ANG MAG ANAK NA CRUZ: KABANATA 213 KABANATA 2: ESTUDYANTE I.
Talasalitaan
1. 2. 3. 4. 5. II.
5. Misis Amelia Amelia Esteban - kaklase kaklase ni Tinoy notes. at naghihraman ng libro at notes. -siya ang babaeng sinususpetsahan ni Remy na hindi nagiging matapat si Tinoy 6. Mister Santiago Santiago - kasama sa trabaho - hindi nakuha ang promosyon
agam-agam – alinlangan pakli – tugon; sagot kabuluhan - kalagahan nagunita – naalala naumid – nahiya
7. Abogado - nakuha ang promosyon dahil nakatapos sa pag-aaral at may diploma.
Mga Tauhan
1. Tinoy - asawa ni Remy at ama nina June at Baby - matalino sa klase dahil siya ang pinakamahusay doon at siya ang hinihiraman ng notes - tamad mag-aral noong una dahil hindi tinapos ang edukasyon ngunit naging masipag sa huli dahil kaya niyang pagsabayin ang trabaho at pag-aaral. 2. Remy - asawa ni Tinoy at ina nina June at Baby - mayroong shop mayroong shop - nag-iba ang kanyang pamumuhay dahil nagamit niya ang oras para sa pagtatabas at pagnanahi ng mga damit at ito ay nakakatulong sa kanyang kita kaysa sa naiinip lang siya kakahintay kay Tinoy. - siya ang rason kung bakit nagaral muli si Tinoy 3. Kuya Berting - bayaw ni Tinoy, nakatapos ng edukasyon at naging certified public accountant
III. III.
Maha ahalag lagang Pangyay yayari o
o
o
o
o
4. Petra - empleyado ni Remy - inaalagaan ang shop ang shop at ang mga bata
o
Mayroong promosyon sa opisina ni Tinoy at sabi daw na si Mister Santiago ay ang makakuha ng promosyon at kung umasenso si Mister Santiago, lahat ay susunod. Siya ay magiging isang bookkeeper kung bookkeeper kung tataas ang posisyon ni Mister Santiago. Ang sweldo niya ay magiging dos siyentos beinte-singko (P225) kaysa sa siyento otsenta (P180). Suwerte daw sila dahil ang shop ay malakas ang kita ngayon Napag-usapan nila si Kuya Berting. Si Kuya Berting ay nakatapos ng pag-aaral at naging isang certified public accountant at accountant at malaki ang kinikita niya. Naisip ni Remy na ipagpatuloy ni Tinoy ang kanyang edukasyon, dalawang taon na lang ang kanyang tatapusin. Ayaw ni Tinoy na ipagpatuloy ito dahil nakakatamad daw. Si Remy ay nagbigay ng maraming rason kung bakit dapat makatapos ng pag-aaral si Tinoy. Kinabukasan hinintay ni Remy ang pag-uwi ni Tinoy. Maghahatinggabi na nang siya ay dumating at amoy-tsiko. Nag-inuman sina Tinoy at ang mga kasama niya sa trabaho. Hindi nakuha ni Mister Santiago ang promosyon kaya lahat sila ay di aasenso. Abogado sa ibang dibisyon ang nakakuha sa posisyon na gusto ni Mister Santiagong makuha. Nakuha ito ng abogado dahil siya
o
o
o
o
ay may educational background . Nakatapos siya sa pag-aaral at may diploma. Nag-aral muli si Tinoy at si Remy naman ay ginagamit ang oras para sa pagtatabas at pananahi. Ang kita ni Remy ay nakatutulong sa badyet ng pamilya. Nang inaayos ni Remy ang mga gamit sa pag-aaral, may nakita siyang panyolitang sutla at pambabae na may burdang titik: A.E. Nagselos si Remy at akala niya ay may ibang babae si Tinoy. Nagpaliwanag si Tinoy na hiniram lang niya ang librong iyon at naiwan ni Misis Esteban ang kanyang panyo sa libro ngunit hindi naniwala si Remy kay Tinoy kaya pumunta siya sa iskwelahan ni Tinoy. Nagkita ang mag-asawa sa iskwelahanah at nahabol nila si Misis Amelia Esteban sa dyip. Pinakilala ni Tinoy si Remy kay Misis Esteban. Doon na nalaman niya na totoo ang mga sinabi ni Tinoy ngunut hindi niya inamin na nagkamali siya.
Remy ngunit bale-wala pa rin ito. Walang nagawa ang huli kundi lumayo na lamang; naiwan si Tinoy sa silid. Sa isang sandali, kumatok si Baby. Nagalit muli si Tinoy; nagtaka ang bata sa reaksyon ng ama sapagkat dati-rati naman siyang naglalambing sa ama. Sa pangungulit, napalo ni Tinoy ang bata. Umakyat si Remy at galit na kinuha si Baby. Tinanong ni Remy kung wnong problema ay pati bati ay pinagalitan niya. Hindi sumagot si Tinoy. Hangang sa hapunan, hindi nag uusap ang mag asawa. Di nagtagal, inamin ni Tinoy na nagkamali siya at hindi niya sinasadya ang paluin si Baby. A ng bata naman ay nasaktan nang maigi. Masaki tang kalooban ni Tinoy sa nangyari. I. Talasalitaan • • • • • • •
IV. Kaugaliang Pilipino •
Pagseselos - akala ni Remy na may ibang babae si Tinoy, Misis Esteban. Pinatunayan ni Tinoy na mali ang akala ni Remy. Kahalagan ng Edukasyon - kung ikaw nakatapos sa pag-aaral magiging maunlad ang kabuhayan mo katulad ni Kuya Berting at ang abogado. Paghahanapbuhay - kailangan maghanapbuhay para kayang suportahan ang pamilya. Pagbabadyet - kailangan nilang ibadyet ang pera nila dahil hindi sila gaanong mayaman at kailangan nilang gastusin ng mabuti ang kanilang pera. Lasingan/Inuman – nag-iinuman dahil sa selebrasyon o dahil sa problema at nagagawa ang hindi magandang bagay dahil wala sa tamang sarili.
KABANATA 3: HAMPAS SA KALABAW
Mainit ang ulo ni Tinoy; wala siyang kibo ng dumating sa bahay. Pilit siyang pagsilbihan ni
•
Wari – parang Kulimlim – nagdilim Pasulyap – maikling tinging Kaluskos – kilos na hindi maingay Sumusulok – dumadaloy Lampong – nag- aakit (seducing) Ginigiyagis – namamayani; nararamdaman Naudlot – naputol Gumagatol – nanginginig
II. Mga Tauhan Tinoy – ama; sa kabanata 3; lagging • mainit ang ulo niya at lagging galit. Remy – ina; maasikaso sa asawa at anak • Baby – and panganay na anak; • malimbing Hepe – and “boss” ni Tinoy • Petra – and kasambahay • III. Mahahalagang Pangyayari Pagbago ng posisyon no Tinoy sa • trabaho - nagging maiinitin and ulo - lagging galit - hindi makausap ng maayos ni Remy - napalo si Baby ng malakas Paglapit ni Baby kay Tinoy - nainis ang ama - nabigla si Baby kasi palagi naman siyang naglalambing
at lagging umupo sa tabi ng tatay niya - umiyak ng malakas dahil sa palo ni Tinoy Ang pagkuha ni Remy kay Baby - hindi na nakapagtimpi o’ nakatiis; tinanong si Tinoy kung ano ang problema - sinisi Tinoy - hindi pinansin si Tinoy kahit kumakain - pilit niyang suportahan si Tinoy sa bagong puwesto nito Ang paglapit ni Tinoy kay Baby - humingi ng si Tinoy - naawa sa anak - masakit para sa kanya na saktan and anak - hindi makapagsalita ng maayos sa anak kaya tumalikod nalang siya IV. Pampapahalagang Pilipino Pagpahalaga sa pamilya Masunuring anak Sabay kumain Maalalahanin na ina Respeto - anak sa magulang - asawa sa asawa - magulang sa anak
I. Talasalitaan
Komedor – parang kusina ; lugar kung saan
(1)
pwedeng kumain Nakatikwas – askew
(2) (3)
Himutok – masama ang loob
(4)
Panata – pledge
(5)
Panauhin – guest
(6)
Selyo – stamp
(7)
Mag-ambag – magbigay ng donasyon
(8)
Abuloy – donasyon
(9)
Timpalak - kontest
II. Mga Tauhan
•
Remy – asawa ni Tinoy; may-ari ng shop
•
Petra – ang katulong
•
babae, “Reyna”
•
Tinoy
•
Renato Tolentino – h osto ng programa sa radyo, at araw-araw sa oras ng Peach Face Powder pumipili siya ng isang reyna.
III. Mga Pangyayari
May dumating na bisita sa shop ni Remy na humahanap sa may-ari.
• •
V. Mga Kapintasan Pagiging dominant ng lalaki sa babae Ang sobrang tahimik at masunurin ni Remy
Sa umpisa, ayaw ni Remy na magpakita sa bisita dahil baka ito’y isang ahente o isang taong humihingi ng abuloy.
Ang literal na kahulugan ng titulo ay pag ang kalabaw ay sinaktan kahit na malaki siya at malakas ay masasaktan pa rin ito at magagalit. Amg tayutay na kahulugan ay ang tao, kahit anong tapang at tibay, ay nasasaktan din.
Tinanong
ng
bisita
kay
Remy
kung
nakikinig siya sa radyo programa ni Renato Tolentino kung oras ng Peach Face Powder . Dati, nakikinig si Remy sa programang ito, pero tumigil na si Remy sa inis niya sa mga
KABANATA 5: REYNA (incomplete, no pampapahalagang Pilipino and kapintasan)
participante. Inaminan ng babae na siya ang
piniling Reyna nung nakalipas na Lunes, at kasali siya sa pagiging Reyna ng Linggo.
Humingi siya ng singkong sentimos o isang selyo kay Remy para makasulat siya sa programa. Hindi ito binigay ni Remy dahil madaya ito.
*Tumatanggi si Remy sa mga naghihingi ng abuloy; masgusto niya na siya and nagaambag. *Nahiya si Remy sa pagiging desperado ng mga kababaihan ngayon. KABANATA 6: PAGSASARILI I. TALASALITAAN
Nakabukod-nakahiwalay Hipag- asawa ng kapatid (sister in law) Pagkayamot-inis Maikubli-maitago Matamlay-malungkot
ang kanyang asawa. Kadalasan, kapag naglalaba si Celso, kinukuha na ito ni Aling Tale upang hindi na mapagod ang kanyang anak na naghahanapbuhay pa. -Naiinis si Remy sa kanyang kapatid at sa hipag, pero sinisisi rin niya ang kanyang ina dahil inaako niya ang mga gawaing bahay. Dahil dito, nagiging mas tamad si Ely. •
Lumipat ng bahay ang mag-asawa
-Lumipat sila sa malayong lalawigan dahil si trabaho ni Celso -Nalungkot si Aling Tale dahil naaalala niya ang kanyang anak -Ipinagdala ni Celso ng liham na may kasamang litrato ng kanyang bagong bahay. Ayon sa kanya, naging masipag na si Ely (siya ang tumahi ni kurtina, nagluto siya sa kaarawan ng kanyang anak) -Masaya na ang lahat dahil hindi na masyadong mapapagod si Celso IV. PAGPAPAHALAGANG PILIPINO
Pagmamahal ni ina sa anak -kapag nakikita ni Aling Tale na may ginagawa si Celso (hal. Naglalaba) inaako niya ito para hindi na mapagod ang kanyang anak •
II. MGA TAUHAN
1. Remy- kapatid ni Celso at anak ni Aling Tale -may pagmamahal at pagmamalasakit para sa kanyang ina at kay Celso 2. Aling Tale- ang ina nina Remy at Celso -mapagmahal sa kanyang anak (lalo na kay Celso, na iniisip niya ay masyadong mapagbigay sa asawa) 3. Celso-ang kapatid ni Remy at anak ni Aling Tale -masipag at mapagmahal sa kanyang asawa, pero palagi siyang sumasang-ayon sa gusto nito 4. Ely-ang asawa ni Celso -masyadong tamad III. MAHAHALAGANG PANGYAYARI •
Masyadong tamad ang asawa ni Celso
-Naawa si Remy at Aling Tale kay Celso dahil inaako nito ang mga trabaho na dapat gawin ni Ely,
•
Matuto na tumayo sa sariling paa
•
Ang pagiging masipag
V. MGA KAPINTASAN
-
Ang pagiging tamad ang gawaing bahay ay trabaho ni Ely ngunit hindi niya ginagawa ang mga ito
•
Pagiging masyadong mapagbigay sa asawa
•
Pagtsitsismis -pinaguusapan ni Aling Tale at Remy ang masamang kaugalian ni Ely •
KABANATA 7: HIRAM NA PAKPAK - Kapag ikaw ay may pakpak, ikaw ay mangingibabaw. Dito sa kabanatang ito, si Misis Rubio ay may hiram na pakpak dahil mas
gugustuhin niyang mapabaon sa utang para lang makapagyabang. Dapat nating alalahanin na ang pagiging mayabang ay maaring magdulot sa pagbagsak ng tao. I.Talasalitaan: 1.) Nagpasikdo – nagpalpitasyon; nagpatibok 2.) Graba – maliliit na batong gamit sa pagbubuo ng konkreto. (gravel) 3.) Nagunita – naalala 4.) Pagkayamot – pagkainis o pagkakaroon ng bahagyang galit 5.) Pagdidilidili – pag-iisip ng mabuti 6.) Maulinigan - marinig
II. Mga Tauhan: 1.) Remy – ina nina Baby at June; asawa ni Tinoy 2.) Misis Rubio – isang mayabang na tao; ina ni Sioning; kapitbahay nina Remy 3.) Tinoy – asawa ni Remy 4.) Sioning – anak ni Mister at Misis Rubio. 5.) Petra – katulong nina Remy at Tinoy III. Mahahalagang Pangyayari: - Sa harap ng isang bahay ng mga kapitbahay nina Remy ay mayroong isang trak na nakaparada at ang mga laman nito ay mga hollow blocks. Ang mga hollow blocks na iyon ay para sa pagpapagawa ng bahay ng pamilyang Rubio. - Nagsalita si Baby at June tungkol sa mga sinabi ni Sioning sa kanila. Una, sinabi raw ni Sioning na wala raw kuwenta at bulok ang eskuwelahang pinapasukan nila. Pangalawa, pinagyabang ni Sioning na siya ay mayaman habang sina Baby at June ay hindi. - Inamin ni Remy na hindi nga sila mayaman ngunit ito raw ay hindi isang kapintasan. Sinabi ni Remy na sina June at Baby ay mayroong kayamanan at iyon ay ang kanilang karunungan. - Sinabi ni Petra na ang pamilyang Rubio ay napakayabang raw. > Pinaparining ni Misis Rubio sa mga kapitbahay niya ang mga gagawin ng katulong, (kung ano ang lulutuin.) > “Huwag na iyong baboy ang iluto mo, ha? Patayin mo na
-
iyong inahin at iluto mo sa asparagus.. nasa pidyereytor..” Umuwi na si Tinoy at kinausap si Remy. Dahil sa pinag-usapan nilang dalawa, nalaman ni Remy na umuutang pala si Mister Rubio ng pera. > Nagagawa niyang umutang upang makamit ang mga gusto ng kanyang Misis. > ayaw niyang madaigan ang kanyang pamilya. > Dahil nagparemodel ng bahay and kanilang kapitbahay, sina Perez, gusto rin niyang i-remodel ang kanilang bahay. > Sabi ni Misis Rubio: Sila lang doon ang nagpapaaral sa kanilang anak sa isang primera klaseng kolehiyo at dapat ay primera klase rin ang kanilang bahay. > Hindi nagtagal, nabalitaan ni Remy na may kotse na ang mga Perez. Nung linggong iyon, nabalitaan rin niya na may oto na rin ang mga Rubio.
IV. Pagpapahalagang Pilipino: - Pagiging Matulungin - Pagpapahalaga sa edukasyon - Pagkain ng sabay-sabay - Pagiging kontento sa mga na ibinigay sa atin ng Panginoon - Paghalik sa kamay ng mga matatanda V. Mga Kapintasan: - Pagiging chismosa - Pagkainggit - Pagiging mayabang - Pagiging sunud-sunuran - Kagustuhang mahigitan and iba - Pag-uutang upang makapagyabang KABANATA 8: KAWANGGAWA NG LASENGGO
I. Talasalitaan
1. abuloy- kontribusyon o tulong 2. yamot- pagkainis 3. magsipag- ambag- mag-abuloy 4. arkilado- upahan 5. nang-aaglahi- nangungutya o kinukutya 6. umalingawngaw- ulitin o “echo” II. Mga Tauhan 1. Remy- may-ari ng shop - asawa ni Tinoy 2. Tinoy- asawa ni Remy 3. lalaking lasenggo- nanghihingi ng abuloy sa mga tao 4. manlililip- nagtatrabaho sa shop ni Remy 5. mananahi- nagtatrabaho sa shop ni Remy 6. Etang- suki ni Remy III. Mahahalagang Pangyayari Nagtatabas si Remy sa shop nang may lalaking dumalaw at nanghingi ng abuloy para sa namatayan. Sinabi ni Remy na dumalaw na sila ni Tinoy at nakapagbigay na rin ng abuloy ngunit nangungulit at namimilit pa rin ang lalaki kaya nainis si Remy. Noong umalis ang lalaki, natandaan ni Remy na nakita na niya ang lalaking iyon na nag-iinuman at nakapagbigay na rin siya sa kanya ng abuloy dati noong may ibang namatayan. Binalikan ni Remy ang pagtatabas pero napahinto siya dahil nagkagulo sa labas. Akala niya may nagkaaksidente pero nakita niya na hinarang ng parehong lalaki ng dalawang beses ang mga sasakyan at dyip para humingi ng kontribusyon or abuloy para sa namatayan. Hindi nagbigay ang marami ngunit noong may nagbigay, umandar ulit ang mga sasakyan. Bumalik si Remy sa loob at pinag-usapan ni Remy at ng ibang mananahi ang nangyari. Akala ng isa sa mga mananahi na mabait ang lalaki pero tumahimik na lamang si Remy. Mamaya-maya tumigil ang sasakyang gagamitin sa paglilibing sa patay at ilang dyip na walang sakay sa tapat nila. Napagusapan nina Remy at ng mga mananahi ang iba’t-ibang kaugalian tuwing may namatayan sa iba’t-ibang lugar.
Biglang umalis ang kotse ng punerarya, tatlong dyip at ang makikipanglibing kahit kung nasa loob pa rin ng bahay ang kabaong. Nalaman ni Remy kay Etang na niloko ng mga lasenggong nanghingi ng kontribusyon ang lahat. Kinuha nila ang resibo ng punerarya para makapanghingi ng abuloy at nakikain din sila sa namatayan. Pagkatapos nito ay hindi na sila bumalik. Noong gabing iyon, nagtipon ang mga ama ng tahanan sa kanilang pook para masolusyunan ang suliranin ng kanilang kapitbahay na namatayan.
IV. Pagpapahalagang Pilipino 1. Pagtulong ng mga tao o kapitbahay para masolusyunan ang problema 2. Pakikiramay sa mga namatayan 3. Ayaw manira ng reputasyon ng ibang tao V. Mga Kapintasan 1. Panlilang sa mga taong nakikiramay 2. Pagsisinungaling 3. Paggamit sa mga tao at sitwasyon 4. Kapangyarihan ng pera at ang epekto nito sa mga tao KABANATA 9: DALAWANG LIBONG PISO
TALASALITAAN 1. gumagaralgal – di maliwanag na pagsalita, parang nagbubulong sa sarili 2. maaatim – di makatanggap o makapaniwala 3. umistapa – tao na nagutang ng pera at hindi binayaran 4. naareglo – naayos 5. kahero – tao na namamahala sa pagtanggap ng pera ng kompanya (cashier) MGA TAUHAN 1. Remy – nagalit at nalungkot ng husto noong nalaman tungkol sa utang ni Pepe na babayaran nila. 2. Tinoy – naging masama ang loob niya dahil kung hindi niya pinayagan na maging guarantor siya para kay Pepe, hindi sila mahaharapan ng ganitong problema.
3. Pepe – noong kahero nina Tinoy sa opisina na naalis sa posisyon dahil nakasira ng ilang libo. Nanguutang siya sa maraming tao at tumatakas. 4. may-ari ng tindahan (walang pangalan) – siya ang nagsabi kay Remy tungkol sa mga utang nina Pepe at sa pagtakas nila.
Pagtitipid ng pera – ang ginagawa ni Remy lagi Pagpapahalaga sa mga gusto ng anak – naaalala ni Remy si Baby at ang gustong piyano Pagaalala para sa asawa (Remy kay Tinoy)
MGA MAHAHALAGANG PANGYAYARI
Di-pagbabayad ng utang sa iba (Pepe) Pagsusugal at mga ibang iresponsableng gawain (Pepe + Asawa) Paghalaga ng kaibigan bago ang pamilya (Tinoy) Di pagsasabi kaagad ng importanteng desisyon sa asawa (Tinoy)
•
•
•
•
•
•
Umuwi si Tinoy na mukhang pagod at may dinaramdam. Nagtaka si Remy kung bakit, at yun pala ay may masamang balita siya. Kailangan daw nila magbayad ng dalawang libong piso dahil si Pepe, ang kahero nila noon na pinaalis, ay hindi nagbayad ng utang sa bangko at si Tinoy ay ang kanyang guarantor . Sa una ay akala niya na babayaran ang utang, pero tumakas si Pepe. Umiyak ng husto si Remy dahil kaysa na bibili sila ng bagong bahay, o piyano para kay Baby, magbabayad sila ng utang na hindi kanila. Naalala niya noong hindindian ni Tinoy ang mga bagay dahil ”magtitipon muna sila”. Nainis talaga si Remy dahil parang mas inuuna pa ni Tinoy ang kaibigan kaysa sa kanila. Sa susunod na araw, lumabas si Remy para gawin kahit anong gusto niya. Ngunit, naramdaman niya na ayaw din niyang maging mag-isa. Hinanap niya nalang ang bahay nina Pepe. Nagtanong-tanog siya ng direksyon ngunit halos lahat ay hindi alam kung nasaan ang lugar na sinasabi niya. Pagdating niya sa isang tindahan, yung mayari ay alam tungkol kay Pepe. Sinabi niya na tumakas na ang mag-asawa na yon, at ang dalawang yon ay laging nagsusugal at nagungutang sa lahat ng tao. Pagdating niya sa bahay, sabi ni Tinoy na naayos na niya ang sitwasyon sa pamaraan ng pagtanggal ng dalawangpung piso sa kanyang sweldo bawat buwan. Kahit na, si Remy ay nalungkot pa rin dahil sa pangyayaring ito.
PAGPAPAHALAGANG PILIPINO Pagtulong sa kapwa – sa pagiging gurantor para kay Pepe Pagaayos ng sitwasyon kahit mahirap – ang pagsikap ni Tinoy na ayusin ang problema
MGA KAPINTASAN
CHAPTER 10: PISTA NG BAYAN Talasalitaan:
1. Bisperas – “Night Before”/Eve 2. Purok – distrito 3. Bilas – asawa ng “in-law” 4. Baul – isang lalagyan 5. Sapin – suson/padding 6. Hagikhik – umalik-lik
Mga Tauhan
1. Remy – asawa ni Tinoy at ina nina Baby at June 2. Tinoy – asawa ni Remy at ama nina Baby at June. 3. Aling Muding – kapibahay nina Remy at Tinoy 4. Aling Sela – ina ni Tinoy; biyenan ni Remy 5. Luming – bilas ni Remy 6. Baby at June – mga anak nina Remy at Tinoy 7. Aling Barang – ang pinag-uusapan nina Remy at Aling Muding sa kotse; negosyante na nagpapahiram ng pera sa iba.
ni Aling Barang kapag may pista, at kung
Mahalagang Pangyayari
-
para sa Pista. Inayos pa niya ang telang
-
Araw ng pista: tuloy ang daloy ng bisita sa
tatabasin niya para sa bagong damit na
bahay n mga Cruz kaya abalang-abla si
isusuot sa pista ng kanyang mga anak.
Remy buong araw hanggang hattingabi.
Hinanda ni Remy ang mga tinahing damit na
-
sino ang kanilang pinaghahandaan.
Simulan ni Remy and kanyang paghahanda
-
Kinabukasan, dumating si Aling Musding
kukunin ng mga suki niya sa kanya sa araw
para kunin ang natirang pagkain para sa
na iyon.
alagang baboy. May dala rin siyang balita
Sabi ni Remy kay Tinoy na tinapos niya ang
tungkol sa nangungutang kay Aling Barang.
kanyang ginagawa, pero nagtatrabaho pa rin siya. Sabi ni Tinoy na huminga muna si
-
Pagpapahalagang Pilipino
Remy, pero sabi ni Remy na kaya niya itong
1. Pagiging Responsable at Masipag
tapusin, at hindi na sumagot pa si Tinoy.
-
Pagkauwi ni Remy galing palengke, dumating sina Aling Sela at Lumin na
nakatakdang oras -
2. Pag-aasikaso sa pamilya at mga
nina Baby at June na naghahanap ang mga pinsan nila.
-
-
binili niya kaagad ang mga kailangan para sa pista
tutulong kay Remy na maghanda ng pagkain para sa pista. Narinig ang masayang tinig
tinapos ni Remy ang lahat ng trabaho niya sa
kailangan ng pamilya
-
gumawa si Remy ng bagong damit para kay
Pumunta si Remy sa palengke kasama ni
June at Baby dahil ayaw niyang maiiba sila
Luming para bumili ng pagkain para sa ulam
sa ibang taong na sa pista
na lulutuin ni Luming.
3. Pagtulong sa Kapwa
Trapik papuntang palengke dahil may bus na
-
para maghanda para sa pista
nagbababa ng pasahero sa gitna ng kalye. Masisikip ang mga kalsada at talagang hindi
tinulungan ni Aling Sela at Luming si Remy
4. Pagiging Malapit at Matulungin ang
makapasa sina Remy, Aling Sela at Luming.
Pamilya
Punung-puno ang palengke ng mga tao dahil
-
Magkasama ang buong pamilya sa pista
maraming humahabol at bumibili ng
-
Tinulungan ang isa’t-isa para maghanda
kasangkapan para sa kanilang ihahanda.
5. Pagbadyet ng Pera
- Nakisabay sila pauwi kay Aling Muding,
-
Hindi nagutang si Remy ng pera dahil
ang kapitbahay nina Remy, at
marunong siyang gumamit ng pera na
nagkuwentuhan sila sa kotse. Pinag-usapan
naipon niya’t ni Tinoy
nila ang malaking kit ang mga negosyong na
6. Bayanihan
may kaugnayan sa pyesta, ang malaking kita
-
Sina Aling Sela at Luming ay nagtulong kay Remy para maghanda para sa pista.
3. Ismael/ Maeng- dating katrabaho(accountant) at kapitbahay nina Tinoy. 4. Arsenia/ Senyang- asawa ni Ismael 5. Petra-katulong nina Tinoy at Remy
Mga Kapintasan 1. Pagmamayabang
-
si Aling Muding: pinagyayabang niya na hindi niyang kailangan umutang ng pera
III.
2. Kawalan ng Disiplina at Konsiderasyon ng tao
-
ang mga bus ay naghihinto sa gitna ng
-
kalsada para lang makababa and mga pasahero galing sa prubinsya.
3. Pagiging Pakialamera
-
binalita ni Aling Muding ang pang-utang ng
-
-
ibang tao kay Aling barang kina Remy at Luming
4. Ubos-biyaya
-
-
-
hindi nagbabadyet ang mga taong nangungutang kay Aling Barang. Tinatapos
-
lahat ng pera at nangungutang ulit.
KABANATA 11: SENYORITA…SENYORITO
I.
Talasalitaan 1. Durungawan- bintana 2. Bumubungad- harapan 3. Sumulyap- tanaw na di-matagal 4. Gunita- rekoleksiyon, memorya 5. Bahagya-kaunti 6. Hulagpos- hiwalay, tanggal 7. Kurap-pikit 8. Lumunok- lulon, pagtitiis ng hirap
Mga Tauhan 1. Tinoy- asawa ni Remy at ama nina June at Baby 2. Remy-asawa ni Tinoy at ina nina June at Baby
Mayroong pagtitipon sa bahay ni Ismael dahil paalis na siya bukas. May dadaluhang kumbensiyon ng mga accountant sa Tokyo si Maeng. Sa pagkakatanda ni Remy, walang gusto si Maeng sa mga pagtitipon laluna kung sa tahanan nila ito gaganapin Pagkadating ng mag-asawa sa labas ng bahay nina Maeng at Senyang, narinig ni Remy kung ano na ang tawag ng mga bata sa kanilang nanay Mommy na raw si Senyang, hindi na Inay Pati ang tawagan ng mag-asawa ay nagbago na. Ang tawag ni Senyang kay Maeng ay Daddy na ngayon Nang oras ng kumain ay nagulat sina Tinoy at Remy sa tawag ng mga katulong nina Maeng at Senyang Tinatawag ng kanilang mga katulong na Senyorita at Senyorito sina Maeng at Senyang. Pati sina Tinoy at Remy ay tinawag ng kanilang mga utusan na Senyorito at Senyorita. Pag-uwi nina Tinoy at Remy ay pinagusapan nila ang mga nangyari. Hindi sila makapaniwala na hahayaan nina Maeng at Senyang ang kanilang mga utusan na tawagin sila ng ganoon.
IV.
Pagpapahalagang Pilipino
-Kung may tiyaga ka, may nilaga – kapag nagsikap ka, aasenso ka rin
V. II.
Mahalagang Pangyayari
Mga Kapintasan
- Pagpapakumbaba (pagkawala nito) – kailangang mamalagi sa lahat Sa halip na mainis sina Remy, natawa nalang sila sa
laki ng pagbabao nila, umasenso lang ng kaunti Parang nagpapakita ng diskriminasyon - “Colonial Mentalitly”- ang pananaw na lahat ng bagay na dayuhan ay masbuti kasya sa sariling atin.
•
Naisip ni Remy na may gustong sabihin sa kanya sina Baby at June dahil sa mga bulong-bulong nila sa isa’t isa
•
Nilapitan nina Baby at June si Remy upang magpaalam na pumunta sa birthday ng isang ka-gang ni June
•
KABANATA 12 : SIMULA
Pinahintay ni Remy sina Baby at June ang pagdating ni Tinoy upang tanungin nalang siya
TALASALITAAN •
Nagdesisyon si Remy at Tinoy na payagan and dalawa na pumunta sa party
1. Nasulyapan- Natingnan 2. Pag-aanasan- Pagbublong
~ Hindi laging mananatiling bata
3. Magkabula- Mawala
sina Baby at June
4. Kutob- Hinala / Akala (suspicion)
~ Masmabuti kung payagan nalang
5. Pagkayamot- inis / asar
nila kaysa magsinungaling pa sina
6. Kumumbida- Anyaya (invite)
Baby at June upang makapunta
7. Napahagikhik- Napatawa
•
Sinundo sina Baby at June ng mga kaklase nila
8. Nag-ulol- Nagwala 9. Pagkabalisa- Lito (worry)
~ Nagbigay galang sila kay Tinoy at
10. Magwari- Maisip
Remy
11. Panunudyo- Pag-aasar
•
ang umaabang sa pag-uwi nina Baby at June
12. Tangka- Balak •
Habang nakatulog si Tinoy, si Remy naman
Pagkatapos dumating sina Baby at June, nagkwento sila kay Tinoy at Remy tungkol
MGA TAUHAN
sa mga nangyari sa party
1. Remy- maalalahaning inay 2. Tinoy- mapagtiwalang ama 3. June
masusunuring at
mapaggalang anak
PAGPAPAHALAGANG PILIPINO
Paghintay sa desisyon ng asawa (respeto sa desisyon ng isa’t isa)
4. Baby 5. Mga kaklase- mapaggalang at mapagrespeto
Pag-alala sa mga anak
Pagrespeto sa utos ng mga magulang
MAHALAGANG PANGYAYARI
~ Umuwi sina Baby at June sa oras na sinabing umuwi
Pagbigay galang sa mga magulang ng iba
~ Mas lalo na kung nandoon ka sa bahay nila
KAPINTASAN
Kulang ng pagtiwala sa mga anak
Pag-iisip na mananatiling bata palagi ang
III. Mahahalagang Pangyayari •
Natapos na ang pag-aaral ni Baby sa hay skul. o
anak KABANATA 13: NAGMAMADALI ANG PANAHON I. Talasalitaan
dalaga na si Baby at may mga bagay na mas papansinin na nila.
•
Ayon kay Tinoy, kahit anuman ang gawin ni Baby, kakayanin niya ito, kahit kung pera ang problema.
1. Pag-uukulan – pagbibigay o
2. Paninindigan – pananatili
medisina, kaya hindi masyadong problema ang pera. Home Economics ang inaasahan ni Baby.
3. Nag-aatubili – pag-aalinlangan 4. Saad - banggitin 5. Ipagkaila – aminin
o
•
II. Mga Tauhan 1. Tinoy – ama nina Baby at June; Masaya na tatapusin ng mataas na paaralan si Baby
Para kay Remy hindi nagaalala siya dahil alam niya ang kasama ni Baby ay puro babae.
o
Ayaw lang niya tanggapin na maaaring may magliligaw kay Baby at pupusuin niya.
3. Baby – Dalagang anak; magtatapos ng mataas na pag-aaral at pupunta na sa kolehiyo
6. Eddie – Anak ng ahente sa tindahan ng kotse; sumama sa pagdala ng papeles
Nagtanong si Tinoy kung nasa palagay ni Remy, may ibang papansinin din si Baby. o
2. Remy – ina nina Baby at June; nanenerbyos sa magiging karera at buhay ni Baby nang natapos na ang kanyang pag-aaral.
5. Ahente – Ahente sa tindahan ng kotse; ama ni Eddie
Kakayanin daw ni Baby ito dahil matigas ang loob ng bata, at nagmana kay Remy.
6. Iiling-iling – pakaliwa ng ulo upang ipahawiwatig ng pagtanggi
4. June – Bunsong anak ni Tinoy at Remy
Hindi gusto ni Baby ang
o
Mamamasahe na siya, kaya makaksabay siya ng iba’tibang tao.
•
Ungot ng ungot si June ng bumili ng sarailing sasakyan, o
sa palagay ni Tinoy, praktikal at makakaya nila ito dahil sa mga pribilehiyo niya sa opisina.
o
Hindi naman sumang-ayon si
•
Remy sa desisyon, ngunit hindi ito binaggit sa asawa. •
Buong mag-anak ang pumunta sa tindahan ng sasakyan. Nakita ng ahente si Tinoy.
Hindi ulit pinag-usapan si Eddie Bernal sa harapan ng kanilang anak. Isang Sabado, dumalo si Eddie sa bahay nila. Pinapasok ni Remy ang binata sa ideyang may utos siya galling sa kanyang ama. o
o
Nag-usap sila habang
halos na hindi marinig, na nandiyan siya para kay Baby.
tinitingnan nina Remy, Baby at June ang iba’t-ibang sasakyan. Nalaman ni Tinoy na may anak na din ang ahente na kasing-edad ni Baby. •
Nang umalis na sila, hindi malaking bagay ang pagkwentuhan para kay Tinoy, kaya hindi niya ito inisipan na banggitin kay Remy.
•
Nakaraan ng dalawang araw at dumalaw ang ahente para sa papeles sa kotse, na may kasama siyang binata. o
Hindi man nagsalita o kumi masyado ang dalawa ngunit lihim na natuwa si Remy. •
Mahiyain at hindi man nag-usap ngunit gusto ni Baby si Eddie
Natakot si Remy sa reaksyon ni Baby; hindi man nagtaka si Tinoy dahil “normal na reaksyon” iyon o
o
Nanlamig si Remy at alam niyang hindi biro na ito.
o
Tinanggap ni Remy na lumalapit ang panahon na dapat harapin niya at ni Remy din.
IV. Pagpapahalagang Pilipino •
Pagpapahalaga sa edukasyon at hanap buhay
•
Pagdedesisyon para sa buong pamilya
•
Tama at pormal na pangliligaw ng dalaga
Ipinakilala si Baby at si Eddie sa isa’t-isa
•
Ngunit sinabi din ni Eddie,
hindi makapaniwala si Remy sa narinig niya.
V. Mga Kapintasan •
Pagtatago ng lihim sa mag-asawa (Tinoy at Remy)
•
Pagdududa sa sarili (Remy)
•
Paggusto sa tao dahil si itsura lamang (Baby)
** Nagmamadali ang panahon para kay Remy dahil kay Baby. Nagiging dalaga na si baby at bilang magulang, nahihirapan itong aminin ni Remy dahil iniisipan pa niyang bata pa si Baby.
