Kaban anat ata a 16 16 - 20
El Filibusterismo
Kabanata 16 Ang
mga Kapighatian ng Isang Intsik
Talasalitaan: (1) Consulado - ukol sa gawain ng konsul
(2) Kopa - goblet (3) Bulalas - pahayag (4) Hierro galvanizado ² ² galvanized galvanized iron (5) Paghahamok ² labanan/away ² labanan/away (6) (6) Pulseras - bracelet
Piling Pahayag Quiroga ´Kayo·y napaparito hindi dahil sa akin, kundi dahil sa pagkain.µ
(3)
Simoun ´Matutuhan ninyong pag-aralan kung bakit ang ibang mga bansa ay umuunlad at tularan ninyong gawin ang kanilang ginagawa.µ
(4)
Simoun ´At pagkatapos ay lakaring pawalang-bisa ang kautusan, at ipagbiling muli, na ibayo ang halaga..! Na iyan ang isang kalakal.µ (9)
Simoun Upang maging masunurin ang isang bayan , ay walang ibang paraang gaya ng duhagihin at ipakilala sa kanya ang sariling bayan.
(11)
Quiroga ´Nginoo Simoun, akien lugi, akien magsak!µ
(14)
Kaibigan ng mga opisyal na nagsisiyasat ´Gaya ng hayop na burro nasanay sa hindi pagkain. Sa kasalukuyang labanan, ang lalong marami sa nasasawi sa atin ay sugat sa tampalakan. Inuulit ko ang sa burro, ginang, ang sa burro.µ
(49)
Ben Zayb ´Ngunit, Padre, ang demonyo ay hindi na kailangang pumarito, tayo-tayo lamang ay sukat na magkasala.
(58)
Mahahalagang Pangyayari Intsik na nanggaling Quiroga ay na handa ng salu salo.
(1)
Ang dalawang pangkat; Intsik at mga Indio at mestiso; nagpakiramdaman ay nagsimula na ang paghahamok.
(12)
Sinabayan ng Intsik nang parang pagpapatibuwal ang salitang huapeya.
(18)
Habang patuloy si Simoun sa pagpapatawa, nasumbat ng intsik kasabay ang pagtampal sa sarili na nalulugi na sya at bumabagsak.
(21)
Nag iisip si Simoun at winikang siya na ang bahalang maningil sa mga pautang ng intsk sa mga opisyales at marinero.
(28)
Lubusang pasasalamat ang binigay ng intsik kay simoun ngunit nalungkot ulit sa pag alala sa pulseras.
(31)
Pumunta sila sa perya, nakipagsiksikan at nanood ng mga esfinge, mga palabas o pagtatanghal at mga ulong nag-uusap.. nag-uusap
(67)
Kabanta 17 Ang Perya
sa Quiapo
Talasalitaan: (1) katog - tunog (2) kutsero - ang nagk nagkokon okontrol trol sa kabayo kabayo (3) kinamumuhian - kinag kinagaga agalilita tan n (4) kalantiriin - inisin (5) liwasan - park parke/ e/pl plaz aza a
Piling Pahayag Padre Camorra "Kailan pa kaya ako magiging kura nito sa quiapo?" quiapo?"
(4)
Padre Camorra ´At ang nobyo pala ay mag aaral na kagalit ko. Pasalamat siya at wala siya sa aming bayan." bayan."
(10)
Padre Camorra "Aba, putris! Hindi mo ba nababasang ang pamagat ay LA FRENZA FILIPINO ? Iyang ipinamimirinsa ng matandang iyan ay tinatawag ditong pirinsa." pirinsa." (18)
Ben Zayb " Kahit sino ay makapag sasabi na ang intsik na yan ay si Quiroga, ngunit kung titingnang mabuti ay nakahahawig ni Padre Irene.´ Irene.´
(20)
Padre camorra "Napakakuripot ng Amerikano. Natatakot na pagbabayarin.´ pagbabayarin.´
(23)
(24)
Ben Zayb
"Hindi!, nangangambang baka maipit
sya. Nahuhulaan niya marahil na ating hihiyain ang kanyang kababayang si Mr. Leeds, kaya't ayaw niyang makialam.µ makialam. µ
Ben zayb "Di bale, makikita ninyo na ito ay, pagkasira lamang sa paningin." paningin."
(27)
Mahahalagang Pangyayari
Kasiyahan sa perya Pagkabighani ni Padre Camora kay Paulita Gomez Biruan nila Padre Camorra, Ben Zayb at Padre Irene Pag-uusap patungkol kay Simoun
Kabanata 18 Mga
Kadayaan
Talasalitaan: (1) alpombrang - goma (2) naglulunggati - napapaisip (3) pulpito - tayuan ng nagsesermon (4) katuturan - kahulugan (5)
saserdote - may mataas na antas ng pamumuhay
(6) sinangkalang - inakusahan
Piling Pahayag (6)
Ben Zayb
µyaman din lamang na tayu-tayo lang ang naririto at wala namang mga Indio na madaling lokohin, maaari ko bang ipakita ang mga kadayaan?µ Padre Camorra µAmoy simbahan!µ
(16)
Padre Irene µAlalahanin mo, tao ka, na ikaw ay abo!µ (18)
Babae µAng mga prayle ay usyoso rin naman, ayaw pa nilang malaman natin na sila ma·y nadaraya rin. Ano, ano ba ng prayle yung ulo?µ
(22)
(34)
Ulo
µMamamatay, lapastangan sa Diyos at maparatang. Isusuplong kita, mamamatay, mamamatay!µ
Mahahalagang Pangyayari Pagtatanghal ni Mr. Leeds. Nais ipahiya ni Ben Zayb si Mr. Leeds. Siniyasat ang mga kagamitan at pati ang kasuotan ni Mr. Leeds ni Ben Zayb. Walang nakitang kadayaan si Ben Zayb sa halip sya ay napahiya Pumasok si Mr. Leeds sa isang pinto at lumabas at bitbit ang isang kahong kahoy. Pinaliwanag ni Mr. Leeds ang laman ng kahon
siniyasat uulit ni Ben Zayb ang kahon ngunit wla rin siyang nakitang daya. nagsimula nag palabas. naggalawan ang mga tabing ng tanghalan. may lumabas sa kahon isang espinghe ang nagpakilala ang espingheng si Imuthis ay nagkwento punong puno ang luha ang mga mata ng espinghe naniniwala ang mga manunuod na wlang daya ang palabas.
tahimik na tahimik ang tanghalan isang halakhak na wari'y galing sa libingan ang bumasag sa katahimikan. takot na takot si Pari Salvi. hinimatay si Pari Salvi. inakala ng mga babae na dapat din silang himatayin. naging abo muli nag espinghe nais ipagbawal ni Don Custodio ang natuwang palabas bago lisanin ang pook, siniyasat muli ito ni Ben Zayb
kinabukasan sumulat si Ben Zayb ng isang lathala na tumutukoy sa karunungang itim, espiritu, at iba pa. pinatigil ng gobernador eklesiyastiko ang palabas ngunit nakaalis si Mr. Leeds at dinala sa hongkong ang kanyang lihim.
Kabanata 19
Ang Mitsa
Talasalitaan: (1) Basar - almasen ng sari sari (2) Libakin - pagtawanan (3) Baro - damit (4) Sulsi - tahi (5) Pagdadaop - paghawak (6) Procurador - administrador (7) Arabal - pook (8) Fenix - phoenix
Piling Pahayag (3) Kabesang Andang ´Sige, Placido, ipakilala mo sa kanilang may karangalan ka, na ikaw ay nanggaling sa lalawigan lalawiga n ng mga matatapang! Gumanti ka! Gumanti ka!µ Kabesang Andang ´Kapag nagpari ang kanyang anak, ay hindi na niya pagbabayaran ang utang sa atin, at sino pa ang maniningil sa kanya pag nagkagayon?µ
(9)
Placido ´Di na kakaunting tiis ang ginagawa ko, Inang. At hindi na ako makapagtitiis!µ
(11)
Simoun ´Diyan lamang may kabuluhan niyan! Mabuti na ang lagay ng kabataan.µ
(28)
(39) Simoun
´Ilang araw na lamang. Ang kasumpa-sumpang lungsod na ito ay puno ng pagmamataas at pagsasamantala sa mga mangmang at kapuspalad ay magliliyab na. Aagawin kita sa kamay ng bulag na pananalig. At sa mula sa iyong abo ay sisipot kang parang fenix. Ito·y bubuhay sa aking muli, at ang buwang iyan ay tatanglaw sa isang Pilipinas na malinis na sa nakaririmarim na kadumihan.µ
(43) Placido
´Hindi«hindi ako maaaring umurong, ang ´Hindi«hindi gawain ay malapit nang magtapos at ang kanyang tagumpay ay siyang magbibigay ng katwiran sa akin. Kung ako ay tumulad sa inyo ay marahil m arahil wala na rin ako. Sukat na ang mga pangarap at mga maling m aling bungangIsip. Apoy at patalim sa bulok na kanser, parusa sa masasamang hilig, at saka na sirain ang masamang kasangkapan. Kung ako·y nakagawa ng masama, iyon ay dahil sa layuning mabuti, at ang mga layuning ito ang siyang magliligtas maglilig tas sa aking mga kaparaanan.
Mahahalagang Pangyayari
Ang galit na galit na paglalakad ni Placido galing sa klase ng Pisika (1(1-3)
(7)
Napagpasyahan ni Placido na sumulat sa kanyang ina na si Kabesang Andang upang ibalita ang lahat ng nangyari at sabihing hindi na siya magpapatuloy sa pagaaral Pag-uusap ni Placido at Kabesang Andang (8(8-14)
Tinungo niya ang daungan at nakakita ng bapor na patungo ng Hong Kong at napaisip na
(16(16-17)
pumunta doon magtanan, magpayaman upang bakahin ang prayle at ang pag-iisip niyang ito ang gumising sa kanyang alaala ng isang kwento tungkol dito.
«.(16 «.(16--17)
(21)
Nakakilala ng isang mag-aalahas si Placido sa San Fernando Inanyayahan ni Simoun si Placido sa Kalye Iris
(24(24-27)
Ang pakikipag-usap ni Simoun sa guro at sa kastilang mukhang may sakit
(33)
Nang makapag-isa si Simoun sa kanyang tahanan sa Escolta.
(38(38-44)
Kabanata 20 Ang
Nagpapalagay
Talasalitaan:
(1) auxiliary de fomentoauxiliary building (2) buena tinta ² ² good good ink (3) previa censura ² censorship (4) higuera ² ² ffig tree (5) dalisay dalisay ² ² wagas wagas
Piling Pahayag (14) Ben Zayb µWalang-wala, walang bagay na sadyang likas ang mga Indio, alam ba ninyo? Minamahal ko sila ngunit walang dapat purihin sa kanila sapagkat lalaki ang loob at magiging sawimpalad lamang.µ (17) Don Custodio µAng mga prayle ay kailangan, sila·y isang masamang kinakailangan.µ
(20) Don
Custodio
µKami·y mapagmalaki. Hindi kami katulad ng mga Ingles at Olandes na upang mapanatili sa pag-alinsunod ang mga bayan ay gumagamit ng pamalo. Ang mga ginagamit namin ay ang mapagbigaybuhay na tulong ng mga prayle na higit sa pamalong Ingles.µ (23) Don
Custodio
´Ang aking pasya ay yari na.µ
Mahahalagang Pangyayari
Pagkatapos ng perya sa Quiapo ay nagpatuloy si Don Custodio na pag-aralan ang mga kasulatan para makahanap ng panlutas pero walang nangyari. Habang siya·y nakaupo napag-isip-isip niya kung bakit siya ay pinili ni Padre Sibyla na tumapos ng suliraning napakahirap at kung bakit din pumayag ang kabilang pangkat.
(3)
Naalala rin niya noon natutol siya sa isang serenata. Ito ay ang pagbibigay-pugay ng ilan sa gobernador bago ito umalis. (7)
(9)
Kayat nang dumaong siya sa Maynila, inakala niya na lahat ay may pagbabago. At ganon nga ang nangyari, taglay ang lalong banal na adhikain.
At kasabay ang salita na hindi ang eureka ngunit ang nagsisimula kung saan natatapos ito. Paulit-ulit nitong sinasabi ang eureka, na humahangi h umahangin n sa hangin na parang masasayang hampas at nagtungo sa kanyang hapag at nagsimulang sumulat. (23(23-24)
