PANANALIKSIK: Kahulugan, Layunin, Katangian at Uri Kahulugan Ayon kay: -Good(1963) ang pananaliksik ay isang maingat, kritikal, disiplinadong inquiry sa pamamagitan ng iba’t ibang teknik at paraan batay sa kalikasan at kalagayan ng natukoy na suliranin tungo sa klaripikasyon ato resolusyon nito -Aquino(1974) ang pananaliksik ay isang sestimatikong paghahanap sa mga mahahalagang impormasyon hinggil sa isang tiyak na paksa o suliranin! "atapos ang maingat at sistematikong paghahanap ng mga pertinenteng impormasyon o datos hinggil sa isang tiyak na paksa o suliranin at matapos suriin at lapatan ng interpretasyon ng mananaliksik ang mga nakalap niyang datos ay mahaharap siya sa isa pang esensyal na ga#ain$ang paghahanda ng kanyang ulat% pananaliksik -Manuel at Medel(1976) ang pananaliksik ay isang proseso ng pangangalap pangangalap ng mga datos o impormasyon upang malutas ang isang parikular na suliranin sa siyentipikong pamamaraan -Parel(1966) ang pananaliksik ay isang sestimatikong pagaaral o imbestigasyon ng isang bagay sa layuning masagot ang katanungan ng isang mananaliksik -E. Trece at J.W. Trece(1973) Trece(1973) ang pananaliksik ay isang pagtatangka upang makakuha ng mga solusyon sa mga suliranin! Idinagdag pa nila na ito ay isang pangangalap pangangalap ng mga datos sa isang kontroladong sit#asyon para sa layunin ng prediksyon at eksplanasyon -Parel(1966) Formulated in a more comprehensive comprehensive form, research maybe dened as a purposive, systematic, and scientic process of gathering, analyzing, classifying, organizing, presenting, presenting, and interpreting interpreting data for the solution of the problem, for prediction, for the discovery of the truth, or for the expansion or verication of existing knowledge, all for the preservation preservation and improvement of the quality of human life. Layunin Ayon kay: -Good at cate!(197")
The purpose of research is to serve man and the goal is good life. #alderon at Gon$ale!(1993) Gon$ale!(1993) a& Upang Upang makadis makadisku kubre bre ng mga mga bagong bagong kaalaman hinggil sa mga batid nang penomena b& Upang Upang makakita makakita ng mga mga sagot sagot sa mga suliraning hindi pa ganap na nalulutas ng mga umiiral na metodo at impormasyon! '& "apagbut "apagbutii ang mga umiiral umiiral na teknik teknik at makadebelop ng mga bagong instrumento o produkto d& "akatukla "akatuklas s ng hindi hindi pa nakikila nakikilalang lang substan'es at elements! e& (igit na mauna# mauna#aan aan ang ang kalika kalikasan san ng mga dati nag kilalang substan'es at elements )& "akali "akalikha kha ng mga bataya batayan nn ng g pagpapasya sa kalakalan, industriya, edukasyon, pamahalaan pamahalaan at iba pang larangan g& "a%satis) "a%satis)y y ang ang kuryo kuryosida sidad d ng mananaliksik h& "apala#ak "apala#ak o ma*eri) ma*eri)y y ang mga umiir umiiral al na kaalaman Katangian -Ang pananaliksik ay: a& Sist Sistem emat atik ik b& Kontr ontrol olad ado o '& +mp +mpirik irika al d& "apa "apanu nurri e& bhetibo, bhetibo, lohikal lohikal at at #alang #alang pagkil pagkiling ing )& -umaga -umagamit mit ng mga mga k#anti k#antitey teytib tib o estadistikal estadistikal na metodo g& rih rihin inal al na na akda akda h& Akyure Akyureyt yt na imbestiga imbestigasyon, syon, obserbasyon at deskripsyon i& "ati "atiya yaga ga at hin hindi di min minam amad adal alii .& Pinagsisikapan Pinagsisikapan k& Nangan Nangangai gailan langan gan ng ng tapang tapang l& "ainga "aingatt na na pagta pagtatal tala a at at pagu paguula ulatt AN"ANANALIKSIK: "ga Katangian at Pananagutan Katangiang dapat taglayin ng isang mananaliksik: a& "as "asipa ipag %kailangan niyang maging masipag sa pangangalap pangangalap ng datos at pagsisiyasat sa lahat ng anggulo at panig! a& "ati "atiya yaga ga %kailangang maging pasensyoso sa pangangalap pangangalap ng datos
a& "aingat % kailangang maging maingat sa pagpili at paghihimay%himay ng mahahalagang datos a& Sistematik %kailangang sundin ang mga hakbang ayon sa pagkakasunod%sunod a& Kritikal o mapanuri %% kailangang maging mapanuri sa pagieksamen ng mga impormasyon o datos upang matukoy kung ito’y *alid, lohikal, mapagkakati#alaan at may batayan Pananagutan ng isang mananaliksik: %Katapatan ang pinakapangunahing pananagutan ng isang mananaliksik! Nangangahulugan ito na: a& Kinikilala ng mananaliksik ang lahat ng pinagkunan niya ng datos b& /a#at hiram na termino at ideya ay kanyang gaga#an ng karampatang tala a& (indi siya nag nanaka# ng mga salita ng iba kundi sinisipi ito at binibigyan ng karampatang pagkilala a& (indi siya nagkukubli ng datos para lamang palakasin o pagtibayin ang kanyang argumento o para ikiling ang kanyang pagaaral sa isang partikular na panana# %Pagtiyak na mapaninindigan ang lahat ng interpretasyon na kanyang binuo batay sa kanyang masinop at maingat na pagsusuri ng datos na nakalap! Ang Isyu ng Plagyarismo: Plagyarismo: pangongopya ng datos, mga ideya, mga pangungusap, buod at balangkas ng isang akda, programa, hiig at iba pa nang hindi kinikilala ang pinagmulan o kinopyahan (alimba#a ng plagyarismo: $ Kung ginamit ang orihinal na termino o mga salita, hindi ipinaloob sa panipi o hindi itinala ang pinagkunan! $ Kung hiniram ang ideya o mga pangungusap at binago ang pagkapahayag, ngunit hindi kinilala ang pinagmulan! $ Kung namulot ng mga ideya o mga pangungusap mula sa iba’t ibang akda at pinagtagni%tagni ang mga ito ngunit hindi kinilala ang mga pinagkunan $ Kung isinalin ang mga termino, ideya, pahayag, at dahil nasa ibang #ika na ay
inangkin na at hindi itinala na isalin ang mga ito, $ Kung ninanaka# ang bahagi ng isang disenyo, balangkas, himig, at hindi kinilala ang pinagkunan ng 0insipirasyon1, at $ Kung ginamit ng isang mananaliksik ang mga datos na pinaghirapan ng iba at ipinalabas niyang siya ang nagkalap ng mga datos na ito! Parusang maaaring ipata# sa isang plagyarista ay ang mga sumusunod: $ Pinakamagaang na parusa na para sa mga estudyante na mabigyan ng 2!3 4lagpak na marka¶ sa kurso, $ Kung mapatutunayan na matindi ang pagnanaka# na gina#a, maaaring patalsikin ang estudyante sa uni*ersidad! $ Kahit nakagrad#eyt na ang estudyante at ilang taon na ang nakalipas, ngunit natuklasan na ang kanyang pananaliksik ay kinopya, maaari siyang tanggalan ng digri o $ "aaari ring ihabla ang sinumang nangongopya batay sa ntellectual !roperty "ights #aw at maaaring sentensyahan ng multa o pagkabilanggo! AN- PA"ANA(N- PAP+L Pamanahong Papel 5 isang uri ng papel% pampananaliksik na karani#ang ipinagaga#a sa mga estudyante sa kolehiyo bilang isa sa mga pangangailangan sa isang larangang akademiko! Ito ay kadalasang kulminasyon ng mga pasulat na ga#ain kaugnay ng pag%aaral ng isang paksa! 6inata#ag din itong term paper! "ga Pahinang Preliminari: %l& 'ea 1 5 ang pinakaunang pahina ng a& pamanahong papel! 7alang nakasulat sa pahinang ito sa madaling salita blangkong papel ito! Paa*atin* Pa+ina % ito ay b& nagpapakilala sa pamagat ng pamanahong papel! Nakasaad din dito kung kanino iniharap o ipnasa ang papel, kung saang asignatura ito pangagailangan, kung sino ang guma#a at komplesyon! Nagmukhang in*erted pyramid ang pagkakaayos nito! ,a+on* Pa*aatia& 5 ang ta#ag sa '& pahinang kumukumpirma sa pagkakapasa ng mananaliksik at pagkakatanggap ng guro ng pamanahong%papel! Pa!a!alaat o Pa*/ilala % tinutukoy d& rito ang sinumang nakatulong ng mananaliksik sa pagsasaga#a ng pananaliksik gayo’y nararapat na pasalamatan!
KA/ANA6A I: Ang Suliranin at Kaligiran Nito An* Paniula o 0ntrodu/!&on- ay a& isang maikling talataang kinapapalooba n ng pangkalahatang pagtalakay ng paksa ng pananaliksik! 'a&unin n* Pa*-aaral- inilalahad ang b& pangkalahatang layunin o dahilan kung bakit isinasaga#a ang pag%aaral! 6inutukoy din dito ang mga ispesi8k na suliranin na nasa anyong patanong! a+ala*a+an n* Pa*-aaral- inilalahad '& ang signi8kans ng pagsasaga#a ng pananaliksik ng paksa ng pag%aaral! Inilalahad dito kung sino ang makikinabang sa nasabing pag%aaral! a/la2 at 'iita!&on- tinutukoy ang d& simula at hangganan ng pananaliksik ,eni!&on n* *a Terinolo+i&ae& ang mga kata#agang makailang ginamit sa pananaliksik at ang ba#at isa’y binigyan ng kahulugan! "aaaring itong: perational na Kahulugan 5 kung paano ito ginamit sa pananaliksik 9on'eptual na Kahulugan 5 istandard na kahulugan! "akikita sa diksyunaryo! KA/ANA6A II: "ga Kaugnay na Pagaaral at Literatura tinutukoy ang mga pag%aaral at mga babasahin o literaturang kaugnay ng paksa ng pananaliksik tukuyin ang bago o nailimbag sa loob ng huling sampung taon! gumamit ng pag%aaral at literaturang lokal at dayuhan! Ang materyal na gagamitin ay kailangang: a& bhetibo at #alang pagkiling b& Nauugnay o rele*ant sa pagaaral '& Sapat ang dami at hindi napakakaunti o napakarami KA/ANA6A III: ;isenyo at Paraan ng Pananaliksik a! ,i!en&o n* Pananali/!i/ 5 nililina# kung anong uri ng pananaliksik ang kasalukuyang pag%aaral! Para sa inyong pamanahong%papel, iminumungkahi ang pinasimple na, deskripti*% analitik na isang disenyo ng pangangalap ng mga datos at impormasyon hinggil sa mga salik o )a'tors na kaugnay ng paksa ng pananaliksik! b! e!ondente 5 tinutukoy kung ilan sila at paano at bakit sila napili sa sar*ey!
'! 0n!truento n* Pananali/!i/ 5 inilalara#an ang paraang ginagamit ng pananaliksik sa pangangalap ng mga datos at impormasyon! Iniisa%isa rin ang mga hakbang na kanyang gina#a at kung maari, kung paano at bakit niya gina#a ang ba#at hakbang d. Tritent n* *a ,ato! 5 inilalara#an kung anong istatistikal na paraan ang ginamit upang ang mga numerikal na datos ay mailalara#an! ;ahil ito’y isang pamanahong% papel lamang, hindi kailangang gumamit ng mga kompleks na istatistikal tritment! Sapat na ang pagkuha ng porsyento o bahagdan matapoos mai%tally ang mga kasagutan sa k#estyoneyr ng mga respondente KA/ANA6A I<: Presentasyon at Interpretasyon ng mga ;atos Sa kabanatang ito inilalahad ang mga datos na nakalap ng mananaliksik sa pamamagitan ng tekst#al at tabular o grapik na presentasyon! Sa teksto, inilalahad ng mananaliksik ang kanyang analisis o pagsusuri! KA/ANA6A <: Lagom, Kongklusyon at =ekomendasyon 'a*o % ;ito binubuod ang mga datos a& at impormasyong nakalap ng mananaliksik na komprehensi*ong tinatalakay sa kabanata III!
on*/lu!&on % Ito ay mga in)eren'es, b& abstraksyon, implikasyon, interpretasyon, pangkalahatang pahayag, ato paglalahad batay sa mga datos at impormasyong nakalap ng mananaliksik! e/oenda!&on % Ito ay ang mga '& mungkahing solusyon para sa mga suliraning natukoy o naatuklasan sa pananaliksik! "ga Panghuling Pahina: > Ang 'i!ta+an n* an**unian ay isang kumpletong tala ng lahat ng mga hanguan o sorses na ginamit ng mananaliksik sa pagsulat ng pamanahong papel! > Ang Aendi/! ay tinata#ag ding ;ahong%;agdag! "aaaring ilagay o ipaloob dito ang mga liham, )ormularyo ng e*al#asyon, transkripsyon ng inter*yu, sampol ng sar*ey%k#estyoneyr, bio%data ng mananaliksik, mga lara#an, kliping, at kung anu%ano pa! PAKSA at PA"A-A6%PA"PANANALIKSIK
"ga (anguan ng Paksa: Ilan sa mga maaaring paghanguan ng paksang pampananaliksik ay ang mga sumusunod: arili% "aaaring humango ng paksa sa ?! mga sariling karanasan, mga binabasa, napakinggan, napag%aralan at natutuhan! ,&ar&o at Ma*a!in% "aaaring @! paghanguan ng paksa ang mga napapanahong isyu sa mga pamukhang pahina ng mga dyaryo at magasin o sa mga kolum, liham sa editor at iba pang seksyon ng dyaryo ad&o5 T at #ale T% "araming uri ! ng programa sa radyo at t* ang mapagkukunan ng paksa! "as maraming programa sa 'able dahil sa @B oras na balita, isports at mga programang edukasyunal M*a A2toridad5 aii*an at Guro % B! "akakatulong ito upang makakuha ng paksang hindi lamang napapanahon kundi ka#i#ilihan din ng ibang tao! 0nternet % Isa ito sa pinakamadali, 2! mabilis, mala#ak at sopistikadong paraan ng paghahanap ng paksa A/latan% Sa aklatan matatagpuan ang C! ibaDt%ibang paksang nauugnay sa anumang larangang pang%akademya! "ga Konsiderasyon sa Pagpili ng Paksa: Ilang konsiderasyon din ang dapat isaalang% alang sa pagpili ng paksang%pampananaliksik, gaya ng sumusunod: ?! Kasapatan ng ;atos @! Limitasyon ng Panahon ! Kakayahang Einansyal B! Kabuluhan ng Paksa 2! Interes ng "ananaliksik Paglilimita ng Paksa: "aaring batayan sa paglimita ng paksa: a& Panahon $ Pangkalahatang Paksa: Karapatan ng mga Kababaihan $ Nilimitang Paksa Karapatan ng mga Kababaihan sa Panahaon ng Komo#elt b& +dad $ Pangkalahatang Paksa: "ga In*entor na Pilipino at ang (inaharap ng 6eknolohiya sa Pilipinas! $ Nilimitang Paksa: "ga /atang In*entor na Pilipino 4+dad ?% ?F& at ang (inaharap ng 6eknolohiya sa Pilipinas!
'& Kasarian $ Pangkalahatang Paksa: Ang mga N- /ilang 6agapuno ng Kakulangan sa Serbisyo ng Pamahalaan! $ Nilimitang Paksa: Ang Papel ng mga Kababaihan sa N- /ilang6agapuno ng Kakulangan sa Serbisyo ng Pamahalaan! d& Perspektib panana# e& Lugar )& Propesyon o -rupong kinabibilangan $ Pangkalahatang Paksa: Pag%aaral ng 7ika ng mga /akla $ Nilimitang Paksa: Pag%aaral ng 7ika ng mga /aklang Parlorista! g&Anyo o uri $ Pangkalahatang Paksa: Persepsyon sa Kababaihan sa Larangan ng panitikang Ilokano! $ Nilimitang Paksa: Persepsyon sa Kababaihan sa Larangan ng Panulaang Ilokano! h& Partikular na halimba#a o kaso $ Pangkalahatang Paksa: +)ektong Pangkapaligiran ng 6urismo sa Pilipinas! $ Nilimitang Paksa: +)ektong Pangkapaligiran sa mga /ea'h =esorts sa Pilipinas:Kaso ng Puerto -alera i& Kumbinasyon ng dala#a o higit pang batayan Pagdidisenyo ng Pamagat%pampapanaliksik: % Sa pananaliksik, ang pamagat ay kailangang maging malina# 4hindi matalinghaga&, tu#iran 4hindi maligoy& at tiyak 4hindi masakla#&! % Ang mungkahing bilang ng salita sa pamagat hindi kasama ang pantukoy, pananda at pang%ugnay ay hindi kukulangin sa sampu at hindi hihigit sa dala#ampu! (alimba#a: Isang Pagsusuri ng mga Pamamaraang -inamit sa Pagsasalin sa Eilipino ng mga Kata#agangLegal sa /agong Konstitusyon ng Pilipinas PAN-AN-ALAP N- "-A ;A6S, I"P="ASGN A6 SAN--UNIAN "ga (anguan ng Impormasyon o ;atos: Ayon kina "osura, et al! 4?HHH&, ang mga hanguang primarya 4primary sour'es& ay: $ "ga indibid#al o a#toridad,
$ "ga grupo o organisasyon tulad ng pamilya, asosasyon, unyon, )raternity, katutubo o mga minorya, bisnes, samahan, simbahan at gobyerno, $ "ga kinaga#iang kaugalian tulad ng relihiyon at pag%aasa#a, sistemang legal at ekonomik at iba pa, at $ "ga pampublikong kasulatan o dokumento tulad ng konstitusyon, batas%kautusan, treaty o kontrata at ang lahat ng orihinal na tala, katitikan sa korte, sulat, .ornal at taalara#an o dayari! Ang mga hanguang sekondarya 4se'ondary sour'es& naman ay: a! "ga aklat tulad ng diksyunaryo, ensaklopidya, taunang%ulat o yearbook, almana' at atlas, b! "ga nalathalang artikulo sa .ornal, magasin, pahayagan, at ne#sletter, '! "ga tisis, disertasyon at pag%aaral ng pisibiliti, nailathala man ang mga ito o hindi, at d! "ga monograp, man#al, polyeto, manuskrito at iba pa (anguang +lektroniko o Internet: "aituturing ang internet ngayon bilang isa sa pinakamala#ak at pinakamabilis na hanguan ng mga impormasyon o datos! Sa isang pindot lamang ng daliri ay may mayamang impormasyon ka nang makukuha! Ang teknolohiyang ito ay bunga ng kumbinasyon ng serbisyong postal, telepono, at silad%aklatan! Sa internet ay maari ka ring magpadala ng liham%elektroniko o e%mail sa alin mang panig ng mundo! % Samakat#id, mas mainam ito kumpara sa pagpapadala ng impormasyon sa pamamagitan ng koreo na aabutin ng ilang ara# at sa pagpunta sa mga silid%aklatan sa malalayong lugar o kaya’y pangangalap ng mga datos gamit ang telepono! % Kung ang internet ay maaaring pagkunan ng impormasyon o datos, nangangahulugan lamang na malaking tulong ito sa pananaliksik! % "ay ilan lamang katanungan sa ka#astuhan ng paggamit nito, gaya lamang ng mga ss!: > -aano kahalaga ang impormasyong manggagaling sa internet > Ano%ano ang sukatan ng kahalagahan nito
Narito ang mga ilang payo hinggil sa bagay na ito:
a!Anong uri ng #ebsite ang iyong tinitingnan b! Sino ang may akda '! Ano ang layunin d! Paano inilahad ang impormasyon e! "akatotohanan ba ang teksto )! Ang impormasyon ba ay napapanahon Pangangalap ng mga Impormasyon o ;atos: Una, tukuyin kung anong uri ng impormasyon o datos ang kailangan gayundin ang klasi8kasyon kung saan maaaring matagpuan ito sa silid%aklatan! (alimba#a: 6anong: Ano ang obsesyon a! Impormasyong hahanapin ?! pagkakaiba o pagkakatulad sa hilig, gusto at adiksyon @! kailan masasabi na may obsesyon b!
"ga posibleng sanggunian ?! ensayklopidya, aklat sa medisina at sikolohiya @! mga artikulo at kolum sa pahayagan at magaJin ! mga artikulo sa mga pro)esyunal na .ornal B! panayam sa mga eksperto 6A6LN- GU-6 N- PANANALIKSIK SA SILI;% AKLA6AN Gugto ?: Paniulan* a*+a+ana ng kard katalog, sangguniang aklat, bibliogra8, indeks at hanguang elektroniko o internet! Gugto @: Pa*!u!uri na /ina!a!an*/utan ng bro#sing, skimming at s'anning ng mga aklat at artikulo at ng pagpili ng 'itation mula sa mga babasahin! Gugto : Pa*aa!a at a*tatala mula sa aklat, sanaysay, artikulo, 'omputer printouts, at iba pang sanggunian! Ang tatlong yugtong ito ay dapat sundin kung gusto ng isang mananaliksik na maging sistematiko ang kanyang pananaliksik! 6alakayin natin ang unang yugto 5 ang panimulang paghahanap! 6inukoy nina /ernales, et al! 4@33?& ang mga sumusunod na uri at gamit ng kard katalog sa aklat nilang Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t Ibang ;isiplina! ard n* Pa/!a 4Sub.e't 9ard& ang ?! dapat hanapin kung ang malina# pa lamang sa mananaliksik ay ang kanyang paksang tatalakayin!
Nangunguna sa entri ng kard na ito ang mismong paksa bago pa ang ibang impormasyon tulad ng a#tor at pamagat ng libro! ard n* A2tor 4Author 9ard& ang @! kailangang tingnan kung ang mananaliksik ay may naiisip na agad na a#tor na a#toridad sa kanyang paksa! Nangunguna sa entri ng kard na ito ang pangalan ng a#tor bago pa ang ibang entris! ard n* Paa*at 46itle 9ard& ang ! pinakalapitin ng mga mananaliksik na hindi pa tukoy ang paksa o a#tor na gusto nilang saliksikin, kung kaya parang naghahanap pa sila ng kanilang paksa sa mga librong )amilyar sa kanila!
Pakaisipin mo: -aano kahalaga ang in)ormasyong makukuha ukol sa pag%a#it mula sa akdang isinulat ng isang mananaya# ! "akatotohanan ba ito Ang pagiging makatotohanan ay hindi lamang nasusukat sa may%akda! Ang totoo noon ay maaaring kasinungalingan na ngayon! (angga’t maaari ay i#asan ang mga sangguniang limang taong mahigit na sa tagal, maliban kung ang sanggunian ay isang hanguang primarya!
Sa ikala#ang yugto, pagsusuri ng mga nakuhang in)ormasyon o datos ang dapat isaga#a! -amitin ang mga kasanayang bro#sing, skimming, at s'anning sa mga aklat at artikulong posibleng magamit sa pagsulat ng pananaliksik! Alamin kung ito’y may kaugnayan sa paksang tinalakay at makatutulong sa isinasaga#ang pananaliksik!
Kaugnay nito, i#asang gumamit ng sanggunian mula sa tabloyd, digest at re*ie#! /akit Sapagkat ang mga nakalathala rito ay malamang na hindi siyenti8ko ang pagkakasulat o lumakta# sa masinop na pangangalap at pagtitiyak ng datos! Piliting gumamit ng mga sangguniang magagamit bilang mabigat at malakas na e*idensya!
Sa bahaging ito, ang mga napiling in)ormasyon o datos ay kailangang salain upang malaman kung magagamit ito, gayundin ang dapat ga#in sa mga sangguniang hindi makatutulong sa pananaliksik! -amitin ang mga sumusunod na gabay na tanong sa pagsusuri ng mga nakalap na sanggunian! ?! Ano ang kaugnayan nito sa paksa Isinasaga#a ang pananaliksik upang tugunan ang isang paghahanap o pangangailangan! 6iyaking ang mga in)ormasyon sa mga sanggunian ay tumatalakay sa paksa ng pananaliksik! "agagamit mo ba ang aklat ukol sa saya# na pinamana ng mga dayuhan halimba#a sa paksang katutubong saya# @! "apagkakati#alaan ba ang may%akda at tagapaglathala (indi mo nanaising pagdudahan ang iyong ga#a, hindi ba Kung gayon makabubuti kung ang sumulat ng mga sanggunian ay mapagkakati#alaan o mga a#toridad sa paksa! 6ingnan kung may sapat na kaalaman at karanasan ang mga akda sa kanyang paksang sinusulat!
Ang ikatlong yugto ay ang pagbabasa at pagtatala ng ma in)ormasyon o datos mula sa mga napiling sanggunian! "ahalaga rito sa ikatlong yugto ang pagsasaga#a at paghahanda ng mga tala ng impormasyon o datos! ;ala#ang paraan ng pagtatala ng impormasyon o datos: Ang tu2iran* !ii ay paggamit sa aktu#al na sinabi ng a#tormay%akda sa teksto ng pananaliksik! "aaaring ito ay isa o higit pang parirala, pangungusap o talata! Ang epektibong a*uuod ay pagtatala ng pangunahing ideya at mga pansuportang detalye at pagtatanggal ng ibang mga hindi% kahalagahang detalye! -inagamitan ito ng sariling pananalita ng mananaliksik! Paraphrasing ang ta#ag dito! Interbyu: Kahulugan, Layunin at Kahalagahan Ang inter&u ay isang uri ng pasalitang diskukrso ng dala#ang tao o ng isang pangkat at isang indibid#al 5 ang una’y inter&u2er at ang ikala#a’y inter&u2i ! Ang interbyu ay maaring itinatakda 5 ang petsa, ara#, oras at lugar 5 at maaring namang
hindi depende sa abeylabiliti ng dala#ang panig! Ang la&unin ng interbyu ay makakuha ng mga mapanghaha#akang mahahalagang impormasyon mula sa interbyu#i hinggil sa isang tiyak na paksa! "angyari pa, upang maging matibay ang impormasyon, kailangang maging maingat sa pagpili ng interbyu#i!Samakat#id, mas a#toridad, mas dalubhasa, mas mabuti! Sa pananaliksik, ang interbyu ay isang napakamakabuluhang paraan ng pagkuha ng mga impormasyon na magagamit sa pagsulat ng papel% pampananaliksik! Isa rin itong mabisang paraan ng pagbe%*eri)y ng mga datos o impormasyong nakalap sa mga nakasulat na hanguan Pagpili ng Interbyu#i Ang mga ispesipik na katangiang dapat taglayin ng isang taong iinterbyu#in, kung gayon, ang sumunod! a! Ma& ala2a/ na /aalaan! "ay sapat ba siyang kaalaman sa paksa ng pananaliksik "ay a#toriti ba siya upang magbigay nng mga hinihinging datos o impormasyon! b! ela&aol! "aaaring maibigay ng interbyu#i ang mga impormasyong kailangan ngunit kalimitan, hindi lahat ng impormasyon ay angkop sa ginaga#ang pananaliksik! "ay mga dahilan kung bakit may mga pagkakataong hindi maaaring pangha#akan ang mga datos o impormasyong naibigay ng interbyu#i! Samakat#id, kailangang isaalang%alang ang mga sumusunod na tanong: ?! Siya ba ay makatotohanan "aaari bang pani#alaan ang kanyang mga pahayag @! "akat#iran ba ang kanyang panana# Kalimitan, may mga sariling panana# ang interbyu#i na nagiging dahilan upang maging biased ang kanyang mga ipinahahayag! Kailangang maging maingat at palamasid, kung gayon!
"ga (akbangin sa Pormal na Interbyu: Sina Arrogante, et al! 4?H& ay nagbig)ay ng ilang tagubilin na dapat tandaan bago mag% interbyu, sa takdang oras, sa oras ng pag% uusap at pagkatapos ng pag%uusap! a! /ago "ag%interbyu ?! 6iyakin muna ang layunin ng interbyu! @! Pumili ng interbyu#ing nagtataglay ng mga katangiang natalakay! ! Itakda ang interbyu! Alamin ang abeylabiliti at preperd na lugar at oras ng interbyu#i! B! (anggaDt maari, kumuha ng pahintulot upang mag interbyu sa interbyu#i o iba pang kinauukulan sa pamamagitan bg sulat! 2! (anggaDt maari ,alamin ang lahat ng nahihingil sa katauhan ng iinterbyuhin! C! Pag%aralan muna ang paksang tatalakayin sa interbyu! F! 6iyakin ang mga sasakla#ing kasangang%paksa at ang panahong gugugulin sa interbyu! ! "aghanda ng balangkas o mga gabay na tanong! H! "agdala ng mga kakailanganing kagamitan tulad ng teyprekorder, bidyo kamera, bolpen ,papel at iba pa! ?3!"agbihis ng presentable! /! Sa 6akdang ras ?! ;umating ng mas maaga sa itinakdang oras sa napagkasunduang lugar! @! "agalang na magpakilala at ipaalala ang pakay! ! "aging masigla at magti#ala sa sarili!
9! Sa ras ng Pag%uusap ?! "aging tu#iran at matalino sa pagtatanong! @! "agpakita ng ka#ilihan sa interbyu! ! (u#ag gambalain o putulin ang pagsasalita sa interbyu#i! B! (u#ag labis na pakahon sa mga inihandang gabay na tanong, subalit umi#as din sa paglihis sa paksa ng interbyu! 2! "akinig ng mabuti! C! Itala ang mga kakailanganing mahahalagang kaalaman sa di kapansin% pansing paraan! F! (u#ang makipagtalo sa interbyu#i!
! "aging magalang sa kabuuan ng interbyu! ;! Pagkatapos ng Pag%uusap ?! (u#ag pabigla%bigla sa pagtatapos ng interbyu! @! Iayos kapagdaka ang mga datos o impormasyong naitala! ! Kung nakateyp ang interbyu, intranskryb agad iyon! B! Sakaling may alinlangan hinggil sa ka#astuhan ng tu#irang sinabi ng interbyu#i, makipagkita o makipag%ugnayan agad sa kanya nang sa gayoDy mali#anagan at nang mai#asang mamis% qoute ang interbyu#i! 2! (anggaDt maari, bigyan ang interbyu#i ng kopya ng transkrip ng interbyu o ng a#tput nginterbyu! Ang Sarbey%K#estyoneyr: Ang sarbey ay isang mala#akang paraan sa pagkuha ng mga datos o impormasyon sa isang deskriptibong pananaliksik! "adalas itong gamitin sa pagsusuri ng kalagayan ng lipunan, politika at edukasyon! Ayon kay -ood 4?HC&, ang k#estyoneyr o talatanungan ay listahan ng mga planado at pasulat na tanong ng isang tiyak na paksa, naglalaman ng mga espasyong pagsasagutan ng mga respondente at inihanda para sa sagutang ng maraming respondente! Sa madaling sabi, ang k#estyoneyr ay isang set ng mga tanong na kapg nasagutan nang maayos ng kailangang bilang ng piniling respondente ay magbibigay ng mga impormasyong kailangan upang makumpleto ang isang pananliksik! 4 9alderon at -onJales, ?HH& Ang k#estyoneyr ang pinakamabisa at pinakamadaling instrumento ng sarbey! Sa mga pananaliksik na pampaaralan ay napakagmitin nito dahil sa mga taglay nitong adbentahe! Ngunit may mga dis%adbentahe rin ito na dapat isaalang%alang ng sinumang mananaliksik Ang Adbentahe at ;isadbentahe ng K#estyoneyr: "ga adbentahe: a! ang k#estyoneyr ay madaling ga#in! b! Ang distribusyon nito ay madali at hindi magastos! '! Ang mga sagot ng mga respondente ay
madaling itabyulet! d! Ang mga sagot ng mga respondente ay malaya! e! "aaring magbigay ng mga kompidensyal na impormasyon ang mga respondente! )! "aaring sagutan ng mga respondente ang k#estyuner sa oras na gusto nila! g! (igit na akyureyt ang mga sagot ng respondente! "ga disadbentahe: a! (indi ito maaring sagutan ng mga hindi marunong bumasa at sumulat o mga ilitereyt! b! "aaaring makalimutang sagutan o sadyang hindi sagutan ng ilang respondente ang k#estyoneyr! '! "aaaring magbigay ng mga maling impormasyon ang respondente, sinasadya man o hindi! d! "aaring hindi sagutan o masagutan ng respondente ang ing aytem sa k#estyoneyr! e! "aaaring hindi maintindihan ng respondente ang ilang katanungan sa k#estyoneyr! )! "aaaring maging napakalimitado ng pagpipiliang%sagot ng mga respondente at ang kanyang tunay na sagot ay #ala sa pagpipilian! "ga 6agubilin sa Pagga#a ng K#estyoneyr: a! Simulan ito sa isang talatang magpapakilala sa mananaliksik, layunin ng pag sarbey, kahalagahan nang matapat t akyureyt na sagot ng mga respondente, takdang%ara# na inaasahang maibabalik sa mananaliksik ang nasagutang k#estyuneyr,grantiya ng anonimiti, pagpapasalamat at iba pang makatutulong sa paghikayat sa respondente ng kooperasyon! b! 6iyaking malina# ang lahat ng panuto o direksyon! '! 6iyaking tama ang gramar ng lahat ng pahayag sa k#estyuneyr! d! I#asan ang mga may % pagkiling na katanungan! e! Itala ang lahat ng posibleng sagot bilang mga pagpipilian! )! 6iyaking nauugnay ang lahat ng tanong sa paksa ng pananaliksik! g! Iayos ang mga tanong sa paksa ng pananaliksik! h! I#asan ang mga tanong nam mangangailangan ng mga kompidensyal na sagot o mga nakakahiyang impormasyon! i! Ipali#anag at bigyang% halimba#a ang mga mahihirap na tanong!
.! Iayos ang mga espasyong pagsasagutan sa isang hanay lamang! k! Panatilihing anonimus ang mga respondente! ;KU"+N6ASGN: +S6ILN- PA=+N6+6IKAL Kahalagahan at 6ungkulin ng ;okumentasyon Isang mahalagang pangangailangan sa pampananaliksik ang maingat na pagkilala sa pinagmulan ng mga hiram na ideya, datos o impormasyon! -umaganap ng mahalagang tungkulin sa isang papel pampananaliksik! Nagbibigay ito ng kredibilidad sa mga datos o impormasyon na kanyang ginagamit! Nagiging lubos na kapanipani#ala ang mga datos o impormasyong iyon kung binabanggit ng mananaliksik ang a#tor! +stilong A!P!A! (Aerican P!&c+olo*ical A!!ociation) Istilo ng pagsulat ng bibliograpiya o pagbanggit sa loob ng papel ay karani#ang ginagamit ng mga mananaliksik sa disiplina ng agham at mga pang%akademikong papel! (igit na simple at madaling ga#in kaysa )ootnote! Nagaga#a nitong maging tuluy%tuloy ang daloy ng teksto sa pagbabasa! Sa paggamit ng APA, pagkatapos banggitin ang paraphrase kailangang sundan ito ng apelyido ng a#tor at ng petsa kung kailan ito nailathala o nabanggit ng a#tor! a& Kung nabanggit na ang pangalan ng a#tor sa mismong teksto, taon na lamang ng publikasyon ang isulat sa loob ng parenthesis! b& Kung hindi nabanggit ang a#tor sa mismong teksto, banggitin ito sa hulihan ng pangungusap kasama ang taon ng publikasyon! Paghi#alayin ang
dala#ang entries sa loob ng parentesis sa pamamagitan ng ku#it! '& Kung dala#a ang a#tor, banggitin ang apelyido ng dala#a at ang taon ng publikasyon! d& Kung tatlo o higit pa ang a#tor sa mismong teksto, banggitin na lamang ang unang a#tor sa loob ng panaklong at sundan ng et al! bago taon ng publikasyon! e& Kung may babanggiting dala#a o higit pang a#tor na pareho ang apelyido, banggitin ang inisyal ng mga a#tor bago ang kani%kanilang apelyido at sundan ng taon ng publikasyon! )& )& Kung pamagat lamang ang a*ailable na impormasyon, banggitin ang pinaikling bersyon ng pamagat at sundan ng taon ng publikasyon! Ipaloob ang pinaikling pamagat sa panipi o di kayaDy i%italiJed ang tipo ng )ont! g& g& Kung babanggitin ay bahagi ng akda may higit sa isang bolyum, banggitin ang bilang ng bolyum kasunod ng pangalan ng a#tor o mga a#tor, ngunit tutuldok4M& ang gamitin bantas upang paghi#alayin ang unang entri sa taon ng publikasyon! h& Kung may babanggiting dala#a o higit pang akda ng iisang a#tor, banngitin na lamang ang mga akda at paikliin hangga’t maari! Ipaloob sa panipi o iitalisado ang mga pamagat! Inilalagay ang talang parentetikal pagkatapos ng salita o ideya hiniram at ito’y ipinopposisyon bago ang bantas sa loob p katapusan ng pahayag maging iyon man ay tuldok4!&,tandang panananong4&,padamdam4&,ku#it4,&,tutuldok 4:&,tuldok ku#it4M&,tuldok%tuldok4O&,o panipi40!!1&!maliban sa tuntunin g, laging ku#it ang ginagamit na bantas sa paghihi#alay ng mga entris sa loob ng parentesis!
