8. Gaia. Ikasleentzako Materiala. PDF

8. Hezkuntza-hizkuntza B1.2

SAIATU EUSKARAZ EMATEN Educación secundaria obligatoria : Ciclo formativo de grado medio : Educación infantil: Bachillerato : Escuela universitaria : Ciencias sociales : Técnico de grado superior : Titulo de graduado : Programa de iniciación profesional : Escuela técnica superior : Estudios de postgraduado : Ciencias de la salud : Prueba de acceso : Doctorado :

Barakaldoko Hizkuntza Eskola Ofiziala

2


EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO HEZKUNTZA SISTEMA


3


EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO HEZKUNTZA SISTEMA Adina Eskolaurreko hezkuntza

0-3 urte

Ikasketen ezaugarriak •

Borondatezkoa da

•

Borondatezkoa eta doakoa

•

Oinarrizko Hezkuntza, derrigorrezkoa eta doakoa.

•

hiru ziklotan dago banatuta: lehenengoa 6 urtetik 8ra, bigarrena 8 urtetik 10era, eta hirugarrena 10 urtetik 12ra.

•

Oinarrizko Hezkuntza, derrigorrezkoa eta doakoa.

•

bi ziklotan dago banatuta: lehenengoa 12 urtetik 14ra, eta bigarrena 14 urtetik 16ra. .

•

Bigarren Hezkuntzako Graduatu-titulua lortzen da.

Eskolako hezkuntza Haur Hezkuntza

3-6 urte

Lehen Hezkuntza

6-12 urte

Bigarren Hezkuntza

12-16 urte

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza

Derrigorrezkoaren Ondoko Bigarren Hezkuntza

16-18 urte

Lanbide Hastapeneko programak(1.000-1.900 ordu) •

Batxilergoa • • • Erdi Mailako Lanbide Heziketa zikloa

borondatezkoa. Hiru modalitate daude, Musika Batxilergoa eta Dantza Batxilergoa kenduta: Arteak, Zientziak eta Teknologia, eta Giza eta Gizarte Zientziak. Bi urte. Amaieran, Batxilergoko Proba Orokorra Derrigorrezkoaren ondokoa: borondatezkoa. Bigarren Hezkuntzako Graduatu-tituluarekin edo proba batekin sartu ahal da. 1.300-2.000 ordu.


4


Teknikaria Bigarrenaren ondoko hezkuntza

18 urtetik aurrera •

Goi Mailako Lanbide Heziketa zikloa

•

Unibertsitateko Irakaskuntza

Batxilergoko tituluarekin edo proba batekin heldu ahal da. 1.300-2.000 ordu. Goi mailako teknikaria

•

Batxilergoko tituluarekin edo 25 urtetik gorakoentzat proba bat.

•

Zikloka antolatua:

a) Ziklo laburreko irakaskuntza (Diplomatura, Ingeniaritza edo Arkitektura Teknikoa, Irakasle-ikasketak). b) Ziklo luzeko edo bi zikloko irakaskuntza (Lizentziatura, Ingeniaritza eta Arkitektura). c) Doktoregoak, Graduatuondoko ikasketak.

AHOZKO ADIERAZPENA ETA ZUK ZER IKASI ZENUEN / DUZU?

• Eta zuk zer ikasi zenuen / duzu? Zenbat urte eman zenuen / duzu ikasten? • Oraingo sistema eta zuk izan zenuena / duzuna oso desberdinak al dira? • Ondokoarekin hitz egin.


5


GAINDITU GABEKO IKASGAIA

(Unai Brea / moldatua)

Arte adierazpideek ez omen dute behar beste garrantzi irakaskuntzan. Batzuei minutu bakar bat ere ez zaie eskaintzen; beste batzuk, berriz, __________(0)__________ . «Arte» izendapen orokorrak bere baitan biltzen dituen jardunbideek (musika, dantza, literatura, arte plastikoak...) __________(1)__________. Horixe da arlo horietan dabiltzan profesional batzuengandik nahiz irakaskuntza munduko beste zenbaitengandik jaso duguna. "Beste interes batzuk daude tartean —dio Anton Mendizabal eskultore eta irakasle ohiak—, ikasleak beste arlo batzuetarako prestatu behar dira ondo, __________(2)__________. Matematika, gizartea... Horiek dute garrantzia, eta gainerakoak bigarren mailakoak dira". Hots, bazterreko ikasgaiak esan diezaiokegun multzoan leudeke

arte

adierazpenak.

Batetik, ordu gutxi. Hego Euskal Herrian, Madrilgo ministerioak ematen duen programazio ereduak astero ordu bakarra aurreikusten du musika irakasteko, eta beste bi arte plastikoetarako. Bestetik, __________(3)__________. "Arazorik handiena irakasleen prestakuntza falta da —dio Mendizabalek—, eta ez da beraien errua. Unibertsitatean hasten da kontua. Irakasleak prestatzen ez badira, __________(4)__________". Azkenean, sormena galtzaile. "Pertsona bakoitzak gaitasun bat dauka bere baitan, baina oraingo programazioek ez dute laguntzen hori azaleratzen".


6


Musika eta dantza, are okerrago Jon

Maya

errenteriarra

zenbait

aurresku

txapelketatan

lortutako

arrakastarengatik dugu ezagun. Dantza bizibide bilakatu du gainera, bere herriko musika eskolan irakasle dabil eta. Mayaren ustez euskal dantzek lekuren bat behar lukete eskoletako ikasketa-egitarauetan. "Ez umeak dantzari bihurtzeko, __________(5)__________ , baina bai gure kultur ondare diren heinean. Herri kantak irakasten diren bezala, herri dantzak ere irakatsi beharko lirateke, mundu guztiak oinarri bat edukitzeko sikiera". Musikak, hutsaren

berriz,

badu

hurrengotzat

tartetxoa dute

irakaskuntzan,

askok.

Eta,

baina

denbora

asteroko faltaz

ordua

ez

ezik,

planteamenduaz kexu dira profesional batzuk. Marisol Atxurra irakasleak, berbarako, gabezia larriak ikusten ditu programazioan: "Curriculumaren planteamendu

orokorra

interesgarria

da,

baina

lantzeko

metodo

ona

edukitzekotan. Irakasleoi dagokigu zehaztasunak ezartzea, eta hortxe dago lehenengo oztopoa: esparrua zabalegia da. Ez dago denborarik sakontzeko. Gainera, __________(6)__________ ". Literaturaren tratamendua, desegokia Inork ez luke esango literatura ikasgaia zokoratuta dagoenik irakaskuntzan. Hala ere, ematen zaion tratamendua ez da egokiena Yolanda Arrieta idazlearen idazlearen ustez, literaturara hurbilpen egokia egitea irakaslearen borondatearen menpe dago gaur egun. Eta gehienetan ez da egiten. "Haur Hezkuntzan ondo egiten dira gauzak; jolasak, ipuinak, ahozkotasuna... Baina Lehen

Hezkuntzako

lehenengo

mailara

iritsitakoan,

__________(7)__________ , eta hor agertzen da mamua: literatura irakurketa lantzeko tresna huts bihurtzen da, inolako gozamenik gabe". Arrietak dio literatura modu berezian landu beharko litzatekeela, horretarako, propio espazioak sortuz —"liburutegiak, esaterako"— eta sormena landuz. "Gaur egun, oro har, literatura lan astuna da; irakurzaletasuna bultzatu beharrean, __________(8)__________, salbuespenak salbuespen".


7


• Osatu testua (1-8) esaldiekin (a-k). • 0 adibidea da. • Bi esaldi ez dituzu erabili behar.

a) “BAZTERREKO IKASGAIAK” ZOKORATUTA DAUDE b) ESKOLAN ERABILI ERAGINKORRA

OHI

c) EZ DUTE BEHAR IRAKASKUNTZAN

DERITZAN

DEN

MULTZO

METODOA

BEZALAKO

EZ

HORRETAN

DA

ARRETA

BATERE

JASOTZEN

d) GIZARTEAK HALA ESKATZEN DUELAKO e) HALA NAHI DUENAK BADAUKA-ETA AUKERA KANPOAN f) IRAKURTZEKO GOGOA KENTZEN ZAIE IKASLEEI g) IRAKURTZEN IKASI BEHAR DA h) METODOLOGIA ESKAS SAMARRAK i) MOMENTUA DA GAUZA BAKOITZAK BERE BIDEA HAR DEZAN j) NEKEZ IZANGO HAURREKIN

DIRA

GAI

IDEIA

BERRIAK

LANTZEKO

k) PROFESIONAL ESKASAK SORTUKO DIRA

0

1

2

3

4

5

6

7

8

a


8


GAZTETXOAK ESKOLAN •

Aukeratu esaldiak EGIA(E) ala GEZURRA(G) diren (1- 6).

•

0 adibidea da. E

0

Jesus Mari Mujika irakaslea da.

1

Askok eskola bizitzan jarri dute arreta berezia..

2

Gaztetxoak norbait izaten erakusteko daude prestatuta irakasleak.

3

Ikasleak norbait izaten laguntzeko gogoa handituz doa irakaskuntzan.

4

Oraingo ikasleek gehiago ikasi behar izaten dute.

5

Gaurko ikasketa maila hobetzen ari da.

6

Gaztetxo gehienek etekinik ikusten diote ikasten saiatzeari.


G

X

9


LONDRESKO IKASLEAK

Charlie, Cathline eta Alex unibertsitariak dira. -----(0)----- Londresen bizi dira eta idazleak izateko lizentziaturako bigarren urtean daude. Beraiekin hitz egin dugu, Londresko ikasle bizimodua gertutik ezagutzeko. "Astean zehar unibertsitatean ikasten dut eta asteburuetan Knightsbridge-ko jatetxe batean lan egiten dut", diosku Charliek. "Ikasketa ertainak egin nituenetik lanean aritu naiz eta egia esan, ohitu egin naiz". Irabazten duen diruarekin, Charliek matrikula ordaintzeko eta bizitzeko -----(1)----- du. Hala ere, uda osoa lanean dihardu. Hiru lagunek ez dute ia azterketarik egiten unibertsitatean. Alexen esanetan, "noizean behin azterketaren bat jartzen digute, baina oso arraroa da. Lan asko bidaltzen digute eta lanon emaitzak dira gure notak". Irakasleek agindutako lanetan ikasleek iruzurtxoak egiten -----(2)----- dituzten galdetu diegu eta ezetz esan digute, Hemen ere ostegun gauak ikasle gauak dira, eta unibertsitateak filmak eskaini eta karaokeak antolatzen ditu. Dena den, beraiek ez dute parte hartzen horrelako ekintzetan. "Lagun berriak egiten dituzu unibertsitatean, baina ez duzu unibertsitatetik kanpoko giroa ezagutzen. Ni, adibidez, hemen -----(3)----- lagun baten party-ra joango naiz hurrengo asteazkenean eta bertan ikasleekin eta ikasle ez direnekin izango naiz", dio Cathlinek. Orokorrean pozik bizi direla diote eta ez dutela oraingoz lanean buru-belarri hasi nahi. Bestalde, Erresuma Batuko gobernuak gero eta beka gutxiago ematen ditu eta ikasleek maileguak eskatu behar dituzte matrikulak ordaintzeko. Cathlinek -----(4)----argi ditu gauzak: "ikasketak bukatu ondoren, lehen lana lortzen duzunean, zorrak kitatu behar dituzu eta hilabetero banketxeak soldataren zati bat kentzen dizu. Lan egin eta diru gutxiago jaso? Ikasle -----(5)----- nahiago!".

Maite Larrañaga GAZTEZULO aldizkaria


10


• Osatu testua (1-5), taulako a, b edo c aukeratuz. 0 adibidea da.

0. a) hiru b) hiruak c) hirurak

1. a) adina b) bezain c) bezala

2. a) al b) omen c) ote

3. 4. a)ezagututa a) baita b)ezagututako b) ere c)ezagutuz c) ere bai

5. a) izan b) izatea c) izaten

a 0 1 2 3 4 5

b

c X


11


UME AZKARRAK, IZAERA BEREZIKOAK Zorionekoak dirudite. eta

trebeak

izaten

direnez,

Izugarri azkarrak familian

bereziki

estimatuak izaten dira. Hala ere, harremanetarako ez dute gaitasun handirik izaten eta, sarritan, egokitu zaien bizimodura moldatzeko zailtasun handiak izaten dituzte. Hezkuntza-plan berezietan sartzen hasiak dira. Adimen-koziente

handia

duten

haurren

heziketa berria da hezkuntza-arloan. Lehen uste zen berez molda zitekeela, horretarako zutela adimen-koziente handia eta adimen koziente handiari esker ez zutela moldatzeko zailtasunik izango. Esperientziak ezetz dio, arreta berezia eskaini behar zaiela. Izan ere, horrelako haurrek depresioak, konplexuak, moldatzeko arazoak… izateko aukera gehiago izaten dute. Arrazoia: sortzeko aukerarik ez duen izaera sortzailea gaixotu egiten da. Ez

hori

bakarrik,

adimen-koziente

handiko

haurrek gozatzen dutena baino gehiago sufritzen dute. Gainerakoak baino azkarrago eta hobeto erantzuteko gai direnez, ikaskideek gehienetan baztertu egiten dituzte. Irakasleentzat ere ez dira erosoak izaten. Horrela, haur horien auto-estima poliki-poliki galtzen da, beren benetako


12


gaitasuna ezkutatzen saiatzen dira, nortasuna alda dezakete … Gainerakoak baino sentikorragoak izateko gai dira,

gehiago

erabil

dezakete

irudimena,

inguruaz

kezkatzeko eta inguruari irtenbideak emateko aukera dute, baina hori gerta dadin ondo sentitu behar dute… azkenean, dagokien heziketa eskaini behar zaie. Dena den, horri buruzko eztabaida handia da: jenioak egiteko fabrikak behar dira ala gazte zoriontsuak? Hitzez badirudi guztiak bat datozela. "Haur azkarren helburua gizartean integrazioa lortzea izan behar da, oreka aurki dezatela, horrela baino ezingo baitu bere sormen guztia garatu eta, etorkizunean, horrela lortuko baitu —zortea dela medio— jenioa izatea". Hitzak baino ez dira, errealitatean herrialde askotan jenio-fabriken aldeko jarrerak nagusitu baitira. Errusian, adibidez, ospetsua da Novossibirsk hiria; hango ikastetxera

Errusian

olinpiadetako Batuetan,

irabazleak

Txinan,

urtero

egiten

baino

Mexikon

edo

ez

diren

dira

eta

jakintza-

joaten.

Bulgarian

Estatu adibide

gehiago aurki daitezke. Aparteko talentudunak, jenioak, azkarrak… Eztabaida ez da berria: jenioak jaio ala egin egiten dira? Historian zehar ideia bien aldeko iritziak eta


13


teoriak egon eta garatu izan dira. Ikerketak ere egin izan dira, bat baino gehiago, baina erabateko ondoriorik ez da atera.

Izan

ere,

zientziarentzat

giza

burmuinaren

funtzionamenduak sekretu asko gordetzen ditu oraindik. Jenio

hitzaren

definizioa:

"Denbora

askoan

gainerakoengan eragina duen lan eraginkor handia egiten duen

edonor"

jeinuzko

lana

edo

laburrago

egiten

duen

esanda hura".

"Edozein

Definizio

arlotan

horietatik

abiatuta, jenio-kategorian era askotako jendea sar daiteke. Urrutirago joan barik, edonork, asko edo gutxi, noizbait jeniotzat hartu du bere burua. Hala

ere,

aparteko

talentuak

ikertzen

ari

direnak ez datoz guztiz bat definizio horiekin. Hasteko, jenio hitza ahalik eta gutxien erabiltzen saiatzen dira. Psikologoek, jenio hitza erabili beharrean, nahiago dute goren mailako espresioa. Prodijioa zer den ere esana dute: adina kontuan hartu barik, zerbait harrigarria egiteko gai den edonor. Eta ume azkarra, berriz, ohikoa baino lehenago zerbait egiteko gauza denari deitzen zaio; alegia, gainerako guztiak baino lehen

oinez,

hitz

egiten,

marrazten…

hasten

denari.

Aparteko talentua definitzeko, azkenik, esaten da adimenkoziente handia —130etik gorakoa—, ikasteko berezko motibazioa,

sentsibilitate

eta

jakin-min

handia,

eta

sormenerako gaitasun ona behar direla.


14


Definizio

horien

arabera,

mailaketa

aurreikusten

da,

adimenaren baina

inolako

lotura barik. Hau da, ume azkarrak ez dauka zertan

aparteko

talentuduna

izatera

iritsi,

adimen koziente handia izateak ez du esan nahi jenio bilakatuko denik… Beste modu batean esanda, bost urterako Mozart musika egiteko gai zen, baina adin berean Einsteinek ia ez zekien hitz egiten; hala ere, biak jeniotzat jotzen dira. Kortabarria Olabarria, Beñardo / Zientzia.net (laburtua)


15


• Aukeratu esaldiak EGIA (E) ala GEZURRA (G) diren (1- 6). 0 adibidea da. E 0

Sendikoek oso ondo hartu ohi dituzte ume azkarrak.

1

Haur azkarrek ez dute heziketa desberdinik behar.

2

Haur azkarrek arazoak izaten dituzte ikasgeletan.

3

Adituak ados daude honelako umeak hezteko moduarekin.

4

Definizioa kontuan izanik, jenio asko egon daiteke gure artean.

5

Haur azkarrak gauza harrigarriak egiteko gai dira.

6

Ume hauek aparteko talentudun bilakatuko dira geroan.


G

X

16


MODUZKO PERPAUSAK 1. (-en) bezala / (-en) bezalakoa

-(e)n bezala nola galderari erantzuten dio -(e)n bezalakoa nolakoa galderari erantzuten dio • •

Zuk (egin duzun) bezala egin dut Zure alaba zu (zaren) bezalakoa da

2. (-en) moduan / (-en) moduko(a )

-(e)n moduan Nola galderari erantzuten dio -(e)n moduko(a) Nolakoa galderari erantzuten dio • •

Utzi dagoen moduan Zuk esan duzun modukoa da

Maiz aditza ezabatu egiten da forma laburtuak sortuz • •

Zuk egin duzun moduan egin dut Zure moduan egin dut Zu zaren modukoa da Zure modukoa da

3. (-e)NEZ (según , como...)

Aditz laguntzaileari edo trinkoari –NEZ atzizkia erantsiz lortzen da. • •

Esan digutenez, hemen bizi da Nik dakidanez, hori ez da egia

4. BA- … BEZALA / BAIT- …-N

Egitura bi hauek baliokideak dira • • • •

Niri ez hitz egin lerdoa izango banintz bezala …lerdoa bainintzan Txakurra lurrean etzan zen hilda balego bezala …hilda bailegoen Gurea izango balitz bezala erabili dugu gurea bailitzan Umeak izango balira bezala azaldu behar zaie umeak bailiran…


17


GAITASUN INTELEKTUAL BEREZIKO HAURRAK ENTZUMENA: Lotu esaldiaren hasiera (1-6) amaierarekin (A-I). 0 adibidea da. Bi esaldi amaiera ez dituzu erabili behar. Ume hauek egiten dutena…

0

Eskolako egitekoak…

1

Ezezagunak...

2

C

besteak bezalakoak izan daitezke..

Hizkuntzaren egiturak...

3

D

erraz egiten dituzte.

Psikomotrizitate aldetik…

4

E

galdera asko egiten dituzte.

Ikasteko…

5

F

heldutasun handia izaten dute.

Horrelako haurrak…

6

G

ongi erabiltzen dituzte.

H

puzzle asko erabiltzen dituzte.

I

sormen handikoak dira .

0 B

1

2

arin bereizten dituzte.

A

B

3

beren garaikideek ez dute oraindik egiten.

4


5

6

18


“ERE” PARTIKULA • Ere partikula perpausaren osagai jakin bati egiten dio erreferentzia, aipatutako esaldiaren elementu horren atzean eta ondo-ondoan kokatzen da. 1. ERE perpaus barruan Ere edozein osagairekin joan daiteke Amaiak ere gaur pastelak ekarri ditu (Josuk ere bai) Amaiak gaur ere pastelak ekarri ditu (atzo ere bai) Amaiak gaur pastelak ere ekarri ditu (ardoa ere bai) 2. ERE BAI / ERE EZ; BAITA...ERE / EZTA...ERE Esaldiaren aditza ezkutuan dagoenean, perpausa baiezkoa edo ezezkoa den adierazi behar da. Halakoetan ERE ezin da bakarrik joan, eta BAI edo EZ par-tikula gehitu beharra dago. Mikel lanera joan da

Agurtzane ere bai Baita agurtzane ere

Mikel ez da lanera joan

Agurtzane ere ez Ezta agurtzane ere

Bai partikulak aditz-sintagma osoa ordezkatzen du; beraz, aditzsintagma eta Bai partikula batera erabiltzea ez da zuzena. * Koldo ere bai etorriko da

Koldo ere etorriko da

* Baita koldo ere etorriko da

Koldo ere etorriko da baita koldo ere

LABURPENA:

1. erabilera: esaldi baten barruan. 1. Esaldia erabat aldatzen da osagai baten edo beste osagai baten edo beste baten atzetik jarriz gero: “Jon Bilbora doa” “Josu ere Bilbora doa” “Jon gaur Bilbora doa” “Bihar ere Bilbora joango da”


19


2. Aditza trinkoa denean eta esaldia baiezkoa izanez gero, “BA” erantsi behar zaio aditzari: “Nor doa gaur mendira?” “Anton doa eta Amaia ere badoa” 3. Aditza bera markatzen denean, kasu bi: • Aditz nagusia eta laguntzailea duena: Ikusi bakarrik ez, probatu ere EGIN du Ikusi bakarrik ez, probatu ere PROBATU du Ez du ikusi, eta probatu ere EZ du EGIN • Trinkoa: Ikusi bakarrik ez, erabili ere badarabil Ez du erosi, eta erabili ere EZ darabil 2. erabilera: esaldian aditzik agertzen ez denean 1. BAI ala EZ jarri behar dira esaldia baiezkoa ala ezezkoa den jakiteko Mikel zinetokira joan da X ERE BAI Koldo ere bai BAITA X ERE baita Koldo ere ETA BAI X ERE eta bai Koldo ere BAI ETA X ERE bai eta Koldo ere Mikel ez da eskolara joan X ERE EZ Koldo ere ez EZTA X ERE ezta Koldo ere ETA EZ X ERE eta ez Koldo ere EZ ETA X ERE ez eta Koldo ere 3. erabilera: esaldiaren osagai bat ere agertzen ez denean Josu etorriko da, eta zu? BAITA (ere) hautazkoa da Josu ez da etorriko, eta zu? EZTA (ere) hautazkoa da 4. erabilera: egitura bat indartzeko Ez da INOR etorri

Ez da INOR ere etorri

Azpimarratu nahi dena aditza denean: Astakeria itzelak ESAN zituen, ESAN ere


20


5. erabilera: harridura-perpausetan Hori pentsatzea ere! Ordu horretan deitzea ere!

ARIKETAK • ERE partikula. AKATSAK ZUZENDU 1. Ere bai Mikel etorriko da 2. Ona dela eta ere txintxo portatzen dela esan du. 3. Eta ere bai, gero joan zen eta... 4. Josuk ekarri du. Ere bai Jonek 5. Baita ere, mendira joan ginen eta... 6. Ama joan da eta ere bai ni. 7. Zuk egin baduzu, nik egingo dut ere bai ... 8. Lotsa askorik ez dute ere ez. 9. Esku artean hartu ez ezik, puskatu du ere. 10. Telefonoz deitu diot eta joango naiz ere. 11. Mikel hemen dago ere. 12. Badakit ere nor etorri den. 13. Ikusi dugu ere nola jokatu duen. 14. Bihar joango gara ere (bai). 15. Nik ere esan diot. 16. Zuek ere bai! 17. Nik ere daukat erloju berria. 18. Josune etorriz gero, Andoni ere dator. 19. Marta badoa eta ni ere. 20. Nik ere bai ikusi dut hori/ Baita ere Koldok.

• ERANTZUNAK 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Mikel ere etorriko da. Ona dela eta txintxo portatzen dela ere esan du. Gero joan ere joan zen eta ... Josuk ekarri du eta Jonek ere bai. Mendira ere joan ginen eta ... Ama joan da eta neu ere bai. Zeuk egiten baduzu neuk ere egingo dut.


21


8. Lotsa handirik ere ez dute. 9. Esku artean hartu ez ezik, puskatu ere puskatu (egin) du. 10. Telefonoz deitu diot eta joan ere joango naiz ( joan ere 11. egingo dut). 12. Mikel ere hemen dago. 13. (Badakit) nor etorri den ere (badakit). 14. (Ikusi dugu) nola jokatu duen ere (ikusi dugu). 15. Bihar ere joango gara. 16. Neuk ere esan diot. 17. Zeuek / Zeuok ere bai! 18. Neuk ere badaukat erloju berria. 19. Josune etorriz gero, Andoni ere badator. 20. Marta badoa eta neu ere bai. 21. Neuk ere ikusi dut hori, baita Koldok ere.

• EUSKARATU 1. Vendrá también Ane. 2. ¿Tú también me lo vas a decir? 3. Por ese pueblo también pasamos. 4. Nosotros también pasamos por ese pueblo. 5. Incluso mi padre cantó y bailó. 6. Hasta él sabe que no vendré. 7. Ni siquiera el más listo pudo adivinarlo. 8. No quiere casarse ni comprometerse de ninguna manera. 9. ¿Tú también hijo mío? 10. Si tú vas, yo también iré. 11. Me preguntó también qué pensaba sobre eso. 12. Llamó a las diez e incluso más tarde.


22


13. Tampoco vino el tío Eneko. 14. Gracias a ti, también he aprobado. 15. Gracias a ti también, he aprobado.

•

ZUZENKETA

1. Vendrá también Ane ANE ERE ETORRIKO DA 2. ¿Tú también me lo vas a decir? ZEUK ERE ESANGO DIDAZU? 3. Por ese pueblo también pasamos HERRI HORRETATIK ERE PASATU GINEN 4. Nosotros también pasamos por ese pueblo GEU ERE PASATU GINEN HERRI HORRETATIK 5. Incluso mi padre cantó y bailó NIRE AITAK ERE ABESTU ETA DANTZATU EGIN ZUEN 6. Hasta él sabe que no vendré BERAK ERE (BA)DAKI EZ NAIZELA ETORRIKO 7. Ni siquiera el más listo pudo adivinarlo AZKARRENAK ERE EZIN IZAN ZUEN ASMATU 8. No quiere casarse ni comprometerse de ninguna manera EZ DU EZKONDU NAHI EZTA LOTU INOLAZ ERE (EGIN)


23


9. ¿Tú también hijo mío? ZEU ERE (BAI) ENE SEMEA? 10.

Si tú vas, yo también iré

ZU BAZOAZ, NEU ERE JOANGO NAIZ 11.

Me preguntó también qué pensaba sobre eso

HORRETAZ ZER USTE NUEN ERE GALDETU ZIDAN 12.

Llamó a las diez e incluso más tarde

HAMARRETAN DEITU ZUEN, BAITA BERANDUAGO ERE (ETA BERANDUAGO ERE BAI) 13.

Tampoco vino el tío Eneko

OSABA ENEKO ERE EZ ZEN ETORRI 14.

Gracias a ti, también he aprobado

ZURI ESKER, GAINDITU ERE EGIN DUT 15.

Gracias a ti también, he aprobado

ZEURI ERE ESKER, GAINDITU EGIN DUT


24



25


SCOUT MUGIMENDUA (ENTZUMENA) o o

Osatu esaldiak(1-6) a, b edo c aukeratuz. 0 adibidea da.

0. Baden-Powell …

a) inguruaren aztertzailea izan zen. b) pertsona berezia izan zen. c) Scout mugimenduarekin sortu zen.

1. Scout mugimendua...

a) berrogei milioi gaztek osatzen dute. b) Britania Handian dago indartsuen. c) mutil esploratzaileen elkarte bat da.

2. Baden-Powell ...

a) basoan hezi zuten. b) eskolan nekaturik ibiltzen zen. c) ikasle trebea izan zen.

3. Baden-Powell...

a) armadan jeneral graduraino heldu zen. b) Indian ibili zen esploratzaile. c) heroitzat hartu zuten bere aberritik kanpo.

4. Esploratzeko gida Ingalaterran...

a) derrigorrezko liburu bilakatu zen armadan. b) eskoletako liburu nagusia bilakatu zen. c) katolikoen hezkuntza liburu bilakatu zen.

5. Scout mugimenduan…

a) arduradunak talde handiak ditu bere menpe. b) neska taldeak eta mutil taldeak daude. c) talde txikietan antolatzen dira.

6. Mugimendu honek munduan a) antzeko ezaugarriak ditu. zehar… b) betebehar eta asmo desberdinak ditu. c) gazteen mendi irtenaldiak arautzen ditu.


26


SCOUT MUGIMENDUA a 0 1 2 3 4 5 6

b X

c


27


UDAL MUSIKA ESKOLA (IRAKURMENA) • Testua osatu (1-5), taulako a, b edo c aukeratuz. 0 adibidea da.

Musika-tresna ezberdinak jotzen ikasteko aukera ezin hobea Erandioko Udal Musika Eskolak oraindik dauzka leku libreak musika-tresna -----(0)----- matrikula egiteko. Besteak beste, piano, gitarra, biolina, biolontxeloa, akordeoia, baxu eta gitarra elektrikoak, trikitixa eta panderoa jotzen ikas -----(1)-----

aipatutako musika

eskolan. Plaza guztiak bete arte erandioztarrentzat ez ezik, beste herriko ikasleentzat ere matrikula irekita egongo da. Instrumentu batzuetako matrikulak , zabalik egon -----(2)-----, aipatu beharra dago inoiz baino jende gehiago matrikulatu dela aurtengo ikasturtean: 300 ikasle inguru. Eskolak hiru -----(3)----- banatuta daude adinaren arabera: lau eta sei urte bitartekoak; zazpi urtetik gorakoak (helduak barne); eta ezaguera minimoa dutenak. Musika-tresnak

jotzen

ikasteko

klaseak

-----(4)-----

gain,

Erandioko Musika Eskolak talde lana gauzatzeko tailerrak ere antolatu ditu 2009-2010 ikasturteari begira. Horren adibide abesbatza, harizko orkestra, airezko musika tresnen taldea, musika moderno taldeak, musika-mintzaira etab. luzea dugu.


28


Erandioko Musika Eskolak 1974. urtean hasi -----(5)----- bere ibilbide luzea. Bi hamarkada beranduago, 96-97 ikasturtean Udal Musika Eskola bezala sendotu zen. Eskolak Altzagan eta Astrabuduan ditu gelak, Desanexio kalean eta Josu Murueta Kultur Etxean, hurrenez hurren. UK Aldizkaria

1. 0. a)desberdinetan a) dadin b)desberdinekin b) daiteke c) desberdinak c) ditzakegu

2. a) ondoren b) ezean c) arren

3. a) mailaz b) mailetan c) mailatan

5. a) zuen b) zen c) ziren

4. a) eman b) emateaz c) ematetik

0 1 2 3 4 5

a X

b

c


29


TEKNOLOGIAREKIN LILURATUTA (ENTZUMENA) • Aukeratu esaldiak EGIA (E) ala GEZURRA (G) diren (1- 6). 0 adibidea da E 0

Teknologiak itsuturik dabiltzanek kezkatzen dute Belen Altuna.

1

Ordenagailu kopurua eta hezkuntza kalitatea lotuta doaz bere ustez.

2

Internetek informazio gehiegi eskaintzen digu.

3

Datuak interpretatzeko irizpidea garatua izan behar du ikasleak.

4

Internetek heziko ditu gutxi barru ikasle guztiak.

5

Mundua ordenatzen ikasi behar dute ikasleek.

6

Internetek ikaslearen ikasteko ahalegina gutxitzen du.


G

X

30


ESKALATZEN IKASTEN (IRAKURMENA) • Osatu testua (1-5), taulako a, b edo c aukeratuz. 0 adibidea da.

Sakonetako bulderrean Federazioaren ekimenez.

entrenamenduak

izango

dira

Aurten ere Sakoneta kiroldegiko bulderrean entrenatuko ----(0)---- 14 eta 20 urte bitarteko gazteek. Entrenamendu hauek Federazioak antolatzen ditu Gazteentzako Hobekuntza Zentroa ----(1)----- proiektuaren barnean eta urria eta ekaina bitartean egingo dira. Nabarmendu beharra dago eskolak jasotzeko baldintza bakarra federaturik egotea dela. Ander Gardeazabal entrenatzaileak dioenez, zelan mugitu behar -----(2)----- eta eskalatzeko teknikak ikasten dira bertan. Baina jakina, bulderrean edo mendian ibiltzeak ez du zerikusirik. “Naturara joaten ere saiatzen gara, zaleek aseguru teknikak eta korapiloak egiten ikas -----(3)----- “ gaineratu du Gardeazabalek. Entrenatzaileak azaldu duenez, Bizkaian “zoritxarrez” eskalatzen ikasteko rokodromo egokirik. Rokodromoa izateko batzuk bete behar ditu, hala nola, altuera bat (gutxienez edota txapak -----(4)----- . Eta Bizkaian dauden Gardeazabalen arabera, ez daude oso zainduak: “Gasteizen, Federazioak daramatza rokodromoak eta oso onak dira ”.

ez dago baldintza 12-14m) apurrak, adibidez,

Oso garrantzitsua da rokodromoak egoera onean egotea, eskalatzaile hasiberriari asko errazten -----(5)----- ikasketa. “Nahiz eta zure eskalada mundua mendian finkatu, rokodromoa hasteko biderik egokiena da:oinarrizko teknikak eta aseguratzeko teknikak ikastea errazagoa da “, azaldu du kirolariak. UK Aldizkaria.


31


0. a) dira b) dute c) zaizkie

1. a) den b) daukaten c) deritzon

2. a) da b) dela c) den

3. a) daitezke b) dezagun c) ditzagun

4. a) edukitzea b) edukitzeko c) edukitzen

5. a) badio b) baitio c) dionez

a 0 1 2 3 4 5

b X

c


32


DIKTADORE TXIKIAK / GURASOAK GREBAN (ELKARRIZKETAK TALDEAN) Diktadore txikiak audioa entzun ondoren, zein da zuen iritzia? “Guraso asko ez dira oso helduak, ume asko diktadore bihurtu dira gurasoen erruz… “ •

Ados zaudete Jasonerekin ?

•

Zer gertatuko da egungo umeak guraso bihurtzen direnean?

Gurasoak greban audioa entzun ondoren, zer uste duzue? •

Gurean ere horrelako punturaino heltzeko gai den gurasorik badago?

•

Nerabe askok nahi dutena egiten al dute etxean?


33


IDAZLAN LABURRA Zure ahozko euskara hobetu nahi duzu eta hizketan aritzeko norbait bilatzea erabaki duzu. Idatzi 60-80 hitzeko oharra iragarki taularen batean jartzeko. Kontuan hartzekoak: Nolako pertsona mota bilatzen duzun Zergatik Zein den zure esperientzia Zein ordutegi Nor zaren

___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________


34

8. Gaia. Ikasleentzako Materiala. PDF

Recommend Documents