1.Llojet e papunësisë:/Me shkru Test -100% a) b) c) d)
Fërki Fërkimi mitt Struk St ruktu turore rore Cikl Ci klike ike Sezon Sez onale ale
2.Ne pergjithsi dallojm lloje te politika! "skale .Tregoni .Tregoni #ilat jan dhe #$are perejn ato: a) &gjëruese akti!e - Rritjen e shpenzimeve shpenzimev e qeveritare,ljen e taksave ose te d!jat b) 'u"(uese akti!e - ljene shpenzimeve qeveritare Rritjen e taksave ose te d!jat c) &gjëruese automatike - "ompenzim per papunsin ,#sistent sociale d) 'u"(use automatike - "ompenzim per papunsin ,#sistent sociale ).*jekti!at e politikës monetare : Me shkru: Test shkru: Test -100% a) b) c) d)
Rritje Rritj e e qëndruesh qënd rueshme me ekonomike ekono mike Stabilit Stab ilitet et i $mimeve $mim eve %unësim %unës im i plotë plot ë &alutë &alut ë stabil sta bile e
.+ilet jan komponentet e o$ertes monetare dhe komentoj shkurtimisht:Test , 100% a) b) c) d)
'(-pershin paran e transakcioneve transakcioneve si karmonedhat karmonedhat '*-quhet paraja paraja e +jer dhe pershin '( dhe depozitat depozitat aashkrurtra aashkrurtra '-pershin '* dhe depozitat e kursimit kursimit aat+jat -esht nje nje a+re+at a+re+at monetar qe pershin pershin ',bonot e thesarit thesarit etj
.+ilat jan unksionet e parasë janë: a) %raja si mjet këmbimi. b) %araja si mjet llo+arie. c) %araja si mjet kursimi/
.'omponentet .'omponentet kresore te ilan#it te pagesa!e jep ne menr te permledhur in$ormatat per: a) b) c) d)
0ranseret rans eret e nje anshme ansh me 1ivelin e eksportit dhe importit evizjet nderkomtare te kapitalit 0ransporte ransp ortett z!rtare z!rt are te bankes qendrore qend rore
.i ndahen kostot e papunsis: (/ "osto Sociale te papunsis */ "osto 2konomike te papunsis
3.ormat 3.ormat kresore te depo(ita! jan a) 3epozita 3epo zita e qekueshme qekues hme b) 3epozita 3epo zita me aat
4.5nstrumentet 4.5nstrumentet kresore te politikes "skale jan: a) %rojektet %rojek tet e investim inve stimeve eve publike publ ike b) %rojektet %rojek tet publike publ ike te punsimit puns imit c) 1drshimi 4 normave te taksave
10.Lojet e u6hetit mund te jen a) 5u6heti 5u6h eti actual actu al b) 5u6heti 5u6h eti ciklik cikl ik c) 5u6heti 5u6h eti struktu stru kturor ror ((/+$ar ndodh me in7a#ionin nese 8e!eria 5 rrit shpen(imet: a) Rrit Rritet et b) 7vo+lo 7vo +lohet het c) 'betet 'bet et e njejte njejt e
12.Numri optimal 5 puntor!e 8e punson "rma !aret nga diasa $a#tor. Numero keta $a#tor: a) b) c) d)
1dr!shimi 4 pa+esave 0eknolo+jia e prodhimit 1iveli 4 shitjeve dhe 4 te ardhurave te 8rmes "osto e kapitalit dhe aktoret e t!re
1).5nstrumentet kresore te politikes "skale jan: d) %rojektet e investimeve publike e) %rojektet publike te punsimit ) 1drshimi 4 normave te taksave
1.Lojet e u6hetit mund te jen a) 5u6heti actual b) 5u6heti ciklik c) 5u6heti strukturor
1.Nese 8ellimi 5 8e!erise esht te ul in7a#ionin9 ather perdoret: a) %olitika 8skale ku8zuse b) %olitika 8skale z+jeruse
1.'ur 8e!eria 5 rrit shpen(imet: a) 4n9acioni b) 3% c) %apunsia
bie bie bie
rritet rritet rritet
mbetet 4 njejte mbetet 4 njejte mbetet 4 njejte
1.iskutoni trei 8ellimet e politikes "skale: 1.;
, ndikimi i politikave bu6hetore të qeverisë në alokimin e resurseve të shoqërisë apo zhvillimin e sektorëve të caktuar 2.;
13.iskuto llojet e de"#itit u6hetor e"#iti aktual , përaqëson de8citin aktik në një periudhë të dhënë e"#iti strukturor , pjesa e de8citit që vjen si rezultat i politikës 8skale aktive ;p/sh/ ndr!shimi i normës së taksave, shpenzimet për arsim, mbrojtje, etj/) e"#iti #iklik , pjesa e de8citit që përcaktohet në mën!rë automatike n+a +jendja e ciklit të biznesit
14.;ka dallon papunsia #iklike nga ajo se(onale @apunësia #iklike : esht kur bie kërkesa për ndonjë produkt të caktuar, atëherë bie edhe puna në abrikën e prodhimit të atij produkti/ 'urse @unësia se(onale : lidhet me karakterin stinor të prodhimit, sepse karakteri stinor dhe kushtet e motit parapërcaktojnë edhe kerkesën për punë
20.+ilat jan instrumentet irekte 8e perdor Banka ;endrore: a) "ontrolli i kreditit: ku8zimi i vëllimit të kredisë b) "ontrolli i normës së interesit
21.i reali(ohen politikat për ku"(imin e tregtisë së jashtme: 1.'uotat : ku8zim i vendosur n+a shteti në sasinë e një malli që importohet , e cila $on në rritje të $mimeve të brendshme por njëkohësisht $on edhe në uljen e e8$iencës ekonomike 2.Tari$at : taksa të vendosura mbi mallrat e importit, qe qojne në rritjen e të ardhurave të prodhuesve vendor duke vendosur $mime më të larta se ato të importit
22.Tri instrumente a(ike të politikës "skale: a) %rojektet investive publike: p/sh/ rindërtimi i rru+ëve, elektri8kimi, ujësjellësi , etj/ b) %rojektet publike të punësimit: punësimi në projekte aatshkurtra ;p/sh/ p!llëzimi, etj/) c) 1dr!shimi i normave të taksave
2).+ilat jan instrumentet indirekte te Bankes ;endrore dhe komento njerin
a)
2.+ilat jan instrumentet irekte te Bankes ;endrore dhe komento njerin a) kontrolli i kreditit b) kontrolli i normës së interest "omento: 1uk kërkojnë tre+ të zhvilluar 8nanciar janë të përkohshme pasi ulin konkurencën në sistemin bankar
2.hpjego per Banken ;endrore dhe instrumentet e saj dhe komento 8$ar sheren anka 8endrore a) 3irekte b) 4ndirekte "omento: 5anka =ëndrore është autoriteti monetar i hartimit dhe zbatimit të politikës monetare, tre+ut monetar, qëllimeve përundimtare
2.= jan te !erteta apo te gauara pohimet: a) idhja norm e interesit dhe sasise se kerkuar esht lidhje pozitive: +abuar b) 1ormma e papunsis ne azen ekspasioniste rritet: 2 +abuar c) 5anka qendrore kur deshiron te rrit oerten e parase rrite shitje e letrave me vler: vertet 2 +abuar
2 vertet
2
2 vertet
2
2.Nese ;e!eria ka te hra me te medha se sa shpen(ime9dhe eksport me pak se import ather kemi a) 3e8cit bu6hetor dhe Su8cit bu6hetor b) 3e8cit tre+tar dhe deicit bu6hetor c) Su8cit bu6hetor dhe de8cit tre+tar +) Su8cit tre+tar dhe su8cit bu6hetor
23.Nese ;e!eria ka te hra me te !ogla se sa shpen(ime9dhe import me pak se eksport ather kemi a) b) c) d)
3e8cit bu6hetor dhe Su8cit bu6hetor 3e8cit tre+tar dhe deicit bu6hetor Su8cit bu6hetor dhe de8cit tre+tar Su8cit tre+tar dhe su8cit bu6hetor
24.'sotot so#iale te papuneesise Me shkru: Test -100% a) 7hvlersimi human b) Rritja e kriminalitetit c) lja e dinjitetit personal dhe keqsimi shendetit te papun
*D MD ?'AC =/B/+/ *D MD ?'AC TD*A5 D NE*ET= *?T hpjegoni se 8$ar kuptoni me koston so#iale te papunsis: Shkaktojnë zhvlerësimin e kapitalit human, sepse shkalla e arsimimit të 8tuar dhe e atësisë për punë e humbin vlerën e t!re kur nuk vihen në përdorim për një kohë të +jatë, shërbejnë si shtrat për rritjen e kriminalitetit, marrin edhe ormën e uljes së dinjitetit personal dhe të keqësimit të shëndetit të të papunëv
)0.i maten kostot ekonomike te papunsis : 'ate permes 3% #ktuale dhe 3% potenciale sipas i+jit të %ër $do *? rënie të 3% aktual ndaj 3% potencial, norma e papunësisë rritet me (?@
)1.'ur Bilan#i i pagesa!e ësht u"#itar9 e"#itar dhe i ekuiliruarF 1.u"#itar , është kur eksporti është më i madh importi,
2.e"#itar , është kur importi është më i madh se eksporti, dhe 4 ekuilibruar, është kur eksporti është i barabartë me importin/
)2.'ura e @hilipsit ne perudha a$atgjata ka $orm !ertikale per arse se :Test , 100% "urba e % hilipsit është inelastike ;vertikale) %eriudha (: #, nuk kemi shok / %eriudha *: 2kspansion ekonomik: ulen pa+at $mimet in9acioni ekonomia lëviz në pikën 5 in9acioni i pritshëm nuk ndr!shon %eriudha : 'e rritjen e in9acioni t 8rmat dhe punëtorët 8llojnë tAi ndr!shojnë pritjet kurba zhve ndoset lartë, për dhe kemi normë më të lartë të in9acioni %ikat 5 dhe C kanë ulje të njëjtë, por për pikën C in9acioni është më i lartë)/%eriudha B: %ër shkak të politikave dhe përshtatjeve të 8rmave dhe punëtorëve ndaj një normëtë lartë të in9acioni ekonomia lëviz në pikën 3/
)).'ura e @ilipsit ne perudha a$atshurtra shpreh lidhjen negati!e in7a#ionpapunesi:Test 100% "urba e %hilipsit paraqet lidhjen in9acion - papunësi kur kemi normë konstante të in9acionit të pritshëm dhe normë konstante nat!rore të papunësisë "ur in9acioni i pritshëm është (? në vit dhe norma e papunësisë D?, kurba e %hilipsit kalon nëpër pikën a 1ëse u rritet mbi (?, atëherë in9acioni ulet nën atë të pritshëm ;pika c)"ur in9acioni i pritshem ndr!shon, kurba zhvendoset
).+$ar tregon "gura me posht F +$ar politike duhet te perdor Banka ;endrore 8e te (h!endoset majta kura e o$ertes monetare %/Sh banka qendrore mendon te ndejk %E'onetare per ulur in9acionin dhe redukton oerten monetare e cila qon ne tepric kerkese kshtu njerzit 8llojn ti shesin letrat me vler per plotsimin e kerkesave t!re shitja do qon ne uljen e qmimit pershkak rritjes se oertes deri te arrihet ekulibri 4 ri ku kerkesa per para eshe e barabart me oerten monetare
). +$ar tregon "gura me posht F +$ar politike duhet te perdor Banka ;endrore 8e te (h!endoset djathtas kura e 'erkeses monetare Supozojm se kem rritje te 3% e cila qon ne rritjen e transakcioneve dhe kerkesa zhvendoset djathats dhe kjo qon ne rritjen e norms interest qe 4 per+je+jet ekulibrit te ri ,po verejm se zhvendosja n+a 3 ne 3( krijon nje tepric te kerkeses dh niveli 4 norms se interest ben presion per n+ritjen e norms se interest n 4( dhe e kunderta do te ndodhte nese do kishim nje renje te kerkese per para
).Tregoni se 8$ar kuptoni me G+roHding outI. @erdorni modelin kejn(ian te ekuilirit makroekonomik per te shpjeguar ket e$ekt .Tregoni se a ka G+roHding outI ne kete rast konkret: Test-100% "ur ekonomia është në recesion atëherë politika 8skale ka ndikim pozitiv kur qeveria i rrit shpenzimet atëherë rrit 3% nje kombinim 4 %E'onetare dhe % EFiskale mund të ndaloj rritja e normës së interesit dhe kështu të parandalohet dukuria e crodin+-out
). Tregoni se 8$ar kuptoni me G+roHding outI. @erdorni modelin klasik te ekuilirit makroekonomik per te shpjeguar ket e$ekt .Tregoni se a ka G+roHding outI ne kete rast konkret "ur qeveria rrit shpenzimet qeveritare rritet kërkesa për para kjo rrit normën e interesit zvo+ëlohen investimet private në masë të njëjtë sa ka qenë 8llimisht rritja e shpenzimeve qeveritare duke eliminuar eektet e politikës 8skale
)3.Tregoni se #ilet $aktor ndrshojn ne kurat e o$ertes dhe kerkeses "ërkesa për para varet n+a sasia e kërkuar e parave dhe norma e interesit "ur rritet i bie kërkesa për para , kur rritet 3% kërkesa për para rritet , kurba zhvendoset djathtas oerta për para është e dhënë %ër ilustrim: Garë ndodh në +ra8k nëse 5anka =endrore dëshiron të ul in9acioninH Reduktohet oerta monetare ;kurba ' S lëviz majtas dhe rritet i) 1jerëzit shesin aktivet e t!re për të plotësuar kërkesën për para "jo shpie në uljen e $mimit të aktiveve dhe rritjen e normës së interesit
)4.Tregoni se 8$ar kuptoni nga piralja :
4n9acioni i vazhdueshëm n+a kërkesa nëse kërkesa vazhdimisht rritet, #3 zhvendoset ,pa+at rriten , pasi rriten $mimet e kështu me radhë 7hvendoset #S majtas
0.@erdorni modelin e piralja Jmim , @agë - 5n7a#ion per te shpjeguar ket e$ekt
%or, rritja e $mimeve shpie në I , "ur norma e papunesise ;u) është nën nivelin nat!ror: kemi mun+esë të punës JK pa+at rriten #S zhvendoset lartë - majtas ndaj pozicionit të saj 8llestar/ 1ëse nuk ka ndr!shim në #3, ekuilibri i ri është ku pritet S#S( me #3 (
1.@erdorni "guren ne !ijim per te Ki in$eti"kuar krijimin e !ende!e te punes dhe Kii ne #ilat kushte rriet punsimi Kpra rritet numri 5 persona!e te punsuar Lumbjet e vendeve të punës J 1 2 "rijimi i vendeve të punës J 1 ) 1dr!shimi në papunësi J K2 - K) 1ëse: K2 K) JK papunësia rritet 1ëse: K2 O K) JK papunësia zvo+ëlohet 2.i shprehet norma e papunsis: Raporti midis numrit të pa puneve dhe numrit të orcës puntore përbën normen e papunsisë
).Norma e papunsis gjendet sipas $ormules: . Norma e papunsis9 esht 00 000 dhe te $or#es puntorete #ilet jan te punsuar esht92)000 9sa jane te papunsuar: Test -100% Te pa pun :D-*M J BN Te punsuar :BN E D O( J MN/P .Le te supo(ojm se personi = nga shitja e nje ono thesari "ton nje shum parash prej 1.000 Duro9 te #ilat 5 depo(iton ne nje ank komer#iale si depo(ita a$atshkurtra :Test 100% ;i)0re+oni se cili a+ra+at monetar! rritet "tu rritet oerta monetare por personi qe 4 depoziton nuk 8ton asnje interes ;ii)jeni multiplikatorin e oertes monetare nese norma e rezervave te det!rushme ;r)esht (?
100-10/10061000P400 ;iii)0re+oni per sa shum8shoet oerta monetare per shkak te rritjes 8llestare se oertes monetare per (/ ,2uro te indenti8kohet ne piken ;i)
Q P K1 / r R QA P K1/0.1 R
1000 P 10000 .+ilat jan kostot ekonomike te papunsis:/Me shkru: Test -100% a) "osto ekonomike
.i matet shkalla e hapjes te ekonomis ndaj !ende!e te tjera: Eksporti + Importi Shkallae hapjes se ekonomis o ( )= 'atet perms Formules GDP
Sa me i madh
raport, aq më e hapur është ekonomia e një vendi &endet Sa më e madhe të jetë ekonomia e një vendi, aq më e vo+ël është vlera e ><@, sepse tre+u i brendshëm është i vetëmjatueshëm
3.Tregoni se 8$ar eshte ilan#i monetare: Test -100% 5ilanci monetar tre+on te +jitha transakcionet apo depozitat transakcionet qe mund te shenderrohen shpejt ne para qe behen 5renda nje vit n+a nje vend me shtetet tjera
4.J$arë është 8ëllimi i politikës monetare Test -100% =ëllimet e politikës monetare mund të themi se janë qëllime përundimtare, ku dallojmë si+urimin e një rritjeje të qëndrueshme ekonomike, të stabilitetit të $mimeve, të një punësimi të lartë, të tre+jeve 8nanciare dhe valutore stabël etj/
0.Jka për$a8ëson kursi i këmimit Test -100% %ëraqëson $mimet e një valute të shprehur në një valutë tjetër/
1.Tregoni 8$are kuptoni me a!anta(hin asolute ne kuader te tregtis se jashtme Test -100% #vantazhi absolut shpreh atësinë e një vendi për të prodhuar me të njëjtat burime, një sasi më të madhe produkti sesa vendet e tjera
2.Tregoni 8ka kuptoni me a!anta(h krahasus ne kuader te tregtis se jashtme Test -100% #vantazhi krahasues përaqëson një li+j, sipas të cilit një vend mund të specializohet në prodhimin dhe eksportin e at!re mallërave që mund tAi prodhojë me kosto relativisht më të ulët dhe të importojë ato mallëra që mund tAi prodhojë me kosto relativisht më të lartë/
).hpjego 8$ar kuptoni me papunsi strukturore: Test -100% "jo papunsi esht si pasoj e mos perputhjes aat+jat midis kerkese dhe oertes per pun ,kjo mund nodh sepse kerkesa per nje lloj pune rritet nderkoh dhe kerkesa per pun tjera bie dhe oerat nuk 4 pershtatet shpejt keti ndr!shimi
.Ae(er!at e detrushme jan kur : Test -100% 5anka qëndrore vendos një normë të det!rueshme për depozitat esht norma e rezervave të det!rueshme: ? e depozitave që duhet të mbahen në bankë ;që nuk mund të jepen kredi) dhe "jo e mbron bankën n+a alimentimi në rast të tërheqjes të parave mbi mesatare
.@apunsia e detrushme eshte kur kerkesa per pune eshte me e madhe se o$erta per pune Krrumullakso: Test -100% a abim
.;$ar politika duhet te perdor shteti per ndrshimn e o$ertes monetare: 0% 3uhet te perdor %E'onetare dhe %EFiskale qe ndimon ta n6err ekonomin n+a recesioni %/sh/ nëse shteti dëshiron të rrisë kërkesën a+re+ate atëherë rrit shpenzimeveqeveritare
.5nstrumetntet 8e perdor Banka ;endrore ndahen ne direkte dh indirekte.Tregoni se 8$ar per$shihet ne instrumentet indirekte dhe ne #ilat !ende perdoren ato instrumented he arset pse perdoren:, 4nstrumentet indirekte Shitja dhe blerja e letrave me vlerë: bono thesari, obli+acione etj/ Ri-8nancimi: banka qendrore u jep kredi bankave komerciale ,Rezervat e det!rueshme 4nstrumentet direkte 1uk kërkojnë tre+ të zhvilluar 8nanciar ;vendet në zhvillim)Qanë të përkohshme pasi ulin konkurencën në sistemin bankar 3isa n+a këto instrumente: "ontrolli i kreditit: ku8zimi i vëllimit të kredisë , "ontrolli i normës së interesit
3.Tregoni se 8$ar kuptoni me G+roHding outI Test -100% "ur ekonomia është në recesion atëherë politika 8skale ka ndikim pozitiv kur qeveria i rrit shpenzimet atëherë rrit 3% nje kombinim 4 %E'onetare dhe % EFiskale mund të ndaloj rritja e normës së interesit dhe kështu të parandalohet dukuria e crodin+-out
4.hpjegoni se 8$ar kuptoni me koston ekonomike te papunsis: Test -100% Shpreh hendekun e prodhimit dhe shpre dierencen midis produktit actual dhe produktit potencial dhe ne rastet e papunsis kjo dierenc merr vlera ne+ative
0.hpjegoni se 8$ar kuptoni me papunsin #iklike: %apunësia që shoqëron rënien ciklike të prodhimit quhet papunësi ciklike/
1.Njera nga pasojat e or6hit 8e!eritar esht humja e e"8jen#es .hpjegoni shkurtimist se 8$ar kupotoni me te : Test -100% 'e humbje te e8qjences kuptojm rritjen e aktoreve per te pa+uar bor+jin dhe interesin ,qeveria duhet te rris taksat per te pa+uar bor+jin /
2.Tregoni #ilat jan dhe shpjegoni shkurtimisht $unkionet e paras: Test -100% Funksione si mjet kmbimi k! edhe unksioni kr!esor 4 paras,Funksioni si mjet llo+arites duke u perdorur si mjet kembimi paraja kr!en edhe unksione te rendeshishme si mates 4 blers se produktiviteti,Funskisoni si mjet kursimi duke sherb!er si mjet kursimi paraja mund te kr!ej edhe ni unksion tjeter ate te ruajtejse se vleres ose te mjetit te kursimit
).Tregoni 8$ar esht Bilan#i i pagesa!e: Test -100% 5ilanci i pa+esave është një koncept i për+jithshëm që shpreh totalin e +jitha transaksioneve të një vendi me vendet e tjera +jatë një viti/
.@=@CN<5= D A5'5*N=LD :Test -100% Rezulton n+a lëvizja e njerëzve prej një punë në tjetrën, / në kërkim të punës më të mirë personat që kërkojnë punë kur diplomohen +ratë që kthehen në punë pas një tërheqje n+a tre+u i punës këta persona konsiderohen si të papunë vullnetarë
+ilat jan pasojat ne ekonomi nga rritja e de"#itit u6hetor: %asojat jan humbja e e8qjences ekonomike te 8rmave , njerzeve, bankavae pershkak te bor+jeve qeveritare te mbledhura dhe si pasoj kemi bor+jin qeveriar
.;$ar esht @olitika "skale :Test -100% %olitika 8skale ka të bëjë me përdorimin e shpenzimeve qeveritare dhe politikën e taksave për të arritur qëllime të caktuara ekonomike dhe sociale
.*jekti!at e @olitikës Monetare janë: 1ormat e interesit të tre+ut ndërkombëtar ,dhe letrave me vlerë, oerta monetare etj
3.;ka dallon papunsia #iklike nga ajo se(onale @apunësia #iklike : esht kur bie kërkesa për ndonjë produkt të caktuar, atëherë bie edhe puna në abrikën e prodhimit të atij produkti/ 'urse @unësia se(onale : lidhet me karakterin stinor të prodhimit, sepse karakteri stinor dhe kushtet e motit parapërcaktojnë edhe kerkesën për punë
4.;ka dallon papunsia se(onale nga ajo #iklike 3allimi mes papunsis sezonale dhe asaj ciklike esht sepse %apunsia Sezonale lidhet me karakterin stinore te prodhimit dhe kushtet e motit e percaktojn edhe kerkesen per pun kures kurse te , %apunsia Ciklike esht kur bie kerkesa per ndonje product ather bie edhe puna ne abriken e prodhimit te ati produkti
0.@ershkruani te pa punet e dekurajuar: 2sht kur ata individ jan te papun dhe kan humbur shpresat per te +jetur pun dhe heqin dor n+a kerkimi aktiv dhe perjashtohen n+a tre+usit e papunsis apo orces puntore
1.Tregoni se 8$ar kuptoni me produkti!itet ne pun : %roduktiviteti 4 punes paraqet lidhje reciproke ne mes prodhimit real dhe sasis se aktorve te prodhimit te perdorur ne keto procese ,produktiviteti esht mates 4 e8qjences se aktoreve te prodhimit dhe paraqitet me ane te %Jsasisae prodhimi E sasin e aktorve te prodhimit
2.Njera nga pasaojat e orgjit 8e!eritar esht humja e e"8jen#es .hpjego shkurtimisht se 8$ar kuptoni me te : 'e humbje te e8qjences kuptojm rritjen e aktorve per te pa+uar bor+jin dhe interesin ,qeveria duhtet te rris taksat per te pa+uar bor6hin 0re+oj
).Tregoni #ilat jan dhe shpjegoni shkurtimisht $unksionet e paras: Funksion si mjet kembimi k! esht unksioni kr!esor 4 paras ,Funksioni si mjet llo+artes duke perdorur si mjet kembimi paraja kr!en edhe unksione te rendeshishme si mates 4 blerjes se pruduktivitetit ,Funksionisi mjet kursimi duke sherb!er si mjet kursimi paraja mund te kr!ej edhe ni unksion tjeter ate te ruajtjes se vleres ose te mjetit te kursimit
. Jka për$shinë politika e marrëdhënie!e ekonomike me jashtëF %olitika e marrëdhënieve me jashtë përshinë politikën tre+tare, valutore dhe koordinimi i politikave të brendshme makroekonomike
.;$ar esht politika "skale a#ti!e %ollitika 8skale që realizohetpërmes veprimit aktiv të qeverisëquhet politikë 8skale aktive dhe enjejta mund të jetë z+jeruese oseku8zuese
.Dksporti dhe importi 5 mallra!e kushte(ohet edhe nga ekonomi(imi 5 shkalles 9hpjegoni si n"kon kjo ne ni!elin e tregtis se jashtme ten je !endi: 2ksporti dhe importi 4 ku8zohet edhe n+a ku8t e ndr!shem te prodhimit si burimet nat!rere ,toka,klima ,kapitali teknolo+jik etj Qan te nd!shum ne vende te ndr!shme por ku8zohet edhe n+a ekonomizimi 4 shkalles p/sh SL5#-ja pershkak te ekonomizimit te arritjes se ekonomizimit te shkalles eksporton vetura te medha ne japoni dhe importon vetura te vo+la n+a japonia
.hpjego se #$are kuptoni me papunsi strukturore : "jo papunsi esht si pasoj e mos perputhjes aat+jat midis kerkese dhe oertes per pun ,kjo mund nodh sepse kerkesa per nje lloj pune rritet nderkoh dhe kerkesa per pun tjera bie dhe oerat nuk 4 pershtatet shpejt keti ndr!shimi
3.@ermendi disa nga shkaktaret e in7a#ionit nese shkaktohet nga kerkesa aggregate 1dër aktorët që shpiejnë në rritjen #3 janë: (/Rritja në oertën e parasë - 2ekti permes renies se normes se interesit */Rritja e shpenzimeve qeveritare ;) - 2eti permes multiplikatorit te shp/ qeveritare
4.+$are kuptoni me a!anta(h relati! ne kuader te tregtis se jashtme: 'e avantazh relative ne kuader te tre+tis se jashtme kuptojm nje perparsi ose avantazh pak me te madhe sesa vendet tjera per prodhimin e disa produktev me shum
30.'ush jan d shkaktaret kresor te in7a#ionit:
31.+$are ndodh me o$erten monetare nese udhehe8et nje politik monetare restri#ti!e:
32.+$are ndodh me shpen(imet dhe te hrat e shtetit nese udhehi8et nga politika "skale restrukti!e
3).Ne #o$t se 8mimi 5 oliga#ione!e ie9si ndrshon kosto e majtjes se paras/Bie apo rritet 9hpjego arset:
1.ipas hkolles klasike te mendimit ekonomik9o$erta agregate K= ne periudha a$atgjata ka $orm: a/ b/ c/ d/
%jerresi ne+ative %jerrsi positive Lorizontale &ertikale
2. upo(ojme se kemi rritje te shpen(ime! 8e!eritare KS.'jo rritje do te re(ultoj ne Krrumullakeso: a/ b/ c/ d/
Rritje te oertes a+re+ate ;#S) lje te kerkeses a+re+ate ;#3) Rritjen e kerkeses a+re+ate ;#3) lje te oertes a+re+ate ;#S)
).Bilan#i 5 pagesa!e jepet ne menr te permledhur in$ormatat per rrethoni !etm ato pergjigjje te sakta a) b) c) d) e) ) +) h) i)
0ranseret e njeanshem 1ivelin e eksportit dhe importit Su8citin qeveritar 0e ardhurat n+a aktivitetet e jashtme evizjet nderkomtare te kapitalit 1ivelin e papunsis te diasporas 0rensakicionet z!rtare te bankes qendorere #snjera n+a te mpesipermet 0e +jitha te mesipermet
.'u"(imi 5 tregtis se jashtme mund te ehet perms. Krrethoni !etem ato pergjigjje 8e jan te sakta
a) b) c) d) e) )
0ariave 'arrveshjeve te nd!shme per zvo+elimin e barrierave tre+tare "uotave C2F0# #snjera n+a te mpesipermet 0e +jitha te mesipermet
.'arakteristikat e in7a#ionit te moderuar jan Kme shum se nje pergjigjje e sakt @erdoren !alutat e huaja per indeksim te kontrata!e a) b) c) d) e)
1orma reale e investimit eshe ne+ative 1orma e in9acionit shprehet me anen e nje numri nje shiror 1jerzit ende kan besim ne para 1jerzit nuk kan besim ne para Sistemi monetar nuk unksionon mire
1). @erdorni gra"kun ne !ijim per te indenti"kuar urimet e in7a#ionit Krritjes se 8mime! 5urimi 4 in9acionit eshte ;me shum se nje per+je+je e sakt) a/ b/ c/ d/ e/ +/ /
Rritja e konsumit Rritja e pa+ave Rritja e investimeve Rritja e shpenzimeve qeveritare Renja e qmimeve te importeve Renja e investimeve 0e reshurat e pakta dhe kriza ne
bujqesi
1.@erdorni Sra"kun ne !ijim per te indenti"kuar urimin e in7a#ionit Krritjes se 8mime!e 5urimi 4 in9acionit eshte ;me shum se nje per+je+je e sakt) a/ b/ c/ d/ e/ / +/
Rritja e konsumit Rritja e pa+ave Rritja e investimeve Rritja e shpenzimeve qeveritare Rritja e qmimeve te importeve Renja e investimeve Re reshtuara e pakta dhe kriza ne
bujqsi
1.@erdorni gra"kun ne !ijim per te indenti"kuar urimet e in7a#ionit Krritjes se 8mime!e Burimi 5 in7a#ionit eshte Kme shum se nje pergjegje e sakt a/ b/ c/ d/ e/
Rritja e qmimeve te importeve Rritja e shpenzimeve qeveritare Renja e prodhimit Renja e investimeve 0e reshurat e pakta dhe kriza ne
bujqesi / +/
Rritja e konsumit Rritja e investimeve
1. @erdorni gra"kun ne !ijim per te indenti"kuar urimet e in7a#ionit Krritjes se 8mime!e 5urimi 4 in9acionit eshte ;me shum se nje per+je+je e sakt) a/ b/ c/ d/ e/
Rritja e shpenzimeve qeveritare Renja e prodhimit Renja e investimeve 0e reshurat e pakta dhe kriza ne bujqsi Rritja e konsumit
/
Rritja e investimeve
1. @erdorni gra"kun ne !ijim per te indenti"kuar urimet e in7a#ionit Krritjes se 8mime! 5urimi 4 in9acionit eshte ;me shum se nje per+je+je e sakt) a/ b/ c/ d/ e/ +/ bujqesi
Rritja e konsumit Rritja e pa+ave Rritja e investimeve Rritja e shpenzimeve qeveritare Renja e investimeve 0e reshurat e pakta dhe kriza ne
