1.
fasikül
TA
İMİ L İ B H İ R
ilimler
s ı, Konu m ı n a T Tarihin Takvim e v n a Zam
B rdımcı a Y , i m e u, Yönt
ÖĞRETEN TEST
1
TARİH BİLİMİ
, Yardımcı Bilimler Tarihin Tanımı, Konusu, Yöntemi
1. Herhangi bir olayın belirlenmesinde ve açıklanmasında en temel ihtiyaç, araştırma yapılan konuya ilişkin verilerin bulunmasıdır. Bu verilerin nasıl elde edileceği düşünülmelidir.
Tarihî olayların belirlenmesinde ve açıklanmasında göz önünde bulundurulması gereken en temel öge aşağıdakilerden hangisidir?
A) Olaylarda rol oynayan kişilerin açıklanması
B) Olayların yazılı ve yazısız belgelerle kanıtlanması
C) Olayların tarafsız bir bakışla aktarılması
D) Olaylarda neden-sonuç ilişkisinin kurulması
E) Olayların gerçekleştiği dönemin koşullarının göz önünde bulundurulması
Nümizmatik, eski paraları inceleyerek tarihe yardımcı olur. Paranın basıldığı maden hem ekonomik gelişmişlik düzeyi, hem de yaygın olarak hangi madenin kullanıldığı konusunda fikir verir.
2.
Tarihe yardımcı bilimlerden nümizmatikin;
I. savaş ve antlaşmaların neden ve sonuçları,
II. daha çok hangi madenlerin işlendiği,
III. ekonomik durumun gelişmişlik düzeyi
durumlarından hangilerinin belirlenmesinde yardımcı olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
Tarih bilimi geçmişteki olayları incelediğine göre bu olayların aydınlatılması için nelere ihtiyaç olduğu düşünülmelidir.
TARİH 9
3.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Tarihî bir olayın araştırılmasında;
I. aynı konuya ilişkin yapılan diğer araştırmaları değerlendirme,
II. yardımcı bilimlerden yararlanma,
III. yazılı ve yazısız belgeleri inceleme
durumlarından hangilerinin izlenmesi gereken zorunlu yollardan olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
4. Nesnellik,
tarafsızlık
demektir.
D) I ve II
E) II ve III
“İyi bir tarihçi olmanın yolu öznellikten uzak durarak, nesnel olmaktan geçer” düşüncesini savunan bir araştırmacı aşağıdakilerden hangisi-
Tarih
nin önemini vurgulamaktadır?
araştırmalarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri tarafsızlıktır.
B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yazılı belgelerin daha önemli olduğunun
görüşünü araştırmalara yansıtmamalı-
B) Konuların birbirleriyle bağlantılı olduğunun
dır.
C) Kronolojiye dikkat edilmesi gerektiğinin
D) Olayların objektif bir şekilde değerlendirilmesinin
E) Tarihî olayların belirli kanunlarının olduğunun
Araştırmacı kendi yorumunu ve kişisel
ünite
2
TARİH BİL
İMİ Tarihin Tanımı, Konusu, Yöntemi , Yardımcı Bilimler 1.
Tarihin tasnifinden biri de konuya göre sınıflandırmadır.
Buna göre;
I. 20. Yüzyıl Tarihi,
II. Anadolu Tarihi,
III. Orta Çağ Tarihi
sınıflandırılmalardan hangilerinin zamana göre yapıl-
2.
Tarihî bir olayı araştıran araştırmacının, araştırma esna-
B) Yalnız II
D) I ve II
Bu durumun en önemli nedeninin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
dığı savunulamaz? A) Yalnız I
KONU TESTİ
sında farklı kaynaklara başvurması gerekmektedir.
4.
1
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Araştırmada kolaylık sağlamak
B) Olayları belgelere dayandırmak
C) Objektif bilgiler elde etmek
D) Başka araştırmacılara malzeme oluşturmak
E) Olayın gerçekleştiği yer ve zamanı öğrenmek
Tanım: Tarih insan topluluklarının yaşantılarını, siyasî hareketlerini, yer ve zaman göstererek, neden-sonuç ilişkisi içerisinde, belgelere dayanarak açıklayan bir bilimdir.
Yıldızlı Soru 1
Durum: Osmanlı Devleti’nin 1911’de Trablusgarp’ta İtalyanlarla
yaptığı savaşı kaybetmesinde Trablusgarp’ın
uzaklığı, donanmanın yetersizliği, karadan yardım ulaştırılamaması ve dış politikadaki güçsüzlüğü gibi durumlar
● Tarih Öncesi Döneme ait bir yerleşim yerinde yapılan kazılarda taş baltalar, ok uçla rı ve demirden yapılmış kılıçlara rastlanmıştır.
etkili olmuştur.
Yukarıdaki durumda tarihin tanımında yer alan öğeler-
● Tarihsel Dönemlere ait bir yerle şim yerinde yapılan kazılarda ise kütüphanelere, anla şma metinlerine ve silindir mühürlere raslanmıştır.
den hangisine değinilmemiştir?
A) Yer
B) Zaman
C) Neden-sonuç
D) Kaynaklara dayanma
E) Siyasi durum
Bu iki durum birlikte değerlendir ildiğinde, Tarih Öncesi Dönemler’de bulunmayan hangi unsurun Tarihsel Dönemler’de var olduğu savunulabilir? A) Maden B) Taş C) Ateş D) Araç-gereç E) Yazı
5. 3.
zü anlamamızı sağlar ve geleceğin inşasına yardımcı Tarihte yaşanmış bir olayın doğru olarak incelenebil-
olur” diyen bir araştırmacının bu düşüncesine aşağı-
mesi için araştırmacıların en çok aşağıdakilerden han-
dakilerden hangisinin dayanak olduğu söylenemez?
gisine dikkat etmesi gerektiği savunulabilir?
A) Olayla ilgili kaynaklara başvurulması
B) Araştırma yapılan dönemin koşullarının göz önünde bulundurulması
1
A) Tarih bir milletin hafızasıdır
B) Tarihini bilen uluslar bugünkü problemlerine çözüm bulabilirler.
E) Olayları incelerken tarafsız davranılması
C) Tarihini iyi öğrenenler düşmanlarına karşı daha akılcı politikalar üretebilir.
D) Gerçekleşen olayın bir sonraki olaya etkilerinin araştırılması
C) Zaman, mekan ya da konuya göre tasnife dikkat edilmesi
“Tarih” geçmişte yaşanmış olayları inceler, günümü-
D) Tarih, kainatla ilgili hakiketleri anlamamız için tek başına yeterlidir.
E) Tarihini bilmeyenler, geleceklerini doğru yönlendiremezler.
3
KONU TESTİ
6.
TARİH BİLİMİ
1
, Yardımcı Bilimler Tarihin Tanımı, Konusu, Yöntemi
Tarihî bilgilerde kesinlik yoktur. Bizim doğru olarak bildiği-
9.
miz bir bilginin değişme olasılığı vardır.
şeye olay denmektedir.
I. araştırmacıların farklı görüşlere sahip olması,
II. yeni belgelerin, mevcut bilgileri geçersiz hale getirmesi,
III. günümüzdeki değer yargılarının, geçmişteki değer yargılarından farklı olması
gelişmelerinden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I
7.
ve benzeri alanda yaşanan, kısa sürede ortaya çıkan her
Bu durumun nedeni olarak;
B) Yalnız II
D) I ve II
Tarihte insanı ilgilendiren siyasi, ekonomik, dini, sosyal
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre aşağıdakilerden hangisi olay niteliğinde değildir?
A) Bursa’nın alınması
B) Preveze Deniz Savaşı
C) Kıbrıs’ın fethi
D) Anadolu’nun Türkleşmesi
E) Malazgirt Zaferi
Aşağıdakilerden hangisinin tarih biliminin niteliği ile ilgili doğru bir bilgi olduğu söylenemez?
A) Tarihî olaylar neden-sonuç ilişkisi içerisinde incelenmelidir.
B) Tarih araştırmalarında deney-gözlem metoduna başvurulmalıdır.
C) Tarihî olayların belirli yasaları yoktur.
D) Tarih, olayları objektif olarak ele alıp, kesin belgelere dayandırmalıdır.
E) Olaylar, gerçekleştiği dönemin koşullarına göre değerlendirilmelidir.
10. Tarih araştırmalarında objektifliğin sağlanması için;
I. araştırmacının kendi yargısını olaya yansıtması,
II. olayın üzerinden belirli bir sürenin geçmesi,
III. olayla ilgili farklı kaynaklara başvurulması
durumlarından hangilerinin bulunması gerektiği savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 4
Tarih, yazılış şekli ve işlediği konuya göre bölümlere ayrılmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi zamanımızda ilmî tarih araştırmacılığının en fazla yararlandığı tarih yöntemidir?
A) Hikayeci Tarih
B) Pragmatik Tarih
C) Neden-Nasılcı Tarih
D) Sosyal Tarih
E) Kronik Tarih
11. Tarihin konusu insandır. İnsanın geçmişte meydana getirdiği herşey, tarih biliminin kapsamı içerisindedir.
Buna göre;
I. Çin Seddi,
II. Taç-Mahal,
III. Kapuzbaşı Şelalesi
unsurlardan hangilerinin tarih biliminin inceleme alanının dışında kaldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8
TARİH BİL
İMİ Tarihin Tanımı, Konusu, Yöntemi , Yardımcı Bilimler
16. Geçmişte yaşanmış olayların oluş sırasını, toplumla-
şanmış olayların benzerleri günümüzde görülebilir, ancak
rın kültürel yapılarını ve ırkî özelliklerini, dillerinin ya-
aynı şekilde tekrarı mümkün değildir.
pısını öğrenmek isteyen bir araştırmacının öncelikle yapması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre tarih araştırmalarında;
I. olayların, meydana geldiği dönemin şartlarına göre değerlendirilmesi,
A) Sentez yapmak
B) Neden-sonuç ilişkisine dikkat etmek
II. yardımcı bilimlerden yararlanılması,
C) Yardımcı bilimlerden yararlanmak
III. deney ve gözleme yer verilmesi
D) Coğrafi koşulları incelemek
durumlarının hangilerinin gereklilik olduğu savunula-
E) Tarafsız davranmak
bilir?
KONU TESTİ
geçmişte yaşanmış olayları inceler. Geçmişte ya-
12. Tarih,
1
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13.
I. Tarih Öncesi Devirleri aydınlatması,
II. olayın gerçekleştiği zamanı belirtmesi,
III. olayla ilgili kitabeleri araştırması
Yukarıdaki özelliklerin arkeoloji, epigrafya ve kronoloji ile ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır? Kronoloji
Arkeoloji
Epigrafya
A)
II
I
III
B)
I
III
II
C)
I
II
III
D)
II
III
I
E)
III
I
II
14. Eski bir yerleşim yerinde yapılan arkeolojik kazılarda, yazılı tabletlere ve paralara rastlanmıştır.
Bu bulguların;
Eski Çağlara ait paralar
17. Atatürk “Eğer bir millet büyükse, kendini tanımakla daha da büyük olur demiştir.”
Buna göre Atatürk’ün;
I. tarih öğrenmenin önemi,
II. tarihî olayların benzeyen yönleri,
III. Türk milletinin üstünlüğü
durumlardan hangilerinin önemini vurgulamak istediği savunulabilir?
I. dönemine göre medeniyet seviyesinin ileri olması,
II. okur-yazar insanların bulunması,
III. araştırma yapılan bölgede tarihî devirlere geçilmiş olması
gelişmelerinden hangilerine kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
ğıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I
5 B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
surlarından biri olduğu savunulamaz?
A) Verileri toplamak
B) Sadece yazılı kaynaklara başvurmak
A) Şahıs adları
B) Takvimler
C) Verileri tasnif etmek
C) Eski paralar
D) Kitabeler
D) Verileri tenkit etmek
E) Verileri biraraya getirmek
E) Siyasi belgeler
C) Yalnız III
18. Aşağıdakilerden hangisinin tarih araştırmalarının un-
E) I, II ve III
15. Tarihe yardımcı bilimlerden diplomatiğin konusu aşa-
1
ÖĞRETEN TEST
2
TARİH BİLİMİ Zaman ve Takvim
1.
ması’nın oluş tarihi yüzyıl olarak aşağıdaki seçeneklerden hangisin-
MÖ tarihlerin sıfıra doğru geldiğini gözönünde bulundurmak gerekir. MÖ tarihlerin rakamsal değeri küçüldükçe günümüze yaklaşırız.
Türkler Miladi takvimi 1926’dan itibaren kullanmaya başlamıştır. Günümüzde halen bu takvimi kullanmaya devam ediyoruz.
MÖ 1280’de Hititlerle, Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşde doğru olarak verilmiştir?
A) MÖ üçüncü yüzyılın ikinci yarısı
B) MÖ on birinci yüzyılın son çeyreği
C) MÖ on üçüncü yüzyılın ilk çeyreği
D) MÖ on üçüncü yüzyılın son çeyreği
E) MÖ on birinci yüzyılın ilk çeyreği
2.
Miladi takvimin temelini Mısırlılar atmıştır. Romalılar tarafından geliştirilen Miladi takvim Hz. İsa’nın doğumunu başlangıç olarak alır.
Buna göre Miladi takvimle ilgili;
I. Oluşumunda birden fazla medeniyetin katkısı vardır.
II. Ay yıl esasına göre düzenlenmiştir.
III. Türklerin en uzun süreli kullandığı takvimdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
Seçeneklerde belirtilen takvimlerin kimler tarafından yapıldığını bulmamız gerekir.
TARİH 9
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
3.
– Osmanlılar tarafından XVII. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır.
– Mali işler için hazırlanmıştır.
– Yılbaşı 1 Marttır.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan takvim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Celâli Takvim B) Hicri Takvim
C) Miladi Takvim D) On iki Hayvanlı Türk Takvimi
E) Rumi Takvim
4.
I. Miladi takvim güneş yılı esasına göre yapılmıştır.
II. Hicri takvimin başlangıcı Mekke’nin fethidir.
Osmanlı Dönemi’nde Hicri ve Rumi tak-
III. Osmanlı’da hem Hicri hem de Rumi takvim kullanılmıştır.
vim birlikte kullanılmıştır. Ay yılı esasına
Yukarıda takvimle ilgili verilen bilgilerden hangisinin yanlış olduğu
Miladi takvimin başlangıcı Hz. İsa’nın doğumu, Hicri takvimin başlangıcı 622’dir.
dayalı tek takvim Hicri takvimdir.
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
ünite
6
TARİH BİLİMİ Zaman ve Takvim
2
KONU TESTİ
4.
Aşağıdakilerden hangisi doğru olarak ifade edilmiştir?
A) MÖ 1320, MÖ 14. yy.ın ilk çeyreğidir.
B) Hz. İsa’nın doğumu ile Tarih Öncesi Devirler sona ermiştir.
C) MÖ ki bir tarihle, MS ki tarih arasında geçen zamanı bulmak için büyük tarihten, küçük olanı çıkarılır.
D) Yazının icadıyla çağlar, MÖ ve MS olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
On İki Hayvanlı Türk Takvimi
1.
E) MÖ bir tarihle MS bir tarih arasındaki süreyi bulmak için bu iki tarihi toplamak gerekmektedir.
Miladi takvimle, Hicri takvim arasındaki 622 yıllık farka;
I. Müslümanların takvim başlangıcı olarak Hicret’i kabul etmesi,
II. Güneş yılı ile ay yılı arasındaki 11 günlük fark olması,
III. Hristiyan toplumun daha gelişmiş olması
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylene-
Yıldızlı Soru 2
bilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Tanım: Geçmişte yaşamış insan topluluklarının yaşayışlarını, birbirleri ile olan ilişkilerin i yer, zaman, şahıs belirterek sebep-sonuç ilişkisi içind e belgelere dayanarak objektif olarak açıklayan bilim dalına tarih denir. Durum: Yeni Türk Devleti, laik anla yışı ülkede yaygınlaştırmak amacıyla tekke ve türb eleri kapatmıştır.
E) I ve III
Aşağıdaki tarihlerden hangisinin daha çok kesinlik ifade ettiği söylenebilir?
A) Orta Çağ Avrupası’na egemen olan siyasi rejim feoda-
Yukarıdaki durumda, tanımın han gi ögesine dikkat çekilmiştir?
litedir.
B) Hicret MS 7. yy.ın ilk yarısında olmuştur.
C) Büyük Taarruz 26 Ağustos’ta başlamıştır.
D) Miryokefalon Savaşı 1176’da olmuştur.
E) I. ve II. Dünya Savaşı 20. yüzyılda olmuştur.
3.
İlk Çağ’da Mısır’da Nil Irmağı’nın taşması ürünlerin sulara gömülmesine ve bataklıkların oluşmasına neden olmuştur.
1
Bu durumun;
I. takvim,
II. mimari,
III. hukuk
alanlarının hangilerinde ilerlemeye zemin hazırladığı
E) Yer
7
5.
Türklerin kullandığı On İki Hayvanlı Türk Takvimi’nde her yıla bir hayvan isminin verilmesi dikkate alındığında;
I. Sosyo-ekonomik yapıları takvime yansımıştır.
II. On İki Hayvanlı Türk Takvimi, Miladi takvimden farklı
A) Yalnız I
B) Zaman kavramı D) Belgeler
özelliklere sahiptir.
savunulabilir?
A) İnsan ilişkileri C) Sebep-sonuç
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
III. On İki Hayvanlı Türk Takvimi, hayvanların evcilleştirilmesinden önce yapılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
TARİH BİLİMİ
2
Zaman ve Takvim
Aşağıdaki tarihlerden hangisi günümüze diğerlerin-
9.
den daha uzaktır?
Büyük Selçuklularda Celâli, Osmanlıda ise Rumi takvimin kullanılmasında;
A) MÖ 2000 B) MÖ 2100
I. dinsel hoşgörüyü yayma,
C) MÖ 1900 D) MS 2000
II. uluslararası ilişkileri geliştirme,
III. mali işleri düzenleme
amaçlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
E) MS 1295
nulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Ay yılı esasına dayalı ilk takvimi aşağıdaki uygarlıklardan hangisi kullanmıştır?
7.
1699 tarihinin yüzyıl olarak karşılığı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde en belirgin şekilde belirtilmiştir?
A) XVII. yüzyılın üçüncü çeyreği
B) XVIII. yüzyılın ilk çeyreği
C) XVI. yüzyılın son çeyreği
D) XVII. yüzyılın ikinci yarısı
E) XVII. yüzyılın son çeyreği
A) Mısır
B) Babil
D) Elam
C) Sümer E) Akad
11.
I. Miladi takvime son şeklini Gregorien vermiştir.
II. Türkiye, Miladi takvimi Cumhuriyet Dönemi’nde benimsemiştir.
III. Osmanlı Dönemi’nde yalnızca Hicri takvim kullanılmıştır.
TARİH 9
Yukarıda takvimle ilgili verilen bilgilerden hangilerinin doğru olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
8
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Ay ve Güneş yılı esasına dayanan farklı takvimler ya-
8.
I. Celâli takvimin başlangıcı 1079’dur.
II. Yeni Türk harfleri 1 Kasım 1928’de kabul edilmiştir.
I. farklı ölçütlerin ve yöntemlerin kullanıldığı,
III. Anadolu’nun fethine XI. yüzyılda başlanmıştır.
II. serbest düşünce ortamının bulunmadığı,
Yukarıdakilerden hangilerinin oluş zamanı diğerlerine
III. ileri bir uygarlık oluşturulamadığı
gelişmelerinden hangilerini kanıtlar niteliktedir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
göre daha belirgindir?
pılması;
TARİH BİLİMİ Zaman ve Takvim
13. İnsan topluluklarının en eski zamanlardan günümüze ka-
nu oluşturur.
nizcilikle, Persler ticaretle, Hititler tarımla uğraşmışlardır.
Bu durumun en önemli sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıda verilen bilgide tarihin konusu içinde yer alan
KONU TESTİ
16. Tarihte kurulan devletlerden Mısırlılar tarımla, Giritliler de-
dar geçirmiş olduğu savaş ve barışları, gelenek ve görenekleri, siyasi, iktisadi, kültürel faaliyetleri tarihin konusu-
2
ögelerden hangisine değinilmemiştir?
A) Toplumların yaşayışları
B) Toplumların yaptığı savaşlar
C) Toplumların kökenleri
D) Toplumların kültür faaliyetleri
E) Toplumların ekonomik durumları
A) Yönetim şekilleri
B) Kuruldukları bölgelerin coğrafi yapısı
C) Halkın dini inançları
D) Kralların yönetim alanlarını genişletmesi
E) Toplumların kültürel özellikleri
14. Türkler, tarih sahnesine çıktıktan sonra, çeşitli dönemlerde farklı takvimler kullanmışlardır. Osmanlıların XVII. yüzyılda mali işlerde kullanmak
üzere güneş yılı esasına dayalı olarak yaptığı takvim, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rumi Takvim
B) Miladi Takvim
C) Celâli Takvim
D) Hicri Takvim
E) On İki Hayvanlı Türk Takvimi
17. Aşağıdakilerden hangisi MÖ V. yüzyıla aittir?
A) MÖ 375
B) MÖ 475
D) MÖ 612
C) MÖ 515
E) MÖ 599
15. Miladi takvimin başlangıcı Hz. İsa’nın doğumu, Hicri takvimin başlangıcı Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicretidir. Miladi takvim güneş yılına, Hicri takvim ay yılına göre yapılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 26 Aralık 1925’de
9
kabul ettiği Miladi takvim, bugün Avrupa ülkelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Buna göre;
I. Miladi takvim İlk Çağ’da, Hicri takvim Orta Çağ’da yapılmıştır.
yanlıştır?
II. Takvim yapımında, takvimi oluşturan toplumun kültürü de etkilidir.
III. Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlıdan farklı bir takvim kullanma kararı almıştır.
1
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
18. Aşağıdaki zaman ve takvim ile ilgili bilgilerden hangisi
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Güneş yılı Ayın dünya etrafında dönmesi ile oluşur.
B) Miladi ve Hicri takvimler önemli olayları başlangıç alır.
C) Mısır, Sümer, Romalılar takvimlerin gelişmesini sağlamışlardır.
D) Zaman bilimine Kronoloji de denir.
E) Türkler Güneş ve Ay yılı takvimi kullanmışlardır.
ÜNİTE TESTİ
1.
TARİH BİLİMİ
1
Geçmişte yaşanmış bir olay, günümüz koşullarına göre değerlendirilemez. Her olay kendi döneminin koşulları içerisinde gerçekleşmiştir. Bu nedenle tarihî olayların neden
4.
Tarihî olaylar neden-sonuç ilişkisi içerisinde incelenir.
Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir ilişki olduğu savunulamaz?
ve sonuçları ayrı ayrı ele alınır.
A) Paranın bulunması - ticaretin canlanması
ele alan bir araştırmacının aşağıdakilerden hangisini
B) Yazının kullanılması - teknik gelişmenin başlaması
gözardı ettiği savunulabilir?
C) Yerleşik yaşama geçilmesi - üretimin başlaması
D) Rönesansın gerçekleşmesi - Skolastik düşüncenin yı-
Buna göre, tarihî bir olayı günümüz değer yargılarıyla
A) Yer ve zaman
B) Neden-sonuç
C) Objektiflik
D) Yazısız kaynaklar
kılması
E) İnsan ilişkileri
E) Ateşin bulunması - Isınma ve aydınlanmanın sağlanması
5.
2.
I. Kültürel gelişmeler
II. Tabiat olayları
III. Ekonomik ilişkiler
Yukarıdakilerden hangilerinin tarih biliminin konuları
biri değildir?
arasında bulunduğu söylenemez?
A) Yalnız I
Aşağıdakilerden hangisi tarih biliminin özelliklerinden
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Sadece siyasi olayları incelemesi
B) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurması
C) Olayların analizini yapması
D) Olayların yerini belirlemesi
E) Olayların zamanını belirlemesi
6.
Tarih, insan topluluklarının yaşayışlarını, birbirleriyle olan
TARİH 9 10
tarihle,
I. olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkisi,
II. olayların sadece olumlu yönleri,
III. olayların oluş sırası
durumlarından hangilerinin öğrenilebileceğini söylemek mümkün değildir?
ilişkilerini, yer ve zaman göstererek sebep-sonuç ilişkisi
Yazılış şekillerine göre tarih çeşitlerinden olan kronik
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
içerisinde objektif olarak inceleyen bilimdir.
Tarihin yukarıdaki tanımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Konusu insandır.
B) Kişisel yorumlara yer verilmelidir.
C) Neden-sonuç ilişkisine dikkat edilir.
D) Tarih araştırmalarında tarafsız davranılmalıdır.
E) Yaşanılan coğrafi bölge tarihî olaylar üzerinde etkilidir.
ünite
3.
TARİH BİLİMİ 7.
Geçmişte yaşanmış bir olayın evrensel nitelikte ola-
11. Tarihî
bilmesi için;
II. Tarih Öncesi Dönemler’de gerçekleşmesi,
III. tarafsız olması
özelliklerinden hangilerine sahip olması gerekmektedir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre;
I. fermanlar,
II. efsaneler,
III. seyahatnameler
belgelerinden hangilerinin yazılı olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
8.
I. olayların yerinin belirlenmesi,
II. çağların başlangıç ve bitiş zamanlarının belirlenmesi,
III. Tarih Öncesi Dönemlere ait bulguların değerlendirilmesi
çalışmalarının hangilerinde fen bilimlerinden yararlandığı savunulabilir? A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Tarih biliminin;
olayların doğru öğrenilebilmesi için belgelere da-
olmak üzere iki ana grupta toplanmaktadır.
I. tüm toplumları ilgilendirmesi,
ÜNİTE TESTİ
yanması gerekmektedir. Tarihî belgeler yazılı ve yazısız
1
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Tarih Öncesi Dönemlerde kurulan medeniyetlerin sahip oldukları özelliklerin araştırılıp öğrenilmesinde aşağıdaki kaynakların hangisinden yararlanılacağı
12. Tarihin bilimsel nitelik kazanmasında;
I. belgelere dayanması,
II. neden-sonuç ilişkisi kurması,
III. deney ve gözleme dayanması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
söylenemez?
A) Tarım aletleri
B) Günlük kıyafetler
C) Kullanılan silahlar
D) Mimari eserler
11
E) Kullandıkları para birimi
13. Tarihî olayları incelerken deney ve gözlem yapmak mümkün değildir. Tarihî olaylar birbirinin aynısı değildir. Ancak
10. Hikâyeci (Rivayetçi) tarih yazımını bilimsel olarak ka-
geçmişteki olayların benzerleri günümüzde de görülebilir.
bul etmeyen bir araştırmacının;
I. deney ve gözlem yapılamaması,
II. olayların belgelere dayanarak açıklanması,
III. olayların, yaşandığı dönemin koşullarına göre değerlendirilmesi
1
gibi özelliklerden hangilerini tezine dayanarak yapabi-
I. tekrarlanamaması,
II. yardımcı bilimlerden yararlanması,
III. neden-sonuç ilişkisinin gözetilmesi
özelliklerinin hangilerinden kaynaklandığı savunulabilir?
leceği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Bu durumun tarihî olayların;
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
TARİH BİLİMİ
2
Takvim hesaplamalarında başlangıç olarak daha çok her
4.
I. İlk kez Mısırlılar tarafından kullanılmış, Romalılar son
milletin yaşadığı dönemin önemli olayları esas alınmıştır.
Buna göre,
şeklini vermiştir.
üzere yapılmıştır.
I. Mısır’da Nil Nehri’nin taşması,
II. Hristiyanlarda Hz. İsa’nın doğumu,
III. Yahudilerde yaradılış günü
gelişmelerinden hangileri, takvimlere başlangıç olarak
A) Yalnız I
2.
III. Güneş yılı esasına göre yapılmış ve her yıla bir hayvan ismi verilmiştir.
Yukarıda özellikleri verilen takvimlerin Celâli, Miladi ve 12 Hayvanlı Türk Takvimi şeklinde doğru sıralama-
kabul edilmiştir?
II. Sultan Melikşah Dönemi’nde mali işlerde kullanılmak
sı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Celâli
Milâdi
A)
I
III
II
B)
II
I
III
C)
III
II
I
D)
III
I
II
E)
I
II
III
E) I, II ve III
12 Hayvanlı Türk Takvimi
Geçmişte yaşanmış herhangi bir olayı değerlendirirken, olayın gerçekleştiği dönemin koşullarının göz önünde bulundurulmasıyla; I. olayın üzerinden geçen zamanı belirleme,
II. olayı en doğru şekliyle değerlendirme,
III. olayın kahramanlarını ön plana çıkarma
amaçlarından hangilerine ulaşılmak istendiği savunu-
5.
miş olaylardan ders alarak insanlara millî ve ahlaki duygular aşılayabilmek, ahlaki ve millî karakteri geliştirmek için önemli olaylardan ve kişilerin kahramanlıklarından dikkat
labilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
Tarih, yazılış şekillerine göre bölümlere ayrılmıştır. Geç-
çekecek şekilde söz edilir.
C) Yalnız III
Bu tarih çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
TARİH 9
A) Sosyal Tarih
B) Hikâyeci Tarih
C) Öğretici Tarih
D) Bilimsel Tarih
12
3.
D) I ve II
E) I, II ve III
Tarih araştırmalarında, araştırma ve incelemeleri kolay-
E) Siyasi Tarih
laştırabilmek için tarih zamana, mekâna ve konuya göre
6.
sınıflandırılmıştır.
I. eski kitabeler,
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi mekâna göre sı-
II. toplumların dil özellikleri,
III. toplumların kültürel özellikleri
bilgilerinden hangilerine ulaşılabileceği savunulabilir?
A) Yalnız I
nıflandırmaya örnek olarak kabul edilebilir?
A) Anadolu Tarihi
B) Kültür Tarihi
C) Yeni Çağ Tarihi
D) Bilim Tarihi
E) Sanat Tarihi
Tarihe yardımcı bilimlerden etnografya ile;
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
TARİH BİLİMİ 7.
Tarih araştırmalarında objektif davranıldığına;
I. neden-sonuç ilişkisine dikkat edilmesi,
II. bilim insanının kendi görüşünü aktarması,
III. olayın gerçekleştiği mekânda inceleme de bulunulması
durumlarından hangilerinin örnek olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Tarihe yardımcı bilimlerden nümizmatiğin herhangi bir devletle ilgili olarak;
I. mücadele ettikleri devletler,
II. sanat alanında ulaştıkları düzey,
III. devletin ekonomik gücü
durumlarından hangileri hakkında bilgi verdiği savuA) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
11. On İki Hayvanlı Türk Takvimi, modern bilimin zaman hesaplamalarından sadece 2 dakika 1 saniye farklıdır. Bu fark, 720 yılda 1 günlük fark meydana getirmektedir.
Buna göre;
I. Takvim, ilk kez Türkler tarafından bulunmuştur.
II. Türkler, takvim konusunda, Avrupa’dan etkilenmiştir.
III. Türklerde astronomi çalışmaları yapılmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Tarih araştırmalarında yardımcı bilimler, araştırma yapılan konunun aydınlatılmasında tarihe yardımcı olmaktadır. Ta-
nulamaz?
2
rih biliminin en önemli yardımcıları coğrafya ve kronolojidir.
Aşağıdakilerden hangisi bu iki bilimin, tarihin en önemli yardımcıları olma nedenini en iyi açıklayan seçenektir?
9.
Tarihî olayların;
I. gerçekleştiği yerin ve zamanın bilinmesi,
II. meydana geldiği dönemin kültürünü yansıtması,
III. gerçekleşen olaylarda genelleme yapılması
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) İnceleme alanlarının geniş olması
B) İnsanların ilgi alanlarını belirlemeleri
C) Toplumların gelişmişlik düzeyi hakkında ipucu vermeleri
D) Tarihî devirleri incelemeleri
E) Yer ve zaman göstermeleri
E) I, II ve III
13
I. Türk tarihini aydınlatan ilk yazılı belgeler Orhun Abi-
10.
deleri’dir.
13. Tarihî bir yerleşim alanında yapılan kazı çalışmalarında bol miktarda paraya rastlanması aşağıdakilerden
II. Çanakkale Boğazı günümüzden yaklaşık iki milyon yıl
hangisinin göstergesidir?
önce oluşmuştur.
III. Yapılan son araştırmalarda Osmanlılara ait ilk paranın Osman Bey Dönemi’nde basıldığı belirlenmiştir.
1
Yukarıdakilerden hangilerinin tarihe yardımcı bilimlere konu olamayacağı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Merkeziyetçi yönetim anlayışının bulunduğunun
B) Çevre uygarlıklarıyla barış içinde yaşandığının
C) Bölgenin maden bakımından zengin olduğunun
D) Bölgede ticaretin son derece gelişmiş olduğunun
E) Uygarlaşmalarının tarihsel gelişmeye uygun olduğunun
1. Herhangi bir olayın ortaya çıkarılmasında veya ispat edilmesinde takip edilen yola ..................................... denir. 2. Tarihî olaylar ................., .................... ilişkisi içerisinde incelenmelidir. 3. Tarih araştırmalarında, olaylar objektif olarak ele alıp, kesin ..................................... dayandırılmalıdır. 4. Geçmişte yaşamış bütün insan topluluklarının siyasi yaşamından bahseden, kültür ve uygarlıklarını inceleyen tarihe ............................ denir. 5. Tarihî eserleri dil açısından inceleyip yorumlayarak tarihe yardımcı olan bilim dalına ..................................... denir. 6. Mezarlar, höyükler, nakışlar, mozaikler..................................... kaynaktır. 7.
Tarih çağları ..................................... icadıyla başlar.
8. Olaylar arasında benzerlikler vardır. Ancak olaylar ..................................... edilemez. 9. Tarih araştırmalarında ..................................... ve ..................................... yapılamaz. 10. Tarih ....................................., ..................................... ve ..................................... göre sınıflandırılır. 11. İlk tarih yazım çeşidi .................................... ..................................... tir. 12. Zor dönemlerde toplumun kendine güvenini artırma amacıyla yazılan tarih çeşidine ................................, ................................ denir. 13. Zaman içerisinde birikimler sonucu meydana gelen yeni durumlara ..................................... denir. 14. İnsanlar ..................................... ve ..................................... nedenlerden dolayı takvime ihtiyaç duymuştur. 15. Ayların, rakamlarla ifade edildiği takvim ..................................... dir. 16. Romalılar, Mısır’dan aldıkları Güneş takvimini ..................................... olarak düzenlemişlerdir. 17. Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah adına düzenlenen takvime ..................................... denmektedir. 18. Türkiye Cumhuriyeti’nde 1 Ocak 1926’ya kadar resmi olarak kullanılan takvim ..................................... dir. 19. Günümüzde Orta Asya’da soydaşlarımızın bir bölümü tarafından kullanılan takvim ..................................... dir. 20. I. Mahmut döneminde mali işlerde kullanılmak üzere ..................................... yapılmıştır.
Cevaplar 1. Yöntem (metod)
6. Yazısız
11. Hikâyeci Tarih
16. Jülyen Takvimi
2. Sebep-sonuç
7. Yazının
12. Öğretici (Pragmatik Tarih)
17. Celâli Takvim
3. Belgelere
8. Tekrar
13. Tarihî Olgu
18. Hicri Takvim
4. Genel Tarih
9. Deney / gözlem
14. Ekonomik ve sosyal
19. On İki Hayvanlı Türk Takvimi
5. Filoloji
10. Zaman, mekan ve Konuya
15. On İki Hayvanlı Türk Takvimi
20. Rumi Takvim
ünite
14
1.
Tarihin tanımını yapınız.
2.
Tarihin, bilimsel nitelik kazanması için nelere ihtiyaç olduğunu açıklayınız.
3. Tarihe yardımcı bilim dallarından arkeoloji, paleografya, epigrafya ve diplomatik hakkında bilgi veriniz.
4. Tarih biliminin yöntemini açıklayınız.
5. Yazılı ve yazısız kaynaklara örnekler veriniz.
1
15
2.
fasikül
R A L K I L R YGA U K L İ E UV Ş U Ğ O IN D Çağları Ğ I L R A kları arih UYG Uygarlı ağlar, T t, Çin n cesi Ç i n H Ö , n h i a r İr Ta , Mısır, a y m a t o Mezop
1
VE İLK UYGARLIĞIN DOĞUŞU ları
UYGARLIKLAR
Tarih Öncesi Çağlar, Tarih Çağ
1.
Tarih Öncesi Devirlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinde I. de verilenin II.ye neden olduğu söylenemez?
Yerleşik yaşama geçen toplumların de-
I
virleri sırasıyla yaşayacağı gibi bir genellemede bulunulamaz. Etkileşim so-
A)
Ateşin bulunması
B)
Avcılık ve toplayıcılıkla geçinilmesi
Göçebe yaşam tarzının egemen olması
C)
Madenlerin kullanılması
Daha dayanıklı araç gereç yapılması
D)
Yerleşik yaşama geçilmesi
Tarih devirlerinin sırasıyla yaşanması
E)
İhtiyaç fazlası üretimin gerçekleşmesi
Takas usulüyle ticaretin başlaması
nucunda bazı devirler yaşanmayabilir. Örneğin Neolitik Çağı yaşayan bir toplum, Demir Çağı’nı yaşayan bir toplumdan etkilenerek, Bakır ve Tunç Çağı’nı yaşamayabilir.
İnsanlığın Tarih Öncesi Dönemlerdeki en önemli buluşunun ne olduğunu düşünmek gerekir. Bu buluş insanlığın ya-
2.
II Isınma ve aydınlanmanın gerçekleşmesi
Tarih Öncesi Çağları, Tarih Çağlarından ayıran temel ölçüt aşağıdakilerden hangisidir?
şadığı tüm evreyi ikiye ayıracak kadar
A) Kavimler Göçü
önemlidir.
B) Kullanılan malzemenin niteliği
C) Ateşin kontrol altına alınması
D) Yazının bulunması
E) Hz. İsa’nın doğumu
Neolitik Çağ’da insanlar yerleşik yaşama geçerek tarım yapmaya başlamışlardır. Dokumacılık, göçebe toplumlarda daha çok gelişmiştir. Göçebe toplumlar hayvancılıkla uğraşırlar. Kullanılan malzemenin ne olduğu belirtilmediğinden tarımla ilişkisini kuramayız.
TARİH 9 2
3.
Neolitik Çağ’da insanların tarımla uğraştığına;
I. saban kullanmaları,
II. dokumacılık yapmaları,
III. kullandıkları aletleri daha da geliştirmeleri
durumlarından hangilerinin kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
4.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
Tarih Öncesi Dönemin tarihsel gelişime uygun olarak yaşandığı bir
Toprağın en üstünde en son döneme iliş-
bölgede toprağın en üst katmanında aşağıdakilerden hangisine rast-
kin bulguya rastlanması gerekmektedir.
lanacağı savunulabilir?
İnsanlığın Tarih Öncesi’nde yaşadığı son dönemin hangisi olduğu hatırlanmalıdır.
A) Taş ve kemikten yapılmış silahlar
B) Topraktan yapılmış kap kacak
C) Demir silahlar
D) Bakırdan yapılmış süs eşyaları
E) Fosilleşmiş buğday taneleri
ünite
ÖĞRETEN TEST
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
1
Tarih Öncesi Çağlar, Tarih Çağları
4.
KONU TESTİ
Yazılı belgelerin net bilgiler içermesi nedeniyle tarih yazıyla başlar denmiştir. Yazısız belgeleri yorum yaparak incelemek mümkündür. Yorumların doğruluğu da tartışmaya açık bir durumdur.
Mağara duvarlarına yapılan resimler
1.
Tarih Öncesi Dönemlerin devirlere ayrılmasında;
Buna göre;
I. birinci elden kaynaklar yazılı belgelerdir,
II. araştırmalarda yalnızca yazılı belgelere başvurulmalıdır,
III. yazılı belgelerin incelendiği dönem, yazısız belgelerin incelendiği döneme göre daha doğru bilgiler içermek-
I. üretim teknikleri,
II. aletlerin yapıldığı nesneler,
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
III. gelenek ve görenekler
A) Yalnız I
tedir
gibi unsurlardan hangilerinin temel alındığı savunula-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
bilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
Yıldızlı Soru 1
C) Yalnız III
E) I ve III
Tarihî süreçte gerçekleşen iki olay ın birbiri ile ilişkisinin bulunup bulunmadığını araş tıran bir tarihçi; I. olaylarda aynı kişilerin rolü olup olmadığı,
Anadolu’nun Tarih Öncesi Dönemlerini aydınlatan kültür merkezlerinde yapılan bir arkeolojik kazıda;
I. madeni paralar,
II. bakırdan yapılmış süs eşyaları,
II. olayların aynı mekânda gerç ekleşip gerçekleşmediği,
III. ağaçtan yapılmış ziraat aletleri
III. olaylar arasında neden sonuç bağı olup
gibi bulgulardan hangilerine rastlanması mümkün de-
olmadığı durumlarından hangilerine dikk at ederse daha doğru sonuçlar elde eder?
ğildir?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
5.
İlk insanların;
A) Yalnız I
C) Yalnız III
II. Maden Çağı’nda önce bakır, sonra tunç, sonra da de-
III. Bakır Devri’nde, kolay işlenilen madenlerden çeşitli araç gereç yapması etkinliklerinden hangilerinin giderek daha gelişmiş ve daha dayanıklı aletler yaptıklarına kesin kanıt olduğu
2
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Tarih Çağları, bütün toplumları ilgilendiren siyasi, sosyal
rılmasındaki ölçüt yapılan araç gereçlerdir.
mirden araç-gereç yapması,
C) Yalnız III
rak oluşturulmuştur. Tarih Öncesi Devirlerin bölümlere ay-
birarada kullanması,
D) I ve II
ve ekonomik gelişmelerin evrensel sonuçları ölçüt alına-
I. Kalkolitik Çağ’da taştan ve bakırdan yapılan aletleri
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre;
I. Tarihî Çağlar, Tarih Öncesi Çağlara göre daha uzun olmuştur.
II. Tarihî Çağlar evrensel nitelikli olaylardan oluşur.
III. Tarih Öncesi Çağlar toplumdan topluma değişebilir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3
KONU TESTİ
VE İLK UYGARLIĞIN DOĞUŞU ları
1
UYGARLIKLAR
Tarih Öncesi Çağlar, Tarih Çağ
6.
I. Tarımsal üretim
9.
II. Kentsel yaşam
I. Maden Devri’ne geçilmesi,
III. Hukuk metinleri
II. avcılık ve toplayıcılığın tamamen yok olması,
Yukarıdakilerden hangilerinin Tarih Öncesi ve Tarih
III. ateşin kullanılması
gelişmelerinden hangilerine kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
Çağlarının ortak özelliklerinden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bakırın işlenmesinin;
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
10. Yontma Taş Çağı’nda insanlar mağaralara sığınmış, avcılık ve toplayıcılıkla yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Hayvan kemikleri ve taşlardan ilkel silahlar yapmışlardır. Mağara duvarlarına avladıkları hayvanların resimlerini çizmişlerdir.
7.
Tarih Öncesi dönemde yaşayan insanların;
I. tarımla uğraşması,
II. hayvanları evcilleştirmesi,
III. avcılık ve toplayıcılıkla geçinmesi
gibi özelliklerinden hangileri yerleşik yaşama geçtikA) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Göçebe yaşam egemendir.
II. Sanatsal çalışmalar başlamıştır.
III. Araç ve gereç yapımı vardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
lerinin göstergesi olarak kabul edilebilir?
Buna göre;
11. Aşağıdaki
TARİH 9 4
C) Yalnız III
E) I, II ve III
gelişmelerden hangisinin Yontma Taş
Devri’ne ait olduğu savunulamaz?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Geçimin avcılık ve toplayıcılıkla sağlanması
B) Mağara duvarlarına resimler çizilmesi
C) Göçebe yaşamın sürdürülmesi
D) Bazı hayvanların evcilleştirilmesi
E) Ateşin bulunması
12. Tarihî devirler içerisinde İlk Çağ, en uzun süren devir olmuştur. Günümüze yakınlaştıkça devirler arasındaki geçiş Cilali Taş Çağı’nda hayvanlar evcilleştirilmiş, topraktan eşya yapılmış ve tarımla uğraşılmıştır.
Bu durumun;
sürecinin kısaldığı görülür.
Tarihî devirler arasındaki geçiş sürecinin günümüze yaklaştıkça kısalmasında;
I. insanların üretici olduğu,
I. toplumsal etkileşimin yoğunlaşması,
II. yerleşik yaşama geçildiği,
II. ticari faaliyetlerin başlaması,
III. şehir devletlerinin kurulduğu
III. bilim ve teknik gelişmelerin artması
durumlarından hangilerine kanıt olduğu savunulamaz?
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
ünite
8.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Tarih Öncesi Çağlar, Tarih Çağları
I. Paralar
II. Süs eşyaları
III. Kayalar üzerine çizilmiş resim ve figürler
Yukarıdakilerden hangilerinin Tarih Öncesi Dönemle-
sında;
I. alfabenin doğuşuna zemin hazırlanması,
II. çeşitli bölgelerde farklı zaman dilimlerinde ortaya çıkması,
re ait buluntulardan olduğu savunulamaz? A) Yalnız I
KONU TESTİ
16. Tarihin başlangıcı olarak yazının icadının esas alınma-
13.
1
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. bilginin yazı sayesinde gelecek zamanlara ulaştırılması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
14. Aşağıdakilerden hangisi Cilalı Taş Çağı’na ait özelliklerden biri değildir?
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Geniş halk kitlelerini ve devletleri etkileyerek, evrensel sonuçlara yol açan olaylar, Tarihî Çağlarda başlangıç olarak alınmıştır.
A) Yerleşik yaşama geçilmesi
B) Mülkiyet kavramının doğması
C) Tarımsal üretimin başlaması
I. yazının icadı,
D) Takas şeklinde ticaretin başlaması
II. yerleşik yaşama geçilmesi,
E) İlk sitelerin kurulması
III. madenlerin kullanılmaya başlanması
gelişmelerinden hangilerinin Tarihî Çağlara başlangıç
Buna göre;
olabilecek boyutta etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
15. Neolitik
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5
Çağ’da insanlar hayvanları evcilleştirip toprağı
ekip biçmeye başlamış, tarımsal faaliyetlerin sonucunda da yerleşik yaşama geçmişlerdir. Topraktan araç ve gereçler bitki liflerinden ilk dokumaları da bu dönemde yapılma-
2
ya başlanmıştır.
18.
I. Göçebe toplumların yerleşik yaşama geçmesi
Buna göre;
II. Taş devrini yaşayan bir toplumun aynı anda bakır, tunç
I. İnsanların yaşam biçimi değişmiştir.
II. Toplumsal kurallar ortaya çıkmıştır.
III. Madenler kullanılmaya başlanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ve demirden eşya yapması
III. Yaşanılan bölgenin maden bakımından zengin olması
Yukarıdakilerden hangilerinin Taş Devri’ni yaşayan bir toplumun, Demir Devri’ni yaşayanlardan etkilendiğine kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
2
VE İLK UYGARLIKLAR UYGARLIĞIN DOĞUŞU , Çin Uygarlıkları Mezopotamya, Mısır, İran, Hint
1. Siyasi yetkilerle dini yetkilerin birarada kullanıldığı yönetimlere teokratik yönetim denmektedir.
Mısır’da tanrı-kral anlayışının bulunması hukuk kurallarının gelişimini olumsuz yönde etkilemiştir.
Buna göre Mısır’da;
I. Teokratik yönetim anlayışı vardır.
II. Özel mülkiyet gelişmiştir.
III. Demokratik yönetim anlayışı bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
E) II ve III
İran’da kurulan Persler MÖ VI. yüzyılda Anadolu’yu egemenlikleri altında tutmuşlardır. Siyasi yönden Anadolu’ya egemen olan Pers-
Uygarlık bakımından gelişmiş toplumlar, kendilerinden daha geri durumda olan
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
lerin, kültürel bakımdan Anadolu’yu etkileyememesinde;
I. sömürgeci bir yaklaşımın bulunması,
garlık, daha çok gelişmişse, etkilenmez,
II. egemenliklerini sadece askeri güce dayandırmaları,
etkiler.
III. Anadolu’da, Pers kültüründen daha gelişmiş bir uygarlığın bulunması
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
uygarlıkları etkiler. Eğer karşılaşılan uy-
Türkler, göçebe olarak yaşadıklarından
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
mücadelecilik yönleri oldukça gelişmiştir. Bu nedenle savaşçılık özellikleri öne çıkmaktadır.
TARİH 9
3.
İlk Çağ’da Türk-Çin uygarlıkları arasındaki etkileşimde Türklerin, Çinlileri daha çok hangi alanda etkilediği savunulabilir?
A) Kültürel alanda
B) Hukuk alanında
C) Din ve inanışta
D) Tarım alanında
E) Askerî alanda
6
4.
İlk Çağ’da Anadolu’nun güneydoğusundan başlayarak, Basra Körfezi’ne kadar uzanan, Fırat ve Dicle ırmakları arasında kalan bölgeye Mezopo-
Zengin ülkeler, zenginliklerinden dolayı maruz kalmıştır. Siyasal birliğin kurula-
tamya denmektedir. Bu coğrafya çok verimli topraklara sahiptir.
Mezopotamya’nın verimli topraklara sahip olmasının yol açtığı olumsuzluklar arasında;
maması yönetim anlayışı ile ilgilidir.
I. çok sık saldırıya uğraması,
II. siyasal birliğin kurulamaması,
III. farklı uygarlıkların kurulması
durumlarından hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
ünite
dikkat çekici olmuş ve sık sık saldırılara
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint, Çin Uygarlıkları
5.
İlk Çağ’da Sümerlerde zigguratlarda toplanan üretim fazlası ürünlerin ihracıyla başlayan ticari etkinlik, sonraları ihraç ve ithal edilen malların karışmasını önleme amacıyla bazı işaret ve sembollerin kullanılmasına ortam hazırlamış ve giderek yazının bulunmasını sağlamıştır. Yani yazı ihtiyaç sonucu bulunmuştur. Buna göre;
2
ÖĞRETEN TEST
İnsanlar birçok buluşu ihtiyaç sonucunda gerçekleştirmiştir. Verilen öncüllerden hangilerinin bir ihtiyaç sonucu bulunduğu düşünülmelidir.
I. Lidyalıların parayı bulması,
II. Mısırlıların Güneş takvimini bulması,
III. İskender’in Asya Seferi
gelişmelerinden hangilerinin yukarıdaki olayla benzerlik gösterdiği savunulamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
6.
İlk Çağ Hint toplumunda bulunan Kast sisteminde meslekler babadan oğula geçerdi. Bu sisteme göre Hint halkı bir takım mesleki zümrelere ayrılmıştır ve sistem ulusal birliği engellemektedir. Buna göre;
I. Hint toplumunda sosyal tabakalar mevcuttur.
II. Kast sistemi, Hintlilik bilincine engeldir.
III. Kastlar arasında geçiş bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Kast sisteminde, sosyal tabakalar arasında geçiş, ya da evlilik mümkün değildir. Bir kastta doğan insan, aynı kasttan biriyle evlenir ve o kastta yaşamını noktalardı.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
7.
I. İran’da kurulmuşlardır
II. Felsefede gelişmişlerdir
Sokrates, Aristo, Platon gibi ünlü Fel-
III. Tarihte ilk kez posta örgütünü kurmuşlardır
sefecilerin hangi uygarlıkta yetiştiği göz
Yukarıdakilerden hangileri Pers uygarlığına ait değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
önünde bulundurulmalıdır.
C) Yalnız III
E) I ve II
7
2
İlk Çağlarda Mezopotamya uygarlıkları
KONU TESTİ
1.
VE İLK UYGARLIKLAR UYGARLIĞIN DOĞUŞU , Çin Uygarlıkları
2
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint
Hindistan’ın verimli topraklara sahip olması, iklim ve coğ-
4.
Mimarilerinde üstüste bindirilmiş çatılar kullanan,
rafi koşulların elverişliliği birçok kavmin ilgisini çekmiş ve
ipek dokumacılığı ve porselen yapımında gelişen İlk
Hindistan’a birçok kavim akınlar düzenlemiştir.
Çağ uygarlığı aşağıdakilerden hangisidir?
Bu durumun Hindistan’da;
I. siyasal tabakalaşmanın yok olması,
II. ortak kültürel değerlerin gelişmesi,
III. farklı kültürlerin birarada yaşaması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
A) Mısır
B) Sümer
D) Hint
C) İran
E) Çin
nulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Aşağıdakilerden hangisi Mısır uygarlığının özelliklerinden biri değildir?
A) Nil nehri çevresinde kurulmuş ve gelişmiştir.
İlk Çağ’ın en gelişmiş medeniyetlerinden biri Mısır me-
B) Anıt mezar mimarisinde gelişmişlerdir.
deniyetidir. Ancak aynı gelişmişlik hukuk sisteminde
C) Tarih Çağları’nı başlatmışlardır.
D) Tıp, mimari ve eczacılıkta gelişmişlerdir.
E) Tarihin ilk yazılı antlaşmasını imzalamışlardır.
6.
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ’ın en gelişmiş mede-
görülmemektedir. Mısır’da hukukun Anadolu ya da Mezopotamya’daki kadar gelişememesinde aşağıdakilerden hangisinin temel neden olduğu savunulabilir?
A) Kültürel etkileşimin az olması
B) Bilimsel çalışmaların yetersiz olması
C) Yazılı döneme geç geçilmesi
D) Kişiye bağlı hukuk sisteminin bulunması
E) Ekonomilerinin yeterince kalkınamaması
Mezopotamya’da en çok gelişen uygarlık Sümer uygarlığıdır. Sümerler, gök cisimlerinin hareketleri ile insan yaşayışı arasında ilişki kurmuşlardır. Öte yandan yıldızları kümelere ayırmışlar ve bunların herbirini bitki veya hayvana benzetmişlerdir.
A) İnançlarının çok tanrılı olması
B) Yapılarında tuğla ve kerpiç kullanmaları
C) Yönetimlerin teokratik nitelikli olması
D) Askeri yapılarının güçlü olmaması
E) Etnik yapılarının çeşitlilik göstermesi
Buna göre Sümerlerle ilgili;
I. Din adamları toplumda etkilidir.
II. Farklı kültürlerden etkilenmişlerdir.
III. Astrolojiyle uğraşmışlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Mısır piramitleri
ünite
3.
günümüze ulaşan sanat eserlerinin az olmasında etkili olmuştur?
TARİH 9 8
niyetlerinden biri olan Mezopotamya medeniyetinden
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint, Çin Uygarlıkları
7.
2
Anadolu’yu işgal eden Perslerin, Anadolu’yu eyaletle-
11. İlk Çağ’da Mısır uygarlığında ahiret inancı bulunmaktaydı.
re ayırıp, başlarına valiler atamaları ve posta teşkilatı-
Ölümden sonraki yaşamın koşulu cesedin bozulmaması
nı kurmalarının aşağıdaki hangi amaca yönelik olduğu
olduğu için mumyacılık gelişmiş, ayrıca Firavunlar için pi-
savunulabilir?
ramit denilen anıt mezarlar yapılmıştır.
A) Anadolu’da Tarihî Çağları başlatma
B) Kültürel etkileşimi hızlandırma
I. İnançları, bilimsel çalışmaları yönlendirmiştir.
C) Yönetime teokratik özellik kazandırma
II. Tıp ve eczacılıkta gelişmişlerdir.
D) Anadolu’yu ticaret merkezi yapma
III. Mimaride çevre uygarlıklardan etkilenmişlerdir.
E) Merkezi otoriteyi güçlendirme
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
8.
KONU TESTİ
Aşağıdakilerden hangisi Sümer uygarlığı ile ilgili bir
Buna göre İlk Çağ Mısır medeniyeti için;
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
durum değildir?
A) Orta Asya kökenli olmaları
B) İlk kanunları yapmaları
C) İnançlarının çok tanrılı olması
D) Ay yılı esasına dayalı ilk takvimi yapmaları
E) Hiyeroglif yazıyı bulmaları
Yıldızlı Soru 2 İlk Çağ’da Mezopotamya’nın;
9.
Mısır’da Tanrı-Kral kabul edilen Firavunların yetkileri sı-
I. coğrafi
nırsızdı. Firavunlar, insanların, toprakların ve tüm Mısır’ın
II. dinî
yegane sahibi idi.
III. sosyal
Bu durumun;
durumlarından hangileri, bölgenin daha çok dış etkilere ve tehditlere maruz kalm asına ortam hazırlamıştır?
I. demokratik devlet,
II. mutlak monarşi,
III. oligarşik devlet
anlayışlarından hangilerini temellendirdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
E) I, II ve III
9
10. Mısır mimarisinin dinî karakter taşıdığına en güzel örnek piramitler ve tapınaklardır. Keops, Kefren ve Mikerinos piramitleri ile Karnak ve Luksor tapınakları önemli sanat
12. Çin ve Hint uygarlıkları, Asya uygarlıkları içerisinde oldukça önemli bir yere sahiptir.
eserleridir.
2
Bu durumun ortaya çıkmasında;
Çin ve Hint uygarlıklarının;
I. devlet teşkilatlarının güçlü olması,
II. siyasî birliğin bulunması,
II. İpek ve Baharat yollarının merkezi oluşları,
III. hukukun kişiye bağlı olması
III. hukuk alanında örnek olmaları
olgularından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
özelliklerinden hangilerinin bu uygarlıkların önemini
I. inanç sistemi,
yansıttığı savunulabilir?
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
VE İLK UYGARLIKLAR UYGARLIĞIN DOĞUŞU , Çin Uygarlıkları
2
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint
13. İlk Çağ’ın en özgün uygarlıklarından biri olan Mısır uygarlığının şekillenmesinde;
I. dinî inanç,
II. etnik özellik,
III. ekonomik uğraş
durumlardan hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
Pers Uygarlığı
nulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
16. İlk Çağ Mısır toplumunda;
I. Tanrı-kral anlayışının bulunması,
II. rahiplerin nüfuzunun güçlü olması,
III. Tanrıya hesap vermek üzere hiyerogliflerin yazılması
gelişmelerinden hangilerinin dinin toplumsal yaşantıyı ve yönetim anlayışını etkilediğine kanıt olduğu sa-
14. Bir ülkede siyasi birliğin kurulmasını,
I. sosyal tabakalaşmanın olması,
II. etnik çeşitlilik,
III. sık sık istilaların yaşanması
gelişmelerinden hangilerinin olumsuz yönde etkileye-
vunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ana unsurunu yaya birlikleri oluşturuyordu. Askerler kendilerine verilen toprakların geliri ile geçiniyordu.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
17. İlk Çağ’da Mısır’da daimi ordular bulunmaktaydı. Ordu’nun
bileceği söylenebilir?
A) Yalnız I
Aşağıdakilerden hangisinin bu uygulamanın amaçlarından biri olduğu savunulamaz?
TARİH 9 10
15. Budizm
inancı Hint kaynaklı olmasına rağmen, Hindis-
A) Üretimde süreklilik
B) Askerî masrafları karşılama
C) Sınırların güvenliğini sağlama
D) Ordu-millet anlayışını geliştirme
E) Devletin gelirlerini artırma
tan’da yayılma imkanı bulamamış, daha çok Çin, Japonya ve Tibet’te yayılmıştır. Budizm’in Hindistan’da yayılmamasında;
I. eşitlik ilkesini benimsemesi,
II. ibadet biçimi,
III. ahlak anlayışı
18. İran’da Zerdüşt, Çin’de Konfiçyüs ve Lao-tse düşüncesinin zamanla bir dini inanış hale gelmesine bakarak;
I. Felsefi görüşler dine dönüştürülmüştür.
II. Ahiret inancı bulunmamaktadır.
özelliklerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabi-
III. Semavi inançlar yaygındır.
lir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
3
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint, Çin Uygarlıkları
4.
KONU TESTİ
İlk Çağ’da Mısır’da ülkeyi Firavun denilen tanrı krallar yönetmiştir. Firavunlar hem yasa yapıcı, hem de ülkeyi ve orduyu yöneten en yetkili kişiydi.
Firavunların bu şekilde;
I. yönetime tek başına egemen olma,
II. demokratik bir ortam oluşturma,
III. ülkeyi istilalara karşı koruma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenemez?
Çin Seddi
1.
Hint medeniyetinin en önemli özelliği aşağıdakilerden
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
hangisidir?
A) Kolonicilik yapmaları
B) Kast sisteminin bulunması
C) Budizm inancını benimsemeleri
D) Tarımda gelişmeleri
E) Mimaride gelişmeleri
2.
İlk Çağ’da kolonicilikte en çok gelişen uygarlıklardan
Yıldızlı Soru 3 İlk Çağ’da İran’da görülen; I. yeni ülkeler ele geçirilmesi, II. Kral Yolu’nun onarılması,
biri Fenikelilerdir. Akdeniz’in birçok bölgesinde kolo-
III. satraplık denilen eyaletlerin oluşturu
niler kuran Fenikelilerin, kolonilerini uzun süre koru-
gelişmelerinden hangilerinin doğ rudan yönetim işlerini kolaylaştırdığı savunulabilir ?
lması
yamamasında;
I. merkeze uzak olma,
A) Yalnız I
II. vatan olarak görmeme,
III. deniz ticaretinde gelişememe
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu söy-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
11
lenebilir?
A) Yalnız I
3.
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Fenikeliler deniz ticaretinde gelişmiştir.
Fenikelilerin günümüz uygarlığına;
I. alfabe,
II. Güneş takvimi,
III. demokratik yönetim
alanlarından hangilerinde katkı sağladığı savunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
Mısır ve Fenike uygarlıklarının kurucuları aynı etnik kökene mensuptur. Ancak Mısırlılar tarımda ileri giderken,
5.
C) Yalnız III
İki medeniyet arasındaki bu farklılığı;
I. siyasi yapı,
II. kültürel farklılık,
III. coğrafi koşullar
durumlarından hangileriyle açıklamak mümkündür?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
VE İLK UYGARLIKLAR UYGARLIĞIN DOĞUŞU , Çin Uygarlıkları
3
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint
10. Mezopotamya’nın göç yolları üzerinde bulunmasının;
Mezopotamya medeniyetinin;
I. mimaride kalıcı eser bırakamamaları,
I. farklı uygarlıkların bölgeye egemen olması,
II. sık sık istilaya uğramaları,
II. özgün bir kültür meydana getirilmesi,
III. bilim ve sanatta gelişememeleri
III. toplumsal ilişkilerin yasalarla düzenlenmesi
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabilir?
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söyle-
A) Yalnız I
7.
B) Yalnız II
D) I ve II
nebilir?
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk büyük uygarlıkların Mezopotamya ve Mısır’da görülmesinde;
I. dinsel anlayışın uygarlaşmaya olumlu katkısı,
II. ticari etkinliğin uygarlığı geliştirecek düzeye ulaşması,
III. Mısır ve Mezopotamya’nın yerleşikliğe ve yaşam koşullarına uygunluğu
olgularından hangilerinin etkisi bulunmaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
I. Bilinen ilk posta teşkilatını kurmuşlardır
II. Şehir devletleri şeklinde örgütlenmişlerdir
III. Ülkeyi satraplıklara ayırmışlardır
Yukarıdakilerden hangileri Perslerin özelliklerinden biri değildir? A) Yalnız I
TARİH 9 9.
A) Asurlular, Anadolu’da tarihî devirleri başlattı
B) Sümerler, hukuk devletinin kurulmasına öncülük etti
C) Akatlar, ilk imparatorluğu kurdu
D) Babiller, ilk anayasayı yaptı
E) Elâmlar, ilk meşruti yönetimi kurdu
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk Çağ uygarlıklarında ilk tek tanrılı inanç İbranilerde görülür. İbraniler, devletlerine dini bir nitelik kazandımışlardır. Musevilik inancının sadece kendilerine gönderildiğine inandıkları için, bu inancın başka uluslar arasında yayılmasına izin vermemişlerdir.
12. Mezopotamya
sır’da kâtipliğin babadan oğula geçen üstün bir mes-
Bu durumun;
I. Museviliğin milli bir din hüviyetine bürünmesi,
II. İbranilerin ulusal kimliklerini yitirmeleri,
III. Musevilik inancının yaygınlaşması
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulamaz?
A) Yalnız I
uygarlıklarından Sümerler’de ve Mı-
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
lek olarak kabul edilmesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Ortak kültürel değerlerin bulunmaması
B) Hukukun kişilere bağlı kalması
C) Dışarıya sürekli göç verilmesi
D) Okuma-yazma bilen insan sayısının yetersizliği
E) Özgür düşünce ortamının bulunması
ünite
12
B) Yalnız II
D) I ve II
ilgili değildir?
E) I, II ve III
8.
11. Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamya uygarlıkları ile
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint, Çin Uygarlıkları
13. Mezopotamya uygarlıklarından Sümerlerde dini inanı-
3
KONU TESTİ
16. Fenikeliler deniz ticareti yaparak Güney Avrupa ile Kuzey
şın ekonomik yaşamı da etkilediğine,
Afrika sahillerinde etkili olmuştur.
I. ürünlerin tapınaklarda toplanması,
II. tapınakların rasathane olarak da kullanılması,
I. gemi yapım sanatını geliştirmeleri,
III. tarımın yanısıra hayvancılığın yapılması
II. yeni ülkeler keşfetmeleri,
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
III. Doğu-Batı uygarlıklarını birbirine tanıtmaları
A) Yalnız I
katkılarından hangilerini sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Fenikelilerin deniz ticareti ile dünya medeniyetine;
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
17. Hindistan, yeraltı ve yerüstü zenginliklerine sahip bir bölge olduğu için çok sık istilaya uğramıştır.
14.
I. Çivi yazısının kullanılması
II. İlk yazılı yasaların yapılması
I. ekonomik faaliyetlerin canlanması,
III. İlk alfabenin kullanılması
II. farklı kültürlerin birbirini tanıması,
Yukarıdakilerden hangilerinin ilk kez Mezopotamya’da
III. toplumsal eşitliğin sağlanması
gerçekleştiği savunulabilir?
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
nulamaz?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun;
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13
18. Mısır’da, Firavunlar başlangıçta tanrının temsilcisi olarak 15. Eski Mısır yapı sanatının temel gereci taş olmasına karşı-
2
nitelendirilirken, daha sonra tanrılaştırılmışlardır.
lık, Mezopotamya’da temel gereç tuğladır.
Firavunların kendilerini tanrılaştırmakla;
Bu farklılık aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
I. halkın yönetime daha çok bağlanması,
A) Sanatta estetik ölçüler gibi gereçlerindeki çeşitliliğin
II. bilim ve sanatın gelişmesi,
B) Doğal çevre koşullarının sanatsal yapıyı etkilediğinin
III. sınıflararası mücadelenin sona erdirilmesi
C) Mısırlıların yapı sanatında daha çok geliştiklerinin
hedeflerinden hangilerine ulaşmak istediği savunula-
D) Mezopotamyalıların taş yontma tekniğini bilmediklerinin
E) Mısırlıların tuğla yapma konusunda gelişemediklerinin
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
1.
VE İLK UYGARLIKLAR UYGARLIĞIN DOĞUŞU , Çin Uygarlıkları
4
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint
Fenikelilerce 22 harften oluşturulan alfabe, İyonlar ve Yunanlılardan sonra Roma’ya geçmiş ve son şeklini Roma’da alarak bugünkü Latin alfabesi meydana gelmiştir.
Bu bilgilere bakılarak;
I. Dünya medeniyetinin oluşumuna farklı milletlerin kat-
4.
I. Kral Hattuşili Vasiyetnamesi
II. Kral Telepinuş Fermanı
III. İvriz Kaya Kabartması
Hititlere ait yukarıdaki kalıntılardan hangileri, Hititlerin yazıyı kullandıklarına kanıttır?
kısı olmuştur.
II. Kültürel etkileşim sayesinde bilim gelişme göstermek-
III. Romalılar İlk Çağ’ın en gelişmiş toplumudur.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
I. Eyaletleri başkent Hattuşaş’tan tayin edilen valilerce
II. Mısır ile savaş yapmaları,
III. Tavananna denilen kraliçenin yönetimde etkili olması
özelliklerinden hangileri, Hitit devlet otoritesini ve merkeziyetçiliğini korumaya yöneliktir? A) Yalnız I
TARİH 9
E) I, II ve III
Tarih Öncesi Devirler’de bulunan ateşin, İlk Çağ’da kurulan medeniyetlerce kullanıldığı;
yönetmeleri,
D) II ve III
C) I ve II
E) II ve III
Hititlerin;
B) Yalnız III
C) I ve II
5. 2.
A) Yalnız I
tedir.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
I. seramik vazolar,
II. kral mezarları,
III. ok uçları
bulgularından hangileri ile kanıtlanabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) II ve III
14
3.
Hititlerin sahiplendikleri “Gök Tanrısı Telepinuş ile İlluyanka adı verilen ejderin mücadelesi” mitolojisi Hatti Kavmi kökenli ve yine Hititlerin sahiplendiği “Göğün Krallığı Efsanesi” Hurri Medeniyeti’ne ait bir mitolojidir.
etkileşim içinde bulunmuşlardır.” diyen bir tarihçi, bu ifa-
Bu durum;
desine aşağıdakilerden hangisini kanıt gösterebilir?
I. Hititler farklı kültürlerden etkilenmiştir.
II. Hititlerin özgün bir medeniyet oluşturmuşlardır.
III. Hititlerde bilimsel çalışmalar yapılmaktadır.
yargılarından hangilerine kanıt sayılabilir?
A) Yalnız I
“Urartular ve Hititler alfabeleri değişik olan medeniyetlerle
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Urartular ile Hititlerin aynı coğrafyada yaşadıkları
B) Her iki devletinde aynı devletlerle savaştıkları
C) Hititlerin, Urartuların soyundan geldikleri
D) Her iki devletin de farklı alfabeleri bulunan toplumlarla etkileşim içinde oldukları
C) Yalnız III
E) II ve III
E) Urartuların Hititlerden daha sonra kurulduğu
ünite
6.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Mezopotamya, Mısır, İran, Hint, Çin Uygarlıkları
7.
Anadolu’da Tarihî Çağlar MÖ 2000’de başlamıştır.
Buna sebep olarak aşağıdakilerden hangisi gerekçe
4
KONU TESTİ
10. Hitit Devleti kral tarafından yönetilir ve yönetim işlerinde kraliçe ve Pankuş Meclisi’nin de etkinliği vardı.
gösterilebilir?
A) Mısır ile Anadolu medeniyetleri arasındaki görünen
I. meşruti monarşi,
II. mutlakiyet,
III. oligarşi,
yönetim biçimlerinden hangilerini benimsediğini gös-
sürekli savaşlar
B) Anadolu’nun yazıyı daha geç kullanması
C) Mısır’ın Kadeş Savaşı’nda Hititlere yenilmesi
D) Mezopotamya’nın içinde kapalı bir kültür oluşturulması
E) Mezopotamya’da ve Mısır’da merkezi otoritenin güçlü olması
Bu durum Hitit Devleti’nin,
terir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Yıldızlı Soru 4 8.
İlk Çağ’da görülen,
Lidya Devleti’nin kırsal kesimlerinde yaşayan ahali, büyük
● Ölülerin mumyalanması
toprak sahiplerinin çifliklerinde “serf” olarak çalışmaktaydı.
● Ölülerin eşyaları ile gömülme si
Bu durum Lidya Devleti’nin daha çok hangi yönünü
aşağıdakilerden hangisinin bir
ortaya koymaktadır?
A) Milliyetçi
B) Feodalist
D) Sömürgeci
göstergesidir? A) Toplumsal tabakalaşmanın oldu ğunun B) Şehir devletlerinin ortaya çıktı ğının
C) Savaşçı
E) Çok uluslu
C) Kültürler arası etkileşim yaşa ndığ
ının
D) Ahiret inancının varlığının E) Çok tanrılı dinlere inanıldığının
15
9.
Hindistan’da oluşan Kast sisteminde sınıflar arası geçiş
11. Hititler’de her türlü siyasi ve askeri gelişmeler kaydedilirken başarılar kadar başarısızlıklar da yazılmıştır.
imkansızdı. Sınıflar babadan oğula geçerdi.
Bu durumun en önemli sonucu aşağıdakilerden han-
mıştır?
gisidir?
2
Bu durum, aşağıdakilerden hangisine ortam hazırla-
A) Hindistan’da sınıflar arası mücadelenin yaşanması
A) Millî özelliğin kaybolmasına
B) Güçlü bir toplumsal dayanışmanın gerçekleşememesi
B) Sınırların genişlemesine
C) Bölgede büyük imparatorlukların kurulamaması
C) Monarşik idarenin güçlenmesine
D) Farklı ulusal kültürlerin meydana gelmesi
D) Objektif tarih anlayışının gelişmesine
E) Veda Dini’nin yayılışının hızlanması
E) Bilimsel gelişmelerin hızlanmasına
3.
fasikül
R A L K I L R YGA U K L İ E UV Ş U Ğ O IN D Ğ I L R A UYG rlıkları u Uyga Anadol rlıkları a g y U Ege arlığı g y U n e e Hel Roma v
ÖĞRETEN TEST
1
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Anadolu Uygarlıkları
Pankuş Meclisi ve Anallar, uygarlıklarından Hititlere, Kibele ve Tapates, Friglere aittir. Yaradılış Destanı Sümerlere aittir.
İlk Çağlarda Anadolu
1.
İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan uygarlıklarla ilişkisi olmayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir? A) Pankuş Meclisi
2. Anal denilen yıllıklar, meşruti yönetim ve madeni paranın öncelikli özellikleri düşünülmelidir.
TARİH 9 2
Hitit yasalarında çoğunlukla para cezası vardır. Ölüm cezası, yalnızca devletin otoritesini tanımayanlara uygulanmıştır.
B) Anallar
D) Yaradılış Destanı
C) Kibele
E) Tapates
Anadolu uygarlıklarından;
I. Hititlerde meşruti yönetimin uygulanması,
II. Lidyalıların madeni parayı kullanması,
III. Hititlerde anal denilen yıllıkların oluşturulması
gelişmelerinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) İlk örnekler olmaları
B) Ekonomiyle ilişkili olmaları
C) Yönetim biçimlerinde yenilikler içermeleri
D) Benzer örneklere günümüzde de rastlanması
E) İnanç sistemleriyle ilgili olmaları
3.
Anadolu uygarlıklarından Hititlerin hukuk sisteminin;
I. Sümer yasalarından etkilenmeleri,
II. özel mülkiyetin kanunla güvence altına alınması,
III. kısasa kısas hükmünün uygulanması
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 4.
UYGARLIKLAR Anadolu Uygarlıkları
1
ÖĞRETEN TEST
İlk Çağ’da Doğu Anadolu’da Tuşpa (Van) merkezli olarak kurulan Urartulardan günümüze kadar gelen eserler arasında su kanalları, madeni eşyalar, kale kalıntıları ve süs eşyalarına rastlanmıştır.
hangi özelliklere sahip olduğu bulunabi-
Buna göre Urartularla ilgili;
lir.
I. Kalıcı eserler bırakmışlardır.
II. İleri bir uygarlıktan etkilenmişlerdir.
III. Maden işlemeciliğinde gelişmişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Hitit kralları başrahip, başkomutan ve başyargıçlık görevlerini birlikte yürütmüşlerdir.
Krallar, başrahip sıfatıyla dini yetkileri de
Bu bilgilere bakılarak Hititlerle ilgili,
kullanabiliyorsa, yönetim teokratiktir. Kral-
I. Laik yönetim anlayışı bulunmamaktadır.
II. Krallar, birden çok alanda yetki sahibidir.
III. Merkezi otorite zayıftır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
ların kullandıkları yetkilere dikkat edilmelidir.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
6.
Anadolu uygarlıklarından Lidyalılar, parayı bulan ve kullanan ilk topluluktur.
Lidyalıların parayı bulmalarının ve kullanmalarının en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Paranın icadından önce ticaret mübadele şeklinde yapılmaktaydı ve bu durum ticari yaşamı zorlaştırmaktaydı. Lidyalılar,
A) Sanatsal çalışmaların gelişmesi
ticari yaşamın kolaylaşması ve hızlanma-
B) Pozitif bilimlerde ilerlemeleri
sı amacıyla arayışa girmiş ve bir değer
C) Doğu-batı ticaretini geliştirmeleri
yaşam hem hızlanmış, hem de rahatla-
D) Özgür düşünce ortamının bulunması
E) Ege Bölgesi’nde kurulmuş olmaları
7.
Orta Anadolu’da kurulan Frigler, tarım, ticaret ve dokumacılığa önem ver-
2
Verilen bilgiden yola çıkılarak Urartuların
olarak parayı icat etmiştir. Böylece ticari mıştır.
mişlerdir. Tarımı koruyup, geliştirebilmek için yasalar çıkarmışlar ve tapa-
Verilen bilgilerden yola çıkılarak Friglerin
tes denilen keçi kılı dokumacılığı ile ün kazanmışlardır.
hangi özelliklere sahip olduğunu bulmak mümkündür.
Buna göre Friglerle ilgili;
I. Hukuk sistemlerinde tarımı korumaya yönelik hükümler bulunmaktadır.
II. Kuruldukları bölgenin avantajlarından yararlanmaya çalışmışlardır.
III. Küçük baş hayvancılıkla uğraşmışlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
3
KONU TESTİ
1.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
1
UYGARLIKLAR
Anadolu Uygarlıkları
Anadolu uygarlıklarından Lidyalılar ilk kez parayı bulmuş-
4.
deş Antlaşması’nın tarihteki önemini en iyi açıklayan
lardır.
MÖ 1280’de Hititlerle, Mısırlılar arasında yapılan Kaseçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdakilerden hangisi Lidyalıların ilk kez parayı bulmalarının ve kullanmalarının en önemli sebebidir?
A) Suriye’nin kuzeyini ele geçirmek için yapılması
A) Ekonomilerinin tarıma dayalı olması
B) Tarihin bilinen ilk yazılı antlaşması olması
B) Verimli topraklar üzerinde kurulmaları
C) Sömürgecilik amacıyla yapılan bir savaştan sonra im-
C) Pozitif bilimlerde gelişmeleri
D) Sanatsal çalışmaları desteklemeleri
E) Kral Yolu ticaretine egemen olmaları
2.
Anadolu uygarlıklarının farklı ekonomik etkinliklerde
zalanması
D) Savaştan, tarafların kesin bir sonuç alamaması
E) Hitit kraliçesinin de imzalaması
5.
Antalya çevresinde bulunan Karain, Beldibi ve Belbaşı
bulunmaları;
I. Anadolu’ya farklı coğrafi bölgelerden gelmeleri,
II. farklı dönemlerde kurulmaları,
III. Anadolu’nun bölgesel özelliklerinin etkisi
gelişmelerinden hangileriyle açıklamak mümkündür?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
mağaralarında Kaba Taş Çağı’nın sonlarına yakın, insan-
C) Yalnız III
E) II ve III
ların yaşadığını gösteren kalıntılara rastlanmıştır.
Buna göre;
I. Kaba Taş Çağı’nda barınak olarak doğal meskenler kullanılmıştır.
TARİH 9
II. Kaba Taş Çağı’nda mülkiyet kavramı doğmuştur.
III. Anadolu’da mimari gelişmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
4 Efes Antik Kenti
3.
Anadolu, sahip olduğu özellikler nedeniyle sık sık istilaya uğramış, birçok savaşa sahne olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi Anadolu’nun özelliklerinden
6.
– Maden işlemeceliğinde ve mimari de gelişmişlerdir.
biri değildir?
– Halı ve kilim dokumacılığı ile ünlenmişlerdir.
A) Mezopotamya’dan etkilenmiştir
Yukarıdaki özelliklere sahip Anadolu uygarlıkları aşa-
B) Tarihi Devirler Anadolu uygarlıkları ile başlamıştır
C) İstilalar esnasında birçok eser tahrip edilmiştir
A) Urartu - Hitit
B) İyon - Lidya
D) Tarım ve ticaret önemli gelir kaynaklarıdır
C) Frig - Hitit
D) Urartu - Lidya
E) Çok sayıda devlet kurulmuştur
ğıdakilerden hangisidir?
E) Urartu - Frig
ünite
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 7.
İlk Çağ Anadolu medeniyetleri Kral Yolu’nu inşa etmiş,
KONU TESTİ
ilk yazıyı, Mezopotamya uygarlıklarından
Asurlular getirmiştir. Böylece Anadolu’nun tarihi devirleri hakkındaki ilk bilgiler Asur kaynaklarından öğrenilmiştir.
Bu gelişmelerinin öncelikle aşağıdaki alanların hangiA) Tarım
B) Ticaret
D) Sanat
C) Hukuk
E) Yönetim
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ’da Anadolu için söylenemez?
1
son vermişlerdir.
8.
Anadolu Uygarlıkları
kolonicilik yapmış, parayı icat ederek değiş-tokuş usulüne
sinde olumlu gelişmelere yol açtığı söylenebilir?
11. Anadolu’ya
UYGARLIKLAR
Buna göre Asurluların Anadolu uygarlığına;
I. kültürel,
II. sosyal,
III. siyasi
alanların hangilerinde katkı sağladığı söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Anadolu uygarlıklarının kurucularının tamamı Anadolu’nun yerli halkıdır.
B) Romalılar, Persler, Makedonyalılar egemen olmuştur.
C) Dünyadaki ilk yerleşim merkezlerinin örneklerine sa-
Yıldızlı Soru 1
hiptir.
D) Doğu-batı kültürünün geçiş noktasındadır.
E) Objektif tarih yazıcılığı ilk kez Anadolu’da başlamıştır.
İlk Çağ’da; I. haberleşme,
9.
I. Edebî bir dille tarih yazıcılığını başlatmışlardır.
II. Merkeziyetçi bir devlet yapısı oluşturmuşlardır.
III. Egemenlik alanları Suriye’nin kuzeyine kadar genişle-
II. ulaşım, III. ticaret alanlarından hangilerinde imk ânların sınırlı oluşu, toplumlararası etkileşimi azaltmış tır?
miştir.
A) Yalnız I
Yukarıdaki özelliklere sahip olan uygarlık aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Hitit
B) Frig
D) Sümer
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
C) Mısır
E) Lidya
12. Hititlerin
başında “Büyük Kral” ünvanına sahip bir hü-
kümdar bulunmaktaydı. Hititlerde soylulardan oluşan ve
10. Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ’da Anadolu uygarlık merkezlerinden biri olan ve Anadolu’nun en batısında
kraliçe krala vekalet edebilir, gerektiğinde mecliste kralı
kurulan İyonya’nın, bilim ve kültür merkezi olmasının
denetleyebilirdi.
nedenlerinden biri değildir?
A) Ön Asya’dan gelen ticaret yollarının bitiş noktasında bulunmaları
2
Pankuş denilen bir meclis vardı. Tavananna denilen ana
B) Hitit uygarlığından etkilenmeleri
C) Persler tarafından istila edilmeleri
D) Kolonicilik sayesinde ekonomilerini güçlendirmeleri
E) Özgür düşünce ortamının bulunması
Yalnızca bu bilgilere göre;
I. Yönetim teokratik özelliğe sahiptir.
II. Hitit yönetimi mutlak monarşik bir yapıdadır.
III. Hitit yönetiminde demokratik özellikler vardır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
5
13. –
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
1
KONU TESTİ
Anadolu Uygarlıkları
Hitit kralları, veliahtı belirleme hakkına sahiptir.
16. Aşağıdakilerden hangisi Anadolu’nun özelliklerinden biri değildir?
– Urartularda krallar büyük oğullarını veliaht olarak atayabilmektedir.
UYGARLIKLAR
A) Anadolu uygarlığının temelinde Yunan ve Roma uygarlığının etkisi vardır.
Bu uygulamaların aşağıdaki amaçlardan hangisini gerçekleştirmeye yönelik olduğu savunulabilir?
B) Anadolu uygarlığının oluşumunda farklı toplumların katkısı olmuştur.
A) Meşruti yönetime son vermeye
B) Ülkenin sınırlarını genişletmeye
C) Merkezi yönetimi güçlendirmeye
D) Güçlü devletlerin ortaya çıkışını engellemeye
E) Ulusal birliği korumaya
C) Anadolu, pek çok göç dalgasına sahne olmuştur.
D) Anadolu, birçok savaşın yapıldığı alandır.
E) Ege havzasında bulunan uygarlıkları etkilemiştir.
17. Kayseri Kültepe’de yapılan kazı çalışmalarında Asur diliyle ve çivi yazısı ile yazılmış, ticari metinler içeren tabletlere
14. Dünya
rastlanmıştır. Anadolu’da bulunan en eski yazılı belge olan
medeniyetinin ilk önemli merkezlerinin Asya
bu tabletler MÖ 2000 yılına aittir.
Kıtası’nda bulunmasının; I. zengin su kaynaklarının bulunması,
II. verimli topraklara sahip olması,
III. göç ve istilaların az olması
gelişmelerinin hangilerinden kaynaklandığı savunula-
Buna göre;
geçmiştir.
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Anadolu Tarihî Devirlere, Mezopotamya’dan önce
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9
II. Kültepe önemli bir arkeolojik alandır.
III. Ticarette en çok gelişen uygarlık Hititlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6
18. Tarih boyunca Anadolu’nun birçok uygarlığa ev sahipliği yapmasında;
I. madencilikte gelişmeleri,
I. iklim ve yaşam koşullarının elverişliliği,
II. ahiret inancının bulunması,
II. bölgenin yeraltı ve yerüstü zenginliği,
III. tarım yapmaları
III. Anadolu’da yaşayan halkın dinî inancı
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabi-
durumlarından hangilerinin etkide bulunduğu savu-
lir?
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
15. Doğu Anadolu’da kurulan Urartuların;
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 1.
UYGARLIKLAR Anadolu Uygarlıkları
2
KONU TESTİ
Anadolu’da yapılan kazı çalışmaları sonucunda Hitit ve Urartuların Asur çivi yazısını, Lidya ve İyonların Fenike
4.
Alfabesi’ni kullandıkları anlaşılmıştır.
gisinde öncülük yaptığı savunulabilir?
Yalnızca bu bilgilere göre;
Anadolu’nun uygarlık alanında aşağıdakilerden han-
I. Anadolu uygarlıkları farklı kültürlerin etkisi altında kalmıştır.
A) Posta örgütünün kurulmasıyla
B) Yazının bulunmasıyla
II. Anadolu çok sık istilaya uğramıştır.
C) Dini inançla
III. Fenike Alfabesi, Asur çivi yazısından daha kolaydır.
D) Hukuk anlayışıyla
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
E) Ticari yaşamda paranın kullanımıyla
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Yıldızlı Soru 2 2.
İlk Çağ’da Anadolu’daki ana tanr ıça Hititler’de Kubaba, Frigler’de Kibele ve Yunanlılar’d a ise Artemis adıyla anılmıştır.
Tarih boyunca Anadolu’da birçok medeniyet kurulmasında,
Bu durum;
I. iklim koşullarının elverişliliği,
II. göç yolları üzerinde bulunması,
III. tarımsal üretime uygun olması
özelliklerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I. din kavramının her şeyden üstü n
tutulduğunun, II. farklı toplumlarda benzer anla yış ve inanışların var olduğunun, III. sosyal devlet fikrinin oluştuğu nun hangilerinin göstergesi sayılabi
C) Yalnız III
lir?
A) Yalnız I
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
7
5.
Tarihi Devirlere geçiş, bölgelere göre farklılık göstermiştir. Mezopotamya’da MÖ 3200, Mısır’da MÖ 3000, Anadolu’da MÖ 2000’li yıllardır.
3.
•
Şehir devletleri şeklinde yaşamışlardır.
•
Bilimsel alanda büyük gelişmeler olmuştur.
•
Kolonicik yaparak, çevre uygarlıklarla yakın ilişki kur-
2
Tarihi Dönemlere geçişte bölgelere göre farklılık bulunmasını;
I. ekonomik uğraşlardaki farklılık,
II. yazının kullanımının bölgelere göre farklı olması,
Yukarıda özellikleri belirtilen uygarlık aşağıdakilerden
III. uygarlıkların özgün olması
hangisidir?
durumlarından hangileriyle açıklamak mümkündür?
A) Yalnız I
muşlardır.
A) İyon
B) Hitit
D) Urartu
E) Lidya
C) Sümer
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
2
UYGARLIKLAR
Anadolu Uygarlıkları
Mezopotamya uygarlıklarından Asurluların Anado-
9.
lu’ya;
mesiyle oluşmuş bir devletti. İlerleyen dönemlerde feodal beyliklere son verilmiş ve yerlerine merkezden valiler
I. Çivi yazısı,
II. ay yılı esasına dayalı takvim,
III. demokratik yönetim anlayışı
gelişmelerinden hangilerini kazandırdığı savunulabilir?
A) Yalnız I
Hitit Krallığı, başlangıçta feodal beyliklerin biraraya gel-
atanmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Hititlerin bu değişiklikle;
I. merkezi yönetimi güçlendirme,
II. toplumsal tabakalaşmaya son verme,
III. hükümdarın yetkilerini sınırlandırma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebilir?
A) Yalnız I
7.
• Anadolu’da tapates adı verilen halı ve kilimler kullanılmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Anadolu uygarlıklarından Hititlerin;
• Kral mezarları meşhurdur.
I. Mısır’la Kadeş Antlaşması’nı imzalamaları
• En önemli gelir kaynakları tarımsal üretimdir.
II. çevre uygarlıkların tanrılarına inanmaları,
Yukarıda özellikleri belirtilen uygarlık aşağıdakilerden
III. aile hukukunda gelişmeleri
hangisidir?
özelliklerinden hangilerinin başka toplumlarla etkile-
A) İyonlar
B) Urartular
D) Hititler
şime girdiklerinin kanıtı olduğu savunulabilir?
C) Lidyalılar
E) Frigler
TARİH 9
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
8
Hititler Dönemi’nde Anadolu’nun aşağıdaki özelliklerinden hangisi komşularıyla olan ticari ilişkilerini olumlu yönde etkilemiştir?
11. Anadolu uygarlıkları ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Friglerde temel ekonomik uğraş tarımdı.
B) Lidyalılar ticarette takas usulüne son vermiştir.
C) İyonlar, Anadolu’nun yazılı döneme geçişini sağlamış-
A) Kalıcı mimarî eserler bırakmaları
B) İnançlarının çok tanrılı olması
C) Güçlü bir merkezi otoriteyle huzur ve asayişi sağlamaları
D) Anal denilen yıllıklar hazırlamaları
D) Hititler, tarafsız tarih yazıcılığını başlatmıştır.
E) Mısırlılar’la Kadeş Antlaşması’nı imzalamaları
E) Urartuların başkenti Tuşpa’dır.
lardır.
ünite
8.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 12. İlk Çağ’da yeni buluş ve düşünceler daha çok ekonomik
16. Siyasi,
Buna göre;
I. Lidyalıların parayı bulması,
II. Hititlerin aile hukukunda gelişmesi,
III. Friglerin tarıma yönelik hukukî düzenlemelerinin sert karakterli olması
gelişmelerinden hangilerinin yukarıdaki yargıya uy-
Anadolu Uygarlıkları
2
KONU TESTİ
dinî, askerî yetkileri kullanan Hitit krallarının
yetkilerinin sınırsız olmadığına;
ve sosyal sorunları çözümleyebilme çabaları sonucu ortaya çıkmıştır.
UYGARLIKLAR
I. devletin federatif bir yapıda olması,
II. birçok konuda yazılı kanun olması,
III. Pankuş Meclisi’nin kralı denetleme yetkisine sahip olması
gelişmelerinden hangileri kanıt teşkil etmektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
gun olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Anadolu uygarlığı, Anadolu’da egemen olan tüm toplumların ortak ürünüdür.
Anadolu uygarlığına Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarının katkısını ilk olarak başlatan devlet aşağıdaki-
17. Anadolu
lerden hangisidir?
A) Urartu
B) Frig
C) Lidya
A) Milet şehrini bilim merkezi haline getirmişlerdir.
B) Çivi yazısını kullanmışlardır.
C) Yunan uygarlığını etkilemişlerdir.
14. Anadolu uygarlıklarından Hititlerde yasaların,
D) Merkeziyetçi devlet yapısına sahiptirler.
I. İlk Çağ’ın en sert karakterli yasaları olması,
E) Objektif tarih yazıcılığını başlatmışlardır.
II. Roma hukukuna temel olması,
III. aile hukukuna önem vermesi
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
D) Hitit
E) İyon
B) Yalnız II
D) I ve II
15. Lidyalıların,
9
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Efes’ten Ninova’ya kadar uzanan Kral
Yolu’nu geliştirmekle;
2
uygarlıklarından Hititlerin aşağıdaki özellik-
lerden hangisine sahip olmadığı söylenebilir?
18. Friglerde saban kırmanın cezası ölüm olarak belirlenmişti.
Bu uygulamadan;
I. merkezin illerle bağını güçlendirme,
I. tanrılarına hoş görünmek istemeleri,
II. Doğu-batı ticaretini geliştirme,
II. tarıma önem vermeleri,
III. yerleşim birimlerini birbirine bağlama
III. kralın otoritesini sağlamlaştırmak istemeleri
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebilir?
durumlarından hangileri ile ilgilidir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
2
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Ege Uygarlıkları
1.
Girit medeniyetine ait bir yerleşim merkezinde yapılan kazı çalışmasında, sarayların çevresinde soyluların konakları, bu konakların yanında da hal-
Herhangi bir toplumda, soylular, halk gibi kavramlar varsa o toplumun sosyal sınıflara ayrıldığı çıkarımında bulunmak mümkündür. Bu kavramlar Girit uygarlığında bulunduğuna göre, sosyal tabakaların varlığından söz edebiliriz.
kın oturduğu konutlara rastlanmıştır.
Bu bilgilere dayanarak Girit toplumu ile ilgili;
I. Şehirleşmenin ilk örneklerini vermişlerdir.
II. Toplum, sosyal sınıflara ayrılmıştır.
III. Ahiret inancı bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
Çeşitli bilimlerde ilerleme sağlanması ve
2.
bilimsel çalışmaların desteklenmesidir.
Şehir devletleri arasındaki siyasi rekabet savaşlara neden olmuş, bu sebeple şehir devletleri biraraya gelerek siyasi bütünlük oluşturumamışlardır. Eski Yunan da siyasi birliği ilk kez Makedonya Kralı Büyük İskender sağlamıştır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk Çağ’da Yunanistan’da tıp, astronomi, felsefe, fizik gibi bilim dallarında önemli ilerlemeler sağlanmış ve bu alanlarda önde gelen bilim adamları
bilim adamlarının yetişmesinin temel koşulu düşünce ortamının özgür olması ve
B) Yalnız II
D) I ve II
yetiştirilmiştir.
Bu bilgilere dayanarak Yunan uygarlığı ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Bilime önem verilmiştir.
B) Bilim adamları kendilerini ifade etme hürriyetine sahiptir.
C) Sanatsal çalışmalar engellenmiştir.
D) Özgür düşünce ortamı bulunmaktadır.
E) Dogmatik düşünce etkili olmamıştır.
3.
İlk Çağ’da Yunanistan’da şehir devletleri arasında sürekli mücadeleler yaşanmıştır. Polis adı verilen şehir devletleri, birbirlerini egemenlik altına almak için savaşlar yapmış, ancak güçleri birbirine denk olduğu için birbirlerine üstünlük sağlayamamışlardır.
10
I. Siyasi bütünlük sağlanamamıştır.
II. Halk yönetime ortak edilmiştir.
III. Şehir devletleri rahip krallar tarafından yönetilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
Truva Atı
İlk Çağ’da doğuda kurulan medeniyetler daha çok gelişmiş olduğundan batıdaki medeniyetleri etkilemiştir. Bu durum özgür düşünce ortamının bulunmasıyla birleşerek, bilimsel çalışmaların yoğunluk kazanmasını sağlamıştır.
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk Çağ’da bilimsel çalışmaların Ege havzasında yoğunluk kazanmasında;
I. şehir devletlerinde demokratik yönetimin uygulanması,
II. bölgenin kültürel etkileşime açık olması,
III. yazılı döneme geçişin gecikmesi
gelişmelerinden hangilerinin katkısının bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
ünite
TARİH 9
Buna göre Yunan medeniyeti ile ilgili;
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 1.
Eski Yunan’da demokrasiyi tam olarak kurmaya çalışan
4.
Klistenes’tir.
UYGARLIKLAR Ege Uygarlıkları
3
KONU TESTİ
İlk Çağ uygarlıklarının bazılarında olduğu gibi Yunanistan’da da sosyal tabakalaşma mevcuttu. Yunanistan’da halk aristokratlar, tüccar ve sanayiciler, küçük toprak sa-
Klistenes’in demokrasiyi kurma amacıyla;
hipleri şeklinde tabakalara ayrılmıştı. Toprakların çoğunu
I. halk iradesini ülke yönetimine egemen kılma,
aristokratlar kontrol altında tutuyor ve yapılan kanunlar
II. halkın yönetime katılımını gerçekleştirme,
aristokratik özellik gösteriyordu.
III. sınıfsal ayrılıkları derinleştirme
çalışmalarından hangilerini yaptığı savunabilir?
I. halkın, asillerle mücadele başlatması,
A) Yalnız I
II. koloniciliğe yönelmesi,
III. merkeziyetçi yönetimin güçlenmesi
durumlarından hangilerine zemin hazırlamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durum Yunanistan’da;
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve II
Yıldızlı Soru 3
Yunanistan’da kanun yapma yetkisine sahip olan Arhonlardan Solon, borcunu ödeyemeyenlerin köle durumuna düşmesini engellemiş, Klistenes de asillerden oluşan dört yüzler meclisi yerine, halktan oluşan beş yüzler meclisini
Urartular Devri’ne ait bir yerleşim yerinde, ● Kesme taştan yapılmış güçl ü surlar ● Sulama kanalları ● Planlı bir biçimde yapılmış evle r bulunmuştur. Bu bulguların, I. Urartuların zirai etkinlikte bulu ndukları, II. komşu ülkeler ile Urartular aras ında çatışmalar olduğu, III. yerleşik yaşama geçildiği durumlarından hangilerine kan ıt oluşturduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
açmıştır.
Bu uygulamalara bakarak;
I. Siyasal birlik sağlanmak istenmektedir.
II. Uluslararası ilişkiler getirilmeye çalışılmaktadır.
III. Sınıfsal ayrılıklara son verilmek istenmektedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11
5.
Miken uygarlığındaki şehir devletlerinden biri olan Atina, Attika Yarımadası’nda kurulan bir sitedir. Deniz ve dağlarla
3.
nın aşağıdaki alanlardan hangisinde olduğu savunulabilir?
2
çevrilidir. Ekonomileri deniz ticaretine dayanmaktadır.
Yunan uygarlığının dünya kültürüne en önemli katkısı-
A) Kolonicilik
B) Takvim
C) Demokrasi uygulamaları
D) Mimari
E) Anıtsal mezarlar
Buna göre Miken uygarlığı ile ilgili;
I. Başkentleri Atina’dır.
II. Ekonomileri gelişememiştir.
III. Siyasi birlik bulunmamaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
3
UYGARLIKLAR
Ege Uygarlıkları
İlk Çağ’ın önemli kolonici uygarlıklarından biri Yunanlılar-
8.
dır. Yunanlılar Akdeniz ve Karadeniz sahillerinde koloniler kurmuşlardır.
I. kitlesel göçlerin yaşanması,
II. kültürel etkileşimin olması,
III. siyasi yapının güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
Bu anlayış;
I. Yunan kültürünün kolonilere taşınması,
II. kolonilerin ekonomik ve kültürel yönden kalkınması,
III. kolonilerde egemenliğin kalıcı olması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırlamıştır?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
gibi görmüşlerdir.
Bu durumun;
Yunanlılar kolonilerini Fenikelilerden farklı olarak vatan
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve II
9.
Ege uygarlığının bir bütün olarak oluşmasında,
I. erken dönemde demokrasinin uygulanması,
II. birçok adanın bulunması nedeniyle ulaşımın kolaylıkla yapılması,
III. ekonomik uğraşlarının benzer olması
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
Aspendos Tiyatrosu
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 7.
İlk Çağ’da Yunanlılar çok tanrılı dine inanmışlar ve tanrılarını insan gibi düşünmüşlerdir. Baş tanrı Zeus için, Olimpus Dağı çevresinde Olimpiyat denilen spor, şiir ve müzik yarışmaları düzenlemişlerdir.
Buna göre Yunanlıların Olimpiyatlarla;
I. kültürel birlik oluşturma,
II. bilimsel çalışmalara ortam hazırlama,
III. gelenek ve görenekleri geliştirme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulaA) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
birleşerek güçlü bir devlet kurmalarını
aşağıdakilerden hangisinin engellediği savunulabilir?
bilir?
10. Yunanlıların
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yunanistan’da kültürel birliğin olmaması
B) Bölgenin Dor istilasına uğraması
C) Coğrafi koşullar
D) Siteler arasındaki ekonomik rekabet
E) Başka bir sitenin egemenliğine girmeyi istememeleri
ünite
12
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 11. Yunan sitelerinde yetkiyi doğrudan vatandaşdan almayan
15. Knossos
rılmıştı.
Ege Uygarlıkları
3
KONU TESTİ
Sarayı aşağıdaki uygarlıklardan hangisinin
en önemli mimari yapısıdır?
yönetici görülmez. Sitelerde halk; vatandaşlar, siyasi hakları bulunmayan özgürler ve köleler şeklinde üç gruba ay-
UYGARLIKLAR
A) Helen
B) İyon
D) Miken
C) Yunan
E) Girit
Buna göre İlk Çağ Yunan uygarlığı için;
I. Demokratik uygulamalar vardır.
II. Sosyal tabakalaşma görülür.
III. Siyasi ve sosyal sorunlar yaşanmamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
16. Ege medeniyetlerinin temelini atan uygarlık aşağıda-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
kilerden hangisidir?
A) Helen
B) Roma
D) Girit
C) Yunan
E) Miken
12. Aşağıdakilerden hangisi Yunan uygarlığının özelliklerinden biri değildir?
A) Roma uygarlığını etkilemeleri
B) Şehir devletleri şeklinde yaşamaları
C) Meşruti yönetimin ilk örneklerinin görülmesi
D) Tanrılarını insanlar gibi düşünmeleri
I. Mikenlilerin deniz ticareti yapması,
E) İnançlarının çok tanrılı olması
II. Miken’de çanak-çömlek yapımının gelişmiş olması,
III. Mikenlilerin İtalya ve Sicilya korsanlarına vergi ödemesi
gelişmelerinden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I
13. Bir yönetim biçimi olarak demokrasi uygulamaları ve olimpiyatlar, aşağıdaki uygarlıkların hangisinde ilk
17. Miken
çanak çömleklerinin İtalya, Sicilya ve Ana-
dolu’nun batısında da görülmesi;
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
kez görülür?
A) Roma
B) Yunan
D) Çin
C) Mısır
14. Giritlilerin gemi yapımı ve deniz ticaretinde gelişmesinde;
2
13
E) Anadolu
18. Eski Yunan şehir devletlerinde kültür ve uygarlığın gelişmesine;
I. coğrafi özellik,
I. şehir devletleri şeklinde yönetilmeleri,
II. ahiret inancı,
II. filozofların yetişmesi,
III. bilimsel çalışma
III. Yunanistan’ın dağlık olması
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
gelişmelerinden hangilerinin doğrudan zemin hazırla-
nulabilir?
dığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
ÖĞRETEN TEST
3
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Roma ve Helen Uygarlığı
1.
tüphaneler, stadyumlar yapmışlar, ancak Anadolu’ya yerleşmemişlerdir.
Romalılar, Anadolu’ya egemen olmalarına rağmen Anadolu’daki yerli kültür yaşamaya devam etmişse kültürel birlikten söz etmek mümkün olmaz. Bu durumun siyasi birliği ya da bilim ve sanatı etkilemesi söz konusu değildir.
Bir dönem Anadolu’da egemen olan Romalılar, tiyatrolar, hamamlar, küBu nedenle Anadolu’nun yerli kültürü yaşamaya devam etmiştir.
Bu durumun Anadolu’da;
I. siyasi birlik,
II. bilim ve sanat,
III. kültür birliği
gelişmelerinden hangilerini olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I
Doğu’daki buluşların son şeklini aldığı uygarlık Roma uygarlığıdır. Mısırlıların
2.
Romalılar, Fenikelilerin 22 harften oluşan alfabesini Yunanlılardan alarak Latin Alfabesi’ni hazırlamışlardır. On İki Levha Kanunları günümüz Avrupa hukukunun temelini oluşturmaktadır ve Cumhuriyet Dönemi’nde ülkeyi iki Konsül yönetmiştir.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Helenizm uygarlığının özelliklerinden biri değildir?
bulduğu Güneş Takvimi, ya da Fenike Alfabesi son şeklini Roma’da almıştır.
B) Yalnız II
A) Pozitif bilimlerde önemli gelişmeler olmuştur.
B) Doğu ve Batı uygarlıklarını kaynaştırmıştır.
C) Büyük İskender’in Asya Seferi sonucunda oluşmuştur.
D) Başlıca bilim merkezleri İskenderiye, Bergama ve Antakya’dır.
E) Doğu’daki buluşlar son şeklini Helen Uygarlığı’nda almıştır.
3.
İlk Çağda Roma’nın;
I. On İki Levha Kanunları’nın günümüz Avrupa hukukuna temel olması,
II. Mısırlılardan aldıkları Hiyeroglif yazısını geliştirip Latin Alfabesi’ni hazırlamaları,
TARİH 9
14
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
III. Cumhuriyet Dönemi’nde Senato tarafından seçilen iki Konsül’ün devleti yönetmesi
Helen uygarlığı, Yunan kültürüyle, doğudaki kültürlerin sentezi sonucu ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla doğudaki kültürlerin Helen uygarlığının oluşumuna katkısı bulunmaktadır.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, ve III
4.
Yunan tarihinde Büyük İskender’le birlikte Helenizm Devri başlamıştır.
Helenizm uygarlığında;
I. Roma
II. Mısır
III. İran
kültürlerinden hangilerinin izlerinin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
ünite
B) Yalnız II
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
UYGARLIKLAR
Roma ve Helen Uygarlığı
1.
Makedonya Kralı Büyük İskender’in Asya Seferi’nin en önemli kültürel sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
A) İskenderiye Feneri’nin yapılması
B) Büyük İskender’in Antakya’da kütüphane kurması
C) Makedonya’nın sınırlarının genişlemesi
D) Perslerin yıkılması
E) Helen uygarlığının oluşması
2.
Roma’da krallık yıkıldıktan sonra Cumhuriyet Dönemi
3.
II. Orta Çağ’ın başlaması,
III. demokrasinin gelişmesi
değişikliklerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Sınırların en geniş halini bu dönemde alması
B) Siyasi olarak en parlak devir olması
C) Kültür ve medeniyette ilerlemiş olmaları
D) Konsüllerin seçim yoluyla yönetime gelmesi
E) Konsüllerin, adaletli ve hoşgörülü yönetimleri
A) Yalnız I
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Roma İmparatorluğu, bir dönem Anadolu’ya egemen olmuş ve Anadolu’daki imar faaliyetleri ile ulaşımı kolaylaştırmıştır. Ancak yapılan eserlere rağmen kültürel birlik gerçekleştirilememiş, Anadolu’daki yerli kültürler yaşamaya
Aşağıdakilerden hangisi Konsüllük Dönemi’nin Cummedir?
Batı Roma’nın yıkılışının; I. Hristiyanlık inancının yayılması,
denirdi.
huriyet Devri olarak nitelendirilmesine yol açan geliş-
KONU TESTİ
başladı. Roma Cumhuriyeti’nin başkanlarına da Konsül
4
devam etmiştir.
Buna göre;
I. Romalılar, kısa sürede Anadolu’ya egemen olmuştur.
II. İmparatorluk kültürü, yerli kültürleri kendi içinde yok eder.
III. Köklü olan yerli kültürler, istilacılara rağmen varlıklarını korur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve II
15
5.
Aşağıdakilerden hangisinde “Helenistik Kültür”ün tanımı doğru olarak verilmiştir?
A) Yunan uygarlığının Doğu kültürüyle kaynaşması sonucu ortaya çıkmıştır
B) Büyük İskender Dönemi’ndeki Yunan uygarlığıdır
C) Pers kültürünün, Yunan kültürü karşısında erimesi sonucu ortaya çıkmıştır
2
D) Eski Roma uygarlığı ile Ege uygarlıklarının etkileşimi sonucu ortaya çıkmıştır
Roma Tiyatrosu
E) Ege, Yunan, Roma uygarlıklarının sentezidir
4.
fasikül
R A L K I L R YGA U K L İ E UV Ş U Ğ O IN D Ğ I L R A UYG estleri Ünite T
ÜNİTE TESTİ
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
1
1.
I. Lidya parası
II. Fenike alfabesi
III. Sümer yazısı
Yukarıdakilerden hangileri ilk olma özelliğine sahiptir?
A) Yalnız I
UYGARLIKLAR 4.
• Hititler, yaptıkları yasalarda Sümerleri örnek almışlardır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
• Anadolu’daki ilk yazılı belgeler Asurlu tüccarlardan kalmadır.
Yukarıdaki bilgilere dayanarak;
I. Anadolu uygarlığı Mezopotamya’dan etkilenmiştir.
II. Anadolu, Mezopotamya’dan uygarlık konusunda üstün durumdadır.
III. Yazı, ilk kez Anadolu’da bulunmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Coğrafi konumun uygarlıklar üzerindeki etkisine;
I. Anadolu’nun, tarihsel süreçte birçok uygarlığa ev sahipliği yapması,
II. İbranilerin tek Tanrı inancına sahip olması,
III. Mısır uygarlığının dış etkilere kapalı olması
durumlarından hangilerinin örnek olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
5.
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ Mısır uygarlığı için söylenemez?
A) Özgün bir uygarlık oluşturmuşlardır.
B) Hiyeroglif yazı kullanmışlardır.
C) Tıp ve mimaride gelişmişlerdir.
D) Güneş Takvimi’nin esaslarını bulmuşlardır.
E) Kolonicilikte gelişmişlerdir.
6.
Girit, Ege Bölgesi’nin en eski medeniyet merkezidir. Girit’te
TARİH 9 3.
yaşam Neolitik Çağ’da başlamıştır. Deniz ticaretinin yanı-
Anadolu’nun jeopolitik yapısı ve coğrafi konumu birçok ta-
sıra balıkçılık, avcılık ve tarım da yapmışlardır.
rihsel olayın gerçekleşmesinin temel nedenidir.
Aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerin meydana ge-
tirdiği tarihsel sonuçlardan biri değildir?
A) Anadolu bir çok göç dalgasına sahne olmuştur
B) Anadolu’da kültürel birlik sağlanmıştır.
C) Anadolu uygarlığının oluşumunda birden çok kavmin katkısı vardır
D) Göç ederek gelenlerin bir bölümü yeni uygarlıklar kurmuştur
E) Anadolu’ya birden çok devlet egemen olmuştur
Buna göre; I. Girit uygarlığının kuruluşu yazının bulunmasından öncedir.
II. Girit uygarlığının coğrafi koşulları ekonomik etkinliklerde belirleyici olmuştur.
III. Ege Bölgesi’nin en gelişmiş uygarlığı Girit uygarlığıdır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
ünite
2
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 7.
İlk Çağ uygarlıklarından bazılarının kolonicilikle uğ-
I. başka ulusların kültürlerini tanıma,
II. ticaret yapma ve kâr elde etme,
III. kültürel egemenlik kurma
amaçlarından hangilerinin yer aldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
miştir.
C) Yalnız III
E) I ve III
•
• Merkeziyetçi bir devlet yapısı kurmuşlardır.
•
Yukarıda özellikleri belirtilen İlk Çağ uygarlığı aşağı-
A) Savaşçılık özelliklerinin gelişmiş olması
B) Uygarlık alanında gelişememeleri
C) Göçebe yaşam biçimi
D) Ticari yaşamın ilerlemiş olması
E) Çok geniş bir coğrafyada egemen olmaları
11.
I. İlk kez sözlü edebiyat ürünlerini yazıya aktarmışlardır.
II. Özel mülkiyeti yasalarla güvence altına almışlardır.
III. hukuk devleti anlayışının öncüsü olmuşlardır.
Yukarıda özellikleri belirtilen İlk Çağ uygarlığı aşağı-
Edebî bir dille tarih yazıcılığını başlatmışlardır.
Aile hukukunda gelişmişlerdir.
dakilerden hangisidir?
B) Sümerler
D) Yunanlılar
Bu duruma yol açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
8.
A) Hititler
ÜNİTE TESTİ
aynı gelişmişliği mimari alanda gösteremedikleri belirlen-
1
10. Taşınabilir malzeme yapımında oldukça gelişen İskitlerin,
raşmasında;
UYGARLIKLAR
dakilerden hangisidir?
A) Persler B) Mısırlılar
C) Romalılar D) Sümerler
E) Hititler
C) Fenikeliler
E) İbraniler
12. Siyasi birlikten yoksun olan Yunanistan’ın kültür bakımından bir bütün olmasında;
I. ticaret,
II. kolonicilik,
III. olimpiyatlar
gelişmelerinden hangilerinin önemli ölçüde katkı sağladığı savunulabilir?
9.
2
Aşağı Mezopotamya’da ortaya çıkarılan Babil’in Asma
Bahçeleri bugün ören şeklinde bulunmaktadır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu duruma;
13. Herhangi bir coğrafi bölgede Tarihî Devir, o bölgede yazı-
I. dış saldırı,
II. doğal afetler,
III. göçlerin etkisi
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunula-
nın kullanılması ile başlar.
A) Yalnız I
Buna göre, Anadolu’nun Tarihî Devri aşağıda verilen toplumlardan hangisi ile başlamıştır?
maz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Frigler B) Lidyalılar
C) İyonlar D) Hititler
E) Urartular
3
ÜNİTE TESTİ
1.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
2
Mezopotamya uygarlıklarında Ziggurat denilen tapınakların aynı zamanda okul olarak kullanıldığı ve yüksek olmaları nedeniyle gözlemevi olma özelliği taşıdığı da görülmektedir.
UYGARLIKLAR 5.
I. Urartuların mezarları oda ve ev şeklinde yapması,
II. piramitlere firavunla birlikte hizmetçilerinin de konulması,
Buna göre Zigguratların;
I. eğitim-öğretim,
II. din ve ibadet,
III. astronomi ve bilim
alanlarından hangilerinde hizmet verdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
II. Sümerlerin yer, gök ve su tanrısına inanmaları
gelişmelerinden hangileri örnek gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Mısır
D) İbrani
ken kendileri de Aristokrat sınıfı oluşturmuşlardır. Ancak aralarında uzun süre mücadeleler olmuştur.
C) Fenike
E) Akad
Dorlar, Yunanistan’ı istila ettikten sonra Yunan kültürünün kurucuları olan Akaları toprağa bağlı köleler haline getirir-
Günümüzde kullanılan alfabe aşağıdaki uygarlıklar-
A) Sümer
C) Yalnız III
E) II ve III
E) I, II ve III
dan hangisi tarafından ilk kez kullanılmıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
6. 2.
İlk Çağ’da hayatın ölümden sonra da devam ettiğine;
Yunanistan’da bu durumun neden olduğu en önemli gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şehir devletleri şeklinde yaşamaları
B) Demokratikleşme hareketlerinin başlaması
3.
Zeus Tapınağı aşağıdaki uygarlıklardan hangisine aittir?
C) Bilimsel alanda gelişmeleri
A) Yunan
D) Akaların, Anadolu’nun Batısı’na yerleşmeleri
E) Yunan Medeniyetinin yok olması
7.
İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan uygarlıkların;
TARİH 9
B) Helenistik
D) Hitit
C) Roma
E) Frig
4.
Çinlilerin Asya’daki diğer toplumlar gibi önceleri göçebe yaşadıklarına;.
I. Kral Yolu’nu yapması,
I. mimaride çadır sanatının izlerinin görülmesi,
II. paranın kullanılmaya başlanması,
II. ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaşılması,
II. Anal denilen yıllıklar hazırlaması
III. sosyal tabakaların bulunmaması
çalışmalarından hangilerinin ticaretin gelişmesini
gelişmelerinden hangileri örnek olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
olumlu yönde etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
ünite
4
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 8.
Mısır uygarlığında MÖ 4000 lerde güçlü bir ordu bulun-
Bu değişikliğe neden olan siyasal ve ekonomik etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ekonomik gelişmelerin, siyasal anlayış üzerindeki etkisi
B) Güçlü devletlerin ortaya çıkışı, ticaretin yaygınlaşması
C) Mısır’ın çevresinin doğal engellerle çevrili olması
D) Nil Irmağı’nın üretime olan olumlu etkisi
E) Devlet politikasında değişim olması
9.
Mezopotamya’da yapılan kazılarda, evlenme belgelerine,
le tarımla uğraşmışlardır.
Buna göre;
I. Sümer,
II. Fenike,
III. Mısır
uygarlıklarından
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
12. İlk Çağ Mısır uygarlığında, güçlü bir ahiret inancı bulunmaktaydı.
tır.
I. Güneş yılı esasına dayalı takvimin bulunması,
Bu bulguların;
II. piramit ve labirentlerin yapımı,
III. tıp ve eczacılığın gelişmesi
gelişmelerinden hangilerinin ahiret inancı sonucunda
II. Mezopotamya’da evlilik, belirli kurallara bağlanmıştır.
III. Mezopotamya’da üretim gelişmiştir.
yargılarından hangilerine kanıt oluşturduğu savunulabilir? A) Yalnız I
10. •
2
yargıya
I. Mezopotamya’da Tarih Öncesi Devirler sona ermiştir.
B) Yalnız II
D) I ve II
• Sert karakterli yasalar yapmışlardır
•
Yukarıdaki özelliklere sahip olan İlk Çağ uygarlığı
Başkentlerinde büyük bir kütüphane açmışlardır.
aşağıdakilerden hangisidir?
B) İyon
D) Asur
ortaya çıktığı savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
Anadolu’da bulunan ilk yazılı tabletlerin sahibidirler
A) Urartu
Buna göre;
5
E) I, II ve III
yukarıdaki
alınacak hammaddeleri gösteren kil tabletlere rastlanmış-
hangilerinin
uyduğu savunulamaz?
Anadolu’dan gönderilen sipariş listelerine, Anadolu’dan
ÜNİTE TESTİ
2
11. İlk Çağ’da akarsu havzalarına yerleşen toplumlar genellik-
mazken, tarihsel süreçte Mısır’da güçlü bir ordu oluşturulmuştur.
UYGARLIKLAR
E) Hitit
C) Lidya
13. İlk Çağ’da;
I. Helen kültürünün doğuşu,
II. Kral Yolu’nun yapılması,
III. Haçlı Seferleri
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
ÜNİTE TESTİ
1.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
3
Tarihin Sümerlerle başladığını iddia eden bir araştır-
UYGARLIKLAR 4.
• Mısır’da yapılan kazılarda tek bir medeniyete ait bul-
macının bu yargısını aşağıdakilerden hangisine dayandırdığı söylenebilir?
gulara rastlanmıştır
A) Mezopotamya’nın jeopolitik özelliklerine
B) Sümerlerin ilk kez yazıyı kullanmalarına
C) İlk yazılı yasaları Urugakina’nın yapmasına
D) Sümerlerin astronomi çalışmaları yapmasına
E) Sözlü edebiyatın gelişmesine
• Anadolu’da yapılan kazı çalışmalarında farklı medeniyetlere ait bulgulara rastlanmıştır
Yukarıdaki özelliklere neden olan ortak etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kültürel yapı
B) Hukuk anlayışı
C) Din ve inanış
D) Ekonomik etkinlik
2.
I. Kültürel gelişmelerin yaşanmasında etkili olmuşlardır.
II. Harf yazısını kullanmışlardır.
III. İnsan hak ve özgürlüklerini geliştirmişlerdir.
Yukarıdakilerden hangilerinin Sümerlerin yazıyı kulir?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
5.
– Maden işlemeceliğinde ve mimaride gelişmişlerdir.
– Halı ve kilim dokumaları ile ünlenmişlerdir.
– Sanat alanında taşları düzleştirerek kabartmalar yapmışlardır.
lanmalarının sonuçları arasında olduğu savunulabilC) Yalnız III
E) II ve III
E) Coğrafi konum
Yukarıda özellikleri belirtilen Anadolu uygarlıkları sırasıyla aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir?
A) Hitit - Frigya - Lidya
B) Frigya - Urartu - Hitit
C) Urartu - Frigya - Hitit
D) İyon - Urartu - Frigya
E) Urartu - Hitit - Frigya
6.
Mezopotamya uygarlıklarından Sümerlerde belirli bir
6
İlk Çağ’da Mısır’ın;
merkez olmadığı halde, Akadların kurulduğu andan itibaren “Agade”yi başkent ilan etmelerine bakarak;
I. istilaya kapalı konumda olması,
II. ahiret inancının bulunması,
I. Site devletlerinden merkezi devlete geçilmiştir.
III. firavunların tanrılık iddiasında bulunması
II. Halk yönetime ortak edilmiştir.
özelliklerinden hangilerinin mutlakiyet rejimini daha
III. Dini kuralların yerini yargı gücü almıştır.
da koyulaştırdığı savunulabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 7.
Aşağıdakilerden hangisi İlk Çağ’a ilişkin doğru bir bil-
3
ÜNİTE TESTİ
11. Yozgat’ta bulunan Alişar’da yapılan kazılarda siyah renkte
gi değildir?
çömlekler ve kerpiç evlere rastlanmıştır. Alişar’da bu dö-
A) Halk sosyal tabakalara ayrılmıştır.
B) İslam dünyası üzerine Haçlı Seferleri düzenlenmiştir.
C) Çok tanrılı dini inanç yaygındır.
D) Kolonicilik yapılmıştır.
E) Tarım, hayvancılık ve ticaretle uğraşılmıştır.
8.
UYGARLIKLAR
Makedonya kralı Büyük İskender’in seferleri esnasında,
nem insanları tarım ve hayvancılıkla uğraşmış, altın ve gümüşten yapılma eşya kullanmıştır.
Buna göre Alişar’da yaşayanlarla ilgili;
I. Toprak ve madeni işlemişlerdir.
II. Anadolu’nun ilk yerleşim merkezini oluşturmuşlardır.
III. Süsleme sanatını kullanmışlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Doğu ve Batı kültürlerinin sentezi sonucu Hellenizm ortaya çıktı ve İskender çok geniş bir coğrafya’da büyük bir imparatorluk kurdu.
Aşağıdakilerden hangisi Büyük İskender’in kurduğu imparatorluğa dahil olan yerlerden biri değildir?
A) Mısır
9.
B) Anadolu
D) Yunanistan
C) Orta Avrupa
12. İlk Çağ toplumlarının aşağıdaki özelliklerinden hangi-
E) İran
sinin eşitlik ilkesiyle çeliştiği söylenebilir?
A) Sosyal tabakalaşmanın bulunması
Yunanlıların İlk Çağ’da İyonlar ve Fenikeliler gibi kolo-
B) Çok tanrılı inancın yaygın olması
nicilikte ileri gitmesinde;
C) Bilimsel çalışmaların desteklenmesi
I. tarım alanlarının yetersizliği,
D) Özel mülkiyet hakkının bulunması
II. ekonomiyi geliştirmek istemeleri,
E) Kültürel özelliklerin korunması
III. kıyı kentleri halinde yaşamaları
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
7
E) I, II ve III
13. İlk Çağ’da Mısır’ın kültürünü, sanatını ve düşünce hayatını şekillendiren en temel unsur dindir. Ayrıca din, bilimsel
10. İlk
merlerin Su Tanrıçası Enki’yi en önemli tanrı olarak kabul etmelerinde, aşağıdakilerden hangisinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
2
hayat üzerindeki en temel ögedir.
Çağ’da Friglerin Bereket Tanrıçası Kibele’yi, Sü-
A) Tarıma dayalı ekonomilerinin bulunması
B) Ahiret inancının varlığı
C) Çevre uygarlıklardan etkilenmeleri
D) Toplumun sosyal sınıflara ayrılmış olması
E) Hükümdar yetkilerinin sınırsız olması
Buna göre;
I. piramitlerin yapımı,
II. edebiyatta hikmetli sözlere yer verilmesi,
III. özgün bir uygarlık oluşturulması
gelişmelerinden hangileri yukarıdaki yargıyı desteklemektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
ÜNİTE TESTİ
1.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK
4
İlk Çağ’da Gediz ve Büyük Menderes nehirleri arasında
4.
Mısır uygarlığına ait mimari eserlerden bir çoğu günümü-
siyasi varlık gösteren Lidyalılar, ticarete ve zenginliğe ver-
ze kadar ulaşabilmişken, Mezopotamya uygarlığından
dikleri önem kadar, orduya önem vermemişlerdir.
pek fazla eser kalmamıştır.
Bu durum Lidyalıların;
I. kısa sürede yıkılmaları,
II. siyasi etkinliklerinin artması,
III. bilimsel çalışmalara yönelmeleri
gelişmelerinden hangilerine neden olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?
2.
UYGARLIKLAR
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Mezopotamya uygarlığının Mısır’dan daha eski oluşu
B) Mezopotamya’nın Mısır’dan daha sık istilaya uğraması
C) Mısır’da yapı malzemesi olarak taş, Mezopotamya’da ise kerpiç ve tuğla kullanılması
D) Mısır uygarlığında inşaat teknolojisinin daha ileri olması
E) Mezopotamya’da iklimin Mısır’dan daha nemli olması
5.
Sümerler’de toprak, tanrıların malı sayılır ve din adamla-
Mısır’da kral, Mezopotamya kralları gibi tanrının topraklarının işleyicisi değil, doğrudan sahibidir.
Bu bilgiler dikkate alındığında Mısırlılar ile ilgili aşağı-
rının gözetimi altında işlenirdi. Ürünlerin büyük bir bölümü
daki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
de mabetlere verilirdi. Urukagina reformları sonunda ise,
A) Kültürel etkileşim ile sosyal hayat gelişmiştir.
B) Yönetimde bürokratik bir sınıf etkilidir.
C) Tanrı-kral anlayışı egemendir.
D) Krallar, toplumun geçimini sağlamakla yükümlüdür.
A) Mabetlerin sayısını
E) Merkezi otoritenin güçlenmesi için önlemler alınmak-
B) Rahiplerin etkinliğini
C) Ticari etkinliği
D) Toplumsal dayanışmayı
E) Tarımsal üretimi
İyon şehir devletlerinin;
özel mülkiyet uygulamasına geçildi.
Buna göre, Urukagina reformlarının aşağıdakilerden hangisini zayıflattığı iddia edilebilir?
tadır.
TARİH 9 8
Eski Çağ’da Çin’in,
I. İpek Yolu’nun başlangıç noktasında olması,
6.
II. her türlü ürünün yetişebileceği iklimin bulunması,
I. Ön Asya ticaret yolları üzerinde bulunması,
III. değişik dönemlerde farklı hanedanlar tarafından yö-
II. bilim adamlarını koruması,
III. deniz ticareti ile uğraşması
özelliklerinden hangileri, İyonyalıların kültürel ve mali
netilmesi
özelliklerinden hangilerine sahip olması zaman zaman
yönden ilerlemesine ortam hazırlamıştır?
istilaya uğramasında etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK 7.
İlk Çağ’da Sümer ülkesinde Uruk şehrinin baştanrısı İnanna, Nippur’un Enlil, Ur’un Nanna, Lagaş’ın ki ise Ningirsu idi.
Bu durum Sümerlerin;
I. çok tanrılı inançta oldukları,
II. ekonomilerinin dine dayalı olduğu,
III. kültürel yönden birlik sağlayamadıkları
durumlarından hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
4
ÜNİTE TESTİ
10. İlk Çağ’da Yunanistan’ın,
I. dağlık ve küçük olması,
II. tarıma elverişli arazilerin az olması
aşağıdakilerden hangisine yönelmelerine neden olmuştur?
B) Yalnız II
D) I ve III
UYGARLIKLAR
A) Deniz ticaretine
B) Kültürel faaliyetlerine
C) Madenciliğe
D) Tefeciliğe
E) Tarım faaliyetlerine
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. İlk Çağ’da Mısır tarihinin Orta Krallık Dönemi’nde eyalet8.
I. Mitolojik öyküler
lerdeki valiler giderek merkezden uzaklaşarak bağımsız
II. Seyahatnameler
hareket etmeye başladılar.
III. Paralar
Bu durum aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
Yukarıdakilerden hangileri Tarihî Devirleri aydınlatma-
A) Toplumsal huzurun sağlanmasına
da kullanılamaz?
B) Üretim faaliyetlerin yaygınlaşmasına
C) Kültürel etkileşimin yaşanmasına
D) Feodal güçlerin ortaya çıkmasına
E) Milli bilincin uyanmasına
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9
9.
İlk Çağ’da toplumlararası etkileşim ve iletişim araçlarından biri de göç olgusu idi.
I. doğal felaketler,
12.
I. İbraniler’den kalma Süleyman Mabedi,
II. savaşlar,
II. Hititlerden kalma Kadeş Antlaşması,
III. ekonomik ihtiyaçlar
III. Mısırlılardan kalma Piramitler
durumlarından hangileri göçün nedenleri arasında
Yukarıda verilenlerden hangileri doğrudan dini mimari
2
Buna göre,
gösterilir?
A) Yalnız I
kapsamında değerlendirilir? B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
1. İnsanlık tarihinin ilk şehir yerleşmesi olarak ..................................... kabul edilmektedir. 2. Çağlar içerisinde en uzun süreli olanı ..................................... Çağ’dır. 3. İlk Çağ’ın en büyük imparatorluğu ..................................... dır. 4. Dünya’nın ilk yazılı yasalarını ..................................... kralı ..................................... yapmıştır. 5. Mezopotamya’nın ilk medeniyetini ..................................... kurmuştur. 6. Geniş bir coğrafyada kara ticaret koloniciliği yapan Mezopotamya uygarlığı ..................................... dır. 7. İlk resim yazısını ..................................... kullanmıştır. 8. Anadolu’da Tarih Çağlarında kurulan ilk medeniyet ..................................... dir. 9. Anadolu’nun batısında kurulan ................................. medeniyetini Yunanistan’da Dor istilasından kaçabilen .............................. kurmuştur. 10. Anadolu’nun doğusunda MÖ IX. yüzyılda kurulan ve başkentleri Tuşpa olan uygarlık ............................. dır. 11. Girit Uygarlığı’nın en önemli mimari eseri ..................................... Sarayı’dır. 12. Akalar tarafından Peleponnes (Mora) Yarımadası’nda kurulan uygarlık ..................................... uygarlığıdır. 13. Tarih’te ilk demokratik devlet .....................................’nda görülür. 14. Korint’te topladığı kongrede Yunan kentleri arasındaki anlaşmazlıklara son vererek “Hellen Birliği” ni kuran .............................. dir. 15. İlk Çağ’ın en gelişmiş hukuk kuralları ..................................... uygarlığında görülür. 16. Lübnan Dağları’nın eteklerinde kurulduğu için toprakları tarıma elverişli olmayan, bu nedenle denizciliğe yönelen uygarlık ........ ............................. dir. 17. Hz. Davud Dönemi’nde gerçek bir devlete kavuşan İbraniler’in en önemli eserleri ..................................... dir. 18. Hindistan’da 1860’lı yıllara kadar egemen olan Türk devleti ..................................... dır. 19. Tarihî Baharat Yolu’nun başladığı ülke ..................................... dır. 20. Çinliler ............................... Müslüman Araplara yenildikten sonra iyice zayıflamışlardır.
Cevaplar 1. Çatalhöyük
6. Asurlular
11. Knossos
16. Fenikeliler
2. Paleolitik (Eski Taş)
7. Mısırlılar
12. Miken
17. Süleyman Mabedi
3. Roma
8. Hititler
13. Yunan uygarlığı
18. Babür Şahlar
4. Lagaş, Urgakina
9. İyon - Akalar
14. II. Filip
19. Hindistan
5. Sümerler
10. Urartular
15. Roma
20. Talas Savaşı’nda
ünite
10
D 1.
Tarih Devirleri, insanlığın tamamını ilgilendiren evrensel nitelikli olaylar esas alınarak belirlenmiştir.
2.
Tarih Öncesi Devirler, Taş ve Maden Devri şeklinde ikiye ayrılmıştır.
3.
Ateş, Cilalı Taş Çağı’nda bulunmuştur.
4.
İlk sanat eserleri Maden Çağı’nda doğmuştur.
5.
İlk ticari faaliyetler Yontma Taş Çağı’nda başlamıştır.
6.
Seramik sanatı, Bakır Çağı’nda başlamıştır.
7.
İlk Çağ’da insan eliyle yapılan en büyük yapı Çin Seddi’dir.
8.
Mahabharata ve Ramayana destanları Hint uygarlığına aittir.
9.
Pers uygarlığına Makedonya Kralı Büyük İskender son vermiştir.
Y
10. Mezopotamya’da kurulan ilk medeniyet Asurlulardır. 11.
İlk düzenli ordu birliklerini ve ilk büyük merkezi imparatorluğu Sümerler kurmuştur.
12. Dünya’nın ilk yazılı yasalarını Babil kralı Hammurabi yapmıştır. 13. Anadolu, Tarihî Devirlere Hititler döneminde girmiştir. 14. Frigler, Doğu Anadolu’da kurulmuştur. 15. Tarımda en çok gelişen Anadolu uygarlığı Frigler’dir. 16. Mısır, Tarihî Devirlere Mezopotamya’dan önce girmiştir.
11
17. Tarihin ilk yazılı antlaşması olan Kadeş Antlaşması, Sümerlerle, Mısırlılar arasında M.Ö. 1296’da olmuştur. 18. Tarihte ilk demokrasi hareketi Roma uygarlığında görülür. 19. Yunanlılar, siyasi birlik kuramamış, şehir devletleri şeklinde yaşamıştır. 20. Hellen uygarlığının kurucusu Makedonya kralı Büyük İskender’dir.
Cevaplar
2
1. D
2. D
3. Y
4. Y
5. Y
6. Y
7. D
8. D
9. D
10. Y
11. Y
12. Y
13. D
14. Y
15. D
16. Y
17. Y
18. Y
19. D
20. D
1.
İnsanları, göçebe yaşamdan dolayı avcılık ve toplayıcılıkla uğraştığı devirdir.
A) Sümer
2.
İlk şehir devletlerinin kurulduğu devirdir.
B) Mısır
3.
Kâğıt, barut, pusula, matbaa gibi teknik buluşları gerçekleştiren uygarlıktır.
C) Truva
4.
Gılgamış, Tufan, Yaradılış destanlarının oluşturulduğu uygarlıktır.
D) Roma
5.
Deniz koloniciliğinde en çok gelişen uygarlıktır.
E) Fenike
6.
İlk hükümdarları bir peygamber olan uygarlıktır.
F) İyon
7.
Dini inançlarından dolayı, tıp, eczacılık ve mimaride gelişen uygarlıktır.
G) Yontma Taş
8.
Günümüzde, Çanakkale’de bulunan ve Anadolu’nun Tarih Öncesi Dönemlerini aydınlatan
H) İbrani
merkezlerden biridir.
9.
Bilim ve tekniğe önem vererek, bir çok buluşa önayak olan Anadolu uygarlığıdır.
I) Tunç Çağı
12
İ) Hint
10. Hristiyanlığı ilk defa resmi din olarak kabul eden uygarlıktır.
J) Çin
1. G
2. I
3. J
4. A
5. E
6. H
7. B
8. C
9. F
10. D
ünite
Cevaplar
1.
Tarih Öncesi Devirler hangileridir? Yazınız.
2.
Yontma Taş Çağı’nın özelliklerini belirtiniz.
3. Cilalı Taş Çağı’nda yerleşik hayata geçilmesinin sonuçları nelerdir?
4. Orta Asya’da kurulan kültür merkezlerini açıklayınız.
5. Hindistan’da siyasi birliğin sağlanamaması ve güçlü bir devlet kurulamamasının nedenlerini yazınız.
2
13
6. Mezopotamya neresidir? İlk Çağ’da Mezopotamya’da kurulan uygarlıklar hangileridir? Yazınız.
7. Mısır uygarlığının oluşumuna etki eden unsurlar nelerdir? Açıklayınız.
8. Anadolu’nun Tarih Öncesi Dönemlerini aydınlatan merkezleri yazınız.
9. İyonların bilim ve teknikte gelişme nedenleri nelerdir? Açıklayınız.
10. Kadeş Antlaşması kimler arasında olmuştur? Özelliği nedir? Açıklayınız.
ünite
14
11. Anadolu uygarlıklarından Lidyalıların özelliklerini açıklayınız.
12. Yunanlıların felsefede gelişme nedenini açıklayınız.
13. Girit uygarlığının özelliklerini açıklayınız.
14. Helen uygarlığı nasıl oluşmuştur? Açıklayınız.
15
15. Tavananna, Pan kuş, site, ziggurat, anal, satraplık kavramlarını açıklayınız.
2
5.
fasikül
İ
LER T E L V E KD
ları
pluluk o T e i v n i e r e ök Devletl m ve K a k l r n ü T A n n a ını a Kurul ’d Türk Ad a p u r v ya ve A Orta As
İLK TÜR
ÖĞRETEN TEST
1
İLK TÜRK DEVLETLERİ Türk Adının Anlam ve Kökeni
1. Türkler, göç edilen bölgelerde çok sayı-
Tarihin çeşitli evrelerinde anayurtlarından dünyanın farklı coğrafyalarına göç eden Türkler, buralarda güçlü siyasi birlikler oluşturmuşlardır. Bu durumun Türklerin;
da devlet kurmuştur. Devlet kurmak için
hangi özelliklere sahip olunması gerekti-
I. teşkilatçı bir özelliğe sahip olmaları,
II. veraset anlayışı,
III. boylar halinde yaşamaları
özelliklerinden hangilerinin sonucu olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
ği düşünülmelidir.
Daha önce bu devletle de bir başka Türk
2.
E) I, II ve III
Kök Türkler İpek Yolu ticaretinin güvenliğini sağlamak ve ekonomik çıkarlarını korumak için Bizans’la aşağıdaki devletlerden hangisine
devleti olan Akhunlara karşı ittifak gerçekleştirilmiştir.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
karşı ittifak yapmıştır?
A) Çinlilere
B) Uygurlara C) Sasanilere
D) Akhunlara
E) Kırgızlara
Demokrasi, farklı görüşlerin temsil hakkına ve kendini ifade özgürlüğüne sahip olmasıdır. Buna göre verilen öncüllerden diğine ve karar sürecinde etkili olduğuna bakılmalıdır.
TARİH 9 2
3.
İslam öncesi Türkler’de demokratik uygulamalar olduğuna;
I. boylar federasyonu şeklinde teşkilatlanma,
II. hanedan üyesi her erkek çocuğun hükümdar olabilme hakkına sahip olması,
III. devlet işlerinin kurultayda görüşülerek karara bağlanması
gelişmelerinden hangilerinin kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
Yerleşik toplumların ekonomik uğraşlarının neler olabileceği ve hangi alanlarda gelişebileceği düşünülmelidir.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
4.
I. şehir kalıntıları
II. tapınaklar
III. tarım araç ve gereçleri
Yukarıdakilerden hangilerinin Uygurların yerleşik hayata geçtiklerine kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
ünite
hangilerinde farklı görüşlerin temsil edil-
İLK TÜRK DEVLETLERİ
1
Türk Adının Anlam ve Kökeni
1.
Kök Türklerin kendilerine ait al-
4.
KONU TESTİ
Kuzey Hunları’nın yıkılmasından sonra Karadeniz’in Ku-
fabe oluşturması ve Türk adıyla
zeyinden Doğu Avrupa’ya göç eden Hunlar, Kavimler
devlet kurmalarının;
Göçü’ne neden olmuştur. Kavimler Göçü’nün;
I. çevre kültürlerden etkilendikleri,
II. ulusçu anlayışa sahip oldukları,
I. Türk kültürünün Avrupa’da yayılması,
III. demokratik devlet anlayışına
II. Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması,
III. feodalite rejiminin ortaya çıkması
sonuçlarından hangilerinin siyasal içerikli olduğu sa-
sahip oldukları
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu savunulabilir?
vunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 1
Orta Asya’daki tarım alanlarının sınırlı olması Türklerin hayvancılıkla uğraşmalarına ve göçebe bir yaşam sürdürmelerine neden olmuştur.
İlk Türk devletlerinde;
Bu durumun;
I. egemenlik anlayışı,
I. temel geçim kaynaklarının hayv ancı
II. kültür ve uygarlık,
II. ülkenin hanedan ailesi tarafında n
III. dinsel inanç
III. atalar kültürüne saygı duyulmas ı
alanlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunu-
durumlarından hangilerinin köle
lık olması,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
ciliğe engel olduğu
savunulabilir?
labilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
E) I, II ve III
paylaşılması,
B) Yanlız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
3
3.
Kutluk Devleti tarafından VIII. yüzyıl ortalarında dikilen Orhun Yazıtları’nda I. Kök Türk Devleti’nin kuruluşu ve yıkılı-
5.
şından da bahsedilmektedir.
denlerle başka yerlere göç etmiştir.
Yalnızca bu bilgilere dayanarak Orhun Yazıtları’yla ilgili;
3
I. Tarihî belge niteliği taşımaktadır.
II. Türkçe yazılan ilk eserdir.
III. Edebi bir dille yazılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Orta Asya’da yaşayan Türkler farklı dönemlerde çeşitli ne-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Orta Asya göçlerinin;
I. toprakların yetersizliği,
II. nüfus artışı ve meraların daralması,
III. kuraklık ve iklim koşullarının değişmesi
nedenlerinden hangilerinin iktisadi duruma bağlı olarak gerçekleştiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
İLK TÜRK DEVLETLERİ
1
Türk Adının Anlam ve Kökeni
Aşağıdakilerden hangisi Kök Türk Devleti’ne ait özel-
9.
liklerden biri değildir?
İslam Öncesi Türk devletleri içerisinde uygarlık alanında en çok gelişen Uygurlar olmuştur.
A) Yönetim ve medeniyetlerini Türk töresine göre oluştur-
Aşağıdakilerden hangisi Uygurların uygarlık alanında gelişmesinin en önemli nedenidir?
muşlardır.
B) Kendilerine özgü yazı kullanmışlardır.
A) Dinlerini değiştirmeleri
C) Mani dininin etkisinde kalmışlardır.
B) Egemenlik anlayışını korumaları
D) Orta Asya’da egemen olmuşlardır.
C) Ticaretle uğraşmaları
E) Başkentleri Ötüken’dir.
D) Yerleşik yaşama geçmeleri
E) Kutluk Devleti’nin yıkılışında rol oynamaları
10. Türklerin
Orta Asya’dan Avrupa’ya yaptığı göçlerin
sonucunda görülen;
Tarihi İpek Yolu
7.
I. Avrupa Hun Devleti’ni kurmaları,
II. Hristiyanlık inancını benimsemeleri,
III. Türk Kültürü’nü Avrupa’ya taşımaları
gelişmelerinden hangilerinin Türklerin ulusal kimliklerini yitirmelerine neden olduğu savunulabilir?
Orta Asya’daki tabiat koşullarının Türkleri mücadeleci olmaya, disiplinli ve düzenli bir şekilde yaşamaya zor-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
laması, aşağıdaki alanlardan en çok hangisinde geliş-
11. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin, Dünya’nın farklı böl-
melerine zemin hazırlamıştır?
A) Edebiyat
TARİH 9
B) Ticaret
D) Hukuk
E) Din ve İnanç
4
8.
gelerine göç etmelerinin nedenlerinden biri değildir?
C) Teşkilatçılık
Asya Hunları Mete Han Dönemi’nde Orta Asya’da yaşa-
A) İklim koşullarının değişmesi
B) Salgın hayvan hastalıklarının yaygınlaşması
C) Meraların yetersizliği
D) Yeni sömürge alanları bulma düşüncesi
E) Dış baskıların artması
yan bütün Türk boylarını bir bayrak altında toplamıştır.
12. Uygurların yerleşik yaşama geçmesinin;
Bu durumun;
I. Mete Han’ın Orta Asya Türk siyasi birliğini sağladığı,
I. saray, tapınak gibi yapıların inşası,
II. en büyük Türk Devleti’ni Mete Han’ın kurduğu,
II. yönetim anlayışı,
III. coğrafi koşulların siyaset üzerinde etkili olduğu
III. alfabe kullanımı
gelişmelerinden hangilerinin göstergesi olduğu savu-
gelişmelerinin hangilerinde farklılaşmaya neden olduğu savunulabilir?
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
İLK TÜRK DEVLETLERİ Türk Adının Anlam ve Kökeni
13. İslamiyet öncesinde Türklerin;
1
16. Asya Hunları ve I. Kök Türk Devleti’nin kısa zamanda
I. güçlü ve disiplinli ordulara sahip olmaları,
II. Orta Asya’daki yaşam koşullarının ağırlığının mücadelecilik yönlerini geliştirmesi,
ikiye ayrılmalarında en önemli etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Din değiştirmeleri
B) Geleneksel Türk veraset sistemi
III. çevre uygarlıklarla ticari ilişkiler kurmaları
özelliklerinden hangilerinin güçlü devletler kurmaları-
C) Bağımsız yaşama düşüncesi
na zemin hazırladığı savunulabilir?
D) Göçebe yaşam tarzı
E) Demokratik yönetim anlayışına sahip olmaları
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Asya Hun hükümdarı Mete Han, gücü olmasına rağmen Türklerin, Çin topraklarına yerleşmesine karşı çıkmıştır.
14. Doğu Türkistan’da yapılan çalışmalar sonucunda Uygurların yaşadığı döneme ait;
Mete Han’ın bu politikayla;
I. teşkilatçılık özelliğini koruma,
I. tarım aletleri,
II. Çin’le olan ilişkileri geliştirme,
II. saray ve tapınaklar,
III. Türklerin Çinlileşmesini engelleme
III. şehir yıkıntıları
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
gibi bulgulardan hangilerinin Uygurların yerleşik yaşam sürdüğüne kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
5
18. Orta Asya’da kurulan Türk devletleri genellikle göçebe bir yaşam sürmüşlerdir.
15. Hunlardan önceki Türk devletleri hakkındaki bilgilerin yetersiz oluşu;
3
I. yazılı belgelerin olmaması,
II. komşu kavimlerle sürekli mücadele edilmesi,
III. yerleşik yaşam tarzı
nedenlerinin hangilerinden kaynaklanmaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Göçebe yaşam tarzının;
I. yönetim,
II. askerlik,
III. mimari
alanlarının hangilerinde gelişmeyi engellediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1.
İLK TÜRK DEVLETLERİ
2
KONU TESTİ
Türk Adının Anlam ve Kökeni
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesinde Türklerin
4.
Asya Hun hükümdarı Mete Han’ın yapacağı işi mec-
ulusal kültürlerini yaşatmalarını engelleyen gelişme-
lise danışması, Şapolyo’nun meclis tarafından seçil-
lerden biridir?
mesi, İlteriş Kağan’ın yerine töre gereğince Kapgan Kağan’ın seçilmesinin;
A) Gök Tanrı inancını benimsemeleri
B) Kendilerine özgü alfabe oluşturmaları
C) Aileyi ataerkil anlayışa göre oluşturmaları
D) Bazı hükümdarların Çin ünvanlarını kullanması
E) Savaşçılık yönlerinin gelişmiş olması
I. meclisin etkin bir güce sahip olduğu,
II. ülkenin yazılı kanunlarla yönetildiği,
III. ilk demokrasinin Türklerde görüldüğü
durumlarından hangilerinin kanıtı olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
II. Bilimsel çalışmaların astronomi ile sınırlı kalması
III. Sanatsal çalışmaların taşınabilir eşyalar üzerinde yo-
I. ordu sistemi,
II. tek tanrılı inanış,
III. yazılı yasalar,
alanlarından hangilerinde katkı sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
Yukarıdakilerden hangilerinin Türk devletlerindeki boylar halinde ve yarı göçebe yaşam tarzının getirdiği olumsuzluklardan olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9
6.
I. kadınların devlet yönetiminde etkili olması,
II. kölelik,
III. ahiret inancı
Yukarıdakilerden hangilerinin İslam Öncesi Dönem’de Türklerde bulunduğu savunulamaz?
3.
•
İpek Yolu için Çin ile mücadele edilmesi
• Veraset sisteminde belirsizlik olması
•
Orta Asya Türk devletlerinde yukarıdaki gelişmelerin;
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
ülke topraklarının tiginler arasında paylaştırılması
I. ulusal benliğin yitirilmesi,
II. ekonomik problemler yaşanması,
III. Türk devletlerinin kısa ömürlü olması
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III Kavimler Göçü
ünite
6
I. Yazılı döneme geç geçilmesi
ğunlaşması
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Hunların Türk uygarlığına;
B) Yalnız II
D) I ve II
İLK TÜRK DEVLETLERİ
2
Türk Adının Anlam ve Kökeni
7.
İslam öncesi Türk devletlerinde hanedan üyelerinin
KONU TESTİ
10. Türklerin Orta Asya göçleriyle çok geniş alanlara ya-
hükümdarlık hakkının bulunmasının;
yılmasının;
I. yerleşik yaşama geçilmesi,
I. farklı dini inançların benimsenmesi,
II. taht kavgaları,
II. Türk kültürünün geniş bir coğrafyaya yayılması,
III. askerlik sanatının gelişmesi
III. birçok Türk devletinin kurulması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savu-
nulabilir?
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
8.
I. Doğu ve Orta Avrupa’da ilk Türk devletinin kurulması
II. Bizans’ın vergiye bağlanması
III. Batı Roma ile mücadele edilmesi
Yukarıdakilerden hangilerinin Avrupa Hun Hükümdarı
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 2
Attilâ Dönemi’ndeki gelişmelerden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
İlk Türk devletlerinin;
C) I ve II
E) I, II ve III
I. boylar federasyonu biçiminde teşk
ilatlanmaları,
II. ülkeyi hanedan ailesinin orta malı
9.
ları
Eski Türk kültüründe ölen birinin atı ve eşyalarıyla bir-
özelliklerinden hangilerinin, siya si parçalanmalara ortam hazırlandığı savunulabilir ?
likte törenle gömülmesinin;
I. atın hayatın bir parçası olduğu,
II. ahiret inancının bulunduğu,
III. ölüye değer verildiği
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu savu-
saymaları,
III. geçimlerini hayvancılıkla sağl ama
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
7
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Kavimler
Göçü’nden itibaren süren istilâ hareketleri
sonucunda Batı’da güçlü merkezi iktidarların kalmamasının ve büyük senyörlerin ortaya çıkmasının;
3
I. papalığın güç kaybetmesi,
II. feodalitenin ortaya çıkması,
III. İstanbul’un kuşatılması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
Avrupa Hun Devleti Hükümdarı Attila
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
İLK TÜRK DEVLETLERİ
2
Türk Adının Anlam ve Kökeni
12.
I. Çin’in, Hunları içten yıkma çalışmaları
II. İpek Yolu ticaretinin Çin’in eline geçmesi
III. Komşu ülkelerle yapılan ticaretin gelişmesi
Yukarıdakilerden hangileri, Asya Hun Devleti’nin parçalanma ve yıkılma nedenlerinden biri değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
15. Hunların erken dönemlerden itibaren tarih sahnesine çıktıkları bilinmekle birlikte, siyasi tarihlerini ancak IV. yüzyıldan itibaren öğrenmemizde;
I. yazıyı kullanmamaları,
II. savaşçı bir yapıya sahip olmaları,
III. geniş bir coğrafyada yaşamaları
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
16. Çinlilerin;
13. Aşağıdakilerden
hangisi Uygarlara ait özelliklerden
biri değildir?
I. Türk devlet adamlarını birbirine düşürmeleri,
II. Türk devlet adamlarına değerli eşyalar hediye etmeleri,
III. Türk boyları içerisinde çeşitli entrikalara başvurmaları
çalışmalarından hangilerinin Türkleri siyasal bakım-
A) Yerleşik yaşama geçmeleri
dan etkilemek istediklerine kanıt olduğu savunula-
B) Tarım ve ticarette gelişmeleri
maz?
C) Kâğıt ve matbaayı kullanarak kendilerine özgü bir alfabe oluşturmaları
D) Türk tarihinde ilk kez para bastırmaları
E) Moğolların Türkleşmesinde önemli rol oynamaları
TARİH 9
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17.
I. Çinlilerin ceket ve pantolonu Hunlar’dan öğrenmeleri
II. Avrupa Hun sarayında Germen ve Latin dillerinin kullanılması
8
III. Kök Türklerin kendi yazılarını kullanmaları
Yukarıdakilerden hangilerinde kültürel etkileşimin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
14.
I. Hunlar
II. Macarlar
III. Türgişler
Yukarıdaki Türk kavimlerinden hangilerinin hem Asya
E) I, II ve III
vergiye bağlanmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu gelişme aşağıdaki hükümdarlardan hangisi döneminde yaşanmıştır?
A) Balamir
B) Rua
D) Mete Han
Uldız E) Attila
ünite
A) Yalnız I
D) I ve II
C) Yalnız III
18. Avrupa Hun Devleti’nin en güçlü döneminde, Batı Roma
hem de Avrupa’da devlet kurduğu söylenebilir?
B) Yalnız II
İLK TÜRK DE
VLETLERİ Orta Asya ve Avrupa’da Kurulan Türk Devletleri ve Toplulukları 1.
Türklerin en kalabalık kolu Oğuzlardır. Bu kol bir çok Türk Devleti kurmuştur.
Buna göre, I. Kıpçaklar,
II. Osmanlı Devleti,
III. Büyük Selçuklular
devletlerinden hangilerinin Oğuzlar tarafından kurulduğu söylenemez?
A) Yalnız I
2.
ÖĞRETEN TEST
Bugünkü Anadolu, Balkanlar, İran, Irak
2
Azerbaycan Türkleri’nin ataları Oğuzlardır. Anadolu ve Orta Doğu’da kurulan Türk devletlerinin çoğunu Oğuzlar kurmuştur.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Orta Asya tarihi bir bütün olarak incelendiğinde Türk topluluklarının;
I. tarımsal üretim,
Ota Asya Türkleri’nin çok uzun bir dönem
II. yazılı hukuk kuralları,
larının da buna göre şekillendiğini göz
III. askerî güç
alanlarından hangilerindeki gelişmelerin daha sonra olduğu savu-
göçebe yaşadıklarını, kültür ve uygarlıkönüne almalıyız.
nulabilir?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Türk devletlerinin tamamında
İslam öncesi kurulan Türk devletleri uzun
görülen siyasi yaşama ilişkin bir özelliktir?
ömürlü olamamıştır. Bu durumun en önemli nedenini hatırlayalım.
A) Yerleşik yaşama geçmeleri
B) Ülkenin hükümdar ailesinin ortak malı sayılması
C) Türk kimliğinden uzaklaşmaları
D) İpek Yolu’na egemen olmaları
E) Din değiştirmeleri
4.
Hazar topraklarından geçen ticaret kervanları yüklü oranda vergi bırak-
9
maktaydı. Bu durum Hazar ekonomisinin güçlenmesine katkı sağlamıştır.
3
vanının geçmesinin hangi koşula bağlı
Buna göre Hazarlarla ilgili;
olduğu düşünülmelidir.
I. Diğer Türk topluluklarıyla anlaşamamaktadırlar.
II. Özel mülkiyet gelişmiştir.
III. Ticaret yolları üzerinde kurulmuşlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
Hazar ülkesinden çok sayıda ticaret ker-
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
2
Rİ İLK TÜRK DEVLETLE lan Türk Devletleri ve Toplulukları Orta Asya ve Avrupa’da Kuru
Türklerde askerlik sanatının ve teşkilatçılık yönlerinin gelişmesine katkı sağlayan durumları göz önünde bulundurmak gerekir.
5.
I. Ticaret yapmaları
II. Yaşam tarzları
III. Nüfuslarının artması
Yukarıdakilerden hangileri Türklerde görülen askeri yetenek ve devlet kuruculuğuna katkı sağlayan gelişmeler arasında gösterilebilir?
A) Yalnız I
6. Devlet sahibi olunan dönemlerde Türk kimliği korunurken, devlet sahibi olunmayan dönemlerde korunamamıştır. Bu durumun verilen kavramlardan hangileriyle ilişkisi olduğu düşünülmesidir.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Avrupa’da devlet kuran Türk toplulukları ulusal kimliklerini korurken, bağımsızlıklarını yitirdikten sonra Türklük özelliklerini de yitirmişlerdir.
Buna göre,
I. hukuk,
II. egemenlik,
III. sanat
özelliklerinden hangileri Türklerin ulusal kimliklerini korumada etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Avrupa’ya göç eden Türk toplulukları Hristiyanlık inancını benimsemiştir.
TARİH 9
7.
I. Bulgarlar
II. Macarlar
III. Karluklar
Yukarıdaki Türk topluluklarından hangilerinin Hristiyanlığı benimsediği savunulabilir?
10
A) Yalnız I
bir alana yayılmada etkili olduğu düşünülmelidir.
8.
D) I ve II
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi İslamiyetten önceki dönemde Türk topluluklarının geniş bir coğrafyaya yayılmalarında etkili olmuştur?
A) Göçebe yaşam tarzı
B) Etnik kökenleri
C) Yazılı döneme geç geçilmesi
D) Hukuk anlayışları
E) Yönetim uygulamaları
ünite
Verilen seçeneklerden hangisinin geniş
B) Yalnız II C) Yalnız III
İLK TÜRK DE
VLETLERİ Orta Asya ve Avrupa’da Kurulan Türk Devletleri ve Toplulukları 1.
I. Orta Asya’da kurulan ikinci büyük Türk devletidir.
II. Hiç bir zaman devlet kuramamış, boylar halinde yaşamışlardır.
4.
3
KONU TESTİ
Türgiş hükümdarı Baga Tarkan’ın metal olarak bastırdığı parada hem Çin, hem de Arap etkisi görülür.
Buna göre Türgişler için;
III. Ötüken bölgesinde kurulan son Türk devletidir.
I. Farklı kültürlerden etkilenmişlerdir.
Yukarıda verilen bilgilerin doğru eşleştirilmesi aşağı-
II. Türgişler’den önce Türkler’de para basılmamıştır.
III. Ticarette en çok gelişen Türk devletidir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I
dakilerden hangisidir?
I
II
III
A) Asya Hunları
Kök Türkler
Avarlar
B) Kutluk
İskitler
Kırgızlar
C) Uygurlar
Kırgızlar
Kutluk
D) Kök Türkler
Peçenekler
Kırgızlar
E) Asya Hunları
Peçenekler
Uygurlar
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 3
Tarihte birçok Türk kavmi İtil Irmağı’nı geçerek Doğu ve Orta Avrupa ile Balkanlara yerleşti. Bunların hepsi de Hristiyanlığı benimseyerek millî kimliklerini kaybederek asimile oldular. Sadece Kama Bulgarları varlıklarını sürdürebilmiştir. Kama Bulgarları bugünkü Kazan Türkleri’nin atalarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bilinen
Kama Bulgarlarının varlığını koruyabilmesinin;
A) İskitler
I. İslamiyeti benimsemeleri,
II. nüfus yoğunluklarının fazla oluşu,
III. Doğu’dan gelen göçlerle beslenmeleri
gelişmelerinin hangilerinden kaynaklandığı savunula-
ilk Türk devletidir?
B) Hunlar D) Kök Türkler
C) Avarlar E) Uygurlar
bilir?
A) Yalnız I
3.
3
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
11
E) I, II ve III
Türklerin bağımsızlık duygusunun gelişmesinde;
5.
I. Karahanlıların kurucu boylarından biridir.
II. II. Kök Türk (Kutluk) Devleti’nin yıkılmasında rol oyna-
I. toplumsal tabakalaşmanın olmaması,
II. göçebe yaşam tarzı,
III. düşmanlarının çok olması
III. İslamiyeti benimseyen ilk Türk boyudur.
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
Yukarıdaki özelliklerden hangilerinin Karluklara ait ol-
mışlardır.
nulabilir?
duğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
Rİ İLK TÜRK DEVLETLE lan Türk Devletleri ve Toplulukları
3
Orta Asya ve Avrupa’da Kuru
Türklerin Avrupa’ya göç etmelerinin;
9.
I. Sosyal yaşam
I. Hristiyanlığı benimsemeleri,
II. Bağımsızlık anlayışı
II. nüfus olarak azınlıkta kalmaları,
III. Dil yapısı
III. ulusal kimliklerini yitirmeleri
Yukarıdakilerden hangilerinin Türk ulusunun günü-
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
müze kadar değişmeyen özelliklerinden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Kırgızlar, Türklerce kutsal kabul edilen Ötüken Bölgesi’ne egemen olan son Türk devletidir. Uygurları Ötüken’den çıkaran Kırgızlar, Moğollara yenilerek bugünkü yaşadıkları coğrafyaya yerleşmişlerdir.
7.
I. Bir başka Türk devleti ile mücadele etmişlerdir.
II. Uygurların yıkılışına neden olmuşlardır.
III. Dış baskılara direnerek yurtlarında kalmışlardır.
ve siyasal yapısında etkili olmamıştır?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Avarlar
A) Yalnız I
Aşağıdaki Türk boylarından hangisi Avrupa’nın askeri
B) Hunlar
D) Uzlar
C) Macarlar
E) Türgişler
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
yerek yerleşik kültüre geçmiş, ulusal benliğini yitirmiş ve günümüzde ”Hungary” olarak bilinen Türk kavmi aşağıdakilerden hangisidir?
– Uygurların Maniheizm inancını benimsedikten sonra yerleşik yaşama geçmesi
11. XI. yüzyılda Hristiyanlığın Katolik mezhebini benimse-
TARİH 9
– Oğuzların, İslamiyete girdikten sonra yerleşik yaşama
A) Macarlar
B) Avarlar
D) Tuna Bulgarları
C) Kıpçaklar
E) Uzlar
geçmesi,
durumlarına bakarak;
I. Din değişikliği toplumların yaşam tarzlarının şekillenmesinde etkilidir.
II. Türkler, fetihçi bir politika izlemiştir.
III. Sanat anlayaşındaki farklılık, din değişikliğine neden olmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. •
Slavların Balkanlara yerleşmesinde etkili olmuşlardır.
•
619 ve 626’da İstanbul’u iki kez kuşatmışlardır.
•
Kök Türklerin kuruluşuyla Batı’ya göç etmişlerdir.
Yukarıda özellikleri belirtilen Türk kavmi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hunlar
B) Avarlar
D) Türgişler
C) Kırgızlar
E) Peçenekler
ünite
12
Buna göre Kırgızlarla ilgili;
İLK TÜRK DE
VLETLERİ Orta Asya ve Avrupa’da Kurulan Türk Devletleri ve Toplulukları 13. Hazarların çoğunluğu eski Türk inancı olan Şamanizm’e
mesi Museviliği benimsemiştir. Buna göre Hazarlarla ilgili;
ayrı ayrı devlet kurmalarının;
I. Avrupalılar ile olumlu ilişkiler geliştirmeleri,
II. İpek Yolu’na egemen olmak istemeleri
III. teşkilatçı bir toplum yapısına sahip olmaları
özelliklerinden hangilerinin sonucu olduğu savunula-
I. Din ve inanç özgürlüğü vardır.
II. Geniş bir alanda egemenlik kurmuşlardır.
III. Tek geçim kaynağı ticarettir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
16. Hun ve Avarların hem Orta Asya’da hem de Avrupa’da
bağlıydı. Ülkede zamanla İslamiyet yayılmıştır. İslamiyetin yayıldığı kesim tüccarlardır. Öte yandan devletin üst kade-
3
bilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Avarlar ile Avrupa Hunları’nın; 14.
I. Kırgızlar
I. Kavimler Göçü ile Batı’ya göç etmeleri,
II. Macarlar
II. Çinlilerle savaşmaları,
III. Kök Türkler
III. Bizans’la mücadele etmeleri
Yukarıdakilerden hangileri Orta Asya’da kurulan Türk
özelliklerinden hangilerinin ortak olduğu savunulabilir?
devletlerinden değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
18. VIII. yüzyılda Hazarlar, Bizans’la işbirliği yaparak Müslüman Arapların Hz. Osman Dönemi’nde Kafkasya’ya girişi-
15. İslam öncesi dönemde Türkler arasında sosyal, eko-
3
ne izin vermemiştir. Böylece Müslüman Arapların Kafkas-
nomik ve sanatsal alanda köklü değişim ve gelişmele-
ya ülkelerinden Karadeniz’i dolaşarak İstanbul’u kuşatma-
rin yaşanmasında;
sına engel olmuşlardır. Yalnızca bu bilgilere göre;
I. geleneksel kültürün korunması,
II. yazılı eserler oluşturulması,
I. Hazarlar Museviliği benimsemiştir.
III. yerleşik yaşama geçilmesi
II. Hazarlar ticarette başarılıdır.
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
III. Hazarların siyaseti Bizans’ın yararına olmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13
1.
Rİ İLK TÜRK DEVLETLE lan Türk Devletleri ve Toplulukları
4
KONU TESTİ
Orta Asya ve Avrupa’da Kuru
İslamiyetten önceki Türk topluluklarının, Göktanrı’nın
Orta Avrupa ve Balkanlara inen Türk topluluklarından bir
eşi ve benzeri olmayan bir varlık olduğuna ve hiç bir
bölümü ücretli asker olarak Bizans ordusunda görev yap-
kalıba giremeyeceğine inanmalarının;
maktaydı. Ancak bu askerler Anadolu’ya giren Selçuklu ordusu karşısında ya geri dönmüş, ya da saf değiştirerek
I. mimari,
II. putperestlik,
III. tarım
alanlarının hangilerinde gelişimi engellediği savunu-
Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasında rol oynamışlardır.
labilir?
4.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre;
I. Bulgar,
II. Peçenek,
III. Uz
Türk topluluklarından hangilerinin Malazgirt Savaşı’nda saf değiştirerek, savaşın kazanılmasında rol oynadığı savunulamaz?
A) Yalnız I
5.
2.
I. Uygurlar
II. Kırgızlar
III. Avarlar
Yukarıdaki Türk topluluklarından hangilerinin Avrupa
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Türgişler, Müslüman Arapların Emeviler Dönemi’nde Maveraünnehir’e girmesine engel olmuşlardır.
Buna göre Türgişlerle ilgili;
I. Emevi yönetimini benimsemişlerdir.
kıtasında da siyasi etkinlikte bulunduğu savunulabilir?
II. Türk-Arap ilişkisinin bozulmasına neden olmuşlardır.
A) Yalnız I
III. İslamiyeti benimsememişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14
6.
Bugünkü Balkan, Azerbaycan, Anadolu Türklerinin ataları aşağıdaki Türk boylarından hangisidir?
•
Günümüzde Orta Asya’da bağımsız bir devlet olarak
varlıklarını sürdürmektedirler.
•
Uygurların yıkılışında etkili olmuşlardır.
•
Moğol egemenliğine giren ilk Türk kavmidir.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan Türk devleti aşağıda-
7.
A) Karluklar
B) Kırgızlar
D) Avarlar
B) Karluklar
D) Hazarlar
C) Türgişler
E) Kırgızlar
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi kurulan Türk devletlerinden biri değildir?
kilerden hangisidir?
A) Oğuzlar
C) Bulgarlar
E) Hazarlar
A) Akhunlar
B) Peçenekler
D) Hazarlar
C) Sabarlar
E) Kırgızlar
ünite
3.
İLK TÜRK DE
VLETLERİ Orta Asya ve Avrupa’da Kurulan Türk Devletleri ve Toplulukları
4
KONU TESTİ
8.
I. İskitler
11.
I. Macarlar
II. Çuvaşlar
II. Bulgarlar
III. Afenesyevo
III. Türgişler
Yukarıdakilerden hangilerinin Hunlardan önce Türkle-
Yukarıdakilerden hangilerinin Avrupa’ya göç eden
rin özelliklerini taşıyan medeniyetlerden olduğu savunulabilir?
9.
A) Yalnız I
Türk topluluklarından olduğu savunulamaz?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 4
İslam öncesi Türk devlet ve boylarında demir işçiliğinin ileri düzeyde olmasının;
I. tarımsal üretimin yoğunlaşması,
II. hayvancılığın yok olması,
III. askeri alanda başarı sağlanması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
Hun, Kök Türk ve Kutluklar’a baş kentlik yapmış yer aşağıdakilerden hangisidir?
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Pazırık
E) I, II ve III
B) Yesi D) Ötüken
C) Karasuk E) Anav
15
10. Yunanlıların İskit adını verdiği Saka Türkleri tarihte önemli rol oynayan Türk topluluklarının ilkidir.
3
I. Hristiyan kültürünün etkisiyle ulusal benliklerini yitir-
12.
Buna göre;
meleri
I. gelenek ve görenekleri,
II. dil özellikleri,
III. edebî eserleri
durumlarından hangilerinin İskitlerin Türk özelliğini
Türk topluluklarının ortak özelliklerinden olduğu sa-
kanıtlayan gelişmelerden olduğu savunulabilir?
vunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Kavimler Göçü’ne neden olmaları
III. Göçebe yaşamı sürdürmeleri
Yukarıdakilerden hangilerinin Avrupa’ya göç eden
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
fasikül
İ
LER T E L V E KD
İLK TÜRleri est Ünite T
ÜNİTE TESTİ
İLK TÜRK DEVLETLERİ
1
1.
I. İpek Yolu’na egemen olma düşüncesi
II. Ülkenin hükümdar ailesinin ortak malı olması anlayışı
III. Yönetimde federal yapının görülmesi
Yukarıdakilerden hangilerinin eski Türk devletlerinin Çinlilerle mücadele etmelerinin nedenleri arasında ol-
4.
Aşağıdakilerden hangisinin Orta Asya Türkleri’nin bağımsızlıklarına önem verdiğinin göstergesi olduğu savunulabilir?
A) Devletlerin kısa ömürlü olması
B) Dış baskılar sonucu egemenliklerini yitirdiklerinde yurtlarını terketmeleri
duğu savunulamaz?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Orta Asya Türk göçlerinin nedenlerinden biri de Türk boylarının kendi aralarında yaptıkları mücadelelerdir.
C) İpek Yolu’na sahip olmak istemeleri
D) Geçim kaynaklarının hayvancılık olması
E) Boy beylerinin seçimle belirlenmesi
5.
Asya Hun Hükümdarı Mete Han, askeri olarak bütün Çin’i alabilecek güçte olmasına rağmen, vergiye bağlamayı ter-
Buna göre;
cih etmiştir.
I. Türk boyları arasında anlaşmazlıklar vardır.
II. Türk devletlerinin yönetimi merkeziyetçidir.
III. Türk devletleri uzun ömürlüdür.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Batı yönündeki fetihlere öncelik verilmesi,
II. ahiret inancının varlığı,
III. Türklerin, Çinlileşmesi tehlikesi
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
TARİH 9
Mete Han’ın bu uygulamasında;
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
3.
Uygurlar, yerleşik hayata geçerek göçebe yaşam tarzını terkeden ilk Türk topluluğudur.
6.
Bu durumun;
İslamiyetten önceki Türk devletlerinde;
I. egemenlik anlayışı,
I. eli silah tutan herkesin savaşa katılması,
II. etnik köken,
II. ordunun temelini atlı birliklerin oluşturması,
III. ekonomik uğraş
III. ordu örgütlenmesinde onluk sisteminin kullanılması
alanlarından hangilerinde değişikliğe neden olduğu
durumlarından hangilerinin ordu ile milletin bir bütün oluşturduğuna kanıt olduğu savunulabilir?
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
ünite
İLK TÜRK DEVLETLERİ İslam öncesi kurulan Türk devletlerinde, hakanlar devleti
7.
11. Aşağıdakilerden
ma görülmez.
I. halkın, hakana mutlak bağlılığın artması,
II. din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması,
III. inanç birliğinin sağlanması
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
hangisi Türklerle ilgili neden-sonuç
A) Toprak mülkiyeti devlete ait olduğu için feodal yapılan-
Bu anlayışın;
ÜNİTE TESTİ
ilişkisine uymamaktadır?
yönetme görevinin kendilerine Tanrı tarafından verildiğine inanırlardı.
1
B) Yalnız II
D) I ve II
bırakamamışlardır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Göçebe yaşam tarzından ötürü kalıcı mimari eserler
C) Teşkilatçılık özelliklerinden dolayı devlet kurma ve yönetmede zorlanmamışlardır.
D) Çok geniş bir coğrafyaya dağılmaları, Türk tarihinin bir bütün olarak incelenmesini kolaylaştırmıştır.
E) Kölecilik anlayışı bulunmadığından sınıf ayrımı yoktur.
8.
Orta Asya Türklerine ait bulunan mezarlardan çıkarılan eserlerin;
I. siyasi ilişkiler,
II. sanat anlayışı,
III. ahiret inancı
olgularından hangilerini yansıttığı savunulamaz?
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Uygurların Maniheizm ve Budizm inancını benimsemesinin;
12. Orta Asya Türk devletlerinde;
I. miras geleneğinin olması,
II. hukuk kurallarının geleneklere dayanması,
III. din adamlarının ayrıcalığının bulunmaması
uygulamalarından hangileri yönetimin dini temellere dayanmadığının kanıtı olarak gösterilebilir?
I. yerleşik yaşama geçmeleri,
II. savaşçılık özelliklerini geliştirmeleri,
III. tarımsal üretime başlamaları
gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savu-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
3
nulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Avrupa Hun İmparatoru Attila’nın Doğu ve Batı Roma üzerine gerçekleştirdiği seferlerle;
3
10.
I. Manas - Türgişler
I. Hristiyanlığın yayılışını durdurma,
II. Ergenekon - Kök Türkler
II. cihan hakimiyetini sağlama,
III. Oğuz Kağan - Hunlar
III. Türk siyasi birliğini kurma
Yukarıda destan ve ait olduğu Türk devleti eşleştirme-
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
sinde yanlış olanlar aşağıdakilerden hangileridir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
İLK TÜRK DEVLETLERİ
2
4.
Orta Asya Türk Tarihi’nin;
Maniheizm ve Budizm inancının doğrudan bir gereği
I. ordu-millet anlayışı,
II. örfi hukuk kurallarının geçerli olması,
III. çadır sanatının yaygın olması
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi Uygurların benimsedikleri olarak gelişme göstermiştir?
A) Mezar mimarisi B) Şehir mimarisi
C) Tapınak mimarisi
D) Kale mimarisi
E) Saray mimarisi
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Orhun Kitabeleri’nde “Türk beyleri, Türk adını bırakmışlar, Çin hakanlarına boyun eğmişler, elli yıl işlerini güçlerini
2.
ona vermişler.” denmiştir. Çinliler’in izlediği;
I. Çinli prensesleri Türk hakanları ile evlendirme,
II. Türk boyları arasında fitne çıkarma,
III. Türklerle ticari anlaşmalar yapma
politikalarından hangilerinin Türkleri içten çökertme amacıyla uygulandığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Orhun Kitabeleri’nden alınan bu metne göre;
I. askeri olarak gelişmemiş olmaları,
II. ulusal benliklerinden uzaklaşmaları,
III. ekonomik olarak zayıf düşmeleri
durumlarından hangileri Kök Türklerin yıkılış nedenlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 4
Uygurların kültür ve uygarlıkta geliştiğine;
6.
Orta Asya Türk devletlerinin;
I. kâğıt ve matbaayı kullanmaları,
I. teşkilatçılık yönlerinin gelişmiş olması,
II. hoşgörülü olmaları,
II. ahiret inancının bulunması,
III. din değiştirmeleri
III. bağımsızlıklarına düşkün olmaları
durumlarından hangilerinin kanıt olduğu savunulabi-
özelliklerinden hangilerinin, Türklerin kısa zamanda bir çok devlet kurmalarında etkili olduğu savunulamaz?
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
İLK TÜRK DEVLETLERİ 7.
11. Türkler askeri olarak Çin ile yapılan mücadelelerde çoğu
lanması, mimarinin gelişmesi, ticarî faaliyetlerin çeşit-
zaman Çin’e karşı üstünlük sağladıkları halde, Çin’i ele
lenmesi gibi durumların ortaya çıkışında aşağıdakiler-
geçirmemişler ve Çin’de egemenlik kurmamışlardır.
A) Yaşam biçiminin değişmesi
B) Toplumda dinamik bir yapının ortaya çıkması
C) Mezhep ve tarikat sayısının artması
D) Bilimsel ve sanatsal etkinliklerinin yoğunluk kazanması
E) Türk siyasi birliğinin kurulması
Bu durumun ortaya çıkışında;
I. Çinlilerin yerleşik bir medeniyete sahip olması,
II. Çin nüfusunun kalabalık olması,
III. Çin ordusunun teknik üstünlüğü
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
8.
I. Ticaret yapmaları
II. Boylar arasındaki çekişmeler
III. Veraset sistemi
Yukarıdakilerden hangilerinin Orta Asya Türk devletlerinin kısa sürede yıkılmasında etkili olduğu söylenemez? A) Yalnız I
9.
ÜNİTE TESTİ
İslam öncesi dönemde Türklerde şehirleşmenin hız-
den hangisinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
İslam öncesi Türk devletlerinde ölenlerin eşyalarıyla
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Uygurların Maniheizm ve Budizm inancını benimse-
12.
mesi
II. Türk hükümdarlarının Çinli prenseslerle evlenmeleri
III. Kök Türklerin kendi alfabelerini kullanmaları
Yukarıdakilerden hangilerinin Türklerin ulusal benlik-
gömülmesinin;
lerini korumalarına yardımcı olduğu savunulabilir?
I. tek Tanrı inancı,
II. ahiret inancı,
III. mumyacılığın geliştiği
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu savu-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
nulabilir?
5
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Bilge Kağan Orhun Yazıtları’nda, Türkleri Çin entrikalarına karşı uyararak Türklerin birbirine düşmesi sonucu ülkenin Çinlilerin eline nasıl geçtiğini anlatmıştır.
10. Büyük Hun Devleti’nin;
I. ilk defa Asya’da Türk federasyonunu gerçekleştirmeleri,
I. devletin devamlılığını sağlama,
II. “Onlu Sistem” adı verilen düzenli ordu teşkilâtını kur-
II. ülkeyi dış saldırılara karşı koruma,
III. Çinlilerle, Bizanslıları birbirine düşürme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
maları,
3
III. Çin Seddi’nin yapımına neden olmaları
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Bilge Kağan’ın bu uyarılarla;
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
İLK TÜRK DEVLETLERİ
3
4.
Avurapa’ya göç eden Türkler arasında;
İslam öncesi Türk devletlerinde;
I. Latin ve Germen dillerinin kullanılması,
I. Bulgar hükümdarlarının Çar unvanını kullanması,
II. Avrupalı kavimleri etkilemeleri,
II. Türgişlerin kendilerine ait parayı kullanması,
III. Hristiyanlık inancını benimsemeleri
III. Uygurların dini terimleri Türkçeleştirmesi
gelişmelerinden hangilerinin ortaya çıktığı savunula-
özelliklerinden hangileri ulusal kültür ve geleneklerine
bilir?
bağlı olduklarının göstergesi değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi kurulan Türk devletlerinin genel özelliklerinden biri değildir?
Pazırık Halısı
2.
Avrupa Hun hükümdarı Attilâ, Bizansla aşağıdaki antlaşmalardan hangisini imzalamıştır?
A) Kadeş
B) Verdün
D) İstanbul
TARİH 9
A) Merkeziyetçi yönetim anlayışına sahip olmaları
B) Göçebe yaşam tarzını benimsemeleri
C) Kısa ömürlü olmaları
D) Temel ekonomik uğraşlarının hayvancılık olması
E) Askerî nitelik taşımaları
6.
İslam öncesinde Türkler uzunca bir zaman göçebe yaşa-
C) Margus
E) Paris
6
mı devam ettirmiş, sanat eserleri de bu yönde oluşturul-
Avar Devleti’nin;
muştur.
I. İstanbul’u iki kez kuşatmaları,
II. Karolenj İmparatoru Şarlman’la savaşmaları,
III. Slavları, Tuna Havzası ile Doğu Avrupa’ya yerleştir-
Bu duruma;
I. dokumacılık,
II. dericilik,
uygulamalarından hangilerinin etkisinin günümüz
III. duvarcılık
Avrupası’nda da devam ettiği savunulabilir?
uğraşlarından hangilerinin örnek olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
meleri
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
İLK TÜRK DEVLETLERİ 7.
Türkler, en eski tarihe sahip milletler arasında bulunmasına rağmen, Türk tarihini aydınlatan belgelerin yetersizliği söz konusudur.
Bu durumun ortaya çıkmasında; I. siyasi birliklerini geç tamamlamaları,
II. göçebe olarak yaşamaları,
III. savaşçılık yönlerinin gelişmiş olması
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu saA) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10.
I. Kuraklık nedeniyle bazı Türk boylarının göç etmesi
II. Türk-Çin ilişkilerinin Türklerin inanç sistemini etkilemesi
III. Orta Asya’daki yaşam koşullarının göçebeliği ortaya
Yukarıdakilerden hangilerinin, “Türk kültürü coğrafi, sosyal ve siyasi koşulların bir sonucudur.” tezine kanıt
vunulabilir?
ÜNİTE TESTİ
çıkarması
3
olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. –
Kendi alfabelerini kullanmışlardır.
– Moğollarla karışıp kaynaşmaları sonucunda Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.
8.
İslam öncesi Türklerde yazılı hukuk kuralları bulunmamasına rağmen devlet düzeni ve toplumsal düzen aksamadan yürütülmekteydi.
Bu durumu,
kilerden hangisidir?
A) Uygurlar B) Hazarlar
C) Kırgızlar D) Türgişler
I. merkezi otorite,
II. töre,
III. sosyal yaşam
gelişmelerinden hangilerinin sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
Yukarıdaki özelliklere sahip olan Türk devleti aşağıda-
12. İslam öncesi Türklerin göçebe hayat yaşamasının ve B) Yalnız II
D) I ve II
Orta Asya’daki tarım alanlarının yetersizliğinin Türkleri geçim kaynağı olarak aşağıdakilerden hangisine
C) Yalnız III
zorladığı savunulabilir?
E) I, II ve III
A) Ticaret
9.
İslam öncesi Türk devletlerinde hükümdar olacak kişi törenle tahta çıkarılır, hükümdar eşleri elçi kabulünde bulu-
13. Orta Asya’da
C) Hayvancılık
E) Ormancılık
Hunlardan kalma sanat eserleriyle Avrupa
Hunlarının sanat eserleri arasında büyük benzerlikler olduğu belirlenmiştir.
renk ve şekilleriyle sahiplerinin devlet içindeki konumunu
3
B) Tarım
D) Madencilik
7
nabilir, gerektiğinde devlet başkanlığı yapabilirdi. Çadırlar,
E) Macarlar
belirlerdi.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
Buna göre Türk devletleriyle ilgili;
A) Asya ve Avrupa’nın coğrafi koşulları aynıdır.
I. Kadınlar da yönetimde söz sahibidir.
B) Bozkır Türk sanatı devam ettirilmiştir.
II. Yönetimde hiyerarşik bir yapı bulunmaktadır.
C) Türkler, çevrelerindeki kültürlerin etkisi altında kalmış-
III. Yönetime gelecek hükümdara meclis karar verir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Göçebe sanat ürünleri ile yerleşik sanat ürünleri aynıdır.
A) Yalnız I
E) Avrupa Hunları’nın sanat anlayışı Asya Hunlarının sa-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
lardır.
nat anlayışından farklıdır.
ÜNİTE TESTİ
1.
İLK TÜRK DEVLETLERİ
4
Atilla zamanında Bizans İmparatorluğu ile yapılan Margos Antlaşması’nda bulunan hükümlerden bazıları şunlardır;
I. Bizans yıllık 700 libre vergi ödeyecek,
II. İki ülke arasındaki ticaret, sınırlardaki kasabalarda yapılacak,
II. Çinliler’in ordularını Türk usulünde oluşturması,
III. Türk hükümdarlarının, Çinli yöneticiler gibi ipekten yapılmış elbiseler giymesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
II. Günümüze ulaşan mimari eserlerinin olmayışı,
III. Hayvancılık ve dokumacılık konusunda ileri gitmeleri,
IV. Orduda onlu sistemi uygulamaları
Yukarıda verilenlerden hangileri Hunların göçebe ya-
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) II ve IV
Orta Asya Türk Devletleri’nde “hatun” denilen hükümdar
I. Kendilerine ait sarayları ve danışmanları bulunmaktaydı.
II. Liderlik ve komutanlık işlerinde gerektiğinde sorumluluk alırdı.
şam tarzını benimsemesiyle ilgili değildir?
D) III ve IV
B) Yalnız II
eşleri ile ilgili bazı bilgiler şunlardır;
I. Yazılı hukuk kurallarının olmayışı,
A) Yalnız I
E) I, II ve III
2.
A) I ve II
durumlarından hangileri, Türkler ile Çinliler arasında etkileşim yaşandığına kanıttır?
5.
I. devlet kademelerinde Çinli memur ve müşavirlerinden yararlanılması,
Bunlardan hangilerinin Hunların çıkarlarına aykırı olmadığı savunulabilir?
İslam öncesi Türk tarihinde görülen,
III. Bizans, Hun hakimiyetindeki kavimler ile görüşmeyecek
4.
C) II ve III
E) I, II ve III
TARİH 9
III. Yabancı elçilerin kabulünde bulunurlardı.
Bunlardan hangileri hatunların siyasi ve askerî alanda etkinliklerini gösterir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
8 Kök Türk Hakanlarından Tardu 598 yılında Bizans İmparatoru Mevrikos’a gönderdiği mektubunda kendisini “yedi iklimin büyük hükümdarı” olarak nitelendirmiştir.
6.
Uygurların;
I. Hindistan ve Maveraünnehir halkı ile ticari ilişkiler kur-
Bu durum, o dönemde Kök Türkler’in hangi alanlarda etkin ve güçlü olduğunu göstermektedir?
ması,
II. Mani dinini benimsemeleri,
III. kâğıt ve matbaayı kullanmaları
gibi özelliklerinden hangileri, “Uygurlar, medeni bir top-
A) Ekonomik - Kültürel
B) Dini - Sosyal
C) Ticari - Diplomatik
D) Askerî - Siyasi
E) Eğitim - Ekonomik
lumdur” yargısı ile ilişkilendirilebilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
ünite
3.
İLK TÜRK DEVLETLERİ 7.
ÜNİTE TESTİ
İlk Türk devletlerinin yaşadıkları coğrafyanın özellikle-
10. Kök Türkler’de tamgacı denilen kimseler, devlet meclisle-
ri dikkate alınırsa, ekonominin aşağıdakilerden hangi-
rinde dış politika ile ilgili olarak alınan kararları yazılı hâle
sine dayandığı savunulabilir?
getirmek ve uygulamak işleri ile görevliydi.
A) Tarım
B) Ticaret
D) Dokuma
C) Hayvancılık
Tamgacının devlete hangi alanda hizmet eden bir memur olduğu söylenebilir?
E) Balıkçılık
A) Eğitim
8.
4
B) Askerî
D) Maliye
C) Hukuk
E) Diplomasi
Kök Türk tarihinin Fetret Devrini (630-680) Türk milletinin ölümü kabul eden Orhun Yazıtları, Türk’ün ölüden farksız
olduğuna dikkat çekmektedir.
11. İlk Türk devletlerinde görülen,
Bu bilgilere göre,
I. demirin işlenmesi,
I. Türkler için yaşamak, bağımsız olmakla mümkündür.
II. atın evcilleştirilmesi,
II. Dış tehditler, Türklerin bağımsızlık hissini geliştirmiştir.
III. adaletin korunması
III. Türk kültürünün gelişimi bağımsızlık ile mümkündür.
durumlarından hangilerinin devletin siyasi devamlılı-
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ğını doğrudan etki ettiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
9
9.
3
Uygurların,
12. Avrupa Hun Devleti’nin topraklarında Gotça, Germence, Farsça, Slavca gibi farklı dillerin konuşulması,
I. tarım,
II. mimari,
III. hayvancılık
konularından hangileri ile ilgilenmeleri yerleşik haya-
aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A) Avrupa Hun Devleti’nin çok uluslu olduğunun
B) Avrupa’ya Türk kültürünün tanıtıldığının
tın bir sonucu olarak değerlendirilebilir?
C) Avrupa Hun Devleti’nin millî kimliğini kaybettiğinin
A) Yalnız I
D) Hunların milli siyaset izlemediğinin
E) Avrupa Hun Devleti’ni kuranların Türk olmadıklarının
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
İLK TÜRK DEVLETLERİ
4
13. Aşağıdakilerden
hangisi Orta Asya’daki kültür mer-
kezlerinden biri değildir?
A) Tagar
B) Afenesyevo
D) Karasuk
16. İlk Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir?
C) İskit
A) Alp Er Tunga
B) Oğuz Kağan
D) Ergenekon
C) Türeyiş
E) Manas
E) Tuşpa
17. Asya
Hun Devleti’nin güçsüz olduğu dönemlerde, Çin
egemenliğine girmesi kurtuluş olarak gören Kağan Hohanyeh’e kardeşi Çiçi karşı çıkmış ve mücadeleci olmaları gerektiğini söylemiştir.
14. Aşağıdaki Türk boy ve devletlerinden hangisi Moğollar üzerinde etkide bulunmuştur?
A) Hunlar
B) Kök Türkler
D) Peçenekler
C) Kumanlar
E) Bulgarlar
Bu bilgilere göre, Çiçi ile ilgili;
I. Bağımsızlığa düşkündür.
II. Kardeşi ile görüş ayrılığına düşmüştür.
III. Devletin kurulması için gayretli olmak gerektiğini savunmuştur.
düşüncelerinden hangilerini benimsediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 10
18. Türk tarihinde görülen,
I. Mete Kağan’a Gök’ün oğlu denmesi,
II. Türk hükümdarlarının Çinli prensesler ile evlenmesi,
III. Hükümdar eşlerininde orduya komuta etmesi
durumlarından hangileri, Türklere yönetme yetkisinin
15. Aşağıdakilerden hangisi Türk değildir? A) Vandallar
B) Sibirler
D) Kimekler
C) Uzlar
E) Kırgızlar
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
ünite
Tanrı tarafından verildiğine kanıt sayılabilir?
1. Türk kelimesi siyasi kavram olarak ilk defa ..................................... tarafından kullanılmıştır. 2. Türklerin yaşadığı yer ya da Türk yurdu anlamına gelen tabire ..................................... denir. 3.
MÖ IX. yüzyılda Tanrı Dağları ile Hazar Denizi arasında yaşayan atlı göçebe Türk boyu ..................................... dir.
4. Orta Asya’daki ilk Türk devletini ..................................... kurmuştur. 5. Orta Asya’da yaşayan Türk topluluklarıyla Çinliler arasında en büyük problem .................. ................... olmuştur. 6. Çin egemenliğine girmek istemeyen Hunların Batı Türkistan’a gelen kolu tarafından kurulan Türk devleti ................................ dır. 7. Avrupa’da Türk kültürünün etkilerinin görülmeye başlamasına neden olan gelişme ................... .................. dür. 8. Avrupa Hun Devleti’nin başkenti ..................................... dir. 9. Türk tarihinde ilk alfabe ..................................... tarafından kullanılmıştır. 10. Üç büyük Türk devlet adamı adına dikilen anıtlara .................. ................... denmiştir. 11. Türkler arasında doğu-batı ticaretini en iyi yürüten ..................................... dır. 12. İslam öncesinde kurulan Türk devletleri içerisinde uygarlık bakımından en çok gelişeni ..................................... dır. 13. Kırgızlar 840’da Uygurlara son vererek ..................................... de kurulmuştur. 14. Avrupa’da Hunlardan sonra ikinci büyük Türk devletini ..................................... kurmuştur. 15. Ticari yönü en çok gelişen Türk devleti ..................................... dır. 16. İtil (Volga) Bulgarları ............................... Han zamanında 922’de İslamiyeti benimseyerek Doğu Avrupa’da Türk-İslam kültürünün temsilcisi olmuşlardır. 17. Bilinen ilk Türk parası ..................................... aittir. 18. Karluklar ..................................... Savaşı’nda ..................................... işbirliği yaparak Çinlilerin yenilmesini sağlamışlardır. 19. Oğuzların batıya göç eden koluna ..................................... denir. 20. Türklerin en savaşçı kolu olarak kabul edilen topluluk ..................................... dır.
Cevaplar
3
1. Kök Türkler
6. Akhunlar (Eftalitler)
11. Uygurlar
16. Almış
2. Türkiye
7. Kavimler Göçü
12. Uygurlar
17. Kök Türklere
3. İskitler
8. Budapeşte
13. Ötüken
18. Talas - Abbasilerle
4. Asya Hunları
9. Kök Türkler
14. Avarlar
19. Uz
5. ipek Yolu
10. Orhun Abideleri
15. Hazarlar
20. Başkırtlar
11
D 1.
Türklerin ilk anayurdu olan Orta Asya’nın kuzeyinde Sibirya vardır.
2.
IX. yüzyılda Doğu Avrupa ve Macaristan için “Türkiye” tabiri kullanılmıştır.
3.
Dünyada ilk kez Demir Çağı’na geçen millet Türklerdir.
4.
İskitler, bugünkü Kazan Türklerinin atalarıdır.
5.
Orduda “Onlu Sistem”i ilk kez Asya Hun hükümdarı Teoman kurmuştur.
6.
Akhunların yıkılışına Kök Türk-Bizans ittifakı neden olmuştur.
7.
Feodalite, Haçlı Seferleri’nden sonra ortaya çıkmıştır.
8.
İslam öncesinde kurulan Türk devletleri içerisinde en geniş topraklara Kök Türkler ulaşmıştır.
9.
Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı ürünleri Yenisey Yazıtları’dır.
Y
10. Yaradılış ve Göç destanları Uygurlara aittir. 11.
Moğolların Türkleşmesinde Kırgızlar etkili olmuştur.
12. İstanbul’u kuşatan ilk Türk boyu Peçeneklerdir. 13. Peçenekler, Rusların Karadeniz’e inişine engel olmuşlardır. 14. Macarlar, Germenlerin Doğu’ya yayılışını durdurarak, Balkanların Germenleşmesini önlemiştir. 15. Tuna Bulgarları Kazan Türkleri olarak bugüne kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir. 16. Adına para bastıran ilk Türk hükümdarı Mete Han’dır. 17. Günümüzde Tacikistan ve Afganistan sınır boylarında varlıklarını sürdüren Türk boyu Karluklardır. 18. Oğuzlarla Kıpçakların mücadelesini anlatan destan Türeyiş Destanı’dır. 19. Başkırtlar, (Başkurtlar) bugün Rusya’da varlıklarını sürdürmektedirler. 20. Kimekler, Kök Türk hakanlığına bağlı olarak Altay Dağları’nın kuzeybatısında yaşamış bir Türk boyudur.
Cevaplar 1. D
2. D
3. Y
4. Y
5. Y
6. Y
7. Y
8. D
9. Y
10. D
11. Y
12. Y
13. D
14. D
15. Y
16. Y
17. D
18. Y
19. D
20. D
ünite
12
1.
Türk adının geçtiği ilk Türkçe kaynaktır.
A) Büyük Hun Devleti
2.
İskitlerin en ünlü hükümdarıdır.
B) Hazarlar
3.
Bütün Türk devletlerine devlet teşkilatı ve ordu teşkilatı açısından örnek olmuşlar-
C) İstemi Yabgu
dır.
4.
Avrupa’ya göç eden ilk Türk boyudur.
D) Alp Er Tunga
5.
Avrupa’nın etnik çehresini değiştirerek, bugünkü Avrupa milletlerinin doğmasına ne-
E) Uygurlar
den olan gelişmedir.
6.
Hun - Germen mücadelelerini anlatan destandır.
F) Yollug Tigin
7.
I. Kök Türk Devleti’nin batı kanadını yöneten, Bumin Kağan’ın kardeşi olan kişidir.
G) Nibelungen
8.
Orhun Kitabeleri’ni yazmıştır.
H) Kavimler Göçü
9.
Bugünkü matbaanın esası olan hareketli harfleri yapan uygarlıktır.
I) Kutluk
13 İ) Avrupa Hunları
10. Museviliği benimseyen tek Türk devletidir.
j) Orhun Kitabeleri
Cevaplar
3
1. J
2. D
3. A
4. i
5. H
6. G
7. C
8. F
9. E
10. B
1.
Türklerin ilk anayurdu olan Orta Asya hakkında bilgi veriniz.
2.
Orta Asya Türk Göçleri’nin sebeplerini ve sonuçlarını yazınız.
3. Mete Han Dönemi’ni açıklayınız.
4. Orhun Kitabeleri’nin özelliklerini ve kimler adına yazıldığını belirtiniz.
5. Uygurların yerleşik yaşama geçme nedenlerini yazınız.
14
6. Uygurların yerleşik yaşama geçmelerinin Türk kültüründe meydana getirdiği değişiklikleri yazınız.
7. Avrupa Hun Devleti ile Bizans arasın-
ünite
daki ilişkiyi açıklayınız.
8. Orta Asya Türk devletlerinde devlet teşkilatı hakkında bilgi veriniz.
9. Hazarların ticarette gelişme nedenlerini yazınız.
10. Tuna Bulgar Devleti’nin İstanbul’u kuşatma nedenini yazınız.
11. Türgişler Dönemi’ndeki Türk-Arap ilişkilerini açıklayınız.
12. Talas Savaşı’nda Karlukların oynadığı rolü ve bu savaşın Karluklar üzerinde ne tür gelişmelere neden olduğunu açıklayınız.
13. Orta Asya Türk toplulukları arasında hangi dinler yayılmıştır? Açıklayınız.
14. Macarların tarihte oynadığı en önemli rol nedir? yazınız.
15. Oğuzların özelliklerini açıklayınız.
3
15
7.
fasikül
I
LIĞ R A G Y İ VE U
İH R A T M adası m ı r İSLA a Y p
i Dönem cesi Ara e n f i Ö l a m H a İsl ört ri er ve D b mevile m E a g s y ü l e ü P d Hz. siler, En a b b A , er Emevil
ÖĞRETEN TEST
1
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI İslam Öncesi Arap Yarımadası
1.
savaşlar, kan davaları, yağmacılık oldukça yaygındı. Kabilelerin yönetici-
İslamiyetin gelişi ile kan davaları, savaşlar, yağmacılık sona ererse, kabileler biraraya gelebilir. Bu birliğin siyasi yapıya nasıl bir katkı sağlayabileceği değerlendirilmelidir.
İslamiyetten önce Araplar arasında siyasi birlik yoktu. Kabileler arasında lerine şeyh ya da emir denirdi.
İslamiyetin benimsenmesinin Arapların siyasi yapısında;
I. kabile savaşlarının yoğunlaşması,
II. Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin kurulması,
III. Ön-Asya ticaretinin canlanması
durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda kölecilik yaygın olarak bu-
İslamiyetin gelmesi ile müşriklerin ne tür
lunmaktaydı. Kadınların hiçbir hakları yoktu. Kâbe putperestler için hem
kayıplara uğrayacağı, ya da uğrama en-
din, hem de ticari öneme sahip önemli bir merkezdi.
dişesi taşıdıkları düşünülmelidir.
İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda siyasi birlik yoktu. Arap Yarımadası’nda bulunan kabileler biraraya ge-
Buna göre müşriklerin İslamiyete karşı çıkmasında;
I. İslamiyetin eşitlik ilkesini getirmesi,
II. Kâbe’nin önemini yitireceği kaygısı,
III. İslamiyetin puta tapıcılığı yasaklaması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III
E) I, II ve III
lip siyasi birlik kuramamışlardır.
3.
2
rumu hakkında doğru bir bilgi değildir?
A) Göçebe yaşam tarzını sürdüren kabileler bulunmaktaydı.
B) Kuzey ve Güney Arabistan arasında kervan ticareti yapılırdı.
C) Kabileler arasında dayanışmaya önem verilirdi.
D) Haram aylarda savaş yapılmazdı.
E) En yaygın inanç putperestlikti
4.
İslamiyetten önce Arap Yarımadası’nda aşağıdakilerden hangisi di-
İslam öncesi dönemde Arapların kültürel özellikleri ve Arap Yarımadası’nın coğrafi koşullarını göz önünde bulundurmak gerekir.
ğerlerine göre daha az gelişmiştir?
A) Mimari
B) Hitabet
C) Şiir
D) Ticaret
E) Edebiyat
ünite
TARİH 9
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Arap Yarımadası’nın genel du-
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
1
İslam Öncesi Arap Yarımadası
4.
KONU TESTİ
İslam Öncesinde Arap Yarımadası’nda en yaygın inanç putperestlik olmasına rağmen Musevi, Hristiyan, Haniflik inançları da bulunmaktaydı.
Buna göre Arap Yarımadası’nda İslam öncesi dönemle ilgili;
I. Din birliği yoktur.
II. Siyasi birlik vardır.
III. Kültür birliği oluşmamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
İslam öncesinde Arabistan’da Tedmürlüler, Hireliler,
A) Yalnız I
Gassaniler, Amalikalılar gibi krallıkların bulunması ve
İslamiyet Öncesi Arabistan
1.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Mekke’nin önemli ticari ve dini merkez olma özelliklerine bakarak;
I. Mekke önemli bir kenttir.
II. Araplarda siyasi birlik bulunmamaktadır.
III. Araplarda mezhep birliği bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Yıldızlı Soru 1 İslam öncesi Arabistan’ın durumu ile ilgili bazı bilgiler şunlardır;
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Halkın büyük bir bölümü putp eres
ttir.
II. Güçlü olan güçsüzü ezmekte dir.
2.
İslam öncesi dönemin Arap Yarımadası için Cahiliyye
III. Kız çocukları diri diri toprağa göm
Dönemi olarak tanımlanmasının;
ülmektedir.
I. gelenek ve görenekler,
Bunlardan hangileri Araplar aras ında eşitlik ve adalet kavramlarının yaygınlaşma dığına kanıt gösterilebilir?
II. şiir ve hitabetin gelişmesi,
A) Yalnız I
III. farklı inançların bulunması
gelişmelerinin hangilerinden kaynaklandığı savunula-
B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
3
bilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Arap Yarım-
5.
I. Mekke
adası’nin genel özelliklerinden biridir?
II. Medine
A) Puta tapıcılık yaygındır.
III. Kudüs
B) Tek tanrılı inanç yaygındır.
Yukarıdaki
3.
4
B) Yalnız II
C) Sosyal devlet anlayışı bulunmaktadır.
D) Merkezi yönetim uygulamaları bulunmaktadar.
E) Devlet yönetiminde Türkler ve İranlılar görev almıştır.
kentlerden hangilerinin Arap Yarımada-
sı’nda bulunan Hicaz Bölgesi’nin tarihinde önemli rol oynadığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
1
İslam Öncesi Arap Yarımadası
İslam öncesinde her yıl Mekke yakınlarda sosyal, kültürel
9.
İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda gök ci-
ve ticari alanlarda faaliyet gösterilen panayırlar düzenle-
simlerinin tanrı olarak benimsenmesi ve onları sem-
nirdi.
bolize eden putların yapılmasına bakarak;
Bu panayırların;
I. Araplarda gök cisimlerine tapanlar bulunmaktadır.
I. siyasi ilişkilerin yoğunlaşması,
II. Araplarda putperestlik inancına son verilmiştir.
II. Araplar arasında kültür birliğinin oluşması,
III. Araplar başka inançlara hoşgörüyle bakmıştır.
III. sınırların genişlemesi
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
A) Yalnız I
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. İslam öncesi dönemde Hicaz bölgesinin en önemli kentlerinden biri olan Mekke siyasi alanda olmasa da ekonomik ve dini alanlarda Arap Yarımadası’nın merkezi durumundaydı.
7.
Mekke’nin siyasi merkez olamamasında;
I. putperestlik inancının bulunması,
II. kabilecilik anlayışının egemen olması,
Yarımadası’nda kurulan krallıklardan biri değildir?
III. kervan ticareti yapılması
A) Hireliler
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu sa-
Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi dönemde Arap
B) Amalikalılar
D) Kindeliler
C) Basralılar
E) Tedmürlüler
vunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 4
11. İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda kabileler haram aylarda savaş yapmaz, panayırlarda alışveriş yapa-
İslam öncesinde Arabistan’da kentlerde yaşayan Araplar
rak şiir ve hitabet yarışmaları düzenler, Kâbe’deki putları
ekonomik olarak zenginler, orta halliler, fakirler, işçiler ve köleler gibi tabakalara ayrılıyordu.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
A) Araplar geleneklerine bağlıdır.
B) Araplar sosyal barışı sağlamada başarılı olmuştur.
C) Araplar çevre uygarlıkların etkisinde kalmıştır.
D) Araplar, güçlü siyasi yapıya sahiptir.
E) Araplarda toplumsal eşitsizlik bulunmaktadır.
ziyaret ederlerdi.
Buna göre, İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda;
I. gelişmiş bir edebiyatın varlığı,
II. kabileler arasında anlaşmazlıkların bulunması,
III. Kâbe’nin önemli bir yere sahip olması
durumlarından hangilerinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI İslam Öncesi Arap Yarımadası
12. İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda;
KONU TESTİ
16. İslam öncesi dönemde Arabistan’ın kuzeyinde göçebe yaşam bulunmaktaydı.
I. göçebe yaşam,
II. kölelik,
III. din birliği
özelliklerinden hangilerinin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
1
Arap Yarımadası’nda farklı yaşam tarzlarının bulunmasına;
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13.
I. Arapların Suriye ile ticari ilişkilerinin bulunması
II. Haram aylarda Arapların Mekke’de buluşup panayırlar düzenlemesi
III. Kabileler arasında anlaşmazlıkların bulunması
Yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin kültürel etkile-
I. kültürel birlik,
II. coğrafi koşullar,
III. dış baskılar
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
şime neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. İslam öncesi dönemde Araplar hem gelişmiş bir uygarlık kuramamış hem de siyasi birliği sağlayamamıştır.
Buna göre Arapların;
14.
I. Yeraltı zenginlikleri
I. kabileler şeklinde yaşamaları,
II. Deniz ticareti
II. göçebe yaşam biçimini benimsemeleri,
III. Tarımsal etkinlikler
III. ticaretle uğraşmaları
Yukarıdakilerden hangileri Medinelilerin ekonomik ya-
durumlarından hangilerinin siyasi birliğin kurulmasına ve kültürel gelişmeye engel olduğu savunulabilir?
pıları içerisindeki faaliyetlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
15. İslam
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
öncesi dönemde Arap Yarımadası’nda siyasi birlik
5
bulunmamaktaydı. Çoğunluğunu Arapların oluşturduğu kent devletleri vardı. Özellikle ticari yaşamdaki canlılık, kent devletlerini güçlendirmişti. Araplarda güçlü bir askerî yapı da bulunmamaktaydı.
Buna göre İslam öncesi Arap Yarımadası için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
4
A) Ticaret önemli bir ekonomik uğraştır.
B) Siyasi birlik kuramamışlardır.
C) Şehir devletleri arasında barış sağlanmıştır.
D) Düzenli askeri birlikler kurmamışlardır.
E) Kent devletlerindeki nüfus yoğunluğu Araplardan oluşmaktadır.
18. İslam öncesi Arap toplumunda kadınların sosyal hayatta hiç bir değerinin bulunmadığına;
I. Bazı Arap kabilelerinde kız çocuklarının diri diri gömülmesi,
II. erkeklerin dilediği kadar kadınla evlenebilmesi,
III. kadınların miras hakkının bulunmaması
gelişmelerinden hangilerinin kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
2
GARLIĞI İSLAM TARİHİ VE UYDön emi Hz. Peygamber ve Dört Halife
Verilen öncüllerden hangilerinin savaşla ilintili olduğu ve daha sonra yapılan savaşlarda da bir uygulama olarak sürdürüldüğü bulunmalıdır.
1.
I. Şam ticaret yolunun denetim altına alınması
II. Ele geçirilen ganimetlerin paylaşımı
III. İslamiyetin yayılışının hız kazanması
Bedir Savaşı sonunda görülen yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin İslam savaş hukukunun oluşmasına neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
2. Verilen öncüllerden hangilerinde seçim uygulamasının olduğu bulunmalıdır.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III
Hz. Muhammed’in vefatından sonra Dört Halife Devri başlamış ve halifeler seçilerek yönetime gelmiştir.
Bu durum;
I. cumhuriyet yönetimi,
II. federatif yönetim,
III. oligarşik yönetim
unsurlarından hangilerinin benimsendiğine kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Fetihler sonucunda savaşın kazanılmasına bağlı olarak ne tür gelirler elde
3.
Hz. Ömer Dönemi’nde Suriye, Filistin, Mısır, İran ve Irak alınmıştır.
edileceği düşünülmelidir. Öte yandan
Buraların fethedilmesiyle;
alındığı araştırılmalıdır.
TARİH 9 6
I. ganimet,
II. haraç,
III. cizye
gelirlerinden hangilerinde artış olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
4.
D) I ve II
E) I, II ve III
Hz. Osman kendi soyundan olanlara düşkün olduğu için halife olunca devletin ileri gelen memurluklarına, valilik ve komutanlıklara kendi soyun-
Hz. Osman’ın yakın akrabalarını önemli
dan gelenleri getirdi.
kademelerde görevlendirmesi, diğer insanların tepkisini çekmiştir.
B) Yalnız II C) Yalnız III
Hz. Osman’ın bu uygulamasının;
I. fetih hareketlerinin durması,
II. yönetime gelenlerin başarılı olması,
III. Emevilerle, Haşimoğullarının arasının açılması
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
ünite
öncüllerde belirtilen vergilerin kimlerden
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI Hz. Peygamber ve Dört Halife Dön emi
5.
ÖĞRETEN TEST
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed Dönemi’nin özelliklerinden biri değildir?
A) Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin sağlanması
B) Arap Yarımadası dışında fetihlere başlanması
C) İslam Devleti’nin kurulması
D) Mekke’nin fethedilmesi
E) Kur’an–ı Kerim’in tamamlanması
6.
Müslümanlar Hicaz Bölgesi’nde kesin egemenliği aşağıdaki gelişmelerin hangisinden sonra gerçekleştirmişlerdir?
A) Mute Savaşı
B) Hudeybiye Antlaşması
C) Mekke’nin alınması
D) Hendek Savaşı
7.
2
Hz. Peygamber döneminde yapılan savaşlar ve alınan yerlerin nereler olduğu araştırılmalıdır.
Hicaz Bölgesi’nin önemli yerleşim birimlerinin nereler olduğu bulunmalıdır.
E) Taif kuşatması
Hz. Ömer Dönemi’nde ticarette Bizans ve İran paraları kullanılmıştır. Cizye karşılığında gayrimüslimlerin siyasi, ekonomik, sosyal ve dini hakları güvenceye alınmıştır. Ordugahların başına merkeze bağlı askeri valiler atanmıştır.
Buna göre İslam Devleti ile ilgili olarak;
I. Çevre kültürlerle etkileşime girilmiştir.
II. Güçlü bir merkezi yönetim oluşturulmuştur.
III. İslam Devleti çok uluslu ve dinli bir yapı kazanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
8.
4
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
7
Hz. Muhammed Dönemi’nde Hendek Savaşı’ndan sonra Yahudiler yaptıkları anlaşmayı ihlâl ettikleri için Medine’den çıkarılmıştır. Öte yandan
Yahudilerin Medine’den çıkarılma nede-
Mekkeliler Müslümanlara tekrar saldırmaya cesaret edememiştir.
nini bilmek gerekir.
Buna göre;
I. Medine Sözleşmesi uygulamaya konulmuştur.
II. Müslümanlar Arap Yarımadası’nın tamamına egemen olmuştur.
III. Ticari faaliyetler Yahudilerin eline geçmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
KONU TESTİ
GARLIĞI İSLAM TARİHİ VE UYDön emi
2
Hz. Peygamber ve Dört Halife
3.
Hz. Ebubekir Dönemi’nde;
I. Kur’an-ı Kerim’in kitap haline getirilmesi,
II. sahte peygamberler ile mücadele edilmesi,
III. İslam Devleti’nin bütünlüğünün korunması
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Mekke
1.
Hz. Muhammed Dönemi’nde gerçekleşen;
4.
Hicretten sonra Medine’ye yerleşen Hz. Muhammed buradaki kan davalarına son vermiş, bir şehir devleti kurmuş,
I. Bedir Savaşı,
II. Hayber’in Fethi,
III. Hudeybiye Antlaşması
gelişmelerinden hangileri Mekkelilerin, Medine’de si-
I. Askeri kurallar uygulanmıştır.
yasal bir güç haline gelen Müslümanların hukuki varlı-
II. Medine, diğer kentlerden üstün tutulmuştur.
III. İslam Devleti’nin temelleri atılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
devletin başkanlığını, kumandanlığını ve yargıçlığını üstlenmiştir.
ğını tanıdığını göstermektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre;
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed’e inanan ilk dört Müslümandan biri değildir?
TARİH 9 8
A) Hz. Ebubekir
B) Hz. Hatice
C) Hz. Ali
D) Hz. Osman
E) Hz. Zeyd
Medine
6.
Aşağıdakilerden hangisi, Dört Halife Dönemi’ndeki
A) Kudüs ve Filistin’in fethi
İslam Devleti’nin başkenti değişmiştir?
B) Halifelerin seçimle belirlenmesi
A) Hz. Ebubekir
B) Hz. Ömer
C) Divan örgütünün kurulması
C) Hz. Osman
D) Hz. Ali
D) Daimi orduların kurulması
E) İspanya’nın fethi
2.
Aşağıdaki halifelerden hangisinin döneminde ilk kez
E) Muaviye
ünite
gelişmelerden biri değildir?
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
2
Hz. Peygamber ve Dört Halife Dön emi
7.
Dört Halife Dönemi’nde gerçekleşen;
KONU TESTİ
11. Hz. Ali Dönemi’nde fetihlerin durmasında;
I. Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması,
I. diğer dönemlere göre kısa olması,
II. Hakem olayı,
II. iç anlaşmazlıkların ön plana çıkması,
III. ülkenin illere ayrılarak yönetilmesi
III. ayrılıkların başlaması
olaylarından hangilerinin olumsuz gelişmelere zemin
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu söy-
hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
lenebilir? C) Yalnız III
E) I, II ve III
8.
I. Güçlü bir yönetimin olması
II. İç anlaşmazlıkların bulunmaması
III. Ekonomik durumun iyi olması
Yukarıdakilerden hangilerinin Hz. Ömer Dönemi’nde
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
Yıldızlı Soru 2
sınırların hızla genişlemesine katkı sağlayan gelişmeler arasında olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Dört Halife Dönemi’nde, farklı kültü rler ile tanışılmış ve etkileşimler görülmüştür.
Hz. Ebubekir Dönemi’nde görülen;
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu duruma; I. devlet kurumlarının oluşturu lmas
I. yalancı peygamberlerin ve dinden dönenlerin sayısı-
ı, II. halifelerin seçimle iş başına gelmeleri, III. fetihler ile sınırların genişleti lmiş olması
nın fazlalaşması,
II. Kur’an-ı Kerim’in kitap haline getirilmesi,
III. Devlet memurlarına maaş bağlanması
durumlarından hangileri etki etm
gelişmelerinden hangilerinin dinsel ve sosyal birliği
A) Yalnız I
iştir?
olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Hz.
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
E) I, II ve III
9
Ömer Dönemi’nde devletin gelirlerinde artış olmuş,
fetih politikası izlenmiş ve devlet çok uluslu bir özellik kazanmıştır.
4
Buna göre;
I. Sınırlar genişlemiştir.
II. Mali alanda gelişmeler olmuştur.
III. Kan davaları sona ermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
12.
I. Sıffin
II. Ecnadin
III. Nihavent
Yukarıdaki savaşlardan hangilerinin İslamiyetin yeni bir bölgede yayılmasına katkı sağladığı savunula-
C) Yalnız III
maz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
1.
GARLIĞI İSLAM TARİHİ VE UYDön emi
3
Hz. Peygamber ve Dört Halife
Dört Halife Dönemi’nde ülkenin illere ayrılarak yönetil-
4.
mesi, düzenli ordunun kurulması ve vergi sisteminin yeniden düzenlenmesi gibi gelişmelerin;
I. din değişikliği,
II. sınırların genişlemesi,
III. tarımın gelişmesi
durumlarının hangilerinin sonucunda gerçekleştiği savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
nucunda;
I. ülkenin illere ayrılması,
II. vergi gelirlerinde artış olması,
III. İslam Devleti’nin temellerinin atılması
gelişmelerinden hangilerinin ortaya çıktığı savunulamaz?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Hz. Muhammed, Hendek Savaşı’ndan önce, hazırlık aşaaçık bölümlerini hendeklerle çevirmiştir. Buna göre;
I. İslamiyet, Arap Yarımadası dışında da yayılmıştır.
II. İslam Devleti’nin sınırları genişlemiştir.
III. Hz. Muhammed, danışmaya önem vermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
I. Yalancı peygamberlerin ortadan kaldırılması,
II. Zekât vermek istemeyenlerin itaat altına alınması,
III. Devlet memurlarına maaş bağlanması
Yukarıdakilerden hangileri Hz. Ebubekir Dönemi’nde görülen gelişmelerdendir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
E) I, II ve III
masında İran asıllı Selman Farisi’nin önerisi ile Medine’nin
Hz. Ömer Dönemi’nde Mısır, Suriye ve İran’ın fethi so-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Hz. Osman Dönemi’nde görülen;
I. Kuzey Afrika topraklarının fethedilmesi,
II. Bizans donanmasının yenilgiye uğratılması,
III. Emevi ailesinden gelenlerin önemli görevlere getirilmesi
gelişmelerinden hangilerinin İslam Devleti’nin güçlendirilmesi amacına hizmet ettiği savunulamaz?
10
A) Yalnız I
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İslam Devlet’inde ilk anlaşmazlıkların başladığı ve bu anlaşmazlıkların siyasi ayrılığa dönüştüğü dönemler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak ve-
7.
İslam Devleti’nde düzenli orduların ve ordugah şehirlerinin kurulmasının aşağıdakilerden hangisini kolay-
rilmiştir?
laştırdığı savunulabilir?
A) Hz. Ebubekir - Hz. Ali
A) Devlet teşkilatının dini temellere dayanması
B) Hz. Ömer - Hz. Ali
B) Merkezi otoritenin zayıflaması
C) Hz. Osman - Hz. Osman
C) Hilafetin saltanata dönüşmesi
D) Hz. Osman - Hz. Ali
D) Yöneticilerin seçimle belirlenmesi
E) Hz. Osman - Hz. Ömer
E) İslam Devleti’nin sınırlarının genişlemesi
ünite
3.
B) Yalnız II
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
3
Hz. Peygamber ve Dört Halife Dön emi
8.
Hz. Ömer Dönemi’nde gerçekleştirilen fetih hareketle-
11. Hz. Muhammed Dönemi’nde Hayber alınarak Şam ticaret
ri sonucunda;
yolunun güvenliği sağlanmıştır. Buna göre;
I. fethedilen bölgelerin illere ayrılması,
II. Divan teşkilatının kurulması,
I. İslam Devleti’nin ekonomik gücü artmıştır.
III. devlet hazinesinin oluşturulması
II. Arap Yarımadası’nda siyasi birlik sağlanmıştır.
gelişmelerinden hangilerinin devlet örgütlenmesini
III. İslam Devleti’nin vergi gelirleri düşmüştür.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
geliştirme amacına yönelik olarak yapıldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
KONU TESTİ
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 3 9.
Dört Halife Dönemi’nde görülen aşağıdaki gelişme ve uygulamalardan hangisi sınırların gelişmesinin bir sonucu olarak değerlendirilemez?
A) Divan teşkilatının kurulması
B) Beytü’l mal denilen hazinenin kurulması
C) Dinden dönenlerin tekrar dine kazandırılması
D) Kuran’ı Kerim’in kitap haline getirilmesi
Müslümanları devlet teşkilatı kon usunda en çok etkileyen devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) İran
E) Ülkenin eyaletlere ayrılması
B) Türk
D) Hint
C) Çin
E) Habeş
11
10. Emeviler ve Hz. Ayşe taraflarının Hz. Ali’nin hilafetine karşı çıkmalarının;
4
12. Hz. Osman Dönemi’nde;
I. İslam toplumunda görüş ayrılıklarının başlaması
I. Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması,
II. fetih hareketlerinin hızlanması,
II. Arapça’nın resmi dil ilan edilmesi,
III. hoşgörünün yaygınlaşması
III. Şam ticaret yolunun denetim altına alınması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabi-
nulabilir?
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
3
GARLIĞI İSLAM TARİHİ VE UYDön emi Hz. Peygamber ve Dört Halife
13. Aşağıdakilerden
hangisi Dört Halife Devri olayların-
dan birisi değildir?
A) Kur’an-ı Kerim’in kitap haline getirilmesi
B) Halifeliğin babadan oğula geçmesi
C) İlk islam donanmasının oluşturulması
D) İslamiyetin Arabistan dışına yayılması
E) Müslümanlar arasında ilk görüş ayrılıklarının başlaması
16.
I. Yermük Savaşı,
II. Kadisiye Savaşı,
III. Sıffin Savaşı
İslamiyetin Arap Yarımadası dışında yayılmasına yukarıdaki savaşlardan hangisinin etkisinin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. •
Daimi orduların ve ordugahların kurulması,
•
Ülkenin büyük illlere ayrılması,
17. Hz. Osman Dönemi’nde Horasan’ın fethinin;
•
Adli teşkilatın kurulması,
I. Türk-Arap ilişkilerinin başlaması,
Yukarıdaki gelişmelerin yaşandığı dönem aşağıdaki-
II. İslam donanmasının kurulması,
III. Ülkenin yönetim birimlerine ayrılması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
lerden hangisidir?
A) Hz. Ali
B) Hz. Osman
C) Hz. Ebubekir
D) Muaviye
E) Hz. Ömer
nulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 12
18. Müslümanların Medine’ye hicretinden sonra, Medine’deki Müslümanlarla Yahudiler arasında vatandaşlık antlaşması imzalanmıştır.
dönem aşağıdakilerden hangisidir?
I. Medinelilerin tamamı Müslüman olmuştur.
II. İslam Devleti hoşgörülü ve eşitlik ilkesi üzerine kurul-
A) Hz. Ömer
B) Hz. Ali
III. Arap Yarımadası’nda siyasi birlik sağlanmıştır.
C) Hz. Ebubekir
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Hz. Osman
A) Yalnız I
E) Emeviler
muştur.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
15. Türklerle Araplar arasında savaşların ilk kez başladığı
Buna göre;
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI Emeviler, Abbasiler, Endülüs Eme vileri
1.
3
ÖĞRETEN TEST
Emevi ve Abbasilerin teokratik bir yapıya sahip olduğu tezini iddia eden bir tarihçinin;
I. yönetimde şer’i kuralların uygulanması,
II. suçluların şer’i kurallara göre yargılanması,
III. halifelerin din ve devlet başkanı olması
durumlarından hangilerini tezine dayanak olarak ileri sürebileceği
Teokratik bir yönetimde din ve devlet işleri bir arada yürütülür. Verilen öncüllerden hangilerinde bu durumun bulunduğuna bakılmalıdır.
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
2.
I. İslam Devleti’nin “Arap Devleti”ne dönüşmesi
II. Vezirlik makamının kurulması
III. Müslümanlar arasında ilk görüş ayrılıklarının başlaması
Yukarıdakilerden hangilerinin Emeviler Dönemi’nde ortaya çıktığı
Emevilerin hangi anlayışla ülkeyi yönettikleri hatırlanmalıdır. Bu anlayışın ne tür değişiklere neden olduğu düşünülmelidir.
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
3.
Aşağıdaki özelliklerden hangisi Abbasilere ait değildir?
A) Başkentleri Bağdat’tır.
B) İslam Rönesansı yaşanmıştır.
C) Emevilere göre daha çok fetih gerçekleştirilmiştir.
D) Türkler için Samarra şehri kurulmuştur.
E) Avasım adı verilen ordugah şehirleri kurmuşlardır.
Emevilerle, Abbasileri karşılaştırdığımızda doğru seçeneğe ulaşabiliriz.
13
Hilafeti saltanata kimin dönüştürdüğü,
4
Horasanlı Ebu Müslim’in ayaklanması-
4.
I. Hilafetin saltanata dönüşmesi
II. Horasanlı Ebu Müslim’in ayaklanması
III. Moğolların Bağdat’ı istila etmesi
Yukarıdakilerden hangileri Abbasilerin yıkılmasında etkili olmuştur?
A) Yalnız I
nın hangi devletin yıkılışında etkili olduğu hatırlanmalıdır.
B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
KONU TESTİ
4
Emeviler, Abbasiler, Endülüs
Emevi Halifesi I. Velid Dönemi’nde Tarık Bin Ziyad
4.
Emevilerin yıkılışında kendilerini diğer Müslümanlardan
İspanya’ya geçerek, Kadiks Savaşı’nda Vizigotları yenmiş
üstün görmelerinin büyük etkisi oldu. Abbasi iktidarı, varlı-
ve bölgeyi ele geçirmeye başlamıştır.
ğını Arap olmayan unsurlara dayandırdığı için bu anlayıştan uzak kalmıştır.
Buna göre;
I. Avrupa’da Müslüman ilerleyişi başlamıştır.
II. İlk İslam donanması kurulmuştur.
III. İslam dünyasında siyasi birlik sağlanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun;
I. Abbasilerin, Emevilere göre daha uzun ömürlü olması,
II. Emeviler Dönemi’nde fetih hareketlerinin durması,
III. Abbasiler Dönemi’nde daha çok fetih yapılması
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
5. 2.
Emevilerin kurucusu Muaviye’nin, oğlu Yezid’i yerine veliaht olarak göstermesinin; I. Türk-Arap ilişkilerinin düzelmesi,
II. hilafetin saltanata dönüşmesi,
III. fetih hareketlerinin yoğunluk kazanması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Emevi halifelerinden Abdülmelik Dönemi’nde;
I. İslamiyetin Avrupa’da yayılmaya başlaması,
II. İslam mimarisinin Batı mimarisiyle yarışacak düzeye
C) Yalnız III
III. Arapça’nın resmi dil olarak kabul edilmesi
gelişmelerinden hangilerinin Emeviler Dönemi’nde uygulanan milliyetçilik politikasının sonucu olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
6.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Abbasi Devleti’nin merkezi otoritesinin zayıflaması sonucu kurulan Tevaifül Mülük devletlerinden biri değildir?
14
A) Tolunoğulları
B) Akşitler
D) Ağlebiler
C) Tahiriler
E) Artuklular
İspanya’da kurulan Endülüs Emevileri Avrupa’da medrese ve camiler açmış, hoşgörülü davranarak, medreselerinde Avrupalı öğrencilerin eğitim almasına izin vermiştir.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
TARİH 9 3.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ulaşması,
B) Yalnız II
D) I ve II
Buna göre;
I. Avrupalılar İslam kültürünü tanımıştır.
II. İslam mimarisi Avrupa’ya taşınmıştır.
III. Avrupalılar İslam Medeniyeti’nden etkilenmişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
7.
İslam Devleti’nde yapılan fetihlerle ülke sınırlarının genişlemesinin;
I. mezhep farklılıkları,
II. mimari ve sanat,
III. merkezi yönetim
alanlarından hangilerinde olumlu yönde gelişmelere neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
1.
GARLIĞI İSLAM TARİHİ VE UY Emevileri
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
4
Emeviler, Abbasiler, Endülüs Eme vileri
8.
Abbasilerin yıkılmasında etkili olan;
Müslüman ilerleyişinin durmasına yol
açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
I. din adamlarına yönelik baskılar,
II. ordu komutanlarının keyfi davranışı
III. Moğolların Bağdat’ı istilası
gelişmelerinden hangilerinin dış faktörlerin de yıkılış-
11. Avrupa’daki
A) İç isyanlar
B) İspanya’nın fethi
C) Kerbela Olayı
ta etkili olduğu tezine kanıt olduğu savunulabilir?
D) Kadiks Savaşı
A) Yalnız I
E) Puvatya Savaşı
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9.
X. yüzyılda;
– Abbasiler Bağdat’ta,
– Endülüs Emevileri İspanya’da,
– Fatımiler Mısır’da
Emeviler Devri’nde görülen,
halifelik iddiasında bulunmuştur.
I. devletin saltanat sistemi ile yöne
Buna göre, bu dönemdeki İslam toplumu için aşağıda-
II. Arap olmayan Müslümanlara Mev
Yıldızlı Soru 4
tilmesi, ali denilmesi,
ki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
III. Arapça’nın resmi dil ilan edilm esi
A) İslamiyetin yayılması tamamen durmuştur.
B) Merkezi devlet anlayışına sahiptirler.
uygulamalarından hangileri, Eme vilerin milliyetçi bir devlet anlayışına sahip oldu ğunu gösterir?
C) Siyasi faaliyetler, dini yaşama göre şekillenmiştir.
A) Yalnız I
D) Siyasi birlik kuramamışlardır.
E) Dışa kapalı bir medeniyettir.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
15
10. Aşağıdakilerden hangisi Emevilerin dış politikada fe-
4
12. Emevilerin;
tihlere ağırlık vermesinin temel nedenidir?
I. Arap ırkçılığı yapması,
A) Hz. Ali Dönemi’nde fetihlerin durması
II. hilafeti saltanata dönüştürmesi,
B) Egemenlik alanının genişletilmek istenmesi
III. Kuzey Afrika’nın fethini tamamlaması
C) Hilâfetin saltanata dönüştürülmesi
gelişmelerinden hangileri, olumsuz eleştirilere neden
D) Arap dilinin yayılmak istenmesi
E) Başarılarıyla kendilerini tanıtmak istemeleri
olmamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
C) Yalnız III
8.
fasikül
I
LIĞ R A G Y İ VE U
İH R A T M İSLA estleri Ünite T
ÜNİTE TESTİ
1.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
1
Dört Halife Dönemi’nde meydana gelen; I. Hakem Olayı,
II. Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması,
III. ülkenin illere ayrılması
gelişmelerinden hangilerinin olumsuz sonuçlar doğurduğu savunulabilir? A) Yalnız I
2.
Abbasiler Dönemi’nde Türklerin yerleştirildiği Avasım şehirlerinin kurulmasına;
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
I. Türklerin savaşçı özelliklerinden yararlanma,
II. İslamiyetin dış saldırılara karşı korunmasını sağlama,
III. İslamiyetin Türkler arasında yayılışını sürdürme
amaçlarından hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
E) I ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İslamiyeti benimseyen uluslar, Kur’an-ı Kerim’i okuyup anlayabilmek için Arap dilini ve alfabesini öğrenmeye başlamışlardır.
5.
Hudeybiye Antlaşması’nın önemli maddelerinden biri de;
Bu durumun;
I. Arap kültürünün, diğer kültürleri etkilemesi,
II. Arapça sözcüklerin kullanımının yaygınlaşması,
III. Bazı toplumlarda İslamlaşmanın Araplaşma şeklinde görülmesi
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunu-
B) Yalnız II
D) I ve II
TARİH 9
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Hz. Muhammed’in böyle bir maddeyi kabul etmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mekkelilerin yeni bir saldırı için hazırlak yapmasının
B) Mekkelilerin diğer Arap kabileleri ile ittifak yapabileceği
C) Mekkelilerin güçlenmesinin önlenmek istenmesi
D) İslam dinini yaymak için uygun ortam oluşturulmak istenmesi
2
3.
düşüncesi
A) Yalnız I
“taraflar on yıl süreyle savaş yapmayacak.” şeklindeydi.
önlenmek istenmesi
labilir?
Hz. Muhammed’le Mekkeli müşrikler arasında yapılan
E) Mekkelilerin, Yahudilerle ittifak yapabileceği düşüncesi
6.
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed Dönemi’nde
Mekkelilerin, Hicret’ten sonra Medine’de toplanan Müslümanları bir güç olarak kabul ettiğine;
I. Müslümanlara yönelik baskılarını artırmaları,
II. Hz. Muhammed’le Hudeybiye Antlaşması’nı imzalamaları, III. kervan ticaretini sürdürmeleri
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
C) Yalnız III
A) Hicret
B) Mekke’nin fethi
C) Tebük Seferi
D) Yermük Savaşı
E) Mute Savaşı
ünite
görülen gelişmelerden biri değildir?
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI Hz. Muhammed Dönemi’nde kurulan İslam Devleti Hz.
7.
Muhammed toplumsal alandaki farklılıklara son ver-
mek, birlik ve beraberliği temin etmek için birtakım çalış-
bu şekilde gelişmesinde Bizans ve Sasani Devletlerinin
malar yapmıştır.
Buna göre;
I. halifelerin seçimle belirlenmesi,
II. İslam mimari üslubunun doğması,
III. fethedilen bölgelerin yönetim birimlerine ayrılması
gelişmelerinden hangilerinde etkileşim olduğu savunulamaz?
ÜNİTE TESTİ
Ömer Dönemi’nde kurumsallaşmıştır. İslam Devleti’nin önemli etkisi olmuştur.
11. Hz.
1
I. kan davalarına son verilmesi,
II. kadınlara iyi davranılmasının öğütlenmesi,
III. kölelerin özgür bırakılmasının teşvik edilmesi
gelişmelerinden hangilerinin bu duruma örnek olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Buna göre;
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Abbasiler Dönemi’nde görü-
8.
len gelişmelerden biridir?
A) Hilafetin saltanata dönüşmesi
B) Yunan klasiklerinin Arapça’ya tercüme edilmesi
C) Kerbela Olayı
D) Arapça’nın resmi dil ilân edilmesi
E) Kuzey Afrika’nın fethinin tamamlanması
12.
I. Hz. Ebubekir Devri’nde devlet otoritesinin sağlanması
II. Hz. Osman Dönemi’nde iç anlaşmazlıkların başlaması
III. Hz. Ali Dönemi’nde Müslümanlar arasında ilk savaşların yapılması
Yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin fetih hareketlerinin durmasına neden olduğu savunulabilir?
9.
4
İslam Devleti’nde en önemli örgütlenme ve yapılanma
aşağıdaki dönemlerden hangisinde gerçekleştirilmiştir?
A) Hz. Ebubekir
B) Hz. Ömer
C) Hz. Osman
D) Hz. Ali
E) Muaviye
10.
I. Arap olmayan unsurların İslamiyeti benimsemesi
II. Devletin sınırlarının genişlemesi
III. Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması
Yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin halifeleri yeni A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3
13. İslam Devleti’nde Hz. Osman Dönemi’nden itibaren Müslümanlar arasında görüş ayrılıkları başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu gelişmenin neden olduğu olaylardan biri değildir?
düzenlemeler yapmaya yönelttiği savunulabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Kerbela Olayı
B) Kadiks Savaşı
C) Sıffin Savaşı
D) Hakem Olayı
E) Cemel Vakası
ÜNİTE TESTİ
1.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
2
İslam mimarisinde ülkelere ve bölgelere göre değişen
4.
çeşitli farklılıkların ortaya çıkmasında;
Hz.Ali Dönemi’nde fetih hareketlerinin durmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
I. coğrafi koşullar,
A) Sınırların genişlemesi
II. geleneksel kültür,
B) Vergilerin ağırlaştırılması
III. yönetim şekli
C) Ordunun yetersizliği
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
D) Farklı toplumlardan etkilenilmesi
E) Müslümanlar arasında savaşa varan anlaşmazlıklar
5.
İslamiyetin gelişi ile birlikte;
nulamaz?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Doğu Roma İmparatorluğu,
II. Sasaniler,
III. Kök Türkler
devletlerinden hangilerinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
II. Kâbe’nin kutsallığı,
III. toplumsal eşitsizlik
durumlarından hangilerinin köklü bir değişikliğe uğra-
I. hukuk kuralları,
dığı savunulamaz?
İslamiyetin doğduğu esnada;
B) Yalnız II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
6.
4
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Hicret, Hz. Muhammed’in 622’de Mekke’den Medine’ye göçüdür. Hicret İslam tarihindeki önemli olaylardan biridir.
E) I, II ve III
TARİH 9
B) Yalnız II
Buna göre;
I. İslam Devleti’nin temelinin atılması,
II. İslamiyetin yayılışının hız kazanması,
III. Mekkelilerin tamamının Müslüman olması
gelişmelerinden hangilerinin yukarıdaki yargıyı destekler özellikte olduğu savunulabilir?
İslamiyetin kabul edilmesinden sonra;
I. halifelik kurumunun oluşması,
II. ülkenin yönetim birimlerine ayrılması,
III. Kabe’nin kutsal kabul edilmesi
gelişmelerinden hangileri Araplarda siyasi yapının de-
7.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İslam inancının Kuzey Afrika’da ilk defa yayılmaya başladığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
ğiştiğine kanıt olarak kabul edilemez?
A) Yalnız I
A) Hz.Ebubekir
B) Hz. Ali
D) Hz. Osman
C) Hz. Ömer E) Muaviye
ünite
3.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI 8.
İslam tarihi ile ilgili olarak aşağıda I. de verilen olaylar-
11. Abbasiler,
dan hangisinin II. de verilene neden olduğu savunula-
kurmuştur.
maz?
I
II
A) Sıffın Savaşı
lemesi izlemesi nın imzalanması
Bu durumun Abbasilerde;
görüş ayrılıklarının sona
II. Bağdat’ın bilim ve kültür merkezi olması,
ermesi
III. merkezi otoritenin zayıflaması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunula-
Teşkilatlanma çalışmaİslamiyetin yayılmasının yavaşlaması
D) Hudeybiye Antlaşması-
Bağdat’ta “Beytül Hikme” adlı bir yüksek okul
I. kültür ve medeniyetin gelişmesi,
larının yapılması
C) Emevilerin ırkçı politika
ÜNİTE TESTİ
Müslümanlar arasında-
B) Ülke sınırlarının geniş-
2
Mekkelilerin, Müslüman-
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ların varlığını hukuken tanıması
E) Talas Savaşı’nın yapılması
Türklerin kitleler halinde İslamiyete girmeye başlaması
12. –
Bizans İmparatoru Heraklius’un Arabistan üzerine büyük bir sefer yapacağı haberinin alınması üzerine gerçekleştirilmiştir.
9.
Hz. Muhammed Dönemi’nde yapılan aşağıdaki savaşlardan hangisi Müslümanların son savunma savaşıdır?
A) Bedir
B) Uhud
D) Hendek
C) Mute
E) Huneyn
– Hz. Muhammed’in son seferidir.
Yukarıda özellikleri verilen gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mute Savaşı
B) Tebük Seferi
C) Hayber’in fethi
D) Huneyn Savaşı
E) Taif kuşatması
5
13. Aşağıdakilerden hangisi 622’de gerçekleşen Hicret’in 10. Dört
Halife Devri’nin yönetim açısından sonraki dö-
nemlerden farkı aşağıdakilerden hangisidir?
4
sonuçlarından biri değildir?
A) Mezhep ayrılıklarının başlaması
B) Medine’de İslam Devleti’nin kurulması
C) Medine’deki kabilelerle Medine Sözleşmesi’nin imza-
A) İktidar kavgalarının yoğunlaşması
B) Halifelerin seçimle belirlenmesi
C) Devlet yapılanmasının gerçekleştirilmesi
D) Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması
D) İslam dininin yayılışının hız kazanması
E) Fetih hareketlerine ara verilmesi
E) Hz. Muhammed’in İslam Devleti’ne başkan olması
lanması
ÜNİTE TESTİ
1.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
3
Abbasiler Dönemi’nde görülen;
4.
I. matematik ve astronomi alanında çalışmalar yapılması,
II. Yunan filozofların eserlerinin Arapça’ya çevrilmesi,
III. Türklerin önemli görevler üstlenmesi
gelişmelerinden hangileri bilimsel ve kültürel çalışmaların yapıldığına kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Emevileri yıkan Abbasiler, Türklerle ilişkilerini geliştirmiş, Türklere önemli kademelerde görevler vermiştir. Ancak halifeleri kendi soylarından seçmişlerdir.
Buna göre Abbasilerle ilgili,
I. Yönetimde ve orduda Türklerden yararlanmışlardır.
II. Hilafeti saltanat anlayışıyla sürdürmüşlerdir.
III. İslam dünyasında siyasal birliği sağlamışlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Hz. Muhammed’in vefatından sonra, halifelik kurumunun oluşmasında;
5.
I. İslami esaslara dayalı devlet düzenini korumak,
II. İslam birliğinin bozulmasını önlemek,
III. İslamiyetin yayılışını sürdürmek
amaçlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
İslam uygarlığının gelişimi üzerinde, Araplar dışındaki diğer Müslüman milletlerin de etkili olmaları aşağıdaki dönemlerin hangisinde gerçekleşmiştir?
A) Emeviler
B) Dört Halife
C) Endülüs Emevileri
Hz. Muhammed
E) Abbasiler
E) I, II ve III
TARİH 9 6
6.
taya çıkması ve zekat vermek istemeyenlerin isyan et-
Aşağıdakilerden hangisi İslam Devleti’nin sınırlarının genişlemesinin sonuçlarından biri değildir?
A) Vergi gelirlerinde artış olması
B) Ordugahların çoğalması
C) Eyalet sayısının artması
D) Hilafetin saltanata dönüşmesi
E) Mimarinin gelişmesi
melerine bakarak;
I. Birlik ve bütünlük tehdit altındadır.
II. Sosyal eşitsizlik ve adaletsizlik sona ermiştir.
III. İslamiyetin yayılışı durmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
Hz. Ebubekir Dönemi’nde yalancı peygamberlerin or-
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI Aşağıdakilerden hangisi Emevilerin yıkılış nedenlerin-
7.
11. Müslümanlarla
den biri değildir?
A) Moğolların Bağdat’ı istilası
B) Abbasilerin çalışmaları
C) Şiilerin faaliyetleri
D) Arap olmayan Müslümanlara değer verilmemesi
E) Emevilerin kendilerini üstün görmesi
8.
Aşağıdaki savaşlardan hangisi İslam dininden dönen-
İran arasında ilk savaş aşağıdaki döB) Hz. Ömer
D) Hz. Ali
C) Hz. Osman
E) Emeviler
12. İslam dininin getirdiği ilkelerin insanlar arasında adalet, huzur, mutluluğu sağlamayı amaçlamasına rağmen, Mekkelilerin İslam dinini engellemeye çalışma-
yapılmıştır?
A) Hz. Ebubekir
lerin meydana getirdiği tehlikeyi durdurma amacıyla A) Hendek
ÜNİTE TESTİ
nemlerden hangisinde yapılmıştır?
3
sında; B)Yemame
D) Mute
C) Sıffin
E) Puvatya
I. ayrıcalıklarını yitirme korkusu,
II. Hristiyan ve Musevilerin savaş açmasından çekinmeleri,
III. kölelik sistemine son vermek istemeleri
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
İslamiyetin Asya’da ve Türkler arasında yayılmasında;
9.
I. Puvatya,
II. Kadiks,
III. Talas
savaşlarından hangilerinin hız kazandırdığı savunula-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Arapça,
İslam öncesi dönemde Arap Yarımadası dı-
şında yaygın bir dil değildi. Zamanla İç Asya’dan, Atlas Okyanusu’na kadar olan bölgelerde yayılmıştır.
Arapça’nın kısa bir sürede İslam dünyasının ortak ilim ve medeniyet dili haline gelmesinde;
4
10.
I. Daimi orduların ve ordugahların kurulması
I. öğrenilmesinin kolay olması,
II. Devlet memurlarına maaş bağlanması
II. Kur’an dili olması,
III. Eyalet sisteminin uygulanması
III. Yunanca eserlerin tercüme edilmesi
Yukarıdakilerden hangilerinin İslam Devleti’nde ülke
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
yönetimiyle ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
7
ÜNİTE TESTİ
1.
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI
4
Emevi Devleti’nin yıkılmasında; I. Halifelerin fetihçi anlayışı terk ederek saraya bağlan-
maları,
II. Arap olmayan unsurlara mevali (köle) gözüyle bakmaları,
III. Hz. Muhammed’in soyundan gelenlere iyi davranmamaları gelişmelerinden hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız II
2.
I. Mekke’de İslamın istenilen hızda yayılması,
II. Mekke’li müşriklerin Müslümanlara baskı yapması,
III. Mekke’de İslam Devleti kurmaya elverişli ortamın olmaması
durumlarından hangileri Müslümanların Medine’ye hicret etmelerine neden olmuştur?
5.
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
İslamiyet Öncesindeki Araplar, hitabeti çok iyi olan kimselere sürekli saygı göstermişlerdir.
Bu bilgi Arapların,
I. siyasi sorunlara,
6.
II. ekonomik çıkarlara,
I. Kuzey Afrika fetihlerine hız verilmesi,
III. kültürel değerlere
II. Hz. Muhammed’in soyuna iyi davranılmaması,
hangilerine verdiği önemi gösterir?
III. Muaviye’nin hayatta iken yerine oğlu Yezit’i veliahtı
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
ataması
lenistik Devre ait eserler tercüme edilmeye başlamıştır. Bu durum, hangi alanda gelişime zemin hazırlayıcı bir
durumlarından hangileri hilafetin saltanata dönüştürüldüğüne kanıttır?
Abbasi haliflerinden Mansur Devri’nde, Bağdat’ta oluşturulan Beyt’ül-Hikme denilen bürolarda eski Yunan ve He-
Emevi tarihinde görülen;
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
özelliğe sahiptir? A) Ekonomik
B) Siyasi
D) Kültürel
TARİH 9
C) Dini
E) Diplomatik
8
4.
İslamiyetin hızlı bir biçimde yayılması Mekkeli müşriklerin tepkisine neden olmuş ve Müslümanlara baskı yapmalarına yol açmıştır.
Mekkeli müşriklerin bu tutumu;
I. örf, adet ve alışkanlıklarına aşırı bağlı olmaları,
II. zenginlerin çıkarlarının zedeleneceğinden endişe duymaları,
7.
İslam tarihinde görülen;
– Bedir Savaşı
– Uhud Savaşı
– Hendek Savaşı
gelişmelerinin ortak yönleri arasında;
I. Hz. Muhammed Dönemi’nde yapılmaları,
II. İslamiyeti yayma amacıyla yapılmaları,
III. Şam ticaret yolunun kesin olarak Müslümanlara geçmesine sebep olması
III. İslamiyetin insanları eşit kabul etmesi
durumlarından hangilerine bağlanabilir?
sonuçlarından hangileri gösterilemez?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
ünite
İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI 8.
İslamiyet öncesindeki Araplar, hitabeti çok iyi olan kimse-
ÜNİTE TESTİ
11. Abbasiler, Emeviler kadar denizciliğe önem vermemiş ve
lere saygı göstermişlerdir.
4
bu alanda çalışmalarda bulunmamışlardır.
Bu bilgi Arapların;
Bu durumu;
I. siyasi,
I. askerî,
II. ekonomik,
II. ticari,
III. kültürel
III. dinî
alanlardan hangilerine verdiği önemi gösterir?
hangi alanlarda gelişmeye doğrudan engel olmuştur?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
12. Endülüs Emeviler Devri’nden kalan;
İslam tarihinde görülen;
I. ordugâh şehirlerinin kurulması,
II. Avasım şehirlerinin kurulması,
III. ilk İslam parasının bastırılması,
IV. Beyt’ül-mal denilen hazinenin oluşturulması
gelişmelerinden hangileri ekonomik, hangileri askerî niteliktedir? Ekonomik
Askerî
A)
I ve II
III ve IV
B)
II ve III
I ve IV
C)
III ve IV
I ve II
D)
I ve III
II ve IV
E)
II ve IV
I ve II
I. su kanalları,
II. kütüphaneler,
III. medreseler
hangileri Endülüs Emevileri’nin bilim ve kültüre önem verdiklerine kanıt sayılabilir?
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I ve III
13. Abbasi halifesinin, kendisini Büveyhilerin tehlikesinden koruyan Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey’e “Doğunun ve Batının Sultanı” ünvanını vermesi, Türklerin hangi alandaki etkinliğini arttırmıştır?
10. Hz. Osman Dönemi’nde, önceki halifeler devrinde görül-
A) Yalnız I
A) Sosyal
B) Ekonomik
D) Kültürel
C) Siyasal
E) Askerî
meyen bir uygulama başlatılarak Emevi soyuna mensup kimseler önemli idari ve askerî makamların başına getirilmiştir.
4
14. Abbasiler zamanında görülen;
Bu durum;
I. Emevi soyundan olmayanların tepki göstermesi,
II. Emevilerin milliyetçi siyaset izlemesi,
III. İslam dünyasında ayrılıkların başlaması,
durumlarından hangilerine neden olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
I. Beyt’ül-Hikme denilen tercüme bürolarının kurulması,
II. vezirlik makamının oluşturulması,
III. Avasım şehirlerinin kurulması
gelişmelerinden hangileri devlet işlerinin kolay yürütülmesi amacına yöneliktir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
9
1. İslam öncesi Main, Seba, Himyeri devletleri ..................................... Arabistan’da kurulmuştur. 2. İslam öncesinde Araplar arasında ..................................... birlik yoktu. 3. Arap Yarımadası’nda yaşayan Arapların çoğu ..................................... dir. 4. Şehirlerde oturan Araplara ..................................... denirdi. 5. Mekke’den Medine’ye Hicret eden Araplara ....................................., Medineli Müslümanlara ..................................... denir. 6. Hz. Muhammed’e inanan ilk Müslüman ..................................... dir. 7. Müslümanlarla Bizans arasında yapılan ilk savaş ..................................... Savaşı’dır. 8. Hz. Muhammed’ten sonra onun yerine din ve devlet başkanı ve başkomutan olarak seçilen kişiye ..................................... denir. 9. Suriye kapıları Müslümanlara ..................................... Zaferi’yle açılmıştır. 10. Müslümanlar tarihte ilk kez Türklerle ..................................... Dönemi’nde komşu olmuştur. 11. İslam dünyasında ilk iç karışıklıklar ..................................... Dönemi’nde başlamıştır. 12. Müslümanlar İstanbul’u ilk defa ..................................... Dönemi’nde kuşatmıştır. 13. Hz. Hüseyin ve yetmiş akrabasının 9 Ekim 681’de şehit edildiği olaya ..................................... denir. 14. İlk İslam parası halife ..................................... Dönemi’nde bastırılmıştır. 15. Puvatya Savaşı’nda Frank komutan Şarl Martel ile savaşan Müslüman komutan ..................................... dir. 16. İslam dünyasında ilk medreseler ..................................... Dönemi’nde kurulmuştur. 17. Abbasilerin en meşhur halifesi ..................................... tir. 18. Batılı bilim adamları Halife Memun Dönemi ve sonrası için ..................................... deyimini kullanmıştır. 19. Endülüs Emevi Devleti’nin kurucusu ..................................... dır. 20. Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılmasıyla İspanya’da kurulan Beni Ahmer Devleti’nin başkenti .................................. olmuştur.
Cevaplar 1. Güney
6. Hz. Hatice
11. Hz. Osman
16. Abbasiler
2. Siyasi
7. Mute
12. Muaviye
17. Harun Reşit
3. Göçebe
8. Halife
13. Kerbela Olayı
18. İslam rönesansı
4. Medeni
9. Yermük
14. Abdülmelik
19. Abdurrahman
5. Muhacir – Ensar
10. Hz. Ömer
15. Abdurrahman Gafiki
20. Gırnata
ünite
10
D 1.
Basra Körfezi Arap Yarımadası’nın doğusundadır.
2.
Mekke, Medine ve Taif Kuzey Arabistan’dadır.
3.
Kabe’yi Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail yapmıştır.
4.
Kabe, İslam öncesi dönemde de kutsaldı.
5.
Müslümanların ilk hicreti Medine’ye olmuştur.
6.
İslamiyetin siyasi bir güç haline gelmesi Hicret’ten sonra olmuştur.
7.
İlk Müslüman-Hristiyan çatışması Bedir Savaşı’dır.
8.
İlk defa Hendek Savaşı’ndan sonra Yahudilerden haraç vergisi alınmaya başlandı.
9.
Huneyn Savaşı, Mekke’nin fethinden önce olmuştur.
Y
10. İlk insan hakları evrensel beyannamesi “Veda Hutbesi”dir. 11.
Kur’an–ı Kerim Hz. Ebubekir Dönemi’nde kitap haline getirilmiştir.
12. Suriye ve Filistin, Hz. Osman Dönemi’nde fethedilmiştir. 13. İlk kez Hz. Ömer döneminde Arabistan dışına fetih yapılmıştır. 14. Hz. Osman Emevi ailesine mensuptur. 15. Müslümanlar Hz. Ali Dönemi’nde gerçekleşen Hakem Olayı’ndan sonra Şiiler, Emeviler, Hariciler şeklinde bölünmüştür. 16. Emevilerin Kurucusu II. Mervan’dır.
11
17. Kerbela Olayı Muaviye Dönemi’nde yaşanmıştır. 18. İspanya, Emeviler Dönemi’nde fethedilmiştir. 19. Arapça, Abbasiler Dönemi’nde resmi dil ilan edilmiştir. 20. Abbasileri 1258’de Şii Fatımi Devleti yıkmıştır.
Cevaplar
4
1. D
2. Y
3. D
4. D
5. Y
6. D
7. Y
8. Y
9. Y
10. D
11. D
12. Y
13. D
14. D
15. D
16. Y
17. Y
18. D
19. Y
20. Y
1.
Doğruluğu ve güvenilirliği nedeniyle Hz. Muhammed’e verilen unvandır.
A) Şam
2.
Hz. Muhammed’e ilk vahyin geldiği mağaradır.
B) Tevaifül mûlk
3.
Hz. Muhammed’in amcası Ebu Talip, eşi Hz. Hatice’yi kaybettiği yıla verilen isimdir.
C) Muhammed B. Ahmer
4.
Hz .Muhammed’in son seferidir.
D) Suriye
5.
İslam ordularının düzenli bir fetihle görevlendirildiği ilk ülkenin adıdır.
E) Hira
6.
Müslümanlarla Sasaniler arasındaki son savaşın adıdır.
F) Ebu Müslim Horasanî
7.
Emeviler Dönemi’nde başkent olan şehirdir.
G) Nihavent
8.
Emevi saltanatına son veren validir.
H) Bağdat
9.
Beni Ahmer Devleti’nin kurucusudur.
I) El-Emin
12 İ) Hüzün
10. Abbasi toprakları üzerinde kurulan bağımsız devletlere verilen isimdir.
j) Tebük
1. I
2. E
3. İ
4. J
5. D
6. G
7. A
8. F
9. C
10. B
ünite
Cevaplar
1. İslam öncesi Arap toplumunun genel özelliklerini belirtiniz.
2. Bedir Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
3. Hicret nedir? Sonuçları nelerdir? Açıklayınız?
4.
Hudeybiye Antlaşması’nın maddelerini ve önemini yazınız.
5.
Mekke’nin fethinin sebep ve sonuçlarını yazınız.
4
13
6.
Dört Halife Dönemi’ne “Cumhuriyet Devri” denmesinin nedenini yazınız.
7.
Hz. Ebubekir Dönemi’nde içte yaşanan gelişmeleri yazınız.
8. Hz. Ömer Dönemi’nde hangi alanlarda teşkilatlanmaya gidildiğini yazınız.
14 9. Cemel Vakası’nı açıklayınız.
10. Sıffin Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını
ünite
yazınız.
11. Kerbela Olayı’nı açıklayınız.
12. Emeviler Dönemi’ndeki Türk-Arap ilişkilerini açıklayınız.
13. Emevilerin yıkılma nedenlerini yazınız.
14. Abbasiler Dönemi’nde bilim ve kültür alanında yapılan çalışmaları yazınız.
15. Endülüs Emevileri’nin en önemli özelliği nedir? yazınız.
4
15
9.
fasikül
Rİ E Devleti L m T a l E s İ L – rk DEV e İlk Tü
LAM diş Sebepleri v S İ – K lE TÜR ti Kabu e İslamiy n i r e l k r Tü r çuklula l e S k ü Büy
ÖĞRETEN TEST
1
ETLERİ TÜRK – İSLAM DEVLSeb epleri ve İlk Türk – İslam Devleti Türklerin İslamiyeti Kabul Ediş
1.
serken, etnik çeşitliliğe sahip olan Gazneliler’de resmi dil Farsça, bilim dili
Halkının ve yöneticilerinin tamamı tek bir
Arapça, saray ve ordu dili ise Türkçe idi.
etnik kökene mensup devlette, tek bir dil konuşulur.
Halkının tamamı Türk olan Karahanlılar resmi dil olarak Türkçe’yi benim-
Dil konusunda bu farklılığın oluşmasında;
I. ülke içerisindeki farklı etnik unsurların etkisi,
II. mutlakiyet anlayışı,
III. dış baskılar
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
Karahanlılar, verilen devletler içerisinde
2.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk Türk-İslam devletlerinden Gazneliler, Tolunoğulları ve Akşitlerin;
bulunmamaktadır. Karahanlıların, Gaz-
I. Mısır’da kurulmaları,
nelilerden ayrılan en önemli özelliği, To-
II. halifeyi Büveyhoğulları’nın baskısından kurtarmaları,
III. yöneticilerinin Türk, halkın yabancı olması
özelliklerinden hangilerinin ortak olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
lunoğulları ve Akşitler içinde geçerlidir.
TARİH 9
3.
Türk İslam medeniyetinin temelleri, Orta
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Türk-İslam medeniyetinin temelleri aşağıdaki devletlerden hangisinin döneminde atılmıştır?
A) Karahanlılar
B) Gazneliler
C) Fatimiler
C) Selçuklular
E) Eyyübiler
Asya’da kurulan ilk Müslüman Türk devleti döneminde atılmıştır.
Abbasilerin, yaşadığı dönemde kimlerle mücadele halinde olduğu, bu mücadelede Gaznelilerin tutumu göz önünde bulundurulmalıdır.
4.
Gaznelilerin, halife tarafından İslamiyetin koruyucusu ünvanı ile adlandırılmasında;
I. Hindistan’a sefer düzenlemeleri,
II. Abbasileri, Büveyhoğulları’nın baskısından korumaları,
III. Selçuklularla Dandanakan Savaşı’nı yapmaları
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ünite
2
B) Yalnız II
TÜRK – İSLAM
DEVLETLERİ Türklerin İslamiyeti Kabul Ediş Seb epleri ve İlk Türk – İslam Devleti 4.
1
KONU TESTİ
Gaznelilerin resmi yazı dili Arapça, edebiyat dili Farsça, saray ve orduda kullanılan dil Türkçedir.
Buna göre Gaznelilerle ilgili;
I. Dil birliği sağlayamamışlardır.
II. Ulusal özelliklere sahip bir devlet kurmuşlardır.
III. İslamiyetin yayılışına hız vermişlerdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Türk İslam Devletleri
1.
I. Karluk
II. Yağma
III. Çiğil
Yukarıdakilerden hangilerinin İslamiyeti benimseyen
Yıldızlı Soru 1
ilk Türk boyları arasında olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III Aşağıdaki kavramlardan hangisi
Türklerin İslamiyeti kabul etmesinden sonra da dev am eden bir özelliktir?
2.
A) Kurultay
Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig ve Kaşgarlı Mah-
mut’un Divan-ı Lügat’i Türk adlı eserleri aşağıdaki
B) Hutbe
D) Kadı
E) Divan
Türk devletlerinin hangisi döneminde yazılmıştır?
A) Tolunoğulları B) Akşitler
C) Karahanlılar D) Gazneliler
3.
• Gaznelilerin yıkılışına neden oldu
• Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşu tamamlandı
Yukarıdaki sonuçlara neden olan savaş aşağıdakiler-
A) Malazgirt B) Dandanakan
C) Yassıçemen D) Pasinler
3
E) İtil Bulgarları
den hangisidir?
5
C) Hilat
E) Miryokefalon
5.
Gazneliler’in sınırlarını genişletmesinin;
I. farklı kültürlerin birarada yaşaması,
II. çok uluslu yapının oluşması,
III. vergi gelirlerinin artması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
KONU TESTİ
6.
ETLERİ TÜRK – İSLAM DEVLSeb epleri ve İlk Türk – İslam Devleti
1
Türklerin İslamiyeti Kabul Ediş
Türk-İslam devlet teşkilatının temelleri Karahanlılar döne-
9.
minde atılmıştır.
ları ve orduları Türklerden oluşurken, halkı Araptı.
Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kuruldukları bölge
B) Kut anlayışının korunması
C) Kurucularının ve halkının Türk olması
D) Orta Asya’da İslamiyeti benimseyen ilk Türk devleti olması
Mısır’da kurulan Tolunoğulları ve Akşitlerin yönetici kadro-
Bu durumun;
I. kısa sürede yıkılmaları,
II. taht kavgalarının yaşanması,
III. sosyal barışın sağlanması
gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
E) Ekonomilerinin kalkınmış olması
D) I ve II
“Sultan” unvanı ilk defa aşağıdaki Türk-İslam devletlerinin hangisi döneminde kullanılmıştır?
A) Tolunoğulları
B) Akşitler
C) Gazneliler
D) Karahanlılar
E) Büyük Selçuklular
TARİH 9
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Gazneli Mahmut
Gazneliler Dönemi
7.
B) Yalnız II
10. Türklerin İslamiyeti benimsemesinde;
I. inançlar arasındaki benzerlik,
II. İslamdaki emir ve yasakların, Türklerdeki sosyal yaşamla uyumu,
III. Talas Savaşı’nın etkisi
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
8.
Türk-İslam devletlerinde bilim ve sanatın gelişmesi ama-
A) Yalnız I
cıyla, hangi ırk ve dinden olursa olsun, bilim adamlarının
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ihtiyaçlarını devlet karşılardı.
Bu durumun;
11. –
I. İslamiyetin yayılmaya çalışıldığı,
II. bilimsel çalışmaların devlet eliyle desteklendiği,
III. devlet yönetiminde geleneksel uygulamalara son verildiği
gelişmelerinden hangilerinin göstergesi olduğu savuA) Yalnız I
– Abbasilerin Mısır valisi olan Ahmet Bey tarafından kurulmuştur.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan devlet aşağıdakilerden hangisidir?
nulabilir?
Mısır’da kurulan ilk Türk devletidir.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
A) Memlükler B) Akşitler
C) Tolunoğulları D) Fatımiler
E) Eyyübiler
ünite
4
TÜRK – İSLAM
DEVLETLERİ Türklerin İslamiyeti Kabul Ediş Seb epleri ve İlk Türk – İslam Devleti 12. Gazneliler,
Afganistan’ın Gazne şehrinde kurulmuştur.
KONU TESTİ
15.
I. Karahanlıların resmi dilinin Türkçe olması
II. Gaznelilerin bilimsel alanda Arapça’yı kullanması
dan yıkılmışlardır.
III. Selçukluların, resmi yarışmalarda Farsça’yı kullanması
Buna göre Gaznelilerin, kurulduğu bölgenin hangi
Yukarıdaki Türk devletlerinden hangilerinin uygula-
Çok uluslu yapıya sahip olan Gazneliler, uzun ömürlü olmamış, bugünkü Afganlıların ataları olan Gurlu’lar tarafın-
1
malarının kültürel kimliklerini koruduklarının göster-
özelliği bu devletin kısa sürede yıkılışında etkili ol-
gesi olduğu savunulabilir?
muştur?
A) İstilaya açık olması
B) Ekonomik yapı
C) Asya’da kurulması
D) Etnik yapı
E) Coğrafi konum
A) Yalnız I
16.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yusuf Has Hacib’in yazdığı Kutadgu Bilig ilk Türkçe siyasetnamedir. Kitap’ta yöneticilere devlet idare ve anlayışının temellerini öğreten ilkelere yer verilmiştir.
13. Karahanlıların Türkçe’yi resmi dil ilan etmesi ve yazış-
Buna göre Kutadgu Bilig’in;
I. ülke ekonomisinin gelişmesini sağlama,
II. Türk yönetim ve adalet anlayışını yansıtma,
III. Türk tarihini belgelere dayandırma
amaçlarından hangilerine yönelik yazıldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
malarının tamamını Türkçe yapması bu devletin hangi yönünü ortaya koymaktadır?
A) Askeri
B) Ulusal
D) Sosyal
C) Hukuki
E) Ticari
ğı gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
14. Karahanlıların;
5
I. hastane kurmaları,
II. İslamiyeti benimsemeleri,
III. kervansaraylar inşa etmeleri
özelliklerinden hangileri ticarette gelişmiş olduklarına
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Karahanlılarının kuruluşu
B) Hicret
C) Türklerin Anadolu’ya girişi
D) Talas Savaşı
E) Emevilerin yıkılışı
hangisinin Türklerin İslamiyeti be-
nimsemesinde bir etkisi yoktur?
kanıt teşkil etmektedir? A) Yalnız I
18. Aşağıdakilerden
17. Türklerin İslamiyeti toplu halde kabul etmeye başladı-
E) I, II ve III
C) Yalnız III
A) Tek Tanrı inancının bulunması
B) Ahiret inancının varlığı
C) İslamdaki cihat anlayışı
D) Temizliğe verilen önem
E) Emeviler Dönemi’ndeki Türk-Arap ilişkileri
5
ÖĞRETEN TEST
2
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ Büyük Selçuklular
1. Verilen öncüllerden eğitim ve bilimle ala-
“İlk Müslüman Türk devletlerinde bilimsel çalışmalara önem verilmiştir.” yargısını;
kalı olanlar tespit edilmeli ve bu uygula-
I. medreselerde dini bilimlerin yanında pozitif bilimlerin okutulması,
maların eğitim ve bilimi olumlu yönde et-
II. yabancı bilim adamlarının medreselerde ders vermesine izin verilmesi,
III. çok uluslu toplumsal yapının bulunması
durumlarından hangilerinin güçlendirdiği savunulabilir?
A) Yalnız I
kileyip, etkileyemeyeceğine bakılmalıdır.
Merkezi yönetimin yetkilerinin önemli bir
2.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Büyük Selçuklu yönetiminde ülke, eyalet adı verilen büyük idari birimlere ayrılmış ve bu birimlere geniş askerî ve idari yetkilere sahip valiler gönde-
bölümünün taşraya devredilmesinin na-
rilmiştir.
sıl bir yönetim anlayışı olduğu üzerinde durulmalıdır.
B) Yalnız II
D) I ve II
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçuklu yönetim şekli ile ilgilidir?
A) Oligarşik yönetim
B) Merkezi yönetim
C) Sosyal devlet
D) Bağımsız devlet
3.
dan yararlanmasının;
dikkatle bakılmalıdır. İranlıların devlet yönetiminde etkili olmasının sonuçları düşünülmelidir.
TARİH 9
Büyük Selçukluları’nın, devlet yönetiminde ağırlıklı olarak İranlılar-
I. şehzadelerin taht kavgası yapması,
II. devlet sisteminde İran etkisinin artması,
III. Batınilik hareketinin başlaması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
6
Anadolu’ya birçok Türk boyunun yerleş-
4.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Büyük Selçuklular bir çok Türk boyunu Anadolu’ya getirerek çeşitli bölgelere yerleştirmişlerdir.
mesinin Anadolu’da ne tür değişikliklere yol açacağı üzerinde durulmalıdır.
B) Yalnız II
Büyük Selçukluların bu uygulamayla;
I. Anadolu’nun Türkleşmesini sağlama,
II. taht kavgalarını önleme,
III. ticareti geliştirme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istedikleri söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
Verilen öncüllere yol açan nedenlere
E) Federal örgütlenme
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ Büyük Selçuklular
5.
2
KONU TESTİ
Selçuklularda vilayetlere yönetici olarak gönderilen şehzadelerin yanında atabey denilen tecrübeli devlet adamları görevlendirilirdi. Atabeyler, devletin zayıfladığı dönemlerde, görev bölgelerinde yönetimi ele geçirip bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Büyük Selçuklular Dönemi
1.
Malazgirt Savaşı’nin;
Buna göre Atabeylerin;
I. merkezi otoritenin güçlü olduğu,
II. taht kavgalarının başladığı,
III. ayaklanmalarının yoğunlaştığı
durumlarından hangilerinde devlete zarar vermeleri beklenemez?
I. Anadolu’da ilk Türk beyliklerinin kurulması,
II. Haçlı Seferleri’ne neden olması,
III. Anadolu’nun kapılarının Türklere açılması
sonuçlarından hangilerinin Anadolu’nun Türkleşmesi-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Yıldızlı Soru 2
ne doğrudan katkı sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Aşağıdaki savaşlardan hangisi, Büyük Selçuklu
Büyük Selçuklu Devleti aşağıdak
Devleti’nin yıkılışına zemin hazırlamıştır?
A) Dandanakan B) Malazgirt
C) Katvan D) Miryokefalon
3.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
gisi ile çağdaş değildir?
i devletlerden han-
A) Gazneliler
B) Karahanlılar
C) Harzemşahlar
E) Ankara
D) Karahıtaylar
E) Timurlular
Aşağıdakilerden hangisi XI. yüzyılda Büyük Selçuklu Devleti’nin merkezi otoritesinin bozulması sonucu ortaya çıkan atabeyliklerden biri değildir?
A) İldenizoğulları B) Böriler
C) Saltuklular D) Salgurlular
7
6.
Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğral Bey, Şii Büveyhoğulları’nı yıkarak halifeyi korumasına almış ve halife, Tuğrul Bey’e “Doğu’nun ve Batı’nın büyük hükümdarı” ünvanını
E) Zengiler
vermiştir.
4.
5
Büyük Selçukluların;
Buna göre;
I. Anadolu’da İslamı yayma,
I. Abbasiler eski gücünü korumaktadır.
II. Anadolu’nun Türkleşmesini sağlama,
II. Siyasi otorite Türklere geçmiştir.
III. İslam dünyasında siyasi birliği sağlama
III. Dinsel otorite Selçuklulara geçmiştir.
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulamaz?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
KONU TESTİ
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ
2
Büyük Selçuklular
10. Büyük Selçuklular aşağıdaki devletlerden hangilerinin varlığına son vererek, Abbasî halifeliğini koruma altına almıştır?
A) Tolunoğulları
B) Büveyhoğulları
C) Samanoğulları
D) Memlükler
E) Abbasiler
Alp Arslan
7.
Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılmasında önemli rolü olan savaş aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nesa B) Merv
C) Miryokefalon D) Katvan
8.
E) Yassıçemen
1048’de Bizansla yapılan Pasinler Savaşı’ndan sonra
11. Büyük Selçukluların;
Bizans’la antlaşma yapılmıştır. Antlaşmaya göre Bizans,
I. ilim adamlarını himaye etmeleri,
II. medreseler kurmaları ve geliştirmeleri,
III. Türk dilini koruyup, geliştirmeleri
uygulamalarından hangileri kültürel alandaki çalışma-
İstanbul’da Tuğrul Bey adına hutbe okutulmasını kabul etmiştir.
Buna göre Bizans’ın;
I. Selçukluların askeri ve siyasi üstünlüğünü tanıdığı,
II. Türklerin Anadolu’daki varlığını kabullendiği,
III. Siyasi birliğini koruyamadığı
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
lara örnek olarak gösterilebilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
TARİH 9 8
12. Sultan Melihşah’ın ölümü üzerine Anadolu, Suriye, Kirman Büyük Selçuklularda meliklerinin kendi adlarına hutbe
Selçukluları, Büyük Selçuklular’dan ayrılarak egemen bi-
okutması ve para bastırması, ayrıca komşu ülkelerle barış
rer devlet kurmuştur.
görüşmelerininde bulunması yasaklanmıştır.
Büyük Selçukluların bu uygulamalarla;
I. merkezi otoriteyi güçlendirme,
II. devlet ile halkı kaynaştırma,
III. teokratik devlet düzeni oluşturma
hedeflerinden hangilerini gerçekleştirmek istedikleri
I. Melikşah’ın yönetimde yetersiz olduğu,
II. Büyük Selçuklu ekonomisinin gelişmiş olduğu,
III. Büyük Selçuklu Devleti’nin merkezi otoritesinin bozulduğu
savunulabilir?
A) Yalnız I
Bu gelişmenin;
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
ünite
9.
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ
2
Büyük Selçuklular
13.
Aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçukluların yıkılış
16. 1071’de
nedenlerinden biri değildir?
KONU TESTİ
Bizans’la yapılan Malazgirt Savaşı’nın kaza-
nılmasında;
A) Oğuz boylarının isyanı
I. disiplinli ve güçlü bir ordunun bulunması,
B) Batınilerin çalışmaları
II. Peçenek ve Uz’ların Selçuklu safına geçmesi,
C) Haçlı Seferleri’nin etkisi
III. Alparslan’ın güçlü kişiliği
D) Taht kavgaları
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
E) Kösedağ Savaşı’nın etkisi
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
17. Büyük
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Selçuklu hükümdarı Sultan Alparslan “fethedilen
toprağın fethedenin malı” olması anlayışını benimsemiştir.
14.
I. Samanoğulları
II. Danişmentliler
III. Mengücekler
Yukarıdakilerden hangilerinin Malazgirt Savaşı’ndan
sonra kurulan beyliklerden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Bu anlayışın;
I. fetihlerin hızlanması,
II. merkezi otoriteyi korumanın önem kazanması,
III. hakimiyet anlayışının değişmesi
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9
15. 1071
Malazgirt Savaşı’nda Bizans ordusunu yenilgi-
ye uğratan Sultan Alparslan göçebe Türkmen boylarını
18. Büyük Selçuklularda devletin resmi dili Farsça, eğitim ve bilim dili Arapça’ydı. Saray ve orduda Türkçe konuşuluyor-
Anadolu’ya yerleşmeye teşvik etmiş ve bazı komutanlarını Anadolu’yu feth etmekle görevlendirmiştir.
Sultan Alparslan’ın bu politikayla ulaşmak istediği amaç aşağıdakilerden hangisidir?
5
A) Anadolu’daki imar faaliyetlerine hız vermek
B) Anadolu’nun Türk yurdu olmasını sağlamak
C) Anadolu’da asayiş ve güvenliği sağlamak
D) Vergi gelirlerinde artış sağlamak
E) Anadolu’ya yönelik tehditlere son vermek
du.
Bu durumun;
I. Türkçe’nin öneminin artması,
II. Türkçe’nin gelişiminin yavaşlaması,
III. Türkçe ile yazılan bilimsel ve edebi eserlerin artması
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ÜNİTE TESTİ
1.
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ
1
4.
Aşağıdakilerden hangisi Gazneliler ile ilgili değildir?
A) Kurucusu Alp Tekin’dir.
B) Hükümdarları ilk defa Sultan unvanını kullanmıştır.
C) Büyük Selçuklularla mücadele etmişlerdir.
D) Hindistan’da İslamiyetin yayılışına hizmet etmişlerdir.
E) Büyük Selçuklularının yıkılışıyla kurulmuşlardır.
denetimi için Alparslan, komutanlarına buralarda devlete
5.
Türk İslam devletlerinden;
bağlı olmak üzere beylikler kurdurmuştur.
– Karahanlılar ilk kez ribat adını verdikleri kervansaray-
Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey, Abbasi halifesinin siyasi yetkilerini elinden alarak kendine bağlamış, Nizamiye Medresesi’ni dönemin bilim merkezi haline getirmiştir.
Buna göre Tuğrul Bey’in;
I. bilim,
II. siyasi otorite,
III. eğitim
alanlarından hangilerine hizmet ettiği savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1071’de Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasıyla topraklarının
lar yapmışlardır.
Buna göre;
I. alınan toprakları koruma,
II. merkezi yönetimden bağımsız kurallar koyma,
III. isyanları bastırma
durumlarından
hangilerinin
beyliklerinin
kuruluş
amaçları arasında bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
– Büyük Selçuklular, kervansarayları yaygınlaştırmışlardır.
Buna göre bu devletlerle ilgili;
I. Merkezi otoriteleri güçlüdür.
II. Ticarete önem vermektedirler.
III. Saltanat usulüyle yönetilmektedirler.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10
3.
Karahanlılar’ın Türk tarihindeki en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
6.
Türklerin İslamiyeti benimsedikten sonra;
I. Haçlılarla mücadele etmeleri,
II. İslam dünyasının koruyuculuğunu üstlenmeleri,
III. mezhep farklılıklarına son vermeleri
durumlarından hangileriyle İslam dinine hizmet ettik-
A) Maveraünnehir’de İslamiyeti yaymaları
B) Ribat adı verilen kervansaraylar yapmaları
C) Orta Asya’da ilk Müslüman Türk devletini kurmaları
D) Bilimsel çalışmalara önem vermeleri
E) Uzun ömürlü olmaları
leri savunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
Nizamü’l Mülk
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ 7.
Gazneliler ve Selçuklularda Arapça ve Farsça dilleri-
en geniş sınırlara ulaşmıştır.
I. coğrafi ve etnik yapı,
II. veraset sistemi,
III. iskan politikası
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
Aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçuklu Devleti ile il-
gili değildir?
nulabilir? A) Yalnız I
ÜNİTE TESTİ
11. XI. yüzyılda bir Türk-İslam devleti olan Büyük Selçuklular
nin ön plana çıkmasında;
1
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) İslam dünyasının koruyuculuğunu üstlenmeleri
B) Anadolu’yu fethetme yolunda çaba harcamaları
C) Medrese eğitim sistemini geliştirmeleri
D) Baba İshak Ayaklanması’yla yıkılma sürecine girmeleri
E) Osmanlılara temel teşkil eden devlet kurumlarını oluşturmaları
8.
Dandanakan Savaşı’nı kazanan Selçuklular Merv’de büyük bir kurultay toplayıp, Türklerdeki hakimiyet anlayışına uygun olarak, o zamana kadar fethedilen ya da fethedilmesi düşünülen toprakları hanedan üyeleri arasında paylaştırmışlardır.
Bu durum Büyük Selçuklular için aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Fetih politikalarının son bulduğunun
B) Veraset anlayışının sürdürüldüğünün
C) Cihan hakimiyeti anlayışının bulunmadığının
D) Kut anlayışının terkedildiğinin
E) İslam kültürünün benimsendiğinin
9.
I. Ülke topraklarının hanedanın malı sayılması
II. Nizamiye Medresesi’nin kurulması
III. Din ve ırk ayrımı gözetilmeden halka toprak dağıtılması
Selçukluların yukarıdaki uygulamalarından hangileri-
12. İslamiyet’in kabulüyle Türklerin;
I. egemenlik anlayışı,
II. veraset sistemi,
III. dil ve edebiyat
alanlarından hangilerinde köklü bir değişime girdiği savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11
nin üretimde artışı sağlamaya yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Türk-İslam
C) Yalnız III
E) II ve III
kültürüne ait ilk eserler, aşağıdaki Türk
devletlerinin hangisi döneminde verilmiştir?
5
A) Karahanlılar B) Gazneliler
C) Büyük Selçuklular D) Tolunoğulları E) Akşitler
13. I. Dandanakan
II. Pasinler
III. Katvan
Yukarıdaki savaşlardan hangileri Bizans Devleti’yle, Büyük Selçuklular arasında yapılmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ÜNİTE TESTİ
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ
2
4.
1.
I. İkta sisteminin başarıyla uygulanması
II. Nizamiye Medresesi’nin kurulması
III. Anadolu’nun fethine başlanması
Yukarıdakilerden hangilerinin Büyük Selçukluların
sinde yanlış olan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Türk tarihine olan kültürel katkıları arasında bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız II
2.
B) I ve II
D) II ve III
Büyük Selçuklularda Divanlar ve görevleri eşleştirme-
C) I ve III
E) I, II ve III
Büyük Selçukluların bağımsızlık aşamasında;
Divanlar
Görevi
A) Divan-ı İstifa
Mali işlerden sorumluydu.
B) Divan-ı İşraf
Mali ve idari işlerin
kontrolünü yapardı.
Hükümdarın merkezde
C) Divan-ı İnşa
olmadığı dönemlerde
devlet işleriyle ilgilenirdi.
Ordunun ihtiyaçlarını
D) Divan-ı Arz
I. Eyyübiler,
karşılardı.
II Gazneliler,
Ağır siyasi suçlar
III. Harezmşahlar
devletlerinden hangileriyle savaş yaptığı savunulabilir?
A) Yalnız II
E) Divan-ı Mezalim
B) I ve II
D) I ve II
görüşülüp, karara bağlanırdı.
C) I ve III
E) I, II ve III
5.
Büyük Selçuklularda saray teşkilatındaki görevli ve görevi eşletirmesinde yanlış olan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
TARİH 9
12
Medrese
3.
Aşağıdaki Türk devletlerinden hangisi döneminde halifelik devlet başkanlığı şeklinde değil, yalnız din işle-
Görevli
A) Serhenk
Görevi Törenlerde ve seyahatlerde
sultanın yol düzeninin
sağlanmasında sorumluydu.
Teşrifatçılıktan
B) Emir-i Meclis
sorumluydu.
Silahhanedeki muhafızların
C) Emir-i Silahdar
amirliğini yapardı.
Sultanın atlarının ve
D) Emir-i Âhur
rinin yürütüldüğü bir kuruma dönüşmüştür?
saraydaki diğer hayvanların
A) Selçuklular B) Karahanlılar
bakımından sorumluydu.
C) Gazneliler D) Tolunoğulları
Sultanın kıyafetlerinden
E) Akşitler
E) Emir-i Çaşnigîr
sorumluydu.
ünite
TÜRK – İSLAM DEVLETLERİ 6.
Büyük Selçuklular’da gelirleri ilmi ve sosyal kurumların kurulması ve masraflarının karşılanması için ayrılan toprağa verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Has arazi B) İkta arazi
C) Miri arazi D) Vakıf arazi
E) Mülk arazi
I. Pasinler
II. Katvan
III. Malazgirt
Yukarıdaki savaşlardan hangilerinin Türk tarihini
A) Yalnız I
olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
I. çetr denilen hükümdar şemsiyesi,
II. otağ denilen hükümdar çadırı,
III. tuğ ve sancak
durumlarından hangilerinin bağımsızlık sembollerin-
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Büyük Selçuklu Sultanı Sencer’in Oğuzlar’a esir düşmesinin;
den olduğu savunulabilir? A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
Türk İslam devletlerinde;
ÜNİTE TESTİ
10.
7.
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Selçuklular Dönemi’nde Ömer Hayyam, Muhammed Beyhaki, Ahmet Tûsî, Vasîtî, Ebül Muzaffer İsferâyînî gibi pek çok alim önemli eserler vermişse de bu eserlerden yete-
I. Pasinler Savaşı’nın çıkması,
II. Haçlı Seferleri’nin başlaması,
III. Büyük Selçukluların fiilen sona ermesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
rince yararlanılmamıştır.
Bu durumun ortaya çıkmasına;
I. XIII. yüzyılda İslam ülkelerindeki Moğol tahribatı,
12. Selçuklular Dönemi’nde yaşanan;
II. Selçukluların siyasi birliği koruyamaması,
I. Malazgirt,
III. Arapça ve Farsça kullanımının yaygın olması
II. Katvan,
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunula-
III. Pasinler
savaşlarının kronolojik sırası aşağıdakilerden hangi-
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
sidir?
A) I, II, III
9.
B) I, III ve II
D) III, II, I
C) III, I, II
E) II, III, I
Türk-İslam devletlerinde, özellikle Selçuklulardan itibaren kasaba ve kentlerde halka ve esnafa mesleki eğitim veren kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
5
A) Enderun
B) Nizamiye Medreseleri
C) İmaret
13. Büyük
Selçukluların aşağıdaki devletlerden hangisi-
nin devlet teşkilatını örnek aldığı ve etkilendiği savunulabilir?
A) Abbasiler B) Emeviler
D) Darüşşifa
C) Fatımiler D) Eyyübiler
E) Lonca
E) Tolunoğulları
13
1.
Türklerin İslamiyeti benimsemesinde ............................ Savaşı etkili olmuştur.
2.
İlk Müslüman Türk boyu ............................ dır.
3.
Talas Savaşı sonunda Çin ............................ ‘ı ele geçirme fikrinden vazgeçti.
4.
Türkler ............................ ve ............................’ı Fatımilerin işgalinden kurtarmıştır.
5.
İtil Bulgarları ............................ Han Dönemi’nde İslamiyeti benimsemiştir.
6.
Tolunoğulları’nın kurucusu ............................’dur.
7.
Mısır’da kurulan ilk Türk devleti ............................’dir.
8.
Orta Asya’da kurulan ilk Müslüman Türk devleti ............................’dır.
9.
Karahanlıların kurucusu ............................ ‘dır.
10. Karahanlılar ............................ ............................ ............................ döneminde İslam devleti olmuştur. 11. Karahanlılar, Maveraünnehir’i ele geçirip ............................’nı yıkmıştır. 12. Selçuklu–Karahanlı ittifakını güçlendiren gelişme Maveraünnehir’in ............................ tarafından istilaya uğramasıdır. 13. Divan–ı Lügat’i Türk’ün yazarı ...................................................’dur. 14. Gaznelilerin kurucusu ...................................... .............................................’dir. 15. Gaznelilerin en parlak dönemi ............................................ Dönemi’dir. 16. Sultan Mahmut ............................ üzerine 17 kez sefer yapmıştır. 17. Büyük Selçuklularla–Bizans arasında yapılan ilk savaş ............................ Savaşı’dır. 18. Dandanakan Savaşı ............................ ile Büyük Selçuklular arasında olmuştur. 19. Büyük Selçukluların en parlak dönemi Sultan ...................................... Dönemi’dir. 20. Büyük Selçukluların yıkılışında etkili olan hareket ............................’dir.
Cevaplar 1. Talas
6. Ahmet Bin Tolun
11. Samanoğulları
16. Hindistan
2. Karluklar
7. Tolunoğulları
12. Karahitaylar
17. Pasinler
3. Batı Türkistan
8. Karahanlılar
13. Kaşgarlı Mahmut
18. Gazneliler
4. Suriye ve Mısır
9. Bilge Kül Kadir Han
14. Alp Tegin
19. Melikşah
5. Almış
10. Abdülkerim Satuk Buğra Han
15. Sultan Mahmut
20. Batinılik
ünite
14
1.
Talas Savaşı’nın Türk-İslam Tarihi açısından önemini yazınız.
2.
Türklerin İslamiyete giriş nedenlerini yazınız.
3. Tolunoğulları ve Akşitlerin ortak özelliklerini yazınız.
4. Karahanlıların en önemli özelliği nedir? yazınız.
5. Karahanlılar Dönemi’nde oluşturulan eserleri yazınız.
5
15
10. fasikül
İ H İ R A i T E Y İ eylikler B K k R r ü T Ü T İlk
ri urulan K a Seferle ’d ı l u ç l a o d H a ve i An kluları Dönem u r ç l e l e k S i l u ey Anadol İkinci B e v ı ş a ğ Sav Köseda
1
TÜRKİYE TARİHİ
ikleri Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beyl
1.
görevlendirdiği komutanlarına fethettikleri bölgelerinin yönetimini de ver-
Merkezi otoritenin zayıflaması ile taşrada bulunan yöneticiler bağımsız hareket etmeye başlar.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra Sultan Alparslan Anadolu’yu fethetmekle miştir.
Bu durumun Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ile;
I. egemenliğin beylikler arasında dağılması,
II. Haçlı Seferleri’nin başlaması,
III. Bizans’la mücadelenin başlaması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
Alaaddin Keykubat’ın, beyliği almasıyla, Anadolu’da siyasi birlik büyük ölçüde tamamlanmış oldu.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2.
•
Erzincan, Kemah, Divriği yöresinde kurulmuştur.
•
Alaaddin Keykubat Dönemi’nde Anadolu Selçuklularına katılmıştır.
•
Erzincan ve Divriği olmak üzere iki kola ayrılmışlardır.
Yukarıdaki özellikler, aşağıdaki beyliklerden hangisine aittir?
A) Artukoğulları
3.
B) Saltukoğulları C) Çaka Beyliği
D) Mengücekoğulları
E) Danişmentoğulları
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan beylikler içerisinde en güçlü,
Anadolu Selçuklu Devleti’yle Anadolu
en kısa ömürlü, en uzun ömürlü beylik eşleştirmesi aşağıdaki seçe-
egemenliği için mücadele eden beylik en
neklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
güçlü olanıdır. I. Kılıçarslan tarafından ortadan kaldırılan beylik en kısa ömürlü beyliktir.
TARİH 9 2
En güçlü
En kısa ömürlü
En uzun ömürlü
A) Saltukoğulları
Çaka Beyliği
Sökmenler
B) Çaka Beyliği
Mengücekoğulları Artukoğulları
C) Danişmentliler
Çaka Beyliği
Artukoğulları
D) Artukoğulları
Sökmenler
Mengücekoğulları
E) Danişmentliler
Çaka Beyliği
Sökmenler
4.
1071 tarihli Malazgirt Savaşı’ndan sonra Sultan Alparslan’ın komutanları Saltukoğuları, Mengücekoğulları, Danişmentoğulları gibi çeşitli adlarla,
Anadolu’nun farklı bölgelerinde çeşitli beyliklerin kurulmuş olması, Anadolu’da siyasi birliğin bulunmadığını gösterir.
Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde beylikler kurmuşlardır.
Bu beyliklerin kurulmasının;
I. Anadolu’nun, tamamen Türk egemenliğine geçtiği
II. Anadolu’da siyasal otoritenin tek bir elde toplanmadığı
III. Sultan Alparslan’ın doğu siyasetiyle ilgilenmediği
durumlarından hangilerinin kanıtı olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
ÖĞRETEN TEST
TÜRKİYE TARİHİ
1
Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beyl ikleri
1.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan ilk Türk beylikle-
4.
rinin genel özellikleri arasında;
Anadolu’da kurulan aşağıda Türk beyliklerinden hangisi, diğerlerinden farklı bir özelliğe sahiptir?
I. Anadolu’nun kültür ve imarına önem vermeleri,
A) Danişmentoğulları
II. Türkmenlerin, Anadolu’ya yerleşmelerine yardımcı ol-
B) Artukoğulları
C) Çaka Beyliği
D) Saltukoğulları
E) Mengücekoğulları
maları,
III. Haçlılara karşı direnmeleri
durumlarından hangilerinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Anadolu’daki ilk Türk beylikleri aşağıdaki olayların hangisinden sonra kurulmuştur?
A) Dandanakan Savaşı B) Pasinler Savaşı
C) Malazgirt Savaşı D) Haçlı Seferleri
3.
Yıldızlı Soru 1
E) Moğol İstilasi
Malazgirt Savaşı’yla Anadolu’ya giren Türkler kısa zamanda Anadolu’nun önemli bir bölümünü ele geçirmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisinin dön emi diğerlerinden farklıdır?
Anadolu’nun fethinin kolaylaşmasında;
I. fethedilen toprağın fethedene verileceğinin açıklan-
A) Saltuklu
ması,
II. Haçlı Seferleri’nin başlaması,
III. gayrimüslimlere baskı yapılması
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
B) Mengücek
D) Artuklu
C) Danişment
E) Karaman
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
3
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan Türk beyliklerinin ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri olmaları
B) Anadolu’nun Türkleşmesini ve Müslümanlaşmasını sağlamaları
6
C) Kuruldukları bölgelerdeki coğrafi terimleri Türkçeleştirmeleri
Kümbet
D) İslam dünyasının koruyuculuğunu yapmaları
E) Siyasi yönden çok güçlü olamamaları
KONU TESTİ
6.
TÜRKİYE TARİHİ
1
ikleri Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beyl
I. Bulundukları bölgeleri Ermeni, Gürcü, Bizans ve Haçlılara karşı korumaları
II. Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamaları
III. Türk kültürünü Anadolu’ya taşımaları
Yukarıdakilerden hangilerinin Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinin özellikleri arasında bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9.
Doğu Anadolu’nun Türkleşmesinde;
I. Saltuklular,
II. Çaka Beyliği,
III. Mengücekler
beyliklerinden hangilerinin katkısının bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
10. Büyük Selçuklu Devleti’nde fethedilen topraklar komutanlara ve devlet memurlarına maaş ve hizmet karşılığı olarak dağıtılmıştır.
nulabilir?
II. Bizans’la mücadele yapılması,
III. fethedilen toprakların denetim altında tutulması
gelişmelerinden hangilerine yönelik olduğu savunula-
A) Mengücekler
B) Artuklular
C) Danişmentliler
D) Saltuklular
E) Ahlatşahlar
TARİH 9
A) Yalnız I
11. •
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Danişmentliler
• Mengücekler
• Saltuklular
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan yukarıdaki Türk beyliklerinin;
4
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan;
I. denizcilikte gelişmeleri,
II. Anadolu’nun Türkleşmesine katkı sağlamaları,
III. Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna yardımcı olmaları
özelliklerinden hangilerinin ortak olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
I. Çaka,
II. Danişmentiler,
III. Saltuklular
beyliklerinden hangilerinin denizcilikle uğraştığı sa-
12.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan ilk Türk beyliklerinden biri değildir?
vunulabilir?
bilir?
I. halkın yönetime katılımı,
Erzurum ve çevresinde bulunan sanat eserlerinin aşağıdaki Türk beyliklerinden hangisine ait olduğu savu-
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
A) Saltuklular
B) Mengücekler
C) Candaroğulları
D) Artukoğulları
E) Danişmentoğulları
ünite
7.
Bu uygulamanın;
TÜRKİYE TARİHİ
2
Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe rleri
Kervansaraylardan
tüccarlar
ÖĞRETEN TEST
ücretsiz
yararlanabilmekteydi. Öte yandan kervansaraylar, tüccarların
güvenliğinide
sağlamaktaydı.
1.
Anadolu Selçuklu Devleti’nde ticaret yolları üzerinde kervansaraylar yapılarak, tüccarların can ve mal güvenliklerinin sağlanmasına çalışılmıştır.
Bu uygulamayla;
I. Anadolu’da siyasi birliği sağlama,
II. ticari faaliyetleri artırma,
III. merkezi otoriteyi güçlü tutma
amaçlarından hangilerine ulaşılmak istendiği savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Anadolu Selçuklu Devleti’nde şehzadeler, melik unvanıyla çeşitli bölgelerde atabeylerin gözetiminde eğitilirlerdi.
6
ve meliklerin yetiştirilmesinden sorumlu-
Bu uygulamanın;
durlar.
I. şehzadelerin deneyim sahibi olmalarını sağlamak,
II. egemenlik alanını genişletmek
III. veraset yasasındaki belirsizliğe son vermek
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
5
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3.
Haçlılara karşı ilk mücadeleyi veren devlet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çaka Beyliği
B) Eyyübiler
C) Bizans
D) Anadolu Selçukluları
Atabeyler, tecrübeli devlet adamlarıdır
E) Danişmentliler
I. Haçlı Seferi’ne karşı koyan Türk hükümdarı I. Kılıçarslan’dır.
ÖĞRETEN TEST
2
TÜRKİYE TARİHİ
rleri Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe
Derebeyler, savunmaya elverişli bölge-
4.
Orta Çağ’ın en önemli olaylarından biri de Haçlı Seferleridir.
Haçlı Seferleri’nin;
I. Burjuva sınıfının ortaya çıkması,
gelişmelerden hangisiyle feodalite rejimi-
II. Anadolu ve Orta Doğu’nun tahrip olması
nin zayıfladığı düşünülmelidir.
III. çok sayıda derebeyin ölmesi
sonuçlarından hangilerinin feodalite rejiminin zayıflamasına zemin
lerde, lüks şatolarda barınırdı. Verilen
hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
5. Günümüzdeki benzer uygulamalara verilen ismi hatırlayalım.
D) I ve II
egemen olan siyasi rejim feodalite zayıflamıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
Anadolu Selçukluları’nda tüccarların korsan, eşkiya ve doğal afetlerden dolayı uğradıkları zarar, devlet hazinesinden karşılanmıştır.
Bu uygulamanın;
I. ikta sistemi,
II. sosyal devlet,
III. devlet sigortası
durumlarından hangilerine benzediği savunulabilir?
A) Yalnız I
Haçlı Seferleri ile Orta Çağ Avrupası’na
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
I. Derebeyler
II. Krallar
III. Kilise
Yukarıdakilerden hangilerinin Haçlı Seferleri sonucunda gücünü artırdığı savunulabilir?
7. 6
ihtiyaçlarının karşılandığı devlet tanımını
Anadolu Selçuklularında hastalıkların tedavi edildiği darüşşifalar, yoksul-
Yukarıdaki kuruluşların varlığı, Anadolu Selçukluları’nda aşağıdaki özelliklerden hangisiyle ilgilidir?
A) Siyasi
rin birçoğu yaşamını yitirmiş, bir kısmı da doğuya yerleşmiştir. Bu gelişmenin Avrupa’nın siyasal yapısına nasıl bir etkide bulunacağı düşünülmelidir.
E) I, II ve III
taydı.
bulalım.
Haçlı Seferleri esnasında derebeyle-
D) I ve II
C) Yalnız III
ların beslenme ve konaklama ihtiyaçlarını karşılayan imaretler bulunmak-
Yan tarafta belirtilen özellikler, halkın ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Halkın
B) Yalnız II
8.
B) Hukuki
D) Sosyal
C) İktisadi
E) Kültürel
Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferleri’nin Orta Çağ Avrupası üzerindeki siyasal sonuçlarından biridir?
A) Derebeylerin halk üzerindeki baskısının azalması
B) Akdeniz limanlarının öneminin artması
C) Hümanizm akımının güçlenmesi
D) Kiliseye duyulan güvenin azalması
E) Doğu-batı ticaretinin gelişmesi
ünite
TARİH 9
A) Yalnız I
TÜRKİYE TARİHİ
Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe rleri
1.
I. Celâli Takvim’in yapılması
II. Anadolu’da han ve kervansarayların yapılması
III. I. ve II. Haçlı Seferleri’ne karşı konulması
Yukarıdakilerden hangileri Anadolu Selçuklu Devleti’ne
4.
ait gelişmeler arasında değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
KONU TESTİ
Haçlı Seferleri sonucunda İpek ve Baharat yollarının denetimi İslam devletlerinin elinde kalmıştır.
Bu durum Haçlı Seferleri’nin;
I. dini,
II. siyasi,
III. ekonomik
alanlarından hangilerinde amacına ulaşamadığının kanıtıdır?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
Anadolu Selçuklu Devleti, aşağıdaki savaşlardan han-
A) Miryokefalon Savaşı
B) Malazgirt Savaşı
C) Yassıçemen Savaşı
D) Kösedağ Savaşı
E) Dandanakan Savaşı
E) II ve III
Yıldızlı Soru 2
gisi ile Harzemşahların yıkılmasına neden olmuştur?
İslamiyeti benimseyen Türk topluluklarını batıya göç ettirerek Anadolu’nun Türk leşmesine en büyük katkıyı aşağıdaki Türk devletin den hangisi yapmıştır? A) Karahanlı
B) Büyük Selçuklu
C) Gazneli
D) Celayir
3.
• Gümrük vergilerinin düşürülmesi
• İran’lı, Suriye’li ve Yahudi tüccarlardan bazılarının
6
5.
•
Anadolu Selçukluları’nın yukarıdaki uygulamalarla; I. Haçlı Seferleri’ni durdurma,
II. ticareti geliştirme,
III. Moğol saldırılarını önleme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulabilir?
Anadolu Selçuklularında melik denilen hanedan üyeleri atandıkları bölgelerde para bastıramaz, merkezden ba-
Kıbrıs ve Kırım’a seferler düzenlenmesi
ğımsız davranamaz, kendi adlarına hutbe okutturamazdı.
Bu uygulamanın;
I. siyasal bütünlüğün korunması,
II. ekonomik gücün korunması,
III. barışçıl ilişkilerin korunması
durumlarından hangilerine yönelik bir önlem olduğu
A) Yalnız I
savunulabilir?
A) Yalnız I
E) Moğol
7
Anadolu’ya yerleştirilmesi
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
KONU TESTİ
TÜRKİYE TARİHİ
2
rleri Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe
9.
Anadolu Selçukluları Dönemi’nde Antalya, Sinop, Alanya, Samsun gibi sahil kentlerinde tersaneler kurulmuştur.
Haçlı Seferleri
6.
I. Avrupa’da merkezi krallıklar güçlenmiştir.
II. Anadolu’daki Türk ilerleyişi geçici bir süre durmuştur.
III. Kiliseye ve din adamlarına duyulan güven sarsılmıştır.
Yukarıdakilerden hangilerinin Haçlı Seferleri’nin siya-
Bu duruma bakarak;
I. Denizciliğe önem verilmiştir.
II. Akdeniz ve Karadeniz’de etkili olunmak istenmiştir.
III. Yabancıların ülkeye girişi engellenmek istenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
10. Anadolu
Selçuklu Devleti’nin Kuruluş Dönemi’nin
sal sonuçları arasında olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
7.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
uzun sürmesinde; Haçlı Seferleri esnasında görülen;
I. Türklerin Anadolu’yu başarılı bir şekilde savunması,
II. Latinlerin İstanbul’u yağmalaması,
III. Kudüs’ün, Eyyübiler tarafından geri alınması
gelişmelerinden hangileri Katoliklerle Ortodoksların arasının açılmasına neden olmuştur?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Haçlı Seferleri
II. taht kavgaları,
III. Danişmentli Beyliği ile mücadele etmeleri
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
8
Haçlı Seferleri’nin sonucunda kâğıt, barut, pusula, matbaa
11. Anadolu
sağlayarak Anadolu’yu önemli bir ticaret merkezi haline
gibi teknik buluşlar Avrupa kıtasına taşınmıştır.
Bu buluşların Avrupa’da; I. Coğrafi keşifler,
II. Rönesans ve Reform,
III. merkezi krallıkların güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savuA) Yalnız I
Aşağıdakilerden hangisi bu gelişmenin meydana getirdiği bir durum değildir?
nulabilir?
getirmiştir.
Selçukluları özellikle ticaret alanında gelişme
B) Yalnız III
D) I ve III
E) I, II ve III
C) I ve II
A) Çevre ülkelerle ekonomik ilişkilerin yoğunlaşması
B) Anadolu’da kervansarayların yapılması
C) Yol güvenliği için derbent muhafızlarının oluşturulması
D) Sahil kentlerinin yol ağlarıyla iç kesimlere bağlanması
E) Gümrük vergilerinin artırılması
ünite
8.
TÜRKİYE TARİHİ
2
Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe rleri
12. Anadolu Selçuklular’ında maliye işlerine bakan divan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan-ı Saltanat
B) Divan-ı İnşa
C) Divan-ı Arz
D) Divan-ı İstifa
E) Divan-ı İşraf
KONU TESTİ
15. Haçlı Seferleri’nin;
I. derebeylik rejiminin yıkılması,
II. Avrupa’da gemicilik sanatının gelişmesi,
III. kâğıt ve matbaanın Avrupalılar tarafından öğrenilmesi
sonuçlarından hangilerinin Avrupa’nın kültürel yaşamını olumlu yönde etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
16. Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferleri’nin siyasi nedenidir?
A) Doğu’nun zenginliklerine ulaşılmak istenmesi
B) Türklerin Anadolu’dan çıkarılmak istenmesi
luna son vererek Anadolu Türk birliğini büyük ölçüde
C) Kudüs’ün ele geçirilmek istenmesi
sağlayan Anadolu Selçuklu sultanı aşağıdakilerden
D) Şövalyelerin maceraperestlikleri
E) Kluni tarikatının çalışmaları
17.
Haçlı Seferleri’nden önce birbirlerini hiç tanımayan
13. Önce
Erzincan’ı ele geçirerek Mengücekoğullarına,
ardından Harput’u alarak, Artukoğullarının Harput ko-
hangisidir?
A) Süleyman Şah
B) I. Kılıçarslan
C) Alaeddin Keykubat
D) I. Mesut
E) II. Kılıçarslan
Avrupalıların, seferler dolayısıyla ilişkilerini olumlu yönde geliştirmelerinin Avrupalıları;
I. birleşmeyi engelleyen unsurları ortadan kaldırma,
II. görüş ayrılıklarının başlaması
III. din adamları arasındaki görüş ayrılıklarının derinleşmesi
14. Anadolu Selçuklularının en parlak dönemi Alaeddin Keykubat Dönemi’dir. Bu dönemde Moğolların önünden kaçan
gelişmelerinden hangilerine yönelttiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Türkmenler uç bölgelere yerleştirilmiş ve Moğol ordularından kaçan Harzemşahların Kafkasya’ya yerleşmesine izin verilmiştir.
6
18. Haçlı Seferleri’nin;
Bu gelişmeler Anadolu Selçuklularına;
I. ekonomi,
II. savunma,
III. kültürel
alanlarının hangilerinde avantaj sağlamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
I. Kluni tarikatının çalışmaları,
II. Avrupa’nın yoksulluk içinde olması,
III. Doğu’nun zenginliklerine ulaşma isteği
nedenlerinden hangilerinin ekonomi ile ilgili olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
9
KONU TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
3
rleri Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe
Anadolu Selçuklu hükümdarlarından Alaeddin Keykubat,
4.
Moğol istilasından dolayı Anadolu’ya gelen Türkmenleri Bizans sınırına yerleştirerek “uç beylik” kurmalarına izin vermiştir.
Harzemşahlar, Anadolu Selçukluları ile Moğollar arasında tampon bir devlet konumundaydı.
Buna göre aşağıdaki gelişmelerden hangisinin Anadolu Selçukluları ile Moğolların karşılaşmasına zemin hazırladığı söylenebilir?
Bu oluşumun;
I. Anadolu’nun batı bölgelerinin Türkleşmesi,
A) Haçlı Seferleri
B) Yassıçemen Savaşı
II. Anadolu’da yeni bir devletin kurulması,
C) Malazgirt Savaşı
D) Katvan Savaşı
III. Anadolu Selçukluları’nın parçalanması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunula-
E) Pasinler Savaşı
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5. 2.
teşkilatın dayanağıydı. Ancak Büyük Selçuklularda olduğu
Anadolu’nun Türkler tarafından fethinin sonuçları arasında;
I. Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurulması,
II. Haçlı Seferleri’nin gerçekleşmesi,
Anadolu Selçukluları’nda ikta ve hassa sistemleri askeri gibi büyük İkta oluşumlarına yer verilmezdi.
Türkiye Selçukluları’nın bu uygulamayla ulaşmak istediği amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türkmen beylerinin ordudaki nüfuzunu kırmak
III. Türklerin, Müslüman olmaya başlaması
B) Anadolu Türk birliğini sağlamak
durumlarından hangilerinin bulunduğu savunulabilir?
C) Merkeziyetçi teşkilatın devamını sağlamak
A) Yalnız I
D) İkta uygulamasına son vermek
E) Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamak
6.
Haçlı Seferleri’ne katılan kont ve şövalye unvanlı yöneti-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 10
cilerin bir kısmı ölmüş bir kısmı da Doğu’ya yerleşmiştir. Dönebilenler de ekonomik açıdan büyük bir çöküntü içine
Anadolu Selçukluları Dönemine Ait Para Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferleri’nin dini se-
Bu durumun;
beplerindendir?
I. feodal düzenin zayıflaması,
A) Anadolu’daki Türk ilerleyişinin hızlanması
II. mutlak krallıkların güçlenmesi,
B) Kudüs’ün Müslümanlardan alınmak istenmesi
III. senyör-vasal ilişkisinin zayıflaması
C) Bizans’ın, Hristiyan dünyasından yardım istemesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
D) Avrupalıların, Doğu’nun zenginliğine ulaşmak istemesi
A) Yalnız I
E) Ticaret yollarının kontrolünün Müslümanlarda olması
nulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
3.
girmiştir.
TÜRKİYE TARİHİ
7.
Anadolu Selçuklularının uluslararası ticareti geliştir-
10. I.
mek için; I. tüccarların devlet güvencesi altında çalışmaları
II. yabancı tüccarlara düşük gümrük tarifesinin uygulanması,
III. Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında limanların işletilmesi
uygulamalarından hangilerini gerçekleştirdiği söylenebilir? A) Yalnız I
Antalya’yı,
İzzettin
B) Yalnız II
D) I ve II
ve İçel’i alarak Azak’a donanma göndermesinin;
I. I. Haçlı Seferi’ndeki kayıpları telafi etme,
II. Akdeniz ve Karadeniz ticaret yollarını denetim altına alma,
III. Bizans İmparatorluğu’nu etkisiz hale getirme
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
8.
Keyhüsrev’in
Keykavus’un Sinop’u, I. Alaeddin Keykubat’ın Alanya
Gıyaseddin
KONU TESTİ
3
Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe rleri
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Haçlı Seferleri sonucunda görülen;
I. kâğıt ve matbaanın öğrenilmesi,
II. halk okullarının açılması,
III. derebeylik rejiminin zayıflaması
gelişmelerinden hangilerinin kültürel yaşama katkısı-
Yıldızlı Soru 3
nın bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Haçlı Seferleri’nin başlamasına Müslüman ülkelerdeki zenginliğin ele geçirilmesi ve seny örlerin toprak elde etme düşünceleri etkili olmuştur.
E) I, II ve III
9.
I. Harzamşahların Moğollarla işbirliği yapması
II. Selçukluların, Harzemşahların topraklarını ele geçir-
Bu bilgiler daha çok hangi kara kterli sebeplerin varlığına kanıttır? A) Sosyal
mek istemesi
III. Celaleddin Harzemşah’ın Ahlat’ı işgal etmesi
Yukarıdakilerden hangileri 1230’de Anadolu Selçuk-
B) Kültürel
D) Ekonomik
C) Dinî E) Siyasi
luları ile Harzemşahlar arasında yapılan Yassıçemen
11
Savaşı’nın nedenlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
11. 1176’da
II. Kılıçarslan’ın Bizans’la yaptığı Miryokefa-
lon Savaşı’nın Anadolu Türk Tarihi açısından önemi aşağıdakilerden hangisidir?
6
Alanya Kalesi
A) Batı Anadolu Türk egemenliğine girdi.
B) Haçlı Seferleri’nin başlamasına neden oldu.
C) Anadolu Türk Tarihi’ni başlattı.
D) Anadolu’da siyasi birlik tamamlandı.
E) Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atma ümidi sona erdi.
KONU TESTİ
TÜRKİYE TARİHİ
3
rleri Anadolu Selçukluları ve Haçlı Sefe
12.
I. Haçlı Seferleri
15. Haçlı Seferleri’nin;
II. Baba İshak Ayaklanması
I. feodal güçlerin etkinliğinin azalması,
III. Miryokefalon Savaşı’nın yapılması
II. barutun Avrupalılar tarafından öğrenilmesi,
Yukarıdakilerden
III. Akdeniz ticaretinin önem kazanması
sonuçlarından hangilerinin Avrupa’nın siyasal yapısı-
hangilerinin
Anadolu
Selçuklu
Devleti’nin kuruluşunun gecikmesine ve Anadolu’nun bir süre harap olmasına neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
nın değişmesiyle ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
16. Haçlı Seferleri’yle İtalya şehir devletlerinde ticaret, bankacılık gibi ekonomik etkinliklerde büyük gelişmeler yaşanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisinin bu gelişmelerin sonuçlarından biri olduğu savunulabilir?
13. Haçlı Seferleri sonucunda ekonomik ve siyasal değişiklik-
A) Din adamlarına duyulan güvenin azalması
B) Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesi
C) Merkezi krallıkların güçlenmesi
rından biri değildir?
D) Dinin toplum üzerindeki etkisinin azalması
A) Burjuva sınıfının önemini yitirmesi
E) Burjuva sınıfının önem kazanması
B) Akdeniz limanlarının önem kazanması
C) Doğu-Batı ticaretinin gelişmesi
D) Kiliseye duyulan güvenin azalması
E) Latin Krallıklarının kurulması
ler olduğu gibi ticari alanda da önemli gelişmeler yaşanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferleri’nin sonuçla-
17. Aşağıdakilerden
hangisi Anadolu Selçukluları Döne-
mi’nde meydana gelen gelişmelerden biri değildir?
A) Haçlılarla savaşılması
B) Anadolu’nun kesin Türk yurdu olması
TARİH 9
C) Anadolu’nun, uluslararası ticaret merkezi olması
D) Karahitaylarla Katvan Savaşı’nın yapılması
12
E) İlk denizaşırı seferin gerçekleşmesi
18. Haçlılar, I. Haçlı Seferi’nde ele geçirdikleri Kudüs’te Latin Krallığı, Urfa ve Antakya’da da feodal sisteme dayalı kontluklar ve dükalıklar kurmuşlardır.
I. Anadolu’daki iktisadi yaşamın olumsuz yönde etkilenmesi,
Buna göre,
I. İslam dünyasında toprak kayıpları yaşanmıştır.
II. derebeyliklerin zayıflaması,
II. I. Haçlı Seferi amacına ulaşmıştır.
III. Akdeniz limanlarının öneminin artması
III. Kilisenin ekonomik gücü artmıştır.
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu savunulamaz?
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
14. Haçlı Seferleri’nin ekonomik sonuçları arasında;
TÜRKİYE TARİHİ
Kösedağ Savaşı ve İkinci Beylikler Dönemi
1.
ÖĞRETEN TEST
Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma sürecine girdikten sonra, beylikler döneminde Türkçe’ye önem verilmiş ve Türk kültürüne sahip çıkılmıştır. Beylikler, doğudan gelen Türkmenlere de topraklarını açmıştır.
3
Buna göre, beyliklerin Anadolu’da oynadıkları rolü en iyi açıklayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anadolu’da Türk birliğini kurmuşlardır.
B) İslamiyetin Balkanlar’da yayılmasını sağlamışlardır.
C) Anadolu’yu Moğollara karşı başarılı bir şekilde savunmuşlardır.
D) Anadolu topraklarının Haçlılar tarafından istilasını önlemişlerdir.
E) Anadolu’ya Türk kültürünün yerleşmesini ve Anadolu’nun Türkleşme-
Beyliklerin uygulamalarının verilen seçeneklerden hangisine zemin hazırlayabileceği bulunmalıdır.
sini sağlamışlardır.
2.
Kösedağ Savaşı’ndan sonra Moğollar, Selçuklu ülkesini idari yönden ikiye ayırmışlar ve bunların başına Selçuklu hanedanından yöneticiler atamışlardır.
Verilen gelişmelerden hangilerinin Mo-
Moğolların bu uygulamayla;
ğolların işine yarayacağı üzerinde durul-
I. Anadolu’da güvenliği sağlama,
II. Türkmen aşiretlerinin bağımsız olmasını sağlama,
III. Anadolu’da siyasi birliği bozma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulabilir?
A) Yalnız I
3.
malıdır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılma sürecine girmesiyle merkezle olan ilişkilerini kesip bağımsız hareket etmeye başlayan beylikler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmamaktadır?
şı’ndan sonra kurulmuştur. Anadolu Sel-
A) Karamanoğulları
B) Saltukoğulları
çuklu Devleti Kösedağ Savaşı’ndan son-
C) Dulkadiroğulları
D) Ramazanoğulları
ra yıkılma sürecine girdi.
4.
E) Karesioğulları
1243’de Moğollarla yapılan Kösedağ Savaşı’nın
I. Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılma sürecine girmesi,
Kösedağ Savaşı’nı Anadolu Selçuklu
II. devlet adamları arasında mücadelenin hızlanması,
Devleti kaybetmiş, Moğollar kazanmıştır.
III. Selçuklu hükümdarlarının, Moğolların elinde kukla yönetici haline gelmesi
6
Verilen beyliklerden biri Malazgirt Sava-
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun yol açacağı sonuçlar üzerinde durulmalıdır.
13
KONU TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
4
Dönemi Kösedağ Savaşı ve İkinci Beylikler
1243 tarihli Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya egemen olan Moğollar, Anadolu Selçukluları’nı tabi (bağlı) devlet statüsünde yönetmiştir.
Buna göre,
I. Moğollara her yıl vergi ödenmesi,
II. tahta çıkan şehzadelere Moğolların onay vermesi,
III. önemli devlet meselelerinin divanda görüşülmesi
gelişmelerinden hangilerinin bu duruma kanıt olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
4.
Kösedağ Savaşı’ndan sonra;
– Anadolu Türk birliğinin bozulması
– Anadolu ticaretinin giderek önemini yitirmesi
gelişmelerinin;
I. Haçlı Seferleri’nin olumsuzluklarını giderme,
II. Anadolu’da güvenliğin sağlanması,
III. Anadolu Selçukluları’nın yıkılış, sürecine girmesi
durumlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
C) Yalnız III
E) I ve III
A) Yalnız I
2.
Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurulan aşa-
5.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Kösedağ Savaşı’ndan sonra kurulan beyliklerden Aydınoğulları ve Candaroğulları denizcilikte uğraşmış, Dulkadiro-
ğıdaki beyliklerden hangisinin denizcilikle uğraştığı
ğulları ve Eretna Devleti tarım ve hayvancılıkta gelişmiş-
savunulamaz?
tir.
A) Karesioğulları
B) Candaroğulları
C) Eşrefoğulları
D) Aydınoğulları
B) Yalnız II
E) Menteşeoğulları
Buna göre;
I. Anadolu’nun batısında tarım alanları yetersizdir.
II. Ekonomik etkinlikler coğrafi koşullara göre şekillenmektedir.
III. İlk denizci Türk beyliği Aydınoğullarıdır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 9
6.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdaki beyliklerden hangisinin alınışıyla Osmanlıların Anadolu’daki Türk birliğini kurma çalışmalarına
14
başladığı savunulabilir?
Karamanoğlu Mehmet Bey
A) Karamanoğulları B) Karesioğulları
C) Germiyanoğulları D) Hamitoğulları
3.
E) Candaroğulları
Aşağıdakilerden hangisi Kösedağ Savaşı’ndan önce
A) Anadolu’da ilk Türk beyliklerinin kurulması
B) Uç beyliklerinin bağımsızlığını ilan etmesi
C) Anadolu’da siyasi birliğin bozulması
D) Moğolların Anadolu’ya valiler ataması
E) Sultan Baybars’ın Anadolu’ya gelmesi
Anadolu’da Kurulan Beylikler
ünite
meydana gelen gelişmelerden biridir?
TÜRKİYE TARİHİ
4
Kösedağ Savaşı ve İkinci Beylikler Dönemi
7.
11. Kösedağ
Kösedağ Savaşı’ndan sonra görülen;
I. hanedan üyeleri arasında taht kavgalarının yaşanması,
II. Anadolu’da Moğol egemenliğinin başlaması,
III. Ticari faaliyetlerde düşüş yaşanması
gelişmelerinden hangileri Türkiye Selçukluları’nın Anadolu hakimiyetini kaybettiğinin göstergesi değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
KONU TESTİ
Savaşı’ndan sonra Anadolu’da beyliklerin
kurulmasına;
I. Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflama dönemine girmesi,
II. Anadolu Selçuklu hükümdarlarının Moğollara karşı Türkmenlerin koruyuculuğunu yapamaması,
III. Moğolların, Anadolu Selçukluları’nın gücünden çekinmesi
gelişmelerinden hangilerinin zemin hazırladığı savunulabilir?
8.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasına;
I. Kösedağ Savaşı’nın kaybedilmesi,
II. Anadolu’da beyliklerin kurulması,
III. Moğol baskısı
durumlarından hangilerinin etki ettiği savunulabilir?
A) Yalnız I
9.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 4 B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdaki beyliklerden hangisi Türk dilinin gelişmesine katkısı daha fazla olmuştu r?
Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türk tarihi açısından önemi aşağıdakilerden hangisinden kaynaklanmaktadır?
A) Konya’yı ele geçirip tahta çıkması
B) Karamanoğulları Beyliği’ni kurması
C) Türkçe’yi resmî dil ilân etmesi
D) Moğollarla mücadele etmesi
E) Sultan Baybars’ı, Anadolu’ya davet etmesi
A) Germiyan
B) Karaman
D) Hamit
C) Karesi
E) Menteşe
15
12. Kösedağ
Savaşı’ndan sonra başlayan Moğol işgaliyle
Anadolu’da güvenlik sarsılmış ve üretim azalmıştır.
10. Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’da siyasi birliğin bozulmasının;
6
Bu durumun;
I. siyasi gelişmelerin ticari ve ekonomik olayları doğrudan etkilediği,
I. Anadolu’daki Türk egemenliğinin tamamen sona ermesi,
II. ticari faaliyetlerin yoğunlaşması,
III. beyliklerin kurulması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
II. Moğolların saltanat sistemine sahip çıktığı,
III. iktisadi gelişmelere dini anlayışın yön verdiği
gelişmelerinden hangilerinin göstergesi olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
11. fasikül
İ H İ R A T E TÜRKİY estleri Ünite T
ÜNİTE TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
1
Anadolu Selçukluları’nın yıkılışında Baba İshak Ayak-
verme konusunda görüş bildirir, büyük devlet memurları-
Buna göre;
nın atamasını yapar ve büyük davalara bakardı.
I. Baba İshak Ayaklanması şahıslara yönelik çıkmıştır.
II. Anadolu Selçukluları baskıcı bir anlayışa sahiptir.
III. Toplumsal huzursuzluklar, devletlerin ömrünün kısalmasında etkilidir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Yürütme yetkisi vardır.
II. Mahkeme görevini de yapmaktadır.
III. Hükümdar değişikliğine karar verir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
II. Kılıçarslan ölmeden önce ülkeyi on bir oğlu arasında
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Avrupalıların, İslam dünyası üzerine Haçlı Seferleri düzenlemelerinin bazı nedenleri şunlardır;
sı üzerine tahtın varisi olarak en küçük oğlu I. Gıyaseddin Keyhüsrev’i göstermiştir.
I. Kudüs’ü ele geçirme,
Buna göre;
II. Hristiyanlığı yayma,
III. Anadolu’daki Türk ilerleyişini engelleme
Bu nedenlerden hangilerinin Haçlı Seferleri’nin sade-
I. Orta Asya Türk devletlerindeki kut anlayışı sürdürülmektedir.
II. Anadolu Selçuklu hükümdarları veliaht tayin edebil-
ce ekonomik amaçlı olarak yapılmadığına kanıt oldu-
mektedir.
Buna göre Anadolu Selçukluları’nda divanla ilgili;
paylaştırmış, ancak oğullarının taht kavgalarına başlama-
Anadolu Selçukluları’nda divan savaşa ve barışa karar
lanması’nın etkisi olmuştur.
2.
4.
ğu savunulabilir?
III. Ülke toprakları çok geniş değildir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
XIII. yüzyılda Anadolu’da kurulan Karamanoğulları, Germiyanoğulları, Karesioğulları, Osmanoğulları gibi birçok Türk
2
beyliği Moğol egemenliğini bir süre tanımalarına rağmen, Moğolların tehlike olmaktan çıkması üzerine Anadolu’da egemenlik kurmak için birbirleriyle mücadeleye girmişler-
I. Anadolu’nun Türk yurdu olması için kalıcı eserler bırakmışlardır.
dir.
II. Haçlılarla mücadele etmişlerdir.
III. Osmanlıya karşı direnmişlerdir.
Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinden olan Danişment, Saltuklu, Artuklu ve Mengücekoğulları beyliklerinin, Anadolu Türk tarihinde oynadıkları rol ola-
I. savaşçılık,
II. kut anlayışı,
III. bağımsızlık
özelliklerinden hangilerine kanıt olduğu savunulabilir?
rak yukarıdakilerden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
Bu durumun Türklerle ilgili,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) II ve III
C) Yalnız III
ünite
3.
TÜRKİYE TARİHİ 7.
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklular’da uygulanan ikta sisteminin amaçlarından biri değildir?
A) Esnaflar arasındaki dayanışmayı güçlendirme
B) Bölgesel asayişi sağlama
C) Asker ihtiyacını karşılama
D) Üretimde sürekliliği sağlama
E) Devlet otoritesini taşraya taşıma
ÜNİTE TESTİ
11. I. Sigorta uygulamasının başlatılması
II. Venedik ve Kıbrıs’la ticari antlaşmaların imzalanması
III. İkta sisteminin geliştirilmesi
Yukarıdakilerden hangileriyle Anadolu’nun uluslararası ticaretin merkezi haline getirilmek istendiği söylenebilir?
A) Yalnız I
8.
1
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Anadolu Selçuklu Devleti’nin son dönemlerinde çıkan Baba Ishak Ayaklanması’nın güçlükle bastırılması;
I. merkezi otoritenin zayıfladığı,
II. taht kavgalarının yaşandığı,
III. siyasi birliğin bozulduğu
durumlarından hangilerinin kanıtıdır?
A) Yalnız I
12. Anadolu Türk beylikleri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Eşrefoğulları, Süleyman Bey tarafından Beyşehir’de
C) Yalnız III
E) I, II ve III
kurulmuştur.
B) Candaroğulları, Osmanlılarla Memlükler arasında tampon bir bölgede kurulmuşlardır.
C) Karamanoğulları, Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran beyliktir.
9.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk başkenti İznik’tir.
Aşağıdaki hangi gelişme üzerine I. Kılıçarslan Konya’yı başkent yapmıştır?
A) Haçlı Seferleri esnasında İznik’in kaybedilmesi
B) İznik’in, Bizans sınırına yakın olması
C) Konya’nın merkezi bir konumda bulunması
D) Bizans’ın, İznik’e yönelik saldırılarını yoğunlaştırması
E) İznik’te yönetim aleyhine isyanlar çıkması
D) Germiyanoğulları, Kütahya ve çevresinde kurulmuştur.
E) Hamitoğulları, topraklarının bir bölümünü para karşılığında Osmanlıya satmıştır.
3
13. Haçlı Seferleri’nin;
I. feodalite rejiminin zayıflaması,
II. Doğu-batı ticaretinin gelişmesi,
yolu ile Osmanlılara geçen beylik aşağıdakilerden
III. teknik buluşların öğrenilmesi
hangisidir?
sonuçlarından hangilerinin Avrupa için olumlu olduğu
10. Topraklarının
6
bir bölümü I. Murat Dönemi’nde çeyiz
A) Aydınoğulları B) Menteşeoğulları
C) Saruhanoğulları D) Hamitoğulları
E) Germiyanoğulları
savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
2
Moğol istilası sonucu Anadolu’ya gelen Türk toplulukları içe-
4.
ri’nin etkisiyle ortaya çıkmıştır?
risinde, çok sayıda bilim adamı ve şair de bulunmaktadır.
Bu durumun;
Aşağıdakilerden hangisi, Anadolu’da Haçlı Seferle-
A) Batı yönündeki Türk ilerleyişinin durması
I. veraset anlayışının değişikliğe uğraması,
B) Moğol saldırılarının başlaması
II. fetih hareketlerinin hızlanması,
C) II. Beylikler Döneminin başlaması
III. Anadolu’da Türk kültürünün gelişmesi
D) Anadolu’daki siyasi birliğin tamamlanması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
E) Baba İshak Ayaklanması’nın çıkması
5.
Moğolların Anadolu’yu ele geçirdikten sonra giderek
nulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
artan baskıcı bir yönetim uygulamasının;
1230’da Anadolu Selçukluları ile Harzemşahlar arasında yapılan Yassıçemen Savaşı’ndan sonra görülen;
I. Beylikler döneminin yeniden başlaması,
I. Harzamşahların savaşı kaybetmesi,
II. Anadolu Selçukluları’nın yıkılması,
II Moğollarla sınır komşusu olunması,
III. Türkmen aşiretlerinin Anadolu’nun batısına yığılması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savu-
III. Moğolların cesaretinin kırılması
gelişmelerinden hangilerinin Anadolu Selçukluları açısından, olumsuz bir durumun oluşmasına neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
nulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 9 6. 3.
Moğollar XIII. yüzyıl başlarından itibaren Orta Doğu’ya yö-
Anadolu Selçuklu hükümdarı II. Kılıçarslan Danişmento-
nelik büyük bir istila hareketine girişerek Anadolu’yu tehdit
ğulları Beyliği’ne son vererek ilk altın parayı bastırmış ve
etmeye başlamıştır. Bu gelişme üzerine Selçuklular bazı
ülkeyi oğulları arasında paylaştırmıştır.
önlemler almıştır.
Buna göre;
I. Anadolu’da, Türk siyasi birliği sağlanmak istenmektedir.
II. “Devlet hanedan ailesinin ortak malıdır” anlayışı korunmaktadır.
III. Ülke ekonomisi iyi durumdadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Buna göre;
I. doğudaki kaleleri onarma,
II. sınır bölgelerine asker takviyesi yapma,
III. Eyyübilerle ittifak girişiminde bulunma
durumlarından hangilerinin Selçukluların yaklaşan Moğol tehlikesine karşı aldığı önlemler arasında olduğu savunulabilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
4
TÜRKİYE TARİHİ 7.
Haçlı Seferleri’nin ekonomik nedenleri arasında bulu-
10.
I. Avrupalıların, ticaret yollarını ve Orta Doğu limanlarını ele geçirme isteği,
II. yeterli toprağı olmayan asillerin, toprak elde etme isteği,
III. Avrupalıların, Doğu’nun zenginliklerini ele geçirme isteği
durumlarından hangilerinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
ÜNİTE TESTİ
Anadolu Selçukluları’ndan günümüze birçok mimari eser kalmıştır. Bu eserler arasında kervansaraylar önemli bir
nan;
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
yer tutmaktadır.
Buna göre;
I. bölge güvenliğini sağlama,
II. ülke ticaretini geliştirme,
III. yoksullara yardım etme
gelişmelerinden hangilerinin kervansarayların yapılış
A) Yalnız I
amaçlarından olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
11. Anadolu
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Selçuklu Devleti’nin Kuruluş Dönemi’nde hü-
kümdarlar, Türkçe ağırlıklı isimler alırken, Yükselme Dönemi’nde Keykavus Keykubat, Keyhüsrev gibi isimler
8.
kahramanlıklar göstererek, İslam dünyasını korumasına
rağmen, bu savaşlarda oldukça yıprandı ve ülkeleri tahrip
I. İran kültürünün etkisi,
II. İslam öncesi Türk kültürünün etkisi,
III. Bizans’ın etkisi
durumlarından hangilerinin neden olduğu savunulabi-
oldu.
Buna göre Haçlı Seferleri’nin;
I. İznik ve çevresinin kaybedilmesi,
II. Türklerin İslam dünyasındaki öneminin artması,
III. Avrupa’da merkezi krallıkların güçlenmeye başlaması
almışlardır.
Haçlı Seferleri boyunca Anadolu Selçuklu Devleti büyük
sonuçlarından hangilerinin Anadolu Selçuklu Dev-
Bu değişimin yaşanmasına;
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
leti’ni olumsuz yönde etkilediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. I. Baba İshak Ayaklanması
II. Kösedağ Savaşı
III. Haçlıların İstanbul’u yağmalaması
Yukarıdakilerden
5
hangilerinin
Anadolu
Selçuklu
Devleti’ni olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
9.
Aşağıdaki hangi Haçlı Seferi sonucunda Haçlılar asıl
amaçlarından sapıp İstanbul’u yağmalayarak burada
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
bir Latin Krallığı kurmuşlardır?
6
A) I. Haçlı Seferi
B) II. Haçlı Seferi
C) III. Haçlı Seferi
A) Sökmenliler B) Artuklular
D) IV. Haçlı Seferi
C) Tacettinoğulları D) Mengücekliler
E) V. Haçlı Seferi
13. Aşağıdakilerden hangisi Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinden biri değildir?
E) Çaka Beyliği
ÜNİTE TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
3
Türkler İslamiyeti kabul ettikten sonra daha önceki dö-
4.
nemlere ait Oğuz Kağan Destanı gibi en tanınmış eserle-
Keykavus, Keykubât ve Keyferidun gibi destani İran şah-
rini bile İslami bir ruhla yeniden işlemişlerdir.
larının ünvanlarını kullandıkları görülmüştür.
Bu bilgiye dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisi-
ne ulaşılabilir?
A) Türkler İslam’ın etkisi ile önceki devirlere ait kültür yalardır. B) İslam dini Türklerin eski anlayışlarının kökten değişmesine neden olmuştur.
Böyle bir davranışın görülmesi, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
pıtlarını İslam kültürü çevresinde yeniden oluşturmuş-
Anadolu Selçuklu sultanlarından bazılarının Keyhüsrev,
C) Müslümanlık Türk töresinin önemini kaybetmesine yol
A) Anadolu Selçukluları’nın otoritesinin kaybolduğunun
B) Fars kültürünün etkisinde kalındığının
C) İran ile ekonomik ilişkilerin geliştiğinin
D) Bağımsızlık anlayışının önemini kaybettiğinin
E) Ticaretin ekonomiye katkısını arttırmayı amaçladıklarının
açmıştır.
D) İslamiyet, Türkleri yeni kültürler ile tanıştırmıştır.
E) Oğuz Kağan Destanı, İslami dönemde daha çok yaygınlaşmıştır.
5.
Anadolu Selçuklu Devleti, 1243’te Moğollar karşısında aldığı yenilgi sonrası Anadolu’daki etkinliğini kaybetmiş ve uçlardaki Türkmen Beylikleri bağımsızlıklarını ilan etmiş-
vaşlarının da sona erdiğini savunan bir tarihçi;
Bu bilgiler dikkate alınırsa;
I. Beylikler döneminde Haçlılar ile yapılan savaşlar,
I. Anadolu Selçuklu Devleti 1243’te yıkılmıştır.
II. Osmanlılara karşı Rumeli’de oluşturulan Hristiyan bir-
II. Anadolu Türk birliğinin bozulmasında Moğolların etkisi
liği ile yapılan savaşlar,
vardır.
III. Osmanlı-Akkoyunlu arasında yapılan Otlukbeli savaşı
durumlarından hangilerini göz ardı etmektedir?
A) Yalnız I
TARİH 9 6
lerdir.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin sona ermesi ile Haçlı Sa-
3.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
III. Anadolu’da sosyal huzur Moğol baskısı ile bozulmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
XIII. yüzyılın sonlarına doğru Moğol baskısının azalması Anadolu’da yeni bir dönemin başlamasına neden oldu. Uç bölgelere yerleşmiş bulunan Türkmen Beyleri Selçuklu Devleti ile olan bağlarını koparmaya ve bağımsız hareket etmeye başladılar.
Bu gelişme;
I. Moğolların Anadolu’dan tamamen çekildikleri,
II. Selçuklu Devleti’nin otoritesinin zayıfladığı,
III. Anadolu’da yeni merkezi devletler kurulduğu
durumlarından hangilerinin göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
6.
Türkiye Selçukluları zamanından kalma;
I. İnce Minareli Medrese (Konya),
II. Alaaddin Camii (Konya),
III. Gevher Nesibe Darüşşifası (Kayseri)
eserleri sırasıyla aşağıdaki hangi kurumlar ile ilişkilidir? I
II
III
A)
Din
Eğitim
Güvenlik
B)
Ekonomi
Hukuk
Mimari
C)
Eğitim
Din
Sağlık
D)
Ticaret
Diplomasi
Hukuk
E)
Sağlık
Din
Eğitim
ünite
2.
TÜRKİYE TARİHİ 7.
10. 1243’te Kösedağ yenilgisi sonrası Moğol hükümdarı Hü-
ler, Küçük Asya’yı fethetmekle meşgul idi. Bu dönemde
lagu Han, Rükneddin Kılıçaslan’ın hükümdarlığı zamanın-
Anadolu’da siyasi bir belirsizlik hüküm sürmüştür. Bir yan-
da, Tacettin Mutez’i vezir, Muinüddin Süleyman’ı pervane
dan Selçuklu Devleti ile Anadolu’da kurulan diğer beylikler
(atabey), Şerafettin Hatıroğlu’nu ise Emirü’l-ümera tayin
arasındaki mücadeleler bir yandan da Haçlı Seferleri bu
ederek Konya’ya göndermiştir.
hem de geciktirmiştir. Yukarıdaki paragraf göz önünde bulundurulduğunda aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Hülagu Han’ın bu tutumu,
I. Selçuklu Devleti üzerindeki denetimini artırmak,
II. Selçuklu ülkesinin ekonomik kaynaklarını ele geçirmek,
A) Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’da siyasi bir belirsizlik vardır.
III. Moğolların Anadolu’ya yerleşmesini sağlamak
B) Haçlı Seferleri siyasi birliği geçiktirmiştir.
amaçlarından hangileriyle açıklanabilir?
C) Anadolu’da siyasi birlik ancak 1071’den sonra kurula-
A) Yalnız I
bilmiştir.
ÜNİTE TESTİ
1071 Malazgirt Zaferi’nin ilk yüzyıllık döneminde Türk-
topraklarda siyasi birliğin kurulmasını hem zorlaştırmış
3
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
D) Diğer Türk Beylikleri, Türkiye Selçuklu Devleti’yle mücadele etmişlerdir.
E) Siyasi belirsizlik Malazgirt Zaferi’nden sonra da devam
11. II. Kılıçaslan, uzun mücadelelerden sonra Danişmentoğulları Devletini ortadan kaldırmış ve ülkeyi on bir oğlu ara-
etmiştir.
sında paylaştırmıştır.
II. Kılıçaslan’ın bu düzenlemeleri;
Anadolu Selçuklular’ın aşağıdaki faaliyetlerden han-
I. Anadolu’da Türk birliğini sağlama,
gisi ticareti geliştirmeye yönelik değildir?
II. yaşanacak taht mücadelelerini önleme,
A) Antalya ve Alanya’nın alınması
III. eski Türk geleneklerini devam ettirme,
B) İthalatta düşük gümrük vergisi uygulanması
IV. yıkılan Danişmentoğulları Devleti’nin yeniden canlan-
C) Sigorta teşkilatının kurulması
D) Ülke genelinde kervansaraylar yapılması
E) Edebiyatta Fars dilinin öne çıkarılması
8.
dırılmasını engelleme
amaçlarından hangilerine yöneliktir?
A) Yalnız I
9.
II. Kılıçaslan Dönemi’nde Danişmentliler Beyliği ortadan kaldırılmıştır.
D) I, II ve IV
C) I, II, III
E) I, III ve IV
12. Ermeni tarihçesi Urfalı Mateos, Anadolu’ya 1015–1021 yılları arasında akınlar yapan Türkmenler hakkında “Ermeni taktiklerinden başka türlü, at üstünde gayet hızlı savaşı-
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi-
yorlar ve yerli halklara çok büyük görünen yayları vası-
dir?
6
B) Yalnız II
tasıyla uzaktan attıkları okları ile düşmanlara epey kayıp
A) Ülkede ekonomik hayatın canlandırılmaya çalışıldığının
B) Barışçı bir politika izlendiğinin
C) Milliyetçi siyaset takip edildiğinin
D) Anadolu Türk birliğinin sağlanmaya çalışıldığının
E) Anadolu’nun Türkleşme aşamasının başladığının
verdiriyorlar...” demiştir.
Ermeni tarihçisinin bu ifadesi, Türkmenlerin hangi alandaki başarıları ile ilgilidir? A) Kültürel
B) Dini
D) Diplomatik
C) Askerî
E) Sosyal
7
ÜNİTE TESTİ
1.
TÜRKİYE TARİHİ
4
Selçuklular zamanında doğu-batı arasındaki ticaret yolları
4.
Anadolu’dan geçmekte idi.
işbirliği yaparak İslam dünyasına açtığı savaşlara Haçlı Seferleri denilmiştir.
Bu durum Anadolu’da;
I. din bilimlerinin gelişmesi,
II. ekonomik hayatın canlanması,
III. kültür etkileşimlerinin yaşanması
durumlarından hangilerinin gelişmesine etki etmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
1096-1270 yılları arasında Avrupa Hristiyan devletlerinin
Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferlerinin sonuçlarından sayılamaz?
A) Henüz kuruluş döneminde olan Anadolu Selçukluları maddi ve manevi zararlara uğramıştır.
B) Seferler zaman zaman amacından saparak farklı yönlere kaymıştır.
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Suriye ve Filistin’de başarılı olan Haçlılar buraları yakıp yıkmışlar.
D) Türklerin İslam dünyasını koruyucu rolleri bu savaşlarla kanıtlanmıştır.
2.
Türkiye Selçukluları zamanında ticareti canlandırmak
E) Haçlı orduları ağır yenilgiler alınca bir daha doğuya sefer düzenlememişlerdir.
amacıyla çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
Buna göre,
I. Alaaddin Keykubat’ın Kırım’daki Suğdak Limanı’nı ele geçirmesi,
II. Sultan II. Kılıçarslan’ın ülkeyi oğulları arasında paylaştırması,
III. Anadolu’da çok sayıda han ve kervansaray inşa edilmesi
faaliyetlerinden hangileri bu amaca yöneliktir?
A) Yalnız I
TARİH 9
B) Yalnız II
D) I ve III
5.
I. Baba İshak İsyanı
II. Moğolların Anadolu’ya hâkim olması
III. Ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaştırılması
durumlarından hangileri Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılışında rol oynamıştır?
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
8
Türklerin İslamiyeti benimsedikten sonra da eski özelliklerini devam ettirdiklerini savunan bir tarihçi aşağıdakilerden hangisini buna kanıt olarak gösterilebilir?
A) Anadolu’da Türklerin yaptırdığı camileri
B) Türkler ile Bizans arasında yapılan savaşları
C) Türklerin İslami dönemde ülkeyi hanedanın ortak malı
6.
Büveyhiler ve Samaniler’in hizmetinde bulunmuşlar, bilhassa ilerleyen dönemlerde vali ve komutan olarak görev almışlardır.
D) Anadolu’da fıkıh ve hadis dalında yetişmiş Türk bilginlerinin varlığını
E) Türklerin Farsça eserler oluşturmalarını
Bu bilgilere göre, Türklerin hangi iki alanda etkin olduklarına ulaşılabilir?
sayarak yönetmelerini
Türkler, İran’da kurulan Müslüman hanedanlıklarından
A) Ekonomik - Siyasi
B) Dini - Kültürel
C) Askerî - İdari
D) İdari - Siyasi
E) Diplomatik - Ekonomik
ünite
3.
TÜRKİYE TARİHİ 7.
ÜNİTE TESTİ
Tuğrul Bey’e karşı amcazadesi İbrahim Yınal isyan etmiş
10. Anadolu Selçuklu Devleti’nde I. Kılıçarslan’dan itiba-
ve Hemedan dolaylarında Tuğrul Bey’i sıkıştırmıştır. Tuğ-
ren okunan hutbelerde Büyük Selçuklu Sultanı’nın
rul Bey ise bu sıkışık durumdan eşi Altuncan Hatun’un or-
adının okunmaması,
dusu ile hızlıca yardıma gelmesi ile kurtulabilmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Türk-İslam Devletleri’nin hükümdar eşleri aracılığıyla yönetildiğini
B) Türklerin bağımsızlık anlayışına önem verdiği
C) Türk-İslam Devletleri’nde kadınların siyasi ve askerî etkinlikleri
4
D) Tuğrul Bey’in Büyük Selçuklu Devleti’ni siyasi hataları
I. Büyük Selçukluların sona erdiği,
II. Anadolu Selçuklularının bağımsız olduğu,
III. Abbasi halifesinin siyasi ve dini otoritesini kaybettiği,
IV. Anadolunun Türkleşmeye başladığı
durumlarından hangilerinin göstergesidir?
A) Yalnız II
B) Yalnız IV
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
yüzünden zor duruma soktuğu
E) Hükümdar eşlerinin dinsel alanda etkin oldukları
8.
VIII. yüzyıldan itibaren Müslüman Türk hükümdarları, alim ve şairleri korumaya büyük önem vermişler diğer yandan ülkede çok sayıda medrese, cami, köprü, çeşme, ribat ve kervansaray yapımında da titizlik göstermişlerdir.
Yalnızca bu bilgiye dayanarak Müslüman Türk hüküm-
11. “Değişik
zamanlarda değişik dini inanışlara sahip olmuş
bulunan Türklerin İslamiyeti kabulleri, onların hayatlarında
darlarının;
dinen büyük bir değişim meydana getirmiştir.” diyen bir
I. siyasi,
II. askerî,
III. kültürel,
IV. mimari
hangi alanlarda çalışmalara destek verdiği savunula-
tarihçi, bu değişimin daha çok hangi alanda olduğuna dikkat çekmektedir? A) Diplomatik
B) Ekonomik
D) Eğitim
C) Siyasi
E) Sosyal
bilir?
A) I ve II
9.
6
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
9
E) III ve IV
Selçuklular’ın,
I. Dandanakan Savaşı’nda Gazneliler’i mağlup etmeleri,
II. Bizans’tan Ani Kalesi’ni almaları,
III. Harzemşahları Doğu Anadoludan çıkarmaları
gelişmelerinden hangileri, Moğolların Anadolu’ya ge-
12. Anadolu Selçuklu Sultanlarından I. Gıyaseddin Keyhüsrev Antalya’yı, I. Alaaddin Keykubat Alanya’yı, I. İzzeddin Keykavus ise Sinop’u fethetmiştir.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
Bu siyasi etkinliklerin aşağıdakilerden hangisini geliştirme amacıyla yapıldığı savunulabilir?
çişlerini kolaylaştırmıştır? C) Yalnız III
E) II ve III
A) Diplomasi
B) Kültür
D) Ticaret
C) Ordu
E) Tarım
1.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra ............................ Dönemi başlamıştır.
2.
Beylikler, Anadolu’nun ............................ ve ............................ sağlamışlardır.
3.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan ilk beylik ........................................’dır.
4.
Sivas merkez olmak üzere Orta Anadolu’da kurulan beylik .............................................’dir.
5.
Türkiye Selçuklu hükümdarı I. Kılıçarslan tarafından öldürülen ünlü Türk denizcisi .....................................’dir.
6.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu ......................................’dır.
7.
Para bastıran ilk Anadolu Selçuklu hükümdarı ........................................’dur.
8.
Bizans’la Miryokefalon Savaşı’nı yapan Anadolu Selçuklu hükümdarı .......................................’dır.
9.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kuruluş döneminin uzun sürme nedeni .......................................’dir.
10. Anadolu Selçuklu Devleti’nin en parlak dönemi ................................... Dönemi’dir. 11. I. Haçlı Seferi’nde Haçlılara ağır zayiat verdiren Türk hükümdarı ............................’dır. 12. II. Haçlı Seferleri’nin nedeni ............................ Haçlılardan geri alınmasıdır. 13. Selahaddin Eyyübi 1187 ............................ Zaferi’yle Kudüs’ü Haçlılardan geri almıştır. 14. IV. Haçlı Seferi amacından saparak ............................ üzerine yapılmıştır. 15. Kösedağ Savaşı’nda Anadolu Selçuklu Devleti’nin hükümdarı ............................ ............................’dir. 16. Anadolu Selçuklu Devleti Kösedağ Savaşı’nı ............................ yapmıştır. 17. Kösedağ Savaşı’ndan sonra ............................ ............................ başlamıştır. 18. Kendini Anadolu Selçuklu Devleti’nin varisi olarak gören beylik ............................’dır. 19. Maraş ve çevresinde kurulan beylik ............................’dır. 20. Osmanlı egemenliğine giren ilk beylik ............................’dır.
Cevaplar 1. I. Beylikler
6. Süleyman Şah
11. I. Kılıçarslan
16. Moğollarla
2. Türkleşmesini ve Müslümanlaşmasını
7. I. Mesut
12. Urfa’nın
17. II. Beylikler Dönemi
3. Saltukoğulları
8. II. Kılıçarslan
13. Hıttin
18. Karamanoğulları
4. Danişmentliler
9. Haçlı Seferleri
14. İstanbul
19. Dulkadiroğulları
5. Çaka Bey
10. Alaeddin Keykubat
15. II. Gıyaseddin Keyhüsrev
20. Karesioğulları
ünite
10
D 1.
Mardin ve çevresinde kurulan beylik Sökmenler’dir.
2.
İlk denizci Türk beyliği Çaka Beyliği’dir.
3.
I. Beylikler, Sultan Alparslan’ın komutanları tarafından kurulmuştur.
5.
Mengücekoğulları’nın merkezi Sivas’tır.
5.
Beylikler, Anadolu’nun Türkleşmesini ve Müslümanlaşmasını sağlamışlardır.
6.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu Melikşah’tır.
7.
Anadolu Selçuklu Devleti ticarette gelişmiştir.
8.
Adına para bastıran ilk Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Kılıçarslan’dır.
9.
I. Haçlı Seferi, I. Mesut Dönemi’nde olmuştur.
Y
10. Anadolu’nun Türk yurdu oluşunu kesinleştiren savaş Miryokefalon’dur. 11. Gıyaseddin Keyhüsrev, II. Kılıçarslan’dan sonra tahta geçmiştir. 12. Yassıçemen Savaşı Alaeddin Keykubat Dönemi’nde yapılmıştır. 13. Baba İshak Ayaklanması Rükneddin Süleyman Şah Dönemi’nde çıkmıştır. 14. Türkiye Selçukluları ilk deniz aşırı seferlerini Suğdak’a gerçekleştirmiştir. 15. Kösedağ Savaşı’nı Anadolu Selçukluları kazanmıştır. 16. Kudüs, III. Haçlı Seferi’nde kaybedilmiştir.
11
17. Haçlı Seferleri ile Doğu-Batı ticareti zayıflamıştır. 18. Osmanlı’yı en çok uğraştıran beylik Karamanoğulları olmuştur. 19. Aydınoğulları, denizcilikle uğraşan beyliklerdendir. 20. Osmanlı egemenliğini benimseyen ilk beylik Germiyanoğulları’dır.
Cevaplar
6
1. Y
2. D
3. D
4. Y
5. D
6. Y
7. D
8. Y
9. Y
10. D
11. D
12. D
13. Y
14. D
15. Y
16. Y
17. Y
18. D
19. D
20. Y
1.
Danişmentlilerde kendi adına para bastıran ilk hükümdardır.
A) Danişment Ahmet Gazi
2.
Batman ırmağı üzerindeki Malabadi Köprüsü, Mardin’de Hatuniye Medresesi, Koçhisarda
B) Kudüs
Ulu Cami’yi yapan beyliktir.
İstanbul’u ele geçirme amacıyla Peçenek ve Türkiye Selçukluları ile ittifak yapan beyliktir.
C) Çaka Beyliği
4.
II. Haçlı Seferi’nde, Haçlılarla savaşan Selçuklu hükümdarıdır.
D) I. Mesut
5.
I. Haçlı Seferi’nden sonra Latin Krallığı’nın kurulduğu kenttir.
E) Artuklular
6.
Kudüs’ün Haçlı işgalinden kurtarıldığı savaşın adıdır.
F) Sinop
7.
Bizans’ın, Türkleri Anadolu’dan atma ümidini sona erdiren savaştır.
G) Miryokefalon
8.
Selçuklu-Eyyübi ilişkilerini düzeltmeye çalışan Anadolu Selçuklu hükümdarıdır.
H) Alaeddin Keykubat
9.
İzzettin Keykavus döneminde alınmış ve buranın fethiyle Karadeniz ticaret yolunun emniyeti
I) Hıttin
sağlanmıştır.
10. Genç yaşta hükümdar olan II. Gıyaseddin Keyhüsrev’e rehberlik yapan devlet adamının
J) Vezir Sadeddin
adıdır.
Cevaplar 1. A
2. E
3. C
4. D
5. B
6. I
7. G
8. H
9. F
10. J
ünite
12
3.
1.
Anadolu’da kurulan ilk Türk Beyliklerinin ortak özelliklerini yazınız.
2.
Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulan beylikler ve kuruldukları bölgeleri yazınız.
3. Anadolu Selçuklu Devleti’nin kuruluşunu açıklayınız.
4. Miryokefalon Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
5. Anadolu Selçuklu Devleti’nin ticareti geliştirmek için aldığı önlemler nelerdir? Yazınız.
6
13
6. I. Alaeddin Keykubat Dönemi’ni açıklayınız.
7. Yassıçemen Savaşı kimler arasında olmuştur? Sebep ve sonuçlarını açıklayınız.
8. Baba İshak Ayaklanması’nı açıklayınız.
9. Kösedağ Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
10. Haçlı Seferleri’nin ekonomik sonuçlarını yazınız.
ünite
14
11. Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılış nedenlerini yazınız.
12. II. Beyliklerin Anadolu Türk tarihine katkılarını açıklayınız.
13. Karamanoğulları Beyliği’nin önemli özelliklerini yazınız.
14. Karesioğulları Beyliği’nin Osmanlı’ya katılmasının, Osmanlı’ya sağladığı avantajları açıklayınız.
15. Osmanoğulları Beyliği’nin özelliklerini açıklayınız.
6
15