MAKALAH GEOGRAFI TENTANG BENCANA ALAM

MAKALAH GEOGRAFI BANJIR  Disusun Untuk Memenuhi Tugas Mata Pelaa!an Ge"g!a#i

 NAMA$ JIHAN FIKRI ADDINA  NO% AB&EN AB&EN $ '( KELA&$ ) & *

&MA NEGERI * +ONOGIRI TAHUN TAHUN PELAJARAN '(*,-'(*.

1

KATA PENGANTAR 

Pui s/uku! keha0i!at Tuhan 1ang Maha Esa /ang telah mem2e!ikan kita tau#i3 0an hi0a/ah4N/a5 sehingga akti#itas hi0u6 /ang kita alani ini akan selalu mem2a7a ke2e!kahan5 2aik kehi0u6an 0i alam 0unia ini5 le2ih4le2ih lagi 6a0a kehi0u6an akhi!at kelak5 sehingga semua 8ita48ita se!ta ha!a6an /ang ingin kita 8a6ai mena0i le2ih mu0ah 0an 6enuh man#aat% Te!ima kasih kami u8a6kan ke6a0a gu!u 6em2im2ing kami se!ta teman4teman sekalian /ang telah mem2antu5 2aik 2antuan 2e!u6a m"!iil mau6un mate!il5 sehingga  6em2uatan makalah 9 Bani! : te!selesaikan 0alam 7aktu /ang telah 0itentukan% Melalui makalah ini 0iha!a6kan 0a6at menam2ah !elasi 0an 6engetahuan tentang  2en8ana 2ani! /ang se!ing te!a0i 0i sekita! kita% &e!ta kita 0a6at menanggulangi 0an men8egah masalah4masalah /ang tim2ul 0i lingkungan sekita! sehingga 0am6akn/a ti0ak te!lalu 2esa! 0alam kehi0u6an% Kami men/a0a!i5 0alam 6en/usunan makalah ini masih auh 0a!i kesem6u!naan se!ta 2an/ak keku!angan4keku!angn/a5 2aik 0a!i segi tata 2ahasa mau6un 6enulisan se!ta 6en/am6aiann/a5 untuk itu kami mengha!a6kan k!itik 0an sa!an /ang mem2angun aga! sk!i6si ini 0a6at le2ih 2aik lagi% Akhi! kata 6enulis 2e!ha!a6 aga! makalah ini 2e!man#aat 2agi semua 6em2a8a%

+"n"gi!i5 '; &e6tem2e! '(*<

Pen/usun

DAFTAR ISI 2

KATA PENGANTAR%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%' DAFTAR I&I%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%= BAB I : PENDAHULUAN

A% Lata!Belakang Masalah%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%< B%

Tuuan Kegiatan%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%<

>%

Rumusan Masalah%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%, BAB II : PEMBAHASAN

A% Penge!tian Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% . B%

Jenis Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%.

>%

Pen/e2a2 Te!a0in/a Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*(

D% Dam6ak Te!a0in/a Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*< E% Usaha Mengu!angi Resik" Te!a0in/a Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*.

F% Dae!ah Ra7an Bani!%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*?

BAB III : PENUTUP

A% Kesim6ulan%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*@ B% &a!an%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%*@

BAB I 3

PENDAHULUAN

A% Lata! Belakang Masalah Bani! a0alah ali!an /ang !elati# tinggi5 0an ti0ak te!tam6ung "leh alu! sungai atau salu!an% Ali!an /ang 0imaksu0 0isini a0alah ali!an ai! /ang sum2e!n/a  2isa 0a!i mana saa% Dan ai! itu kelua! 0a!i sungai atau salu!an ka!ena sungai atau salu!ann/a su0ah mele2ihi ka6asitasn/a% K"n0isi inilah /ang 0ise2ut  2ani!% &ementa!a itu 6!"ses te!a0in/a 2ani! sen0i!i 6a0a 0asa!n/a 0ika!enakan "leh #akt"! ant!"6"sent!ik5 #akt"! alam 0an #akt"! teknis% Fakt"! ant!"6"sent!ik a0alah aktiitas 0an 6e!ilaku manusia /ang le2ih 8en0e!ung mengaki2atkan luasan 2ani! semakin meningkat% Bani! te!2esa! /ang su0ah mena0i t!a0isi ini 2iasa/a te!a0i setia6 , tahun sekali% Mengingat kea0aan ini selalu te!ulang 0an te!ulang5 maka mun8ullah  6e!tan/aan /ang menggelitik 6enulis% Pe!tama5 a6akah kea0aan ini ti0ak 0itanggulangi5 atau ti0ak te!tanggulangi Ke0ua5 a6akah ka!ena su0ah mena0i t!a0isi /ang selalu 2e!ulang setia6 tahun maka kea0ian ini 0iangga6 se2agai hal 2iasa Bena!kah 2ah7a 2ani! #antastik /ang te!a0i setia6 lima tahun sekali itu se2uah ke2iasaan alam C!itual /ang memang 6asti te!a0i Untuk men8"2a mena7a2 6e!tan/aan 0i atas maka 0i2uatlah makalah ini%

B% Tuuan Kegiatan * ' = < , .

Mengetahui 6enge!tian 2ani! Mengetahui 2e2e!a6a enis 2ani! menu!ut 6en/e2a2 te!a0in/a Mengetahui 6en/e2a2 te!a0in/a 2ani! Da6at menelaskan 0am6ak te!a0in/a 2ani! Da6at menelaskan usaha mengu!angi !esik" te!a0in/a 2ani!  Da6at menentukan 0ae!ah40ae!ah /ang !a7an 2ani! 

>% Rumusan Masalah * A6a itu 2ani! ' A6asaa enis 2ani! menu!ut 6en/e2a2 te!a0in/a 4

= < , .

A6a 6en/e2a2 te!a0in/a 2ani! A6a saa 0am6ak te!a0in/a 2ani! Bagaimana usaha mengu!angi !esik" te!a0in/a 2ani! Dimanakah 0ae!ah40ae!ah !a7an 2ani!

BAB II PEMBAHA&AN 5

A% Penge!tian Bani!  Bani! a0alah 6e!isti7a te!genangn/a 0a!atan5 /ang 2iasan/a ke!ing5 "leh ai! /ang 2e!asal 0a!i sum2e!4sum2e! ai! 0i sekita! 0a!atan% &um2e!4sum2e! ai! te!se2ut anta!a lain sungai5 0anau5 0an laut% 1ang han/a 2e!si#at sementa!a ka!ena 2isa su!ut kem2ali% Bani! te!a0i ka!ena sum2e!4sum2e! ai! te!se2ut ti0ak mam6u lagi menam6ung  2an/akn/a ai!5 2aik ai! huan5 salu /ang men8ai!5 mau6un ai! 6asang sehingga ai! melua6 melam6aui 2atas42atas sum2e! ai!% Ai! /ang melua6 te!se2ut uga ti0ak mam6u 0ise!a6 "leh 0a!atan 0i sekita!n/a sehingga 0a!atn mena0i te!genang% Huan /ang sangat 0e!as 0alam angka 7aktu /ang lama a0alah  6en/e2a2 umum te!a0in/a 2ani! 0i 0unia% Huan /ang 0e!as 0i 0ae!ah hulu sungai 0a6at men/e2a2kan te!a0in/a 2ani!  2an0ang% Bani! 2an0ang a0alah 2ani! /ang 2esa! /ang 0ating se8a!a ti2a4ti2a 0an mengali! 0e!as sehingga menghan/utkan 2an0a42en0a 2esa!5 misaln/a 2atu 0an ka/u%

B% Jenis Bani! Te!0a6at 2e!2agai ma8am 2ani! /ang 0ise2a2kan "leh 2e2e!a6a hal5 0ianta!an/a$ * Bani! &ungai Bani! sungai umumn/a te!a0i se8a!a 2e!kala% Melua6n/a sungai 0a6at te!a0i ka!ena huan le2at atau men8ai!n/a es atau salu 0i 0ae!ah hulu% Di In0"nesia  2ani! sungai te!a0i 6a0a saat musim huan ka!ena te!sum2atn/a ali!an ai! sungai "leh sam6ah 0an 6e!alihan 0ae!ah !esa6an ai! huan mena0i  6emukiman atau6un ge0ung4ge0ung%

Gam2a! 2ani! 0i Jaka!ta aki2at melua6n/a sungai >ili7ung ' Bani! Danau 6

Ai! 0anau 0a6at melua6 ke 0a!atan 0i sekita!n/a anta!a lain ka!ena 2a0ai atau angin /ang sangat 2esa!% &etelah 2a0ai 2e!henti5 ai! 0anau masih 0a6at  2e!ge!ak se8a!a men0a0ak ke satu a!ah kemu0ian kea !ah /ang lain% Bani! 0anau uga 0a6at te!a0i ka!ena 2en0ungan e2"l% = Bani! Laut Pasang-ROB Bani! 6asang 0a6at te!a0i anta!a lain ka!ena angin t"6an5 letusan gunung  2e!a6i5 0an gem6a 2umi% Gel"m2ang 6asang aki2at gem6a 2umi 0ikenal 0engan istilah tsunami%

Gam2a! tsunami < Bani! 2an0ang Ti0ak han/a 2ani! 0engan mate!i ai!5 teta6i 2ani! /ang satu ini uga mengangkut mate!ial ai! 2e!u6a lum6u!% Bani! se6e!ti ini elas le2ih 2e!2aha/a 0a!i6a0a 2ani! ai! ka!ena sese"!ang ti0ak akan mam6u 2e!enang 0itengah4 tengah 2ani! se6e!ti ini untuk men/elamatkan 0i!i% Bani! 2an0ang mam6u menghan/utkan a6a6un5 ka!ena itu 0a/a !usakn/a sangat tinggi% Bani! ini  2iasa te!a0i 0i a!ea 0ekat 6egunungan5 0imana tanah 6egunungan se"lah l"ngs"! ka!ena ai! huan lalu ikut te!2a7a ai! ke 0a!atan /ang le2ih !en0ah% Biasan/a 2ani! 2an0ang ini akan menghan/utkan seumlah 6"h"n46"h"n hutan atau 2atu42atu 2e!uku!an 2esa!% Mate!ial4mate!ial ini tentu 0a6at me!usak 6emukiman 7a!ga /ang 2e!a0a 0i 7ila/ah sekita! 6egunungan% Ja0i intin/a5 2ani! 2an0ang a0alah 2ani! 2esa! /ang te!a0i se8a!a ti2a4ti2a 0an  2e!langsung han/a sesaat /ang umumn/a 0ihasilkan 0a!i 8u!ah huan  2e!intensitas tinggi 0engan 0u!asi Cangka 7aktu 6en0ek /ang men/e2a2kan 0e2it sunagi naik se8a!a 8e6at% >"nt"h 2ani! 2an0ang a0alah 0i Bah"!"k5 ka2u6aten Langkat 5 6!"insi &umat!a Uta!a% Bani! itu te!a0i 6a0a tanggal '  N"em2e! '((= 0engan k"!2an i7a se2an/ak *,* i7a 0an k"!2an hilang men8a6ai *(* i7a%

7

Gam2a! 2ani! 2an0ang 0i >ina , Bani! laha! 0ingin &alah satu 0a!i ma8am4ma8am 2ani! a0alah 2ani! laha! 0ingin% Bani! enis ini  2iasan/a han/a te!a0i ketika e!u6si gunung 2e!a6i% E!u6si ini kemu0ian mengelua!kan laha! 0ingin 0a!i 6un8ak gunung 0an mengali! ke 0a!atan /ang a0a 0i 2a7ahn/a% Laha! 0ingin ini mengaki2atkan 6en0angkalan sungai5 sehingga ai! sungai akan mu0ah melua6 0an 0a6at melu2e! ke 6emukiman 7a!ga% . Bani! lum6u!  Bani! lum6u! ini i0entik 0engan 6e!isti7a 2ani! La6in0" 0i 0ae!ah &i0"a!"% Bani! ini mi!i6 2ani! 2an0ang5 teta6i le2ih 0ise2a2kan "leh kelua!n/a lum6u! 0a!i 0alam 2umi 0an menggenangi 0a!atan% Lum6u! /ang kelua! 0a!i 0alam  2umi 2ukan me!u6akan lum6u! 2iasa5 teta6i uga mengan0ung 2ahan 0an gas kimia te!tentu /ang 2e!2aha/a% &am6ai saat ini5 6e!isti7a 2ani! lum6u! 6anas 0i &i0"a!" 2elum 0a6at 0iatasi 0engan 2aik5 malah semakin 2an/ak titik4titik sem2u!an 2a!u 0i sekita! titik sem2u!an lum6u! utama%

Gam2a! 2ani! la6in0" 0i 0ae!ah &i0"a!"

8

? Bani! huan et!im Bani! ini 2iasan/a te!a0i han/a 0alam 7aktu . am sesu0ah huan le2at mulai tu!un% Biasan/a 2ani! ini 0itan0ai 0engan 2an/akn/a a7an /ang menggum6al 0i angkasa se!ta kilat atau 6eti! /ang ke!as 0an 0engan 0ise!tai 2a0ai t!"6is atau 8ua8a 0ingin% Umumn/a 2ani! ini aki2at melua6n/a ai! huan /ang sangat 0e!as5 khususn/a 2ila tanah 2anta!an sunagi !a6uh 0an tak mam6u menahan 8uku6 2an/ak ai!% Pen/e2a2 anta!a lain a0alah$  Kegagalan 2en0ungan menahan "lume ai! C0e2it /ang meningkat%  Es /ang ti2a4ti2a meleleh%  Be!2agai 6e!u2ahan 2esa! 6a0a hulu sungai% @ Bani! laha!  Te!a0i 6a0a e!u6si gunung 2e!a6i selama musim 6enghuan% Tinggin/a 8u!ah huan /ang atuh 0i atas tim2unan mate!ial ulkanik5 akan mengali!kan mate!ial ulkanik te!se2ut ke 0ae!ah40ae!ah /ang le2ih !en0ah 0an 2isa menim2ulkan 2en8ana /ang ti0ak kalah 2aha/an/a 0a!i 2aha/a 6!ime! e!u6si%

Gam2a! 2ani! laha!  ; Bani! hulu Bani! /ang te!a0i 0i7ila/ah sem6it5 ke8e6atan ai! tinggi5 0an 2e!langsung 8e6at se!ta umlah ai! se0ikit% Bani! hulu ha!us 0i8egah 0engan mem2uat 0anau40anau 2uatan /ang 0a6at menam6ung ai! huan /ang se7aktu47aktu

9

te!a0i aga! ai! huan ti0ak mengali! ke2agian hili! ka!ena 0a6at men/e2a2kan  2ani! uga 0i 0ae!ah hili!% *( Bani! lua6an sungai atau ki!iman Jenis 2ani! ini 2iasan/a 2e!langsung 0alam 7aktu lama 0an sama sekali ti0ak a0a tan0a4tan0a gangguan 8ua8a 6a0a 7aktu 2ani! melan0a 0ata!an se2a2  6e!isti7a alam /ang memi8un/a telah te!a0i 2e!minggu4minggu se2elumn/a%

Gam2a! 2ani! ki!iman 0a!i Ja7a Ba!at ke Jaka!ta

>% Pen/e2a2 Te!a0in/a Bani!  * &ungai Lama$ En0a6an 0a!i huan atau 6en8ai!an salu 8e6at mele2ihi ka6asitas •

•

salu!an sungai% Diaki2atkan huan 0e!as m"nsun5 hu!ikan 0an 0e6!esi t!"6is5 angin lua! 0an huan 6anas /ang mem6enga!uhi salu% Rintangan 0!ainase ti0ak te!0uga se6e!ti tanah l"ngs"! 5 es5 atau 6uing46uing 0a6at mengaki2atkan 2ani! 6e!lahan 0i se2elah hulu !intangan% >e6at$ Te!masuk 2ani! 2an0ang aki2at 8u!ah huan k"nekti# C 2a0ai  6eti!  2esa! atau 6ele6asan men0a0ak en0a6an hulu /ang te!2entuk 0i  2elakang 2en0ungan5 tanah l"ngs"! 5 atau gletse! %

' Mua!a Biasan/a 0iaki2atkan "leh 6engga2ungan 6asang laut /ang 0iaki2atkan angin  2a0ai% Bani! 2a0ai aki2at sikl"n t!"6is atau sikl"n ekst!at!"6ismasuk 0alam kateg"!i ini% = Pantai Diaki2atkan 2a0ai laut 2esa! atau 2en8ana lain se6e!ti tsunami atau hu!ikan% Bani! 2a0ai aki2at sikl"n t!"6is atau sikl"n ekst!at!"6ismasuk 0alam kateg"!i ini% < Pe!isti7a Alam Diaki2atkan "leh 6e!isti7a men0a0ak se6e!ti e2"ln/a 2en0ungan atau  2en8ana lain se6e!ti gem6a 2umi 0an letusan gunung 2e!a6i% >"nt"h lainn/a$ 10



meningkatn/a 6e!mukaan ai! laut%  aki2at a0an/a tanah l"ngs"!%   2a0ai uga 0a6at men/e2a2kan 2ani! melalui 2e!2agai 8a!a5 0ianta!an/a melalui "m2ak 2esa! /ang tinggin/a 2isa men8a6ai @ mete!% &elain itu  2a0ai uga a0an/a 6!esi6itasi /ang 0ikaitkan 0engan 6e!isti7a 2a0ai% Mata  2a0ai mem6un/ai tekanan /ang sangat !en0ah5 a0i ketinggian laut 0a6at naik 2e2e!a6a mete! 6a0a saat guntu!% , Manusia Ke!usakan aki2at aktiitas manusia5 2aik 0isengaa atau ti0ak me!usak keseim2angan alam% >"nt"hn/a$  Ilegal L"ging C6ene2angan hutan lia! /ang ti0ak te!k"nt!"luga 0a6at men/e2a2kan 6eningkatan ali!an ai! sehingga ti0ak te!ken0ali% Aki2atn/a5 te!a0i ke!usakan lingkungan 0i 0ae!ah ali!an sungai /ang mengaki2atkan a0an/a 2en8ana 2ani!%

Gam2a! "!ang /ang melakukan ilegal l"ging 

Be!tum6ukn/a sam6ah 6a0a salu!an ai!5 sehingga te!a0i 6en/um2atan 6a0a salu!an ai!%

Gam2a! sam6ah /ang menum6uk  

Ku!angn/a kesa0a!an mas/a!akat untuk melakukan 6enanaman kem2ali  6a0a 0ae!ah-hutan /ang 2a!u 0ite2angi% 11



Ti0ak a0an/a lagi tanah !esa6an /ang 0igunakan ai! se2agai tem6at 2agin/a

 2e!isti!ahat 0ikala huan tu!un%  Ti0ak a0a lagi lahan hiau se2agai tem6at !esa6an ai! tanah% Aki2atn/a5 ketika huan ti2a5 tanah mena0i te!ge!us "leh ai! 0an kemu0ian ai! te!us melun8u! tan6a a0an/a 6enghalang alami /ang kemu0iaan men/e2a2kan  2ani!%  Ti0ak a0an/a 7a0uk 0an 0anau 2uatan 0i 0ae!ah hulu 0an hili! untuk menam6ung ai! huan%  Pem2angunan tem6at 6e!mukiman 0imana tanah k"s"ng 0iu2ah mena0i  alan atau tem6at 6a!ki!5 sehingga 0a/a se!a6 ai! huan ti0ak a0a%  Ben0ungan 0an salu!an ai! !usak%  Kea0aan tanah te!tutu6 semen5 6aing atau as6al5 sehingga ti0ak men/e!a6 ai!%

Gam2a! tanah /ang te!tutu6 "leh 6aing 

Di 0ae!ah 2atuan 0a/a se!a6 ai! sangat ku!ang5 mengaki2atkan 2ani!

ki!iman atau 2ani! 2an0ang%  Pen/em6itan 0ae!ah ali!an sungai%  Penu!unan muka tanah Clan0 su2si0an8e aki2at 6en/e0"tan ai! tanah 0an akti#itas 6em2angunan%  &istem 0!inase ti0ak mema0ai%  Belum a0an/a 6"la 6engel"laan 0an 6engem2angan 0ata!an 6esisi!%  Pe!ilaku mas/a!akat /ang suka mem2uang sam6ah sem2a!angan

12

. Lainn/a • Bani! 0a6at te!a0i ketika ai! melua6 0i 6e!mukaan ke0a6 ai! Cmisaln/a

• •

aki2at huan 0an ti0ak 0a6at te!se!a6 0engan 8e6at C"!ientasi lemah atau  6engua6an !en0ah% Rangkaian 2a0ai /ang 2e!ge!ak ke 0ae!ah /ang sama% Be!ang42e!ang 6em2angun 2en0ungan 0a6at mem2ani!i 7ila/ah 6e!k"taan 0an 6e0esaan !en0ah5 umumn/a mengaki2atkan ke!usakan 2esa!%

D% Dam6ak Te!a0in/a Bani! a% Dam6ak P"siti# $ A0a 2e!2agai 0am6ak negati# 2ani! te!ha0a6 6e!mukiman manusia 0an aktiitas ek"n"mi% Namun5 2ani! Ckhususn/a 2ani! !utin-ke8il uga 0a6at mem2a7a 2an/ak keuntungan5 se6e!ti mengisi kem2ali ai! tanah5 men/u2u!kan se!ta mem2e!ikan nut!isi ke6a0a tanah5 ka!ena 2ani! mengangkut tanah /ang su2u! 0a!i hulu% Ai! 2ani! men/e0iakan ai! /ang 8uku6 0i ka7asan ke!ing 0an semi4ke!ing /ang 8u!ah huann/a ti0ak menentu se6anang tahun% Ai! 2ani! ta7a! memainkan 6e!an 6enting 0alam men/eim2angkan ek"sistem 0i k"!i0"! sungai 0an me!u6akan #akt"! utama 0alam 6en/eim2angan ke!agaman 13

makhluk hi0u6 0i 0ata!an 2ani!% Bani! menam2ahkan 2an/ak sekali nut!isi untuk 0anau 0an sungai /ang semakin memaukan in0ust!i 6e!ikanan 6a0a tahun4tahun men0atang5 selain itu uga ka!ena ke8"8"kan 0ata!an 2ani! untuk  6engem2ang2iakan ikan Cse0ikit 6!e0asi 0an 2an/ak nut!isi% Ikan se6e!ti ikan 8ua8a meman#aatkan 2ani! untuk 2e!enang men8a!i ha2itat 2a!u% &elain itu5  2u!ung uga men0a6atkan man#aat 0a!i 6!"0uksi 6angan /ang mele0ak setelah  2ani! su!ut%  2% Dam6ak Negati# $ *% Menghan/utkan tanaman 0an la6isan humus tanah '% Menggenangi 0ae!ah 6e!tanian =% Memutus hu2ungan t!ans6"!tasi sehingga 0ae!ahn/a mena0i te!is"lasi <% Pe!se0ian ai! 2e!sih mena0i 2e!ku!ang ,% Ali!an 0an genangan 2ani! 0a6at men/e2a!kan 6en/akit 8% Dam6ak P!ime!  Ke!usakan #isik  Mam6u me!usak 2e!2agai enis st!uktu!5 te!masuk em2atan5 m"2il5 2angunan5 sistem sel"kan 2a7ah tanah5 alan !a/a5 0an lainn/a%

Gam2a! 2ani! /ang me!usak 2angunan !umah 0%

Dam6ak sekun0e!  Pe!se0iaan ai!  K"ntaminasi ai!% Ai! minum 2e!sih mulai langka • Pen/akit  K"n0isi ti0ak higienis% 6en/e2a!an 6en/akit 2a7aan ai!  • Pe!tanian 0an 6e!se0iaan makanan  kelangkaan hasil tani 0ise2a2kan •

•

•

"leh kegagalan 6anen% Namun5 0ata!an !en0ah 0ekat sungai 2e!gantung ke6a0a en0a6an sungai aki2at 2ani! 0emi menam2ah mine!al tanah setem6at P"h"n  s6esies /ang ti0ak sanggu6 akan mati ka!ena ti0ak 2isa  2e!na#as T!ans6"!tasi  alu! t!an6"!tasi han8u!5 sulit mengi!imkan 2antuan 0a!u!at ke6a0a "!ang4"!ang /ang mem2utuhkan

14

e% Dam6ak te!sie!-angka 6anang Ek"n"mi  kesulitan ek"n"mi ka!ena 6enu!unan umlah 7isata7an5 2ia/a  6em2angunan kem2ali5 kelangkaan makanan /ang men0"!"ng kenaikan ha!ga5 0an lain4lainn/a%

E% Usaha Mengu!angi Resik" Te!a0in/a Bani!  * Mene!a6kan ke2iasaan mem2uang sam6ah 6a0a tem6atn/a 0an 8a!a  6eng"lahan &am6ah /ang 2aik%

15

Gam2a! "!ang mem2uang sam6ah 6a0a tem6atn/a ' Mene!a6kan sangsi /ang tegas 2agi 6a!a 6ene2ang hutan ilegal% = Menga0akan 6en/uluhan !e2"isasi%

Gam2a! Re2"isasi < Menga0akan 6en/uluhan 6enataan lingkungan /ang te6at , Mem6e!hatikan lingkungan 0engan kesa0a!ansen0i!i sen0i!i

F% Dae!ah Ra7an Bani!  * Di 0ae!ah 0ekat sungai5 utaman/a 2anta!an se!ta lem2ah4lem2ah /ang  6aling 2e!esik" te!ha0a6 te!angan 2ani!% 16

' Di 6esisi! 6antai5 0ae!ah 6antai mena0i !a7an 2ani! 0ise2a2kan 0ae!ah te!se2ut me!u6akan 0ata!an !en0ah /ang eleasi muka tanahn/a le2ih !en0ah atau sama 0engan eleasi ai! laut 6asang !ata4!ata Cmean sea leel-M&L% = K"ta &"l" se2agai 0ae!ah 8ekungan anta!a 6egunungan atau 6e!2ukitan Cinte!m"untain 2asin mena0i tem6at 2e!kum6uln/a ai!5 sehingga se8a!a genetik k"ta &"l" memang !a7an 2ani!% < K"ta &ema!ang 0engan ka!akte!istik 7ila/ah te!se2ut 2e!6"tensi te!ha0a6 2en8ana alam 0engan 0i 0"minasi 2en8ana 2ani!5 ROB5 0an tanah l"ngs"!% Bani! se!ingte!a0i0i sekita! ali!an sungai 0an 0i 2agian uta!a k"ta /ang m"!#"l"gin/a 2e!u6a 0a!atan 6antai% Ka7asan 6"tensi 2en8ana 2ani! se8a!a umum 0iklasi#ikasikan mena0i$ * Ka7asan 6esisi!-6antai me!u6akan salah satu ka7asan !a7an 2ani! ka!ena ka7asan te!se2ut me!u6akan 0ata!an !en0ah 0imana ketinggian muka tanahn/a le2ih !en0ah atau sama 0engan ketinggian muka ai! laut 6asang !ata4!ata Cmean sea leel-M&L% ' Ka7asan 0ata!an 2ani!  a0alah 0ae!ah 0ata!an !en0ah 0i ki!i 0an kanan alu! sungai5 /ang kemi!ingan muka tanahn/a sangat lan0ai 0an !elati# 0ata!% = Ka7asan sem6a0an sungai me!u6akan 0ae!ah !a7an 2ani! /ang 0ise2a2kan 6"la 6eman#aatan !uang 2u0i0a/a untuk hunian 0an kegiatan te!tentu% < Ka7asan 8ekungan me!u6akan 0ae!ah /ang !elati# 8uku6 luas 2aik 0i 0ae!ah 0ata!an !en0ah mau6un 0ae!ah 0ata!an tinggi Chulu sungai 0a6at mena0i 0ae!ah !a7an 2en8ana 2ani!%

BAB III PENUTUP 17

A% Kesim6ulan Bani! 0i In0"nesia seka!ang te!a0i 0imana4mana5 /ang mena0i #akt"! a0a 0ua5 /aitu #akt"! 0a!i alam 0an #akt"! 0a!i ulah manusia5 /ang 6e!tama 0ise2a2kan "leh alam5 kalau 6en/e2a2n/a 0an ti0ak a0a /ang 0isalahkan 5 ka!ena 6en/e2a2n/a a0alah huan 0e!as /ang ti0ak a0a hentin/a5 #akt"! 0a!i alam e!at hu2ungan/a 0engan #akt"! /ang ke0ua /aitu #akt"! 0a!i ulah manusia5 ilah manusia anta!a lain 6ene2angan hutan se8a!a lia!5 mem2uang sam6ah sem2a!angan 0an 6em2aka!an hutan % B% &a!an &eka!ang5 2e!2agai ma8am 2en8ana alam telah te!a0i 0i mana4mana 0an 0i se2a2kan 0a!i 2e!2agai ma8am #akt"!% &alah satun/a a0alah 2ani!% Untuk itu seka!ang kita ha!us memulihkan kem2ali lingkungan 0i sekita! 0an memaksimalkan 6engel"laan lingkungan aga! 0a6at 2e!#ungsi se2agaimana mestin/a% Untuk itu5 kita ha!us mulai mene!a6kan usaha4usaha untuk men8egah atau6un mengatasi !esik" te!a0in/a 2en8ana alam te!se2ut% Dan kita  uga ha!us menaga 0an melesta!ikan lingkungan sekita! untuk 7a!isan 0i masa men0atang%

18