SADRŽAJ I. UVOD......................................................................................................................2 II. OPĆE PRILIKE U BOSNI I HERCEGOVINI U VRIJEME AUSTROUGARSKE UPRAVE S POSEBNIM OSVRTOM NA PROSTOR KALESIJE . .3 III. STANOVNIŠTVO, PRIVREDA I RELIGIJA NA PROSTORU KALESIJE U VRIJEME AUSTRO-UGARSKE UPRAVE.......................................................6 3. 1. Stanovništvo na prostoru Kalesije......................................................................6 Kalesije......................................................................6 3. 1. 1. Kotar Donja Tuzla............................................................................................6 3. 1. 2. Kotar Vlasenica..............................................................................................14 3. 1. 3. Kotar Zvornik................................................................................................15 3. 2. Privreda na prostoru Kalesije...........................................................................20 Kalesije...........................................................................20 3. 2. 1. Kotar Donja Tuzla..........................................................................................21 3. 2. 2. Kotar Vlasenica..............................................................................................25 3. 2. 3. Kotar Zvornik................................................................................................25 3. 3. Religija na prostoru Kalesije............................................................................27 Kalesije............................................................................27 3. 3. 1. Kotar Donja Tuzla..........................................................................................27 3. 3. 2. Kotar Vlasenica......................................................... Vlasenica.............................................................................................30 ....................................30 3. 3. 3. Kotar Zvornik................................................................................................30
IV. IV. KU KUL LTURNE URNE PRIL PRILIK IKE E NA PROS PROSTO TORU RU KA KALE LESI SIJE JE U VRIJE RIJEME ME AUSTRO-UGARSKE UPRAVE............................................................................32 4. 1. Sakralni objekti na prostoru Kalesije...............................................................32 Kalesije...............................................................32 4. 1. 1. Džaije na !rostoru Kalesije.........................................................................32 4. 1. 2. "ekte#i na !rostoru Kalesije.........................................................................33 4. 1. 3. Vaku$i na !rostoru Kalesije............................................................................34 4. 2. Školstvo na prostoru Kalesije...........................................................................36 Kalesije...........................................................................36 ......................................................................................................37 V. ZAKLJUČAK ......................................................................................................37
IZVORI I LITERATURA.......................................................................................3%
1
I. UVOD &rostor 'ana(nje o!)ine Kalesija u teritorijalno i a'inistrativno !o*le'u u !ro(losti nije #io istovjetan 'ana(nje. 'ana (nje. + o're,eni raz'o#ljia njen teritorij uve)avao se ili uanjivao. &rostor Kalesije veoa je alo istražen. - ono ra'ova (to je na!isano u*lavno se o'nose na neke !oje'ina/ne 'o*a,aje iako !ostoji #o*ata arivska *ra,a. Tako Tako i ova tea tea !o' nazivo nazivo &rostor &rostor Kalesije Kalesije u 'o# 'o#aa u ustro stro+*r +*raske aske u!rave veoa veoa je alo alo istražen. + ovoj ra'u nastoja)u !rikazati !rostor Kalesije u 'o#a ustro+*rske u!rave na osnovu !o!isa stanovni(tva te neka o#ilježja iz kulture i !oliti/ke istorije na osnovu 'os!tuni knji*a koje su !isale o Kalesiji. ust u stro ro+* +*ars arska ka "ona "onari rija ja je izvr( izvr(il ilaa /eti /etiri ri !o !o!i !isa sa stan stanovn ovni( i(tv tvaa o osne sne i erce*ovine i to 1%7. 1%%5. 1%5. i 110. *o'ine te se na osnovu ovi !o!isa ože !ratiti koliko je stanovni(tva živjelo na ovi !rostoria isli se na !rostor Kalesije zati kakva je #ila vjerska !ri!a'nost stanovni(tva i kakve su !rivre'ne !rilike vla'ale na ovi !rostoria. a' je !o'ijeljen na tri !o*lavlja o' koji !rvi *ovori o o!)i !rilikaa u osni i erce*ovini erce*ovini u vrijee ustro+*ars ustro+*arske ke u!rave s !ose#ni !ose#ni osvrto na !rostor Kalesije Kalesije 'ru*o !o*lavlje *ovori o tanovni(tvu !rivre'i i reli*iji na !rostoru Kalesije u vrijee ustro+ ustro+*ar *arske ske u!rave i tre)e tre)e !o*lavl !o*lavlje je *ovori o
kultur kulturni ni !rilika !rilikaaa na !rostoru !rostoru
Kalesije u vrijee ustro+*arske u!rave. 8vaj ra' je !rije sve*a skroan 'o!rinos o #olje !oznavanju istorije Kalesije u vrijee ustro+*arske u!rave.
2
I. UVOD &rostor 'ana(nje o!)ine Kalesija u teritorijalno i a'inistrativno !o*le'u u !ro(losti nije #io istovjetan 'ana(nje. 'ana (nje. + o're,eni raz'o#ljia njen teritorij uve)avao se ili uanjivao. &rostor Kalesije veoa je alo istražen. - ono ra'ova (to je na!isano u*lavno se o'nose na neke !oje'ina/ne 'o*a,aje iako !ostoji #o*ata arivska *ra,a. Tako Tako i ova tea tea !o' nazivo nazivo &rostor &rostor Kalesije Kalesije u 'o# 'o#aa u ustro stro+*r +*raske aske u!rave veoa veoa je alo alo istražen. + ovoj ra'u nastoja)u !rikazati !rostor Kalesije u 'o#a ustro+*rske u!rave na osnovu !o!isa stanovni(tva te neka o#ilježja iz kulture i !oliti/ke istorije na osnovu 'os!tuni knji*a koje su !isale o Kalesiji. ust u stro ro+* +*ars arska ka "ona "onari rija ja je izvr( izvr(il ilaa /eti /etiri ri !o !o!i !isa sa stan stanovn ovni( i(tv tvaa o osne sne i erce*ovine i to 1%7. 1%%5. 1%5. i 110. *o'ine te se na osnovu ovi !o!isa ože !ratiti koliko je stanovni(tva živjelo na ovi !rostoria isli se na !rostor Kalesije zati kakva je #ila vjerska !ri!a'nost stanovni(tva i kakve su !rivre'ne !rilike vla'ale na ovi !rostoria. a' je !o'ijeljen na tri !o*lavlja o' koji !rvi *ovori o o!)i !rilikaa u osni i erce*ovini erce*ovini u vrijee ustro+*ars ustro+*arske ke u!rave s !ose#ni !ose#ni osvrto na !rostor Kalesije Kalesije 'ru*o !o*lavlje *ovori o tanovni(tvu !rivre'i i reli*iji na !rostoru Kalesije u vrijee ustro+ ustro+*ar *arske ske u!rave i tre)e tre)e !o*lavl !o*lavlje je *ovori o
kultur kulturni ni !rilika !rilikaaa na !rostoru !rostoru
Kalesije u vrijee ustro+*arske u!rave. 8vaj ra' je !rije sve*a skroan 'o!rinos o #olje !oznavanju istorije Kalesije u vrijee ustro+*arske u!rave.
2
II. II. OPĆE PĆE PRI PRILIK LIKE U BOS BOSNI I HERCE ERCEG GOV OVIN INII U VRIJEM IJEME E AUSTRO-UGARSKE UPRAVE S POSEBNIM OSVRTOM NA PROSTOR KALESIJE erlinski u*ovoro iz 1%7%. *o'ine ustro+*arska je 'o#ila an'at veliki sila 'a oku!ira i u!ravlja !okrajinaa osno i erce*ovino. 1 8ku!acija osne i erce*ovine !restavlja najzna/ajniji !erio' u njenoj istoriji o' sre'ine 9V. stolje)a. :akon 415 *o'ina * o'ina vla'avine 8sanlija osna i erce*ovina erce*ov ina se na(la u sastavu ustro +*arske "onarije.2 To je ial ialoo 'ale 'aleko kose sežn žnee !osl !oslje je'i 'ice ce u njen njeno o 'alj 'alje e razv razvit itku ku.. o osn snaa i erce*ovina erce*ovina se o' ta'a veže za evro!sku civilizaciju civilizaciju.. +z !risustvo orijentalnoisla orijentalnoislaske ske kulture stvoreni su uslovi za $oriranje novo* 'ru(tva. 8ku!acijo su zaokružene istor/ istor/ne ne *ranice *ranice osne osne i erce* erce*ovi ovine ne o're,en o're,enee e,unar e,unaro'n o'ni i !riznan !riznanje je *ranica *ranica r#ije ;rne sve)enstvo? tr*ovce zanatlije slo#o'ne i zavisne seljake >raju?. "no*ostranost i razvijenost unutra(nje* kulturno* i !oliti/ko* života #o(nja/ko* 'ru(tva stavljale su *a na !rvo jesto e,u etni etni/k /ki i zaje zaje'n 'nic ica aaa u o osn snii i e erc rce* e*ov ovin ini. i. o o(n (nja jake ke je vezi veziva valo lo na stot stotin inee 1
'alje= >'alje= . 8er#e*ov 8er#e*ovi) i) . Tu#i) Tu#i) Kalesija?. Kalesija?. ej$ula -aovi) -aovi) !ukovije Tuzla 2010. str. 20. >'alje= . -aovi) !ukovije?. 3 air air alilovi) alilovi) "ujo Zuli) Kalesija, crtice iz kulturno"historijske kulturno"historijske pro#losti pro#losti Kalesija 2003. str. 102. >'alje= . alilovi) ". Zuli) Kalesija). 4 Hercegovini Du#ravko Du#ravko Aovrenovi) Aovrenovi) v'o u)eska -#rai Te!i) Te!i) Vla'o Vla'o zinovi) zinovi) $stina o Bosni i Hercegovini arajevo 10. str. 51 54 i 56.
3
ekonoski !oliti/ki kulturni i !siolo(ki niti stvarani i razvijani stolje)ia u centria !oliti/ko* vjersko* i kulturno* života islasko* svijeta.5 osna i erce*ovina je iala status !ose#no* !o'ru/ja na' koji su !ore' austrijsko* cara in*erenciju iali i zaje'ni/ka vla'a ustrije i "a,arske. Vrovna vlast je !ovjerena zaje'ni/koj vla'i a u njeno ie !oslove je o#avljalo Zaje'ni/ko inistarstvo $inansija. "inistarstvo je !reko Zealjske vla'e u arajevu u!ravljalo osno i erce*ovino. ustro+*arska je u*lavno za'ržala osansku a'inistrativno teritorijalnu !o'jelu a okru*e. Zelja je #ila !o'jeljenja na (est okru*a= sarajevski travni/ki #ia)ki #anjalu/ki ostarski i tuzlanski. 8kruzi su !o'ijeljeni na srezove >kotareve? i is!ostave >!oliti/ke eks!ozitureo!)ine?.6 &rostor Kalesije7 u vrijee austrou*raske u!rave a'inistrativno je ulazilo u sastav tri kotara= Donja Tuzla Vlasenica i Zvornik. + sastavu kotara Donja Tuzla ulazilo je 4 'žeata >!oliti/ke o!)ine?= rasno Kika/i &etrovice i Vukovije. + kotar Vlasenice ulazilo je tako,er 4 'žeata=
"usta$a -aovi) Historija Bo#njaka arajevo 1%. str. 361. Vi(e vi'i= -aovi) "usta$a %ravni polo&aj i unutra#njo politi'ki razvitak Bosne i Hercegovine od 1 do 191*. arajevo 176. ze Kožar , Historija Bosne i Hercegovine Tuzla 2007.
zavod za statistiku, Kanton -uzla u brojkama, .arajevo 1999, str / % 0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine. .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 8v'je je !otre#no na*lasiti 'a je !rea !rvo !o!isu stanovni(tva o' 16. juna 1%7. *o'ine 'a je !rostor Kalesije u kotaru Zvornik #io !o'ijeljen na 'vije o!)ine'žeata i to= o!)ina Bulatovci sa jestia ajkovica *ornja ulatovci Du*i 'io
Du#nica Kalesija "iljanovci &rnjavor ainci i ara/i.
4
osni i erce*ovini su se 'oselili i #rojni /inovnici >u*lavno iz ustrije +*arske i :jea/ke? zati o#tnici tr*ovci zanatlije i 'r.10 :akon oku!acije o(njaci su se u nekoliko navrata o'lu/ivali za iseljavanje u Tursku !rvenstveno z#o* te(ki !oliti/ki i ekonoski !rilika. &rvi val iseljavanja uslije'io je ne!osre'no nakon oku!acije 1%7%. *o'ine 'ru*i nakon uvo,enja vojne o#aveze 1%%1. *o'ine i nakon ustanka 1%%2. *o'ine tre)i u vrijee #or#i za vjersku vaku$skoeari$sku autonoiju usliana koja je !o/ela 1%%. /etvrti nakon aneksije 10%. *o'ine i !eti !oslije alkanski ratova 112. E 113. *o'ine.11 Z#o* nave'eni okolnosti uku!an #roj usliana je sanjen 'ok je #roj !ravoslavaca i katolika !ove)ao 'oseljavanje iz 'ru*i zealja. Tako se !ove)avao i #roj @evreja 'oseljavanje njea/ki (keneza.12 Kako su usliani #ili osnovni nosioci #osanske !ose#nosti za vrijee osanske vla'avine oni su se satrali naj'ržavotvorniji naro'o. Zato je enjain Kalaj ra'io na a$iraciji #o(nja/ke nacije sa o#ilježjia #osaanske zastave *r#a i #osansko* jezika. :a taj na/in izražena je !ose#nost osanski "usliana koji su iz'vojeni iz tokova sr!ske i rvatske nacionalne !ro!a*an'e u osni i erce*ovini.13
10
. alilovi) ". Zuli) Kalesija str. 103. Vi(e o iseljavanju "uslianao(njaka vi'i= a$et an'žovi) $seljavanje Bo#njaka u -ursku arajevo 2006. -sti $seljeni'ki pokreti na Balkanu krajem 3$3 i po'etkom 33 stolje4a lana 34 &o'*orica 1%. 12 For,e &ejanovi) .tanovni#tvo Bosne i Hercegovine, .rpska akademija nauka, %osebna izdanja, Knjiga 5533$3, 6djeljenje dru#tvenih nauka, 7ova serija, Knjiga 12 eo*ra' 155. str. 4052. 13 Vi(e o Kalajevoj nacionalnoj !olitici eto'i i sre'stvia njeno* s!rovo,enja vi'i= Toislav Kralji/i) Kalajev re&im u Bosni i Hercegovini 12 8 19:. arajevo 1%7. str. %%25. 11
5
III. STANOVNIŠTVO, PRIVREDA I RELIGIJA NA PROSTORU KALESIJE U VRIJEME AUSTRO-UGARSKE UPRAVE 3. 1. S!"#$"%&$# "! '(#)#(* K!+)% Za ve)inu stanovni(tva koje je živjelo na kalesijsko !rostoru *lavno zanianje #ila je !oljo!rivre'a. Toko austrou*arske vla'avine najve)i #roj stanovnika živio je na selu. :aj#rojniji su #ili ketovi zati slo#o'ni seljacizeljo!osje'nici. -stovreeno su i #rojni *ra'ovi iali a*rarni karakter. + njia su naj#rojnije #ile zanatlije i tr*ovci zati a*rarno stanovni(tvo vojska /inovnici i inteli*encija.14 8v'je )u nastojati !rikazati #roj stanovnika koji se nalazio !o kotaria u okviru jesta koje su ulazila u kotare. &a tako 'onije)u !o'atke o #roju stanovnika za jesta u kotaru Donja Tuzla sa jestia a#ina Auka Du#rave rasno elju#lje Kika/i @e*inov Au* &etrovice Ai!ovice Vukovije i Toj(i)i zati za kotar Vlasenica za jesta @elovo r'o i Zelina te za kotar Zvornik za jesta ulatovci Du#nica Kalesija "iljanovci &rnjavor ainci i ara/i.
3. 1. 1. K#!( D#"! T*+! Babina Luka15 je !o !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine iala 62 ku)e 62 stana sa 326 stanovnika o' /e*a je 173 u(ko* a 153 žensko* s!ola.16 + 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine nave'eno 'a je a#ina Auka jesto u o!)ini Kika/i 'a ia 7 ku)a 7 stanova sa uku!no 3% stanovnika o' /e*a 23 u(ko* i 15 žensko* s!ola. 8' ovo* #roja 3% 15 je #ilo neoženjeni 20 oženjeni i 3 o#u'ovjela uku!no je žena i 'jece #ilo 23.17 &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine a#ina Auka je iala 11 ku)a o' /e*a 10 nastanjeni i 1 nenastanjena ku)a sa 11 stanova. +ku!an #roj
14
. alilovi) ". Zuli) Kalesija str. 103. a#ina Auka !oznata e,u naro'o i kao ora/ije /esto je u#rajana u zaseoke Kika/a a'a se ože satrati i zase#ni naselje. je(tena je uz
16
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %1. 17 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 122123.
6
stanovnika #io je 46 o' /e*a 25 u(ki i 21 ženska oso#a.1% &rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine a#ina Auka je iala 13 ku)a o' /e*a 11 nastanjeni i 2 nenastanjene sa 11 stanova #roj stanovnika iznosio je 52 o' /e*a 23 u(ki i 30 ženski oso#a.1 ubrave. + !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine Du#rave su naselje u o!(tini Du#rave kotar Donja Tuzla. 8!(tina Du#rave !o to !o!isu sastojala se o' jesta= Du#rave >124 ku)e 124 stanova sa uku!no 667 stanovnika o' /e*a 342 u(ki stanovnika i 325 žensko* stanovni(tva? Du#rava a#it >70 ku)a 70 stanova sa uku!no 34% stanovnika o' /e*a 17% u(ki stanovnika i 170 žensko* stanovni(tva? i "ura'ija >25 ku)a 25 stanova sa 17 stanovnika o' /e*a 3 u(ki stanovnika i 104 žensko* stanovni(tva?.20 + 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine Du#rave su naselje u o!(tini Du#rave kotar Donja Tuzla. 8!(tina Du#rave !o to !o!isu sastojala se o' jesta= Du#rave 'onje >73 ku)e 73 stana sa uku!no 370 stanovnika o' /e*a 16 u(ki stanovnika i 174 žensko* stanovni(tva. 8' ovo* #roja 370 207 je #ilo neoženjeni 144 oženjena i 17 o#u'ovjela 'ok su 2 #ilo razvjen/ano uku!no je žena i 'jece #ilo 263? Du#rave *ornje >14% ku)a 14% stanova sa uku!no 771 stanovnik o' /e*a 407 u(ki stanovnika i 364 žensko* stanovni(tva. 8' ovo* #roja 771 403 su #ilo neoženjeno 323 oženjeno i 43 o#u'ovjela 'ok su 3 #ilo razvjen/ano uku!no je žena i 'jece #ilo 555? i Du#rave katoli/ke E "ura'ije >36 ku)a 36 stanova sa uku!no 227 stanovnika o' /e*a 10 u(ki stanovnika i 11% žensko* stanovni(tva. 8' ovo* #roja 227 143 je #ilo neoženjeni 73 oženjeno i 11 o#u'ovjeli uku!no žena i 'jece je #ilo 167?.21 &rea austrou*arsko !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine Du#rave su naselje u o!(tini Du#rave kotar Donja Tuzla. 8!(tina Du#rave !o to !o!isu sastojala se o' jesta= Du#rave >%6 ku)a o' /e*a su 72 #ile nastanjene a 14 nenastanjeni sa 72 stana. +ku!an #roj stanovnika je #io 37 o' /e*a 213 u(ko* i 1%4 žensko* 1%
0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%6. 1 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 20
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3. 21 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 120121.
7
stanovni(tva? Du#rave *ornje >176 ku)a o' /e*a je #ilo 155 nastanjeni i 21 nenastanjena sa 157 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io %35 o' /e*a 442 u(ko* i 33 žensko* stanovni(tva? i Du#rave katoli/ke > 3 ku)a o' /e*a 37 nastanjeni i 2 nenastanjena sa 37 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io 212 o' /e*a 107 u(ko* i 105 žensko* stanovni(tva?.22 &rea austrou*arsko !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine Du#rave su o!(tini Du#rave kotar Donja Tuzla. 8!(tina Du#rave su !o to !o!isu sastojala se o' jesta= Donje Du#rave > ku)a o' koji su sve #ile nastanjene i sa 100 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io 52 o' /e*a 26% u(ko* i 261 žensko* stanovni(tva? Du#rave katoli/ke >50 ku)a o' /e*a je #ilo 4% nastanjeni i 2 nenastanjene sa uku!no 4 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io 26% o' /e*a 147 u(ko* i 121 žensko* stanovni(tva? i 17 ku)a o' koji su sve #ile nastanjene i sa 1 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io 1014 o' /e*a 544 u(ko* i 470 žensko* stanovni(tva?.23 !rasno. &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine rasno je ialo 2 ku)e sa 2 stana. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 501 o' /e*a je 261 u(ko* i 240 žensko* stanovni(tva.24 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine rasno je ialo 3 ku)e sa 0 stanova. +ku!an #roj stanovnika je #io 530 o' /e*a je #ilo 2%4 u(ko* i 246 žensko* stanovni(tva. 8' ovo* #roja 530 22 je #ilo neoženjeni 216 oženjena sa 21 o#u'ovjela 'ok je 1 #ilo razvjen/ano. +ku!an #roj žena i 'jece je iznosio 3%0.25 &rea austrou*arsko !o!isu o' 22. a!rila 1%5. *o'ine rasno je ialo 10 ku)a o' /e*a je 5 #ilo nastanjeno a 14 nenastanjeni sa 101 stano. +ku!an #roj stanovnika je #io 534 o' /e*a je 2%5 u(ko* i 24 žensko* stanovni(tva.26
22
0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%4. 23 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
120. 24
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3. 25 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 122123. 26 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%6.
%
&rea !o!isu stanovni(tva o' 10. okto#ra 110. *o'ine rasno je ialo 150 ku)a o' /e*a je 13 #ilo nastanjeno i 11 nenastanjeno sa 13 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 63% o' /e*a je 31% u(ko* i 320 žensko* stanovni(tva.27 Seljublje.2% &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine elju#lje se nalazilo u o!(tini rasno kotar Donja Tuzla. &rea !rvo !o!isu elju#lje je ialo 37 ku)a sa 37 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 1%3 o' /e*a je 100 u(ko* i %3 žensko* s!ola.2 + 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine elju#lje je ialo 43 ku)e sa 40 stanova sa uku!ni #roje o' 11 stanovnika o' /e*a je 104 u(ko* i %7 žensko* s!ola. 8' uku!no* #roja stanovnika 11 %% je #ilo neoženjeno a 0 oženjeno sa 13 o#u'ovjeli. +ku!an #roj žena i 'jece je #ilo 126.30 &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine elju#lje je ialo 46 ku)a o' /e*a 41 nastanjenu i 5 nenastanjeni sa 4 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 230 o' /e*a je 121 u(ko* i 10 žensko* s!ola.31 &rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine elju#lje je ialo 70 ku)a o' /e*a 62 nastanjene i % nenastanjeni sa 62 stana. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 301 o' /e*a je #ilo 147 u(ko* i 154 žensko* s!ola.32 Kika"i . &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine Kika/i su se nalazili u o!(tini rasno kotar Donja Tuzla. &rea !rvo !o!isu Kika/i su iali 3 ku)e sa 3 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 261 o' /e*a je 135 u(ko* i 126 žensko* s!ola.33 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine Kika/i iaju 52 ku)e sa 52 stana. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 2% o' /e*a je 153 u(ko*
27
ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 2% :aselje se nalazi u kotlini 15 etara na'orske visine?. Ta/nije *lavni izvor
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3. 30 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 122123. 31
0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%6. 32 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 33
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3.
i 136 žensko* s!ola. 8' uku!no* #roja stanovnika 2% 146 je #ilo neoženjeni 123 oženjeno sa 15 o#u'ovjeli. +ku!an #roj žena i 'jece iznosio je 202.34 &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine Kika/i su iali 54 ku)e o' koji je 46 #ilo nastanjeno i % nenastanjeni sa 52 stana. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 301 o' /e*a je 160 u(ko* i 141 žensko* s!ola.35 &rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine Kika/i su iali %5 ku)a o' koji je 74 nastanjeno #ilo a 11 nenastanjeni sa 74 stana. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 3%3 o' /e*a je 207 u(ko* i 176 žensko* s!ola.36 #eginov Lug .37 &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine @e*inov Au* se nalazi u o!(tini Ai!ovice kotar Donja Tuzla. &rea !o!isu @e*inov Au* je iao 2 ku)a sa 30 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 14 o' /e*a je 102 u(ko* i 2 žensko* s!ola.3% &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5 *o'ine @e*inov Au* se nalazi u o!(tini &etrovice
.tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 122123. 35 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%6. 36 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 37 :aselje se nalazi 5 kiloetara za!a'no o' Kalesije. :aziv naselja je vjerovatno !o neko @e*inu koji je tu iao !osje'e. :aselje se !ojavljuje u austrou*arski !o!isia u okviru o!(tine
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3. 3 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 124125. 40 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 20. 41 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122.
10
Petrovi$e. &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine &etrovice su se nalazile u o!(tini Ai!ovice kotar Donja Tuzla. &rea !rvo !o!isu &etrovice su iale 47 ku)a sa 52 stana. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 2%7 o' /e*a je 14% u(ko* i 13 žensko* s!ola.42 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine &etrovice se nalaze u o!(tini
42
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3. 43 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 124125. 44 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 21. 45 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 46 :aselje 6 kiloetara sjeveroza!a'no o' Kalesije na o#roncia "ajevice. Kroz naselje je !rolazio &a(in !ut koji je !ovezivao Tuzlu >Donju?
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %3.
11
neoženjeno 100 je #ilo oženjeni i 15 o#u'ovjela. +ku!an #roj žena i 'jece iznosio je 163.4% &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine Ai!ovice su iale 47 ku)a o' koji je 44 #ilo nastanjeno a 3 nenastanjene sa 50 stanova. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 251 o' /e*a je 135 u(ko* i 116 žensko* s!ola.4 &rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine Ai!ovice su iale 63 ku)e o' koji je 51 #ila nastanjena a 12 nenastanjeni sa 61 stan. +ku!an #roj stanovnika je iznosio 306 o' /e*a je 170 u(ko* i 136 žensko* s!ola.50 %ukovije. &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine Vukovije su #ile jesto u o!(tini Vukovije kotar Donja Tuzla. &o ovo !o!isu Vukovije su iale 16 ku)a sa 1%0 stanova. +ku!an #roj stanovnika iznosio je %4% o' /e*a je 451 u(ko* i 37 žensko* s!ola.51 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine Vukovije su iale 17 ku)a sa 1%% stanova. +ku!an #roj stanovnika iznosio je %% o' /e*a je 515 u(ko* i 473 žensko* s!ola. 8' uku!no* #roja stanovnika %% 504 je #ilo neoženjeno 437 je oženjeno i 47 o#u'ovjelo. +ku!an #roj žena i 'jece je iznosio 63.52 &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine Vukovije su #ile !o'ijeljene na Vukovije Donje i Vukovije
4%
.tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 122123. 4 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%6. 50 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
122. 51
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %4. 52 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 124125. 53 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%.
12
&rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine Vukovije Donje su iale 131 ku)u o' koji je 125 #ilo nastanjeno a 6 nenastanjeno sa 125 stanova. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 54% o' /e*a je 2%5 u(ko* i 263 žensko* s!ola. + Vukovijaa
54
ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
126. 55
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. %4. 56 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 124125. 57 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 2%. 5% ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
126.
13
3. 1. /. K#!( V+!)"%0! #elovo Brdo.5 &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine @elovo r'o je jesto u o!(tini 150 ku)a 150 stanova 27 stanovnika o' /e*a je 514 u(ko* i 413 žensko* s!ola?.66 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine Zelina je iala 12 ku)a sa 12 stanova. +ku!an #roj stanovnika 5
:aselje se nalazi na oko 4 kiloetra južno o' Kalesije na južni o#roncia #r'a Kaenice koji se tu s!u(taju !rea "aloj !re/i. 60 + kotaru Vlasenica !ostojala su 4 'žeata ili o!(tine koje su o#uvatale !rostor Kalesije a to su= 0oj'in sa jestia @elovo r'o Kova/ "akali)i &urkovi)i a(evo ereetovi)i Vrelo i Vukovina o!(tina 6smak(6smaci) sa jestia Kakanj "raorak i &o'#oro*ovo s ti 'a je !rea !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine u ovoj o!(tini !ostojalo i jesto 8saci o!(tina %apra4a sa jestia oro*ovo Ganojevci Korijen "atkovac &a!ra)a Velika :jiva Vili/evi)i i Zi'onje i o!(tina !acatina sa jestia Drvenice Aike &anteli)i &o'#oro*ovo akono r'o avan/i)i ajtovi)i Heer'žik i Zelina. 61
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. 6. 62 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 15%15. 63 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 362. 64 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
12%. 65 :aselje je sje(teno na sjeverni i isto/ni !a'inaa #r'a Kaeniica i Vis >2 kiloetra južno o' Kalesije? sa zaseocia &ucari &eri)i Deli)i
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. .
14
iznosio je % o' /e*a 46 u(ko* i 52 žensko* s!ola. 8' uku!no* #roja stanovnika % 61 je #ilo neoženjeno 34 oženjeno i 3 o#u'ovjela. +ku!an #roj žena i 'jece iznosio je 72.67 &rea !o!isu stanovni(tva o' 22. a!rila 1%5. *o'ine Zelina je iala 17 ku)a o' koji je 16 #ilo nastanjeno i 1 nenastanjena sa 16 stanova. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 103 o' /e*a je 52 u(ko* i 51 žensko* s!ola.6% &rea !o!isu o' 10. okto#ra 110. *o'ine Zelina je iala 24 ku)e o' koji su sve #ile nastanjene sa 24 stana. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 1%4 o' /e*a %7 u(ko* i 7 žensko* s!ola.6
3. 1. 3. K#!( Z$#("% Bulatov$i .70 &rea !rvo austrou*arsko !o!isu o' 16. juna 1%7. *o'ine ulatovci su jesto u o!(tini ulatovci71 kotar Zvornik. &rea ovo !o!isu ulatovci su iali 134 ku)e sa 134 stana. +ku!an #roj stanovnika iznosio je 721 o' /e*a 375 u(ko* i 346 žensko* s!ola.72 &rea 'ru*o austrou*arsko !o!isu o' 1. aja 1%%5. *o'ine ulatovci su iali 160 ku)a sa 162 stana. +ku!an #roj stanovnika je iznosio %36 o' /e*a je 43 u(ko* i 37 žensko* s!ola. 8' uku!no* #roja stanovnika %36 44% je #ilo neoženjeno 32 oženjeni i 56 o#u'ovjela 'ok je 3 #ila razvjen/ana. +ku!an #roj žena i 'jece je iznosio 602.73
67
.tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 162163. 6% 0lavni rezultati popisa &iteljstva u Bosni i Hercegovini od 22 aprila 19/ godine, podaci o teritorijalnom razdiljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima, .arajevo 19 . str. 372. 6 ezultati popisa stanovni#tva u Bosni i Hercegovini od 1 oktobra 191 godine, .arajevo 1912 . str.
134. 70 :aselje se nalazi 6 kiloetara isto/no o' Kalesije na jestu *'je se !o#r,a "ajevice s!u(taju !rea *ornje 'ijelu !re/ansko* !olja. :aziv naselja vjerovatno ia veze sa vla(ki !leeno ulatovi)a vjerovatno je 'onijet sa 'oseljavanje iz !o'ru/ja ka'ra za koji se veže !orijeklo ulatovi)a. 71 + o!(tini ulatovci !ore' jesta ulatovci !ostoje jo( i ajkovica
0lavni pregled politi'kog razdiljenja Bosne i Hercegovine, ezultati popisa stanovni#tva Bosne i Hercegovine od 1 juna 19 godine str. 100. 73 .tatistika mjesta i &iteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1 maja 1/ godine, .arajevo 1 str. 164165.
15
