1.
fasikül
BEYL
ETE L V E D emleri n N ö E D t T ura İK
Bey, I. M ehmet, n M a i h b r e l O e Bey, Devri, Ç t e Osman r t e F , Bayezid leri m ı r ı d l ı Y m t Döne a r u M . II
BEYLİKTEN DEVLETE t Dönemleri
1
Osman Bey, Orhan Bey, I. Mura
1. Bir bölgede birden fazla beylik, devlet vb. siyasi oluşumların varlığı, siyasal birliğin olmadığını gösterir.
Ankara
Savaşı’ndan
sonra
Yıldırım
Bayezit’in ölümü üzerine oğulları arasında başlayan ve 1402-1413 yılları arasında 11 yıl süren taht kavgaları (Fetret Devri) Osmanlı Devleti’ni dağılmanın eşiğine getirmiş ve fetih hareketlerini olum-
Osmanlı Beyliği’nin kurulduğu sıralarda Anadolu’da Türkiye Selçuklu Devleti, Trabzon İmparatorluğu ve Türkmen beylikleri bulunmaktaydı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Anadolu’da siyasal birliğin olmadığının
B) Türkiye Selçuklu Devleti’nin etkinliğini koruduğunun
C) Anadolu’da din ve mezhep savaşları yaşandığının
D) Kut anlayışına uygun yapılanmalar olduğunun
E) Anadolu’da nüfusun önemli bölümünü Rumların oluşturduğunun
2.
Osmanlı Devleti’nin, Kuruluş Dönemi’nde meydana gelen,
I. Anadolu ve Rumeli beylerbeyliklerinin kurulması,
II. Rumeli topraklarında iskân politikasının uygulanması,
III. Fetret Devri’nin yaşanması
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin genişlemesini olumsuz etkilediği savunulabilir?
suz etkilemiştir.
A) Yalnız I
Divanıhümayun’un
kurulması,
eğitim,
3.
sına geçildiğini gösterir.
TARİH 10 2
Balkanların XIV. yüzyılda siyasi ve dini
sağlamıştır.
E) II ve III
Orhan Bey Dönemi Osmanlı Devleti’nde beylikten devlete geçiş olarak
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Bizans’a ait şehir ve kasabaların ele geçirilmesi
B) Divanıhümayun’un kurulması
C) Adli davalara bakmaları için kadılar atanması
D) Yaya ve müsellem adı verilen ordunun kurulması
E) İznik’te ilk medresenin açılması
4.
XIV. yüzyılda Balkan milletleri birbirleri ile mücadele hâlindeydi. Katolik Macarlar, Balkanları ele geçirerek Ortodoksları mezhep değiştirmeye zor-
kavgalar içinde olması, Osmanlıların Balkanlarda hızla genişlemesine ortam
D) I ve II
C) Yalnız III
kabul edilmektedir.
ordu ve adalet alanlarında kurumsallaşmaya gidilmesi, beylikten devlet aşama-
B) Yalnız II
luyordu.
Bu durumun Osmanlılar için öncelikle aşağıdakilerden hangisine neden olduğu savunulabilir?
A) Anadolu yönünde genişlemesine
B) Anadolu’da siyasal birliği sağlamasına
C) Balkanlarda fetihlerin hızlanmasına
D) Balkanlarda iskân politikasının uygulanmasına
E) İstanbul’un kuşatılmasına
ünite
ÖĞRETEN TEST
BEYLİKTEN DEVLETE
Osman Bey, Orhan Bey, I. Mura t Dönemleri
1.
Orhan Bey Döneminde;
4.
1
KONU TESTİ
I. Murat Döneminde,
• İlk kez divan örgütü ve vezirlik makamı kurulmuştur.
• Edirne’nin fethedilmesi
• İznik, İzmit ve Bursa alınmıştır.
• Sırpsındığı ve I. Kosova Savaşlarının kazanılması • Kapıkulu ve Yeniçeri Ocağı’nın kurulması
Buna göre, Orhan Bey Dönemi ile ilgili,
I. Teşkilatlanma çalışmaları yapılmıştır.
II. Örgütlenme ile birlikte fetihlere devam edilmiştir.
I. Haçlılara karşı üstünlük sağlanmıştır.
III. Anadolu Türk birliği sağlanmıştır.
II. Devşirme sistemi uygulanmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
III. Bizans’ın Avrupa ile karadan bağlantısı kesilmiştir.
A) Yalnız I
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
durumlarına bakarak,
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 1
I. Murat Döneminde,
I. Germiyanoğulları Beyliği’nden Kütahya ve çevresinin alınması,
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemin de Çalı Bey komutasında ilk deniz savaşını yapmıştır.
II. Hamitoğulları’ndan Eğirdir dolaylarının parayla satın
Bu savaşın yapıldığı padişah dönemi ve yapılan devlet eşleştirmesi aşağıdak ilerden hangisinde doğru verilmiştir?
alınması,
III. Ahilerden Ankara’nın alınması
gelişmelerinden hangilerinin Anadolu’da Türk birliğini
A)
sağlama amacına yönelik olduğu savunulabilir?
I. Murat – Ceneviz
B)
I. Bayezit – Fransa
C)
I. Mehmet – Venedik
C) Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D)
II. Murat – Almanya
E)
I. Murat – Venedik
3
3.
Osman ve Orhan Bey Dönemlerinde fetih politikalarının Bizans yönünde yoğunlaşmasında,
I. Cihat anlayışının benimsenmesi,
II. Bizans tekfurlarının halka baskı yapması,
III. Bizans’ın taht ve mezhep kavgaları yüzünden güçsüz
5.
1
minde Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye geçişinde etkili olmuştur?
A) Balkan devletlerinin yardım istemesi
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu söy-
B) Moğollar’ın Anadolu’yu ele geçirmesi
lenebilir?
C) Haçlı ilerleyişinin durdurulmak istenmesi
D) Bizans İmparatoru Kantakuzen’e yardım edilmesi
E) İlk kez düzenli ordu birliklerinin kurulması
oluşu
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Orhan Bey Döne-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
BEYLİKTEN DEVLETE t Dönemleri
1
Osman Bey, Orhan Bey, I. Mura
Osmanlı Devleti’nin kuruluş aşamasında kısa sürede bü-
9.
Döneminde gerçekleşen olaylardan biri değildir?
yüme ve gelişmesini sağlayan birçok neden vardır. Osmanlı Devleti’nin kısa sürede büyümesine,
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin Kuruluş
A) Karadeniz’in Türk gölü haline gelmesi
I. coğrafi konumunun uygunluğu,
B) İlk Osmanlı akçesinin bastırılması
II. gaza ve cihat politikasının uygulanması,
C) Rumeli Beylerbeyliği’nin kurulması
III. Bizans’ın iç karışıklıklar içinde olması
D) Rumeli’de Türk hakimiyetinin kesinleşmesi
durumlarından hangilerinin etki ettiği savunulabilir?
E) Venedik’le ilk deniz savaşının yapılması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Türk tarihinde bir dönüm noktası olarak değerlendirilen, Osmanlı Devleti’nin Avrupa kıtasına ilk kez geçişi aşağıdaki hükümdarların hangisi döneminde gerçekleşmiştir?
A) Osman Bey
C) I. Murat
7.
B) Orhan Bey
D) II. Murat
E) Fatih Sultan Mehmet
Orhan Bey Döneminde,
11. Osmanlı Beyliği, kurulduğu bölgenin ekonomik, askeri ve
I. ilk gümüş akçenin basılması,
II. divan örgütünün kurulması,
III. sancaklara kadı ve subaşıların atanması
gelişmelerinden hangilerinin ekonomik alanda Os-
siyasal özellikleri, başa geçenlerin başarılı yönetimleri, adaletli ve akılcı politikalar, Türkmen aşiretlerinin, ahilerin
manlıların gelişme gösterdiklerine kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
ve Anadolu beyliklerinin destekleriyle kısa zamanda güçlenerek önce devlet, sonra da cihan imparatorluğuna dönüşmüştür.
liği’nin güçlü bir devlet haline gelmesinde etkili olma-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
4
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Beymıştır?
A) Yöneticilerin adaletli davranması
B) Hristiyanlar arasında dayanışma olması
C) Coğrafi konumun elverişli olması
D) Anadolu’daki Türk-İslam güçlerinin destek olması
E) Halka hoşgörülü davranmaları
12. Osmanlıların kuruldukları ilk yıllarda para bastırması, Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında İlhanlı Devleti’ne yıllık vergi ödemesi aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
eğitim, yönetim ve hukuk kurumlarını oluşturmasının,
I. bağımsız devlet olma,
A) Merkezi devlet anlayışını benimsediklerinin
II. etkin bir siyasi güce erişme,
B) Tam bağımsız olamadıklarının
III. gelişme ve güçlenme
C) İlhanlılarla ticari ilişkileri geliştirdiklerinin
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
D) İskân siyaseti izlediklerinin
A) Yalnız I
E) Anadolu Türk birliğini sağlamak istediklerinin
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
BEYLİKT
EN DEVLETE Yıldırım Bayezit, Fetret Devri, Çele bi Mehmet, II. Murat Dönemleri 1.
ÖĞRETEN TEST
Osmanlı Devleti kuruluş yıllarında batı yönünde iskân politikası izlemiştir.
2
Osmanlı Devleti kuruluş yıllarında önceli-
Bu durumda,
ğini Balkanlara yerleşmeye vermiştir.
I. Balkanlara yerleşme,
II. fethedilen yerleri Türk yurdu haline getirme,
III. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlama
amaçlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III Yıldırım Bayezit Anadolu Türk siyasi birli-
2.
ğini sağlayan ilk hükümdardır. Yıldırım Bayezit Döneminde,
I. Anadolu Beylerbeyliği’nin kurulması,
II. Niğbolu Savaşı’nın yapılması,
III. Gelibolu’da tersane oluşturulması
gelişmelerinden hangileri Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanmaya çalışıldığını gösterir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Çelebi Mehmet devleti dağılmaktan kur-
3.
tararak taht kavgalarını sonlandırmıştır. Osmanlı Kuruluş Dönemi’nde Fetret devrine son verip, devleti dağılmaktan kurtaran ve II. kurucu olarak adlandırılan padişah aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yıldırım Bayezit
B) II. Murat
C) I. Mehmet
D) II. Mehmet
E) Orhan Bey
5
Osmanlı Devleti Kuruluş Döneminde Balkanlara kesin olarak yerleşmeyi ba-
4.
1
Osmanlı Kuruluş Döneminde aşağıdaki savaşlardan hangisiyle Balkanlara kesin olarak yerleşilmiştir?
A) Ankara
B) Varna
D) II. Kosova
C) Niğbolu
E) Sırpsındığı
şarmıştır.
KONU TESTİ
1.
E BEYLİKTEN DEVLETÇele ri bi Mehmet ve II. Murat Dönemle
2
Yıldırım Bayezid, Fetret Devri,
II. Murat, Macarlarla imzalanan Edirne-Segedin Antlaş-
II. Kosova Savaşı, Haçlıların Türkleri Balkanlardan çıkar-
ması’ndan sonra tahtı çocuk yaştaki oğlu II. Mehmet’e
mak ve Bizans’a yardım etmek için düzenledikleri son
bırakmış, ancak kısa bir süre sonra tekrar tahta geçmiştir.
sefer olmuş ve bu savaştan sonra Avrupalılar, Osmanlıyı Balkanlardan atamayacaklarını anlayarak savunmaya çe-
II. Murat’ın tekrar tahta geçmesine,
kilmişlerdir.
I. Timur’un Anadolu’ya girmesi,
II. Haçlıların antlaşmayı bozarak harekete geçmesi,
III. II. Mehmet’in başarısız olması
gelişmelerinden hangilerinin yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Bu gelişmenin,
I. ilk kez Rumeli’ye geçildiği,
II. Balkanlarda Türk egemenliğinin kesin olarak sağlandığı,
III. Bizans’ın siyasal varlığının sona erdiği
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu söyle-
E) I, II ve III
nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
5.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminde görülen,
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldırım Bayezid’in 1400’deki İstanbul kuşatması Anadolu’da Timur tehlikesinin başgöstermesi üzerine kaldırılmış ve Bizans’la bir antlaşma yapılmıştır.
Bizans’la bu dönemde yapılan antlaşmanın;
I. Bizans yıllık vergi ödeyecek,
II. Türk tüccarlar İstanbul’a serbestçe girip çıkabilecek,
III. İstanbul’da Türk mahallesi kurulacak
hükümlerinden hangilerinin Osmanlıya ekonomik çıkar sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. II. Kosova Savaşı,
II. Edirne-Segedin Antlaşması,
III. Ankara Savaşı
gelişmelerinin kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) III - II - I
B) III - I - II
6.
Osmanlı Devleti’nin Fetret Devri’ne girmesine neden
D) II - I - III
C) II - III - I
E) I - III - III
6
Çelebi Mehmet Döneminde yaşanan Şeyh Bedrettin İsyanı ve Düzmece Mustafa Olayı gibi gelişmeler,
olan Ankara Savaşı’nın,
I. merkezi otoritenin tam anlamıyla kurulamadığı,
I. Bizans’ın yıkılışının gecikmesi,
II. Balkanlarda isyanlar çıktığı,
II. Anadolu Türk birliğinin bozulması,
III. azınlık sorunlarının ortaya çıktığı
III. Osmanlı Devleti’nin dağılma tehlikesi geçirmesi
durumlarından hangilerini kanıtladığı söylenebilir?
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
BEYLİKT
EN DEVLETE Yıldırım Bayezid, Fetret Devri, Çele bi Mehmet ve II. Murat Dönemle ri 7.
Yıldırım Bayezid Dönemindeki İstanbul kuşatmalarından
KONU TESTİ
2
11. Fetret Devri’nde şehzadeler arasında iktidar mücadeleleri
başarılı sonuçlar alınamamıştır.
devam ederken Avrupa ve Balkanlarda Osmanlıya karşı
Bu kuşatmalardan istenilen sonucun alınamamasında,
önemli bir saldırı olmamıştır. Bu duruma,
I. Haçlıların Niğbolu’ya saldırması,
II. Timur tehlikesinin baş göstermesi,
I. Avrupa’da Yüzyıl Savaşlarının olması,
III. Şeyh Bedrettin Ayaklanması
II. Balkan halkının Osmanlı yönetiminden memnun olması,
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu sa-
III. Baskı politikasıyla Balkan halkının sindirilmesi
vunulabilir?
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylene-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
8.
Osmanlı Devleti ile Venedik arasındaki ilk deniz savaşı aşa-
D) I ve III
mez?
C) I ve II
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ğıdaki hükümdarlardan hangisi döneminde olmuştur?
A) Orhan Bey B) I. Murat
C) Yıldırım Bayezid D) I. Mehmet
9.
Yıldızlı Soru 2
E) II. Murat
Çelebi Mehmet Döneminde,
Padişah
• Karamanoğulları’ndan Beyşehir ve Akşehir,
I.
Osman Bey
• İsfendiyaroğulları’ndan Tosya ve Çankırı,
II.
II. Murat
• Aydınoğulları’ndan İzmir alınmıştır.
III.
Yıldırım Bayezit
Çelebi Mehmet’in bu faaliyetlerle ulaşmak istediği
amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sınırların güvenliğini sağlamak
B) İslâmiyetin yayılmasını sağlamak
C) Osmanlılara karşı ittifakların oluşmasını önlemek
D) Anadolu’da siyasi birliği sağlamak
II. Ortodoks kilisesinin denetim altına alınması,
III. Osmanlı’nın Batı’da en geniş sınırlara ulaşması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulamaz? B) Yalnız II
D) I ve II
V.
Çimpe Kalesi’nin alınması
Orhan Bey
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
7 yapılan Ankara Savaşı’ndan sonra Yıl-
dırım Bayezid tarafından ortadan kaldırılan beylikler yeni-
I. Türklerin Balkan hakimiyetinin kesinleşmesi,
Rumeli Beylerbeyliği’nin kurulması
12. 1402’de Timur’la
IV . I. Murat
A) I.
den kurulmuştur. Yıldırım’ın oğulları Timur’un fermanıyla ayrı ayrı bölgelerde padişahlıklarını ilan etmiştir.
va Zaferi’nin,
1
Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanması
gisi yanlıştır?
10. II. Murat Döneminde Haçlılara karşı kazanılan II. Koso-
A) Yalnız I
Aşiretten beyliğe geçilmesi Şeyh Bedrettin İsyanı’nın çıkması
Yukarıdaki eşleştirmelerden han
E) Mezhep birliğini sağlamak
Gelişmeler
C) Yalnız III
E) II ve III
Bu durum Ankara Savaşı’ndan sonra,
I. Balkanlardaki Türk hakimiyetinin sona ermesi,
II. Anadolu’da dirlik ve düzenin bozulması,
III. Anadolu’daki Türk nüfusunun azalması
durumlarından hangilerinin göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
BEYLİKTEN DEVLETE
1
Osmanlı Devleti Kuruluş Döneminde Anadolu beylikleri ile
4.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminden itibaren uygu-
savaş yapmaktan çok, fetih hareketlerini Bizans ve Bal-
lanan iskân politikasının amaçlarından biri de Anadolu’da
kanlar üzerinde yoğunlaştırmıştır.
huzur ve güvenliğin sağlanmasıdır.
Osmanlı Devleti’nin fetih politikasını bu şekilde belir-
lemesinde,
I. iskân edilenlerin belirli bir süre vergiden muaf olması,
II. birbirleriyle kavgalı aşiretlerden birinin iskâna tabi tutulması,
III. iskân bölgesine yakın yerlerde yaşayanların tercih
I. Balkanlarda siyasi birliğin olmaması,
II. gaza ve cihad anlayışının benimsenmesi,
III. Bizans’ın Osmanlı üstünlüğünü tanıması
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
Buna göre,
edilmesi
uygulamalarından hangilerinin Anadolu’nun güvenliğinin sağlanması amacına yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
2.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin Ankara
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Savaşı’ndan sonra yaşadığı olumsuzluklardan biri değildir?
A) Anadolu’da asayişin bozulması
B) Ticari yaşamın canlılığını yitirmesi
C) Balkanlarda toprak kayıplarının görülmesi
D) Anadolu beyliklerinin bağımsızlıklarını kazanması
E) Taht kavgalarının yaşanması
TARİH 10
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin Balkanlara geçişine ve bölgedeki kalıcılığına,
I. Karesioğulları’nın alınması,
II. Bizans’ın taht kavgaları,
III. İskân politikası izlenmesi
gelişmelerinden hangilerinin olumlu katkı sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
6.
Orhan Bey Döneminde Karesioğulları alınmıştır.
Bu durumun,
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
8 XIV. yüzyıl başlarında Anadolu siyasi birlikten yoksun durumdadır. Balkanlarda güçlü devletler bulunmamakta, Bizans’ta iç huzursuzluklar yaşanmaktadır.
Bu durumun Osmanlı Devleti’nde,
I. Anadolu’da siyasi birliği kurma çalışmalarına başlan-
I. Balkanlardaki ilerleyişin kolaylaşması,
II. egemenlik alanının genişlemesi,
II. Rumeli’ye geçilmesi,
III. Anadolu’da hakimiyet sağlanması
III. Osmanlı Devleti’nin deniz gücüne sahip olması.
gelişmelerinden hangilerine ortam oluşturduğu söyle-
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı savunu-
ması,
nebilir?
labilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
3.
BEYLİKTEN DEVLETE 7.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminde yaptığı, I. I. Kosova,
II. Sırpsındığı,
III. Niğbolu,
IV. Ankara
savaşlarının hangilerinin devletin sınırlarını genişletti-
8.
10. Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemindeki öncelikli hedef
ği savunulabilir? A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, II ve III
I. devşirme sisteminin uygulanması,
II. ticaret yollarının denetim altına alınması,
III. beyliklerle mücadele edilmesi
faaliyetlerinden hangilerinin bu politikayı gerçekleştirmeye yönelik olduğu söylenemez?
C) II ve III
E) II, III ve IV
Osmanlı idari yapılanmasında beylerbeylik ilk kez I. Mu-
Buna göre,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
11. 1402
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Ankara Savaşı’ndan sonra başlayan Fetret
Devri’nde,
rat Döneminde kurulmuştur. Yıldırım Bayezid Döneminde
ÜNİTE TESTİ
lerinden biri Anadolu Türk birliğini sağlamaktır.
1
beylerbeylik sayısı ikiye çıkmıştır.
Bu duruma,
II. Balkanlarda fetihlerin durması,
I. şehzadeler arasında taht kavgalarının yaşanması,
I. Bizans’ın Anadolu istikametinde gelişmesi,
III. Anadolu’da beylikler döneminin yeniden başlaması
II. Osmanlı Devleti’nin sınırlarının genişlemesi,
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabilir?
III. halifeliğin ele geçirilmesi
A) Yalnız I
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
12. Yıldırım Bayezid Döneminde,
• Karamanoğulları üzerine sefer düzenlendi.
• Germiyan, Saruhan, Aydın, Menteşe, Hamitoğulları beyliklerine son verildi.
9.
1
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminde Balkanlarda,
• Candaroğulları’nın Kastamonu şubesi ortadan kaldırıldı.
Yıldırım Bayezid’in bu faaliyetlerle ulaşmak istediği
I. Sırp Krallığı,
II. Macar Krallığı,
A) Rumeli’deki fetihleri kalıcı kılmak
III. Avusturya İmparatorluğu
B) İstanbul’un fethine hazırlık yapmak
devletlerinden hangileriyle mücadele ettiği söylenemez?
C) Anadolu Türk birliğini sağlamak
A) Yalnız I
D) Devletin sınırlarını genişletmek
E) İslam dünyasının lideri olmak
temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9
1. Osmanlı Devleti’ni kuran boy ....................... boyudur. 2. Osmanlı Devleti’nin Balkanlara Türk nüfusunu yerleştirdiği politikanın adı ....................... politikasıdır. 3. Osmanlı Devleti’nin ilk merkezi ....................... dür. 4. Osmanlı Devleti’nin Haçlılarla yaptığı ilk savaş ....................... Savaşı’dır. 5. Osmanlı Devleti Orhan Bey Döneminde Bizansla ....................... Savaşı’nı yapmıştır. 6. .............................. Orhan Bey Döneminde fethedilmiş ve başkent yapılmıştır. 7. Divan teşkilatını kuran Osmanlı hükümdarı ....................... Bey’dir. 8. Osmanlı Devleti ilk kez Rumeli’ye ....................... Kalesi’nin alınmasıyla geçmiştir. 9. Savaş meydanında şehit düşen ilk Osmanlı hükümdarı ....................... tır. 10. I. Murat Döneminde ....................... Beylerbeyliği kurulmuştur. 11. Anadolu’daki siyasi birliği büyük ölçüde tamamlayan Osmanlı hükümdarı ....................... tir. 12. Yıldırım Bayezid Döneminde Haçlılarla ....................... Savaşı yapılmıştır. 13. Anadolu’daki siyasi birlik ....................... dan sonra bozulmuştur. 14. Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’da siyasi birliği kurmaya aday en güçlü beylik ....................... dır. 15. Çelebi Mehmet Döneminde ........................................... Ayaklanması çıkmıştır. 16. Osmanlı Devleti ....................... beyliğinin topraklarını çeyiz olarak almıştır. 17. Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki hakimiyetini .................................................. Antlaşması sarsmıştır. 18. Osmanlı egemenliği altına alınan ilk beylik ....................... dır. 19. Yıldırım Bayezid’in Niğbolu Savaşı’nı kazanmasından sonra Halife Yıldırım Bayezid’e ....................... ünvanını vermiştir. 20. Avrupalılar ....................... Zaferi’nden sonra Osmanlıyı Balkanlardan atamayacaklarını anlamışlardır.
Cevaplar 1. Kayı
6. Bursa
11. Yıldırım Bayezid
16. Germiyanoğulları
2. iskân
7. Orhan
12. Niğbolu Savaşı
17. Edirne-Segedin
3. Söğüt
8. Çimpe
13. Ankara Savaşı
18. Karesioğulları
4. Sırpsındığı
9. I. Murat
14. Karamanoğulları
19. Sultan-ı İklimi Rum
5. Palekanon (Maltepe)
10. Rumeli
15. Şeyh Bedrettin
20. II. Kosova
ünite
10
D 1.
Palekanon (Maltepe) Savaşı Osman Bey Döneminde olmuştur.
2.
Osmanlılar ilk kez Rumeli’ye I. Murat Döneminde geçmiştir.
3.
Bursa, Orhan Bey Döneminde başkent olmuştur.
4.
Osmanlı egemenliğine giren ilk beylik Karamanoğullarıdır.
5.
I. Kosova Savaşı Yıldırım Bayezid Döneminde olmuştur.
6.
Anadolu’da siyasi birliği kurma çalışmalarına Orhan Bey Döneminde başlanmıştır.
7.
İstanbul’u ilk kez kuşatan Osmanlı hükümdarı II. Murat’tır.
8.
1402 Ankara Savaşı Cengiz Han’la, Yıldırım Bayezid arasında olmuştur.
9.
Fetret Devri (1402-1413) Ankara Savaşı’ndan sonra başlamıştır.
Y
10. Fetret Devri’ne I. Mehmet son vermiştir. 11. Anadolu Hisarı, Yıldırım Bayezid Döneminde yaptırılmıştır. 12. Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu olarak kabul edilen hükümdar Orhan Bey’dir. 13. Şeyh Bedrettin Ayaklanması Yıldırım Bayezid Döneminde çıkmıştır. 14. Edirne-Segedin Antlaşması II. Murat Döneminde imzalanmıştır. 15. Osmanlı Devleti, Fetret Devrinde Balkanlarda önemli ölçüde toprak kaybına uğramıştır.
11 16. Venedikle ilk deniz Savaşı I. Murat Döneminde olmuştur. 17. Osmanlı Devleti’nin büyümesini sağlayan önemli nedenlerden biri coğrafi konumudur. 18. Osmanlı Devleti Kuruluş Döneminde Balkanların Türkleştirilmesi ve Müslümanlaştırılması amacıyla iskân politikası uygulamıştır. 19. II. Kosova Zaferi’yle Balkanların Türk yurdu oluşu kesinleşmiştir. 20
Varna Savaşı’nı Osmanlı kaybetmiştir.
Cevaplar
1
1. Y
2. Y
3. D
4. Y
5. Y
6. D
7. Y
8. Y
9. D
10. D
11. D
12. Y
13. Y
14. D
15. Y
16. Y
17. D
18. D
19. D
20. Y
1.
Varna Savaşı a) Osman Bey
2.
Venedik’le ilk deniz savaşı
3.
Niğbolu Savaşı
4.
Koyunhisar (Bafeon) Savaşı
5.
I. Kosova Savaşı
6.
Palekanon (Maltepe) Savaşı
7.
Yaya ve müsellem ordusunun kurulması
8.
Devşirme Kanunu’nun çıkarılması
9.
İlk bedestenin açılması
b) Orhan Bey
c) I. Murat
d) Yıldırım Bayezid
10. “Ülke padişah ve oğullarınındır.” anlayışının benimsenmesi
11. Osmanlıların ilk İstanbul kuşatması
e) Çelebi Mehmet
12. İlk Osmanlı parasının bastırılması
13. Balkanlarda Türk hakimiyetinin kesinlik kazanması f) II. Murat 14. Fetret Devri’nin sona ermesi
Cevaplar 1. f
2. e
3. d
4. a
5. c
6. b
7. b
8. c
9. b
10. c
11. d
12. a
13. f
14. e
ünite
12
1.
Osmanlı Beyliği’nin kısa sürede büyümesini sağlayan nedenleri yazınız.
2.
Osman Bey Döneminin önemli gelişmelerini yazınız.
3. Osmanlıların kuruluş aşamasında Balkanların içinde bulunduğu siyasi, sosyal, dini ve ekonomik durumun Osmanlıların ilerleyişine etkisini belirtiniz.
4. Orhan Bey Döneminde teşkilatlanma ile ilgili yapılan çalışmaları yazınız.
5. İskân politikası nedir? Özelliklerini ve uygulama şeklini yazınız.
1
13
6. I. Kosova Savaşı’nın nedenlerini ve sonuçlarını yazınız.
7. Orhan Bey, I. Murat ve Yıldırım Bayezid zamanlarında Anadolu’da siyasi birliği sağlama faaliyetlerini yazınız.
8. Yıldırım
Bayezid
Dönemindeki
Osmanlı-Bizans ilişkilerini açıklayınız.
9. Ankara Savaşı’nın nedenlerini ve sonuçlarını yazınız.
10. Osmanlı Devleti’nin Fetret Devrinde yaşadığı iç karışıklıklara rağmen Balkanlarda önemli bir toprak kaybına uğramama nedenlerini yazınız.
ünite
14
11. Sancağa çıkma uygulaması hakkında bilgi veriniz.
12. Devşirme sistemi nedir? Niçin ihtiyaç duyulmuştur?
13. Tımar sisteminin Osmanlı Devleti’ne askeri ve ekonomik katkılarını yazınız.
14. Miri arazinin özellikleri ve bölümleri nelerdir?
15
15. Aşağıdaki kavramları açıklayınız.
1
a. Gaziyanırum
f. âdeti ağnam
b. tekfur
g. gedik
c. tahrir defteri
h. kapan hanı
d. akçe
ı. bedesten
e. Pençik Kanunu
i. muhtesip
2.
fasikül
Tİ
EVLE D I L N MA
DÜ
S O Ü C Ü emi NYA G
n tih) Dö a F ( t e m emleri n ö emleri D n ö II. Meh m D i l u e l l u zit - I. S n - Sok a m y e II. Baye l Sü Sultan i n u n a a K a Avrup ’d ğ a Ç i Yen
ÖĞRETEN TEST
1
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET II. Mehmet (Fatih) Dönemi
1. Osmanlı Devleti’nin dış siyasetini olumsuz yönde etkileyen öncüller bulunmalıdır.
Fatih’in en büyük hedeflerinden biri İtalya’yı almaktı. Fatih’in erken vefatı bu seferin yarıda kesilmesine neden oldu.
Buna göre,
I. II. Bayezid Döneminde yaşanan Cem Olayı,
II. Coğrafi Keşifler’in etkisi,
III. Fransa’ya ticari ayrıcalıklar verilmesi
gelişmelerinden hangileri Fatih’ten sonra bu seferin tamamlanamamasına neden olmuştur?
A) Yalnız I
Verilen öncüllerden biri Kanuni döneminde ele geçirilmiştir ve buranın fethiyle Orta Avrupa’nın kapıları Osmanlı’ya açıl-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2.
I. Bosna-Hersek
II. Arnavutluk
III. Belgrad
Yukarıdakilerden hangileri II. Mehmet Döneminde alınan yerlerden değildir?
mıştır.
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Uluğ Bey’den Matematik ve Astronomi öğrenen, Fatih Sultan Mehmet döneminde Sahn-ı Seman medreselerinde müderrislik yapan
TARİH 10
Yükselme Döneminin en önemli matematikçisi olan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
İstanbul’un fethinin Türk ve Dünya tarihi
A) Kadızade-i Rumi
B) Ali Kuşçu
C) Koçi Bey
D) Takiyyüddin Mehmet
açısından sonuçları göz önüne alınma-
E) Gazali
lıdır.
4.
İstanbul’un fethinin,
I. Orta Çağ’ı bitirip Yeni Çağ’ı başlatması,
II. Osmanlı Devleti’nin Yükselme Dönemine girmesi,
III. Boğazların Osmanlı denetimine girmesi
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
2
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
1
II. Mehmet (Fatih) Dönemi
1.
I. Bizans İmparatorluğu’nun yıkılması
II. Osmanlı Devleti’nin Anadolu ve Rumeli topraklarının birleşmesi
4.
KONU TESTİ
Fatih Sultan Mehmet’in merkezi otoriteyi güçlendirme amacıyla,
I. güçlü timar beylerinin elinden topraklarını alması,
III. Yeni Çağ’ın başlaması
II. iktidarının hemen başında tahtını güvenceye alması,
Yukarıdakilerden hangilerinin İstanbul’un fethinin si-
III. Venediklilere ticari ayrıcalıklar verilmesi
yasi sonuçlarından olduğu savunulabilir?
uygulamalarından hangilerini gerçekleştirdiği savu-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
nulabilir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
Fatih Sultan Mehmet Döneminde Venediklilerle 1479’da
Yıldızlı Soru 1
yapılan bir antlaşma ile bu devlete bazı ticari ayrıcalıklar verilmiş, aynı zamanda Venedik vergiye de bağlanmıştır.
C) Yalnız III
Osmanlı Devleti’nin politikayla, Osmanlı Devleti,
I. ticari faaliyetleri geliştirme,
II. Venedik’ten askeri yardım alma,
III. Osmanlı tüccarlarının İtalya’da serbest ticaret yapma-
I. İmparatorluk özelliğine sahip olma, II. Osmanlı soyu tarafından yöne tilme
özelliklerinden hangilerini Fati h Dönemi’nden önce kazanmıştır?
sını sağlama
durumlarından hangilerini amaçladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
,
III. Müslüman devlet olma
A) Yalnız I
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
3
3.
Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet’in Anadolu’daki Türk siyasi birliğini sağlama çalışmala-
5.
cüme ettiren ve medreselerde okutulmasını sağlayan
rından biri değildir?
A) 1473 Otlukbeli Savaşı’nda Akkoyunluların yenilgiye uğratılması
2
Batlamyus’un Coğrafya adlı eserini Osmanlıca’ya terOsmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orhan Bey
B) Karamanoğullarından Konya ve Karaman’ın alınması
B) I. Murat
C) Otranto’nun fethedilmesi
C) Fatih Sultan Mehmet
D) Cenevizlilerden Amasra’nın alınması
D) Yavuz Sultan Selim
E) Candaroğullarından Sinop’un alınması
E) Yıldırım Bayezid
KONU TESTİ
6.
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
1
II. Mehmet (Fatih) Dönemi
Fatih Sultan Mehmet Döneminde çıkarılan Kanunname-i
9.
torluk niteliği kazandıran gelişmedir?
Âli Osman başa geçen hükümdara kardeşlerini öldürme yetkisi vermiştir.
Buna göre,
I. Merkezi otoritenin güçlendirilmesi amaçlanmıştır.
II. Veraset sisteminde yeni uygulamalara başvurulmuştur.
III. Taht kavgaları tamamen önlenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’ne impara-
A) Ekonomik ve siyasi gücünün artması
B) Hristiyanların koruyuculuğunu üstlenmesi
C) Ganimet gelirlerinin fazlalaşması
D) Avrupalı tüccarlara ticari ayrıcalıklar verilmesi
E) Farklı etnik ve dini toplumları tek bir yönetim altında toplaması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Fatih, İstanbul’un fethinden sonra doğabilecek muhtemel bir Hristiyan birliği ve Haçlı saldırısını önlemek amacıyla,
7.
İstanbul’un fethinin,
I. Ortodoks Kilisesini himayesi altına alma,
II. Rumeli Hisarı’nı yaptırma,
III. Anadolu Türk birliğini sağlama
I. derebeyliklerin yıkılarak, mutlak krallıkların güçlenmesi,
çalışmalarından hangilerini gerçekleştirmiştir?
II. Coğrafi keşiflere zemin hazırlaması,
A) Yalnız I
III. Osmanlı Devleti’nin Yükselme Dönemine girmesi
sonuçlarından
hangilerinin
sonraki
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
dönemlerde
Osmanlı’yı zor durumda bıraktığı savunulabilir? A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
döneminde Kırım, Amasra, Sinop ve Trabzon
Rum İmparatorluğu’nun alınmasının ortak sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
4
8.
I. Divan başkanlığının sadrazama bırakılması
II. İlk Osmanlı altın parasının bastırılması
III. Sahn-ı Seman Medresesi’nin kurulması
Fatih Sultan Mehmet Döneminde görülen yukarıdaki
11. Fatih
E) I, II ve III
A) Akdeniz ticaretinin gelişmesi
B) Karadeniz’in Türk gölü haline gelmesi
C) Doğu Anadolu’nun, Osmanlı egemenliğine girmesi
D) Hristiyan birliğinin engellenmesi
E) Anadolu ve Rumeli topraklarının birleşmesi
12. Osmanlı
Devleti’nin başkenti İstanbul’da elçi bulun-
gelişmelerden hangilerinin yönetimle ilgili olduğu sa-
durma hakkı elde eden ilk devlet aşağıdakilerden han-
vunulabilir?
gisidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Lehistan
B) Fransa
D) Avusturya
C) Venedik
E) Almanya
ünite
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
II. Bayezit - I. Selim Dönemleri
1.
2
ÖĞRETEN TEST
Osmanlı Devleti’nin 1515’te Dulkadiroğulları Beyliği ile yaptığı Turnadağ Savaşı’nın en önemli siyasi sonucu aşağıdakilerden hangisiDulkadiroğulları Beyliği, 1514 Çaldıran
dir?
Seferi’nin dönüşünde alınmıştır. Beyliği A) Osmanlı Devleti Yükselme Dönemine girmiştir.
alan hükümdar Yavuz’dur. Yavuz döne-
B) Osmanlı’nın diğer beylikler üzerindeki otoritesi güçlenmiştir.
mindeki gelişmeler hatırlanmalıdır.
C) Anadolu Türk siyasi birliği kesin olarak sağlanmıştır. D) İpek Yolu ticareti kontrol altına alınmıştır. E) Osmanlı, İslam dünyasının lideri olmuştur.
2.
Yavuz Sultan Selim Döneminde,
I. Anadolu’da Safevi tehdidinin bir süre için önlenmesi,
II. Dulkadiroğulları Beyliği’ne son verilmesi,
III. halifeliğin Osmanlılara geçmesi
gelişmelerinden hangilerinin gerçekleştirildiği söylenebilir?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nde padişahtan sonra en yüksek idari memur aşağı-
A) Sadrazam
4.
2
lojik olarak hatırlanmalı, Mısır Seferi’nin sonuçları üzerinde düşünülmelidir.
dakilerden hangisidir?
Yavuz Dönemindeki gelişmeler krono-
Bu görevli padişahın mutlak vekilidir. PaB) Defterdar
D) Kazasker
C) Şeyhülislam
E) Reisülküttap
II. Bayezit Döneminde yaşanan Cem Olayı’nın, I. dış politikayı olumsuz yönde etkilemesi,
II. Anadolu Türk birliğini bozması,
III. papalığın olayı, Osmanlı aleyhinde kullanmak istemesi
gelişmelerinden hangileriyle ilgili olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
lık yapmaya başlamıştır.
üzerindeki olumsuz etkilerinin neler olabileceğine bakılmalıdır.
B) Yalnız II
D) I ve II
den itibaren divan toplantılarına başkan-
Cem Olayı’nın Osmanlı’nın dış siyaseti
dişahın mührünü taşırdı. Fatih dönemin-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5
KONU TESTİ
1.
İ
NLI DEVLET DÜNYA GÜCÜ OSMA ri
2
II. Bayezit - I. Selim Dönemle
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi II. Bayezit’in oğulları arasında başlayan taht mücadelesini ve şehzade Selim’in saltanatı ele geçirmesini hızlandırmıştır?
A) Canberd Gazali İsyanı
B) Ahmet Paşa İsyanı
C) Şeyh Bedrettin Ayaklanması
D) Cem Olayı
E) Şahkulu Ayaklanması
4.
I. Belgrat’ın fethi
II. Cem Olayı
III. Şahkulu Ayaklanması
Yukarıdaki gelişmelerden hangileri II. Bayezit Döneminde gerçekleşmiştir?
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II
D) I ve III
Fatih
Sultan
Mehmet’in
C) Yalnız III
E) II ve III vefatından
sonra,
oğulları
II. Bayezit ve Cem Sultan arasında taht mücadelesi başlamıştır. Mücadeleyi kaybeden Cem, önce Memlüklere, daha sonra Rodos şövalyelerine, ardından da Papa’ya sığınmıştır.
Şii Safevi Devleti’nin kurucusu Şah İsmail’in Anadolu’da
Olayı’nın bir sonucu olduğu söylenebilir?
karışıklıklar çıkarması üzerine Yavuz Sultan Selim Çaldı-
A) Avrupa’da müttefik arayışına girilmesi
ran Seferi’ne çıkmıştır.
B) Haçlı düşüncesinin son bulması
Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferinin,
C) Olayın zamanla bir dış soruna dönüşmesi
I. hilafet makamını ele geçirme,
D) Balkanlardan gelen saldırıların yoğunluk kazanması
II. iç güvenliği tehdit eden unsurları yok etme,
E) Hristiyan birliğinin bozulması
III. Akdeniz ticaretini canlandırma
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
6.
II. Bayezit Döneminde Osmanlı-Memlük Savaşlarına,
A) Yalnız I
I. Memlüklerin Cem Sultanı himaye etmesi,
II. Ramazanoğulları ve Dulkadiroğulları üzerindeki ege-
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6
menlik mücadelesi,
III. Safevilerin Şahkulu Ayaklanması’na destek vermesi
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi’ni gerçekleştirmesinde aşağıdaki nedenlerden hangisinin diğerlerinden
7.
daha etkili olduğu söylenebilir?
Osmanlı-Memlük ilişkilerinin savaşa dönüşmesi aşağıdakilerden hangisi döneminde olmuştur?
A) İslam dünyasının siyasi liderliğini ele geçirme
A) Fatih Sultan Mehmet
B) Anadolu Türk birliğini gerçekleştirme düşüncesi
B) Yavuz Sultan Selim
C) Mısır ülkesinin zenginliğini ele geçirme
C) Kanuni Sultan Süleyman
D) Memlüklerin Osmanlı aleyhine düşmanca siyaset izlemesi
D) II. Selim
E) Memlüklerin Osmanlı karşısında güçlü bir rakip olması
E) II. Bayezit
ünite
2.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Cem Sultan
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
2
II. Bayezit - I. Selim Dönemleri
8.
KONU TESTİ
Yavuz Sultan Selim, Mısır’ın fethinden sonra yapılan bir tö-
11. Osmanlı Devleti II. Bayezit Döneminde belirli bir süre Av-
renle son Abbasi halifesinden yetki ve alametleri almış, bu
rupalı devletlere karşı pasif bir politika izlemiştir. Ancak
tarihten itibaren “Halife” unvanını kullanmaya başlamıştır.
1499’da Venedik’le yapmış olduğu savaşta dönemin ilk önemli deniz zaferini kazanmış, Modon, Koron, İnebahtı
Bu durumun Osmanlı devlet anlayışı üzerinde,
ve Navarin kalelerini ele geçirmiştir.
I. devletin imparatorluk niteliği kazanması,
II. örfi kanunların etkisinin ve öneminin artması,
III. devlet yönetiminin teokratik niteliğinin güçlenmesi
I. Cem Sultan’ın papalığın elinde bulunması,
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulabilir?
II. II. Bayezit’in barışçı bir dış politika izlemesi,
A) Yalnız I
III. divan üyelerinin padişaha baskı yapması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Bayezit Döneminde bu şekilde iki ayrı politika izlenmesinde,
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 2
Yavuz Sultan Selim Döneminde yapılan Turnadağ Savaşı’yla ........................ Beyliği’ne son verilmiş, Anadolu Türk birliğinin gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım atılmıştır.
I. Memlüklerle savaşlar yapılmas ı
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilme-
II. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlama
lidir?
A) Germiyanoğulları C) Hamitoğulları
ya yönelik po-
litikalar izlenmesi
B) Ramazanoğulları
III. Karadeniz’in kuzeyinde fetih ler yapı
D) Dulkadiroğulları
Yukarıdakilerden hangileri hem
Selim Dönemi gelişmeleri aras
lması
II. Bayezit hem de I.
ındadır?
E) Karesioğulları
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
7
10. 1517’de Mısır’ın Yavuz Sultan Selim tarafından alınmasıyla, Baharat Yolu’ndan büyük gelirler sağlanacağı düşünü-
lürken bu düşünce gerçekleşmemiştir.
12. Yavuz Sultan Selim Döneminde yapılan,
Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangi-
I. Ridaniye,
II. Çaldıran,
III. Mercidabık
savaşlarının kronolojik sıralaması aşağıdakilerden
sidir?
2
A) Rönesans ve Reform hareketleri
B) Mısır’a gereken önemin verilmemesi
C) Avrupa’da merkezi krallıkların güçlenmesi
D) Venedik ve Fransa’ya ticareti ayrıcaklıklar verilmesi
E) Coğrafi keşiflerle, ticaret yollarının yön değiştirmesi
hangisidir? A) I - II - III
B) I - III - II
D) II - III - I
C) II - I - III
E) III - I - II
KONU TESTİ
İ
NLI DEVLET DÜNYA GÜCÜ OSMA ri
2
II. Bayezit - I. Selim Dönemle
13. Yavuz Sultan Selim Döneminde öncelikle Doğu’ya yönelik
16. II. Bayezit Döneminde devlet yönetiminde Türk-devşirme
politikalar izlenmiştir. Bu politika gereği Safeviler ile Çaldı-
rekabeti doğarken, diğer yandan saltanat kavgaları da ön-
ran Savaşı, Memlüklerle Mercidabık ve Ridaniye Savaşla-
ceki dönemlerden hiçbirisinde görülmemiş şekilde baba,
rı yapılarak Doğu Anadolu, Suriye, Filistin, Mısır Osmanlı
oğul ve kardeşler arasında da kendini gösterir hale gel-
topraklarına katılmış, önemli miktarda ganimet ele geçiril-
miştir.
miştir.
Buna göre Yavuz Sultan Selim dönemi ile ilgili,
I. Doğu sınırları güvence altına alınmıştır.
II. Osmanlı hazinesi ve ekonomik yapısı güçlenmiştir.
III. İmparatorluk sınırları genişlemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
14. Cem
C) Yalnız III
I. Karamanoğullarının yeniden güçlenmesi,
II. II. Bayezit’in pasif yapısı,
III. Avrupa ve İran’ın Osmanlı’nın içişlerine karışması
gelişmelerinden hangileri ile ilgilidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
Sultan’ın ölümünün hemen ardından Osmanlı-
Venedik Savaşlarının başlaması,
Bu durum,
I. Cem Sultan olayı nedeniyle pasif bir dış politika izlendiği,
17. Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi’yle,
I. İslam dünyasını nüfuzu altına alma,
II. şehzadenin ölümünden Venedik’in sorumlu tutulduğu,
II. Baharat Yolu’nu denetim altına alma,
III. Doğu Anadolu’daki Şii probleminin çözüldüğü
III. Hint Deniz Seferlerini başlatma
durumlarından hangilerinin göstergesidir?
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
maz?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
8
18. Aşağıdakilerden hangisi II. Bayezit Döneminde ortaya çıDevleti’nin yıkılmasını ve Doğu Akdeniz’de
Osmanlı egemenliğinin güçlenmesini sağlayan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
kan Cem Olayı’nın yol açtığı sonuçlardan biri değildir?
A) Cem Sultan’ın Karamanoğulları ile Osmanlıya karşı birleşmesi
A) Kıbrıs’ın alınması
B) Ridaniye Savaşı
C) Preveze Deniz Zaferi
C) Olayın, uluslararası bir boyut kazanması
D) Girit’in fethi
D) Karamanoğullarının bağımsızlığını kazanması
E) Çaldıran Seferi
E) Osmanlı-Memlük ilişkilerini olumsuz yönde etkilemesi
B) Papalığın, bu olayı Osmanlı aleyhine kullanmaya çalışması
ünite
15. Memlük
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ Kanuni Sultan Süleyman - Soku llu Dönemleri
1.
3
ÖĞRETEN TEST
Aşağıdakilerden hangisi Kanuni Döneminde İran üzerine yapılan seferlerin sonuçlarından biri değildir?
Osmanlı Devleti’nin Doğu’da en geniş
A) İpek ticaret yolu denetiminin güçlenmesi
sınırlara ulaştığı antlaşma Ferhat Paşa Antlaşması’dır.
B) Safevilerle ilk resmi antlaşmanın yapılması C) Doğu’da en geniş sınırlara ulaşılması D) Tebriz ve Bağdat’ın Osmanlı egemenliğine girmesi E) Basra Körfezi’ne inme imkanının elde edilmesi
2.
Kanuni Döneminde yapılan Preveze Deniz Savaşı’nın kazanılmasının,
I. Akdeniz’de Osmanlı egemenliğinin güçlenmesi,
II. Akdeniz ticaretinin canlanması,
III. Venediklilerin Kıbrıs için Osmanlıya vergi ödemeye başlaması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Preveze Deniz Zaferi’yle Akdeniz’in batısı Osmanlı egemenliğine girmiştir. Bu gelişmenin hangi sonuçlara zemin hazırlayabileceğini düşünelim.
E) II ve III
Sokullu Döneminde Lehistan’ın Osmanlı himayesine alınmasının,
I. Osmanlı sınırlarının Baltık denizine ulaşması,
II. Osmanlı Devleti’nin Ruslara karşı daha güçlü hale gelmesi,
III. Balkanların Türk yurdu olmasının kesinleşmesi
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Haritadan Lehistan’ın yerini belirleyerek bu ülkenin coğrafi konumuna göre yorum geliştirebiliriz. Balkanların Türk yurdu olmasının kesinleştiği dönem Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemidir.
4.
Aşağıda verilen mimari eserlerden hangisi Osmanlı Yükselme Dönemine ait değildir? A) Selimiye Camisi B) Süleymaniye Camisi
2
C) Bursa Yeşil Cami D) Topkapı Sarayı E) Fatih Camisi
9
KONU TESTİ
1.
I DEVLETİ DÜNYA GÜCÜ OSMANL llu Dönemleri
3
Kanuni Sultan Süleyman - Soku
Sokullu Mehmet Paşa’nın Don ve Volga Irmaklarını bir
4.
1521’de Belgrad’ın fethiyle Osmanlı-Macar ilişkilerinin
kanalla birleştirip Karadeniz’den Hazar Denizi’ne ulaş-
bozulması, Mohaç Meydan Muharebesi’nin çıkmasına ne-
mayı düşünmesinin,
den olmuştur.
I. Hint Deniz Seferleri’nin etkili olmasını sağlamak,
II. Osmanlı Devleti’nin kuzeydeki etkinliğini artırmak,
III. bölgedeki tarımsal üretimi artırmak
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Mohaç Meydan Muharebesi’yle, I. Osmanlı’nın Orta Avrupa’daki egemenliğinin güçlenmesi,
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Osmanlı’nın Avusturya ile komşu olması,
III. Budin’in Osmanlı egemenliğine girmesi
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabilir?
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Kanuni Sultan Süleyman Döneminde iç piyasada mal üretiminin sınırlı olması nedeniyle, dışarıdan mal getirilmesi teşvik edilmiştir. Böylece ekonominin canlandırılması
2.
amaçlanmıştır.
Kanuni Döneminde imzalanan 1555 Amasya Antlaşması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Doğu’da en geniş sınırlara ulaşılmasını sağlamıştır.
B) Yabancı bir devletle imzalanan ilk antlaşmadır.
C) İran’la yapılan ilk resmi antlaşmadır.
D) Azerbaycan, Osmanlı egemenliğine girmiştir.
E) İran’ın Anadolu’daki emellerini sona erdirmiştir.
TARİH 10
Kanuni’nin yukarıdaki politikayı gerçekleştirmek için,
I. Fransa’ya kapitülasyonlar verilmesi,
II. Hristiyan birliğinin bozulmaya çalışılması,
III. Avrupa devletleri ile barış ortamının oluşturulması
gelişmelerinden hangilerini uygulamaya koyduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
6.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Hindistan’a dört kez sefer yapılmış, ancak bu seferlerden istenilen sonuç alına-
10
mamıştır. Osmanlı Devleti, Kanuni Döneminde Fransızlara kapitü-
masında,
lasyonlar vermiş ve Sokullu Döneminde Süveyş Kanalı projesini gerçekleştirmeye çalışmıştır.
Hint Deniz Seferlerinden istenilen sonucun alınama-
I. Osmanlı gemilerinin Okyanus şartlarına dayanıksız olması,
Osmanlı Devleti’nin bu gelişmelerle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenemez?
II. Hint Deniz Seferlerine gereken önemin verilmemesi,
III. Celali Ayaklanmalarının bastırılamaması
durumlarından hangilerinin etkisinin olduğu savunu-
A) Ticari alanda faaliyetleri yoğunlaştırmak
B) Kapitülasyonları Avrupa genelinde yaymak
C) Ekonomik gelişmeyi sürdürmek
D) Akdeniz ticaretini canlandırmak
E) Doğu-Batı arasındaki stratejik önemi korumak
labilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ Kanuni Sultan Süleyman - Soku llu Dönemleri
7.
Aşağıdakilerden hangisi Kanuni Döneminde fethedi-
11. Osmanlı
len yerlerden biri değildir?
A) Belgrad
Devleti, Sokullu Mehmet Paşa Döneminde
geçirme ve Mısır ile Suriye ve Anadolu kıyıları arasın-
C) Girit
E) Bağdat
daki deniz yollarının güvenliği sağlamak amacıyla,
I. Kıbrıs’ı Venediklilerden alma,
II. Sakız Adası’nı Cenevizlilerden alma,
8.
– Belgrad’ın fethi
III. Fransa’ya ticari ayrıcalıklar verme
– İran’la Amasya Antlaşması’nın imzalanması
politikalarından hangilerini gerçekleştirmiştir?
– Alman Seferi’nin düzenlenmesi
A) Yalnız I
KONU TESTİ
Doğu Akdeniz’de askeri üs oluşturup üstünlüğü ele
B) Rodos
D) Zigetvar
3
Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki hangi hükümdar dö-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
neminde gerçekleşmiştir?
A) Fatih Sultan Mehmet
B) II. Bayezit
C) Yavuz Sultan Selim
D) Kanuni Sultan Süleyman
E) II. Selim
Yıldızlı Soru 3 I. Osmanlı Devleti’nin ilk deniz sava
şı olması
II. Savaş sonunda Fransa’ya kapi tülas
yon verilmesi
9.
III. Osmanlı Devleti’nin Akdeniz ’de üstü
Dünya tarihinin önemli seyahat kitaplarından sayılan “Seyahatnâme” adlı eserin yazarı aşağıdakilerden han-
Yukarıdakilerden hangileri Kan uni Sultan Süleyman Dönemi’nde yapılan Preveze Den iz Savaşı’nın özellikleri arasında gösterilebilir?
gisidir?
A) Evliya Çelebi
B) Katip Çelebi
C) Mirim Çelebi
D) Ali Kuşçu
10.
nlük sağlama-
sı
A) Yalnız I
E) Koçi Bey
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11
• Akdeniz’de Osmanlı egemenliğinin tam anlamıyla sağlanması
• Kaptanıderyanın Divan’a üye yapılması
Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki hangi Osmanlı devlet
Devleti’nin Yükselme Döneminde meydana
gelen,
• Almanya’ya karşı Fransa’ya yardım yapılması adamının çabaları ve katkılarıyla gerçekleşmiştir?
2
12. Osmanlı
I. Kıbrıs’ın fethi,
II. Preveze Deniz Savaşı,
III. Cerbe Deniz Savaşı
olaylarının kronolojik sırası aşağıdakilerden hangisi-
A) Turgut Reis
B) Piri Reis
C) Sokullu Mehmet Paşa
D) Tarhuncu Ahmet Paşa
E) Koçi Bey
dir? A) I, III, II
B) II, I, III
D) III, I, II
C) II, III, I
E) III, II, I
KONU TESTİ
I DEVLETİ DÜNYA GÜCÜ OSMANL llu Dönemleri
3
Kanuni Sultan Süleyman - Soku
13. Aşağıdakilerden
hangisi Kanuni Döneminde gerçek-
16. Osmanlı Devleti’nin Orta Avrupa’da siyasi üstünlüğü-
leştirilen Hint Deniz Seferlerinin sonuçlarından biri değildir?
A) Osmanlı donanmasının Portekiz donanmasının gerisinde kaldığının anlaşılması
B) İpek Yolu ticaretinin Osmanlı kontrolü altına alınması
C) Arap Yarımadası’nın tamamen Osmanlı egemenliğine girmesi
D) Osmanlının ekonomik yönden kayba uğraması
E) Seferlerden istenilen sonucun alınamaması üzerine
nü sağlayan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edirne-Segedin Antlaşması
B) Zitvatoruk Antlaşması
C) Hotin Antlaşması
D) 1533 İstanbul Antlaşması
E) Vasvar Antlaşması
bölgenin sömürge haline gelmesi
14. İnebahtı’nda
Osmanlı donanmasının yakılmasına ne-
den olan olay aşağıdakilerden hangisidir?
17.
I. Kalenderoğlu Ayaklanması
II. Şeyh Bedrettin Ayaklanması
III. Patrona Halil Ayaklanması
Yukarıdaki ayaklanmalardan hangileri Osmanlı Yük-
A) Vadi-s Seyl Savaşı’nın kazanılması
B) Preveze Deniz Savaşı’nın kazanılması
C) Kıbrıs’ın fethedilmesi
D) Hint Deniz Seferleri’nin gerçekleştirilmesi
E) Cerbe Deniz Savaşı’nın kazanılması
selme Döneminde çıkmıştır? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 18. Kanuni Döneminde Fransa ile yapılan 1535 Kapitülas-
12
yon Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi daha sonra oluşabilecek olumsuzlukları engelleme amacıyla konmuştur?
15. Kanuni Döneminde İran üzerine yapılan seferlerle,
I. Bağdat ve çevresinin alınması,
II. Amasya Antlaşması’nın imzalanması,
III. Batı’ya yapılacak seferler için güvenli bir ortamın hazırlanması
A) Fransız bayrağı taşıyan gemilerin ayrıcalıklardan yararlanması
B) Türk tüccarların da Fransa’dan aynı haklardan yararlanması
C) Türkiye’de yaşayan Fransızlar arasındaki davaya
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabilir?
D) Fransız tüccarlarla düşük gümrük vergisi uygulaması
A) Yalnız I
E) Antlaşmanın, imzalayan hükümdarların yaşadığı süre-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ce geçerli olması
ünite
Fransız yargıçların bakması
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
Yeni Çağ’da Avrupa
1.
Buna göre, Rönesans’ın İtalya’da başlama nedenlerinden hangisine vurgu yapıldığı söylenebilir? A) Coğrafi neden
B) Ekonomik neden
C) Siyasi neden
D) Tarihi neden
Verilen bilgide İtalya’daki kültürel birikimden bahsedilmektedir. Kültürel birikim zamanla gerçekleşir.
2.
ÖĞRETEN TEST
Antik sanat İtalya’nın ulusal bir mirasıydı. Diğer Avrupa ülkelerinin birçok uğraşla elde ettiği değerlere İtalya zaten sahipti.
4
E) Sosyal neden
Yeni Çağ başlarında Avrupalıların gerçekleştirdiği Coğrafi keşiflerin sonuçları arasında,
imparatorlukları kurmaya başlamıştır.
I. Avrupa’nın ekonomik yönden kalkınması,
II. Akdeniz’de Türk egemenliğinin son bulması,
III. skolastik düşüncenin öneminin artması
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
Coğrafi keşiflerle Avrupalılar sömürge
C) I ve II
E) I, II ve III
3.
I. Almanya’da siyasi birliğin bulunmaması
II. Kilisenin bozulması
III. Matbaanın ilk kez Almanya’da kurulması
Yukarıdakilerden hangileri Reform’un kültürel nitelikli nedenleri ara-
Verilen öncüllerden kültürel gelişmeleri olumlu yönde etkileyecek durumlar belirlenmelidir.
sındadır?
A) Yalnız I
4.
2
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
Reform hareketleri sonrası görülen, Eğitimde laikleşmenin gerçekleşebilmesi
I. Avrupa’da yeni mezheplerin ortaya çıkması,
II. eğitim-öğretim hizmetlerinin kilisenin elinden alınması,
III. din adamlarının etkisinin azalması
gelişmelerinden hangileri eğitimin laik bir nitelik kazandığının doğ-
için neler yapılması gerektiği üzerinde
rudan göstergesidir?
13
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
durulmalıdır.
KONU TESTİ
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
4
Yeni Çağ’da Avrupa
1.
I. Ticaret yollarının kontrolünün Müslümanlarda olması
II. Avrupalıların Hristiyanlığı yaymak istemesi
III. Deniz teknolojisinin gelişmesi
Yukarıdakilerden hangileri Coğrafi keşiflerin başlama-
laşması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
• Rönesans ve Reform hareketlerinin başlaması Yukarıdaki gelişmeleri hızlandıran ve geniş kitleleri etkilemesini sağlayan en önemli gelişme aşağıdakiler-
sına neden olan durumlar arasında gösterilebilir?
• Doğu dillerinden yapılan çevirilerin Avrupa’da yaygın-
4.
den hangisidir?
A) Feodalite rejiminin yıkılması
B) Merkezi krallıkların güçlenmesi
C) Matbaanın kullanılması
D) Barutun ateşli silahlarda kullanımı
E) Din adamlarının girişimleri
5.
Avrupa’da kâğıdın ucuza maledilmesi ve matbaanın geliştirilmesi ile,
I. skolastik düşüncesinin yıkılması,
mini yitirmesine, buna karşılık Lizbon, Bordo, Londra
II. kültürel gelişmelerin hızlanması,
gibi Avrupa kentlerinin önem kazanmasına yol açan
III. Rönesans ve Reform hareketleri
durumlarından hangileri arasında bir ilişki kurulabi-
Venedik, Ceneviz, Napoli gibi İtalyan devletlerinin öne-
gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstanbul’un fethi
B) Rönesans hareketleri
C) Coğrafi keşifler
D) Süveyş Kanalı’nın açılması
E) Reform hareketleri
lir?
6.
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
İlk sömürgecilik faaliyetlerinin başlamasına neden olan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
TARİH 10 14
A) Coğrafi keşifler
B) Sanayi İnkılabı
C) Otuz Yıl Savaşları
D) Rönesans
E) Haçlı Seferleri
3.
I. Akdeniz limanlarının eski önemini yitirmesi
7.
I. Çevre uygarlıklarla etkileşim içinde olması
II. Atlas Okyanusu kıyısındaki limanların önem kazan-
II. Deniz ticareti sayesinde zenginleşmesi
III. Özgür düşünce ortamının bulunması
Rönesans’ın İtalya’da başlamasının yukarıdaki neden-
ması
III. Toprağın asıl zenginlik kaynağı olmaktan çıkması
Yukarıda verilenlerin Coğrafi keşiflerin hangi alandaki
lerinden hangilerinin ekonomik nitelikli olduğu söyle-
sonuçlarıyla ilgili olduğu söylenebilir?
nemez?
A) Ekonomik
B) Teknik
D) Bilimsel
E) Dini
C) Siyasi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II I
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
2.
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
4
Yeni Çağ’da Avrupa
8.
Yeni Çağ’da Coğrafi keşifleri destekleyen kralların maddi varlıkları çoğaldı. Krallar bu zenginliklerini top gibi ağır ve pahalı savaş araçlarına harcadılar. Derebeyler, bu silahlar
KONU TESTİ
11. Kâğıt ve matbaanın kullanımının yaygınlaşmasıyla,
I. bilim ve edebiyat alanındaki gelişmelerin hızla yayılması,
karşısında çaresiz kaldılar ve güçlerini yitirdiler.
II. düşünce ve fikir hayatının gelişmesi,
min hazırladığı savunulabilir?
III. çok sayıda kitabın basılması
A) Halkın yaşam standardının yükselmesine
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı söylenebilir?
B) Avrupa ülkelerinin eyaletlere bölünmesine
A) Yalnız I
C) Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesine
D) Toplumsal farklılaşmanın derinleşmesine
E) Tarımın önemini yitirmesine
Bu durumun aşağıdaki gelişmelerden hangisine ze-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 4 9.
Yeni Çağ Avrupası’nda meydana gelen aşağıdaki ge-
Coğrafi Keşiflerle ticaret yollarının yön değiştirmesi Osmanlı Devleti’nin gümrük gelirlerin in azalmasına neden olmuştur.
lişmelerden hangisinin sosyal özellik içerdiği savunulabilir?
A) Halk arasındaki eşitsizliğin azalmaya başlaması
B) Derebeyliğin eski önemini yitirmesi
C) Kilisenin siyasi üstünlüğünü kaybetmesi
D) Merkezi krallıkların güçlenmeye başlaması
E) Sömürge imparatorluklarının kurulması
Bu durumun Osmanlı Devleti’nde , I. Fransızlara ticari ayrıcalıklar veril
II. Kanal projelerinin geliştirilmesi,
mesi,
III. Çimpe Kalesi’nin alınması gelişmelerinden hangileri üzer
inde etkili olduğu sa-
vunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
15
10. Rönesans
hareketlerinin İtalya’da başlamasının ne-
denlerinden biri olan İtalya’nın tarihsel geçmişi aşağı-
12. Aşağıdakilerden hangisi Reformun nedenlerinden biri değildir?
dakilerden hangisiyle daha iyi açıklanabilir?
2
A) İtalya’nın siyasi birlikten yoksun olması
A) İncil’in milli dillere çevrilmesi
B) Vatikan’ın İtalya’da bulunması
B) Merkezi yönetimlerin güçlenmesi
C) İtalyan ekonomisinin gelişmiş olması
C) Rönesans’ın etkisi
D) Eski Roma ve Helen kültürünün etkisinin görülmesi
D) Kilisenin bozulması
E) İtalya’nın Akdeniz kültürünün etkisi altında kalması
E) Matbaanın etkisi
3.
fasikül
S
O Ü C Ü G DÜNYA ri
estle Ünite T
Tİ
LE V E D I L MAN
ÜNİTE TESTİ
1.
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
1
Avrupalıların Hint deniz yolunu ele geçirmesi, Avrupalılar
4.
ve Türkler açısından önemli sonuçlar doğurmuştur.
II. Bayezit Dönemindeki sorunlar nedeniyle babasına karşı ayaklanan Yavuz Sultan Selim, yeniçerilerin desteğiyle II. Bayezit’i tahttan indirerek hükümdar olmuştur.
Buna göre,
I. Osmanlı Devleti’nin gümrük vergilerinin azalması,
II. İtalyan kent devletlerinin ticari öneminin artması,
III. burjuva sınıfının zenginleşmesi
durumlarından hangilerinin Hint deniz yolunun bulun-
Buna göre,
I. Yavuz Sultan Selim tahtı zorla ele geçirmiştir.
II. Yeniçeriler devlet yönetiminde etkilidir.
III. Yavuz Sultan Selim daha barışçı bir siyaset amaçlamaktadır.
masının sonuçları arasında olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
1514’te İran’la yapılan Çaldıran Savaşı’nın sonuçları
5.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yükselme Dönemi Osmanlı hükümdarlarının devletin güçlenmesi için gösterdikleri çabayı, Batılılaşma konusunda
arasında,
göstermedikleri gözlenmiştir.
I. Safevi Devleti’nin yenilmesi,
II. Doğu Anadolu’nun güvenliğinin sağlanması,
III. Anadolu Türk birliğinin bozulması
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10
Bu durumun nedeni olarak,
I. Batı’nın o dönemde Osmanlı’dan geri olması,
II. kendilerini her alanda Batı’dan üstün görmeleri,
III. halkın yeniliklere karşı çıkacağını düşünmeleri
gelişmelerinden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
I. Avrupalıların Doğu’nun zenginliklerine ulaşma amacıyla yeni yollar araması
II. Avrupalıların pusulayı tanımaları ile gemicilik bilgisinin
6.
Osmanlı Devleti’nin,
I. Dulkadiroğulları ve Ramazanoğulları Beyliklerine son vermesi,
gelişmesi
III. İstanbul’un ve Mısır’ın fethi ile İpek ve Baharat Yollarının denetiminin Türklere geçmesi
Yukarıdakilerden hangilerinin Coğrafi keşiflerin ne-
II. Şahkulu Ayaklanması’nı bastırması,
III. Çaldıran Savaşı’nı kazanması
gelişmelerinden hangileriyle Anadolu Türk birliğini
denlerinden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
sağladıkları söylenebilir? C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
7.
Yükselme Dönemi Osmanlı hükümdarlarından II. Ba-
10. Osmanlı
Devleti’nde hukuk, şer’i ve örfi olmak üzere iki
yezit ve Yavuz Sultan Selim Dönemlerinin ortak özel-
temele dayanıyordu. Gayrimüslimlere kendi dinlerine göre yargılanma hakkı verilmiş ve azınlıklara ait mahkemeler
I. Safevi Devleti üzerine sefere çıkmaları,
II. Haçlı ittifakına karşı önlem almaları,
III. Memlüklerle mücadele etmeleri
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
kurulmuştur.
Buna göre,
I. hukukun laik olmadığı,
II. hukuk birliğinin bulunmadığı,
III. hukukun dinden bağımsız olduğu
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Fatih Döneminde görülen,
I. Enderun adında saray okulunun açılması,
II. Sahn-ı Seman Medresesi’nin açılması,
III. yeni bir Kanunname’nin hazırlanması
gelişmelerinden hangilerinde kurumsallaşma amacının bulunduğu savunulabilir?
ÜNİTE TESTİ
likleri arasında,
8.
1
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
11. Aşağıdaki beyliklerden hangisi II. Mehmet Döneminde Osmanlı Devleti’nin sınırlarına dahil edilmiştir?
A) Candaroğulları
B) Germiyanoğulları
C) Hamitoğulları
D) Aydınoğulları
E) Menteşeoğulları
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3
12. Yükselme
Döneminde Divanıhümayun’da görev yapan
vezir, kazasker ve defterdar sayısında artış meydana gelmiştir.
9.
Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyıla kadar Divan’ın doğal üyeleri arasında olmayan ancak Divan’da alınan kararlar hakkında görüşüne başvurulan görevli aşağıdakilerden hangisidir?
2
Buna göre,
I. Bürokratik işlerde artış meydana gelmiştir.
II. Mali işlerde artış yaşanmıştır.
III. Divanıhümayun karar organına dönüşmüştür.
A) Sadrazam
B) Kazasker
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Defterdar
D) Şeyhülislam
A) Yalnız I
E) Nişancı
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
1
13. Fatih
Sultan Mehmet, Kanunname-i Âli Osman’la padi-
• Coğrafi keşiflerle Amerika’dan getirilen altın ve gümü-
16.
şahın Divan başkanlığına son vererek sadrazamı mutlak vekili olarak atamış, kardeş katlini meşrulaştıran fetva çı-
• Akdeniz ticaretinin önemini yitirmesi
uzaklaştırmıştır.
• Hızlı nüfus artışı
Buna göre,
karmış ve Türkmen asıllı devlet adamlarını yönetimden
şün Osmanlı ülkesinde kullanılmaya başlanması
Osmanlı Devleti’nde,
I. Anayasal yönetime geçilmiştir.
II. Merkezi otoritenin güçlendirilmesine çalışılmıştır.
III. Taht kavgaları önlenmek istenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
XVI. yüzyılda meydana gelen yukarıdaki gelişmelerin
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. enflasyonun yükselmesi,
II. gümrük gelirlerinin artması,
III. paranın değer kaybetmesi
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Aşağıdakilerden hangisi İstanbul’un fethi için yapılan hazırlıklardan biri değildir?
14. Osmanlı’da önemli kişiler için yapılan türbelere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kümbet
B) İmaret
C) Darüşşifa
D) Kervansaray
TARİH 10
E) Bimarhane
A) Donanma güçlendirildi.
B) Rumeli Hisarı yaptırıldı.
C) Kırım fethedildi.
D) Silivri ve Vize Kaleleri alındı.
E) Büyük toplar döktürüldü.
4
18.
I. Sakız Adası
II. Kıbrıs
15. Aşağıdaki Osmanlı hükümdarlarından hangisi Protes-
III. Tunus
tan mezhebinin Avrupa’da yayılması ve Hristiyan birli-
Yukarıdakilerden hangileri Sokullu Mehmet Paşa Dö-
A) I. Süleyman
B) II. Bayezit
C) II. Mehmet
D) I. Selim
E) III. Murat
neminde Osmanlı topraklarına katılan yerler arasındadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
ğinin bozulması yönünde bir siyaset izlemiştir?
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
• 1538 Preveze Deniz Zaferi’yle Akdeniz’de üstünlük
1.
4.
• Cerbe Deniz Zaferi’yle Batı Akdeniz’de ve Kuzey Afrika’da Türk hakimiyeti güçlendirilmiştir.
Buna göre,
I. Avrupalılar doğu-batı ticareti için yeni yol arayışlarına girmiştir.
ÜNİTE TESTİ
Aşağıdakilerden hangisiyle Osmanlı Devleti, Avrupa karşısında Doğu Akdeniz’de üstünlük sağlamıştır?
sağlanmıştır.
2
II. Akdeniz’deki Osmanlı üstünlüğünü Cerbe Zaferi pe-
A) Rodos’un fethi
B) Preveze Deniz Savaşı
C) Kıbrıs’ın fethi
D) İnebahtı Deniz Savaşı
E) Sakız Adası’nın alınması
Fatih Sultan Mehmet’in,
kiştirmiştir.
III. Akdeniz’de Osmanlı donanmasını tehdit edecek önemli bir güç kalmamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
5.
A) Yalnız I
• Çandarlı ailesinin etkisini ortadan kaldırma
• şehzadelerin saray dışından evlenmelerini yasaklama
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
uygulamalarıyla,
I. devşirme kökenli devlet adamlarının yönetimde güçlenmesini sağlama,
2.
Aşağıdakilerden hangisinin ele geçirilmesiyle Osmanlı Devleti’nin Karadeniz’deki ekonomik ve askeri üs-
II. fetih hareketlerini kolaylaştırarak sınırları genişletme,
III. Osmanlı hanedanının etkinliğini ve otoritesini koruma
tünlüğü kesin olarak sağlanmıştır?
A) Kırım
B) İstanbul
D) Amasra
C) Sinop
E) Trabzon
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5
6. 3.
II. Bayezit Döneminde çıkan Şahkulu İsyanı ile Kanuni döneminde çıkan Baba Zünnun İsyanı’nın ortak özelliği olarak,
2
I. bağımsızlık düşüncesiyle çıkmaları,
II. dini nitelikli olmaları,
III. ekonomik nedenlerle çıkmaları
gelişmelerinden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I
da etkili olan,
I. Portekiz donanmasının daha güçlü olması,
II. seferlere gereken önemin verilmemesi,
III. Osmanlı donanmasının okyanus şartlarına dayanıklı olmaması
B) Yalnız II
D) I ve II
Hint Deniz Seferleri’nin başarısızlıkla sonuçlanmasın-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
nedenlerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin iç yapısından kaynaklandığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ÜNİTE TESTİ
7.
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
2
1533’te Avusturya ile imzalanan İstanbul (İbrahim
10. 1479’da Osmanlı Devleti ile Venedik arasında imzala-
Paşa) Antlaşması’nın,
nan antlaşmanın,
I. Avusturya, Osmanlı’ya yıllık otuz bin altın vergi ödeye-
I. Osmanlı ülkesindeki Venedikliler arasındaki davalara,
cek.
İstanbul’daki Venedik elçisi bakacak,
II. Macar kralı ile Ferdinand’ın yaptığı antlaşmaların ge-
II. Venedik gemileri Osmanlı karasularında serbestçe ti-
çerli olması için Osmanlı padişahının onayı olacak.
III. Antlaşmanın süresi Avusturya’nın isteğine bırakılacak.
maddelerinden hangileri Avusturya’nın Osmanlı’nın üstünlüğünü kabul ettiğine kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
caret yapabilecek,
minatı ödeyecek
maddelerinden hangileri Osmanlı Devleti’nde hukuk birliğinin bulunmadığı yargısına kanıt olarak gösteri-
C) Yalnız III
E) II ve III
III. Venedik Osmanlı Devleti’ne 100.000 altın savaş taz-
lebilir?
A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1538 Preveze Deniz Zaferi’nden sonra Venedik’in diğer Haçlı devletlerinden ayrılarak Osmanlı Devleti ile anlaşma yapmasına bakarak,
11. Coğrafi
keşifler sonucunda ticaret yollarının yön
değiştirmesinin ve burjuva sınıfının güçlenmesinin Avrupa’da,
I. Haçlı düşüncesi sona ermiştir.
II. Hristiyan ülkeler arasındaki birlik bozulmuştur.
I. toplumsal,
III. Osmanlı-Venedik savaşları kesin olarak sona ermiştir.
II. ekonomik,
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
III. siyasi
A) Yalnız I
alanların hangilerinde değişimlerin yaşanmasına ne-
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
den olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6
12. Reform hareketleri sırasında Osmanlı Devleti’nin Protestanları desteklemesinin,
Cerahnâme-i İlhan adlı tıp kitabı ile ünlenen XV. yüzyılın en önemli tıp alimi olarak bilinen bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
I. mezhep ayrılıklarından yararlanmak,
II. Hristiyan dünyasının birleşmesini önlemek,
III. Avrupa yönündeki ilerleyişini kolaylaştırmak
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebi-
A) Katip Çelebi
B) Altuncuzade
C) Ahmet Çelebi
D) Sabuncuoğlu Şerafettin
E) Kadızade Ahmet Efendi
lir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
9.
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
13. 1535’te Fransa’ya verilen kapitülasyonların,
II. Fransız tüccarlarla Osmanlı tüccarları arasındaki davalara Osmanlı kadıları bakacak.
III. Fransız tüccarlar Osmanlı karasularında hangi haklara sahipse, Osmanlı tüccarları da Fransız karasularında aynı haklara sahip olacak.
maddelerinden hangileri Osmanlılarla Fransızların
I. fetih politikalarına ara verilmesi,
II. iç sorunların uluslararası boyut kazanması,
III. askeri alanda ıslahatlara başlanması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
D) I ve II
C) Yalnız III
kili olduğuna,
I. hızlı ve sağlam gemilerin yapılması,
II. pusula kullanımının yaygınlaşması,
III. cesur gemicilerin yetişmesi
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
14. Coğrafi keşiflerin yapılmasında teknik gelişmelerin et-
Bayezit Döneminin içteki en önemli gelişmesi Cem
II. Bayezit’in Cem Sultan ile yaptığı mücadelenin,
eşit haklara sahip olduğunun göstergesidir? B) Yalnız II
ÜNİTE TESTİ
Olayı’dır.
I. Osmanlı ülkesindeki Fransızların davalarına Fransız yargıçlar bakacak.
16. II.
2
C) Yalnız III
17.
I. Akkoyunlu Devleti
II. Memlük Devleti
III. Bizans İmparatorluğu
Osmanlı Devleti’nin Yükselme Döneminde yukarıdaki devletlerden hangileriyle siyasi ve askeri çatışma yaşadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
7
18. Yavuz Sultan Selim Döneminde Safevi Devleti ve Memlüklerin Osmanlı Devleti için önemli bir tehdit unsuru
15.
I. Karadeniz’in egemenlik altına alınması
II. İstanbul’un fethedilmesi
III. Balkanlarda Tuna nehrinin güneyinin egemenlik altına alınması
2
Yukarıdakilerden hangileri Fatih Döneminde Osmanlı
olmasının,
I. Memlüklerle ittifak yapma,
II. Batı politikasına ağırlık verme,
III. Doğu politikasına yönelme
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylene-
sınırlarının genişlediğinin göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
mez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
3
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’un bir bilim ve kültür
4.
merkezi olmasını sağlamak için,
Aşağıdaki padişahlardan hangisi döneminde Cem Sultan olayı yaşanmıştır?
I. Sahn-ı Seman Medreselerini açma,
A) II. Selim
B) I. Süleyman
II. yerli ve yabancı bilginlere çalışma ortamı sağlama
C) II. Bayezit
D) III. Mehmet
III. Kanunname-i Âli Osman’ı hazırlama
çalışmalarından hangilerini yaptığı söylenebilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Fatih Sultan Mehmet’in,
5.
I. Otlukbeli
II. Mohaç
III. II. Kosova
Yukarıdaki savaşlardan hangilerinin Osmanlı Yüksel-
I. merkezi yönetimi güçlendirme,
II. ülke sınırlarını genişletme,
III. halifeliği ele geçirme
politikalarından hangilerini takip ettiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) III. Murat
me Döneminde yapıldığı söylenebilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 6.
8
Osmanlı Devleti Fatih Döneminde Kırım ve Ege adalarını topraklarına katmış, Kanuni Döneminde Preveze ve Cerbe deniz savaşlarını kazanmış, Sokullu Döneminde de
Kanuni Döneminde Osmanlı-Fransız ilişkilerinin önem
Kıbrıs Adası’nı almıştır.
kazanmasında,
I. Alman İmparatoru Şarlken’e karşı birlik oluşturma düşüncesi,
II. Osmanlı ülkesinde ticaretin eski canlılığını yitirmesi,
III. Batı’daki yenilikleri takip etme düşüncesi
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
Buna göre,
I. Denizlerde üstünlük sağlamıştır.
II. Ekonomik gelişmelerin tamamı deniz ticaretine dayalıdır.
III. Akdeniz ticareti yeniden canlandırılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
İ
10. Aşağıdakilerden
7.
I. Midilli Adası’nın fethi
II. Sinop’un fethi
III. Semadirek’in fethi
Yukarıdaki gelişmelerden hangileri Osmanlı Devleti’nin
3
ÜNİTE TESTİ
hangisi Osmanlı Yükselme Dönemi
hükümdarlarından biri değildir?
Ege Denizi’nde etkinlik sağladığının göstergesi olarak
A) I. Ahmet
B) II. Bayezit
C) II. Mehmet
D) I. Selim
E) II. Selim
kabul edilemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Sokullu Döneminde, Venediklilerden Kıbrıs alınmış Avusturya ve Rusya tarafından baskı altına alınan Lehistan himaye altına alınmıştır.
8.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı-Memlük ilişkilerinin
bozulma nedenlerinden biri değildir?
A) Hicaz su yolları meselesi
B) Ramazanoğullarının Memlüklerden yardım istemesi
C) İslam dünyasının liderliği mücadelesi
D) Dulkadiroğulları beyliğinin Osmanlı egemenliğine gir-
I. bölgesinde önemli bir güç olma,
II. Avrupa politikasında etkili olma,
III. Batı’daki teknolojik gelişmeleri yakından izleme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulabilir?
mesi
E) Memlüklerin Anadolu’da Şii propagandası yapması
Bu gelişmelere bakarak Sokullu Döneminde Osmanlı Devleti’nin,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9
12. Osmanlı Devleti’nde Fatih Sultan Mehmet’in,
2
9.
I. Kıbrıs
II. Rodos
III. Malta
Yukarıdakilerden hangileri Kanuni Döneminde Os-
I. denizlerde egemenlik kurma,
II. İpek Yolu’nu ele geçirme,
III. Balkanlardan Tuna’ya kadar olan bölgelerde egemenlik sağlama
manlı sınırlarına dahil edilen yerler arasındadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
amançlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
İ
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLET
3
13. Osmanlı
Devleti’nde vakıf sistemi sayesinde hazineden
para çıkmadan bazı devlet hizmetlerinin yürütülmesi sağlanmıştır.
Buna göre,
I. eğitim,
II. bayındırlık,
III. sağlık
gibi hizmet alanlarından hangilerinin giderlerinin va-
I. ürünlerin fiyatını belirleme,
II. kaliteli ürünlerin üretimini sağlama,
III. üyelerine kredi verme
uygulamalarından hangileri loncaların, tüketici hakla-
A) Yalnız I
rını korumaya çalıştığının kanıtıdır?
kıflar tarafından karşılandığı savunulabilir?
16. Lonca teşkilatının,
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Osmanlı Devleti’nin Coğrafi keşiflere karşı XVI. yüzyıl14. Osmanlı Devleti’nin timar sistemiyle,
I. toprakların boş kalmasını önleme,
II. savaşa hazır bir ordu bulundurma,
III. devleti vergi toplama yükünden kurtarma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
da aldığı önlemler arasında,
I. askeri ve mali alanda ıslahatlar yapma,
II. Fransa’ya ticari ayrıcalıklar verme,
III. Hint Deniz Seferleri’ni düzenleme
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10
18. Osmanlılarda
şehzadelerin sancağa çıkması uygula-
masını yasal bir zorunluluk haline getiren hükümdar Döneminde başlayan Osmanlı-Memlük anlaş-
mazlığının çatışmaya dönüştüğü dönem aşağıdakilerden hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yavuz Sultan Selim
B) Fatih Sultan Mehmet
A) II. Bayezit
B) I. Selim
C) Kanuni Sultan Süleyman
C) I. Süleyman
D) II. Selim
D) II. Selim
E) I. Ahmet
E) III. Murat
ünite
15. Fatih
1. Fatih Döneminde ........................... fethiyle Karadeniz Türk gölü haline gelmiştir. 2. Fatih Döneminde ........................... hükümdarı Uzun Hasan’la ........................... Savaşı yapılmıştır. 3.
Fatih Döneminde Otranto Kuşatması’nı gerçekleştiren devlet adamı ........................... dır.
4. Fatih Döneminde çıkarılan yasalara ........................... denir. 5. Karamanoğulları Beyliği’ne ........................... Döneminde tamamen son verilmiştir. 6. Yavuz Sultan Selim, Şah İsmail’le ........................... Savaşı’nı yapmıştır. 7. Osmanlı Devleti ...........................’in fethiyle İslam dünyasının lideri olmuştur. 8. Osmanlı Devleti 1526’da ........................... Meydan Muharebesi’ni yapmıştır. 9. Osmanlı Devleti, Kanuni Döneminde Hint Deniz Seferleri’ni ........................... karşı yapmıştır. 10. Türk denizcilik tarihinin en büyük zaferi ........................... deniz zaferidir. 11. Osmanlı Devleti’ni II. Bayezit Döneminde en çok uğraştıran iç sorun ........................... dır. 12. Ümit Burnu’nu ........................... bulmuştur. 13. Coğrafi keşiflerden sonra ...........................imparatorlukları kuruldu. 14. Rönesans ...................................................... demektir. 15. Reform hareketlerini Fransa’da başlatan ...........................dir. 16. Osmanlı Yükselme Dönemi ..........................’nın ölümüyle sona ermiştir. 17. Kıbrıs ........................... Döneminde alınmıştır.
11
18. Osmanlı Devleti’nde ilk altın para ........................... Döneminde bastırılmıştır. 19. Kıbrıs’ın fethinden sonra Avrupalılar ...........................’da Osmanlı donanmasını yakmıştır. 20. İsfendiyaroğulları Beyliği’nin siyasi varlığını sona erdiren gelişme ...........................’un alınmasıdır.
Cevaplar
2
1. 2. 3. 4. 5.
Kırım Akkoyunlu-Otlukbeli Gedik Ahmet Paşa Kanunname-i Âli Osman II. Bayezit
6. Çaldıran 7. Mısır 8. Mohaç 9. Portekizlilere 10. Preveze
11. Cem Olayı 12. Bartelmi Diyaz 13. Sömürge 14. Yeniden doğuş 15. Kalven
16. Sokullu Mehmet Paşa 17. II. Selim 18. Fatih Sultan Mehmet 19. İnebahtı 20. Sinop
D Osmanlı Devleti Yükselme Dönemine İstanbul’un fethiyle girmiştir.
2.
Yasa çıkaran ilk Osmanlı hükümdarı Kanuni’dir.
3.
Osmanlı Devleti, Fatih Döneminde Fransızlara ticari ayrıcalıklar vermiştir.
4.
Osmanlı-Memlük savaşları Yavuz Sultan Selim Döneminde başlamıştır.
5.
II. Bayezit döneminde gerçekleşen Cem Olayı zamanla uluslararası bir boyut kazanmıştır.
6.
Şahkulu Ayaklanması, Yavuz Sultan Selim Döneminde çıkmıştır.
7.
Halifelik, Mısır Seferi’nden sonra Osmanlıya geçmiştir.
8.
Osmanlı Devleti Baharat Yolu’nun kontrolünü II. Selim Döneminde ele geçirmiştir.
9.
Osmanlı Devleti, Kanuni Döneminde bir Dünya gücü olmuştur.
10.
Hint Deniz Seferleri Kanuni Döneminde olmuştur.
11.
Kanuni’nin son seferi Otranto Seferi’dir.
12.
Kanuni, en uzun süreli tahtta kalan Osmanlı hükümdarıdır.
13.
Don-Volga projesi Sokullu Mehmet Paşa’ya aittir.
14.
Rönesans hareketleri İtalya’da başlamıştır.
15.
Reform hareketlerinin öncüsü Martin Luther’dir.
16.
Coğrafi keşiflerle birlikte Akdeniz limanlarının önemi artmıştır.
17.
Rönesans, XV. yüzyılda Avrupa’da dini alandaki gelişmelerdir.
18.
Osmanlı Devleti’nde en üst yönetim örgütü Divanıhümayun’dur.
19.
Örfi hukukun uygulandığı alan devlet yönetimidir.
20.
Timarlı sipahiler daimi ve düzenli birlikler olduğu için devletten maaş alırlardı.
Cevaplar 1. D
2. Y
3. Y
4. Y
5. D
6. Y
7. D
8. Y
9. D
10. D
11. Y
12. D
13. D
14. D
15. D
16. Y
17. Y
18. D
19. D
20. Y
ünite
12
1.
Y
1.
Hükümdarlık dönemi, “Yükselme Dönemi içerisinde Duraklama Dönemi” olarak bilinir.
2.
Osmanlı Devleti’nin Batı’yla savaş yapmadığı dönemdir.
3.
Yükselme Döneminin ilk hükümdarıdır.
a) Fatih
b) II. Bayezit 4.
En uzun süreli tahtta kalan Osmanlı hükümdarıdır.
5.
Don–Volga ve Şüveys kanal projeleriyle tanınır. c) I. Selim
6.
Karadeniz Türk gölü haline getirilmiştir.
7.
Devşirme kökenli devlet adamıdır. d) Kanuni
8.
Fransa’ya, döneminde kapitülasyonlar verilmiştir.
9.
Bu dönem şii sorunu bir süreliğine çözümlenmiştir.
13
e) Sokullu
10. Cem sultan olayı, fetih hareketlerini aksatmıştır.
Cevaplar
2
1. b
2. c
3. a
4. d
5. e
6. a
7. e
8. d
9. c
10. b
1.
İstanbul’un fethinin Türk ve Dünya tarihi açısından sonuçlarını yazınız.
2.
Otlukbeli Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
3. Fatih Dönemindeki Osmanlı-Venedik ilişkilerini açıklayınız.
4. Cem Olayı’nı açıklayınız.
5.
Çaldıran Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
ünite
14
6.
Mısır Seferi’nin sebep ve sonuçlarını yazınız.
7.
Coğrafi Keşifler’in Türk-İslam dünyasına etkilerini yazınız.
8.
Rönesans ve Reform’un ortak nedenleri nelerdir? Yazınız.
15
9.
Osmanlı Devleti’nin Reform’dan etkilenmeme nedenini yazınız.
2
4.
fasikül
A
RI A L L I Y nleri RAYIŞ ş Nede
İç ve Dı n ı n a m layları O i s a y i Durakla iS Dönem a m a l Durak arı slahatl I l ı y z ü XVII. Y
ÖĞRETEN TEST
1
ARAYIŞ YILLARI
ri Duraklamanın İç ve Dış Nedenle
1. Verilen öncüllerdeki isyanlardan birisi Anadolu’da çıkmıştır. Dolayısıyla “Aske-
Duraklama Döneminde Anadolu’da çıkan ayaklanmalara “Celali”, İstanbul’da çıkan ayaklanmalara da “Askeri” denmiştir.
Buna göre,
ri” isyanlara örnek olması mümkün de-
I. Karayazıcı,
ğildir.
II. Vaka-i Vakvakiye,
III. II. Osman’ın katli
olaylarından hangilerinin “Askeri” isyanlara örnek olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
2. Osmanlı Devleti’nin duraklamayı durdur-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisinin Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinde etkisi yoktur?
A) Avrupa’da Rönesans hareketlerinin gerçekleşmesi
düzenlemelerin özellikleri hatırlanmalı-
B) Avrupa’nın ekonomik açıdan güçlenmesi
dır.
C) Anadolu’da huzurun ve iç güvenliğin yok olması
D) Osmanlı Devleti’nin değişen dünya koşullarına ayak uydurması
E) Osmanlı merkezi yönetiminin bozulması
3.
Osmanlı Devleti’nde Duraklama Dönemindeki ekonomik ve siyasi
ma amacıyla yaptığı düzenlemeler ve bu
Bozulmaların hangi alanlarda olduğuna ve verilen öncüllerin bu alanlarla ilgili olup olmadığına dikkat edilmelidir.
TARİH 10 2
bozulmanın,
I. isyanların yoğunlaşması,
II. enflasyonun yükselmesi,
III. yönetimde rüşvetin yaygınlaşması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. III. Murat Döneminde Yeniçeri Ocağı’na çok sayıda usulsüz kayıtlar
Yandaki gelişmelerin hem askeri teşkilatı hem de maliyeyi etkileyecek gelişmeler olması gerektiği bulunmalıdır.
II. Timar sisteminin bozulması
III. Coğrafi Keşifler sonucu ticaret yollarının yön değiştirmesi
Yukarıdakilerden hangileri hem ordunun, hem de maliyenin bozulmasında etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
yapılması
ARAYIŞ YILLARI
1
Duraklamanın İç ve Dış Nedenle ri
1.
Osmanlı Devleti’nde;
– Savaşların uzun sürmesi
– Devlet kurumlarının bozulmaya başlaması
– Maliyenin bozulması
gibi gelişmeler aşağıdaki hangi devrin özelliklerinden-
4.
KONU TESTİ
Duraklama Döneminde, sadrazamlar görevlerinde fazla kalamamışlar ve sık sık sadrazam değişikliği yaşanmıştır.
Bu durumun,
I. siyasi istikrarın bozulması,
II. veraset sisteminin değiştirilmesi,
dir?
III. taht kavgalarının yoğunlaşması
A) Duraklama Dönemi
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söyle-
B) Kuruluş Dönemi
C) Yükselme Dönemi
D) Gerileme Dönemi
E) Çöküş Dönemi
nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 1 2.
Osmanlı Devleti’nin üç kıtada topraklarının olmasının,
Osmanlı Devleti’nde,
I. sık sık hükümdar değişikliği yapılması,
II. belirli bir noktadan sonra yükselişin durması,
II. saray kadınlarının yönetime karış
III. sanayileşmenin gerçekleşememesi
III. kardeş katlinin yasallaştırılm ası
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebi-
durumlarından hangileri yönetim alanında bozulmalar olduğunu gösterir?
I. sancağa çıkma uygulamasının kald
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
C) Yalnız III
E) II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
ırılması,
ması,
C) I ve II
E) I, II ve III
3
5.
Duraklama Döneminde Yeniçeri Ocağı’nda “Devlet ocak içindir.” anlayışı geçerliydi.
3.
3
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinde,
Buna göre yeniçerilerin,
I. ilmiye teşkilatının bozulması,
I. Genç Osman’ı öldürmeleri,
II. toprak sisteminin bozulması,
II. askerlik hizmeti dışında zanaatlerle uğraşmaları,
III. Sanayi İnkılabı’nın gerçekleşmesi
III. ulufe alım-satımı yapmaları
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu sa-
durumlarından hangileri ocağın bozulduğunu göste-
vunulamaz?
A) Yalnız I
rir? B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6.
ARAYIŞ YILLARI
1
ri Duraklamanın İç ve Dış Nedenle
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinin en önemli nedenlerinden biri de XVII. yüzyıldaki Celali
I. gümrük vergilerinin azalması,
rara uğramış ve isyanların yoğunlaştığı bölgelerde can ve
II. eyaletlerde güvenliğin bozulması,
mal emniyeti kalmamıştır.
III. üretimin sürekliliğinin sağlanamaması
gelişmelerinden hangileri timar sisteminin bozulması-
Buna göre,
I. Toplumsal huzursuzluklar artmaya başlamıştır.
II. Devlet isyanları önleme konusunda yetersiz kalmıştır.
III. İsyanlardan halk olumsuz yönde etkilenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşabilir?
A) Yalnız I
7.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
nın doğrudan sonucudur? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
10. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinin nedenlerinden biri değildir?
A) Doğal sınırlara ulaşılması
B) Islahat girişimlerinin gerçekleştirilmesi
Duraklama Döneminde uzun süren savaşların ülke içeri-
C) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
sinde de etkisi olmuştur.
D) Batı’da Coğrafi keşifler, Rönesans ve Reform gibi gelişmelerin yaşanması
Buna göre,
I. toprakların işlenememesi,
II. isyanların hızlanması,
11. Duraklama Döneminde eyalet, sancak ve kazalara yapı-
III. Bağdat’ın tekrar Osmanlı egemenliğine alınması
gelişmelerinden hangilerinin iç politikadaki etkiye ör-
nek oluşturduğu savunulabilir?
I. merkezi yönetimin bozulduğu,
II. paranın alım gücünün azaldığı,
III. enflasyon ve işsizliğin önlendiği
gelişmelerinden hangilerinin göstergesi olduğu söy-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 4
Osmanlı Devleti’nde meydana gelen,
Ayaklanmaları’dır. İsyanlar sonucunda halk büyük bir za-
9.
8.
Ülkelerin yaşadığı siyasi, sosyal ve ekonomik koşullar o ülkelerin gelişim süreçlerinin de göstergesidir.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin duraklamaya girdiğinin göstergelerinden biri değildir?
B) Devletin doğuda ve batıda sınırlarını genişletmeye devam etmesi
lan tayinlerde rüşvet alınmaya başlandı.
C) Bazı devlet adamlarının siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda yeni düzenlemelere gitme ihtiyacı duyması
D) Anadolu’da büyük boyutta isyanların çıkması
E) Önemli kademelere atama yapılırken liyakatın yerini, rüşvet ve iltimas gibi uygulamaların alması
Bu durumun,
lenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Katip Çelebi, XVII. yüzyılda yaşamış önemli bir bilim ada-
A) Devlet harcamalarındaki gelir gider dengesinin bozulması
E) Avrupalıların Osmanlı aleyhine birlikte hareket etmesi
mıdır.
Aşağıda verilen eserlerden hangisi Katip Çelebi’nin eserleri arasında gösterilemez?
A) Seyahatname
B) Keşf’üz-Zünun
C) Cihannüma
D) Fezleke
E) Tuhfet’ül-Kibar fi esfar’ül-Bihar
ünite
KONU TESTİ
ARAYIŞ YILLARI
Duraklamanın İç ve Dış Nedenle ri
13. Osmanlı
Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesine
yanları denmektedir.
I. İmparatorluğun doğal sınırlara ulaşması,
II. Avrupalıların Osmanlıya karşı birlikte hareket etmesi,
III. ticaret yollarının yön değiştirmesi
gelişmelerinden hangilerinin ekonomik kaynaklı oldu-
Aşağıdakilerden hangisi Celali İsyanları’nın nedenlerinden biri değildir?
A) Eyalet yönetimine getirilen kişilerin yetersizliği
B) Vergilerin artırılması ve toplanmasındaki usulsüzlükler
ğu söylenebilir? A) Yalnız I
KONU TESTİ
16. XVII. yüzyılda Anadolu’da çıkan ayaklanmalara Celali İs-
neden olan,
1
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Asayiş ve huzurun bozulması
D) Devlet hizmetlerinden uzaklaştırılanların isyancılara karışması
E) Cülus bahşişi ve ulufe dağıtımındaki aksaklıklar
17. Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda meydana gelen, 14. Aşağıdakilerden
hangisi Osmanlı Devleti’nin durak-
lama sürecine girmesinin iç nedenlerinden biri değildir?
I. büyük ve güçlü devletlerle uzun süren savaşların yapılması,
II. timarlı sipahilerin sayısının azalmasına karşılık yeni-
A) Yönetimin bozulması
B) İlmiye sınıfının bozulması
III. Celali İsyanları’nın çıkması
C) Askeri yapının bozulması
gelişmelerinden hangilerinin iç sorunlar arasında ol-
D) Devletin doğal sınırlara ulaşması
E) Maliyenin bozulması
çeri sayısının artması,
duğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
18. Osmanlı Devleti’nin duraklama nedenleri iç ve dış olmak 15. Duraklama Döneminde devlet işleri daha çok sadrazamla-
üzere iki grupta incelenir. İç nedenler Osmanlıya bağlı, dış
ra bırakılmış ve sınırların genişlemesiyle merkezden uzak
nedenler ise Osmanlı dışındaki etkenlerden oluşmakta-
bölgelerde otorite boşluğu meydana gelmiştir.
dır.
3
Bu durumun;
Buna göre,
I. iç isyanlara elverişli bir ortamın hazırlanması,
I. Coğrafi keşifler,
II. sadrazamların yönetimdeki etkinliğinin artması,
II. devletin toplumsal yapısı,
III. Avrupa’dan geri kalındığının kabul edilmesi
III. Avrupa’da meydana gelen bilimsel gelişmeler
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söyle-
gelişmelerinden hangileri dış nedenler arasında gösterilemez?
nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III
C) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5
ÖĞRETEN TEST
2
ARAYIŞ YILLARI
ları Duraklama Dönemi Siyasi Olay
1.
1699’da Karlofça Antlaşması’nın imzalanmasının,
I. Osmanlı Devleti’nin gerileme dönemine girmesi,
imzaladığı en ağır hükümlü antlaşmalar-
II. Kırım’ın kaybedilmesi,
dan birisidir. Antlaşmasının genel özellik-
III. Osmanlı Devleti’nin ilk kez Avrupa’da büyük toprak kaybına uğraması
sonuçlarından hangilerine doğrudan neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
Karlofça Antlaşması Osmanlı Devle-ti’nin
leri hatırlanmalıdır.
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Ege’nin bir Türk denizi olmasını sağlayan Girit’in fethi, aşağıdaki hangi padişah döneminde gerçekleştirilmiştir?
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa 1669’da Kandiye Kalesi’ni alarak Girit’in fethini
A) IV. Mehmet
tamamladı. Böylece Ege bir Türk denizi
B) I. Ahmet
D) III. Murat
C) I. İbrahim
E) IV. Murat
oldu.
3. Duraklama Döneminde bozulma olan alanlar ve ne tür bozulmalar olduğu üzerinde durulmalıdır.
TARİH 10
Duraklama Döneminde Osmanlı Devleti’nin,
I. gelişen teknolojiye ve dünya ekonomisine uzak kalması,
II. devletin mevcut sınırlarını genişletmesi,
III. Kapıkulu Ocakları’nın disiplin ve düzeninin korunması
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6
4. Osmanlı Devleti bu antlaşmayı Avustursiyasi üstünlüğünü yitirmiştir.
betmemiş ancak diplomatik üstünlüğünü yitirmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olan ilk olaydır?
A) İstanbul Antlaşması
B) Karlofça Antlaşması
C) Bucaş Antlaşması
D) Vasvar Antlaşması
E) Zitvatorok Antlaşması
ünite
ya ile imzalamış ve protokol maddesiyle
Osmanlı Devleti Duraklama Döneminde Avrupa karşısında toprak kay-
ARAYIŞ YILLARI
Duraklama Dönemi Siyasi Olay ları
1.
II. Viyana Kuşatması’ndan sonra Osmanlıları Avrupa’dan
4.
atmak için Kutsal İttifak oluşturulmuştur. Lehistan, Venedik, Rusya ve Avusturya’nın yer aldığı bu ittifaka Fransa katılmamıştır.
Fransa’nın Kutsal İttifak’a katılmaması,
I. Osmanlı Devleti’nden sağladığı ayrıcalıkları kaybetmek istememesi,
üzerindeki yaptırım gücü sona ermiştir.
Buna göre,
I. Osmanlı Devleti’nin sınırları genişlemeye devam etmiştir.
II. Batı’nın askeri ve teknolojik üstünlüğü kabul edilmiştir.
III. Osmanlı Devleti eski gücünden uzaklaşmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I
II. ülkede ihtilalin yaşanması,
III. doğuya yapılan seferleri kârlı bulmaması
durumlarından hangileri ile açıklanabilir?
A) Yalnız I
C) Yalnız III
D) I ve III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
II. Viyana bozgunundan sonra Osmanlı Devleti’nin Avrupa
B) Yalnız II
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 2 2.
1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşlarının sürdüğü dönemde Anadolu’da sekban ve leventlerin örgütlenerek I. Karlofça Antlaşması’nın imza lanması II. Osmanlı Devleti’nin ilk kez büyük çapta toprak kaybetmesi III. II. Viyana Bozgunu’nun yaşa nması IV. Osmanlı Devleti’ne karşı Kuts al İttifak kurulması Yukarıdaki gelişmeler aşağıdak ilerden hangisinde oluş sırasına göre verilmiştir?
ayaklanmaya başladığı ve üzerlerine merkezden gönderilen orduyu yendikleri görülmüştür.
Buna göre,
I. Devlet otoritesi güçlenmiştir.
II. Savaşların tamamı yenilgiyle sonuçlanmıştır.
III. Savaşlar otorite boşluğuna neden olmuştur.
A) I, II, III, IV
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) III, IV, I, II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) II, I, IV, III D) III, I, IV, II
E) IV, III, II, I
7
3.
Osmanlılarla İran arasında 1639’da imzalanan Kasrışirin
5.
lanan Zitvatorok Antlaşması’nın,
Antlaşması’yla İran sınırı bugünkü şekliyle çizilmiştir.
Bu durumun,
I. antlaşmadan sonra İran’la hiç savaş yapılmadığı,
II. iki ülke arasında önemli bir sınır anlaşmazlığının bulunmadığı,
3
III. İran’ın bir daha Osmanlı’ya karşı saldırıya geçemediği
gelişmelerinden hangilerini doğruladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
1606’da Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imza-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Avusturya arşidükü, protokolde Osmanlı hükümdarına denk sayılacak.
II. Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlı’da kalacak.
III. Avusturya savaş tazminatı ödeyecek.
hükümlerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin lehine olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
KONU TESTİ
6.
ARAYIŞ YILLARI
2
ları Duraklama Dönemi Siyasi Olay
Durum I: 1590 Ferhat Paşa Antlaşması ile İran’dan Azerbaycan, Luristan ve Dağıstan alınmış, doğuda en geniş sınırlara ulaşılmıştır.
Durum II: 1672 Bucaş Antlaşması ile Lehistan’dan Podol-
9.
Karlofça Antlaşması’nda bulunan,
I. Podolya ve Ukrayna’nın Lehistan’a verilmesi,
II. Mora yarımadasının ve Dalmaçya kıyılarının Venedik’e verilmesi,
ya alınarak batıda en geniş sınırlara ulaşılmıştır.
I. ve II. durum göz önüne alındığında,
I. Osmanlı Devleti Duraklama Döneminde genişlemeye devam etmiştir.
III. 25 yıl geçerli olacak antlaşmanın Avusturya’nın garantörlüğüne bırakılması
hükümlerinden hangileri Osmanlı Devleti’nin sınırlarının değişeceğinin göstergesidir?
II. Ferhat Paşa Antlaşması ile Kafkasya’da etkinlik kurulmuştur.
III. Osmanlı Devleti Duraklama Döneminde aldığı yerleri
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Gerileme Döneminde korumuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde yaşadığı, 7.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde imzaladığı,
I. sadrazama denk tutulan Avusturya hükümdarının padişahla eşit hâle gelmesi,
I. Bucaş,
II. Nasuh Paşa,
III. Karlofça
III. Avusturya’nın ödediği yıllık verginin kaldırılması
antlaşmalardan hangilerinin ikili anlaşma özelliğine
gelişmelerinden hangileri Osmanlıların Batı’da halen
alınması,
sahip olmadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
II. Avusturya’dan Uyvar, Kanije ve Estergon kalelerinin
önemli bir askeri güç ve saygınlığa sahip olduğunun
B) Yalnız II
D) I ve II
göstergesidir?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
8
1681’de Rusya ve Osmanlı Devleti arasında imzalanan
11. Girit adasının 24 yıllık kuşatmadan sonra 1669’da Ve-
Bahçesaray Antlaşması’nın,
I. Rusya ile imzalanan ilk antlaşma olması,
II. Dinyeper nehrinin taraflar arasında sınır olması,
III. Rusya’nın Kırım Hanı’na ödemekte olduğu vergiyi ödemeye devam etmesi
nediklilerden alınması,
I. Osmanlı Devleti Girit adasını önemsememiştir.
II. Osmanlı donanması eski gücünü yitirmiştir.
III. Osmanlı Devleti’nin Ege’deki etkinliği sona ermiştir.
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?
yargılarından hangilerine kanıt oluşturur?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
ARAYIŞ YILLARI
Duraklama Dönemi Siyasi Olay ları
12. Osmanlılar,
II. Viyana Bozgunu’ndan sonra Avusturya,
15. Aşağıdaki
imzalamak zorunda kalmıştır. Avusturya, antlaşmanın ga-
antlaşmalardan hangisi Duraklama Döne-
A) Pasarofça
rantör devleti olarak kabul edilmiştir.
KONU TESTİ
minde imzalanmamıştır?
Rusya, Lehistan, Venedik ve Malta’dan oluşan Kutsal İttifak’a karşı başarılı olamayınca Karlofça Antlaşması’nı
2
B) Bucaş
D) Zitvatorok
C) Vasvar
E) Ferhat Paşa
Bu durum Avusturya ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
16. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı-Venedik mücadele-
A) Siyası etkinliğini arttırdığının
B) Avrupa’nın en güçlü devleti olduğunun
C) Komşularıyla ilişkilerini geliştirdiğinin
D) Devletlerin eşitliğinden yana olduğunun
E) Barışçı bir dış siyaset izlediğinin
13. Osmanlı Devleti 1683 II. Viyana Bozgunu’ndan sonra yap-
sinin nedenlerinden biridir?
A) Macaristan üzerindeki egemelik mücadelesi
B) Akdeniz hakimiyeti
C) Sömürgecilik yarışı
D) Venedik’te iç karışıklıkların yaşanması
E) Coğrafi keşiflerin gerçekleşmesi
tığı savaşlar sonucunda imzaladığı Karlofça ve İstanbul Antlaşmaları ile toprak kaybına uğramış, Orta Avrupa’daki egemenliği sona ermiştir.
Osmanlı Devleti’nin büyük ölçüde toprak kaybına uğraması üzerinde,
I. Avrupa’nın himayesi altına girme fikrinin benimsenmesi,
II. genişleme politikasının sürdürülmesi,
III. kaybedilen toprakların geri alınması
politikalarından hangilerini yürürlüğe koyduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
14. İran
C) Yalnız III
E) I, II ve III
miş ve İran ile yaptığı savaşlar sonucunda Azerbaycan ve Dağıstan’ı topraklarına katmıştır.
I. taht kavgalarının tamamen durması,
II. genişlemenin durması,
III. merkezi otoritenin zayıflaması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. İran, sınırlarını koruyamamaktadır.
II. Osmanlı Devleti, gelişen şartları kendi çıkarları doğrul-
18. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde görülen,
I. 1606 Zitvatorok Antlaşması’yla Avusturya kralının Os-
II. 1699 Karlofça Antlaşması ile batıda toprak kaybına uğraması,
III. 1683 II. Viyana Bozgunu’ndan sonra Avrupalı devletlerin saldırıya geçmesi
III. Osmanlı Devleti’ne karşı ittifaklar kurulmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
9
manlı padişahına denk sayılması,
Bu bilgilere göre,
tusunda kullanmıştır.
3
masının,
Şah’ı Tahmasp’ın ölümünden sonra İran’da iç karı-
şıklıklar başladı. Osmanlı Devleti bu durumu değerlendir-
17. XVII. yüzyılda padişahların yetersiz ve çocuk yaşta ol-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
gelişmelerinden hangileri devletin eski gücünden uzaklaştığının göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
3
ARAYIŞ YILLARI XVII. Yüzyıl Islahatları
1.
I. Ahmet Döneminde veraset sisteminde yapılan değişiklikler aşağıdakilerden hangisine etki etmemiştir?
Veraset sistemindeki değişiklik yönetimle
A) Devlet otoritesinin sarsılmasına
B) Tecrübesiz padişahların göreve gelmesine
menin sonuçlarının ne olacağı üzerinde-
C) Duraklamanın etkilerinin yok olmasına
ki durmak gerekir.
D) Taht kavgalarının azalmasına
E) Padişahların yeteneksiz olmasına
2.
Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda yaptığı savaşların uzun sürmesi-
ilgili bir düzenlemedir. I. Ahmet Ekber ve Erşed sistemini getirmiştir. Bu düzenle-
nin,
Savaşların başarıyla tamamlanmasının hangi şarta bağlı olduğu üzerinde durulmalıdır.
I. askeri alanda ıslahat yapma,
II. hoşgörülü bir politika izleme,
III. divan üyelerinin sayısını artırma
politikalarından hangilerinin yürürlüğe girmesine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
Duraklama Döneminde sadrazamlık yapan devlet adamları aynı zaman da ısla-
3.
TARİH 10
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde sadrazamlık yapmamıştır?
hatlarıyla tanınır. Bu devlet adamlarının biri Gerileme Döneminde görev yapmıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Tarhuncu Ahmet Paşa
B) Fazıl Ahmet Paşa
C) Köprülü Mehmet Paşa
D) Nevşehirli İbrahim Paşa
E) Kuyucu Murat Paşa
Verilen her iki ıslahatçının da çıkar çevreleri tarafından sevilmediği ve öldürüldüğü hatırlanmalıdır.
4.
– Kemankeş Kara Mustafa Paşa
– Tarhuncu Ahmet Paşa
Yukarıdaki ıslahatçıların,
I. Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak istemeleri,
II. bütçeyi denkleştirmeye çalışmaları,
III. veraset sisteminde değişiklik yapmaları
gibi ıslahatlardan hangilerini yapmaya çalıştıkları söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
10
ARAYIŞ YILLARI XVII. Yüzyıl Islahatları
1.
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl ıslahatlarının
4.
özelliklerinden biri değildir?
3
KONU TESTİ
XVII. yüzyıl padişah ve devlet adamlarının ıslahatlarında ulaşmak istedikleri amaçları arasında aşağıdakiler-
A) Sancak sistemi uygulaması korunmuştur.
B) Şiddet ve baskı yöntemi uygulanmıştır.
C) Kalıcı çözümler üretilememiştir.
D) Kişilere bağlı kalmıştır.
E) Eski düzeni yeniden canlandırma amaçlanmıştır.
den hangisi yoktur?
A) Toplumsal düzeni sağlamak
B) Batı’daki gelişmeleri takip etmek
C) Devlet otoritesini sağlamak
D) Askeri teşkilatı düzeltmek
E) Bütçe açıklarını kapatmak
Yıldızlı Soru 3 2.
Şehzadelerin sancaklara çıkması uygulamasına son veren, en büyük ve en deneyimli (Ekber-Erşed) hanedan üyesinin başa geçmesi kuralını yasalaştıran Osmanlı hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) IV. Murat
B) IV. Mehmet
D) I. Ahmet
Aşağıdakilerden hangisi XVII . yüzyılda Yeniçeri Ocağı’nın bozulmasının sonuçla rıyla ilgili değildir? A) Mali alanda giderlerin artması
C) III. Murat
E) III. Selim
B) C)
Yeniçerilerin ıslahatlara karşı bir tutum sergilemesi Askeri alanda ıslahatlara gerek duyu lması
D)
Merkez isyanlarının çıkması
E)
Veraset sisteminin bozulması
11
5. 3.
XVII. yüzyılda yapılan ıslahatların amacı bozulan düzeni yeniden kurmaktır.
3
Buna göre XVII. yüzyıl ıslahatlarının,
I. Batı’nın örnek alınması,
II. toplumsal uzlaşma,
III. geleneksel yapı
durumlarından hangilerini esas aldığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
XVII. yüzyıl ıslahatları Osmanlı Devleti’nin bozulan yapısını düzeltmede yetersiz kalmıştır.
Bu dönemde yapılan ıslahatların,
I. köklü değişiklikler getirmemesi,
II. süreklilik göstermemesi,
III. padişah ve devlet adamları tarafından yapılması
özelliklerinden hangileri ıslahatların başarılı olmasını engellemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
ARAYIŞ YILLARI
3
XVII. Yüzyıl Islahatları
6.
I. Köklü yenilikler yapılmaması
9.
I. IV. Murat
II. Baskı ve şiddete dayalı olması
II. II. Osman
III. Islahatların devlet politikası haline getirilememesi
III. Tarhuncu Ahmet Paşa
Yukarıdakilerden hangilerinin XVII. yüzyıl ıslahatları-
Yukarıdaki ıslahatçılardan hangilerinin ıslahatlarının
nın özellikleri arasında olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
toplumsal alanı da kapsadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
10. Duraklama Dönemi hükümdarlarından I. Ahmet’in veraset yasasında değişikliğe giderek “Ekber ve Erşed” sistemini getirmekle,
7.
XVII. yüzyılda Osmanlı yöneticilerinin,
I. ordunun disiplin altına alınması,
II. devletin gelir ve giderlerinin denkleştirilmek istenmesi,
I. şehzadeler arasındaki taht kavgalarını sona erdirmek,
II. devletin rejimini değiştirmek,
III. devlet ve halk ilişkisini sağlam temellere dayandırmak
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebilir?
III. merkezi otoritenin yeniden güçlendirilmek istenmesi
amaçlarından hangilerini hedefledikleri söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl ıslahatçılarından biri değildir?
TARİH 10
A) II. Osman
B) IV. Murat
D) III. Ahmet
C) I. Ahmet
E) Tarhuncu Ahmet Paşa
12
Köprülü Mehmet Paşa’nın IV. Mehmet Döneminde bazı
12. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde duraklamayı önlemek ve bozulan yönetimi güçlendirmek için,
şartlar öne sürerek sadrazamlığı kabul etmesinde,
I. yapacağı ıslahatlara uygun ortam hazırlamak,
I. halkın yönetime katılımını sağlama,
II. Osmanlı hanedanının tüm yetkilerini kullanmak,
II. askeri ve mali alanda ıslahatlar yapma,
III. saray entrikalarının yarattığı tehdidi önlemek
III. Batı ile olan ilişkileri güçlendirme
durumlarından hangilerinin etkisinin olduğu söylene-
önlemlerinden hangilerine başvurulduğu söylenebilir?
mez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
ARAYIŞ YILLARI XVII. Yüzyıl Islahatları
13.
I. Tarhuncu Ahmet Paşa
II. Kuyucu Murat Paşa
III. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa
Yukarıdaki devlet adamlarından hangileri devlet oto-
KONU TESTİ
16. II. Osman Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı istemiş, IV. Murat tımarlı sipahileri yeniden düzene koymuş, Köprülü Mehmet Paşa sipahi ayaklanmalarını bastırmıştır.
Buna göre,
I. Islahatlar askeri alanda yoğunlaşmıştır.
baskı ve şiddet yoluyla önlemeye çalışmıştır?
II. Devlet otoritesi sağlanmak istenmiştir.
A) Yalnız I
III. Islahatların amacı devlet düzenini değiştirmektir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
ritesini yeniden tesis edebilmek için çıkan isyanları
3
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. XVII. yüzyılda IV. Murat, Köprülü Mehmet Paşa ve Kuyucu Murat Paşa gibi devlet adamları baskı ve şiddete dayalı
ıslahatlarla bozulan yapıyı düzeltmeye çalışmışlardır.
17. IV. Murat Döneminde,
Buna göre,
I. dönemlerinde ülkedeki isyanların etkinliğinin sürmesi,
II. sorunlara daha çok yüzeysel çözümler üretilmesi,
III. uygulamalarının kısa vadeli çözümler olması
durumlarından hangilerinin devlet adamlarının uygu-
I. tımarlı sipahilerin yoklamasının yapılarak düzene konması,
II. maliyenin düzeltilerek, devrin ileri gelen devlet adamlarına raporlar hazırlatılması,
III. devlet otoritesinin yeniden sağlanması
ladığı yukarıdaki politikayla ilgisinin olduğu savunula-
ıslahatlarından hangilerinin yapıldığı savunulabilir?
bilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
13
15.
I. Batı’daki gelişmelerden yararlanma yoluna gidilmesi
II. Batı’lı devletlerin Osmanlı Devleti’nin içişlerine müdahale ederek ıslahatları engellemeleri,
III. Islahat hareketlerinin şahıslara bağlı kalması
Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti’nde görülen olumsuzlukları giderme amacıyla XVII. yüzyıl boyunca yapılan ıslahatların başarısız olmasında etki-
3
li olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
18.
• Saray masraflarını azaltmak istediği için görevinden alınarak öldürüldü.
• Modern anlamda ilk bütçeyi hazırladı. Yukarıda verilen özellikler aşağıdakilerden hangisine aittir?
A) Kuyucu Murat Paşa
B) Köprülü Fazıl Ahmet Paşa
C) Tarhuncu Ahmet Paşa
D) Kemankeş Kara Mustafa Paşa
E) Amcazade Hüseyin Paşa
KONU TESTİ
1.
4
ARAYIŞ YILLARI XVII. Yüzyıl Islahatları
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyılda Osmanlı mali-
4.
yesinin bozulma nedenlerinden biri değildir?
Duraklama Döneminde yapılan ıslahatların kesintiye uğramasında,
A) Savaşların uzun sürmesi
I. ıslahatların kişilere bağlı kalması,
B) Sık sık padişah değişikliği yaşanması
II. yeniçerilerin ayaklanmaları,
C) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
III. ıslahatları yapacak kadroların yetersizliği
D) Vakıf gelirleriyle yeni medrese ve kütüphanelerin açıl-
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
ması
E) Ganimet gelirlerinin azalması
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda aşağıdaki devletlerden hangisiyle savaş yapmamıştır?
2.
Osmanlı Devleti’nde ilk ıslahat hareketleri XVII. yüzyılda başlamıştır.
A) İngiltere
B) Rusya
D) Avusturya
C) İran
E) Lehistan
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sınırların genişlemesi
B) Asker sayısının artması
C) Devlet düzeninde aksaklıkların ortaya çıkması
D) Devletin çok uluslu bir yapıda olması
E) Avrupalıların Haçlı zihniyetiyle hareket etmeleri
TARİH 10
6.
Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda imzaladığı,
I. Zitvatorok,
II. Vasvar,
III. Hotin,
antlaşmalarından hangilerini Avusturya ile yapmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14
Osmanlı Devleti’nde 1300-1600 yılları arasında 55 sadrazam görev yaparken, XVII. yüzyılda 61 sadrazam bu gö-
7.
XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin gelir kaynakları giderleri karşılayamaz hâle gelmiştir.
reve gelmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Devlet yönetiminde istikrarın bozulduğunun
A) Özel mülkiyetin gelişmediğinin
B) Devletin vergi gelirlerinin arttığının
B) Mali yapının bozulduğunun
C) Halkın yönetime katılımının sağlandığının
C) Yönetimde teokratik anlayışın benimsendiğinin
D) Veraset sisteminin değiştiğinin
D) Halkın çoğunluğunun tarımla uğraştığının
E) Doğal sınırlara ulaşıldığının
E) Gelirlerin önemli ölçüde imar faaliyetlerine ayrıldığının
ünite
3.
ARAYIŞ YILLARI XVII. Yüzyıl Islahatları
8.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde merkezi
savaşların uzun sürmesi halktan alınan vergilerin artırılmasına neden olmuştur. Bu durum vergilerini ödeyeme-
A) Şehzadelerin sancağa çıkma uygulamasına son veril-
yen halkı zor duruma düşürmüştür.
mesi
B) Yönetimde rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
C) Saray kadınlarının yönetim üzerinde etkili olması
D) Padişahların çocuk yaşta tahta çıkmaları
E) Duraklamanın nedenleri hakkında devlet adamlarından raporlar alınması
KONU TESTİ
11. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ekonomik sıkıntıları ve
yönetimin bozulmasında etkili olmamıştır?
4
Bu durumun,
I. köylülerin tarım alanlarını terkederek şehirlere göç etmesi
II. komşu devletlerle iyi ilişkiler kurulması,
III. tarımsal üretimin azalması
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 4 9.
Aşağıdakilerden hangisi Duraklama Dönemi’nde şehzadelerin sancağa çıkma uygulamasına son verilmesi
–
IV. Mehmet Dönemi’nde sadrazam lık yapmıştır. Orduyu yeniden düzenleyerek topç u sınıfını güçlendirmiştir. – İstanbul Çemberlitaş’ta kütü phane kurdurmuştur. Yukarıda özelikleri verilen XVII . yüzyıl devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kuyucu Murat Paşa
üzerine benimsenen sistemdir?
A) İltizam
–
B) Kafes usulü
D) Devşirme
C) Pençik
E) Tımar
B) C)
Tarhuncu Ahmet Paşa Merzifonlu Kara Mustafa Paşa
D)
Köprülü Fazıl Ahmet Paşa
E)
Gedik Ahmet Paşa
10. Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanan Zit-
15
vatorok Antlaşması’nın,
I. Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlılarda kalacak,
II. Avusturya savaş tazminatı ödeyecek,
III. Avusturya’nın Osmanlı Devleti’ne ödediği yıllık vergi kaldırılacak,
IV. Avusturya arşidükü Osmanlı padişahına denk sayılacaktı
3
12.
I. İstanbul isyanları,
II. Celali isyanları,
III. Eyalet isyanları
XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde meydana gelen bu
maddelerinden hangileri Osmanlı Devleti’nin Avustur-
isyanlardan hangileri Kapıkulu Ocakları tarafından çı-
ya üzerindeki üstünlüğünün sona erdiğinin kanıtıdır?
karılmıştır?
A) Yalnız IV
B) I ve II
D) III ve IV
C) II ve III
E) II, III ve IV
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
5.
fasikül
I
A
LLAR I Y Ş I Y RA ri
estle Ünite T
ÜNİTE TESTİ
1.
ARAYIŞ YILLARI
1
1683 II. Viyana Kuşatması Osmanlı ordularının Avrupa’yı telaşa düşürdükleri son sefer olmuştur. Osmanlı ordusu-
XVII. yüzyılda Osmanlı askeri teşkilatının bozulmasının,
I. yenilgilerin artması,
yararlanma isteği uyandırdı. Papa’nın çabalarıyla Osmanlı
II. maliyenin bozulması,
Devleti aleyhine Kutsal İttifak oluşturuldu.
III. bağımsızlık mücadelelerinin başlaması
Buna göre,
nun Viyana önlerindeki başarısızlığı Avrupa’da bu fırsattan
4.
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı savunulamaz?
I. Osmanlı’nın Avrupa’daki etkileri azalmıştır.
II. Haçlı zihniyeti yeniden canlanmıştır.
III. Osmanlı, Kutsal İttifak’ı yenilgiye uğratmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5.
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl ıslahatlarının genel özelliklerinden biri değildir?
2.
Anadolu’da çıkan Celali İsyanları sonucunda,
I. tımar sisteminin bozulması,
II. halkın can ve mal güvenliğinin azalması,
III. Anadolu’da devlet otoritesinin zayıflaması
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı savunulabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Devlet politikası haline getirilememesi
B) Baskı ve şiddet unsurunun kullanılması
C) Yüzeysel çözümler üretilmesi
D) Batı’nın örnek alınması
E) Kişilerin hayatı ile sınırlı olması
6.
XVII. yüzyılda Avrupa’nın Osmanlı Devleti’ne karşı
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
güçlenmesinde, Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda meydana gelen gelişmeler arasında bulunmaz?
I. ticaret yollarının yön değiştirmesi,
II. merkezi devletlerin kurulması,
III. Sanayi İnkılabı’nın yapılması
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu sa-
A) İstanbul İsyanlarının çıkması
B) Kaptanıderya’nın Divan üyeliğine getirilmesi
C) Veraset sisteminde değişikliğe gidilmesi
D) Islahat çalışmalarına başlanması
E) Batı’da en geniş sınırlara ulaşılması
vunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
ARAYIŞ YILLARI 7.
IV. Mehmet Döneminde sadrazamlığa getirilen Köp-
I. sadrazamlığı belirli koşullarda kabul etme,
II. saltanatı ele geçirme,
III. akrabalarını önemli kademelerde görevlendirme
politikalarından hangilerine başvurmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
ÜNİTE TESTİ
10. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı maliyesini olumsuz
rülü Mehmet Paşa isteklerini yapabileceği bir ortam oluşturmak amacıyla,
1
yönde etkileyen gelişmelerden biri değildir?
A) Savaşların uzun sürmesi
B) Gümrük gelirlerinin düşmesi
C) Sık sık Cülüs bahşişi verilmesi
D) Saray masraflarının artması
E) Ulufe alım satımının yasaklanması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. 1699 Karlofça Antlaşması’nın, 8.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde Lehistan’ı vergiye bağlayarak bu devletten Podolya’yı alması ile ilgili,
I. Batıda toprak kaybedilen ilk antlaşmadır.
II. Batılı ülkelerle imzalanan son antlaşmadır.
III. Toprak kazanılan son antlaşmadır.
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunula-
I. Osmanlı, büyüme siyasetine devam etmektedir.
II. Osmanlı maliyesi savaşlar nedeniyle bozulmuştur.
III. Osmanlı diplomasisi başarısız olmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
maz? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3
12. Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda sık sık padişah ve sadrazam değişikliği olmuş, gelirler azalmış, ordunun disiplini
3
bozulmuş ve tımar sistemi işlemez hale gelmiştir.
9.
I. Şii sorununun çözümlenmesi
II. Osmanlı Devleti’nin doğuda en geniş sınırlara ulaşması
III. Bugünkü Türkiye-İran sınırının belirlenmesi
Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin
Bu durumun,
I. merkez ve eyalet isyanlarının çıkması,
II. en geniş sınırlara ulaşılması,
İran’la imzaladığı Ferhat Paşa Antlaşması’nın özellik-
III. taht kavgalarının azalması
lerinden biri olduğu söylenebilir?
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
ARAYIŞ YILLARI
1
13.
I. Eyalet yönetiminin bozulması
16. Osmanlı Devleti I. Ahmet Döneminde Ekber ve Erşed sis-
II. Maliyenin bozulması
III. Doğal sınırlara ulaşılması
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’nde durak-
temini geliştirmiş ve şehzadelerin sancağa çıkması usulüne son vermiştir.
lamanın iç nedenlerinden biri değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti bu uygulamalarla,
I. merkezi otoritenin sağlanması,
II. eyalet sistemine son verilmesi,
III. eyalet isyanlarının önlenmesi
amaçlarından hangilerine ulaşmak istemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Osmanlı Devleti Duraklama Dönemi’nde, 17. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde,
I. saray masraflarının azaltılması,
II. devlet otoritesinin sağlanması,
III. iç huzurun sağlanması
durumlarından hangilerine yönelik ıslahatlar yapmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. toprak sistemi,
II. ordu,
III. ekonomi
alanlarının hangilerindeki bozulmaların iç isyanların çıkmasına zemin hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 4
15. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde çıkan İstanbul 18. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde askerlerin
mez.
Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangi-
yönetimde etkinliğinin arttığına,
I. II. Osman’ın Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak istediği için
sidir?
A) İsyanları bastırmak için gerekli duyarlılığın gösterilme-
öldürülmesi,
II. IV. Mehmet’in ayaklanan sipahilerin istediği devlet
mesi
adamlarını öldürtmesi,
B) Olayların nedenleri üzerinde durulmaması
III. Celali ayaklanmalarının çıkması
C) İsyanları önleyecek kadronun bulunmaması
gelişmelerinden hangilerinin kanıt olduğu söylenebilir?
D) İsyancıların dışardan desteklenmesi
A) Yalnız I
E) Uzun süreli savaşlar yapılması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
ve Celali İsyanlarını bastırmada başarılı olduğu söylene-
ARAYIŞ YILLARI 1.
Köprülü Mehmet Paşa’nın,
4.
2
ÜNİTE TESTİ
Osmanlı Devleti’nde ilk defa Fatih döneminde başlatılan, tahta yeni çıkan padişahın askerlere cülus bahşişi adıyla
I. ekonomik,
II. askeri,
III. adli
alanların hangilerinde ıslahat yaptığı söylenemez?
A) Yeniçerilerin taht değişikliklerinde etkili olmasına
A) Yalnız I
B) Padişahın daha uzun süre tahtta kalmasına
C) Asker kökenli devlet adamlarının yönetimi ele geçir-
para dağıtması geleneği vardı.
Bu durum, aşağıdaki gelişmelerden hangisine zemin hazırlamıştır?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
mesine
2.
D) Timar sisteminin bozulmasına
E) Hazine gelirlerinin artmasına
5.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde en çok müca-
Osmanlı Duraklama Döneminde çıkan Celali İsyanlarının,
I. can ve mal emniyetinin kalmaması,
II. vergilerin düzenli olarak toplanamaması,
III. tarım ve ticari hayatta aksamalar görülmesi
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
dele ettiği devletlerden biri de İran’dır.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı-İran savaşlarının nedenlerinden biri değildir?
A) Sınırda çıkan anlaşmazlıklar
B) Osmanlı’nın Avusturya ile İran’a karşı ittifak yapması
C) İran’ın Anadolu’da yürüttüğü Şiilik propagandası
D) Osmanlı’nın batıdaki mücadelesinden İran’ın yararlanmak istemesi
3.
Osmanlı Devleti’nin ilk ıslahat teşebbüsleri Duraklama Dö-
E) İran’daki iç anlaşmazlıklardan Osmanlının yararlanmak istemesi
neminde oluşmuştur. İç isyanların bastırılması amacıyla
5
baskı ve şiddet unsuru kullanılmıştır. Ancak ıslahatlarda yüzeysel kalınması nedeniyle istenilen sonuç alınamamıştır.
Buna göre,
I. Islahatların yapılmasında halkın talepleri belirleyici ol-
6.
lıcı olmasını engelleyen durumlardan biri değildir?
muştur.
3
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl ıslahatlarının ka-
II. Yapılan düzenlemeler duraklamayı engellemiştir.
A) Baskı ve şiddetin kullanılması
III. Devlet çözüm arayışına girmiştir.
B) Kişilerin hayatı ile sınırlı kalması
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
C) Varolan kurum ve kuruluşların düzeltilmeye çalışılması
A) Yalnız I
D) Yeniçerilerin ıslahatları engelleme girişimleri
E) Islahatların devlet politikası haline getirilememesi
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
7.
ARAYIŞ YILLARI
2
Osmanlı Devleti İran ile yapılan mücadeleler sonrası 1590’da Ferhat Paşa Antlaşması’nı imzalamıştır. Bu başarının ardından Batı’da Lehistan’la savaş yapılmış ve 1672 Bucaş Antlaşması ile Podolya bölgesi alınmıştır.
İran ve Lehistan’la imzalanan bu antlaşmaların ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğuda ve batıda en geniş sınırlara ulaşılması
B) Osmanlıya karşı yeni ittifaklara zemin hazırlamaları
C) Kaybedilen yerlerin geri alınması
D) Orta Avrupa’nın Osmanlı egemenliğine girmesi
E) Merkez isyanlarının yoğunlaşması
8.
I. Avarız vergisinin konulması
II. İltizam sistemine geçilmesi
III. Devşirme sisteminin bozulması
Yukarıdakilerden hangilerinin ekonomik nitelikli geliş-
A) Yalnız I
II. İçki ve tütün yasağı getirilmiştir.
III. Saray kadınlarının devlet yönetimine karışmaları engellenmiştir.
IV. Murat Döneminde yapılan yukarıdaki ıslahatların ilgili olduğu alanların aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru sıralandığı söylenebilir? I
II
III
A)
Askeri
Sosyal
İdari
B)
Askeri
İdari
Sosyal
C)
İdari
Sosyal
Askeri
D)
Askeri
Mali
Hukuk
E)
Mali
Askeri
Sosyal
ma Dönemi’nde görülen gelişmelerden biri değildir?
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Kapıkulu Ocakları disiplin altına alınmıştır.
11. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin Durakla-
me olduğu söylenebilir?
10.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Celali ayaklanmalarının yaygınlaşması
B) Doğuda ve batıda en geniş sınırlara ulaşılması
C) Eğitim amacıyla yurtdışına öğrenci gönderilmesi
D) Eğitimde “beşik uleması” anlayışının başlaması
E) Sık sık hükümdar ve devlet adamı değişikliği yaşanması
TARİH 10 9.
Osmanlı Devleti XVI. yüzyılın sonlarından itibaren güçlü devletlerle sınır komşusu olmuştu. Bu sınırların daha
12. Osmanlı
Devleti’nde XVII. yüzyıla kadar yönetim kadro-
da büyütülmesi zordu. Çünkü Kuzey’de Rusya, doğuda
larındaki tüm atamaları yapan tek yetkili padişahtı. XVII.
İran, batıda Avusturya ve Almanya aşılamıyordu. Kuzey
yüzyıldan itibaren padişahın değil yeniçerilerin istekleri
Afrika’da ise ulaşılabilecek en son noktaya varılmıştı.
gözetilerek yönetim kadroları oluşturulmuştur.
Buna göre,
Buna göre,
I. Osmanlı Devleti doğal sınırlara ulaşmıştır.
I. Merkezi otorite zayıflamıştır.
II. Savaşlar daha uzun ve masraflı hale gelmiştir.
II. Ordu, siyasete müdahalede bulunmuştur.
III. Ülkenin merkezden kontrolü zorlaşmıştır.
III. Devlet kadrolarına hak edenler yerleştirilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
6
ARAYIŞ YILLARI 13. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinde etkili olan,
I. Kapıkulu Ocağı’na askeri geleneklere aykırı olarak asker alınması,
II. Şehzadelerin sancaklara çıkması uygulamasına son verilmesi,
III. Yeniçerilerin askerlik hizmeti dışında işlerle uğraşması
gelişmelerinden hangilerinin askeri nitelikli olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
2
ÜNİTE TESTİ
16. Osmanlı Devleti’nde bütçe açığının artmasına,
I. toprak idaresinin bozulması,
II. savaşların uzun sürmesi,
III. şehzadelerin sancaklara gönderilmesi
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. Duraklama
Döneminde devletin gelir kaynaklarının azal-
ması üzerine halktan alınan vergiler arttırılmış, buna karşılık halkın kazancında önemli bir düşüş yaşanmıştır. Bu durum Osmanlı’da enflasyonun yükselmesine zemin hazırlamıştır.
14. Yeniçerilerin
ayaklanmalar sonucu istediklerini elde
etmeleri,
Buna göre,
I. gelir gider dengesinin bozulması,
I. yönetimdeki etkilerinin artması,
II. devletin keyfi vergiler koyması,
II. devlet otoritesinin sarsılması,
III. iç borçlanmaya gidilmesi
III. merkezi otoritenin güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı’da enflasyonun
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırlamıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) II ve III
yükselmesine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
7
18. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde,
3
15.
I. Padişahların çocuk yaşta hükümdar olması
I. Doğuda ve batıda en geniş sınırlara ulaşması,
II. Devlet adamlarının yetersizliği
II. çocuk yaşta hükümdarların tahta geçmesi,
III. Sancağa çıkma geleneğine son verilmesi
III. askeri teşkilatın düzeltilmeye çalışılması
Osmanlı merkez yönetiminin bozulmasında yukarıdaki
gelişmelerinden hangilerinin halkın yönetime olan güveninin azalmasında etkili olduğu söylenebilir?
gelişmelerden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
ARAYIŞ YILLARI
3
İstanbul ayaklanmaları sonucunda merkezi otorite sarsıl-
4.
mış ve padişahların etkinliği azalmıştır.
özelliklerinden biri de halka mal edilemeyişidir.
Bu duruma,
I. Genç Osman’ın öldürülmesi,
II. Sadrazam Hafız Ahmet Paşa’nın IV. Murat’ın gözü önünde öldürülmesi,
III. Vaka-i Vakvakiye Olayı’nın meydana gelmesi
gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
2.
D) II ve III
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasındadır?
B) Yalnız II
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi ıslahatlarının
C) I ve II
E) I, II ve III
A) Islahatların kalıcı etki yapmaması
B) Avrupalı uzmanlardan yararlanılması
C) Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması
D) Kapitülasyonların yaygınlaştırılması
E) Islahatların yönetim alanıyla sınırlı kalması
5.
XVII. yüzyılda Osmanlı tahtına geçen padişahların çoğu
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde hem or-
çocuk denecek yaşta ve gerekli devlet tecrübesinden yok-
dunun hem de maliyenin bozulmasına neden olmuş-
sundu.
tur?
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları ara-
A) Sancağa çıkma uygulamasına son verilmesi
B) Tımar sisteminin bozulması
A) Padişahların yönetimdeki etkilerinin azalması
C) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) İmparatorluğun doğal sınırlara ulaşması
D) Avrupa’daki bilimsel gelişmelerin takip edilememesi
C) Egemenlik anlayışının değişmesi
E) Beşik ulemalığı anlayışının yaygınlaşması
D) Enderun Okulu’nun öneminin azalması
E) Halkın yönetime katılması
6.
Osmanlı Devleti’nin gelir kaynaklarından bazıları şun-
TARİH 10
sındadır?
8 Osmanlı Devleti ile İran arasında 1603 yılında başlayan savaşlar kısa aralıklarla 1639 yılına kadar devam etmiştir.
lardır;
Bu durumun,
I. Doğu Anadolu savaş alanı hâline gelmiştir.
I. ganimetlerin 1/5’i,
II. Taraflar birbirlerine kesin üstünlük sağlayamamıştır.
II. gümrük gelirleri
III. Osmanlı Devleti ile İran rekabet hâlindedir.
III. haraç ve cizye gelirleri
yargılarından hangilerine kanıt oluşturduğu savunula-
bilir?
A) Yalnız I
Bunlardan hangilerinin Coğrafi Keşiflerin etkisi sonucu azaldığı söylenebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ünite
3.
ARAYIŞ YILLARI 7.
Osmanlı Devleti’nin XVI. yüzyılda kapitülasyon verdiği
ÜNİTE TESTİ
Devleti’nde bütçe açığının giderek büyü-
Fransa ve İngiltere gibi devletlere XVII. yüzyılda Hollanda
mesinde etkili olan aşağıdaki gelişmelerden hangisi
da eklendi.
Osmanlı Devleti’nin dışındaki faktörlerden kaynaklanmaktadır?
Bu durumun,
I. Osmanlı pazarlarına Avrupa mallarının hâkim olması,
II. yerli sanayinin gelişememesi,
III. Batıdaki teknik gelişmelerin örnek alınması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
10. Osmanlı
3
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
A) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) Tımar sisteminin bozulması
C) Cülüs bahşişlerinin artması
D) Saray giderlerinin artması
E) Kapıkulu Ocakları’ndaki askerlerin sayısının artması
C) I ve II
E) I, II ve III
11. XVII. yüzyılda tımar sisteminin bozulması ve tımarlı si8.
pahi sayısının azalması,
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyılda Osmanlı ülkesinde bilim, sanat ve kültür hayatına katkı yapanlardan biri olduğu söylenemez?
A) Evliya Çelebi
B) Mimar Sinan
C) Kâtip Çelebi
D) Naima
I. İstanbul,
II. Celali
III. Eyalet
isyanlarının hangilerinin çıkmasına ortam oluşturmuştur?
E) Karacaoğlan
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin askeri gücü XVII. yüzyılda önemli öl-
9
çüde azalmıştır.
Bu duruma,
I. mesleği askerlik olmayan kişilerin Yeniçeri Ocağı’na alınması,
I. Zitvatorok,
II. tımar sisteminin bozulması,
II. Vasvar,
III. Avrupa’daki askeri alandaki gelişmelerin takip edile-
III. Bucaş
antlaşmalarından hangileri Osmanlı Devleti’nin Durak-
memesi
3
12. Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda imzaladığı,
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu söylenebi-
lama Dönemi’nde de toprak kazandığı yargısına kanıt
lir?
oluşturmaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1. Osmanlı Devleti Duraklama Dönemine 1579’da Sokullu Mehmet Paşa’nın ölümüyle girmiş, bu dönem ........................... Antlaşması ile sona ermiştir. 2. Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı ilk kez ........................... düşünmüştür. 3.
Genç Osman 1621’de ........................... seferine çıkmıştır.
4. Duraklama Döneminde ilk denk bütçeyi yapan devlet adamı ........................... Paşa’dır. 5. IV. Murat’a risaleler sunan devlet adamı ...........................dir. 6. Şartlı olarak sadrazamlık makamına gelen devlet adamı ........................... Paşa’dır. 7. İran Şah’ı Tahmasb’ın ölümü üzerine, İran’daki iç karışıklıkları Osmanlı lehine kullanmak isteyen padişah ........................... dır. 8. “Bağdat fatihi” ünvanını alan padişah ........................... dır. 9. Büyük ölçüde bugünkü Türkiye - İran sınırının çizildiği anlaşma ........................... Antlaşması’dır. 10. Fatih’ten sonra çocuk yaşta Osmanlı hükümdarı olan padişah ........................... dir. 11. Osmanlı Devleti Eğri, Kanije ve Estergon kalelerini ........................... Antlaşması ile .....................................’dan almıştır. 12. Osmanlı Devleti’nin batıda büyük oranda toprak kaybettiği ilk antlaşma ........................... Antlaşması’dır. 13. Köprülü Fazıl Ahmet Paşa’nın, 24 yıllık kuşatmadan sonra aldığı ada ........................... Adası’dır. 14. Uyvar ve Neograd kalelerinin alındığı antlaşma ........................... Antlaşması’dır. 15. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da en geniş sınırlara ulaştığı antlaşma ........................... Antlaşması’dır. 16. İlk kez bir iç ayaklanma sonucu öldürülen Osmanlı hükümdarı ........................... dır. 17. IV. Murat çocuk yaşta tahta geçtiği için yönetimde annesi ........................... etkili oldu. 18. Osmanlı tarihinde köklü ıslahatlar yapmayı hedefleyen ilk padişah ........................... dır. 19. Osmanlı tarihinde en genç yaşta sadrazamlık makamına gelen devlet adamı ........................... Paşa’dır. 20. 1683 II. Viyana Bozgunu’ndan, 1699 Karlofça Antlaşması’nın imzalandığı tarihe kadar olan dönem Osmanlı tarihinde ........................... diye adlandırılmıştır.
Cevaplar 1. 2. 3. 4. 5.
1699 Karlofça Genç Osman Hotin Tarhuncu Ahmet Koçi Bey
6. Köprülü Mehmet 7. III. Murat 8. IV. Murat 9. Kasrışirin 10. I. Ahmet
11. Zitvatorok - Avusturya 12. Karlofça 13. Girit 14. Vasvar 15. Bucaş
16. II. Osman 17. Kösem Sultan 18. II. Osman 19. Köprülü Fazıl Ahmet 20. Felaket Seneleri
ünite
10
D 1.
Osmanlı Devleti Duraklama Dönemine Sokullu Mehmet Paşa’nın ölümüyle girmiştir.
2.
İmparatorluğun toplumsal karakteri duraklamanın iç nedenlerindendir.
3.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemindeki siyaseti “denge siyasetidir”.
4.
İmparatorluğun doğal sınırlara ulaşması duraklamanın dış nedenleridir.
5.
Osmanlı Devleti Duraklama Döneminde doğuda Mısır, batıda İngiltere’yle komşu olmuştur.
6.
İstanbul isyanlarını timarlı sipahiler çıkarmıştır.
7.
Celali isyanları bağımsızlık düşüncesiyle çıkartılmıştır.
8.
Duraklama döneminde sık sık hükümdar ve devlet adamı değişikliği yaşanmıştır.
9.
XVII. yüzyıl ıslahatlarında Batı örnek alınmamıştır.
10.
XVII. yüzyılı ıslahatları başarılı olmuştur.
11.
Duraklama Döneminde savaş giderlerinde artış olmuştur.
12.
Osman Devleti’nin sınırları en geniş halini duraklama döneminde almıştır.
13.
Köprülü Mehmet Paşa, ıslahat yapan padişahlardandır.
14.
XVII. yüzyıl ıslahatlarında sorunlara köklü çözümler bulunmuştur.
15.
Duraklama Döneminde Osmanlı gümrük vergileri düşmüştür.
16.
Zitvatorok Antlaşması Venedik’le imzalanmıştır.
17.
Celali isyanları tarım ve ticaret hayatının gerilemesine neden olmuştur.
18.
Ekber ve Erşed sistemini IV. Murat getirmiştir.
19.
Vaka-i Vakvakiye (Çınar Vakası) IV. Mehmet Döneminde olmuştur.
20.
Duraklama Döneminde sancağa çıkma sistemi kaldırılmıştır.
Y
11
Cevaplar
3
1. D
2. D
3. Y
4. D
5. Y
6. Y
7. Y
8. D
9. D
10. Y
11. D
12. D
13. Y
14. Y
15. D
16. Y
17. D
18. Y
19. D
20. D
Duraklama Döneminde Avusturya ile iyi koşullarda imzalanan son antlaşmadır.
a) Ferhat Paşa
2.
Bu antlaşmadan sonra II. Osman, Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı hedeflemiştir.
b) Kasrışirin
3.
Antlaşmadan sonra Osmanlı Devleti, Gerileme Dönemine girmiştir.
c) Zitvatorok
4.
Doğuda en geniş sınırlara ulaşılan antlaşmadır.
d) Vasvar
5.
Batı’da en geniş sınırlara ulaşılan antlaşmadır.
e) Karlofça
6.
Zagros dağlarının İran’la aramızda sınır olarak kabul edildiği antlaşmadır.
f) Hotin
7.
Osmanlı Devleti’nin Avusturya karşısında siyasi üstünlüğünü yitirdiği antlaşmadır.
g) Bucaş
Cevaplar 1. d
2. f
3. e
4. a
5. g
6. b
7. c
ünite
12
1.
1.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemindeki genel siyasetini yazınız.
2.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemine girmesinin iç nedenlerini yazınız.
3. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Döneminde girmesinin dış nedenlerini yazınız.
4. XVII. yüzyıl ıslahatlarının genel özelliklerini yazınız.
5.
XVII. yüzyılda ıslahat yapan padişah ve devlet adamlarını yazınız.
3
13
6.
Duraklama Döneminde askeri teşkilatta meydana gelen bozulmaların nedenlerini yazınız.
7.
Duraklama Dönemindeki Osmanlı-İran ilişkilerini açıklayınız.
8.
Duraklama Dönemindeki Osmanlı - Avusturya ilişkilerini açıklayınız.
9.
dik ilişkilerini açıklayınız.
10. Duraklama Döneminde yönetim alanında meydana gelen bozulmaları yazınız.
ünite
14
Duraklama Dönemindeki Osmanlı-Vene-
11. İstanbul İsyanlarının nedenlerini yazınız.
12. Celali İsyanlarının nedenlerini yazınız.
13. Celali İsyanlarının sonuçlarını yazınız.
14. Osmanlı Devleti’nin doğuda ve batıda en geniş sınırlara ulaştığı anlaşmalar hangileridir? Yazınız.
15. Yeniçerilerin Duraklama Döneminde çıkardığı en önemli isyanlar hangileridir? Yazınız.
3
15
6.
fasikül
Tİ
LE V E D I L MAN
S O E V A AVRUP. YÜZYIL) arı (XVIII si Olayl ya üzyıl Si Y . I I I arı V X slahatl I l ı y z ü a XVIII. Y a Avrup ’d ğ a Ç Yakın
ÖĞRETEN TEST
1
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET XVIII. Yüzyıl Siyasi Olayları
1.
Fransa, İngiltere’nin sömürge yollarını özellikle Hint yolunu kontrol altına almak, kara devleti görünümünden kurtulmak ve Akdeniz’de önemli sö-
Mısır, Osmanlı toprağı olma özelliğini korumaktadır. Mısır’ın, Osmanlı-Fransız
ilişkilerini
nasıl
etkileyebileceği,
mürgeler edinmek amacıyla, Mısır’ı işgal etmiştir.
Buna göre,
İngiltere’nin bu işgalden nasıl etkilenece-
I. Fransa yayılmacı siyaset izlemektedir.
ği düşünülmelidir.
II. Osmanlı - Fransız ilişkileri bozulmuştur.
III. İngiltere, Mısır’ın işgalini onaylamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1774’te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması ile Ruslar, Karadeniz ve
Rusların, Karadeniz ve Akdeniz’de ser-
Akdeniz’de serbestçe ticaret yapabilecek, Fransa ve İngiltere’ye tanınan
bestçe ticaret yapabilmesinin hangi ko-
kapitülasyonlardan yararlanabilecekti.
şullara bağlı olduğu ve bu durumun Osmanlı üzerindeki etkilerine bakılmalıdır.
Buna göre,
I. Karadeniz, Türk gölü olma özelliğini yitirmiştir.
II. Rus ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçme hakkı elde etmiştir.
TARİH 10
III. Rusya, Osmanlı Devleti’nden imtiyazlar elde etmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
3.
I. Küçük Kaynarca Antlaşması
II. Prut Antlaşması
1792’de imzalanmıştır. Bu antlaşmalar-
III. Yaş Antlaşması
dan birinde Azak Kalesi Ruslardan geri
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan yukarıdaki antlaşma-
ca Antlaşması 1774’te, Yaş Antlaşması
alınmıştır.
ların hangilerinden Osmanlı Devleti’nin kazançlı çıktığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
Prut Antlaşması 1711’de, Küçük Kaynar-
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
XVIII. Yüzyıl Siyasi Olayları
1.
1699 Karlofça ve 1700 İstanbul Antlaşmaları ile Batı’da
4.
1
KONU TESTİ
Rusya’nın, XVIII. yüzyılda Karadeniz’e inme ve Bal-
önemli ölçüde toprak kaybına uğrayan Osmanlı
kanlarda bulunan Ortodoksları himaye altına alma
Devleti’nin, XVIII. yüzyıl başlarında,
amacıyla,
I. denge siyaseti izleme,
I. Osmanlı Devleti,
II. sınırlarını genişletme,
II. Almanya,
III. kaybettiği yerleri geri alma
III. İran
politikalarından hangilerini takip ettiği söylenebilir?
devletlerinden hangileriyle mücadele ettiği savunula-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
maz?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Yıldızlı Soru 1 2.
Küçük Kaynarca Antlaşması’nda Rusya, Karadeniz’de donanma bulundurabilecek ve tersane açabilecek, Rus tica-
I. Grup
ret gemileri Boğazlardan serbestçe geçebilecek maddeleri yer almıştır.
Buna göre,
I. Karadeniz, Türk gölü olma özelliğini yitirmiştir.
II. Rusya, güney yönünde gelişmeye ortam hazırlamıştır.
III. Osmanlı Devleti anlaşmayı iyi koşullarda imzalamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I.
Prut
II.
Pasarofça
III. IV.
Belgrat Yaş
V.
Küçük Kaynarca
II. Grup Kaybedilen yerleri geri alma ümidinin doğması Osmanlı Devleti’nin imzaladığı son kazançlı antlaşma olması Dağılma dönemine girilmesi Avrupa’nın üstünlüğünün kabul edilmeye başlanması Kırım’ın bağımsız olması
Yukarıdaki eşleştirmelerden hang ileri doğru verilmiştir? A) I ve II B) I ve V C) II ve IV D) II ve V E) III ve V
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3
3.
1724’te Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan İstanbul Antlaşması ile aşağıdaki devletlerden hangisinin topraklarının paylaşılmasına karar verilmiştir?
4
A) Venedik
B) Fransa
C) Lehistan
D) Avusturya
E) İran
5.
I. Sırbistan
II. Kırım
III. Yunanistan
Yukarıdakilerden hangileri Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağımsızlığını kazanmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
1
XVIII. Yüzyıl Siyasi Olayları
I. Karlofça ve İstanbul Antlaşmaları ile kaybedilen yerleri geri alma
II. Sanayileşmeyi gerçekleştirme
III. Anayasal rejimi yürürlüğe koyma
Osmanlıların XVIII. yüzyıldaki temel siyasetlerinin yukarıdakilerden hangileri olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9.
I. Küçük Kaynarca Antlaşması
II. Patrona Halil Ayaklanması
III. Fransa’nın Mısır’ı işgali
Yukarıdaki olayların kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - II - III
B) I - III - II
D) II - III - I
C) II - I - III
E) III - I - II
10. Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda,
I. 1739 Belgrad Antlaşması ile sağlanan barış ortamını sürdürme,
7.
• 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
• 1779 Aynalıkavak Tenkihnamesi
• 1792 Yaş Antlaşması
Osmanlı Devleti’yle Rusya arasında imzalanan yukarıdaki antlaşmaların ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kırım’ın siyasi geleceği ile ilgili olmaları
B) Rusya’nın Karadeniz’deki durumunu belirlemeleri
C) Ruslara konsolosluk açma hakkı vermeleri
D) Ruslara ticari ayrıcalıklar vermeleri
E) Osmanlının siyasi egemenliğini sınırlandırmaları
TARİH 10
II. kapitülasyonlardan yararlanan devlet sayısını artırma,
III. Kırım’ın bağımsızlığını destekleme
politikalarından hangilerini dış siyasette uygulamaya çalıştığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III
11. Osmanlı
Devleti 1718 Pasarofça Antlaşması ile
Avusturya’ya bıraktığı Belgrad’ı hangi antlaşma ile geri almıştır?
A) Ahmet Paşa Antlaşması
B) Küçük Kaynarca Antlaşması
C) Ziştovi Antlaşması
D) Belgrad Antlaşması
E) Yaş Antlaşması
4
12. 1718’de
imzalanan Pasarofça Antlaşması’ndan sonra,
Osmanlı yöneticilerinin ve aydınlarının Avrupa’ya bakışı değişti. Buna göre,
Rusya, aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle XVIII.
yüzyılda Osmanlı Devleti’nin içişlerine müdahale hak-
I. Avrupa’dan askeri uzmanlar getirtilmesi,
II. Avrupa başkentlerinde elçilikler açılması,
III. ilk Osmanlı matbaasının açılması
gelişmelerinden hangilerinin yukarıdaki yargıyı des-
kı kazanmıştır?
A) İstanbul Antlaşması
B) Küçük Kaynarca Antlaşması
C) Belgrad Antlaşması
D) Berlin Antlaşması
E) Ayastefanos Antlaşması
tekler nitelikte olduğu söylenebilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
XVIII. Yüzyıl Siyasi Olayları
13. 1700’de
imzalanan İstanbul Antlaşması ile Azak Kalesi
16. Osmanlı
Ruslara bırakılmış, 1711 Prut Antlaşması ile geri alınmış-
Devleti 18. yüzyılda Lehistan’ı Rusya ve
Avusturya’ya karşı himaye etmiştir.
Buna göre,
I. Lehlerin Türk kökenli olması,
II. Lehistan’ın, Rusya ve Avusturya ile Osmanlı arasında
I. Kaybedilen yerlerin geri alınabileceği ümidi doğmuştur.
II. Ruslara, Ortodoksları koruma hakkı verilmiştir.
III. Rusya, Osmanlı Devleti’nin içişlerine müdahale hakkı
Osmanlı Devleti’nin bu tutumunu,
tampon bölge olması,
III. Osmanlı Devleti’nin Rusya ile Avusturya’nın ittifakını
kazanmıştır.
bozmak istemesi
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
gelişmelerinden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
14. Rusya
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Avusturya ve Fransa krallarına eşit sayılacaktır.” hükmüne
sunda anlaşan Avusturya, daha sonra Osmanlı toprakla-
Bu hükmün,
miştir.
I. Rusya’nın, sıcak denizlere inme siyasetini yürürlüğe
II. Rusya’nın güçlenip Avrupa siyasetinde söz sahibi olduğu,
durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
Avusturya’nın tutumundaki bu değişiklik,
I. Osmanlılarda meşruti idareye geçilmesi,
II. Osmanlı topraklarının hammadde bakımından zengin olması,
III. Rusya’nın kapitülasyonlardan yararlanma hakkı elde ettiği
E) I, II ve III
rının bütünlüğünün korunmasından yana bir siyaset izle-
koyduğu,
D) I ve II
C) Yalnız III
17. 1787’de Rusya ile Osmanlı topraklarının paylaşımı konu-
yer verilmiştir.
B) Yalnız II
ve Avusturya ile imzalanan 1739 Belgrad
Antlaşması’nın Rusya ile ilgili bölümünde “Rus Çar’ı,
KONU TESTİ
tır.
1
B) Yalnız II
D) I ve II
ması
durumlarından hangileriyle açıklamanın mümkün olduğu savunulamaz?
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. Rusya’nın, Avusturya topraklarını tehdit etmeye başla-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
15. Osmanlı Devleti ilk kez Küçük Kaynarca Antlaşması ile savaş tazminatı ödemeyi kabul etmiştir.
4
18. Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda imzalanan ant-
Bu gelişme Osmanlı Devleti için,
laşmalardan biri değildir?
I. yenik devlet durumunda olduğu,
II. ekonomik kayba uğradığı,
III. ilk kez yenilgi aldığı
durumlarından hangilerinin göstergesi değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Bucaş Antlaşması
B) Prut Antlaşması
C) Pasarofça Antlaşması
D) Belgrad Antlaşması
E) Ziştovi Antlaşması
5
2
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET XVIII. Yüzyıl Islahatları
1.
öğretim kurumu aşağıdaki hükümdarlardan hangisi döneminde açıl-
Bu okul 1734’te Topçu subayı yetiştirmek amacıyla açılmıştır. Adı Mühendishane-i Berr-i Hümayun’dur.
mıştır?
B) I. Mahmut
D) III. Selim
C) III. Mustafa
E) I. Abdülhamit
Osmanlı Devleti, Gerileme Döneminde Avrupa’yı örnek alarak yenilikler yapmış, ancak bu yeniliklerle istediği gelişmeyi sağlayamamış ve çöküş
Gerileme Dönemindeki siyasi olaylar ile özellikleri
A) III. Ahmet
2. ıslahatların
Avrupalı uzmanların öncülük yaptığı Batı tarzındaki ilk eğitim ve
dönemine girmiştir.
hatırlanmalıdır.
Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili,
XVIII. yüzyılda imzalanan antlaşmalar-
dan bazıları kazançlı olmuştur.
I. Gerileme Dönemindeki savaşların tamamını kaybetmiştir.
II. Askeri ve sosyal sorunlarla uğraşmıştır.
III. Yapılan yeniliklerden istenilen sonuç alınamamıştır.
yargılarından hangilerine varılamaz?
A) Yalnız I
3.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. Selim Döneminde yeniçerilerin kurdukları çıkar düzeninin sona erece-
Verilen bilgiyle, öncüller bir bütün olarak
ği kaygısını taşıdıkları, padişaha her yönden destek verecek bir kadronun
değerlendirilmeli ve bilginin öncüllerle
bulunmadığı, devletin ekonomik zorluklar içinde olduğu gözlenmiştir.
ilişkisine bakılmalıdır. Ayrıca XVIII. yüzyıl ıslahatlarının genel özellikleri hatırlanmalıdır.
TARİH 10
Bu durumun,
I. padişahın ayaklanma sonucu yeniçeriler tarafından öldürülmesi,
II. yapılan yenilik hareketlerinin aksaklığa uğraması,
III. yenilikleri engelleyen çevrelerin güçlerini sürdürmeleri
sonuçlarından hangilerine yol açtığı savunulabilir?
A) Yalnız I
6
4.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Gerileme Döneminde Osmanlı Devleti 1736-1739 Osmanlı-Rus ve Avus-
Yapılan askeri düzenlemelerin daha son-
turya savaşlarında Rusya ve Avusturya ile aynı anda yaptığı savaşlarda
raki gelişmelere ne tür etkide bulunabile-
başarılı olmuştur. Bu başarıların kazanılmasında I. Mahmut Döneminde
ceğine bakılmalıdır.
yapılan ıslahatların katkısı olmuştur.
Bu durumun aşağıdaki gelişmelerden hangisi üzerinde etkili olduğu söylenebilir?
A) Islahat çalışmalarının sonlandırılmasında
B) Rus ve Avusturya ittifakının son bulmasında
C) Askeri ıslahatların süreklilik kazanmasında
D) Osmanlı topraklarının daralmasında
E) Rusya’nın itibarının artmasında
ünite
ÖĞRETEN TEST
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
1.
XVIII. yüzyıl ıslahatları daha çok askeri ve teknik alanlarında yoğunlaşmıştır.
Buna göre,
XVIII. Yüzyıl Islahatları
2
KONU TESTİ
5.
I. İçki ve tütünün yasaklanması
II. Deniz Mühendishanesi’nin açılması
III. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’nin XVIII.
I. I. Abdülhamit,
II. III. Ahmet,
III. III. Mustafa
dönemlerinden hangilerinde askeri alanda önemli bir
yüzyılda yaptığı ıslahatlardandır? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
yenilik yapılmadığı söylenebilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyıl ıslahatlarının en önemli özelliğidir?
A) İlk defa Avrupa örnek alınarak yapılması
B) Baskı ve şiddetin kullanılması
C) Halkın taleplerinin gözetilmesi
D) Aydın zümrenin desteklemesi
E) İstenilen sonucun alınamaması
3.
Aşağıdakilerden hangisi III. Selim Döneminde yapılan
Yıldızlı Soru 2
Osmanlı Devleti’nde İlk Türk mat baasının kurulmasında, I. Sait Mehmet Efendi,
II. İbrahim Müteferika, I II. Yusuf Agah Efendi
yeniliklerden biri değildir?
A) Yerli malı kullanımı özendirildi.
B) İlköğretim zorunlu hale getirildi.
C) Tımar ve zeamet kanunları yeniden düzenlendi.
D) Okullarda yabancı dil olarak Fransızca okutulmaya
devlet adamlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
7
başlandı.
E) Yurt dışından subaylar ve uzmanlar getirtildi.
6.
III. Selim Döneminde batı tarzında Nizamıcedit ordusunun kurulması, bu ordunun masrafları için İradıce-
4.
4
dit hazinesinin oluşturulması gelişmelerine bakarak,
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda askeri alanda yaptığı yeniliklerden biri değildir?
I. Askeri ıslahatlara ağırlık verilmiştir.
A) Sürat Topçuları
II. Avrupalı devletlerle savaşlar sona ermiştir.
B) Nizamıcedit
III. Islahatlar devletin yıkılışını engellemiştir.
C) Eşkinci Ocağı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Kara Mühendishanesi
A) Yalnız I
E) Deniz Mühendishanesi
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
2
XVIII. Yüzyıl Islahatları
7.
• Arapça ve Farsça eserlerin çevirisinin yapılması
• İstanbul’da çini ve kumaş fabrikalarının açılması
• Barok tarzının örnek alınması
Yukarıdaki yeniliklere bakarak Osmanlı Devleti’nin,
10. XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Baron dö Tott topçu ocağını, Kont de Boneval de humbaracı ocağını düzeltmiştir.
Buna göre,
I. Osmanlı teknik eleman bakımından Batı’dan yardım
I. kültürel,
II. sanayi,
II. Osmanlı Devleti Batı’dan geri kaldığını kabullenmiştir.
III. mimari
III. Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma görülmektedir.
alanlarının hangilerinde yenilik yaptığı savunulabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
8.
almıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Lale Devrinde matbaanın yaygınlık kazanmasının,
11. Osmanlı
I. devletin otoritesinin artması,
II. kültürel gelişmeler yaşanması,
III. okur-yazar oranının yükselmesi
gelişmelerinden hangileriyle ilişkili olduğu savunula-
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
Devleti’nin III. Selim Döneminde Avrupa’da
sürekli elçilikler açmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
maz?
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Avrupa’daki gelişmeleri yakından izlemek
B) Osmanlı kültürünü yaymak
C) Avrupa ile kültürel alanda işbirliği yapmak
D) Avrupalı devletler arasında karışıklık yaratmak
E) Avrupalılarla ittifak yapmak
8
Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda yapılan savaşların çoğundan yenik ayrılmasının,
12.
– Nizamıcedit ordusunun kurulması
– Kara ve deniz mühendishanelerinin geliştirilmesi
– İlk devlet matbaasının açılması
I. askeri ıslahatların yoğunluk kazanması,
II. ekonomik kayıpların artması,
III. devletin uluslararası saygınlığının azalması
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı söyle-
Yukarıda verilen ıslahatlar hangi döneme aittir?
nebilir?
A) I. Mahmut
B) III. Selim
C) III. Ahmet
D) I. Abdülhamit
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) III. Mustafa
ünite
9.
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
13. XVIII. yüzyıl ıslahatlarının, I. Avrupa’nın üstünlüğünün kabul edilmesi
II. daha çok askeri nitelikli olması,
III. bazı çevrelerce hoş karşılanmaması
özelliklerinden hangilerine sahip olduğu savunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
KONU TESTİ
biri değildir?
A) İlk Türk matbaanın açılması
B) Yalova’da kağıt fabrikasının açılması
C) İtfaiye bölüğünün kurulması
D) Kara Mühendishanesi’nin açılması
E) İlk çiçek aşısının uygulanması
E) I, II ve III
14. III. Selim Döneminde bazı okullarda Fransızcanın eğitim dili olarak kabul edilmesine bakarak,
17. I. Abdülhamit Döneminde,
• Yeniçerilerin ulufe alım satımı yasaklandı.
I. Osmanlı denge politikası izlemeye başlamıştır.
• Humbaracı ve Lağımcı ocakları ıslah edildi.
II. Fransa ile savunma ittifakı kurulmuştur.
• Yeniçeri sayımı yaptırıldı.
III. Osmanlı Devleti kültürel alanda batılılaşma çabalarına
Yukarıdaki yeniliklerle ulaşılmak istenen amaç aşağı-
hız vermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
15. •
4
2
16. Aşağıdakilerden hangisi Lale Devrindeki yeniliklerden
XVIII. Yüzyıl Islahatları
C) Yalnız III
E) I, II ve III
dakilerden hangisidir?
A) Devletin gelirlerini artırmak
B) Asker sayısını fazlalaştırmak
C) Ticareti geliştirmek
D) Yeniçeri Ocağı’nı düzeltmek
E) Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak
9
Nizamıcedit Ocağı’nın kurulması
• Tersane ve tophanenin ıslah edilmesi
• Vergi kaçağının önlenmeye çalışılması
III. Selim Döneminde yapılan ıslahatlara bakıldığında,
18. Osmanlı Devleti Lale Devrinde ilk kez Fransa’ya elçi göndermiş ve III. Selim Döneminde Avrupa’nın çeşitli kentlerinde sürekli elçilik uygulaması başlatmıştır.
Buna göre Osmanlı Devleti’nin,
I. yönetim,
I. diplomasi,
II. ordu,
II. ekonomi,
III. maliye
III. sanat
alanlarından hangilerinde ıslahatlara öncelik verildiği
alanlarının hangilerinde önemli bir değişiklik yaptığı savunulabilir?
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÖĞRETEN TEST
3
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET Yakın Çağ’da Avrupa
1.
Fransız İhtilali’nin aşağıdaki sonuçlarından hangisinin evrensel nitelikte olduğu söylenemez?
Verilen seçeneklerden hangisinin tüm dünyayı değil de, sadece Fransa’yı etkilediğine bakılmalıdır.
Demokrasi kişi hak ve özgürlüklerinin her
A) Demokratik rejimlerin yaygınlaşması
B) Fransızcanın resmi dil ilân edilmesi
C) Monarşik yönetimlerin son bulmasına neden olması
D) Eşitlik fikrini yaygınlaştırması
E) Milliyetçilik düşüncesini getirmesi
2.
ABD’nin kurulmasıyla görülen,
alanda kullanılabildiği yönetim şeklidir.
I. İnsan Hakları Bildirisi’nin ilân edilmesi,
Verilen öncüllerden hangilerinin özgür-
II. ABD’nin, Avrupa’ya karşı bir denge unsuru olması,
III. Avrupa medeniyetinin yeni bir yayılma alanı bulması
gelişmelerinden hangilerinin aynı zamanda demokrasinin gelişme-
lüklerin kullanımını olumlu yönde etkileyeceğine bakılmalıdır.
sine doğrudan katkı sağladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
Verilen öncüllere dikkatle bakıldığında İngiliz emperyalizmini olumlu yönde etki-
3.
I. İngiltere, Fransa’nın Hindistan ve Amerika’daki sömürgelerini ele ge-
leyecek gelişmelere ulaşılabilir.
çirmiştir.
II. Fransa bu savaşlarda ekonomik yönden olumsuz etkilenmiştir.
III. Hindistan, İngiliz İmparatorluğu’nun ekonomik sisteminin en önemli parçası olmuştur. Yıl
Savaşları’nın
yukarıdaki
sonuçlarından
hangilerinin
İngiltere’nin emperyalist politikalarına doğrudan hizmet ettiği söylenebilir?
10
Yedi
A) Yalnız I
4.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Fransız İhtilali sonunda krallık rejiminin devrilebileceği, halkın yönetime gelebileceği tüm dünyaya gösterilmiş oldu.
İhtilalin, hangi alanda değişikliğe neden
Bu durum,
olduğu, bu değişikliğin etkileri üzerinde
durulmalıdır.
I. ülke sınırları,
II. yönetim biçimi,
III. egemenlik anlayışı
özelliklerinden hangileri üzerinde değişikliğe yol açmıştır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
ünite
TARİH 10
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
1.
1815 Viyana Kongresi, Napolyon Savaşları’yla bozulan
4.
KONU TESTİ
Sanayi İnkılabı’nın etkisiyle XIX. yüzyılda Avrupalı devlet-
Avrupa’nın siyasal dengelerini düzeltmek, Avrupa’nın
ler arasında hammadde ve pazar arayışı hız kazanmıştır.
gelecekte alacağı durumu belirlemek amacıyla Avrupalı
Bu dönemde kapitülasyonların da etkisiyle Avrupa malları Osmanlı pazarlarına hakim olmuştur.
devletlerin katılımıyla toplanmış, ancak Osmanlı Devleti
3
Yakın Çağ’da Avrupa
kongreye çağrılmamıştır.
Buna göre 1815 Viyana Kongresi ile ilgili olarak,
I. el tezgahlarının kapanması,
II. yerli üreticinin yabancı tüccarlarla rekabet edemeye-
I. Fransa’nın öncülüğünde toplandığı,
II. Avrupa’daki siyasal karışıklıkları gidermeyi amaçladığı,
III. devletler arası ekonomik rekabeti hızlandırdığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun Osmanlı Devleti’nde,
cek duruma gelmesi,
III. ihracat - ithalat dengesinin sağlanması
sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 3 İngiltere’ye karşı yürütülen Ame
Filedelfiya Kongresi’nin en önemli özelliği aşağıdaki-
vaşı esnasında Amerikalılara,
lerden hangisidir?
I. Fransa,
A) Mezhep savaşlarının sona ermesi
II. Hollanda,
B) Haçlı Seferleri’nin sona ermesi
III. İspanya
C) 1848 İhtilalleri’nin başlaması
D) ABD’nin kurulmasına ortam hazırlaması
E) Fransız İhtilâli’nin başlaması
2.
rika bağımsızlık sa-
devletlerinden hangilerinin yard ım ettiği savunula-
bilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11
5.
Sanayi İnkılabı sonucunda Avrupa’da birçok fabrika kurulmuş, tek tek üretimden seri üretime geçilmiş ve yeni makineler icat edilmiştir.
3.
4
Sanayi İnkılabı’nın,
üretim şeklinin değişmesinin sonuçlarından biri değil-
I. işçi sınıfının ortaya çıkması,
II. köyden kente göçün hızlanması,
III. sömürgeciliğin yaygınlaşması
sonuçlarından hangilerinin doğrudan sosyal nitelik
dir?
taşıdığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi Sanayi İnkılabı’yla Avrupa’da
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Sanayi kentlerinin kurulması
B) Yaşam standardının yükselmesi
C) Tarımsal üretime son verilmesi
D) Ekonomik rekabetin artması
E) Sömürgeciliğin hız kazanması
KONU TESTİ
6.
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
3
Yakın Çağ’da Avrupa
Aşağıdaki savaşlardan hangisi diğerlerinden önce
9.
gerçekleşmiştir?
Aşağıdakilerden hangisi Sanayi İnkılabı’nın sonuçlarından biri değildir?
A) I. Dünya Savaşı
A) Ucuz ve seri üretimin başlaması
B) II. Dünya Savaşı
B) İşçi sınıfının doğması
C) Kurtuluş Savaşı
C) Hammadde ve pazar ihtiyacının artması
D) Trablusgarp Savaşı
D) Osmanlı sanayisinin güçlenmesi
E) ABD Bağımsızlık Savaşı
E) Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm gibi akımların ortaya çıkması
7.
I. Durum: Coğrafi keşiflerle yeni ticaret yolları bulunmuş ve bu sayede Avrupalılar sömürgecilikte ilerlemişlerdir.
II. Durum: Sanayi İnkılabı’yla hammadde ve pazar rekabeti artmış ve yeni sömürgeler elde etme mücadelesi büyük devletleri karşı karşıya getirmiştir.
lı Devleti’nde,
Yukarıdaki iki durum dikkate alındığında,
I. Ekonomik rekabet, devletlerin dış siyasetine yön vermiştir.
II. Osmanlı Devleti sömürgecilik faaliyetlerine başlamıştır.
III. Milliyetçilik düşüncesi sömürgeciliğe hız kazandırmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Fransız İhtilâli ile yayılan milliyetçilik akımının Osman-
C) Yalnız III
I. azınlık isyanlarının çıkması,
II. ıslahatların başlaması,
III. sanayileşmenin başlaması
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
12
11. İtalya ve Almanya’nın siyasi birliklerini geç tamamla-
Fransız İhtilali’nin,
malarının,
I. kralların baskıcı yönetimi,
II. halkın ağır vergiler altında ezilmesi,
III. toplumsal sınıflar arasındaki mücadele
nedenlerinden hangileri, ihtilâlin ekonomik nedenlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. 1848 İhtilâllerinin çıkması,
II. sömürgecilik yarışında geç kalmaları,
III. Restorasyon döneminin başlaması
durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL) Yakın Çağ’da Avrupa
3
KONU TESTİ
12. Sanayi İnkılabı’nı gerçekleştiren Avrupalı devletler, bu in-
16. Fransız İhtilali sonucunda soyluların ve rahiplerin ayrıca-
kılabı sürdürebilmek için Osmanlı Devleti’nden yararlan-
lıkları kaldırılmış, mutlak monarşi yıkılarak, egemenliğin
mayı hedeflemişlerdir.
halka ait olduğu kabul edilmiş, Milliyetçilik, adalet, hürriyet
gibi kavramlar ortaya çıkmıştır.
Buna göre,
I. Osmanlı Devleti’ni hammadde ve pazar kaynağı olarak görmeleri,
Buna göre,
I. Eşitlik ilkesi getirilmiştir.
II. halifeliğin gücünden yararlanmak istemeleri,
II. İmparatorluklar dağılma sürecine girmiştir.
III. Osmanlı Devleti’ndeki azınlık isyanlarını desteklemeleri
III. Mutlak krallıklar gücünü artırmıştır.
gelişmelerinden hangileri Avrupalıların Osmanlı Dev-
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
leti üzerindeki emelleriyle ilgilidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
13. 20. yüzyıl başlarında Osmanlı-Alman yakınlaşmasının,
I. İngiltere ile Rusya’nın yakınlaşması,
II. İngiltere’nin Rusya’yı Balkan politikasında serbest bırakması,
III. İtalya’nın siyasi birliğini tamamlaması
17. 1789’da gerçekleşen Fransız İhtilâli ile,
gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söyle-
I. halkın kralı devirebileceği ve kendi kendini yönetebileceğinin anlaşılması,
nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Fransa’ya savaş açması,
E) I, II ve III
14. Aşağıdakilerden
II. kendi yönetimlerini korumak için Avrupa krallarının
yılmasını sağlaması
hangisi 1848 İhtilalleri’nin meydana
getirdiği sonuçlarından biri değildir?
III. hürriyet, eşitlik, adalet ve bağımsızlık gibi ilkelerin ya-
gelişmelerinden hangilerinin meydana geldiği savunulabilir?
A) Fransa’da esir ticareti yasaklanmıştır.
B) Fransa’da ölüm cezaları kaldırılmıştır.
C) Büyük şirketler kurulmuştur.
D) Avusturya’da toprak köleliği yasaklanmıştır.
E) İngiltere, İtalya, Avusturya, Belçika gibi ülkelerde ayak-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
lanmalar çıkmıştır.
15. Fransa’da
Meşrutî yönetim için çıkan 1830 İhtilâli, diğer
devletlere de yayıldı.
4
18. Aşağıdakilerden hangisi 1815 Viyana Kongresi’ne katılan devletlerden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi bu devletlerden biri değildir?
A) Almanya
B) İngiltere
A) Osmanlı
C) Prusya
D) Rusya
B) Avusturya
D) Prusya
C) İtalya
E) Hollanda
E) Avusturya
13
KONU TESTİ
1.
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
4
Yakın Çağ’da Avrupa
Fransız İhtilali sırasında köylüler soyluların ve kilisenin
4.
dır;
elinde bulunan topraklara saldırdılar. Bunun üzerine Fransız Milli Meclisi, soyluların ve rahiplerin bütün ayrıcalıklarını kaldırdığını ilan etti.
Bu durum Fransız İhtilali’nin aşağıdaki ilkelerinden hangisi ile daha çok ilgilidir?
A) Cumhuriyet
B) Eşitlik
D) Demokrasi
C) Milliyetçilik
E) Kardeşlik
Avrupa tarihinin önemli olaylarından bazıları şunlar-
I. Coğrafi keşifler,
II. Rönesans,
III. Reform
IV. Fransız İhtilali
Bu gelişmelerden hangileri Osmanlı Devleti’ni ekonomik ve siyasi açıdan olumsuz etkilemiştir?
A) I ve II
2.
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda meydana gelen, I. Senediittifak
II. Tanzimat Fermanı
III. Meşrutiyet’in ilanı
gelişmelerinden hangilerinde Fransız İhtilali’nin etkili
E) II, III ve IV
Fransız İhtilali’nden sonra yayınlanan İnsan ve Vatan-
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Her insan doğuştan hürdür ve diğerleriyle eşittir.
II. Sadece milletin seçtiği temsilcilerin yönetme hakkı vardır.
olduğu söylenemez? A) Yalnız I
D) II ve IV
C) II ve III
daş Hakları Bildirisi’nin bazı maddeleri şunlardır:
5.
B) I ve IV
C) Yalnız III
E) II ve III
III. Devlet gücü millete ait olmalıdır.
Yukarıdakilerin hangileri Avrupa’da yerleşik sosyal ve siyasal düzene terstir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14
6.
XVIII. yüzyılda Avrupa’nın ucuz malları Osmanlı pazarlarını ele geçirmiştir.
Fransız İhtilali’nin getirdiği milliyetçilik düşüncesinin,
Bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan,
I. monarşik yönetimlerin güçlenmesi,
I. el tezgâhlarının kapanması,
II. milliyetçi ayaklanmaların baş göstermesi,
II. işsizliğin artması,
III. imparatorlukların parçalanması
III. yerli sanayinin çökmesi
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebi-
gelişmelerinin oluş sırası aşağıdakilerden hangisinde
lir?
doğru olarak verilmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
A) I, III, II
B) II, I, III
D) III, II, I
C) II, III, I
E) III, I, II
ünite
3.
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
4
İ (XVIII. YÜZYIL)
7.
11. Aşağıdakilerden
Sanayi İnkılabı ile Avrupa’da,
I. köylerden sanayi kentlerine göç yaşanması,
II. işçi sınıfının ortaya çıkması,
III. hammadde ve pazar ihtiyacının artması
gelişmelerinden hangileri toplumsal alanda değişiklikler yaşandığının kanıtıdır?
A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Yakın Çağ’da Avrupa
KONU TESTİ
hangisi Amerika Birleşik Devletle-
ri’nin kurulması ile ortaya çıkan sonuçlar arasında gösterilemez?
A) Avrupa uygarlığının yeni yayılma alanı bulması
B) Avrupa’ya karşı yeni bir denge unsuru olması
C) Avrupa’da Vestfalya Barışı’nın sağlanması
D) Fransız aydınlarını etkileyerek Fransız İhtilali’ne ortam oluşturması
E) Yapılan göçler sonunda Avrupa’da işsizliğin azalması
Fransız İhtilali’nden sonra Avrupa’da monarşik yönetimler ve çok uluslu devletler, Fransa’ya karşı savaş açtılar.
Bu durumun Fransız İhtilali’nin,
Yıldızlı Soru 4
I. milliyetçilik,
II. milli egemenlik,
III. eşitlik
ilkelerinden hangilerine tepki duyulduğuna kanıt ola-
I. 1848 ihtilallerinin yaşanması
duğu söylenebilir?
A) Yalnız I
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
II. İşçi sınıfının ortaya çıkması
C) Yalnız III
III. Sanayi İnkılabı’nın gerçekle şmesi
E) II ve III
Yukarıdaki gelişmeler aşağıdak ilerin hangisinde oluş sırasına göre verilmiştir? A) I, II, III
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi hem ABD’nin kurulu-
şu hem de Fransız İhtilali’nin çıkmasına ortam hazırla-
B) I, III, II
D) III, I, II
C) II, I, III
E) III, II, I
mıştır?
A) Otuz Yıl Savaşları
B) Vestfalya Antlaşması
C) Yedi Yıl Savaşları
D) Viyana Kongresi
E) Magna Charta
15
12. Fransız
İhtilali sonucunda meydana gelen aşağıdaki
gelişmelerden hangisi siyasal hayat ile ilgili değildir?
10. Sanayi İnkılabı ilk olarak aşağıdaki ülkelerden hangi-
4
sinde görülmüştür?
A) ABD
B) İngiltere
D) İtalya
C) Almanya
E) Fransa
A) Sınıf ayrımının ortadan kalkması
B) Mutlak yönetimlerin yıkılması
C) Meşruti yönetimlerin kurulması
D) 1830-1848 İhtilalleri’nin çıkması
E) Milli egemenlik kavramının yaygınlaşması
7.
fasikül
Tİ
LE V E D I L MAN
S O E V A AVRUP. YÜZYIL) (XVIII estleri Ünite T
ÜNİTE TESTİ
1.
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
1
Osmanlı Devleti’nin askeri alanda Batı’lı tarzda ıslahatlar
4.
Devleti’nde yaşanan gelişmelerden biri değildir?
yapması XVIII. yüzyılda başlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda Osmanlı
Buna göre,
A) Fransa’nın Mısır’ı işgal etmesi
I. Belgrad Antlaşması,
B) Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunun kabul edilmesi
II. Ziştovi Antlaşması,
C) Osmanlı Devleti’nin ilk kez savaş tazminatı ödemesi
III. Yaş Antlaşması
D) Divan-ı Hümayun’un kaldırılması
gelişmelerinden hangileri Batı’lı tarzda yapılan ısla-
E) İlk defa Batı tarzında yeniliklerin yapılması
5.
Avrupa başkentlerinde açılan elçiliklerin süreklileşti-
hatların olumlu sonuçlar verdiğinin göstergesidir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. Selim Döneminde Osmanlı Devleti’nde yabancı dil eğitimine önem verilmesinin,
rilmesi aşağıdaki ıslahatçılardan hangisinin dönemin-
I. ulusal devlet anlayışının gelişmesi,
II. Avrupa’daki gelişmelerin öğrenilmek istenmesi,
A) III. Mustafa
B) II. Mahmut
III. devlet sınırlarının genişletilmek istenmesi
C) III. Ahmet
D) I. Mahmut
durumlarından hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
de olmuştur?
E) III. Selim
C) Yalnız III
E) I, II ve III
2
6.
Osmanlı Devleti XVII. ve XVIII. yüzyıllarda Avrupalılar-
I. dinsel çatışmaları destekleme,
II. kapitülasyonları genişletme,
Devleti’nde ıslahat yapan padişahlardan biri değildir?
III. güçlü devletlerin yanında yer alma
A) III. Mustafa
B) I. Mahmut
politikalarından hangilerini yürürlüğe koymuştur?
C) III. Osman
D) III. Selim
A) Yalnız I
3.
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda Osmanlı
E) I. Abdülhamit
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
la ilişkilerinde,
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
7.
10. •
Fransa’nın Mısır’ı işgalinin,
1
ÜNİTE TESTİ
XVII. yüzyılda yapılan ıslahatların yeterli olmadığının anlaşılması
I. ekonomik,
II. askerî,
III. stratejik
amaçlardan hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
I. Batılı ülkelerin örnek alınması,
A) Yalnız I
II. ıslahatların askerî alanda yoğunlaşması,
III. yapılan yeniliklerin kalıcı ve sürekli olması
durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savu-
• Avrupalı devletler karşısında alınan yenilgilerin sürekli hale gelmesi
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yukarıdaki gelişmelerin XVIII. yüzyıl ıslahatlarında,
nulamaz?
8.
1768-1774 Osmanlı-Rus savaşlarından sonra imzalanan
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’nda, Osmanlı padişahlarının Kırım’daki Müslümanların da halifesi oldukları maddesi yer aldı.
Antlaşmaya böyle bir maddenin konulmasının,
11. Osmanlı
Patrona Halil İsyanı’na kadar geçen döneme Lale Devri
I. Kırım’ın dini bakımdan Osmanlıya bağlı kalmasının
denir. Bu dönemde savaşların verdiği acılar unutulmaya
sağlanması,
tarihinde 1718 Pasarofça Antlaşması ile 1730
çalışılmış, ilk defa Batı örnek alınarak yenilikler yapılmıştır.
II. Kırım’ın Karadeniz ticaretindeki yerini koruma düşüncesi,
Buna göre,
III. Kırım halkının Müslüman olduğunun kanıtlanması
I. Doğu ve batı yönünde savaşlar hız kazanmıştır.
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
II. Avrupalı devletler Osmanlı’nın iç işlerine karışmıştır.
A) Yalnız I
III. Osmanlı Devleti’nde yeni bir dönem başlamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda yapılan ıslahatların
3
daha çok bozulan devlet düzenini yeniden kurmaya, XVIII. yüzyılda ise askerî alana yoğunlaştığı görülmüştür.
çük Kaynarca Antlaşması ile koruma hakkı elde etmiştir.
Buna göre,
I. XVIII. yüzyılda merkezi otoritenin güçlenmesi,
II. XVIII. yüzyılda yenilgilerin ve toprak kayıplarının artması,
4
III. ticarî güzergahlardaki egemenliğin korunmak istenmesi
durumlarından hangilerinin ıslahatların yön değiştirmesinde etkili olduğu savunulabilir?
12. Rusya, Osmanlı ülkesinde yaşayan Ortodoksları 1774 Kü-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Rusya’nın bu politikayla,
I. Ortodokslarla kültürel bağ kurma,
II. Ortodoksları kullanarak Balkanlara ve Boğazlara sahip olma,
III. Hristiyanların dostluğunu kazanma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
ÜNİTE TESTİ
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
1
13. 1787-1792 Osmanlı-Rus ve Avusturya savaşlarının sürdü-
Fransa’da ihtilal öncesinde köylülerin ekonomik durumu
manlı Devleti ile 1791 Ziştovi Antlaşması’nı imzalayarak
burjuvalardan çok daha kötüydü.
Avusturya’nın savaştan çekilmesine,
I. Fransız İhtilali’nin çıkması,
II. Avusturya’da yönetim değişikliği olması,
III. Osmanlı Devleti’nin güçlü olması
durumlarından hangilerinin etkide bulunduğu söylenebilir?
İhtilali’ne burjuva sınıfı öncülük yapmıştır. Oysa
ğü dönemde, Avusturya savaşta üstün durumdayken Ossavaştan çekilmiştir.
16. Fransız
memelerinin nedenleri arasında,
I. köylülerin örgütlü bir yapıya sahip olamaması,
II. burjuva sınıfının ekonomiye egemen olması,
III. İhtilale öncülük yapan aydınların burjuva sınıfından çıkması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre Fransız İhtilali’ne köylülerin öncülük ede-
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. 1815 Viyana Kongresi’ni düzenleyen devletler Avrupa’nın siyasî haritasını yeniden oluştururken kendi çıkarları doğrultusunda millici ve demokrasi yanlısı her hareketi engelleme kararı almışlardı.
maları
Bu siyasî gelişmeler,
I. İtalya ve Almanya’nın siyasi birliklerini geç tamamla-
17.
II. Fransız İhtilali ile din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması
I. yeni çatışmalara ortam hazırlanması,
II. milliyetçilik hareketlerinin tamamen önlenmesi,
III. Osmanlı Devleti’nin dağılışının durması
durumlarından hangilerine neden olmuştur?
uluslararası ilişkilerde doğrudan etkili olduğu savu-
A) Yalnız I
nulamaz?
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
kazanması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. 1848 İhtilalleriyle milliyetçilik hareketlerinin yaygınlık
Yukarıdaki
A) Yalnız I
gelişmelerden
hangilerinin
B) Yalnız II
D) I ve II
Avrupa’da
C) Yalnız III
E) I, II ve III
4
18. Sanayi İnkılabı’ndan sonra ortaya çıkan işçi sınıfının haklarını korumak için sendikalar kurulmuştur. Daha sonra ortaya çıkan sosyalist partiler işçi sınıfının yönetimdeki
15. Aşağıdakilerden hangisi 1830 İhtilallerinin sonuçların-
etkinliğini artırmaya çalışmıştır. Buna göre Avrupa’da,
A) Belçika’nın Hollanda’dan ayrılarak bağımsız olması
B) Avusturya, Prusya ve Rusya’nın katılımıyla Doğu blo-
I. Siyasî ve sosyal gelişmeler yaşanmaktadır.
II. Sanayileşme süreci tamamlanmıştır.
kunun kurulması
C) Osmanlı Devleti’nde ayaklanmalara yol açması
III. İşçi sınıfı yönetime egemen olmuştur.
D) Liberal grubun başarısıyla sonuçlanması
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
E) Avrupa devletlerinin halklarına demokratik haklar tanı-
A) Yalnız I
ması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ünite
dan biri değildir?
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
1.
XVIII. yüzyılda Osmanlı’da taşranın üst seviye yöneticile-
4.
rinin bölgelerine gitmemeleri ve yerlerine vekil tayin etmeleri yeni bir zümrenin çıkmasına neden olmuştur. Devlet gücünün zayıflaması bu zümreyi meşrulaştırdı. Bunlar
Fransız İhtilali’nde “her ulusa kendi kendini yönetme hakkı verilmesi” fikri savunulmuştur.
Buna göre,
I. Napolyon’un Avrupa’yı istila etmesi,
berat verilirdi.
II. imparatorlukların dağılması,
Vergi toplanması, mahalli güvenlik, askerlik, narh’ın
III. ulusal devletlerin kurulması
gelişmelerinden hangilerinin yukarıdaki fikre uygun
re aşağıdakilerden hangisidir? A) Eşraf
2.
ÜNİTE TESTİ
halk tarafından seçilirdi ve kendilerine yönetim tarafından
kontrolü gibi konularda devlete yardımcı olan bu züm-
2
B) Reaya
D) Muhtar
C) Ayan
E) Zabit
1848 İhtilalleri hangi yönüyle Avrupa’da daha önce çı-
olduğu savulunamaz?
5.
kan İhtilallerden ayrılmaktadır?
A) Yeni devletlerin kurulmasına zemin hazırlaması
B) Avrupa’da sosyalist akımların başlamasına neden olması
C) Fransız halkının başlatması
D) Halkın anayasal haklar elde etmesi
E) Avrupa’nın tamamında etkili olması
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Aşağıdaki XVIII. yüzyıl Osmanlı hükümdarlarından hangisi Batı’lı anlamda diğerlerine göre daha önemli ıslahatlar yapmıştır?
A) I. Mahmut
B) III. Selim
C) I. Abdülhamit
D) III. Mustafa
E) I. Mustafa
5
6. 3.
4
XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Rusya ile yaptığı savaşların sonuçları arasında,
Aşağıdakilerden hangisi 1768-1774 Osmanlı-Rus savaşlarının nedenlerinden biri değildir?
I. Kırım’ın bağımsız olması,
A) Rusya’nın Balkan politikası
II. Rusya’nın Ortodoksların himayesini üstlenmesi,
B) Rusya’nın Lehistan’ın iç işlerine müdahalesi
III. Rusya’ya savaş tazminatı ödenmesi
C) Osmanlıya karşı kutsal bağlaşmanın kurulması
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu savunulabi-
D) Rusya’nın sıcak denizlere inme isteği
E) Rusya’nın yayılmacı siyasetinden Osmanlı Devleti’nin rahatsız olması
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
2
7.
– Laik yönetim anlayışının ortaya çıkması
– Mutlak monarşik yönetimlerin son bulması
– Avrupa’da eski sınıf anlayışının yıkılması
10. Gerileme
Döneminde Osmanlı Devleti 1718 Pasarofça
Antlaşması’ndan sonra İngiltere ve Hollanda’ya yeni kapitülasyonlar vermiştir. 1739 Belgrad Antlaşması’ndan sonra da Fransa’ya tanınmış olan kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir.
Yukarıdaki gelişmelere neden olan olay aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanayi İnkılabı
I. Osmanlı ülkesinde ticaretin önemi kalmamıştır.
B) 1848 İhtilalleri
II. Batılı devletler arasında hammadde rekabeti artmıştır.
C) 1830 İhtilalleri
III. Ekonomik tavizler, siyasî gelişmelere bağlıdır.
D) Fransız İhtilali
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Yedi Yıl Savaşları
A) Yalnız I
Buna göre,
8.
I. Rusya’nın yayılmacı siyasetinin önlenmek istenmesi
II. Osmanlıların İsveç’i Rusya’ya karşı korumak istemesi
III. Karlofça ve İstanbul Antlaşmaları ile kaybedilen yerle-
II. Çeşme Baskını’nda Osmanlı donanmasının Rus donanması tarafından yakılması
Yukarıdakilerden hangileri Prut Savaşı’nın nedenleri
A) Yalnız I
TARİH 10
III. Belgrad Antlaşması’nda Rusya’ya, Karadeniz’de Osmanlı gemilerinden başka gemi bulunamayacağını
B) Yalnız II
D) I ve II
onaylattırması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin askerî gücünde azalma bulunduğunun kanıtı olarak gösterilebilir?
6
A) Yalnız I
9.
E) I, II ve III
maya çalışılması
arasındadır?
D) I ve II
C) Yalnız III
I. Avrupa’dan getirilen teknik uzmanlarla yenilikler yapıl-
11.
rin geri alınmak istenmesi
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
1789 Fransız İhtilali’nden sonra yayılan milliyetçilik akımının Osmanlı Devleti’ni doğrudan etkilemesine, I. Osmanlı Devleti’nin çok uluslu yapısı,
II. Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumu,
III. Osmanlı Devleti’nin denge siyaseti
durumlarından hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Aşağıdakilerden
hangisi XVIII. yüzyılda Osmanlı
Devleti’nde kültürel değişimi kolaylaştırmıştır?
A) Ulufe alım satımının yasaklanması
B) Matbaada kitap basılması
C) Yerli malı kullanımının teşvik edilmesi
D) Savaşların yenilgiyle sonuçlanması
E) İtfaiye teşkilatının kurulması
ünite
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
13.
I. Devletin gelir-gider dengesinin bozulması
II. Sürekli yenilgilerin ve toprak kayıplarının olması
III. Devlet otoritesinin güçlendirilmek istenmesi
Yukarıdakilerden hangileri XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’ni devlet kurumlarında ıslahatlara yönelten ne-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
16. Yenilik düşüncesinin toplumda tam olarak benimsenmediğine,
I. Lale Devri’nin Patrona Halil Ayaklanması ile son bulması,
II. Nizamıcedit ıslahatlarının, Kabakçı Mustafa İsyanı’yla bitmesi,
denler arasındadır?
2
III. Takiyyüddin Mehmet’in kurmaya çalıştığı rasathanenin dönemin şeyhülislamı tarafından yıktırılması
gelişmelerinden hangilerinin kanıt olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Osmanlı Devleti 1718’de imzalanan Pasarofça Antlaşması ile Avrupa karşısında savunmaya çekilmiştir.
I. Avrupa’nın gerisinde kaldığını kabullendiği,
II. Batılılaşma çabalarının sona erdiği,
III. Avrupalılarla yapılan savaşların sona erdiği
yargılarından hangilerinin kanıtıdır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
I. Osmanlı Devleti’nin kaybettiği toprakları geri almak
17.
Bu durum Osmanlı Devleti ile ilgili,
için askerî ıslahatlara ağırlık vermesi
II. Fransa’ya verilen kapitülasyonların sürekli hale gelmesi
III. Ruslara yenilen İsveç kralının, Osmanlı Devleti’ne sığınması
C) Yalnız III
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda halen güçlü bir devlet olduğunun gösterge-
E) I, II ve III
sidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
7
18. Osmanlı yöneticileri XVIII. yüzyılda ıslahat yaparken bazı 15. XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde meydana gelen,
kesimlerin tepki gösterme olasılığını dikkate almak zorun-
I. Avrupa’dan matbaanın getirilmesi,
da kalmıştır.
II. Fransız ordusunun örnek alınarak Nizamıcedit Ordusu’nun kurulması,
4
Bu duruma,
I. Batı’lı ülkelerde elçilik açılması,
III. Doğu klasiklerinin Osmanlıca’ya çevrilmesi
II. Matbaada dinî eserlerin basımına izin verilmemesi,
gelişmelerinden hangileri Osmanlı Devleti’nin kendini
III. kütüphanelerin açılması
Avrupalı devletlerden üstün görme anlayışından uzak-
gelişmelerinden hangilerinin örnek olabileceği söyle-
laştığının göstergesidir?
A) Yalnız I
nebilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
İ (XVIII. YÜZYIL)
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
3
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda Osmanlı
4.
Devleti’nin özellikleri arasında gösterilemez?
I. Panslavizm politikası takip etmesi,
II. Ortodoksların haklarını koruması,
III. Sıcak denizlere inmek istemesi
faaliyetlerinden hangileri Osmanlı Devleti’ni olumsuz
A) Önemli toprak kayıpları yaşanması
B) Avrupa devletlerinin üstünlüğünü kabul etmesi
C) Daha çok askerî alanda ıslahatlar yapması
D) Rusya ve Avusturya ile sık sık savaşlar yapması
E) Hukuk devleti anlayışının benimsenmesi
Rusya’nın XVIII. yüzyılda,
etkilemiştir?
A) Yalnız I
5.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Kırım’ın Osmanlı Devleti’nin egemenliğinden çıkış sürecinde etkili olan,
2.
I. Küçük Kaynarca Antlaşması,
Kanuni Sultan Süleyman zamanında başlayan Os-
II. Aynalı Kavak Tenkihnamesi,
manlı - Fransız dostluğu ve siyasi ilişkileri, Fransa’nın
III. Yaş Antlaşması
gelişmelerinin sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde
aşağıdakilerden hangisini işgaliyle bozulmuştur?
A) Kıbrıs
B) Mısır
D) Trablusgarp
C) Cezayir
E) Suriye
doğru olarak verilmiştir?
A) I, II, III
B) I, III, II
D) II, I, III
C) II, III, I
E) III, II, I
TARİH 10 3.
Osmanlı Devleti çok uluslu ve çok dinli bir toplum yapısına
6.
Antlaşmaları’nın neden olduğu büyük toprak kayıplarıyla
sahipti. Osmanlı Devleti’ndeki azınlıklardan Ortadoksların
girdi. Bu yüzyılın ilk çeyreğinde kaybettiği toprakları geri
haklarını Rusya, Katoliklerin haklarını Fransa ve Protes-
alma politikası izledi. Ancak bunda başarılı olamadığı gibi,
tanların haklarını ise İngiltere koruyordu.
Bu durum XVIII. yüzyılda aşağıdakilerden hangisine öncelikle ortam hazırlamıştır?
A) Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışılmasına
B) İnsan hakları düşüncesinin gelişmesine
C) Osmanlı Devleti’nde egemenlik anlayışının değişmesine
Osmanlı Devleti XVIII. yüzyıla Karlofça ve İstanbul
yeni topraklarda kaybetti.
Buna göre Osmanlı Devleti’nin,
I. Rusya,
II. Venedik,
III. Avusturya
devletlerinden hangileriyle savaştığı söylenebilir? A) Yalnız I
D) Azınlıkların devlete olan bağlılığının pekişmesine
E) Azınlıkların yönetime katılmasına
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8
AVRUPA VE OSMANLI DEVLET
İ (XVIII. YÜZYIL)
7.
XVIII. yüzyıl sonlarına doğru Osmanlı Devleti, Hollanda ve
yöneticileri XVIII. yüzyıla kadar kendilerini
Avrupa’dan üstün görmüşler ve Avrupa’daki gelişmelere
bu sağlanamayınca da Fas, Cezayir ve Tunus Beyliklerine
ilgisiz kalmışlardır.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin bu durumunu en iyi şekilde açıklar?
A) Batılı ülkeler ile iyi ilişkiler kurmak istediği
B) Ekonomik olarak büyük zorluklar içinde olduğu
C) Sanayileşme çabaları içinde olduğu
D) İspanya ve Hollanda’nın Avrupa’nın en zengin devletleri olduğu
ÜNİTE TESTİ
İspanya’dan borç para almak için girişimlerde bulunması, başvurmuştur
10. Osmanlı
3
E) Fas, Tunus ve Cezayir’in Osmanlı Devleti’nden ba-
XVIII. yüzyılda Osmanlıların,
I. Avrupa başkentlerine elçilikler açmaları,
II. askerî okullarda batı tarzında eğitim vermeleri,
III. Avrupalı uzman ve danışmanlardan yararlanmaları
uygulamalarından hangileri yukarıda belirtilen düşünceden vazgeçtiklerine kanıt olarak gösterilebilir ?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ğımsız olduğu
8.
Fransa’nın XVIII. yüzyıl sonlarına kadar Osmanlıları, Rusya ve Avusturya ile girdiği savaşlarda diplomatik
11. 1768-1774
Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzalanan
Küçük Kaynarca Antlaşması ile Rusya, Osmanlı ülkesinde
olarak desteklemesinin temel nedeni aşağıdakilerden
yaşayan Ortodoks halkın haklarını savunma yetkisi almış-
hangisidir?
tır.
A) Osmanlı Devleti’nde büyük çıkarlarının olması
B) Rusya ve Avusturya ile savaş hâlinde olması
C) Rusya’nın güçlenmesini istememesi
D) Osmanlı Devleti ile geleneksel dostluğa sahip olması
E) Fransız İhtilali fikirlerini yaymak istemesi
Bu durumun Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki bölgelerden hangisindeki egemenliğini olumsuz etkileyeceği söylenebilir? A) Orta Doğu
B) Kafkasya
D) Anadolu
C) Balkanlar
E) Mısır
9
9.
Patrona Halil ve Kabakçı Mustafa ayaklanmaları ile ilgili olarak,
I. XVIII. yüzyılda çıkmışlardır.
II. Yenilik hareketlerini kesintiye uğratmışlardır.
III. Dönemin padişahlarının tahttan inmesine neden olmuşlardır.
4
12. Aşağıdakilerden hangisinin XVIII. yüzyıl ıslahatçılarından biri olduğu söylenemez?
A) IV. Murat
IV. Yönetim şeklini değiştirmeyi amaçlamışlardır.
B) III. Ahmet
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) I. Mahmut
A) I ve II
D) I. Abdülhamit
E) III. Selim
B) II ve III
D) I, II ve III
C) III ve IV
E) II, III ve IV
1. Edirne Olayı ile hükümdar ........................... tahttan indirilmiştir. 2. 1709’da Ruslar, İsveç Kralı Demirbaş Şarl’ı ...............................................’nda yenilgiye uğratmışlardır. 3.
Ruslar 1700 İstanbul Antlaşması ile ........................... ni ele geçirerek Karadeniz’e inme imkânı bulmuşlardır.
4. .................................................ndan sonra Osmanlı Devleti’nde “Lale Devri” başlamıştır. 5. Osmanlı Devleti’ne ilk sivil matbaa ................................................. ve ...............................................’nin katkılarıyla gelmiştir. 6. Patrona Halil Ayaklanması’ndan sonra Osmanlı tahtına .................................................. çıkmıştır. 7. 1739 Belgrad Antlaşması’nın imzalanmasına arabuluculuk yapan devlet ........................... dır. 8. İran’la imzalanan ...........................................ndan sonra günümüze kadar bu devletle sınır sorunu yaşanmamıştır. 9. Fransız asıllı bir subay olan Kont de Bonneval Müslüman olup, Osmanlı hizmetine girdikten sonra ............................................ ....... ismini almıştır. 10. Hükümdar III. Mustafa döneminde sadrazamlık yapan ve ıslahatlarıyla tanınan devlet adamı ........................... ........................... dır. 11. Karadeniz’deki Osmanlı üstünlüğünü sona erdiren anlaşma ........................... ........................... Antlaşması’dır. 12. Mühendishane-i Berr-i Hümayun (Kara Mühendishanesi) ........................... döneminde kurulmuştur. 13. III. Selim’in Nizamıcedit ordusunun masraflarını karşılamak için kurduğu hazine ........................... hazinesidir. 14. III. Selim dönemi ıslahatları ...................................................... ile sona ermiştir. 15. Avrupa’da sürekli elçiliklerin açıldığı dönem ........................... dönemidir. 16. İngiltere ........................... Antlaşması ile Amerika’daki 13 koloninin bağımsızlığını tanımıştır. 17. Fransa’da ihtilalle başlayan iç karışıklıklara ........................... son vermiştir. 18. Avrupa ülkelerinde liberal demokrasilerin güçlenmesine ve parlamenter sisteme geçişi hızlandıran gelişme ........................... ........................ dir. 19. Alman birliğinin kurulmasında Prusya Başbakanı ........................... ‘ın çalışmaları etkili oldu.
Cevaplar 1. II. Mustafa 2. Poltova Savaşı 3. Azak Kalesi 4. Pasarofça Antlaşması 5. İbrahim Müteferrika, Said Efendi
6. I. Mahmut 7. Fransa 8. II. Kasr-ı Şirin Antlaşması 9. Humbaracı Ahmet Paşa
11. Küçük Kaynarca 12. I. Abdülhamit 13. İrad-ı Cedit 14. Kabakçı Mustafa İsyanı
10. Koca Ragıp Paşa
15. III. Selim
16. 1783 Versay 17. Napolyon Bonapart 18. 1830 İhtilalleri 19. Bismark
ünite
10
D 1.
Osmanlı Devleti 1699 Karlofça Antlaşması’ndan sonra “Gerileme Dönemi’ne girmiştir.
2.
1711 Prut Antlaşması’nda Azak Kalesi Ruslar’dan geri alınmıştır.
3.
Osmanlı Devleti 1739 Belgrad Antlaşması’ndan sonra “Lale Devri”ne girmiştir.
4.
Lale Devri’nde Batı tarzında ıslahatlar yapılmıştır.
5.
Lale Devri Kabakçı Mustafa İsyanı ile sona ermiştir.
6.
Batı tarzında okul açan ilk Osmanlı hükümdarı I. Mahmut’tur.
7.
Osmanlı Devleti’nin imzaladığı son kazançlı anlaşma Prut Antlaşması’dır.
8.
Fransızca III. Mustafa döneminde okullarda yabancı dil olarak okutulmaya başlanmıştır.
9.
III. Selim dönemindeki yeniliklerin tamamına Nizamıcedit yenilikleri denir.
10.
Karadeniz’deki Osmanlı üstünlüğü son kez 1739 Belgrad Antlaşması’nda tescil edilmiştir.
11.
Rusya ilk kez 1792 Yaş Antlaşması ile Osmanlı’nın içişlerine müdahale hakkı kazanmıştır.
12.
Osmanlı Devleti Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile kabul etti.
13.
Avusturya’nın 1787-1792 savaşlarından çekilme nedeni Fransız İhtilali’nin çıkmasıdır.
14.
Osmanlı Devleti Şahin Giray’ın Kırım Hanlığını 1779 Aynalıkavak Tenkihnamesi ile kabul etmiştir.
15.
Mısır’daki Fransız işgali El-Ariş Antlaşması ile sona ermiştir.
16.
Yedi Yıl Savaşları İngiltere ile Almanya arasında olmuştur.
17.
ABD’deki bağımsızlık savaşları Fransa’daki İhtilalcileri cesaretlendirmiştir.
18.
Fransız İhtilali’nden imparatorluklar olumlu yönde etkilenmiştir.
19.
1830 ve 1848 İhtilalleri İngiltere’de başlamıştır.
20.
İtalya, siyasî birliğini Almanya’dan önce kurmuştur.
Y
11
Cevaplar
4
1. D
2. D
3. Y
4. D
5. Y
6. D
7. Y
8. Y
9. D
10. D
11. Y
12. Y
13. D
14. D
15. D
16. Y
17. D
18. Y
19. Y
20. D
1.
Osmanlı Devleti’nin imzaladığı son kazançlı antlaşmasıdır.
a) III. Ahmet
2.
18. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de başlamıştır.
b) Lale Devri
3.
Batı tarzında ilk ıslahatların yapıldığı dönemdir.
c) Belgrad Antlaşması
4.
Etkileri günümüzde hala devam eden gelişmedir.
d) Küçük Kaynarca Antlaşması
5.
Osmanlı Devleti’nin çöküş dönemine girdiği antlaşmadır.
e) Yaş Antlaşması
6.
Lale Devri’nin hükümdarıdır.
f) Fransız İhtilali
7.
Osmanlı Devleti’nin 18. yüzyılda imzaladığı en ağır şartlı antlaşmadır.
g) Sanayi İnkılabı
8.
Nizamıcedit ıslahatlarının yapıldığı dönemdir.
h) I. Mahmut
9.
Lale Devri’nin başlamasını sağlayan gelişmedir.
ı) III. Selim
12
10. Hendesehane, bu padişah döneminde kurulmuştur.
i) Pasarofça Antlaşması
1. c
2. g
3. b
4. f
5. e
6. a
7. d
8. ı
9. i
10. h
ünite
Cevaplar
1.
Osmanlı Devleti’nin Gerileme Dönemindeki temel siyaseti nedir? Yazınız.
2.
1711 Osmanlı-Rus Savaşı’nın nedenlerini ve Prut Antlaşması’nın özelliğini yazınız.
3. Lale Devri Islahatları’nı yazınız.
4. Patrona Halil Ayaklanması’nın nedenlerini ve sonuçlarını yazınız.
5.
4
I. Mahmut Islahatlarını yazınız.
13
6.
III. Selim Islahatlarını yazınız.
7.
Gerileme Dönemi ıslahatlarının genel olarak askerî alanda olmasının nedenlerini yazınız.
8.
Belgrad Antlaşması’nın maddelerini ve özelliğini yazınız.
9.
Gerileme Döneminde Kırım ile ilgili olan antlaşmalar hangileridir? Yazınız.
10. Yedi Yıl Savaşlarının ABD’nin kurulmasına etkisini yazınız.
ünite
14
11. Fransız İhtilali’nin sebep ve sonuçlarını yazınız.
12. Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’ne etkilerini açıklayınız.
13. Sanayi İnkılabı’nın sebep ve sonuçlarını yazınız.
14. 1815 Viyana Kongresi’ni açıklayınız.
15. 1830 ve 1848 İhtilallerini açıklayınız.
4
15
8.
fasikül
E
YIL Z Ü Y N N UZU arı
yl asi Ola y i S l ı y z XIX. Yü atları h a l s I l ı zy XIX. Yü
ÖĞRETEN TEST
1
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Siyasi Olayları
1.
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Rusya ile ilişkileri bozulduğunda Fransa’yla, Fransa’yla ilişkileri bozulduğunda da İngiltere ile yakın ilişki
Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyıldaki siyasetine denge siyaseti denilmektedir. Osmanlıyı bu siyasete yönlendiren nedenler üzerinde durulmalıdır.
içerisinde olduğu görülmüştür.
Buna göre,
I. Osmanlı Devleti’nin zayıf durumda olması,
II. Osmanlı Devleti’nin yalnız kalmak istememesi,
III. Osmanlı Devleti’nin savaş taraftarı olması
durumlarından hangileri, Avrupa devletleri ile kurulan siyasal ilişkilerdeki farklılıkların nedenlerinden değildir?
A) Yalnız I
2. 1972 Yaş Antlaşması’ndan sonra Osmanlı Devleti çöküş dönemine girmiştir. Buna göre devletin XIX. yüzyıldaki önce-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde fikir akımları ve ıslahat hareketleri ortaya çıkmıştır.
Bu gelişmelerle ulaşılmak istenen hedefi aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?
liğinin ne olduğu göz önüne alınmalıdır.
A) Padişahların otoritesini güçlendirmek B) Devletin yıkılışını önlemek C) Ekonomik kalkınmayı sağlamak D) İç isyanları engellemek E) Anayasal sistemi yürürlüğe koymak
TARİH 10 2
Avrupa devletlerinin katılımıyla toplanan 1840 Londra Konferansı’nda alınan karara göre, Mısır içişlerinde serbest, dış işlerinde Osmanlıya bağlı
hangi öncüllere ulaşılabileceği görülebi-
kalacaktı.
lir.
Buna göre,
I. Batılı devletler Osmanlı üzerinde etkili olmuştur.
II. Mısır, özerk bir yapıya kavuşmuştur.
III. Mısır sorunu uluslararası bir boyut kazanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
ünite
3. Verilen bilgi dikkatlice incelendiğinde
EN UZUN YÜZYIL
1
XIX. Yüzyıl Siyasi Olayları
1.
Osmanlı ülkesinde her türlü özgürlüğe sahip olan Balkan
XIX. yüzyılın sonlarına kadar İngiltere’nin temel politikası
ulusları, XIX. yüzyılda bağımsız devlet kurma düşüncesiy-
Osmanlı toprak bütünlüğünü koruyarak sömürge yolları-
le ayaklanmışlardır.
nın güvenliğini sağlamaktı. 1878 Berlin Antlaşması’ndan sonra İngiltere bu politikasını terketmeye başlamıştır.
Osmanlıdaki bu gelişmeler;
I. Ulusçuluk,
II. Osmanlıcılık,
III. Batıcılık
akımlarından hangilerinin etkisiyle ortaya çıkmıştır?
A) Yalnız I
2.
5.
KONU TESTİ
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
1838’de İngilizlerle imzalanan Balta Limanı Antlaşması’yla
Bu durumun ortaya çıkmasında,
I. Rusya’nın eski gücünden uzaklaşması,
II. Osmanlı-Alman yakınlaşmasının başlaması,
III. Ayestefanos Antlaşması’nın yürürlüğe girmemesi
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
İngiltere’ye geniş ticari ayrıcalıklar verilmiş, Osmanlı topraklarına düşük gümrüklerle giren İngiliz malları Osmanlı
Yıldızlı Soru 1
pazarına egemen olmuştur.
Bu bilgiye göre Osmanlı ekonomisi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Yerli malı üretimi fazlalaşmıştır.
B) Bağımsız ekonominin temelleri atılmıştır.
II. Mısır Sorunu
C) Ülke, yabancı malların açık pazarı haline gelmiştir.
III. Sened-i İttifak
D) Yerli tüccarların ticari faaliyetleri yoğunlaşmıştır.
E) Osmanlı Devleti bütçe açığını kapatmıştır.
I. Kapitülasyonlar
Yukarıdakilerden hangileri Avru palı devletlerin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karı şmalarına ortam hazırlamıştır? A) Yalnız I
3.
Osmanlı Devleti ilk defa Avrupa’dan aşağıdaki hangi
B) Yalnız III
D) II ve III
gelişme esnasında dış borç almıştır?
A) Yunan İsyanı
B) 93 Harbi
C) Mısır Sorunu
D) Kırım Savaşı
4.
E) I, II ve III
3
E) Navarin Olayı
Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın ayaklanmasıyla başlayan Mısır sorunu, aşağıdakilerden hangisi ile sonuçlanmıştır?
5
C) I ve II
6.
I. Berlin Antlaşması
II. Bükreş Antlaşması
III. Edirne Antlaşması
Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyılda imzaladığı yukarıda-
A) Paris Antlaşması
B) 1840 Londra Sözleşmesi
C) Kütahya Antlaşması
D) Hünkar İskelesi Antlaşması
E) Paris Antlaşması
ki antlaşmaların hangilerinde Balkan ulusları ile ilgili hükümler bulunduğu savunulabilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
7.
EN UZUN YÜZYIL
1
XIX. Yüzyıl Siyasi Olayları
II. Abdülhamit Döneminde İslamcılık düşüncesi devlet po-
10. 1877-78
Osmanlı-Rus Savaşı’ndan önce yapılan İstan-
litikası olarak uygulanmıştır. II. Abdülhamit bu düşünceyle
bul Konferansı’nda Avrupalı devletler, Bosna-Hersek ve
İngiltere ve Rusya’nın egemenliği altında bulunan Müslü-
Bulgaristan’da özerk bir yönetim kurulmasını istemişler-
manları onlara karşı kullanmayı düşünmüştür.
dir.
Bu bilgiye göre,
Avrupalı devletlerin bu isteklerinin,
I. din,
I. Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma,
II. etnik yapı,
II. Rusya’ya karşı Balkanlarda güç oluşturma,
III. ırk
III. Balkanların ekonomisini geliştirme
unsurlarından hangileri bu akımın uygulanmaya çalı-
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabi-
şılmasında etkili olmuştur?
A) Yalnız I
lir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. Rusya XVIII. yüzyılda Ortodoksların koruyuculuğunu üstlenmeye başlamış, XIX. yüzyılda tüm Slavları tek bir çatı
Osmanlı Devleti’nin,
altında toplama amacına yönelik Panslavizm politikasını uygulamaya koymuştur.
I. yatırıma dönüşmeyen dış borçlanmaya gitmesi,
II. Avrupalı devletlere kapitülasyon hakları tanıması,
III. yönetim ve hukuk alanında ıslahatlar yapması
uygulamalarından hangilerinin ülke ekonomisinin dışa bağımlı olmasına ve yarı sömürge haline gelme-
Buna göre, I. Rusya, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale etmektedir.
II. Panslavizm politikası Osmanlı Devleti’ni parçalamaya yöneliktir.
sine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
III. Osmanlı Devleti Ortodokslara baskı yapmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
4
9.
Rusya, Fransa’nın Mısır’ı işgali esnasında Osmanlı Devleti’ne yardım etmiştir.
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
12. Hünkar İskelesi Antlaşması’nın,
I. Osmanlıya saldırı olursa, Rusya asker ve donanma
Bu durum Rusya’nın aşağıdaki çıkarlarından hangisiyle daha çok ilgilidir?
B) Yalnız II
gönderecek.
II. Rusya’ya saldırı olursa Osmanlı, Boğazları kapata-
A) Balkanlarda kendisine bağlı yönetimler oluşturma
B) Baltık Denizi’ne egemen olma
III. Anlaşmanın süresi 8 yıl olacak.
C) Avrupa’daki güç dengesinin aleyhine olarak gelişmesi-
maddelerinden hangileri Osmanlı askerî gücünün ye-
cak.
ni önleme
tersiz kaldığının göstergesidir?
D) Uzak Doğu’da sömürgeler edinme
E) Ortodoksların koruyuculuğunu üstlenme
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Siyasi Olayları
13. Osmanlı
ülkesinde yaşayan azınlıklar 1804’ten itibaren
milliyetçilik akımının etkisiyle ayaklanmalara başlamışlardır.
1
KONU TESTİ
16.
I. 1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzalanması
II. 93 Harbi’nin gerekçe gösterilerek Meşruti idareye son verilmesi
Bu duruma yol açan en önemli gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
III. Rusya’nın gelişmesinden endişe duyan ülkelerin tepki göstermeleri
A) Osmanlıcılık düşüncesinin ortaya çıkması
B) Tanzimat Fermanı
C) Napolyon’un Mısır’ı işgali
D) Sanayi İnkılabı
E) Fransız İhtilali
Yukarıdaki gelişmelerden hangileri Ayestefanos (Yeşilköy) Antlaşması’nın yürürlüğe girmeme nedenlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. 1856’da imzalanan Paris Antlaşması Osmanlı’yı kazandığı bir savaştan sonra diplomatik açıdan yenik düşüren bir antlaşmadır.
deniz limanları önem kazanmış ve ticaret canlanmıştır?
Bu yargıyı antlaşmanın,
I. Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altında olacak.
II. Osmanlı Devleti ve Rusya’nın Karadeniz’de tersane ve donanması bulunmayacak.
17. Abdülaziz Döneminde aşağıdaki hangi gelişme ile Ak-
III. Osmanlı Devleti, Avrupa devletleri konseyine kabul edilecek.
maddelerinden hangilerinin doğruladığı söylenebilir?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) I ve III
A) Süveyş Kanalı’nın açılması
B) Paris Antlaşması’nın imzalanması
C) Kırım Savaşı’nın yapılması
D) İlk kez bir dış borç alınması
E) İlk kez yurt dışına gezi düzenlenmesi
C) I ve II
E) I, II ve III
5
18. Aşağıdakilerden
hangisi 1829’da imzalanan Edirne
Antlaşması’nın özelliklerinden biri değildir?
15. 1821’de Mora’da başlayan Yunan İsyanı’nın,
5
I. Mısır valisi M. Ali Paşa’dan yardım istenmesi,
II. Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması,
III. Edirne Antlaşması’nın imzalanması
olaylarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
ağır antlaşmadır.
B) İlk kez bir Osmanlı azınlığı bağımsız olmuştur.
C) Kargaşadan yararlanan Fransa, Cezayir’i işgal etmiştir.
D) Kafkaslardaki kalelerin Ruslara verilmesiyle Doğu Anadolu Ruslara karşı savunmasız kalmıştır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Küçük Kaynarca’dan sonra imzalanan koşulları en
E) Rusya’yla dostça imzalanan ilk antlaşmadır.
ÖĞRETEN TEST
EN UZUN YÜZYIL
2
XIX. Yüzyıl Islahatları
1.
Tanzimat Dönemindeki,
I. Vilayet meclislerinin kurulması,
mıyla kullanabilmesi için, iç işleyişe dışa-
II. Avrupalı yargıçların Osmanlı mahkemelerinde görev alması,
rıdan hiçbir şekilde müdahale olmaması
III. azınlıkların da devlet memuru olması
uygulamalarından hangilerinin Osmanlı Devleti’nin egemenlik hak-
Bir ülkenin egemenlik haklarını tam anla-
gerekir.
ları ile uyuşmadığı savunulabilir?
A) Yalnız I
2. Verilen
yeniliklerden
biri,
Islahat
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Aşağıdakilerden hangisi Islahat Fermanı’nın özelliklerinden biri değildir?
Fermanı’nda değil, Tanzimat Fermanı’nda
A) Askerliğin bütün Osmanlı vatandaşlarına zorunlu olması
bulunmaktadır.
B) Herkesin inancına göre yemin etmesi C) Askerlikte “nakdi bedel” usulünün getirilmesi D) İl meclislerine gayrimüslimlerin de üye olabilmesi E) Azınlıklara banka ve şirket kurma hakkının tanınması
Nizam-ı Cedit, III. Selim döneminde, dikurulmuştur.
TARİH 10
3.
I. Asakir-i Mansure-i Muhammediye
II. Nizam-ı Cedit
III. Eşkinci Ocağı
Osmanlı ordusunda oluşturulan yukarıdaki askeri birliklerin kuruluş sırası aşağıdakilerden hangisidir?
6
A) III - II - I
Verilen ıslahatlardan biri toplumun tamamını değil, belirli bir kesimini ilgilendirmektedir. Dolayısıyla halkın tamamının güvenini sağlama konusunda bir katkı sağlaması mümkün değildir.
4.
B) III - I - II
D) II - III - I
C) I - II - III
E) I - III - II
Aşağıdakilerden hangisinin II. Mahmut ve Tanzimat Dönemlerinde halkın devlete olan güven ve desteğinin yeniden sağlanmasına yönelik ıslahatlardan biri olduğu savunulamaz? A) Kılık-kıyafet alanında düzenlemeye gidilmesi B) Müsadere usulünün kaldırılması C) Mahkemelerin herkese açık olması D) Can ve mal emniyetinin sağlanması E) Haksız yere cezalandırmanın önlenmesi
ünite
ğer askeri birlikler II. Mahmut döneminde
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Islahatları
5.
ÖĞRETEN TEST
Tanzimat Fermanı’nın ülkeye sağladığı yararlar arasında,
I. Avrupalıların içişlerimize karışmasının önlenmesi,
II. herkese yasa önünde eşitlik ilkesi getirmesi,
III. anayasal rejime geçişe ortam hazırlaması
durumlarından hangilerinin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
6.
2
B) Yalnız II
D) I ve II
Daha sonraki gelişmeler göz önüne alındığında Tanzimat Fermanı’nın hangi alanda yarar sağlamadığı anlaşılabilir.
C) Yalnız III
E) II ve III
Tanzimat Fermanı ile Islahat Fermanı arasında içerik açısından en önemli fark aşağıdakilerden hangisidir?
Islahat Fermanı ile gayr-i müslimlere il genel meclislerine üye olma hakkı verilmiştir. Bu durumun hangi alanla ilgili olduğu
A) Can, mal ve namus güvenliğinin sağlanması
düşünülmelidir. Tanzimat Fermanı’nda
B) Yasalar önünde eşitliğin sağlanması
böyle bir hak verilmemiştir.
C) Askerlikte nakdi bedel uygulaması getirilmesi D) Vergilerin herkesin gelirine göre toplanması E) Yargılamanın açıktan yapılması
7.
Tanzimat Dönemine gelinceye kadar yapılan ıslahatların aşağıdaki alanlardan hangisinde yoğunlaştığı söylenebilir?
Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyıl ve XVIII.
A) Askeri
yenik ayrılması, verilen alanlardan biri-
B) Eğitim
D) Hukuk
C) Maliye
yüzyılda yaptığı savaşlardan çoğunlukla sindeki eksikliğin anlaşılmasını sağla-
E) İdari
mıştır. Dolayısıyla ıslahatların bu alanda yoğunlaşması kaçınılmazdır.
5
8.
I. Rüşvet ve adam kayırmanın yasaklanması
II. Herkesin mal edinme ve mülkiyet hakkının olması
III. Vergilerin herkesin gelirine göre toplanması
Tanzimat Fermanı’nda bulunan yukarıdaki hükümlerden hangileri-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
likle hangi şartların bulunması gerektiği dikkate alınmalıdır.
nin sermaye birikimine zemin hazırladığı savunulabilir?
Sermaye birikiminin olabilmesi için önce-
C) Yalnız III
7
KONU TESTİ
1.
EN UZUN YÜZYIL
2
XIX. Yüzyıl Islahatları
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda muhtarlık teşkilatı-
4.
nın kurulması ve nazırlıkların oluşturulmasının,
mış, bunların yanında şeri mahkemelerin görevlerini sürdürmelerine de izin verilmiştir.
I. maliye,
II. askerî,
III. yönetim
alanlarından hangileriyle ilgili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda yeni mahkemeler açıl-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun,
I. Avrupa ile ilişkilerin bozulması,
II. hukuk birliğinin sağlanması,
III. merkezi otoritenin güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerini engellediği söylenebilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin klasik eğitim kurumları medreselerdi. XIX. yüzyıldan itibaren Avrupa tarzında eğitim yapan, Avrupa’nın eğitim ilkelerine uygun okullar açılmaya başlandı.
5.
ne üye olabilmeleri ve vergilerin herkesin gelirine göre
Bu durumun toplum hayatına yansımasının aşağıdaki-
alınmasının kararlaştırılması gelişmelerine bakarak,
lerden hangisi olduğu söylenebilir?
A) Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi
B) Halkın yönetime katılması
C) Toplumsal yaşamda ikiliklerin yaşanması
D) Dağılma sürecinin durdurulması
E) Halkın yenilikleri engellemesi
Islahat Fermanı ile gayrimüslimlerin il genel meclisleri-
I. yönetim,
II. mali,
III. askerî
alanlarından hangilerinde düzenlemeye gidildiği söylenebilir?
TARİH 10
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
8
Osmanlı Devleti’nde meydana gelen,
6.
Osmanlı Devleti’nin etnik yapısının,
I. Islahat Fermanı’nın ilan edilmesi,
I. kapitülasyonların kaldırılmaya çalışılması,
II. Düyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması,
II. ülkede birlik ve beraberliğin sağlanması
III. Sened-i İttifak’ın imzalanması
III. eğitimin geliştirilmeye çalışılması
gelişmelerinden hangilerinde Avrupa’daki gelişmele-
ıslahatlarından hangilerine öncelik verilmesine neden olduğu savunulabilir?
rin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Islahatları
7.
II. Mahmut Döneminde yapılan,
liklerinden biri değildir?
I. ilköğretimin zorunlu hale getirilmesi,
II. ilk resmi gazetenin çıkarılması,
III. Mekteb-i Tıbbiye ve Mekteb-i Harbiyenin açılması
ıslahatlarından hangilerinin eğitim ve kültür alanıyla ilgili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I
8.
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
11. Aşağıdakilerden hangisi XIX. yüzyıl ıslahatlarının özel-
2
C) Yalnız III
A) Halk ilk kez yönetime katılmıştır.
B) Islahatlarda Avrupa’nın etkisi vardır.
C) İlk kez Batı’nın üstünlüğü kabul edilmiştir.
D) Hükümdarın yetkileri sınırlandırılmıştır.
E) Azınlıklara o döneme kadar verilmeyen haklar verilmiştir.
E) I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi I. Meşrutiyetin ilan edilmesinin en önemli nedenidir?
A) Osmanlı Devleti’nin dağılışını engellemek
B) Rusya’nın yayılmasını önlemek
C) Avrupalıların Osmanlı içişlerine müdahalesini önlemek
D) Almanlar’ı Osmanlı Devleti’nin yanına çekmek
E) Anayasal rejimi yürürlüğe koymak
9.
II. Mahmut Döneminde,
I. Divan örgütü kaldırılarak yerine nazırlıklar kurulmuştur.
II. Kılık-kıyafet değişikliği yapılmıştır.
III. İlköğretim zorunlu hale getirilmiştir.
Yıldızlı Soru 2
Osmanlı Devleti’nde askerliğin vatan hizmetine dönüştürülmesi, aşağıdakilerden hangisiyle gerçekleştirilmiştir? A)
Sened-i İttifak
B)
Mecelle
C)
Kanuniesasi
IV. Gümrüklerde yeni düzenlemeler yapılmıştır.
D)
Tanzimat Fermanı
Buna göre, aşağıdaki alanların hangisinde yenilik ya-
E)
Kanununame-i Ali Osman
pılmadığı söylenebilir?
A) Yönetim
B) Sosyal
D) Askeri
C) Eğitim
9
E) Ekonomik
12. Rusya ve Fransa, XIX. yüzyılda Ortodoks ve Katoliklerin 10. 1826’da
Vaka-i
Hayriye
denilen
olayla
durumunu bahane ederek Osmanlı’nın, iç işlerine müda-
Yeniçeri
halede bulunmuşlardır.
Ocağı’nın kaldırılmasının,
5
I. ıslahatların önünün açılması,
II. padişahların otoritesinin artması,
III. merkezi otoritenin güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin bu durumu engelleme amacıyla,
I. İngiltere’den yardım isteme,
II. Tanzimat ve Islahat Fermanlarını ilan etme,
III. Fener Rum Patrikhanesi’ni kapatma
önlemlerinden hangilerini aldığı savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
EN UZUN YÜZYIL
2
XIX. Yüzyıl Islahatları
13.
I. Hükümetin padişaha karşı sorumlu olması
II. Milletvekillerinin dört yıllığına seçilmesi
III. Yasama görevinin Mebusan Meclisi’ne verilmesi
1876’da yürürlüğe giren Kanun-i Esasi’nin özelliklerinden hangilerinin “millet egemenliği” ilkesi ile çeliştiği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. 1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı’nda,
• Herkes gelirine göre vergi ödeyecek.
• Tüm vatandaşların din, ırk ayrımı yapılmaksızın can
16. Osmanlı
Devleti’nin Kuruluş ve Yükselme dönemlerinde
yeniçerilerin sayısı sabit tutulmuştur. Ancak çöküş döneminde sayıları Kuruluş ve Yükselme dönemleriyle karşılaştırılmayacak derecede artmıştır.
Yeniçeri sayısındaki artışın aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkisinden söz edilemez?
A) Savaşların kazanılması
B) Islahat çalışmalarının engellenmesi
C) Maliyenin olumsuz yönde etkilenmesi
D) Yeniçeri Ocağı’nın bozulması
E) Merkezde isyanların çıkması
ve mal emniyeti devlet güvencesinde olacak.
• Tüm erkek vatandaşlar belirli bir süre askerlik görevinde bulunacak.
17. Tanzimat Fermanı’nda yer alan,
gibi hükümlere yer verilmiştir.
Buna göre,
I. müsadere uygulamasının kaldırılarak herkesin mal mülk sahibi olmasının sağlanması,
I. Eşitliğe dayalı bir yönetim anlayışı vardır.
II. askere alma işleminin düzene konulması,
II. Yasaların egemen olduğu bir yönetime geçilmiştir.
III. mahkemelerin herkese açık olması
III. Askerlik hizmeti kurallara bağlanmıştır.
hükümlerinden hangilerinin özel mülkiyeti geliştirme-
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ye yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
10
18. II. Mahmut Döneminde Avrupa’da eğitim gören öğrenciler Tanzimat Fermanı’nın ilanına zemin hazırlamıştır.
gisinden sonra padişahların yönetimdeki egemenlikleri daha da artmıştır?
Buna göre,
I. ayanlarla Sened-i İttifak’ın imzalanması,
II. Genç Osmanlıların I. Meşrutiyet’in ilanını sağlamaları,
III. II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi
gelişmelerinden hangilerinde yukarıdaki ilişkiyle ben-
A) Kanun-i Esasi’nin yürürlüğe girmesi
B) Islahat Fermanı’nın ilanı
C) Yeniçeri Ocağı’nın kapatılması
D) III. Selim’in tahttan indirilmesi
E) I. Meşrutiyet’in ilanı
zerlik olduğu söylenebilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
15. XIX. yüzyılda meydana gelen aşağıdaki olayların han-
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Islahatları
1.
1876’da Meşrutiyet’in ilanı ile Osmanlı halkı ilk kez hü-
4.
3
KONU TESTİ
1876’da Genç Osmanlıların etkisiyle Kanun-i Esasi ilan
kümdarın yanında yönetime ortak olmuş, açılan meclis
edilmiş ve Mebusan Meclisi açılmıştır. Ancak meclisin sü-
çok uluslu bir özelliğe sahip olmuştur.
rekliliği sağlanamamıştır.
Buna göre,
Bu durumun nedenleri arasında,
I. Anayasal devlet düzenine geçilmiştir.
I. halkın çoğunluğunun meşruti yönetime karşı olması,
II. Mutlak güç pekiştirilmiştir.
II. Padişahın meclisin etnik yapısından memnuniyetsiz
III. Toplumda etnik çeşitlilik bulunmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
olması,
III. Meclisi açma-kapatma yetkisinin padişahta olması
gelişmelerinden hangilerinin bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 3 2.
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Balkan milletlerinin bağımsızlığını kazanması,
I. Osmanlıcılık,
II. Turancılık,
III. İslamcılık
fikir akımlarından hangilerinin başarısız olduğunu
I. Meşrutiyet’in ilanını çabuklaştıra n gelişme aşağıdakilerden hangisidir? A) Paris Konferansı
gösterir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
B)
Berlin Antlaşması
C)
İstanbul Konferansı
D)
Tanzimat Fermanı
E)
Londra Antlaşması
E) I, II ve III
11
3.
XIX. yüzyılda ilk kez II. Mahmut Döneminde nüfus sayımı yapılmış ve bu sayımda sadece erkek nüfus sayılmıştır.
5
Buna göre,
5.
I. Mal ve can güvenliğini sağlanması
I. nüfus artış hızının yoğun olduğu,
II. Kanun gücü üstünlüğünün kabul edilmesi
II. sayımın askerî amaç taşıdığı,
III. Anayasal rejime geçişe ortam hazırlaması
III. demokratikleşme sürecinin başladığı
Tanzimat Fermanı’yla gelen yukarıdaki yeniliklerden
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
hangilerinin Osmanlı için olumlu olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
EN UZUN YÜZYIL
3
XIX. Yüzyıl Islahatları
Osmanlı tarihinde ilk kez 1808’da ayanlarla imzalanan
haklardan hangisinin siyasi nitelik taşıdığı söylenebi-
zimat Fermanı ile padişahın yetkilerine daha geniş kısıtla-
lir?
Bu gelişmeler,
I. mutlak güç,
II. mali yapı,
III. askerî yapı
alanlarından hangilerinde değişikliğe neden olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
A) Askerlikte bedel uygulamasından yararlanabilmeleri
B) Kendi okullarını açabilmeleri
C) İl meclislerine üye olabilmeleri
D) Eşit vergi ödemeleri
E) Banka ve şirket kurabilmeleri
C) Yalnız III
E) II ve III
“1856’da ilan edilen Islahat Fermanı Osmanlı ülkesinde
10. II. Mahmut Döneminde ülke içindeki seyahatleri denetlemek üzere, yerinden ayrılanların “Mürur Tezkeresi” adında
yaşayan azınlıklar için anayasal niteliğe sahiptir.” görüşüne,
I. azınlıkların Osmanlı sınırları dahilinde mülk edinebilmesi,
II. memur atamalarında din ve mezhep ayrımının gözetilmemesi,
III. Ortodoksların koruyuculuğunun Rusya’ya bırakılması
durumlarından hangilerinin kanıt olarak gösterilebileceği söylenebilir?
Islahat Fermanı ile gayr-i müslimlere verilen aşağıdaki
Sened-i İttifak’la padişahın yetkileri sınırlandırılmıştır. Tanma getirilmiştir.
7.
9.
A) Yalnız I
TARİH 10
bir belge almaları şartı getirilmiştir.
I. nüfus dağılımını kontrol altında tutma,
II. iç huzuru ve güvenliği koruma,
III. merkezi denetimi artırma
amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
Mürur uygulamasının,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
12 1876’da Meşrutiyet’in ilan edilmesi Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan’dan oluşan genel meclisin çalışmala-
11. Tanzimat Fermanı Osmanlı halkının yaşamını, inançlarını güvence altına alan ama bunu padişahın hoşgörüsüne de-
rına başlamasında,
ğil kanunların gücüne bağlayan bir belgedir.
I. II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi,
II. Panslavist politikalar sonucu Balkanlardaki ayaklan-
ladığının göstergesidir?
maların yaygınlaşması,
III. Türkçülük akımının güçlenmesi
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin oluşmaya baş-
A) Kanun üstünlüğünün
B) Meşruti yönetimin
C) Parlamenter sistemin
D) Hoşgörülü yönetim anlayışının
E) Ulusçuluk hareketlerinin
ünite
8.
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Islahatları
12. Tanzimat Dönemi aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle
KONU TESTİ
16. 1876’da I. Meşrutiyet’in ilanı ve Kanun-i Esasi’nin yürürlü-
sona ermiştir?
ğe girmesiyle azınlıklar ilk defa yönetime katılma hakkına
A) II. Meşrutiyet’in ilanı
B) Islahat Fermanı’nın ilanı
C) Balkan Savaşları
D) I. Dünya Savaşı
E) I. Meşrutiyet’in ilanı
sahip olmuşlardır.
Osmanlı Devleti’nin azınlıklara temsil hakkı vermekle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulamaz?
13. 1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı’nda,
3
I. yargılama süreci tamamlanmadan idam cezasının uy-
A) Azınlıkların bağımsızlığını kabullenme
B) İçişlerine müdahaleyi önleme
C) Avrupa ile siyasi ilişkilerini geliştirme
D) Devletin bütünlüğünü koruma
E) Osmanlı yönetim anlayışını değiştirme
gulanmaması,
II. devlet rejiminin değiştirilmesi,
III. rüşvet ve iltimasın önlenmesi
gibi konuların hangilerinde halka söz verilmiş olamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
17. 1826’da Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasının,
I. toplumsal, hukuksal ve siyasal alandaki yeniliklerin hız
E) I, II ve III
14. Tanzimat Dönemindeki,
kazanması,
II. padişahların yönetimdeki güçlerini artırmaları,
III. Sened-i İttifak’ın imzalanması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunula-
I. eyalet yönetiminin kaldırılması,
II. mecelle adı verilen aile hukukunun hazırlanması,
III. halk tarafından seçilen il meclislerinin kurulması
gelişmelerinden hangileriyle halkın kısmi olarak yöne-
bilir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
time katıldığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13
15. Islahat Fermanı’nda yer alan,
I. kilise, mezar, okul, hastane, manastır gibi yerlerde ta-
18. Osmanlı
mir yapılmasına izin verilmesi,
II. Ortodoks Hristiyanlarının dini lideri olan patriklerin ömür boyu bu makama seçilmesi,
III. Müslümanlarla, gayrimüslimlerin aynı mahkemede yargılanması
5
kararlarından hangilerinin sonraki süreçte Osmanlı
nel meclisine üye olabilme haklarını vermekle,
I. devletin bütünlüğünü koruma,
II. azınlık isyanlarını engelleme,
III. kaybedilen toprakları geri alma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
aleyhine siyasal bir soruna dönüştüğü savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Devleti’nin XIX. yüzyılda azınlıklara devlet
memuru olabilme, kendi okullarını açabilme ve il ge-
maz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
KONU TESTİ
1.
EN UZUN YÜZYIL
4
XIX. Yüzyıl Islahatları
Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu olan Kavalalı Meh-
toprak bütünlüğünü koruma politikasından vazgeçerek,
ne müdahil olmasının,
kendisi için önemli olan yerleri işgal etmeye başlamıştır.
I. İngiltere,
II. Fransa,
III. Avusturya
devletlerinden hangilerini rahatsız etmesi, bu sorunu
A) Yalnız I
Aşağıdakilerden hangisi İngiltere’nin bu politika değişikliğindeki ilk adımdır?
Avrupa sorunu hâline getirmiştir?
2.
İngiltere, Berlin Kongresi’nden sonra Osmanlı Devleti’nin
met Ali Paşa İsyanı’na Rusya’nın Osmanlı Devleti lehi-
4.
B) Yalnız II
D) II ve III
A) Mısır’ı işgal etmesi
B) Kıbrıs’ı topraklarına kattığını duyurması
C) Reval Görüşmeleri’nde Rusya’nın isteklerini kabul etmesi
C) I ve II
E) I, II ve III
D) Ayastefanos Antlaşması’na karşı çıkması
E) Almanya ile askerî ve ekonomik rekabet yaşaması
5.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzalanan
Osmanlı Devleti’nden bağımsız olmak için ayaklanan ilk topluluk Sırplardır.
Aşağıdakilerden hangisi Sırp ayaklanmasının nedenlerinden biri değildir?
A) Sırbistan halkının Osmanlı-Rus ve Avusturya savaşlarından zarar görmesi
B) Fransız İhtilali’nin, Sırp halkı üzerinde etkili olması
C) Rusya’nın Panslavizm politikası doğrultusunda Sırpları kışkırtması
D) Sırpların, Yunan isyanından etkilenmeleri
E) Sırbistan’da Osmanlı merkezi otoritesinin zayıflaması
TARİH 10
Berlin Antlaşması’yla,
I. Sırbistan,
II. Karadağ,
III. Romanya,
IV. Bulgaristan
devletlerinden hangilerinin bağımsızlık kazandığı söylenebilir?
A) I ve II
B) II ve III
D) I, II ve III
C) III ve IV
E) I, III ve IV
14
3.
Kırım Savaşı’ndan sonra 1856 yılında yapılan Paris Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, İngiltere ve Fransa’nın Akdenizdeki askerî çıkar ve gü-
6.
gelişme değildir?
A) Rusya, Karadeniz’de tersane kuramayacak ve savaş gemisi bulunduramayacak
Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut Dönemine ait bir
A) Avrupa’ya ilk kez öğrenci gönderilmesi
B) Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayılacak
B) Memurlara kıyafet zorunluluğunun getirilmesi
C) Boğazlar, Osmanlı Devleti’nin denetimine bırakılacak
C) Polis ve posta teşkilatının kurulması
D) Eflak ve Bağdan’a özerklik verilecek
D) İlk resmi gazetenin yayımlanması
E) Tuna nehri üzerindeki ticaret serbest olacak
E) Önemli Avrupa başkentlerine ilk defa elçilikler açılması
ünite
venliklerini koruma altına almıştır?
EN UZUN YÜZYIL XIX. Yüzyıl Islahatları
7.
II. Mahmut Döneminde,
11.
I.
II. Mahmut
II.
I. Abdülmecit
II. yerli malı kullanımının teşvik edilmesi,
III. köy ve mahallelerde muhtarlıkların oluşturulması
III.
Abdülaziz
gelişmelerinin ekonomi, eğitim ve yönetim alanlarıyla IV.
II. Abdülhamit
V.
V. Mehmet Reşat
ması Tanzimat
8.
Yönetim
A)
I
II
III
B)
I
III
II
C)
II
III
I
D)
II
I
III
E)
III
II
I
nın Avrupa’ya gitmesi İlk Osmanlı anayasasının yapılması
den hangisi doğru olarak verilmemiştir? A) I
B) II
değiştiğinin göstergesidir?
B) Meşrutiyetin ilan edilmesi
C) Sened-i İttifak Antlaşması’nın imzalanması
D) İlk kez Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi
E) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi
9.
1877 yılında açılan Mebusan Meclisi’nde Müslüman aşağıdaki düşünce akımlarından hangilerine uygun-
E)
luk gösterir? A) İslamcılık
B) Batıcılık
D) Türkçülük
10. Türk
D) IV
E) V
Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değ ildir? A) Kanun üstünlüğü anlayışının benimsenmesi B) Osmanlıcılık politikasının izlen mesi C) Birden fazla siyasi parti bulu nması D) Batı tarzı kurumlar oluşturu lması
vekillerin yanı sıra azınlık vekillerinin de bulunması
C) III
Yıldızlı Soru 4
ğıdaki gelişmelerden hangisi, egemenlik anlayışının A) İlköğretimin zorunlu hâle getirilmesi
II. Meşrutiyetin ilan edilmesi
Yukarıda verilen padişahların karşılarındaki özellikler-
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde meydana gelen aşa-
ilan
İlk defa bir Osmanlı padişahı-
miştir? Eğitim
Fermanı’nın
edilmesi
ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril-
Ekonomi
KONU TESTİ
Yeniçeri Ocağı’nın kaldırıl-
I. ilköğretimin zorunlu hâle getirilmesi,
4
Anayasacılık yolunda adım atılm
ası
C) Osmanlıcılık
E) Turancılık
15
tarihinin ilk yazılı anayasası olan Kanun-i
Esasi’nin,
I. Mebusan Meclisi üyeleri dört yılda bir yapılan seçimle belirlenecektir.
II. Hükümetin kurulması ve görevden alınması yetkisi pa-
12. Aşağıdakilerden
meydana gelen gelişmelerden biri değildir?
dişaha aittir.
5
III. Hükümet, padişaha karşı sorumludur.
maddelerinden hangilerinin ulus iradesiyle çelişmediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
hangisi I. Abdülmecit zamanında
A) İzmir-Aydın arasında ilk demiryolu hattının kurulması
B) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi
C) Islahat Fermanı’nın ilan edilmesi
D) Kanun-i Esasi’nin hazırlanması
E) İlk defa Avrupa devletlerinden borç para alınması
9.
fasikül
E
n YIL Z Ü e Balka Y v p r N a g s N UZU , Trablu
i Dönem t e y ti u r II. Meş rı nuçları Savaşla o S e v ı a Savaş I. Düny
ÖĞRETEN TEST
1
EN UZUN YÜZYIL
arp ve Balkan Savaşları II. Meşrutiyet Dönemi, Trablusg
1. Trablusgarp Savaşı’nı İtalya kazanmış, Osmanlı kaybetmiştir. Uşi Antlaşması ile bölge İtalyanlara bırakılmıştır.
Osmanlı Devleti ile İtalya arasında yapılan Trablusgarp Savaşı’nın,
I. İtalyanların yeni sömürge alanları elde etmesi,
II. Kuzey Afrika’daki Osmanlı varlığının sona ermesi,
III. I. Dünya Savaşı’na neden olması
sonuçlarından hangilerine zemin hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp Savaşı’ndaki başarısızlığının ve hükü-
Balkan uluslarının ayaklanma nedenleri
metin yanlış politikalarının Balkan uluslarını cesaretlendirmesi, Balkan
hatırlanmalıdır.
Savaşlarının çıkmasına neden olmuştur.
Yalnızca bu bilgilere göre,
I. Osmanlının Balkanlardan atılmak istenmesi,
II. Rusya’nın Panslavist politika izlemesi,
III. Balkan ülkelerinin sınırlarını genişletmek istemesi
durumlarından hangileri Balkan Savaşları’nın nedenlerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Verilen öncüllerden biri, Balkan ülkeleriy-
TARİH 10 2
3.
Osmanlı Devleti’nin I. Balkan Savaşı’nda başarısız olmasında,
I. ordunun siyasete karışması,
II. birden fazla cephede savaşılması,
III. Girit’in kaybedilmesi
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu söylenemez?
A) Yalnız I
4. Bu gelişme Meşrutiyet yönetimini hedef almıştır.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
II. Meşrutiyetin ilanından sonra İttihat ve Terakki Partisi ve taraftarlarının karşılaştığı ilk büyük iç sorun aşağıdakilerden hangisidir?
A) 31 Mart Vakası’nın çıkması
B) Bab-ı Ali Baskını
C) II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi
D) Anayasa’da değişiklikler yapılması
E) Çok partili siyasal yaşamın başlaması
ünite
le değil, sadece Yunanistan’la ilgilidir.
EN UZUN YÜ
ZYIL II. Meşrutiyet Dönemi, Trablusg arp ve Balkan Savaşları 1.
İngiliz Kralı ile Rus Çarı arasında 1908’de yapılan Reval
4.
1
KONU TESTİ
I. Balkan Savaşı’nda Osmanlıya karşı ittifak kurarak sava-
Görüşmesi’nde İngiltere Rusya’yı, Boğazlar ve Balkanlar
şan Balkan devletleri, daha sonra Osmanlı’dan alınan top-
üzerinde serbest bırakmıştır.
rakları paylaşamayınca birbirleriyle savaşmaya başladılar. Böylece II. Balkan Savaşı çıktı.
Buna göre,
I. Rusya’nın Balkanlardaki etkinliği artmıştır.
II. Rusya, sıcak denizlere inme politikasını sürdürmüş-
Buna göre,
I. Osmanlı, Balkan Savaşları’nda birden çok devletle mücadele etmiştir.
tür.
III. Rusya’da Bolşevik İhtilali gerçekleşmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
II. I. Balkan Savaşı’nın sonucu II. Balkan Savaşı’na neden olmuştur.
III. II. Balkan Savaşı’nda Bulgaristan ve Osmanlı birlikte
C) Yalnız III
E) I, II ve III
mücadele etmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Yıldızlı Soru 1 2.
I. Balkan Savaşı öncesinde Osmanlı ordusundaki komutanların çeşitli partilere üye olması, anlaşmazlıklara yol açmış ve savaşın kaybedilmesine zemin hazırlamıştır.
I. Bulgaristan
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin olumsuz so-
II. Sırbistan
nuçlar doğurduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
A) Çok partili yaşama geçilmesinin
B) Ordunun siyasete karışmasının
C) Halkın yönetime katılımının
D) Orduda yabancı subayların görevlendirilmesinin
E) Avrupa’ya bağımlı hale gelinmesinin
III. Arnavutluk Yukarıdaki devletlerin bağımsızlık larını kazanmaları aşağıda verilen sıralamalardan hangisine göre gerçekleşmiştir? A) I, II, III
B) I, III, II
D) III, I, II
C) II, I, III
E) III, II, I
3
5.
Osmanlı Devleti, birçok etnik gruptan oluşan bir toplum yapısına sahipti.
3.
“Balkan Savaşları Osmanlı Devleti’nin dağılmasında etkili olmuştur.” yargısını,
Osmanlı Devleti’nin bu yapısı, devletin dağılması endişesiyle, Türkler arasında aşağıdaki düşüncelerden
I. Arnavutluk’un bağımsızlığını ilan etmesi,
II. I. Dünya Savaşı öncesi gerçekleşmesi,
III. Osmanlının Balkan ülkeleriyle tek başına mücadele etmesi
5
hangisinin daha geç ortaya çıkmasına neden olmuştur?
A) Osmanlıcılık
B) İslamcılık
durumlarından hangileri kanıtlar niteliktedir?
C) Milliyetçilik
A) Yalnız I
D) Adem-i Merkeziyetçilik
E) Batıcılık
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
EN UZUN YÜZYIL
1
arp ve Balkan Savaşları II. Meşrutiyet Dönemi, Trablusg
İtalyanların Oniki Ada’yı alarak Ege Denizi’ne yerleş-
9.
I. Arnavutluk ve Ege Adalarının durumunu Avrupa’nın
mesine yol açan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
büyük devletleri belirleyecek.
A) Trablusgarp Savaşı
II. Osmanlı, Midye-Enez hattının doğusuna çekilecek.
B) Balkan Savaşları
III. Batı Trakya, Bulgaristan’a verilecek.
C) I. Dünya Savaşı
Yukarıdakilerden hangileri I. Balkan Savaşı sonrası
D) II. Dünya Savaşı
E) 93 Harbi
imzalanan Londra Antlaşması’nın maddeleri arasındadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
10. Aşağıdakilerden
C) Yalnız III
E) I, II ve III
hangisi Trablusgarp Savaşı’nın ne-
denlerinden biri değildir?
7.
13 Nisan 1909’da çıkan ve tarihimize “31 Mart İsyanı”
A) İtalya’nın gelişen sanayisi için pazar ve hammadde
olarak geçen ayaklanma için “Anayasal düzeni zorla değiştirmeye yönelik bir isyandır.” yargısını,
arayışı
B) Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp’ı savunacak güçte ol-
I. isyanın Avrupalıların katkısıyla çıkması,
II. isyancıların, Mebusan Meclisi’ni basarak dağıtmaları,
C) İtalya’nın İngiltere ve Fransa’nın desteğini alması
III. isyanın Hareket Ordusu tarafından bastırılması
D) Balkan Savaşları’nın başlamış olması
durumlarından hangilerinin kanıtlar nitelikte olduğu
E) Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması
maması
söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 4
11. II. Balkan Savaşı’ndan sonra Yunanistan ile imzalanan Atina Antlaşması’nda,
• Girit, Yunanistan’a bırakılacak.
• Ege Adalarının durumu büyük devletlerin hakemliğine bırakılacak.
XX. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin uluslararası politikada yalnızlıktan kurtulup, kaybettiği toprakları
maddeleri yer almıştır.
Yalnızca bu bilgilere göre,
geri almak istemesi aşağıdaki devletlerden hangisiyle
I. Yunanistan sınırlarını genişletmiştir.
ilişkilerini geliştirmesine neden olmuştur?
II. Osmanlı Devleti’nin Ege Denizi’ndeki üstünlüğü sona ermiştir.
A) Rusya
B) Almanya
III. Batı Trakya Türkleri sorunu ortaya çıkmıştır.
C) Fransa
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
D) Avusturya-Macaristan
A) Yalnız I
E) ABD
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
8.
EN UZUN YÜ
ZYIL II. Meşrutiyet Dönemi, Trablusg arp ve Balkan Savaşları 12. II.
Meşrutiyet’in ilanından sonra Anayasada yapılan
kan Savaşı sırasında Arnavutluk bağımsızlığını ilan etmiş ve Balkan ülkeleri Midye-Enez hattına kadar ilerlemiştir.
I. padişahın sürgün cezası verme yetkisinin kaldırılma
sı,
II. hükümetin meclise karşı sorumlu hale gelmesi,
III. padişahın meclisi kapatma yetkisinin zorlaştırılması
durumlarından hangilerinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
KONU TESTİ
16. Osmanlı Devleti ile Balkan ülkeleri arasında yapılan I. Bal-
değişiklikler arasında,
1
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13. Trakya, Makedonya ve Arnavutluk’ta gerçekleşen Balkan
Bu durum,
I. Balkan ülkelerinin tamamının Osmanlı topraklarını paylaşma konusunda anlaştığı,
II. son Balkan ülkesinin de bağımsız olduğu,
III. Balkanlardaki Osmanlı varlığının sona erdiği
gelişmelerinden hangilerinin göstergesi değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Savaşı, Osmanlı açısından büyük bir hezimetle sonuçlanmıştır.
Bu durumun,
I. Balkanlardan Anadolu’ya göç yapılması,
II. Osmanlı Devleti’nin toprak kaybetmesi,
III. Batı Trablusgarp Savaşı’nın çıkması
gelişmelerinden hangilerine yol açtığı savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Trablusgarp Savaşı’nın sona ermesinde,
I. İngiltere’nin Mısır’ı işgali,
II. Balkan Savaşları’nın başlaması,
III. İtalyanların barış istemesi
gelişmelerinden hangilerinin rol oynadığı söylenebi-
17. 31 Mart Ayaklanması’nın,
I. meşruti yönetim,
II. saltanat,
III. monarşi
durumlarından hangilerine karşı yapıldığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
5
lir?
A) Yalnız I
15. II.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Meşrutiyet’in ilan edildiği esnada meydana gelen
karışıklıktan yararlanarak bağımsızlığını kazanan ulus
18. Aşağıdakilerden
sonra imzalanan anlaşmalardan biri değildir?
aşağıdakilerden hangisidir?
5
hangisi I. ve II. Balkan Savaşı’ndan
A) Macarlar
B) Sırplar
A) İstanbul
B) Bükreş
C) Hırvatlar
D) Rumlar
C) Londra
D) Atina
E) Bulgarlar
E) Paris
ÖĞRETEN TEST
2
EN UZUN YÜZYIL
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
1.
Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’nın sonuçlarından biri değildir?
I. Dünya Savaşı’ndan galip ve mağlup A) Avrupa’da yeni devletlerin kurulması
olarak ayrılan devletler düşünülmelidir. Savaştan yenik ayrılan devletlerin karşı-
B) ABD’nin, Avrupa üzerindeki etkinliğinin artması
laşabileceği durumların neler olabileceği
C) Rusya’da rejim değişikliğinin olması
üzerinde durulmalıdır.
D) Osmanlı Devleti’nin sınırlarını genişletmesi E) Almanya’nın sömürgelerini kaybetmesi
2. İtilaf Devletlerinin I. Dünya Savaşı’ndaki kayıplarını nasıl telafi edebileceği düşünülmelidir.
İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı’nı kazanmalarına rağmen ağır kayıplara uğramıştır.
Bu durumun,
I. silahlanma yarışının sona ermesi,
II. barış antlaşmalarının ağır hükümler içermesi,
III. İtalya’nın saf değiştirmesi
gelişmelerinden hangilerine zemin hazırladığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Verilen antlaşmalardan biri I. Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan ateşkes antlaşmalarındandır.
3.
Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı esnasında imzalanan gizli antlaşmalardan biri değildir?
6
A) Willa Gusti B) Sykes - Picot
C) Mac - Mahon D) Petrograt Protokolü
4.
E) Londra Antlaşması
Osmanlı Devleti’nin 30 Ekim 1918’de Mondros Ateşkes Antlaşması’nı
Osmanlı Devleti, savaşı Alman yardımıy-
imzalamasında aşağıdaki gelişmelerden hangisi daha fazla etkili ol-
la yürütüyordu. Alman yardımı kesilince
muştur?
cephelerdeki
üstünlük
kaybedilmiştir.
Alman yardımının kesilmesine yol açan
A) Wilson İlkeleri’ne güvenilmesi
gelişme hatırlanmalıdır.
B) İngiltere’nin Yunanistan’ı desteklemesi C) Müttefiklerinin yenilmesi D) Rusya’da ihtilal olması E) İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönetimi ele geçirmesi
ünite
TARİH 10
EN UZUN YÜZYIL
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
1.
Wilson İlkelerinde bulunan,
4.
I. Yenen devletler, yenilenlerden toprak ve tazminat talep etmeyecek.
II. Devletler kendi aralarında gizli antlaşmalar yapmayacak.
Mondros Ateşkes Anlaşması’nın,
I. Demiryollarının kontrolü İtilaf Devletlerinde olacak.
II. Osmanlı orduları terhis edilecek.
III. İtilaf Devletleri kömür, akaryakıt ve deniz gereçlerine
maddelerinin aşağıdaki alanlarla ilişkisi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
maddelerinden hangilerinin çok uluslu devletler için zararlı olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
KONU TESTİ
el koyacak.
III. Her ulus kendi geleceğini teminat altına almak için devlet kurabilecek.
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I
II
III
A)
Siyasi
Askeri
Ekonomik
B)
Ekonomik
Siyasi
Kültürel
C)
Ulaşım
Askeri
Ekonomik
D)
Askeri
Kültürel
Siyasi
E)
Ulaşım
Ekonomik
Askeri
Yıldızlı Soru 2 2.
I.
Dünya
Savaşı
esnasında
yayımlanan
Wilson
İlkeleri’ndeki “Yenilen devletlerin toprak bütünlüğü savaş
Mustafa Kemal’in savaştığı,
sonunda korunacak.” kararının,
I. Anafartalar,
I. sömürge alanlarının genişlemesi,
II. azınlık isyanları,
III. hukukun üstünlüğü
durumlarından hangilerini önleme amacı taşımamak-
II. Derne - Tobruk, III. Conkbayırı yerlerin hangilerinde kazandığ ı başarılar I. Dünya Savaşı’nın süresinin uzamasın a neden olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
tadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III
7
5.
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesinde etkili olan,
3.
I. Damat Ferit Hükümeti’nin kurulması
I. devletin eski gücüne kavuşturulmak istenmesi,
II. İşgallere tepki olarak cemiyetlerin kurulması
II. İttihatçıların Alman hayranlığı,
III. Darbe sonucu İttihatçıların yönetimi ele geçirmesi
III. Almanya’nın yeni cepheler açarak yükünü hafifletmek
Yukarıdakilerden hangileri I. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı ülkesinde görülen siyasi değişim ve gelişme-
5
istemesi
lerdendir?
A) Yalnız I
gelişmelerinden
hangileri
Osmanlı
Devleti’nin
jeopolitik konumuyla ilgilidir? B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
6.
EN UZUN YÜZYIL
2
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı sonrasında
9.
dünya siyasal hayatına katılan devletlerden biri değildir?
A) Çekoslovakya
B) Polonya
C) Bulgaristan
D) Yugoslavya
E) Türkiye
I. Dünya Savaşı’nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, silah teknolojisinin gelişmesinin bir sonucudur?
A) Yeni rejimlerin kurulması
B) Sömürgeciliğin yerini mandacılığa bırakması
C) Cemiyet-i Akvam’ın kurulması
D) Sivil Savunma Teşkilatı’nın kurulması
E) II. Dünya Savaşı’na neden olması
10. I. Dünya Savaşı’nda önceki savaşlarla kıyaslanamayacak oranda can ve mal kaybının yaşanmasında,
7.
I. Rusya’nın savaştan erken ayrılması,
II. güçlü ve uzun menzilli silahların kullanılması,
III. savaşın dünya geneline yayılması
tüm silah ve cephanelerine el konulacak.” denilmiştir.
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulamaz?
İtilaf Devletlerinin bu politikayla,
A) Yalnız I
30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşması’nda “Osmanlı orduları terhis edilecek ve ordunun
I. Osmanlı Devleti’ni savunmasız bırakma,
II. Anadolu’nun güvenliğini sağlama,
III. Osmanlı Devleti’nin savaş deneyiminden yararlanma
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebi-
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Dünya Savaşı’ndan sonra dünyadaki en önemli sorun
“barışın sürekliliğini” sağlamak olmuştur.
Aşağıdaki gelişmelerden hangisinin bu amaca hizmet ettiği savunulabilir?
A) Yalnız I
D) I ve II
11. I.
lir?
B) Yalnız II
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yenilen ülkelere ekonomik ve askeri kısıtlamalar getirmek
B) Sorunların barışçı yollardan çözülmesi amacıyla kurallar oluşturmak
8
8.
İngiltere ve Fransa’nın geniş ve zengin sömürgelere sahip olmalarına rağmen, İtalya ve Almanya’nın sömürgecilikte gecikmeleri öncelikle aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?
C) Ülke sınırlarını büyük devletlerin çıkarları doğrultusunda belirlemek
D) Sivil savunma teşkilatları oluşturmak
E) Mandater yönetimler kurmak
12. Osmanlı Devleti’nin,
I. dini nüfuzu,
II. jeopolitik konumu,
III. askeri teknolojisi
özelliklerinden hangileri Almanya tarafından I. Dünya
A) Mandater yönetimlerin kurulmasına
B) Wilson İlkeleri’ne yayınlanmasına
C) I. Dünya Savaşı’nın çıkmasına
D) Milliyetçilik düşüncesinin ortaya çıkmasına
E) Devletlerarası bloklaşmalara
Savaşı’na dahil edilmek istenmesinde etkili olmuştur? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
TARİH 10
EN UZUN YÜZYIL
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
13. Almanya’nın I. Dünya Savaşı’ndan sonra İtilaf Devlet-
A) Sevr
B) Versay
C) Nöyyi
D) Sen Jermen
E) Triyanon
KONU TESTİ
16. I. Dünya Savaşı’nda savaşın geniş bir alana yayılması
leriyle yaptığı barış antlaşması aşağıdakilerden hangisidir?
2
ve uzamasına,
I. Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesi,
II. Wilson İlkeleri’nin yayınlanması,
III. Mondros Ateşkesi’nin imzalanması
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. I. Dünya Savaşı esnasında Hicaz emiri Şerif Hüseyin İngilizlerle gizlice anlaşarak Osmanlı’ya karşı ayaklanmış, bu durum Hicaz - Yemen Cephesi’ndeki savaşların kaybedil-
17. I. Dünya Savaşı sonrası imzalanan Mondros Ateşkes
mesinde etkili olmuştur.
Anlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisinin
Bu gelişme,
savaş sırasında imzalanan gizli anlaşmaların uygulan-
I. Osmanlı halifesi dini otoritesini yitirmiştir.
II. Araplar kendilerine yönelik baskıya tepki göstermişlerdir.
III. En çok kayıp Suriye-Filistin cephesinde yaşanmıştır.
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
masına ortam hazırladığı söylenemez?
A) Osmanlı orduları terhis edilecek
B) İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit eden yerleri işgal edebilecek
C) Ulaşım ve haberleşme araçlarına el konulacak
D) Boğazların güvenliğini İtilaf Devletleri sağlayacak
E) İngiliz ve Fransız esirler serbest bırakılacak
9
18. I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletlerinin Irak Cephesi’ni 15. Almanya’nın
kendi yanında savaşa sokmak istemesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
5
açmakla,
I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’ni
I. Ortadoğu’daki petrol kaynaklarına sahip olma,
II. Osmanlı-Hint Müslümanlarının yakınlaşmasını önle-
A) İngiliz sömürgelerindeki Müslümanları ayaklandırmak
me,
B) Rusya’da ihtilalin çıkmasını sağlamak
III. Rusya ile bağlantı sağlama
C) Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumundan yararlan-
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebilir?
mak
D) Halifenin dini nüfuzundan yararlanmak
A) Yalnız I
E) Osmanlının doğal zenginliklerinden yararlanmak
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
KONU TESTİ
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp Savaşı sonunda imzala-
giltere, Fransa ve Rusya’nın Trablusgarp’ı işgal etme-
miştir.
sine onay vermelerinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Bu durum Osmanlı Devleti için, I. Egemenlik anlayışı değişmiştir.
II. Çok uluslu toplumsal yapıya sahip olma özelliği sona ermiştir. III. Egemenlik alanı daralmıştır.
yargılarından hangilerinin kanıtıdır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) İtalyanları kendi yanlarına çekmek
B) Osmanlı Devleti’nin egemenliğine son vermek
C) Osmanlı Devleti’nin Almanya ile işbirliği yapmasını önlemek
D) Arapların, Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanmasını sağlamak
C) Yalnız III
E) Osmanlı Devleti ile İtalya’nın uzlaşmasını sağlamak
E) II ve III
Osmanlı Devleti’nin Kanal Cephesi’ni açmasında,
I. Mısır’ı İngilizlerden geri almak,
II. Trablusgarp’a Mısır üzerinden yardım ulaştırmak,
6.
I. Sırbistan,
III. İngiltere’nin Uzak Doğu sömürgeleriyle bağlantısını
II. Yunanistan,
III. Bulgaristan,
kesmek
amaçlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
IV. Arnavutluk
A) Yalnız I
Yukarıdaki devletlerden hangileri XX. yüzyıl başların-
3.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
Aşağıdakilerden hangisi 1912 yılında başlayan I. Bal-
A) Romanya
TARİH 10
B) Bulgaristan
D) Karadağ
da bağımsızlığını kazanmıştır?
E) I, II ve III
kan Savaşı’na katılan devletlerden biri değildir?
4.
B) Osmanlı Devleti’nin Osmanlıcılık politikasına sarılma-
C) Balkanlardan çok sayıda Türk ailenin Anadolu’ya göç etmesi D) İmroz ve Bozcaada dışında Ege adalarının kaybedilmesi
E) Osmanlı Devleti’nin zayıf olduğunun ortaya çıkması
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra yeni rejime karşı olanlar üzerine İttihat ve Terakki Fırkası Mahmut Şevket Paşa komutanısındaki Hareket Ordusu’nu İstanbul’a göndermiştir. Mustafa Kemal’in de içinde bulunduğu bu ordu kısa sürede duruma hâkim olarak isyanı bastırdı.
A) Osmanlıların Balkanlardaki egemenliğinin Doğu Trak-
sı
E) III ve IV
13 Nisan 1909’da 31 Mart Olayı’na neden olmuşlar; bunun
Aşağıdakilerden hangisi Balkan Savaşları’nın Osman-
ya ile sınırlanması
D) II ve IV
C) I ve IV
E) Sırbistan
ğildir?
B) I ve III
C) Yunanistan
lı Devleti’nde meydana getirdiği sonuçlardan biri de-
A) I ve II
. 7
10
İtalya’nın, Almanya’nın müttefiki olmasına rağmen, İn-
dığı Uşi Antlaşması ile Kuzey Afrika’daki varlığı sona er-
2.
5.
Buna göre,
I. Başkent İstanbul’da siyasi istikrarsızlık vardır.
II. Hareket Ordusu meşrutiyet rejimini korumuştur.
III. İsyancılar yenilik karşıtıdırlar.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
1.
EN UZUN YÜZYIL
3
EN UZUN YÜZYIL
3
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
8.
Osmanlı Devleti’nin son yıllarına doğru açılan Sanayi-i
11. II.
KONU TESTİ
Meşrutiyet’in ilanından sonra Kanun-i Esasi’de
Nefise Mektebi aşağıdaki alanlardan hangisinde faali-
yapılan aşağıdaki değişikliklerden hangisi Osmanlı
yet göstermiştir?
Devleti’nde çok partili hayata geçildiğinin göstergesi-
A) Güzel sanatlar
B) Ekonomi
C) Askerlik
D) Uluslar arası ilişkiler
E) Hukuk
dir?
A) Basın üzerindeki sansürün kaldırılması
B) Padişahın sürgüne gönderme yetkisinin elinden alınması
C) Padişahın veto yetkisinin sınırlandırılması
D) İttihat ve Terakki, Hürriyet ve İtilaf, Ahrar fırkalarının kurulması
9.
E) Hükümetin, meclise karşı sorumlu hâle getirilmesi
II. Meşrutiyet’in ilanından hemen sonra Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiş, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Bosna-Hersek’i topraklarına katmış ve Girit, Yunanistan’a katılmıştır.
Yıldızlı Soru 3
Bu gelişme,
I. II. Meşrutiyet’in azınlıklara bağımsızlık hakkı tanıdığı,
II. iç politik gelişmelerin, dış politikada olumsuzluklara
I. Balkan Savaşı’ndaki yenilgiyi baha ne eden İttihat ve Terakki Fırkası, Bab-ı Ali Baskını ile yönetimi resmen ele geçirmiştir.
neden olduğu,
III. Osmanlı Devleti’nin Balkanlar ve Ege Denizi’ndeki
Bu durumun, I. Türkçülük politikasının yönetimd e ağırlık kazanması, II. 31 Mart Olayı’nın yaşanması III. Osmanlı-Almanya yakınlaşmas ının artması gelişmelerinden hangilerine orta m hazırladığı söylenebilir?
egemenlik alanının daraldığı
durumlarından hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
10. Trablusgarp
B) Yalnız III
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
11 Savaşı’ndan sonra İtalya ile yapılan Uşi
Antlaşması’na göre Balkan Savaşı bitinceye kadar Oniki Ada geçici olarak İtalya’da kalacaktı.
Buna göre, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak,
I. Balkan Savaşlarında İtalya’nın desteğini almıştır.
II. Kendi topraklarını savunamayacak kadar zayıflamıştır.
5
12.
I. Nöyyi - Bulgaristan
II. Versay - Almanya
III. St. Cermen - Avusturya
IV. Triyanan - Macaristan
III. İtalya ile ittifak antlaşması yapmıştır.
V. Mondros - Osmanlı Devleti
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Yukarıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’nı sona erdi-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ren barış antlaşmalarından biri değildir? A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
KONU TESTİ
EN UZUN YÜZYIL
3
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
16. Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları sonucunda Bul-
13.
I. Galiçya
II. Kanal
III. Makedonya
IV. Romanya
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda çarpıştığı yu-
garistan ile imzaladığı İstanbul Antlaşması’nın bazı maddeleri şunlardır:
karıdaki cephelerden hangilerinde müttefiklerine yardım amacı söz konsudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) I, III ve IV
C) II ve III
E) II, III ve IV
● Türkler, Bulgarlarla eşit haklara sahip olacak.
● Türkler okullarında Türkçe eğitim yapabilecek
● Türkler müftülerini kendileri seçebilecek.
Osmanlı Devleti’nin bu antlaşma ile,
I. Türk azınlığın kültürel haklarını koruma,
II. Türklerin milli kimliklerini korumalarını sağlama,
III. Bulgaristan’ın demokratikleşmesine katkı sağlama
amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalıştığı söylenebilir?
A) Yalnız I
14. Balkan
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Savaşlarının başlaması, Osmanlı Devleti’ni
aşağıdakilerden hangisine zorlamıştır?
17. Balkan Savaşlarının başlamasından kısa bir süre önce Osmanlı Devleti’nin ordusunun bir kısmını terhis et-
A) II. Meşrutiyet’i ilan etmeye
B) İtalya ile Uşi Antlaşması’nı imzalamaya
C) Girit’in, Yunanistan’a bağlanmasını kabul etmeye
D) İngiltere ve Fransa’dan yardım istemeye
E) Ülkede yaşayan azınlıkların haklarını genişletmeye
mesi, komutanlar arasında siyasi nedenlerle anlaşmazlığın olması, aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?
A) Balkan Savaşlarının kaybedilmesine
B) Subayların yönetim üzerinde etkin olmasına
C) Osmanlı ülkesinde demokratikleşme sürecinin başlamasına
TARİH 10
D) Askerî harcamaların önemli ölçüde azalmasına
E) Ordudaki yenilik arayışlarının hızlanmasına
12
18. Almanya ile Osmanlı Devleti arasında ekonomik, siyasi ve askerî açıdan önemli antlaşmalar yapılmasına rağmen Al-
I. Meşrutiyet’i, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ise II.
manya, İtalya’nın Trablusgarp’ı işgaline ses çıkarmamıştır.
Meşrutiyet’i ilan ettirmelerinde,
I. Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmasını önlemek,
Bunda,
I. Trablusgarp’ın hammadde açısından zayıf olması,
II. devleti dağılmaktan kurtarmak,
II. İtalya’nın İttifak Devletleri grubunda kalmasını sağlama,
III. yenilik hareketlerinin kurumsallaşmasını sağlamak
III. Osmanlı Devleti’nin İtalya’yı yeneceğini düşünmesi
amaçlarından hangilerinin olduğu söylenebilir?
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
ünite
15. Osmanlı Devleti’nde Genç Osmanlılar’ın (Jön Türkler)
EN UZUN YÜZYIL
4
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
1.
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı Devleti’nin karışıklıklar içinde kalmasının,
I. Bulgaristan,
II. Girit,
III. Bosna-Hersek
topraklarından hangilerinin Osmanlı egemenliğinden çıkmasına neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
5.
KONU TESTİ
Rusya’nın I. Dünya Savaşı’ndan çekilmesinde,
I. ekonomik ve siyasal sorunlar yaşaması,
II. Bolşevik İhtilali’nin çıkması,
III. ABD’nin İtilaf Devletleri yanında savaşa girmesi
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
E) I, II ve III
İngiltere ve Fransa geniş sömürgelere sahip olmasına rağmen Almanya, onlar kadar sömürgeye sahip değildi.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Almanya’nın siyasal birliğini geç tamamlaması
B) İngiltere ve Fransa’nın birlikte hareket etmesi
C) Reform hareketlerinin Almanya’da başlaması
D) Almanya’nın deniz gücünün yetersiz olması
E) Almanya’nın diplomatik ilişkilere öncelik vermesi
Yıldızlı Soru 4 Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’n da mücadele ettiği, I. Galiçya
3.
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı Devleti’nde
II. Kafkas
meydana gelen aşağıdaki gelişmelerden hangisinin
III. Kanal
demokratikleşme sürecine olumlu katkı yaptığı söyle-
cephelerinden hangilerinde İngi ltere’nin sömürgecilik faaliyetlerine zarar vermeye çalışmıştır?
nemez?
A) Mebusan Meclisi’nin yeniden açılması
B) 31 Mart Olayı’nın çıkması
C) Basın üzerindeki sansürün kaldırılması
D) Padişahın sürgüne gönderme yetkisinin kaldırılması
A) Yalnız I
E) Bakanlar Kurulu’nun Mebusan Meclisi’ne sorumlu hâle
I. Dünya Savaşı’nın en büyük nedeni büyük devletler arasındaki hammadde ve pazar arayışından kaynaklanan re-
Buna göre,
ya ile imzaladığı Uşi Antlaşması’na göre Trablusgarp ve
I. Sanayi İnkılabı,
II. Fransız İhtilali,
III. Reform hareketleri
gelişmelerinden hangilerinin bu rekabete ortam oluş-
Bu durum Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki alanlardan hangisinde daha büyük sıkıntılar yaşadığının göster-
5
E) II ve III
Trablusgarp Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti’nin İtal-
ya ödeyecekti.
gesidir?
C) I ve II
kabettir.
Bingazi’nin Düyun-ı Umumiye İdaresi’ne olan borcunu İtal-
D) I ve III
13
6.
getirilmesi
4.
B) Yalnız II
turduğu söylenebilir?
A) Ekonomik
B) Askerî
D) Siyasi
C) Hukuki
E) Toplumsal
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
KONU TESTİ
EN UZUN YÜZYIL
4
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
7. İtilaf Devletleri I. Dünya Savaşı sürerken, Osmanlı toprak-
10. Osmanlı
Devleti’nde azınlıkların isyanlarının önlene-
larını kendi aralarında paylaşmak amacıyla gizli antlaşma-
memesi, aşağıdaki düşünce akımlarından hangisinin
lar imzalamışlardır.
başarılı olamadığının göstergesidir?
İtilaf Devletleri bununla aşağıdakilerden hangisini amaçlamışlardır?
A) Osmanlıcılık
A) Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak
B) Almanya ile Osmanlı Devleti’nin birlikte hareket etme-
B) Batıcılık
D) Turancılık
C) İslamcılık
E) Türkçülük
sini önlemek
C) Savaştan sonra aralarında anlaşmazlık çıkmasını önlemek
D) Savaşın kısa sürede bitmesini sağlamak
E) Sömürgeci yönetim anlayışlarını sona erdirmek
11. Sanayi
İnkılabı’nın aşağıdaki sonuçlarından hangi-
si Osmanlı Devleti ile İtalya arasında meydana gelen
8.
Trablusgarp Savaşı’nın temel nedenini oluşturur?
İngiltere ile Rusya arasında 1908 yılında yapılan Reval Görüşmeleri’nde İngiltere’nin, Rusya’yı Panslavizm politikasında serbest bırakmasının,
I. Balkan Savaşlarının başlaması,
II. Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecinin hızlanması,
III. Osmanlı Devleti’nde Osmanlıcılık düşüncesinin güçlenmesi durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
A) Üretimde maliyetin azalması
B) İşçi sınıfının ortaya çıkması
C) Hammadde ve pazar arayışının artması
D) İşçi sendikalarının kurulması
E) Kapitalizm ve sosyalizm gibi düşüncelerin ortaya çıkması
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14
12. Osmanlı tarihinde meydana gelen,
9.
I. Makedonya,
II. Trablusgarp,
III. Ege adaları
Osmanlı Devleti’nin XX. yüzyılın başlarında kaybettiği yukarıdaki yerlerden hangileri Akdeniz’deki etkinliği-
I. Patrona Halil İsyanı,
II. Kabakçı Mustafa Ayaklanması,
III. 31 Mart olayı
gelişmelerinden hangileri devlet düzenini değiştirme-
ne zarar vermiştir? A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
ünite
ye yönelebilir?
EN UZUN YÜZYIL
I. Dünya Savaşı ve Sonuçları
13. I. Dünya Savaşı’nın çıkmasına neden olan,
4
KONU TESTİ
16. Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda Filistin-Sina, HicazYemen cephelerinde Arapların İngilizlerle işbirliği yapma-
I. hammadde ve pazar arayışı,
II. Avrupa devletleri arasında gruplaşmaların yaşanması,
III. silahlanma yarışının hızlanması
gelişmelerinin siyasi, askerî ve ekonomik alanlarla
sından dolayı başarısız olmuştur.
ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Siyasi
Askerî
Ekonomik
A)
I
II
III
B)
I
III
II
C)
II
III
I
D)
II
I
III
E)
III
I
II
Bu durumun,
I. İslamcılık politikasının başarısız olması,
II. halifenin nüfuz ve etkinliğinin azalması,
III. İngilizlerin Orta Doğu’da ilerleyişinin kolaylaşması
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
17. İtalya ve Almanya’nın siyasal birliklerini tamamladık14. I. Dünya Savaşı sırasında Bulgaristan’ın İttifak Devletleri yanında savaşa girmesinin,
I. Almanya’nın, Osmanlı Devleti’ne yardım ulaştırması,
II. İtalya’nın İtilaf Devletleri grubuna katılması,
III. I. Dünya Savaşı’nda cephelerin artması
durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
tan sonra hızla sanayileşmelerinin Avrupa’da,
I. siyasi dengelerin değişmesi,
II. devletler arasında gruplaşmaların ortaya çıkması,
III. hammadde ve pazar arayışının rekabete dönüşmesi
durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) II ve III
15
15. Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda Ermenilerin Ruslarla
18. Osmanlı Devleti, II. Balkan Savaşı’ndan sonra Bulgaristan
işbirliği yapması üzerine çıkardığı Tehcir Kanunu ile Doğu
ve Yunanistan ile imzaladığı antlaşmalara buralarda kalan
Anadolu’daki Ermenileri Suriye’ye göç ettirmiştir.
Türklerin haklarını koruyucu maddeler koydurmuştur.
Bu uygulamanın,
I. Doğu Anadolu’da güven ve aşayişin sağlanması,
I. Batıcılık,
II. Osmanlı ülkesinde yaşayan Ermeni nüfusun azalması,
II. milliyetçilik,
III. Ermeni sorununun ilk kez uluslararası bir boyut kazan-
III. Osmanlıcılık
fikir akımlarından hangilerine uygunluk gösterdiği sa-
ması
5
Bunun,
durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
vunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
10. fasikül
E
YIL Z Ü Y N N UZU ri
estle Ünite T
ÜNİTE TESTİ
1.
EN UZUN YÜZYIL
1
Osmanlı Devleti’nde,
4.
II. Müslümanların ve gayr-i müslimlerin ticari faaliyetlerini özgür bir şekilde yapabilmesi,
I. ayanlarla padişah arasında imzalanması,
II. ayanların ıslahatlara bağlı kalacaklarına söz vermesi,
III. taşrada vergilerin toplanması ve askere alma işlemle-
III. gayr-i müslimlerin inanç ve ibadet özgürlüğüne sahip olması
İttifak’ın,
I. devlet memuru olabilmek için Müslüman olma şartının bulunması,
1808’de II. Mahmut Döneminde imzalanan Sened-i
rinin ayanlara bırakılması
durumlarından hangileri eşit bir toplum yapısına gereksinim olduğunun göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
2.
XIX. yüzyılda Avrupalı devletler Osmanlı ülkesinde okullar,
D) I ve II
C) Yalnız III
özelliklerinden hangileri “Ayanlara yürütme yetkisi verilmiştir.” yargısına doğrudan kanıt teşkil etmektedir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
5.
1856’da ilan edilen Islahat Fermanı’nın,
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) I, II ve III
fabrikalar ve konsolosluklar açmışlardır.
Avrupalıların bununla,
I. kültürel değerlerini yerleştirme,
II. Osmanlı Devleti’ni ekonomik yönden güçlendirme,
III. Osmanlı Devleti’ndeki gelişmeleri yakından takip etme
I. Hristiyanların il genel meclislerine üye olabilmesi,
II. cizye vergisinin kaldırılması,
III. Hristiyanların vergilerini ödeyerek mal, mülk edinebilmesi
amaçlarından hangilerine ulaşmak istedikleri savunu
lamaz?
A) Yalnız I
TARİH 10
B) Yalnız II
D) I ve III
rak güçlenmesine zemin hazırlamıştır?
C) Yalnız III
E) II ve III
maddelerinden hangileri Hristiyanların ekonomik ola-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
3.
Wilson İlkelerinde yer alan,
6.
I. Kanal Cephesi
II. Irak Cephesi
III. Kafkas Cephesi
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda yukarıdaki
I. silahlanma yarışının durdurulması,
II. yenilen devletlerden toprak alınmaması,
III. Milletler Cemiyeti’nin kurulması
önerilerinden hangilerinin dünya barışını sağlamaya
cephelerden hangilerinde İngilizlerle savaştığı söyle-
yönelik olduğu söylenebilir?
nebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
ünite
2
EN UZUN YÜZYIL 7.
I. Balkan Savaşı, Osmanlı Devleti ile Yunanistan, Bulga-
10. II.
aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
şı’nın nedenlerinden biri değildir? A) Rusya’nın Panslavizm politikası
B) İngiltere’nin Rusya’yı Balkan politikalarında serbest bırakması
C) Balkan ülkelerinin Osmanlıdan aldıkları toprakları paylaşamaması
Meşrutiyet’in ilanı esnasında yaşanan kaos or-
Avusturya-Macaristan’ın Bosna Hersek’i ilhak etmesi,
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi I. Balkan Sava-
ÜNİTE TESTİ
tamında Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmesi,
ristan, Sırbistan, Karadağ arasında gerçekleşmiştir.
1
A) Siyasi kargaşaların toprak kayıplarını hızlandırdığının
B) Yenilik taraftarlarının güçlendiğinin
C) Batılı ülkelerin sömürgesi haline gelindiğinin
D) Anayasal sistemin güçlendiğinin
E) Halkın yönetime ortak olduğunun
D) Trablusgarp Savaşı’nda Osmanlı’nın güçsüzlüğünün anlaşılması
E) Balkanlardaki Osmanlı varlığının sona erdirilmek istenmesi
11. II. Mahmut, Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanını bastırmakta zorlanınca “Denize düşen yılana sarılır.” diyerek Rusya’dan yardım istemiştir.
Bu durumu en iyi açıklayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
8.
I. Mehmet Ali Paşa’nın güçlenmesini istemeleri
II. Hünkar İskelesi Antlaşması koşullarına göre Rusya’nın Boğazlara inme tehlikesinin belirmesi
III. Osmanlı Devleti’nin ıslahatları sürdürmesini istemeleri
Yukarıdakilerden hangileri İngiltere’nin Mısır sorununu uluslararası bir sorun haline getirmesinde etkili olmuştur?
A) Yalnız I
A) Rusya, Osmanlı Devleti’nin yıkılışını engellemeye çalışmaktadır.
B) II. Mahmut ıslahatlar yapma düşüncesindedir.
C) Mehmet Ali Paşa, Osmanlı yönetimini ele geçirme niyetindedir.
D) Mehmet Ali Paşa, Rusya’yla savaşma niyetinde değildir.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Osmanlı Devleti, Rusya’nın yardımına muhtaç hâle gelmiştir.
E) I, II ve III
3
5
12. XIX. yüzyılda Osmanlı donanması,
9.
I. Sened-i İttifak
II. Tanzimat Fermanı
III. II. Meşrutiyet’in ilanı
I. Navarin Olayı,
II. Sinop Baskını,
Yukarıdaki gelişmelerden hangileriyle Osmanlı hü-
III. 93 Harbi
kümdarlarının yetkilerinin kısıtlandığı söylenebilir?
gelişmelerinden hangilerinde yakılmıştır?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
EN UZUN YÜZYIL
1
13.
I. Hiçkimse din değiştirmeye zorlanmayacak.
II. Hükümet, meclise karşı sorumlu olacak.
III. Mahkemeler açık olacak, keyfi cezalar verilmeyecek.
Yukarıdakilerden hangileri Islahat Fermanı’nın hükümlerinden değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
16. 1911’de
Osmanlı Devleti ile İtalya arasında Trablusgarp
Savaşı yapılmış ve savaşı Osmanlı Devleti kaybetmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi Trablusgarp Savaşı’nın en önemli nedenidir?
A) Oniki Ada’nın stratejik önemi
B) İtalya’nın sömürgelere ihtiyaç duyması
C) Mısır’ın İngilizler tarafından işgali
D) Trablusgarp’ın İtalya’ya olan yakınlığı
E) Osmanlı’da meşrutiyetin ilan edilmesi
14. Osmanlı Devleti’nin çok uluslu bir etnik yapıda olmasının XIX. yüzyıl ıslahatlarına etki ettiği görüşünü,
I. önceliğin birlik ve beraberliğin korunmasına verilmesi,
II. özel mülkiyetin güvence altına alınması,
III. ekonomik sorunların çözümüne ağırlık verilmesi
gelişmelerinden hangilerinin güçlendirdiği savunulabilir?
17. Avrupa devletlerinin üçlü İtilaf ve üçlü İttifak devletleri olarak bloklara ayrılmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
mücadelesi
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Sömürgeci devletlerin hammadde ve pazar edinme
B) Avrupa’da sanayi ve ticaret alanındaki gelişmelerin durması
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10
C) Bolşevik rejiminin Avrupa’da yayılmaya başlaması
D) Balkan ülkeleri üzerindeki Panslavist politika
E) Avusturya-Macaristan veliahtının öldürülmesi
4
15. Osmanlı
Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda İttifak gru-
bunda savaşa girmesinin, I. İtilaf Devletlerinin Rusya’ya yardım ulaştıracak kanallarının kapanması,
II. savaşın alanının genişlemesi,
III. ABD’nin savaşa girmesi
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunula-
18.
I. İttihat ve Terakki partisinin hükümeti ele geçirmesi
II. Arnavutluk’un bağımsızlığını ilan etmesi
III. Midye-Enez hattının batısındaki toprakların kaybedilmesi
bilir?
Yukarıdakilerden hangileri I. Balkan Savaşı’nın sonuçlarındandır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
EN UZUN YÜZYIL 1.
1876’da ilan edilen I. Meşrutiyet’in özellikleri arasın-
4.
da,
ÜNİTE TESTİ
II. Meşrutiyet Döneminde İttihat ve Terakki Fırkası, Ahrar Fırkası, Hürriyet ve İtilaf Fırkası gibi siyasi partiler kurul-
I. ilk kez padişahın yetkilerinin sınırlandırılması,
II. halkın da yönetimde söz sahibi olması,
III. devletin dağılmaktan kurtarılmasının amaçlanması
durumlarından hangilerinin bulunduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
muştur.
II. Meşrutiyet Döneminde meydana gelen bu gelişmelere bakarak,
I. Çok partili hayat başlamıştır.
II. İttihat ve Terakki Fırkası yönetimi ele geçirmiştir.
III. İlk kez parlamenter sisteme geçilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
2.
2
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Ümmetçilik, halifelik makamının birleştirici gücü kullanılarak, İslamiyet çatısı altında bütünlüğü korumayı amaç edinir.
5.
I. Balkan Savaşı’nda Osmanlıya karşı Balkan ittifakını
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi ümmetçilik düşün-
kuran devletler Osmanlıyı yenmiş, ancak bir süre sonra
cesinin önemini yitirdiğinin göstergesidir?
kendi aralarında savaşmaya başlamışlardır.
A) İtalyanların Trablusgarp’ı işgali
B) Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmesi
C) Müslüman Arnavutların I. Balkan Savaşı’ndan sonra bağımsız olması
Bu duruma aşağıdaki gelişmelerden hangisinin neden olduğu savunulabilir?
A) Osmanlı diplomasisinin başarısı
B) Osmanlı’da hükümet darbesi olması
D) İngiltere’nin Mısır’ı işgali
C) Arnavutluk’un bağımsız olması
E) II. Meşrutiyet’in ilan edilmesi
D) Osmanlı Devleti’nden aldıkları toprakları paylaşamamaları
E) Osmanlı Devleti’nin güçlenmesi
5
3.
Osmanlı aydınlarının din, dil ve ırk ayrımı yapmadan
6.
maları Osmanlı Devleti’nin öncelikle aşağıdakilerden
I. Almanya’nın Doğu Cephesi’nde rahatlaması,
II. Rusya’da rejim değişikliğinin yaşanması,
III. İttifak bloğunun genişlemesi
gelişmelerinden hangilerinin gerçekleştiği savunula-
hangisini gerçekleştirmeye çalıştığını gösterir?
5
Çanakkale Savaşı sonucunda,
herkesin aynı haklara sahip olması gerektiğini savun-
A) Yeniliklere uyum sağlama
B) Azınlıklara özerklik verme
C) Azınlıkların ayrıcalıklarını genişletme
D) Birlik ve bütünlüğü sağlama
A) Yalnız I
E) Dış baskılara direnme
bilir? B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
7.
EN UZUN YÜZYIL
2
İngiltere ile imzalanan Balta Limanı Antlaşması’na göre,
10. Osmanlı Devleti’nde milliyetçilik hareketlerinin ortaya çıkması ve yaygınlaşmasında,
Osmanlı gümrüklerinde Müslüman tüccarlar %12 gümrük vergisi öderken, İngiliz tüccarlar %8 ya da %5 gümrük vergisi ödeyecekti.
Buna göre,
I. İngiliz tüccarlar, Müslüman tüccarlara göre daha ayrıcalıklıdır.
I. Fransız İhtilali,
II. Rusya’nın Panslavizm politikası,
III. Boğazlar sorununun gündeme gelmesi
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu söylenebilir?
II. Osmanlı ülkesi, İngiltere’nin yarı sömürgesi durumuna gelmiştir.
III. Osmanlı yerli sanayisi canlanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. II. Meşrutiyet Döneminde, Osmanlıcılık akımından vazge8.
Aşağıdakilerden hangisi I. Meşrutiyet’in ilan edilmesi-
çilerek Türkçülük akımının savunulduğu görülmüştür.
nin temel nedenidir?
A) Balkanlardaki isyanları önlemek
B) Osmanlı Devleti’nin çöküşünü durdurmak
C) Avrupalıların, Osmanlı içişlerine müdahalesini önlemek
D) Rus yayılmacılığına engel olmak
E) Demokrasi bilincini geliştirmek
TARİH 10
Bu duruma, I. azınlıkların verilen haklarla yetinmeyip bağımsızlıklarını kazanmaları,
II. demokrasi bilincinin gelişmesi,
III. Osmanlı halkının tepkisi
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
6
I. Balkan Savaşı aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle
12. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda,
sona ermiştir?
I. Şam,
A) Londra Antlaşması
II. Halep,
B) Atina Antlaşması
III. Bağdat
C) İstanbul Antlaşması
kentlerinden hangilerini kaybettiği söylenebilir?
D) Edirne Antlaşması
A) Yalnız I
E) Paris Antlaşması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
9.
EN UZUN YÜZYIL 13. Amerika Birleşik Devletleri’nin I. Dünya Savaşı’na gir-
16. İtalya,
mesinde,
ÜNİTE TESTİ
Trablusgarp’ı işgal ettiği halde Osmanlı Devleti
bölgeye sadece Mustafa Kemal ve bazı subayları göndermekle yetinmiştir.
I. Rusya’da ihtilal çıkması,
II. Almanya’nın Amerikan gemilerine saldırması,
III. İngilizlerin Filistin’i ele geçirmesi
gelişmelerinden hangilerinin etkisinin bulunduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
14. I.
2
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Trablusgarp’ın önemsenmemesi
B) İşgalin geçici olduğunun düşünülmesi
C) Bölgeye asker gönderilememesi
D) Rusya’nın Osmanlı üzerindeki baskısı
E) Balkan Savaşları’nın başlaması
Meşrutiyet’in ilanı ile halkın yönetime katılması,
padişahın yetkilerinin sınırlandırılması ve Meclis-i Mebusan’ın açılması,
17. II. Balkan Savaşı’ndan sonra 1913’de Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında imzalanan İstanbul Antlaşması’yla,
I. demokrasi hareketlerinin yaygınlaştığı,
II. özel mülkiyet anlayışının geliştiği,
III. dağılma sürecinin durdurulduğu
durumlarından hangilerinin göstergesidir?
A) Yalnız I
I. Osmanlı Devleti yayılmacı bir politika izlemektedir.
II. Bulgaristan’da kalan Türklerin kültürel ve mülkiyet
B) Yalnız II
D) I ve II
Bulgaristan’da kalan Türklere mülk edinebilme, müftülerini seçebilme ve temel eğitimlerini kendi dillerinde yapabilme hakları tanınmıştır.
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Buna göre,
hakları güvence altına alınmıştır.
III. Bulgaristan’da kalan Türkler azınlık statüsündedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
dar uzanan bir demiryolu yapılmış, Müslüman eyaletlerde
A) Yalnız I
Osmanlı kültürünü geliştirme, eğitim faaliyetlerini canlan-
15. II. Abdülhamit Döneminde Bağdat, Suriye ve Hicaz’a ka-
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
dırma ve halifenin otoritesinin güçlendirme amaçlanmış-
7
tır.
Osmanlı yönetiminin bu faaliyetleri,
I. Müslüman ülkeler arasındaki birlik ve dayanışmanın artırılması,
I. Tanzimat Fermanı,
II. Müslüman ulusların Osmanlıdan ayrılması,
II. Islahat Fermanı,
III. devletin sınırları içinde ulaşım ve haberleşmenin ko-
III. Sened-i İttifak
gelişmelerinden hangilerinde azınlık haklarını koruma
laylaşması
5
18. Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda görülen,
gelişmelerinden hangilerini önlemeye yönelik bir ted-
ve genişletmeyle ilgili özellik bulunduğu savunulabi-
bir olarak değerlendirilebilir?
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
1.
EN UZUN YÜZYIL
3
1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi’ne göre “Barış dönemlerinde, hiçbir savaş gemisi Boğazlardan geçemeyecektir.” denmiştir.
Buna göre,
I. Boğazlar uluslararası statüye bağlanmıştır.
II. Osmanlının Boğazlar üzerindeki egemenlik hakları sı-
4.
I. Yunanistan bağımsız olacak.
II. Rusya’ya savaş tazminatı ödenecek.
III. Balkanlardaki bazı kaleler Ruslara bırakılacak.
hükümlerinden hangileri Osmanlı Devleti’nin siyasi gücünün zayıflamasına neden olmuştur?
nırlanmıştır.
III. Boğazlarla ilgili politikaları Osmanlı Devleti tek başına belirlemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
2.
B) Yalnız II
D) I ve II
1829’da imzalanan Edirne Antlaşması’nın,
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı Devleti’nin denge siyaseti izleyerek varlığını sürdürmesi aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?
A) Batı’nın üstünlüğünün kabul edilmesiyle
B) Avrupalı devletler arasındaki çıkar çatışmalarıyla
C) Etnik ve dini yapısıyla
D) Askeri teknolojisini geliştirmesiyle
E) Demokratikleşme sürecinin başlatılmasıyla
5.
I. Romanya, Sırbistan ve Karadağ bağımsız olacak.
II. Bosna-Hersek’in yönetimi Avusturya’da olacak.
III. Ermenilerin ve Rumların yaşadığı bölgelerde ıslahatlar yapılacak.
Berlin Antlaşması’nın yukarıdaki maddelerinden hangileri Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü ve egemenlik haklarını koruyamadığının göstergesidir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
6.
I. Dünya Savaşı’ndan sonra görülen,
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 8
Tanzimat Fermanı ile ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi Osmanlı hukuk anlayışının köklü bir
I. Almanya’da Nazizim, İtalya’da Faşizm gibi rejimlerin görülmesi,
değişikliğe uğradığının göstergesidir?
A) Yönetime ilişkin sorunların çözümü amaçlanmıştır.
II. Avrupa’nın siyasi haritasının değişmesi,
B) Avrupalıların baskısı olmadan hazırlanmıştır.
III. Cumhuriyet yönetimlerinin güçlenmesi
C) Kanun gücünün her gücün üzerinde olduğu ilkesi be-
gelişmelerinden hangileri totaliter yönetimlerin göreve geldiğinin göstergesidir?
nimsenmiştir.
D) Askerlik, vatani görev şekline dönüştürülmüştür.
A) Yalnız I
E) Padişah, kendi isteğiyle yayınlamıştır.
B) Yalnız II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
3.
EN UZUN YÜZYIL 7.
10. İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra
çizilmiştir. Bu savaştan en karlı çıkan ülke Bulgaristan ol-
Batı’daki gibi bir parlamenter sistem kurmak istemişse de,
muş ve Osmanlı Devleti’nin sınırları küçülmüştür.
azınlıkların bağımsızlık isteklerinden dolayı bunu gerçekleştirememiştir.
Buna göre,
I. Balkan Türkleri sorunu başlamıştır.
II. Balkanlar siyasi istikrara kavuşmuştur.
III. Sınırlarda değişiklik olmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Osmanlı tarihinde “Vakay-i Hayriye” diye bilinen olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması
B) Sultanahmet meydanında devlet adamlarının asılması
C) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi
D) Şeyhülislamın öldürülmesi
E) Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanının bastırılması
I. sömürgecilik faaliyetlerinin yoğunlaşması,
II. ekonomik altyapının yetersiz olması,
III. ulusçuluk akımının hızlanması
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
11.
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
I. Osmanlıların Çanakkale Cephesi savaşlarını kazan-
II. Rusya’nın savaştan çekilmesi
III. İtalya’nın saf değiştirmesi
I. Dünya Savaşı esnasında gerçekleşen yukarıdaki genı olumlu yönde etkilediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
II. Meşrutiyet yönetimine karşı 31 Mart Ayaklanması çık-
12. Osmanlı
Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesinde kay-
bastırmıştır. II. Abdülhamit ayaklanmadan sorumlu tutula-
bedilen toprakların geri alınmak istenmesi, Almanya’nın
rak meclis kararıyla tahttan indirilmiş, yerine V. Mehmet
savaşı kazanacağına inanılması ve siyasi yalnızlıktan kur-
Reşat getirilmiştir.
tulma isteği etkili olmuştur.
Buna göre,
Buna göre Osmanlı Devleti’nin savaşa girmekle,
I. 31 Mart Ayaklanması rejime karşı çıkmıştır.
I. yeni sömürgeler elde etme,
II. Hareket ordusu iç düzeni sağlayarak demokrasiye kat-
II. Balkan Savaşları’ndaki kayıpları telafi etme,
III. Almanya ile ortak hareket etme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği savunula-
kıda bulunmuştur.
5
lişmelerden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin çıkarları-
mış ve Selanik’ten gelen Hareket Ordusu ayaklanmayı
Bu duruma,
ması
9.
ÜNİTE TESTİ
I. Balkan Savaşı’ndan sonra Balkanların haritası yeniden
8.
3
III. Osmanlı Devleti’nde taht değişikliği olmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
maz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
9
ÜNİTE TESTİ
EN UZUN YÜZYIL
3
13. II. Meşrutiyet Döneminde görülen,
16. I.
Devleti’ne başvurarak kapitülasyonları kaldırmayı ve para
I. Girit’in Yunanistan’a katılması,
II. basında sansürün kaldırılması,
III. dernek ve sendikaların açılmaya başlanması
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’ndeki
yardımında bulunmayı teklif etmişlerdir.
demokratikleşme sürecine olumlu katkıda bulunduğu savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
Dünya Savaşı’ndan önce Anlaşma Devletleri Osmanlı
İtilaf Devletlerinin böyle bir siyaset izlemelerinde,
I. Osmanlı ekonomisini güçlendirme,
II. Osmanlı-Alman kültürel ilişkilerini engelleme,
III. Osmanlının tarafsızlığını sağlayarak yeni cepheler açılmasını engelleme
C) Yalnız III
E) I, II ve III
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
14. Bulgaristan, Balkan Savaşlarında Osmanlı Devleti’ne karşı savaşırken, I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin de içinde bulunduğu İttifak grubunda yer almıştır.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Bulgaristan sınırlarını genişletmiştir.
B) Osmanlı Devleti eski gücüne ulaşmıştır.
C) Rusya, Bulgaristan’ı yenilgiye uğratmıştır.
D) İttifak ilişkilerinde çıkarlar etkilidir.
E) Bulgaristan’ın toprak bütünlüğü korunmuştur.
17. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde görülen,
I. dışarıdan borç alınması,
II. bazı yöneticilerin halka baskı yapması,
III. meşrutiyetin ilan edilmesi
gelişmelerinden hangilerinin birlik ve bütünlüğü olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
TARİH 10 15. Osmanlı
Devleti’nin
son
dönemlerinde
görülen
İtalya’nın Trablusgarp’ı işgali, Balkan ülkelerinin Os-
18. 1877-1878
nan Ayastefanos Antlaşması’na İngiltere’nin yanı sıra
manlı aleyhine ittifak yapması ve Avrupalı devletlerin
Avusturya-Macaristan ve Almanya da itiraz etmiş, bunun
sömürgecilik yarışına girmesi gibi gelişmelere baka-
yerine Berlin Antlaşması imzalanmıştır.
rak,
I. Osmanlı Devleti’nin Afrika’daki toprakları tehlike altındadır.
Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzala-
Almanya’nın Ayastefanos Antlaşması’na karşı çıkması,
I. Rusya’nın güçlenmesini engelleme,
II. Hammadde ve pazar arayışı hız kazanmıştır.
II. Osmanlıya yakınlaşma,
III. Ortak çıkarlar ittifaklara sebep olmaktadır.
III. dünya kamuoyunda nüfuz sağlama
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
durumlarından hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
10
EN UZUN YÜZYIL 1.
1856 Paris Antlaşması’nda Osmanlı Devleti’nin bir Av-
4.
• Cezayir’in 1830’da Fransa tarafından işgali
rupa devleti sayılmasında,
• Tunus’un 1881’de Fransa tarafından işgali
• Mısır’ın 1882’de İngiltere tarafından işgali
gibi gelişmelerin,
I. Kırım Savaşı’nda Avrupalıların Rusya’ya karşı Osmanlıya destek vermesi,
4
II. Rusya’nın sıcak denizlere inmesini engelleme düşüncesi,
I. hammadde arayışı,
ÜNİTE TESTİ
III. Osmanlı Devleti’nin sınırlarını genişletme düşüncesi
II. sömürgeciliğin emperyalizme dönüşmesi,
durumlarından hangilerinin etkisinin bulunduğu savu-
III. pazar sorununun artması
nulamaz?
durumlarından hangileriyle ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
5.
Aşağıdakilerden hangisi 1877-1878 Osmanlı-Rus Sa-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
2.
Kırım Savaşı öncesinde Rusya, Osmanlı sınırları içerisin-
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
vaşı’ndan sonra gerçekleşen olaylardan biri değildir?
deki bütün Ortodoksların himayesinin kendisine verilmesi-
B) Yalnız II
ni istemiş, Osmanlı bu teklifi reddetmiştir.
A) Berlin Antlaşması
Osmanlı Devleti’nin bu teklifi reddetmekle,
B) Ermeni sorununun gündeme gelmesi
I. ekonomik bağımsızlık,
C) Sırpların bağımsızlığını kazanması
II. hükümranlık hakları,
D) İngiltere’nin geçici olarak Kıbrıs’a yerleşmesi
III. bağımsızlık ilkesi
E) I. Meşrutiyet’in ilanı
durumlarından hangilerini korumayı amaçladığı savu-
6.
Osmanlı Devleti’nde padişahın otoritesi meşrutiyet ilan
nulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11 edilerek sınırlandırılmıştır.
3.
I. Osmanlı Devleti’nin güçlenmesi,
II. Osmanlı aydınlarının demokrasi alanındaki gelişmelerden etkilenmesi,
I. Dünya Savaşı esnasında Osmanlı Devleti’nin paylaşılması amacıyla imzalanan gizli anlaşmalara aşağıdaki devletlerden hangisi katılmamıştır?
5
Bu değişikliğin,
A) İngiltere
B) Rusya
C) Fransa
D) Yunanistan
E) İtalya
III. ayanların yetkilerinin artırılması
gelişmelerinden hangilerinin sonucu olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ÜNİTE TESTİ
7.
EN UZUN YÜZYIL
4
II. Meşrutiyet Döneminde anayasada yapılan,
10.
I. İngiltere ve Fransa arasında anlaşmazlık çıkması
I. kız öğrencilere üniversitede okuma hakkı tanınması,
II. Rusya’da rejim değişikliği olması
II. siyasi partilerin kurulmasına izin verilmesi,
III. ABD’nin savaşa girmesi
III. yasama organının yetkilerinin artırılması
Osmanlı topraklarının paylaşım planlarının değiştiril-
değişikliklerinden hangilerinin siyasi bir nitelik taşıdı-
mesinde yukarıdaki gelişmelerden hangileri etkili olmuştur?
ğı savunulamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
8.
I. Dünya Savaşı’nın başlamasında aşağıdaki nedenler-
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
den hangisi diğerlerine oranla daha çok etkili olmuş-
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
11. İngiltere’nin Kıbrıs ve Mısır’ı işgal ederek,
tur?
I. Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma,
A) Sömürgecilik yarışının devletlerarası bloklaşmalara
II. sömürge yollarının güvenliğini sağlama,
III. Boğazlar sorununu çözme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istediği söylenebi-
yol açması
B) İtalya ve Almanya’nın siyasi birliğini geç tamamlaması
C) Bulgaristan’ın kaybettiği toprakları geri almak istemesi
D) Fransa’nın, Alsas-Loren’i Almanya’dan geri almak istemesi
lir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
E) Rusya’nın Panslavizm politikası takip etmesi
TARİH 10 12
12. İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı’ndan sonra manda ve himaye sistemini savunmuşlardır.
I. Dünya Savaşı öncesindeki bloklaşmalara aşağıdaki devletlerden hangisi katılmamıştır?
A) İngiltere
B) Fransa
C) Hollanda
D) Almanya
E) Rusya
I. sömürgeci anlayışa son verme,
II. ezilen ulusları koruma,
III. Wilson İlkeleri’yle çelişmeden çıkarlarını sürdürme
amaçlarından hangilerine ulaşmak istedikleri savunulabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
ünite
9.
İtilaf Devletlerinin bununla,
EN UZUN YÜZYIL 13. 23 Aralık
1876’da ilan edilen Kanun-i Esasi’de bulu-
16. Aşağıdakilerden
nan, I. Meclisi açma-kapatma yetkisi padişaha ait olacak.
II. Hükümet padişaha karşı sorumlu olacak.
III. Halk yönetime katılacak.
özelliklerinden hangileri Kanun-i Esasi’nin demokratik olmayan özelliklere de sahip olduğunun göstergesidir?
A) Yalnız I
ÜNİTE TESTİ
hangisi I. Dünya Savaşı’ndaki en
önemli cephe olan Çanakkale Savaşı’nın sonuçların-
B) Yalnız II
D) I ve III
14. XVIII.
4
dan biri değildir?
A) Bulgaristan’ın İttifak grubunda savaş girmesi
B) Savaşın süresinin iki yıl daha uzaması
C) Rusya’ya yardım ulaştırılmasının engellenmesi
D) Avrupalıların yenilmez imajının zarar görmesi
E) Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa girmesi
C) I ve II
E) I, II ve III
ve XIX. yüzyıl, Osmanlı Devleti’nin en çok toprak
17. II. Meşrutiyet Dönemindeki,
kaybettiği dönemdir.
I. Hükümet, Mebusan Meclisi’ne karşı sorumludur.
Buna göre,
II. Mebusan Meclisi üyeleri dört yılda bir yenilenir.
I. milliyetçilik fikirlerinin yayılması,
III. Ayan Meclisi üyeleri padişah tarafından atanır.
II. ıslahatlar yapılması,
kararlarından hangilerinin meclis üstünlüğünün gös-
III. ordunun bozulması
gelişmelerinden hangilerinin toprak kayıplarına neden
tergesi olduğu söylenebilir?
olduğu söylenemez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III
13
18. İtilaf
laşmazlığa düşmemek için,
15. Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut Dönemindeki ısla-
5
Devletleri Osmanlı topraklarını paylaşırken an-
hatlardan biri değildir?
I. Wilson İlkeleri’nin yayınlanması,
A) Muhtarlık teşkilatının kurulması
II. gizli antlaşmalar yapılması,
B) İlk nüfus sayımının yapılması
III. Milletler Cemiyeti’nin kurulması
C) Divan-ı Hümayun’un kaldırılması
durumlarından hangilerine yönelmişlerdir?
D) İlk kez önemli merkezlerde elçilikler açılması
A) Yalnız I
E) Tıp ve harp okullarının açılması
B) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
1. Osmanlı Devleti’nden ilk imtiyaz elde eden azınlık .............................. olmuştur. 2. II. Mahmut’un tahta çıkmasını sağlayan devlet adamı Rusçuk ayanı .............................. dır. 3.
Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’da kaybettiği ilk toprak .............................. dir.
4. II. Mahmut’un 1839’da ölümü üzerine yerine .............................. padişah oldu. 5. Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran mülteci sorunu .............................. sorunudur. 6. Osmanlı Devleti ayanlarla imzalanan ..............................’la merkezi otoriteyi güçlendirmeyi amaçlamıştır. 7. Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra yerine .............................. adında yeni bir askeri teşkilat kurulmuştur. 8. Görevden alınan ya da ölen devlet adamlarının mal varlıklarına el koymaya .............................. denmiştir. 9. Osmanlı Devleti’nde ilk resmi gazetenin adı .............................. dir. 10. Tanzimat Fermanı’nın ilanından, I. Meşrutiyet’in ilanına kadar geçen süreye .............................. denir. 11. Tanzimat Fermanı’nın ilanında .............................. etkili olmuştur. 12. Abdülaziz döneminde hazırlanıp, II. Abdülhamit döneminde yürürlüğe giren medeni kanuna .............................. denir. 13. 1856’da ilan edilen Islahat Fermanı .............................. Antlaşması’nda yer almıştır. 14. Türk tarihinde Avrupa tarzında hazırlanan ilk anayasa .............................. dir. 15. Osmanlı Devleti’nde ilk siyasi partiler .............................. döneminde kurulmuştur. 16. 31 Mart Ayaklanması’nı bastıran ordunun başkanı .............................., kurmay başkanı ise ..............................’di. 17. Meşrutiyet yanlılarının 1889’da kurduğu daha sonra ismini İttihat ve Terakki Cemiyeti olarak değiştirdiği cemiyetin adı .............................. Cemiyeti’dir. 18. Prens Sebahattin’in savunuculuğunu yaptığı akım .............................. dir. 19. I. Balkan Savaşı’nda bulunmayıp da, II. Balkan Savaşı’nda bulunan devlet .............................. dır. 20. I. Dünya Savaşı esnasında Oniki Ada, Antalya ve çevresinin İtalya’ya verildiği gizli antlaşma .............................. Antlaşması’dır.
Cevaplar 1. Sırplar 2. Alemdar Mustafa Paşa 3. Cezayir 4. Abdülmecit 5. Macar mültecileri
6. Sened-i İttifak 7. Asakir-i Mansure-i Muhammediye 8. Müsadere 9. Takvim-i Vekayi 10. Tanzimat dönemi
11. Mustafa Reşit Paşa
16. Mahmut Şevket Paşa, Mustafa Kemal
12. Mecelle
17. İttihad-ı Osmani
13. Paris 14. Kanun-i Esasi 15. II. Meşrutiyet
18. Adem-i Merkeziyetçilik 19. Romanya 20. Londra
ünite
14
D 1.
Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyılda dış politikada takip ettiği siyasete “denge siyaseti” denir.
2.
İngiltere XIX. yüzyılda Osmanlı toprak bütünlüğünün korunmasından yana bir politika izledi.
3.
Osmanlıya karşı ayaklanan ilk azınlık Rumlardır.
4.
Sırbistan, 1812 Bükreş Antlaşması ile bağımsız olmuştur.
5.
Yunanistan, 1829 Edirne Antlaşması ile bağımsızlığını kazandı.
6.
Osmanlı Devleti, ilk kez Kırım Savaşı’nda dış borç aldı.
7.
Osmanlı Devleti, Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın ayaklanmasını bastırmak için Rusya’dan yardım istedi.
8.
1840 Londra Antlaşması’yla Mısır sorunu kesin olarak çözüldü.
9.
1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi ile ilk kez Boğazlar sorunu ortaya çıkmıştır.
10.
1838 Balta Limanı Antlaşması, Osmanlı tüccarlarının güçlenmesini sağlamıştır.
11.
Osmanlı Devleti, ilk kez Ayestefanos Antlaşması ile Avrupalı devlet sayılmıştır.
12.
Ermeni sorunu ilk kez 1856 Paris Antlaşması’nda gündeme geldi.
13.
Romanya 1878 Berlin Antlaşması ile bağımsız oldu.
14.
Osmanlıya hukukun üstünlüğü ilk kez Tanzimat Fermanı ile geldi.
15.
Islahat Fermanı’nın ilan edilmesindeki amaç Mısır sorununun çözümünde Avrupalıların desteğini almaktı.
16.
Kanun-i Esasi, Islahat Fermanı’nın ilan edilmesinden sonra yürürlüğe girmiştir.
Y
15
17.
Osmanlı halkı, ilk kez II. Meşrutiyet’in ilanı ile yönetime ortak olmuştur.
18.
Uşi Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki varlığı sona ermiştir.
19.
Bab-ı Ali Baskını I. Balkan Savaşı’ndan sonra olmuştur.
20.
Mondros Ateşkes Anlaşması’nı Osmanlı Devleti adına imzalayan devlet adamı Tevfik Paşa’dır.
Cevaplar
5
1. D
2. D
3. Y
4. Y
5. D
6. D
7. D
8. D
9. Y
10. Y
11. Y
12. Y
13. D
14. D
15. Y
16. Y
17. Y
18. D
19. D
20. Y