρκος αγροφύλακας του χωριού, στην µέση Mατθαίος Kαρακώστας (∆άσκαλος του χωριού) και ο ιερέας του χωριού παπά-Nικόλας από τη Σωπική. Eµπρός από δεξ.: Γιώργη Λατσούνας (παππούς του Γιάννη και Γιώργου Mποντίνη), άγνωστο παιδάκι, Bασίλη Mανιώτης, Bασ. Xρ. Zω:ιδης, Oδυσέας Παπαδηµητρίου (γονεύς του Θανάση, Θωµά και Γιάννη Παπαδηµητρίου), Γρηγ. Zωίδης, Σωκράτης Zωίδης, Γιάννη Zωίδης, Xαρίλαος Zωίδης, Aνέστω Mαραγκού (Kαλούδη), Λεύκο (Γκίζα) Zήση Kούλα, Mητέρα της Eυδοξίας Bαλλερά, Kατερίνα ∆ηµ. ΛAτσούνα και Eυφροσύνη Παγούνη. Tρίτη σειρά από δεξιά: Xρήστος Kοψιάς, Γιάννη Nάτσικας, (παππούς του ∆ηµήτρη και Bασίλη Nάτσικα), άγνωστος και Γιάννης Pουτσκοµάνος Tετάρτη σειρά από δεξιά: Zήσης Kούλας, (Γονεύς της Eυδοξίας Bαλλερά), δύο άγνωστα παιδάκια, Παναγιώτη Φραστήνης, (Xριστοθάνος), Bασίλη ∆ιαµαντούκος, Aγαθή Tζήµου (Xρ. Παπαδόπουλου, µητέρα του Φάνη TζήµουΠαπαδόπουλου), Όλγα (∆ιαµαντούκου) Bασ. Λατσούνα, µητέρα της Aντιγ. Γιάνναρου, Mαρία (Mανιώτη) Φωτιάδη Mπέη (µητέρα της Hλέκτρας N. Nτάκκα), Kλεάνθη Mανιώτη (Φωτιάδη-Mπέη), Πολυξένη Σιουλαµά (Παν. Zωίδη) µητέρας του Tάκη Zωίδη, Eυδοκία Σιουλαµά (Σωκρ. Kαρακώστα). Mητέρα της Eλπιν. Aριστ. Zωίδη και Eλ. Xάρη Mέξη, Kατερίνα (Mανιώτη) Bασ. Mιντζιλώνη, Mητέρα της Oυρ. K. ∆άκκα και της Iπατίας Γ. Tζιόβα.

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017 Από αυτό το φύλλο της εφηµερίδας µας, ξεκινά µια νέα ενδιαφέρουσα στήλη, που αφορά τη µαγειρική. Μια προσφορά του Θανάση Παπαιωάννου (αδελφός του Παναγιώτη του δάσκαλου). Με µεγάλη µας χαρά δηµοσιεύουµε και το γράµµα του για να τον γνωρίσετε. Σε ευχαριστούµε πολύ Θανάση. (Κρίµα που στις εκδηλώσεις του καλοκαιριού δεν έχεις χρόνο να µας φτιάξεις κάτι δικό σου, περισσότερο τώρα που αυτές τις µέρες έφυγε από κοντά µας, απρόσµενα, ο καλός µάγειράς µας και µείναµε ορφανοί). Η επιστολή του Θανάση

Προς κ.κ Μποντίνη Ιωάννη & τη Συντακτική Επιτροπή Θα ήθελα να σας συγχαρώ για την εφηµερίδα ∆ΟΛΙΩΤΙΚΑ είµαι νέος αναγνώστης και διαβάζοντάς την µου έρχονται µικρές αναµνήσεις από τα πολύ µικρά µου παιδικά χρόνια (γεννήθηκα & έφυγα από το χωριό σε ηλικία 6 ετών & είµαι αδελφός του ∆άσκαλου Παναγιώτη Παπαϊωάννου)


10

ΣYNTAΓEΣ MAΓEIPIKHΣ Θα ήθελα να κάνω µια πρόταση για την εφηµερίδα σας. Είµαι εργαζόµενος στον Τουρισµό ως ΑΡΧΙΜAΓΕΙΡΑΣ (Executive chef) σε µεγάλες ξενοδοχειακές µονάδες στην Ελλάδα. Θα µπορούσα να σας στέλνω παραδοσιακές & σύγχρονες συνταγές µαγειρικής & ζαχαροπλαστικής ώστε να έχει η εφηµερίδα µια νέα ενότητα για τους αναγνώστες σας στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Υ.Γ. ∆εν γνωρίζω πού µπορώ να στέλνω την συνδροµή µου Σας ευχαριστώ πολύ. Με εκτίµηση Παπαϊωάννου Αθανάσιος ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ Μετά από 30 και πλέον έτη επαγγελµατικής απασχόλησης µε την Γαστρονοµία, θα ήθελα να µοιραστώ µε τους συγχωριανούς µου αναγνώστες της εφηµερίδας

YΠHPETHΣANTEΣ ∆I∆AΣKAΛOI EIΣ KOINOTHTA ∆OΛOY Mε αφορµή τη φωτογραφία του Xριστ. Pάπτη (1908, ∆ηµοτικό Σχολείο ∆ολού), δηµοσιεύουµε πίνακα µε τους δασκάλους που υπηρέτησαν στο σχολείο µας από το έτος 1842 έως το 1978, οπότε και έπαψε να λειτουργεί.

Παπά-∆ηµήτρης (παπα-∆άσκαλος) 1842-1847 Γεώργιος Nικολάου ( » » ) εκ Λαµπόβου B.H. 1849 Kων/νος Aθανασίου ( » » ) εκ Pοµπατών 1862-1863 Kων/νος Σακελλάριος ( » » ) 1857-1863 1855-1867 Σπυρίων Aναγνώστου ( » » ) 1864 Mατθαίος Kαρακώστας εκ ∆ολού 1873 Iωάννης Πρόκος εκ ∆ολού 1875 Iωάννης Γραφίδης 1886-1887 Xρίστος Kαγιάνος εκ ∆ολού Πέτρος Συντερίκης 1908-1910 Πέτρος (παπα-∆άσκαλος) Παναγιώτης Kολιόπουλος Παναγιωτίδης Θεοδόσιος Kουτσός εκ ∆ολού Πέτρος Θανόπουλος » » 1930 Aριστοτέλης Zωίδης » » Πολυξένη Nτανάκα 1931-32 Φρίξος Xρόνης Tσερβάρι εκ ∆ιλόφου Zαγορίου 1932-1936 Σπυρίδων Παγούνης εκ ∆ολού 1936-1938 Έξαρχος Γιώργος Παντελής Zωίδης » » 1951-1956 Kων/νος Kουκουλάρης εκ Πωγωνιανής 1957-1967 Γεώργιος ∆ερβέτζας 1968-1970 Nικόλαος Λύτος 1971 Aπόστολος Tσέπης 1971-72 Γεώργιος Παπανικολάου 1972-1973 Φρειδερίκη Pέσσου 1973-74 Σπυρίδων Xαρισιάδης 1974-75 Aλέξανδρος Kωστής 1975-78 Tο ∆ηµοτικόν σχολείον έπαυσε να λειτουργή από ενός έτους 1978 ελλείψει µαθητών.

στην Ελλάδα & τους απόδηµους ∆ολιώτες παραδοσιακές & σύγχρονες συνταγές µαγειρικής & ζαχαροπλαστικής.

Tου Θανάση Παπαϊωάννου ΜΙΚΡH ΕΙΣΑΓΩΓΉ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΓΕΙΡΙΚH ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΡΧΑΊΑ ΕΛΛA∆Α ΜΈΧΡΙ ΣΉΜΕΡΑ Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων χαρακτήριζε η λιτότητα. Θεµέλιο τους ήταν η λεγόµενη «µεσογειακή τριάδα»: σιτάρι, λάδι και κρασί. Το φαγητό συνόδευε κρασί (κόκκινο, λευκό ή ροζέ) αναµεµειγµένο µε νερό (κεκραµένος οίνος). Από το 1912 ο Auguste Escoffier, κορυφαίος µάγειρας της Γαλλίας, συνεχίζει να αποτελεί σηµείο αναφοράς στη γαλλική κουζίνα. Ο Auguste Escoffier είναι και ο κύριος λόγος που τόσες πολλές λέξεις και ορολογίες στη µαγειρική και στη ζαχαροπλαστική είναι γαλλικές, αφού ήταν ο συγγραφέας του πρώτου λεξικού για την κουζίνα. Τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80 φθάσαµε σε µια πιο προσεγµένη κουζίνα, γευστικά και οπτικά. Έτσι φτάσαµε στη nouvelle cuisine, έναν τεράστιο σταθµό για την γαστρονοµία. Στη σηµερινή Ελλάδα γίνονται προσπάθειες να διαδοθεί και να επικρατήσει η Μεσογειακή ∆ιατροφή... Υ.Γ. Η πείρα µού έχει δείξει ότι η µαγειρική θέλει αγάπη & µεράκι. ΜΠΑΤΣΑΡΙΑ ή ΜΠΑΤΣΑΡΑ (ηπειρώτικη χορτόπιτα χωρίς φύλλο) Μια συνταγή γεµάτη αναµνήσεις για τους παλιούς και για να την γνωρίσουν οι νεότεροι ΥΛΙΚΆ: 1 κιλό διάφορα ‘γλυκά’ χόρτα ( λάπατα, τσουκνίδα, σπανάκι κ.λπ.) 6 φρέσκα κρεµµυδάκια 1 ξερό κρεµµύδι, ψιλοκοµµένο 1 µατσάκι άνηθο 1 µατσάκι καυκαλήθρες 3 αβγά και 1 κρόκ ος 250 γραµµ. φέτα 1 φλ. τσ. ελαιόλαδο 2 φλ. τσ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις (για τον χυλό) 1 φλ. τσ. Καλαµποκάλευρο (για τον χυλό) 1 κεσές γιαούρτι πρόβειο (για τον χυλό)

1/2 φλ. τσ. γάλα ή νερό ή ξινόγαλο (για τον χυλό). Το ξινόγαλο δίνει µια πιο πλούσια γεύση 1/2 φλ. τσ. σιµιγδάλι ψιλό ή τραχανά αλάτι, πιπέρι ΕΚΤEΛΕΣΗ: Πλένουµε τα χόρτα και τα ψιλοκόβουµε. Τα στραγγίζουµε καλά και τα αλατίζουµε. Τα αφήνουµε για 15’ σε µία λεκάνη και µετά τα στίβουµε µε το χέρι όσο µπορούµε, να βγάλουν τα χόρτα τα υγρά τους και τα ξαναβάζουµε στη λεκάνη προσθέτοντας και τα µυρωδικά (καυκαλήθρες, άνηθο...) Κόβουµε τα φρέσκα και τα ξερά κρεµµύδια και τα προσθέτουµε στη λεκάνη µε τα χόρτα. Χτυπάµε τ’ αβγά σ’ ένα µπολ, προσθέτουµε το σιµιγδάλι ή τον τραχανά, το πιπέρι και τη φέτα (την οποία έχουµε ‘λιώσει’ µε τα χέρια), τα ανακατεύουµε και τα προσθέτουµε στο µείγµα των χόρτων στη λεκάνη. Προσθέτουµε το µισό ελαιόλαδο (1/2 φλ. του τσ.) και ανακατεύουµε καλά. Ανάβουµε το φούρνο στους 1900. Σε µια λεκάνη φτιάχνουµε το χυλό, ανακατεύοντας τα αλεύρια µε το γιαούρτι, το υπόλοιπο 1/2 φλ. τσ. ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι. Ανακατεύουµε καλά, να γίνει ένας µέτριος χυλός, που να µη χύνεται εύκολα από το κουτάλι (αν χρειαστεί, προσθέτουµε λίγο γάλα ή λίγο νερό). Λαδώνουµε καλά ένα στρογγυλό ταψί και στρώνουµε το µισό χυλό. Απλώνουµε επάνω τη γέµιση (χόρτα κ.λπ.) που ετοιµάσαµε. Αραιώνουµε τον υπόλοιπο χυλό µε το ξινόγαλο και χτυπάµε στο µείγµα τον κρόκο. Σκεπάζουµε µε τον αραιωµένο χυλό τη γέµιση ( δεν πειράζει αν δεν σκεπαστεί τελείως) και βάζουµε στο φούρνο τη µπατσαριά για 50’ – 60’ περίπου. Πριν τη βγάλουµε, δοκιµάζουµε αν έχει ψηθεί. Υ.Γ. Αν θέλουµε, προσθέτουµε και άλλα µυρωδικά (πράσο, σέσκουλα, µυρώνια κ.λπ.) Μπορούµε να την φάµε και κρύα µε τη συνοδεία γιαουρτιού.

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


Τσίπουρο και µέλι Κάθε φορά που αναφεροµαι στο ∆ολο έρχονται στο µυαλό µου εκείνοι οι δωρικοί ρυθµοί της Πωγωνήσιας µουσικής, των αργόσυρτων τραγουδιών µε τη δυνατή αρµονία και το σταθερό

ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ – Μαρία Φωτόπουλου (κόρη του Λευτέρη και της Βάσως) στο Τµήµα Ιστορίας του Αρχαιολογίας Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων. – Ελευθερία Παπαϊωάννου (κόρη του Παναγιώτη - δασκάλου και της Μαρίας), στο Τµήµα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης.

Θερµά συγχαρητήρια στους επιτυχόντες των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Αγαπηµένα µας παιδιά. Η εισαγωγή σας στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύµατα της χώρας, αποτελεί την απαρχή µιας νέας δηµιουργικής πορείας. Ευχόµαστε καλό ξεκίνηµα και καλές σπουδές. Συγχαρητήρια επίσης αξίζουν στους γονείς και στους καθηγητές σας, οι οποίοι συνέβαλαν καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων τους, εν µέσω µιας ιδιαίτερα δύσκολης συγκυρίας για τον τόπο µας. Όσοι µαθητές, παρά τις προσπάθειές τους, δεν έφτασαν στο επιθυµητό αποτέλεσµα, πρέπει να γνωρίζουν ότι οι εξετάσεις αυτές δεν θα είναι η µοναδική ευκαιρία στην ζωή τους. Θα δοθούν επανειληµµένως οι δυνατότητες για να εκπληρώσουν τα όνειρά τους. Τους προτρέπουµε να συνεχίσουν µε αισιοδοξία και θάρρος τον αγώνα της γνώσης. Καλή συνέχεια σε όλους µε τις θερµότερες ευχές µας για µια επιτυχηµένη επαγγελµατική σταδιοδροµία και κοινωνική καταξίωση.

χορευτικό µέτρο είτε στα 5/4 είτε στα 9/8. Τα “τσακίσµατα” και το “τρέµουλο” του κλαρίνου, τα “γλιστρήµατα” του βιολιού, η “επισηµότητα” του ηπειρωτικού ύφους του ντεφιού. Επίσης η γεύση από το τσίπουρο του Χριστόφορου ∆ιαθέτει στιβαρότητα, πλούτο αρµονία. Εξαιρετικό!! Ακόµη το µέλι του Βαγγέλη µε τα αρώµατα από τις βελανιδιές, τις καστανιές τα όµορφα άνθη του ∆όλου. Χρώµα σκούρο και γεύση µέτριας γλυκύτητας. Ό,τι πρέπει για να ειναι ιδιαίτερα υγιεινό. Εξαιρετικό και αυτό. Η συντροφιά του χειµώνα. Τσιπουρόµελο. Καλή συνέχεια και επιτυχια στις παραγωγές σας Χριστόφορο και Βαγγέλη. Ελεονώρα Γ. Λιολιου

Kοινωνικά Bαπτίσεις – O Bασίλης και η Aναστασία Θανοπούλου (κόρη του Πέτρου και της Σοφίας), βάφτισαν το αγοράκι τους και του χάρισαν το όνοµα Mιχάλης. Nα ζήσει κι να χαίρεται το όνοµά του. Γάµοι – Στις 23 Ιουνίου 2017 στην έγινε ο γάµος Αθήνα της Σελεστίν Θανοπούλου (κόρη του Πέτρου και της Σοφίας) µε τον Κίµωνα. Ευχόµαστε να ζήσουν ευτυχισµένοι. Θάνατοι – Απεβίωσε στις 30 Αυγούστου 2017 στα Γιάννενα η Μαρία Κουβαρά και αναπαύθηκε στο κοιµητήριο του Άη Γιάννη στο ∆ολό. Εκφράζουµε τα θερµά µας συλλυπητήρια στους οικείους της. Mνηµόσυνα

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ Επειδή οι συνδροµές, σε εφηµερίδα και εκκλησία, εισπράττονται στο χωριό εκεί και ως έτυχε, χωρίς πολλές φορές οι ταµίες να διαθέτουν µπλοκ αποδείξεων και πολλάκις ούτε χαρτί και µολύβι να σηµειώσουν, για τον λόγο αυτόν, τυχόν ονόµατα που δεν δηµπσιεύονται, παρακαλούµε ειδοποιήστε µας µέσω της εφηµερίδας µας. Ζητούµε την κατανόησή σας. Ευχαριστούµε πολύ.

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ Όπως γνωρίζετε τα «∆ΟΛΙΩΤΙΚΑ» είναι µια µικρή τοπική εφηµερίδα και δεν έχει τα µέσα να πληροφορείται για όσα συµβαίνουν, στους αγαπητούς µας χωριανούς. Γι’ αυτό σας παρακαλούµε να µας ενηµερώνετε σαν θέλετε να δηµοσιεύουµε ό,τι ευχάριστο ή δυσάρεστο σας συνέβη, (γέννηση, θάνατος, µνηµόσυνο, επιτυχίες, διακρίσεις κ.λ.π.) Επίσης να µας ενηµερώνετε για την αλλαγή της διεύθυνσή σας.

11

– Στις 23 Iουλίου 2017 έγινε στην Πωγωνιανή το ετήσιο µνηµόσυνο του Kώστα Kουκουλάρη. – Στις 28 Iουλίου 2017 έγινε στο ∆ολό το ετήσιο µνηµόσυνο της Aναστασίας Kούρου. Aς είναι αιωνία η µνήµη τους.

Ευχαριστήριο Στις 16 Αυγούστου τελέσαµε θεία λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγ. Νικολαου ∆όλου χοροστατούντος του πατέρα Θεοφάνη από την Πωγωνιανή. Φέραµε τα οστά της µητέρας µας ΕυτυχίαςΦορτουνάτας Λιόλιου κατ’ επιθυµία της να ειναι κοντά στο σύζυγο της Γεώργιο Λιόλιο. Θελουµε να ευχαριστήσουµε τον Γιάννη Μποτίνη για την βοήθεια και συµπαράστασή του, τον Λεονάρντο για το κέρασµα του καφέ και τον Χριστοφόρο Κωσταρά για το υπέροχο τραπέζι που ετοίµασε. Τέλος να ευχαριστήσουµε και όλο το χωριό που µας συµπαραστάθηκε σε αυτή τη δύσκολη συναισθηµατική στιγµή. Ας θυµόµαστε τους προσφιλείς µας όταν φεύγουν και ας αναπαυθούν εν Ειρήνη. Ελεονώρα Γ. Λιόλιου Παναγιώτης Γ. Λιόλιος

ΡΙΞΑΝΕ ΛΑ∆Ι ΣΤΟ ΛΥΧΝΑΡΙ – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Γάτσιος Κων/νος 50 Γεωργακοπούλου Λευκή 50 Κούρος Σπύρος 20 Παπαλαζάρου Κων/νος 20 Λεοντόπουλου Βασιλική 20 Ζωΐδης Κων/νος 20 Καραµαλής Ιωάννης 25 Τσεµπέρης Παύλος 20 Νάτσικας Βασίλειος 20 Ζωΐδου Χρυσάνθη 20 Σακελλαρίου Ντίνα 50 Παπαϊωάννου Παναγιώτης 20 Βραβορίτη Λίτσα 20 Ζωΐδης Νίκος 50 Παπαδηµητρίου Ιωάννης 50 Τσατσούλη Ευτυχία 20 Aναστασίου Kων/νος 50 Aναστασίου-Ξυνόγαλου Zωή 50

Ενηµέρωση Για καλύτερη εξυπηρέτηση παρακαλούµε τα εµβάσµατά σας, να τα στέλνετε: 1) Mέσω της Τράπεζας Πειραιώς στο λογαριασµό του Πολιτιστικού Συλλόγου, Αριθ. Λογ. ΙBAN: GR 1401724070005407025725400 2) Στον Πρόεδρο του Συλλόγου Ιωάννη Μποντίνη Απολλωνίας 21 Τ.Κ. 45332 Ιωάννινα: α) Με ταχυδροµική επιταγή ή β) µέσω του δικτύου Western Union ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ – Νάτσικας Βασίλειος 50 – Ζωίδου Χρυσάνθη 50 – Καραµαλής Ιωάννης 25 – Τσατσούλη Ευτυχία στη µνήµη του συζύγου της Θεόδωρου 50 – Μαίρη Ζωίδου-Υφαντή 30 Στη µνήµη Μαρίας Κουβαρά πρόσφεραν οι: – Ελένη Μέξη Παπακώστα 50 – Μαίρη Ζωίδου Υφαντή 20

EMBAΣMATA ΓIA THN EKKΛHΣIA TPAΠEZA ΠEIPAIΩΣ: Aριθ. Λογ/σµού GR 5101713000006300010064720 (∆άκας Eυάγγελος & Kούρος Παναγιώτης)

ΣEΠTEMBPIOΣ 2017


12

ΑΝΤΑΜΩΜΑ : ΜΙΑ ΓΛΥΚΕΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΘΕ ∆ΟΛΙΩΤΗ

ο... πόνος! Σαν τις... γκαστρωµένες που πάνε να γεννήσουν!

Ακόµα ένα πετυχηµένο Αντάµωµα ∆ολιωτών, µε τη φροντίδα, όπως πάντα, του δραστήριου Συλλόγου Ιωαννίνων και τη βοήθεια της νεολαίας µας, έφερε µνήµη, θύµησες νοσταλγικές στους παλιότερους, αλλά και «γνωρίσµατα» από το χθες και εµπειρίες πρωτόγνωρες στους νεότερους. Και µια ευκαιρία συνάντησης χωριανών, συγγενών και φίλων αλλά και συγκινητικό, νοσταλγικό ξαναγύρισµα στο χθες µε το Πωγωνίσιο τραγούδι και τα γλυκά ακούσµατα της παραδοσιακής µας µουσικής. Αυτά τα «ανταµώµατα», που είναι µια γλυκειά ανάµνηση στην ψυχή κάθε ∆ολιώτη, αποτελούν και µια βαριά κληρονοµιά στους νεότερους για συνέχιση και αναβάθµισή τους.

TO ...ΣΠITI MAΣ!

«ΜΠΡΟΣΤΑΡΗ∆ΕΣ» ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΑΣ! Μπράβο και στη Νεολαία µας, που κάθε χρόνο µπαίνουν «µπροστάρηδες» σ’ όλη αυτή την πετυχηµένη εκδήλωση κρατώντας ψηλά το λάβαρο της παράδοσης και συνεχίζουν να συνδέουν µε συγκινητικό τρόπο το παρελθόν µε το µέλλον. Οι πρωτοβουλίες των νέων παιδιών µας µε τη συµπαράσταση των µεγαλύτερων κατάφεραν πέρα από ένα εξαιρετικό τραπέζι, να... «γυρίσουν» το χορό να... «µεγαλώσουν» τον κύκλο και να µοιραστούν µε όλους στιγµές χαράς, για µια ζωή, που πέρα από... τα στραβά και τις στενοχώριες της, αξίζει να τη ζεις! ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ... Με την ευκαιρία του «Αν ταµώµατος» ένα ...ξανάνοιγµα στο σπίτι, ένα περιδιάβασµα στα σοκάκια του χωριού, µια ... νοερή συνάντηση µε τη Βγέ-

ΤΟΥ KΩΣTA ∆. ANAΣTAΣIOY νω, τον µπάρµπα Ανδρέα Μαλάµη, τον παππού το Λάλο, τη γιαγιά την Όλγα στην αυλή να κουβεντιάζει µε τη γιαγιά Αγαθή, τον Κώστα Κωσταρά µε τον πατέρα, το Βασίλη και το Σπύρο Παγούνη και το Χάρη Μέξη στο καφενείο να τα... πίνουν κουβεντιάζοντας, ένας περίπατος στον Άι-Γιάννη, που δεν γνωρίζει χρόνο παρά µόνο τον ήλιο που επιστρέφει επάνω του, τα παιχνίδια στη Μούρσα και στην πλατεία του χωριού µε αγαπηµένους παλιούς καλούς φίλους τον Παναγιώτη, το Χρήστο, τον Τάκη, το Γιώργο, το Γιάννη, τον Παντελή.... και ένα.... σκούπισµα στα µάτια που δεν κατάλαβαν πως... άρχισε να... βρέχει!! ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΓΟΝΟ Ξεφάντωµα στη µέση της καστανιάς µε εικόνες και ήχους συνυφασµένους µε τη γνήσια Πωγωνίσια παράδοση, τους καηµούς, τα ήθη τα έθιµα... Και το γλυκό κελάιδισµα από το κλαρίνο του δεξιοτέχνη συγχωριανού µας Βασίλη ∆άκα να ξεσηκώνει µικρούς και µεγάλους. Και κάπου απόµερα ο παππούς Βασίλης να µη µπορεί να κρύψει τα δάκρυα που αυλάκωναν το πρόσωπό του καµαρώνοντας το µικρό εγγονό του. ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ∆ΗΜΑΡΧΟΣ... ΕΡΩΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ; Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τις

∆ηµοτικές που έρχονται. Πωγωνίσιος... «ερωτικός µετανάστης», µε πολλές διασυνδέσεις και επιρροή σε πολλούς... κύκλους, άρχισε τις κινήσεις και µάλιστα το... τρέξιµο από χωρίον εις χωρίον. Ο ∆ήµαρχος όµως δεν φαίνεται να ανησυχεί. Αφού απ’ αυτόν δεν χάνει ούτε στο ...τάβλι!

Aς αγαπήσουµε µε δύναµη το όµορφο ∆ολό µας. Eκεί, αιώνες τώρα, βρίσκονται οι ρίζες µας. Aς αγαπήσουµε µε δύναµη και το Σύλλογό µας. Kι ας τον βοηθήσουµε, µε όποιο τρόπο µπορούµε. Γιατί αυτός είναι και θα είναι το... Σπίτι µας! Aς αγαπήσουµε κι ας βοηθήσουµε µε κάθε τρόπο και τα ∆OΛIΩTIKA. Γιατί αυτά είναι και θα είναι ο συνδετικός κρίκος των απανταχού ∆ολιωτών! Kι ας µην ξεχνάµε να ρίχνουµε και λίγο... λαδάκι στο... λυχνάρι τους. Tο έχουν ανάγκη!

MEΓAΛOΣ... ΕΡΩΤΑΣ! ΠΑΝΕ ΓΙΑ... ΓΑΜΟ; Έντονες πιέσεις δέχεται, όπως µαθαίνουµε, Πωγωνίσιος Γιατρός, άρτι... συνταξιούχος, που ....κατοικοεδρεύει στο χωριό του τον περισσότερο καιρό. ∆εν είναι µάλιστα τυχαίο, ότι τελευταία προέκυψε κι’ ένας... µεγάλος έρωτας του γιατρού, µε πρώην, που... ετοίµαζε συνδυασµό σε προηγούµενες εκλογές. Και µάλιστα... έρωτας µε πολλές... υποσχέσεις και... χαρούλες! Τώρα, αν θα γίνει... γάµος, δεν παίρνουµε όρκο. Ύστερα µη ξεχνάµε ότι ο... γάµος σκοτώνει ... τον έρωτα!! Κι’ αυτό το ξέρουν καλά και ο Doctor και ο... Professor!! ΞAΦNIKOΣ ΠONOΣ... Mέρες καλοκαιριού και όσο πλησιάζουµε προς τις εκλογές, όλο και περισσότερο άρχισαν να επισκέπτονται τα χωριά µας οι υποψήφιοι, που µέχρι χθες τα είχαν... ξεχασµένα. Φαίνεται τους έπιασε ξαφνικά

«∆OΛIΩTIKA» Όργανο του Eκπολιτιστικού Συλλόγου ∆ολού Iωαννίνων

Aπολλωνίας 21 T.K. 4523 32 Tηλ. 26510 44558 E-mail: [email protected] Yπεύθυνος έκδοσης: Μποντίνης Ιωάννης Πρόεδρος Συλλόγου ∆ολού Πωγωνίου

Υπεύθυνος σύνταξης: Μποντίνης Γεώργιος Απολλωνίας 21 - 45332 Ιωάννινα KΩ∆IKOΣ 4587 ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH Kώστας Mέξης Γεώργιος Μποντίνης Iωάννης Mποντίνης Xάρης Παπακώστας ∆έσποινα Πορίκη ∆ηµήτριος Πότσης Bασίλειος Xρήστου Eλευθέριος Φωτόπουλος Οι συνδροµές - συνεργασίες να αποστέλλονται στη ∆/νση: Mποντίνη Iωάννη Aπολλωνίας 21 T.K. 4523 32 Ιωάννινα Tηλ. 26510 44558 - Kιν. 6944214969 Xειρόγραφα που δηµοσιεύονται ή όχι, δεν επιστρέφονται. Oι ενυπόγραφες συνεργασίες εκφράζουν τις απόψεις εκείνων που υπογράφουν.

ΔΟΛΙΩΤΙΚΑ Γ΄3ΜΗΝΟ 2017

Recommend Documents