1
LAPORAN PRAKTIKUM PENENTUAN STATUS GIZI “SURVEI KONSUMSI DENGAN UKURAN RUMAH TANGGA (URT)”
PENYUSUN : SOLEMAN LITTO PAJANGING KM.14.00458
PROGRAM STUDI ILMU KESEHATAN MASYARAKAT SEKOLAH TINGGI ILMU KESEHATAN WIRA HUSADA YOGYAKARTA TAHUN 2016 BAB I PENDAHULUAN
A. Latar Belaa!" Ma#ala$ "%&% 'a#%$ 'er()aa! 'a#ala$ e#e$ata! 'a#*araat (ta'a +% I!+,!e#%a. Pe'er%!ta$ $ar(# ter(# -er()a*a 'e!%!"ata! +eraat e#e$ata! 'a#*araat $(#(#!*a 'e!a!"a!% 'a#ala$ "%&% are!a %t(
2
-er)e!"ar($ ter$a+a) )e!/a)a%a! #ala$ #at( t((a! Millennium Development Goals MDGs. Or"a!%#a#% e#e$ata! +(!%a ata( ,rl+ Healt$ Or"a!%&at%,! 'e!ela#a! -a$a )er'a#ala$a! "%&% +a)at +% t(!(a! +e!"a! -e#ar!*a a!"a ea+%a! "%&% -(r( +% !e"ara ter#e-(t. D% I!+,!e#%a2 a!"a ea+%a! "%&% -(r( 'e!+(+(% )er%!"at e 143 +ar% 10 !e"ara +a! tere!+a$ +% ASEAN. Ber+a#ara! +ata +ar% Global Hunger Index Ta$(! 30102 t%!"at ela)ara! +a! "%&% -(r( +% I!+,!e#%a -era+a )a+a leel #er%(#2 #at( t%!"at +% -aa$ leel 'e!"$aat%ra!. Dar% ta$(! 3006 #a')a% 30112 )r,),r#% )e!+(+( '%#%! +% I!+,!e#%a 'e!"ala'% )e!(r(!a! #e-e#ar 12 7 1325 )er#e!2 teta)% 'a#ala$ "%&% t%+a 'e!(!(a! )e!(r(!a! #e/ara #%"!%%a! 9U!%/e I!+,!e#%a2 3013. ;,!t,$2 t%!""%!*a a#(# "%&% -(r( +% Pr,%!#% S(lae#% Selata! #e/ara la!"#(!" +%#e-a-a! ,le$ +(a $al *a%t( intake ,!#('#% *a!" 'a#%$ re!+a$ +a! )e!*a%t %!e#% *a!" 'a#%$ t%!""% #e+a!"a! #e/ara t%+a la!"#(!" +%#e-a-a! are!a e'%#%!a!2 )e!+%+%a!2 ,!+%#% $%"%e!e #a!%ta#% +a! ),la 'aa! ter'a#( +% +ala'!*a ),la )e'-er%a! 'aa!a!2 +% #%#% la%! a#e# )ela*a!a! e#e$ata! *a!" -el(' ,)t%'al +a! ("a t(r(t -er)era!. Pa!"a! #('-er e!er"% a+ala$ )a!"a! #('-er le'a2 ar-,$%+rat +a! )r,te%!.
Pa!"a! #('-er e!er"% *a!" a*a le'a a!tara la%!
le'a<"a%$ +a! '%!*a2 -(a$ -erle'a 9al),at2 -%% -er'%!*a 9-%% %e!2 -(!"a 'ata$ar% +a! e'%r%2 #a!ta!2 /,lat2 a/a!"7 a/a!"a! +e!"a! a+ar a%r re!+a$ 9a/a!" ta!a$ +a! a/a!" e+ele2 +a! a!ea )a!"a! )r,+( t(r(!!a!*a. Pa!"a! #('-er e!er"% *a!" a*a ar-,$%+rat a!tara la%! -era#2 a"(!"2 ,at2 #ereal%a la%!!*a2 ('-%7('-%a!2 te)(!"2 "(la2 'a+(2 -(a$ +e!"a! a+ar a%r re!+a$ 9)%#a!"2 (r'a +a! la%! la%! +a! a!ea )r,+( t(r(!a!!*a. Pa!"a! #('-er e!er"% *a!" a*a )r,te%! a!tara la%! +a"%!"2 %a!2 tel(r2 #(#( +a! a!ea )r,+( t(r(!a!!*a. .
B. T((a! A+a)(! t((a! +ala' 'ela(a! )rat%(' %!% a+ala$ #e-a"a% -er%(t: 1. Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( 'aa!a! ),, 3. Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( la( $ea!%
3
>. 4. 5. . 6. 8.
Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( la( !a-at% Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( #('-er le'a Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( #('-er #a*(ra! Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( -(a$7-(a$a! Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( '%!('a! Me!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ar% -er-a"a% U=T (!t( 'aa!a! r%!"a! +a! 'aa!a! aa!a!
4
BAB II MATE=I DAN METODE A. Mater% 1. Alat Prat%(' a. T%'-a!"a! 'aa!a! -. ?,,+ ',+el /. Datar Ba$a! Maa!a! Pe!(ar +. Datar K,'),#%#% Ba$a! 'aa!a! 3. Ba$a! a. Maa!a! ),, : !a#%2 r,t% taar2 '%e a*a' -a#,2 '%e a*a' -. Pr,te%! $ea!% : tel(r +a+ar2 tel(r -e-e2 +a"%!" a*a' -a"%a! )a$a2 tel(r )(*($2 +a"%!" #a)% 9re!+a!"2 %a! ",re!" /. Pr,te%! !a-at% : te')e ",re!"2 ta$( ",re!" +. Le'a : 'e!te"a2 '%!*a ",re!"2 #(#( /a%r2 e( e. Sa*(r : #a*(r /a)/a*2 a/a!" )a!a!"2 a!"(!"2 -(!/%#2 -r,,l%2 'e!t%'(!2 /a-e %,2 -aa!" . B(a$ : a)el2 )%#a!"2 #e'a!"a2 )e)a*a ". M%!('a! : te$ 'a!%#2 #%r() $. Maa!a! aa!a! : ',le! )%#a!"2 +,!at2 B. Met,+e 1. Dar% -er-a"a% 'aa!a! *a!" tela$ +%#e+%aa! 9'aa!a! ),,2 L( $ea!%2 le'a2 #a*(r2 -(a$2 'aa!a! aa!a! +a! '%!('a!2 #e-(ta! U=T +a! ta#%rla$ -erat!*a +ala' "ra' 3. T%'-a!" -er-a"a% 'aa!a! ),, #e#(a% U=T 9)%r%!"2 'a!"(2 "ela#2 %r%#a!2 #e!+, 'aa!a!2 #e!+, te$2 +a! la%! #e-a"a%!*a +ar% -er-a"a% 'aa!a! *a!" tela$ +%#e+%aa! +e!"a! t%'-a!"a! 'aa!a! (!t( 'e!"eta$(% -erat #e-e!ar!*a +ala' "ra'.
5
BAB III HASIL KEGIATAN Prat%(' #(re* ,!#('#% 'aa!a! %!+%%+( )e!"e!ala! U(ra! =('a$ Ta!""a 9U=T +a! A!al%#a @at G%&% Maa!a! tela$ +%la(a! )a+a: Har% : =a-( Ta!""al : >0 N,e'-er 301 Te')at: La-,rat,r%(' G%&% STIKES %ra H(#a+a Y,"*aarta Prat%(' %!% -erala! +e!"a! la!/ar +e!"a! $a#%l #e-a"a% -er%(t: E!er"% N,
Maa!a!
U=T
Berat Se-e!ar!*a9"r
9Kal DKBM
Pr,te%! 9"r Nutrisurve y
1. 3. >. 4.
M%!*a ",re!" Me!te"a Te')e ",re!" A*a' ",re!"
1 #+' 1 #+' 1 ),t,!" 1 ),t,!"
> "r 1 "r > "r 8> "r
321 11 325 4>28
0 0 23 128
5. . 6. 8. .
-a"%a! )a$a Sa*(r capcay Pe)a*a Ia! ",re!" Ta$( ",re!" Da"%!" #a)%
1 #+' 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 ),t,!"
3> "r 8 "r >> "r >0 "r >0 "r
7 >123 0 432 562
7 024 42> 323 625
10. 11. 13. 1>. 14. 15. 1. 16. 18. 1. 30. 31. 33. 3>. 34. 35.
9re!+a!" M,le! )%#a!" =,t% taar B,la!"7-al%!" Tel(r )(*($ Ke( Sa*(r a!"(!" Tel(r +a+ar Sa*(r -(!/%# S(#( /a%r M%e a*a' -a#, M%e a*a' Se'a!"a P%#a!" Te$ S%r() Me!t%'(!
1 -(a$ 1 ),t,!" 1 -(a$ 1 -(t%r 1 #+' 1 #+' 1 -(t%r 1 #+' 1 "l# 1 'a!"( 1 'a!"( 1 ),t,!" 1 -(a$ 1 "l# 1 "l# 1 -(a$
41 "r >1 "r >1 "r 10 "r 31 "r 3> "r 5 "r 30 "r 3>3 "r 51> "r 334 "r 100 "r 10024 "r 380 "r 350 "r 100 "r
86 628 7 128 824 3121 145 6 8>25 450 >0 38 100 >2 5>325 13
026 326 7 12> 26 024 24 024 62 132> 1028 02 120 0 0 026
6
3. 36. 38.
Br,,l% A)el Tel(r a#%!
1 -(a$ 1 -(a$ 1 -(t%r
145 "r 180 "r 50 "r
7 10424 625
7 024 2>
3. >0. >1. >3. >>.
9-e-e Na#% Baa!" 'era$ B(!/%# Ka/a!" )a!a!" ;a-e %,
1 /t" > #%(!" 1 %at 3 -(a$ 6 -(a$
360 "r >0 "r 110 "r 50 "r >0 "r
46523 1126 >825 33 2
25 024 321 02 7
Ta-el >.1. Ha#%l )e!%'-a!"a! Ba$a! Maa!a! +a! Ha#%l Ola$a! Maa!a! +e!"a! U(ra! =('a$ Ta!""a 9U=T ;atata! : 7
DKBM +a! nutrisurvey 'e!"a#('#% +e!"a! #et%a) 100 "r2 #e+a!"a!
7
$a#%l +% ata# a+ala$ $a#%l )e!%'-a!"a! )rat%a! Ta!+a "ar%# +atar 9C art%!*a +atar 'aa!a! t%+a ter+atar +ala'
7
DKBM< Nutrisurvey A!"a 0 9!,l art%!*a t%+a a+a a!+(!"a!
7
BAB I PEMBAHASAN
S(re% ,!#('#% *a!" +%la(a! +e!"a! 'e!%'-a!" -erat +ar% 'a#%!"7 'a#%!" -a$a! 'aa!a! +a! ,la$a! 'aa!a!. T((a! +%la#a!aa!!*a #(re% ,!#('#% 'aa!a! a+ala$ (!t( 'e!"eta$(% e-%a#aa! 'aa!2 +a! "a'-ara! t%!"at e/(()a! -a$a! 'aa!a! +a! &at "%&% )a+a t%!"at el,'),2 =('a$ ta!""a2 +a! )er,ra!"a! #erta at,r7at,r *a!" 'e')e!"ar($%!*a. Set%a) -a$a! 'aa! 'a()(! $a#%l ,la$a!!*a +% t%'-a!" (!t( +%eta$(% -erat #e-e!ar!*a2 #etela$ +% eta$(% -erat #e-e!ar!*a2 %ta +a)at 'e!"eta$(% %!tae 'aa!a! *a!" %ta la(a! #et%a) $ar% +a! +e!"a! +e'%%a! %ta aa! 'e!"eta$(% a)aa$ e-(t($a! e!er"% +a! )r,te%! %ta #(+a$ #e#(a% ata( -el('2 +e!"a! 'e!"a/( )a+a A!"a Ke/(()a! G%&% 9AKG. ;,!t,$!*a2 %a #e,ra!" la%7la% -er(#%a 31 ta$(! #et%a) al% 'aa! 3 /e!t,!" !a#%2 #e$%!""a +ala' #e$ar% ,ra!" ter#e-(t %!tae /e!t,!" !a#%2 'aa +e!"a! )e!%'-a!"a! 'aa!a! %!%2 %ta +a)at 'e!"a#('#%a! -a$a ,ra!" ter#e-(t 'aa! !a#% #e-a!*a 1080 "ra' )er $ar%. Dar% $a#%l )e!%'-a!"a! +%eta$(% !a#% 1 /e!t,!"360 "ra'2 'aa %a ,ra!" ter#e-(t 'aa! /e!t,!"2 'aa 360 "ra' x 4 x 1 /e!t,!" 'aa +% +a)ata! $a#%l 1080 "ra'. Ke'(+%a! $a#%l ter#e-(t +% ,!er#%a! e +ala' Ta-el DKBM2 +%l%$at -a$a #et%a) 100 "ra' !a#% )(t%$ 'e!"a!+(!" e!er"% #e-e#ar 1>020 al2 +a! %a ,ra!" ter#e-(t 'e!",!#('#% !a#% )(t%$ #e-a!*a 1080 "ra' )er $ar%2 'aa +% eta$(% ('la$ al,r%!*a a+ala$ #e-a!*a 140423 al. Da! +ala' AKG 9S('-er : S()ar%a#a2 3001 +% eta$(% -a$a la%7la% +e!"a! ('(r 31 ta$(! 'e'erl(a! e!er"% #e-e#ar 3800 al #et%a) $ar%!*a. De!"a! +e'%%a!2 +ar% 'e!",!#('#% !a#% )(t%$2 ,ra!" ter#e-(t #(+a$ 'e'e!($% e-(t($a! e!er"%!*a #e-e#ar 50 F2 +a! ,ra!" ter#e-(t $a!*a 'e!a'-a$a! e-(t($a! e!er"%!*a +ar% 'aa!a! *a!" la%!. Ber+a#ara!
$a#%l
)e!%'-a!"a!
ter#e-(t
+a)at
+%)aa%
#e-a"a%
)e!"$%t(!"
/e!t,!" !a#% 'e'%l%% -erat
8
#e-e!ar!*a 360 "ra'. De!"a! +e'%%a! aa! #a!"at 'e'-a!t( +ala' %ta 'ere!/a!aa! e-(t($a! 'aa!a! %ta #e$ar%7$ar%. J%a +ala' )e'e!($a! e-(t($a! "%&% #e$ar% 'ele-%$% #ta!+ar +ala' AKG2 'aa +a)at 'e!"a%-ata! overweight. A!"a e/(()a! "%&% 9AKG -er"(!a #e-a"a% )at,a! +ala' )e!%la%a! +a! )ere!/a!aa! ,!#('#% )a!"a!2 #erta -a#%# +ala' )er('(#a! a/(a! la-el "%&%. A!"a e/(()a! "%&% 'e!"ala'% )ere'-a!"a! #e#(a% +e!"a! )ere'-a!"a! I)te "%&% +a! ((ra! a!tr,),'etr% )e!+(+(. Ke"e'(a! 'er()aa! +a')a +ar% tera+%!*a ele-%$a! a#()a! e!er"% +%-a!+%!"a! +e!"a! *a!" +%)erl(a! t(-($2 #e$%!""a ele-%$a! a#()a! e!er"% ter#e-(t +%#%')a! +ala' -e!t( le'a. Maa!a! /e)at #a% ata( fast food 'e!"a!+(!" e!er"%2 le'a +a! ar-,$%+rat *a!" t%!""%. A)a-%la a#()a! ar-,$%+rat +a! le'a -erle-%$2 'aa ar-,$%+rat aa! +%#%')a! #e-a"a% "l%,"e! +ala' ('la$ ter-ata#2 #e+a!"a! le'a aa! +%#%')a! #e-a"a% le'a t(-($. T(-($ 'e'%l%% e'a')(a! 'e!*%')a! le'a *a!" t%+a ter-ata#2 #e$%!""a %a ,!#('#% le'a t%!""% 'aa r%#%, tera+%!*a e"e'(a! #e'a%! -e#ar. De!"a! a+a!*a )e!"eta$(a! aa! ((ra! #e-e!ar!*a +ar% 'a#%!"7'a#%!" U=T 'aa aa! +a)at 'e!",!tr,l a#()a! !(tr%#% +ala' t(-($ %ta.
9
BAB KESIMPULAN DAN SA=AN A. Ke#%')(la! S(re% ,!#('#% *a!" +%la(a! +e!"a! 'e!%'-a!" -erat +ar% 'a#%!"7 'a#%!" -a$a! 'aa!a! +a! ,la$a! 'aa!a!. Pe!%'-a!"a! +%la(a! +e!"a! alat )e!%'-a!" $(#(# a"ar etel%t%a!!*a +a)at +%)erta!""(!"aa-a!. Set%a) -a$a! 'aa! 'a()(! $a#%l ,la$a!!*a +% t%'-a!" (!t( +%eta$(% -erat #e-e!ar!*a2 #etela$ +% eta$(% -erat #e-e!ar!*a2 %ta +a)at 'e!"eta$(% %!tae 'aa!a! *a!" %ta la(a! #et%a) $ar% +a! +e!"a! +e'%%a! %ta aa! 'e!"eta$(% a)aa$ e-(t($a! e!er"% +a! )r,te%! %ta #(+a$ #e#(a% ata( -el('2 +e!"a! 'e!"a/( )a+a A!"a Ke/(()a! G%&% 9AKG B. Sara! 1. Har(# 'e')er$at%a! -erat +ar% 'a#%!"7'a#%!" -a$a! 'aa!a! et%a +%la(a! )e!%'-a!"a! "ar $a#%l!*a +a)at +%)erta!""(!"aa-a! 3. Ha#%l )e!"((ra! +a)at +%"(!aa! #e-a"a% )a!+(a! +ala' 'e!"$%t(!" e/(()a! e!er"% #et%a) $ar%!*a.
10
DA?TA= PUSTAKA A!"a Ke/(()a! G%&% 3004 Datar K,'),#%#% Ba$a! Maa!a! S()ar%a#a2 et al. 3001. enentuan !tatus Gi"i. Jaarta: Pe!er-%t B(( Ke+,tera! EG; U!%/e I!+,!e#%a. 3013. =%!"a#a! #a$ian Gi"i. U!%/e I!+,!e#%a Har+%!#*a$ et al. J(r!al G%&%. #ecukupan %nergi& rotein& 'emak dan #arbohidrat De)arte'e! G%&% Ma#*araat IPB +a! De)arte'e! G%&% ?K UI.
11
La')%ra!7la')%ra! La')ra! 1. Ha#%l rea)%t(la#% N, 3. >. 4. 5. . 6. 8. . 10. 11. 13. 1>. 14. 15. 1. 16. 18. 1. 30. 31. 33. 3>. 34. 35. 3. 36. 38. 3. >0. >1. >3. >>.
Maa!a! 1. M%!*a ",re!" Me!te"a Te')e ",re!" A*a' ",re!" -a"%a! )a$a Sa*(r /a)/a* Pe)a*a Ia! ",re!" Ta$( ",re!" Da"%!" #a)% 9 re!+a!" M,le! )%#a!" =,t% taar B,la!"7-al%!" Tel(r )(*($ Ke( Sa*(r a!"(!" Tel(r +a+ar Sa*(r -(!/%# S(#( /a%r M%e a*a' -a#, M%e a*a' Se'a!"a P%#a!" Te$ S%r() Me!t%'(! Br,,l% A)el Tel(r a#%! 9-e-e Na#% Baa!" B(!/%# Ka/a!" )a!a!" ;a-e %,
U=T 1 #+' 1 #+' 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 #+' 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 ),t,!" 1 -(a$ 1 ),t,!" 1 -(a$ 1 -(t%r 1 #+' 1 #+' 1 -(t%r 1 #+' 1 "l# 1 'a!"( 1 'a!"( 1 ),t,!" 1 -(a$ 1 "l# 1 "l# 1 -(a$ 1 -(a$ 1 -(a$ 1 -(t%r 1 /e!t,!" > #%(!" 1 %at 3 -(a$ 6 -(a$
Berat Se-e!ar!*a 9"r > "r 1 "r > "r 8> "r 3> "r 8 "r >> "r >0 "r >0 "r 41 "r >1 "r >1 "r 10 "r 31 "r 3> "r 5 "r 30 "r 3>3 "r 51> "r 334 "r 100 "r 10024 "r 380 "r 350 "r 100 "r 145 "r 180 "r 50 "r 360 "r >0 "r 110 "r 50 "r >0 "r
12
La')%ra! 3. ;,!t,$ %!)(t +ata nutrisurvey
13
La')%ra! >. D,('e!ta#%
14
15