PROCEDURA ADMINISTRATIVE Dr.Sc. Mirlinda Batalli
Kuptimi, rëndësia dhe zhvillimi i procedurës administrative
Nocioni i procedurës administrative; Elementet e kuptimit të procedurës administrative: -subjektet subjektet;; -objekti objekti;; -qëllimi qëllimi..
Nocione
Procedurë – Rregullat; Procedurë – E Drejtë procedurale – procedurale – detyrimi (obligimi) që organet ti përmbahen rregullave; Procedurë Administrative – Administrative – nxjerrja ne procedurë ligjore të aktit administrativ.
Llojet e procedurës administrative
Procedura e përgjithshme përgjithshme;; Procedura e veçantë veçantë;; Raporti i procedurës administrative me procedura e tjera tjera..
Përmbajtja dhe fusha e zbatimit të “Ligjit të Procedurës Administrative”
Ligji zbatohet: -Në të gjitha organet e administratës publike. -Nga personat fizike dhe juridike, të cilët (me ligj, akt nënligjor ose kontratë) ushtrojnë kompetenca publike.
Format e veprimtarisë së organeve të administratës publike në të cilat nuk zbatohet ligji
Ligji nuk zbatohet nepermjet formave te veprimtarise qe shprehen: -Ne aktet administrative me karakter rregullativ; -Ne aktet administrative për organizimin e organeve;
Parimet e procedurës administrative
Parimet themelore ( të përgjithëshme) Parimet e tjera.
Parimet e përgjithshme 1) 2)
3) 4) 5) 6)
7) 8)
I ligjshmërisë. I balancimit të interesave publike dhe private. I barazisë përpara ligjit. I proporcionalitetit. I objektivitetit dhe i paanshmërisë. I qëndrueshmërisë dhe i parashikueshmërisë. I publicitetit. I subsidiaritetit.
vazhdim
Parimi i së vërtetës materiale; Parimi i dëgjimit të palës; Parimi i çmuarjes së lirë të provave; Parimi i efikasitetit; Parimi i mëvetësisë së organit në të vendosur në procedurën administrative; Parimi i së drejtës së ankesës (parimi i dyshkallshmërisë); Parimi i plotëfuqishmërisë së vendimit; Parimi i ekonomizimit; Parimi i ndihmës së palës së painformuar; Parimi i përdormit të gjuhës së vet në procedurën administrative;
Parimet e tjera
Parimi i maksimës oficiele dhe private; Parimi i maksimës inkuizitore dhe disponibilitetit; Parimi i oralitetit dhe i shkrimit.
Pjesëmarrësit në procedurën administrative
.
Pjesëmarrësit kryesor: -organi; -pala; -përfaqësuesit dhe të autorizuarit e tyre. Pjesëmarrësit e tjerë: -organi që ofron ndihmë juridike; -dëshmitarët, ekspertët, përkthyesit, Pjesëmarrësit e veçantë (prokurori publik dhe avokati publik; Pjesëmarrësit e rastit (miqtë e palës).
Kompetenca administrative (11-28)
Rregulla të përgjithshme;
Delegimi i kompetencave dhe zëvendësimi;
Zgjidhja e konflikteve të kompetencave.
Konstatimi i kompetencës dhe detyrimi për vendim marrje (11)
Pas dorëzimit të kërkesës organi konstaton nëse ka apo jo kompetencë (lëndore dhe teritoriale) për të vendosur për cështjen në fjalë (12.1); Organet brenda kompetencave të tyre, detyrohen të vendosin për cdo kërkesë të dorëzuar nga personat fizik dhe juridikë (11); Palët e interesuara në procedurë mund të kundërshtojnë kompetencën e organit (12.2); Cdo ndr yshim faktik ose ligjo r, që mund të ndodhë pas dorëzimit të kërkesës, nuk e ndryshon kompetencën e organit mbi kërkesën në prit je të vendimit (12.3).
1.2 Llojet e kompetencave (13 - 14)
Kompetenca lëndore (13): Caktohet sipas dispozitave me të cilat rregullohet fusha e caktuar administrative ose caktohet si kompetencë e organeve të caktuara; Në shkallë të parë kompetenca lëndore u përket organeve komunale, nëse vendosja nuk u është kaluar me ligj njësive tjera territoriale, apo nëse me ligj nuk është caktuar kompetenca e organeve tjera;
Kompetenca territoriale (14)
Kompetenca territoriale caktohet, në cështjet që kanë të bëjnë me: -Paluajtshmëritë- sipas vendit ku ndodhet ajo -Me veprimtarinë e një organizate afariste ose afarizmi individual – sipas vendit të selisë së tyre; -Për cështjet e tjera – sipas vendbanimit të palës ose selia e personit juridik; -Nëse nuk mund të përcaktohet sipas kritereve më lart, atëherë caktohet/përcaktohet sipas vendit ku ka ndodhur ngjarja.
Dispozitat e tjera për kompetencën (15)
Nëse kompetent janë dy apo më shumë organe,kompetent është organi që ka filluar së pari procedimin; Kompetenca nuk mund të ndryshohet me marrëveshjen e palëve ose marrëveshjen e organit dhe palës, përvec nëse kjo parashifet ndryshe me ligj; Kompetencat e organeve të administratës caktohen me ligj ose me akt nënligjor; Cdo akt administrativ ose veprim tjetër, që ka për qëllim heqjen dorë të organit administ. nga e drejta për të ushtruar kompetencat ligjore, është i pavlefshëm.
Çështje paraprake, që zgjidhen nga organe të tjera (17)
Kur vendimi përfundimtar në procedim administrativ kushtëzohet nga marrja e një vendimi paraprak të ndonjë organi apo gjykate tjetër, organi e pezullon (me vendim) procesin; Nuk lejohet pezullimi nëse mos marrja e vendimit u shkakton dëmë të rëndë të pariparueshëm palëve; Nëse organi nuk pr et marrjen e vendimit paraprak, por vendos vet për cështjen paraprake, vendimi në fjalë është i vlefshëm vetëm për procedim administrativ në zhvillim e sipër.
Dorëzimi i gabuar i kërkesës organit që nuk ka kompetencë (18)
Organit që gabimisht i drejtohet kërkesa – brenda 2 ditësh pune nga dorëzimi i kërkesës merr vendim me të cilën konstaton jo kompetnecën për cështjen; Nëse kërkesa i përket të njejtës ministri, agjencion etj. – kërkesa e dorëzuar gabimisht i dërgohet organit kompetent (të nesërmen) e shoqëruar me një letër përcjelëëse. Pala njoftohet sipas procedurës së paraparë (seksioni VI, të pjesës së V të këtij Ligji);
vazhdim
Nëse kërkesa i përket një ministrie, agjencioni etj tjetër -kërkesa: -I kthehet palës (brenda 2 ditësh pune kur është bërë dorëzimi), -e shoqëruar me një letër përcjellëse ku përfshihet deklarimi i jo kompetencës, si dhe informacione në lidhje me organin kompetent të cilit duhet t’i drejtohet personi fizik dhe juridik; Vendimi për deklarim të jokompetencës mund të apelohet nga palët (sipas n eni 28).
Delegimi i kompetencave dhe zëvendësimi (19)
Delegimi i kompetences; Subdelegimi i kompetences – bartja e metutjeshme e kompetences; Rekvizicioni i kompetences – kryerja e veprimeve pa vendimmarrje; Substitucioni i kompetences – marrja e kompetences nga organi delegues; Prorogimi - kompetences – ndryshim kompetence me marrveshje; Zevendesimi i kompetences – sevendesimi I personit zyrtar me nje tjeter nga organ tjeter.
vazhdim
Organet kompetente të AP mund t’i delegojnë kompetencat e tyre ligjore në favor të organeve tjera të administratës (në varësi të tyre ose në favor të organeve tjera); Instrumenti ligjor me të cilin bëhet delegimi i kompetencave është: - Vendimi i organit delegues –kur organi i deleguar është në varësi të organit të parë; - Memorandum mirëkuptimi – në ato raste kur organi i deleguar nuk është në varësi të organit delegues
vazhdim
Organet kolektive të AP nuk mund t’i delegojnë kompetencat në favor të drejtuesit të tyre (19.4); organi i deleguar nuk mund të nën delegojë kompetencat e përfituara përmes delegimit (nëse bëhet –vendimi është i pavlefshëm) (20).
Kriteret për delegim (21)
Në cdo rast që bëhet delegimi i kompetencave, organi delegues: -Përcakton kompetencat konkrete që delegohen, si dhe -Procedurën që duhet ndjekur për zbatimin e tyre/ekzekutimin nga organi i deleguar; Instrumenti ligjor përmes të cilit bëhet delegimi i kompetencave (vendimi) botohet në “Gazetën zyrtare”; Organi i deleguar fillon zbatimin e kompetencave të deleguara në ditën e punës menjëherë pas botimit të instrumentit në “Gazetën zyrtare”.
Kompetencat e organit delegues (23)
Mund të nxjerrë udhëzime (si të detyerueshme për organin e deleguar lidhur me zbatimin e kompetencave të deleguara); Mund t’i tërheq kompetencat e deleguara; Të revokoj cdo akt apo veprim administrativ të ndërmarrë nga organi i deleguar në kudnërshtim me dispozitat që rregullojnë vlefshmërinë e aktit administrativ (të parashikuara në Seksionin I të Kreut I të Pjesës V të ketij Ligji si dhe udhëzimet e organit delegues).
Përfundimi i delegimit (24)
Me revokimin nga organi delegues të instrumentit të delegimit (vendimit…); Me përfundimin e detyrave të parashikuara në aktin e delegimit; Me shuarjen e organit delegues ose atij të deleguar;
Zgjidhja e konflikteve të kompetencave (26 - 28)
Gjykata kompetente për konfliktet e lindura mes organeve të ndryshme të AP; Nga Kryeministri për ministritë e ndryshme; Nga ministri ose udhëheqësi i institucionit qendror për institucionet në varësi të tyre; Kur ekziston dyshimi lidhur me kompetencën territoriale, organi që zgjidhë konfliktin duhet t’I njohë kompetencën organit, vendndodhja e të cilit lejon më tepër qasje në procedurën administrative (26).
Kundërshtimi i kompetencës të organit të AP (28)
Palët mund të kundërshtojnë kompetencën e organit gjatë vazhdimit t ë procedimit; Paraqitet kërkesë me shkrim tek organi, kompetenca e të cilit kundërshtohet ; Organi kompetenca e të cilit kundërshtohet e kalon cështjen për vendim përfundimtar te organi kompetent (neni 27); Procesi administrativ pëzullohet derisa të vendoset për kërkesën për kundërshtim të kompetencës – vendimi nxirret brenda afatit prej 30 ditësh pas dëgjimit të organeve në konflikt;
- 81) 81) Procedimi administrativ (35 - 1.
2.
Fillimi dhe pjesëmarrja në procedimin administrativ (35(35-52) Procedimi administrativ deri në nxjerrjen e aktit administrativ (53 (53-81)
1. Fillimi dhe pjesëmarrja në - 52) 52) procedimin administrativ (35 - 1.1 Pjesëma jesëmarr rj rja a në pr proc oce edi dim m administrativ 1.2 Fill illimi imi i procedimit pr ocedimit nga orga org ani 1.3 Pasakt saktë ësi sitt në n ë kërk kërke esë dhe veri verifi fiki kimi mi parapra pa raprak k i di disa sa cësht cështje jeve ve 1.4 1. 4 Mën yr yra a e do dorr ëz ëzii mi mitt të t ë kërk kërke es ës 1.5 Re Regj gjis istr trim imii i kërkesë kërkesës s 1.6 Shq hqyr yrti timi mi i përnj përnjë ëhersh hershë ëm i dis d isa a kërk kë rke esa save ve për për fill f illim im të proce proc esi sitt 1.7 Të Tërh rhe eqj qja a e kërkesës për fil f illi lim m të t ë proce proc esi sitt
1.1 Pjesëmarrja në procedim administrativ (35) 1) Kanë të drejt drejt të marrin marrin pjesë dhe të fillojnë procesin të gjithë personat e interesuar (personalisht ose të përfaqësuar) 2) Për mbrojtjen e interesit publik, të drejt për të filluar ose për të marrë pjesë në proces kanë: Personat që procesi iu shkakton një dëm në të drejtat e tyre të përbashkëta (shëndeti publik, arsimimi, trashëgimia kulturore, ambienti dhe cilësia e jetës) Personave që jetojnë në brendësi ose afërsi të një prone publike, e cila mund të dëmtohet nga procedimi administrativ Ombudspersonit
1.2 Fillimi i procedimit administrativ (36 - -38 3 8 dhe 47) Procedimi administrativ mund të filloj: 1) Nga org orga ani admi dminist nistrativ rativ:: Lajmërimi për fillimi fil limin n e veprim veprim eve bëhet bëhet me shkrim (me in info form rma aci cionet onet sipas si pas paragrafit 37.2 37.2)) Nënshk nshkruh ruhe et nga n ga drejtuesi drejtuesi i organit o rganit Iu derg dergohet ohet pa p alëve të int eresuar në pro ces (47):: 2) Me ini iniciativën ciativën e pub publik likut ut ose ombudspersonit ombuds personit (47) Proc roce esi mund m und të fillohet fillo het në ato ra r aste kur vërtetoh vërt etohen en kusht kus htet et e parapara në paragr paragrafët afët 35. 35.3 3 d h e 35.4 35.4 Organit i dorëz d orëzohet ohet kërkesa nga publik u ose o se ombudspersoni
Vazhdim “1.2 Fillimi i procedimit administrativ (36 - 38 dhe 47)” 3) Nga pala e interesuar : Kur ligji lejon fillimin e procesi Bëhet me kërkesën e palës me shkrim (e nënshkruar, e datuar nga personi që kërkon veprimin administrativ ose nga përfaqësuesi ligjor i palës), dhe informacionet e caktuara në paragrafin 38.1 Kërkesa i dorëzohet organit kompetent dhe një kopje të kërkesës të gjithë personave që kanë interes Drejtuesi i organit pasi shqyrton kërkesën kryen këto veprime: e njofton palën me shkrim se e ka pranuar kërkesën dhe se procedimi ka filluar; njofton palën me shkrim se kërkesa nuk është pranuar dhe se pala kundër këtij vendimi mund të ankohet sipas nenit 101; njofton palën se janë të nevojshme veprime të mëtejshme administrative para se organi t’I përgjigjet kërkesës 4) Në mënyrë verbale – nëpunësi civil detyrohet me shënim zyrtar të krijoj lëndën (48)
1.3 Pasaktësit në kërkesë dhe verifikimi paraprak i disa cështjeve (39 dhe 46) 1)Nëse kërkesa e palës së interesuar për fillimin e procesit nuk është përgatitur sipas nenit 38, personit fizik dhe juridik i kërkohet me shkrim korigjimi i pasaktësive të kërkesës (39.1) 2) Verifikimi paraprak i disa cështjeve: I kompetencës (bëhet sipas nenit 12) dhe i legjitimitetit të personit fizik dhe juridik Nëse të drejtat apo interesat e kërkuara nga personat e interesuar janë parashkruar Nëse afatet ligjore për dorëzimin e kërkesës janë respektuar
1.4 Mënyra e dorëzimit të kërkesës nga pala e interesuar (40 - 42)
Dorëzohet drejtpërdrejt në zyrat e organit kompetent të administratës publike Organit qendror mund t’i dorëzohet edhe në organe komunale, nëse ka të tilla, ndërsa ato me postë rekomande brenda 2 ditësh pune ia dërgojnë në zyrat e organit qendror Në zyrat e përfaqësive diplomatke Dërgohen me post (rekomande) dhe në formë elektronike
1.5 Regjistrimi i kërkesës për fillimin e e procedurës (43)
Kërkesat regjistrohen në një regjistër të posacëm në pajtim me dispozitat pozitive Regjistri përmban: a) numrin e kërkesës; b)datën e dorëzimit; c) objektin e kërkesës; d) dokumentet që I bashkangjiten; e) emrin e kërkuesi Kërkesat e të interesuarve regjistrohen sipas radhës së dorëzimit Organi I administratës të cilit i drejtohet kërkesa lëshojnë dëshmi parashtruesve të kërkesës me të cilën vërtetohet dorëzimi dhe marrja e kërkesës dhe të
1.6 Shqyrtimi i përnjëhershëm i disa kërkesave për fillim të procesit (49) Kërkesa të ndryshme të të njejtit person të interesuar mund të shqyrtohen së bashku nga organi kompetent, nëse kërkesat bazohen në të njejtat fakte dhe bazë ligjore Kërkesa të ngjashm e të dorëzuar nga persona të ndryshëm mund të shqyrtohen njëkohësisht nëse ato bazohen në fakte të njejta dhe bazë ligjore Vendimi i organit kompetent për të shqyrtuar njëkohësisht disa kërkesa mund të kundërshtohet nga palët në procedim administrativ
1.7 Tërheqja e kërkesës (51)
Bëhet me deklaratë me shkrim, në tërësi apo pjesërisht, si dhe të heqin dorë nga të drejtat dhe interesat e tyre ligjore, përjashtimisht kur ligji një gjë të tillë e ndalon Pas tërheqjes organi merr vendim për përfundimin e procesit, dhe njofton palën kundërshtare Vendimi mund të kundërshtohet nga cdo palë tjetër e interesuar Tërheqja e njerës prej palëve të interesuara nuk sjell ndërprerjen e procesit nëse organi kompetent gjykon se vazhdimi i procesit është në interesin publik ose në interesin ligjor të palëve tjera në procedim
1.8 Aktpajtimi (52)
Gjatë gjithë zhvillimit të procesit nëpunësi duhet të përpiqet t’i pajtoj palët në procedim Aktpajtimi nëmes dy ose më shumë palëve bëhet në formë me shkrim dhe pasi të lexohet dhe nënshkruhet nga palët bëhet i plotfuqishëm Akatpajtimi ka efekt të njejtë me atë të aktit administrativ Organi nuk pranon aktpajtimin nëse pajtimi është në dëm të interesit publik
2. Procedimi administrativ deri në nxjerrjen e aktit administrativ (53 - 81) 2.1 Procedura hetimore 2.2 Ekspertiza dhe masat tjera 2.3 Dëgjimi i palëve të interesuara 2.4 Ndërhyrja 2.5 Vendimet e ndërmjetme 2.6 Përfundimi i procesit administrativ
2.1 Procedura hetimore (54 - 56)
Zhvillohet nga organi në kompetencën e të cilit është marrja e vendimit përfundimtar (54.1) Organi kompetent mund t’ia delegoj të drejtën e procedurës (54.2 dhe 54.2) Verifikimin e provave e bënë organi kompetent (55.1) Për faktet që janë të njohura publikisht dhe të ditura për organin nuk nevojitet verifikimi (55.2) Barra e provës për faktet e pretenduara bie mbi palët e interesuara (56)
2.1.1 Detyrimi i palëve të interesuara për të paraqitur prova (57)
Organi mund t’iu kërkoj palëve paraqitjen e informacioneve, të dokumenteve etj. që i nënshtrohen inspektimit Palët mund të refuzojnë bashkëpunimin për të paraqitur prova (shkelja e sekretit profesional; dhënja e të dhënave është e ndaluar me ligj etj.) (57.2) Palët e interesuara paraqesin informacione dhe prova shkresore ose në mënyrë verbale në cdo kohë gjatë zhvillimit të procesit (58.2) Organi me nismën e tij apo sipas kërkesës së palës mund të procedoj për sigurimin e provave edhe para fillimit të procedimit (61) Shpenzimet për sigurimin e provave mbulohen nga pala e
2.1.2 Mosparaqitja e provave (59)
Për nevojën e paraqitjes së informacionit dhe të provave organi e njofton palën me shkrim ose gojarisht , brenda afateve të parapara me këtë ligj (58.1) Kur pala nuk i përgjigjet njoftimit , organi mund të bëjë njoftim të ri ose të ndërpres procesin (59.1) Kur provat e kërkuara janë të domosdoshme për shqyrtimin e pretendimit të ngritur nga vetë palët , procedimi pezullohet deri në sigurimin e dhe pala interesuar njoftohet
2.3 Dëgjimi i palëve të interesuara (67 - 69)
Pas përfundimit të procesit hetimor , palët e interesuara kanë të drejtë të deklarohen para marrjes së vendimit përfundimtar Organi vendos për cdo rast nëse palët e interesuara do të deklarohen me shkrim apo me gojë Kur organi vendos për deklarim me shkrim apo me gojë, palët njoftohen me njoftim me shkrim Palët e interesuara mund t’i kërkojnë organit organizimin e nje séance degjimore.
2.3.1 Përjashtimi nga detyrimi për të dëgjuar palët (70) a) b) c) d) e)
Kur marrja e vendimit është urgjente Kur është e qartë se masa e tillë do të vështirësonte ekzekutimin e vendimit Nëse palët kanë pasur rast të deklarohen për cështjet që kanë rëndësi për marrjen e vendimit Nëse informacioni i paraqitur gjatë procesit shpie drejt një vendimi në favor të palës Kundër vendimit për mos dëgjimin e palës , palët mund të ushtrojnë ankim e cila nuk ndalon procedimin administrativ
2.3.2 Veprimet e organit që zhvillon procedurën hetimore kur nuk është kompetent për marrjen e vendimit përfundimtar (rekvizicion i kompetences) (72) 1)
Përgatitë një raport, në të cilën paraqet: Pretendimet e palëve të interesuara Përmbledh historinë e procedimit Formulon një rekomandim paraprak për vendimin përfundimtar, duke përmbledhur arsyet ligjore dhe faktike, që, sipas vlerësimit të tij e arsyetojnë vendimin
2.4 Ndërhyrja –e një pale të tretë të interesuar në proces administrativ (73) 1)Bëhet me kërkesë të personit fizik apo juridik, e cila i dërgohet organit kompetent dhe secilës prej palëve në procedim 2) Kushtet që duhet plotësuar : Nëse të drejtat, liritë ose interesat ligjore të kërkuesit mund të preken nga procesi Nëse zhvillimi i shpejtë dhe i rregullt i procesit nuk vështirësohet për shkak të ndërhyrjes Nëse interesat e publikut përfitojnë nga ndërhyrja 3) Lidhur me kërkesën mirret vendim me shkrim (për pranimin ose refuzimin e ndërhyrjes) dhe iu dërgohet me postë kërkuesit dhe palëve në procedimin në vijim
2.6 Përfundimi i procesit administrativ (76 - 81)
Bëhet me marrjen e vendimit përfundimtar ose për shkak të fakteve tjera që parashikohen me ligj Në vendim përfundimtar organi vendos për të gjitha cështjet e ngritura gjatë zhvillimit të procesit Procesi konsiderohet i braktisur nëse pala, për fajin e saj, ka qenë jo aktiv mbi 3 muaj Braktisja e procedimit nuk e shuan të drejtën, të cilën pala kishte kërkuar të zbatohej Procedimi përfundon kur organi konstaton se objekti për të cilin kishte filluar procesi ose qëllimi i vendimit është bërë i pamundur . Deklarimi i përfundimit duhet të jetë i arsyetuar dhe kundër tij mund të bëhet ankesë tek organi ose në gjykatë (79) Procedimi përfundon si pasojë e mospagimit të tarifave ose i detyrimeve të tjera (80) Procedimi përfundon brenda një periudhe kohore prej 3 muajsh nga dita e paraqitjes së kërkesës…(81)
Llojet e Akteve Administrative (Vendimet-aktvendimet) ne P.A
Dy lloje te akteve administrative ne P.A A) Vendimi dhe; B) Përfundimi. Karakteristikat e vendimit: konkretësia, autoritetesia dhe efekti juridik.
Pjesët përbërëse të vendimit
Pjesët themelore (hyrja, dispozitivi, arsyetimi dhe udhëzimi për mjetin juridik ) dhe; Pjesët teknike (nënshkrimi, vula, data, numri i evidencës).
Klasifikimi (ndarja) e vendimeve ne P.A
Pozitive dhe negative; Konstitutive dhe deklarative; Të varura dhe të lira; Të thjeshta dhe të ndërlikuara; Formale dhe jo-formale; Të përhershme dhe momentale; Të cilat nxirren ex officio dhe sipas kërkesës së palës; Në formë të Aktvendimit dhe në formë të Konkluzionit (përfundimit); Të gabueshme dhe të kundërligjshme;
1. Akti Administrativ (82 - 136) 1.1 Vlefshmëria e aktit administrativ 1.2 Hyrja në fuqi e aktit administrativ 1.3 Pavlefshmëria e aktit administrativ 1.4 Konkluzioni 1.5 Revokimi dhe shfuqizimi i aktit administrativ 1.6 Njoftimi i aktit administrativ 1.7 Zbatimi i aktit administrativ 1.8 Ekzekutimi 1.9 Afatet për zbatimin e aktit administrativ 1.10 Ankimi administrativ
1.1 Vlefshmëria e aktit administrativ (82 - 86)
Aktet administrative si akte individuale dhe kolektive kanë formë shkresore , nëse me ligj nuk është caktuar ndryshe (82 dhe 83.1) Aktet e organeve kolektive bëhen detyrimisht në formë shkresore vetëm në rastet kur një gjë e tillë e kërkon shprehimisht Ligji. Në rastet e tjera , këto akte regjsitrohen në një procesverbal pa të cilin ato nuk shkaktojnë asnjë pasojë juridike (83.2) Kanë përmbajtjen me informacionet dhe arsyetimet e caktuara në nenet 84, 85 dhe 86
1.2 Hyrja në fuqi e aktit administrativ (87 - 90) Hyn në fuqi nga dita e miratimit të tij, përvec kur ligji ose vetë akti i jep fuqi prapavepruese ose të vonuar (87) Iu dërgohen palëve të interesuara në afat prej 30 ditësh…(90.1) Shpallen vetëm kur ligji e kërkon shprehimisht një gjë të tillë (90.2) Kur shpallja është e detyrueshme shpallja bëhet në “G. zyrtare” brenda 30 ditësh nga miratimi i tij (90.4) Mos shpallja e aktit administrativ, kur kjo kërkohet me ligj, shkakton mos hyrjen në fuqi të aktit (90.3)
1.2 (a) Fuqia prapavepruese e aktit administrativ (88)
Kur akti interpreton një akt të mëparshëm Kur akti nxirret në zbatim të një vendimi gjyqësor (i cili ka deklaruar të pavlefshëm një akt administrativ) Kur vet ligji i jep aktit fuqi prapavepruese Kur fuqia prapaveruese është në favor të palëve dhe nuk dëmton të drejtat e një pale të tretë Kur është fjala për një akt i cili shfuqizon një akt të mëparshëm së bashku me aktet e tjera të nxjerra në zbatim të këtij të dytit Kur një gjë e tillë lejohet nga ligji
1.2 (b) Efekti i vonuar i aktit administrativ (89)
Akti administrativ ka efekt të vonuar në rastet: a) Kur hyrja në fuqi e tij kushtëzohet nga miratimi apo kudërfirmimi b) Kur efektet e aktit bëhen të pamundura për shkak të ndonjë pezullimi apo afati c) Kur hyrja në fuqi e aktit varet nga vërtetimi i disa kushteve ose rrethanave
1.3 Pavlefshmëria e aktit administrativ (91 - 94) Pavlefshmëria e aktit administrativ shfaqet në dy forma: 1. Akt absolutisht i pavlefshëm a) kur akti është nxjerrë nga organi administrativ i paidentifikuar, b) kur akti është nxjerrë nga organi administrativ jo kompetent, c) kur akti është nxjerrë në kundërshtim me formën e kërkuar nga ky ligj ose ndonjë ligj tjetër, d) kur akti është nxjerrë në kundërshtim me procedurën e parashikuar nga ky Ligj ose ndonjë ligj tjetër. 2. Akt relativisht i pavlefshëm a) autorizon kryerjen e veprimeve ose njeh të drejta e privilegje, të cilat nuk parashikohen nga ligji; b) ndalon kryerjen e veprimeve ose refuzon të drejta e privilegje të parashikuara nga ligji; c) nxirret në bazë të një akti të kundërligjshëm të një organi më të lartë; d) nxirret nën ndikimin e kanosjes, dhunës ose paqëndrueshmërisë së përkohshme mendore.
3.1.4 Konkluzioni (97 - 99)
Me konkluzion vendoset për cështjet lidhur me procesin Me konkluzion vendoset edhe për ato cështje që shfaqen si ditësore lidhur me zbatimin e procesit, e që nuk vendosen me aktvendim Konkluzionin e nxjerrë personi zyrtar që ushtron atë veprim të procesit Nëse me konkluzion urdhërohet zbatimi i ndonjë veprimi, caktohet edhe afati brenda të cilit ky veprim duhet të zbatohet Konkluzioni u komunikohet me gojë, personave të interesuar , kurse me shkrim lëshohet me kërkesën e personave që mund të bëjnë ankim të vecantë kundër konkluzionit, ose kur mund të kërkohet menjëherë ekzekutimi i konkluzionit (98.3)
1. Revokimi dhe shfuqizimi i aktit administrativ (100 - 108) 1) Kërkesa për rishqyrtimin e aktit administrativ dhe revokimi 2) Ankimi kundër aktit administrativ dhe shfuqizimi 3) Kompetenca për të revokuar dhe shfuqizuar 4) Revokimi dhe shfuqizimi i aktit të vlefshëm 5) Revokimi dhe shfuqizimi i aktit të pavlefshëm 6) Hyrja në fuqi e revokimit dhe e shfuqizimit 7) Korrigjimi i akteve administrative
1) Kërkesa për rishqyrtimin e aktit administrativ dhe revokimi (100)
Akti mund të revokohet nga organi që e ka nxjerrë atë mbi bazën e kërkesës së palëve të interesuara Pas dorëzimit të kërkesës për rishqyrtimin e një akti, organi vendos për revokimin apo konfirmimin e aktit Vendimi i organit për revokim të aktit konsiderohet akt administrativ dhe duhet të jetë në pajtim me nenet 83-86 të Ligjit Kërkesa e palëve për rishqyrtim të aktit duhet të bëhet brenda afateve kohore të parashikuara nga ligji ose vetë akti administrativ
2) Ankimi kundër aktit administrativ dhe shfuqizimi (101)
Iniciativa për shfuqizim të aktit mund të vij nga organi kompetent ose nga pala e interesuar për ankim Me paraqitjen e ankimit nga pala kundër aktit, organi vendos shfuqizimin ose lënien në fuqi të aktit të ankimuar Vendimi i organit që shqyrton ankimin e palëve kundër aktit, konsiderohet akt administrativ dhe duhet të jetë në pajtim me nenet 83-86 të Ligjit Ankimi i palëve të interesuara duhet të bëhet brenda afateve kohore ligjore ose vetë akti administrativ I ankimuar
3) Kompetenca për të revokuar dhe shfuqizuar (102)
Kompetenca për të revokuar aktin i përket organit që e ka nxjerrë atë , me përjashtim rasteve kur ligji parashikon ndryshe Kompetenca për shfuqizuar aktet i përket organit më të lartë të administratës në raport me organin që ka nxjerr aktin e ankimuar , me përjashtim të rasteve kur ligji parashikon ndryshe Akti i nxjerrë në bazë të delegimit të kompetencës mund të revokohet nga organi delegues ashtu edhe nga organi i deleguar për sa kohë që delegimi është i vlefshëm
4) Revokimi dhe shfuqizimi i aktit të vlefshëm (103) 1) Akti i vlefshëm mund të revokohet ose shfuqizohet nëse ndryshimi i rrethanave ose i kuadrit ligjor nuk e justifikon më ekzistencën e tij 2) Ndalohet revokimi os shfuqizimi i aktit kur : a) Ligji në mënyrë të shprehur e ndalon b) Akti krijon të drejta ligjore për personat fizik dhe juridik c) Akti i jep adminsitratës të drejta ose i ngarkon detyrime të tilla nga të cilat nuk mund të hiqet dorë 3) Përjashtimisht akti I cili krijon të drejta (nën b) mund të revokohet dhe shfuqizohet kur : Dëmtojnë interesat e palëve të cilave iu drejtohen
Të gjitha palët bien dakord për revokim ose shfuqizim të aktit, me kusht që të drejtat e krijuara nga akti janë të tilla që prej tyre mund të hiqet dorë
5) Revokimi dhe shfuqizimi i aktit të pavlefshëm (103)
Mund të bëhet vetëm për shkak të pavlevshmërisë dhe Brenda afateve kohore të parashikuara për ankimin gjyqësor Në ato raste kur ekziston më shumë se një afat ligjor për parashtrimin e ankimit gjyqësor, zbatohet afati më i gjatë
6) Hyrja në fuqi e revokimit dhe e shfuqizimit (105)
Revokimi dhe shfuqizimi i aktit ka fuqi vetëm në të ardhmen, Revokimi dhe shfuqizimi i një akti ka fuqi prapavepruese vetëm kur akti revokohet ose shfuqizohet për shkak të pavlefshmërisë së tij absolute Organi që urdhëron revokimin ose shfuqizimin e një akti mund t’i japë fuqi prapaveprues aktit në ato raste kur të gjitha palët e interesuara bien dakord me shkrim për këtë
7) Korrigjimi i akteve administrative (108)
Gabimet materiale në shprehjen e vullnetit të organit , kur këto janë të dukshme, mund të korigjohen në cdo kohë Korrigjimi i akteve bëhet nga organet që kanë të drejtë të bëjnë revokimin/shfuqizimin e aktit Korrigjimi i cili ka fuqi prapavepruese, mund të bëhet me nismën e organit ose me kërkesën e palës së interesuar Korrigjimit i jipet po ai publicitet që i është bërë aktit të korrigjuar
2. Njoftimi i aktit administrativ (109 - 113) 1) 2)
3) 4)
Detyrimi për të njoftuar Përjashtimi nga detyrimi për të njoftuar Përmbajtja e njoftimit Mënyrat e bartjes së njoftimeve
1) Detyrimi për të njoftuar (109)
a)
b)
c)
Palët duhet të njoftohen për të gjitha aktet me anë të cilave: Merren vendime lidhur me pretendimet e tyre Caktohen detyrime dhe dënime ose shkaktohen dëme Krijohen, marrin fund, zgjerohen ose kufizohen interesa legjitime ose të drejta të palëve, ose pengohen kushtet për gëzimin e tyre në ndonjë mënyrë tjetër
2) Përjashtimi nga detyrimi për të njoftuar (110) Organet nuk kanë detyrim për njoftim lidhur me aktet në rastet: Kur aktet administrative komunikohen gojarisht në prani të palëve të interesuara Kur palët e interesuara marrin pjesë gjatë zhvillimit të procesit administrativ dhe manifestojnë njohje të plotë të akteve administrative në fjalë Për këto raste duhet të përpilohet shënim zyrtar
3) Përmbajtja e njoftimit (111) Njoftimi duhet të përmbajë informacionin: Tekstin e plotë të aktit Emrin e personit përgjegjës për aktin dhe datën Emrin e organit që ka kompetencë për të vendosur lidhur me ankimet kundër aktit dhe afatet kohore përkatëse 2) Teksti i plotë i aktit mund të zëvendësohet nga një përmbëledhje e përmbatjes dhe objektit , në rastet kur akti i ka përmbushur të gjitha kërkesat e palëve të interesuara ose kur akti ka të bëjë me marrjen e masave procedurale 3) Aktet administrative duhet të njoftohen brenda 8 ditëve nga dita kur është nxjerrë akti , me përjashtim kur me ligj është paraparë afat tjetër (112) 1)
4) Mënyrat e bartjes së njoftimeve (113) a) b) c)
d)
e)
Me postë Personalisht Me telegram, telefon, teleks, faks në rastet urgjente Me njftim publi-shpallet në vende publike, gazeta Në raste të vecanta kur këtë e kërkon natyra e aktit, personi thirret të pranojë aktin personalisht
Ankimi administrativ (126 - 140) 1)
Parimet e përgjithshme
2)
Forma dhe vendosja lidhur me ankimin administrativ
3)
Pasojat e ankimit administrativ
4)
Subjekti tek i cili dorëzohet ankimi
5)
Afati kohor për ankimin administrativ
6)
Afati për marrjen e vendimit në procedurën ankimore
7)
Procedura e ankimit
8)
Kushtet formale për zhvillimin e procedurës së ankimit
9)
Mospranimi i ankimit
10)
Mënyrat e vendosjes së organit që shqyrton ankimin
11)
Aktet administrative me natyrë diskreciale
1) Parimet e përgjthshme (126) a) Në përputhje me rregullat e vendosura në këtë ligj për ankim administrativ , palët kanë të drejtë të kërkojnë: revokimin; shfuqizimin ose ndryshimin e aktit b) Kjo e drejtë ushtrohet: Përmes kërkesës për rishqyrtim – drejtuar nëpunësit përgjegjës për aktin Përmes ankimit drejtuar organit më të lartë
2) Forma dhe vendosja lidhur me ankimin administrativ (127)
Bëhet në formë të kërkesës për rishqyrtim ose të ankesës Cdo palë ka të drejtë të ankohet kundër aktit ose kundër refuzimit të ligjshëm për nxjerrjen e aktit Organi të cilit i drejtohet ankimi shqyrton ligjshmërinë dhe rregullsinë e aktit të kontestuar Palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë shteruar mjetet administrative të ankimit
3) Pasojat e ankimit administrativ (128) a) Ankimi (në cilën do formë) pezullon zbatimin e aktit b) Zbatimi i aktit nuk pezullohet kur : Akti synon mbledhjen tatimeve… Akti ka të bëjë me masa policore Pezullimi i zbatimit të aktit ndalohet me ligj Zbatimi i menjëhershëm është në interes të rendit publik, shëndetit publik dhe interesave tjera publike c) Në cdo rast ankuesi ka të drejtë të informohet për shkaqet e mos pezullimit të zbatimit të aktit
4) Subjekti tek i cili dorëzohet ankimi (129)
Kur ankimi bëhet në formën e kërkesës për rishqyrtim, dorëzohet tek organi që ka nxjerrë aktin apo ka refuzuar të nxjerrë aktin Kur ankimi bëhet në formën e ankesës, ai dorëzohet tek organi më i lartë Organi më i lartë mund t’ia transferojë dosjen përkatëse organit që ka nxjerrë apo refuzuar të nxjerrë aktin, së bashku me orientimet e tij për zgjidhjen e cështjes
5) Afati kohor për ankimin administrativ (130) 1) bëhet në brenda 30 ditësh nga dita kur: Ankuesi ka marrë njoftim për aktin ose për refuzimin për të nxjerrë aktin Akti është shpallur në bazë të dispozitave të këtij ligji ose ligjeve tjera në fuqi 2) Në rastin e mosveprimit të administratës (mos nxjerrjes së aktit dhe heshtjes së plotë) ankimi bëhet brenda 60 ditësh nga dita e dorëzimit të krkesës për fillimin e procedimit administrativ
6) Afati për marrjen e vendimit në procedurën ankimore (131)
Organi shqyrton ankimin dhe nxjerrë vendim brenda 30 ditësh nga data e dorëzimit të ankimit Nëse pas kalimit të afatit (30) ditësh nuk është nxjerrë asnjë vendim mbi ankimin nga organi, palëve iu lind e drejta për t’iu drejtuar gjykatës në përputhje me ligjin mbi procedurën civile në fuqi
7) Procedura e ankimit (kërkesa për rishqyrtim) (132)
Nëse organi që ka nxjerr aktin vendos të pranojë kërkesën për rishqyrtim, ai merr vendimin përkatës Nëse nuk pranon kërkesën për rishqyrtim, ai detyrohet të transferojë menjëherë ankimin tek organi më I lartë, I cili vendos në lidhje me ankimin brenda 15 ditësh
8) Kushtet formale për zhvillimin e procedurës së ankimit (133) 1) Ankimi paraqitet në formë shkresore 2) Kërkesa përmbanë: Emrin dhe adresën e ankuesit Aktin që kontestohet Shkaqet e ankimit Cdo dokument tjetër që konsiderohet i rëndësishëm nga ankuesi 3) Organi që shqyrton ankimin ndihmon ankuesin në përgatitjen e dokumentacionit të nevojshëm për ankim
9) Mospranimi i ankimit (134) 1)
ankimet kundër akteve të nxjerra ose mos nxjerrjes së akteve mund të mos pranohen nga organet kompetente në rastet kur : Ankimet kanë të bëjnë me akte për të cilat nuk lejohet ankimi Afatet kohore për ankimin kanë kaluar Akti i ankimuar është i ligjshëm nga organi që shqyrton ankimin Ankimi paraqitet nga personi i paautorizuar
10) Mënyrat e vendosjes së organit që shqyrton ankimin (136) 1)
2)
3)
4)
Lënien në fuqi të aktit dhe rrëzimin e ankimit Shfuqizimin/revokimin e aktit dhe prnimin e ankimit Ndryshimin e aktit duke pranuar pjesërisht ankimin Detyrimin e organit kompetent për të nxjerrë aktin kur është refuzuar pa të drejtë nxjerrja e tij
11) Aktet reale (137) Aktet reale të organeve të administratës publike janë: Njoftimet publike Paralajmërimet Sinjalet e koduara etj. 2) Aktet reale do të konsiderohen të ligjshme vetëm nëse ato janë të sakta, objektive dhe proporcionale 3) Parimet e këtij ligji (sidomos I ligjshmërisë), do të zbatohet për aktet reale të organeve në të njejtën masë si dhe për aktet administrative, nëse natyra e këtyre akteve nuk bie në kundërshtim me këto parime 1)
