MAKALAH ASUHAN KEPERAWATAN PADA KLIEN DENGAN GANGGUAN KONSEP DIRI
Disusun Oleh : Deni Nurul Khikmawai !!!"#!!"
%$PROGRAM STUDI S1 KEPERAWATAN FAKULTAS ILMU-ILMU KESEHATAN UNIVERSITAS PEMBANGUNAN NASIONAL “VETERAN” JAKARTA 2012-2013
0
KATA PENGANTAR
Puj !"u#u$ #%& '%(j%)#%( #*+%,$%) Tu+%( %(. M%+% E!%/ #%$*(% *$#%) $%+&%) N"%%+ '*(u! ,%'%) &*("**!%#%( &%#%%+ "%(. *$ju,u “A!u+%( K*'*$%%)%( P%,% K*( D*(.%( G%(..u%( K(!*' D$” )*'%) '%,% %#)u("%4 P*(u!%( &%#%%+ ( ju.% &*$u'%#%( '*(u.%!%( ,%$ &%)% #u%+ K*'*$%%)%( J%4 P*(u! &*(.u5%'#%( )*$&% #%!+ #*'%,% ,!*( '*&&(. ,%%& '*&u%)%( &%#%%+ ( ,%( )*&%(-)*&%( "%(. )*%+ &*&*$#%( ,u#u(.%( ,%( &*&%()u ,%%& '*&u%)%( &%#%%+ (/ !*$)% $*#%(-$*#%( %( "%(. &*&%()u '*&u%)%( &%#%%+ (4 P*(u! *$+%$%' &%#%%+ ( ,%'%) *$&%(6%%) %. '*&%5% ,%( '*(u! &*(.+%$%'#%( #$)# ,%( !%$%( ,%$ '*&%5% .u(% &*&*$#%( !6%) &*&%(.u( ,*& #*!*&'u$(%%( &%#%%+ (4 P*(u! &*("%,%$ %+% &%#%%+ ( &%!+ j%u+ ,%$ !*&'u$(% &*(.(.%) '*(u! &%!+ )%+%' *%j%$ ,%( *+ #%$(% )u &+( &%%6 %'%% &%!+ %("%# #*!%%+%( ,%( #*#u$%(.%( , ,%%& '*(u!%( &%#%%+ (4
D*'#/ O#)*$ 2013 K*&'# 7
1
DA&TAR ISI LEM'AR PENGESAHAN 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
1
KATA PENGANTAR 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
2
DA&TAR ISI 444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
3
'A' I PENDAHULUAN
14 24 34 74 84
L%)%$ B*%#%(. 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 Tuju%(4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 Ru&u!%( M%!%%+4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 M*),* P*(u!%( 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 S!)*&%)#% P*(u!%( 444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
7 7 7 8 8
'A' II TIN(AUAN TEORITIS
A4 K(!*' D%!%$ 44444449999444444444444 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 14 P*(.*$)%( K(!*' D$ 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 24 K&'(*( K(!*' D$ 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 34 P*(.*$)%( G%(..u%( K(!*' D$ 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 74 R*()%(. R*!'( K(!*' D$ 99999999999999499944 B4 A!u+%( K*'*$%%)%(44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 14 P*(.#%j%( 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 24 D%.(!% 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 34 P*$*(5%(%%( 444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
: : 10 13 13 1; 1; 23 33
'A' III PENUTUP
A4 K*!&'u%( 4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 B4 S%$%( 44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
3; 3;
DA&TAR PUSTAKA 444444444444444444444444444444444444444444444/4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444 3<
2
'A' I PENDAHULUAN !) Laar 'elakan* P*(.*)%+u%( )*()%(. %!u+%( #*'*$%%)%( &u!#u!#**)% &%#( ,u)u+#%(
&%+%!!% %)%u'u( '*$%%) !*%#u '*&*$ '*%"%( #*!*+%)%(4 P*$.*!*$%( )(.#%) '*(,,#%( '%,% ,u(% #*'*$%%)%( , I(,(*!% &*(uju *$% '$6*!(%!%! &*(j%,#%( %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% '% %!u+%( '*$ !!)*&4 P*$#*&%(.%( %!u+%( #*'*$%%)%( !!)*& &u!#!#**)% !*(,$ !*j%# %&% ),%# *'%! ,%$ *,%+ $)'*,/ !u%)u ,!'( &u ,%$ %.%( &*,! "%(. , I(,(*!% !*#%$%(. ( &%!+ *u& ,#*(% u%! *+ &%!"%$%#%)4 H% ( ,!*%#%( *+ #*%,%%( &%!+ %,%("% '*$%(%( "%(. 5u#u' *!%$ ,%$ %+ u$u) )u%(. =#+u!u!("% , ,%*$%+>/ "%)u *+ ,%$ 28? #*( *$%) #* %+ u$u) )u%(.@,u#u( '%)%+ )%('% &*&(%,%(. ,*$%j%) !!% ,%( '*(,,#%( ,%( u&u&("% ,%)%(. #* $u&%+ !%#) !*)*%+ )&u '*("u) %)%u '*("%#) !u,%+ ,%%& !)%,u& %(ju)4 U()u# &*(.%()!'%! &%!%%+ )*$!*u)/ !%%+ !%)u 6u(.! ,%$ '*$%(%( '*$%%) %,%%+ &*(!!%!%!#%( '%,% &%!"%$%#%) u&u& .u(% &*(5*.%+@&*(.+(,%$ +%-+% "%(. !**(%$("% ),%# '*$u )*$j%,4 O*+ #%$*(% )u/ #%& &*("u!u( &%#%%+ "%(. *$ju,u “A!u+%( K*'*$%%)%( ,*(.%( G%(..u%( Mu!#u!#**)% Gu) ,%( R+*u&%), A$)+$)!“4 D*(.%( +%$%'%( !*%.% '*$%%) #)% &%&'u &*&%+%& #(!*' '*("%#) "%(. ,%%& #*( ,*(.%( .%(..u%( !!)*& Mu!#u!#**)%/ #+u!u!("% Gu) ,%( R+*u&%), A$)+$!)!/ !*+(..% #)% 'u( &%&'u &*&*$ %!u+%( #*'*$%%)%( "%(. )*'%) ,%( #()$%+*(!6/ "%(. &*'u) '*(.*(%%( #(!*' %(%)& 6!./ ,%( '%)6!. !!)*& &u!#u!#**)%/ '*(.#%j%( u()u# &*(*.%##%( &%!%%+ #*'*$%%)%(/ '*$*(5%(%%( ,%( )(,%#%( #*'*$%%)%(/ !%&'% &*(.*%u%! +%! %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% &%!%%+ !!)*& &u!#u!#**)%4 %) Tu+uan A,%'u( )uju%( "%(. (.( ,5%'% %4 Tuju%( u&u& D+%$%'#%( %.%$ M%+%!!%@ )(.#%) III P$.$%& S)u, S1 K*'*$%%)%(/ &%&'u &*&%+%& )*()%(. #(!*' %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% #*( ,*(.%( A$)+$)! Gu) ,%( R+*u&%), A$)+$)!4
4 Tuju%( #+u!u! 1> M%+%!!%
,%'%)
&*&%+%&
%(%)&
,%(
6!.
&u!5u!#**)%4 2> M%+%!!% ,%'%) &*(.*)%+u #(!*' '*("%#) %$)+$)! .u)4 3
!"!)*&
3> M%+%!!% ,%'%) &*(.*$) )*()%(. #(!*' %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% #*( ,*(.%( %$)+$)! .u)4 7> M%+%!!% ,%'%) &*(.*)%+u #(!*' '*("%#) $+*u&%), %$)+$)!4 8> M%+%!!% ,%'%) &*(.*$) )*()%(. #(!*' %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% #*( ,*(.%( $+*u&%), %$)+$)!4 :> M%+%!!% ,%'%) &*(.%'#%!#%( #(!*' %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% #*( ,*(.%( .%(..u%( !!)*& &u!#u!#**)% A$)+$)! Gu) ,%( R+*u&%), A$)+$)! ,) Rumusan Masalah B*$,%!%$#%( %)%$ *%#%(. ,%)%!/ #%& ,%'%) &*(.%& $u&u!%( &%!%%+
!*%.% *$#u) %4 A'% '*(.*$)%( #(!*' ,$C 4 A'% !%j% #&'(*( #(!*' ,$C 54 A'% '*(.*$)%( .%(..u%( #(!*' ,$C ,4 B%.%&%(% $*()%(. $*!'( #(!*' ,$C *4 B%.%&%(% %!u+%( #*'*$%%)%( '%,% #*( ,*(.%( .%(..u%( #(!*' ,$C -) Me./e Penulisan D%%& '*("u!u(%( &%#%%+ ( &*),* "%(. ,.u(%#%( %,%%+ !)u, #*'u!)%#%%(
"%)u ,*(.%( &*&'*%j%$ ,%( &*&%5% u#u-u#u "%(%. *$+uu(.%( ,*(.%( '*&%+%!%(4 0) Sisemaika Penulisan L%'$%( ( ,!u!u( !!)*&%)! "%(. )*$,$ ,%$ 3=).%> % !*%.% *$#u) BAB I P*(,%+uu%( "%(. )*$,$ ,%$ %)%$ *%#%(./ )uju%(/ $u%(. (.#u'/
&*),* '*(u!%(/ !!)*&%)#% '*(u!%( BAB II T(j%u%( )*$)! "%(. &*'u) #(!*' ,%!%$ "%)u )*$,$ ,%$ '*(.*$)%( #(!*' ,$/ #&'(*( #(!*' ,$/ '*(.*$)%( .%(..u%( #(!*' ,$/ $*()%(. $*!'( #(!*' ,$/ '*(.#%j%( #*'*$%%)%(/ ,%.(!% #*'*$%%)%(/ '*$*(5%(%%( #*'*$%%)%(4 BAB IV P*(u)u' "%(. &*'u) #*!&'u%( ,%( !%$%(4 DAFTAR PUSTAKA4 LAMPIRAN4
4
'A' II TIN(AUAN TEORITIS A) KONSEP DASAR
5
'A' III PENUTUP 1.
KESIMPULAN
K(!*' ,$ !*5%$% 6!.!/ *&!(% ,%( !5% ,*()u# *$,%!%$#%( $*%#! $%(. %( )*$+%,%' !*!*$%(. ,%( #*&u,%( *+ ()*$'$*)%! (,,u )*()%(. $*%#! ( '%,% ,$ !*(,$4 K&'(*( #(!*' ,$ %,%%+ ,*())%!/ 5)$% )uu+/ +%$.% ,$ ,%( '*$%( "%(. ,%'%) ,'*(.%$u+ *+ '*$%( #*!*+%)%(/ '*(.%%&%( #*u%$.%/ !5% ,%( #u'%!/ !*$)% %#))%! ()**#)u% ,%( #*!*(%(.%(4 D%%& '*(%(.%(%( &%!%%+ #(!*' ,$ ,u)u+#%( '*$%( '*$%%) !*%.% $%(. "%(. '%(. ,*#%) ,*(.%( #*( !*5%$% ()*(!64 U()u# )u ,'*$u#%( +uu(.%( %()%$% '*$%%)-#*( "%(. %#%( &*&'*$&u,%+ ,%%& '*&*(u+%( #*u)u+%( #*(4 D%%& +% ( #&u(#%! )*$%'*u)# &*&*.%(. '*$%(%( '*()(. "%(. &*&# )uju%( ,%( #*.%)%(("% ,'u!%)#%( u()u# #*!*&u+%( #*(4 O*+ #%$(% )u '*$%%)-#*( ,%'%) )*$%) ,%%& '*((.#%)%( #*!%,%$%( ,$ #*(/ &*(,$(. *#!'$%! ,$ #*(/ &*&%()u #*( ,%%& *%u%! ,$/ &*&%()u #*( &*$u&u!#%( )uju%( ,%%& u'%"% %,%')%! ,%( &*&%()u #*( ,%%& &*(5%'% )uju%( "%(. )*%+ ,$*(5%(%#%(4
2.
SARAN
U()u# &*&*'*$&u,%+ !*$%(. '*$%%) ,%%& '*(.%'#%!%( )*$ ( +*(,%#("% !*$%(. '*$%%) &*&%+%& ,%( &%&'u &*&%(.u( #(!*' ,$("% !*(,$ "%(. '!)64 U()u# &*(%&%+ %%!%( '*&%5% ,%'%) &*+%) $**$*(! "%(. %(4
6
DA&TAR PUSTAKA K*%) Bu, A(%/ Proses Keperawatan Kesehatan Jiwa, Edisi I / J%#%$)% EG/ 1<<< K*%) Bu, A(%/ Gangguan Konsep Diri, Edisi I / J%#%$)% EG/ 1<<< K*%) Bu, A(%/ Proses Keperawatan Kesehatan Jiwa, Edisi II / J%#%$)% EG/ 2008 P*$$" P))*$420084 Buku Ajar Fundamental Keperawatan4 Vu&* 1/E,! 74 J%#%$)% EG4 S)u%$)/ G% W!5%$/ Buku Saku Keperawatan jiwa4 J%#%$)% 4EG/ 1<<; T(!*(,/ M%$" / Buku Saku Diagnosa Keperawatan Pada Keperawatan Psikiatri, Edisi / J%#%$)% EG/ 1<<; T& D$*#)$%) K*!%/ Standar Asuhan Keperawatan Jiwa, Edisi !/ B%(,u(./ RSJP B%(,u(./ 2000 +))'@@%+"%$%+"u,4$,'$*!!45&@2010@02@11@konsep"diri"dan"mekanisme"koping"dalam" proses"keperawatan#
7
Lam1iran Srae*i Pelaksanaan Tin/akan Ke1erawaan A) PROSES KEPERAWATAN 14 K(,! K*( N(4 S! =1< )%+u(> .*!%+/ !*$(. &*%&u(/ )*$#%,%(. ju.% &*(%(.!4
M*(.%)%#%( %+% ,$("% !u,%+ ),%# *$.u(% %. #%$*(% ),%# &%&'u &*uju,#%( &'%( $%(. )u%("% u()u# &*(j%, ,#)*$4 S! %,%%+ !%%+ !%)u &%+%!! #*,#)*$%( )*)%' I% !**(%$("% ),%# &*("u#% ju$u!%(("% )*$!*u)/ I% *$!*,% #u%+ , ju$u!%( #*,#)*$%( #%$*(% #*(.(%( $%(. )u%("% ,%( !*%.% %(%# % ju.% *$u!%+% &*&%.%#%( #*,u% $%(. )u%("% ,*(.%( &*(u$u) '*$()%+ $%(. )u%("% )*$!*u)4 T*)%' , !%%) !u,%+ #u%+ % ju!)$u u$(.-u$(.%( #%$*(% &*$%!% &*&%(. )u u#%( ,%(. "%(. ,!u%#%("%4 A+%! (%-(%("% j*# 2.
34
74
,%( % %("%# ,j%u+ *+ )*&%(-)*&%(("%4 D%.(!% K*'*$%%)%( H%$.% D$ R*(,%+ K$(! Tuju%( 1> P%!*( ,%'%) &*(.,*()6#%! %!'*# '!)6("% 2> P%!*( ,%'%) &*(% #*&%&'u%( "%(. &%!+ ,%'%) ,.u(%#%( 3> P%!*( ,%'%) &*%#u#%( #*.%)%( !*!u% ,*(.%( #*&%&'u%( "%(. ,&# 7> P%!*( ,%'%) &*(.*)%+u 5%$% u()u# &*((.#%)#%( $%!% '*$5%"% ,$("%4 T(,%#%( K'*$%%)%( 1> D$(. (,,u u()u# &*(.*#!'$*!#%( '*$%!%%(("%/ #+u!u!("% &*(.*(% '#$%(/ '*$%!%%(/ ,%( '%(,%(.%( ,$("%,uu ,%( !%%) (/ !*$)% +%$%'%( "%(. (.( ,uju,#%( )*$+%,%' ,$("% !*(,$ 2> D!#u!#%( %!'*# '!)6 ,$ 3> B%()u '%!*( u()u# &*(% #*&%&'u%( "%(. &%!+ ,%'%) ,.u(%#%( 7> B%()u '%!*( u()u# &*&+ #*.%)%( "%(. %#%( ,%)+ !*!u% ,*(.%( #*&%&'u%( #*( 8> M*%)+ #*( !*!u% ,*(.%( #*&%&'u%( "%(. ,'+ :> M*(.%(ju$#%( #*( &*&%!u##%( #*.%)%( #*,%%& j%,% +%$%(
') PELAKSANAAN TINDAKAN !) &ase Orienasi %4 Salam Tera1euik : $Selamat pagi % Perkenalkan nama sa&a Susi Purwati,
Sa&a senangn&a dipanggil suster Susi' Sa&a adalah mahasiswa keperawatan &ang sedang praktek disini' (ama m)ak siapa &a% Senangn&a dipanggil apa' *h, jadi anda senangn&a dipanggil Sisi saja' Sa&a lihat dari tadi Sisi melamun, ada &ang sedang dipikirkan'+ 4 2ali/asi : $Bagaimana keadaan )apak hari ini% Bapak terlihat segar'''+ 3) K.nrak T'# $Bagimana kalau kita ngo)rol"ngo)rol dulu Sisi% 8
W%#)u au )erapa lama kira"kira kita ngo)roln&a% *ke, Jadi Sisi maun&a kita ngo)rol")go)roln&a - menit'+ T*&'%) $Baiklah mau dimana kita ng)roln&a Sisi% *h, jadi kita ngo)roln&a diruang ini saja'+ %) &ase Ker+a $Bagaimana perasaan Sisi saat ini% *h jadi Sisi merasa hidup Sisis sudah tidak
)erguna lagi dan pengen mengakhiri hidup Sisi' engapa Sisi )erkata demikian% Biasan&a kalau dirumah Sisi ngapain saja% Sisi pun&a ho)i apa saja% *h, jadi Sisi senangn&a masak, menggam)ar desain dan mem)uat .erita komik' enurut Sisi dari ho)i &ang sudah Sisi se)utkan tadi mana saja &ang mungkin dan dapat kita lakuakan sekarang% Bagaimana jika menggam)ar desain% Jadi, Sisi )ersedia menggam)ar desain, kira"kira mau menggam)ar apa &a% *h, Jadi Sisi mau menggam)ar model"model )aju ter)aru' Se)entar sa&a sediakan peralatann&a &a Sisi' Kira"kira Sisi menggam)arn&a mau ditemenin suster atau tidak' /ah )agus sekali gam)arn&a Sisi' Kira"kira Sisi mau menggam)arn&a )erapa )an&ak nih, )agus loh gam)arn&a' *h, Jadi Sisi mau kali sehari menggam)arn&a' Bagaimana kalau kegiatan menggam)arn&a suster )uatin jadwal )uat Sisi%' Apakah Sisi mau% *ke, Jadi Sisi )ersedia &a Suter Susi )uatin jadwaln&a'+ ,) &ase Terminasi %4 E4aluasi Su5+eki6 : $Bagaimana perasaan Sisi setelah kita )er.akap".akap%
/ah0 1ern&ata Sisi pun&a )a&ak kele)ihan &a salah satun&a tadi mengam)ar dan hasil gam)arn&a )agus lo' Suster seneng itu dengan gam)ar )uatan Sisi'+ 4 E4aluasi O5+eki6 : K*( &%&'u &*%#u#%( #*.%)%( !*!u% ,*(.%( #*&%&'u%( "%(. ,&# "%)u &*(..%&%$4 54 Ren3ana Tin/ak Lan+u : +(ah tadi kita sudah mem)uat jadwal menggam)ar untuk Sisi, jadi Sisi jangan lupa untuk menggam)ar kali sehari sesuai jadwal &ang sudah kita )uat &a+ /) K.nrak 7an* Akan Daan* T'# $Baik )esok kita akan )ertemu kem)ali untuk ngo)rol"ngo)rol kem)ali mengenai kemampuan Sisi &ang lain &aitu mem)uat .erita komik'+ W%#)u $Kira"kira )esok Sisi maun&a kita ketemu jam )erapa% Baik0 Jadi Sisi maun&a kita ketemu jam !-'-- /IB+ T*&'%) $Dan tempatn&a tetap diruang ini saja% Baik Sisi sampai jumpa )esok' Selamat pagi menjelang siang'+
9
