1. (a) Nyatakan bagaimanakah proses penyerapan bahangan bumi oleh lapisan atmosfera.
[7]
Proses penyerapan bahangan bahangan bumi oleh lapisan atmosfera: bumi menyerap bahangan yang dipancarkan oleh matahari ke bumi. wap air menyerap gelombang panjang di antara 4 hingga 8 mikron dan melebihi 20 mikron. co2 menyerap gelombang gelombang panjang di antara 12 hingga 20 mikron. gelombang panjang antara 8 hingga 12 mikron menembusi atmosfera. awan menyerap semua jenis gelombang panjang. lapisan ozon menyerap gelombang panjang antara 9.4 hingga 9.8 mikron
(b) Jelaskan faktor-faktor faktor-faktor yang mempengaruhi taburan taburan suhu secara mendatar mendatar di permukaan bumi. [10] Faktor-faktor yang mempengaruhi taburan suhu secara mendatar di permukaan bumi: pengaruh latitud pengaruh kebenuaan dan kelautan pengaruh badan air yang besar – besar – tasik tasik pengaruh arus lautan pengaruh banjaran gunung pengaruh tumbuhan semula jadi pengaruh warna tanih
(c) Huraikan pengaruh arus lautan terhadap kegiatan dan kehidupan manusia. Pengaruh arus lautan terhadap kegiatan dan kehidupan manusia: mewujudkan kawasan gurun mewujudkan kawasan pembiakan plankton mewujudkan kawasan berkabus menggalakkan menggalakkan kejadian banjir dan kemarau
©
[8]
2. (a) Apakah yang yang dimaksudkan dimaksudk an dengan, (i) atmosfera sebagai sumber dan pengimbang kehidupan, dan sumber gas pengimbang tenaga
[2]
(ii) nyatakan kepentingan unsur wap air dalam kajian cuaca dan iklim indeks kelembapan udara agen pengimbang haba indeks kestabilan udara atau kejadian ribut agen menentukan haba rasa agen pembentukan kerpasan
[7]
(b) Huraikan bagaimana taburan wap air boleh berbeza-beza dari segi ruang dan masa.
[8]
Ruang;
dari khatulistiwa ke kutub – kutub – pengaruh pengaruh laltitud daratan dan lautan altitud
Masa;
musim harian
(c) Terangkan jenis-jenis jenis-jenis kuasa penggerak penggerak yang menaikkan jisim wap air ke paras paras yang lebih tinggi untuk membentuk pelbagai jenis hujan. [8] Jenis-jenis kuasa penggerak yang menaikkan menaikkan jisim wap air ke paras yang lebih tinggi untuk membentuk pelbagai jenis hujan: hujan bukit – bukit – penyejukan penyejukan alir lintang dan penyejukan p enyejukan adiabatik hujan perolakan – perolakan – penyejukan penyejukan sinaran dan penyejukan adiabatik hujan perenggan – perenggan – penyejukan penyejukan alir lintang dan penyejukan adiabatik
©
3. (a) Apakah yang dimaksudkan dimaksudk an dengan atmosfera?
[5]
Atmosfera bermaksud udara nipis yang terdiri daripada empat lapisan, mengandungi pelbagai gas dan berkedudukan hampir dengan permukaan bumi kerana adanya daya tarikan graviti serta bergerak bersama-sama pergerakan bumi kerana adanya daya tarikan graviti serta bergerak bersama-sama pergerakan bumi mengelilingi matahari (b) Huraikan peranan atmosfera dalam mengawal suhu permukaan bumi.
[10]
Peranan atmosfera dalam mengawal suhu permukaan bumi: Bertindak sebagai penebat kepada kemasukan bahangan suria. Bertindak sebagai pemantul kepada bahangan suria yang datang dari matahari. Agen penapis kepada bahangan suria yang merbahaya Bertindak sebagai pengatur haba bumi dan atmosfera dengan cara mewujudkan edaran umum atmosfera. Bertindak sebagai agen penyebar kepada bahangan suria sampai ke permukaan bumi.
(c) Jelaskan bagaimana atmosfera tercemar oleh tindakan manusia. Atmosfera tercemar oleh tindakan ti ndakan manusia: Aktiviti pembakaran terbuka Aktiviti penebangan hutan Penggunaan bahan api fosil penggunaan
©
[10]
4. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan cuaca dan iklim?
[5]
Cuaca ialah pemerhatian terhadap fenomena cuaca seperti kerpasan, suhu, kelembapan dan angin yang bersifat mikro dan setempat. Cuaca bersifat dinamik dan sukar diramal. Iklim ialah unsur-unsur fenomena cuaca seperti kerpasan dan suhu. Ia diperhatikan dalam tempoh masa yang lama. Ia berskala besar merangkumi kawasan yang luas.
(b) Jelaskan faktor-faktor yang mempengaruhi cuaca di Malaysia.
[10]
Faktor-faktor yang mempengaruhi mempengaruhi cuaca cuaca di Malaysia: Kedudukan Kedudukan hampir dengan garisan khatulistiwa Keadaan angin Kelautan Ketinggian sesuatu tempat dari aras laut Pegaruh aktiviti manusia
(c) Adakah aktiviti aktiviti manusia memberi memberi impak yang yang besar dalam mempengaruhi mempengaruhi iklim dan cuaca di sesuatu kawasan? [10] Aktiviti manusia memberi impak yang besar dalam mempengaruhi iklim dan cuaca di sesuatu kawasan: Perindustrian Pengangkutan Pembukaan kawasan pertanian Pembandaran Pembalakan
©
5. (a) Takrifkan kelembapan mutlak.
[5]
Kelembapan mutlak bermaksud jumlah wap air sebenar yang terdapat dalam atmosfera pada masa-masa tertentu yang bergantung kepada suhu jisim udara. (b) Huraikan faktor yang mempengaruhi kandungan wap air dalam atmosfera.
[10]
Faktor yang mempengaruhi kandungan wap air dalam atmosfera: Suhu udara Kadar pencemaran udara Tumbuhan semula jadi Kadar tiupan angin Badan air yang banyak Permukaan tak telap air
(c) Jelaskan kesan kandungan kelembapan yang tinggi terhadap fenomena cuaca di kawasan tropika lembap. [10] Kesan kandungan kelembapan kelembapan yang tinggi terhadap fenomena cuaca di kawasan tropika lembap ialah: Meningkatkan kadar kejadian kerpasan Kadar suhu ambien menjadi rendah Menjadikan cuaca redup dan nyaman – kabus tebal Mengurangkan Mengurangkan kadar keternampakan keternampakan – kabus Menjadikan tekanan udara tinggi dan merendah kadar tiupan angin
©
6. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan udara stabil?
[5]
Maksud udara stabil ialah: Apabila sesuatu bungkusan udara naik secara menegak ke atmosfera ia akan cenderung kembali ke tempat asalnya kerana secara adiabatik suhu udara tersebut lebih sejuk berbanding dengan suhu sekitarnya.
(b) Huraikan proses kestabilan udara.
[12]
Proses kestabilan udara: Sesuatu bungkusan udara mengalami proses pengembangan di peringkat permukaan bumi tetapi tidak bercampur dengan udara sekitarnya. Ia bergerak naik secara menegak ke atmosfera berbanding dengan keadaan sekitarnya. Apabila ia mengembang, suhu bungkusan udara akan berkurangan mengikut kadar tukaran o adiabatik kering sebanyak 10 C setiap 1000 meter manakala udara sekitarnya mengikut o kadar tukaran sekitar 5 C setiap 1000 meter – meter – proses proses udara stabil. Apabila bungkusan udara naik mengikut kadar tukaran sekitaran lebih besar daripada kadar tukaran adiabatik kering – kering – proses proses udara tidak stabil. Bungkusan udara lebih padat berbanding dengan keadaan sekitarnya. Bungkusan udara lebih berkenderungan kembali ke tempat asalnya apabila dipaksa naik ke atmosfera sekalipun melepasi titik pemeluwapan. pemeluwapan. Udara mengalami keadaan ketakstbilan bersyarat apabila bungkusan udara berada di antara kadar adiabatik kering dan kadar takuran adiabatik basah.
(c) Jelaskan kesan kesan nyata ketakstabilan ketakstabilan udara terhadap terhadap pembentukan pembentukan pelbagai pelbagai fenomena cuaca. cuaca. [8] Kesan nyata ketakstabilan udara terhadap pembentukan pelbagai fenomena cuaca: Udara di atas permukaan panas akan mengembang dan naik ke atas menghasilkan proses pengangkatan perolakan. Udara mengembang yang kurang padat berbanding dengan persekitarannya naik melepasi titik pemeluwapan akan membentuk awan. Awan yang terbentuk boleh menyebabkan berlakunya kerpasan. Udara tidak stabil sering kali dikaitkan dengan keadaan keadaan cuaca yang tidak menentu. Udara tidak stabil meningkatkan kadar kedalaman campuran dan pergerakan udara menegak. Dengan itu bahan pencemar disebarkan dalam lapisan atmosfera yang lebih tebal berbanding sekiranya udara stabil.
©
7. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan edaran umum atmosfera secara global?
[5]
Edaran umum atmosfera secara global ialah beredar dari kawasan sejuk ke kawasan panas. Di kawasan sejuk, tekanan udaranya udaranya tinggi. Contohnya di kawasan kutub dan garis lintang sederhana. sederhana. Di kawasan panas, tekanan udara rendah seperti di kawasan tropika. (b) Huraikan mekanisme mekanisme kejadian Angin Monsun Monsun Timur Laut dan Angin Monsun Barat Barat Daya. [10] Mekanisme kejadian Angin Monsun Timur Laut dan Angin Monsun Barat Daya ialah: Angin Monsun Timur Laut. - berlaku pada bulan Nov – Nov – Mac Mac - matahari berada di hemisfera selatan atas Garisan Jadi J adi - hemisfera selatan mengalami musim panas, wujud sel tekanan udara rendah di benua Australia - waktu yang sama hemisfera mengalami musim sejuk, wujud sel tekanan udara tinggi di Siberia - perbezaan dalam tekanan udara menyebabkan udara bergerak dari t ekanan tinggi ke arah tekanan udara rendah membentuk angin lazim. - Angin yang bergerak pada arah barat laut tetapi t etapi terbias menjadi Angin Monsun Timur Laut di Asia Tenggara Angin Monsun Barat Daya. - berlaku pada bulan Mei – Mei – September September - matahari berada di hemisfera utara atas Garisan Sartan - hemisfera utara mengalami musim panas, wujud sel tekanan t ekanan udara rendah di Siberia - ketika itu, hemisfera selatan mengalami musim sejuk, wujud sel tekanan udara tinggi di benua Australia - terdapat perbezaan dalam tekanan udara dan udara bergerak sebagai angin lazim. Angin bergerak sebagai Angin Monsun Tenggara tetapi terbias di Khatulistiwa menjadi Angin Monsun Barat Daya.
(c) Huraikan Huraikan pengaruh angin monsun kepada kehidupan manusia di Malaysia. Pengaruh angin monsun terhadap kehidupan manusia di Malaysia i alah: Aktiviti pertanian Kegiatan perikanan Industri ikan kering dan batik Kegiatan pelancongan Kehidupan seharian
©
[10]
8. (a) Jelaskan dengan ringkas kandungan atmosfera.
[5]
Kandungan Kandungan atmosfera ialah; Gas-gas tetap seperti oksigen, karbon dioksida, nitrogen dan hidrogen Gas-gas inaktif seperti argon, neon, kripton, helium Wap air Debu dan bekteria
(b) Mengapakah Mengapakah taburan suhu secara mendatar tidak sekata di permukaan bumi.
[10]
Taburan suhu secara mendatar tidak sekata di permukaan bumi kerana: Litupan awan Kebenuaan Pengaruh arus lautan Warna tanah Aspek cerun Nilai albedo
(c) Jelaskan keadaan-keadaa keadaan-keadaan n yang menggalakkan menggalakkan kejadian kejadian kekacauan kekacauan atmosfera di kawasan kawasan tropika lembap. [10] Keadaan-keadaan yang menggalakkan kejadian kekacauan atmosfera di kawasan tropika lembap ialah: Kewujudan jisim udara sejuk dan jisim udara panas menghasilkan keadaan keadaan udara yang tidak stabil Pertembungan jisim-jisim udara yang berlainan sifat seperti suhu, kandungan wap air dan tekanan udara akan menghasilkan ketidakstabilan udara Kawasan tropika lembap mendapat bahangan matahari sepanjang tahun. Bahangan bumi memanaskan udara. Udara yang cepat panas menjadikan atmosfera tidak stabil. Topografi. Faktor fotografi seperti bukit dan banjaran gunung menghalang pergerakan jisim udara. Halangan ini menyebabkan udara dipaksa naik dan menjadi stabil.
©
9. (a) Takrifkan maksud tekanan udara.
[5]
Tekanan udara boleh ditakrifkan sebagai daya yang dikenakan oleh sesuatu jisim udara yang berada di atmosfera ke atas permukaan bumi di bawahnya dan lazimnya diukur menggunakan menggunakan unit milibar (mb) (b) Huraikan tiga kaitan kaitan antara perubahan perubahan tekanan udara udara dengan proses pembentukan pembentukan edaran umum atmosfera. [12] Tiga kaitan antara perubahan tekanan udara dengan d engan proses pembentukan edaran umum atmosfera:] Bumi dipanaskan pada kadar yang berbeza-beza mengikut kedudukan garisan li ntang Pembentukan kawasan bertekanan bertekanan udara tinggi ti nggi dan kawasan bertekanan udara rendah Menghasilkan pergerakan angin dari kawasan bertekanan tinggi ke kawasan bertekanan rendah.
(c) Jelaskan empat kesan siklon tropika terhadap manusia. Kesan siklon tropika terhadap manusia: Kemusnahan Kemusnahan harta benda Kehilangan nyawa atau kecatatan pada manusia Kejadian siklon tropika Kemusnahan Kemusnahan kepada ladang-ladang Menjejaskan kualiti hujan
©
[8]
10. (a) (i)
Apakah yang dimaksudkan dengan konsep tenaga?
[7]
Tenaga bermaksud bermaksud keupayaan untuk melaksanakan melaksanakan sesuatu kerja. Ia diperlukan untuk megerakkan sesuatu sesuatu objek pada sesuatu jarak. Unit untuk mengukur tenaga ialah Btu, joule dan kalori. Bentuk tenaga t enaga yang digunakan untuk melakukan kerja boleh dibahagikan kepada dua iaitu tenaga t enaga keupayaan dan tenaga kinetik. Tenaga keupayaan ialah tenaga yang tersimpan, manakala tenaga kinetik ialah tenaga pergerakan yang wujud semasa objek atau jasad bergerak. (ii) Apakah yang yang dimaksudkan dimaksudkan dengan dengan tenaga yang yang boleh diperbaharui dan tidak boleh diperbaharui? [8] Tenaga boleh diperbaharui bermaksud tenaga yang apabila kita gunakan ia tidak habis bahkan boleh dipertingkatkan. Contohnya angin, matahari, air dan sampah sarap; manakala tenaga yang tidak tidak boleh diperbaharui ialah tenaga yang akan akan habis atau lupus apabila apabila tiba masanya. Contohnya bahan api fosil. (b) Huraikan jenis-jenis tenaga yang boleh diperbaharui dan tidak boleh diperbaharui. Jenis tenaga yang boleh diperbaharui ialah: Tenaga solar Tenaga angin Tenaga geoterma Tenaga hidro
Jenis tenaga yang tidak boleh diperbaharui ialah: Bahan api fosil
©
[10]
11. (a) Takrifkan konsep el-nino.
[5]
Fenomena El-Nino ialah: Satu fenomena cuaca luar biasa yang menyebabkan perubahan perubahan arus permukaan laut iaitu i aitu di Lautan Pasifik bertukar arah ke timur menuju ke pantai barat Amerika Selatan. Keadaan ini menyebabkan tiupan angin baratan lebih laju berbanding angin lazim timuran. Aras air laut lebih tinggi di perairan pantai barat Amerika Selatan. Aras air laut yang tinggi menghalang proses ‘upwelling’ air dari dasar laut.
(b) Huraikan secara ringkas mekanisme kejadian el-nino.
[10]
Mekanisme kejadian El-Nino ialah: Tiupan angin baratan menolak air laut sehingga aras laut menjadi lebih tinggi (50cm) di perairan pantai barat Amerika Selatan berbanding di perairan timur Asia Tenggara. Tiupan angin baratan juga dipenuhi dengan kandungan lembapan yang terhasil semasa proses sejatan di Lautan Pasifik. Ia membawa jumlah kerpasan yang luar biasa terhadap negara-negara negara-negara pantai barat Amerika Selatan. Berlaku fenomena banjir dan penenggelaman pantai. Negara-negara Negara-negara Asia Tenggara, Papua New Guinea dan Australia mengalami m engalami iklim panas dan menerima kerpasan yang sedikit serta musim kemarau yang panjang. Aras air laut yang tinggi menghalang proses pembuakan ‘upwelling’ air dari dasar laut ke permukaan di perairan pantai barat Amerika Selatan. Bekalan nutrien yang terputus akibat kekurangan proses pembuakan menyebabkan menyebabkan seluruh ekosistem akuatik akan termusnah kerana bekalan nutrien terjejas terhadap pembiakan plankton.
(c) Jelaskan pengaruh el-nino terhadap kehidupan manusia.
[10]
Pengaruh el-nino terhadap kehidupan manusia di negara-negara negara-negara pantai barat Amerika Selatan ialah: Kadar kerpasan yang luar biasa dan fenomena penenggelaman pantai menyebabkan banyak nyawa terkorban. Kejadian hakisan dan pergerakan jisim seperti tanah runtuh dan aliran l umpur merosakkan harta benda dan infrastruktur Ekosistem laut yang rosak telah menjejaskan jumlah tangkapan ikan dan pengumpulan guano
Pengaruh el-nino terhadap kehidupan manusia di negara-negara Asia Tenggara dan Australia ialah: Kemarau yang panjang telah menjejaskan kegiatan pertanian, penternakan, kehidupan domestik, pelancongan dan sebagainya. Tanaman terbantut dan rosak kerana ti dak cukup bekalan air. Cuaca yang panas dan kering sering kali menyebabkan kejadian jerebu kesan pembakaran hutan secara besar-besaran di kepulauan Indonesia. Jerebu menimbulkan masalah kesihatan dan mengganggu aktiviti harian.
©
12. (a) (i) Apakah yang dimaksudkan dengan pemanasan dunia?
[5]
Pemanasan dunia bermaksud kenaikan suhu dunia yang menyebabkan kawasan yang dahulunya sejuk akan menjadi kurang sejuk dan kawasan yang panas menjadi semakin panas. Ia berpunca dari kesan rumah hijau dan penipisan lapisan ozon. (ii) Apakah yang dimaksudkan dimaksudkan dengan ozon dan nyatakan nyatakan punca-punca penipisan lapisan lapisan ozon? [8] Ozon (O3) merupakan sebatian yang terdiri daripada tiga atom oksigen setiap molekul. Secara semula jadi, ozon terhasil melalui tindak ti ndak balas cahaya ultra lembayung dengan atmosfera bumi dan membentuk satu lapisan ozon pada ketinggian 50 kilometer. Lapisan ozon terhakis oleh gas kloroflorokarbon (CFC) yang terhasil daripada aktiviti perindustrian khasnya pembuatan cat, aerosol, minyak wangi, peti sejuk, racun serangga dan sebagainya. (b) Sejauhmanakah Sejauhmanakah aktiviti manusia memberi kesan terhadap pemanasan dunia? Antara aktiviti manusia yang memberi kesan terhadap pemanasan dunia ialah: Perindustrian Pembersihan hutan dan pembalakan Pembandaran Pembakaran hutan dan pembukaan kawasan pertanian Pengangkutan
©
[12]
13. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan penipisan lapisan ozon?
[5]
Lapisan ozon terdiri daripada kandungan molekul-molekul ozon (gabungan tiga atom oksigen). Aktiviti manusia khususnya pembebasan gas kloroflorokarbon (CFC) bertindak secara kimia memecahkan molekul oksigen. Lama-kelamaan molekul ozon berkurangan dan menipiskan lapisan ozon. (b) Terangkan mengapa fenomena ini dikatakan semakin berleluasa.
[10]
Penipisan lapisan ozon disebabkan oleh: Aktiviti penggunaa aerosol yang mengandungi gas CFC Penggunaan Penggunaan sistem pendingin udara seperti peti ais dan penghawa dingin di rumah dan pejabat mengandungi CFC Penggunaan pendingin udara di dalam kenderaan bermotor yang menggunakan CFC Aktiviti lain yang mennggunakan mennggunakan gas metil klorofom, klorin karbon tetrakklorida
(c) Huraikan kesan penipisan lapisan ozon dalam kehidupan manusia. Kesan penipisan lapisan ozon dalam kehidupan manusia ialah: Penyakit kulit. Penyakit mata. Sistem pelalian manusia terhadap penyakit lemah. l emah. Peningkatan suhu global Bekalan makanan terjejas
©
[10]
14. (a) Iklim di beberapa kawasan kawasan dunia dikesan telah mengalami mengalami perubahan. Jelaskan Jelaskan maksud perubahan iklim tersebut. [5] Perubahan iklim bermaksud perubahan unsur-unsur cuaca dan iklim seperti suhu, kerpasan, angin dan kelembapan udara di dalam ruang atmosfera akibat faktor fizikal dan aktiviti manusia. (b) Mengapakah Mengapakah berlaku perubahan iklim dunia?
[10]
Perubahan iklim dunia berlaku kerana: Penyahhutanan Penyahhutanan meluaskan – meluaskan – meningkatkan meningkatkan suhu udara Penggunaan Penggunaan bahan api fosil – fosil – peningkatan peningkatan gas rumah hijau – hijau – meningkatkan meningkatkan suhu Pembebasan Pembebasan kloroflorokarbon (CFC) – (CFC) – penipisan penipisan lapisan ozon – ozon – peningkatan peningkatan suhu – peningkatan suhu Pembakaran terbuka – terbuka – pembebasan pembebasan gas CO 2 – peningkatan Perindustrian menyumbang nitrogen dan sulfur – sulfur – hujan hujan asid – hujan Letusan gunung berapi – berapi – peningkatan peningkatan gas sulfur sulfur – hujan asid Pembinaan bangunan tinggi – tinggi – menghalang menghalang pergerakan angin
(c) Suhu atmosfera di seluruh dunia dunia semakin meningkat. meningkat. Huraikan implikasi peningkatan peningkatan suhu global ini terhadap alam sekitar fizikal. [10] Implikasi peningkatan suhu global ini terhadap alam sekitar fizikal: Peningkatan Peningkatan kadar luluhawa batuan Pencairan ais cepat dan meluas – meluas – peningkatan peningkatan aras laut Peningkatan Peningkatan aras laut – laut – penengge penenggelaman laman pinggir pantai Pencairan ais di tanah tinggi – tinggi – banjir banjir dan hakisan – banjir Pertambahan kerpasan kerpasan – banjir kerap, banjir kilat dalam bandar Fenomena penggurunan – penggurunan – perluasan perluasan kawasan gurun Kejadian ribut – ribut – kesan kesan perubahan tekanan udara melampau m elampau
©
15. (a) Takrifkan konsep perubahan iklim.
[5]
Perubahan iklim merujuk kepada peningkatan atau penurunan unsur-unsur cuaca dan iklim (suhu, hujan, bahang matahari, dan angin) di permukaan bumi disebabkan faktor fazikal dan aktivti manusia. (b) Jelaskan faktor yang mempengaruhi peningkatan suhu global.
[10]
Faktor yang mempengaruhi peningkatan suhu global: Kekurangan tumbuhan/hutan – tumbuhan/hutan – aktiviti aktiviti penyahhutanan untuk pertanian, petempatan, pembangunan pembangunan infrastruktur, tinggikan gas karbon dioksida di udara. Gas ini berperanan memerangkap memerangkap bahang menyebabkan suhu udara berhampiran permukaan bumi meningkat. Peningkatan gas-gas rumah hijau (karbon dioksida, karbon monoksida, sulfur dioksida, metana) akibat aktiviti manusia – manusia – menghalang menghalang pengeluaran sinaran/bahang bumi ke angkasa, suhu akan meningkat. – bertindak Peningkatan penggunaan penggunaan bahan/barangan yang membebaskan gas-gas CFC – bertindak balas dengan lapisan ozon lalu menipiskan lapisan ozon tersebut dan menambah sinaran ultraungu ke bumi. Pertambahan bilangan penduduk dunia – dunia – pembebasa pembebasan n haba metabolisme dari badan manusia meningkatkan suhu persekitaran. Pertambahan bilangan bangunan pencakar langit – langit – menghalang menghalang pergerakan mendatar angin, bahangan tidak dapat dikeluarkan oleh pergerakan angin. Letupan gunung berapi – berapi – mengeluarka mengeluarkan n habuk/debu dan gas-gas rumah hijau membentuk lapisan di atmosfera bumi dengan membenarkan bahang matahari sampai ke permukaan bumi sebaliknya memerangkap bahang bumi daripada dipantulkan semula.
(c) Huraikan kesan peningkatan suhu global terhadap alam sekitar fizikal.
[10]
Kesan peningkatan suhu global terhadap alam sekitar fizikal: Pencairan ais di kutub terutama di Antartika – Antartika – peningkatan peningkatan aras laut menenggelamkan menenggelamkan kawasan – kawasan – kawasan kawasan rendah (banjir laut) berhampiran pantai. Pencairan ais kutub – kutub – menyebab menyebabkan kan aras laut meningkat, kadar hakisan pantai tinggi t inggi kerana penghasilan ombak besar. Peningkatan suhu dunia – dunia – kawasan kawasan gurun yang sedia ada semakin luas – panas dan kering melampau Kemusnahan Kemusnahan ekosistem/habitat daratan dan akuatik – panas menyebabkan menyebabkan hutan terbakar dan kekurangan air. Kerpasan meningkat – meningkat – peningkatan peningkatan suhu meningkatkan kadar sejatan ke atas badan-badan air. – pencemaran Kemarau panjang yang menyebabkan tanah menjadi kering dan berdebu – pencemaran udara. Peningkatan Peningkatan kadar luluhawa fizikal – fizikal – proses proses kembang-kecut dan penghabluran garam akan bertambah giat terutamanya di kawasan k awasan gurun.
©
16. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan angin tempatan.
[5]
Angin tempatan merujuk kepada angin yang bergerak pada skala yang kecil dan di kawasan yang kecil (seperti kawasan pinggir laut) disebabkan perbezaan tekanan udara antara kedua kawasan yang berhampiran lalu mewujudkan cerun antara dua kawasan tersebut. (b) Jelaskan proses pembentukan bayu laut dan bayu darat.
[8]
Pembentukan bayu laut: Merujuk kepada angin yang bertiup dari laut ke darat Pada waktu siang, daratan cepat panas berbanding permukaan laut Tekanan udara rendah wujud di darat manakala tekanan udara tinggi wujud di laut Kecerunan tekanan udara menghala ke darat menyebabkan pergerakan angin dari laut ke darat
Pembentukan bayu darat: Merujuk kepada angin yang bertiup dari darat ke laut Pada waktu malam, daratan akan cepat menjadi sejuk berbanding permukaan laut Tekanan udara tinggi wujud di darat manakala tekanan udara rendah wujud di laut Kecerunan tekanan menghala ke laut menyebabkan pergerakan angin dari darat ke laut
(c) Huraikan kesan kejadian kejadian bayu laut dan bayu bayu darat ke atas alam sekitar fizikal dan manusia. manusia. [12] Kesan kejadian bayu laut dan bayu darat: Bayu laut akan menyederhanakan suhu kawasan daratan berhampiran pinggir pantai Bayu darat akan menyederhanakan suhu kawasan permukaan laut berhampiran pinggir pantai Menggalakkan Menggalakkan pertumbuhan plankton/menggalakkan pembiakan ikan Semasa bayu darat bertiup, nelayan akan turun ke laut dan pulang semasa bayu laut bertiup Menggalakkan kegiatan pelancongan – pelancongan – kejadian kejadian bayu laut dan bayu darat menyebabkan udara di kawasan pinggir laut lebih nyaman Menggalakkan Menggalakkan kegiatan sukan dan rekreasi seperti permainan layang-layang.
©
17. (a) Apakah yang dimaksudkan dimaksudk an dengan pemanasan global?
[3]
Pemanasan Pemanasan global ialah: Peningkatan suhu atmosfera di permukaan bumi daripada aras biasa Berlaku di pelbagai tempat seluruh dunia Disebabkan oleh faktor semula jadi dan aktiviti manusia.
(b) Sejak akhir-akhir ini, hampir seluruh tempat tempat di dunia mengalami peningkatan peningkatan suhu. Terangkan faktor-faktor yang menyebabkan fenomena cuaca tersebut.
[10]
Faktor-faktor yang menyebabkan fenomena cuaca tersebut: Kesan penipisan lapisan ozon – ozon – sinaran sinaran ultraviolet matahari lebih banyak sampai ke bumi – ozon – ozon semakin nipis/terhakis akibat pembebasan CFC Peningkatan gas rumah hijau – hijau – pembebasan pembebasan gas CO 2 yang banyak daripada asap kilang dan kenderaan – kenderaan – kurang kurang pokok untuk menyerap CO 2. – debu, habuk, asap – Peningkatan bahan pencemar udara di seluruh dunia – debu, asap – menyerap, menyerap, menyimpan dan meyerakkan haba – haba – suhu suhu meningkat Penyahhutanan Penyahhutanan secara meluas berlaku di seluruh dunia – dunia – mengurangkan mengurangkan sejat peluhan dan mendedahkan mendedahkan permukaan bumi terus kepada cahaya matahari Pembandaran Pembandaran meluas diseluruh dunia – dunia – menyebabkan menyebabkan peningkatan peningkatan suhu di bandar.
(c) Huraikan kesan-kesan pemanasan pemanasan global terhadap alam sekitar fizikal dan manusia.
[12]
Kesan pemanasan global: Alam sekitar fizikal Pencairan salji di kawasan tanah tinggi – tinggi – menyebabkan menyebabkan aliran permukaan di cerun – cerun – peningkatan hakisan permukaan dan banjir kilat di kawasan tanah pamah. Pencairan ais kutub – kutub – meningkatkan meningkatkan aras laut – laut – kawasan kawasan pantai yang rendah tenggelam – tenggelam – meningkatkan hakisan pantai Pencairan salji menyebabkab muatan sungai bertambah – bertambah – menggalakkan menggalakkan pemendapan. Peningkatan kerpasan – kerpasan – proses proses sejatan dan sejat peluhan meningkat – meningkat – wap wap air lebih banyak – hujan di udara – udara – pemeluwapan pemeluwapan – hujan lebat dan banjir.
Alam sekitar manusia – penenggelaman Peningkatan aras laut menjejaskan kegiatan pelancongan di pantai – penenggelaman kawasan rekreasi – rekreasi – kawasan kawasan indah tenggelam. Banjir di kawasan rendah berhampiran pantai – pantai – aras aras laut meningkat – meningkat – aliran aliran sungai tersekat dan kembali ke daratan – daratan – menyebabkan menyebabkan banjir besar – besar – menjejaskan menjejaskan aktiviti harian, kerugian harta benda dab tanaman. Cuaca tidak selesa – selesa – panas panas dab banyak perpeluhan pada badan manusia – badan – badan kurang air.
©
18. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan awan?
[5]
Awan ialah bintik-bintik air yang halus ataupun hablur-hablur ais yang amat halus yang terapung-apung di dalam atmosfera pada ketinggian ketinggian yang berlainan dari permukaan permukaan bumi. (b) Dengan merujuk kepada kepada tiga jenis awan, terangkan terangkan ciri-ciri awan berdasarkan ketinggian. ketinggian. [12] Ciri-ciri awan berdasarkan ketinggian. Sirus – Sirus – berbentuk berbentuk tipis, lembut, dan berumbai-umbai membentuk jalur-jalur di langit yang menunjukkan cuaca agak cerah dan suasana senja yang indah. Stratus – Stratus – sangat sangat rendah tetapi tidak mencecah permukaan bumi yang tebal dan berwarna kelabu menyebabkan cuaca menjadi kelam dan disertai gerimis serta mengaburkan penglihatan dan amat berbahaya kepada kapal terbang. Komulonimbus (awan ribut) – ribut) – mempunayai mempunayai dasar yang rata, berkembang secara menegak dan kelihatan seperti gunung pada waktu petang yang biasanya membawa hujan perolakan disertai oleh kilat dan petir.
(c) Jelaskan keadaan yang membolehkan proses pemeluwapan pemeluwapan berlaku. Keadaan yang membolehkan proses pemeluwapan berlaku: Kawujudan wap air yang cukup dalam atmosfera Takat embun Nukleus pemeluwapan daripada pemcemar Nukleus pemeluwapan daripada garam laut/natrium klorida
©
[8]
19. (a) Takrifkan konsep pulau haba.
[5]
Pulau haba bandar merujuk kepada taburan suhu sekitar dalam bandar yang lebih t inggi berbanding taburan suhu di kawasan pinggir dan luar bandar. (b) Huraikan faktor-faktor yang menyebabkan berlakunya fenomena pulau haba bandar.
[8]
Faktor-faktor yang menyebabkan berlakunya fenomena pulau haba bandar: Kawasan bandar mempunyai banyak kawasan tepu bina, permukaan bertar, simen dan kawasan tak telap air Perkembangan Perkembangan sektor industri Pertambahan kenderaan bermotor Pembakaran Pembakaran terbuka – terbuka – sampah sampah Pembinaan bangunan-bangunan tinggi – tinggi – mengganggu mengganggu pola tiupan angin
(c) Jelaskan kesan fenomena pulau haba bandar yang sering dialami oleh warga kota. Kesan fenomena pulau haba bandar yang sering dialami oleh warga kota: Menjejaskan keselesaan hidup Meningkatkan kadar pencemaran Mengalami keadaan udara kering – kering – kelembapan kelembapan bandingan rendah Meningkatkan pembentukan nekleus higroskopik – hujan – hujan lebat Mengganggu Mengganggu tiupan angin dari luar bandar ke bandar
©
[12]
20. (a) Apakah yang dimaksudkan dengan konsep iklim mikro bandar?
[5]
Ikim mikro bandar bermaksud sesuatu bandar mempunyai ciri-ciri iklim yang tersendiri berbanding dengan kawasan kawasan luar bandar atau pinggir bandar. Unsur iklim seperti suhu yang tinggi, kerpasan yang lebat, keamatan cahaya matahari yang rendah, tiupan angin yang kurang laju serta kelembapan udara yang rendah berbanding di kawasan pinggir bandar. (b) Jelaskan keadaan-keadaa keadaan-keadaan n yang telah menyebabkan menyebabkan fenomena ini berlaku di bandar besar. besar. [10] Keadaan-keadaan Keadaan-keadaan yang telah menyebabkan fenomena ini berlaku di bandar besar ialah: o o Suhu tinggi lebih 1 C hingga 2 C Kerpasan yang banyak Keamatan cahaya matahari yang rendah Kelajuan angin yang rendah Kelembapan udara yang rendah
(c) Terangkan bagaimana fenomena pulau haba dapat dikawal di kawasan bandar.
[10]
Fenomena pulau haba dapat dikawal di kawasan bandar dengan mengambil langkah-langkah berikut: Menanam atau mewujudkan kawasan hijau Penggunaan Penggunaan sumber tenaga yang mesra alam seperti gas asli cecair atau elektrik bagi kenderaan untuk menggantikan petrol, diesel dan arang batu. Kempen kesedaran mengurangkan penggunaan penggunaan bahan api fosil Kuatkuasa undang-undang Morfologi bandar
©
21. (a) Apakah yang dimaksudkan dimaksudk an dengan jerebu?
[5]
Jerebu ialah partikel kecil yang terapung di udara dalam skala yang besar. Ia berlaku disebabkan oleh berlakunya kebakaran hutan, letusan gunung berapi. Jerebu atau partikel halus akan berlaku dalam tempoh masa yang lama dan akan hilang apabila adanya pengaruh angin atau hujan. (b) Huraikan tiga faktor utama yang menyumbang kepada masalah jerebu.
[10]
Tiga faktor utama yang menyumbang kepada masalah jerebu: Pembakaran hutan Pembebasan Pembebasan asap kenderaan bermotor Letusan gunung berapi
(c) Jelaskan langkah-langkah langkah-langkah yang boleh diambil bagi mengatasi masalah jerebu. Langkah-langkah Langkah-langkah yang boleh diambil bagi mengatasi masalah jerebu: Penguatkuasaan Penguatkuasaan undang-undang melarang pembakaran terbuka Pemeriksaan kenderaan kenderaan bermotor yang melebihi lima tahun secara berkala oleh PUSPAKOM Penggunaan Penggunaan bahan api mesra alam - BIOFEUL Pengangkutan Pengangkutan mesra alam – alam – komuter komuter dan LRT Kempen – Kempen – kurangkan kurangkan pembakaran terbuka dan galakan penggunaan kenderaan awam
©
[10]
22. (a) Huraikan punca-punca yang menggalakkan berlakunya fenomena hujan asid.
[8]
Punca-punca yang menggalakkan berlakunya fenomena hujan asid: Industri kimia Pengangkutan Domestik Pembakaran hutan
(b) Jelaskan kesan-kesan yang berlaku akibat fenomena ini.
[8]
Kesan-kesan Kesan-kesan yang berlaku akibat fenomena ini: Kematian alga dan spesies ikan Cat bangunan luntur Pertanian terjejas Menjejaskan kesihatan
(c) Bincangkan langkah-langkah yang boleh diambil bagi mengatasi masalah ini. Langkah-langkah Langkah-langkah yang boleh diambil bagi mengatasi masalah ini: Pengawalan gas Pemantauan asap kenderaan Perundangan – Perundangan – Akta Akta Kualiti Alam Sekitar (Udara Bersih) 1978 Perundangan – Perundangan – Akta Akta Kualiti Alam Sekitar (Enjin Diesel) 1978
©
[9]
