ALAT BERFIKIR Selamat datang ke Unit 2. Anda telah melalui Unit Satu. Unit ini berfokus kepada alat-alat berfikir. Alat–alat berfikir yang penting seperti yang berikut dibincangkan di sini. Soalan dan penyoalan Peta minda Pengurusan Grafik CoRT
Ob jektif Setelah menggunakan modul ini anda dapat : Menerang maksud alat-alat berfikir dan boleh mengenal pasti serta menyenaraikan alat-alat tersebut. Menerangkan penggunaan dan pengaplikasian alat-alat tersebut. Memilih dan menggunakan alat-alat berkenaan mengikut keperluan tertentu. Mengubahsuai dan mereka cipta alat-alat berfikir supaya bersesuaian dengan kematangan dan kebolehan penggunaannya. Menguasai dan memaparkan kemahiran menggunakan pelbagai media dan teknologi semasa pengajaran dan pembelajaran alat-alat berfikir.
Isi Penting Alat-alat berfikir merupakan alat yang dapat membantu kita menggunakan minda dengan lebih bijak dan berkesan. Alat-alat ini menjadikan pemikiran kita lebih tersusun, luas, jelas dan kita tidak berburu-buru melakukan sesuatu. Ketrampilan berfikir secara kritis dan kreatif dapat diwujudkan dengan bantuan alat-alat berfikir ini.
Alat-alat berfikir membolehkan kita melihat sesuatu fakta,idea,isi dan konsep secara visual dan holistik. Kita dapat juga meninjau hubungan di antaranya di dalam satu rangka teratur.
Kajian-kajian menunjukkan bahawa alat-alat ini mengukuhkan cara pemikiran sambil merangsangkan pembelajaran yang bermakna. Ia membantu murid dan guru dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Alat-alat Berfikir ialah instrument yang membantu kita berfikir dan mengurus proses pemikiran secara visual dan terkawal. Alat-alat ini digunakan oleh kita untuk membolehkan berfikir secara mendalam dan berkesan mengenai sesuatu kemahiran berfikir. Alat ini tidak berfungsi tanpa kemahiran berfikir yang releven. Alat-alat ini terdiri daripada pelbagai corak / jenis. Soalan-soalan juga merupakan sejenis alat berfikir. Soalan bergantung kepada situasi / konteks / isi kandungan. Ia boleh digelar sebagai Pengurusan Lisan.
A Ak k t t ti i iv v vi i i t t t i i i A A Isi petak-petak yang berkaitan dengan soalan-soalan yang anda ingin tahu mengenai alat-alat berfikir. Jika perlu tambahkan petak.
Contoh apa?
Alat-alat Berfikir
Kajian-kajian menunjukkan bahawa alat-alat ini mengukuhkan cara pemikiran sambil merangsangkan pembelajaran yang bermakna. Ia membantu murid dan guru dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Alat-alat Berfikir ialah instrument yang membantu kita berfikir dan mengurus proses pemikiran secara visual dan terkawal. Alat-alat ini digunakan oleh kita untuk membolehkan berfikir secara mendalam dan berkesan mengenai sesuatu kemahiran berfikir. Alat ini tidak berfungsi tanpa kemahiran berfikir yang releven. Alat-alat ini terdiri daripada pelbagai corak / jenis. Soalan-soalan juga merupakan sejenis alat berfikir. Soalan bergantung kepada situasi / konteks / isi kandungan. Ia boleh digelar sebagai Pengurusan Lisan.
A Ak k t t ti i iv v vi i i t t t i i i A A Isi petak-petak yang berkaitan dengan soalan-soalan yang anda ingin tahu mengenai alat-alat berfikir. Jika perlu tambahkan petak.
Contoh apa?
Alat-alat Berfikir
S o oa al l a an n d a an n P e en ny y o oa a l l a an n O OB BJJE EK KTTIIFF≈≈≈
≈ ≈ ≈
Pada akhir bahagian anda akan dapat : Menyatakan aras kognitif soalan mengikut Taksonomi Bloom Menetapkan aras kognitif Taksonomi Bloom bagi soalan Membina soalan mengikut aras Taksonomi Bloom Membezakan soalan bertumpu dan soalan bercapah Membina soalan bertumpu dan soalan bercapah Menyatakan skop dalam Lingkaran Soalan Menentukan skop Lingkaran Soalan bagi soalan Membina soalan mengikut skop Lingkaran Soalan
Sila cuba aktiviti yang berikut.
A Ak k t t ti i v vi i v i t t ti i i B B i.
Baca bahan di bawah dan perhatikan soalan-soalan yang diberi mengenainya untuk mengikuti perbincangan ini. B j Baahhaann K Keer r jaa P Peem mbbiinnaaaann IInnoovvaattiif f P Peeccaaf f oor r m m
Masalah cuaca, kekurangan pekerja, peralatan dan pembuangan sisa bahan pembinaan menjadi sebahagian daripada perkara menyulitkan dan tidak dapat dielakkan kontraktor pembinaan dalam menjalankan projek mereka. Kini, masalah itu dijangka tidak lagi menjadi perkara merunsingkan berikutan penemuan baru dalam bidang pembinaan yang mengetepikan penggunaan bahan asas pembinaan, iaitu kayu untuk dijadikan tapak cerucuk dan asas bangunan untuk dimasukkan simen. Sehubung dengan itu, industri pembinaan mendapat faedah besar dengan pengenalan sistem yang diperkenalkan sebuah syarikat pembinaan bahan asas pembinaan di Subang. Membabitkan pelaburan bernilai lebih RM2.5 juta.
ICT Pecaform Sdn.Bhd (Pecaform), memberikan jawapan kepada masalah yang sering dihadapi industri pembinaan selama ini dengan penyediaan bahan kerja pembinaan asas inovatif dan endah alam untuk kerja tapak dan pembinaan. Pecaform adalah jejaring besi bersilang yang membentuk petak empat segi tepat dan ditutupi dengan lapisan “poliethilena” yang berwarna kuning. Panjang dan lebar pecaform bergantung kepada permintaan pelanggan tetapi saiznya paling panjang boleh mencecah antara 5.5 meter hingga 6 meter. Teknologi yang dibawah dari Jerman ini diyakini menjana industri pembinaan Negara yang sedang berkembang begitu pesat, di samping memberikan kontraktor pembinaan alternative menjimatkan kos dan meningkatkan teknologi pembinaan yang mereka gunakan selama ini. Kontraktor tidak perlu lagi terikat dengan pelbagai masalah pembinaan konvensional seperti kekurangan buruh mahir dan masalah mendapatkan kayu dan papan lapis yang digunakan sebagai penghalang untuk kerja asas pembinaan. Pecaform menyediakan cara pembinaan pantas dan menjimatkan kos berikutan penyelesaian 3 aspek utama pe,mbinaan yang menyelamatkan kontraktor daripada masalah kelewatan dan denda lewat. Pengarah Urusan Pecaform berkata penggunaan bahan asas pembinaan yang diperkenalkan itu bertindak sebagai perubahan daripada penggunaan kayu dan papan lapis yang digunakan secara meluas dalam sektor pembinaan di rantau Asia selama ini. Katanya, penggunaan bahan asas pecaform meluputkan masalah yang merunsingkan kontraktor untuk membina struktur asas pembinaan berikutan masalah ketiadaan tukang kayu mahir. “Penggunaan Pecaform menjamin kepantasan pembinaan struktur asas dan memerlukan bilangan pekerja yang sedikit kerana Pecaform hanya memerlukan beberapa orang pekerja sahaja untuk memasangnya, dan ini turut menjimatkan kos kontraktor berkenaan,” katanya. Kerja pemasangan Pecaform begitu mudah keran ia ringan hanya membabitkan kerja meletakkan acuan plastic Pecaform di tapak pembinaan yang sudah diukur dan direkabentuk mengikut kemahiran pembeli di kilang. Beliau berkata, kontraktor tidak lagi perlu mengambil masa yang lama untuk terikat dengan pelbagai halangan seperti cuaca buruk ketika mengendali kerja asas dan pemasangan cerucuk di tapak pembinaan.
Penggunaan Pecaform juga membuka dimensi baru dalam bidang pembinaan asas kerana ia digunakan sebagai bahan kekal, tetanam bersama bahan konkrit lantas tapak mengurangkan masalah pencemaran di kawasan pembinaan berbanding penggunaan kayu atau papan lapis yang terpaksa dibuka dan dibuang selepas simen konkrit kering. Namun demikian, Pecaform boleh juga digunakan berulang kali sehingga 4 kali dan tidak sukar untuk ditanggalkan kerana ia tidak terlekat dengan simen. Beliau berkata, Pecaform adalah hasil kajian dan penyelidikan mendalam selama beberapa tahun di Jerman. Pecaform juga dapat digunakan secara meluas kerana ia sesuai untuk pelbagai jenis pembinaan berikutan kesesuaian dan ia mudah dibentuk tidak kira sama ada bulat atau bersegi, sesuai dengan kehendak dan keperluan di tapak pembinaan. Menurut beliau, ketahanan dan kepelbagaian pengguanaanyan menampilkan Pecaform sebagai pilihan untuk digunakan bagi pembinaan pengadang dan tiang tapak bangunan, timbunan tertutup, penyambung sendi pembinaan, cerucuk dan pelbagai aplikasi lagi. Sistem Pecaform mematuhi standard antarabangsa dan dapat digunakan oleh pelbagai industri tidak kira kecil atau besar. “Bagi menjamin mutu Pecaform, pakar dari Jerman dibawa masuk ke Malaysia untuk memberi bantuan dari segi kemahiran Teknologi di kilang kami di Subang,” katanya. ICT Pecaform adalah pemegang lesen tunggal untuk membekalkan produk teknogi pembinaan yang inovatif di 12 negara di Benua Asia seperti Malaysia, Thailand, China, Laos, Myanmar, Vietnam, Kampuchea, Filipina, Indonesia, Singapura, Brunei dan Taiwan. ( Berita Harian, 26 Februari 1997 )
i.
Soalan-soalan berdasarkan bahan bacaan ini akan dibahagikan kepada 2 kategori, A dab B. Perhatikan tiap-tiap soalan dan buat latihan seperti yang diarah.
K KA ATTE EG GO OR RII ((A A)) Apakah perkara-perkara yang menyulikan kerja pembangunan mengikut kenyataan penulis?
Apakah kegunaan kayu dalam pembinaan asas? Bagaimanakah pengenalan Pecafom ke dalam industri pembinaan dapat menyelesaikan masalah pembinaan asas bangunan? Bagaimanakah kita yakin Pecafom boleh dipercayai? Apakah faedah menggunakan Pecafom jika dibandingkan dengan penggunaan kayu? K KA ATTE EG GO OR RII ((B B)) Selain perkara yang disebutkan oleh penulis, apakah masalah yang dihadapi oleh kontraktor pembinaan dalam menjalankan projek mereka? Yang manakah masalah berpendapat demikian?
yang
paling
berat?
Mengapakah
anda
Mengapakah pengenalan Pecafom begitu bermakna dalam industri pembangunan? Pada pandangan anda adakah Pecafom pemilihan yang sempurna kepada masalah yang dinyatakan? Mengapakah anda berpendapat sedemikian? Adakah industri pembangunan di Malaysia sesuatu yang dapat membanggakan kita? Mengapakah anda berpendapat sedemikian?
ii.
Kita akan membanding dan membezakan dua-dua kategori soalan di atas untuk memahami kegunaannya berkaitan keperluan pengajaran dan pembelajaran. Kita akan menggunakan pengurusan lisan dan pengurusan grafik di bawah untuk membantu kita.
P Peenngguur r uussaann LLiissaann Apakah persamaan yang terdapat dalam kedua-dua kategori? Apakah perbezaan yang terdapat dalam kedua-dua kategori? Apakah persamaan dan perbezaan yang dianggap penting? Berasaskan persamaan dan perbezaan ini apakah rumusan yang dapat anda buat?
R R e ef f l le ek k s s i i Cuba renung kembali apa yang anda alami setakat ini. 1.
Apakah perkara yang menjadi tumpuan kajian kita?
2.
Mengapakah soalan penting dalam proses pengajaran dan pembelajaran.
3.
Apakah proses berfikir yang telah digunakan untuk anda memahami apa yang dikaji?
4.
Apakah cara yang diikuti telah membantu anda untuk memahami apa yang difahami?
5.
Apakah anda buat apabila membanding dan membezakan sesuatu? Adakah prosedur yang diambil berkesan? Mengapa?
6.
Dapatkah anda mengenalpasti alat-alat berfikir lain, Selain penggunaan soalan yang telah digunakan?
Memahami dan menghayati per kar a ber ikut: Soalan dan penyoalan membantu kita berfikir secara mendalam dan meluas. Sebagai guru, pengetahuan mengenai soalan dan penyoalan akan membolehkan kita membentuk soalan dan menggunkannya dengan berkesan dalam situasi pengajaran dan pembelajaran bagi menghasilkan pengajaran dan pembelajaran yang berkesan dan bermakna. Soalan-soalan yang sesuia menggalakkan dan melatih seseorang ini berfikir secara mendalam dan meluas. S Sooaallaann--ssooaallaann m meem mppuunnyyaaii ppootteennssii sseeppeer r ttii yyaanngg bbeer r iikkuutt
Aras
Potensi Soalan
Fokus Rajah 2.1 Potensi Soalan
Skop
Jenis-jenis soalan yang berbeza mengandugi potensi yang tersebut di atas. (a) Aras
– Soalan mengikut Taksonomi Bloom – Soalan Bertumpu dan Bercapah (b) Skop – Soalan mengikut Lingkaran Soalan (c) Fokus – Soalan berfokus kepada isi pelajaran atau kemahiran berfikir. Soalan-soalan yang baik, yang menggalakkan para guru dan Pelajar berfikir secara mendalam dan meluas, mengambil kira semua aspek, iaitu aras, skop dan fokus. S Sooaallaann m meennggiikkuutt TTaakkssoonnoom mii B Blloooom m Mengikut Taksonomi Bloom, aras kognitif dikenalpasti sebagai Pengetahuan, Kefahaman, Aplikasi, Analisis, Sintesis dan Penilaian. Susunan aras kognitif ini mengikut hieraki dari rendah ke tinggi. Pengetahuan merupakan aras yang paling rendah manakala Penilaian merupakan yang paling tinggi. Soalan-soalan beraras tinggi lebih mencabar pemikiran kita dan membuat kita berfikir secara mendalam dan meluas.
Penilaian
ARAS KOGNITIF TAKSONOMI BLOOM
Tinggi Sintesis Analisis
Aras Tinggi Aras Rendah
Aplikasi Kefahaman
Rendah
Pengetahuan
S SO OA ALLA AN NB BE ER RTTU UM MP PU UD DA AN NB BE ER RC CA AP PA AH H Soalan-soalan boleh dikenalpasti sama ada soalan itu memerlukan jawapan yang lebih objektif atau lebih subjektif. Mengikut bentuk soalan seperti ini, soalan bertumpu lebih mudah, manakala soalan bercapah lebih tinggi arasnya.
Perbezaan soalan bertumpu dan soalan bercapah: Soalan Bertumpu Jawapannya:
Soalan Bercapah Jawapannya:
Terhad Tersurat
Luas Tersirat
Terdapat scara langsung daripada teks bacaan
Terdapat secara tidak langsung daripada teks bacaan
Berbentuk mengecam dan mengingat kembali Lebih objektif
Berbentuk penaakulan dan tafsiran Lebih subjektif dan terbuka seperti memberi pendapat, pandangan, membuat penilaian, pertimbangan, ramalan, andaian, rumusan, kesimpulan dan inferens
R Reef f lleekkssii Cuba kaitkan cirri-ciri ini dengan soalan kategori A dan soalan kategori B dan berikan pandangan anda.
LLIIN NG GK KA AR RA AN NS SO OA ALLA AN N Suatu lagi jenis soalan yang dapat digunakan untuk menyoal ialah lingkaran soalan. Soalan jenis ini pada asalnya diperkenalkan oleh Christenbury dan Kelly ( 1983 ) dan kini baru sahaja diperkenalkan di Negara kita oleh William W. Wilen ( 1994 ). Lingkaran soalan ialah bentuk soalan yang memberi tumpuan kepada skop-skop tertentu, iaitu skop perkara, skop individu, dan skop luar individu. Perkara individu dan luar individu ini merupakan skop yang menjadi bahan rangsangan untuk penyoalan. Untuk memudahkan kefahaman kita, skop tersebut diwakili oleh satu lingkaran atau bulatan seperti rajah yang berikut:
2 (I)
3 (LI)
1 (P)
1 = Perkara (P) 2 = Individu (I) 3 = Luar individu (LI)
Rajah 2.2 Skop Lingkaran Soalan Secara Terpisah
Cuba fahami dan hayati butiran mengenai maksud setiap lingkaran itu.
11.. P P e er r k ka a r r a a ( ( P P ) ) Dalam konteks pengajaran Bahasa Melayu perkara merujuk kepada sama ada tema, tajuk, idea, isu, peristiwa atau teks yang dipelajari. Misalnya, dalam konteks ini perkara yang akan dibincangkan bertajuk “Buah-Buahan Tempatan”. Oleh itu, soalan-soalan yang dikemukakan hendaklah ditumpukan kepada tajuk atau teks bacaan secara langsung.
Contoh Soalan Lingkaran 1 = (P) Namakan lima jenis buah-buahan tempatan tanpa musim Mengapakah durian digelar raja segala buah?
2 I ) 2 .. I I n nd di iv vi i d du u ( ( ) I Individu merujuk kepada pelajar atau orang yang terlibat sebagai pembaca teks atau sebagai orang yang dikehendaki menjawab soalan berkenaan. Dalam konteks pengajaran dan pembelajaran pelajar merupakan individu yang dimaksudkan. Oleh itu soalan yang hendak dikemukakan perlulah dikaitkan dengan pengalaman, Pengetahuan, pemerhatian, atau pandangan pelajar. Dengan cara ini guru dapat meninjau sejauh manakah perkara yang sedang dibincangkan itu dapat dikaitkan oleh individu (pelajar) dengan pengalaman dan pengetahuan yang sedia ada.
Contoh Lingkaran Soalan 2 =(I) Adakah anda suka makan buah-buahan tempatan? Beri alasan anda. Pada pendapat anda buah-buahan Apakah yang mempunyai potensi untuk dieksport secara besar-besaran? 3 3 .. LLu u a ar r I I n nd di iv v i i d du u ( ( LLI I ) ) Luar individu merujuk kepada skop di luar individu (pelajar) seperti masyarakat, komuniti, manusia sejagat, kawasan, daerah, negeri dan luar negara yang sesuai dengan peringkat pelajar. Dalam hubungan ini guru hendaklah mengemukakan soalan yang terdapat di luar daripada skop individu yang sedang dibincangkan tetapi masih berkisar pada Tajuk atau tema yang sama, iaitu “Buah-Buahan Tempatan”.
Contoh Lingkaran Soalan 3 = ( LI) Senaraikan nama buah-buahan luar negara yang terdapat dalam pasaran? Mengapakah negara Australia banyak mengeksport buahTernyatabuahan? soalan-soalan seperti di atas dibina mengikut skop atau lingkaran yang berbeza,
iaitu
berdasarkan
perkara,
individu,
dan
luar
individu.
Untuk
mepelbagaikan lagi aras penyoalan, guru bolehlah menggunakan aras keupayaan kognitif Bloom bagi setiap lingkaran itu.
Bagi mempertingkatkan Kemahiran berfikir pelajar, setiap lingkaran tersebut dapat digabungkan dengan lingkaran yang lain sehingga menjadi dua atau tiga lingkaran seperti rajah dan penerangan yang berikut:
2
4
5 7 3
1 6
4 5 6 7
= = = =
Perkara Individu Perkara Perkara
+ + + +
Individu Luar Individu Luar Individu Individu + Luar Individu
Rajah 2.3 Lingkaran Soalan
Berdasarkan rajah di atas, lingkaran atau skop dapat digabungkan dengan pelbagai cara supaya menjadi soalan-soalan yang dapat meningkatkan Kemahiran berfikir pelajar. Keadaan ini dapat diterangkan seperti yang berikut:
4 4 ..
G G a ab b u un ng ga an n a a n nt ta a r ra a p p e er r k k a a r ra a d d e en n g ga an n i i n nd di iv v i id d u u ( ( P P + +I I ) ) : :
Contoh lingkaran soalan 4 ( P+LI ) Pada pendapat anda (I), bagaimana industri buahbuahan tempatan dapat dimajukan (I)? Harga buah-buahan tempatan semakin mahal (P). Apakah komen anda tentang hal ini (I)?
5 5 ..
G G a ab b u un n g ga an n a a n nt ta ar r a a I I n nd d i iv vi i d du u d d e en n g ga a n n LLu u a ar r I I n nd di iv vi i d du u ( ( I I + +LL I I ) ) : :
Contoh lingkaran soalan 5 ( I+LI ) Pada pendapat anda (I) mengapakah kerajaan kita tidak menggalakkan rakyatnya membeli buah durian dari negara Thai (LI)pada masa ini? Jika kamu seorang pengusaha kilang mengetin buahbuahan tempatan (I) negara manakah (LI) yang akan anda pasarkan hasil pengeluaran anda? Mengapa?
6 6 ..
G G a ab b u un n g ga an n a a n nt ta ar r a a P P e er r k ka a r r a a d d e en n g ga an n LLu u a ar r I I n nd di iv vi i d du u ( ( P P + +LL I I ) ) : :
Contoh lingkaran soalan 6 (P+L1) Apakah perbezaan antara buah-buahan tempatan (P) dengan buah-buahan dari luar negara (LI) ?
7 7 ..
G G a ab b u un n g ga an n a a n nt ta ar r a a P P e er r k ka a r r a a ,, I I n nd di i v vi i d du u, , d d a an n LLu u a ar r I I n nd di iv vi i d du u ( ( P P + +I I + +LL I I ) ) : :
Contoh lingkaran soalan 7 (P+I+LI) Buah-buahan tempatan lebih lazat dan berkhasiat (P) daripada buah-buahan negara Barat (LI). Adakah anda bersetuju dengan pendapat ini (I)? Beri alasan anda.
A Ak k t ti iv vi i t t i i D D Soalan-soalan berikut adalah berdasarkan gambar bersiri di atas. (Sila rujuk kepada Aktiviti D untuk menjalankan latihan ini)
1.
2.
3.
4.
5.
6. 7.
Soalan dan Penyoalan Apakah yang sedang dilakukan oleh pekerjapekerja itu? Namakan alat-alat yang digunakan untuk menggali jalan raya? Pada pertimbangan anda adakah kerja menggali lubang di jalan raya suatu kerja yang rumit? Jelaskan? Adakah anda bersetuju dengan pendapat orang ramai yang mengatakan perbuatan menggali lubang di jalan raya menyusahkan orang awam? Mengapakah anda berpendapat demikian? Cadangkan satu cara penyelesaian terhadap masalah yang timbul akibat daripada menggali jalan raya? Pada pendapat anda Apakah mesej yang hendak disampaikan oleh Kartunis. Sejauh manakah pembelajaran yang anda peroleh melalui aktiviti ini akan membantu perancangan, pelaksaanan dan penilaian tugas-tugas di masa Hadapan yang melibatkan orang ramai.
I
II
III
LLaattiihhaann II Isi ruang I di atas dengan Aras Taksonomi Bloom. Gunakan nombor-nombor berikut untuk aras berkenaan : Pengetahuan Kefahaman Aplikasi Analisis Sintesis Penilaian
= = = = = =
1 2 3 4 5 6
LLaattiihhaann IIII Isi ruang II di atas dengan menentukan sama ada sesuatu soalan itu bertumpu bercapah. Gunakan abjad berikut untuk mewakili bentuk soalan. T - Soalan Bertumpu C - Soalan Bercapah LLaattiihhaann IIIIII Isi ruang III di atas dengan Lingkaran Soalan. Gunakan singkatan berikut. P– I – LI – PI – ILI – PLI – PIL –
Perkara Individu Perkara+Individu Perkara + Individu Individu + Luar Individu Perkara + Luar Individu Perkara + Individu + Luar Individu
P P e et ta a M M i in n d da a Ob jektif ≈
≈
Pada akhir bahagian ini anda akan dapat: (a) (b)
Menyatakan ciri-ciri utama pemetaan minda. Menggunakan ciri pemetaan minda untuk membina peta minda yang berkesan. Menghasilkan peta minda yang berkesan mengikut fungsinya.
(c) R Reef f lleekkssii≈≈ ≈
≈ ≈ ≈
Buat refleksi mengenai soalan-soalan berikut:
1. 2. 3.
Bagaimanakah anda membuat nota dan mencatat idea? Bagaimanakah anda membuat klasifikasi idea / isi? Apakah masalah yang anda hadapi? Kongsikan pengalaman anda kepada kawan anda.
P P e en ng g e en na al l a an n (a)
Perhatian GRAFIK di bawah. Grafik seperti ini dikenali sebagai PETA MINDA. PETA MINDA ialah suatu lakaran grafik pemikiran individu. Ia menjadikan sesuatu yang tersirat kepada yang tersurat. Peta minda membolehkan kita merangka, mencatat nota, merekod maklumat atau peristiwa, merancang aktiviti dan membuat sesuatu persembahan dan sebagainya. Ia adalah alat berkesan yang mendorongkan pemikiran kreatif. B BE EN NTTU UK KP PE ETTA AM MIIN ND DA A Bentuk Peta Minda berbagai-bagai, iaitu bergantung kepada kreativiti pengguna. Perkara yang penting diberikan pertimbangan ialah mudah, menarik dan bermakna kepada pengguna.
A Ak k t ti iv vi i t t i i F F i.
Secara berpasangan catatkan ciri-ciri berasaskan Peta Minda ini.
P PA AN ND DU UA AN NM ME EN NG GH HA AS SIILLK KA AN N
PETA MINDA
(a)
Gunakan kertas kosong tanpa garisan (A4 atau saiz yang lebih besar)
(b)
Gunakan secara lanskap
(c)
Mulakan lakaran atau penulisan dari tengah atau pusat
(d)
Lukiskan imej pusat yang menggambarkan idea, isi, pandangan ataupun pemikiran anda. Gunakan sekurang-kurangnya 3 jenis warna di dalam imej ini. Hadkan saiz imej pusat lebih kurang 2cm x 2cm
(e)
Kembangkan garisan dari pusat ke arah luar. Di atas garisan ini tulis kata kunci idea utama di dalam bentuk perkataan, gambar atau keduakeduanya. Garisan utama ini lebih lebar dan organik Garisan ini sama panjang seperti perkataan di atasnya. Satu perkataan untuk satu garisan. Tuliskan perkataan secara menegak.
(f)
Dari garisan utama kembangkan garisan-garisan lain mengikut keperluan. Garisan-garisan ini lebih nipis daripada garisan utama dan mengandungi idea/ isi/ pemikiran sampingan. Gunakan huruf kecil. Gunakan kata kunci atau imej Gunakan imej berwarna dan perspektif 3-D dalam symbol. Letakkan perkataan di atas garisan. Gunakan satu perkataan atas satu garisan. Gunakan anak-anak panah, gambar dan corak untuk menunjukkan kaitan. Jadikan corak yang menarik. Gunakan bentuk ringkas serta kod-kod peribadi untuk keseronokan dan keberkesanan. Binalah garisan dengan pantas dan spontan. Biarkan kreatif dan asli.
(g)
Jadikan Peta Minda sebagai sesuatu yang menghiburkan.
K KE EG GU UN NA AA AN NP PE ETTA AM MIIN ND DA A
A Akkttiivviittii G G (a)
Terangkan kepada rakan-rakan anda (di dalam kumpulan berempat/berlima) mengenai kegunaan Peta Minda di dalam mata pelajaran anda.
A Akkttiivviittii H H
i.
Kumpulkan pelbagai maklumat mengenai ‘Internet’ dan kemukakannya di dalam ‘Peta Minda’ anda.
ii.
Di dalam kumpulan berempat/berlima rancangkan aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang menggunakan Peta Minda di dalam mata Pelajaran anda. Cuba Rancangan anda di dalam kelas dan sediakan lapoaran mengenainya.
iii.
Reka Peta Minda yang boleh digunakan untuk pelbagai tujuan dengan menggunakan program komputer.
PENGURUSAN GRAFIK Pengenalan Sebelum ini anda telah mengenali Peta Minda. Peta minda adalah dalam bentuk grafik. Tahukah anda mengenai alat-alat berfikir lain yang berbentuk grafik?
Definisi Pengurusan Grafik (PG) Pengurusan grafik (PG) ialah suatu bentuk ilustrasi atau lakaran. Ia digunakan untuk membantu dan mengurus cara berfikir yang lebih tersusun dengantujuan memantapkan pemikiran. Tambahan pula PG dapat menyedarkan individu tentang proses pemikiran yang berlaku. Selain itu PG menggambarkan secara mudah dan jelas tentang sesuatu idea atau perkara dan perhubungannya dengan aspek-aspek yang berkaitan.
Pemilihan sesbuah PG akan bergantung kepada tujuan, situasi dan fungsi penggunaannya. Antara kelebihan kegunaan PG yang kerap ialah pemikiranseseorang itu dapat dipertingkatkan. Tambahan pula PG dapat menyedarkan individu tentang proses pemikiran yang berlaku.
PERHATIAN
PG ialah sejenis alat berfikir PG membantu mengurus fikiran Ia tidak berfungsi tanpa kemahiran berfikir Penggunaan PG bertambah efektif sekiranya digunakan bersama pengurusan lisan (Sila Rujuk Proses Penggunaan PG) Bentuk atau corak PG boleh diubahansuai
Jenis PG
Antara contoh PG termasuklah PG seperti yang berikut :
PG membanding dan membeza PG membuat klasifikasi/kategori PG meneliti bahagian-bahagian kecil dan keseluruhan PG membuat sekuen PG menerangkan sebab PG membuat ramalan PG mengusul perikas andaian PG membuat inferens PG mengesahkan sumber maklumat PG menjana idea PG mencipta analogi PG mencipta metafora PG membuat keputusan PG menyelesaikan masalah
Kebanyakan daripada PG di atas akan anda gunakan semasa mengikut unitunit seterusnya.
Yang berikut ialah beberapa contoh PG yang berlainan.
Contoh 1 : Carta Maklumat
Struktur Kemahiran Berfikir Secara Krisis dan Kreatif
Pengenalan Am
Alat-alat Berfikir
Pemikiran Krisis
Pemikiran Kreatif
Membuat Keputusan Menyelesaikan Masalah
Contoh 1 : Garis Selari Masa Tun Mahathir Mohamad
1950 1960 1970 1980 1990 2020
Anwar Ibrahim
1950 1960 1970 1980 1990 2020
AKTIVITI Proses Penggunaan PG :
Di dalam kumpulan berempat terangkan bagaimana anda boleh menggunakan PG di dalam mata pelajaran anda. Pilih PG membandingkan dan mambeza untuk tujuan ini.
Selepas membentangkannya di dalam kelas sila buat pertandingan dengan proses penggunaan yang disarankan di bawah dan beri pandangan anda mengenainya. Rajah 2.3 PROSES PENGGUNAAN PG
Perkenalkan PG
Mulakan penulisan dengan petak/ruang pertama dahulu dan diikuti oleh petak/ruang yang berikut. (Secara menurun/melintang) (Sila merujuk kepada Contoh Jawapan di hujung unit ini
Pada kali pertama (Semasa PG diperkenalkan bimbing murid mengisi PG)
Tarik perhatian murid kepada aspek-aspek penting di setiap orang (Gunakan teknik penyoalan : Pengurusan Lisan) [Sila merujuk kepada Pengurusan Lisan di bawah]
Sekiranya ada ruang rumusan minta murid mengisi/menulisnya dan bincangkan perkara tersebut didalam kelas.
Sila perhatian contoh Pengurusan Lisan untuk membuat banding dan beza (sila rujuk PG membuat banding dan beza).
Soalan yang membimbing pengisian PG 2
PENGURUSAN LISAN 1 Apakah perkara yang perlu kita isi di petak 1 ? Apakah perkara yang perlu kita isi di petak 2?
PENGURUSAN LISAN MEMBUAT BANDING DAN BEZA
Soalan yang berfokus kepada kemahiran membuat banding dan beza
1 2 3 4
PRNGURUSAN LISAN Apakah cirri-ciri persamaan di antara perkaraperkara tersebut? Bagaimanakah perkara-perkara tersebut berbeza? Apakah cirri-ciri persamaan dan perbezaan yang menonjolkan? Apakah interpretasi yang boleh kita buat berasaskan persamaan dan perbezaan ini?
Soalan-soalan boleh ditokoktambahkan mengikut keperluan dan situasi dan pengajaran dan pembelajaran murid anda.
Baca Petikan berikut. Aktiviti 3 Taman-taman Utama Malaysia Hutan Hujan Tropika yang terdapat dengan luasnya di Malaysia merupakan ekosistem yang paling kompleks di dunia. Beberapa taman negara telah ditubuhkan untuk mengenalkan warisan yang begitu unik ini. Banyak faedah dapat diperolehi daripada taman-taman Negara ini. Taman-taman ini dapat menyediakan kemudahan rekreasi seperti memancing ikan, mendaki bukit, berkhemah dan melihat burung. Kawasan hutan ini juga merupakan gedung pengetahuan mengenai alam semulajadi, binatang-binatang dan burung-burung. Taman-taman Negara yang utama di Malaysia ialah seperti berikut:
(a) Taman Negara Semenanjung Malaysia meliputi kawasan seluas 434,300 hektar di Pahang, Kelantan dan Terengganu. Taman ini sangat menarik kerana terdapat banyak sungai, tasik, bukit batu kapur, gua batu kapur, gunung-gunung tinggi serta binatang-binatang liar seperti harimau, tapir, rusa, babi hutan dan pelanduk. Selain daripada binatang-binatang liar terdapat juga pelbagai jenis burung, serangga, rama-rama dan pokok-pokok. (b) Taman Negara Gunung Mulu meliputi kawasan seluas 52,864 hektar di Sarawak Taman ini juga mempumyai beberapa bukit batu kapur dan bukitbukit tinggi. Binatang-binatang yang terdapat di sini termasuk monyet, babi hutan, rusa, pelanduk dan pelbagai jenis burung. (c) Taman Templer meliputi kawasan seluas 1,214 hektar di Selangor. Taman ini terletak hanya 21 km dari Kuala Lumpur dan mempunyai beberapa batu kapur dan anak-anak sungai. Ramai penduduk Kuala Lumpur berkelah dan berkhemah di taman ini terutamanya pada hari cuti. (d) Taman Negara Kinabalu meliputi kawasan seluas 77,600 hektar di kaki bukit Gunung Kinabalu. Taman ini mempunyai kira-kira 250 jenis burung,800 jenis bunga orkid dan beribu-ribu jenis pokok. (e) Taman Negara Bako meliputi kawasan seluas 2,600 hektar di Kuala Sungai Bako di Sarawak. Kawasan ini juga kaya dengan pelbagai jenis pokok, binatang, burung dan serangga. (f) Taman Negara Niah meliputi kawasan seluas 3,139 hektar di Sarawak. Taman ini mempunyai banyak gua batu kapur yang besar. Di dalam gua-gua ini terdapat lukisan-lukisan dinding pra-sejarah serta pelbagai jenis binatang seperti ular, kelawar dan burung. Beberapa taman Negara baru akan dibuka pada masa depan. Ini termasuk empat di Sabah iaitu Bukit Tawau, Lembah Danum, Banjaran Crocker dan Pulau Bohay Dulang. [Sumber : Oo Kwang Han (1987) Negara, Petaling Jaya : Times International, (ms.36-37)]
Berdasarkan petikan di atas: i.
Kategorikan maklumat tentang salah satu Taman Negara di Malaysia dengan menggunakan Pengurusan Grafik yang sesuai. (Rujuk kepada Lampiran di hujung unit ini)
ii.
Membanding dan membezakan sekurang-kurangnya dua Taman Negara yang utama dengan menggunakan Pengurusan Grafik membandingkan dan membeza. (Rujuk kepada Lampiran di hujung unit ini).
Reflektif Adakah aktiviti ini menolong anda memahami mengusai isi kandungan petikan?
•
Adakah aktiviti mengkategori yang telah anda lakukan menolong anda dalam aktiviti kedua iaitu mambanding dan membeza?
•
Apakah yang anda telah lakukan untuk menentukan tajuk kategori-kategori tadi?
•
Reflektif /Penilaian Kendiri
Cuba jawab soalan-soalan berikut dalam ruang yang disediakan. i. Apakah yang dimaksudkan oleh Pengurusan Grafik? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ii.
Pengurusan Grafik menjamkan minda kita.
Antara kelebihan Pengurusan Grafik ialah: ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ________________________________________________________________ Aktiviti K i.
Bincang dan bentangkan perkara berikut di dalam kelas.
ii.
Bandingkan fungsi PG dengan teknik penyoalan di dalam mata pelajaran anda.
Buatlah muat turun (doawn loading) petikan yang sesuai yang boleh digunakan sebagai rangsangan yang sesuai bagi penggunaan tiga jenis PG. Kemudian gunakannya secara simulasi dan sediakan satu laporan ringkas mengeninya.
iii. Pilih empat jenis PG dan ubahsuaikan bentuknya tanpa mencacatkan unsure-unsur asasnya. Anda boleh menggunakan computer untuk tujuan ini. iv.
Rekas cipta PG anda sendiri yang boleh mendorongkan pemikiran pelajar anda.
Contoh 3 : Tulang Ikan
Akibat
Contoh 4 : Carta Edaran/Pusingan/Rantaian
Pemilihan Objektif
Maklum Balik
Proses Pengajaran - Pengajaran
Penilaian
Pemilihan dan Penyusunan Isi
Pemilihan Kaedah Teknik
Contoh 5 : Rajah Venn
Sayur Karot
Buah
tomata
Kobis
Epal Pisang
timun Sawi Kacang
Oren jagung
Tembikai
Contoh 6 : Matrik
Watak 1 Atribut 1 Atribut 2 Atribut 3 Atribut 4 Atribut 5
Watak 2
Watak 3
Watak 4
Pengurusan Grafik BAHAGIAN-BAHAGIAN KECIL DAN KESELURUHAN
Bahagian kecil objek
Apa yang akan berlaku kepada objek sekiranya bahagian ini tiada?
Apakah fungsi bahagian-bahagian kecil?
Kaitan antara bahagian-bahagian kecil dan keseluruhan
SUBANGSARAN UNTUK MENJANAKAN KEMUNGKINAN-KEMUNGKINAN IDEA
TUJUAN APAKAH TUJUAN MENJANAKAN KEMUNGKINAN-KEMUNGKIANAN?
KEMUNGKNAN-KEMUNGKINAN
JENIS-JENIS KEMUNGKINAN
KEMUNGKINAN-KEMUNGKINAN LUAR BIASA
Pengurusan Grafik MENERANGKAN SEBAB
Alasan kemungkinan sebab
Sebab sebenar + ?
+
Kemungkin an sebab +
+
+
+ menyokong - Tidak menyokong ? Tidak pasti
MENYELESAIKAN MASALAH MASALAH
KEMUNGKINAN PILIHAN PENYELESAIAN Bagaimanakah saya dapat selesaikan masalah ini?
PILIHAN YANG DIPERTIMBANGKAN
KESAN Apakah akan berlaku jika pilihan itu dibuat?
SOKONGAN atau TIDAK
NILAI Penting atau tidak kesan itu? Mengapa?
PENYELESAIKAN BARU JIKA PERLU UBAHSUAI UNTUK ELAKKAN MASALAH LAIN
AKTIVITI I Proses Penggunaan PG •
Di dalam kumpulan berempat terangkan bagaimana anda boleh menggunakan PG di dalam mata pelajaran anda. Pilih PG membanding dan membeza untuk tujuan.
•
Selepas membentangkannya di dalam kelas sila buat perbandingan dengan proses penggunaannya yang disarankan di bawah dan diberi pandangan anda mengenainya. Rajah 2.3 PROSES PENGGUNAAN PG Perkenalkan PG
Mulakan penulisan dengan petak/ruang pertama dahulu dan diikuti oleh petak/ruang yang berikut. (secara menurun / melintang) [sila merujuk kepada Contoh Jawapan di m.s…]
Pada kali pertama (semasa PG diperkenalkan bimbingan murid mengisi PG)
Tarik perhatian murid kepada aspek-aspek penting di setiap ruang (Gunakan teknik penyoalan : Pengurusan Lisan) [Sila merujuk kepada Pengurusan Lisan di bawah]
Sekiranya ada ruang rumusan minta murid mengisi / menulisnya dan bincang perkara tersebut di dalam kelas.
Silakan perhatian contoh Pengurusan Lisan untuk membuat banding dan beza (sila rujuk PG membuat banding dan beza)
PENGURUSAN LISAN
soalan yang
1. Apakah perkara yang perlu kita isi di petak 1?
membimbing
2. Apakah perkara yang perlu kita isi di petak 2?
pengisian PG PENGURUSAN LISAN MEMBUAT BANDING DAN BEZA
Soalan yang Berfokus kepada Kemahiran Membuat Banding dan beza
PENGURUSAN LISAN 1. Apakan ciri-ciri persamaan di
antara
perkara-perkara tersebut? 2. bagaimanakah
perkara-perkara
tersebut
berbeza? 3. Apakah ciri-ciri persamaan dan perbezaan yang menonjol? 4. Apakah interpretasi yang boleh kita buat berasaskan persamaan dan perbezaan ini?
Soalan-soalan boleh ditokoktambahkan mengikut keperluan dan situasi pengajaran dan pembelajaran murid anda.
Aktiviti
J
Baca petikan berikut.
Taman-taman Utama Malaysia
Hutan Hujan Tropika yang terdapat dengan luasnya di Malaysia merupakan ekosistem yang paling kompleks di dunia.
Beberapa taman negara telah
ditubuhkan untuk mengekalkan warisan yang begitu unik ini. Banyak faedah dapat diperolehi daripada taman-taman negara ini. Taman-taman ini dapat menyediakan kemudahan rekreasi seperti memancing ikan, mendaki bukit, berkhemah dan melihat burung.
Kawasan hutan ini juga merupakan gedung
pengetahuan mengenai alam semula jadi, pokok-pokok, binatang-binatang dan burung-burung.
Taman-taman negara yang utama di Malaysia ialah seperti berikut: (a) taman Negara Semenanjung Malaysia meliputi kawasan seluas 434,300 hektar di Pahang, Kelantan dan Terengganu.
Taman ini sangat menarik
kerana terdapat banyak sungai, tasik, bukit batu kapur, gua batu kapur, gunung-gunung tinggi serta binatang-binatang liar seperti hariman, tapir, rusa, babi hutan dan pelanduk.
Selain daripada binatang-binatang liar
terdapat juga pelbagai jenis burung, serangga, rama-rama dan pokok-pokok. (b) Taman Negara Gunung Mulu meliputi kawasan seluas 52,864 hektar di Sarawak. Taman ini juga mempunyai beberapa bukit batu kapur dan bukitbukit tinggi. Binatang-binatang yang terdapat di sini termasuk monyet, babi hutan, rusa, pelanduk dan pelbagai jenis burung. (c) Taman Templer meliputi kawasan seluas 1,214 hektar di Selangor. Taman ini terletak hanya 21 km dari Kuala Lumpur dan mempunyai beberapa batu kapur dan anak-anak sungai. Ramai penduduk Kuala Lumpur berkelah dan berkhemah di taman ini terutamanya pada hari cuti.
(d) Taman Negara Kinabalu meliputi kawasan seluas 77,600 hektar di kaki bukit Gunung Kinabalu.
Taman ini mempunyai kira-kira 250 jenis burung, 800
jenis bunga orkid dan beribu-ribu jenis pokok. (e) Taman Negara Bako meliputi kawasan seluas 2,600 hektar di Kuala Sungai Bako di Sarawak.
Kawasan ini juga kaya dengan pelbagai jenis pokok,
binatang, burung dan serangga. (f) Taman Negara Niah meliputi kawasan seluas 3,139 hektar di Sarawak. Taman ini mempunyai banyak gua batu kapur yang besar. Di dalam gua-gua ini terdapat lukisan-lukisan dinding pra-sejarah serta pelbagai jenis binatang seperti ular, kelawar, dan burung. Beberapa taman negara baru akan dibuka pada masa depan. Ini termasuk empat di Sabah iaitu Bukit Tawau, Lembah Danum, Banjaran Crocker dan Pulau Bohay Dulang. [Sumber : Oo Kwang Han, (1987) Negara, Petaling Jaya : Times International, (ms. 36-37)]
Berdasarkan petikan di atas :
(i)
kategorikan maklumat tentang salah satuTaman Negara di Malaysia dengan menggunakan Pengurusan Grafik yang sesuai. (Rujuk kepada Lampiran di hujung unit ini).
(ii)
Membanding dan membezakan sekurang-kurangnya dua Taman Negara yang utama dengan menggunakan Pengurusan Grafik membanding dan membeza. (Rujuk kepada Lampiran di hujung unit ini).
Reflektif •
Adakah
aktiviti
ini
menolong
anda
memahami
menguasai
isi
kandungan petikan? •
Adakan aktiviti mengkategori yang telah anda lakukan menolong anda dalam aktiviti kedua iaitu membanding dan membeza?
•
Apakah yang anda telah lakukan untuk menentukan tajuk kategorikategori tadi?
Reflektif / Penilaian Kendiri
Cuba jawab soalan-soalan berikut dalam ruang yang disediakan.
(i)
Apakah yang dimaksud oleh Pengurusan Grafik?
________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ _______________
(ii)
Pengurusan Grafik menajamkan minda kita. Antara kelebihan Pengurusan Grafik ialah :
___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ _______________
Aktiviti K
i.
Bincang dan bentangkan perkara berikut di dalam kelas. Bandingkan fungsi PG dengan teknik penyoalan di dalam mata pelajaran anda. •
ii.
buatlah muat turun (down loading) petikan yang sesuai yang boleh digunakan sebagai rangsangan yang sesuai bagi penggunaan tiga jenis PG. Kemudian gunakannya secara simulasi dan sediakan satu laporan ringkas mengenainya.
iii.
pilih empat jenis PG dan ubahsuaikan bentuknya tanpa mencacatkan unsur-unsur asasnya. Anda boleh menggunakan komputer untuk tujuan ini.
iv.
reka cipta PG anda sendiri yang boleh mendorongkan pemikiran pelajar anda.
SYABAS KERANA BERJAYA MENDAPAT JAWAPAN YANG TEPAT
CoRT
Pengenalan Selamat mengenali CoRT Apa
Keterangan
Jenis
CoRT
Pengubahsuaian dan pengaplikasian Objektif
Pada akhirnya bahagian ini anda akan dapat :
•
Menyenaraikan 7 alat yang terdapat dalam CoRT
•
Menerangkan kelebihan setiap alat untuk mengurangkan kesilapan berfikir yang kita biasa lakukan
•
Menggunakan alat-alat CoRT untuk menyelesaikan aktiviti-aktiviti bahagian ini
•
Memilih alat CoRT yang sesuai mengikut fungsinya
ISI
Definisi CoRT
CoRT adalah singkatan bagi perkataan “Cognitive Research Trust”. CoRT menggalakkan individu untuk berfikir secara meluas.
CoRT adalah terdiri daripada alat-alat berikut : PMI : kebaikan, keburukan dan menarik (Plus, Minus, Interesting) CAF : Mengambil kira semua faktor (Consider All Factors) C & S : Kesan mengikut jangka masa (Consequence Sequal) AGO : Tujuan, matlamat dan obje ktif (Aims, Goals & Objectives) FIP : Keutamaan mengikut kepentingan (First Important Priorities) APC : Alternatif, kemungkinan dan pilihan (Alternatives, Possibilities and Choices) OPV : Pandangan orang lain (Other People’s Views)
cuba teliti alat-alat CoRT dan fahamilah kegunaannya.
PMI (Plus, Minus, Interesting – Kebaikan, Keburukan, Menarik)
Pengenalan PMI ialah satu cara bagaimana kita melihat sesuatu idea, cadangan atau saranan yang dikemukakan. Penggunaan PMI akan menolong kita lebih terbuka terhadap sesuatu idea atau isu. Ia menolong kita lebih terbuka terhadap sesuatu idea atau isu. Ia menolong memperluas padangan dan mengelakkan kita daripada pemikiran yang sempit dan beremosi.
P
- Plus
M - Minus
Perkara yang difikirkan baik tentang sesuatu idea.
Perkara yang dirasakan tidak baik tentang sesuatu idea.
I - Interesting Perkara yang menarik tentang sesuatu idea yang tidak boleh digolongkan sebagai plus atau minus.
Dalam membuat keputusan anda sesutu perkara idea itu baik atau tidak, adalah lebih baik kita mencari perkara-perkara yang baik, tidak baik dan menarik tentang idea itu dahulu.
Kemudian barulah kita buat keputusan sama ada hendak
menerima atau menolak idea itu.
Contoh : “semua rumah diwajibkan memasang generator elektrik persendirian.”
P
-
Bekalan elektrik boleh diperoleh sepanjang masa.
-
Rutin harian yang bergantung kepada elektrik tidak terganggu.
-
Kegunaan elektrik hanya mengikut keperluan penghuni.
-
Kurang kemungkinan makanan dan sayuran dalam peti sejuk rosak.
M
I
-
Kos permulaan membeli dan memasang adalah tinggi.
-
Penyelenggaraan memerlukan perbelanjaan tinggi.
-
Pencemaran akibat pembakaran bahan api generator.
-
Pencemaran bunyi.
-
Menggalakkan ciptaan generator yang lebih baik.
-
Industri pembuatan generator berkembang pesat.
Aktiviti L “sekolah tidak perlu ada pengawas (prefect)” Gunakan PMI untuk mengkaji idea teesebut. Refleksi dan metakognitif Adakah pandangan anda terhadap isu atas sama seperti sebelum aktiviti ini? Adakah pandangan positif / negatif / menarik anda terhadap isu ini bertambah.
CAF (Consider All Factors – Mengambil kira Semua Faktor )
Pengenalan Apabila anda terpaksa memilih atau membuat sesuatu, selalunya terdapat banyak faktor yang harus anda mengambil kira.Sekiranya anda tidak mengambil kira beberapa faktor, pilihan anda mungkin betul pada masa itu tetapi terbukti salah kemudiannya.Apabila anda meneliti pemikiran orang lain anda boleh melihat faktorfaktor yang telah tertinggal.
Contoh: Sebuah zoo mini telah dibina dengan pembiayaan RM5,OOO.OO daripada PIBG.Program itu gagal selepas tiga bulan kerana kebanyakan haiwan dan tumbuhan peliharaan mati.
Program itu gagal kerana pihak berkenaan tidak mengambil kira semua faktor yang berkait dengan penyelenggaraan zoo tersebut.Contohnya,kos jangka panjang makanan haiwan,tenaga untuk menjaga kebersihan dan keperluan haiwan dan tumbuhan, pemantauan kesihatan haiwan dan faktor penyelenggaran semasa cuti sekolah.
Aktiviti M Pihak
EON
merancang
untuk
mengeluarkan
kereya
pemandu sebelah kiri untuk pasaran luar negara.
Apakah faktor-faktor yang perlu diambil kira sebelum kereta berkenaan dikeluarkan? Gunakan CAF untuk tujuan ini.
Refleksi
•
Adakan CAF menolong anda mengkaji sesuatu Candangan atau idea lebih teliti.
•
Adakah anda dapat menentukan lebih banyak faktor yang perlu diambil kira sebelum membuat keputusan tentang satu candangan atau idea? Kalau ya apakah yang menolong anda buat demikian?
C & S (Consequence And Sequel – Kesan Mengikut Jangka Masa) Pengenalan Pencipta enjin petrol telah memungkinkan kewujudan kereta=kereta, kapal terbang dan perusahaan minyak.
Penciptaan itu juga mengakibatkan pencemaran.
Sekiranya semua kesan dapat diramalkan pada masa itu rancangan atau peraturan atau keputusan semuanya mempunyai kesan-kesan yang berterusan untuk suatu masa yang panjang. Dalam memikirkan sesuatu tindakan, kesan-kesanya patut dipertimbangkan. Terdapat 4 kesan : 1. Kesan serta merta 2. kesan jangka pendek ( 1 – 5 tahun) 3. kesan jangka serdehana ( 5 – 25 tahun) 4. kesan jangka panjang ( lebih daripada 25 tahun)
contoh : sebuah
negara
kecil
yang
pesat
membangunan
sedang
merancang
memperkenalkan undang-undang Perancangan Keluarga bertujuan mengawal kadar pertumbuhan penduduk. Seorang ahli Parlimen membantah usul yang dibawa itu dengan mengemukakan kesan jangka panjang terhadap negara itu. Bantahan beliau adalah berasaskan hujah bahawa sumber tenaga manusia akan berkurangan dan akan menjejaskan keselamatan dalam negara. Walau
bagaimanapun, beliau mengakui kesan jangka pendek yang positif akan dialami oleh negara. Antara kesan-kesan positif yang beliau kenal pasti adalah kerajaan menjimatkan perbelanjaan negaar,ibu bapa dapat memberi tumpuan layanan yang lebih berkualiti kepada ahli keluarga yang lebih kecil, ibu bapa sendiri dapat memberi perhatian kepada perkembangan kerjaya mereka sendiri.Seiring dengan ini, pendapatan mereka dapat ditingkatkan dan keadaan dapat meningkatkan taraf hidup yang lebih mewah.
Aktiviti N Kerajaan mengeluarkan undang-undang melarang memotong pokok yang tingginya melebihi 1 meter.Jangkakan apa yang akan terjadi dengan menggunakan C&S.
Refleksi
•
Apakah pendapat anda tentang faedah menggunakan alat C&S?
•
Adakah mengambil kira kesan jangka panjang mengubah pendapat awal anda terhadap sesuatu isu atau cadangan ?
AGO (Aims, goals, objectives – Tujuan, Matlamat,Objektif)
Pengenalan Sesuatu yang kita lakukan mempunyai sebabnya; mungkan disebabkan oleh kebiasaan atau mungkin kerana melihat reaksi daripada orang lain, atau mungkin kerana disebabkan oleh semua orang melakukannya. Tetapi ada kalanya kita melakukan sesuatu bukan kerana “sebab-sebab” , tetapi kerana hendak mencapai sesuatu hajat atau objektif.
Kalau kita tahu apa
sebenarnya yang cuba kita ‘capai’ , ini akan dapat membantu fikiran kita dan dapat membantu kita memahami fikiran orang lain terhadap objektif masing-masing.
Dalam situasi-situasi tertentu, A (Aims) G (Goals) dan O (Objectives) menunjukkan makna yang sama sahaja. Menentukan objektif sesuatu usaha akan menolong kita membuat keputusan dan merancang tindakan yang perlu diambil.
Contoh : Guru sains di sebuah sekolah rendah memulakan kempen membaca majalah sains di kalangan mueudnya dalam usaha mempertingkatkan keputusan peperiksaan. Usha ini juga secara tidak langsung bertujuan meningkatkan minat terhadap mata pelajaran
sains.
Matlamat
tambahannya
pula
adalah
untuk
meluaskan
pengetahuan murid dalam bidang sains serta mengukurkan lagi kemahiran membaca dan berbahasa. Susulan daripada program ini timbul objektif baru untuk mengadakan pertandingan kuiz sains ke arah melibatkan lebih ramai murid sekolah dalam daerah tersebut.
Aktiviti O Persatuan Bulan Sabit Merah Sekolah anda bercandang melancarkan kempen kebersihan sekolah. Anda pihak tertentu meragui hasrat persatuan tersebut. Gunakan AGO untuk meneliti kemungkinan tujuan, matlamat atau objektif persatuan berkenaan.
Refleksi Adakah dengan menggunakan AGO menolong anda memahami tujuan, matlamat atau objektif tindakan orang lain? Adakah mengetahui objektif sesuatu usaha itu akan menolong anda dalam pencapaian objektif itu? Adakah semua objektif yang kenal pasti dengan pertolongan AGO itu mempunyai keutamaan yang sama? Bilakah penting sekali kita mempastikan objektif?
OPV(Other People s Views-Pandangan Orang Lain) Pengenalan Banyak situasi berfikir melibatkan orang ramai.Apa yang difikirkan oleh mereka kebanyakannya terdiri daripada aspek-aspek faktor, akibat-akibat yang mungkin timbul, objektif-objektif dan lain-lain. Mungkin mereka mempunyai pandangan yang berbeza walaupun situasi yang dihadapi adalah sama. Salah satu aspek dalam kemahiran berfikir ini ialah supaya kita dapat melihat dan mengetahui apa fikiran dan pandangan orang lain terhadap sesuatu situasi yang wujud.Sesetengahnya akan mempertimbangkan semua faktor yang terliabat (CAF),ada pula mengkaji akibat daripadanya(C&S),ada yang mempunyai objektifobjektif yang berlainan (AGO) dan ada pula yang mempertimbangkan keperluan mustahak sahaja (FIP).
Sebenarnya apa yang kita fikirkan sama dengan apa yang difikirkan oleh orang laincuma pandangan sahaja yang berbeza. Contoh: Sebuah lembaga elektrik swasta mencadang membina sebuah empangan jana kuasa hidro di sebuah kawasan hutan simpan. Pandangan pihak lembaga terhadap projek ini adalah untuk: • • • • •
menghasilkan keperluan tenaga elektrik yang mencukupi bagi penduduk tempat menambahkan pendapatan mendokong usaha pembangunan Negara mengurangkan pencemaran akibat penggunaan bahan api organik menambahkan peluang pekerjaan
Pandangan golongan pencinta alam adalah:
negara kehilangan warisan semulajadi mengurangkan kawasan tadahan air kemusnaahn kehidupan liar dan fauna
Pihak lain Yang terlibat seperti penduduk tempatan,Jabatan Perhutanan dan Jabatan Perhilitan sudah tentu mempunyai pandangan tersendiri yang perlu diambil kira.
Aktiviti R Kemeterian Pendidikan telah membenarkan pihak sekolah melaksanakan jadual waktu anjal.Kemeterian berpendapat jadual waktu anjal dapat mengatasi beberapa masalah pihak sekolah. Gunakan OPV untukmendapat sudut pandangan pihak berikut: i. Guru Besar/Pengetua ii.Guru iii.Pelajar
Refleksi Adakah menggunakan OPV dalam situasi di atas memaksakan anda melihat
semula isu dari sudut pandangan orang lain? Adakah dengan mengambil kira yang lain itu membolehkan anda memperoleh
perspektif baru terhadap isu berkenaan? Apakah kelebihan OPV apabila anda menghadapi sesuatu masalah? Adakah OPV menolong mengesan persamaan dan perbezaan pandangan anda
dengan pandangan orang lain?
Aktiviti S i. Adakah alat-alat CoRT ι berbeza dengan Pengurusan Grafik?Sekiranya ya, bagaimanakah ia berbeza? ii. Di dalam kumpulan berempat isi ruang yang disediakan di dalam kertas majong (sila lihat bawah ).Apabila visel dibunyikan sila beredar dari stesen anda ke stesen yang berikutnya sehingga sampai ke stesen permulaan (jig-saw carousel). Jangan ulang maklumat/idea yang sedia ada (yang ditulis oleh kumpulan lain) di dalam kertas majong.
