? "#3# "#3# *N ? "#3#00 "#3#00 N
? !8#( ,, 2
3. Kuat te* te*a% < W= "( a)+
Mpa
Da)+ pe%'u4+a% &+&apat &ata
&.,
1
Kuat Kuat te*a% te*a%
1
Kuat Kuat te*a% te*a%
1
Kuat Kuat te*a% te*a%
1
Kuat Kuat te*a% te*a%
Anal''
Pa&a saat ,ela*u*a% pe%'u4+a% *a,+ ,e%''u%a*a% &ata /a%' se-elu,%/a a&a *esala sata &ala, p)a*t+*u, se,e% &a% a')e'at
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
108
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
&ar$et &ar$et -uat &ekan -uat &ekan Aktual rata rata
Gambar &.1'/rak -uat &ekan
G#A$K KUAT TEKAN
35.000 30.000 25.000 K UAT T T T EK AN (N !2 20.000 "A#$
15.000 10.000 5.000 0.000 0
10
20
30
Da)+ ')af+* &+ atas &apat &+s+,pul*a% -a5a se,a*+% la,a u,u) -eto% ,a*a *e*uata%/a a*a% -e)ta,-a +%''a ,e%apa+ -atas *e*uata% ,a*s+,u,.
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
109
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
&.-
Ke'm0ulan
1
Da)+ Da)+ as+l as+l pe)+t pe)+tu%' u%'a% a% -e)at -e)at )e%a% )e%a%aa se,e% se,e% se-e)at se-e)at 2!903 2!903 *' *' pas+) pas+) se-e)at se-e)at #(083 #(083 *' -atu pea pea se-e)at se-e)at 77"02 77"02 *' &a% a+) se-e)at se-e)at "#90( "#90( *' u%tu* ,e)e%a%a*a% ,e)e%a%a*a% pe,-uata% pe,-uata% -eto &e%'a% *e*uata% *e*uata% K1 2 2!# *'B, .
1
Da)+ Da)+ as+l as+l pe%'u pe%'u4+a% 4+a% &ata &ata &+&ap &+&apat* at*a% a% as+l as+l pe%u) pe%u)u%a u%a% % )ata1)a )ata1)ata ta se-esa) se-esa) #"#, as+l +%+ t+&a* ,e,e%u+ s/a)at slu,p )e%a%a a%ta)a 71"8 , *a)e%a &apat &+l+at sea)a +sual -a5a a,pu)a% -eto% se'a) te)l+at te)l+at te)lalu -a%/a* *a&a) a')e'at *asa)%/a &+-a%&+%'*a% &+-a%&+%'*a% *a&a) a')e'at alus /a%' ,e%'a*+-at*a% a&a%/a pe,+saa% -ut+)a% pa&a u4+ slu,p +%+. Hal +%+ &apat te)4a&+ *a)e%a *esalaa% pe)+tu%'a% *a&a) a')e'at alus &a% a')e'at *asa). $e)& $e)&as asa) a)* *a% as+l as+l pe) pe)oo-aa aa% % &+&ap +&apat at as+l as+l -e)at e)at +s+ +s+ -eto -eto% % se'a) e'a) se-esa) 2309 ')a,B,.
1 1
Ka,+ Ka,+ ,ela* ,ela*u* u*a% a% u4+ *uat *uat te*a% te*a% "( a)+ a)+ setel setela a pe)e% pe)e%&a &a,a ,a% % &a% &a% &+&apat*a% *uat te*a%
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
110
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
BAB , PENUTUP
,.1 ,.1 8 Ke Ke' 'm0 m0ul ulan an ,.1.1 Pemer'kaan Berat )en' Semen P*rtlan#
Da)+ pe%'u4+a% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole -e)at 4e%+s se-esa) 3"8( &a% as+l +tu ,e,e%u+ s/a)at u%tu* &apat &+'u%a*a% &ala, pe,-uata% -eto% /a+tu a%ta)a 3"133. ,.1.2 ,.1.2 Pemer Pemer'k 'kaa aan n Berat Berat I' Sem Semen en H'#r H'#r*l' *l'
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+&apat*a% as+l -e)at +s+ 'e,-u) se-esa) ".2"( ')B, &a% -e)at +s+ pa&at se-esa) ".3(9 ')B,. ,.1." ,.1."
Pemer' Pemer'kaa kaan n K*n't K*n'ten en'' N*rmal N*rmal Dar' Dar' Semen Semen H'#r H'#r*l' *l'
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole as+l *a&a) a+) te)se-ut tela ,e,e%u ,e,e%u+ + s/a)at s/a)at *a)e%a *a)e%a *o%s+st *o%s+ste%s e%s++ %o),al %o),al &+apa &+apa++ &e%'a% &e%'a% a+) pe%a, pe%a,pu) pu) se-a%/a* 2(923 &a% &+&apat pe%u)u%a% se-esa) 9 ,,. ,.1.& ,.1.&
Penent Penentuan uan aktu aktu Ikat Ikat A3a A3all Semen Semen P*rtl P*rtlan# an#
Da)+ pe%'u4+a% &+&apat as+l 5a*tu +*at a5al pa&a pe%u)u%a% 2# ,, pa&a 5a*tu 90 ,e%+t pa&a saat pe%'u4+a% &+ alat vicat . ,.1., ,.1.,
Pengu$' Pengu$'an an Ke!alu Ke!aluan an Seme Semen n Dengan Dengan A6a A6akan kan N*. N*. 155 #an #an N*. 255 255
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
111
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole *ealusa% &+ a/a*a% %o."00 se-esa) 998 &a% &+ a/a*a% %o.200 se-esa) 8(. Da% sea)us%/a /a%' te)taa% &+ a/a*a% %o."00 se-esa) 0 &a% &+ a/a*a% %o.200 22. ,.1.,.1.-
Pemer' Pemer'kaa kaan n Berat Berat )en' )en' Dan Dan Pen6era Pen6era0an 0an Agreg Agregat at Halu Halu
Da)+ pe)+tu%'a% pe)+tu%'a% /a%' tela &+la*u*a% &+la*u*a% &+pe)ole &+pe)ole %+la+ Apperent Spesific #ravity se-esa) #ravity se-esa) 2#(2 !ulk !ulk Spesific #ravity *o%&+s+ #ravity *o%&+s+ *e)+%' se-esa) 2392 !ulk !ulk Spesific #ravity *o%&+s *o%&+s++ SSD se-esa) se-esa) 2(# 2(# &a% Persentase Persentase Pe%/e)apa% se-esa) 2(#9. ,.1./ ,.1./
Pemer Pemer'k 'kaa aan n Ka#ar Ka#ar A'r A'r Agr Agreg egat at Halu Halu
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole *a&a) a+) lapa%'a% se-esa) 2(#9 *a&a) a+) SSD se-esa) 3!3( &a% *a&a) a+) *e)+%' u&a)a se-esa) 070(. ,.1. ,.1.% %
Pemer Pemer'k 'kaa aan n Berat Berat I' I' Agr Agreg egat at Halu Halu
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+&apat*a% as+l -e)at +s+ 'e,-u) se-esa) "##3 ')B, &a% -e)at +s+ pa&at se-esa) "!"2 ')B, 3. ,.1.4 ,.1.4
Pemer' Pemer'kaa kaan n A6a A6akan kan N*. N*. 255 7Ka#ar 7Ka#ar Lum0u Lum0ur+ r+ Agre Agregat gat Halu Halu
Da)+ pe)o-aa% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole *a&a) lu,pu) )ata1)ata se-esa) "!##7. Has+l *a&a) lu,pu) t+&a* ,e,e%u+ s/a)at u%tu* &+'u%a*a% &ala, pe,-uata% -eto% *a)e%a *a&a) lu,pu)%/a ,ele-++ (. ,.1.15 Anal'a Sar'ngan Sar'ngan Agregat Agregat Halu
Da)+ pe%'u4+a% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole %+la+ ,o&ulus *ealusa% se-esa) 270( . N+la+ ,o&ulus *ealusa% a)us -e)a&a &+a%ta)a 2313". Da)+ ,o&ulus *ealusa% /a%' &+pe)ole tela ,e,e%u+ s/a)at. ,.1.11 ,.1.11 Pemer'kaan Pemer'kaan Berat )en' )en' Dan Pen6era0an Pen6era0an Agregat Agregat Kaar
Da)+ as+l pe%'u4 pe%'u4+a% +a% &+&apat &+&apat %+la+ %+la+ )ata1)a )ata1)ata ta Apperent Spesific #ravity se-esa) 279" ( %+la+ )ata1)ata !ulk )ata1)ata !ulk Spesific #ravity *o%&+s+ #ravity *o%&+s+ *e)+%' se-esa) 2#7# %+la+ )ata1)ata !ulk Spesific #ravity *o%& *o%&+s +s++ SSD SSD se-esa se-esa)) 27" 27"( ( &a% &a% %+la %+la++ )ata1) )ata1)at ataa Pe)s Pe)se% e%tas tasee Pe%/e)apa% se-esa) "927. ,.1.12 Pemer'kaan Pemer'kaan Berat Berat I' Agregat Agregat Kaar Kaar
Da)+ pe%'u4+a% /a%' tela &+la*u*a% &+&apat*a% as+l )ata1)ata -e)at +s+ 'e,-u) se-esa) "330# ')B, &a% )ata1)ata -e)at +s+ pa&at se-esa) "39"# ')B,. ,.1.1" Pemer'kaan Pemer'kaan Ka#ar Ka#ar Lum0u Lum0urr Agregat Agregat Kaar Kaar
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
112
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
Da)+ as+l pe%'u4+a% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole *a&a) lu,pu) se-esa) 3!3( . ,.1.1& Pemer'kaan Pemer'kaan Ka#ar Ka#ar A'r A'r Agregat Agregat Kaar Kaar
Da)+ pe)ope)o-aa% aa% /a%' /a%' tela tela &+la*u &+la*u*a% *a% &+pe)o &+pe)ole le )ata1)at )ata1)ataa *a&a) *a&a) a+) lapa%' lapa%'a% a% se-esa) "(#( )ata1)ata *a&a) a+) SSD se-esa) 3.(8# &a% )ata1)ata *a&a) a+) *e)+%' u&a)a se-esa) ".(#(. ,.1.1, ,.1.1, Anal'a Anal'a Sar'ng Sar'ngan an Agre Agregat gat Kaar Kaar
Da)+ pe%'u4+a% /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole %+la+ ,o&ulus *ealusa% se-esa) (.93"7. N+la+ ,o&ulus *ealusa% a)us -e)a&a &+a%ta)a 7#1!# ,a*a &apat &+s+,pul*a% -a5a as+l%/a t+&a* ,e,e%u+ s/a)at u%tu* pe,-uata% pe,-uata% -eto%. ,.1.1- Met*#e Pengu$'an Pengu$'an Keauan Keauan Agregat Agregat Dengan Dengan Me'n A(ra' A(ra' Los Los Angeles Angeles
Da)+ pe%'u4+a% *eausa% a')e'at /a%' tela &+la*u*a% &+pe)ole %+la+ *eausa% )ata1 )ata a&ala 2#2 . N+la+ *eausa% a')e'at /a%' -a+* u%tu* &+'u%a*a% &ala, *o%st)u*s+ a&ala O (0 . ,.1.1/ Mix Design
1
Da)+ Da)+ as+l as+l pe)+t pe)+tu%' u%'a% a% -e)at -e)at )e%a% )e%a%aa se,e% se,e% se-e)at se-e)at 2!903 2!903 *' *' pas+) pas+) se-e)at se-e)at #(083 #(083 *' -atu pea pea se-e)at se-e)at 77"02 77"02 *' &a% a+) se-e)at se-e)at "#90( "#90( *' u%tu* ,e)e%a%a*a% ,e)e%a%a*a% pe,-uata% pe,-uata% -eto &e%'a% *e*uata% *e*uata% K1 2 2!# *'B, .
1
Da)+ Da)+ as+l as+l pe%'u pe%'u4+a% 4+a% &ata &ata &+&ap &+&apat* at*a% a% as+l as+l pe%u) pe%u)u%a u%a% % )ata1)a )ata1)ata ta se-esa) se-esa) #"#, as+l +%+ t+&a* ,e,e%u+ s/a)at slu,p )e%a%a a%ta)a 71"8 , *a)e%a &apat &+l+at sea)a +sual -a5a a,pu)a% -eto% se'a) te)l+at te)l+at te)lalu -a%/a* *a&a) a')e'at *asa)%/a &+-a%&+%'*a% &+-a%&+%'*a% *a&a) a')e'at alus /a%' ,e%'a*+-at*a% a&a%/a pe,+saa% -ut+)a% pa&a u4+ slu,p +%+. Hal +%+ &apat te)4a&+ *a)e%a *esalaa% pe)+tu%'a% *a&a) a')e'at alus &a% a')e'at *asa). $e)& $e)&as asa) a)* *a% as+l as+l pe) pe)oo-aa aa% % &+&ap +&apat at as+l as+l -e)at e)at +s+ +s+ -eto -eto% % se'a) e'a) se-esa) 2309 ')a,B,.
1 1
Ka,+ Ka,+ ,ela* ,ela*u* u*a% a% u4+ *uat *uat te*a% te*a% "( a)+ a)+ setel setela a pe)e% pe)e%&a &a,a ,a% % &a% &a% X &+&apat*a% *uat te*a%
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
113
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
,.2
Saran
A'a) -+sa ,e%&apat*a% as+l p)a*t+*u, /a%' le-+ -a+* &a% a*u)at ,a*a pe%ul+s ,e,-e)+*a% sa)a% /a%' sa%'at -e),a%faat &a% &apat ,e,-a%tu *e,a4ua% la-o)ato)+u, *e&epa%%/a /a+tu ". D+pe)lu D+pe)lu*a% *a% pe%a,-a pe%a,-aa% a% pe)alata pe)alata% % &+ la-o)ato la-o)ato)+u, )+u, St)u*t St)u*tu) u) &a% $aa% $aa% a'a) a'a) p)a*t+ p)a*t+*u, *u, -+sa -+sa selesa+ selesa+ le-+ le-+ epat epat &a% t+&a* t+&a* te)4a&+ te)4a&+ *esala *esalaa% a% &ala, pe%'u4+a%. 2. Pe)a Pe)a5a 5ata ta% % te) te)a& a&ap ap alat1 alat1al alat at p)a*t p)a*t+* +*u, u, a'a) a'a) as+l as+l /a%' /a%' &+&a &+&apat pat pu% pu% le-+ -a+* &a% a*u)at.
LAMPIRAN
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
114
LABORATORIUM STRUKTUR DAN BAHAN JURUSAN TEKNIK SIPIL FAKULTAS TEKNIK SIPIL DAN PERENCANAAN INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL Jl. PHH. Mustofa No.23 Telp. Telp. 022 !2!22"# $a%&u%' (0"2(
LAPORAN PRAKTIKUM TEKNOLOGI BETON KELOMPOK %
115