Armonía, melodía, contra unto y frma p unto ERSTTOCH Magistal y ognal compostor cásco. así como afamado composo de músca paa peculas Est Toc C 1887-964) eazó na imborrabe apoacó a a msica e este impoae ibro, ampiamete elogado Basado e na see de cofeencias poncadas en Haad e 944 y pubcado por pmea vez en 948 este ibo aporta u blate exame de os mateales y coceptos que costiuye los elemeos báscos de la msca: a armona la meoda. el cotrapnto y a foma ociiado de maera admirabe as edecias adicioales y modeas Cpncpamente dodecafócas e la composicó ese bo muesa cómo todos os pos de esctua debe esponde a deseos pscoógcos de oyente y cómo pueden ograse fes smlaes e estlos aparenemete opesos s estdo, iustado medante 390 ejemplos muscaes
ENTOS
ELE
CONSTITUTIVOS DE LA
USICA Armonía, mlodía, contrapunto forma nst Tch Con na inoduón de LNCE SCHLER
Y u aálogo de las obas de Toh � ( l Q h
IDA BOOKS, S.A.
J
Introducción
�)
(
\
!
Á ·•
qu óo do r oducto d ua lga ca º apdo y qu tod a r á voam ubica(O coo s c1a Copa o sa u po o pr ipo q o on o
N H h ó e Ve el de diee e 88 i de iz h, u jdí huile eie e e L fli h e zd eliv e1d eó e eeó e iz, ée 1 1e E, i hi vó, ei p lee dl e ii N e hh eedee uile i fe led e e eó de, u eé p úi e hz p E eó il1 1 ele piió p pe e l de e ue e v fzd pei ivee e ee Dede e pipi, i , e i pe el eé p el 1ve de l id izá fee ipleee l e Ve i1dd pee ei e u i ed ee ieé p ed e l i pe ee u p e l ied e l e epeñ e 1 de e ve iuí ple e 1ee ep1é, l eve ei e el e Th de 1 vli id pó jve pie e de l i ei: l1 he de
IDEA BOOKS, SA Rosellón Barceloa
000 33300 3 emi: ideabook@fooomes hp://wdabooks.es
Te Saing Forces Mu Erst Toh Soiety da Books S.A. de l uión la ediión e lega sellana
© 77 © 00
y
Det d eón Ju osé Olve dó Pl Slles Deñ ubeta mma Smo
y
encuadeaión: Gráfs nero Re, ISBN: 84·8236-1 B.900200
Imp Epñ
P Sp
A
I>i i ln lii l ll e 1974, E A bigaph a :a q/ hpaig pc Achv Tc l Be Msc si lii Ls Ágl S. \sc i l s
I!roduió ntdcón
enbelesada crsidad, el oven Toh se haba ec cn s fnaens de a noacó nusa En años psteriores Toh caracterizaría com 1n ilagro la apaiión dl aent sica en enrn fama 1rane te tan desado; desd 1ego a génesis del genio ceativ de T presena pcs paraeos en a sria e la sia nas tas sbozadas p Th para prepaar na nevista ofrecida en e 1m año de vida ncyen el sigient recedo de s excepcona aprndzae de la teoa 1sca y la co poson: .
,
No estdié co aie . . Estaba abandonado a i suere y me as arregé para aere o o ue apredí rate ho tiepo de odo copeaete aoidáto [ . . ] Hie el decisivo es brüieto de e existía as partitras de bosilo arteto e vi por asadal en el escaparate de na ienda de sa era uno de os faosos iez cuarteos e Mozart Lo copré. Qedé tasiado al leer esa parura uiá con el fn d prolongar i eaaón, epecé a opiara o qe ne dio a visión ás proa. oo a poo compré y opé as de parras Pero no e deuve aq Despés de copiar tres o atro ve oiea e a estrctra de os novüenos parclares Y ado epecé a copar e uito deidí que sóo contnaría i copia 1asa e sgo le repeó y después probaría a oponer yo aqea pare ue codce de ne vo a a toaidad origal (amada "desarroo segú spe ás tarde) tns e iia Me se pveado: yo era ua pga raó a peqeña nsigfiaca a orastar o ue yo haca o o que había ec0 Moart Pero an as no abadoné y coiué co mi exraño éodo dado estos palos de ciego y haciendo ue Moart e corrigiese Y o sóo sstía é a caler profesor vivo sno e os speraba a todos
Indudablemente, las in1s1aes c1nstancias de S ed1cación expcan en parte a especia veneraión con a que T onaría a lo largo de l vda a Mozart y tros grandes maestros de a Tadición A zm timp, contin1an las notas de Tol "la irfrnab ncsidad d cpnr catts d curda ntamnt pr mi cnta surgió y m psyó pr cmpt. A la edad de
desiee aos Tc había npes ya ss arteos nt on varias coposiones de cámaa nás siempre en sereo ada nueva oba osa)a una prensión nás sóda de ae del oposito Un día en 905, Josep Fuchs conpañer de esela de Toch, desc1bó a és garabaeando con aebat a o e ppe y e pegnó p e obje de l ensinisaient. ua nd supo qe se ataba de las 1ltmas crrecciones a Ln ua rteto e cerda cs e pidió presada a patita na se mana ná t �rde och ecbió na postal de Arnd Rosé, pimer von el ceebre Cuarte sé, e a que ése le nificaba qe su nuevo Cuat p 12 había sido acepad para ser intepretado Pese a unos c1ants éxitos tepranos de este eso la voaión de T�h paeca eta en se peigr nientas competaba
s educac1on secndaa. Contnua1nte
en relación
con a cadad de sus dfícente adqds Toc ena p?ca .espeanza de que de s excénta aficó pdese sug agn tpo e ssento Y as cn cierta desespeanza, se ma uó en la Uniesidad de Viea paa enpeza a abrase na lcenciata médca. De pronto se anunció en l año 1909, q1e Toch }aba do e reo Mzart e dicado galardón de na comp:tión ineranal para jóvenes opsores n Ja qe enado pr p1ro entreteni tr�s nos antes h ba mient El pe mo nla n estpend10 La( riena cn na bea de n año en el Cnsetrio d F anft E1fórco Toch vajó a Francfort y se pesen ant drec e depataen de )posó n wn Knor nsso de rebir s prera lcón ofica 'Uste q� ere � tdar conigo? P ero si iba a pe ntale si mepe1 iti. coz sted" , balb1ó I
edad 1agistrales.
Toc peanecó dsde entnes en Aeana, pas que vbraba ya con as gandes revciones creativas de a histria de a n(1sa 1e nmbrado pofeso de cmposición en a Hchschl F Musik de Manne y medant un conti0 o de bantes obas nuevas señaladanent a Snata paa
6 7
lrdcció
Introdució
vioí op 92 se ganeó un ceciene eptcón omo
ipone eedeo e la tcón e onicisn tao de Bs Con lega de gea en 94 sn embgo Toch en eció. ao as po la inante asc 1e destina do a ete de los Apes lnos, donde su ent1saso mcal se vo pmeo eosiondo y s tade convertido en desespea ción La abmado tensión cobe acalló s ipso ceativo con la nc exce¡Jcón e a bucólc Spweg-Seeade op , n o pa c1ea onpsto lealete en s tinches Dnte os pesos de esos ños e lgo novago e Toch con Li Zwck 1staa hij n baneo j1o se intensicó y clminó po in en natimonio (96) Poco después y ts la inecsón y el nteés e n comité de músicos Toch f1e tsadao l eag1a a ppéna egión a de Gizia done penaecó st el iscio. Al conci las lostlaes Toc egesó pono a Mnnlen Al esug s enegas cevs de oc se o clo q1e sus cinco ños de silencio habn velado n po1nda tansomación nteio. Su nuevo Cua1eo de ua op 6 (99) es cndazó a púbco n s eseno en Mannn. Toc se egó ponto co0 enbo e a angaa e moento e a Nez,e Msk q1e esba pno e elecz a E1opa centa Años ás ade ecoaba Toch lg1nas le las es qe sbyín bao la eoucón modenist: a revocón musca o IVO gar de odo rpetio: os co1osiores enearon graa1ee a se1tr que viejo di)1a de a to1adad se 1aía agotado y era capa e expresarse s reeirse a s 1s10, Le as esoes ates vvas y efcaces e s esera eódica estaa desgasadas y aían erddo s eecto A is iemo era ineiabe na fuere reacción conra la eresi si cal excesiva1ente exresa eronficada e� eseca por as obras de R1ard Wager [ J Desde lego restaa rreante, an1é de una necesia terior 1r e tpo le 11úsca ierotva ta caraterístco e a segda mad de sgl X. esLtaJa a rerescae como zarse e aga fra e da de caor tropca
Y sin enbago Toch esba poanc al sgnicado de lo 8
Neo" dento del aug de la modenidad muscl Insista en e e el o1ueto e q1e se rodce, la dferecias son al prci-
o my visibles, cl1so agresvas. Después de dez años aenas on erceti)es y cie añ :s más tarde sólo so de iner ara e
ivetigadr eseciaizado. Unicamente lo que q1eda dep é, 0 o que or el contraro está codeado a eaparecer, decide acerca de su vaor o aseca de valor.
Los uince años sgienes ncyen 1na e as ses ms po lcas de l oba de Toch; del nso odo se conitieon en _sus ños e ayor renonbre p(1blico. En 923, espés de n serie de clmorosos éxitos B. Schott's Shne, la venerble editorial de M�1nca, contrtó a joven composior por ez ños lo qe garatzaba 1n foro pra la apricón e s1s nevs obras as coo lo� ingresos regares e le permitrían coponerlas. Toch celebo el �ontto componeno LlS Buresken paa piano (op. 31), cyo vvz ercr moneno, "E maabarista se convirtió de neito en odo un éxio y sigue sendo l� clásico modeno. Aunq1; en os ños pevios a Gan Gea Toch pió s te centndose e las obs e cáa ( seg1ia favoecieno el c1a teto e ce a c�n res n1evas conposiciones entre 99 y 924), los anos vente veon mpición e s1 abanico tísco toda foas m1siales. En pai1la T oh se ent ada vez mas en las composciones orq1estles qu clinron en 92 5 co� e Concie paa violotcelo op. 35 seglo en 926 po Co ce o para pian� op 8 Esta útim obra, estren por ; alte Gesekng exg0 as e veinte ensos con la oq1est copleta ntes e e fe nepea agnos meses más ae en el Festival Inerncionl de Músic de Francfo t de 927 d? nde c 1só sensción en la versón del solista Waler Frey y e decto Henn Schechen. La ecepción entsast que e deparo tanto e púbco coo la crtica frmó a rep1tacón e Toc como no e los coposiores más estacaos e Aean Toch enó entonces Sl ecón en l escena opestc y co� pso s1 pop La pnesa y e guisane op. 3 ponto segda de l encntdo y tes ópe de cmaa Ego d
� �
l
9
Inodcción
lntruccón
Emiie op 46 basada en un ingenioso ibeo de Chsan
Mogensen. En el año 198, och se había asladado de Mannheim a Ben ceno de entsiasmo ceavo en odas as aes y all se neesó cada vez nás po eaiza poyecos en colaboación especam�ne componendo músca ncdena paa la escena belnesa (el ieno Idiio del Diveimento para orquesta de viento op 39 po eepo, f1e oiginamene concebido como ine1 do pasoil paa tna poducción expesionisa de Las bacantes de E1pides) Toc ambn aao consdeabe aencón con st picada y st en1sasn0 en a expeenacón insumenal como en la seie de copleas obas escas paa piano mecánco. Peo su innovación más conocida legó en 1930 con s famosa boma mt1sica, a Fuga geográfca para coro parlante, en el que elaboó tna oma 1gada con na see de opónimos micos Años más ade ecupeaía Toch ese gneo en Vase, en e qe agunos ccés y octencas de cóce o fiesa de sociedad srven paa fma un compás de 3/4 Tan famoso ea Toch en 1932 que e inviado a se el pime (y 1imo) composio aemán en visia los Esados Unidos en una ga at1spciada po a mpoane Pro Musica Society. Anque och qtedó poundamene impesonado po e dna mismo de la vida noeameicana y q1edó paicuamene pendado del su de Calfona e desconceaba en ciea medda el povincianismo qt1e denoaban las sensibildades muscales de b1na pae de Sl pí1blico. ne 1s nota paa una confrcia de pesenación de tn conceo oganado po la Pro Musica Society halamos n pasae en el que aaba de condci a sus oyenes ameicanos a 1na aciud más ecepiva en eacón con as endencas vangadsas e1opeas Deen escucha usedes sin aar siempe de compaa con la ae mica con la qe ya cenan Deen imagnar qe en a pate sica de s ceero hiesen heredao de ss anepaado com parienos dferenes e mismo modo en qe heredaon oas caidades fscas o nelecaes c·aesquera Cando or ec c1an una piea de lo períodos pecco clsico o oánico e onido enra sin ningún problema y de n1anera aradabe en los compatimienos pevianene prepaados eo cuando na (sica
paa la qe no ienen compaimienos preparado llega a us odo, ¿qué sucede? La música pemanece era de sedes o ien l hacen enra con odas s feras en uno de esos compaiienos aune no encje. El compaimieno es deasiado argo o coro demaiado ancho o eseco y eso dee y 1ace qe cpemos a música Pero en reaidad a cp e nesra, po ozarla a enrar en n coparimieno en el qe no encaa en ga de ayda a que la m(sica, de n n1odo ranqo pavo, ave y sn essencia consya para s msa n nevo compaimieno
Cuando Toc ealzó su ga ameicana en 1932, ya planeaba sobe Aleania la oscua sonba del naismo Tas s1 egeso a eln, duane os pocos meses pevos a la oma fnal de pode po pae de Hile, och abaó nensivamene en n segndo Concieto para piano, op 61, cuyo eseno sea pet1bado po los camsas padas y ctya pblcacón se vio cancelada po a edoa Sco, sbiaene conveia en anibocheviqe A pincipos de 1933, Toch decidó abandona Aemana Paa st t1da Tocl se benefició de habe sido elegdo con m1cha anelación (1no con Richad Sauss) paa epesena a Alemana en na convencón muscoógca pevsa paa abil de 933 en Floencia. Toch no egesó a Ben y en 1ga de ello escapó a ancia Tas esabecese en 1n hoel pasino Toch e legaió a st mue paa ndcae q1e esaba uea de peigo. El elocuene y lacónco elegama decía: Tengo m ápiz Poco ms nía S1 edio o haba abadoado y su úsica ea quemada Los conceos con obas 1yas eon s1spenddos: los 1nicos vesgos en Aemana de su adane ept1acón de anaño ean las foos manpuladas que de vez en cuando adonaban las exposiiones sobe a "músca egeneada Y pasaan vaios años anes de que pudiea halla squiea un nuevo hoga Pas sbiamene aesado de exiados aemanes, ofeca escaso efugio; la faia Toch pono se udó a Londes Toch pemaneció 1n año en Ingaea, peo aqí, de odo simila escaseaban os pemisos de abajo así q1e a faniia dio n nuevo sa y se asadó a Nueva Yok En e baco que e conduca él Amca Tocl conp1so st1s icas y meancólicas aaciones Big Ben op 62 poema sonoo que evoca en una nebosa edianoche as canpanas de Wesminse que el viaeo oye a pai 11
n
o 1 vd tv A 1l 1 go 9 Dede hce y lgún tie1po eoy en un etdo de ámo y fiz s delo y lo pre e 1cer er rrdo y oo Epeo e egr cr)edo i ob perece poco á o eo coo ppe oodo s cjoe.
Bo o l o1¡o d Th í l do lo o olo 1 oó o do too l 1 o No v, o ño o o g1o 1 d vd t t 99 To hb do ob o ño 9 947 ogó o g o ot ob lg1 9 945 go o t bl t ol ólo l l llg tl Tol t l bo fobl gó E o l d g t d To l d fo o tfo ovó ] o ovó To gó b d fo 1to 1 ({Ert o b 1 1 go s e 1iac e esibi u Jro d rd el p ri
o ieo/;o ños Esbi n a o d e d ea s bim eia de que e 1-ndo o1oies bo .b óm se espeo no h mbdo: o s
i y
96 llv o0 o vo d o C'ao op l : "No sé q.é oo es n pesa desonoo
so a avé de 1 s ág1s o d z de so
oh t 1ltt to l llo 1 ol eenos osivos d úi� tbo vtgó lo í oío v A zo o ñ 1 o 1ddo ob d o d 1o 1 bo 1 toí 1d g to o 0 o o o ó o o b d 1 go o o1 o
* us
n ina.
Ntc pé encor a fsón vcó o be l urez de eí sc y copocó Apeco evs qe e e nte eneñ por qu egl de ls ers tses etlcd no podrn e plcd (ic
"oder por é preci exiti dele l pncpo rp q deced o Je t o coporá ien odo ello o e pdo co pr soro qu ess orí o rró e rcó c ic coporá ce porqe o o 1es fss rcó co l vj c d c ro dedcd; L corrgido y pecádo d o teer C i y o na cr d c
L gó v Tol lo 11o ño t ló í l ogo : v t mt l loó to Toh b l ot dtl voó Lo ño o d g ot o ó lo 1 lo ogo to b o g l t voo db o odo Tol 1ó g\ l oó otoño d 4 Es s,ao u a oso o1enoso ó mo go o g í to o d 1 vd D oo o ño o ogo 11l d vo fodo 1 b fom t g Año d flo f td í g l o ó t odo vó go o ño t o W/ Is Good s Tol gí
¿Q rí de id pohdd d le y e idd? ro e qte qLe e cto dero le pge ó rrc r cy docó o lo oro ro cd, or cto se re
[
ere g crdo pcío ] No ee d q vr co o ntr y ctivle d 0re sgte co el odo e
dccó
lntroucció
nte et út Tc tbó n tn0 feb bend e eec de tem edd ebnte de de ncle e temí n lleg cmlet "Nn en i i e h esul n áil esribi h dce n g Esy esibien hs ie cnfb Pe ne tm b fen cme cn n ntendd c tc deln n etd n eendd c fáge en e cmcne ect ene 947 955 e cín tm fez de hmene Tdcón l b ee 955 endín hc n enge cd vez má en c ntved Abndnó mch de l fm clác ecó dede gd tect fv de l e ecen c nt ene. A end en l d úm n fn e l d sinfnies (p d el ec dnte úm de vd) l líne líc e cn d l eccne etcón e hce má ecet cl zá en te debd l eón del mlcble de tem A cenz de eembe de 964 Tch fe bnene hlzd en L Ángee gvemene ed de n cánce de eómg En n últm n e edí edón l excentcdde e ncnvenenc de l ec de e cncí:
cn e t elb ene nnvcón tdcón ell e v echzd l mn0 tem ntcd ente vngd excevmene nden ente tdcnl e cn el del tem e dtncne tfce etán emeznd devnecee l b de Tcl etá vlvend e vld en l mn e l hbí efed cm n mle elbón en l g cden de dcón mc Y cm t núc de Tch e end en gn em eí de b fnddd de ncón AWRNE ESHLER
Ich tebe ncht ch wede geteben ch chebe nch ch wede gecheben Y n m nld Y n ecb ec Ent Tcl mó el de ctbe de 964 ágn e e hlln nt lech cnenín e ebz de n nev cte de ced Dne lt ñ Tc bb de í m cn nlg cm el psi 2ás li el ul et melncólc b evelb n dl vedd Pe l úc de Tch ecí ve n ece te et e en te debd negdd e ndeendenc de n t lt e n e íde n egd de ece gn e n en en
Carta de Thomas ann a rnst Toch Al as que me dio rugio uado ése me e rrebaado dedio ese libro en eerna graid No sé ningún omosior lo sabe nun a qién va a gsar mi músia a quién 1'o 1'i q¡ié1 la va a aoger on inderenia. Pero habiendo vivido aqu el ie1o siene omo ara onoer el aeio de mis onidadanos ano or la músia omo or la formaió1 uedo quiá eserar qe ese libro llegue y ayde ambién a algunos de aquellos a quienes 1ni músia no ha de llegar o afear Ojalá udiera rasmiir qe sa dediaoria no es un simle geso a vila la obra ero develas a mis manos uando esaban ondenadas a esar ara m Consiene de ello o·nsiene abién l ue odo lo que he reado desde enones ueda rear odava erenee legimame·ne a ese as me ar vo a ofreer esa dediaoria jalá develva ese libro en su hild serviio un a nima are de lo que o he reibido
T
Haca coezos de 98, etras estaba e preparacó a edcó oral de os ele1nenos o1'siuivos de la núsia och pdó a omas Ma e escbera paa póloo E a s ete ca dta asta e moeto, Ma epcaba po 1é o podía acceder a dcha solcd hora cado el tealo de aos trascurrdos ha acabado co los desaradabes escrplos de oeto pasaeo parece róco ue precsamete la carta e epresa esa eava sa como póloo muy satsacoo, adems al bro de och
e eero e 18
Etao S Toc1: S ebo cocae Qe 10 pelo coceele eeo a y a eor, eto o e e ego e eutao e 1 ecra lro e el qe he eao fracao co ga ea e lo o a. Por el cotraro a cuaa áca e ee excele a tao e ota que la aar a ecto, y poría clo a l ámo para ec u1a touccó al o, y ee luego aflg a uo e e ege el LIO popo áo S luga a a, ete bo á aale qe ha legao a m coocmeto para a ccó y pecepcó e e campo la mca: lc, elgete co aege y recofoate povo le a lea e eprt q pa a percó y a faa popa; beévolaee progeta í opa ato a ro e a ca occea y a 11tple pobla abeta aú a ea; o raa poa ee e exeo o qe a
ddd
n ngé en ] igil
2
2
aa
Tbo1nas
a a
och
Tat la caa c el b fga e el Arv t T de " a Bblea Mal de a vedad de ala (L Agele).
Prefaio te lb tee a elaó de bervae e dea acmlada a ag de a de eeeca fe. Tata de aca a e eatza a eea emaee aateca de la ma fete a a1ella 1e ata etá vclada a a éca. Al ace, ata de la ael e e a vece á" c aell 1e e a vee mde tá ead aa ael e, abed alad cea adad de ea a elemea, m l 1dame de la amía adcal ta ee eeae, eda vee eead a ag edate e a1ella ca e e ede ee cc1e ee ete met de l det e b e detee e ela ét, aell ém 1e e a eea ede aae fmee e ale dca de ma. l1ga de e, la ba tede a cetae e aae cad aae de ee. ambé eá cebda aa ael amate de a ca e deea aaza a me meó aeacó" de la ca e geea aa 1 afad áct e cee de caácte let de ecacó m ca cad e efeta a de ma á geva f almee, aa d a1ell e eé teead e e ma. Aí, ete lb ede e, a be eg c vadeécm aa a có e aedzae addác e a del em, a ea mal a deallad et aatad eaad e l a e ed cm la ama, el ctat, et. l a tatad de aea dvdal. La dvó de la teía e eta aa e camee adble a dede el e mme aa e t ede
2
P
Prfc
ms de vsa la tima ieeaó de las disipas as m su sate itedepedea e ueia muta a t put sueteete dameta paa expel al pip ue se debe tee siempe pesee udad la pedaea! E ate admite u eue maista pedae tat m a aaleza: au i sta e u se debe se debe absu E e ae m e a atualeza a e aió uezas 1e asi ua se maiesa de u md pu e ta (pbabemete 1a; auue el mie de su apaiea p1a e taa es eesai paa mpede tat me su pesea su t Y a si eems abe aptad td e ualuie met pdems etas u eóe iustad ue s speda p s1 aáte desetate uzá eesae E el ae tat m e a a1aeza ues me está basad dametalmete e la bservaó de ls eóme s exstetes E el are m e la atualeza l pime e apaee es a eaió después e segud uga a teía ue ata de esiba explaa Si embag esta seueia exe a psbilidad de ue a ea al e ss bseaes extae sus lusies tambié p medi de la espeulaó e peeamie alae el tee paa 1evs desubimiets atiipe ateimets 1us Siguied el pipi seg el ual e miet teói desasa sbe a beraó de l extete a ideas preentadas e ese lib s eepfiadas asi exlusivaete p tas madas de a iteatua msa vva del pasad de pesete N se ata de va al estudiae a pia e iia a eó es ue esas tas sia paa esm1a s magaó paa ispia su ppa bsueda su diseimet eveualmee ss autades eativas pesea este ib a s estudiates de msia e geea ue ee ue s alubame debe mu al etusiasm e ieés de ms al1s a ag de ls as E extem el impus ue e evó a pe p esit mis ideas e a ma pesete v de a espesta eibda p ua see de eeias sbe os lntos costttvos d la msca' desaadas e a Uivesidad de Havad e t de 9
E la pepaaó del b paa su pubaió ppamete dia es e de1da el D Max Ke Rbe Tte p sus esimabes sugeeias sbe td e D Gead Stag p s mpetete ayuda e a evisó ia del gal
Índice ONÍA
acorde
p
Armonía
c dc
p :
L aonía como movien ntepido
51
1ec de có .
pt1 :
E universo armónico en expansión S1dvó de et
6 0
� MELOD
ptl V:
Melodía frente a armonía . d cmpete e eld .
85
p1 V
La ínea ondulatoria . Ecdd eódc . r mp . .
99 6 3
pl V
Iuencia de la armonía en a melodía 2 E p mc e tp ee 2
'
pt V: Refracciones otros rsgos especiales L pcó evvete ece ee
91
13 4 137
ONUNO
p1 V: E signcado de contrapunto 9 pl
Contrapunto ornnta
9
fen .
1
Íd
FO
Cpo X
Cplo X
Los ndamenos de a forma E igco l o. oms yoes o ene no
6 6 8
E are de unir .
8
0N
Cpílo I La iuenia formaiva del moviieno otivo y tm . 6 E ovo tco
. . CAOGO DE COPOSICIOES DE ES OCH . ÍDCE E OBES Cpíto II Prinipio
39 8
odo
fuye"
Heco
3
� CAIO
Amonía y acoe Aon e e éno écnco que degn concdenc o u deene re e "Acorde én o e o pece quee decr que o éno en dénco n ego no o on 1nque en deernd crcunnc en p1ed ze no por oo Lo oo de por ejepo epreenn neqvoc
ene cero corde: a repeen un rd u do nverone (code de prer egund nvern epecv ene d epreen un code de ép u prer nver n o cde enco) o expen nd en cuno : gncn amonía. on coo pne vco que epern e endo de unc equeeo ueo que nece n que gen o depee vd Cuquer de o oo de coocdo dene de eo evrn co e rnucn
e
2
b
o ho o oo de e hcen nequvocene gncvo de u ondo o hor o corde e converen en amonía Y unque gn endo o o corde (d
Ele1os ctiuiv d la úia
Ar ní
de ea como contase paa la denostacn y el estL1do no ovdaemos de la congegación y de a glesa paa cenrano en nesro obevo de osar cómo la arona pede genear se a partir de mpulsos lineales. os Es 10-2 mesan una varedad de aonzaciones ae navas S1germos a leco que en prne lgar oque por sepaad cada una de las cuaro voces de ejemplo A conn1acón pede oca cualqiea de as voces no con e catu .frmus (e so prano) Sóo enonces deeía oca as Cao voces a a vez entaente, deteniéndose po un moneno en cada armonía paa seni el deseo a ncnacón y a endenca de cada amonía Recomendaos no probar demasadas vaantes caa vez para que as ipesones engan enpo de asenase
14.
15.
16.
10
J
11.
7
12
18.
13.
J
9
38 39
Armoní Elementos cniuv de a músa
ce a calide o a fialdad de as cosas y conoce sólo el concepto "caor, que abarca todo e espectro desde la temperatura más baja mensurable o concebible grado de calor) a la más alta. Una determinada temperatura percibda como enriamiento si ocurre de pronto en los trópicos será sentida como verdadero calor en las regones áricas El hombre es un enorme gigante frente a microbio, y sin embargo él mismo es un microbio ante un glaciar Entre estos dos tamaños elegidos arbtrariamente hay innumerabes tamaños más que desfilan de modo pgresivo en una serie intenable En la luz de lo luminoso hay innumerables sombras y mati ces de oscuridad ¿En qué punto cesan lo oscuro, o pequeño y lo fo y comenzan lo lumnoso lo grande y lo calene? Nadie negará que los últimos acordes de los Ejs. 22 y 23 son sentidos tas las temblorosas tensiones que 'os preceden como sonidos de alvio y conciliación dotados de toda la esenca intrín seca de la consonancia Y sn embargo, en el leng1aje práctico y cotidiano de la música estos acordes de séptima dominante son prototpos de disonancia pues la teoría espera que resuelvan en sus respectivas tríadas los prototpos de consonancia. Pues esto es lo que afirm� la teoía: 1) que la dsonancia no ha lla reposo en sí misma y por tnto no satisface al oído, sino que necesta "resolverse lo cual signica ir segudo de una consonancia en la cual el oído hlle sosiego y satisfacción y 2) que cieos sondos, interalos o armonías son por naturalea dsonantes mienas que otros son por nauraleza consonantes. Por ejemplo los acordes d séptima son · isoanes vejas neg, por así decirlo mientras que las tadas son consonantes (ovejas blancas De acuerdo con estos ndamentos no puede quedar duda respecto a cuál de los dos acordes acorde de séptima y tíada halla reposo en sí msmo y cuál no lo hace; por tanto, cuál debe resolver en cuál El siguiente ejemplo (24) expone una tríada en + y un acorde de séptima n 0
Si dejams de tcar al llegar a +, la necesidad de epos en e ras palabras e impulso de resolver" el carácter dsonant de ne patente . Igualme paente resulta teoría, la dicta corde como la consonancia, s el reposo que se logra e selo distintivo de , tan fuere realidad En 0. en sigue a que en e acorde de séptim te en + que imdisonan tríada la de s el impulso de resolucón ón . resouci ansiada a la corche pacientemente se anticipa en una han nternegras y n el acorde de séptima. Las ovejas blancas cambado sus colores del modo más pacfco y natural. He aquí algunas citas clásicas Haydn, Sonata paa iano nº
Larghetto
'25
Beehoven, 3 Vaiaciones ara ano
Mozart L bodas de Fígaro (aia · de Cerubino)
27.
Beehoen Quna Sinfonía
28.
4
43
Elrenos nstiuvo de a 1úica
Amonía
no establece ningún concepto absoluto de consonanca y diso nanca o ca s1gere e carácer cuesonable de a existencia de ésas como fenónenos absoltos. 4 . Sgere claramente que ambén la disonancia y a consonanca como lo caiene y o fío ec. pueden se difeenes gra dacones de una nisma cualdad dea o fenómen Mientras qe aceptamos y procamamos el segundo pa de impicacones no parece dfíc refuar e pime pa. Según la razón de la vibración de la escala n1ayor competa, que e s
1
do
9/8 ; 5/4
re
mi
4/3
3/2
5/3
.a
sol
la
15/8 2
si
do1
la elación nuérca de la octava es a más sencla de odas (es decir, 1:2), mentas que a propoción vbratoia de los restantes ntevaos es epresentaa por fraccones De este modo si entre os ntevaos exste agún tpo de oveas bancas la ocava ha de ser la más blanca" de todas Comparada con a novena, cuya ratio de vbracón, en na contnación de la tabla sería 1 :9/4, nevamene no puede habe d1da aceca de cuá es la consonanca y cuál a dsonancia y cuá a esoución de cuá Basa con reduci el Ej 24 a sus conornos exerores (E 32)
32
para ver qe esta eacón octavanovena esá completamene nvertda. Pues en este caso esula evidente que a ocava ( +) no hala en sí nisma eposo, y por tanto no saisface a oído sno que debe resolve en la novena qe la sucede ( Con os ntervaos cure o msmo que con os acordes: el mp1so de overse hacia deane en un caso, y la satsfaccón de ese mpuso en otro resutan tan poco ntínsecos en nos intervalos predeerminados como en os acodes Esa cuada 46
·
�s son eleenos esencales de las voces en movieno que 5e nen en nervaos o acordes S tocamos las voces de los Es. 32 de manera idividual, a ecesdad e avanza se anfiesta en cuaquiera de las voces a legar a pnto señalado p<r +. E echo de que en ese punto s voces concdan en n neao de octava es puranente accdena y sn consecuenca aguna Cualquier intervalo ez esta inersección habría de ser disonante Anáogaene, c1alque in tervao qe accdenamene se frmase en el cuso concdene de as dos voce en e p1no 8 proporconaría la reso1cón, co o pede comprobarse tocando cuaqer combnación de dos voces de Ej. 24 Pes al fn y al cabo na vez expesto a la fueza de aracón que emana de la tónica cuaqier sondo nota, intevalo o acorde busca acanza la tónica (dsolverse, resoverse" en ela ben dieca o indrecamene edante a esfera de ataccón que odea a la tónca como centro A través de esta magnéica esfera, compuesa de todos los ntervaos secundaros de a tonaidad (aumentados a veces me ane intevalos ngenosamente aterados susttuidos y presta dos), e sondo derva de modo gadual hasta ceder finaente ante a tónica (véase el Ej 78). Con e fin de acvar esa fuerza de ataccón, sn embargo· el ceno de a msma, la ónca n otras palabas, la tonadad debe ser estabecda pimero uea de toda duda a razón por a que en os Ejs 24-32 hay sondos con tendencia haca la dso nanca pese a ser consonanas en e senido radcional, es q1e están caamene expuesos a sus espectvas esferas de atracción La razón po la cua a aronía de os Ejs. 39 y 40 caece de esas tendencas dsonantes pese a taarse de dsonancas en e sentd tadcona es que no ay nnguna tónca, esto es nngn cento n esfea de aaccón que enga opoundad de afrmarse. Nuevamene ane e retado ntenconado de cuaquier cenro oa o de ataccón de este po esto qe en nesos días se llama atonadad", caque ipo de teoría de la consonanca y dsonanca está abocada a fracasar y cuaquer inteno de aplcar su dogma haará perplejdad y fsracón. Aora bien, esta llamada atonadad es un limo esadio de una evocón gradua na conclusión fnal extraída a pai de 47
rma Eme de a úia
prncipo q án simpr prsn, i bn no impr d n modo galmn pan El gin jmplo: Cp turn p.
msra n la gnda ad dl compá una r d acords q1 progrsivann lvn a la onadad d m beml mar. El ncano d a progrsión radica n q por un brv apo d impo la ra d aracción d a noa m beml q1da d al gún modo spndida o anada y s gradal�n rablcida Podmo dcir q sa fra mporalmn dbancada por na fra má podroa l movimino implo o inrcia co mo quamo amar haa qu vulv a afiars d nuvo y dplaa a v a a ora fra indiaa D modo similar, la fura vrical d la gravdad pd a vcs r nuraiada por na 1ra á podroa q acú n dircción horional Pus bin, i n fco a gravdad pud s nuraiada alguna v da lo mimo si s raa d una pollla q va por a habación o d n dirgb q Va arddor dl mndo Aí i a f1ra aracva d la ónica p1d r n1ralada poco impora i o s n n brvísimo pasa d na pa muical o n una obra nra, como ocrr n la aonalidad Rgrso ahora al Ej : para hacr n xprimno ira ivo iyamo la progrsion dl compás por oras progr ions, como la qu s ndican por jmplo n los Ejs 4 y 4a
M
os cambo aplicado al original son sncial únicamn n pno mnra qu Chopin manvo la compoición dn ro d lo radicional lm d los acords dl sima d r ras, a dos varian prnan cira combinacion d noa dafiaran al claificación nr l org Idológicamn, no oban, no hay dfrnca a y las do varian Dsd lgo, la nción mica dl pasa so , la upnión mporal d la onaidad y s rsablciin o s l bv pisodio, la iguamn pan n la r vr ions El mannimino d la pua silísica haría sa usi ción incohrn con l ro d la composición, pro llo no db pdos vr la sncial valid dl agumno n cuión Eaía ura d luga considrar acord a combinaco s d noas susuida; ambién o saría coidra pasaj oiginal d Chopin como una sri d moduacions a ravés d difrn onalidad ninguna d as onalidads sá s abcida, y ninguno d os acod sá ee aunqu i muln sarlo pro por ncima d odo saría ra d lugar vr n l origial 1n acord cononan la ríada d m may n acords dionan, y conida qu la do varians coni n únicamn acod disonan S dmba nuvamn l problma d la consonancia y la dionancia al no vnir al cao argumnación La fa dl pasa no son prcibidas n pudn r inpradas cm ae m ae sno úncamn co mo concidncia d la voc n movno caa una d la ua l propula hoonn y cra su propio implso y con él l implso d aquas combnacion d noa n la qu coincidn D modo ponn al dcbio la concpción ral inn ca d a armonía Pu aunqu la aronía puda sgui indo dfinida como la combinación d rs o más noa, n q sr inrprada más alá d s concpo como na iuación mo mnána ocaionada por vocs n movno como la scción d crc q ug n momno d movimino nmpido o simpl y llanamn como mmeemp E la siuación momnána y concra qu s dé n plno movimino la q confir a una armonía má o mno impul so sgún lo cao· a auncia d a movimino lo qu ha c per e q una amonía a nura
Emns nsiuiv
la a
Una magen en movmento detenda en un momento on reto puede mostrar a un grupo de personas gestulando vo lentamente dstorsonadas las aras por la pasón Una fotografa de un peródo puede mostrar a un saltador de trampoln ue se mantene nmóvl en e are en la perfeón de su salto: el trampoln vbra aún tras el despegue Un monumento puede mostrar a un jnete a aballo ostendo este últmo sobre sus pa tas traseras apoyado el jnete haa adelante tensando las rendas. asamos una y otra ve por delante de la esena nemat gráfa utlada en el peródo omo artel pubtaro y no nos asombramos de ue e gestulante grupo no se haya alma do el peródo e permanee sobre la mesa d1rante algún tempo oasonalmente nos lama la atenón y no nos maravlla ue el deportsta sga suspenddo en mtad del are mentras vbra aún e rampoln la estaua euestre puede sobrevvr a ge neraones enteras sn ue nade se asombre ante la tensón de la pose. sto se debe a ue nuesra magnaón sumnsta auto máta y empramene el movmento real 1e falta; de este movmento detendo en momentos onretos estas mágenes no son sno smbolos vsbles ues es el movmento real o magnaro lo ue da sentdo y sgnfado a estos smbolos omo da sentdo y sgnfado a os smbolos audbes La msma frase e estoy esrbendo en este momento me dejara etrañado e nsatsfeho s fnalara en ualuer palabra ue no fuera la últma. eremos apaes de prolamar solemnemene ue a palabra es una onso nana y las demás son dsonanas brujas endemonadas ual1er palabra puede ser la prmera la ntermeda o la últma en una frase. As ue uenes uemaban brujas en la dad eda estaban doblemente euvoados en prmer lugar porue nnguna muhaha es una brja y en segundo lugar porue to das las muhahas son bujas en uanto a las armonas todas son onsonanas y todas son dsonanas mejor dho la armona la onsonana y la dsonana son a msma sustana fenómeno o dea mmen nemp.
"UTI
Y
APÍ
J
La amoía como · eto itempio A la lu de las onsderaones anterores la dferena entre las noones de armona y aorde se alara y se ensanha entras ue la noón de aorde presenta muho más la on noaón de algo sóldo estáto substanal y mensurable la de armona lleva mplto un aspeto do nsubstanal y no mensurable odemos der ue el aorde es a la armona lo ue el uerpo es al alma o ue la armona es el alma de aorde l aorde maro a modo de panal de las ombnaones nterál as se presta a ser lasfado medante mddas y smbolos ma temátos ntentamos forar la armona haa esta rgda obje · tdad eldrá ml vees ese onstreñmento Hasta nuestro lenguaje otdano perbe esta dferena de sgnfado la estreh téna de la nón de aorde frente a las mplaones transténas de la noón de armona ablamos de la armona de las sferas pero no de los aordes de las esferas y tágoras y sus segudores ajenos a los uturos manuales de armona on bajo frado y semejantes estaban de snhbdos a la hora de vsualar o audalar estas amn de las esferas e modo smlar hablamos de la amona eterna de una persona armonosa un matrmono armonoso pero no de un aorde eterno de una persona aórda o de un matrmo no aórdo Bajo la substanaldad orporal del arde yae el alma sensble de la armona ale la pena onoer los aordes su estrutura y su oheren a y es eomendable ue el prnpante aprenda aera de ellos ue onsttuyen una espee de fundamento as omo unos óldos mentos para la omunaón ero s se detene en es te sstema estará a mered de perudales lmtaones nhb
Eleeto cottutivos de la músca
Ar1noí
cones y perplejdades estará condenado a que los áboles le m
pdan ve el bosqe
Tengamos cudado de no limtar el fenómeno de a armona a una cárcel de símbolos matemáicos Si lo acemos la armona se sublevará contra esta restriccón y nos frustrará i queremos penetrar en su núcleo y desentrañarlo, debemos guardarnos nuestras mediciones y n(1meros y acercarnos, coo si djéramos d esarmados' El prncpio básco de Heráclto, "Todo e ser . llave ra como meJor a la hora de abrir su puerta y llegar al cora zón de la armonía. Desde esta perspectiva se hace luminosa la infinita expresivi dad de la verdadera "armonía incluso en l vocabularo clásico o que paree repetirse una y otra vez bajo la misma aparencia exterior es en realdad una substancia diferente en cada concate nación de sucesos.
Alg1nas 1stracones servirán para presenar la armonía en dstuacón" de as _¡�entes suaciones En el Ej. 35, a función o Schübert
S
35
B-e
v
dm Tore,
b
stht in Lin.
os armoías en estado f1ndamenta de la onalidad (tónica y : omnante) es a de sstentar de un modo sencillo y evidente l no menos sencl4 elodía. La composición esá enraizada en ]� melodía de un modo tan esencal y excusivo qe s1 signifi�do sera transnitdo de modo claro e inconfundibe aunque naJ0 oyéseos a propia armonzac ón ecasi inherene por +�leza) Bch, ntsí y Fuga
La ifuencia d l situación
¿Ha o do el lector hablar alguna vez del cclo del agua? Está . en s msmo ta� perfectamente cerrado que es mposble saeste ber dónde comenza. a q1ímica lama al agua H20 Pero este H20 aparece en na continua cadena de situacones cada una de las cua es represnta un eslabón entre eslabones. La nube la goa d lluva, l llovzna y el aguaceo; el campo nevado y el simple crs a de neve l aguaneve el grano y el elo la nebla y el roco el manantal, el arroyo, el riachuelo, el océano el vapor y el vaho: de todos ellos ¿cuál es el verdadero 20? Es líquido, sól do y gaseoso es ncoloro, veroso y azul oscuro Incl1so el arco irs es H2 bajo ciertas condciones. ongamos la nota en el lugar de la molecula y nos encontraremos ante la multplicdad de sus man estaciones. Y s situamos a la armonía en el lugar correspondente .ª la gota, nos encontraremos co la multiplcidad de sus st1 cones. En nuestro conte o, ¿qué es 31 sino 0 . Ambos smbolos son herramentas utles en determinados enfo ques ero el prmero no debería ser para el músico más que el segundo lo es para el pntor o el poea. Aquél debe ser capaz de olvidar estos smbolos por completo cuando se acerca a la obra de arte ya sea como creador, receptor o estudoso de la armonía
;
�
52
'
En el Ej 36, a situacón es exactamente la nversa Aq1 no xste nada que pueda ser armonzado. La composición descansa ntegramene sobre la sucesón de aronas, como en m1cas tras oras de Bach. Todos los aconecmentos q1e podrían 4gruparse en torno a estas aronías parecen tan completamente esdeñabes qe e compostor as dea completamene a discreción de a iprovsacón de intérpree Desde uego, en aqella época el arte de la inprovsación estaba altaene desarrollado pero es difc decr aqí c1á es la causa y c1ál e efeco. En otros casos de orden simlar, el propo Bac añada tal improvsación, coo por ejemplo e n el prmer Preudio de El clave bien temperado. El especial patrón de acordes arpegados establecdo por el compostor nos es tan famar que consderaríaos sacrílego caniarlo. Pero a los conemporáneos de Bach les abra parecido perfectamente natura cambar el parón dado de acordes arpegados (E 37) por patrones coo los de los Es. 37a Y
3
Elemenos contiuivo de
la música
Armonía
Pero al magen de esto en o relatvo a los teas' al des�rro lo melódico y al 1r musca nada sucede Tamben aqu las de terce s os dos armonas son acordes dsonantes del sistema más simpes y más frecuentes acordes de séptima de donte adco c1ya resolución en la tónica esperams antes o despues nalmente. Pero ¿q1ién os reconoce ahora como tales quen pen saría ahora en re bemol mayor o menor en el primer caso y sol mayor o meor en el segundo únicas tonaldades a l q1e perte necen? No esuelven ni se echa en falta una esolucon. N sus tentan meoda aguna ni nade echa de menos na melod a No estalecen tonalidad algna y nade echa en fata a to aldad Apartados de toda causalidad armóca o eodca berads de las ataduras de s1 origen no son sno sondos que ltan l bremente en e espacio, amonía en su ferza nat1ral y sn nngna otra consec1enca musical c m e sonido de as campa. en su efecto tal ,' nas de una gesa, poderosas y prmgenas como podemos imaginar a armonía de las e eras . Nuevamente el atuendo extrno de su est1ctura acordca y s1 aparente pertenencia a determinadas tonaldades es puramente accidental Se tata de n1evo de una últma inhibción qu en todo el atractvo y la fuerza de su visón limitaba a composto a a hora de romper los gretes de a teoría basada en as terceras Aque q1e qisiese en l caballero de la ro�a, ?e Stra1ss e mitir los sondos a común denominador del baJ crado los de tellos sonoros de la rosa de plata (Ejs 44, 44a) pronto habra
rendente en sus refraccones umnosas y reeos sonoros a a disposición arco iris de la substancia H20? No obstante, con todas estas manifestaciones de una epre són sonora impresionista no se agota el carácter no estático y fluido del enómeno armónico Aquéllas sólo representan una ás de las múltples saldas por medio de as cuales n diferentes épocas con mayor o menor timidez o determinación la ar onía se abrió paso al aire libre. Además, los ejemplos de El caar de a rosa no tienen por qué ser evaluados úncamente desde el pnto de vsta del impresonismo. Emanan también de oto punto: la coincdencia de diferentes corrientes. Obviamente resultaría absurdo relaciona lo que tiene lugar en los acordes que se mueven en el ámbto superior con las armonías tenidas en e inerior. Estas tmas orman una comundad de sonidos unida por na idea o voluntad armónica En este caso sucede que el grupo de armonías tenidas se adhiere a un tonaidad o centro tona; el grpo móvi desvinculado de calq1ier centro de este tipo gia sin ecesvo rigor en torno a primero L simutanedad de estas correntes sonoras consttuye una ·de las razones principales para rechazar a idea de la armonía como un objeto estático enrazado en patrones estructurales. En lo prondo de una rase musical como el Ej 45 Bch, Fntsía y ug (en sol menr)
45a
45.
4�.
de desisti. Aun así, diícilmente podemos imagna que los maa villosos y tan erróneos" acordes de ceesta p1desen hacer dano a los oídos de nadie. ¿Acaso no se aproximan de manera so
subyace la órmua cadenca! interminablemente repetida del j. 45a Pero las voces del soprano y el tenor, que se mueven linea ente chocan en la triple concdencia de las notas sol y la se alada como +, mientas que luchan por ibrarse de la férrea mao de as aronías cadenciaes (nótese asimismo el do en el so rano). Sólo desde el punto de vsta de las correntes lneales pueden jugarse soidos como los que aparecen señaados en e j 4.
6
7
Reprod1cdo con autorizació de los propietaros del copyrght en los EEUU., Boosey & Hwkes, Inc 668 Fifth Aven Nuea York.
·
mía Eemen nu e a múa
acontecimientos no armónicos"? ¿Serirá a fin de centas ara algo? ¿odrá lograr s roósito? Si acetamos la ibre anticia ción" del Ej. ¿qé scede con el Ej or no mencionar los Ejs y a? lamaremos nota de aso" a fa del tenor en el Ej comás ? De hecho este ejemlo, escrito a comienzos del siglo X bastara or s solo ara esclarecer todo el asnto Es más sera sficiente ara indicar, desde n nto de ista al menos la eolción constante, ineitable e ilimitable e a armo / osteror na os objetos sólidos están sjetos a la ley de la imermeabilidad, ero no as los sonidos. Al no ser objetos sóidos eden fácilmente enetrar nos en otros. En el Ej dos corrientes ar mónicas qe qizá diéramos llamar rayos sonoros, enetran no en otro como lo haran dos rayos de lz y la imagen de ss intersecciones es la imagen de s moimiento interrmido en esos momentos recisos omo dos o más focos de l rodciran ciero color en s nto de intersección de n modo qizá imreisto ero fácimente inteligible como resltado de ss diersos coonentes de color, dos o más focos sonoros rod cen cierta armona en el nto de s intersección o se trata de na armona reconcebida clasificada o clasificable sin embargo, es inteligibe ara el odo como el resltado de ss comonentes sonoros y no necesita ningún tio de ecsa, riilegio ececiona o salocondcto Si tocamos na escala de acordes de seta en moimiento contrario al qe mestra el Ej ,
las armonas resltntes están sficientemente elicadas or las dos corrientes en moimiento y no necesitamos reocarnos or ss aariencias concretas y s registro o clasicación indii dal Están abocadas a rodcir na imresión inteligible, lógica y agraable Aentrándonos n aso más allá odemos igalmente co
ar dos correntes como ésas anqe no ertenezcan ya a a Jima tonalidad (Ejs. 52 .Y 5a):
- ·�···
........ - ···..·
en otras arantes (Ejs. 3 3a cambiar las tonalidades en mitad de cda corriente - ·· ·.· . .. . .. . ..
�
.
.
,1
� ..... . .. . . .. ..
a lógica sige siendo álida; los sonidos sigen enetrándoe mtamente sin robemas y en todo caso nos arecen aún s atecioelados qe si erteneciesen a na misma tonalidad l mismo temo ermiten ismbrar cierta olitonalidad" Ejs. 2a, o bien eonen coincidencias de notas restadas" o ndrectas" Es 3 3a Estos dos ltimos rasgos se solaan a endo y s frontera es difci de definir
?
1
Ele1n. nttutivos de a múica A rnía
Desde lego en a práctica de a composición las coenes independentes no tenen por qué a paecer ncamene en as escaas; tapoco dee cada na de as corientes expresar armo nas compleas sno que ésas pueden esta pacial o toalmente red1cdas a neas. En oras paaras, peden combnarse armonías con amonías Ejs. 54 56 60 63) armonas con íneas Ejs 57 59 6 o líneas con íneas (Ej. 62a He aqí agnas ilsacones:
a;- ·�
Shostovch eldo op 34 º 9
.·-
q
�
. . ..--.
· �
·.
#
(potoa
Roy Has Soaa op
"-
-
.
opyright 1945, ee M1sc Cop Neva Yok
Sasky Elpájar d.ego ._ ·-·
7
59 · _
Copyight 1946
y
1947, eeds Musc Cop Neva York
(potona
Copyight Cos Cob Press Inc
monotona
Deussy�éas t Mélisand
bím 60.
(monotonal A1tozación de Drand et Ce País y Elkan-Voge Co Inc, Fiadefa popetaos de cop_ight.
Copyright Cos Cob Press, Inc.
rokofiv Pdo .Y l lobo
(Coentes qe no establecen tonadad) Aaron Coplad, SentimenalMelody
6
Copyigh 1946, eeds Music Corp Neva Yok.
(poton
Prokoiev, Sacasms op 17 n 3 �-·· ··.
(ntervalos poltonales o indrectos) Copyright B. Schott's Sne, Magunca Repodco con a1torizac ón de B. Scotts Shne y Associated Musc P 1b Inc
�-\
..
Toc� 9qJ2�-f.p 36 nºS .
· .
!
•
Por acerdo on Leeds M1sc Corp, Nueva York.
poltona ght B Scho's She Magncia.
62
63
(Intervalos ndrectos)
Emeto cotutvs de la música
Armonía
Toch Tres piezas para pan o. 32 nº3
Beeho Soaa op
(Corientes que no estabee onaidad) opyght B Shott's Shne Magua
Bethoe Soata o
Por ntervalos indirectos enendemos ntervaos alerados con más frecuencia aumentados que rebajados Su empeo e muy abundante en a m1sca cásica He aqu unos ejempos
4
Q
1
22
68
Bhove, Soaa o
53
Mussogsky Bori Godunov Bahm Seguda Sifoía 5.
70. Borod
El
píncipe Jgor
+ +
+
Copyrght MBelaiev eprodido con a1torizaó d los popetaios de copyrghte EEUU Boosey & Hawkes, I., 668 Fifh Avene Neva Yok
Los Ejs 64-66 presentan el segndo grado (s1 pertónica) rea jado, en lugar de su forma normal o antca En los Ejs 67-0 se yuxtaponen aegremente as respecivas alt1ras atnicas e indirectas: 64
An así la coincdencia y a completa interpenetración de est�s interalos auténticos y de sus formas indirectas resula algo Jena al lengaje clásico Los Es. 7173 nuesran notas autnticas e indrectas en riguosa interpenetración Geshwi Porg nd
71.
65
Elmeno onivo e la úsia
im 72.
APÍL
J/
El univeso amnico en expans1on
bm
Cpgh wi Pbig Corp podido o atorizaió
Basta con restablecer la igaldad de las notas rebeldes toca do o fa n en el Ej 7 y o tn en el Ej 72 tano en la meloda como en la armona (esto es, en ambas ma nos), ara ercibir la nslsez de tal intento de reciicación rente a a scencia del origina os dos asajes maniestan el instino irme y desinibido del coositor. La amna n n bj ól.
omo se a dco, e Ej bastara aa conrmar este aio ma y sealar la dirección de a evolción de la armona al meno desde n ánglo la nterenetracón de las corrienes armónca
En nestro antero anáss de la interenetracón de las co armóncas, la esrcra inteálica de cada corrente deri aba del tradicional mtodo de la serosición de erceras (tam ién en los asajes de lengaje tan contemoráneo como los Ejs. _) Si consideramos, sin embargo, qe e mtodo de la $eosición de terceras no es la única fente generadora de arnas, las osibilidades armónicas se aman considerablemene Serestas nas sobre otras, las cartas o qntas jsas reoren a otalidad de nesros doce semitonos asta llegar neamente al nto de ada Forman as n crclo comletaente cerrado, lo cal les da, en relación con las erceras la entaja de na variedad ncomarablemente mayor en cano a ateal de consccón armónica En la tonalidad, na sere de siete cartas o qintas jsas sige corresondiendo a na misma tnadad yor, abrcando ss sete grados. os Ejs. 7a y 7b mestran estas armonas de cartas en monotonalidad a y olitonaidad (b)
7
Eleeno cv e la
úia
-onía
Si consderamos además qe estos intealos también eden ser alterados cata amentada qinta dsmnida) y as armonas eden contener ormas tanto jstas como alteradas de las cartas y qintas, las osibilidades armónicas velven a amliar se considerablemente. El Ej 75 orece n motvo qe emlea tales armonas
75.
Además, debemos tener en centa también qe nestras escaas diatónicas mayor y menor no son las úncas qe eden ser tomadas como base ara la comosición. Mchas otras escaas qe contenen sete notas o ben más o menos notas han sido constrdas y emleadas or comostores como Sonmsy Tscherenne y Holst Tamoco tiene or qé estar conada la serie de doce semtonos al esaco de na octava sno qe ede ser arcelada en n esacio de dos octavas omitiendo la rmera octava jsta o calqer otra reetición de notas Es evidente qe mediante esta ráctca velven a amlarse las osibildades amóncas También existe, or sesto, la escala de tonos enteros ierto es qe s todas estas istas esen segdas de manera exhastva, llegaramos en oasones a resltados de ntesección, y certas combnaciones de sonidos aareceran smtánea mente dentro de sistemas dstntos An as en comaracón con el vasto deslege de combnacones armónicas qe estas consderaciones eden orecer ¿no han de arecer mserablemente obres los escasos acordes qe resenta la teora tradicona? on cánta arroganca mostramos halagos como la sexta naoltana o la sexta amentada"! ¿o basta n asae como e Ej ara revelar la verdadera natralea de la rimera con sexta o sn sexta? ¿o evidencia la lena cdadana de la se tónica rebajada en la tonaldad ya sea en osicón ndamental o inveida? ¿Acaso no condensan los ejemlos 5 a 73 todo el argmento esto es l caráctr ntrcambabl la nta alt raa? Desde lego, nnca nterretaramos qe los comases 2
en la tonalidad de mnr 6 están encomestos 6 de losEj halamos itad de n dilatado asae en maera a intencón de comostor en el Ej 7 cam Tamoco tnala en os comases 2 y
ar de a casa qe actva estos dos asaes ha de haarse antes en ss mla, qe emean alternativanente as ormas tanto reaada como amentada de na nota dando lgar as a n camo eisódico en a armona. Scede en ocasiones qe n miembro aténtco de a tonalad qe a sdo reemaado or s ssttto alterado aarece r cauala inserto en na armona qe nos sge siendo alar or ser n veo conocdo n esécmen del sstema de t�rceras En este caso a nota alterada sige asando inadvertda y acetamos sin más a armona sstittva en reaidad, s dsa hace qe tendamos a malnterretar s verdadera natralea al tomar co sceso armónco lo qe es en readad n sceso ramente melódico Tal es el caso en os Ejs y 7 (c. asismo los Es. 3 y 3). En otras ocasones, sin embargo scede qe ta alteración dce na armona qe nuvamnt pr cauala ya no «ncde con na armona amilar sno qe hace qe la nota aterada desaqe de manera lamatva nás allá del arco acórdco qe nos era amiar Tal es el caso del Ej 7. a dea romotora en os Ejs 7 y es semre la misma el jego de aternancia entre na nota y s ssttta como acn-
6
6
tcmnt puramnt mlóc
6
En el Ej este intealo alterado resta ser la tercera en s Es 7 y se trata de la nota serónica, la naotana En el Ej 68, el caro greto de a meoda aarece en la vo seror, mientras qe en e Ej lo hace en el bao Dscret desde e nto de vista armónico en s orma aténtia (Ej 7 ) ensegida se hace armóncamente consco en s orma aterada
+
Y
ensegida nos abalanamos sobre é y le colocamos la coresondiente etiqeta Alelya hemos descbierto na neva
6
Eleento costu vos de a 1úia Armnía
en el sentido de la relación tonal por medo de una modulació "legtima sino por un suave y gradual deslizamiento a lo larg de pasaje, como ndca la dagonal en el siguiene dagrama E. 77)
bién se llegó po medio de expeimentos; empleaon este sis ta debido a su accidental fecha de nacimiento, de mismo mo-
do en que os poetas emplean fan nacido por accidene
el lenguaje de la cultua en la que
o especulativo que paeca el enfoque de la msica con
7.
y En su camino necesaiamente hubo de atravesar agunas tona ldades ntermedias (indcadas en el dagama por las paralelas horiontales o a menos emplear algnas de sus aluras nheren tes. Si tratase de manea intenconada de producir esta "modla ción probablemente s1 popia inhibcón le pediría logralo. Se habra perddo la suavdad Debemos plantearnos si no se presena la idea de utiliar ta les accdentes de elevarlos de la caegoría de lo casual al de o ganación planeada La idea de dividir el espacio del semiono no es nueva Desde principios del sgo X, algnos músicos y compositores se h� n involucrado en la podcción y utilización de mcotonos Ste Mllendor, Mager Wishnegradsky, Theemin, Ives Barók Y sobre todo el compostor checo Alois Hába Durante el Festval Intenacional de Msca celebrado en Francor del Meno e 927 assí a una conferencia de Hába acerca del tema En ela cantó coo eemplo una see cromática de cuartos y sextos e ono comprobando uno de cada dos cartos de ono y uno de cada res sextos de tono edante el semitono cromaco con dente en el pano. No sólo ean claamente apeciables las alturas, sino que el oído pronto se acostmbraba a elas; las escal pronto adquirían n eecto eqivalene a que presena la escl cromáca con a que estamos famiiarizados. Aunqe estos experentos y especulaciones no tienen el cón directa con el don elementa del genio creavo su valo preparatorio para la msica futra es patente e innegabl Después de odo, los compositoes del pasado han proyecta sus ideas sobre nuestro sistema temperado de doce notas al q
eución amónica en esta dieción; en ealidad llega a las mis as puertas de a música micotona.
n el Ej. 78 (algo simplificado paa facilita la lectua o a eje cución), los tes acod es que efect an la modul ación de ·
A
.
Bhms, Quiteto con clarinete op
.
115
'
,
72
.
.
mayor (•-
regreso a si
) deen claamente su oigen al movi
ento linea de las tes voces infeioes fente a la tenida voz El efecto plástico de estas voces en movimiento, p1esto �e· elieve po el composito mediante la dinámica adicional ·, ) se maniiesta con acilidad ante el oído y puede se eibido an mejo si las voces se tocan de manea individal, =
·
Una tras otra.
E
do de
violoncelo en la pare ere e compás 7 tiene una
función En pime ga contina la anacrusa que la pe-
ede, sosteniendo al mismo tiempo la indiecta tíada de
do ma-
Eleen suvs de la úa
Aía
r de tipo napoitano. Peo en ee momento adopta a eean cia y a nción de un e ue pepaa e iguente e y conduce a .
a dobe gafía de a nota en e Ej. 79a tiene e cometido de hace m be ete cambo de ignficado b> >
r ¡
r
S e ignificado de ara hubiee de peaece a o a go de comp penaamo en tendenca ben a pemanece en a tonaidad o bien a decende como en e Ej 79b; po e contao a intepetación de un e pedomnante u gea u pocedenca de a nota nfeo ara como mue ta e Ej 79c. En cao aí, e intpete de cueda enibe o e cantante enbe ajuta intntiamente a afinación a a tendenca de conteto conceto. o ejempo, eea m a nota i ta epe enta a enbe" ue i epeenta a ptima en un acode de ptima de doinante incemenando aí a tenión magntica po medio de una mayo apomación a a nota de detino. En conecuencia i e oonceita uiee hace hono a cabio de gnificado de en ete paaje como mueta e Ej 9a, tenda ue hace ea ete cambio eeando a atua de enibe e po ecima de a atua de pue a f ón de eta do nota en una oa no e no una oución de compomo de tema tempeado. a oución fia e peenta con una ógica conincente. paece en e Ej. 79d ue intoduce e cuato de tono po enci a de egn ndca a echa acendente po oto ado e ugiee a echa decendente paa indica un cuato de tono po debajo como e apica en e Ej 8. ue deci tene ue ete epemento no tene a ntenció de coegi a compoición ino de mota e aunto en cue ton 7
Se puede o beta sn embargo, que la inoducción de cocheel compás 7 peuba de algún modo la egulaidad ítmca en s pasae modulatoo De hecho, paece bastante pobable que de peocupación del composito esidiese en leva a efecto a . odulación mediante voces en movimiento gual, ajustando rícamente el movimiento de as dos voces infeioes al moviento de segundo vioín, que de manea patente lleva la voz pncipal en este pasaje Comenando desde una tíada de do mayor,
sn embargo las dos voces inferiores no podían en modo
guno movese po semtonos La altenativa paa eas seía se
tendas a través de la barra de compás y esperar a dsiparse después de a pate fuere (Ej. 80a), o bien moverse dentro de os mtes de u propio organismo amónico A preferir cualquier tipo
r r #f � movmento a estancamien9 el coposit or optó por esta ltima va (Ej 78) con lo que a menos consiguió la grata ·:�proximación envolvente" en la pate de a viola (véase la pá gma 134 ).
Uncamente el uso de cuaos de tono poda habe satisecho
ambos deseos la conservación de los dos pilares armóncos y
�u conexión o ncuso convegencia en vaias voces po encma ?el acode cental (Ej. 80b). O e envovente gpeto de a pate He la vola tambén poda se conseado si as se hubiea dese ado (Ej. 80c u 80d).
El Ej 81 presenta una circunstanca similar
09
Adnte mol caabi
r
7
Arí
Eementos cnstitutvos de la múca
Las voces intermedias también podrían mantenerse compar tiendo ahora la responsabilidad rítmica y al mismo tiempo enriqueciendo la armonía E 82b Recomendamos que se cane este pasae de bajo con cuartos de tono mentras se toca el resto de las voces al piano Quedaremos sorprenddos por o fác que resulta reaiar esto: a novedad es suficientemente compensada por a lógca palpabe Carece de interés a cuestión de si los compositores habrían optado por empear caros de tono en los Ejs. 78 y 8 suponendo su disponbilidad en aquelos tiempos. Lo importante es que el carácter practicable de los mismos está sufcientemente demostra d como para hacer de eos na opcón en cuaquer momento.
En reaidad no necestamos oír as armonas de cuato de oo de los Ejs. 80 y 82 para estar seguros de su ógca muscal es sabenos que se originan con la msma ógica que por �emplo las armonías obtendas de modo igualmente lineal en ls Ejs 02 por tanto han de ser inteligibles lógicas y beas Además hemos egado a la comprensión de que ninguna aronía per se y por tanto tampoco ninguna de estas armonías on cuarto de tono per se pueden ser sno neutras y que una ve más es su otencón y su ubcación aquello que las hace ser teligiles lógicas y belas". En una ocasión a sexta aumentada se atrevó a salir al aire _o timde o con audaca, según queramos vero; y aun sendo ropulsada por un impulso puramente melódico y aeno a todo pan armónco fue encasilada como un enómeno anorma y asado detro de la armonía. Sin embargo el escondite del que surgió este msmo implso melódco demostró y sigue demos ando ser na inagotale cornucopia de tales fenómenos anorales. No son otra cosa las armonías de los Ejs. 02 así como as armonías con cuarto de ono de los Ejs 80 y 82 (or cierto e inteao de cuato de tono de Ej 82b hace de a sexta aumentada una sexta aumentada aumentada, la cua podría ser nuevamente aumentada eevando a la ve el la sostenido al cuarto· de too superor). aturalmente la eventual ntroducción de cuartos de tono no desplaa a la antigua escala cromática de doce notas sno que smplmnt a ampla. el mim md n la mima ndda en que as doce notas permiten e empleo armónico tanto de las notas diatónicas como de las cromáticas las veinticuatro notas si guen dejando en manos del compositor la elección melódica o rmónica de cualquier sistema diatónco semitonal o con cuaos de tono o ben cualqer mezcla arbitraria entre ésos Podemos componer música completamente atonal con os doce semitonos componer msca competamente tona con venticuatro o más subsemitonos como hemos visto en los Ejs 80 y 82. Es más debemos tener c1idado de no conectar nngún tipo d matera aístico exstente con cuaquier tpo de estilo perso al enfoqe o concepción por pate del aista. La yuxtaposición de los dos fragmentos siguientes Ejs 83 y 84 puede arrojar certa lu al respecto
76
77
A lo largo de la frase entera se mantiene un ritmo regular de negras en el acompañamiento levado principalmente por el bajo. En ocasiones el jo melódico de esta vo prodce armonías no concebidas previamente debido a su trayecto lneal en mitad de los compases 2 y En torno a la legada de ltimo compás sin embargo, este suave uir tmco en el bajo es obstacuiado durante tres partes, al no haber ya espacio para la vo descendente. De modo smiar al Ej. 78 las voces intermedias se hacen resposabes de mantener el ritmo a cambar dentro del organismo armónco Y de modo similar al Ej. 78, el problema podría resolverse median te el empleo de negras como muestra el Ej. 82a.
A.í
Ele t con o de l :s
no = 56
rg, P una o
to
i Vio
o Há rtto t to tono op
7
p
:
Viooo
.
:
p
mp
o
#
COl / z
!
c
S
-•
Copygh Uvr Eon Vn.
Copyrgh Uvel on, Ve
Ej , s sgr liio los o sionos, s on ho s il bos vl ls úlis onsns sr inl n s jo inn jo ro n r rónolói nln ni.
7
7
MELOD
Das hóst st d Gunst, wmt dr Hmml shaltt D nhst st d Kunst wmt dr Gnr watt
Fr. Rückert, ' Wht ds Bramann"
Lo subime es la graca con a cua e ceo domna más cercano es e arte con e cua e jadeo oba
Fr. Rückert La saduría dl rahmn
APO IV
elodía ente a amonía Seía u aeimie aa a medía dede pu de ia ti, ied a medía a eea ma de a ipa ió diia gada a mee eea p a gaia de i, a íima emió de gei uia, iduida dieamee p ''a e de gee, e a de pa e mmu de y e hehiz de a a paeada? Cepie m ea paee expa e exañ e de que e haya ei, eeñad y ediad a e a a mía y e haya aad a p e que e a aad ag a medía* ie que a edía e ua ueó de ipiaó e mp e me a amía O hem de upe que tán e !oa de Wage, exbeae mia de eeza y edad amóia ue fu de a epeia apiaó de mp e e etudi de a aía? Tamp puede deigae de a ipiaó e apu i a a i igua deea aíia e amp aí agu Ua a e ada i a a am a dee id y a uida. La aaeza, a iuiió y a ipaió ua a e ii, e edi y a deeza a ede emp ime iae, a ee hmaa ha aad de iua amba a a detn de pge hma diaae a y m apaee e a auaeza aía pa admiaió eeaia a mxima deeza de mae Jye, paiada, uiada y pefeiada duae geeai
as imeas es e t se est mtei en exestas en ss m tr-
Br z Sknde der Mede (nesi e Hee 921) e e s Medeehre x Hesse e Bel 923).
85
Meoía
Eements constitivos de l ic
ntr utr nt l r mt*, un l nt ) pr n myr tl pr prr Et uplón fr P1 1n mt mp1t lumnt pr l mnt 1n tr nf t nt frnt y 1 n mbr br cato nt n 1 mr mó, tn nrmnt u rptr un l Pr t n rptón nmnt n l nt rmón n l nt mló n rptón pu mómnt l nt la n n l mm. A1nu rrt r 1 l nt nutr l rmt prntn mnr ut l mtrl t u ptnl rmón n rult rrt r tmbén prntn nnr ut l mtrl t ptn mó Pm rnr rtr mmnt r rmn tm nt n t pr 1umbm un r f plm l m m nrón l n n1 n l mrn t l nrn rlt l r n l 1n ntl n l ntmnt rt. n prmr lur l " nt t n brn un t n n éptm myr; l t mtrr mtn y m t y n "rptón l prmr Y unu mptmnt rrlnt amócamt u tm trtn un nt 1 t uprr nfrr l frn mlódcamt. uttum l ltm nt l . pr u t uprr m mtr l 9 n lm r tr mr r
ón Et u n tmnt mm Pr tr nm l ml t hrl rrnbl. ntrr r m n ptr b1 n un prf un ln nnt ur nnt y frm 1 n h mb.
El iv dl Ej 7 b cinc s: (vdd) iión d sol
l sgnd cás s un l sus s mtvs más snis iul sá d sd (ágs 137 ss)
E
Esto es o que ocurriría (js 90a y b) con otro tema wagneriaab
(Ej. 9) s comprimiésemos su gesto expresivo para hacerlo
nr n l mr rmón
Wgn La vaka
Y
p mnr n hrrr l plón mm prmnt tr tm E 9):
n resuen es absurdo maravllarse ante la profusón de meque pueden extraerse de as "siete notas de a escala las :'�res notas" de la tríada o as doce notas dsponibles en total. Euiparar eódicamente notas correspondentes a dferentes ocavas coo r r', r" r, etc. sería tan absurdo como equpa-
ar los nu1eros 2 12, 22 32 etc Desde el punto de vista melódco el espectro es limitado, aunque en la práctica es empleado n ·equñ so pereptible oo el espero que media enre los extremos nfrarrojo y ultravioleta Es iliitado como la se fe d los números, aunque como ésta se reneva en periódca n as columnas de las decenas se corresponden en las �rac � mateat1cas con las coumnas de las octavas en la música. Pero -. línea meódca compuesta de las diversas aturas absolutas C�bsolutas en concordancia con su número real de vibracones),
�
se preocupa del hecho de que por simple accidente y única-
ft prt rr rt rptón pró
nombres, de mismo modo que en la serie numérca fue acorGada un a determin ada reiteración nom nal. Podríamos haber
ulmnt nmr y tur u prp
savo que de este modo las cosas abrían sido más dfí
�iles de aprender y recordar. Con independencia de cuaquer 89
Meodí
mento onttutv de l múica
ombe e e dé a compoete idiidae a íea de ota ca o ca foma pefi aceioe deceo o o e detemia e cacte e get de a meodía deafío de Ej 9 a ea de E 86, a exbea cia de 2 icad Sta e Sfa dméa, extae a útima coececa de eta coideació a ecomeda a o ioie a ota e et ico po debao de epecto de ee itmeto e po tato o pede podci (Ej. 9. ical Sau, Sn:fnía doa
Cpyght Bot 1 Bo Bel. odcido co atoizació de Bo d Bock ssociatd Msic c
y
paaje e efozado po ioa metae o e gaatza adició Seía itoeabe ico paa e j de compoito tit e fa ssted bao po octaa peio. Qee e a íea a meo ea etedida pueda tcae a poco peocpa a compoto cacte impactcabe e i iiea dedica a íaba a a expicació iz dejado pepejo a ago ectoe co ete eo E dieete efecto meódico de a ota o de a eie de ota e a octaa ifeio o peo e poe epecamee de maifieto cado amba eoe o yxtapeta deto de a fae po o dem iateada E 996:
Y
1 nº 2 -
95.
Bhvn í a
º
Vas asmis E 298) 0
ón
L d cmpnn d la mldía
iimo ateiomete e caie ceió tempoa de oa cea a íea meódica a difeecia de a coicidecia tempoa de ota a amoía Se mecioó adem cómo exi te egdo pto de cotate ete a meodía a amoía cocetamete o acotecimeto ítmico e o po competo ieeae e a fomacó de a amoía i embago eua eeciae e a fomació de a meodía. E e j 97 pecbmo eta íea meódica o íea de ota.
o obtate poco o dice como meoda ea No a ecoi dftaíamo de ea como ta Si embago o acemo e cato añadimo e egdo compoete de a meoda e tmo
A
a nfna
Bv Ca p
a adeió a cada a de a do octaa detiía po compto e ambo cao a popia eecia de a idea mica Ej. pedeía a gae digidad de eeació; e pícao gpeto e E 5 daía pao a u aodio emboamieo; a eca epede a fae e e j. 96 extigiía e ecato de a meodía e ea co gacidad
itae e maco exime amofo coba da foma tambié belea La mpe íea de ota ea a motecia figa de cea itmo e a dado ida E itmo e coitió e aieto e ama. í podemo defi a eodía a gade ago como a deida de diea ota e a ceió defida de io a apoxmada defiició técca como eta o ei po e mometo e a ietigació epaada de eto do compete eecia de a meodía. M a de eta defició 91
mo coi d
mi
Meí
sin mbago ms a d sta instigacón stamos a pn o d mpnd no dbmos nnca pd d sta hcho d a moda, como odo objto bajo so, s mcho ms n anisis Sabmos no podmos rpsnta d mana hastia a naaa d n bo dfinindoo como a sma d cota amas, hoas, tc Canto ms disftamos d nsta ca pacidad d njoa mdiant conociminto tcnico ms po fnda s hac nsta concincia d mistio oigina tano n a nataa como n at, nsta concinca d a mposibi dad d spond a as cstions útimas Si j. 7 mostaba sta dfc conoc na moda mdiant a smp na d notas dspoada d tmo, os s an s mnos difci conoc na moda mdian t os simps itmos dspoistos d a na d notas.
L
00 0
ms ad
Q.
en una asombrosa concidencia·:
notación d as atas en uar os patons rticos, co mo n j 7 hara sin dda ms difci conoc n os s spciamnt, Qunta nna d hon, a eura Emn d Bthon y a Qunta nfn d Chaikoski. patón tmico s a dada comna ba d noti o fma dado nco n a scta moca y snti s psncia a magn d os cambios onas ya sa a imiación nt ocs s y o n a continación d a na como n os s. y
·y ms tad
Bn Qna nna
Por ora parte por proponer na contrapeba ¿quén cree recono cer algún ipo de relación enre l os Ejs. 106 y 07, aunue nada nenos que las diez primeras notas de la línea mues-
t:en una complea nformidad?
. . Para el oro eeento que vincua esas dos 1eodís de n modo an a , remt os n uevane a la pág. 137 y
3
a
Ezn nsttutívs múa
J L Krebs 173-180
s iss lts con n it10 difeene:
Partita
S. Fostr Olci Folk at Ho1.e
· l nismo itmo con s dieenes
Sigiendo ests obserciones os pones ticos y l líne de nos peden se ssidos ltenvene en n cen continu. s pácic no tiene po qé lise n 1ego, sino qe pede popocon esdne de coposción n v ioso enenieno P1ede coenz con un te conocid nnene el pón tonl ments cb el tmo, y desps nene e ptón t1co con n ne de 1s disn y sí s1cesivene. O bien p1ede ce letoente n pón to n o ítco coo qen oj unos dos y p de qí cmbi y nnene de modo ltenvo el imo y ne e nos espectivmene. T1bén lg1ns veces n eodí C)nocd p1ede encjse como eslbón intemedo en cden Po eeplo
Bahs, oncrto ara volí
L ms1 líne con itos deentes
13 etc.
s1 scesvmene
Beethov Quina Sinfna
08.
.
.
Mnteniendo l lne de s, cmbndo e io Shbe Cuaeto op. 29 (aseso)
0 9.
s mem)osis idvid1es de los muesn ó'mo e esdinte pede hce 1e el otivo oignl eco die ;etes estlos y l hcelo, ecib n viedd de nspicones Ts divd l elod en ss dos co1ponenes pincpes, ho de modo ás dedo s conponene l líne de lts. ne ás simple es l lne ect. Un ec hoiont un melod e no se desvise de n lt sino ( · ue sigese epiténdo menos po n tepo P co1 _pens en n cso s es usenci de vedd en ls nots habí e ñd oos sgos: ios en vición ons . ., vc1on. 1' n os Es. 114 y 11, elod epie l not doce veces n · · de bndon
· '
Consevndo el to y cbindo ls lts
94
.
·
95
Elemetos conttutiv e la múa
Melodía
Behove Sépma Sfía
Alegretto
Cakvs, ae uda op. 30
dant funebre
o eemo m que upriira pue ea fució amóica e uficieemee deempeada por e mi bemol de a ocaa ifeior para er a iuicia que e hace a a idea de compoior Ua ea reca qe acede o decee creado u guo o a orizoa produciría ua ecaa acedee o decedee E 11 muera a ecaa comezado por a domiae de a oaidad y proogada a o argo de ua ocaa y meda -
17
.
�
115.
E ema de E 6 repe a primera oa ada meo que eia y cao ece ae de abadoara.
'
La meodía parece ago probemica Sabemo o que eceia a ayuda de u ora miad e rimo Aadido ée audamo a u iej coocido
Macia
e aquí agua iuracioe m:
p
6
Beethove Sonaa p. 4 nº 2
Aai 119
Beeovn Qi paa cura op 29
Bthov Tr c pano op 97
Srzo
•
f
•
•
•
121.
f
Si dda e cambio de armoía caua eceariamee íea meódica coaerae e a oce iermedia de a modo q1e a íea de a oz upeor e ace eir úicamee ca rompe Sl moóoa amodia e e comp 8. Si embargo aribimo a ea oz uperior ua fució meramee armóica '
96
E e E 12, e o igua de la íea parece ierrmpido marcado" por aí deciro e puo e o que a ouad de a armoa ubyacee e abre pao y hace ibe e equeeo armóco Haaremo co frececia ea coieda de fuerza que da por reuado a deiació parcia de cada ua de a 97
ln costuivo la úsca
d, impidid u cuauia d amba afm iaca paó d a caa dcd apac 22 23:
.
Í
V Rigoleo C-o nome che 1 mio o fest
La ínea onuatoi
pal p ar
G a cmiació d acd dcda caa a día aprima a vdada aua a !�ea ndulata j. 22).
i l (h 1650)
Cpygh Uivesl o ¡e Repoido o torió Uives o ssoited M1si u. .
y
Freu '
•
r
Gt- te
- k
Bh Na Sa Thte
'
1
u
- ly
i um
Bv, S p.
B i Sf
d a a ndaia mad id am-
ccp va a ma m cun a a c acn ©c u id a mvimi cu mua ua varidad d ia j. 2832).
y
o tozó e Je Robert, s Elkoge Co n ileli poietrios pyh
Eementos ntitti de úi
Mod
un Wll Snf Pt l
)
'
\\
Reprc c có e s pperis e pght J Cwen ns
&
Bbe Obeu e
SS
ght 94 G chim nc
Be
Obe
E cm de útim ol pci e mimo iempo e c de elod. Lo Ej y iu et obevcio.
pght ssie M1sic Plshes c
pght 94
y 94 ees Msc Cp Nev Yk
E ete puto pece mifete guo picipio coo mim m o meo geee o ue, ete queo e mid fg puede pece eie de uceo meod co biio y cpichoo. S e d tempo u meod p que e deoe ob u be mpi e demot que odcioe meo y pcile que cotituye totidd de e tiee deci eev u dive o upeoe culm t que, ce e cm to de todo ompe, . L uceiv cumicioe e um e g o gee, como l idicd po e de puto e d gm.
Beeve, Sn p vl
pn + p 4
Beehve, Sn p v
pn p 4
+ ++
+
cec de cm de u meod podemo deci e geeal ue ete c pece óo u ve. Su ug tu e itú i e i de le, qui e el timo cuto o tecio. Si meod e e cuo de u e e poim u u imo cm, o cz ét i obep. Lo uto de cm o ot obeiete y epuet y como te cotitye puo decdo. Somo eibe u epoiepetid E odo eccio te epoició oido co pecu fotogfc te epoició u obe©i de et epoició tiee po efecto e mbo co dedij iide de cotoo ie. Co e i de demot ete puto eiz u pequeño e€meto co e Ej. utityedo u de u pogeiv icioe cedete medie epeició de oto de Ej. 5, y 7)
Mlodía
Eemeno ontuivos d la úsica
135.
36
Peims el efe nstsftri e ests esnes st sins hs un pun s lrs ni psl pruir un eet que, unque sn e l e n, res se lelemene stistri nssti en eir p mp inereri en l ltu sensie ein s esr e ner i, m nuesn s Es 38 y 39.
nfestación de a nataea. Al esta mbuido de ela, a natleza imbue su obra de sus propas caracersticas Puesto que el prncpo funcona a escaa reducida en una eloda definida y ésta es el germen de la forma tal principio µciona coo eemento ormatvo en a composcón entera, coo mosrae1os más adelante cuando tatemos de la orma. He aqí agunas ustracones más, ene as aes as largas y :plias Crvas de los Ejs 40 y 143 presagian a inflencia que en la forma las c1aidades del clínax aba descritas.
Bach, Pasión según Sar Mteo
(vlín solista)
.
,
• •
Pee m si ess terss e l lne melói l pón ni e lm y su uiión h el fnl ent n r lr y senente y r ee y esennte uisn sus es fuer e músi el e en ene, en rens ss y psquis En euón e muhs fenómens ntrles pemnn nnes simres Hy tments n un mr teneni eer su uri senene e n m mprtimente n t y mnr n rpe ts s rrets más ehementes Es ht en muhs enemees ent eluión i n "risis trs ul e rees y reión se inin rápin e Tmn es est tenen en ls nsiees s mies Y s esperns · que se eslln entene y een e rpi ts meión e ets Pr in es fenómen tmp es en teitri frnteri spsq e nestr i ms Metórmene hln ests enens ntres es us en r e e En el pres e eón e s ' el rtis n es nsiente e ells Per su r es pus 02
Chpi Nturno op. 9 nQ 2
03
a Elemtos cntituiv l la múic
Melodía
ze abarca todo el campo de o posible Su significación es e �¡iicado qe posee cualquer intento de organizacón y ode de a mente humana n pincipio, los mamíferos viven terra firme as aves velan y os peces son ovíparos Y sn hay mamferos que viven en el agua aves que no vuec p �t s qe alubran a _ss crías �stos hechos ?º invaidan ncp0 Sge sendo valdo, con ndependenca de la freencia o infrecuencia con qe sea contadicho · En contradicción sólo aparente con la aparición única del clí�' se dan casos en los que la nota alta y descollante no sólo dos o tres veces, sino con ella también al completo la .f que la ncluye n tales casos la repetición de a frase cul ante es un medio intencionado y bien considerado para in 8entar el efecto retórico, como n orado repetría una frase ·tera a la que qiere dar especial énfasis (Ejs. 146-148). ·
Reodcido con atozación de los propiearios de cyight en os EE U. Boosey & Hawkes, nc, 668 Fifh Avenue Neva Yok
Cyight 1946, Leeds Musc Cop :a Yok.
·
und
e
•
r'to en el serrallo
Cpyight B. Sco's Se Maguncia
kpft
mein
lie be
-
vol - e
Rprodcdo con a1ozación de B Scot's Sln y Assocaed s Pub. I
Hemos de recacar q1e el hec0 de señala un principo como el expesto es y distinto de establecer na ey o de traa 104
me
He e· vol - ls z.
105
er t
me
He
be
o
ls
Melodía
Esticid mel6da
Snberg, Piot Luna
· .
.
54.
..
Si sometemos a n examen más deenido las peqeñas o paciales de a gan línea ondlatoia obsera�os qe los c . bios de diección no ocen de manea aleatoa sno qe fao ecen ciea endencia qe pede expesase como sige: Una seie de peqeños pasos en na diección viene segui en generl po n salto en la diección opesta Po el contaio, n salto en n diección es segido en �el po na seie e peqeños pasos en ·e seni�o contaio Podemos asemeja esa caacteística a la tendencia qe expimenta n melle espial qe es sotado, a volve de n sao s sitación iicia Los Ejs. 149155 mesan esta elstc melódica a ln qe eboa tas el movimiento conjno
1
Bah, El clav bn tmpd,
so sat
Pe _
auf ee
Copyrght Universl Ediion, Viena. podcido con aorización de Universal diion y Associat�d M1sic b Inc ·
Sain-Sans, Sansn Dalla
1 E
e e a me_
gen!
.
1
Rege (183-19 Fga paa ógano o. 9
19.
ass
kt
Autorizaión de Durand et Cie París, y Ekan-Vogel Co Inc. Fiadelfia, propietarios del copyrght.
Los Ejs. 156, 171 muestran cómo un sato en la línea es seguido por u} movimiento semitonal en la direccin ouesa: ·
.
y srpendente ae1'd
·
'
.C rght Bo� und Bock, erlín.. . ! .
•
·
.
Pegesi· 7Ó76), StabatMat ' •
CU • JS
'e ot 1•
a - ni mam· ge me tem • .
!'
fat
G Dufay 400,
1 •
Unicus Dei Filius
. '
.
Okegem 40-1495 Misa L Svír
a>
12
je -
e
p11s
,.
.
glo ra
i
De o
ex el �s
' .·.
.
Antiga meldía e ca (Hezg ? t 1609 Séhnbeg, G-Lde
5
" 58 .
"
triebt mch de
letz te
Fei
tadt
Corght Universa Ediion, Viena Reprodcido con atorizacin Universal Ediion y Associed Music Pub Inc
106
.
de
•
N
l .
ch e . " .
Tag ,
· ge - . w et hat <�
;
:
.
107
j
\:
,1 ' ·
,
'
r
.
�
�
•
Eo ou d a úa
Modía
Ha Ha 59
6-2 ar Conns
. . .
Mah Ocava a
-
Coght Uvs E .
Vi
Mza Ca
K 2
U bao ashra
(s pág
ss)
La ri v�·d. nel ta s
16
Q
f a a
Nós lm vs smsm l pág
ib
a ma - a
ma
q -
a, e
G Aah
e
u as
eou
e
ca Q c pa p
ai-as Sa2só Daa
4
Mal a ifa
m
A-
ee mo
v
Azó C, Prs Elkg C F pps cpyght.
o E. 72 a 7 man una lacdad mlódca u opa n una cadna d dccon alnan Wa a vaqra
poducdo con auoiacón d lo popaio d cgt n lo EE. Boo Haw, Inc. 668 F Avnu Nuva Yok.
8
Wa
hmh ch
"
bah min V
- e - h
o
e ts d la
lod
C Cv Spal schmh-h u betraf?
zz
Abn d m d� Eke lf,
r wnn r i eí
au
Coph w Ms Eion
o kn v n
Copyh Unvs Eon
Lpn
Copyh 141, Oo Univsiy Prss, ons Cr sh n Nv Yok 1nos gns p EEUU {po1o on 1orizn.
ndt Mafl in G er z
t
R_ e ig-.n
1
A á C de n s n
· Cogh B Shots Sn, Mgn Rpr1io n ozin B Sots Shn ssot Mus P n
Copt Unvs Eion, n.
E ocasies las laderas e la ola presetan subivisioes,
Md hithe Cl
C
·
bn
e
s
's
n
- e
ote diee p ei íe dqiee ide m e e giee g
st
i
n
n r
t
s
Copy/J Uvs Eiion in poo on orizn Univrsl Eition ssoit Musi Pb .
Copygh 196, Oo Univrsity Pss, onrs Cl Fshr n v Yok, 1nios gns EEU Roo on toizn
E e ui m peqe ge de p de de de edei pip e íe l ió Viee e be medid deemid p iei mó e ie ipe deeie (Ej. 9 be epetie
Medí
Elezents csiutivos de la músi
de ts óicete cds Es 181
82),
pequeñs
Bac, Paó segú Sa Mae
D
nu
s
wa
z
B
n1
Chpi, Ncur p. 86
n
Bv Sa pra vilí
M Ls odas de Fía ln g!
to
5 2
pia p 2
d mi co g�v ggn
figs que epe ts vecis c t Es 83 184 pequeñs egesies si peuci de dieccó picp Bc, El cave be temperad,
Sca, Qu c pi p 44 1s
(Cmpáese smism el Ej
Ests úis tiee ug especiee cud pid de zar Cci para pi K
2
1
uevete pece sugeise g c s suts f es, c se t e pg° 7.
84
(N a ca iéa
e ied e u i s , digs s de ie de déci Es. 85-188) E ests css, s c es de st de ps dquiee u sgificd s etiv; det de bits pis c s de s Es. 8 2, s teces cus s cuts se pecbds e des cedete tes c pss que c sts.
'r pu"
S ciez c u st, t st vee c fecue i pecedid de u figu peti st es cpbe viiet que pdes eiz cd s eps u ziet t ps u st hce cei. Est figu pepti de ve u ccte iet, u especie de sepete pevi desecdeie t, ccte qe viee pducd p u g de ts bees pids, cuquie cs desde u gpet dete st tiv idepediete cctestic E viiet e t pus es seguid etces p e ziet" st, e c viee seguid s vez p u etces e ss beves gs ees (89-9 puede iust este sg
1
13
s cosuvsd a úa
Meoda
B Sega So
eeo coo o de o Ej 9 9 o 03 paece eg ·· u ayo uezo peaaoo. E o Ej 9597, ea fgua caa a e u fuc pepaaoa adopa u cace peoa:
Wag Oa Rnz
Ma Sa
Bah El c b ro,
ae Ttán Lda
'
' Mss Naa
'
'
K
]
6 6
Sass Vos pmv
'
'
La uacoe pecede uea co abo cpoe d a eoda a ea e aua y e o coaboa a a hoa de poduc e cace eo y ecudo de a gua de pepaac e a ue o peueño eao de aa (o eo couo e coa co peueño eao de epo o pdo . o . 68 y 69 a gua apaece educda a u d eo de do ecochea au o uea ufcee paa a e eeco deeado d oo aogo: Éj 2
:
Í
ibídem
'
L
'•
1.
•
q
ae ao j. · c. 5 y 7 y 9, c. 2 e o ago e edcdo a a pe ugeeca ea ue
fueca amóca e fa de dee" e hace e
· e e Ej 97. Auí el movmeo de caerla e covee e pae de popo ao coo u epeaea jugado de bo o ecoea u ao de a pa ae de oa a boa. i S ebago ea coaboac ee o do copoee a nea de aua y e o o e a a ea fgua pepaao
5
Melodí
Eeos osiuio de úsi
a in e peneta tamin en l eement de la elaic ad, l al l pa Vee a cntinacón cóm el ag de la elaicdad e a ce viile en d cmpnente de la meldía A e cntite la pgeión gadal en el cn nente lneal cncetamente na eie de peeña de d la lea, cepnde en el cmpnente ímic a na ee de peeña de tempale pgeión ápida, nta eve L e cntie e alt en el cmpnene lneal, cnca mene a ión de na peeña diviine na en na gan diviión na, cepnde en el cmpnente ítmic a a ión de na peeña dviine tempale en na gan dv ión tempal pgeón lena nta laga Hait1almente, la elatcidad lineal la elaticdad ímica van nida l at n ejectad en l itm lent l peeñ pa en l im ápd (Ej 19820).
Beethoven, Cuarteo de cda op.
Castelovo-Tedesco, Ceo de cerd
�ght 1 G. Rcordi
& Co M_ Reproco con oriació paa is1metos veno op. º 2
�
Cpygh B clotts he, Magca Reprodco con atoriacó e B clo's hne ssociated M1sic P. c
a mima cepndencia pede alae en Ej 141, 144,
18
nº 3
15 159 160 162 16 164 165182,16618 516,186168188.169, 10 �71 , 172 73 , 174 175 176, 177 181
Mozart, Cocieo pra pano K. 488
y
En cant a l al, a d nta e l cmpenden eden peena na pgeión lenta (nta laga, cn en ls Ejs. 153,_ 160, 163 164 166 16 11, 198 y 202 o ben, si la ·rogresión ena e limiada a sóo una de elas, es abit1al-
ente la egnda, aela e cclue el at e cm i l lnea neceitae ecpea el aent ta el efez de alt j 144 56 15 162, 164 16 (cchete infee, 168
169, 10 11 12, 14 16, 18 185 186 190 19 196, 199
'200 203 y 208). O ben el lapso de tiempo pede se poduci-
d amentad p n ilenci, incenentánde aí i cae a
Des Bls it bd sch,w noh k J j$ seh
pesión de q1e a línea adea po ec1pea el alento ras e esfuerzo reaizado (Ejs. 166 13 (!), 18 2 183 (inal), 184 (inal) ,
15 19 204 205 209).
Sin enbargo, en ocasiones a elasticidad lneal y la easticidad
ítmica n van nda En ete ca, la elaticidad pede apae � lamene en n de l d cmpnene en el cmpnen Nie sollst du mich
1
fra ge,
t; i�eal (Ej. 149, 1 58, 6 1 178 y 179) o, en casos más nfecuen-
te en el ítmc (E 209)
1
El1ntos co·siuo a úsca
vfeloía
a oo amgo
o Mi o 1717-5 t
Mr é
K
yd aro d rda op 0
H n E
d
un nne e ui1eno (2 oo n ponee l-
lo oneieno nio e e nepeio
e ueen 1n ee e ei psíca el iene no iil ho1i ni lo one no qe u n 1 eo e iv l vili o Ej. 204-206 peenn eli no inel oo íi en un pez i ol. En el Ej 208 ei e oponene í1o e eloí e o en l1n ei ien ue el Ej 209 e n elii en 1nene l o1ponene io ien q1e el onponene inel on1e po oleo ión e l oní En e e e oe el E 7 oeo ivión ene el oponene ío el iel; l voz upeio e op e pe ine n ene lo íio en 1e voz ineo e op e pe ni · Jn ene o lnel onión e voe poe el eeo e n oinón e no eleeno oo i e e e un eoí e un o voz eene o Ej 2 5 n o neoe
oo ehno n oj lo ev pei liv een e u euu n o e peión iniil eve o 1iene o one: n eeno niil e un o no 1o po el e ép eenene (2) n eve eenión (o len ) e ivo q1e e l e nelói e l1 e Deo lo eno n inepeión oún nene en peón enón n puñ e hoi on epo en n epe (o e épn eenene. Aóni po 1n nne e o o epezn he o poile po ep po l p e. O e: poiión eieno e n oliión
1
11
APÍL
Inuenca e la armonía en la meloía uant á aanza en nueta inetgacine nelód c á peci la inluenca de a anía e la eldía Ente l eleent cnttuti de a 1ica a anía la eldía n l d 1e e elacinan de anea á nti a El ead peficia puede tene la ipeón de ue n la pa cláica la ana eaente ceaa la eldía ienta ue en la 1ca dena la edía cea la aní e en ealdad eta pegnacón utua pea en tda a pca aunue a ece una p1eda ipea e ta Eta inuencia utua p1ee de anea inceante la elución de cada a de l eleent cn ell a apliación de a cncept El Ej ueta cn claidad a eldiación de la a
, Pqña snata notrna
K
ía; e eplea la acta de a d anía pincipae de la tnalidad paa cea una lnea elódca Et patne de nía pegiada ipegnan innueale tea cláic ua cita llenaía i ente (ane a l Ej 3 / E á ete ntd pegna nclu la cpción cláica en e hace peceptile n ó en l tea in ta n en la ce acpañante cntapunttica (Ej
eloa
Elemeo cosutvos e l úsca
t1eza za mas ascul culna. na. La ma maca ca psc scoló ológca gca de a mel elodí odíaa no d la ft1e ó es l ncaa o ve vead ado o el e effin inaado do,, el su sus spense, la mo mode derac racón, ón, a nc men nin inaa la suav uaviida dad d, el eró erótco tco toq toqu ue que va desde a rnua feme
na añoanza hata la paón encendda.
tipo vl" de melo o v tip elodía día apa paece en en os os E js 2 1 922 1
War
" Btov rra oa � oa
Mozr Réim ("ub Mru)
El elemento contctivo de ama melodía e n pe motvo ecente indicado po cocee e conta de na nota de la amona acente pecedda de agna nota no a mónica El E 7 dece e toda la nota amónica acentada en la lz mienta e la nota de pao caecn d acento de peo edan en la oma evaente en a caácte ncón a mpe nota de adono E Ej 8 ela cómo a nota amónica on nacentada etán en pe1 a mienta e lo acento ecaen invaalemente en no amónca etado en canto a caácte ncón
a
Apa pae ece ar arcu cullam ament ente e en motiv tivo os de ca cab ba ale leo oss y éo éoe es (Ej.
1--264 1 264)) y e n canc ncio ione ness de esp espít ít11 ma masscu culi lino no:: can canccion iones es de maa de b eb a eb a a de caza aza,, de uch uchaa o d de e patri atrio otism tismo o (E (E. 22 2222 223 35).
A Bir
El tp sculn l tpfn nn n
•.
a meoda con nota de pao nacentada con caáe de noa de adono oman de modo tancal n mmo gp con la melodía 1e contan únicamente de nota amónia, podemo ita ama vaiedade ajo la denomnación de melodía amónca menta e la melodía e e claamente en el empleo de nota no amónca acentada modo de etado peden llamae de manea aeviada . no amonca. De eto do gpo en clao contae e pede dec ge a maca pcológca de la melodía no amónica e ácte diecto la enclez la mplcidad a nat1alidad, la
aa a l l
Wa La vak ovo a aa
Fr- ward, anner annerss wa wavv ng hgh a·gan th ky J F Riha
Here'
the
rad r ad well
tap
t geth e W. Boy
· Com om chee heer r
·
u ad ad t g - ry w tr
Ee7netos costitutiv de la 1núsíc
1\elodia
aó tcna d coiubys
·
225
I'm gng to
lav
od Tx as
·
on d�o o gi a do dee be ad r
ow
o Woh auf, Kam a d a Prd us Ped
Nar . ci - set - o Adoc - no
d m
Wb, El azdor.ftv (Cr de Js zades)
�
�
i
K. Whel
E a
Do hal,
R we
Joh Staffr Smh
2�
Oh
sa
ca
yo e y d eI gh
Ldwg Fsle
8.
H acal daés
I kh e
stz' ch ier auf e - n P vol Rbn ·
.lozart, Don, juan
i1n naona ban
Fnh h da!
u
na ga
1 o •
fe
•
sa
ca da a
fa
pre - a
.
a
I-i1n naional suec
.
Mozart, Las boclas le Fígaro
3
No ndi fa fal one 126
a.
o o
n - t
La melodía amónica también expresa sicead, na1aad
p inerio (j. 2 3 6), na1raleza ecanía a la nat1raeza (E
7-43) o a Dos (E. 2 4 2 5) emor reveenial Ej. 245) l
clma ras
la
tor1ena (Ej. 2 46, 2 7) 127
loa
de la ús Elemento cstitutvos
r
Haydn, Curteo op. 76 nQ 2
24.
Si let iht ho y ht a a1, a h.
Sh
2
Bru - e vo dem
oo
e
Wgn ohngn
(Lnto)
Wie fast u What mys t
se e
ig s is o'er
e Grau e! us srea ig
Shb v S S
26 Sh
Wg os nato ao (nin l Vin l l 2 27.
Sb 20.
Da Wade ist des Mü r Lut da Wa dern
K
Ko ieber Mai ud
ma
-
che die
Hrt ihr Leut ud ast euh a de hat eil e cge: Hak what ay good ppe; e le �riñhe
El t eenin e eda Ej 80 hace ali de la na aóia anada aa n ea eión ia tania en vimient lent E en aaje de eviene aó
Ct
+
Bu me
428
Wgr, oo d Rn (t n _
Sií K
Wagne, El oro de Rin (Motvo del arco is)
28
550
Elemeno otuivo de l úsca
Melodía
Moza_t, La flauta mági
a
c
.
fül'
Icb
h
e,
1
+ 3
(simlr) 2.
Wie Me- lo
Min
H
di
on mí
en
eh
Gt
-
e
e !solda)
Brahms, op. 105 nº
+
e
mr
d
e - s urc de Sin
Re g e
28.
i
•
r
nat
De evo es e gra psióogo Wage quie haa a xpsió 1nás codesada, tesifiada aí ás al eeazar voc de coapuo iguaee iaóicas:
ibídem 2l9
os naero cantos
·20.
6
(Véase os Ejs. 22 y 23; asmiso 370) 3
3
Elemntos cstiutiv a ú
(LohnJ Lhengri, el éro cablees:
CAPÍLO VI
Refracciones y otros rasgos especiales Los
El re1 de
aestos cartoe
ls inaetro,
ut exvo < l
y nevaente vemos el tpo masclino la meloía amónic yuxtapuesta en pono contaste (Tristán
e soc
El ca�io de
lle
Inabemene e coponente nico a apoyo a la d.escipcón psquca: rmos saves y 1os en el tpo ee� . 256260), r1os ntos y a moo e na a en e po mac no con bío y anqueza (263) o galantea 26, 262 264 re_ pecvamente
En elación con las onaliaes no amónas y en pate eaivo a s aparicón este otro rasgo e a lnea nelóica ue puee es1mise en la enoinación e rfraccón o desvacón. La refracción ene lugar o bien especto a a línea ecta (escaa) o bien ese la amona ecta (acoe apegao) en ambos casos con inepenencia e a ubicación mética En a Trcra Snía e Beethoven al composio se le po da haber oc1rio 1na vesión insustancial como la e Ej. 265: la sencila escala el compás se lmita a elena el marco mético el compás
En lga e ello Beethoven escrbe: Beetvn Tera Sinfoía
En comparacón con el pasaje ne1to e incooro de E. 265, resulta obvo cómo la refracción 1a consegdo anmar e indivi-
dualizar a líne a.
De manea simila escibe Beethoven en su Qinta n/onía:
33
a Emento constitutvos de la mú
h
e eme Fga
Icns
Mlí
sns
pinp 1na lna lódia da iir na ns rpia n n l1ga uy próxi s s mintras s f stá a1n graad n n1stra mn xatan gal n la psión ingístia la rptión d na xpsión n prxi idad n n nstrs un ft dsagradal y pfris ssti1ia pr n snónn dsagadal sn ag sapa an rn piis la rptión s dlda (f a nisna d�1 n laón n l límax pág 0) . as a ata s ha vit1d. n aidad la raión d na nta p gr1p ntas figra mv n una n figaió mia y rítia idntia nsity n rasg lód d sida prtania sas tas n pdms dnmnaas sn d natalza n part rítmia y n pat vin1lada a la ara. Pdn aparr in n ssón nmdiaa s. 70 in spradas p rvs ntrrupin (s. 3) Ca intnsfan as más divrsas atmósfas, prdun intnsan a magina ás variada l ft d píara vvaidad ls j 783 s d prinpaln a las iains
CJ nversa Eition iena
Bh F
rg
Er rek g S
Ch nivesa Eition iena
Inls la dsviaón d la saa ta apar a vs n a dna a sta dispsas las nas sign n avas difn ts (js. 77 y 78 Shberg oo pr ol p
7
Mart ta Dorijua1
� �º-
Ch 199 G. Shirme, In t Kreék
g
be
e íe p.
?
Ch nvesa Eition iena
s vi u st asg tind pr naturalza a ntrarrst la fuza d la lasiidad 6
Meí
iui e úi
a itracin an taén n caráctr cial a l j.
y 85
8
h nnh ( 3- 1798 m fí
™ Bovn m foní
·
é k o
! pyght eal dit iea
clérri iv l Dtin" la Quta fa thvn (j ra igniica i n lgar r lnt la ia ata la tr crcha nan cal qr tr t tv tra taién c l l altra cnvrr gracia a a itracin n r vhcl xin i aarc cn claria n l j.
8
-----
h El cl bn I F 2
8:
Wn r nr (oo la f
a itracin n nta taién a ra a v j
8 88
pyght 98 G. rdi
& C, Mlá
i intna titir a itracin l j cia c n l j
9
y
' la ina l ta ir iniviaia v cnvrta n na aarncia canina ca l vla na al $ilit tctral rct a tr rir ca j
9
Anz aalu
9 r cn-
E
oh Ahon Pm on ol o 29.
iaió de rad e Cie Parí la-gel C , Filadela rieari del ght
intra q la caractrtca l j itracin na igra:
8
899 aan
pyght M.Belaie rerdid aiaió de l rieari del pyght e . ey Hawe 8 Fh e1e Nea Y
&
9
Meí
Elmts stiu vs zúic
Veamos las smilt1des: e coienzo con la figa de "oa de inp1so comp1esta po na teración de noa y noa de pas compás ) e sao ascendente con la sbsgiene sspensón rmca comás 2 y un pasae subsguente de eascdad en rit mo y alturas en el compás 3. Desde este pnto en adelante d vergen las es1ct1as de ambas ctas S segumos el E 293 as a el fnal veremos có0 as eaciones de compás son ecp sadas por otra teración de 1n efecto narraivo m1cho nayor: a del altvo m ue se aera con enacidad a s alta frente a o das las nsnacones aónicas y e confere al tema s bu) nesco hunor as iteraciones de tipo nermitente dan ugar en ocasone al efecto de aello e podemos lamar puno de a poyo ne lódico. La eodía pare de n nota captal con frec1enca donane anue no de modo necesario y egesa repeida mente a ela ya sea ovéndose en na sola dección (Es 29297 Scubet,
Rosan'tda
Scl1 ateo de uerda op. 9
G. Maher Quta Sifona �99.
Copyright Univesal Edton Vina ,
soo
f
] Strauss
Stauss
Diaros de la naaa o
279
El bllo Daubo azul op 317
(Obrtr) Céa Fan Qneo con ano Betove Ocav Sf
.
.
Sostkovic Qui Sioía
Copiht 1945, Leeds Msc Corp., N1v Y
so
Como resguardo de las teracones, a meloda presenta a vecs a auseca competa enfát de cualqur nota ncos acentados por as decrlo. stas ene consiuyen la nterrupcón dlberada de rases y con elo dan a un motvo o a una secció melódca n lamatvo toue rtmco u ubcación ógca es e nco o la mtad de la rase, sempre en partes 1er ts, o al menos en partes acenuadas. Los js. 33b y 34b muestran por compaación e efeco de la elsón, frente a a lnea contnua de os Es 33a y 34a eeoven Sex So
o en recciones opestas, lo 1e ace ue el punto de poyo sea más bien un pivoe o eje (Ej. 29832
ttutvo de l niúsca
1\Jlodía
ov o vio op
ene eeal eleania a lne eenan n al eena ( 070
ch b to Fg 6 ioli
s le r sus oz tto
, Fug
28
b (De las 48 fugas de El clave bei tmpado de Bach, 30 em-
c tmié Ejs 19 5 66 184
195)
Eeanente maad elta el ieni teát" en ae fete E 0 06)
iezan cn un lenci en la ae fuete de in1e cá Cf. tamién E 8 0 0
L ea de fuga n enlamene e án adead aa eline E. 0
l ninain de ieaine
Copygh M chg Pr Rerdcd c trzc del dt
W ch Ac Fst Ou >
>
ogh 91 . cir Inc.
(c mién s Ejs 9 ogh M Escg Prs Rercd c uzcn d
En la min lina dnde la latidad del e 1
9
une alana máia efiaia en el e lini de i a a nane eaaiin de ema a nain de ite
Emeto cnsuvos de la 1úsi
Melociía
racones y esones como medo e modear a músca cuen tamn con n l1ga en la escrtura snónica .
Hyd, Sfoa
.
�
a12
os como conraste por grabadores y creadores de etatos en slu eta Los conpases 1013 epresentan na especie de sttto en el qe os sencos y os acodes foan teacones: nos y oros se oponen en na lucha po la egemonía A intep oda progsión anónca o meódca, ese apasionante pasae se asa por competo en el eecto de las teacones y las eisones
CopyrghtN. Süok Rproducido con utorizacón de N. Sock & Assoatd Muic Pb. Ic.
•
Un excepciona pasaje de teracones y elisones cominadas es el ue vemos en el Ej. 31: Beethovn, Tercera Sinía
314.
1
2
3
10
1
12
Oséese a frecenca de los slencos en as ates fuees de los compases 6-10 se rata de una ieración de elisines. ¿Qe acordes podran ser s eocentes y admraes? Las pofn endduras, precsamente en esas pates fetes consttuyen t1n ecurso emátco de máximo poder expesvo a popa auseni de odo sonido logra n efecto de conrase audivo comp le a eecto vsal casado por os espacos en anco emple "
144
145
CONT
es n y re que de l lu rer defues dsrdntes extre l rmn del uners
u uk nes sre l lun frnes
si e conpunto
Qiá s prp émin d pr sí lg rípti l zn pr ul ntr ds ls rs d l gris tr d si s l ntrpunt l qu tin nás snns rs ntíi s ríps E prn n ti strá nts nlind sir érin l t táti l s qu lg tn i pláid hrms l msi D ism d n qu l l h d sr ustin d pur inspin p qu npunt s sin d pur spln l sr quéll n rn ntulz n ld ést gn trí l térnin pd d puctum cta uctum s s pnt nr pn Hs d sl qu puntu tní l sgnid d nt musi d md qu ntrpun signii nt nt n u st x pn s mu ntig s rnt ls primrs intnts d ntr is s tr msr pr sr rlti uén s sns st xpin n snt s h ul hs nusts dís tnrs rligis rsptsmnt ll st dsd lug n nru slr l sgn En prir lgr ps l rgn histr dl érmin l r ddr ntul dl ntrpunt s lqur s ns nt nt nt ins n nrpunt strt dl sgl n l s plin rr nin l primr d ls nds in spis" qull qu e la páctca pns dspñ jmás pp lgun dás n pr l xgrd inluir n l diniin sgnd punt s sms signi signi lgun mea s ms in ntntn l signiid d etaa ntr nt? Entns p qué d signiir l plr
v l
G'r
opo put o po Film si pl pctum o po vo s d l ooi d o si o s os o todas as épcs ido l sgfdo tma o ast Y g pi pz po l fsis p p pimos dsd lgo m l fss so l pl o so l opo s sil pt d ctast; l z po l 1 o l pii sil d s ls oss s os sv sils o o mio s v í dspoviso d s iífi Spogos 1 o d o omz o j d ms zádos flis po d ldo dl s p los spos pds s d s poi os s j l S dd os lmos s do. Lo límos d os xigiímos v o i s os divsos oiios put d
y
y
Scínt mr h de Rech - t Is ' at e
e B
o
heit mr 1 e Rech . ! t ft
ti
t
Toh Sell h h m0h mir ih ch e y ple o h h o s oe
y
y
o o
r qu
Bj
n h g e po eso
Stí1
Husht
Mach k·e o o
tast
i d po dfíl siá o l simo d odos los siss l disso dl odo posio id d sos Po l oio dá lg s s d das ctast dá voz pos os poá o0 sldo l o d lif oog 1 f fil so. E so osis l vid d s op i: s dio d lifii o d osiio pplsi o d osi plido ss osidios l msi odos vddo sigido iíso dl opo oi d ls más podoss fuzas d a sca podíos so lg di 1 s d d ls más pooss f1 s dl S oidd Cdo, Ls asts cats d Wg l mld iddos d Nmg h omios kmss ( gpo d1z s lsios pi s oo sg impsiodo po S lo go dd l sii os g pos s sil ssd po mo op1ísio d psj (E 3 El jplo is dbmt o xo omo ms l lz dl opo oposii odio
y
y
y
Sn mr h der Reh e! # n he a f oe
Wz
r
der Tochter Se' ch In he la s pe d
Der ha R He ear
den h mhe
have hat one
S
e u ed m re
h Ls dos ls m1sis opss vl ls piipls d l h los dos mdios ppls d l xpsi opsi os o l os d i dl ovimo do voz dss l o v do sid l o dsid S ls pls s ds ss mos os lg ds l os o d sos dos dl o p l os íio s pido o dz ss osidios dj lo más o o l opo sigif p_s simá d dos (o ás vos o as módcas omo podíos domls mmet os
Ca
l cit s la úca
m t l nónn l ntunt ns s li nls xinis P ntinu nst invstigi slinms n nts iss milis B
vnn
ut lisn tnt mi m n tus un mt s gs" sgs l nun is u n si l ttl l ás ¿ i s n n s1i ls gs nmnls nnt? O slmnt u ngignt si ss mss vs" 1zá l hi siml l y tvs pu ép l bg m in ls nss? N s ng u l i s slutmnt nn inus p l ms sts ss óns s ns jugn s l sn y vz n un sg s 1 sg1i m s s iss stán n ln i sáns un t vz n un vuln n u m jnts n 1n · ut sin tg st u n ls s s v int s1 n ntin1 l sión isminui un v ls l tnsión l ntnt" ss ss sshss hn inmnnt nuión l sión s tn más iv l ns s intg s nvi n s mism n inig l nt n sginist s sj l ntnt dt l nunt nns l siión ntiin l niión n t s t st lii mnin s1
A
vigencia il1so en a riguoa trtra d a fga, a onol-
l lsm hst su lmit l unsn
Bc,
ve en ene
más l j 6 ms 1n mvinnt mmn á n n tnni l mvimint snn mt n v ini d más 2 l n su sn ta h un i nnt n l ini: n tst tm y mvimin snn misn mn s i n s n l nvsión n ls vs ms s in sól n s n mnts l nt1nt ntst tm min v l l más 7 mints ls mss y n
n l n s tst y inii sg1n €l ul1 uli tn is y s1 t nsu t im y l mj vnil s n inión u l y nim l s s svión m
2
3
El1netos titutivo d úica
te a prncpo báco de la forma, ue se asa en la tenón y e lajacón y e trataremos en la sguente seccón No ostante no e este el únco pnto que vincula el contra puno y la rma: en eald hace del contapunto n podeo agente funconal de la forma
CAPÍTLO I
Contrapunto ornamental y fermentativo El contrapunto no preenta sepre la msma aparienca y ncón. Podemos dstngur ente do tendencas contrapntítcas fundanentales que no sólo deencan su cadad y natae a sno qe aectan a u evolucón En u apaenca externa a deenca qzá pueda descrse por e ec0 de que un tpo e asa prncpalnente en a pronda undad tenátca y motvca de las voce op1estas mientras que e otro tpo no e atene a eta ndad sno ue a delta conderaeente o a aandona po conpleto pme nodelo epresenta el tpo imitativo, e aaca a época de a esci �ra poliónca cnnada con el canon y a fuga. A e contapunto tene de anera pedomnante una fncón onamenta ornaental en n entdo amplio, como desgnación ar1tectó nica y n perjuo de l pounddd peronl del ompo o de los contendos de a compoicón El oto tpo de contrapnto rechaza e carácter onamental y avoece na uncón e podeos descr má ien como de agacón o fermenación. Con epeco a la capacdad de repecut en la forma podemos decr qe el tpo ornamental de contapnto es una fera confga dora en nenor nedida e el contrapnto erentatvo El contap1nto ornamenta a foma de expeón totalnente predominante dante el apogeo de la escritura poliónca se nvrtió en el escenaro de na partclar deteza técnca. �· GQnstituye hasta netro días e (1nco tipo de contrapnto trata do po o est1do tradcionales. Pese a contti na fente e deete en manos de verdaero poetas son)ro coo ach o Mozart exte en él el pelgro de degenerar en n vano ·
1
�
54
1 55
lt coi l i
tap
paaimpo o iluo ago por: ria para o úi a pap. i a ar ri a fga o o o a mola iiga alaríao q Bal ai a a apar la pra r d ma a lo argo d 1a f1ga ra y u oam apa amo d gra ala a jo y orajo o o hara r o d q1 o ao raao o a iaria rza i a io o a poía ooa qu ula mplar l ga j plo la poa. oapo faio l l pigro d a paa 1a mida a ar aado la rai lr ia: éa prog a ompoior a apa imo rao padr y gra maro orapo frmaio hard Wag. Poo ha orprro qu lo oo pofor alifia moo 1ar l agado ar o l po a d o i aar él ao1o ilamo. Al o o qoaa al pir po d oapo do prio a odo ga o mo oapo o o q m ora oiuía a iio lo qu l orapo haí< gifao haa o por popia auraa P a mma a1aza ra lara d po oramal dada a xaa l agao aa la imai y po ao a afra a la xura d a ida moíia. Io al do Wag ara al ipo oramal omo a fga padi a ompa 8 . o l sreo d r ma opa 8 y l Prluio a os estros cntores omo ola m oqua o rio ofo orapio profrio aao la hola qé al" a la m aad l ro a pza i argo ai priipio a f a amio orapuío xly pipio d a da idd oa l ilo imiao y o uy por l pripio pia moíia l d la mloía fiia qu olio im roo mara oia orapuo quir a i 1a fr iiia or ada l frmo la propia ter eferentc a omo ag promoor popo foror A m ipo moda l ar la múia qu paa d la l priual a u fri moioalimo
6
o ím iro o pmi a rprou d a piza la imio qu ría aria paa oa o oo al Romamo moo ario al l or qu h rpiam y o ai a a graai l Plio moao oalda y mpao a la paira y ora i lla al la furza o qu pr a ifria r amo ipo orapo qu paaj omo lo o qu o ao ompa 8 y y 8 y por ma aproxima al orapo oamal u oxo u fo d rlaai imilar al qu pa oro orapo orama lo paa paralli qu imo lo j. �y
317 El parallimo s al oapo oramal lo msmo q
l orapuo oraal al orpo frmaio. Bah y Wagr oy o pripa xp d la úia fuamalm raiaa a op polif a o l orap1o oraal y frmaio rpam ma o plc l orapo: oiy para lla alio y a a. llo ao mporal omo idogiam ura l ipo d mia rpao por q1 aa omiar la o ifio lo iglo II y ri1ra omofia y polifa y oiar ao opo fdamal l gra xpo io ozar amié omo Bah y Wagr l oapo o 1 aorio o ua e nrnse dl maimo rao l alaqu u m i margo l orapuo amié aq1i ua alia y a fui dii1al ao ozar o Wagr o iípo Bal pro ird f1r proalia la rramia omú l orapo forao y fomao la ir la q1 opa 1 m idiua Y par qu mira qu orapuo d Wagr ha uioa la diri la ferentcn y oo oia l eoconlso oapuo moariao orado la diri opa a foa ri a a crstlzcn a riad y piriamo o ao opa j. 8 y p1 aar para orar foma odaa u rpia aiad omo u ali agr al miroopo por aí lo. l j 8
X
15 7
G'ontrapunt
n1úia Elnitos costitutivs de /
r : El conapo co10 gente csaiado Moza 319.
Fl 1
2 ag.
.
..
•
.
a
Esos ragmentos m1estran abién ómo as respetivas orquesaione s1brayan la dos f1niones enfrenadas e ona uno E empeo mozariano de onrapno se ombna on e ·anenieno e olores sonoros puros y sn adera paa conrbi a a salizaón y a na serena esptaidad l o wagneriano del onrapnto se obna on la reaón e mez as y aeaiones de oores sonoros para bsa la ferentaón de una embriagadoa sensaldad.
Vlo, Ctrbj
160
161
Emo d ·ú
p cap fila icl la acó: l pdc dca divg l mag d a vac pac da ca 1 el cap á a a a vci y ca cm la mda y la ama c la cal á iica m d i ach a y Wag ma igla dl cap ai pácicam a d a diia id l cap iíc iga cmp ga a ci1i fac mc a mal cm l p mpl la mía y la a ía la c1a difícilm pdm cc cal p d múica aiclada a paicipació l mp y l dao ll d a cia capca ga mdda a1 dvida y pal l cmpi md alg1 di iy val d a a d Dy, cc ha a1 hch d m pa picpa a diccó dl pami cap1ic. Y i mag a da dl cap d a i haa l piac mical d caác m ficad Ca Jha a c
FO
] s El lo Dan· azu
"a sca msma d la da s l mmt n
a pa ga ppa iddam aa a a lda y al acmpañami L dca im y 1 mai vigi capíic aú pa claam caacca d ca íc y vmi c
1
Jack Ld El lb d mar
APU
Los ndamentos de a forma R
Sa l f la FO tat d n nfndla n la mas tant n la fa plada la ia láia Eta fa nityn gnaln a na y tdia a títl fa n l f aadid d anáii" a análi ta ignif ta a anái d ta fa Dih di pit dni i na iza dl d lá tá ta n fa d nata d ndó vaiaió t i n pit p a azó a la ma y al i ip ta n td l al naan niá atat n aa d la FO pdid Y i diant n td l n a dgna 1nta a a pza a la ana a td t d típ d nint d a fa y l análii l á d na dad Qi d a tada pza a p plt fa Adná ál la a d pldi d na fataa d n nt d na berceitse d kyre, d d d a Y ant á la fa d la aía d la infa y ata ntpána p a dignain tadinal a pia pd ta ia haa l tall aia d la a laifiada y an aí pnta a FOA lantal p. Y pd i a pa p la á a laión n ningna d la fa adial y an a a a digia a ata d a FOA La FOA a la fa nv a na ta a a ál.
R
6
Fa
Elementos cnstutiv d la úc
e las oas indeenienenente de ss sesctas ocones aáneos condcones Poco inota si laamos a as tes ates eoscón da oo ecaiación seccones de la oma de cancón en ates m i da ap o bien sinlenee Sieme se eciá la aindad la coelación e las ates extemas en contaste con a ae cental otadoa de la n cación el no el cas Regesaos al uga e dne tinos desués de odo e aogeo e oecimieno, tas la b1enca a teidación E ncio e a iatcón a mo se aniesa en el ae esá enaizado en a nat1alea n1esas alnas en nuesa msma existencia Y es aq1 donde el inome eludio de ma ca se eacona con a oma cásica eleando e aqueo la eca1lacón coda en el nivel más alto (de conás asta el nal) de la «sonata que aa· Resta ác ve cómo e nciio de la tatición es a bién aicale a una iea tan eqeña con0 e E 3 as ses oman oviamente na ate coheene ene a a se 3, a ate inemedia contastane la ase , la ecaita cón encillamene no exise coo al na oa de canció dos ates Lo q1e ace a la ona e canción como ta el o de la oma tiata es sencillamente a esenca d n sección de contaste nemea nsea ene dos aes anloa que a lanuean indeendeneene el númeo de comases o ta1aciones de oo o. Dvid a oma anión nes aas canciones iaas es coo div la ailia d os eos en eos con c1ato atas eos con na ve en e cao izquedo ese al educdo amaño que esena a cuva de la eqeñ ase 3 (E. 3 eece todo e neés así como e ono e s la que da lua a la FOR qu en esa seccón intemeia d la oa canción se sa la ensión tan imescndie aa 1en' oma E siguiente eemo ede ilusta hasa qué auas e
y y
y
r
y
•
4
5
y
y
r y
y
y
lvase est a q1e aenas es a ás qe na eq1eña idicación e e E. 3 hasta da como esuao na oa ab lutamene deiciosa magisa
y
y
y
q
f
é
éro "oa o ga orga Poo ñaa aq ora coa q a úca toca con tto o musia sonata, rn úica voca o usca cantat.
7
9
1
•
15
2
2 7
8
22
2
• •
9
Elenietos csttutv
(
Forna
la úca
:
2
2
26
3
32
2
28
27
nt qo n q n u opá pon n u oi l p) i n o mo ompá 2 i n l ontuión in mo ión mi nn ul npp' L i n n on plno át n lo op 9 y 13, v má l á éil l ti pimo n ompá 7, lo má n 5 y po oplto n l opá 35. l0 o q n l pt ompá C opá 38 p ·n onón o onp on n unt t n n n opá D noo jn l onpá ;5 omin i t mpá 24 y n l onpá 2) nto ol ompá ntipo l n l un oná L pt vioín oit n nl Jot l v n n lo ontpuno po l t pon to vulv l m nno h l lmx y no . to oniión mí tl.
33
25
.
3
. 85
etc
38
3
ulqu innto b l í mát s m on ón pl nv 180
8
CP
I
ae de un L srvcó cccs c s d t q1 c l d frs c c d 1 v s px st d s 1rs Ls ds d c sccs s s d td s dvrss scs tscs rtdccs tc dspñ u ppl dcsv l rltv r s s vrs lgrs ls q1 l sr sc s l rts. l g técc: s lls dd s cvrt crp mpsr C l , l t� rq1tcur s rt l1grs d sv trscó d 1j trpd d w prscó d v C strc1r , 1 rqtctóc, s 0ts q1 s s , l rf vv s d st cpcdd pz s dl pt A11 l pcp l slp l trs s c1 1d ss j1us ct s q pr d ps s dpt prcs dvss. l ét csstt cjr sccó fl t c c sg cps j 3 s c clrt vsl sgut ct (j. 3)
1
Mo, Snn n l n
3
K 0
E!e1ens co nstut is le a úsia
Per el tea lega antes, por así decro, a espadas de cadena! pasaje e fago de los copases 20 y 2, y o ace en impa @ente anticipación a s segndo compás en e moeno en e ·: e se conpleta la cadenca El so rec1rso v1eve a aparece �l comienzo y a ina de desarrolo e este movieno. La tran 6ción, que se deslza con deicadeza por el eio otívco y deae con Savidad )dica igeraene a cadencia
6
12 El msn0 étodo consisene en nserar a recapilacón en Jad de a cadencia aparece en la corresponene j1nt1ra en e moviieno de a Segitnda S1fonía e Bras a pieza se iwicia con n notvo en e bajo (Ej 329, c>pás 1), qe aparece
hs, Sgund Snoní
6
t�n idéntica rna en el bajo drane la peqeña retranscón qe
1 nte cede a sgno de re petición (E j 3 3 O , c o n p á s 8): 19
0
21
2
Antes esperaríamos q1e la ranscón uviese gar de n sigene
En la retransición inal sin enbargo, al fina de esarroo (E
17
�3) ese prier copás parece haber desap1recido:
18
8
18
rm
Elemet c de l sc
A ees a onrain de final riniio leada a efeo en jntas aaree redida al so instante de onato El j 332 na sesin de estas gaes niones sealadas on s eeo onsto roso +os), estra Ejs 32332 ienen en oún el iniio de adeantar
331.
ó
6
j
a sein (o n tea) a n no anterior a eserado, jgán as on a sensain de soresa En los Ejs 32 a 33, la de na sein nea está nseada en na adena en aha, oo estra el dagraa sigente 333a) En 332, las eiones ongas oinden de nanera tangen(or ed de adenias engaosas) oo en el diagraa a) Prmra scc caci ca
sin eargo no lo a heho Totalente esondido en n aaenteente insgnfiante oz ineedia a del re ro n oases 8), está nserado, nrsad en a e trta de las das aronas adeniales, sgriendo ediat los alores eendidos de ss res noas el " rardand exend do. ¡Qé enanadora adae stilea! Menos olto aaree ese diseo en e E 33 si ien al n es enos delioso
Bs C .
A
Sg ccó
)
º
Prtnea secció •,
Sg scci
_
A a de lo qe sige sarenos étdos de nir seio nediane na esee de roedento nerso. El otio de la soresa es ssido aora or e de a ea a sen qe sede es adeaaene initada a aaidadsaente anniada foalente aoodada seons son odeadas as sodadas edane el e
\
Element cont itutv de a úsia
For1na
pleo de tea de la segda secció (o pare del iso) ante de su etada popiaete dicha e ua espece de sae agadable veícuo qe coduce hacia la seguda secció Co ecueca eso es evado a cabo po sec1ecias e ascede desde abao o desciede desde lo alto asa el l de popio ema toducdo Moz, fní Jú, dl
34.
4
5
6
su esol1có at1al Los compases 7 elia te as seccioes atei y poseio maeiedo e pso ítmico de u odo ateao y abadoádolo po competo e e copás , dejao as al desc1bieto as amoas del motio Los o pases y 22 acúa a modo de pvote ee e abadoo de las secuecias y a etada de a eexposici E el sg1iete eemplo este pote es epesealo po os compases 8 y de a etascó El pasaje qe pesea teji do alamete aísico y ico desde el po de vsta del coap1to está p lo dems cos1do seg el so pcipo. Bhs Cuart p.
5 n 2
335 p
• •
.
2
8
i 4r
!
ª"� -- ··
1
23
17
24
27
El ejemplo ateio 4) uesta esta idea e s foa simpe os compases cosa de tes secuencias caa de as c1aes pesea u acoe de séptima de omate C)D ,
Ic1so e la escitua 1gada, e la cual las apaicioes o epaadas dl tema pedoma debilo a q1e de este nodo se ealza Sl pasticidad os iteudios acoge a veces el tema me iate sececias que aicpa e icipiete motivo Ej 6
' y 8)
9
F
o cu ca
B T F
33
in l xscin
Rpsicn
A1nq1e pae el caácte en y agaable se basa aqí n el hech e q1e se ns cnca cn sava d g a n tea ya failia eb a anees paes e as espectivas cpsicnes (hablans e "eexpsicón tabién se ns pe cnJc cn n ens aga haa dlan en iec cin a n nuev tea Ete tena sge e 1n v qe petenece a la tasición en sí Así p eep, e segn tea e na snaa puee se peig1a
Mz, Siní nQ 38
K 4
Una alla a ne cain ente las secencas las caencas pas es la qe apaece epeaa en tasici c las e ls eepls 339 y 34b
33
Bov S p 10 °
sgno cón >
Ecón
Nzart, Curteto
K .
4
Descnces s el cpst había cnceb peviaente e seg1n ea (j. 34) y tataba e intuci eiante
Elemno nstiuv la úsca
Frma
una adaptación tospctva, o s n alidad po l contario l pquño foo al mbllc n s tipl ptición lo acords cadncials prcdnts nspó y oiginó tma Tampoco nos ata sta spclación. En calqi caso a stá, vvo y dlicioso, y n cualqi caso tnmos a inddab impsión d q hmoso tma sí srgó dl pqo y snclo aabsco D modo smilar, sgndo ma d la pmra Sonaa paa pano d Btovn (Ej 342, compá 3) randa la continudad dl antrio punt" Beehoven, Sonat op. ' nº 1
con ncanto aadido a vínculos inroduorio, como las tansicons na ansicón d st tipo, a difnca d os Es 339-34, no psagiaía l popo cominzo d un a sino su inmdiata contn1ación por mpo sgundo compás Vaos st método aplcado a a tansción d a msa sona ta bthovniana:
342.
P
--
1
(egundo tema)
13
Un xamn más dnido d st pasa a modo d pnt revla que stá ogánicamn gado a las seccione contiga po ambos extremo. Ps no sólo psagia l nuvo tma al con clui popio pasaj (compass 812), sino q sg hilando l final dl pmr tma (compás 2) mplando n stio mtaiJ l pquño motivo como vhíco d la siguint modació (compass 3 4 5, y 6). st modo pudn oginars conxions d cualqi t po mdant l pocdmno d sgir hlando la anrior idea msical, a tima ramifcación d na fas qu trmna s natua qu n casos así inicio d la fas como totada (coo compás 1 n l E 342 sa abandonado y proc d moldado s cn n l limo motivo (compass 36) l mismo pocdimnto d omtir pim moivo y mpa ncamnt l sgundo pd apicas d mana favorab Y 19
.
·
Aquí el motivo está aún más abeviado que en el pasaje de puente del Ej. 342: en eaidad está cas reducido a na g1a de noas de adono. Al omiti e pime compás de la ecapitulacón (E. 343 compás 9), el pequeño motvo emite al segundo com pás (10). Obsérvse asimismo có1no la altua de la peqea gua en el propio tema (compás 0) es aneiomente evitada con el fin de esear s1 peno efeco para el compás 10 , mientas que a línea superio de a cadena (compases 4, 6 y 8) se apoxi ma gadualment e a esa nota final mediante secuencas descendentes en movimient o conjuno. D modo simila n l j 344 moivo dl bajo dl do compás dl tma compás 6 n l jmpo) dsmpña papl pincipa nt los motvos qu, ntlaados d modo contapntístico, consttyn la antio tansición (compass 1 2, 3 y 4):
193
Eeetos constitutvs de l músca
For
Moar, Sifoní n sol eo (K. 550) and
= dolc
14 3
5
se.
' Recpu
17
9 8
8
E siguiene eemplo presenta de manera arquetípica diversos modos de unr y modear que hemos ratado anteriornene
22 2
35
Bhms Sguna Sinfoí
Agreto grazioso ,
.
sh.
5
1
9
194
l movmieno se inicia con una frase de ocho compases que a la manea radiciona concye en la dominante Incso el caráter de retado de los dos aordes de opás 8 os resul a mliar debido a s1s nnuerabes apariciones en la música clás ca l copás 9 epe la órmla si bien de nanera specia y azarosa Sn embargo a idea de seguir hilando e pequeño moivo de la voz superior se consoida de manera gradual en os compases 9 incrementando cada vez la fuera popusora de motivo mediante una interpretacón armónca camiane Ahora la chispa apagada del compás 8, grad1almente avivada durane los compses 9 y 0 surge de nuevo en orma de llama. l compás aca como pvote entre o viejo y lo nuevo Los compa ses 8 se corresponden con el pasae de puente de a Sonata de Beethoven (j. 342 compases 2) por cuanto el puene es á tamé aquí conectado orgáncamente en ambos extremos a las seccoes vecinas salvo que la ntegración es más concsa Y 195
•
CAPÍTO XI
La ncia formativa del mnto •
•
Los diversos méodos empeados a la hora de r tede a p1 lir y alisar los ordes de as seccioes cotiguas Tede a ocular las costras abiertas q1e surge e a rdietaria oservacia de as fórmlas es1cturaes covecioaes ero lo pricipal es e cotribye a u jo iitempido, a mimnto cotiuo y que impide el debitameto y el estacaeto l estacamieto es e peor eemigo de a forma y puesto que la for for y a ispracó esá a ítimamete relacoadas etre sí ie podemos afirmar que el estacamieto es e peor eemigo de a ispiracó Si a spiració m1ere a forma está codeada a orr co ella Lo q1e atiee vvas a amas es udaetamete e movimieno. E movimeo es muco ás que u rasgo vda de vida: e readad es "la esencia misma de la vda Resuta elzmee acerado que as eguas gesa racesa y española lame movimeto" a a de las dvisoes competas de la soata o de la snfoía De modo acóico, el producto es ietificado o su raíz más esecial L egua italiaa tambié is(1a esta ida a lamar tempo a cada a de estas seccioes Pero ese movieo coi0 poco ee qe ver co la aidad del oviieto de as semicorceas q1e oos e fácies composcioes a odo de peeuum mobile, lleas de secueca secuecass uecas u oras tetativas de riva pit1ra soora a uidez de la peza m1sica aoco tiee ada qe ver co la veocidad Pede pa o recer ato e el más eto de los tempi coo e e más ráp rápo iusracó odéica e ese Coo 1jo ier1pdo qero ciar el scherzo de a msica de Medelsso para El seño de na noche de veano e más agfico scherzo le estra lterat1ra 201
m coi d
ú
Fr
ca p e cna ecams cm n ema sencl, cns cn na esca e peís egaes Una ase e ch cmpases se epe caamene en ca casnes ane la expscón y e msm ne e veces anspesa a a naa gna e ol mno en a eexpscó e a1í as ch "epeces:
a1 nfna en n
3
4
3
K 8
8
1
2
4
6
3
1
7
19
25
20
2
2
2
2
8
¿Cál es 'el ema? Caa n e as ch fases pía se y caea pía se na vaane e caea. paenemene gaes paa e yene as ellas sn cnsea le y ecsamene feenes ncls en s cmpases e as cnecan en las anscnes. Cn a cana e nevas eas pee sg esancamen algn
2
nto conio d a íica
Motivo
tema
S pms s mpss y 23 Ej 34, vms j ps 23 v lg sp j mpás p u susuy smp p l r p su v o onio s fg j p m l mps sp mpl 34, p ms s ys ss n pm s, qu fg s m s p ss sgus s p ms s pu, s v mu más u u ps l m l FORA M v mvm m l g y sms mv El pñ mv mps 23 Ej 34), sg u mg l mps 24 y s sm mp m u m Sug s mpss 2 y 2 mg uv s pss 2 y 2 m u v y v u m u u su vz m s sumg vz s mpss 2 y 2 s pu s v uncional Aqu u v y s fu m u urza propulora. Ng v s s pqñ sgf ñ fv s su y v m s pp sp m qu vs s m fs. g mv s sufm sgf m para ser descatao p ello Cuqu m us ps s p v s mv y m m y u j u mps mg y sumgs vm, y vm py y sg Av m s vv y m u y m Vv p y m s mg mmfss: m, pm ps s s p , s spu s s s p y y x; pus y , u y sm, y v, pu y lus p m y u mv la nia ia ia y hz mg m: l sm s ms mu
puño oio coni n arza oora n R E l Ej 34 l m s u sgf g (ps s s x Ejs 3233) Exms pm s pp s mvm, s pm y psj s, s sgu E 34
9
26
2
Ele1etos ctutiv
Fornza
de a ú
P
0
85
�
·
6 •
J1
4
1
4
4
5
49
r
�-
4
4
45
-
8
7
71
52
p áo/ce .
C.
>
8
54
59 60
208
3
82
A oír el omienzo de ese moviiento n1esta aencón reae en las serenas y majes1osas íneas de as trompas y a adera opases 2 y 20), que haen q1e e peqeño motvo introdutoro de a 1era baa (opás 1) parea a1n ás insgnficane Grad1amente adquere peso po nedo de as epeiioes (onpases 5, 9 13 asa qe s nsoda su pape fnonal en el oganiso, aunq1e l oyene absorido po o qe tee gar en las voes s1peroes e verdadero tea" siga sn se apenas onsiente de su exstenia. 209
Fora
lez civo a úsa
Nvn iv r n n l n n n l ur 60 ; n s n ión rr i uí n r rg 6 rlón n i i n g u h y v ión n 6 rn l l rinin rn, n li g, in ui l rgnri ñ un iv. An , u nn l , ñ rgnr u l iv n Y rn i nn, n u nin v n vn l nun y rn u ni n l
J nr v, rn, rn, innnl y nnin rin uni y nn r n j 49 vi un ión un h l nin, ni i n i n l rl nruión xn n i y gun, l ini únin niil ) Sgu l v r u ivr nn gn h in ¿N ri g? V r Cun l iv inl n 9 vn ñ l u r rnn é ig gi n n vz inr. N hy n n il r inr ñn róni v x u l ig rvl ir ón. rón n l 6 n l r gir v inri, y nvn n l 6 n rgi riginl A lur ri l rón l rní r, n l rn ñin n n inr v. E nió n n l 6667 n u l v, ni l rini, zn rr rión i n ni iguin 6) l n i ury l innn v. A lg l , l ir niv i x u iu, n l lir unón rul n n l gn \ n ) u rn l ión rr iv n l i n u gun rg iunn l vulv r á ni ni vi n 6. Cn gun nión r gun ) rir v inivn nn y ii r l gun, u ñ l gun un i y r n l ur l niin r Ejlii v nii l lr ión, l y l h vi h hr, n l l i xin nr l u r rl nruiv ri nuión n rrn rl
b
15
O
ppcspcsz-
€J
Eemntos ontuvo d la úic
For1na
no sino una fba rgá·ca viv. Est opueso de os 1oi vos nependentes uno de oo y de los dos tes ane l pmer otvo es íntnamene vinlo a pimer te y segndo motivo está vagaente asoiado a segndo t Estos dos noivos se relevan ente sí en e 1so del proso onstivo Sin emago ese reevo no se podLe meian yxtaposón sno mediante soapamieno y un gad1 fn do. Somos plenmene onsientes e aqellos eas yo s go isintvo es s proninenia y non1enala y y fión, aretónia y psiológamene, es a e tu oo hios desaados dento de a omposiión Sóo somos onsientes en pate e os ovos, 1ya cra terísia es la dseión y ya inesiae fnión es la onsri enar mantene vivo pomove e ip1sa; oo elo al seiio de l exigena atsta pem y ue s nsmo empo a máxima benefaoa atísia: la FORA
rse.
El motivo temático
Del mismo modo en qe n aeoio pede desgajase e un erpo eleste y segi grando po 1n tempo on Sl pop eneg amién pede na pau de n sólido ea prrse de éste y omo motvo seg1i grando en la óita de e qe lo genedo (. 3) Mzrt1 Cto cuerd K. 465
f
8
Vla
f Vi �
24
No es el reurso contapnístico o q1e consiuye vi1d de la mitacón" que omos en e compás 2 y más ade en el copás 4, sin o su unción forativa fácilente obsevabe en ompases sgentes 5
Fma
tos cstittis de a 1úsia
(t d sgndo
( )
}
(Aún desarroo) Sige a la rapt1acón
maa
y
uv a
e
Sóo d uar a lo oo 1a aació rtica dae l peo d tilo (Ej 7
rsicó
366. etc
361· dsar
ª
V1e e
.
E
(? )
·
(2, entro y medio)
e e
(E dal nna d m md n a naliad d dan 40 ma)
E hho d liiar l aral oto a la o iia a coo a r1tat auca d 1a fia txt1ra otat
2
29
Elee ouios de l úic
enree hce qe ese po de coposcón prec cs �tmo e su secle s lo coprmos co e su · Mor o rms ¿Es eso 1n deeco o rud S dud s coss cos es ce s eo s se ere es1dr e c o _ or e mrcurse con Mo
CAPÍTLO
II
Principio y Despé de rr prncplmene uellos elemenos e porn esc1 1de l m1sc en su tanscus pemíenos hor exmnr el nco el n de u composcón Un ncón puede ncrse meas n es o be crer prmero ófer enerl que presee l uccó l époc s1có ec; mén ce emper un nroduccó próoo o preco dsncdo obeo De déc mer u nrrcó muscl pree derees pos de comeos que se corespoden poxmdmee con lo pos qe cbos de descrr os . 87 n erd meas n es.
y
R m "AuhWg Elón)
R.
Dj
Cpygh C F. eers eproducdo con uocón de Mr. Wer Hchsen pr C F eers
r
le1 onsttv � a músa
Co m tt
R tu, Elcabaer de l
o
vees adqría un aráter de vaga provsaón ncándose desde la lejanía Ej. 374), o coo una neblina que se ora, se dispa grad1almente y por fn da paso al bo a la 1z oo en el famoso C1aeto de las dsonancas" de Mozart (Ej A
) .
educd azaón de s ppts dl oght sey Hawkes n, 668 f Aene uev Yk
go
tt
Bv, Oba
. a, S/01é
o
gi
pdd atzcó de ls ppts dl ht ls sey Haes, nc, 668 t Aenue uev Yk
n2 3
at Catt K.
4
Bthon Ob d
3g viv
g¡ ogh 896 G c
, lán
l épo de pogeo de estr s ls los op stoes gst de r gr or espeete fo o todu e mp leto st trod e po lo gee exposó opeee dsd espírtu ge 1steo ees od l pre pp ede· u preprcó otí dret ( .
y
y
Elemen c de l mús
y
Ete do de coezar ca ciea icertidubre coiere al iicio, po aí decirlo, 1a obicuidad ue ha de er enderezada El enderezaieto e ogra al acazare la aoía ónica cp 6 a1n cop 8. .n ete 0eo ce (j a la incetidubre e da pao a la eac1o de aac1on te tipo de coiezo tiene u carcter paicularete ronico No coozco ingna pieza de Bac de u época qe coiece de otro odo que co la tríada tóca o e° obra de a ua ola voz, co i e de ua ica voz, a nacon 1na aro1a to1ca La incetidube de la oblicuidad arónica puede er dilaada de aea coideable. la cación de Schua Mondnact Ej. dede ego, la tríada tóica apaece e l cop 0; in ebago iacentuada oetida al papel de eñala e iicio de la poderoa eicadencia doiante (co carece de peo tracedecia propia Hata el cop p 59 o lega la voz a la tóica, u hogar (dice el exo a lge ie nach Hau coo i volaa haca u hga. n e bargo tod e eecto tóico e an eludido por la reacc1on e _ 1ento Solo bao po la egañoa aronización del acopana do copae tarde, en la parte uee de cpa 6 llega la airació e epoo larga1ee añorado, uto a tiepo, pcicaente cando la cación eera ha eriado.
yy
377,
Beethoven iició u do priera ioía co introduccio e leta o eno al eilo radicioal Si ebag), 1a itroducció de ete tipo no era apa para a oba con el ep iu la actitud revolcionaia de a Tercera Snfnía pue iz ete epíritu e vea iiizado que poteciado Po ora parte, preea el pier ea de u odo diecto aniieto reltaría igualete iatiacoio p1e e tea, con toda grandeza carece de la inteidad draica que eige el ipo meas n re e evo Beethoven optó por cotar el udo gor diano recrrdo al p1ro piitivio, de nevo ete prii vio volvió a deorar u eiz ipiración a itroducción ra dicioa e educida a do ipe ogonazo de la ríada óica ue iaugua el oviiento u alvae perecució Ej
y
y
y
y
3)
Ar brí
Beehen Trra ifní
37
y
3, y
y
y
R. ha Mondnach
3
cozo "dede lejo, coo en el j o e lia a la iroducció ipoviatoria ditanciada de ua pieza io que tabién puede inaugar e propio tea pricipal
y
•
37)
Bv naa p. º 3
Piano
Es
war,
' _ Hi
5
i
Fr1a
Eo tiuiv d úic (3)
d
gekü,
d
im Bü
de
e
W d
o
w
die
v ih
schimme
m1
•
.
gg
Lu
de fel ,
dí
aust
e F g
span
De
o d
i
e
Lan
•
() Ah
ren
wog
es
te acht,
uh-e
f
si
nach
Hus.
_
226
22
Ement cnsiuvos l a rúa
Forma
se smea piadaete e a arraó si ás preáls. esta lase de e se respdera ua lase de ial ialmee súit si preámuls a arraió que llea hasta la misa alaa mpás sid fial y que de imediat esa p mple si desperdiiar ua palaa ás. Si eistiera u téi diis x bus, éste sera el appiad Aq hay s ats ejempls 7985):
(61)
Mort, Snfoní K 543 ltmo ovn
Esperas que el letr peia la treeda iflueia de es e d de epresió e la FOR de a psiió el d de epresó es el me distate y la leada laramee pserada y a FORA es la ealizaió material de la iae espa tra defiió de FOA si se prefiere. El ejempl ás ass de ese tip se peseta e e per vmiet de la Fantasía p 7 de Sha. La peza tripartita epiea ua aa lia y aaa e fial de su priea seó pás 28 si aer lead siquea a a rada óia tiúa s esae vaje p adades atferas ateriaes e tiu ami siepr s refereia aua a a tadad priipa. Hasa el pás 08 tree pases aes del fial de la peza se auia la "lleada que se etiede a l ar de ests úlis tee pases el eps fia es etrasad aú pr dilaies ada ve ás iisivas qe llea hasta el mism a. El aplsi a de la pieza pda mpararse el vue s esaas reazad p Lide de Nueva Yrk a Pas e 927 el ra ar qe dese a estella fa pr tda a óveda eleste
Moz, Crto K. 464 (Úo oiio
380.
(aqu aparc n l sgdo vion
Mrt, Ceo K 465 (tmo 1ovüinto)
381
82
.
•
•
Bahm, Qntto on iano o. 4 (Últmo movmento •
•
El fal de ua pieza musa tamié puede �ra rass similares a s que ems traad e relaió el i Aterirete halas de mdias in s e e straa s Es 6872; etedas p él u iez e 8
(Piano)
f
9
Forma
Eenezts coi uvs de la 1úsa
383
Beehoe Soaa o 109 , Uio moeno)
Adaio
p C•c
rl.
.-·
-
386
•
,._
.
34
Bah
C.
�-
·�
. -
9.. _
.
B. T () Fua º 2
(ea
.
.
5.
Bach, C B . Fuga 16
(e1a aqí aparee e la voz teo
E la ayoría de os casos (Es. 379 38 383385) el matera temáco es empleado hasta el 1ltmo conpás o sondo. En ag nos asos el ema tene el tempo juso para llegar al útmo acore (Ejs. 379 38 384 38) En oros, e tea o movo lega nclso arde y su exremo se proonga an más allá de acorde fna (Ejs 38 y 382. En esos fnales la composcón realmene reboa de substanca, tano que a partr de a últma frase se p dra econstrr el tema Certament resutara dfícl reonsrur cuaquer tpo le subsanca temátca a partr de una "frase fnal como a sguiete que puede lusrar por contrase a dea anteror (E 36): 230
-
23
Eemn nu de m
F
E t pud jta: aunqu s tat sin uda d n n tast ¿p qu ha d apias d mana tan nsa atfia s1pfua n sa hms d di qu st mp n ha si mpust d mana tiia. s una a ia d hh, pn a a nás famsa as sinfnas ásias. Aq p mitisn tan né n muhs ts ass s n n una pta psada. Ds ug sts 4 mpass s úti ms a Qunta nía d Bthn, inn pids p ts muhs mpass ants P ninguna a mnt p a ha nid sta puia aa qu nd a i t a uaqu i a gis dsfi tiufa d un h. s a a a hisa atua d un it qu pmatua mnt stmi p a nétia aamaión d hipntiza pi, n pud ntn a su éxasis hz una ápida nia a a masa nquia ió a da ma ta n tip jus assta ua gada iis t gp fna. i s js. 37382 psntan un ip aa nu són j 386 musta ntai d s tp fina tp ada ampia n su fma pmita paa p f hipnói una smsuaa ptión. Otas gan s más majstusas iustains ina tada apan n s js. 3873
M d
á
dg
Ba ocata para ógan
n
dg
r
Bc,
C T I, P 2
Frm
Elemento cntitutiv de la músia
ah, C T Fuga 1
389
os finaes de estos eempos en compaación con os Es 379382, ya no son pecipitados No son pocamados mediante una achacona epetición de a tónica; po e contaio, e alivio qe a a amona fina e tónca apaece ahora reseado a úti mo sonido Antes de eso, as amonía vanzan a tientas en a mificaciones que se extienden como o haía n enome deta Como as aguas de deta que uchan po abrirse camino en a 1 tma fase de su via as amonías siguen a iesisibe amada e a gan made oceánica as sepaánose unas e otas en su agónica y esespeada búsqueda_, piden se aceptaas· y son la madas y acogidas po a Made Tónica. Este efecto se ve patcuamente eaado si a tónica es pan ada n e bajo muo anes e fna y s proonga desde enton ces hasta a concusión como nota peda" tae as estantes vo ces como un imán hasta abaaas y absobeas en a tíada tóica Ejs. 388390 Esta tada fina tiene e efecto de una inexo abe consumación e� Destno y a mismo tiempo de a anhea da pa y consoación E siguiente· poema e Goethe puede sei de anaogía in gística ·
·
Wandees achie
390.
ach, C B. .
T· 1, Prludi 8
De du von dem Himme bist es eid und chmeen stiest, Den, e oppet een ist, Doppet mit Equickung füest, ch ich bin des Teibens müe! Was so a de Schme und Lust? Süss Fiede Komm ach komm in meine Bust
Cancin not1na e cminane ú que viene de cieo Qe cama toda aficción y doo
24
35
Fotnia
Elemnos constitutivs de la rúsia
Que a dobemente atibado coazón Dos veces das t básamo, ¡Ay qé hastío e de m afán! ¿aa qé e doo e pace? Duce pa Ven ven a mi peco ya! ¿Acaso no se asemeja e t de pime veso que mantiene a tónica" hasa e mo veso a na peda de tónca No se oesponde e paéntesis de as neas 5 y 6, en su competo ae Jamen con as voces amónicamene sepaadas qe se oyen po enca e pnto de peda? Y os dos vesos fnaes qe consuman a nvocación de "ni anicipado en a tada fina ·no � nsman tambi a amada de a tónica incamente po es ta. E ncuso esptuamente abando no sgee na taa na (especiamente en e Ej 390) de modo anáogo a aaccón de gan Conseo a Pa?
de nuesta eección. Si aceptamos iteamente e povebio a consideación de todas las ccunsancias puede condci a una opción opuesa o a una opción nten1edia. o msmo puede decse s el povebo se toma en e sentido figuado Debeíanos conoce os caminos paa pode ensayalos y lega en tio émino a una eección Sige sendo n eco ampia mente desconocido a cantidad de esboos desechados po os maestros anes de lega a una expesión que paece natua e in cuestonable paa e oyente ingenuo En caqie eato épico damáco o mscal oda paaba o nota debeía se como un sodado que macha haca e nco y común objetivo fina: la conquta de lo material E modo en e e asta hace de cada fase de su eato un sodado qe si ve paa despegalo sstenta su estcta y su desaolo cons ti a tama y a contaama disibu as ces y as sombas apunta incesantemente a cmax y diigise gaduamente acia é; en oas paabas el modo en qe caqe agmento esá impegnado de su misión ante e todo constituye este delicado y tan impescindibe objetivo que lamamos FOR.
Lo qe hemos dcho y mosado aqu aceca de a foma no aspa ni muco menos a se una eoa exastva. En eaidad se ata de na pae mnima quizá nfniesma Aunque os e epos epeados paa a demostacón hayan . _ sdo eegdos pncpamente ente a iteata msica cásca po foma: sa pate de la concienca msca genea y se po e o mas facmene accesbe y ocaizabe os princios formatvo cuyo funcionamento hen1os pesentado no están atados a ningn estio época o engaje msica conceos Incso aunque la tonaidad y a música escita en a ea ona estén eaco nadas po eempo en a eación de ensión y ataccón ente os g� dos secndaios y a ónica aqeo qe se peende aa . es e nvaabe efecto, no os 1edio que son intecambiabes y de hecho camban Quzá hayan1os eaado agna afmacón cya afimacón opesta peda se gaente ceta. Ese hecho no ace menos v ido n menos deseabe e conocimieno y a apicacón de nngna de la dos. Anque todos os caminos even a Roma no deja de se beno conoceos odos y seg siendo dueño
!
;
�
236
237
CG DE LS COMPOSICIONS DE ERNST TOCH
Las sigites páginas cost1ye u lsado reieemee isado, lo ás ompeto posble de la msa de rns o, co n dicacones de as obras pJicadas dsponibles atuamente, obras per ddas y obras e puede ser examadas e an1sros ti otra ora e el rchvo de rnst o Las edoriales represetadas so: B Schot's She, Maguia (abrev ada aqu coo "Sco) Belwi-Mlls Pblishig Corporaio, Neva York y Ber Assocae sc blislers a seció de G. Scirmer Ic Nueva Yor (represeate europeo Boe & Boc Berlín. MCA Msi (Leeds) ueva Yor Archvo de Ernst Toch está bicado e a Bibloeca Msa de a Uiversidad de Caiforia, Los Agees Como cetro de vestigaió para esdios sobre Toc, el Arhivo icuye auscrios, papeles, gra bacoes y a oleción opleta ato de su músa pbiada omo o p1biada A reoplr el presee aáogo se a echo mo so de la ista crooógc deiiva y de catáogo emáto de las obras de Toh cdas e conerenia de Dr Cares ohso 1973 para l Uversidad de Caforia, Los Angees, bajo el tíuo de he Unpublihed Muic of Er1t Tch. Para a músa de peas a sdo cosao el lbro de Clfford MCary, Flm Cmpes inAmea (Da Capo, Neva Yor 12).
CONTNIO
Págia ,
Opera . . .
.
.
.
.
.
.
. .
Obras orqetaes. Obras para orqesta de veo . Obras para strumento soista y orquesta . Obras para soisa voa coro y orqesta
39
. .
.
.
.
.
.
. . . . . .
. .
.
. .
. . .
.
240 241
244 244 245
Es v d a 1úca
C'ág le
bras cols . . brs pr sos oc stumtos . Músc d cmara pa stumtos d t . Músc d cmr pr pao curd urttos d crda olos dúos y tríos pr cuda . . Músc pr po dos mos . . Músca p pao a cuaro maos Arglos oq1stcos . Músc d acompñmto pa obas scécs Músca d acopñmto pr obrs dofcas Parttuas pa plículs . .
y
y
246 247 248 248 249 250 251 25 254 255 256 256
Óperas Die Prinzessin auf der Erbse (a pina y l gisant) op.
43 92) to d hdas muscl cto tto sg H.
Adrs por Bo Pub por chott partus ocs lm y gs) * obrt1ra s pub por sprdo por chot como Vpil z eine Mhn [brt1r d u cuto d hadas. Egon und Emilie (Edga Eilia), op. 46 928) Kein Failindaa ingún daa failia) tto d hrsa Morgst Pub. por chott pa1s ocs m y gs)
Der cher
(
bani) op 93) Opea-cpcho en tres acos; exto de Ferdnnd on. Pub por chott * a obrtua ambé st pub po sparado The Last Tale (El último cuento),
op 88 ( 1 962) [un óper sobe chhrad Oper en n cto texto de Melcho Lengye, taduccó ingles de Cone engye P1b. po BewnMs (priur vocal conjunt en emá y en nglés)
4
L nc d
Obras orquestales Scherzo op Arco
904)
Kammersymphonie F-Dur Sinnía paa áaa n fa a) 906 paa 0 st1os momo; : mm sb
zum Gz suért sp por todo); o Mo Archo
Phanastiche Nachtmusik (nata .ntátia), op
2 (920
Acho
ünf Stücke ür Kaerorchester (Cin piea paa eta de
áaa) op 33 1924) gsm o) 2 Rhg calmo) 3 to Hfg gw llg oto ol1taroso) 5 Algro ssa Pub por cho Narziss (Nai) 92?) Bllt Prddo Gewitter Tenta) ¿92 \ Bll Prddo Komdie r Orchester in einem Satz (Cdia paa qta n vi1iet) op 2 92) Pub, po chott � Vorspiel einem Mrchen (Oba paa n ent de hada), a D Pzss a1f d bs Bunte Suite ite ltl op 48 928 Maschmo Momo mcha 2. tmo 3 Adago s psso 4 Marot-T Dza d moas). 5 Ga Passacga scal glt) 6 aussl us). Pub por co � Der cher; Kleine Ouvertüre der Oper ae ach Kleine heter-Suite (Peqeña it paa teat), op 54 93) 1rt brtu 2 chchr rbug Tdo glto 3. Ta Dz. ctstck ocro) 5 Pub por cot Tragische Musik Múia tágia) 93 Pddo Big Ben; Variationen über Westminster-Gel (aae be la apaada de etite), op 62 935 Pub por Assocd M1sc Pblss Pinocchio; A Merr Overure Una ba ale) 935) Pb o Assocatd M1sc Pubss
4
Element constitutivos de l múi
Catálog de la osiines de nrt Th
Musia Short Story stoa musical corta) 1936) Perdido Ohis Suite (Suite orqudea!) 936) Perddo "The Id.e Strole Suite (Suite del "paseante ocioso') (1 938) l . Starting Of (Salida) 2 Gossamer (Hilos de telaraña) 3. Dista nt Memoies (Memorias dsantes). 4. Sriding Onward (Alejándose hac a adelante) 5 Lingering Thoughts (Pensamentos insistentes). 6. Joyou s Return (Gozoso reorno Archivo The Covenant (Elpacto) 945) Existe na grabacón fonográca peo la patitra se ha pedido; es fue n movmento de la Suite Génesis en seis movimentos conceida por Nathaniel Shikre de Victor Recordng Co; los oos composios impicados ueron Schnberg Stravinsky Milhad, Castenovo-Tedesco y el propo Shilke Archivo Hyperion; A Dramatic Prelude for Orchestra (Dramático preludio para orquesta), op. 7 (947) Partitra de esdo p por MCA Msic (Leeds). Dedication (Dedicación) (1 948 Para careto de cerda orqesta de cerda; na breve marcha npcia Pub por Belwin-Mis Sinfonía n 1 op 72 949/950) Para gran orquesta 1 Molto tranqilo 2 Alegro moto 3. Adagio 4. Allego n on troppo Parttra d e estudio pb por Schott Sinfonía nº 2 op. 73 (1953) Dedicada a Albert Schweitzer. l . Allegro fanatic 2. Scherzo 3 Adagio. 4 Allegro Partit1ra de esudio pb por Associated Msic Pblishers Nouno (Nocturno), op 7 (1953) Encargado por la Orqesta Sinfónica de Loisville Patitura de estudio pub por Belwin-Mills Pelude and Fugue fo Stig Ochestra (Preludio y fuga para orquesta d cuerda) (1953) Transcito libremente de a Sonatapara solo de violín n 3 en do mayo · de ]. S. Bach . Pub por Bewin-Mills. Cicus Ovee (Obeura Circo) 954) Pub por Belw-Mills Snfonía nº 3 op 75 94/1955) Q
242
ncargada por e Comisión para el ricenenario Judío mercano de Chicago; Preio Puitzer 956 Moto adago Agtato Tempo primo 2 Andane ranq1io 3 Aegro ipeoso Partit1ra de etudio pub por Bewin-Mills. Pete Pan; Faiy Tale fo Ochesta i Three Parts (Cuento mágico para orquesta e trespartes) op 76 956) ncargado por la undación Koussevitsky 1 egro giooso 2 Alegetto grazoso 3. Alegro vivo Partitura de estudio pub. por Schott. Sinfonía n 4 op. 80 (957) Encargada pr a Asociación de Mujeres de la Orqesta Sinfónica de Minneapols Dedicada a Miam MacDowell Molto dolce Molto ranquilo - Moto eguamente 2 Lively (con brío 3. Mot grave Partitura de estudio pub. por Belwin-Mills Thee Pieces fo D's Ochesta Tres pizs para la orquesta del Doctor), op 82 Short Sto (Histoa cota) 960) 2 nermezzo 960) 3 pogue 96) Pub. por Bewin-Mills Jephta; Rhapsodic Poem efté; poema rapsódico ( Sfonía nº 5) op 8 196/962) Dedicada a ion Feuchtwanger En u n movimiento Partitura de esudio pub. por BelwinMils Three Panto mes fo Ochesa (res pantomimas para orquesta) 96/964) l . Puppet Shw Teatro de títeres op. 92 2 Capricci, p 9 3 The namured Harlequin arlequín enamorado op. 94 · Pub por Bewin-Mills. Sfonía n 6 op. 93 963) l . Alegro comodo. 2. Molto grazioso e eggiero 3. Allegro eneg1co Paritura de estudio pub por Bewi-Mils Snfonía n 7 op 95 964) l . Molto lent - Aegro moderato. 2 Allegro giocoso 3 Alegro soluto Parttura de estudio pub. por Bewin -Mils Sinfoniea o Stng Ochesta (Pequeña sinfon ía para orquesta de cue op 96 964) 1 . Alegro mderato 2. ndante ca ntabie. 3. Aegro gocoso. Partitura de estudio pub por BewinMills =
·
.
4
Cágo de opoione e Enrt Toch
Emento cottutvo de la 1úsc
riaions on h Swabian Fo Song Vaacioe obre la cació ppuar de Suabia Muss i dnn zum Sdl hinaus ópea póst ma. Pb p ewnMls
Allego 2 eba az) 3 . Aagi ycls aiablis Vesón paa s pins pb p c. Variations on Mozar's "Unser dummr b mein Vaiacione obre la ieza de Moza) 93 4, tansci libemene pa uesa y pian cncetante Pb p elwin-Mls
Obras paa orqusa de vinto
Spil fr Blasorchster (Die1inetopara oqeta de viezto p 9 92 etüe bet1a) 2. Iyll l). 3 uf u). Pb ctt Klangtm Ouüre (Obe1ra para plícla so nra) (aprox 1929) Pt1e�e se !ª sm� que Miziatur Ouveüre; si no es así, pedida . Zw1 kultsch Stck Dospiezas cultas) 1932) Peia Miniatur Ouvrüre Obertura miniatura (932 Pb p As V iva Scl1t) Sonitta for Wind Orchstra (Peqeña si1foía par a orqesta d veto, p 97 1964 1 . (Sn �ndccón de temp). 2 Andante eble; Lfe Wihut a Dg" _ (Vda sn pe) 3. Sn ndcacón de tep Tank Gdness He Baks Agan (Gacas a Ds 1ee a aa) ata e es pb p elwin-Ms
Obras para solita voca, coro y orquesa
'
.
Obras para instnto solista y orqusta Concierto para piano y orqusa n mayor 904
Pe Concio pra violonchlo y orquesta d cámara op 35 92 A�lg assa � meat. 2 Agitat. 3 Aag 4 Aeg ace.
Vesn paa lnchel y pian y patua e esi pu p c _ Concro para piano y orqsta (nº 1) op. 38 92 Mlt pesante 2 Aag 3. Rn isubat. Vesión paa s pians p p ct anal p. 4 92 Para gan orquesta y órgano. Pub. por Schott
Sinfonía para piano y orquesta (= Cociero para piao nº 2) op. 61 (1932) 244
A mein Vaterlan (A mi patria p 23 93
nní a gan 1esa ógan, s e span cs mis y e niñs Aleg mt ice 2 . Aagi mlt espess 21 ) 3 Langsa lent) e e Ansasius Gen) Ach · Die csische te a fata chia, p 29 922 infn e cmaa pa instuens slists y span sbe peas e ns ethge. Pub p chtt (pttu cl cmbnaa en inglés y alemn esaa y e en 4 Das Waser (El aga) p 3 930 ant paa en bítn naa, c y ais nstments sbe escts e Alfe Dblin Pub p chtt pai cal en alemn). Musik r Orcheste und eine Baritonstimme nach Won von Rainer Maria Re Múia ara orqeta y na voz de baítono e gún poea de R.M. Rlke) p 0 32 l . Lngsam n seh zat Len y muy tien) 2 Ruhig, ewas e alm g libe) 3 Q1aett Anane) Alleg ncalzat Pb p c pa1a cal cmbnaa en aemán e ngés). Cantata of the Bitter Herbs (Cantata de la ierba amarg p .
938
Paa spn, cntat en baj n c y qesta paabas e ii al 2; e ecgi p el in Ja nelig e la aggaa y as esctuas e Pascu ub p ewnMis paita cal en ngés) Phantoms Fantama) p 8 9 Paa esta e cma a y c e uees aban encaga p emisa e ene Fees eln l . Poem: "Erk6ng rey de los elfos) de J. W. Goete (en aeman). de 2 Nigh tp ece Piez ocrn). 3. Poem The Hg La bruja) ,
245
Elemntos oniuivo d a múia
CáO s opocn e nrs Toch
Robe erck en ngés) b. por Bew-Ms
Obas para solista vocal e istrmetos
Obras corales Der Terkreis (El zodíaco), op (930 aa coro e muees e os pates 1 Es sass e chs (Aqu se senó un zoro) (Whe Bsc) 2 Es stz en Voge (Aí se sena un pjao) (Wem Bsc) b. e Da ne orbuch Heft 7, Schot. 3 Kpperstorch (Cgüeña) (e Anm) Archo. Gesprochene Musik (Múica hablada (1930 o a o a o a 2 "ta am a am ta am 3. ge aus er Geogaphe [éase a sguete etaa] Achvo Fuge aus der Geographe Fuga geogáfca 93 Para oro habano ece momeno e Geprohee Muik. Pub. po BewMs (ecoes separaas e gs y en aemán) The nner Circle (El círculo intero, op. 67 953 Ses coos a cappea l . C boo? (homas Caye) 2 The Lamb (E coeo) (Wa Bake) 3. Exgsh my eyes (Apaga ms oos) (Raner Mara Rke). 4. O Wor tho chosest no (Oh paabra ú no escogse) (Geoge Satayaa) 5 Hae you not hea hs sen step (No habés oo esa psaa secosa) (Rabnranah Tagoe) 6. Goobye, prou wor (Aos, aogae muno) Raph Wao Emerson) Pub por BewnMs Lange schon haben mene Freunde versucht (Largo iempo lo iearo m amigo 98 Do e soprao y barítoo Archvo Song of Myself Cano de mí mimo) (1961 "I hk I cou a e wth amas (Creo ue poía camba y v con anmaes) e Hoja de hierba, e Wat Whma. Pub po BewMs se for Speaking Chors and Percsson (Val para coro hablado y peruió) (96 Pub po BewMs (ecoes sepaaas e gs y en aemán).
246
Bitte Rueg·o] 9) Pobabemente para voz sosta y pao ea Ich wolt, ich wr en Fisch (Deeaa haber ido un pez) (190 ara vo aa y pao Archo Neun Leder r Sopra und Klavie (Nueve caciones paa soprano y piao) op 41 96; ra1ccón a ngés e Bas Swft 1 De Abe (La tae) ( M Rke) 2 ege (Satos) (Rke 3 e Srassbge Mnster-Egecen (os ángees e a caea e E�asbugo) (Oto s Beba1m) 4. Kene Geschche (Peq1eña hs oa) (Chrsa Mogestern) Spnacmttag (A útma hoa e a are) (Kckuck) 6 Spruch (Reán) (Kuckck) Was enks ezt? (¿Qé pesas ahoa) (Mogester) 8 Das Huschen a e Bah (La casta e e camo) (Morgester) 9 Der se ( aso) (Whem Bsch) Pb po Scho. Poems to Martha (Poema para Ma1a) op. 6 (1942 Qneto paa c1ea y o nemea encargaa po Josep a (qe escbó e teo) e meoa e Sl 1je Martha Eente (Hogar) In te Tran (En e te). 3 Spng (Prmaea) 4. Faewe (Despea) Pb po MCA M1sc (Lees) There Is a Season fo Everthng ( E na te1orada para todo
(95) Para meo-soprano laa, caee, von y voonceo paabras e Ecesastés; ecargao po a Facón Baón e Rohsch paa as Aes y as Cencas b por Bew-Mis Vanity of Vanities, A Is Vant (Vaidad de aidade odo e vadad) op 9 194 Paa aa, caete, oí oa oonceo sopano y eo: paa bas e Ecesastés encagao po a Unvesa e Jdasmo, Los Angees Pb po Bewn-Ms ,
247
G'tálg ls ps e Th
Elemeto otvs de l a
Música de cámara para instrumentos de viento Sonata para carinete y piano op. (ao ¿905?
dda.
Sonata para carinete y piano en la mayor op. 22 (aox 93
dda
Tanz-Suite it d danza, o. 30 924
a aua, cla, cs ol, oa y coabajo (so slsas) süd (ooso. 2. ch, asd (sado ofso) 3 Izzo 4 ss (coddo) 5 Izzo 6. Mss (od ado). b o co Adagio Eegiaco (sob l ob d chs 95 aa ca y ao cho
l
Cinco piezas para instrumentos de viento y percusión op 959
a aa obo cla, fao y dos oas Cazoa 2 Cac. 3 h o (Cac oca). Roday (Cc da) 5 Caalcad (s) b. o B-Ms. Sonatineta Pqña onaa) o. 8 1959 a aa cla y fao caad o R Bí llo coodo 2 Lo co s1a a 3 llo 1b o B-Ms Cuateto para oboe, clarinete fagot y viola o 98 964 ( dcac d o) 2 da caabl 3. llo olo a ao. b o B-Mlls
Romae Romaza 90 lo aa olí y ao º d o. 9 Mldich Skizzn aa a o). co Sonata para vioín y piano op 21 92 1 lo o oo 2 dao o oo. 3 llo ocoso co Sonata para vioín y piano op 44 (928 oz asd (dsafa ooso) 2 Izzo 3 lo s o b o co 929 Sonata para violonchelo y piano op _ lo coodo 2 zzo ( ) (La aaa 3 lo b o co Quinteto para piano op 64 938 caado o a a ab a Cood o o oo "la a lca ) 2 czo "a a c c osa . 3 dao ("la a coaa) o ("la a daaca . b o MC (ds)
5
?
l.
Cuartetos de cuerda Cuareto de cuerda nº 1 en sol mayor op
Pddo.
Cuareto de cuerda n 2 en re menor op
1 (aox. 902
2 (aox 902
ddo
s zas aa ol y ao Lbsa (La bbda d ao) 2 Blac. 3 Mada o co.
3 en so mayor op 3 903 da - o co bo (obab 1 oo) ddo Cuareto de cuerda n 4 en bemol mayor op (ao 903 ddo. Cuarteto de cuerda nº en do mayor op (aox 903 ddo Cuarteto de cuerda n 6 en la menor op 12 (905 1 . Aegro trnq1o, sempre espressivo 2 Andantino cnable. 3 da doooso Molo ac caccoso co. Cuareto de cuerda n en sol mayor op (908 1 lo acol. 2 dao caabl 3 Vac 4 lo oco c cho
28
2
Música de cámara para piano y cuerda Trio para piano violín y violonchelo en re mayor (ao 903) llo aassoao 2 ( dcc d o). 3 Rodo
ddo. Vom sterbenden Rokoko Sbr mribnd o 6 909
Cuareto de cuerda n
5
5
5
Cálogo de
eo oiivos d l ·ic
(9 Qas lgs Vva 2 Andant 3 Alg gs. 4 m ts d asnata [s]. A C eto de cuerda n 9 en do mayor op 26 (99 Mt Ka nd ungstüm (n uza mts 2 Gas. 3 Adag 4 Ümüg (g my vvz. A t Stng Qu 10 on the Name "Bss (ae de ueda nQ en e nbe "baj 28 (920 Egs (nég 2 Adag 3 Katzna snd g nsvl (dsznt m un ga msts. 4 Vva. Alv Cuarteto de cuerda n 1 op 4 (924 S wg (nsümnd (my vgs tnns 2 Vv lt. 3 Adag 4 Alg mt. Patta d sud Stt Cuarteto de cuerda nº 12 op 70 (946 Cally and vnly lwng (n alma y d d md nm 2 Adag 3 Pnsv Snad (Snata tst 4 Wt vg (n g Pua d stud u MCA Mus (ds Dedicaton (Dedacó) (948 Paa uatt d da sa d d na m nal P1 BwnMs Cuarteto de cuerda nº 1 op 74 (953 Engad l Asan Cman d Msa d Cáa Pasdna n m d su nuagésm nvsa Ml anq -Allg 2 Alg nn t gg ga s 3 Ln lssm n sssn 4. Allg ss Pu Bwn-Mls Cuateto de cuerda nº en e bemo mayor op
Soos dúos y tros para cuerda Dúos para dos vones op 17 (909
C1das aas s n l d almn Adan 2 Adag ma nn 3 T d nu. 4. Allg gs u Blwn-Mlls. Serenata para tres voines op 20 (92 Ag nn t 2 And 3 Vv P1 BwnMs
opooe de E Toh
Serenata "Speg (para tres vioines y viola) op
Alg mda Ptta d sd MCA Ms (ds
25 (97
(926 N aa ví y vl ltt (laad. 2 lssnd (d 3 s (anms. N 2 Paa vlín y vla Va ml 2 Adag 3 lt und lstg (aad y alg. P1. S Dos Estdios para viooncheo soo (930 . Andan sssv 2 Allg P n Neue Eüden-aung r Vne (Vl 5 ns 5 9 St Av. Dos Estdios para vion soo (93 Pdds. Tro de cuerda op 6 (936 aa vlín vla y vlnl Allg 2 Adag. 3 Alg. Pattu d sd Assad Ms Plss res Impromps op 90 (963 . Vlín sl 90a 2 V sl 90. 3 Vn s . 90 P Blwn-Mls.
Dos Diverimentos para dúos de cuerda op
l
&
úsica para pano a dos manos Meodische
Esbz eds: 9 (903
. Sndn (Snt. 2 Rgn (ana n d. 3. Sz 4
Rmanz 5 Pls v Drei Prudien Tes ed, (93 . Alg md 2. Alg 3 Vva n Av. Imprompu (904 Pdd Caprccio (905 Pdd Sonata en do· ostenido menor op 6 (905 Pdda Sonata en re mayor op 7 (905 dda
5
lemenos constituiv de a 1núc
Cáogo e s rcio.e de En Tob
Stamuchverse Veos de álbum), op. 13 1905 1 Molo oderato e grazoso Allegreo grazoso. 3. Alegro g1sto 4 Alegro moto moderao 5 M1ner vvaz)
Archvo
Begegnung Encuenro 1908 Alegro grazoso Arhvo. Reminicencias), op 14 (909) egro o troppo edensclatlch (apasioadamee). Archvo Ver lavertücke Cuatro piezas para piao), op 24 (aprox 914 Perddos Canon 915
eto co dolore Archvo Burleken Burlescas) op 31193 Gemchch (pasado) Lebha (vvaz) Der Joger (E aabars a). Pb por Schott. E Nº 3 ambé esá p1blcado apae Dre Klaverücke Trepiezaspara piao), op 3 95 1 R1hg 1d drchweg ser zart (calmo y por rega genera decado) 2 Zar nicht een (delicado, o apresrarse) 3 Mssges Allegro (egro moderado). Pb por Schott FünfCapccet Cinco pequeños caprichos), op 36 195 l . ar achdekch (decado pesavo) Lebla (vvaz) 3 Grazs heiter (gracoso sereo. Sehr zar nd iig (1y delcado e tmo) 5. Mt ausgeasseem Hmor con hmor desbocado). Pb por Scho. *
De Orginasücke f d elektrische Welte-Mgnon Klaver (Tres piezas oginalespara el piano eléctrico Welte-Mignon) (1 926) Ecargada por el Doaueschinge Music Festval.
Arclvo
Tanz- und Spelücke Piezas para danza y juego), op
40 19 l Graer Hme (Celo 1blado). Andate. 3 Sonnenspe 1ego solar). Adane 5 Alegro 6 Alegro moderato. 7 Allegretto 8 Allegreto 9 Allegro 1 0 Tanz r Rh (Danza para Rh) 1 Moderao grazoso 1 Alegro non roppo 1 3 Wetereclten (Reámpagos) 14 azz-Tepo 15 azz-Tempo
Pb por Sclo Stde udio) 197 Copeso para órgao ecánco.
Encargado por e Fesval de Msca de Baden-Bade. Archvo Sonata, op 47 198 1 Qas Toccata Iteezzo. 3 Alegro P1b por Schott. Klentadbilder; verzehn lechte Scke Cuadros de una pequeña ciudad; catorce piezascile), op 49 199 ]ges Ktzce oven gato) Mde b c (Esoy cansado) 3 Ach htt ch doch (A, si yo vera) A1f dem Schlweg (Camo de a escela) 5 Leerma (Orgalero) 6 Im Gsemarsch (U ras otro) 7. Aes Kd (Pobre o). 8 Abzhen (Conar) 9 Spassvogel (Gasó) 1 0 Alegelassen (Abadoado) 1 1 Hner der Msk her (Sgedo a la bada) 1 Über den Marktpatz (A ravés de a plaza del mercado) 1 3 Dem Herbs etgege (aca el otoño) 1 4 Gasenhaer (Copla). P1b por Schott Fünal Zeh Eüden inco vece diez estudio) 193 10 KozerEtüden (Esdos para cocero) op 55 10 Vorrags-Ede (Estudos para ejeccón) op 56 10 Mteste-Etüden (estdos de nvel medo) op 57 10 Enache Eüden (es1dos sencllos) op. 58 0 AnangsEtüden ( Estdos para pncpates) op 59 P1b. por Scho Canon an parole (Cancione in palaras) (aprox. 1940 Tres pezas breves sn íto al eslo de a cancón poplar amercana. Archvo Prole Perfles) op 68 1 946 l . Cam (calmo. 2. Moderao. 3 Cam et ender (calmo do ero). . Mer (aegre) 5 Slow pesve very eder (leto pesat vo my erno) 6. Vgoros a hammerg way (vgoroso como nartlleado) Pb por Assocated M1sic P1bshers Idea op 69 1946 Cam (camo) A black dot daces my cosed eyes 3 Vvo Alegro Pub por MCA Msc (Leeds) Diversos, op 78a 96 l . Andante semplce. Aegro. 3 Traqo Leggero 5 Leo co oto [sic] espressone Pb por MCA M1sc (Leeds). Sonatnea soata) op 78b 1956 Alegro Adate sempce 3 legro b por MCA Msc (eeds) 253
Ctág de 1psie de Enrt Toh
Ele ctuv d la múa
.
nº 3 de Beethoven (aprox. ¿1945?)
Mnature Canon (a mata) (1959
Orquestació de la Sonata op.
ivo
erdid Three Fok ance ngement (Ts als paa dazas ppulas) 9/97) r oro y rqet omet r grioe oográi tiur erdid etre o otro omoitoe imdo e e roy�to e· eetr Mhd Bete y Ceovo-edeo. l he Y'h y'. 3 Yom ov rhvo.
Three Little Dances (Trespequeias danzas), op. 85 (961) 1 . Molo saccato, sen1pre molo grazioso (all on black keys)
todo en teclas negras). 2 A staccao piece all on black keys) Una pieza staccao) (todo en eclas negas). 3. Aegre,vgoroso on mixed keys) en te-
mxt u or BeMi Reections; Five Pieces for piano js�· pzas paa pa) o. 8 961 S idó de emo 2 egeo. 3 egeto grzoo 4 eive etvo de 5 Si idiió de temo u o BeiM
10
Múica de acompañaiento paa obas escénicas
Der Knder Neujahrstau (l su d A N d ls ñs), o. 9 19) Música para piano a cuato manos Sonata op 87 962) egreto 2 de erevo. 3 egreto me, eggero.
. o BewiM
Or de Mre Wde; e terretd. hvo Bacchae Las baas 92 Veró de Berhod Viere de or de Eríide; rod1ó de Mheim edid er rte de e e e "Idy e pl Blashs o 39).
Das Kchbütefest lsal d las zas fdas) 98 Arregos y orquestaciones Eleven Folksong Settngs for the "Voksiedebuch f dieJugend (Once co1osiciones de cancioes populares para el "Libro de canciones populares para la juventud) (aprox 1930) Para dvesas combinacones coraes y orq1estales.
rhivo
Two Folksong Arrange ments for Folk Songs of the New Palestine" (Do aeglos de múica popuarpara Caciones po pulares paa la Nua Palsa ) (938) Pr voz y o vtih 2 Th zhv "
hivo Oquestación de l Sonata K 284 de Mozat (ro ¿1945?)
edida Orquestación de l Sonata K 372 de Mozat (rox. 1 95) Perdida. Orquestación de la Sonaa op. 2 nº 3 de Beethoven (ox 195) Peedda ·
254
O de Kd oduó de Hurgo . o Sot You Lke It m usés) 93 Or de Wm Shkeee; odió de Hi ero Yddih e Ber erdd. De Hege vo U.SA. a saa d UA 93 Or de e Lger rodió de Ber hivo U Wttewüpp 932 Or de Me Gero; rodió de Lezg rhvo. Wa Tel Gullm Tll) 939 Oba de Fiedrch Scler; producción de Leopod Jessne c �n los Continenta Payers (n g1po de refgados políticos aemanes)· en Los gee. rhvo ,
255
Eleienos cotiuvs d la
rú'i
Gág e s nj;iis E t Th
Múica de acompañamiento para obr radiofónicas NOA: a mayoía de estas oas ueon podcdas o a eine Rduk; T Gaes of aun ad fue emtda po a C
Karamazov a odccin de eá, e; 93) aiua edida
Catherine the Great (London ms-A 934)
artta edida
The Private Le of DonJuan Londo s-A 934)
Turandot (93) Oa de Alfed Wolfentei Achivo Die Ruber Los ladoes ¿93?) ada e a oa de Fedch Sche Achvo
Die Rolen de Schaupieler Scami (Los papels dl actor Sca1i) (93)
Ao deconocdo Aclivo
Meea (1931)
Veió de Heinz Liman de la oa de Eude Achvo. Im ernen Oten E el lejao Ost 93) Oa adoónca de Gead Megel Achivo Knig Ódipu (El r�y Ed (93) Veió e Heiz Lima de la oba de Sófoces dos esones 1 & 1) Achivo
atita edia
Litte riend (Gauotish 934 aa pedida Peter Ibbeton (amon; 935 Outcat (aaot 1937) On Such a ight aaon 937) The Cat and the Canary (aamont; 939 Dr. Cyclop Paaon; 940 The Ghot Breakers aaoun 940) adie i Retirement Colmba; 9 Ft Come Courage Coma 93) None Shall Ecape Colmia 944) Addre Uknown (Columa 944) The Uneen aao1n; 94) (Ee isado no iclye a secencia aisladas o las conbci?nes o econocida en oas umeoas pelícas Oséese qe a pec1la �e la wae Bo o a q Toch se delaó oiginamene a Caoa uca e maealz).
Anabi (93)
Oba de Wofgang Weyauch, asada e Jenofonte Achivo. apoleon, oder die hundert Tage Napolóz, o los c días (1932) Basada n la bra e Christia Deih abb. Achvo The Gates of Carven Jade (Laspuers dejade sculido) (1934) Oba de C M Faneo Aclivo . "
.
.
Partitr para peículs Die Kinderfabrik ( 928) Un oyeco expemea coo pate de la Deusches Kameusifest e adenaden cuyo ea aue año ea E cie y a músca" attua edida. 256
257
Índc d b�. \ 1
· ,
ÍDICE DE NOMBES
Achron,Josh . . . . . . . . 139 . . . . . . . . . . . .138 Abén, Bach·, . S . . . . . . . . . . . . . . .53, 54, 57, 103, 112, 115, 118, 136, 139,143, 152, 153, 156, 157, 162, 190, 202, 203, 225, 230, 232, 233, 234 B�br, Samuel . . . . . . . . . .100 Br(k, Béla . . . . . . . . . . . . .72, 139
Bthóven, Ludwig van . . .34, 43, 44, 58, 59, 65, 75, 90, 91, 92, 94,
96, 97, 99, 101, 113, 116, 122, 123, 125, 129, 130, 133, 134, 138, 140, 141, 142, 144, 190, 192, 195, 202, 216, 223, 224, 230, 232 r g , A l b a n . . . . . . . . . . . . .110, 136 Bietr, A. . . . . . . . . . . .. . .125 Bizt, Gorges . . . . . . . . . . .93 BorodiQ, A. . . . . . . . . . . . . .64 Bóyc, W . . . . . . . . . . . . . .125 Bs, Johannes . . . . . . .65, 73, 95, 99, 130, 185, 186, 189, 194, 203, 207, 220, 229 Bckner, n t o n . . . . . . . . .114 Cnnbich, Ch. . . . . . . . . .138 Castnuovodsco . . . . .117 Chaikoski, Piotr . . . . . . . .92, 96 Cháve, Carlos . . . . . . . . . . .111 Chn, Frderic . . . . . . . . .48, 49, 64, 97, 103, 112, 113, 114 Cond, n . . . . . . . . . .63 ebussy, Claud . . . . . . . . .34, 54, 62, 99, 162 Dufay, G. 107 Dvorák, Antonin . . . . . . . . .144 alla Manul de . . . . . . . . .142 Fischer, Ludwg . . . . . . . . . .126 ostr, :tehn . . . . . . . . . .94 Frank, César . . .141 Grsh, Gorge . . . . . . . .12, 65 Goth, J. von 17, 235 Goossens, Eugne . . . . . . . .234
w
\�i,
J Gounod, Charls . . . . . . . . .109 Grbr, Franz . . . . . . . . . .129 t �/\) Hába, Aos . . . . . . . . . . . . .72, 79, 111 r 1 .f.\ , Handel, G. F. . . . . . . . . . . .118 · "' Harris, Roy . . . . . . . . . . . . .63 Hasslr, Hans Lo . . . . . . . .108 Haydn, osf . . . . . . . . . . . .43, 54, 90, 118, 128, 144 Hráclito . . . . . . . . . . . . . . .52, 70 Hrog . . . . . . . . . . . . . . .107 Hindmith, Paul . . . . . . . . .104, 110, 117 Host, Gustav 68 Ives, Chrls . . . . . . . . . . . .72 Kebs, Joh. Ludwig . . . . . . .94 Kril, osh 35 nék, Ernst . . . . . . . . . . .136 Kuhlau, Fr. . . . . . . . . . . . . . .123 Mager,Jrg . . . . . . . . . . . . .72 Mar, G u s t a v . . . . . . . . . .44, 86, 104, 108, 10?, 135, 141 Mendlsohn, Fex . . . . . .89, 103, 105, 114, 179, 201, 202 Milhaud, Daris 11 Mllndorf . . . . . . . . . . . . .72 Monn, G. M. . . . . . . . . . . . . .118 Mussorgsky . . . . . . . . . . . .55, 64 Mor. W. A. . . . . . . . . . . . .6, 43, 87, 105, 108, 112, 115, 116, 118, 121, 122, 123, 12 126, 128, 129, 130, 137, 142, 158 10, 162, 183, 188, 190, 191, 194, 203, 24, 214, 20, 223, 229 Ncolai, O. . . . . . . . . . . . . . .142 Okghem . . . . . . . . . . . . . . .106 Prgolsi, G. B. . . . . . . . . . .106 P i t á g o r s . . . . . . . . . . . . . . .5 1 Prokoev, Serg . . . . . . . . .62 Pccini, Giacomo . . . . . . . .138, 162, 222 Rer, Ma . . . . . . . . . . . . . .106 Reichardt, . F. . . . . . . . . . . .125 Rossini, Gioacchino . . . . . .140 Saint-Sns, Cmil . . . . . .107 Schnberg, Arnold . . . . . . .78, 98, 106, 107, 136 Schonaur, rhur . . . .167 Schubr, Frn . . . . . . . . . .53, 54, 87 4, 113, 128, 140, 141, 175 Schumn, W 143 Schumann, Robr . . . . . . .108, 221, 225, 228 · Shostakovich, Dimitri . . . .63, 104, 140
O
259