MGA AMBAG AT KONTRIBUSYON SA PANITIKANG PILIPINO
Francisco Baltazar Florante at Laura
Ang Florante at Laura ay isang awit o mahabang panulaan na pasalaysay na binubuo nag tig-aapat na taludtud. Binubuo ito ng mga paksa ukol sa kabayanihan. Bagamat ang tagpo ng Florante at Laura ay sa isang malayong lugar sa Europa at may mga banyagang tauhan, ang mga pangyayaring naganap sa akdang ito ay naglalarawan ng kalagayan ng lipunang Pilipino. Si Baltazar ang siyang nagbukas ng landas para sa panulaang Tagalog noong ika-19 na dantaon. Ang pagsusulat sa wikang Tagalog ang siyang pinakadakilang gawain sa panahong ang karamihan sa mga inililimbag na literatura ay nasa wikang Español. Ang Florante at Laura ay maaaring sabihin na isang nakaugaliang komedya o moro-moro, na kakikitaan ng tunggalian ng mga Moro at Kristiyano sa isang malayong kaharian. Subalit nang una itong mabasa ng mga Pilipino, itinuring itong rebolusyunaryo sapagkat ang mga linya ng awit na ito ay naglalarawan ng mga kalupitang naranasan ng mga Pilipino sa kamay ng mga Kastila, gayundin ang kabulukan at pagmamalabis ng pamahalaang kolonyal. Ang Florante at Laura ay naglalaman ng mga mahahalagang paksa tulad ng mabuting pamumuhay, paggalang sa mga nakakatanda, at nasyonalismo. Ipinahihiwatig din ng awit na ito na ang pagkakaiba ng relihiyon ay di dapat gamitin sa pagtatangi laban sa kapwa. Ayon kayJaime Veneracion, isang propesor sa Unibersidad ng Pilipinas, ang Florante at Laura ay tungkol sa pagtutulungan ng isang Muslim at isang Kristiyano para mahanap at makuha nila muli ang kani-kaniyang mga kaharian. Tinawag ni Baltazar ang nawawalang kaharian bilang ang bayan kong sawi, isang bayan na inalipin ng mga mapagpanggap at mananakop at nararapat na ipagtanggol ng mga Kristiyano at mga kapatid na Muslim. Ang bayan ni Baltazar ay nauna pa sa unibersal na konsepto ng nasyon. Narito ang ilan sa mga akda ni Francisco Baltazar:
Mahomet at Constanza (1841)
Almanzor y Rosalina (1841)
Orosman at Zafira (1860) (komedya na may
Rodolfo at Rosamunda (komedya)
Pagpupuri kay Isabel II, Reyna sa España (tula)
apat na bahagi)
Auredato y Astrone (komedya)
Bayaseto at Dorlisca (komedya 1857)
Nudo Gordiano (komedya)
sayneteng may isang yugto Hatol Hari Kaya
Abdol y Miserena (1859) (komedya)
(kundiman)
Clara Belmori (komedya).´
Parangal sa Isang Binibining Ikakasal (tula)
El Ensayo de Gramatica Hispano-Tagala Hispano-Tagala
Paalam sa Iyo (awit)
Claus (isinalin sa Tagalog mula Latin)
Don Nuño at Zelinda (komedya na may
tatlong bahagi) La India Elegante y el Negrito Amante:
Ang "
Kanyang mga Salita "
Pag-ibig, 'pag na'sok sa puso nino man, hahamakin ang lahat masunod ka lamang .
MGA AMBAG AT KONTRIBUSYON SA PANITIKANG PILIPINO
Jose
Corazon de Jesus
Mga Tula
Mga Awit
Ang Manok Kong Bulik, 1919
Bayan Ko
Ang Pagbabalik, 1924
Maawa Ka
Ang Pamana, 1925
Una Kong Pag-ibig
Pag-ibig, 1926
Masayang Dalaga
Sa Dakong Silangan, 1928
Bakit Ka Lumuluha
Manggagawa, 1929
Ang Lambing Mo
Isang Punungkahoy, 1932
Pusong Wasak
Luha ni Juan de la Cruz
Pananalig sa Pilipinas
Kalayaan
Arimundingmunding
Pakiusap
Kundiman ng Luha
Mga Parangal
kinoronahan na Hari ng Balagtasan, 1920s
Patnubay ng Sining at Kalinangan (posthumous) mula sa Lungsod ng Maynila, 1971
MGA AMBAG AT KONTRIBUSYON SA PANITIKANG PILIPINO
Florentino T. Collantes Mga Tula
Ang Lumang Simbahan
Ang Magsasaka
Parangal sa Bagong Kasal
Ang Patumpik-tumpik
Ang Tulisan
Labindalawang Kuba
Ang Pagsalubong
Nuno sa Punso
Balugbugan: Aguinaldo vs. Quezon
Nobela
Ang Lumang Simbahan, 1928
Barasoain: Baras ng Suwail, 1929
Aladin at ang Kanyang Mahiwagang Lampara, 1946
Ang Ulilang Milyonarya
Nabuksan ang Langit, 1947
Maikling Kwento
Si Andong Tubig
Ang Asong Bayani
