Makalah TMJ

MAKALAH ORAL BIOLOGI ANATOMI, HISTOLOGI DAN FISIOLOGI SENDI TEMPOROMANDIBULA

Makalah ini dibuat untuk memenuhi alah atu k!ite!ia "enilaian da!i mata kuliah O!al Bi#l#$i %an$ dia&a! #leh d!$' Shant% (hai!ani M'Si', d!$' Siti Rudiana Pu"a De)i, dan d!$' Melani (inde!a Ne$a!a

Dibuat #leh  Nama

* Ai%ah Ai%ah   * 1id%a Manu!un$ * Le# Sa"ut!a

+-...--/0 +-...--/0 +-...--20 +-...-30

Fakulta 4ed#kte!an P!#$!am Studi 4ed#kte!an Gi$i Uni5e!ita S!i)i&a%a Tahun A&a! 6.676.8

BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang

Dalam item !an$ka manuia te!di!i ata tulan$, endi dan &a!in$an ikat' Setidakn%a te!da"at 69 tulan$ baik tulan$ a:iali +inti0 mau"un tulan$ a"endikula!i +tambahan0' Dianta!a tulan$ den$an tulan$ te!da"at k#m"#nen %an$ membantu dalam "e!$e!akan anta! tulan$ %an$ diebut endi' Sendi da"at  be!$e!ak +dia!t!#dial0, edikit be!$e!ak +am"hia!t!#dial0 atau bahkan tidak   be!$e!ak ama ekali +ina!t!#dial0' Pada endi dia!t!#dial, dua u&un$ tulan$ tidak  lan$un$

be!ambun$,

melainkan

men%atu

dalam

ka"ul

;ib!#a

%an$

men$elilin$i dan men#"an$ endi' Te!da"at dua la"ian ka"ul endi, %akni la"ian lua! dan la"ian dalam %an$ diebut memb!an in#5ial +menek!eikan a!th!#dial' Gin$l%m# %an$ be!a!ti melunba)ah, de"an>belakan$ e!ta kanan>ki!i' Sendi ini an$at dibutuhkan dalam men$un%ah, menelan dan be!bi
1.2 Rumusan Masalah

.'6'.

a"a a&a %an$ be!kaitan den$an endi tem"#!#mandibula da!i e$i anat#mi ?

.'6'6

A"a t!uktu! hit#l#$i da!i endi tem"#!#mandibula ?

.'6'8

A"a a&a ;ii#l#$i da!i endi tem"#!#mandibula ?

1. !u"uan

.'8'.

Untuk men$etahui anat#mi da!i endi tem"#!#mandibula

.'8'6

Untuk men$etahui t!uktu! hit#l#$i da!i endi tem"#!#mandibula

.'8'8

Untuk men$etahui ;ii#l#$i da!i endi tem"#!#mandibula

BAB II I#I 2.1 Anat$m% #en&% tem'$r$man&%(ula

Sendi tem"#!#mandibula te!di!i da!i ata a!tikulai +"e!endian0 %an$ dibentuk #leh tulan$, %akni "!#eu k#ndilu mandibula "!#eu k#ndilu ini  be!bentuk eli" %a$ tidak !ata "ada "#t#n$an melintan$ den$an leba! medi#late!al dua kali lebih leba! da!i ante!#"#te!i#!' Pe!mukaan a!tikula! "e!endian dila"ii #leh &a!in$an ;ib!u a5akule! +;ib!#ka!tila$#0 %an$ lebih ban%ak da!i"ada  &a!in$an ka!tila$# hialin' Pe!mukaan a!tikula! %an$
(#ndl%u mandibulae F#a $len#ideu 7 mandibulae #i tem"#!ali Eminentia a!tikula!i #i tem"#!ali +di"an$kal # @%$#mati
Pr$sessus K$n&%lus Man&%(ula

P!#eu k#ndilu mandibula adalah ba$ian %an$ men#n&#l da!i mandibula %an$ melua kea!ah "#te!i#! dan u"e!i#!' Bentuk k#ndilu %an$ meman&an$ dan hubun$ann%a alin$ men%udut atu te!hada" %an$ lain' Setia" k#ndilu mem"un%ai lin$i! t!an5eal diba$ian ata de"an, den$an le!en$  "#te!i#! %an$ lebih "an&an$ da!i"ada le!en$ ante!i#!n%a' 4utu" late!al dan medial k#ndilu me!u"akan tube!kel tulan$, te"at diba)ah "e!mukaan a!tikula! tem"at melekatn%a ka"ul meniku' Pe!mukaan ante!i#! lehe! k#ndilu men&adi kaa!, %an$ menandakan adan%a ine!i# #t#t "te!%$#ideu late!ali %an$ kuat' )$ssa glen$%&al%s

Me!u"akan
Bentuk "enam"an$an bulat l#n&#n$, meman&an$ ante!i>"#te!i#!' Da!i a!ah late!al, diku
euai den$an bentuk <#nd%lu

mandibulae' Diku te!uun da!i &a!in$an ;ib!#ka!tila$#, ban%ak "!#te#$likan dan da%a tahan tin$$i te!hada" tekanan' Diku a!tikula!i diba$i !uan$ endi men&adi dua ba$ian %aitu ba$ian k!anial dan ba$ian kaudal' Didalam !uan$an endi k!anial te!da"at memb!an in#5ial %an$ be!;un$i "ada aat $e!akan lidin$, edan$an memb!an in#5ial ba$ian kaudal be!;un$i "ada aat $e!akan !#tai Diku te!uun da!i ti$a ba$ian, %aitu "ita "#te!i#! den$an ketebalan 8 mm, @#na inte!mediat %an$ ti"i dan "ita ante!i#! den$an ketebalan 6 mm' Ba$ian  "alin$ ti"i te!da"at "ada ba$ian ten$ah +. mm0 dan menebal "ada ba$ian te"i, ementa!a t#n&#lan te!bea! "ada "e!lekatan "#te!i#!, %aitu @#na bilamina!' #na  bilamina! ini an$at men#n&#l ka!ena te!di!i ata dua la"i e!abut %an$ di"iahkan #leh &a!in$an ikat !en$$an$ ae!#la!, %aitu ba$ian ata te!bentuk da!i e!abut elati dan ba$ian ba)ah te!bentuk da!i &a!in$an ;ib!#a' =a!in$an "elekat  ba$ian "#te!i#! menda"at ban%ak "e!a!a;an da!i n' au!i
.' li$amentum k#late!al7 dikal li$amentum ini te!di!i da!i li$amentum k#late!al medial, dan li$amen!tum k#late!al late!al' 6' li$amentum ka"ul endi Fun$in%a untuk men$elilin$i

endi ehin$$a da"at mem"e!tahankan

"!#eu k#ndilu' Li$amentum t%l#mandibula! men$hubun$kan "!#eu t%l#ideu den$an an$ulu mandibula' Ka'sula

Me!u"akan t!uktu! li$amen ti"i %an$ meman&an$ da!i ba$ian tem"#!al ;#a $len#idali di ba$ian ata, be!$abun$ den$an te"i meniku dan men
 "e!endian' R#n$$a ebelah ata lebih leba! den$an ka"aita ekita! . ml, ementa!a !#n$$a ba$ian ba)ah bea!n%a ku!an$ lebih eten$ah da!i !#n$$a  ba$ian ata' =ika ka"ula ba$ian ante!i#! tidak memadai, maka "e!anann%a di$antikan #leh &a!in$an ikat !en$$an$ ae!#la! didekatn%a Mem(ran s%n$+%al

Pada aat lahi!, memb!an in#5ial menutu"i elu!uh "e!mukaan dalam endi te!mauk meniku'  Namun dalam "e!kemban$ann%a, memb!an in#5ial te!le"a da!i "e!mukaan a!tikulai, dan han%a be!tahan didalam "e!mukaan ka"ul'

=adi in#5ial

 be!hubun$an den$an &a!in$an ;ib!#a %an$ menutu"i diku dan "e!mukaan k#ndilu e!ta a!tikulai tem"#!al' 1alau"un te!da"at dae!ah "e!alihan den$an t!uktu! inte!mediate dianta!a memb!an tim"ani dan "e!mukaan a!tikula!' #u'la% Pem(uluh Darah &an #ara, 

Pe!eda!an da!ah ke endi adalah melalui a!te!i inte!nal makila, te!utama melalui
a!a; en#!i ke endi tem"#!#mandibula dida"at da!i n' Au!i
Te!di!i da!i badan akhi!an a!a;7mekan#!ee"t#! dan u&un a!a; beba7 !ee"t#! n%e!i' Be!daa!kan "en%eba!an dan &enin%a, makan !ee"t#! "e!endian endi tem"#!#mandibula diba$i ata .' Ti"e ., te!da"at "ada la"ian lua! ka"ula endi, be!u"a ka"ula %an$  be!bentuk bulat ke
2.2 H%st$l$g% #en&% !em'$r$man&%(ula

Tem"#!#mandibula &#int me!u"akan endi %n#5ial %an$ dila"ii tulan$ !a)an endi dan di"iahkan #leh li$amen endi' La"ian dalamn%a adalah memb!an in#5ial, %an$ membatai !#n$$a endi' Memb!an %n#5ial men$hailkan
%n#5ial' (ai!an %n#5ial ini be!;un$i eba$ai "eluma dan nut!ii untuk el tulan$ !a)an endi #tuktur tulang

4#ndilu mandibula te!uun da!i tulan$ um me!ah da!i k#ndilu be!aal da!i m%el#id atau ti"e el' Pada #!an$ tua te!kadan$ di$antikan #leh umum lemak' Ata" ;#a mandibula te!di!i da!i la"ian ti"i tulan$ "adat' A!tikula!  tube!kulum te!uun da!i tulan$ ken%al%an$ dila"ii den$an la"ian ti"i tulan$  "adat' Dalam kau %an$ &a!an$ te!&adi hialin ka!tila$# ditemukan di a!tikula!  tube!kulum'

Gamba!an hit#l#$i k#ndilu mandibula

#truktur -ar%ngan )%(r$sa

4#ndilu e!ta a!tikula tu!bekulum dila"ii &a!in$an ;ib!#a %an$ men$andun$ k#nd!#it' Fib!#a %an$ mela"ii k#ndilu mandibula memiliki ketebalan %an$
tu!bekulum,

&a!in$an

;ib!#a

menun&ukan "en$atu!an %an$ "ati di dua la"ian, den$an @#na t!aniike
Pada anak, diku a!tikula!i te!uun da!i &a!in$an ;ib!#a "adat' =a!in$an ;ib!#a te!ebut lulu dan ketat ;ib!#a elatik han%a di&um"ai "ada ¨ah %a$ !elati5e keel k#nd!#id %an$ kemudian da"at be!di;e!eniai men&adi k#nd!#it %an$ eun$$un%a'

Pada

kemun$kinan %an$ ke
hialin

da"at

ditemukan dalan diku'

Gamba!an diku a!tikula!i

hit#l#$i

Art%ular a'sule

Pada "e!endian %an$ baik, a!ti
Bebe!a"a dae!ah in#5ial, te!utama "ada dae!ah %an$ men$elilin$i  &a!in$an "ada bata de"an dan belakan$ kedua !#n$$a +ulku ka"ula!0 te!bentuk  e"eti &a!i %an$ diebut in#5ial 5ili' St!uktu! ini da"at mem"e!bea! ;lekibilita da!i "e!mukaan dalam ka"ul, ehin$$a memun$kinkan te!&adin%a "e!ubahan  bentuk diku dan ulku elama "e!$e!akan n#!mal' 4a!ena t!uktu! ini &u$a mem"e!bea! dae!ah "e!mukaan memb!an in#5ial, maka 5ili memiliki e;ek untuk  mem"e!bea! dit!ibui kadan$ te!lihat &u$a adan%a k#m"#nen k#la$en dan elatik' Subintima dian$$a" da"at men
"en$atu! * men$#nt!#l maukn%a nut!ii elekt!#lit dan bahan bahan lain ke

 b' <'


2. )%s%$l$g% #en&% tem'$r$man&%(ula Pergerakan sen&% tem'$r$ man&%(ular

.'

Ret "#titi#n, me!u"akan "#ii a)al, endi dan &a!in$an "en%an$$an%a

dalam keadaan !elakai dan #t#t>#t#t dalam keadaan "ai;  6'

R#tai ke
maih teta" be!ada "ada ;#a mandibula!i #i tem"#!ali' (a"ut u"e!i#! m' Pte!%$#ideu e:te!nu be!k#nt!aki 8'

Slidin$, endi melakukan $e!akan melun
le!en$ da!i eminentia a!tikulai !ahan$ membuka leba!' (a"ut u"e!i#! dan
R#tai aat endi dalam "#ii lidin$, endi melakukan !#tai' Shin$$a

!ahan$ te!buka makimal elain m' Pte!%$#ideu e:te!nu, m'm%l#h%#ideu dan m' Geni#h%#ideu ikut be!k#nt!aki "ula' $t$t mast%kas%

.' 6' 8' -' 3' 9'

mu
$t$t masetter &an 'terg$%&eus me&%al%s

Ot#t ini umumn%a diebut #t#t "enutu"an, bila ten$k#!ak dilihat da!i ata te!lihat bah)a k#nt!aki da!i keem"at #t#t akan mena!ik mandibula keata' )alau"un demikian, e!abut maete! be!&alan edikit ke dalam e!ta keba)ah da!i a!ku @%$#mati
ata dan late!al mandibula ke a!ah kanan' Diini te!&adi $e!ak !#tai k#ndilu kanan dan &u$a lun
Ot#t "te!%$#ideu tidak han%a be!"e!an dalam $e!akan
kedua #t#t ini beke!&aama be!ama ama ini me!u"akan #t#t de"!e#!  mandibula ke a!ah ba)ah dan melen$kun$ kebelakan$ dan me!u"akan k#m"#nen  "enutu" mulut utama "ada $e!ak len$kun$ !et!ui mandibula' be!ama den$an t%l#hi#ideu dan m%l#hi#ideu, #t#t>#t#t ini membentuk kel#m"#k #t#t u"!ah#ideu' As'ek ,ungs%$nal

Fun$i endi %an$ n#!mal e"e!ti men$un%ah menelan dan be!bi
Gerak mem(uka &an menutu'

Pada aat membuka, mandibula be!!#tai diekita! umbu t!an5e!al %an$ melinta ki!a ki!a melalui "e!ten$ahan kedua k#ndilu * $e!ak ini dihailkan #leh aki #t#t di$at!iku ante!i#! dan $eni#hi#ideu' Pada aat be!amaan, k#ndilu di"!#taki #leh #t#t "te!%$#ideu late!ali dan kedua $e!akan ini akan te!u  be!lan$un$' Bea! $e!ak !#tai membuka mulut "ada !#n$$a mulut %an$ ehat umumn%a ti$a buah &a!i da"at mauk di anta!a $i$i $i$i inii5u "ada aat mult dibuka leba!' Setelah mene!ima im"ul menutu" mulutm #t#t de"!e#! dan !et!akt#! akan !elak dan ele5at#! akan mulai be!k#nt!aki' 4#ndilu be!$e!ak ke  belakan$ den$an
mandibula da"at did#!#n$ ke belakan$ dan di!#taikan di ekita!  umbun%a melintai k#ndilu %an$ be!#tai dan tidak be!t!anlai' Ta!ikan kebelakan$ di"e!#leh da!i aki e!abut tem"#!ali "#te!i#! dan 5ente! ebelah dalam #t#t maete!, den$an bantuan #t#t di$at!iku dan $eni#hi#ideu' 4edua #t#t te!akhi! ini akan membe!ikan aki membuka "ada len$kun$an !et!ui dan mena!ik da$u keba)ah dan belakan$ e&auh ku!an$ lebih 6 mm' Ge!ak menutu"  be!bentuk ku!5a di"e!#leh da!i aki #t#t ele5at#! teta"i den$an e!abut "#te!i#!  #t#t tem"#!ali dan e!abut dalam #t#t maete! membe!ikan e;ek ta!ikan ke  belakan$'

Lunuran lateral /gerak (ennete0

4etika mandibula be!$e!ak da!i atu ii ke ii %an$ lain, baik )aktu membuka atau menutu" mulut, k#ndilu "ada ii tem"at mandibula be!$e!ak  akan be!#tai minimal dan be!$e!ak edikit kede"an, keba)ah dan ke late!al' Bila mandibula be!$e!ak ke kanan, k#ndilu ki!i akan be!$e!ak ke ba)ah, kede"an dan ke dalam e!a%a be!k#ntak den$an meniku dan eminenia' 4#ndilu kana han%a edikit be!!#tai ka!ena kutu" late!aln%a dibatai #leh li$amen tem"#!#mandibula dan tidak da"at be!$e!ak ke belakan$ lebih da!i . mm' Oleh ka!ena itu, k#ndilu akan be!$e!ak ke late!al dan edikit kede"an e!ta keba)ah ka!ena aki k#mbinai da!i #t#t "te!%$#ideu late!ali ki!i dan "te!%$#ideu dan ;#a anta$#ni' keadaan ini eba$ai e5ai; dan k#ndilu %an$ diebut dalam keadan iti!ahat' Tentu a&a, $a%a %na$ menimbulkan $e!akan be!aal da!i ii ki!i dan k#ndilu kanan  be!$e!ak ebia mun$kin dalam bataan li$amen' Bila $e!akan ini te!halan$ atau  be!ubah ka!ena k#ntak $i$i %an$ tidak te!du$a, "#la akti5ita #t#t akan be!ubah men&adi ku!na$ men$untun$kan' Ini han%a me!u"akan alah atu k#m"#nen da!i $e!ak membuka atau menutu" mulut, Dalam etia" endi, $e!ak membuka !ahan$ memiliki 6 k#m"#nen akti;' an$ "e!tama, te!da"at $e!ak !#tai hin$$a "ada ba$ian ba)ah' Pe!$e!akan %an$ kedua, $e!ak melun
Selama $e!ak membuka %an$ n#!mal, meniku akan men$ikuti $e!ak  k#ndilu ketika k#ndilu be!$e!ak ke de"an den$an k#nt!aki ke"ala in;e!i#! da!i late!al "te!%$#id, lamela u"e!i#! da!i "e!lekatan "#te!i#! diku %an$ elati akan me!e$an$' Pada aat menutu" mulut dan men$$i$it, bila ke"ala in;e!i#!  !elak, lamela u"e!i#! %an$ elatik kembali ketem"atn%a be!ama den$an  "e!lekatan lamela in;e!i#! %an$ lebih kaku, lalu mena!ik meniku ke belakan$

BAB III 4ESIMPULAN

Sendi tem"#!#mandibula! me!u"akan endi %n#5ial %an$ dila"ii tulan$ !a)an endi dan di"iahkan #leh li$amen endi' La"ian dalamn%a adalah memb!an in#5ial, %an$ membatai !#n$$a endi' Memb!an %n#5ial men$hailkan
an$at "entin$ dalam membantu "e!$e!akan

!ahan$ ketika makan, men$un%ah, menelan dan be!bi
DAFTAR PUSTA4A

(#!)in, Eli@abeth ='' edii 8' Handb##k #; Path#"h%i#l#$i' =aka!ta * EG( ' ISBN 2C/>2C2>--/>2//>/ 1at#n, R#$e!' 66' Edii .' Anat#mi dan Fii#l#$i untuk Pe!a)at' =aka!ta * EG( ' ISBN 2C/>2C2>--/>39/8 R#hen, #k#2C2>->.88> Pede!en, G#!d#n 1'' .229 ' Buku A&a! P!akti Bedah Mulut ' =aka!ta * EG( ' ISBN 2C/>2C2>--/>6C/>. Sl#ane, Ethel' 6-' Anat#mi Dan Fii#l#$i Untuk Pemula' =aka!ta * EG(' ISBN 2C/>2C2>--/>966>. Th#m#n, Hamih'6C'Edii 6' Oklui '=aka!ta * EG(' ISBN 2C/>2C2>--/>/-C>/ Ann#name' O!ban O!al Hiat#l#$% And Emb!i#l#$%' Edit#! * S'N' Bhaka!a' USA * M#b% (#m"an%