SATUAN SATUAN ACARA PENYULUHAN PENYULU HAN PERILAKU HIDUP BERSIH SEHAT (PHBS)
Disusun Oleh : PROFESI NERS UNIVERSITAS JEBER PROFESI NERS POLTEKKES KEENKES ALAN!
RSUD D"# SAIFUL AN$AR ALAN! %&'
LEBAR PEN!ESAHAN
TELAH DISAHKAN BLADDER TRAININ! DAN CIC (CLEAN INTERITTENT CATHETERIATION) RSUD D"# SAIFUL AN$AR ALAN! %&'
Malang, 1 November 2018
MENGETAHUI
PEMBIMBING KLINIK
( NIP
PEMBIMBING AKAEMIK
)
( NIP
)
SATUAN ACARA PENYULUHAN (SAP)
Po!o Po!o! ! ba"a ba"a#an #an
$ Bla% Bla%%e %err Tra& Tra&n& n&ng ng an an '& '& ('l ('lean ean Ine Inerm rm& &en en 'a"eer&*a&on)
Har&+ Tang anggal Tema /a#aran 3a!.
$ Kam, 1 November 2018 $ -.ang 12 H'U -/U r /a&.l Anar Malang $ Kel.arga Pa#&en $ 0400 5 0460 3IB
A# Tu*u+n Pe,-el+*+"+n Pe,-el+*+"+n 1 T.7.an T.7.an In#r.!#&on In#r.!#&onal al Um.m /eela" /eela" mener&ma mener&ma en%&%&!an en%&%&!an !e#e"aan enang Bla%%er Bla%%er Tra&n&ng Tra&n&ng an '&
('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on) %&"ara!an a#&en %an !el.arga a#&en mam. menera!an, mema"am&, mena%ar& %an menera!an er&la!. #e"a 2 T.7.an T.7.an In#r.!#&on In#r.!#&onal al K".#.# K".#.# /eela" mener&ma en%&%&!an !e#e"aan, %&"ara!an a#&enmam.$ a Men7el Men7ela#!a a#!an n enger enger&a &an n Bla%%e Bla%%err Tra&n&ng ra&n&ng an '& ('lean ('lean Inerm& Inerm&en en 'a"eer&*a&on) b Men7ela#!an &n%&!a#& %an .7.an Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on) Men Men7ela 7ela#! #!an an ena enaal ala! a!#a #ana naan an Bla%% la%%er er Tra&n ra&n&n &ng g an '& '& ('le ('lean an Inerm&en 'a"eer&*a&on) B# +.e"i +.e"i (.e"l+,/i (.e"l+,/i") ") a Penger&an Penger&an Bla%%er Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en Inerm&en 'a"eer&*a&o 'a"eer&*a&on) n) b In%&!a#& %an .7.an Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en
'a"eer&*a&on) Penaa aala!#an #anaan
Bla%%er
Tra&n a&n&ng
an
'a"eer&*a&on) C# e.01e e.01e 1 /em&nar 2 Tana 9a 9aab D# e1i+ +.+u +.+u +l+. +l+. -+n.u -+n.u Poer Po&n, L' E# E2+lu+si E2+lu+si Pe,-el+*+ Pe,-el+*+"+n "+n 1 Te# aal ara menga7.! menga7.!an an eranaan eranaan lan lan
'&
('l ('lean
In Inerm& rm&en
a Aa enge enger r&a &an n Bla% Bla%%e %err Tra&n ra&n&n &ng g an an '& '& ('le ('lean an Ine Inerm rm& &e en n 'a"eer&*a&on): b Aa #a7a &n%&!a#& %an .7.an Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on): Baga&mana ana enaala!#ana anaan Bla%%er
Tra&n a&n&ng
an '&
('lean
Inerm&en 'a"eer&*a&on): % Te# a!"&r %engan ara menga7.!an menga7.!an eranaan eranaan lan %engan eranaa eranaan n ang #ama a%a e# aal F# Ke3i+.+n Ke3i+.+n /en4uluh+ /en4uluh+n n N0
'
%
7
T+h+/
Ke3i+.+n Pen4uluh
Pemb.!aan
Ke3i+.+n +u1ien5/ese".+ /e4uluh+n 1 Men Men%en %engar! gar!an an 2 Men7aab eranaan
$+6. u
1 Meng.a #alam 2 Per!e r!enalan 6 Pen% Pen%e! e!a aan an %eng %engan an e#era ; Mengg Menggal al&& en enge gea a". ".an an a.%&en enang Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on < Memb Membag ag&! &!an an lea leal le e Pengembangan 1 Men7ela#!an enang 1 Mem Memer" er"a a&! &!an an enger&an, &n%&!a#& %an 2 A!& %a %alam .7.an, enaala!#anaan barana Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on Member& !e#emaan e#era .n.! berana
< Men&
Pen..
1< Men&
1 Me Menga%a!an Tana 1 Menga7.!an 7aab .n.! mengea".& eranaan #eberaa 7a." e#era a"am enang maer& ang %ama&!an 2 Men&m.l! Men&m.l!an an "a#&l en.l."an 6 Uaan er&ma!a#& er&ma!a#&" " %an #alam en..
!# K"i.e"i+ K"i.e"i+ E2+lu+si 1) Eval.a Eval.a#& #& /r.!. /r.!.r r
10 Men&
a) Kel.ar Kel.arga ga a#&en a#&en "a%&r "a%&r b) Penelenggaraan en.l."an %&a%a!an %& -/U -/U r /a&.l Anar -.ang 12 H'U 2) Eval.a Eval.a#& #& Pro# Pro#e# e# a) Pa#&en an.#& an.#&a# a# er"a%a er"a%a maer& en.l en.l."an ."an b) Pa#&en &%a! men&nggal!an ema en.l."an en.l."an ) Pa#&en menga7.!an menga7.!an eranaan eranaan %an men7aab men7aab eranaan #eara benar benar 6) Eval.a Eval.a#& #& Ha#&l Ha#&l a) Pa#&en menger er& enger&an Bla%%er Tra& ra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on) b) Pa#&en menger& In%&!a#& %an .7.an Bla%%er Tra&n&ng an '& ('lean Inerm&en 'a"eer&*a&on) ) Pa#& Pa#&en en meng menger er& & Pena Penaa ala la!# !#an anaa aan n Bla% Bla%%e %err Tra&n ra&n&n &ng g an an '& '& ('le ('lean an Inerm&en 'a"eer&*a&on)
Lampiran +.e"i '# Bl+11e" T"+inin3
BLADDER TRAININ! A# Pen3e" Pen3e".i+ .i+n n Bl+11 Bl+11e" e" T"+ini "+inin3 n3
Bla%%e Bla%%err ra&n&n ra&n&ng g a%ala" a%ala" #.a. .aa .aa .n.! .n.! memban memban. . mela&" mela&"
!embal !embal&&
!an%.ng !em&",mengembal&!an ola er!em&"an %engan meng"amba aa. men#&m.la#& engel.aran a&r !em&" (Poer = Perr, Perr, 200<) B#
Tu*u+ u*u+n n Bl+1 Bl+11e 1e"" T"+ T"+in inin in3 3
A%a.n A%a.n .7.an .7.an %ar& %ar& bla%%e bla%%err ra&n&n ra&n&ng g a&. a&. mengem mengembal bal&!an &!an ola ola normal normal er!em&"an %engan meng"amba aa. men#&m.la#& engel.aran a&r !em&", %engan ara$ 1 Men Meneg ega" a" be#e be#err (ngo (ngom mol ol)) aa. aa. b.an b.ang g a&r !e&l !e&l ang ang &%a &%a! ! er! er!on onr rol ol %engan mengenang!an oo !an%.ng !em&" 2 Mengenang Mengenang!an !an oo>oo oo>oo %a#ar angg. angg.ll (oo vag&na vag&na,, !an%.ng !an%.ng !em&" !em&" %an %.b.r) 6 Men&ng!a! Men&ng!a!an an engonro engonrolan lan oo oo angg.l angg.l %an memban memban. . rela!#a#& rela!#a#& #&nger #&nger #elama ber!em&" ; Meng.a!an Meng.a!an oo oo 5 oo oo ab%omen ab%omen .n.! .n.! engon engonrolan rolan !an%.n !an%.ng g !em&" !em&"
BLADDER TRAINING TRAINING PSIK UNIVERSITAS JEBER NO PROSEDUR TETAP
DOKUEN : TAN!!AL TERBIT :
' PEN!ERTIAN
% TUJUAN
1
1 2
6 8 KONTRAINDIK 1. ASI 2. 3. 4. 9 PERSIAPAN PASIEN
HALAAN :
DITETAPKAN OLEH :
/ala /ala" " #a. #a. .a .aaa .n. .n.! ! meng mengem emba bal& l&!a !an n .ng .ng#& #& !an% !an%.n .ng g !em& !em&" " ang ang meng mengal alam am&& gang gangg. g.an an !e !ea%aan normal aa. !e .ng#& o&mal ne.rogen&!
2 6 ; < ? 7 INDIKASI
NO REVISI :
1
Mela& Mela&" " !an% !an%.n .ng g !em& !em&" " %an %an mengem mengembal bal&!a &!an n ola normal er!em&"an %engan meng"amba meng"amba aa. men#&m.la#& engel.aran a&r !em&" Mengem Mengemban bang!a g!an n on. on.## oo oo !an%.n !an%.ng g !em& !em&" " Mem Memer era an7 n7an ang g &nerv &nerval al a!. a!. ber! ber!em em&" &" Men& Men&ng ng!a !a! !an an !aa !aa#& #&a# a# !an% !an%.n .ng g !em&" !em&" Meng.r Meng.rang ang&& aa. aa. meng meng"&l "&lang ang!an !an &n!on &n!on&ne &nen#& n#&aa Men&ng Men&ng!a !a!an !an !eman% !eman%&r& &r&an an %alam %alam mana7e mana7emen men !an%.ng !em&" Pa#& Pa#&en en an ang g men menga galam lam&& ree reen# n#&& .r&n .r&n Pa#&en Pa#&en ang ang era era#an #ang g !ae !aeer er %alam %alam a!. a!. ang ang lama #e"&ngga .ng#& #&nger !an%.ng !em&" ergangg. Pa#&en Pa#&en ang ang meng mengalam alam&& &n!o &n!on& n&nen nen#&a #&a .r&n .r&n Pa#&en %engan ena!& romboembol& vena + deep vein thrombosis (DVT) Ine!#& !an%.ng !em&" Pa#&en %engan gagal g&n7al Gangg.an #en#a#& #ar er&er (ena!& #erebrova#!.lar) Ber&!a Ber&!an n #alam, #alam, er!ena er!enal!a l!an n %&r&, %&r&, %an &%en& &%en&a# a# !l&en %engan memer&!#a &%en&a# !l&en #eara
erma 2 Ka7& Ka7& !on !on%& %& #& a# a#&e &en n 6 A7ar!a A7ar!an n !ea%a !ea%a a#&en a#&en %an %an !el.ar !el.arga ga mengen mengena& a& &n%a!an ang a!an %&la!.!an %engan ro#e%.r ang benar 1 Han%#one PERSIAPAN 2 Klem(! Klem(!". ".#.# #.# !l&en !l&en ang ang mema! mema!a& a& !aee !aeer) r) ALAT DAN 6 9am 9am Tang angan BAHAN ; @ba @ba &.r &.re& e&! ! 7&!a 7&!a %&e %&erl. rl.!an !an < A&r A&r m&n. m&n.m m %ala %alam m em eman ana a ; CARA ARA BEK EKE ERJA RJA TAHA AHAP PRE PRE INT INTE ERAKS AKSI 1
Baa Baa aa aaan an me%& me%# !l&en !l&en %an %aar %aar &na!e &na!e %an o.. 2 /&a!an ala %a %an privacy r.angan privacy r.angan 6 '.& a angan TAHAP ORIENTASI
1 2
Ber&!an #alam, angg&l !l&en %engan namana Member&a". a#&en enang "al ang a!an %&la!.!an
TAHAP KERJA P+sien 1en3+n .i1+6 .e"/+s+n3 6+.e.e" :
1 2
Ten.!a en.!an n ola ola a! a!. . b&a#an b&a#ana a !l&e !l&en n ber!e ber!em&" m&" -en -enan ana! a!an an a!. a!. o&le o&le er7 er7a% a%a all ber% ber%a#a a#ar! r!an an ola %ar& !l&en, ban. #eerl.na 6 Ber&! Ber&!an an a#&e a#&en n #e7.ml #e7.mla" a" a&ra a&ran n .n.! .n.! %&m& %&m&n. n.m m a%a a!. ang %&7a%al!an #eara era.r (2<00 ml+"ar&) ; An7.r! 7.r!an an a#&en #&en .n. .n.! ! men.n en.ngg gg. . #ela #elama ma 60 men& !em.%&an oba a#&en .n.! ber!em&" a Po#& Po#& #&! !an a#&e a#&en n %en %engan gan a" a"a le! le!#& #&,, !a!& %an .ngg.ng %.or b Per&na"!an .n.! mene!an aa mema mema#g #gee %&aa &aa## area area bla%% la%%er er aa. aa. men& men&n ng!a g!a!a !an n e!a e!ana nan n ab% ab%om&n om&nal al %eng %engan an ara ara ber#a ber#an% n%ar ar !e %ea %ean n In& In& %aa memban. %alam mem.la& engo#ongan bla%%er An7. An7.r! r!an an !l&en l&en .n. n.! ber! er!on#e on#en nra# ra#&& er"a%a BAK % An7.r! An7.r!an an !l&en !l&en .n. .n.! ! menob menobaa ber!em& ber!em&" " #e&a 2 7am Inerval %aa %&eran7ang
<
?
8
(A.r b.n& alarm 7am %engan &nerval #e&a 2>6 7am a%a #&ang "ar& %an a%a malam "ar& .!. 2 !al&), baa#& a&ran #eela" 7am 100 An7. An7.r! r!an an a#&e a#&en n .n.! .n.! ber! ber!em em&" &" #e#.a #e#.a&& 7a%al 7a%al,, aa aa 7.mla" 7.mla" a&ran a&ran ang ang %&m&n. %&m&n.m m #era #era .r&ne .r&ne ang !el.ar %alam a!. ber!em&" An7. An7.r! r!an an !l&e !l&en n .n.! .n.! mena mena"a "an n .r&nn .r&nnaa #ama& #ama& a!. BAK ang ela" %&7a%al!an Ka7& a7& a%ana an% an%a>a >an%a reen#& .r&n 9&! 9&!a %&erl %&erl.!a .!an n e# re#&%. re#&%. &.r&ne &.r&ne #eara #eara lang#. lang#.ng ng %engan !aera#& An7.r! 7.r!an an a#&e a#&en n .n. .n.! ! mela mela! !.!an .!an rog rogram ram la&"an #eara !on&n.e
P+sien 1en3+n .e"/+s+n3 6+.e.e" :
1 2 6
;
< ?
8 4 4 10 10 HASIL
1 2
Ten.!a en.!an n ola ola a! a!. . b&a#an b&a#ana a !l&e !l&en n ber!e ber!em&" m&" -en -enan ana! a!an an a!. a!. o&le o&le er7 er7a% a%a all ber% ber%a#a a#ar! r!an an ola %ar& !l&en, ban. #eerl.na Ber&! Ber&!an an a#&e a#&en n #e7.ml #e7.mla" a" a&ra a&ran n .n.! .n.! %&m& %&m&n. n.m m a%a a!. ang %&7a%al!an #eara era.r (2<00 ml+"ar&) #e!&ar 60 men& #ebel.m a!. 7a%al .n.! ber!em&" Ber& Ber&a" a". . !l&en !l&en .n. .n.! ! mena" mena"an an ber! ber!em em&" &" (a%a (a%a a#&en ang era#ang !aeer, !lem #elang !ae !aeer er 1>2 7am, 7am, %ar %aran an!a !an n ba ba mena menaa& a& a!. 2 7am !e.al& a#&en mera#a !e#a!&an) Ko#ong #ong!a !an n .r& .r&n ne bag bag 'e! %an eval eval.a .a#& #& !on% !on% && a#& a#&en en,, 7&! 7&!a a#&e a#&en n mera#a mera#a !e#a!& !e#a!&an an %an &%a! &%a! oleran oleran er"a%a er"a%a a!. a!. 2 7am ang ang %&en %&en.! .!an, an, ma!a ma!a !.rang !.rang&& a!.na %an &ng!a!an #eara bera"a Lea Lea#! #!an an !lem !lem #e #eela ela" " 2 7am %an %an b&a b&ar! r!an an .r&n .r&nee mengal&r %ar& !an%.ng !em&" men.7. .r&ne bag "&ngga !an%.ng !em&" !o#ong B&ar! B&ar!an an !lem !lem &%a &%a! ! era era#an #ang g 1< men& men&,, #eela #eela" " &. !lem lag& 1>2 7am Lan7. Lan7.!an !an ro#e% ro#e%.r .r &n& &n& "&ngga "&ngga 2; 7am eram eramaa La!. a!.!an bla% la%%er %er ra& ra&n& n&n ng &n& &n& "&ng &ngga a#& a#&en en mam. mengonrol !e&ng&nan .n.! ber!em&" 9&!a 9&!a !l&e !l&en n mema mema!a !a&& !ae !aee err, lea lea## !ae !aeer er 7&!a 7&!a !l&en #.%a" mera#a!an !e&ng&n .n.! ber!em&" Eval Eval.a .a#& #& re# re#on on a#& a#&en en Ber&! Ber&!an an re&n re&nor orem emen en o#& o#&& &
6 ; < DOK OKU UE ENTAS NTASII 1 2 6 ;
La!.! La!.!an an !on !onra! ra! .n.! .n.! !eg&a !eg&aan an #ela #elan7. n7.n naa Meng Menga! a!"& "&r& r& !eg !eg&a &aa an n %eng %engan an ba& ba&! ! 'aa 'aa !eg& !eg&aan aan ang ang ela" ela" %&la!. %&la!.!an !an %alam %alam aaan !eeraaan 'aa aa re# re#on on !l&e !l&en n o!.m o!.men ena#&! a#&!an an eval.a eval.a#& #& &n%a! &n%a!an$ an$ /@AP /@AP Tan%a an%a ang angan an %an %an nam namaa era eraa a
+.e"i % CIC ( Cle+n In.e",i..en. C+.he.e"i=+.i0n) C+.he.e"i=+.i0n) A# PEN!ER PEN!ERTIAN TIAN CIC CIC
Peraa Peraaan an !aeer !aeera# a#&& &nerm &nerm&e &en n ('I') ('I') a%ala" a%ala" ara .n.! .n.! mengo# mengo#ong ong!an !an !an%.ng !em&" 'I' %aa %&la!.!an #en%&r& %engan mema#.!!an ab.ng !e&l (!aeer) (!aeer) !e .rera Mela!.!an Mela!.!an 'I' er!a%ang er!a%ang %eb. %eb. #el>a"eer& #el>a"eer&*a&onC *a&onC aa. D#el>a"&ngD /eberaa #er&ng #aa "ar.# mela!.!an 'I': Tergan.ng 9&!a mera#a!an mera#a!an %orongan .n.! .n.! b.ang a&r !e&l, ma!a la!.!anla" la!.!anla" 'I' Pa%a la!&>la!& ang mengg.na!an !aeer %aa %&la!.!an 'I' #e&a 6 aa. ; 7am Bebe Bebera raa a a#&e a#&en n &%a &%a! ! a!an a!an mera# mera#a! a!an an %oro %orong ngan an .n. .n.! ! b.an b.ang g a&r !e& !e&l l Pengo#ongan !an%.ng !em&" %aa %&la!.!an a%a ag& "ar& %an malam "ar& !e&!a a!an &%.r Kan%.ng !em&" erl. %&!o#ong!an #eara era.r 9&!a &%a!, a!an ber&!o &ne!#&
B# INDIKA INDIKASI SI CIC
1 Mem&l&!& Mem&l&!& &n!on& &n!on&nen#& nen#&aa .r&n (boor) (boor) 2 Mengalam& Mengalam& reen#& reen#& .r&n (&%a! (&%a! ba .n.! .n.! b.ang b.ang a&r !e&l) 6 Ma#ala" Ma#ala" ro#a ro#a aa. aa. me% me% la&nna la&nna
C# LAN!KAH>LAN!KAH PERA PERA$ $ATAN KETETER
Pen&n Pen&ng g .n.! .n.! mengg. mengg.na! na!an an !aee !aeerr ang ang ber#&" ber#&" .n.! .n.! meneg menega" a" &ne!#& #al.ran #al.ran !em&", !em&", #eba&! #eba&!na na mengg. mengg.na! na!an an ang ang bar. bar. #e&a #e&a !al& !al& 9&!a 9&!a "ar.# "ar.# mengg. mengg.na! na!an an !embal !embal&& !aee !aeer, r, a#&! a#&!an an .n.! .n.! member member#&" #&"!an !anna na #eela" #eela" %&g.na!an Kem.%&an, gan& !aeer %engan ang bar. #e&a m&ngg. aa. leb&" aa. 7&!a !aeer men7a%& r.#a! aa. %&olo! Tan%a>an%a &ne!#& $ 1)
emam
2)
A&r #en& berba. b.#.!
6)
A&r #en& beraan
;)
Ur&n Ur&n an ang g ber. ber.ba ba" " arn arnaa aa. aa. er er%a %aa a %ara" %ara" %& %ala %alamn mna a
<)
Ur&n r&n bo boor or %&a %&an nar araa !a !aer er a# a#&&
?)
B.an B.ang g a&r a&r !e&l !e&l ang ang ner& ner& %eng %engan an !ae !aer& ra# #a#&&
)
Ke& Ke&%a %a!m !mam am. .an an mema mema#. #.!! !!an an !ae !aee err
a Per#&a Per#&aan an Ala Ala %an Ba"an Ba"an a) Kaeer b) Pel.ma# ang lar. %alam a&r #eer& 9ell (7angan g.na!an va#el&ne) ) T#.e %) Kona&ner Kona&ner ra&na#e ra&na#e (.n.! (.n.! meng.m.l! meng.m.l!an an .r&n) .r&n) b '.& angan %engan #ab.n %an a&r Po#&!an Po#&!an %&r& #enaman #enaman m.ng! m.ng!&n &n % La!.!an La!.!an el.ma#an el.ma#an a%a !aeer !aeer %engan 7ell 7ell (!.rang leb&" leb&" 2 &n"&) e La!.!a La!.!an n ember ember#&" #&"an an a%a ala !elam& !elam&n n ( en en a%a a%a la!&>la la!&>la!& !& %an vag&na vag&na a%a erem.an) %engan mengg.na!an a&r #ab.n %an !a&n la+ !aa# %engan gera!an mem.ar (ber#&"!an %ar& erm.!aan er%alam !el.ar) La!.!an La!.!an emegangan emegangan a%a a%a ala rero%.!#& rero%.!#& an%a an%a %engan %engan angan angan ang &%a! &%a! %om&nan g Lal. ma#.!!an ma#.!!an !aeer !aeer !e %alam ala rero%.!#& rero%.!#& an%a %engan %engan mengg.na! mengg.na!an an angan ang %om&nan La!&>la La!&>la!& !& $ Memo Memo#& #&!an !an en en ega! ega! l.r.# l.r.# aa. aa. !eaa# !eaa# lal. ma#.!! ma#.!!an an !aeer %engan angan !&a 6 &n"& %ar& .7.ng !aeer !aee r Perem Perem.an .an $ Mema#. Mema#.!!a !!an n !aeer !aeer %engan %engan memb.! memb.!aa lab&a lab&a (bag&a (bag&an n ang ang l.bang !e&l) lal. ma#.!!an !aeer %engan angan !&a 6 &n"& %ar& .7.ng !aeer " Perla" Perla"an an ge#er .7.ng .7.ng !aee !aeerr ang ang %&l.ma# %&l.ma#&& a%& !e %alam ala rero% rero%.!# .!#&& #ama& .r&n m.la& mengal&r Pa#&!an .7.ng %ra&na#e !aeer bera%a %&aa# a%a" &
/ee /eela la" " .r&n .r&n m.la m.la&& meng mengal al&r &r,, %oro %orong ng erl erla" a"an an !ae !aee err .r&n .r&n !e%a !e%ala lam m T&nggal!an !aeer %& ema #ama& al&ran .r&n ber"en&
7
9angan men%orong erlal. !.a 7&!a mengalam& !e#.l&an, la!.!an naa# %alam #amb&l mene!an lemb. %an mem.ar !aeer
! Ke&!a Ke&!a .r&n #.%a" #.%a" ber"en& ber"en& mengal&r mengal&r,, erla" erla"an an ar&! !el.ar !el.ar !aee !aeer, r, .ar .ar %engan lemb. #aa mengel.ar!an B&a#ana, .r&n a!an mengal&r bana! #aa mela!. mela!.!an !an &n& &n& Hen&! Hen&!an an #e&a #e&a !al& !al& .r&n .r&n mengal mengal&r &r !el.ar !el.ar #e"&ng #e"&ngga ga !an%.ng !em&" !o#ong #een."na l
9&!a 9&!a a!an a!an meng mengg. g.na na!a !an n !ae !aeer er !emb !embal al&, &, ber#& ber#&"! "!an an %an %an #&m #&man anla la" " '.& '.& !aeer %engan #ab.n %an a&r, !em.%&an b&la# agar a&r !el.ar mengal&r %& #ean7 #ean7ang ang al&ran al&ran Koo! Koo! !aee !aeerr .n.! .n.! mengan mengang!a g!a a&r bag&an bag&an %alam %alam G.na!an "an%.! ber#&" .n.! menger&ng!an bag&an l.ar /&man !aeer #eara ber#&" %an !er&ng %& !anong la#&!
Persiapan dalam membersihkan kateter yang terpasang :
Pen3e".i+n
Peraa Peraaan an #elang #elang ang ang erb.a erb.a %ar& %ar& berbag berbaga& a& ba"an ba"an ang ang %&ma#.!!an !e %alam #al.ran !em&" #ama& !an%.ng !em&" .n.! mem.ng!&n!an al&ran (%ra&na#e) .r&ne
Tu*u+n
1 Meng.rang& !onam&na#& !anong !em&" 2 Meng.rang& &ne!#& #al.ran er!em&"an 6 Memera"an!an &negr&a# !.l& ; Memeranar al&ran .r&ne
Pe"si+/+n
< Menega" er7a%&na al&ran bal&!+rel.!# 1 Per#&aan ala >
K& +a!e +a!e eraa eraaan an !aeer !aeer .rera .rera (erma# (erma#.! .! #ar.ng #ar.ng angan non#er&le,%.! +!a&n #el&m., lar.an ane&!, bola !aa# ,va#el&ne)
>
Pen Pena" a"a aaa aan n e!# e!#ra ra (o (o#& #&on onal al))
Aab&la a!e !aeer .rera &%a! er#e%&a aa. &%a! %&&l&" ,gan& %engan ba"an ber&!.$ >
3a#!o a#!om m ber ber& & a&r "ang "anga a ber#a ber#ab. b.n n
>
3a#la a#la aa aa. . bol bolaa !a !aa# a#
>
Han%.! be#ar
>
/ar. /ar.ng ng ang angan an non# non#e er& r&le le
>
/a. /a. b.a" b.a" !a&n !a&n .n. .n.! ! #el #el&m &m. .
>
G.l.ngan le#e #er
>
/ale ale ba! ba!e er& r&aa (o (o#&o #&onal) nal)
>
Lar. Lar.a an n an& an& #e #e& &! ! (o# (o#&o &ona nal) l)
2 Per#&aan !l&en$ > Ua!an #a #alam > B&na B&na ".b.ng ".b.ngan an #al&ng #al&ng era eraa a eraa eraa %engan %engan !l&en !l&en > Kl&en Kl&en %&ber& %&ber&a" a". . ma!#.%, ma!#.%, .7.a .7.an n %an lang!a lang!a">la ">lang! ng!a" a" emer&!#aan #a.# !a!& > B.a B.a !onr !onra! a! a! a!. . emer&! emer&!#aan #aan %engan %engan !l&e !l&en n > A.r A.r o#& o#& !a!& !a!& !l&e !l&en n %engan %engan ara ara mel.r mel.r.#! .#!an an !a!& !a!& !l&en %& ema &%.r &%.r
6 Per#&aan L&ng!.ngan$ > 9aga 9aga r&va r&va !l&en !l&en %enga %engan n ara ara mema#a mema#ang ng #am&r #am&ran an aa. men.. "or%en embaa# !amar > A.r A.r en ena" a"a aaa aan n r.a r.ang ngan an > '&a! '&a!an an l&ng!. l&ng!.nga ngan n ang ang enang enang %an %an nama naman n P"0se1u"
1 Men%e! Men%e!a! a!an an ala>a ala>ala la !e !e #e!&ar #e!&ar !l&en !l&en 2 La!. La!.!a !an n .& .& ang angan an 6 9ela ela#!an
ro#e% #e%.r
a%a a%a
!l&en,e!a e!an!an
erl.na
member#&"!an #e!&ar !aeer ; Ten. en.!a !an n !l&e !l&en n aa! aa!a" a" !l&e !l&en n aler alerg& g& er" er"a% a%a a an& an& #e #e&! &! aa. #ab.n (#el&%&!& aa. er&!#a aaan) < Per#& Per#&a a!a !an n a&r a&r "ang "anga a ? Ber& Ber&!a !an n r&v r&va# a#& & Pa#ang Pa#ang #ar.ng #ar.ng angan angan non#er non#er&le &le 8 T.r.n!a T.r.n!an n agar agar ema ema &%.r &%.r %an %an lea!!an lea!!an erla! %& baa" baa" bo!ong !l&en 4 Po#& Po#&!an !an !l&en !l&en %alam %alam o#& o#& %or#al %or#al re.mbe re.mben n aa. o#& o#& m&r&ng( Un.! !l&en an&a, a"!an !a!&na)
10 10 Ber# Ber#&" &"!a !an n area area #.r #.raa .b& .b# %an %an .b& .b# %eng %engan an !a&n !a&n ber#ab.n %an b&la# %engan a&r a&r B&la# a#la 11 11 Ka7& a%ana !emera"an !emera"an %&ema ema#angan ema#angan !aeer, !aeer, %an ana!an !l&en aa!a" er%aa ra#a &%a! naman aa. ra#a erba!ar 12 Un.! !l&en an&a, b.!a lab&a %an ber#&"!an &n. ma#.! !e mea.# .r&nar&.# %engan "an%.! #ab.n aa. %engan bola !aa# mengg.na!an gera!an mel&ng!ar mel&ng!ar Ber#& Ber#&"! "!an an %ar& %ar& erm erm.! .!aan aan er% er%al alam am !el. !el.ar ar Aab Aab&l &laa er% er%a aa a ban bana! a! %ra&n %ra&na#e a#e .r. .r.le len n,, g.na g.na!a !an n lar. lar.an an ane&
non
&r&a#&
a%a
bola
!aa#
.n.!
memeber#&"!an area '.& %an b&la# bag&an %alam lab&a, g.na!an #eb.a" bola !aa# a%a #e&a #& lab&a aa. mengg.na!an area ber#&" %& a#la a%a #e&a #& lab&a %engan mela!.!an .#aan !eara" baa" Un.! !l&en r&a, egang baang en %engan !.a Ha& 5 "a& agar &%a! menar&! !aeer, ber#&"!an mea.r .r&nar&.# %an glan# %engan bola !aa# aa. %engan a#la ber#ab.n ang ang %&m.la %&m.la&& %& l.bang l.bang .rera .rera (rera! (rera!#&! #&!an an !.l& !.l& !.l. !.l. 7&!a erl.) Ber#&"!an %engan gera!an mel&ng!ar, %ar& ara" mea.# !e l.ar men.7. baang en 16 Ber#&"!an Ber#&"!an #e!el&l&ng #e!el&l&ng !aeer %an ber#&"!an ber#&"!an #lang %ar& area &n#er#& !ea ra" %al %al #e7a." 10 10 m Ha&>"a& Ha&>"a& agar &%a! &%a! menar&! !aeer Per"a&!an %an ber#&"!an #e&a #e!re#& ang ela" !er&ng 1; B&la# area #eara menel.r." menel.r." Aab&la Aab&la er%aa er%aa &r&ga#& %an aab aab&l &laa
%&r %&rog ogra ram! m!an an,,
ber& ber&!a !an n
#ale #ale
%e!el&l&ng ema !aeer 1< Ker&ng!an Ker&ng!an area gen&al %engan "an%.! "an%.! 1? B.ang a&r man%&, man%&, a#la a#la %an "an%.! "an%.!
ba! ba!er& er&o# o#a a&! &!
1 &!#a#& &!#a#& !aee !aeerr #eara #eara longga longgarr mengg. mengg.na! na!an an le#e le#err !e a"a %& ema !anong %ra&na#e a!an %&gan.ng (leb&" %. %.!a !a&& 7a." 7a." %ar& %ar& &n &n.F .F a#& a#&!a !an n ba" ba"aa #elan #elang g &%a &%a! ! erle!.!, erel&n&r, er7e& %&&n. agar ang er!.n& aa. er#.mba 18 Bere#!an Bere#!an ala>ala ang ela" %&erg.na!an %&erg.na!an 14 -a&"!an -a&"!an !embal& !embal& !l&en !l&en 20 Ua!an Ua!an #alam 21 B.!a #ar.ng angan, angan, lal. b.ang !e %alam %alam beng!o! 22 La!.!an La!.!an .& angan angan 26 o!.me o!.mena na#&! #&!an an #el.r." #el.r." "a#&l "a#&l eng.m eng.m.l .lan an %aa %aa a%a a%a orma ang ela" %&a!an Re?e"ensi
9"on#on, 9"on#on, /m&">T /m&">Temle emle2010 2010 B.!. /a!. Pro#e%.r Pro#e%.r Kl&n Kl&n Keeraaan 9a!ara$EG' ("al <46><44) K.#a&, En&200? Keeram&lan an Pro#e%.r Laboraor&.m Keeraaan a#ar 9a!ara$EG' ("al 102)
DAFTAR PUSTAKA
"$++reo#&or.#.a&%+b&#ream+126;84+2;<26+;+'"aer20II% "$++reo#&or.#.a&%+b&#ream+126;84+2;< 26+;+'"aer20II% &a!#e# a%a 61 @!ober 2018, .!.l 0800 3IB "$++omen#bla%%er"eal"om+%+bla%%erra&n&ng% Bla%%er Tra&n&ng ra&n&ng o Hel 'orre Ur&nar Inon&nene (Lea!age o Ur&ne) &a!#e# a%a 61 @!ober 2018, .!.l 0800 3IB "$++reo#&or.#.a&%+b&#ream+126;84+2?6+6+'"aer20II% "$++reo#&or.#.a&%+b&#ream+126;84+2? 6+6+'"aer20II% &a!#e# a%a 61 @!ober 2018, .!.l 0800 3IB "#$++aa%em&ae%.+44080<;+N.r#&ngJInerven&onJPa%aJ/emJPer!em& "anJBla%%erJTra&n&ngJ%alamJPenangananJIn!on&nen#&aJUr&neJa%aJPa #&enJPo#JKaeera#&J 201; 201; N.r# N.r#&n &ng g Ine Inerv rven en& &o on Pa%a a%a / /em em Per!em&"an Per!em&"an (Bla%%er (Bla%%er Tra&n&n Tra&n&ng g %alam Penanganan Penanganan In!on&nen#&a In!on&nen#&a Ur&ne a%a Pa#&en Po# Kaera#&) Kaera# &) &a!#e# a%a 61 @!ober 2018, .!.l 0800 3IB