0
WSTĘP Opracowanie poniższe jest próbą kompleksowego ujęcia problematyki związanej z przesięwzięc przesięwzięciam iamii z zakresu szkolenia szkolenia powszec!nej powszec!nej obrony przeciwlotnicz przeciwlotniczej ej "POP#" poozia$ów poozia$ów % zw$aszcza zw$aszcza ogólnowojskowyc ogólnowojskowyc!& !& 'oże by( zatem pomocny zarówno s$uc!aczom w czasie stuiów jak i owócom poozia$ów poczas realizacji tyc! przesięwzię( przesięwzię( z programem szkolenia& szkolenia& Takie ujęcie u$atwi korzystanie z poranika w coziennej zia$alno)ci szkoleniowej owóców owó ców poo poozia zia$ów $ów** a s$uc! s$uc!acz aczom om pozwoli pozwoli na ugruntowan ugruntowanie ie wiezy wiezy z popl* popl* ponieważ ponieważ problematyka problematyka ta rozproszona jest w wielu wielu różnego rozaju wya wyawnictwa wnictwac!& c!& W poran poranik ikuu zawar zawarto to równi również eż zmia zmiany ny jaki jakiee zasz zasz$y $y w ostatn ostatnic! ic! latac latac!! w wy wyni niku ku moern moerniza izacji cji arsena$ arsena$uu zbrojen zbrojeniowe iowego go )wiata* )wiata* szczegól szczególnie nie na bazie bazie o)wia o)wiacze cze++ kon,l kon ,lik iktów tów zbroj zbrojny nyc! c! wy wyni nika kają jące ce z kon konie iecz czno no)c )cii zre,or zre,ormo mowan wania ia po poej ej)c )cia ia o problematyk problematykii powszec!nej powszec!nej obrony przeciwlo przeciwlotnicze tniczejj poozia$ów poozia$ów&& W$a)ciwe wykorzystanie przestawionego przestawi onego materia$u przez s$uc!aczy przyczyni się o poniesien poniesienia ia wyszkolen wyszkolenia ia poozia$ów poozia$ów z powszec!nej powszec!nej obrony przeciwlotnicz przeciwlotniczej ej zarówno w trakcie stuiów w WSO* jak i w okresie pó-niejszym jako owóców& Powszec!na Obrona Przeciwlotnicza jest więc rozajem zabezpieczenia bojowego mającego na celu samoobronę poozia$ów prze uerzeniami z powietrza* który obejmuje . / rozpozna rozpoznanie nie wzrokowe wzrokowe przeciw przeciwnik nikaa powietrzn powietrznego ego zapewn zapewniaj iające ące zaalarm zaalarmowa owanie nie w opowienim czasie poozia$ów o zagrożeniu z powietrza oraz otwarcie ognia o celów powietrznyc! )rokami poozia$u. / alarmowanie poozia$ów o zagrożeniu z powietrza* które prowazi się la uniknięcia lub ograniczenia strat o uerze+ )roków napau powietrznego przeciwnika poprzez termi termino nowe we wy wykor korzy zysta stani niee przyg przygotow otowany anyc! c! ukry( ukry( oraz oraz wprowa wprowaze zeni niee stanu stanu o natyc!miastowego otwarcia ognia la poozia$ów yżurnyc!. / prowazenie zorganizowanego ognia o celów powietrznyc! )rokami poozia$u organizowane są na zasazie aktywnej obrony prze uerzeniami z powietrza o czego wyznacza się si$y w sk$azie co najmniej plutonu. / maskowanie prze rozpoznaniem z powietrza mające na celu ukrycie si$ i )roków prze przeciwniki przeciwnikiem* em* wprowazenie wprowazenie go w b$ą co o po$ożenia po$ożenia poozia$ów poozia$ów i prowazonyc! prowazonyc! przez nie nie zia$a zia$a++ oraz utrunienie utrunienie mu skutecznego skutecznego ozia$y ozia$ywani wania. a.
?
/ roz)rokowanie poozia$ów mające na celu uniknięcie większyc! strat w sile żywej* sprzęcie sprzęcie bojowym bojowym a powsta$yc! powsta$yc! w wyniku wyniku uerzenia uerzenia )roków napau powietrznego powietrznego przeciwnika przeciwnika.. / przygotowanie sc!ronów i ukry( "szczelin" przeciwlotniczyc! przeprowazane są w celu celu oc! oc!ron ronyy luz luzii i sprzę sprzętu tu prze prze )roka )rokami mi rażen rażenia ia
przec przeciw iwni nika ka** zw zwię iększ kszen enie ie
żywotno żywotno)ci )ci i e,ekty e,ektywno) wno)ci ci w$asny w$asnyc! c! )roków )roków rażenia rażenia oraz obn obniże iżenie nie skuteczn skuteczno)ci o)ci )roków rażenia przeciwnika. / likwiację skutków napau powietrznego prowazone w celu otworzenia zolno)ci bojowej bojowej poozia$u poozia$u poprzez uzielenie uzielenie pomocy meyczne meycznej*j* ewakuacja ewakuacja si$ i )roków z rejonu porażenia* ponato otwarzanie rozbuowy inżynieryjnej* w tym maskowania& 1 powyższego powyższego wyn wynika* ika* że powszec!na powszec!na obrona przeciwlotnicz przeciwlotniczaa obejmuje obejmuje zarówno przesięwzięc przesięwzięcia ia aktywnej aktywnej walki z przeciwniki przeciwnikiem em powietrznym powietrznym jak również czynno)c czynno)cii zmniejszające zmniejszające skutki jego ozia$ywania& 2zynno)ci te są wykonywane w ramac! innyc! elementów zabezpieczenia bojowego takic! jak3 obrona przeciwc!emiczna* maskowanie oraz zabezpieczenie inżyniery inżynieryjne& jne& Powszec!ną obronę przeciwlotniczą organizują wszyscy owócy w każym rozaju walki* a przestrzeganie elementarnyc! postanowie+ wc!ozącyc! w sk$a powszec!nej obrony przeciwlotniczej powinno by( nawykiem każego żo$nierza zarówno w czasie szkolenia* jak i na przysz$ym polu walki& W związku z ogromnym zapotrzebowaniem na wyawnictwo* autor okona$ korekty zawarty zawartyc! c! w poprzen poprzenim im wy wyan aniu iu tre)ci tre)ci wzb wzbogac ogacają ającc je o nowe uwarunkowa uwarunkowania nia wspó$czesnego pola walki&
4O1PO156578 P418ST41857 POW78T41589 7 6#64'OW6 6#64'OW6578 WO9S: O 16;4O<857= 1 POW78T416 >uże pręko)ci wspó$czesnyc! samolotów* a zatem i krótki czas przebywania ic! w stre,ie ognia broni strzeleckiej / szczególnie przy zia$aniu na ma$yc! wysoko)ciac! /
B
stwarza la wojsk wielkie zagrożenie przez zaskoczenie ic! niespoziewanym atakiem z powietrza& 5a wykrycie wykrycie i rozpoznanie rozpoznanie )roków napau powietrznego powietrznego oraz pojęcie z nimi nimi walki pozostaje poozia$owi o @A o 0A sek& czasu / w zależno)ci o oleg$o)ci i rozaju celu& >latego wszystkie poozia$y zia$ające na polu walki niezależnie o ic! szczebla organizacyjnego i rozaju poporząkowania muszą by( w każej c!wili gotowe o samoobrony prze atakami powietrznyc! )roków napau przeciwnika& Szczególnie ważne znaczenie przy realizacji powszec!nej obrony przeciwlotniczej ma terminowe wykrycie i rozpoznanie przeciwnika powietrznego oraz uprzezenie o nim wojsk* co umożliwi pojęcie we w$a)ciwym czasie opowienic! przesięwzię( la oparcia ataków lub zmniejszenia skutków ic! ozia$ywania&
XX X XX
X
#8;85>63 X X X Powiadamianie Ostrzeganie Alarmowanie Wskazywanie celów
Rys. 1. Obieg informacji o zagrożeniu zagrożeniu z powietrza. 1asanicz 1asaniczym ym sposobem wykrywania wykrywania i rozpoznawania rozpoznawania statków powietrznyc! powietrznyc! na szczeblu poozia$u jest rozpoznanie wzrokowe którego celem jest3 / wykrycie na czas samolotów i )mig$owców przeciwnika oraz zaalarmowanie w$asnyc! wojsk o zagrożeniu z powietrza. / ienty,ikacja obiektu powietrznego. - zapew apewnnien ienie poo poo zzia$o ia$om m
przeciwnik przeciwnikiem iem powietrznym& powietrznym&
waru wa runk nków ów o prow prowa aze zeni niaa wa walk lkii ogn ogniowe iowejj z
D
/ #OT57: 1 P41O>= P646 S6'O#OTEW / 0AA Rys. 2. Wzrokowe rozpoznanie celów powietrznych. 4ozpoznanie wzrokowe prowazą posterunki obserwacyjne organizowane na szczeblu ozia$ów oraz obserwatorzy w poozia$ac!& Obserwatorzy prowazą obserwację z wozów bojowyc!* czo$gów lub z posterunków obserwacyjnyc! w wyznaczonyc! sektorac!& Obsaę posterunku obserwacyjnego stanowi @/0 żo$nierzy pe$niącyc! s$użbę na zmianę& :aży yżurny obserwator pe$ni s$użbę na posterunku C/@ goziny* a w niekorzystnyc! warunkac! obserwacji / czas ten może by( skrócony& Stanowisko PO wybiera się w pobliżu punktu owozenia i powinno ono zapewnia( prowazenie obserwacji w okre)lonym sektorze oraz mie)ci( się z ala o -róe$ !a$asu& Posterunek powinien być wyposażony w :
/ lornetkę polową. / kompas lub busolę. / tabliczki orientacyjne ze stronami )wiata. / )roki sygnalizacyjne. / okulary przeciws$oneczne. / ziennik obserwacji powietrznej i aktualny szkic obserwacji& Do zadań obserwatorów należy:
/ wykrywanie obiektów powietrznyc!. / okre)lenie postawowyc! parametrów lotu. / okre)lenie c!arakterystyk celów powietrznyc!. / alarmowanie o zagrożeniu z powietrza* ponato je)li jest to możliwe/ustalenie przynależno)ci obiektów powietrznyc!&
I
W marszu obserwację przestrzeni powietrznej prowazą wyznaczeni obserwatorzy na wozac! bojowyc!
lub w rzęzie maszerującej kolumny& Obserwacja na szczeblu
batalionu czy kompanii
powinna by( okrężna ze szczególnym uwzglęnieniem
najbarziej prawopoobnego kierunku ataku przeciwnika powietrznego& W tym celu wyznacza się poozia$owi sektory obserwacji powietrznej* któryc! granice powinny się zazębia(* a ic! wielko)( wynosi( nie więcej jak CAA % C@AF & W marszu wyznacza się zazębiające się sektory obserwacji przestrzeni powietrznej la każego obserwatora w stosunku o kierunku marszu kolumny "z przou* z prawej* z lewej i o ty$u"&
Dowódca stawiając zadanie obserwatorowi podaje: - miejsce prowazenia obserwacji. - granice sektora i sposoby obserwacji. - sposób melowania o wykrytyc! obiektac! powietrznyc!. - sposób alarmowania o zagrożeniu z powietrza. - sygna$ 9SS "G9a swój samolotG " ewentualnie planowany czas i kierunek przelotu
w$asnego lotnictwa &
Przykładowe zadanie dla obserwatora H o!chor"ży #OW$%' jeste(cie obserwatorem przestrzeni powietrznej. Wasze miejsce w wykopie po! krzakiem) obserwowa* w sektorze + na prawo Wysokie !rzewo ) na lewo wz!,uż polnej !rogi. raw!opo!obny kierunek ataku lotnictwa przeciwnika z kierunku miejscowo(ci na wprost z wysoko(ci 2--1---m. z lotu kosz"cego w grupach 2/ samoloty &u 22.0mig,owce przeciwnika typu i2 mog" operowa* praw!opo!obnie z rejonu kompleksu le(nego po prawej. Obserwowa* przestrze3 powietrzn" w wyznaczonym sektorze !o wysoko(ci 2--m. $larm og,asza* natychmiast po wykryciu atakuj"cego przeciwnika powietrznego) wystrzeliwuj"c w jego kierunku zielon" rakiet4 oraz !ubluj"c syren". 5ele wskazywa* we!,ug stron (wiata. Wyniki obserwacji każ!orazowo o!notowa* w !zienniku obserwacji. W go!zinach 1-.-- 1-.-6 w kierunku wscho!nim przelatywa* b4!zie w,asne lotnictwo. O fakcie tym z,oży* mel!unek nie alarmuj"c po!o!!zia,u. &ygna, 7&& 8 seria zielonych rakiet z pok,a!u samolotu oraz zapalone reflektory.9 5iezbęne ane o pojęcia przez owócę ecyzji otyczącyc! zwalczania celów powietrznyc! powinien ostarczy( mu obserwator w swoim melunku&
Wskazywanie celów powietrznych można prowadzić wedł!:
N
- stron )wiata. - ozorów wyznaczonyc! uprzenio w terenie. - kierunku marszu "zia$ania". - zegarka&
Wskazywanie celów powietrznych wedł! stron "wiata polega na okre)leniu po$ożenia celu powietrznego w stosunku o tabliczek orientacyjnyc! z opisanymi na nic! stronami )wiata * rozstawionymi na przepiersiu stanowiska obserwacyjnego np&3 #OT57: % 1 POJ=>576 % @ S6'O#OTK / ?AAA&
Wskazywanie celów powietrznyc! we$ug ozorów polega na okre)leniu po$ożenia obiektu w stosunku o wyznaczonyc! w terenie ozorów* któryc! po$ożenie i nazwę musi zna( każy żo$nierz poozia$u aby melunek obserwatora by$ komunikatywny np&3 #OT57: % 56> WK57OSJK' " nazwa
ozoru"/ PO98>KL21K M'7;JOW782& 9ako
ozory przyjmuje się c!arakterystyczne punkty w terenie& Poczas wskazywania celów powietrznyc! w stosunku o kierunku marszu "kierunku zia$ania" kolumny obowiązuje nazewnictwo kierunków3 z przou* z ty$u* z lewej* z prawej* przy czym przó wyznacza czo$o kolumny& Przyk$aowy melunek3 #OT57: % 1 P46W89 % ;4=P6 S6'O#OTEW % 0AAAWskazywanie celów we$ug zegarka wygląa analogicznie jak wyżej w oniesieniu o tarczy zegarka& Trzeba jenak pamięta(* że kierunek na wprost oznacza gozinę C@&AA np&3
#OT57: % 56 >178S7T89 / >W6 M'7;JOW28 / @AAA 6larmowanie o zagrożeniu z powietrza ma na celu uprzezenie wojsk oraz umożliwienie mu przygotowania yżurnyc! )roków ogniowyc!& Organizuje się je w poozia$ac! o rużyny w$ącznie "bwp* czo$g" na postawie anyc! z w$asnyc! -róe$ rozpoznania oraz in,ormacji przekazywanyc! za po)renictwem sieci raiowyc! ostrzegania& >ecyzję o zarzązeniu alarmu powietrznego w poozia$ac! "ozia$ac!" poejmują ic! owócy& Sygna$y o zagrożeniu z powietrza poaje się za pomocą )roków sygnalizacyjnyc! oraz przekazuje wszystkimi )rokami $ączno)ci poza kolejno)cią& Ponato należy przestrzega( zasay* że każy żo$nierz* który us$yszy sygna$ alarmu lotniczego* powtarza go g$osem& W ten sposób otrze on o wszystkic! żo$nierzy poozia$u& Sygna$ alarmu lotniczego zobowiązuje stan osobowy ozia$u "poozia$ów" o natyc!miastowego zia$ania w ramac! powszec!nej obrony przeciwlotniczej& 1 sygna$ami o zagrożeniu powietrznym należy zapozna( ca$y poozia$* gyż jego og$oszenie jest rozkazem powoującym natyc!miastowe zia$anie& Poozia$ może otrzyma( o swojego prze$ożonego w specjalnej sieci raiowej sygna$ alarmu lub ostrzegania& Ostrzeganie wojsk o zagrożeniu z powietrza organizują wojska obrony przeciwlotniczej opowieniego szczebla* na postawie raiolokacyjnego i wzrokowego rozpoznania& Polega ono na uprzezeniu poozia$ów wszystkic! rozajów wojsk o zbliżającym się przeciwniku powietrznym& Sygna$y poawane są tekstem otwartym np&3 1 POJ=>576/;4=P6 S6'O#OTEW % 216S >O#OT= % CA '75=T& Sygna$ ostrzegania przyjmuje się w pooziale* wyzielając w tym celu obiornik stale w$ączony w specjalną sie( raiową& Po otrzymaniu sygna$u owóca ozia$u przekazuje go w niezmienionej ,ormie pow$anym lub og$asza alarm lotniczy w oziale lub jego czę)ci& >la przekazania sygna$u przerywa się wszystkie rozmowy& W przypaku alarmu owóca poozia$u og$asza go swoim pow$anym g$osem H#OT57: 1 POJ=>576G ublując go ustalonym sygna$em -więkowym& 9est to równoznaczne z rozkazem przygotowania się o walki z przeciwnikiem powietrznym oraz wzmożeniem obserwacji w celu wykrycia wskazanyc! )roków napau powietrznego&
CA
W rugim przypaku* sygna$ ostrzegania nie jest alarmem lecz jeynie uprzezeniem* że po okre)lonym czasie przeciwnik powietrzny może zaatakowa( poozia$& W tym wypaku ecyzję poejmuje owóca poozia$u szczebla kompania "bateria"& 'oże on zarzązi( alarm lub skierowa( jeynie uwagę obserwatorów we wskazanym kierunku* wzglęnie postawi( w stan gotowo)ci o otwarcia ognia poozia$ yżurny lub ca$ą kompanię "baterię"& 'ogą by( również sytuacje* w któryc! po otrzymaniu sygna$u alarmu lub ostrzeżenia* owóca kompanii "równorzęny" alarmu nie zarzązi* lecz bęzie to wynika$o z zaistnia$ej sytuacji bojowej lub z wcze)niej otrzymanyc! rozkazów prze$ożonyc!& 5ależy również pamięta( o tym* że nie każy obiekt powietrzny wykryty i lecący w kierunku poozia$u bęzie go atakowa$* ponato nie zawsze po otrzymaniu sygna$u wspomniany obiekt znajzie się na poozia$em& >latego też otrzymany sygna$ może by( jeynie zapowiezią prawopoobnego ataku* na który należy by( przygotowanym& 6larmy muszą by( og$aszane tylko wówczas* gy prawopoobie+stwo zaatakowania poozia$u jest znaczne& W celu zapewnienia bezpiecze+stwa zia$ania w$asnego lotnictwa na w$asnymi wojskami ustala się sygna$y wspó$zia$ania* które w sposób jenoznaczny zapobiegają otwarciu ognia o nic!& >o najważniejszyc! z nic! należy ustalenie przez prze$ożonyc! sygna$u 9SS* czyli Q96 SWE9 S6'O#OTR obowiązujący na każą obę walki* a polegający na wykonaniu przez samolot
okre)lonego manewru poczas przelotu na ugrupowaniem wojsk
w$asnyc! np&3 HS8476 178#O5K2 46:78T 1 PO:J6>= S6'O#OT= 7 16P6#O58 MW76TJ6 U& 5astępnym elementem wspó$zia$ania zabezpieczającym przelot w$asnego lotnictwa jest jego przelot w )ci)le okre)lonym czasie i kierunku* w którym wojska obowiązuje kategoryczny zakaz prowazenia ognia o celów powietrznyc!& 7nnymi oznakami umożliwiającymi okre)lenie przynależno)ci obiektu powietrznego mogą by(3 - sylwetka statku powietrznego - zwalczanie samolotu ")mig$owca" przez w$asne lotnictwo i )roki obrony
przeciwlotniczej* - wykonywanie przez samolot manewru wskazującego na przygotowanie ataku lub też
prowazenie przez samolot w$asnej zia$alno)ci ogniowej. - zrzucanie przez samolot esantu* bomb lub innyc! )roków rażenia&
CC
Pomimo zacierającyc! się różnic w obiektac! powietrznyc!* a tym samym zwiększającyc! się truno)ci w okre)leniu przynależno)ci tegoż obiektu* o obowiązków yżurnego obserwatora należy okre)lenie* czy jest to obiekt w$asny* czy też przeciwnika&
1W6#216578 P41827W57:6 POW78T4158;O ST418#82:789 7 PO:J6>OW89 WO1EW VO9OWK2&
1
V4O57
Strzelanie o przeciwnika powietrznego z etatowej broni poozia$u organizuje się na zasazie samoobrony prze atakiem z powietrza i używa się o tego celu wyzielony poozia$* któremu wcze)niej wyznacza się opowienie zaania ogniowe& 9est to z regu$y poozia$ nie bęący bezpo)renio zaangażowany w walkę z przeciwnikiem naziemnym* niemniej jenak otwarcie ognia przez poozia$ yżurny jest niejako !as$em o w$ączenia się o walki z celem powietrznym przez pozosta$e si$y ozia$u& Oczywi)cie w$ączają się o walki tylko ci* którzy nie są zaangażowani w walce z przeciwnikiem naziemnym& 1walczanie celów powietrznyc! z broni strzeleckiej prowazi się na wysoko)( ic! lotu o BAAm* a z broni pok$aowej wozów bojowyc! w granicac! jej zasięgu& W granicac! skutecznej oleg$o)ci strzelania ogie+ prowazi się tylko o celów zbliżającyc! się& W warto)( nastawy celownika broni strzeleckiej zależna jest o wielu czynników* w g$ównej mierze o oleg$o)ci strzelania i okre)la się ją w pozia$kac! celownika opowienio la każego rozaju broni& 5ajskuteczniejszym ogniem broni strzeleckiej o nisko lecącyc! celów powietrznyc! przeciwnika jest ogie+ seryjny prowazony równocze)nie przez poozia$ yżurny na komenę swego owócy* mającego prawo wyawania stosownej ecyzji otwarcia ognia& >otyczy to owócy plutonu i wzwyż& 1najomo)( zasa ienty,ikacji celów powietrznyc! obowiązuje wszystkic! owóców* gyż ponoszą oni opowiezialno)( za ostrzelanie w$asnyc! statków powietrznyc!& >o celów powietrznyc! strzela się pociskami przeciwpancerno/zapalającymi& 2elowym jest więc aby wszyscy żo$nierze poozia$u yżurnego posiaali jeen magazynek lub w przypaku obs$ugi km P:S ta)mę "@BA nb&" za$aowane w"w amunicją z przeznaczeniem zwalczania celów powietrznyc!* o użyciu którego ecyuje owóca poozia$u& 1ważywszy* że o zwalczania celów powietrznyc! postawa strzelecka powinna zapewnia( obre oparcie i możliwo)( obracania się strzelającego "w przypaku strzelania
C@
zaporą prostopa$ą" najogoniej jest strzela( z transzei* okopów* lejów*rowów* z zakrycia* w postawie strzelackiej siezącej* leżącej* klęczącej lub stojącej& :ażorazowo jenak o postawie ecyuje sam strzelający pamiętając jenak zawsze o warunkac! bezpiecze+stwa&W razie strzelania z samoc!ou czy wozu bojowego w ruc!u jako popórki wykorzystuje się )ciany skrzyni $aunkowej samoc!ou* burty wozu bojowego lub ac! kabiny kierowcy& W zależno)ci o rozaju celu powietrznego oraz jego pręko)ci rozróżniamy cztery rozaje strzela+ o 3 - )mig$owców i samolotów bezpilotowyc!. - samolotów orzutowyc!. - samolotów nurkującyc! na strzelającego. - esantu spaoc!ronowego&
Mmig$owce i samoloty bezpilotowe zwalczamy strzelając z broni strzeleckiej z uwzglęnieniem wyprzezenia w sylwetkac! celu lub warto)ciac! kątowyc!* gy cel leci e,ilująco oraz zaporami ogniowymi czy też z poniesionym celownikiem* gy cel leci na strzelającego& 1asay strzelania o tyc! celów polegają g$ównie na w$a)ciwym oborze opowieniej nastawy celownika i okre)leniu wyprzezenia liniowego/ wyrażonego w sylwetkac! )mig$owca % oraz kątowego poczas strzela+ o samolotów bezpilotowyc!& Wyprzezenie uwzglęnia się przez wysunięcie punktu celowania prze cel o opowienią liczbę sylwetek w kierunku lotu* natomiast strzelając o samolotów bezpilotowyc! wyprzezenie uwzglęnia się przez wysunięcie punktu celowania prze samolot o opowieni kąt wyprzezenia w sylwetkac! celu i nastawy celownika* które strzelający powinien uwzglęni( w czasie strzelania okre)lają instrukcje anej broni& 2o się więc z tym wiąże*poozia$y przeznaczone o zwalczania celów powietrznyc! powinny by( w gotowo)ci o natyc!miastowego otwarcia ognia* a co za tym izie* mie( celowniki nastawione prze strzelaniem* a bro+ z o$ączonym magazynkiem za$aowanym opowienią amunicją i zabezpieczoną& W celu u$atwienia praktycznego ostrzelania celów powietrznyc! w poozia$ac! la wszystkic! rozajów broni zastosowano uproszczone metoy stosowania wyprzeze+* które w praktyce można przyją( następująco3 a: !o (mig,owców i samolotów t,okowych+ - poczas strzelania na oleg$o)( o BAA m* tyle sylwetek ile wynosi oleg$o)(
strzelania w setkac! metrów .
C0
- poczas strzelania na oleg$o)( pona BAAm* tyle sylwetek ile wynosi oleg$o)(
strzelania w setkac! metrów razy C*B. b: !o samolotów bezpilotowych+ - poczas strzelania na oleg$o)( o BAAm* B/DF . - poczas strzelania na oleg$o)( pona BAAm N/CAF &
W związku z powyższym zarówno żo$nierze jak i owócy powinni umie( uwzglęnia( wyprzezenie w sylwetkac! celu oraz w najprostszy sposób okre)li( i uwzglęni( wyprzezenie w warto)ciac! kątowyc!
A w
As wyprzedzenie 3 – 4 sylwetki
A w - punkt wyprzedzenia 0As - odległość sygnałowa
0
Rys. /. Warto(ci wyprze!ze3
Praktyczna realizacja wyprzezenia poczas strzelania o celów powietrznyc! przestawia się następująco3 po uwzglęnieniu wyprzezenia linię celowania przesuwa się równomiernie prze sylwetkę samolotu o momentu oania pierwszej serii& 1 c!wilą otwarcia ognia celowanie należy prowazi( za pomocą przyrząów celowniczyc!* a ogie+ korygowa( na postawie obserwacji torów pocisków* natomiast* gy cel minie przewiziany punkt wyprzezony* należy zmieni( punkt celowania& Pamięta( również należy aby tory pocisków uk$aa$y się nieco prze i powyżej lecącego celu powietrznego& Ogie+ o celu otwiera się na komenę owócy i prowazi seriami po B/CA strza$ów w serii* a w momencie zbliżania się celu o wiocznyc! torów pocisków prowazi się ogie+ ciąg$y& >o otwarcia ognia owóca poaje komenę3 >O M'7;JOW26 1 P46W89 "z lewej* z przou" B SK#W8T8: / O;576 lub >O S6'O#OT= 1 P46W89 "z lewej* z przou " B STOP57 % O;576& Pamięta( również należy* że o celów powietrznyc! lecącyc! z pręko)cią nie przekraczającą @BA km"goz&* któryc! kąt kursu przebiega na tzw& HstrzelającegoG*
C?
strzela się z poniesionym ramieniem celownika& 5a komenę owócy poozia$u ponosi się ramię celownika i ustawia je w pozycji pionowej* a następnie celuje na ogólnyc! zasaac! w przenią czę)( ka$uba statku powietrznego& 2zynno)ci te wykonuje się na komenę3 >O M'7;JOW26* 28#OW57: PO>578M / O;576& 9e)li za) pręko)( celu wynosi pona @BA km"goz&* któryc! kurs przebiega na strzelającego* prowazi się ogie+ zaporowy i tak w zależno)ci o oleg$o)ci na jakiej znajuje się cel wykonuje się zaporę pionową lub zaporę poc!y$ą& 9eżeli oleg$o)( wykrycia celu jest większa niż @BAA m wykonuje się zaporę ogniową poc!y$ą* natomiast je)li oleg$o)( wykrycia nie przekracza @BAAm wówczas % pionową zaporę ogniową& S6'O#OTK O>41=TOW8* któryc! pręko)( przelotowa jest uża* wyprzezenie powinno by( również barzo uże* a co za tym izie prowazenie ognia o nic! ze stosowaniem tyc!że jest niemożliwe& W związku z powyższym strzelanie o szybko lecącyc! celów powietrznyc! na ma$ej wysoko)ci prowazi się ogniem zaporowym* polegającym na postawieniu przez poozia$ yżurny zapory ogniowej "pionowej lub poziomej" na prawopoobnym kursie celu jenocze)nie ca$ym poozia$em "plutonem* kompanią"& W zależno)ci o oleg$o)ci o oleg$o)ci wykrycia celu i jego kursu wykonuje się następujące rozaje zapór ogniowyc!3 /pionowa . /poc!y$a . /prostopa$a& Pionową zaporę ogniową wykonuje się wówczas* gy oleg$o)( wykrycia celu jest mniejsza niż @BAA m* jego kurs przec!ozi na ugrupowaniem poozia$u "kurs H184OG" & 5a komenę owócy 3 #wa!a plton "kompania" D$ %&'$($)#*
P+$,$W& - $.,+& żo$nierze ustawiają bro+ pionowo i wszyscy jenocze)nie otwierają ogie+& :omena o otwarcia ognia powinna by( wyana gy cel znajuje się w oleg$o)ci oko$o IAA m o strzelającyc!&
kurs celu
A w
0
As
CB
Rys. . ionowa zapora ogniowa
Poc!y$ą zaporę ogniową stosuje się w przypaku* gy oleg$o)( o celu jest większa niż @BAAm * jego kurs przec!ozi na ugrupowaniem poozia$u* wówczas to żo$nierze ustawiają bro+ po kątem zbliżonym o ?B w stosunku o poziomu i otwierają ogie+ w kierunku zbliżającego się celu na komenę owócy3 #wa!a plton "kompania/ D$
%&'$($)#* P$0123& - $.,+&4 :omena O;576 powinna by( poana w momencie* gy cel znajuje się oko$o CAAAm o strzelającego poozia$u&
Ds 000 ! ≈
e i ) n a n z o o p r z e ( i c k r y w y u c e l
Rys. 6. ochy,a zapora ogniowa
W obu przypakac! ogie+ prowazony jest o momentu poania komeny o jego przerwaniu przez owócę lub wyczerpaniu się amunicji w magazynkac!& Pamięta( jenak trzeba aby zac!owa( niezbęne warunki bezpiecze+stwa utrzymując oleg$o)( mięzy żo$nierzami min& 0/? kroki& Prostopa$ą zaporę ogniową stosuje się* gy kurs samolotu przec!ozi w pewnej oleg$o)ci na ugrupowaniem poozia$u& W ten sam sposób zwalcza się samoloty nurkujące na sąsieni poozia$ lub obiekt* po$ożony w oleg$o)ci o BAA m& Postawienie prostopa$ej zapory ogniowej polega na prowazeniu ognia o punktu na kursie celu okre)lonego przez obrót broni o oko$o DA w kierunku lotu celu&Praktycznie obywa się to w sposób następujący % po wskazaniu samolotu przez owócę żo$nierz celują o niego* a następnie na jego komenę O;576 szybko przesuwają punkt celowania "wykonują zwrot" prze cel o ok& DA i prowazą ogie+& W celu wykonania
CD
zapory prostopa$ej poaje się komenę3 #wa!a plton / D$ %&'$($)#*
P5$%)$P&D3& - $.,+&4 As
A w
i a n a w o l c e a i n i l
" 0 0
0
Rys. ;. rostopa!,a zapora ogniowa
Samoloty atakujące poozia$ z lotu nurkowego zwalcza się ogniem zaporowym na komenę owócy poozia$u celując w przenią czę)( ka$uba samolotu& Ogie+ otwiera się na komenę3 #wa!a plton "kompania/ D$ ,#56#7809.$ - $.,+& w momencie wej)cia samolotu w lot nurkowy i prowazi z maksymalnym natężeniem przez ca$y czas nurkowania* we$ug celownika ustawionego uprzenio& ST418#6578
1
V4O57
ST418#82:789
>O
>8S65T=
SP6>O24O5OW8;O prowazi się z nastawą celownika 0*a o otwarcia ognia poaje się komenę np& >O SP6>O24O57641K* >W78 X7;=4K % O;576& W tym przypaku punkt celowania okre)lony jako )roek skoczka przesuwa się wz$uż kierunku jego opaania& Wielko)( wyprzezenia la wszystkic! rozajów broni poozia$ów piec!oty z niewielkim uproszczeniem przyjmuje się następująco3 - poczas strzelania na oleg$o)( o @AA m % A*B sylwetki na każe CAAm strzelania. - poczas strzelania na oleg$o)( pona @AAm % jeną sylwetkę na każe CAAm
oleg$o)( o celu&
i z r n e p z y d w e e
As
k i e r u n e k o p a d a n i a
A w punkt celowania i strzelania
CI
Rys. <. &trzelanie !o !esantu powietrznego
1W6#216578 28#EW POW78T415K2 1 V4O57 PO:J6>OW89 WO1EW VO9OWK2* można prowazi( na postoju* w czasie krótkic! przystanków lub w czasie jazy&Ogie+ prowazi operator broni pok$aowej* który w zależno)ci o pręko)ci celu* warunków atmos,erycznyc! i aktualnej sytuacji bojowej stosowa( może następujące sposoby strzelania3 - ogie+ towarzyszący. - ogie+ we$ug smug pocisków . - ogie+ zaporowy&
W zależno)ci o rozaju celu* pręko)ci i sposobu poruszania się wozu bojowego oraz sposobu strzelania ogie+ prowazi się krótkimi lub $ugimi seriami oraz ogniem ciąg$ym& 5a zasazie samoobrony wojsk o walki ze )rokami napau powietrznego przeciwnika wykorzystuje się również inne )roki ogniowe jak bro+ pok$aowa czo$gów* przeciwpancerne pociski kierowane bwp i różnego typu )roki artyleryjskie& Pamięta( jenak należy* że zia$anie tyc! )roków ogniowyc! w celu zwalczania celów powietrznyc! może mie( c!arakter wymuszony* a tylko w wyjątkowyc! wypakac! by( przygotowane zawczasu& Przyk$aowo w wypaku niespoziewanego ataku )mig$owców okre)la się o nic! oleg$o)( na oko* wybiera się nabój z wcze)niej nastawionym zapalnikiem i prowazi się ogie+ na komenę owócy wozu& W wypaku braku amunicji z zapalnikiem czasowym ogie+ prowazi się granatami o$amkowymi& Poozia$ może by( zawczasu wyznaczony o walki ze )mig$owcami przeciwnika* wówczas zajmuje on nakazaną rubież i przygotowuje strzelanie na okre)lone rubieże i kierunki& W tym celu 3 - okre)la się w terenie rubież "rubieże" prawopoobnego ataku )mig$owców i
ok$aną oleg$o)( o nic!. - precyzuje się zasay wyboru celu z grupy )mig$owców. - ustawia się opowienie warto)ci celownika i naprowaza armaty na prawopoobny
kierunek. - nastawia się opowienie warto)ci zapalnika. - $auje się armaty.
CN
- za$ogi "obs$ugi" znajują się na swoic! miejscac!. - prowazi się okrężne wykrywanie )mig$owców ze szczególnym uwzglęnieniem
kierunku spoziewanego ataku& Po wykryciu i rozpoznaniu celu ogie+ otwiera się na komenę owócy opowieniego szczebla "wozu* plutonu" i prowazi z maksymalnym natężeniem&
P418>S7ĘW17Ę276 1'5789S16928 S:=T:7 O>>176JKW6576 P41827W57:6 POW78T4158;O & Poczas organizacji powszec!nej obrony przeciwlotniczej w zia$aniac! bojowyc!* owócy wszystkic! szczebli powinni zwróci( szczególną uwagę na przesięwzięcia* które w istotnym stopniu zmniejszają skutki ozia$ywania )roków napau powietrznego przeciwnika& Przesięwzięcia te winni oni realizowa( we wszystkic! rozajac! walki bez oatkowyc! rozkazów i wytycznyc! prze$ożonyc! % po prostu powinny one by( nawykiem każego żo$nierza* zarówno w czasie szkolenia* jak i na polu walki& >o zasaniczyc! przesięwzię( z tego zakresu* na szczeblu poozia$u zalicza się3 - maskowanie prze rozpoznaniem z powietrza elementów ugrupowania bojowego. - roz)rokowanie wojsk. - przygotowanie sc!ronów i ukry(. - likwiowanie skutków napau przeciwnika powietrznego&
'6S:OW6578 jest to zespó$ )roków i przesięwzię( mającyc! na celu oc!ronę wojsk i obiektów prze rozpoznaniem naziemnym i powietrznym oraz wprowazenie przeciwnika w b$ą co o posiaanyc! si$ i )roków oraz zamiaru zia$ania& 5a szczeblu poozia$u cele maskowania osiąga się poprzez3 - wykorzystanie maskującyc! w$a)ciwo)ci terenu. - wykorzystanie warunków atmos,erycznyc! i pory oby. - stosowanie etatowyc! )roków maskującyc!. - stosowanie materia$ów poręcznyc!. - maskowanie )wiate$. - maskowanie ruc!u luzi i sprzętu - ograniczenia pracy raiostacji i stacji raiolokacyjnyc!&
5iektóre z powyższyc! zabiegów maskującyc! można wykona( zawczasu np& malowanie sprzętu* wplatanie ga$ęzi* trwa i krzewów w sprzęt i umunurowanie* przygotowanie re,lektorów w pojazac! o jazy w nocy itp& Po wykonaniu powyższyc!
C
przesięwzię( można naa( maskowanemu obiektowi naturalny wyglą i upoobni( go o otaczającego t$a terenu* ukrywając jego cec!y emaskujące& #asy o roz$ożystyc! konarac! rzew i bujnym poszyciu maskują w zasazie prze rozpoznaniem optycznym* natomiast w lesie rzakim należy stosowa( maskowanie uzupe$niające& Posi$ki powinno się gotowa( poza obrębem lasu* najlepiej w pobliskic! miejscowo)ciac!* poobnie z pracą agregatów prąotwórczyc! je)li nie można ograniczy( ic! pracy& Pojazy ukrywa się we wg$ębieniac! terenowyc! oraz maskuje )rokami etatowymi lub poręcznymi& >o maskowania pojazów używa( również można cie+ paającyc! rzew lub buynków lub naturalne ukrycia "szopy* stoo$y itp&"& Ograniczy( należy o niezbęnego minimum ruc! luzi i pojazów* któryc! wioczne )lay również powinno się zaciera(* szczególnie na rogac! ojazowyc! o rejonów roz)rokowania wojsk& 5ależy również zabroni( palenia ognisk i używania w rejonie wszelkic! przemiotów emaskującyc! obecno)( wojsk w anym terenie& 5ajbarziej niekorzystne okoliczno)ci o maskowania mają miejsce poczas marszu poozia$ów* w związku z tym wojska przegrupowuje się g$ównie w warunkac! ograniczonej możliwo)ci jak mg$a* noc* opay atmos,eryczne itp& 1a przestrzeganie yscypliny maskowania ponosi opowiezialno)( każy żo$nierz& 4O1M4O>:OW6578 wojsk oraz okresowa zmiana rejonów rozmieszczenia poozia$ów i stanowisk owozenia ma na celu zmniejszenia skutków uerze+ w wyniku tworzenia celów ma$o op$acalnyc! o zniszczenia& Osiąga się to poprzez rozmieszczenie sprzętu w ostępac! większyc! niż )renica rażenia )roków stosowanyc! przez lotnictwo* to jest oko$o BA/CAAm& 4oz)rokowanie wojsk stwarza więc taką sytuację* że zamiast jenego op$acalnego la lotnictwa celu grupowego np& poozia$ na postoju* powstaje wiele ma$o op$acalnyc! celów * z któryc! i tak znaczna czę)( nie bęzie atakowana z powou ograniczonej liczby )roków napau powietrznego przeciwnika i niewielkiej e,ektywno)ci jego zia$ania& Poczas marszu oleg$o)( mięzy pojazami powinna wynosi( @B/BA m* a na postoju nie mniej niż CA m& W szczególnyc! przypakac! "np& ataku lotnictwa na maszerującą kolumnę* poczas pokonywania przez kolumnę newralgicznyc! ocinków rogi marszu" oleg$o)ci mięzy pojazami zwiększa się&
@A
P41K;OTOW6578 S24O5EW 7 =:4K "szczelin przeciwlotniczyc!" c!roni luzi i sprzęt prze ogniowym ozia$ywaniem przeciwnika& Ponieważ wykonanie prac inżynieryjnyc! "szczelin i ukry(" w trakcie walki bęzie prawie niemożliwe* latego poozia$ w miarę możliwo)ci powinien wykorzystywa( w$a)ciwo)ci oc!ronne terenu oraz przystosowa( ukrycia już istniejące o oc!rony luzi i sprzętu& Vęą to ukrycia w jarac!* wąwozac!* ,a$ac! terenowyc! oraz za naturalnymi i sztucznymi "nasypy* wykopy" wzniesieniami& >o tego rozaju ukry( można zaliczy( również buynki murowane* piwnice* sc!rony* leje po bombac!* g$ębokie bruzy na polac! itp& Wykorzystanie w$a)ciwo)ci oc!ronnyc! i maskującyc! terenu musi by( wykonywane natyc!miast po zajęciu rejonu* a wszystkie prace inżynieryjne wykonuje się w miarę posiaanego czasu* c!yba że wykonanie ic! jest niezbęne la zac!owania zolno)ci bojowej poozia$u& Przesięwzięcia powyższe należy wykonywa( we wszystkic! rozajac! zia$a+ bojowyc! i niezależnie o czasu przebywania poozia$u w anym rejonie& W zia$aniac! ynamicznyc! jak np& marsz* natarcie stosuje się przee wszystkim tzw& bierną obronę przeciwlotniczą* gyż z uwagi na c!arakter tyc! zia$a+* jest niemożliwe wykonywanie prac inżynieryjnyc!& >ogony teren za)* przy umiejętnym jego wykorzystaniu aje szansę przetrwania równą tej* jaką ostarcza pracoc!$onna i nie zawsze możliwa o zrealizowania rozbuowa inżynieryjna terenu& 1 prac inżynieryjnyc! w pooziale wykonuje się mięzy innymi transzeje* rowy $ączące* sc!rony la luzi i przykryte ocinki transzei oraz okopy la sprzętu bojowego& Pamięta( należy* że zawsze* tzn& w każej sytuacji wykonuje się szczeliny przeciwlotnicze* którą stanowi rów w kszta$cie linii $amanej* w miarę możliwo)ci o wzmocnionyc! )cianac! bocznyc!& 4easumując należy stwierzi(* że zarówno pokrycie jak i rze-ba terenu oc!ronią* a co najmniej w znacznym stopniu os$abią ozia$ywanie przeciwnika powietrznego na stan osobowy i sprzęt bojowy poozia$u& #7:W7>6296 S:=T:EW 56P6>= przeciwnika powietrznego organizowane jest na ogólnyc! zasaac! likwiowania skutków uerze+ i ma na celu przywrócenie zolno)ci bojowej poozia$owi& W tym celu owóca zawczasu wyznacza poozia$ ";48"* któremu stawia zaanie otyczące przygotowania sprzętu i wykonywania następującyc! zaa+3 - uzielania pierwszej pomocy rannym i porażonym oraz ic! ewakuację.
@C
- oczyszczania terenu z zawa$ oraz gaszenie pożarów. - ewakuacja uszkozonego sprzętu oraz okonywania robnyc! napraw. - usuwanie z rogi powalonyc! rzew* unieruc!omionego sprzętu* zasypywanie rowów
i lei po bombac! itp& Oczywi)cie w pooziale yżurnym "pluton" nie wyznacza się ;48* a jeynie @/0 żo$nierzy* któryc! zaaniem bęzie przee wszystkim uzielanie pierwszej pomocy porażonym i rannym& Pamięta( również należy o tym* aby przesięwzięcia
likwiujące skutki uerze+
przeciwnika stosowa( kompleksowo* gyż wówczas każy czynnik ma uże znaczenie w zwiększaniu oporno)ci poozia$u na uerzenia z powietrza& W czasie szkolenia należy zwraca( szczególną uwagę na wyrobienie w)ró żo$nierzy nawyków prawi$owego wykonywania przesięwzię( wc!ozącyc! w sk$a tzw&Gbiernej obrony przeciwlotniczejG* albowiem w czasie zia$a+ na polu walki o ic! realizacji zależe( bęzie żywotno)( i si$a bojowa poozia$u&
O4;6571296 POWS182589 OV4O5K P41827W#OT572189 PO>O>>176JEW Obrona przeciwlotnicza poozia$ów organizowana jest z uwzglęnieniem systemu obrony przeciwlotniczej wyższego szczebla& Organizują ją owócy wszystkic! szczebli bez wzglęu na rozaj wykonywanego zaania i istniejącą sytuację bojową* wykorzystując o tego celu wszelkie możliwe )roki walki znajujące się w anej c!wili w ic! yspozycji& >o obowiązków każego owócy poozia$u należy3 - zorganizowanie ciąg$ej obserwacji przestrzeni powietrznej "okrężnej o szczebla
kompanii wzwyż" oraz obserwacja sygna$ów poawanyc! przez prze$ożonego i sąsiaów. - oprowazenie o wiaomo)ci wszystkic! żo$nierzy ustalonyc! sygna$ów i sposobów
alarmowania o zagrożeniu z powietrza. - utworzenie systemu ognia o walki z celami nisko lecącymi z wykorzystaniem broni
strzeleckiej i pok$aowej wozów bojowyc!. - utrzymanie w każej kompanii
co najmniej plutonu w gotowo)ci o
natyc!miastowego otwarcia ognia o celów powietrznyc!. - zastosowanie
powietrznego&
przesięwzię(
zmniejszającyc!
skutki
uerze+
przeciwnika
@@
6by poozia$ móg$ wykona( we w$a)ciwy sposób postawione prze nim zaanie należy przee wszystkim wykry( i rozpozna(* a następnie w opowienim czasie zaalarmowa( o zbliżaniu się przeciwnika powietrznego& W tym celu wyziela się poozia$y yżurne "w ilo)ci C"0 si$ anego poozia$u"* które na okre)lony czas pozostają w ciąg$ej gotowo)ci o natyc!miastowego otwarcia ognia w razie pojawienia się przeciwnika powietrznego& Poozia$y te przygotowuje się w miejscac! ic! rozmieszczenia "zia$ania" lub w pobliżu w rejonac!* gzie są najlepsze warunki prowazenia ognia o celów powietrznyc! w sektorze opowiezialno)ci anej kompanii& 'ogą by( rozmieszczone na wozac! bojowyc! lub w szczelinac! przeciwlotniczyc! "okopac!"& Vro+ poozia$ ma za$aowaną i zabezpieczoną* a celownik nastawiony o strzela+ powietrznyc!& Poozia$ yżurny należy utrzymywa( w ciąg$ej gotowo)ci o zwalczania celów powietrznyc! w zasazie tylko w warunkac! wzrokowej wioczno)ci obiektów powietrznyc!* natomiast w nocy i w warunkac! ograniczonej wioczno)ci znajuje się w miejscu i stopniu gotowo)ci okre)lonym przez owócę okre)lonego szczebla& Oni też mają prawo wyawania komeny o otwarcia i przerwania ognia "o szczebla owócy plutonu" mając na uwaze* że otwarcie ognia może nastąpi( jeynie o celów atakującyc! lub któryc! przynależno)( zosta$a okre)lona* natomiast przerwanie ognia wtey gy wymaga tego sytuacja lub bezpiecze+stwo w$asnyc! samolotów i wojsk& Przerwanie zakazu otwarcia ognia przez poozia$y i pojeynczyc! żo$nierzy może nastąpi( wyjątkowo w celu wsparcia ogniowego poozia$ów OP# strzelającyc! o )roków napau powietrznego przeciwnika atakującego na ma$yc! wysoko)ciac!& Vatalion organizuje powszec!ną obronę przeciwlotniczą w ramac! kompanii która zia$ając w ca$o)ci jest w stanie ogniem broni strzeleckiej i pok$aowej wozów bojowyc! zapewni( skuteczną samoobronę prze )rokami napau powietrznego przeciwnika& >owóca batalionu* czy kompanii organizując powszec!ną obronę przeciwlotniczą poając wytyczne powinien w nic! zawrze(3 - sposób organizacji rozpoznania powietrznego. - sygna$y alarmowania o zagrożeniu z powietrza* sposób ic! przekazywania oraz
zia$ania poozia$u po og$oszeniu alarmu. - kto i kiey wyznacza poozia$y yżurne* miejsce i czas pe$nienia przez nic!
yżurów . - kiey otwiera( ogie+ o statków powietrznyc! przeciwnika wszystkimi możliwymi
)rokami ogniowymi .
@0
- sygna$y ienty,ikacji w$asnyc! samolotów i )mig$owców. - przesięwzięcia otyczące roz)rokowania* maskowania i przygotowania sc!ronów i
ukry( la luzi i sprzętu. - sposoby likwiacji skutków uerze+ )roków napau powietrznego przeciwnika. - sposoby zaopatrywania poozia$ów w amunicję przeciwpancerno/zapalającą i
smugową& Varziej szczegó$owe wytyczne o realizacji przesięwzię( powszec!nej obrony przeciwlotniczej stawia owóca plutonu* który poaje w nic!3 a: sposób organizacji rozpoznania powietrznego) a w tym+ - liczbę obserwatorów oraz czas ic! zmiany. - miejsce i sposoby prowazenia obserwacji . - sektory obserwacji. - sposoby wskazywania celów i melowania o nic!. - sygna$ 96 SWE9 S6'O#OT lub czas kategorycznego zakazu prowazenia ognia.
b: sposób alarmowania o zagrożeniu z powietrza+ - sygna$y alarmu lotniczego. - sposób og$aszania alarmu.
c: sposób prowa!zenia ognia z broni strzeleckiej !o celów powietrznych+ - kiey pluton jest poozia$em yżurnym oraz miejsce pe$nienia yżuru. - kto i kiey ma prowazi( ogie+. - ile i jaką przygotowa( amunicję.
!: sposoby wykonania prze!si4wzi4* zmniejszaj"cych skutki u!erzenia powietrznego3 - sposoby maskowania. - czynno)ci po og$oszeniu alarmu lotniczego. - zakres prac inżynieryjnyc!. - zasay likwiacji skutków uerzenia lotniczego&
Poozia$y* które na polu walki znajują się w bezpo)reniej styczno)ci z przeciwnikiem z użą ozą prawopoobie+stwa nie bęą atakowane z powietrza przez jego samoloty z uwagi na bezpiecze+stwo w$asnyc! wojsk& 5ie oznacza to* że nie bęą one atakowane w ogóle przez przeciwnika powietrznego& 5ajpewniej bęzie to atak zna w$asnego ugrupowania w wykonaniu )mig$owców& W związku z powyższym poozia$y pierwszorzutowe zaangażowane w bezpo)renią walkę z przeciwnikiem naziemnym* z regu$y nie bęą wyziela$y si$ i
@?
)roków yżurnyc! o zwalczania celów powietrznyc!* a walkę z takimi organizuje się ora-nie i zwalcza na wyra-ną komenę owócy& 7naczej wygląa sprawa w poozia$ac! rugorzutowyc! i owoac!* które z racji zagrożenia ze strony przeciwnika powietrznego muszą by( o walki z nim przygotowane po każym wzglęem i w tym zakresie* nikt nie zejmie z owócy opowiezialno)ci za w$a)ciwie zorganizowaną powszec!ną obronę przeciwlotniczą& Wspó$czesne pole walki wymaga by poozia$y mia$y zorganizowaną obserwację okrężną i skuteczne alarmowanie o celac! powietrznyc!& W tym celu owóca kompanii przyziela la każego plutonu oraz obserwatorowi w swoim wozie bojowym "czo$gu" sektory obserwacji oraz ustala sygna$ alarmu powietrznego i sposób jego przekazywania& 5ajczę)ciej bęzie on poawany g$osem* nabojem sygna$owym ustalonego koloru* klaksonem lub przez raiostację zależnie o panującej sytuacji& W wypaku wykrycia obiektu powietrznego obserwator rozpoznaje jego przynależno)( i ustalonym sygna$em og$asza alarm powietrzny& Walkę z celami powietrznymi powinny poją( te )roki ogniowe poozia$u* które w anej c!wili nie są bezpo)renio zaangażowane w walce z przeciwnikiem naziemnym* a cele znajują się w zasięgu ic! broni& 4ozkazem o otwarcia ognia la tyc! )roków bęzie sygna$ alarmu powietrznego* latego też owóca poozia$u w rozkazie bojowym powinien ten punkt wyra-nie sprecyzowa(& W przypaku wykonania przez kompanię zaania o ecyującym znaczeni la batalionu czy brygay może ona by( wzmocniona )rokami przeciwlotniczymi prze$ożonego w postaci np& strzelców rakiet ST416J6 @m& Y;4O'Z* czy zestawem 1=/@0/@ & Przesięwzięcia tak zwanej HbiernejG obrony przeciwlotniczej polegają przee wszystkim na maskowaniu luzi i sprzętu bojowego )rokami poręcznymi oraz wykorzystaniu
naturalnyc! w$a)ciwo)ci oc!ronno/maskującyc! terenu
oraz
roz)rokowanym zia$aniu& W obronie okonuje się ponato rozbuowy inżynieryjnej punktów oporu& Obrona przeciwlotnicza poozia$ów znajującyc! się w rugim rzucie "owozie"* organizuje się i prowazi na poobnyc! zasaac! jak w rejonie ze)rokowania "wyj)ciowym"* a poczas wej)cia o walki "kontrataku" jak poczas przegrupowania " w marszu"& PO:O5KW6578 P418S1:O>K WO>589 stanowi olbrzymie zagrożenie la poozia$ów ze strony przeciwnika powietrznego gyż rzeka stanowi la lotnictwa
@B
oskona$y punkt orientacyjny i latego poozia$y poczas poc!ozenia i pokonywania przeszkoy wonej są szczególnie $atwe o wykrycia i barzo wrażliwe na uerzenia statków powietrznyc! przeciwnika& 'oże on atakowa( poozia$ z lotu nurkowego i koszącego przy @/0 zaj)ciac! po kątem CA/CBF w stosunku o osi przeprawiającyc! się wojsk& 9eżeli za) c!ozi o )mig$owce* najprawopoobniej bęą one uerza$y na ogólnyc! zasaac!* przeważnie z na w$asnego terenu* a tylko w szczególnyc! przypakac! i niezwykle sprzyjającyc! okoliczno)ciac! z innego kierunku& 4ozpoznanie przestrzeni powietrznej* alarmowanie i zwalczanie celów powietrznyc! przez poozia$ w czasie pokonywania przeszkoy wonej* powinno by( prze$użeniem zorganizowanej obrony przeciwlotniczej poczas marszu i poc!ozenia o lustra woy oraz tak zorganizowany aby zapewni$ optymalne warunki przeprawiania wojsk na rugi brzeg& 9e)li w tym czasie zostanie zaatakowany przez )roki napau powietrznego to walkę z nim powinny poją( wszystkie )roki ogniowe* które nie są zaangażowane w walkę z przeciwnikiem naziemnym& 4ozkazem o otwarcia ognia la tyc! )roków bęzie sygna$ alarmu powietrznego& :O#='5K '64S1OW8 są c!yba najbarziej op$acalnym celem o uerze+ samolotów i )mig$owców
przeciwnika* szczególnie na ocinkac! kanalizującyc!
ruc! "mosty* wąwozy* bagna* nasypy itp&"* ponieważ w miejscac! tyc! naj$atwiej zatrzyma( kolumnę* uniemożliwi( jej manewr i zniszczy(& #otnictwo z zasay atakowa( bęzie kolumny z ma$ej wysoko)ci z lotu nurkowego o czo$a lub z ty$u po kątem CA/CBF w stosunku o osi rogi marszu przy użyciu broni pok$aowej* niekierowanyc! pocisków rakietowyc! oraz bomb kasetowyc! i napalmowyc!& Mmig$owce natomiast bęą atakowa$y z wysoko)ci oko$o BA metrów zza lasów* wzniesie+ terenowyc! przy użyciu kierowanyc! i niekierowanyc! pocisków rakietowyc! oraz broni pok$aowej& W czasie marszu wszystkie w$azy w wozac! bojowyc! są pozamykane oprócz wozu yżurnego& Jączno)( wewnętrzna i zewnętrzna w sieci raiowej owócy kompanii powinna by( nawiązana i sprawzona przez poszczególnyc! owóców i inne osoby ,unkcyjne& W czasie marszu organizuje się obserwację okrężną przestrzeni powietrznej i alarmowanie oraz wyznacza się poozia$ yżurny na ogólnyc! zasaac! YC"0 si$ poozia$uZ* a obserwatorów wyznacza się na każym wozie bojowym plutonu yżurnego i w wozie owócy kompanii&
@D
Wyznaczeni obserwatorzy prowazą wzrokową obserwację przestrzeni powietrznej w wyznaczonyc! sektorac! w stosunku o kierunku marszu&
1
1
2
2
2 1
3
3 3
3
Rys.=. >grupowanie marszowe kompanii 1 c!wilą wykrycia i rozpoznania celu powietrznego* obserwatorzy natyc!miast przekazują przez $ączno)( wewnętrzną sygna$ alarmu powietrznego w stosunku o kierunku marszu w ,ormie skróconej np& #OT57: 1 P46W89* a wyznaczony żo$nierz esantu ubluje otrzymany sygna$& >owóca wozu bojowego* który otrzyma$ sygna$ o swego obserwatora* natyc!miast przekazuje go w niezmienionej ,ormie w sie( owozenia owócy kompanii* który s$yszą wszyscy owócy wozów bojowyc!& Po us$yszeniu sygna$u alarmu powietrznego pozosta$e poozia$y w$ączają się o walki sukcesywnie w miarę osiągania gotowo)ci& W wypaku otrzymania sygna$u o zagrożeniu z powietrza przekazanego w sieci owozenia prze$ożonego* owóca kompanii zarząza alarm nie przerywając marszu* lecz zobowiązuje to stany osobowe* w szczególno)ci za) poozia$ yżurny* o wzmożenia uwagi we wskazanym kierunku& Poozia$y maszerujące pieszo na komenę swoic! owóców zajmują najbliższe ukrycia i przygotowują się o zwalczania celów powietrznyc!& Poozia$y w marszu nie mogą w zasazie korzysta( z rozbuowy inżynieryjnej terenu* co czyni je barziej wrażliwymi na uerzenia statków powietrznyc!& W rejonac! opoczynków* i to zarówno $uższyc! jak i krótkic! można jeynie maksymalnie wykorzysta( w$a)ciwo)ci oc!ronne terenu takie jak3 jary* wąwozy* przyrożne rowy i inne zag$ębienia terenowe sztuczne i naturalne & Po og$oszonym alarmie lotniczym czo$owe pojazy kolumny poozia$u powinny zwiększy( pręko)( marszu i tym samym powiększy( oleg$o)ci pomięzy pojazami &
@I
9ak więc wia( szczególnego znaczenia nabiera zw$aszcza w marszu* opowienio wczesne wykrycie przeciwnika powietrznego i alarmowanie wojsk* przestrzeganie zasa roz)rokowania w kolumnie oraz opowienio sprawne zia$anie wszystkic! owóców i osób ,unkcyjnyc! może o pewnego stopnia zrekompensowa( niekorzystne warunki z punktu wizenia powszec!nej obrony przeciwlotniczej& Szczególną uwagę* na zagrożenie ze strony )roków napau powietrznego należy zwróci( w trakcie zbliżania się o rejonu walki* albowiem kolumny maszerującyc! i rozwijającyc! się poozia$ów bęą szczególnie op$acalnym celem la samolotów i )mig$owców przeciwnika& 'askowanie wozów bojowyc! w zie+ przeprowaza się na ogólnyc! zasaac! wykorzystując o tego celu )roki poręczne* natomiast w warunkac! ograniczonej wioczno)ci Yszczególnie w nocyZ należy pamięta( o maskowaniu )wiate$& 5ależy liczy( się również z przeprowazeniem rozpoznania i atakami z powietrza po uprzenio zrzuconym przez przeciwnika bomb o)wietlającyc!* latego w miarę możliwo)ci ąży( o tego aby nie zosta( wykrytym* a w przypaku ataku lotnictwa
zwalcza( go
wszystkimi możliwymi )rokami ogniowymi* w pierwszej za) kolejno)ci niszczy( bomby o)wietlające& W
czasie
P418;4=POW6576
PO>O>>176JEW
T465SPO4T8'
:O#89OWK' występuje jeszcze większe zagrożenie ze strony przeciwnika powietrznego& Wynika ono przee wszystkim z tego* że wojska za$aowane na transporcie kolejowym w czasie jazy pociągu nie mają możliwo)ci zastosowania w pe$ni przesięwzię( powszec!nej OP#& 6taki statków powietrznyc! mogą by( wykonywane o ty$u* o czo$a i wz$uż transportu* przee wszystkim w czasie postojów lub przejazu przez większe węz$y kolejowe& Organizacja powszec!nej OP# w czasie za$aowania i wy$aowywania się poozia$ów na stacjac! za$aowczyc! i wy$aowania
powinna by( realizowana
zgonie z ogólnie obowiązującymi zasaami& >o prowazenia rozpoznania powietrznego wyznacza się posterunki obserwacyjne na lokomotywie Yw pierwszym wagonieZ* w )roku i na ko+cu sk$au& Posterunki te muszą posiaa( $ączno)( przewoową
Ylub raiowąZ pomięzy sobą i komenantem
transportu* w celu porozumiewania się i sk$aania melunków& Ważne jest również* aby w pobliżu poozia$u yżurnego również znajowa$ się )roek $ączno)ci* albowiem gwarantuje to szybkie użycie tegoż poozia$u o zwalczania )roków napau powietrznego
@N
4ównież gwizem lokomotywy poawane są* a raczej ublowane* sygna$y o zagrożeniu z powietrza& W przypaku gy transport os$aniany jest si$ami i )rokami obrony przeciwlotniczej* poozia$y znajujące się w transporcie organizują powszec!ną obronę przeciwlotniczą w )cis$ym wspó$zia$aniu z nimi& 9eżeli w wyniku zia$ania )roków napau powietrznego transport zostanie zatrzymany* to poozia$y yżurne pozostają na stanowiskac! ogniowyc!* z któryc! ogniem os$aniają opuszczające transport pozosta$e poozia$y* które również zajmują stanowiska ogniowe z prawej lub lewej strony toru sukcesywnie w$ączając się o walki z przeciwnikiem powietrznym & W 489O562 O>PO21K5:=* na postojac! *w rejonac! ze)rokowania obrona przeciwlotnicza obejmuje3 - organizację okrężnej obserwacji powietrznej. - alarmowanie. - zwalczanie celów powietrznyc!&
W celu prowazenia obserwacji powietrznej owóca kompanii przyziela la każego plutonu wzajemnie się zazębiające się sektory obserwacji Ypo oko$o CAAFZ& Obserwatorzy prowazą obserwację z wozów bojowyc! lub innyc! wyznaczonyc! przez prze$ożonego miejsc& 2ele powietrzne wskazuje się z regu$y w stosunku o kierunków stron )wiata& Poozia$ yżurny za) prowazi obserwację okrężną bęąc w sta$ej gotowo)ci o prowazenia ognia& Obserwatorzy po wykryciu i rozpoznaniu celu w swoic! sektorac! og$aszają alarm powietrzny g$osem* ublując go oatkowym sygna$em wzrokowym lub -więkowym& 6larm powietrzny og$aszają oni również w wypaku zauważenia sygna$u przekazywanego przez obserwatorów sąsienic! poozia$ów& 6larm og$asza się tylko wówczas* je)li nie ma wątpliwo)ci co o przynależno)ci lub zamiaru przeciwnika powietrznego* a jego kurs i zia$alno)( bojowa wskazuje* że przeją przez rejon ze)rokowania poozia$u lub w jego pobliżu& >o zwalczania celów powietrznyc! wyznacza się poozia$ yżurny* który zwalcza cele powietrzne z broni strzeleckiej& 4ozmieszcza się go w rowie strzeleckim lub wykorzystuje się oc!ronne w$a)ciwo)ci terenu w takim miejscu* aby można by$o wykry( cele powietrzne na użyc! oleg$o)ciac! i skutecznie je zwalcza( przy atakowaniu poozia$u z różnyc! kierunków&
@
Po us$yszeniu alarmu powietrznego żo$nierze poozia$u yżurnego bez oatkowej komeny
obezpieczają i prze$aowują bro+ wycelowując ją w kierunku
prawopoobnego celu& Sposób strzelania i moment otwarcia ognia poaje owóca poozia$u& Otwarcie ognia winno by( jenoczesne* czas jego trwania ok& ?/B sekun& Pozosta$e plutony kompanii w$ączają się o walki sukcesywnie w miarę osiągania gotowo)ci* a sygna$em o otwarcia ognia bęzie najczę)ciej ogie+ poozia$u yżurnego& 5a postoju i w rejonie ze)rokowania* celowym jest wyznaczy( w kompanii poozia$ YgrupęZ ratunkowo/ewakuacyjną
w sile ok& rużyny mający na celu
uzielanie pomocy rannym* gaszenie pożarów itp& Wynikającyc! z sytuacji pola walki& ;rupa ta przebywa w rejonie swojego plutonu i zia$a na zasazie poozia$u alarmowego na sygna$ owócy kompanii& W OV4O578 ozia$ywanie przeciwnika powietrznego na poozia$y rugorzutowe bęzie znacznie większe niż na poozia$y pierwszorzutowe bęące w bezpo)reniej styczno)ci z przeciwnikiem naziemnym& W razie organizowania obrony bez styczno)ci z przeciwnikiem bezpo)renio prze rozpoczęciem natarcia przeciwnika poozia$y pierwszorzutowe mogą by( również obiektem intensywnyc! uerze+ ze strony przeciwnika powietrznego& 4ównie intensywnego ozia$ywania należy się spoziewa( w okresie poprzezającym natarcie przeciwnika naziemnego* w czasie wprowazania przez niego swoic! rugic! rzutów i kontrataków naszyc! poozia$ów& ;$ówne zagrożenie poozia$ów w obronie mogą stanowi( )mig$owce przeciwnika& Stą też owócy wszystkic! szczebli na walkę z nimi powinni po$oży( największy nacisk* wykorzystując wszystkie ostępne )roki ogniowe& W obronie w porównaniu z natarciem występują barziej ogone warunki o organizacji i realizacji wszystkic! przesięwzię( powszec!nej OP# w poozia$ac!* zw$aszcza gy jest o)( czasu na organizację obrony& >owóca poozia$u powinien opowienio wykorzysta( wspomniane warunki* organizując i realizując powszec!ną OP# w pooziale& Przy zastosowaniu w pe$ni przesięwzię( zmniejszającyc! skutki zia$ania przeciwnika powietrznego poozia$y w obronie są barziej oporne na uerzenia z powietrza& =miejętnie zamaskowany czo$g czy wóz bojowy jest barzo truny o wykrycia* a tym samym o zniszczenia przez przeciwnika powietrznego& 2o za tym izie* )roki te mogą prowazi( celniejszy ogie+ o celów powietrznyc!* przee wszystkim o )mig$owców&
0A
W obronie jest również lepsza możliwo)( okonywania okresowyc! zmian S> owóców poozia$ów* SO artylerii* broni maszynowej i innyc! elementów ugrupowania bojowego* które są związane walką z przeciwnikiem naziemnym& W 56T6427= poozia$om zagraża( mogą zarówno samoloty jak i )mig$owce* lecz ic! obiektami ataku bęą przee wszystkim poozia$y rugorzutowe& Wynika to z konieczno)ci zac!owania bezpiecze+stwa w$asnyc! wojsk przez lotnictwo przeciwnika* a zw$aszcza samoloty& Mmig$owce natomiast bęą zagraża$y zarówno poozia$om pierwszorzutowym jak i rugorzutowym& 7ntensywnego ozia$ywania przeciwnika powietrznego na poozia$y można się spoziewa( w czasie wprowazania ic! o walki* poczas ,orsowania lub pokonywania przeszkó wonyc!* jak również w czasie wyj)cia kontrataków przeciwnika& >o walki z nisko lecącymi celami powietrznymi wyznacza się co najmniej C"0 si$ i )roków poozia$ów zaangażowanyc! w walkę& >otyczy to wszystkic! żo$nierzy i owóców* szczególnie w walce ze )mig$owcami przeciwnika& 5atarcie cec!uje ciąg$a zmiana sytuacji& >latego raz wyane wytyczne w zakresie powszec!nej OP# mogą ulega( zmianie lub e aktualizacji w konkretnej sytuacji bojowej& >owóca poozia$u w takiej sytuacji powinien otwarza( naruszony system przesięwzię( powszec!nej OP# w ,ormie krótkic! komen o pow$anyc! W T848578 ;E41KSTO % #8S7STK' przeciwnik powietrzny może ozia$ywa( na poozia$y ma$ymi grupami samolotów Y@/?Z& 6taki mogą by( wykonywane wz$uż olin i wąwozów z ma$ej wysoko)ci* g$ównie z lotu poziomego i nurkowego& 1wyk$e )roki rażenia takie jak3 bomby i pociski rakietowe kierowane i niekierowane mogą powoowa( znacznie większe skutki rażenia niż w warunkac! normalnyc!* uerzenia lotnicze za) % zatory na rogac! nie o pokonania w krótkim czasie& Ponato teren górzysto/lesisty sprzyja niespoziewanym atakom )mig$owców bojowyc! przeciwnika& Wykrywanie i rozpoznawanie wzrokowe przeciwnika w tym terenie nabiera szczególnego znaczenia g$ównie ze wzglęu na ograniczone możliwo)ci korzystania przez poozia$y z rozpoznania raiolokacyjnego prowazonego na wyższym szczeblu& Prowazenie rozpoznania wzrokowego winno w miarę możliwo)ci sięga( maksymalnie g$ęboko w stronę spoziewanyc! uerze+ przeciwnika& W tym celu należy na ominującyc! wzgórzac! wyznaczy( posterunki obserwacyjne poozia$ów* a z nic! stworzy( sie( posterunków obserwacyjnyc! na szczeblu batalionu& >ane z tej obserwacji przekazuje się w sieci owozenia owócy batalionu
i owóców kompanii&
5iezależnie o posterunków rozmieszczonyc! na ominującyc! wzgórzac!* w każym
0C
pooziale należy wyznaczy(
obserwatorów
bezpo)renio w
ugrupowaniu
poozia$ów* któryc! szczególnie wyczuli( na wykrywanie )mig$owców przeciwnika& Ponieważ przekazywanie sygna$ów alarmowyc! przez raiostacje może by( barzo utrunione* należy je ublowa( sygna$ami )wietlnymi i -więkowymi & >o specy,icznyc! cec! organizacji i realizacji walki ogniowej z przeciwnikiem powietrznym w terenie górzysto/lesistym można zaliczy(3 - konieczno)( wyznaczania w poozia$ac! w czasie marszów i postojów możliwie
maksymalnej ilo)ci si$ i )roków yżurnyc! z broni strzeleckiej* pok$aowej wozów bojowyc!* czo$gów i artyleryjskic!. - przygotowanie yżurnyc! )roków ogniowyc! rozmieszczonyc! na stokac! wzgórz
o prowazenia ognia o celów powietrznyc! lecącyc! poniżej poziomu ic! rozmieszczenia Yw ó$ oliny* wąwozuZ. - możliwo)( pojęcia przez ppk wozów bojowyc! i armaty czo$gów w tyc! warunkac!
Yzw$aszcza w obronieZ skutecznej walki ze )mig$owcami przeciwnika& W organizacji przesięwzię( tzw&Gbiernej OP#G w terenie górzysto/lesistym trzeba ponato zwróci( szczególną uwagę na szybką i sprawną likwiację skutków uerze+ przeciwnika powietrznego& Szczególną rolę mogą w tyc! warunkac! oegra( grupy rozgrazające zatory na rogac! i umożliwiające poozia$om ruc!& Sprawne zia$anie i umiejętne wykorzystanie tyc! grup może uc!roni( poozia$y o ca$kowitego zniszczenia& W T848578 1=4V6571OW65K' YW '78M278Z organizacja przesięwzię( powszec!nej obrony przeciwlotniczej obiega o ogólnie przyjętyc! zasa na co niewątpliwie mają wp$yw specy,iczne warunki zia$a+& Teren o zwartej zabuowie utrunia samolotom przeciwnika wykonywanie ataków na cele punktowe& >latego też należy spoziewa( się g$ównie ataków lotnictwa z lotu poziomego i bombarowania wybranyc! zielnic miasta tak zwanym
sposobem
ywanowym z wysoko)ci ma$yc!* )renic! i użyc!& :ierunki tyc! nalotów mogą przebiega( wz$uż szerokic! arterii miejskic!& Skutki zia$ania lotnictwa w terenie miejskim mogą by( znacznie większe niż w warunkac! innyc!* ponieważ straty w sile żywej i sprzęcie mogą by( oatkowo spowoowane przez walące się zabuowania itp& >latego ograniczenia tyc! strat należy szuka( bezwzglęnie w realizacji przesięwzię( powszec!nej OP#& 'ożna wyróżni( następujące cec!y powszec!nej obrony przeciwlotniczej w terenie zurbanizowanym Yw mie)cieZ 3
0@
Rozpoznanie przeciwnika powietrznego+ - posterunki obserwacji
przestrzeni powietrznej należy wybiera( i rozwija( na
ominującyc! zabuowaniac! i
w każym pooziale organizowa( obserwacje
okrężną przeciwnika powietrznego* - o przekazywania sygna$ów alarmowyc! oprócz $ączno)ci raiowej Ytele,onicznejZ
poozia$ów można wykorzystywa( istniejącą miejską sie( tele,oniczną oraz ublowa( sygna$y alarmu lotniczego za pomocą ostępnyc! )roków sygnalizacyjnyc!. rowa!zenie walki ogniowej z przeciwnikiem powietrznym + - si$y i )roki yżurne rozmieszcza( na szerokic! placac! i skwerac! miejskic! oraz na
przepolac! miasta Ynp& w obronieZ. - w natarciu % a przee wszystkim w obronie % czę)( si$ i )roków yżurnyc! można
rozmie)ci( na ac!ac! ominującyc! buynków* ską możliwe jest prowazenie ognia okrężnego o celów powietrznyc!* oraz przewizie( manewr tyc! )roków na kolejne buynki& >oatkowymi elementami wyróżniającymi przesięwzięcia powszec!nej obrony przeciwlotniczej realizowanymi w terenie zurbanizowanym są te tzw&Gbiernej OP#G3 - w celu ukrycia luzi i sprzętu w czasie
intensywnyc! nalotów przeciwnika
powietrznego można wykorzysta( wcze)niej przygotowane lub ora-nie wybrane piwnice buynków . - w obronie można wcze)niej przewizie( i przygotowa( poziemne przej)cia mięzy
buynkami* co pozwoli na okresową zmianę punktów oporu poozia$ów* które przeciwnik powietrzny wykry$ i usi$uje zniszczy(. - ze wzglęu na możliwo)( powstawania większyc! niż normalnie strat sanitarnyc!
Yrannyc! i porażonyc! żo$nierzyZ przewizie( organizację ma$yc! grup ratunkowo/ ewakuacyjnyc! w każym pooziale* niezależnie o organizowania ic! na wyższym szczeblu owozenia& W grupac! tyc! zasaniczą rolę bęzie ogrywa$a pierwsza pomoc meyczna i grupy torujące& T8485 #8S7STO % 9817O45K bęzie się c!arakteryzowa$ tym* iż przeciwnik powietrzny bęzie ozia$ywa$ na poozia$y tam walczące g$ównie na przesmykac! mięzy jeziorami* gzie są one najbarziej wrażliwe na uerzenia z powietrza& W terenie lesisto/jeziornym przeciwnik może uży( napalmu wykonując uerzenia ma$ymi grupami samolotów& Ponato należy liczy( się z intensywnym zia$aniem rozpoznawczego lotnictwa przeciwnika mające na celu wykrycie naszyc! wojsk& Szczególnie niebezpieczne la naszyc! poozia$ów bęą )mig$owce przeciwnika& Stą też organizacja przesięwzię(
00
powszec!nej obrony przeciwlotniczej w tyc! warunkac! bęzie się c!arakteryzowa$a pewnymi orębno)ciami w stosunku o ogólnie przyjętyc! zasa3 - posterunki obserwacji przestrzeni powietrznej* w miarę rozmieszcza( prze lasem* a
w lesie wyznacza( pojeynczyc! obserwatorów i rozmieszcza( ic! na najwyższyc! rzewac!* tworząc sie( posterunków obserwacyjnyc!* maksymalnie wysuniętyc! w stronę spoziewanyc! nalotów przeciwnika. - w większym stopniu uwzglęni( możliwo)( obierania anyc! o celac! powietrznyc!
o prze$ożonego i sąsiaów. - wszęzie* gzie jest to możliwe* si$y i )roki yżurne o walki z celami powietrznymi
należy wysuwa( na skraj* na większe polany lub wz$uż szerokic! przesiek le)nyc!. - w czasie walki o przesmyki pomięzy jeziorami wyznaczy( co najmniej BA[ si$ i
)roków yżurnyc!
o walki z przeciwnikiem powietrznym z poozia$ów nie
zaangażowanyc! bezpo)renio w walkę z przeciwnikiem naziemnym. - istotnego znaczenia nabiera opowienia inżynieryjna rozbuowa terenu& 5ależy
maksymalnie wykorzystywa( wszystkie możliwe ukrycia la luzi i sprzętu bojowego. - w miarę możliwo)ci unika( wprowazania wojsk w g$ąb lasu* rożnie
wyprowazające z lasu na rogi należy oznakowa(. - posiaa( wyzielone silne grupy przeciwpożarowe nastawione na umożliwienie
poozia$om sprawnego wyj)cia z lasu w wypaku pożaru. - przewizie( posiaanie sprzętu zolnego o wyciągania ugrzęzniętego sprzętu
bojowego w grząskim gruncie& W T4=>5K2 W64=5:62 6T'OSX84K215K2 Yograniczonej wioczno)ciZ nie można ca$kowicie wykluczy( ewentualno)ci użycia przez przeciwnika )roków napau powietrznego* aczkolwiek bęzie ono utrunione& W celu zac!owania bezpiecze+stwa poozia$om w$asnym przeciwnik powietrzny bęzie móg$ wykonywa( uerzenia na wojska bęące w rugim rzucie& Prze wykonaniem uerzenia przeciwnik powietrzny może stosowa( o)wietlenie atakowanego celu& W)ró przesięwzię( powszec!nej obrony przeciwlotniczej w poozia$ac! można wyzieli( następujące czynno)ci3 - zmiany na posterunkac! obserwacyjnyc! oraz si$ i )roków yżurnyc! wyznaczonyc!
o walki z przeciwnikiem powietrznym w czasie silnyc! mrozów* zawiei )nieżnyc! i ulewnyc! eszczów okonywa( czę)ciej niż w warunkac! normalnyc! Ynp& co C gozinę lub nawet czę)ciejZ.
0?
- w warunkac! z$ej wioczno)ci Yw nocyZ obserwatorzy powinni przygotowa( się o
wykrywania celów powietrznyc! za pomocą s$uc!u oraz rozpoznawa( je g$ównie na postawie ic! zia$alno)ci. - strzelanie z broni strzeleckiej i pok$aowej wozów
bojowyc! i czo$gów bęzie
barzo ograniczone a czasami wręcz niemożliwe* a jenocze)nie każe otwarcie ognia emaskujące po$ożenie w$asnego poozia$u& W tyc! warunkac! g$ówną uwagę należy zwróci( na realizację przesięwzię( zmniejszającyc! skutki zia$ania )roków napau powietrznego. - g$ówną uwagę zwróci( na maskowanie wszystkic! -róe$ )wiat$a* maksymalnie
ograniczy( pracę agregatów prąotwórczyc! oraz )roków raiowyc!. - grupy ratunkowo/ewakuacyjne powinny mie( ok$ane rozeznanie o po$ożeniu
poozia$ów Yw nocyZ* którym należy uzieli( pomocy po uerzeniac! lotnictwa przeciwnika&
O4;65716296 POWS182589 OV4O5K P41827W#OT572189 PO>O>>176JEW W W64=5:62 ;64571O5OWK2& W miejscu sta$ej yslokacji* w warunkac! garnizonowyc!* powszec!ną obronę przeciwlotniczą organizuje się przee wszystkim w celu3 - przygotowania poozia$ów o zia$ania w razie zaskakującego uerzenia
przeciwnika powietrznego. - oskonalenia umiejętno)ci żo$nierzy i zgrania poozia$ów w wykonywaniu
obowiązującyc! zasa powszec!nej obrony przeciwlotniczej& W warunkac! garnizonowyc! barzo ważnym przesięwzięciem jest przygotowanie poozia$ów o walki z przeciwnikiem powietrznym* które obejmuje3 - wyzielenie si$ i )roków* które w pierwszej kolejno)ci poejmą walkę ze )rokami
napau powietrznego przeciwnika* co oznacza w praktyce wyznaczenie rotacyjnie poozia$u yżurnego Yz zasay w sile plutonuZ zolnego o natyc!miastowego otwarcia ognia z broni strzeleckiej i pok$aowej wozów bojowyc! o celów powietrznyc!& Ponato z amunicji alarmowej poozia$u wyziela się i oznakowuje Y6'=57296 6#64'OW6 OP#Z amunicję la poozia$u yżurnego* która zapewni za$aowanie po jenym magazynku "ta)mie" każego egzemplarza broni nabojami przeciwpancerno/ zapalającymi& Pamięta( należy i rygorystycznie przestrzega(* aby poozia$ yżurny
0B
uający się w przewizianym czasie na zajęcia programowe poza rejon zakwaterowania zabra$ ze sobą wyposażenie osobiste jak bro+* !e$my* maski oraz amunicje alarmową OP#& Przygotowanie rejonu poozia$u o wykonania przesięwzię( powszec!nej obrony przeciwlotniczej* powinno obejmowa( 3 a" wybór i urzązenie stanowiska "miejsca " pracy obserwatora. b" przygotowanie stanowisk ogniowyc! "szczelin przeciwlotniczyc!" la poozia$u yżurnego* w przypaku gy ic! inżynieryjna rozbuowa jest niemożliwa* należy je wytrasowa( i oznaczy(& Wybiera się je w obrębie koszar "na placac! (wicze+* w parkac! wozów bojowyc! itp&" i powinny one zapewnia( obserwację wzrokową w sektorze nie mniejszym niż CNAF oraz umożliwi( bezpieczne prowazenie ognia z broni strzeleckiej i pok$aowej wozów bojowyc! Ynp& postawienie poc!y$ej zapory ogniowejZ. c" przygotowanie sc!ronów i ukry( la stanu osobowego nie biorącego bezpo)reniego uzia$u w walce z przeciwnikiem powietrznym* latego też na ukrycia
należy
wykorzystywa( wszelkie )roki opancerzone* natomiast na sc!rony stanów osobowyc! należy przystosowa(* a następnie wykorzystywa( piwnice* pomieszczenia poziemne* bunkry* kana$y i inne pomieszczenia mogące zapewni( przetrwanie i oc!ronę żo$nierzy prze skutkami uerze+ lotnictwa& 5a zewnątrz buynków i na klatkac! sc!oowyc!* szczególnie na parterze* prowazącyc! o sc!ronów należy umie)ci( oznaczenie w postaci strza$ek koloru bia$ego z czerwonym napisem >O S24O5= OP#& Sc!ron ten powinien by( przygotowany w czasie nie $uższym niż trzy tzw& roboczo/goziny. " maskowanie )wiate$ ma na celu ukrycie rejonu koszar prze obserwacją i tym samym atakiem przeciwnika powietrznego w warunkac! nocnyc!& W związku z tym w przypaku og$oszenia alarmu powietrznego w nocy wy$ącza się o)wietlenie zewnętrzne koszar oraz wewnątrz bloków koszarowyc!& >latego wszystkie okna na korytarzac!* kancelariac!* magazynac! i w izbac! żo$nierskic! powinny mie( przygotowane rolety Yzas$ony z kocaZ o natyc!miastowego zas$onienia w razie konieczno)ci& W pomieszczeniac! nie przystosowanyc! o zaciemnienia nie należy w gozinac! nocnyc! korzysta( ze )wiat$a& 6larmowanie poozia$ów o zagrożeniu uerzeniami z powietrza organizowane jest na szczeblu jenostki* gzie organizuje się os$onę ogniową koszar zapewniającą kompleksowe i ciąg$e rozpoznanie* prowazenie ognia we wszystkic! kierunkac!* manewr ogniem i poozia$ami jak również wspó$zia$anie z os$anianym poozia$em i sąsiaami&
0D
Ponato na szczeblu ozia$u winno się zapewni( ciąg$ą gotowo)( wyznaczonyc! si$ i )roków o walki* oraz ciąg$o)( owozenia taktycznego jak i ogniowego& Orębnym za) zaganieniem jest precyzja wykonanyc! zaa+ albowiem ecyuje o niej w użej mierze
przyjęcie
w$a)ciwego
ugrupowania
bojowego
specjalistycznyc!
i
wspó$zia$ającyc! z nimi yżurnyc! si$ i )roków OP#& 6larmowanie ze szczebla jenostki
umożliwia przygotowanie poozia$ów
yżurnyc! o prowazenia ognia oraz co wyaje się by( nie mniej ważne o ukrycia stanów osobowyc!* które nie biorą bezpo)reniego uzia$u w walce z przeciwnikiem powietrznym& Stan osobowy jenostki alarmowany jest o zagrożeniu z powietrza przez o,icera yżurnego za pomocą syreny lub innyc! )roków zastępczyc! oraz g$osem przez tec!niczne )roki $ączno)ci np&3 HO;J6S16' 6#64' #OT5721K >#6 PO>O>>176JEW S1:OJKYjenostkiZG Po otrzymaniu sygna$u o o,icera yżurnego* poo,icer yżurny kompanii og$asza alarm lotniczy la stanu osobowego g$osem np&3 H=W6;6 :O'P6576* O;J6S16' 6#64' #OT5721KG& Otrzymany sygna$ alarmu lotniczego jest rozkazem la ca$ego stanu osobowego jenostki Ypoozia$uZ o zia$ania w ramac! powszec!nej obrony przeciwlotniczej bez wzglęu na rozaj wykonywanego przesięwzięcia i miejsca pobytu& Poozia$* którego alarm lotniczy zastaje w rejonie zakwaterowania wykonuje szereg czynno)ci* z któryc! najważniejsze to3 / og$oszenia alarmu przez owócę lub s$użbę yżurną. - zaciemnienie okien "w warunkac! ograniczonej wioczno)ci". - otwarcie magazynu broni oraz pobranie broni i oporzązenia przez poozia$
yżurny * a następnie pozosta$yc! żo$nierzy. - wys$anie kierowców poozia$u yżurnego o garaży "parku wozów bojowyc!"
celem wyprowazenia pojazów w ustalone miejsce ogone o zwalczania celów powietrznyc! z broni strzeleckiej i pok$aowej. - zajęcie stanowisk "szczelin przeciwlotniczyc!"
i osiągnięcie gotowo)ci o
prowazenia ognia oraz zorganizowanie obserwacji w nakazanym sektorze opowiezialno)ci przez poozia$ yżurny. - zajęcie ukry( i sc!ronów przez pozosta$ą czę)( stanu osobowego poozia$ów. - zamknięcie pomieszcze+ poozia$u "poo,icer yżurny"&
1 c!wilą
owo$ania alarmu lotniczego uprzenio wykonane czynno)ci i
przesięwzięcia wykonuje się w owrotnej kolejno)ci&
0I
Poozia$ znajujący się na placu (wicze+* w parku wozów bojowyc! itp& obowiązuje zakres czynno)ci o natyc!miastowego wykonania i tak np& poozia$ yżurny w sytuacji zagrożenia atakiem lotnictwa przeciwnika w rejon szkolenia zabiera ze sobą bro+* amunicję i oporzązenie& Po og$oszeniu alarmu poozia$ yżurny przygotowuje bro+ strzelecką i pok$aową o strzelania ze szczelin i wozów bojowyc! lub też z ogonyc! miejsc o prowazenia ognia w kierunku celu powietrznego& Pozosta$a czę)( stanu osobowego poozia$u zajmuje miejsca w ukryciac! lub wozac! bojowyc!& >oskonalenie żo$nierzy i poozia$ów w zakresie powszec!nej obrony przeciwlotniczej organizuje się w czasie programowego szkolenia i treningów powszec!nej OP# w ramac! treningów powszec!nego ostrzegania i alarmowania&
0N
16:OL218578 Sta$y rozwój tec!niki lotniczej oraz o)wiaczenia wyniesione z ostatnic! kon,liktów zbrojnyc! na )wiecie* w szczególno)ci za) wojny w rejonie 1atoki Perskiej* wskazują coraz częstsze przenoszenie się walki z ziemi w przestrze+ powietrzną& 5asi potencjalni przeciwnicy ysponują barzo szerokim asortymentem )roków napau powietrznego o różnym przeznaczeniu bojowym* wyposażonyc! w zautomatyzowane systemy elektroniczne o nawigacji* rozpoznania i bombarowania* a także w różnorone )roki rażenia o barzo wysokim prawopoobie+stwie tra,ienia i ogromnej skuteczno)ci& Powszec!no)( zagrożenia wojsk z powietrza mia$a ecyujący wp$yw na rangę jaką w wojskac! przywiązuje się o zabezpieczenia bojowego jaką stanowi powszec!na obrona przeciwlotnicza& W powyższym poraniku problematyka ta zosta$a przestawiona w ostępnej ,ormie i zakresie zarówno s$uc!aczy jak i owóców poozia$ów szczebla kompania % pluton& W otyc!czasowej praktyce kszta$cenia z zakresu powszec!nej obrony przeciwlotniczej zbyt użo by$o owolno)ci i w$a)ciwego interpretowania przesięwzię( organizacyjnyc! i wykonawczyc! w tym zakresie* latego też to opracowanie ujmujące w sposób jenoznaczny problematykę zac!owania na wypaek zagrożenia ze strony przeciwnika powietrznego ujenolica je stanowiąc la owócy poozia$u swoiste \aemecum organizacyjne* a la s$uc!aczy wykonawcze&
0
V7V#7O;46X76 C& 4egulamin zia$a+ taktycznyc! wojsk ląowyc!& 2z&77&Szt&;en& C?@0"?& @& Powszec!na obrona przeciwlotnicza wojsk& Poręcznik& Wojska OP# CB"NI& 0& 7nstrukcja o powszec!nej obronie przeciwlotniczej w Si$ac! 1brojnyc!& Wojska OP# C@"ND& ?& Poręcznik walki poozia$ów wojsk zmec!anizowanyc! Ypluton* rużynaZ& >W#ą& @D"@AAA& Warszawa @AAA
SP7S T48M27 WSTĘP &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 0 4O1PO156578 P418ST41857 POW78T41589 7 6#64'OW6578 WO9S: O
?A
16;4O<857= 1 POW78T416 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 1W6#216578 P41827W57:6 POW78T4158;O 1 V4O57 ST418#82:789 7 PO:J6>OW89 WO1EW VO9OWK2 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& P418>S7ĘW17Ę276 1'5789S16928 S:=T:7 O>>176JKW6576 P41827W57:6 POW78T4158;O &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& O4;65716296 POWS182589 OV4O5K P41827W#OT572189 PO>O>>176JEW &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / pokonywanie przeszkoy wonej &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / kolumny marszowe &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / transport kolejowy &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w rejonie opoczynku &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w obronie &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w natarciu &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w terenie górzysto % lesistym &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w terenie zurbanizowanym &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w terenie lesisto % jeziornym &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& / w trunyc! warunkac! atmos,erycznyc! &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& O4;65716296 POWS182589 OV4O5K P41827W#OT572189 PO>O>>176JEW W W64=5:62 ;64571O5OWK2 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 16:OL218578 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
B CC CN @@ @B @D @N @ 0A 0C 0C 00 0? 0B 0D ?A
& V7V#7O;46X76 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ?C 16J62157:7 &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ?@
WKOWK2 im&gen& Taeusza :o )ciuszki 75STKT=T >OWO>18576