SUMARIO DEDICATORIA INTRODUCCION CAPITULO I CARACTERIZACION DE LA PROBLEMATICA
CAPITULO II MARCO TEORICO - CONCEPTUAL A.
BASES NORMATIVAS
B.
BASES TEORICAS
C.
DEFINICION DE TERMINOS
CAPITULO III ANÁLISIS DEL ESTUDIO A.
USO DE LA ENTREVISTA EN SEGURIDAD SEGURIDAD DEL ESTADO
B.
USO USO DEL DEL INTE INTERR RROG OGAT ATOR ORIO IO EN SEGU SEGURI RIDA DAD D DEL DEL ESTA ESTADO DO
C. RECOME RECOMENDA NDACIO CIONES NES PARA IMPLEMEN IMPLEMENTAR TAR LA TÉCNIC TÉCNICA A DE LA ENTREVISTA E INTERROGATORIO POLICIAL EN SEGURIDAD DEL ESTADO
CAPITULO IV CONCLUSIONES Y RECOMENDACIONES RECOMENDACIONES A.
CONCLUSIONES
B.
RECOMENDACIONES
ANEXOS BIBLIOGRAFIA
-1-
DEDICATORIA Este trabaj ! "e"#$a%s a !a O&#$#'a "e I'st I'str( r($$$#)' $#)' "e !a DIRS DIRSEG EG-P -PNP NP.* .* e' es+e$#a! a! De+arta%e't A$a",%#$ (e $' ra' es&(er/ 0#e'e' rea!#/a'" !s "#&ere'tes C(rs "e Ca+a$#ta$#)' $' !a &#'a!#"a" (e '(estrs er%a's +!#$2as se s(+ere' $a"a "2a %3s.
-4-
INTRODUCCION La C'st#t($#)' +!2t#$a "e! Per5 e' s( Art. 46 N(%. 47 L#t. 89* se:a!a (e $are$e "e 0a!r t"a "e$!ara$#)' bte'#"a +r !a 0#!e'$#a* ! (e a$arrea res+'sab#!#"a" +e'a! ; a"%#'#strat#0a e' a(e!!a a$t#0#"a" (e !a $(%+!a ; +r e'"e !a #'ab#!#ta +ara e! ejer$#$# "e !a a$t#0#"a" +5b!#$a. As#%#s%* !a De$!ara$#)' U'#0ersa! "e !s Dere$s <(%a's e' s( Art. =* se:a se:a!a !a (e (e 'a"# 'a"#e e ser3 ser3 s%et %et#" #" a trt trt(r (ra a '# a +e'a +e'ass trat trats s $r(e $r(e!e !es* s* #'(%a's "era"a'tes> "#s+'e (e e! Per5 a$e+te ; +r2ba taja'te%e'te a !s art2$(!s +ert#'e'tes (e e0#te e! (s "e !a 0#!e'$#a %a!trats +ara !a bte'$#)' "e ('a "e$!ara$#)' ;? re$'$#%#e't "e $(!+ab#!#"a"* +ara e!! se "ebe ara't#/ar !a !ea!#"a" "e ests a$ts $' !a +rese'$#a "e! re+rese'ta'te "e! M#'#ster# M#'#ster# P5b!#$ P5b!#$ ; "e s(s aba"s aba"s "e&e'sr "e&e'sres> es> $' !a $(a! se 0e!a +r s( "ere$ "e "e&e'sa ; res+et a s(s "ere$s #'"#0#"(a!es ; s( !#berta". Baj Baj este este $'te@ $'te@t* t* !a P!#$2 P!#$2a a Na$#' Na$#'a! a! ; es+e$2 es+e$2&#$ &#$a%e a%e'te 'te !a D#re$$ D#re$$#)' #)' "e Se(r#"a" "e! Esta" e' e! (s "e s(s &a$(!ta"es "e #'0est#ar !s e$s "e!#$t(ss a s( $ar "ebe' "e ser "eb#"a%e'te ests +st(!a"s sbre e! res+ res+et et a !a +ers +ers' 'a a ; e%+! e%+!ea earr t,$' t,$'#$ #$as as +ara +ara ('a ('a b(e' b(e'a a e'tr e'tre0 e0#s #sta ta e #'terratr# +!#$#a!> +ara e!! "eber3' a"e$(ar s(s +r$e"#%#e'ts* a &#' "e #%+!a'tar !a "$tr#'a ; t,$'#$a +!#$#a! e' este arte ; %,t". E! r(+ "e trabaj trabaj N6 = a &r%(!a" e! +rese'te trabaj a+!#$at#0 #'t#t(!a" 8La Entrevista e Interroatorio Po!i"ia! en Se#ri$a$ $e! Esta$o%& e! %#s% (e $'t#e'e !s s#(#e'tes te%as E! Ca+2t(! I se re&#ere a !a $ara$ter#/a$#)' "e !a +rb!e%3t#$a sbre e! (s "eb#" "e !a t,$'#$a "e !a e'tre0#sta ; "e! #'terratr# +!#$#a!> e' 0#sta "e ' abe aberr ('#& ('#&r r%# %#"a "a" " a$r a$r"e "e a !a "$t "$tr# r#'a 'a ; t,$' t,$'#$ #$a a +!# +!#$# $#a! a! b3s# b3s#$a $a e' !a #'terra$#)' "e "e!#ts.
--
E! Ca+2t(! II* se re&#ere a! Mar$ Te)r#$ C'$e+t(a!* tra's$r#b#e'" !as bases 'r%at#0as (e (ar"a re!a$#)' $' e! te%a> as#%#s%* se tra's$r#be !as bases te)r#$as (e rese:a' !s a'te$e"e'tes "e !a e'tre0#sta e #'terratr#> "e&#'#e'" a!('as t,$'#$as (e (ar"a' re!a$#)' "#re$ta $' !a 'at(ra!e/a "e! trabaj. E! Ca+2t(! III* e@+'e' &r%a a'a!2t#$a* e! (s "e !a t,$'#$a "e !a E'tre0#sta e I'terratr# P!#$#a! ; !a #%+!e%e'ta$#)' "e ('a t,$'#$a #")'ea +ara Se(r#"a" "e! Esta". E! Ca+2t(! IV* se:a!a !as C'$!(s#'es ; Re$%e'"a$#'es (e as(%e e! r(+ "e trabaj* !(e "e a'a!#/ar !a "$tr#'a ; !a t,$'#$a +!#$#a!.
-7-
CAPITULO I CARACTERI'ACION DE LA PROBLEMÁTICA La e'tre0#sta ; e! #'terratr# +!#$#a!* +er%#te' t%ar $'$#%#e't "e (' e$ "e!#$t(ss* (#e'es s' !s +rta'#stas "e! %#s%* as2 $% (b#$ar e! $(er+* !s e&e$ts e! +r"($t "e! "e!#t> ! $(a! r#e'ta a! +ers'a! +ara bte'er !as +r(ebas 'e$esar#as e' e! es$!are$#%#e't "e "eter%#'a"s "e!#ts. A!('as +ers'as e@+er#%e'ta"as* a&#r%a' (e !a e'tre0#sta e #'terratr# +!#$#a! es (' #'str(%e't (e +er%#te bte'er #'&r%a$#)' 0er3s ; +rt('a> a&#r%a$#)' (e se "e%(estra e' !a D#re$$#)' "e Se(r#"a" "e! Esta" (e #'0est#a' !s "e!#ts ; &a!tas* s#e'" (#/3s (' "e !s &a$tres (e $'tr#b(;a a e!!* !a a(' +re$ar#a "#s+s#$#)' "e %e"#s te$'!)#$s $' !s (e $(e'ta'* +ara !!e0ar a"e!a'te !as #'0est#a$#'es. E' base a esta $'$e+$#)'* es +re$#s re$r"ar (e "e $'&r%#"a" a !s "#s+s#t#0s !ea!es 0#e'tes* +ara +ere''#/ar* ('a e'tre0#sta* as2 $% (' #'terratr# ; e!e0ar! a !a $ater2a "e +r(eba se "ebe $'tar $' !a +art#$#+a$#)' "e! Re+rese'ta'te "e! M#'#ster# P(b!#$ ; e! Aba" De&e'sr* (#e'es "ar3' !ea!#"a" a !a a$t(a$#)' +!#$#a! "e'tr "e a%+!#a a%a "e %"a!#"a"es "e "e!#ts (e se #'0est#a' e' Se(r#"a" "e! Esta"> +r ta! %t#0 se a $re2" $'0e'#e'te "esarr!!ar e' &r%a !ba! e! +rese'te trabaj a+!#$at#0 sbre 8La Entrevista e Interroatorio Po!i"ia! en Se#ri$a$ $e!
Esta$o%(
-=-
CAPITULO II MARCO TEORICO CONCEPTUAL A(
BASE NORMATIVA( )(
CONSTITUCION POLITICA DEL PER* Art+"#!o ) La "e&e'sa "e !a +ers'a (%a'a ; e! res+et "e s( "#'#"a" s' e! &#' s(+re% "e !a s$#e"a" ; "e! Esta".
Art+"#!o , T"a +ers'a t#e'e "ere$ In"iso ) A %a'te'er reser0a sbre s(s $'0#$$#'es +!2t#$as* &#!s)&#$as* re!##sas "e $(a!(#er tra 2'"!e* as2 $% a (ar"ar e! se$ret +r&es#'a!.
In"iso ,. A !a !#berta" ; se(r#"a" +ers'a!.
!itera! / Na"#e +(e"e ser "ete'#"* s#' +r %a'"at es$r#t %t#0a" "e! j(e/ +r !as a(tr#"a"es +!#$#a!es e' $as "e &!ara'te "e!#t.
--
!itera! 0 Na"#e "ebe ser 02$t#%a "e 0#!e'$#a %ra! +s2(#$a &2s#$a* '# s%et#" a trt(ra trats #'(%a's (%#!!a'tes. C(a!(#era +(e"e +e"#r "e #'%e"#at e! e@a%e' %e"#$ "e !a +ers'a ara0#a"a* "e a(e!!a #%+s#b#!#ta"a "e re$(rr#r +r s# %#s%a a !a a(tr#"a". Care$e' "e 0a!r !as "e$!ara$#'es bte'#"as +r !a 0#!e'$#a. (#e' !a e%+!ea #'$(rre e'
res+'sab#!#"a"
este
(!t#%
"#s+s#t#0
C'st#t($#'a!* estab!e$e $!ara%e'te (e '#'('a a(tr#"a"* +(e"e +r#0ar #'"eb#"a%e'te "e s( !#berta" a ('a +ers'a +ara s%eter!a a (' #'terratr#* '# "esarr!!ar !a %#s%a* a+e!a'" a! (s "e !a 0#!e'$#a &2s#$a +s#$!)#$a.
Art( )11( Deter%#'a !a &#'a!#"a" "e !a P!#$2a Na$#'a! "e! Per5* %e"#a'te e! $(a! se !e &a$(!ta #'0est#ar ; "e'('$#ar !a $%#s#)' "e !s De!#ts.
,(
DECLARACI2N
UNIVERSAL
DE
LOS
DEREC3OS
3UMANOS Arti"#!o 45 T" #'"#0#"( t#e'e "ere$ a !a 0#"a* a !a !#berta" ; a !a se(r#"a" "e s( +ers'a.
Arti"#!o 67 Na"#e ser3 s%et#" a trt(ras '# a +e'as trats $r(e!es* #'(%a's "era"a'tes.
--
4(
LEY DE 3ABEAS CORPUS Y AMPARO Y SUS MODIFICATORIAS 8LEY N5 ,4691: Art+"#!o ),7 Se 0(!'era a%e'a/a !a !#berta" #'"#0#"(a! ; e' $'se$(e'$#a +r$e"e !a a$$#)' "e <3beas Cr+(s.
.( LEY ORGÁNICA DE LA PNP Arti"#!o ; n#
6( PACTO INTERNACIONAL DE DEREC3OS CIVILES Y POL=TICOS Arti"#!o > Na"#e ser3 s%et#" a trt(ras '# a +e'as trats $r(e!es* #'(%a's "era"a'tes. E' +art#$(!ar* 'a"#e ser3 s%et#" s#' s( !#bre $'se't#%#e't a e@+er#%e'ts %,"#$s $#e't2&#$s.
Arti"#!o ). n#
--
1( CONVENCI2N AMERICANA SOBRE DEREC3OS 3UMANOS Arti"#!o 6 n#
Arti"#!o - n#
' ser b!#a" a "e$!arar $'tra s2 %#s% '# a
"e$!ararse $(!+ab!e.
Arti"#!o - n#
>( C2DIGO DE LOS NI?O Y ADOLESCENTES Arti"#!o . A s# interi$a$ @ersona! E! N#: ; e! A"!es$e'te t#e'e "ere$ a (e se res+ete s( #'ter#"a" %ra!* +s2(#$a ; &2s#$a ; a s( !#bre "esarr!! ; b#e'estar. N +"r3' ser s%et#"s a trt(ras '# a trat $r(e! "era"a'te.
B(
BASES TEORICAS )(
ANTECEDENTES 3ISTORICOS (#/3s sea %(; "#&2$#! e'$'trar $(a! &(e e! a'te$e"e'te #st)r#$ %as a't#( "e! #'terratr#* +ara 'a"#e es$a+a (e e' !a a't#He"a"* e' !as "#&ere'tes eta+as (e se a "#0#"#" e! est("# "e !a <#str#a "e !a <(%a'#"a"* se a a+e!a" a !a 0#!e'$#a* a !a --
trt(ra &2s#$a e' !s #'terratr#s* $% %e"# +ara $'$er !a 80er"a" "e e$s s(jets a #'0est#a$#)'9. Se a estab!e$#" (e !s r#es* !!ear' a a!$a'/ar ra'"es a0a'$es e' e! terre' "e !a &#!s&2a ; tras $#e'$#as* s#' e%bar* a"%#t#er' ; (sar' %,t"s "e trt(ra a! rea!#/ar s(s #'terratr#s* +ara (e !s #%+(ta"s r#tara' !a 0er"a" "e s(s $'$#e'$#as> I'$!(s !a %#s%a I!es#a Cat)!#$a* e' e! a: 14=4* !e#t#% !a trt(ra e' !s $ass "e erej2a* ! (e "# #'#$# a s( a+!#$a$#)' +r !a Sa'ta I'(#s#$#)'* (e ta%b#,' se +ra$t#$ e' !as $!'#as A%er#$a'as* $(;s 0est##s (e"a' ; t"a02a +ara ser a+re$#a"s* $% %("s test#s "e a(e!!a ,+$a. As#%#s% !a <#str#a "e! Per5 +"e%s e'$'trar #''(%erab!es $ass "e trt(ras* e%+!ea" +r !s $'(#sta"res es+a:!es* a !s #'"2e'as ; +atr#tas* $' !a &#'a!#"a" "e bte'er #'&r%a$#)' "e !s 8rebe!"es9 a !a Cr'a Es+a:!a (' "e ess $ass* es !a (e s(&r#) e! Mart#r Jse OLAKA (e #'$!(s s(&r#) e! arra'$a%#e't "e !as (:as "e s(s +#es ; %a's. N +"e%s 'ear> (e e! (s "e !a trt(ra* &(e +r3$t#$a%e'te e'era!#/a" e' !s #'terratr#s a !s +r#s#'ers "e (erra* es+2as* e' !a <#str#a M#!#tar a'tes ; "es+(,s "e !a Pr#%era ; Se('"a G(erra M('"#a!> a5' se +ra$t#$a' &r%as "e trt(ra e' "#&ere'tes !at#t("es "e! %('"* a('(e se e'$(e'tre' +r#b#"s* +ara e!! e' e! Per5 e! (s "e! C)"# Pe'a! ; Pr$esa! Pe'a! M"er'* se a e!#%#'a" !a ,+$a "e r "e !a $'&es#)'* $'s#"era"a +r %($2s#%s s#!s
!a REKNA DE LAS
PRUEBAS* ta%+$ esta%s e' e! re#'a" "e !a +r(eba test#%'#a!* %a'te'#"a
ta%b#,'
- 1 -
+r
s#!s*
(e
se!!ar'
#'$'tab!es ab(ss ; errres (e ; e' "2a esta%s e' e! re#'a" "e !as +r(ebas #'$#"#ar#as* ;a (e ('a $'&es#)' test#%'# +r s# s!a ' s' s(&#$#e'tes +ara $'st#t(#r +r(ebas ; %e's +ara !!ear a !a $'0#$$#)' "e aber a!$a'/a" !a 0er"a"* s#e'" re(#s#t $rrbra"as
+ara ser $'s#"era"as +r(ebas* e! ser
$' trs %e"#s +rbatr#s* esta%s e' !s
t#e%+s e' (e +r#%a' !as +r(ebas #'$#"#ar#as. Esta '(e0a a$t#t(" "e +arte "e !s ae'tes "e !a !e;* ; ej,r$#ts "e! %('"* 0#e'e #%+(!sa'" e! "esarr!! "e %,t"s ; t,$'#$as "e #'terratr#* (e (sa'" !s $'$#%#e'ts $#e't2&#$s ; a+;a"s e' !s re$(rss te$'!)#$s "e (!t#%a e'era$#)'* +er%#ta' bte'er !a 0er"a" "e !a +ers'a s%et#"a a (' #'terratr#* s#' 'e$es#"a" "e re$(rr#r a !a 0#!e'$#a.
,(
CONSIDERACIONES TEORICAS A'tes "e rea!#/ar (' est("# "e $a"a (' "e !as t,$'#$as "e I'terratr# ; e'tre0#sta es $'0e'#e'te re0#sar a!('s $'$e+ts te)r#$s (e 's ser0#r3' "e base "$tr#'ar#a +ara $%+re'"er %ejr '(estr est("#.
a( La Entrevista Ls "#0erss %a'(a!es "e +r$e"#%#e'ts "e !a #'0est#a$#)' +!#$#a!* (e se a' +(b!#$a"* "e&#'e' a !a e'tre0#sta* $' e! %#s% $'$e+t "e! #'terratr#> es "e$#r (e es (' arte* ('a t,$'#$a ; ta%b#,' (' %,t" "e !s (e se 0a!e e! +!#$2a +ara bte'er #'&r%a$#)' "e ('a %as +ers'as* e' base a +re('tas +!a'ea"as ; 3b#!%e'te +!a'tea"as* +ara e! es$!are$#%#e't "e (' e$ "e!#$t(s.
- 11 -
E' rea!#"a" a%bs +r$e"#%#e'ts t#e'e' +r &#'a!#"a" b(s$ar #'&r%a$#)' +ara !!ear a !a 0er"a"* esta s#%#!#t(" a$e (e s( "#&ere'$#a sea !a %2'#%a.
( E! Interroatorio I(a!%e'te se a "a" %($as "e&#'#$#'es ; $'$e+ts sbre e! #'terratr#* e'tre !as %3s #%+rta'tes te'e%s !s s#(#e'tes 1
C's#ste e' s%eter a ('a +ers'a a (' +!#e "e +re('tas +ara "eter%#'ar !a re!a$#)' (e +(e"a te'er $' (' e$ (e se #'0est#a* s( &#'a!#"a" es $'se(#r !a $'&es#)' "e! a(tr.
4 E! %a'(a! "e #'tr"($$#)' a !a I'0est#a$#)' P!#$#a! ; "e +r$e"#%#e'ts +erat#0s P!#$#a!es* "#$e a! re&er#rse a! I'terratr#* (e $'st#t(;e (' ARTE ('a TÉCNICA ; (' MÉTODO "e ! (e se 0a!e !a P!#$2a +ara bte'er #'&r%a$#)' "e ('a %as +ers'as* e' base a +re('tas +!a'ea"as* +ara e! es$!are$#%#e't "e (' e$ "e!#$t(s.
E! #'terratr# es e! +r$es +r e! $(a! !a P!#$2a bt#e'e ('a #'&r%a$#)' "e ('a +ers'a (e se '#ea a a+rtar %as e' s( "e$!ara$#)' ; se rea!#/a $' (' +$ %as "e &#r%e/a.
7
Es ('a t,$'#$a +!#$#a! (e $'s#ste e' bte'er "e (' ss+e$s !a $'&es#)' a"%#s#)' "e (' "e!#t (e "e
- 14 -
('a
"e$!ara$#)'
0!('tar#a*
es$r#ta*
&#r%a"a
atest#(a"a. =
Es !a &r%a "e +r$(rar #'&r%a$#)' (e +er%#t#r3 a! #'0est#a"r bte'er e0#"e'$#a &2s#$a "#re$ta "e tra 'at(ra!e/a (e +r(ebe re&(te !a 0era$#"a" "e (' e$.
Es rea!#/ar ('a ser#e "e +re('tas s#ste%3t#$as (e se &r%(!a' a (' #'"#0#"(* e'era!%e'te +ara "eter%#'ar s( res+'sab#!#"a" #%+!#$a'$#a "e tr ter$er e' (' e$ "!s* (e re(#ere $as# s#e%+re "e ejer$er #'&!(e'$#as &2s#$as ; %e'ta!es +ara "err#bar !as "e&e'sas "e!
#'terratr#
;
bte'er
(e
este
"#0(!(e
#'&r%a$#)' (e +(e"a ser (sa"a e' s( $'tra.
C(
DEFINICI2N DE TERMINOS ACERCAMIENTO DIRECTO Esta t3$t#$a se e%+!ea e' !s $ass e' (e !a $(!+ab#!#"a" es ra/'ab!e%e'te se(ra* e' este a$er$a%#e't* e! #'terra"r as(%e ('a a$t#t(" a#re "e $'&#a'/a $' re&ere'$#a a !a $(!+ab#!#"a" "e! "e!#'$(e'te* "e%stra'" $' "eta!!es !a e0#"e'$#a #'"#$at#0a "e s( $(!+ab#!#"a" ; (e s! (#ere a$!arar e! e$* es "e$#r a0er#(ar e! +r(e.
ACERCAMIENTO INDIRECTO
- 1 -
Este a$er$a%#e't "ebe e%+!earse e' e! #'terratr# "e ('a +ers'a $(;a $(!+ab#!#"a" ' esta &#r%e%e'te estab!e$#"a $' +ers'a re'(e'tes a ab!ar.
ACERCAMIENTO EMOCIONAL La &#'a!#"a" "e este a$er$a%#e't es "es+ertar $(a!(#er &(e sbre !as e%$#'es "e !as +ers'as +ara (' ata(e e%$#'a!.
ARDIDES S' (sa"s +ara #'"($#r a !a +ers'a a $'&esar $(a'" t"s !s a$er$a%#e'ts &ra$asa'* +r ! ta't ' "ebe rea!#/arse $(a'" se $%#e'/a e! #'terratr# ;a (e e! s(jet +(e"e "es$(br#r (e se trata "e (' tr($ ; e't'$es* es %3s "#&2$#! bte'er !a $'&es#)' +("#e'" ser e' 0a'
$(a!(#er tr es&(er/ +(est (e se "a $(e'ta (e e!
#'terra"r ' t#e'e e0#"e'$#a.
ATESTADO Es "$(%e't +!#$#a! (e se &r%(!a $' %t#0 "e !a $%#s#)' "e "e!#ts ; &a!tas* (e $'t#e'e e! res(!ta" "e !as #'0est#a$#'es ; "#!#e'$#as +!#$#a!es +ra$t#$a"as. C'st#t(;e e! #'str(%e't &#$#a! "e "e'('$#a a'te !a a(tr#"a" $%+ete'te.
CITACION Es "$(%e't (e se (t#!#/a +ara a$er $%+are$er a'te !a a#tori$a$
@o!i"ia! a +ers'as (e se e'$(e'tra' #'0!($ra"as e' e$s "e s( $%+ete'$#a.
DELITO
- 17 -
Se5' !a "$tr#'a %"er'a* es !a $'"($ta t2+#$a* a't#j(r2"#$a ; $(!+ab!e.
DETENCION Es ('a %e"#"a $er$#t#0a $'$reta%e'te (' %a'"at. La C'st#t($#)' P!2t#$a "e! Per5 $'sara a !a !#berta" #'"#0#"(a! $% (' "ere$ &('"a%e'ta! "e !a +ers'a* +er !a %#s%a t#e'e s( e@$e+$#)' $(a'" sst#e'e (e !a +ers'a s! +(e"e ser "ete'#"a +r %a'"at es$r#t ; %t#0a" "e! j(e/ @or !as a#tori$a$es @o!i"ia!es e' $as "e &!ara'te "e!#t* "eb#e'" e' t" $as e! "ete'#" ser +(est* "e'tr "e !as 0e#'t#$(atr ras e' e! ter%#' "e !a "#sta'$#a* a "#s+s#$#)' "e! j(/a" (e $rres+'"a* e@$e+t(3'"se !s $ass "e terrr#s%* es+#'aje ; tra&#$ #!2$#t "e "ras e' (e !as a#tori$a$es @o!i"ia!es +(e"e' e&e$t(ar !a "ete'$#)' +re0e't#0a "e !s +res('ts #%+!#$a"s +r (' ter%#' ' %a;r "e (#'$e "2as 'at(ra!es* $' $ar a "ar $(e'ta a! M#'#ster# P(b!#$ ; a! J(e/* (#e' +"r3 as(%#r !a j(r#s"#$$#)' a'tes "e 0e'$#" "#$ ter%#'.
EL INTERROGATORIO E! I'terratr# es (' arte* ('a t,$'#$a ; ta%b#,' (' %,t" "e !s (e se 0a!e !a +!#$2a +ara bte'er #'&r%a$#)' "e ('a %3s +ers'as* sbre !a base "e +re('tas +!a'ea"as ; 3b#!%e'te +!a'tea"as* +ara e! es$!are$#%#e't "e (' e$ "e!#$t(s.
INTERROGADOR Es !a +ers'a (e se e'$(e'tra +re+ara"a &2s#$a ; %e'ta!%e'te ; (e re5'e $#ertas $(a!#"a"es (e !e +er%#te' #'"($#r a s( #'ter!$(tr a e@+resar !a 0era$#"a" "e !s e$s.
MANIFESTACION
- 1= -
Es e! "$(%e't (e $'t#e'e !a e@+s#$#)' "e ('a +ers'a %a;r "e e"a"* a (#e' se !e #'terra sbre (' as('t +!#$#a! a"%#'#strat#0 ; t#e'e +r &#'a!#"a" t%ar #'&r%a$#)' "eta!!a"a sbre !a $%#s#)' "e (' e$ (e se #'0est#a.
PRUEBAS De%stra$#)' "e !a e@#ste'$#a "e (' e$ %ater#a! "e (' a$t j(r2"#$ e' !as &r%as a"%#t#"as +r !a !e;.
SUETOS DE LA ENTREVISTA Y EL INTERROGATORIO E' e! #'terratr# se re(#ere +r ! %e's !a +art#$#+a$#)' "e "s s(jets* e! #'terra"r s(jet a$t#0 ; e! #'terra" s(jet +as#0 "e !s $(a!es es $'0e'#e'te $'$er s(s $(a!#"a"es ; a$t#t("es "(ra'te s( "esarr!!.
TECNICAS DEL INTERROGATORIO Es e! $'j('t "e T,$'#$as e%+!ea"as +r !a P!#$2a ; a(tr#"a"es j("#$#a!es* +ara $'se(#r !a 0er"a" "e !s e$s* "e +arte "e! a(tr* #%+!#$a" ss+e$s* %e"#a'te e! e%+!e "e +re('tas 3b#!%e'te +!a'tea"as* "e'tr "e t" (' $'te@t "#r##" +r e! #'terra"r.
CAPITULO III - 1 -
ANÁLISIS DEL ESTUDIO A(
USO DE LA ENTREVISTA EN SEGURIDAD DEL ESTADO( E! +ers'a! +!#$#a! "e Se(r#"a" "e! Esta"* a! t%ar $'$#%#e't "e (' "e!#t "e s( $%+ete'$#a e' $(a!(#er +('t "e !a $#("a"* "eber3 "e #"e't#&#$ar a! ara0#a" ; test#* s# !s (b#era> a &#' "e estab!e$er e' &r%a a"e$(a"a e! %,t" a se(#r +ara es$!are$#%#e't "e! e$ "e!#$t(s> +ara ta! e&e$t* e' e! !(ar "e !s e$s* se a+re$#ar3 a !s "#&ere'tes s(jets (e se e'$(e'tra' e' tr' a! #!#$#t +e'a!> b(s$a'" e' t" %%e't s( "e$!ara$#)' 0!('tar#a. Para ta! e&e$t !a e'tre0#sta "ebe tratar "e "es$(br#r !a %e'ta!#"a" ; +ers'a!#"a" "e !s test#s +ara est e&e$t(ara (' 8s'"e9 trat3'"! $' b'"a" ; +a$#e'$#a +ara (e aa' e! re!at a s( %a'era ; $(a'" a;a' ter%#'a"* %e"#a'te $(#"a"sas +re('tas* se !e s!#$#tar3 +r r(es "eta!!es (e e! +!#$2a (#ere $'$er. C% re!a "e r* a; (e te'er +rese'te (e e! t#e%+ (e +asa es !a 0er"a" (e (;e> +r es !a e'tre0#sta "ebe rea!#/arse #' s#t(* a &#' "e e0#tar e! test# !0#"e $'&('"a !s "eta!!es +ert#'e'tes. Pr tr !a" es 'e$esar# (e e! +ers'a! e'$ara" "e rea!#/ar !a e'tre0#sta* +sea !as $(a!#"a"es 'e$esar#as* +ara $'0e'$er a !s test#s* a &#' "e (e !a 0ers#)' +r+r$#'a"a* sea +!as%a"a e' e! a$ta $rres+'"#e'te* (e b!#atr#a%e'te t#e'e (e ser &#r%a"a +r ests* $' !a &#'a!#"a" "e (e e' s( +rt('#"a" sea' %er#t(a"as +r !a a(tr#"a" j("#$#a!.
- 1 -
La e'tre0#sta a !s test#s ; a !s %3s a!!ea"s a! ara0#a"* es "e 0#ta! #%+rta'$#a +ara e! #'terratr# (e +ster#r%e'te* se rea!#$e a !s ss+e$ss ; a(tres "e! "e!#t> ;a (e es e! +('t "e +art#"a +ara !a bte'$#)' "e !a #'&r%a$#)' sbre !s +r%e'res "e !s #!2$#ts +e'a!es.
B(
USO DEL INTERROGATORIO EN SEGURIDAD DEL ESTADO( La "$tr#'a ; !a e@+er#e'$#a a'tes %e'$#'a"as 's e'se:a (e e! I'terratr# P!#$#a!* "ebe e&e$t(arse a !s ss+e$ss* +res('ts a(tres ; $)%+!#$es "e (' "e!#t* %t#0 +r e! $(a! e! +ers'a! (e 0a a rea!#/ar este trabaj te'"r3 (e ser ,! %3s 3b#! ; e@+er#%e'ta"* "eb#" a (e ests s(jets $'$e' !as t,$'#$as "e! #'terratr# (e e%+!ea e! +ers'a! #'0est#a"* "eb#e'" +res(%#r (e ' es !a +r#%era 0e/ (e se e'$(e'tra' "ete'#"s #'0est#a"s. E' $'se$(e'$#a* $' t"a !a #'&r%a$#)' bte'#"a* e! #'terra"r "es#'a" +"r3 "ar #'#$# a s( trabaj e%+!ea'" !a t,$'#$a (e "%#'e %3s* "e a$(er" a s( e@+er#e'$#a ; $a+a$#"a" +r&es#'a!. Es +r e!! (e !a #%+rta'$#a "e! #'terratr# e' !s "e!#ts #'0est#a"s e' Se(r#"a" "e! Esta"* ra"#$a e' bte'er "e! +res('t a(tr s( $'&es#)' sbre s( +art#$#+a$#)' e' e! #!2$#t +e'a! ; (e esta sea +!as%a"a e' !a $rres+'"#e'te %a'#&esta$#)'* !a %#s%a (e "ebe ser &#r%a"a e' &r%a 0!('tar#a ; es+'t3'ea +r e! #'terra"> "eb#e'"
e'
t"
%%e't
$'tar
$'
!a
+art#$#+a$#)'
"e!
Re+rese'ta'te "e M#'#ster# P(b!#$ ; e! aba" "e&e'sr "e &#$#> (e "ar3' !e#t#%#"a" a !a a$t(a$#)' +!#$#a! ; t"as !as "#!#e'$#as (e se rea!#/a'
; e0#tar $(est#'a%#e'ts +ster#res* sbre +res('ts
%a!trats $a$$#)' (t#!#/a"a +ara bte'er s( "e$!ara$#)'.
- 1 -
Pr tr !a" a; te'er +rese'te (e e! ,@#t "e (' #'terratr# ; +r e'"e s( +art#$#+a$#)' e' e! "e!#t* es (e e! #'terra" 'arre $' !(j "e "eta!!es* $% ; $' (e +ers'as +er+etrar' "#$ #!2$#t +e'a! ; $' "#$a #'&r%a$#)' ; !s e!e%e'ts +rbatr#s* +'er!s a "#s+s#$#)' "e !a a(tr#"a" j(r#s"#$$#'a! $%+ete'te.
C(
RECOMENDACIONES PARA IMPLEMENTAR LA TCNICA DE LA
ENTREVISTA
E
INTERROGATORIO
POLICIAL
EN
SEGURIDAD DEL ESTADO( E! +ers'a! +!#$#a! e'$ara" a !a #'0est#a$#)' "e (' e$ "e!#$t(s* "eber3 #%+!e%e'tar !as t,$'#$as "e !a e'tre0#sta e #'terratr# +!#$#a!* a &#' "e bte'er e' &r%a !ea! ; 0!('tar#a #'&r%a$#)' (e sea 5t#! ; $'&#ab!e> "e $'&r%#"a" a !as 'r%as ; a(e!!s "e $(%+!#%#e't b!#atr# "e $ar3$ter !ea!. Es #%+rta'te $'$er (e t"a e'tre0#sta e #'terratr# +art#$#+a' "s s(jets
a(
S#eto A"tivo 8entrevista$or o interroa$or: Es e! ae'te +!#$#a!* j("#$#a! %#!#tar* (e "#r#e* $'"($e ; eje$(ta !a e'tre0#sta ; e! #'terratr#* 0a!e "e$#r* es !a +ers'a (e +r$(ra bte'er t"a !a #'&r%a$#)' +s#b!e a$er$a "e! e$ (e se #'0est#a* "e +arte "e! #'terra".
(
S#eto @asivo 8entrevista$o o interroa$o: Es !a +ers'a #%+!#$a"a e' ('a #'0est#a$#)'* e'era!%e'te e' $a!#"a" "e +art#$#+e ss+e$s* (e esta s(jet a e'&re'tar !as +re('tas (e !e &r%(!e e! #'terra"r.
- 1 -
E! #'terratr# t#e'e +r bjet estab!e$er !s e$s* est es !a 0er"a" ; +er%#te a! +!#$2a bte'er e0#"e'$#a &2s#$a "e tra 'at(ra!e/a (e +r(ebe re&(te !a 0era$#"a" "e ('a a"%#s#)' $'&es#)'. La e'tre0#sta t#e'e +r bjet e' $a%b# bte'er "e ('a +ers'a !a #'&r%a$#)' (e +(e"a +seer $' re!a$#)' a (' e$. As#%#s%* e! #'terratr# t#e'e +r &#'a!#"a" es+e$#&#$a bte'er "e! a(tr ss+e$s !a $'&es#)' a"%#s#)' "e s( "e!#t ; ('a "e$!ara$#)' 0!('tar#a* es$r#ta ; &#r%a"a. La e'tre0#sta t#e'e +r &#'a!#"a" es+e$#&#$a (e e! +!#$2a a$+#e !a #'&r%a$#)' (e !e s#r0a "e base a+; +ara e! +r$es #'0est#atr#. Te'#e'" e' $(a'ta (e se #'terra a! ss+e$s* a(tr #%+!#$a". Se e'tre0#sta a! test#* ara0#a"* et$. C's#"era'" (e !a E'tre0#sta e I'terratr# P!#$#a! se $'st#t(;e e' (' arte* t,$'#$a ; %,t" (e $%5'%e'te a+!#$a e! +ers'a! +!#$#a!> es +ert#'e'te a"e$(ar e #%+!e%e'tar ('a s!a t,$'#$a ; %,t" +ar !a e'tre0#sta "e (' e$ "e!#$t(s ;? &a!ta e' Se(r#"a" "e! Esta"> +ara ta! e&e$t se re$%#e'"a a"+tar !s +r$e"#%#e'ts (e a $'t#'(a$#)' se #'"#$a 1.
S%eter a ('as +re('tas (e #'0#te' a res+'"er* +r +arte "e! s(jet +as#0* $(;a &#'a!#"a" es bte'er #'&r%a$#)' 0era/ ; +rt('a $' re!a$#)' a (' e$ "e!#$t(s (e se #'0est#a.
4.
E' este +r$es "e #'tera$$#)' e'tre e! s(jet a$t#0 ; +as#0* se "ebe bte'er #'&r%a$#)' (e +(e"a 'ear a+rtar "ats +ara es$!are$er (' e$.
- 4 -
.
Estas t,$'#$as +(e"e' +!as%arse e' &r%a es$r#ta* ; a! a$er! es re$%e'"ab!e $'tar $' !a +rese'$#a "e! Re+rese'ta'te "e! M#'#ster# P5b!#$.
7.
Te'er e' $(e'ta (e !a #'&r%a$#)' bte'#"a %e"#a'te !a E'tre0#sta e I'terratr# P!#$#a! "e !s $ass (e se #'0est#a e' Se(r#"a" "e! Esta"* s! s#r0e' $% e!e%e't "e r#e'ta$#)' +ara +rbar !a res+'sab#!#"a" #%+!#$a'$#a "e e$s &a!tas "e $ar3$ter "e!#$t(s> +ara &#'a!%e'te $'st#t(#rse e' +r(ebas test#%'#a!es a'te ('a a$$#)' j("#$#a!> s#e%+re ; $(a'" e! Re+rese'ta'te "e! M#'#ster# P5b!#$ a0a!e estas* "a'" !ea!#"a" a este +r$e"#%#e't +!#$#a!.
- 41 -
CAPITULO IV CONCLUSIONES Y RECOMENDACIONES A(
CONCLUSIONES 1.-
La e'tre0#sta es e! +r#%er +as (e rea!#/a e! #'0est#a"r* !(e "e aberse $%et#" (' "e!#t* "eb#" a (e e' esta "#!#e'$#a* se t%ar3 $'$#%#e't "e !s test#s* !a &r%a ; $#r$('sta'$#as $% se +r"(j e! e$ !as $ara$ter2st#$as "e !s "e!#'$(e'tes as2 $% !s #'str(%e'ts* $' !s $(a!es eje$(tar' e! #!2$#t +e'a!* esta "#!#e'$#a* se +!as%a e' !as a$tas $rres+'"#e'tes $' !a res+e$t#0a !ea!#"a"* (e ser0#r3 $% &(e'te "e #'&r%a$#)'* +ara e&e$t(ar e! #'terratr#.
4.-
E! #'terratr# es ('a t,$'#$a* (' arte ; (' %,t" (e (t#!#/a e! +es(#sa +!#$#a! $' !a &#'a!#"a" "e bte'er #'&r%a$#)' "e !s ss+e$ss ; +res('ts a(tres* $)%+!#$es e' base a +re('tas 3b#!%e'te +!a'ea"as ;
+!a'tea"as (e 0a' a $'!!e0ar a!
es$!are$#%#e't "e! e$> e! bjet#0 +r#%r"#a! "e! #'terratr#* es bte'er "e! "e!#'$(e'te s( $'&es#)' ; (e 'arre $' !(j "e "eta!!es s( +art#$#+a$#)' e' e! e0e't "e!#'$(e'$#a!* t"a 0e/ (e e! ,@#t "e! #'terratr# "e+e'"er3 "e !as +r(ebas (e se a;a' re('#" ; "e !a ab#!#"a" "e! #'terra"r +ara #'"($#r! a $'&esar. .-
La T,$'#$a "e !a e'tre0#sta ; e! #'terratr# +!#$#a! (e se rea!#/a e' Se(r#"a" "e! Esta"* re0#ste es+e$#a! #%+rta'$#a +ara e! "es$(br#%#e't "e !s +res('ts a(tres* $)%+!#$es ; re$e+ta"res> e' e$s (e a&e$tar a! Esta" ate'te' $'tra !a Se(r#"a" ; !a Tra'(#!#"a" +5b!#$a* $'tra !a I'st#t($#)' ; !s
- 44 -
P"eres "e! Esta" $'tra !s %e"#s "e $%('#$a$#)'* ! $(a! re(#ere 'e$esar#a%e'te "e +ers'a! (e te'a $'$#%#e't ' s! "e !as t,$'#$as ; %,t"s "e ests +r$e"#%#e'ts* s# ' ta%b#,' "e !as 'r%as !ea!es "e re$#e'te +r%(!a$#)'.
B(
RECOMENDACIONES C's#"era'" (e a !a a$t(a!#"a" ' e@#ste ('#&r%#"a" e' !a a+!#$a$#)' "e !as t,$'#$as "e E'tre0#sta e I'terratr# P!#$#a! e' Se(r#"a" "e! Esta"* e! r(+ "e trabaj N6 = a $re2" +ert#'e'te &r%(!ar (' Pr;e$t "e Cart#!!a F('$#'a!* a &#' "e #%+!e%e'tar !as t,$'#$as a$r"e a !a "$tr#'a +!#$#a!> es+era'" (e e! j(ra" e0a!(a"r !a a+r(ebe.
- 4 -
ANEXO 9) PROYECTO DE CARTILLA FUNCIONAL PARA IMPLEMENTAR LAS ENTREVISTAS E INTERROGATORIOS EN SEGURIDAD DEL ESTADO CAPITULO I GENERALIDADES A(
OBETO Estab!e$er 'r%as ; +r$e"#%#e'ts +ara #%+!e%e'tar !as t,$'#$as "e !a E'tre0#sta e I'terratr# P!#$#a! e' Se(r#"a" "e! Esta" e' $'$r"a'$#a $' !a C'st#t($#)' P!2t#$a "e! Esta" ; tras 'r%as !ea!es 0#e'tes.
B(
FINALIDAD Ase(rar e! $(%+!#%#e't "e !as t,$'#$as "e +r$e"#%#e'ts +!#$#a!es e' $'$r"a'$#a $' !a C'st#t($#)' "e! Esta" ; e! res+et "e !s "ere$s (%a's "e !as +ers'as #'ter0e'#"as.
C(
ALCANCE A t" e! +ers'a! +!#$#a! "e !a D#re$$#)' "e Se(r#"a" "e! Esta".
D(
SITUACION 1.
D$tr#'ar#a%e'te e@#ste ('a s!a t,$'#$a +ara e&e$t(ar ('a e'tre0#sta #'terratr# +!#$#a!> +r ! (e e' Se(r#"a" "e! Esta"* +are$#era (e esta &r%a$#)' b3s#$a +ara !a #'0est#a$#)' se a "eja" "e !a"* ! (e "e0#e'e e' e! res(!ta" "e !as #'0est#a$#'es "e&#$#e'tes (e se +!as%a e' !s "$(%e'ts +!#$#a!es (e se &r%(!a ; re%#te' a !as a(tr#"a"es j("#$#a!es $%+ete'tes. - 47 -
4.
E! +ers'a! +!#$#a!* a5' $'s#"era (e #'terrar s#'#&#$a (t#!#/ar !a &(er/a ; +res#)' ; e' a!('s $ass asta !a trt(ra> ! (e 0a e' $'tra "e !s +st(!a"s (e se:a!a C'st#t($#)' P!2t#$a "e! Esta" e' $'$r"a'$#a $' !a De$!ara$#)' U'#0ersa! "e !s Dere$s <(%a's.
.
Es +!2t#$a "e! $%a'" +!#$#a! (e t"a #'ter0e'$#)' "e! +ers'a! sea e' a+!#$a$#)' "eb#"a "e !s +r$e"#%#e'ts +!#$#a!es ; (e se "e'te $a!#"a" +r&es#'a! ; res+et a !s "ere$ (%a's "e !s #'ter0e'#"s* baj e! #%+er# "e !a j(st#$#a ; e(#"a".
CAPITULO II NORMAS PARA EL USO DE LA TCNICA DE LA ENTREVISTA Y EL INTERROGATORIO POLICIAL A(
Pro"e$i
+ara e!! se "ebe a"+tar e! s#(#e'te +r$e"#%#e't 1.
I"e't#&#$ar +!e'a%e'te a! s(jet e'tre0#sta" ; "ar!e $'&#a'/a "(ra'te e! +r$es "e e'tre0#sta> "eb#e'" "eter%#'ar s( re!a$#)' $' e! ara0#a" ;? +res('ts a(tres "e! e$ $%et#".
2.
Rea!#/ar !a e'tre0#sta e' e! !(ar "'"e se a $%et#" e! e$ (e se #'0est#a> "eb#e'" te'er e' $(e'ta e! +r#'$#+# E! tie<@o
H#e @asa es !a ver$a$ H#e 0#e%( . P'er e' %a'#&#est e! arte "e !a e'tre0#sta $' a(e!!s test#s +res,'$#a!es $as#'a!es (e +r te%r a re+resa!#as ' "esea'
- 4= -
ser e'tre0#sta"s> +ara ta! e&e$t te'er!es +a$#e'$#a ; "ar!e !a ara't2a (e s( #'&r%a$#)' ser3 $'&#"e'$#a!. 7. Obser0ar !a /'a a !a %#s%a ra "e !a $%#s#)' "e! e$ "e!#$t(s ; "eter%#'ar (e +ers'as +"r2a' ser test#s $as#'a!es* $% 0e'"e"res a%b(!a'tes* 0e$#'s "e! !(ar* $'"($tres "e ta@#s %t ta@#s* et$. =. A"+tar !a %ejr t,$'#$a "e a$(er" a !a +ers'a!#"a" "e! e'tre0#sta"> +ar "eter%#'ar es a; (e 8s'"ear9 a! s(jet ; estab!e$er s# s( #'&r%a$#)' es 0era/ ; $ere'te. . N "ese$ar '#'('a #'&r%a$#)' (e se bte'a "e !s e'tre0#sta"s> t" +(e"e ser 5t#! a! %%e't "e r"e'ar !a #'&r%a$#)' a$+#a"a. . T%e 'ta "#s$reta%e'te s# e! e'tre0#sta"* es te%ers e' "ar #'&r%a$#)'. . De ser +s#b!e #'"#$ar!es (e +(e"e' ser 't#&#$a"s +ara 0er#&#$ar ; $'&#r%ar s( #'&r%a$#)'> +er s# se 'eara ' +res#'ar a! test#. . D(ra'te !a e'tre0#sta* se "ebe a$t(ar ! %as 'at(ra! +s#b!e> $(#"a'" %($ !a ter%#'!2a (e (t#!#/a. 1.N $%e'tar !a +res('$#)' ss+e$as (e se te'a' "e +ers'as> esta a+re$#a$#)' a +r#r# +(e"e %a!ra !a #'0est#a$#)'.
B(
Pro"e$i
- 4 -
E! #'terratr# +!#$#a!* e'era!%e'te se e%+!ea a !s ss+e$ss* +res('ts a(tres ; $)%+!#$es "e (' e$ "e!#$t(s> +ara ta! e&e$t se "ebe a"+tar e! s#(#e'te +r$e"#%#e't
1.
Las #'&r%a$#'es bte'#"as "e !as e'tre0#stas* 's +er%#te' $'trastar ; $'&r'tar !a #'&r%a$#)' bte'#"as "e! #'terratr# ; !as +r(ebas +er#$#a!es +er%#t#,'"'s "es$artar a&#r%ar !as #+)tes#s +!a'tea"as a &#' "e +"er "eter%#'ar $% se +r"(j e! e$ "e!#$t(s ; estab!e$er !as res+'sab#!#"a"es "e !s +res('ts a(tres.
4.-
S!#$#tar #'&r%a$#)' "e #'%e"#at sbre !s a'te$e"e'tes +!#$#a!es* re(#s#tr#as* re&ere'$#as "e #'0est#a$#)' "e!#$t#0a* as2 $% s# se e'$(e'tra #'0!($ra" e' e$s +e'"#e'tes "e s!($#)' e' !a ('#"a" ; tras "e+e'"e'$#as +!#$#a!es.
.-
Obte'er #'&r%a$#)' sbre !a #"e't#"a" ;? a!#as "e !s s(jets (e #'tere' s( ra'#/a$#)' "e!#$t#0a.
7.-
A'a!#/ar e! M"(s O+era'"#* "e !a ra'#/a$#)' "e!#$t#0a* a !a $(a! +erte'e$e* +ara re!a$#'ar!s $' trs e$s a(' ' es$!are$#"s.
=.-
Ae'$#arse "e! I"e't# #t* &r%(!a" $' !as $ara$ter2st#$as &2s#$as* +r+r$#'a"as +r !s ara0#a"s ; test#s "e! e$.
.-
Obte'er #'&r%a$#)' sbre s( 3rb! e'ea!)#$* "es"e e! '%bre "e s(s +a"res* er%a's* es+sa* "e ser +s#b!e !s #js> as2 $% "e s( "%#$#!# ; !(ares (e &re$(e'ta.
- 4 -
.-
E%+a+arse "e t"s !s +r%e'res "e "e!#t $(rr#".
.-
Fr%(!ar e! D#ara%a "e E'!a$e "e !a ra'#/a$#)' "e!#$t#0a a !a $(a! +erte'e$e e! "e!#'$(e'te $a+t(ra"> $' !a &#'a!#"a" "e +!a'tear ; $'&e$$#'ar e! +!#e "e +re('tas* te'"e'te a #"e't#&#$ar (b#$ar ; +ster#r%e'te $a+t(rar a! $abe$#!!a* $)%+!#$es* re$e+ta"res.
.-
Fr%(!ar e! +!#e "e +re('tas* resa!ta'" !as (e se5' e! $r#ter# "e! #'terra"r sea' %3s #%+rta'tes.
1.-
E! #'terra"r ' "ebe e'jarse '# +er"er !a #'#$#at#0a "e! #'terratr#.
11.-
U'#"a" "e +r+)s#t* es ('a t,$'#$a +art#$(!ar%e'te e&e$t#0a $(a'" se e%+!ea e' $'tra "e! s(jet e%$#'a! #%+res#'ab!e ; (e $'s#ste e' $rear ; "ar !a #%+res#)' "e (e ! 5'#$ (e +(e"e +'er (' &#' !)#$ a! #'terratr# es !a $'&es#)' "e! s(jet* +ara +"er !!e0ar!a a $ab se 'e$es#ta (e e! #'terra"r te'a %($a +a$#e'$#a.
14.-
La t,$'#$a ; a$t#t(" tra'(#!a ; "e e$* &('$#'a $' e! %3@#% "e e&e$t#0#"a" $(a'" se a+!#$a a! s(jet "es$%+(est* 'er0#s ; e%$#'a!* ta%b#,' es ('a e@$e!e'te t,$'#$a #'#$#a! +ara $a!%ar a! s(jet st#! ; be!#era'te> es !a ese'$#a "e !a se'$#!!e/.
1.-
E! s! a$e+tar a (' #'"#0#"( (e $%et#) (' "e!#t es+e$#a!%e'te "#ab)!#$* +(e"e ser ('a t,$'#$a s(%a%e'te e&e$t#0a e' !as raras $as#'es e' (e "e!#ts "e esta 'at(ra!e/a a%er#ta' este t#+ "e #'terratr#. A &a!ta "e (' %ejr !s
- 4 -
a(tres '%brar' esta t,$'#$a* ' se #%+res#'e* sea $(a! &(ere !a +r0$a$#)'. La e'te (e $%ete "e!#ts es+e$#a!%e'te $r(e!es ; s3"#$s* estar3 a$sa"a +r !a $(!+a ; !s re%r"#%#e'ts a ' ser (e ' sea' $ass +s#(#3tr#$s &(era "e ! 'r%a!. Este se't#%#e't "e $(!+a !!e0a a (' esta" %e'ta! e' e! (e !a +ers'a se s#e'te ta' %#serab!e (e +#e'sa (e esta +r "ebaj "e! "es",' ; "e! %e's+re$#. 17.-
E! #'terra"r a &#' "e a'arse !a $'&#a'/a "e! s(jet "ebe &#'#r (e a$e+ta e! e$ $r#%#'s. N bsta'te* !a $#ta"a $'tra"#$$#)' s#(e +rese'te ; $(a'" e! s(jet ! 'ta* +#er"e "#$a $'&#a'/a ; se tr'a st#! ; re$e!s* ;a (e e' este $as* t" ! a'ter#r s#r0e 5'#$a%e'te +ara estab!e$er ; rea&#r%ar s( a't#(a +#'#)' sbre s# %#s% sea (e es #'&ra(%a'.
1=.-
C(a'" e! #'terra"r +er$#ba e! t#t(be ; !as !aras +a(sas* "ebe a!e'tar a! s(jet a +r!'ar!as a(' %as* "#$#,'"!e (e +#e'se $(#"a"sa%e'te ! (e "#$e ; (e se t%e t" e! t#e%+ (e $rea 'e$esar# +ara a$er! $' e@a$t#t(". Esta t,$'#$a t#e'e "b!e +r+)s#t. E! +r#%er es "ar !a #%+res#)' "e (e s(jet %#e'te $' ,@#t ; "e (e !ra $'0e'$er a! #'terra"r sbre !a a(te't#$#"a" "e ! (e se "#$e. E! se('" es (e a!#e'ta a! s(jet a "e$#r %as ; %a;res %e't#ras. Per e' rea!#"a" ! (e a$e e! s(jet es $a0ar s( t(%ba a! "b!e "e +r&('"#"a" ; !rar (e s( $a2"a sea e! "b!e "e &(erte* $(a'" e! #'terra"r !e ja!e !a a!&%bra +r "ebaj "e !s +#es* e' a!5' %%e't +ster#r a! #'terratr#.
1.-
Ta%b#,' se "ebe +e"#r a! s(jet (e "#a s( 0ers#)' "e s( #str#a* $' tr +r+)s#t "e&#'#"> +ara 0er s# +(e"e re+et#r !a - 4 -
%#s%a $(a'" se !e +#"a. E! #'terra"r +(e"e "ar $(a!(#er +rete@t $'0#'$e'te +ara s!#$#tar!e !a re+et#$#)'. Ests +rete@ts se "ebe' e@+'er e' !a s#(#e'te &r%a 8V!0a%s a es "e '(e0* es %(; $%+!#$a" ; (#er ase(rar%e (e ! te' $!ar e' !a %e'te9* 8Re+#te es "e '(e0* +r(e a; $#ertas $sas (e ' e'te'"2 $% se sabe9.
C(
USO DEL MTODO DE LOS SUBTERFUGIOS( Se !!a%a s(bter&(#* a! (s "e s(s ar"#!es +!#$#a!es +ara #'"($#r a (' s(jet a $'&esar sbre s( +art#$#+a$#)' a (' e$ "e!#$t(s> "e'tr "e ests s(bter&(#s te'e%s !s s#(#e'tes
)(
LA 3ISTORIA 3IPOTTICA Y FICTICIA( U' s(jet #'ter0#e'e e' (' (rt "e $ab!es "e a!ta te's#)' e' $%+!#$#"a" "e trs "s (e &(ar'* a! "ete'#" (e "e +r#%era %a' se !e +(e"e 'ear s( +art#$#+a$#)' e' e! e$* se !e $(e'ta re!ata ('a #str#a s#%#!ar $a%b#a'" !a !$a!#"a"* '%bres* 0e2$(!s> a! "2a s#(#e'te '(e0a%e'te se #'terra a! s(jet a (#e' se !e +#"e (e "es$r#ba !a #str#a (e se !e $'t)* +("#e'" $'&('"#r a!('s as+e$ts e'tre !a #str#a &#$t#$#a ; !a rea!* #'"($#e'" a! sbre e! "e!#t (e se #'0est#a ; (e +(e"e ser0#r +ara ata$ar $' +re('tas "#re$tas re!a$#'a"a $' e! e$ %ater#a "e #'0est#a$#)'.
,(
LA DECLARACI2N FALSA FIRMADA( Se t%a !a "e$!ara$#)' a! s(jet (e esta %#'t#e'" sbre (' e$ "e!#$t(s* $(; es$r#t se !e a$e !eer +r 0ar#as 0e$es ; "es+(,s "e a$er!a &#r%ar e' +rese'$#a "e test#s se sa!e "e !a
- -
sa!a "e #'terratr#s* a! $(a! se retr'a "es+(,s "e ('as ras %a'#&esta'" (e
e!
j(e/ "es+(,s "e aber
!e2" !a
%a'#&esta$#)'* a re&er#" (e t" es %e't#ra ; (e es +e!#rs +r(e a; (' test# (e a re&er#" ! $'trar#.
4(
EL 3OMBRE FR=O( U'a &r%a "e e%+!ear este %,t" es $'"($#e'" a! s(jet e' $%+a:2a "e trs #'0est#a"res a !a es$e'a "e! $r#%e'* +r ('a 02a (e t%a %as t#e%+* s#' "#r##r!e !as +a!abras* es +s#b!e (e "es+(,s "e a!('s %#'(ts +re('te "'"e 0a%s> e' !a es$e'a !s #'0est#a"res +(e"e' ab!ar e'tre s#* #'"#$ar !s +('ts $r2t#$s* +er s#' "#r##r !a +a!abra a! s(jet> es +s#b!e e't'$es (e a! reres a !a &#$#'a e! s(jet %a'#&#este 9; ' ! #$e t"9.
.(
CONTRASTE DE PERSONALIDADES L!a%a"a ta%b#,' !a "e! #'0est#a"r b(e' ; %a!. Se a$e (' $'traste "e +ers'a!#"a"es e'tre "s #'0est#a"res* (' (e a$e "e %a! (sa'" +a!abras &(ertes* "#$#e'" +r eje%+! 8s# ; &(era j(e/ te +'"r2a 4= a:s9* a$#e'" a"e%a'es "e $)!era* "es+(,s e'tra e! tr #'terra"r (#e' ! trata $' $%+as#)'. E' %($s $ass e! #'terra" !e +e"#r3
ab!ar $' e!
#'0est#a"r (e a$e !as 0e$es "e #'terra"r b(e'.
6(
EL TRUCO DE LA SECRETARIA La se$retar#a t#e'e (' es$r#tr# &(era "e! $(art "e! #'terratr#* !s ss+e$ss s' "s ; a%bs sabe' (e 0a' a$er #'terra"s> e! ss+e$s 8A9 se s#e'ta a! !a" "e !a se$retar#a* %#e'tras (e e! +!#$2a #'terra a! ss+e$s 8B9* e! +r#%er
- 1 -
trata "e es$($ar ! (e se !e +re('ta a! se('"* e' (' %%e't "a" se !!a%a a !a se$retar#a a! $(art "e! #'terratr# +r ('s %#'(ts !(e reresa a s( s#t#* "'"e e! ss+e$s 8A9 tratara "e bte'er a!('a #'&r%a$#)' "e e!!a !a %#s%a (e ' !e "#r3 'a"a* +("#e'" +re('tar!e s# s( '%bre es &(!a' "e ta! ; s( "#re$$#)' Q* ! (e "ar3 a e'te'"er a este ss+e$s (e se esta ab!a'" "e ,!.
1(
EL FALSO TESTIGO Est $'s#ste e' a$er $reer a! ss+e$s (e e@#ste (' test# +rese'$#a! (e +(e"e re&er#r's t" ! (e a 0#st ; e'$arar!e !a 0er"a" $(a'" !e $#te%s a "e$!arar ; $'&r'tar! $' e!* a$t (e se !!e0ara a $ab s# "#$e !a 0er"a"> e' $as $'trar# "es+(,s "e !a +rese'$#a "e (' test#* a! &r%(!arse e! atesta" +!#$#a! se ar3 $'stara e' e! s( &a!ta "e $!abra$#)' +ara $' !a +!#$2a* re0e!a'" s( +e!#rs#"a" ; $#'#s%* s#t(a$#)' (e e! j(e/ t%ara e' $(e'ta +ara s( a+!#$a$#)' "e !a +e'a.
>(
INCITAR A UN SOSPEC3OSO CONTRA OTRO 8C2MPLICE DBIL: Est se !!e0a a $ab $(a'" a; %as "e (' ss+e$s "e (' %#s% "e!#t> se es$e a! %3s ",b#! ; "es+(,s a !s trs "#$#,'"!es (e s( $%+a:er a $'&esa" t" ! $(a! "es$'$#erta a a!('s (#e'es +(e"e' t%as !a #'#$#at#0a ; $%e'/ar a ab!ar !a 0er"a".
CAPITULO III NORMAS COMPLEMENTARIAS
- 4 -
A(
Las +re('tas (e se &r%(!a' "(ra'te ('a e'tre0#sta e #'terratr# +!#$#a!> "eber3 te'er !s s#(#e'tes $ara$ter2st#$as
)( LA PREGUNTA( Se !a "e&#'e $% #'terra$#)'* !a "e%a'"a (e se a$e a ('a +ers'a +ara (e res+'"a sbre (' as('t. E' !a e'tre0#sta ; e! #'terratr#* !a +re('ta es e! #'str(%e't +r#'$#+a!* ;a (e !a $a't#"a" $a!#"a" "e !a #'&r%a$#)' (e se bte'a* 0a a estar e' +r+r$#)' "#re$ta "e !a ab#!#"a" "e! #'terra"r e'tre0#sta"r* +ara $'$ertar ; &r%(!ar +re('tas a! #'terra" e'tre0#sta".
,( CARACTER=STICAS DE LA PREGUNTA( a Debe' e'$errar (' $'te'#" !)#$. b Ut#!#/ar (' !e'(aje $!ar* (e +(e"a ser e'te'"#" +r e! #'terra" e'tre0#sta". $ E0#tar e! (s "e +a!abras "e "b!e s#'#&#$a". " Debe ser +re%e"#ta"* a'a!#/a"a ; re!a$#'a"a $' e! e$ s(jet a #'0est#a$#)'. e Debe' ser +re$#sas* "e&#'#"as ; $!aras.
4( COMO DEBEN SER LAS PREGUNTAS( Las +re('tas "ebe' ser a
C!aras ; &3$#!%e'te $%+re's#b!es
b
Crtas ; re!at#0as a! as('t.
$
C'$#sas +ara (e +r%(e0a' ('a res+(esta es+e$#&#$a.
"
E0#tar e! (s "e rser2as ; +a!abras a!ta'eras.
e D#s$er'#"as* +ara "#&ere'$#ar !a %ater#a e' "#s$(s#)'.
- -
.( TIPOS O CLASES DE PREGUNTAS a
De a$t#t(".- S' a(e!!as (e trata' "e #'&!(#r e' e! esta" "e a'#% "e! #'terra"* e'era!%e'te se a$e' a! +r#'$#+# "e !s #'terratr#s. Eje%+! C)% esta U".
b
C'"($e'tes.- S' !as (e s(#ere' !a res+(esta "esea"a> "a' +r e$ a! (e t"a02a ' se a estab!e$#" $% 0er"a"er> s#'tet#/a' (' e$ ; re(#ere' ('a res+(esta a&#r%at#0a 'eat#0a. Ej%. F(e U". e! (e +!a'e e! (rt "e !s $ab!es "e a!ta te's#)'
$ C%+!ejas.-
Se $ara$ter#/a' +r ! s#(#e'te> Trata'
%as "e (' te%a> re(#ere' %as "e s(s re+(estas* re(#ere' "e ('a res+(esta $%+!#$a"a* e! bjet#0 es (e s! res+'"a' a !a (!t#%a +re('ta &r%(!a"a +r e! #'terra"r> b(s$a' $'&('"#r +ert(rbar* st#ar* $'$er !a $a+a$#"a" #'te!e$t(a!. Eje%+! N es $#ert (e a! !!ear* U". 0# !s $ab!es "e a!ta te's#)' +r !a &r%a e' (e se e'$'traba' era' &3$#!es "e +"er! !!e0ar " Ca+$#sas.-
Este t#+ "e +re('tas se a$e' $' e!
bjet#0 "e #'tr"($#r a! s(jet a $aer e' ('a tra%+a> $' e! &#' "e re&(tar $#ertas #'&r%a$#'es "e! s(jet es+e$#a!%e'te $(a'" esta t#e'e s( $arta"a. Eje%+! E! (e (rt !s $ab!es "e a!ta te's#)' ! #/ $' +!e'a #'te'$#)'.
- 7 -
E' res(%e' t" +!#e "e +re('tas "ebe $'te'er !as s#(#e'tes +a!abras #'terratr#as* (e +er%#t#r3' $'$er t" ! re!a$#'a" a! e$ "e!#$t(s
B(
1
UÉ
$(rr#)* e&e$ts.
4
CUANDO
$(rr#)
DONDE
$(rr#).
7
COMO
$(rr#).
=
UIENES
(#e'es &(er'.
PORUE
%t#0
PARA UE
&#' (e +erse(2a.
Es 'e$esar# (e !s +es(#sas (e se e'$ara' "e !as #'0est#a$#)'* te'a' ('a $a+a$#ta$#)' +er%a'e'te res+e$t a !as t,$'#$as ; %,t"s "e !a e'tre0#sta e #'terratr# +!#$#a!* +ara !rar e! bjet#0 +r#%r"#a!* (e es e! "e bte'er "e! "e!#'$(e'te s( $'&es#)' sbre s( +art#$#+a$#)' e' e! e$ "e!#$t(s> te'#e'" e' $(e'ta (e e! ,@#t "e! #'terratr# "e+e'"er3 "e !as +r(ebas (e se a;a re('#" ; "e !a ab#!#"a" "e! #'terra"r +ara #'"($#r! a $'&esar ; (e esta a$e+ta$#)' sea +ere''#/a"a e' !a $rres+'"#e'te %a'#&esta$#)'* (e b!#atr#a%e'te "ebe $'tar $' !a +art#$#+a$#)' "e! F#s$a! Pr0#'$#a! ; "e! aba" "e&e'sr "e &#$# (e "ar3 !ea!#"a" a "#$ a$t.
C(
C' !a &#'a!#"a" "e !rar (e e! +ers'a! +!#$#a! se $a+a$#te ; +er&e$$#'e* asta !rar !a e@$e!e'$#a* e' !as t,$'#$as ; +r$e"#%#e'ts +!#$#a!es* +ara e&e$t(ar !a e'tre0#sta e #'terratr# se re(#ere (e se +rra%e ; eje$(te $(rss ;? se%#'ar#s (e trate' "e &r%a #'tera sbre este te%a* e' "'"e ta%b#,' se a$t(a!#$e a! +ers'a!* sbre !as '(e0as 'r%as !ea!es* $% es e! $as "e! DELITO DE TORTURA.
- = -
D(
E! e$ "e (e e! +ers'a! +!#$#a! se $a+a$#te $' !as '(e0as t,$'#$as ; +r$e"#%#e'ts "e !a e'tre0#sta ; e! #'terratr# +!#$#a!* +er%#t#r3 a (e "e ('a 0e/ +r t"as* !a !abr +!#$#a! se (%a'#$e* "esterra'" !s %a!trats &2s#$s ; +s#$!)#$s a !s "ete'#"s* +ara bte'er "e e!!s !a $'&es#)'* sbre s( +art#$#+a$#)' e' !a $%#s#)' "e! "e!#t* e0#ta'" (e se #'$re%e'te' !as esta"2st#$as "e +!#$2as "e'('$#a"s +r "e!#t "e ab(s "e a(tr#"a"* (e 0#e'e' 0e't#!a'" e' ra' '(%er ta't e' e! &(er $%5' $% e! Pr#0at#0.
E(
Ls Je&es "e U'#"a"es ; De+e'"e'$#as PNP* a '#0e! Na$#'a!. C% e'$ara"s "e !a $'$!(s#)' ; $'tr! "e !s +r$e"#%#e'ts +erat#0s +!#$#a!es* "eber3' ase(rarse "e! estr#$t $(%+!#%#e't "e !as 'r%as $'te'#"as e' !a +rese'te 8CARTILLA FUNCIONAL9.
BIBLIOGRAFIA
ALIAGA LODMANNN C!#er LLAURY LINARES Danie! EL INTERROGATORIO Li
- -
