รวมข้อสอบ OSPE

รวมข้อสอบ OSPE ตั้งแต่ปี 2548-2551 โดย P’Q 191 Rx CU 65 et al.

คำำชี้แจง

ข้อสอบ OSPE (Objection Structured Pharmaceutical Examination)

จะมีลักษณะข้อสอบแบบเป็ น station (ถ้านึ กไม่ออกก็ lab กริง๊ นั ่นแหละ) โดยมี ทั้งหมด 30 station (ข้อ) เป็ นข้อพักซะ 5 ข้อ ที่เหลือ 25 ข้อ ก็เป็ นโจทย์

คำาถาม (1 ข้อคิดเป็ นคะแนนดิบ 10 คะแนนหรือเป็ นคะแนนเต็ม 4 คะแนน) ให้เวลาทำาข้อละ 3 นาที (เอง) คะแนนเต็มรวมทั้งหมดก็ 100 คะแนน โดย

เกณฑ์การผ่านสอบ OSPE ของสภาอย่่ท่ี 80 คะแนน (ส่งนะเนี่ ย!!) ซึ่งคำาถาม

จะถามครอบคลุมในหลายๆ เรื่อง มีท้ ังด้าน clinic, ceutic, กฏหมาย ปนๆ กัน ไป สิ่งสำาคัญที่อยากจะแนะนำาน้องๆ คือต้องมี 4 ส. ได้แก่ 1.สาระ ในที่น้ ี หมาย ถึงต้องมีวิชาและความร้่ก่อนเข้าสอบ 2.สติ ต้องมีสติกำาหนดร้่ว่าในขณะนี้ เรา ทำาอะไรอย่่ต่อไปจะต้องทำาอะไรเป็ นขั้นตอนและลำาดับก่อน-หลังไม่ต่ ืนเต้น 3.

สมาธิ ก็เป็ นสิ่งที่ต้องมีในการทำาข้อสอบแต่ละข้อ ไม่วอกแวกไปยังคนข้างเคียง เพราะจะส่งผลรบกวนการทำาข้อสอบค่อนข้างมาก 4.สละ อันนี้ อ่านแล้วอย่าเพิ่ง คิดว่าเป็ นผลไม้นะ หมายความว่าถ้าข้อไหนที่ทำาไม่ได้เมื่อผ่านไปแล้วให้สละข้อ นั้ นไปอย่านำามาคิดอีกให้วุ่นวายใจจะต้องมีสมาธิจดจ่ออย่่กับข้อที่ตัวเองทำา

เท่านั้ น (ออกแนวเหมือนเทศน์นิดนึ ง) ที่ต้องหยิบมาพ่ดในที่น้ ี เพราะหลายๆ คนคิดว่าการสอบ OSPE เหมือน lab กริง๊ แบบในคณะทัว่ ๆ ไปซึ่งพี่เองก็เคย คิดแบบนั้ น แต่จริงๆ แล้วมันไม่ใช่ เพราะคนส่วนมากจะเกิดอาการตื่นเต้น,

ลืมสิ่งที่อ่านมา, มองคนข้างๆ ทำาได้แล้วตัวเองเสียสมาธิ ประกอบกับโจทย์บาง ข้ออาจจะกำากวมทำาให้อ่านโจทย์แล้วไม่เข้าใจสับสนกับคำาถามจึงตอบผิดไปทั้ง

ข้อหรือได้คะแนนน้อยกว่าที่ควรก็มีและจะยิ่งส่งผลจิตใจของผ้่สอบในการทำาข้อ

อื่นๆ อีก ดังนั้ นที่บอกไปจึงมีความสำาคัญมาก ถ้าทำาได้ย่อมเป็ นประโยชน์ต่อตัว น้องๆ เองแหละอยากให้เริม ่ ฝึ กตั้งแต่ต้นๆ ซะพอตอนสอบจะได้ไม่ต้องลำาบาก มากนั ก เพื่อสืบสานปณิ ธานอันยิ่งใหญ่ของท่านคณบดีท่ีว่า “ปี นี้ จุฬาฯ จะต้อง

สอบผ่านใบประกอบ 100%” ปี พี่ (2551) ทำาไม่ได้ ร้่สึกว่าได้ 92% แต่ก็ยังได้ เป็ นที่ 1 อย่่นะ (แอบดีใจอย่่เล็กๆ )เพราะฉะนั้ นจึงอยากฝากฝั งน้องๆ รุ่นต่อ

ไปให้ทำาให้ได้แทนรุ่นพี่ๆ ด้วยนะเพื่อชื่อเสียงและเกียรติภ่มิของชาวจุฬาฯ และ เพื่อตัวน้องๆ เองทุกๆ คน

พี่คาดหวังว่าการรวบรวม OSPE ชุดนี้ จะช่วยให้รุ่นน้องๆ ปี ถัดๆ ไปได้

ใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่และยังหวังอีกว่ารุ่นน้องจะมีการดำาเนิ นการรวบรวมกัน อีกต่อๆ ไปทุกรุ่นไม่หยุดหรือขาดหายไปตามกาลเวลา และสำาหรับรวมข้อสอบ ์ รือหวงห้ามแต่อย่างใดมีความยินดีท่ีจะให้น้องๆ ส่งต่อ ชุดนี้ ไม่ได้สงวนสิทธิห

หรือแบ่งปั นให้เพื่อนๆ ต่างมหาวิทยาลัยแต่มีใจที่จะเป็ นเภสัชกรเหมือนกัน ได้ ใช้ประโยชน์ร่วมกันและสามารถจบออกมาประกอบวิชาชีพเภสัชกรรมเป็ น เภสัชกรที่มีคุณภาพเพื่อทำาคุณประโยชน์ให้แก่แผ่นดินสืบไป……. ขอขอบคุณ

– พี่ๆ ร่น ุ ก่อนหน้านี้ ทุกๆ คนทุกๆ มหาวิทยาลัยที่ได้ระลึกถึงข้อสอบในปี

ของตนเองแล้วนำามาพิมพ์และส่งต่อมาเรื่อยๆ ทำาให้ผมสามารถทำา

รวบรวมข้อสอบชุดนี้ ได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปี ก่อนหน้าที่ผมจะสอบ ทำาให้ผมมีแนวในการสอบและสอบผ่านใบประกอบฯ เป็ นเภสัชกรได้

– รวมข้อสอบชุดนี้ จะไม่สามารถสำาเร็จได้ถ้าไม่ได้เพื่อนๆ ที่น่ารักทุกคนใน

กลุ่มได้แก่ จิว๋ , ไอซ์, อี,๋ เอ (อาโน), คุณหน่ เมี่ยง (จุุกกร้่), บี(ปาริชาติ ), นิ , นิ้ ง, หมิว จากการประชุมวิชาการกันที่ New Light และคนอื่นๆ ที่

ไปทัวร์ต่างประเทศ เช่น หลิง(ไต้หวัน), อุุม(USA) แม้จะไม่ได้อย่่เจอกัน แต่ก็เป็ นเพื่อนที่ดีต่อกันมาตั้ง 5 ปี และเพื่อนๆ ในชั้นปี ทุกๆ คนที่ร่วม แรงร่วมใจให้จุฬาเป็ นที่หนึ่ งได้นะ

์ ระสาทวิชาความร้่ให้ต้ ังแต่เล็กจนเติบใหญ่ – อาจารย์ทุกๆ ท่านที่ประสิทธิป ทุกวันนี้

…..

ข้อสอบ OSPE เดือนตุลำคมปี 2548 จำำนวนข้อสอบ โดยแบ่งเป็ น

25

ข้อ

– ปฏิบต ั ิ

– เขียนตอบ

14

ข้อ (มีอำจำรย์ประจำำอย่่ เป็ นผ้่ให้คะแนน)

11

ข้อ Part 1 14 สถำนี

มีอำจำรย์ประจำำอย่่ (ไม่เรียงตำมลำำดับก่อน-หลัง ของสถำนี )ในกรณีซักประวัติ หรือให้คำำแนะนำำแก่คนไข้ ...

ให้พึงระลึกเสมอว่ำ ต้องแนะนำำตัวเองก่อนว่ำเรำเป็ นเภสัชกร

ในการสอบ OSPE จะมีการให้คะแนนในสิ่ งที่ ทำา โดยมีส่ิ งที่ ต้อ งปฏิ บัติ

ถ้ำไม่ปฏิบัตต ิ ำมถือว่ำผิด หรือ มีสิ่งทีต ่ ้องถำม ต้องพ่ด ถ้ำไม่ถำมหรือพ่ด ถือว่ำ

ผิดและไม่มีคะแนนให้ (คะแนนเท่ากับ 0 ) เรียกจุดนี้ ว่า จุดวิกฤติ โดยผ้่สอบ

จะต้องปฏิบัติอย่างถ่กต้อง จึงจะได้คะแนน ถ้า ไม่ถ่กต้องแต่ได้ทำา แล้ว ให้ถือ ตามดุลยพินิจของอาจารย์ผ้่คุมสอบอีกที

สถำนี ท่ี 1 อธิบำยกำรใช้ยำส่ดพ่น

โจทย์ : ให้อธิบายการใช้ยาส่ดพ่น MDI รวมทั้งคำาแนะนำาอื่นๆที่เหมาะ

สม โดยมีใบสัง่ ยาของแพทย์ระบุว่า (ผ้่ป่วยเพิ่งได้รบ ั ยาเป็ นครั้งแรก) ชื่อ นางสมศรี ศรีเมืองสุข แนวทำงกำรตอบ

Salbutamol 1

puff tid

สถำนกำรณ์ : อาจารย์นั่งอย่่ตรงหน้า ให้สวัสดีอาจารย์ก่อนทุกครั้ง จาก

นั้ นจึงเริม ่ ต้นอธิบายดังนี้ ครับ..

นักศึกษำ : สวัสดีครับ ... คุณ สมศรี ศรีเมืองสุข ใช่ไหมครับ (อาจารย์

ตอบว่า: ค่ะ) กระผมเภสัชกร....คุณได้รบ ั ยา Salbutamol ซึ่งใช้รก ั ษาอาการหอบ หืด โดยให้ส่ดพ่นทางปาก กดที่พ่นยา 1 ที วันละ 3 ครั้ง เช้า -เที่ยง-เย็น โดย กระผมขออธิบายถึงวิธีการส่ดพ่นที่ถ่กวิธีนะครับ 1.

เปิ ดฝาครอบปากขวดพ่นยาออก เขย่าขวด

3.

หายใจออกให้ส่ดเต็มที่

2. 4.

ควำ่าขวดพ่นยาลง ตั้งขวดพ่นยาตรง

ใช้รม ิ ฝี ปากอมรอบปากขวดพ่นให้สนิ ท เอนศีรษะไปด้านหลังเล็กน้อย

5. 6. 7. 8.

กดที่พ่นยา 1 ครั้ง พร้อมกับหายใจเข้าทางปากลึกๆ

เอาที่พ่นยาออกจากปาก หุบปากให้สนิ ท กลั้นหายใจให้นานที่สุดเท่าที่จะทำาได้ ประมาณ 10 วินาที

หายใจออกทางจม่กช้า ๆ หลังจากที่ใช้เสร็จ ให้ทำาความสะอาดที่พ่นด้วยนำ้าอุ่น เช็ดให้แห้ง อาจารย์ : แล้วจะร้่ได้ไงค่ะว่ายาเหลืออย่่หรือหมดแล้ว

นักศึกษำ : ไม่ยากครับ ให้ถอดเอาขวดที่พ่นยาออกจากตัวกดก่อน จาก

นั้ นจึงนำาไปแช่ในอ่างล้างหน้า ถ้าจมทั้งขวด ก็แสดงว่า มียาอย่่เต็ม แต่ถ้าลอย

ทำามุมเอียงองศากับนำ้า แสดงว่าเหลือยาอย่่ปริมาณหนึ่ ง แต่ถ้าลอยขึ้นมาเสมอ กับผิวนำ้า แสดงว่ายานั้ นหมดแล้วครับ ครับ

นักศึกษำ : (ถ้าเกิดเวลาเหลือ) คุณสมศรี มีข้อสงสัยอย่างอื่นอีกไหม อำจำรย์ : ไม่มีแล้วค่ะ

จุดวิกฤต : การแนะนำาตัวเองว่าเป็ นเภสัชกร ต้องจากใบสัง่ ยาและการซักประวัติในเบื้ องต้น MDI

ข้อแนะนำาอื่นที่จำาเป็ นในการใช้

เป็ นต้น

การเช็คความถ่ก ขั้นตอนการใช้

สถำนี ท่ี 2 อธิบำยกำรใช้ยำคุมกำำเนิ ด โจทย์ : ผ้่หญิงรำยหนึ่ ง มำขอซื้ อยำคุมกำำเนิ ดที่ร้ำนยำ ให้อธิบำยกำรใช้

ยำคุมกำำเนิ ดชนิ ด 28 เม็ดและคำำแนะนำำอื่นๆ ทีเ่ หมำะสม (มียำเม็ดคุมกำำเนิ ด ชนิ ด 28 เม็ดวำงอย่่ที่โต๊ะ)

สถำนกำรณ์ : อาจารย์นั่งอย่่ตรงหน้า ให้สวัสดีอาจารย์ก่อนทุกครั้ง จาก

นั้ นจึงเริม ่ ต้นอธิบายดังนี้ ครับ..

นักศึกษำ : สวัสดีครับ ผมเภสัชกร.... คำำถำม

ใครทานยา / เคยรับประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ดมาก่อน

ไหม / ปกติคุมกำาเนิ ดโดยวิธีไหน

อายุเท่าไหร่แล้วครับ มีโรคประจำาตัวไหมครับ / รับประทาน ยาอย่างอื่นอย่่ไหมตอนนี้ (เช่นยา antibiotic) ฯลฯ (ตาม ความเหมาะสม)

อำจำรย์ : ดิฉัน/ไม่เคยทานยามาก่อน/ อายุ 24 ปี แต่งงานแล้ว/ไม่มีโรค ประจำาตัว/ไม่ได้ทานยาอื่น ค่ะ

นักศึกษำ : งั้น.. เพื่อความสะดวกในการรับประทานยา กระผมใคร่

แนะนำาให้รบ ั ประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ดชนิ ด 28 เม็ด ซึ่งใน 28 เม็ด จะประกอบ ไปด้วยฮอร์โมนเพศใน 21 เม็ดแรก และ อีก 7 เม็ดหลังเป็ นพวกแป้ งหรือ วิตามิน เพื่อจะได้กินต่อเนื่ องกัน ไม่ต้องกังวลเรื่องการนั บวัน และให้รบ ั

ประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ดในวันแรกของการมีประจำาเดือน เอ่อ..ไม่ทราบว่า ประจำาเดือนมาหรือยังครับ

อำจำรย์ : ประจำาเดือน มาวันนี้ ค่ะ นักศึกษำ : งั้นให้เริม ่ รับประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ดในวันนี้ เลยนะครับ โดย

เริม ่ ทานเม็ดแรกที่จุดเริม ่ ต้น จากนั้ นให้รบ ั ประทานตามล่กศรจนหมดแผง โดย

กินคืนละ 1 เม็ด ก่อนนอน ทุกคืนตรงเวลากัน ห้ามลืมกิน และใน 15 วันแรก ของแผงแรกอาจไม่ปลอดภัย ให้คุมกำาเนิ ดด้วยวิธีอ่ ืนด้วย เช่น ให้สามีคุณสวม

ถุงยางอนามัย หรือ งดการมีเพศสัมพันธ์ในระหว่างนั้ น และในแผงแรกๆอาจมี อาการคลื่นไส้อาเจียน เมื่อกินไป 2-3 แผง อาการเหล่านี้ จะลดลงไปเองครับ

พอหมดแผงแรกให้เริม ่ กินแผงใหม่ทันทีโดยรับประทานเม็ดแรก วนตามล่กศร โดยไม่ต้องหยุดยา ถึงแม้ว่ากำาลังมีประจำาเดือนหรือไม่ก็ตาม

อำจำรย์ : ถ้ำเกิดแผงแรกประจำำเดือนไม่มำ และทำนแผงที่สองแล้ว

ประจำำเดือนก็ยังไม่มำอีก จะเริม ่ แผงใหม่ต่อไปเลย หรือรอให้ประจำำเดือนมำ ก่อนแล้วค่อยรับประทำนต่อคะ

นักศึกษำ : ถ้าเกิดประจำาเดือนไม่มาติดต่อกันนานอย่างนี้ โดยเรารับ

ประทานยาสมำ่าเสมอหรือไม่ก็ตามให้หยุดยาและปรึกษาแพทย์หรือทำาการ

ทดสอบการตั้งครรภ์ (ไม่ร้่ว่ำตอบถ่กหรือผิด เพรำะเคยอ่ำนมำเค้ำบอกว่ำ ....ถ้า

ประจำาเดือนไม่มา 1 เดือน แต่ได้ใช้ยาอย่างสมำ่าเสมอตรงเวลา ถือว่าไม่ผิด ปกติ ให้เริม ่ แผงใหม่ตามปกติ

....ถ้าประจำาเดือนไม่มา 1 เดือน แต่ได้ใช้ยาไม่ค่อยสมำ่าเสมอ ให้หยุด

กินยาแล้วปรึกษาแพทย์หรือทำาการทดสอบการตั้งครรภ์

....ถ้าประจำาเดือนไม่มา 2 เดือน แม้จะใช้ยาสมำ่าเสมอก็ตาม ให้หยุดกิน

ยาแล้วปรึกษาแพทย์หรือทำาการทดสอบการตั้งครรภ์

ยังไม่ทันอธิบำยถึงวิธีลืมกินยำ เสียงกริง๊ ก็ดังขึ้น ฮือๆๆ

สถำนี ท่ี 3 ชัง่ ครีม

โจทย์ : ให้ชัง่ vanishing cream ตามที่ระบุ Calamine powder

Vanishing cream add to

1

g

10

g

สถำนกำรณ์ : มีเครื่องชัง่ digital 1 เครื่อง, กระดาษชัง่ แบบธรรมดา

และแบบไข, Spatula 2 อัน, ช้อนเขา 2 อันและอาจารย์ 1 ท่านคอยจับตามอง สิ่งทีต ่ ้องทำำ : 1.

คำำนวณปริมาณ Cream ที่ใช้ ในที่น้ ี คือ 10 -1 = 9 กรัม

2.

เลือกกระดำษไข จะซ้อนหรือไม่ซ้อนด้วยกระดาษธรรมดาก็ได้ แต่

ถ้ำซ้อนจะพับยำกมำก 3.

เปิ ดเครื่องชัง่ สาร รอให้ตัวเลขขึ้นบนหน้าปั ด ก้มหัวเลยไปด่ล่กนำ้ำ

ด้ำนหลังว่ำ อย่่ที่กึ่งกลำงยัง? 4.

วางกระดาษชัง่ ที่พับเรียบร้อยแล้วลงไป กด Tare รอให้ตัวเลขขึ้น

0.000 ก่อนจากนั้ นจึงเริม ่ ตักสาร 5.

ใช้ Stainless spatula 2 อันช่วยในกำรตักสำร แต่ก่อนที่จะตักสาร

ให้ตรวจเช็คก่อน 1 ครั้ง ว่าใช่ Vanishing cream ไหมุ หยิบขึ้นมาจะ ตักสารก็ต้องด่ครั้งที่สองว่าใช่อ่ะเปล่า ชัง่ สารให้ใกล้เคียงค่าที่ต้องการ

แล้ ว ต้ อ งด่ ค รั้ง ที่ ส ามอี ก ครั้ง ว่ า ใช่ ตั ว นี้ ไหมุ . เป็ นแบบ triple check จากนั้ นจึงวางสารไว้ท่ีเดิม 6.

หยิบกระดาษที่ชัง่ สารเสร็จแล้วออกมาจากเครื่องชัง่ กด Tare 1

ครั้งรอให้ตัว เลขขึ้น 0.000 แล้ว ค่อยกด off เพื่ อปิ ดเครื่อง ทำำ ควำม สะอำดเครื่องชัง่ ด้วยแปรงปั ดฝ่ ุนเบำๆ

ข้อเสนอแนะส่วนตัวผ้่เขียน : Vanishing cream เป็ น cream ที่มีความ ข้นเหนี ยว ตักแบ่งยาก จึงควรฝึ กหัดให้ชำานาญ ในการสอบครั้งนี้ ผ้่เขียนใช้

เทคนิ คโดยการปาดเนื้ อครีมไป-มา ด้วย spatula 2 – 3 ครั้งให้เนื้ อครีมจับเป็ น ก้อนซะก่อน แล้วจึงใช้ spatula ของมือข้างที่ถนั ด ตัดแบ่งจากก้อนครีมที่ได้

และหย่อนเนื้ อครีมที่ตัดแบ่งมาให้สัมผัสกับเนื้ อครีมด้านล่าง จะช่วยทำาให้เนื้ อ ครีมหลุดออกจาก spatula ได้ง่ายขึ้นจะทำาให้ชัง่ สารสะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น ตัวอย่ำงจุดวิกฤติ การคำานวณ

การเลือกกระดาษไข spatula การด่ล่กนำ้าและการ Tare เครื่องชัง่ การทำา Triple Check

การทำาความสะอาดเครื่องชัง่ ในขั้นตอนสุดท้าย เป็ นต้น

Self-conquest is the greats of victory.การชนะใจตนเอง คือชัยชนะที่ ยิ่งใหญ่ท่ีสุด สถำนี ท่ี 4 (ต่อเนื่ องจำกสถำนี ที่ 3)

โจทย์ : ให้เตรียม calamine cream ด้วยเทคนิ คที่ถ่กต้อง สถำนกำรณ์ : อาจารย์ 1 ท่าน, calamine powder 1 ถุง, slab &

spatula, mineral oil, glycerin สิ่งทีต ่ ้องทำำ :

Set อุปกรณ์ โดยจับ slap & spatula ที่ถ่กต้อง (ถ้าถนั ดมือขวา

ให้จบ ั spatula ด้วยมือขวา และมือซ้ายจับด้าม slab โดยให้ขอบไม้ด้าน ล่างชิดกับขอบโตุะ)

หยิบซอง Calamine powder มาด่(1) เปิ ดซอง ด่อีกที(2) เทออก

จากซองลงตรงกลาง slab เสร็จแล้วด่อีกที(3) = (triple check)

ใช้ Spatula บดสำรก่อน โดยจะหมุนเป็ นวงกลมจากตรงกลาง

ออกไปด้านนอกหรือ เป็ นเลขแปด แล้วแต่ความถนั ด (ทำาให้เค้าเห็นก็ พอ อย่าเสียเวลานานนะ)

จากนั้ นจึงหยด Glycerin ลงไปประมาณ 3-4 หยดลงตรงกลาง

กองผงยา แล้วบดผสมต่อ ระวังไม่ให้ calamine powder ติดที่ด้าม

Spatula เยอะ ด้วยการกดแบบปาดๆ 1-2 ทีก่อนที่จะนำา Spatula ไปตัก vanishing cream

ตัก Vanishing cream ที่อย่่ในกระทง มากองด้านข้าง slab โดยใช้

spatula เมื่อตะกี้น่ี แหละ

แบ่ง Vanishing cream ให้เท่ากับกองผงที่เตรียม บดผสมแบบ

geometric dilution

ในระหว่างบดผสม ให้ใช้ Spatula ปาดเนื้ อครีมให้กองอย่่ตรงกลาง

แล้วค่อยบดผสมต่อ ทำาสลับกันระหว่าง การบดผสม กับการเกลี่ยให้ครีม อย่่ตรงกลาง เพื่อเนื้ อครีมจะได้เป็ นเนื้ อเดียวกันนะครับ

เมื่อได้ครีมที่เป็ นเนื้ อเดียวกันแล้ว ให้ปาดครีมมากองตรงกลาง

ปาดส่วนที่ติดตาม Spatula ให้อย่่รวมกับ cream ด้านล่างให้เรียบร้อย และบอกอาจารย์ว่า “เสร็จแล้วครับอาจารย์”

เนื่ องจากว่า Vanishing cream เป็ น o/w จึง (เปิ ดจากหนั งสือ

ปฏิบัติการเภสัชกรรม 4 จะเห็นว่า vanishing cream มีส่วนที่เป็ น water phase มากกว่า oil phase) จึงใช้ Glycerin ถ้าเป็ น w/o ให้ใช้ mineral oil แทน ตัวอย่ำงจุดวิกฤติ

การเลือก levigating agent Triple check

เทคนิ คการบดผสม สถำนี ท่ี 5 เลื่อนประจำำเดือน

โจทย์ : ให้อธิบายการรับประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ด เพื่อใช้ในการเลื่อน ประจำาเดือน

®

สถำนกำรณ์ : มีอาจารย์อย่่ 1 ท่าน กับยาเม็ดคุมกำาเนิ ด ( Primolut-N )

ที่โตุะ 2 เม็ดในซอง zip

นักศึกษำ : สวัสดีครับ ผมเภสัชกร.... (ซักประวัติเพิ่มเติม เช่นไม่ทราบ

ว่าเคยรับประทานมาก่อนไหมครับ /โรคประจำาตัว/ประจำาเดือนมาสมำ่าเสมอไหม วันไหนมา อีกกี่วัน ?นำ้าหนั กเท่าไหร่ครับ เป็ นต้น)

อำจำรย์ : นำ้าหนั ก 45 กิโลกรัม / อีก 3 วันประจำาเดือนถึงจะมา คือ

ต้องการเลื่อนประจำาเดือน ให้มาประมาณวันที่ 15 (วันที่สอบคือวันที่ 7) นักศึกษำ : งั้น ให้รบ ั ประทานยาเม็ดคุมกำาเนิ ดในวันนี้ เลยนะครับ

(เพราะต้องกินก่อนประจำาเดือนมา 2-3 วัน) โดยรับประทานครั้งละ 1 เม็ด วัน ละ 2 ครั้ง หลังอาหาร เมื่อหยุดยา 2-3 วัน ประจำาเดือนจะมาตามปกติ อำจำรย์ถำมว่ำ จะต้องกินกี่เม็ดดีคะ

นักศึกษำ : (ใช้เวลาคิดแปุ บนึ ง..) กระผมจัดยาให้ท้ ังหมด 14 เม็ดนะ

ครับ (14 หรือ 12 ก็ได้นะ เพราะ วันที่ 7-8-9-10-11-12-13 รวม 14 เม็ด

เพราะหนั งสือบอกว่า 2-3 วันหลังหยุดยาประจำาเดือนถึงจะมา) และในกรณี ท่ี คุณต้องการเลื่อนประจำาเดือนมากกว่า 14 วัน หรือนานกว่าควรใช้ยาเม็ดคุม กำาเนิ ดชนิ ด 21 เม็ดหรือ 28 เม็ดจะเหมาะสมกว่าครับ

สถำนี ท่ี 6 แปลผลทำงห้องปฏิบัติกำร

โจทย์ : ให้แปลผลของ lipid profile ที่เขียนวางไว้ท่ีโตุะ และให้คำานวณ หาค่า LDL ด้วยนะ

Total cholesterol Triglyceride HDL

210 180 45

อำจำรย์ : ผมมีเรื่องที่จะปรึกษาครับ คือไปหาหมอมา และได้รบ ั

ประทานยาเยอะแยะเลย มีค่า lab มาให้ด่ด้วยครับ ช่วยด่ให้หน่อยได้ไหมุครับ ว่ามันผิดปกติไหม

นักศึกษำ : ไม่ทราบว่าผล lab ที่นำามานี่ ของคุณหรือเปล่าครับ อำจำรย์ : ไม่ใช่ครับ เป็ นของแฟนผมเอง และผมได้ยินคุณหมอพ่ดถึง

ค่าอะไรซักอย่างนะ ผมจำาไม่ได้...

นักศึกษำ : ค่า LDL ใช่ไหมครับ

อำจำรย์ : ใช่แล้วครับ แล้วจากผล lab ที่ให้มาพอบอกได้ไหมครับ นักศึกษำ : ได้ครับ (ที่โตุะมีกระดาษและเครื่องคิดเลขให้ด้วย โดย TC =

LDL+HDL+VLDL โดยที่ VLDL = TG/5 แทนค่าจะได้ LDL = 129 อำจำรย์ : ค่าที่ได้ผิดปกติไหมครับ

นักศึกษำ : ค่า LDL ปกติคือ ตำ่ากว่า 100 ซึ่งของแฟนคุณค่อนข้างส่ง นิ ดนึ งนะครับ ส่วน Triglyceride ก็ส่ง ปกติคือตำ่ากว่า 150 และ cholesterol ก็ ส่ง ซึ่งปกติคือน้อยกว่า 200 ครับ

อำจำรย์ : เออ...แล้วค่า Triglyceride ส่งๆ นี่ ควรทานยาอะไรดีครับ (ด่สิ

ถามได้)

นักศึกษำ : เป็ นยาลดไขมันกลุ่ม fibrate เช่น Gemfibrozil ซึ่งมี

ประสิทธิภาพในการลดระดับ Triglyceride ได้ดีครับ (ไม่ร้่ว่าตอบตรงกับที่ อาจารย์เค้าถามไหม)

อำจำรย์ : คือแฟนผมเค้ากลัวมากเลยนะครับ มีข้อแนะนำาในการปฏิบัติ

ตัวไหมครับ

นักศึกษำ : ก็ต้องควบคุมในเรื่องของอาหาร รับประทานอาหารประเภท

ไขมันในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่ใช่ว่าให้งดทานไปเลย รับประทานผักหรืออาหาร ประเภทเส้นใยด้วย และควรใช้น้ ำามันพืชแทนนำ้ามันสัตว์ในการประกอบอาหาร

นักศึกษำ : ไม่ทราบว่าตอนนี้ รับประทานยาอย่างอื่นด้วยไหมครับ เพราะ

ยาบางตัวทำาให้ระดับ Cholesterol ส่งขึ้นได้ด้วย (เช่น ยา Steroid เป็ นต้น) อำจำรย์ : อุอ..ไม่มีครับ

สถำนี ท่ี 7 ให้ตวงสำร โดยกำร Calibrate โจทย์ : ให้ calibrate dropper (กำาหนดให้เท่ากับ 0.4 ml )

สถำนกำรณ์ : มีกระดาษ, เครื่องคิดเลข, dropper และ Cylinder ขนาด 5, 10 ml

ข้อนี้ ตั้งสติครับ เก็บเต็มๆ เลย 10 คะแนน โดย... เขียนการคำานวณในกระดาษก่อนว่า... ถ้า

เทคนิ ค i. ii.

2

ml ใช้เท่ากับ ......

หยด

0.4

ml ใช้เท่ากับ ......

หยด

เลือก Cylinder ขนาด 5 ml

จับให้ถ่กวิธี นิ้ วโป้ งจิกที่ขีด 2 ml ส่วน 4 นิ้ วที่เหลือให้รวบ

ที่ฐาน Cylinder ตั้งให้ตรง และให้ ขีด 2 ml อย่่ในระดับสายตา ใช้ Dropper ด่ดสาร โดยให้บีบล่กยางไล่อากาศออกก่อน

iii.

จากนั้ นจึงค่อยจุ่มหลอดลงไปในขวดใส่สาร ด่ดสารขึ้นมา.. iv.

จะแหย่หรือหย่อน ก็ได้ โดยให้ปลายหลอดหยดเข้าไป

ภายใน Cylinder ให้อย่่ในระดับที่ใกล้กับ 2 ml อย่าส่งเกินไปและ อย่่ตรงกลาง ระวังอย่าให้ปลายหลอดหยดสัมผัสกับผิว cylinder เพราะจะได้จำานวนหยดที่ผิดพลาดได้

นั บจำานวนหยดให้ถ่กต้อง (อาจารย์จะ check ตอนที่เรา

v.

คำานวณเสร็จ)

vi. vii.

แทนค่าที่ได้ในสมการที่เราเตรียมตั้งแต่ทีแรก

บอกอาจารย์.....แค่น้ ี ..Net ๆ เนื้ อๆ เอาให้ได้เต็ม 10 นะ

ครับ สถำนี ท่ี 8 ผ้ป ่ ่ วยมำขอซื้ อยำแก้ไอ 

จากการซั ก ประวั ติ เ พิ่ ม เติ ม : คุ ณ พ่ อ เป็ นคนที่ มี

อาการไอ ไม่ใช่ตัวเค้าเองที่เป็ น, มีโรคประจำาตัว เป็ นความดันโลหิต ส่ง, รับประทานยา ACEI (Enalapril) (ผลข้างเคียง คือ ไอ) 

(แนวคำา ตอบ : เพื่อต้องการให้เราส่งต่อแพทย์ เพื่อ

ปรับ ขนาดยาหรือ เปลี่ ย นชนิ ด ของยา ในระหว่า งนี้ ควรทำา อย่ า งไร จ่ายยาดีไหมุ ตัวไหนดี 

(ตอ น ที่ สอ บ ได้ จ่ า ย ย า Dextromethorphan 1× 3

เพื่ อบรรเทาอาการ เพราะญาติผ้่ป่วยบอกว่า ไอมาก ทำา ให้น อนไม่

หลั บ และเราก็ บ อกให้ ไ ปพบแพทย์ (ข้ อ ม่ ล ตรงนี้ ได้ ส อบถามผ้่ ร้่ หลายท่านบอกว่า ไม่จำา เป็ นต้องจ่ายยา Dextromethorphan เพราะ ว่าผลจาก bradykinin ที่คัง่ ในร่างกาย แต่ต้องให้พบแพทย์เพื่อปรับ ขนาดยาหรือเปลี่ยนกลุ่มยาใหม่แทน) สถำนี ท่ี 9 ยำควบคุมพิเศษ ยำอันตรำย  ณ์อย่่ในร้านขายยา  1 คนนั่งประจำาอย่่ท่ีโตุะ 

สถานการ มี อ าจารย์ อ า จ า ร ย์

มาขอซื้ อยา 2 ตัวเป็ นยาลดความอ้วน คือ Phentermine ที่เราร้่อย่่ ์ ่อจิตประสาทประเภท 2 แม้จะ ว่าขายไม่ได้เพราะเป็ นวัตถุออกฤทธิต มีใบสัง่ แพทย์ก็ตาม (ถ้าไม่ร้่ก็เปิ ด MIMs ได้)

ส่วนอีกตัว



ไม่ร้่อ่ะ ก็เลยต้องเปิ ด MIMs จึงร้ว่ ่าเป็ นยาอันตราย สามารถขายได้

(แต่ เ ราไม่



แนะนำา ให้ ซื้ อรับ ประทาน แต่ แ นะนำา ให้ ด่ แ ลควบคุ ม อาหาร หลี ก

เลี่ ย งอาหารประเภทไขมั น ส่ ง ออกกำา ลั ง กาย รับ ประทานอาหาร ประเภทผักและเส้นใย เป็ นต้น

สถำนี ท่ี 10 กำรนับเม็ดยำ Paracetamol tablet 100 เม็ดด้วยถำดนับ เม็ดยำ

– มีกระปุก Paracetamol และกระปุกยา CPM

– Triple Check

– ควรเช็ดถาดด้วยสำาลีเปล่า เพราะถ้าชุบ Alc จะเสียเวลารอให้ถาด

แห้ง เดี๋ยวจะไม่ทันเอาได้ครับ

– นั บเม็ดยาครั้งละ 5 เม็ด จนครบตามจำานวน – นั บจำา นวนให้ถ่ก เพราะอาจารย์ Check ได้จากนำ้าหนั กที่ชัง ่ ต้อง

ให้แม่น

– เลือกภาชนะ โดยด่จากจำา นวนเม็ดยา กะด้วยสายตาได้ และปิ ด ภาชนะให้เรียบร้อย

– ในระหว่างที่เทลงกระปุก ถ้าเม็ดยาบางเม็ดหล่น ให้ท้ ิง อย่า เก็บ เข้ามาใส่ และให้ตักเม็ดยาใหม่จากกระปุกแทน

– เทคนิ คต่างๆ สามารถอ่านรายละเอียดในหนั งสือค่่มือที่ขายพร้อม ระเบียบการ

สถำนี ท่ี 11 กำรชัง่ สำร KI 2 % ในตำำรับ อาจารย์ 1



คน ,เครื่องชัง่ Digital, กระปุกยาที่ใส่ KI, เครื่องคิดเลข+กระดาษ ทด,

ใน

100 ml

มี KI 2

g

ถ้าเตรียม 50

g

ml

ใช้ KI (50× 2)/100 = 1

(ตอนที่สอบคิดอย่างนี้ แต่ไม่ร้่ว่าถ่กหรือเปล่า?) 

พั

บ

กระดาษชัง่ เขียนชื่อยา และชัง่ ให้ได้ใกล้เคียงกับที่คำานวณได้

ไม่ ค วรตั ก



ก้อนใหญ่ๆ เพราะสถานี ต่อไป ต้องนำา มาละลาย มันจะเสียเวลาใน การละลาย

สถำนี ท่ี 12 กำรละลำย KI ตำมปริมำณที่กำำหนด (ต่อเนื่ องจำกสถำนี ที่31)



บนโตุะมีบีกเกอร์และ Cylinder หลากหลายขนาดให้เลือก,

Stirring rod, นำ้ากลัน ่  

เท KI ที่ชัง่ มาใส่ใน บีกเกอร์เล็ก

ตว ง นำ้ า กลั ่ น มา ปร ะม า ณ 2/3 (คิ ด อย่ า งค ร่ า ว ๆ ) ด้ ว ย

Cylinder มาละลาย จนผงยาละลายหมด 

เท Solution ที่ได้ลงใน Cylinder และ rins บีกเกอร์ด้วยนำ้า

ที่เหลือ และปรับปริมาตร

สถำนี ท่ี 13 คุยกับคุณหมอ



ที่ โ ตุ ะ มี

ร่ปคนไข้ท่ีมีอาการแพ้ยาอย่า งรุน แรง ปากพอง ผื่น ขึ้น มีแผลสด เลือดออก 

หมอถาม

ว่าร่ปที่เห็นเค้าน่าจะเป็ นอะไร ,มีประวัติกินยาฆ่าเชื้ อมาก่อน เค้าน่า จะกินยาตัวไหน 

ตอบ: เค้ า

เป็ น Steven Johnson Syndrome,เกิดจากการกินยากลุ่ม ซัลฟา



หมอก็บอกต่อว่าในกรณี น้ ี คนไข้ทานยา Bractrim

®

แ ล ะ คุ ณ

มาครับ



คะแนน เห็นๆ

10

สถำนี ท่ี 14 เช็คควำมถ่กต้องของใบสัง่ แพทย์ (โทรหำคุณหมอ)

ใ น โ จ ท ย์



บอกว่า คนไข้มีภาวะโรคหัวใจและหลอดเลือดและได้รบ ั ยา ดังนี้

ใ บ สั ่ ง ย า



Nifedipin SR กิน ½ เม็ด (แนวคำาตอบ : หักแบ่งไม่ได้) 

ใ บ สั ่ ง ย า

ASA 1× 3 (แนวคำาตอบ: รับประทานครั้งละ 1 เม็ดวันละครั้งหลัง อาหารทันที)  ได้10 คะแนนเห็นๆ จะไม่เอาเลยเชียวเหรอ

แ

ค่

นี้

ส่วน 11 สถำนี ท่ีเหลือ จะเป็ นเขียนตอบ แบ่งเป็ น

เ ปิ ด ห นั ง สื อ 3 ส ถ า นี ห นั ง สื อ ที่ อ อ ก ป ร ะ จำา : MIMs,Drug information,Martindale,USP เ ป็ น ต้ น ถ า ม ร่ ป แ บ บ ย า เ ต รี ย ม : Tablet,

capsule(Soft or Hard), Lozenge, Suspension, Emulsion,pills เป็ น ต้ น ถา ม ประเภทของยาตามกฎหมาย : ยาควบคุมพิเศษ, ยาอันตราย, ยาสามัญประจำา บ้าน,ยาเสพติดให้โทษ

ตรวจสอบความถ่กต้องของยาที่จัดให้กับคนป่ วยและใบสัง่ ยาที่แพทย์ให้

มา : ชื่อยา, คนไข้ จำา นวน ชนิ ด ฯลฯ ตรงนี้ ต้องอาศัยความไว ฝึ กการสังเกต ได้ ค ะแนนแน่ ๆ แต่ ต้ อ งไว เขี ย นทุ ก อย่ า งที่ ไ ม่ ต รงกั น พร้ อ มทั้ ง แก้ ไ ข เขี ย น ฉลากยา และฉลากช่วย เช่น กินหลังอาหารทันที(NSAIDs), ห้ามทานค่่กับยา

ลดกรด (Cimetidine) การใช้ ย าและการเก็ บ ยา : Antibiotic dry syrup, ยา หยอดตา อ่านใบสัง่ ยา ฯลฯ

ข้อสอบ OSPE เดือนตุลำคมปี 2549 สถำนที่ 21

ผ้่ป่วยหญิง นำาผลตรวจทางห้องปฏิบัติการมาให้เราด่ซ่ึงเป็ นเภสัชกร ให้หาคำา แนะนำาและวิธีปฏิบัติตนที่เหมาะสม

ผลตรวจของนาง…………………………………. AST

30 (0-35)

AntiHAC

negative

AntiHCS

negative

ALT AntiHBS

……….(จำาไม่ได้แต่อย่่ในช่วงปกติ) negative

โดยหลักการ อาจารย์อยากให้เรา - อธิบาย ค่า แล็ป

- ให้กำาลังใจแก่ผ้่ป่วย - บอกสาเหตุการติดต่อ

- การป้ องกัน การปฏิบัติตน - อันนี้ เหมือนเป็ น คีย์เวิร์ดข้อนี้ นะ คือ อาจารย์ช่วยพี่มากเลยว่า ขาดอะไรไปในการป้ องกันไม่ให้ผ้่ป่วยเป็ น (ฉีดวัคซีนป้ องกัน

แต่มันตื่นเต้น คิดไม่ออกมันติดปากแต่คิดไม่ออกเลย อ่ะ พอ กิ่งหมดเวลาดังนึ กออกรีบบอกอาจารย์เลย) อุอ ตอนซัก

ประวัติต้องซักด้วยนะว่าทำาไมผ้่ป่วยถึงไปตรวจ อาจารย์ก็เลย บอกว่า แฟนเป็ นพาหะ สถำนี ท่ี 22

สถำนที่ 23 ซักประวัติ

พัก

- ไม่มีอะไรให้เลย

- ให้เราซักประวัติอาจารย์ ซึ่งเป็ นผ้่ชายนะ

ซักไปซักมาปรากฏว่าเป็ น Cystitis พี่ก็ถามเผื่อเช็คว่าเป็ น

-

BPH แต่อาจารย์ก็บอก อายุ 26 ไม่มีโรคประจำาตัว ไม่มียาที่ใช่ ร่วม พี่ก็เลยว่าเป็ นกระเพาะปั สสาวะอักเสบละกัน

- ซักประวัติตามที่เรียนมาแหละ

แต่ไม่ต้องจ่ายยา แต่พ่ีสะเหร่อจ่าย เห็นอาจารย์เขียนว่าพี่ได้

-

10 ก็ดีใจแล้วอ่ะ สถำนี ท่ี 24

ระบุประเภทยำตำมกฏหมำย

ให้เอาแต่ อักษรหน้า ยา มาใส่ในช่องว่างนะ A - ORS องค์การ 1 ซอง

B - ambroxal 1 แผง 10 เม็ด C - Bromhexine 1 แผง 10 เม็ด D - Disento 1 แผง 4 เม็ด

E - Paracetamol 1 แผง 10 เม็ด

กระดำษคำำตอบ ประเภท

ยำ

ยำอันตรำย

B C D

ยำแผนปั จจุบันบันจุเสร็จ

E

ยำสำมัญประจำำบ้ำน

A E

(นี่ คือ คำำตอบของพี่สงสัยจำ

ผิดนะ) สถำนี ท่ี 25 ยำเทคนิ คพิเศษ -

อาจารย์นำาใบสัง่ แพทย์ซ่ึงได้รบ ั ครั้งแรกมาให้เราสอนวิธใี ช้ MDI

สถำนที่ 26 จับผิดยำ

- มีซองยาให้ 2 ซอง ค่่กับใบสัง่ ยา แล้วให้บอกว่าผิดอะไร แล้ว บอกวิธีแก้

- เพื่อประโยชน์ส่งสุดแก่น้องๆ พี่จะแสดงกระดาษคำาตอบที่พ่ี คาดว่าเหมือนของจริงมากที่สุดให้ด่ตามข้างล่างนี้ นะ

ชื่อ…(ดีใจที่เกิดมาชื่อ+นามสกุลสั้นก็คราวนี้ แหละค่ะ)………เลขที่สอบ…(3 ตัว หน้า)………….. ที่

สิ่งที่ผิด

แก้ไขเป็ น

1 2 3 ใบสัง่ แพทย์

Amoxy+K.clavulonate 500 mg q 8 hr pc Chloramphenicol eye drop O.U ซองยาที่จัดมาให้

#20 #1

- Amoxy 250 -

Amoxy เวลาทาน ผิด

-

Amoxy ไม่ระบุให้ทานติดต่อกันจนหมด

-

Chloram ไม่บอกให้เก็บในต้่เย็น

-

วิธีแก้ไขก็ตรงกันข้ามกับที่ผิดนั่นแหละ

สถำนี ท่ี 27

พัก

สถำนี ท่ี 28 กำรขำยยำตำมกฏหมำย

- มีเครื่องคิดเลขให้ 1 เครื่อง -

มีตาราง BMI ให้ ไม่บอกก็ร้่ว่าต้องทำาอะไร ---

อาจารย์มาขอซื้ อยาลดความอ้วน ถามไปถามมาบอกว่าอยาก ได้ Phentermine

-

ก็โม้ไปเรื่อยเลยนะว่าเป็ น P2 แล้วก็แนะนำาวิธีลดความอ้วน แบบอื่น

สถำนนี ที่ 29 เขียนซองยำ ชื่อผ้่ป่วย…………….

… กินยาติดต่อกันจนหมด

ชื่อยา………………..วัน

….ทานเฉพาะมีอาการ

………………

…. ทานแล้วอาจง่วงนอน

ที่…………

….ทานก่อนอาหาร 30 นาที

สำาหรับ…………………………….. ….ไม่ควรทานพร้อมยาลดกรด รับประทานครั้งละ…………เม็ด /

…..อะไรไม่ร้่อีกซัก 2-3 อย่างแหละ

ซอง/มิลลิลิตร

จำาไม่ได้

วันละ….. เวลา

…..ก่อนอาหาร

….หลังอาหาร …เช้า

…เที่ยง …บ่าย …เย็น

….ก่อนนอน ยาที่แสดงไว้ 1. Roxithromycin 150 mg 2. Actifed อย่างละแผง

3.

สถำนี ท่ี 30

พัก

สถำนี ที่ 31 ประเภทยำตำมกฎหมำย -

พนั กงานนำาตัวอย่างยามาให้เพื่อที่จะจัดยาเข้าต้่ยาของโรงงาน ให้บอกประเภทยาตามกฎหมายแล้วก็ บอกว่าเภสัชจ่ายได้หรือ ไม่ได้ถ้ามาซื้ อโดยไม่มีใบสัง่ แพทย์ โจทย์เคลียร์ดี

- ตัวอย่างยา มี 5 ตัวดังนี้

1. ยาแก้ไอนำ้าดำา 1 ขวด 60 มล

2. Phenylbutazone ใส่ขวดสีชามา 3. Lomatil อันนี้ พี่เหนแผงมันแล้วนึ กว่าเปน Dramamine ดีนะ

ที่ไหวตัวทันทวนซำ้าก็เลย แก้ใหม่

4. Prednisolone Cream 5. Dexamethasone เม็ด

ตัวอย่างกระดาษคำาตอบ แบบนี้ เลยค่ะ เช็คให้พ่ีด้วยนะค่ะเผื่อว่ามันจาถ่กเพิ่ม ขึ้น

ที่

ประเภทยำตำมกฎหมำย

เภสัชจ่ำย

ไม่ได้

ได้ 1

ยำสำมัญประจำำบ้ำน

+

2

ยำควบคุมพิเศษ

+

3

ยำเสพย์ติดให้โทษประเภทที่ 3

+

4

ยำอันตรำยที่ใช้ภำยนอก

5

ยำควบคุมพิเศษ

+ +

สถำนี ที่ 1

พัก

สถำนี ที่ 2

ร่ปแบบยำ ให้เขียนแบบเทคนิ คอลเทอม พ่ดง่ำยๆคือห้ำม

เขียนภำษำไทยค่ะ

มียา 5 ตัวดังนี้

1. ยาอะไรไม่ร้่ ลักษณะ

ขาวๆแบนๆ มีเลข 100 ตรงกลาง

พี่ตอบว่า Suppositories วงเล็บอีก ว่า Vaginal Tablet กลัวไม่ได้ คะแนนเลยเขียนไป 2 อันเลย

2. ENO อาจารย์ฉีกซองให้เห็นผงยา พี่ตอบว่า Effervescent Powder

3. ยาอมยี้ห้อ SARGITA มั้ง คล้ายๆ มายบาซินอ่ะ พี่ตอบว่า Lozenges

4. ยาขับลม อันนี้ สติ๊กเกอร์ท่ีปิดทับร่ปแบบยามันบางเลยอ่านออกว่าเป็ น

Mixture

5. ยาฉีดผงแห้งในขวด vial พี่ตอบว่า Dry powder for injection

สถำนี ท่ี 3

ยำเทคนิ คพิเศษ

-

พี่ท่องยาเทคนิ คพิเศษที่สภากำาหนดได้ทุกอย่างจนขึ้นใจแต่

ออก MDI อันเดียวพอมาถึงสถานี น้ ี แม่เจ้า เกิดมาเพิ่งเคย เห็นเนี่ ยะแหละ พี่ไม่เคยเหนมาก่อน เป็ น NTG แผ่นแปะ อาจารย์บอกให้อธิบายวิธีใช้พร้อมผลข้างเคียง สถำนี ท่ี 4

ยำตำมกฎหมำย -

สถำนี น้ ี อำจำรย์แสดงตนเป็ นล่กค้ำมำขอซื้ อยำ Diazepam

-

ตำม ที่เรียนเลย ไม่ขำยแต่จ่ำย atarax

สถำนี ที่ 5 DIS เภสัชสนเทศ -

เห็นหนั งสือแล้ว ไม่ต้อง คิดไรมาก เปิ ดหนั งสือ ให้เร็ว ให้ไว เพราะ ต้องเอามาเขียนอีก

-

ข้อนี้ โจทย์ถามว่าหมอโทรมา ให้หา Dose / regimen ของ Interferon 2B

- มีหนั งสือให้ 2 เล่ม -

Druginformation Handbook กับ Injection Drug อะไรสัก อย่างเล่มหนาๆๆ มากๆๆ

-

เอกสารอ้างอิงไม่ต้อง แบบ Vancouver ก็ได้นะ มันจะเป็ นร่ป แบบนี้ เลย ตัวอย่างกระดาษคำาตอบ ข้อความ………………………………………… ………

……………………………ประมาณ 4-5 บรรทัด ค้นได้จากหนั งสือ………………………

ปี ที่……….หน้า……………………… สถำนี ท่ี 6

พัก

สถำนี ที่ 7 คำำนวณ Aliquat

- มีกระดำษคำำตอบให้คำำนวน -

โจทย์ถำมว่ำจะเตรียม Tetracyclin 2 % 25 ml จะต้องใช้ Tetracyclin 250 mg กี่ แคปซ่ล

- ไม่ร้่โจทย์ถ่กรึเปล่ำนะ แต่ตอบ 2 แคปซ่ลอ่ะ สถำนี ท่ี 8

เตรียมยำ tetracycline โจทย์สัง่ ให้เตรียม สารละลาย Tetracyclin 25 ml 2 % อุปกรณ์ที่มีให้ -

ขวดใส่ยำ Tetracycline

- ช้อนเขำ

- แท่งแก้วคน

- บีกเกอร์ทุกขนำด - กระบอกตวงมีทุกขนำด

- บีกเกอร์ใส่น้ ำำกลัน ่ ใบใหญ่ๆๆหน่อย - ดรอปเปอร์ -

สถำนี ที่ 9

กระดำษโจทย์บอกค่ำกำรละลำยของ Tetracycline พับกระดำษกรอง

- โจทย์สัง่ พับให้ใส

- พับจีบ พี่พับ 16 - อาจารย์บอกให้พับ 32 -

กรีด ๊ ๆๆค่ะ ทำาไม่เป็ น ซ้อมมาแค่ 16

-

เถียงอาจารย์ต่อค่ะ ที่อ่านมาให้พับอย่างน้อย 16 มิใช่เหรอค่ะ

- อาจารย์สัง่ ให้พับต่อค่ะ

- พับต่อได้แค่ 28 จีบไม่เสร็จ หมดเวลา - เดี๋ยวคราวหน้าหน่ จาพับ 64 กลีบ แบบปิ ดตามือไขว้หลังให้ อาจารย์ด่ค่ะ

สถำน ที่ 10

กรองนำ้ำยำให้ใส อุปกรณ์ที่มีให้

- กรวยกรอง - บีกเกอร์

- หลอดหยด - นำ้ากลัน ่

- ที่ต้ ังกรวย -

สารละลายจากฐาน 8

สถำนี ท่ี 11 สถำนี น้ ี ก็ ควำยอีกแล้ว

- พี่นะแหละ ควายเอง - ง่ายมากๆ แต่ทำาผิด -

โจทย์บอก regimen มาให้

-

Amoxy เด็ก 20 mg/kg q 8 hr มีขวด amoxy 125mg/5ml ให้เขียนฉลากยา

- ถ้าให้ทำาตอนธรรมดาก็ทำาได้แหล่ะ แต่พ่ีคำานวณผิด--- จบเห่ เลย

สถำนี ท่ี 12

ข้อนี้ มีพารา เด็ก 2 ขวด คือ พาราไซรับ กับ พารา ซัซเพนชัน ่ ให้บอกความแตกต่างให้กับอาจารย์ฟัง

สรุป คือ ทำาไม่ได้ ค่ะ จบค่ะ ชีวิต อาจารย์ใบ้ให้สุดพลังนะคะแต่พ่ีโง่เอง

ตอบไม่ได้

สถำนี ท่ี 13

พัก

ไม่คิดไรแล้วค่ะ ในหัวคิดแต่ว่าก่ตายแน่แล้ว….นึ กอย่างเดียวเมื่อไหร่จะ

เสร็จอยากกลับเชียงใหม่ อยากร้องไห้ สถำนี ท่ี 14

ชัง่ อะไรซักอย่ำงแหละ เหนี ยวๆ ครีมไรไม่ร้่

สถำนี ท่ี 15

slap + spatula

-

มี glycerin/ mineral oil ให้เลือก….

สถำนี ท่ี 16 นับเม็ดยำ

- นั บ คอเฟนิ รามีน 90 เม็ด - โจทย์มี พารา + คอเฟ ให้เลือก คงไม่มีใครหยิบพลาดหรอก นะ

- นั บไปเถอะค่ะ เพราะ ยังไงก็ถอดใจแล้ว

- นั บเสร็จเลือก ขวดใส่อีกนะ มี เล็ก กลาง ใหญ่ และ ก็ ใหญ่ ยักษ์ -

ใส่ขวดเสร็จอาจารย์ก็เอาไปชัง่ ตรวจความถ่กต้อง

สถำนี ท่ี 17 สัมภำษณ์/ส่งต่อผ้่ป่วย -

ที่โตุะจะบอกอย่่แล้วว่า เป็ นการส่งต่อผ้่ป่วย

-

เพราะฉะนั้ นพี่ว่ามันต้องมีอาไรมากกว่า ปวดขาแน่

-

ตอนแรกพี่จะเดาว่าเป็ น ดีวท ี ี

-

ซักไปซักมา ปรากฎว่า กินยา atorvastatin อย่่

-

สถำนที่ 18

อาจารย์มาขอซื้ อยาคลายกล้ามเนื้ อแบบว่าปวดขามาก

ส่งต่อหมอ จบข่าว

ให้เรำบอกหมอว่ำยำที่จ่ำยมีปัญหำอะไร ยาที่จ่ายมี

1. Marvilon 28 2. Doxycyclin

คีย์เวิร์ดคือ อาจารย์อยากให้เราพ่ดว่า … หมอจ่ายไปเพื่ออะไร แค่น้ ั นอ่ะ แอบงง อย่่ อาจารย์แสดงเป็ นหมอนะ พี่ก็บอกให้

เปลี่ยน ดุอกซี่ อาจารย์ก็ไม่ยอมเปลี่ยน บอกว่าเปนอินดิเคชัน ่ ที่

ต้องใช้ดุอกซี่อย่างเดียว พี่ก็ อยากบอกว่าแล้วแต่อาจารย์เตุอะเจ้า บะยุ่งตวยละ

พี่ก็อธิบายไปเรื่อย เหมือน อาจารย์ไม่พอใจในคำา

ตอบนะ พี่เลยพ่ดว่า คุณหมอคับแล้วคุณหมอจ่าย ดุอกซี่ไปเพื่อ

อะไรเหรอคับแล้วอาจารย์เหมือนพอใจในคำาตอบแล้ว ก็เหมือนจะ จบบทสนทนา พี่ก็ถามว่าอาจารย์ครับผมลืมอะไรไปไหมครับ

อาจารย์ก็เลยย้อนว่าแล้วคิดว่าเราลืมอะไรละ พี่ก็ - -“ …. ก็เลย เง้อ … สถำน ที่ 19

DM ให้บอกการสังเกตอาการ Hypoglycemia พร้อมบอกวิธีปฏิบัติตน

สถำนี ท่ี 20 เปิ ดหนังสือ DIS อีกแล้ว ข้อนี้ เปิ ด Remington นะ หา ว่า Polibase คืออะไรประมาณเนี๊ ยะ แปลภาษาอังกฤษไม่ออกลอกมาทั้งพารากราฟเลย กระดาษคำาตอบก็เหมือน ข้อ ที่ผา่ นมา ข้อนี้ มีหนั งสือวางไว้ให้ 3 เล่มคือ

1. Remington 2. Mims 3. อะไรไม่ร้่

พี่เปิ ด แต่ รีมิงตันข้อเดียว เกุมาก เปิ ดเจอด้วย แต่มันซ่อนตัวอย่่ ต้องตามไปขุดมาตอบ

ข้อสอบ OSPE เดือนมีนำคม 2550

Version 1

1.ถามเกี่ยวกับ dosage form มีท้ ังหมด 5 แบบ

อันแรกเป็ น sugar coated tablet อันที่ 2 เป็ น effervescent tablet อันที่

3 เป็ นยานำ้าสีดำาๆสงสัยจะเป็ นยาแก้ไอนำ้าดำา ตอบว่าเป็ น mixture อันที่ 4 เป็ น ยานำ้าสีส้มหนื ด คงเป็ น syrup อันที่ 5 lozenge

2. เปิ ดหนั งสือต้องการยาในอเมริกาที่ช่ ือ Advilซึ่งไม่มีอย่่ในเมืองไทยให้เปิ ด หาชื่อ generic แล้วก็ด่ช่ ือการค้าในไทยมาสองชื่อ มีหนั งสือ martindale,mims และ drug information handbook

ลองเปิ ดจาก martindale ก่อนหาชื่อ generic ได้ว่าเป็ น ibuprofen แล้ว

เปิ ดจาก mims หาเกี่ยวกับชื่อการค้าในไทย 3.อธิบายยาเทคนิ คพิเศษ isodil SL

4.ด่ยาว่าเป็ นยาประเภทใดตามกฎหมายแล้วขายได้ในร้านสะดวกซื้ อหรือไม่

มีซาร่า 1 แผง, mebendazole 1 กล่อง, Actifed 1 แผง, ambroxol 1

แผง, vit.c 100 mg 1 แผง

5.คำานวนหาขนาด amoxy เด็กนำ้าหนั ก...........อายุ.........ให้amoxy dry syrup ขนาด 125mg หาขนาดที่ให้ในแต่ละวัน และจะต้องจ่ายกี่ขวด แล้วก็เขียน

ฉลาก + ฉลากช่วย (ฉลากช่วยทุกฐานจะเป็ นแบบให้เลือกกานะ ถ้าเลือกผิดจะ ติดลบ 0.5 ด้วยแหละ)

6.ให้คำานวณปริมาณของ clohexidene10% ที่ต้องใช้ ถ้าต้องการ clohexidene 1% ปริมาณ 30ml

7.จากการคำานวณข้อที่แล้วก็มาลงมือ dilute สารที่ฐานนี้ ต่อ 8.ต้องการให้นับเม็ดยาพาราจำานวน 90 เม็ด มียา CPM มาเป็ นอีกตัวเลือกแลัว ให้เลือกกระปุกยาที่จะบรรจุว่าจะต้องใช้อันไหนก็ต้องเป็ นอันใหญ่สุดน่ะ

9.ชัง่ vanishing cream เตรียมผสมสารฐานต่อไป (ด่ดีๆนะว่าส่ตรที่ให้มาน่ะ qs.ad ป่ าว ถ้ามีต้องหักลบตัวยาสำาคัญออกด้วยนะ)

10.นำาสารไปเพื่อ levigate + เลือกสารที่เป็ น levigating agent เป็ น glycerin อีกตัวมันเป็ น mineral oil (ข้อนี้ เลือก glycerin นะ )

11.ยา codeine11 mg กับ pheno…ส่ตรผสมใน 5 ml อยากทราบว่าเป็ นยา ประเภทใด ขายในร้านยาได้หรือไม่ แล้วมีผลอย่างไรกับร่างกาย

12.เตรียม carbopol มีกระดาษทดให้ (น่าจะใช้คำานวณปริมาณ carbopol ที่จะ ต้องใช้ แต่เขาเตรียม carbopol ไว้ให้แล้วนะ) ส่ตร carbopol 10%w/w Water qs.ad 100 g

M.ft. hydrogel 30 g

13.ให้เติมสารทีเพิ่มความหนื ดให้กับ carbopol แล้ววัด pH โดยมีท่ีได้ว่าเท่าไหร่ มีสารให้สองตัว คือ glycerin กับ triethanolamine (ต้องเลือก triethanolamine )

14.มียา 2 ชนิ ด อันแรก diclofenac SR แล้วถามว่าสามารถหักเม็ดยาได้หรือไม่ เหตุผล แล้วก็คำาแนะนำา

อันนี้ เป็ นแบบ sustained released จึงห้ามหักเม็ดยาเนื่ องจากมีผลต่อการ

ปลดปล่อยตัวยา คำาแนะนำาก็ตอบไปอ่ะว่าห้ามหักบดเคี้ยวแล้วก็ให้ทานยาหลัง อาหาร ดื่มนำ้าตามมากๆ

ส่วนอีกอันเป็ น antacil ถามว่าให้กลืนลงไปเลยได้ไหม แล้วเหตุผลกับคำา

แนะนำา ตอบว่าไม่ได้ จะต้องเคี้ยวก่อนแล้วยาจึงจะแตกตัวเพื่อสะเทินกรด คำา แนะนำาก็คงจะเป็ นเคี้ยวให้ละเอียดก่อนกลืน

15.ซักประวัติ และแนะนำาการปฏิบัติตัว + ส่งต่อหมอป่ าว ?(บางทีอาจารย์ก็ อาจจะถามว่าจะให้ยาอะไร) ต้องซักตั้งแต่แรกเลยนะ เป็ นเองป่ าว, มีอาการ อะไรบ้าง , โรคประจำาตัว, ใช้ยาอะไรอย่่ , ...............

คำาตอบที่ได้คือ ผ้่ป่วยมาด้วยอาการลิ้นเป็ นฝ้ าขาวจากการใช้ยาพ่น steroid ใน การรักษาโรคหอบหืดแล้วไม่ได้บ้วนปาก

16.ให้บอกประเภทของยาแล้วก็บอกว่าจะต้องใช้ใบสัง่ ยาในการจ่ายป่ าว brown mixture 240ml phenylbutazone amitriptyline

alprazolam lomotil

หาคำาตอบกันเองนะ มันง่ายมากๆ

17.เปิ ดหาตำารับ yellow ointment ว่ามีส่วนประกอบอะไรบ้าง มีหนั งสือ martindale , Remington, แล้วอะไรอีกเล่มก็ไม่ร้่

18.แม่มาซื้ อยาให้ล่กอายุ 3 ขวบ มีอาการผื่นขึ้นทัว่ ตัวคล้ายลมพิษ ต้องซัก ประวัติให้ได้ว่าเขากินยา amoxycillin แล้วเกิดลมพิษขึ้น และแพ้ยา ampicilllin อย่่

case นี้ ก็ต้องหยุดยา + จ่ายยาแก้แพ้ , ยาทา แต่จะให้ยาอาไรอ่ะ อ้อ.....บอกให้ เขาแจ้งหมอทุกครั้งด้วยว่าแพ้ยาอะไร

19.ให้เขียนฉลากของยา norfloxacin กับ domperidone อ่ะ + ฉลากช่วยด้วยนะ 20.ผ้่ป่วยขอซื้ อยา glibenclamide เนื่ องจากทำายาหล่นหายแล้วก็มีค่า lab

ว่า FBS 200 แล้วก็ HbA1c 9%ให้แปลความหมายค่าแล็ป, จะจ่ายยาป่ าว แล้ว ก็ให้บอกการปฏิบัติตัว

21. ผ้่ป่วยมารับยารักษาไมเกรนที่โรงพยาบาลมี ergotamine caffeine ให้ทาน ครั้งละ 2 เม็ดทันทีและทุกครึง่ ชัว่ โมงเมื่อมีอาการ กับยา flunarizine ขนาด 2

เม็ดก่อนนอน โดยให้อธิบายการใช้ยาแล้วก็บอกอาการข้างเคียงของยาแต่ละตัว 22.ให้แก้ใบสัง่ ยา แบบว่ามีใบสัง่ ยามาให้ 1 ใบ มียา 4 ตัว คือ Glipizide,

metformin, aspirin, simvastatin ก็ต้องด่ regimen ที่ให้ว่าเหมาะสมมั้ย , มี DI ป่ าว

23. ผ้่ป่วยมาขอซื้ อยา fluoxetine กับยา diazepam ต้องร้่วา่ ตัวไหนขายได้และ แนะนำาการปฏิบัติตัวด้วย 24. ข้อนี้ ก็ซักประวัติ

มาขอซื้ อยาให้คนงาน มีอาการไอแห้ง มีเลือดปนบ้าง นำ้าหนั กลด (อา

การหลักๆของ TB แหละ)

ซักให้ครบทุกขั้นตอนนะ แล้วก็แนะนำาให้ไปพบหมอ 25. consult แพทย์ จาก DI ในใบสัง่ ยา

ในใบสัง่ ยามียาหลายตัวมาก ด่ดีๆ แต่มี

DI แค่ค่เดียว รอบนี้ เป็ น

คิวของ erythromycin + theophylline บอกหมอว่ามีผลอย่างไรและจะต้องทำา อย่างไร

อ้อ........ลืมบอกว่าผ้่ป่วยคนนี้ แพ้ยา penicillin ด้วยแหละ

Version 2 สถำนี ท่ี 1

เปิ ดหนั งสือหา Generic Name ของยา Asaphen ซึ่งเป็ นยาที่ไม่มี

ในประเทศไทย

ให้หนั งสือมา 3 เล่ม คือ

1. Drug Information

2. MIMS 3. ASFH

แนวคิด ให้เปิ ดหาชื่อยาในหนั งสือเล่มอื่นที่ไม่ใช่ MIMS. นะจุะ เพราะใน

MIMS จะมีแต่ยาที่มีใน Thai แต่แนะนำาให้เปิ ดใน Drug Information จะง่ายกว่า ASFH เพราะเล่มเล็ก เปิ ดง่าย เราคุ้นเคยจะได้เปิ ดทันรีบ เปิ ด และเขียนเร็ว ๆ นะพอได้ Generic Name แล้วก็ไปเปิ ดหา Trade Name ใน MIMS อีกที ชื่อ...................................................................เลขประจำาตัว Generic Name

เปิ ดจากหนั งสือ..........................

.............................

Edition………………………...

Trade Name

เปิ ดจากหนั งสือ..........................

1. .............................

Edition………………………...

2. …………………. สถำนี ท่ี 2 (ISDN) SL จำานวน 30 prn.

ปี ที่พิมพ์...............หน้า..............

ปี ที่พิมพ์...............หน้า..............

อธิบายการใช้ยา Isosorbide Dinitrate

แนวคิด ต้องร้่ว่า SL = Sublingual เป็ นยาอมใต้ล้ ิน ก็บอกอาจารย์ท่ีอย่่ประจำา สถานี ตามขั้นตอนคือ

1. แนะนำาตัวว่าเราเป็ นเภสัชกร “ดิฉันเภสัชกร.............”

2. ยาที่คุณได้รบ ั คือยา ISDN กี่ mg เป็ นยาอมใต้ล้ ิน เพื่อบรรเทา อาการปวดเค้นหัวใจ

3. วิธีใช้ ให้อม 1 เม็ดใต้ล้ ิน เมื่อมีอาการปวดเค้นหัวใจหากอาการไม่ดี ขึ้นภายใน 5 นาที ให้อมอีก 1 เม็ด อมได้ 3 เม็ด เม็ดที่ 2 ถ้าไม่ดี ขึ้นเตรียมตัวส่งรพ. ให้อมเม็ดที่ 3 บนรถ ไปด่เพิ่มว่าเคี้ยว กลืน หรือบ้วนนำ้าลายได้หรือไม่ อาจถามอย่างอื่นอีก ex เป็ นยาสำาหรับ โรคอะไร

สถำนี ท่ี 3 คำานวณยา Amoxy (Ibiamox 125 mg./5ml) ให้ ด.ช.อายุ 6 ขวบ มั้ง ถ้าจำาไม่ผิดนะ

โจทย์บอกมาให้ว่าเด็กอายุ 6 ขวบต้องได้ยากี่ mg/day แล้วให้เขียน

ฉลาก มีเครื่องคิดเลขให้นะ แล้วก็ให้บอกด้วยว่าต้องจ่ายกี่ขวด ต้อง รีบหน่อยนะจุะเดีย ๋ วไม่ทัน คิดไม่ออกก็ให้เขียนฉลากก่อนเดีย ๋ วไม่มี คะแนน

ชื่อ.................................................. ฉลากช่วย ชื่อยา..............................................

รับประทานจนยาหมด

รับประทานครั้งละ

……………………..

สำาหรับ ..........................................

หยุดเมื่อ......................

ช้อนชา

……………………

ช้อนโตุะ

เช้า

 บ่าย

 เย็น

…………………….

 ก่อนนอน

……………………..

คำาแนะนำา....................................... (หลัง ๆ จำาไม่ได้แล้วจ้า) สถำนี ท่ี 4

..................พัก....................... หายใจลึก

สถำนี ท่ี 5

ต่อไปนี้ จะเกี่ยวกับ Ceutic เป็ นนำ้ายาบ้วน

ๆ

ปากให้คำานวณว่าจะต้องใช้ Cetylpyridinium Cl 10% กี่ ml เพื่อ เตรียม Cetylpyridinium Cl 1% 30 ml.

แนวคิด จะต้องเขียนวิธีคำานวณลงไปในกระดาษด้วยว่าคิดคำาตอบมาได้อย่างไร Ex

จากส่ตร N1V1

= N2 V2

10 x V1 = 1 x 30 V1 =

3 ml

แล้วต้องเอาคำาตอบที่คำานวณได้ไปเตรียมในสถานี ถัดไป สถำนี ท่ี 6

เตรียมนำ้ายาบ้วนปากที่คำานวณจากสถานี ท่ีแล้ว

แนวคิด ต้องพยายามทำาตาม technique นะจุะโดยบนโตุะจะมีอุปกรณ์ให้เพียบ เลือกใช้ให้ถ่ก

1. มองหา Cetylpyridinium Cl 10% --- เปิ ดขวดวางฝาหงาย --- ด่ ฉลากอีกรอบ ---- ถือให้ฉลากอย่่ ในอุ้งมือ

2. เทลงใน Cylinder 10 ml จำานวน 3 ml. ค่อย ๆ ถ้าหกให้รบ ี เช็ด แล้วค่อยรินต่อ ไม่ต้องเทลง beaker ก่อน เทใส่ Cylinder นะจุะ

3. เทสาร 3 ml ลงใน beaker 50 ml เพราะเราจะทำา 30 ml ให้เลือก beaker ที่พอดีไม่ใหญ่ – เล็กเกิน

4. ตวง H2O ประมาณ ¾ ของตำารับ คือ ประมาณ ¾ x 27 = 20 ml โดยใช้ Cylinder 25 ml

5. เทนำ้าที่ตวงได้ใส่ beaker ที่ใส่สารไว้ ---- ใช้ stirring rod. คน 6. เทใส่ Cylinder 30 ml (ถ้าไม่มีก็ใช้ 50 ml.) แล้วใช้ H2O ปรับ

ปริมาตรให้ครบ 30 ml. (อย่าลืม rinse beaker มาเพื่อปรับปริมาตร ด้วย)

7. เทใส่ beaker แล้วใช้ stirring rod คนให้เข้ากัน --- ถามอาจารย์ว่า ให้เทใส่ภาชนะรึเปล่า เป็ นอันเสร็จ รีบหน่อยแต่ไม่ต้องรน ตั้งสติดี ๆ นะจุะ

สถำนี ท่ี 7 ให้นับเม็ดยา Paracetamol 500 mg # 90 ใส่ภาชนะที่เหมาะสมโดย ไม่ต้องเขียนฉลากจ้า

แนวคิด สถานี น้ ี ไม่ยาก ควรทำาให้ได้เต็มกันทุกคนนะจุะน้อง ๆ 1. หยิบยาให้ถ่ก

2. เช็ดถาดนั บยาให้สะอาด

3. เทยาลงถาดโดยปิ ดช่องวงกลมไว้ก่อน (ด่ยา 3 ครั้ง วางฝาขวดยา หงาย)

4. ค่อย ๆ นั บทีละ 5 เม็ด กรุณาอ่านดี ๆ ว่าโจทย์สัง่ กี่เม็ด 5. เลือกขวดใส่ให้พอดี แล้วเช็ดถาดหลังพับให้เรียบร้อย เป็ นอันเสร็จ พิธี

อาจารย์ประจำาฐานจะ check จำานวนโดยการชัง่ นำ้าหนั กด่ สถำนี ท่ี 8 ซึ่ง Vanishing Cream โดยให้ส่ตรตำารับว่า g.

, Cream base qs. 5 g.

Rx Sulfur

0.5

แนวคิด อ่านโจทย์ดี ๆ คิดก่อนว่าต้องชัง่ Cream เท่าไหร่ หักนำ้าหนั กของผง ยาให้เรียบร้อยนะ

- พับกระทง + รองกระดาษไขด้วย & label ให้เรียบร้อย

- ด่ล่กนำ้าเครื่องชัง่ , tare, วางกระทง , tare อีกครั้ง (ถ้าเครื่องชัง่ สกปรกก็ทำา ความสะอาดหน่อยนะ)

- ใช้ Stirring rod กับ spatula ตัก Cream เพื่อเอามาชัง่ ตอนแรก ค่อย ๆ ปาด cream ลงบนกระทงแล้วด่น้ ำาหนั กก่อน เพราะถ้าใส่ไป เยอะ จะตักออกยาก

- พอได้น้ ำาหนั กที่ต้องการแล้วก็ยกลง ** แล้ว tare เครื่องชัง่ อีกครั้ง *

.......................ยก Cream ไปผสมในสถานี ต่อไปจ้า...................................

สถำนี ท่ี 9 ผสม Cream ที่ชัง่ มากับ Sulfur ที่เตรียมไว้ให้ มีอุปกรณ์ให้เลือก เพียบ + มี glycerin กับ Mineral oil ด้วย

แนวคิด ถ้าเป็ นการผสม Cream, ointment กับผงยา ไม่ต้องคิดถึงอย่างอื่น นอกจาก Slab กับ Spatula ซึ่งจะใช้วิธี Pulverization by

intervention จ้าโดยเลือก interventing agent หยดผสมกับผงยา โดย เลือกให้เข้ากับ cream base

- ต้องร้่วา่ Vanishing Cream เป็ น Cream base แบบ O/W ต้องใช้ glycerin

- เทผงยาบน slab แล้วหยด glycerin พอให้ผสมเข้ากันเป็ น smooth paste

- ปาด cream ลงบน slab แล้วผสมกับ ผงยาด้วย geometric

dilution จนเข้ากันดี บางครั้งอาจไม่มีเวลาหรือตื่นเต้นจนทำาไม่ทันก็ คอยบอกอาจารย์ท่ีประจำาสถานี ว่าเรากำาลังทำาอะไรแล้วผลลัพธ์ท่ีได้จะ เกิดอะไรขึ้น อาจารย์จะได้ร้่นะ

สถำนี ท่ี 10 ให้ด่ว่ายาที่กำาหนด Rx ………………..(Codein _ mg + Ph…. _mg) # 30 จ่ายได้หรือไม่

ในร้ายขายยานะ ปั จจุบันที่พ่ีเขียนอย่่คือว่า

จ่ายไม่ได้ เพราะยาที่มีส่วนผสมของ codein ถ่กเอาออกจากร้านขาย ยาไปหมดแล้ว จ่ายได้เฉพาะในโรงพยาบาล เป็ นยาประเภท ยาเสพ ติดให้โทษประเภทที่ 3

ข้อควรแนะนำาให้กลับไปหาหมอที่ ร.พ.ให้จา่ ยยานี้ ให้ Side effect

1. ท้องผ่ก

2. พี่ก็ไม่ร้่ลองไปเปิ ดด่เอาเองนะจุะ

สถำนี ท่ี 11 ให้เตรียม hydrogel 30 g จาก carbopol ที่เตรียมไว้ให้ โดยมีส่ตร ตำารับดังนี้ Px.

Carbopol 0.5% w/w

H2O qs to 100 g

สถานี น้ ี ก็เช่นกัน จะมีอุปกรณ์ให้เลือกใช้เพียบ แถมอาจารย์ยังหลอก ว่ามีกระดาษทดให้นะเผื่อต้องการ

แนวคิด บางคนอาจจะหลงไปคำานวณซึ่งพี่ก็เป็ นคนหนึ่ งที่ถ่กหลอกเหมือนกัน (ว้า โง่จัง)

อ่านโจทย์ดี ๆ ซึ่งโจทย์บอกว่าเตรียม carbopol ไว้ให้แล้ว เราก็แค่ ตวงนำ้า 30 g มาพอง gel เลย

1. เลือกอุปกรณ์ พี่ใช้โกร่งกระเบื้ องนะเพราะมันมีแรงบดกระจาย carbopol ได้ดี

บางคนอาจใช้ beaker + stirring rod ก็คงไม่ผิด แต่มันจะมีแรง

กระจาย Carbopol น้อย กว่าจะรอให้ carbopol พองเต็มที่ก็พอดีหมด เวลา (ลองแอบถามอาจารย์ด่ว่าวิธีท่ีถ่กคืออะไรนะ)

2. ตวงนำ้า 30 ml เทในโกร่ง จากนั้ นค่อยๆโปรย

carbopol ลงไปแล้วใช้ล่กโกร่งคนช่วยให้ carbopol กระจาย – pdt ที่ พี่ได้จะเป็ นของเหลวใส ๆ

------------------------------ ยกอุปกรณ์ไปใช้ในสถานี ถัด ไป--------------------------

สถำนี ท่ี 12 ให้ triethanolamine (TEA) กับ glycerin มาเพื่อให้หยดลงใน carbopol จากสถานี ก่อนเพื่อให้ form gel

แนวคิด technique เหล่านี้ เด็กภาคอื่น ๆ อาจงงหน่อย ยังไงก่อนสอบเพื่อน ๆ ภาค ceutic ก็อนุ โมทนา ติวให้เพื่อน ๆ ด้วย เพราะบางทีถ้าเคยเจอ มันก็ทำาได้ ถ้าไม่เคยเจอเลยก็ไม่ร้่จริง ๆ

- หยด TEA ประมาณ 2-3 หยด ลงใน carbopol ที่พองไว้แล้ว คน เล็กน้อยก็เป็ น gel แล้ว

- อาจารย์จะให้วัด PH ด้วย *ห้าม* จุ่ม PH paper ลงใน gel เลยนะ ให้ใช้ stirring rod มาป้ ายเอา อาจารย์แค่จะ check technique และด่ ว่าเป็ น gel หรือไม่ เพราะ carbopol จะ form gel ที่ pH เป็ นด่าง

สถำนี ท่ี 13 อันนี้ จริง ๆ อย่่สถานี แรก ๆ แต่พ่ีลืม 555 โจทย์ให้ยามา แล้วบอก ว่าเป็ นยาประเภทไหน ขายในร้านสะดวกซื้ อได้หรือไม่ 1. Actifed แผงละ 20 เม็ด

- เป็ นยาอันตราย จ่ายไม่ได้ เนื่ องจากมี pseudoephedrine เป็ น

ส่วนประกอบ

2. Victamin C แผงละ 10 เม็ด - ไม่แน่ใจว่าเป็ นยาสามัญประจำาบ้าน หรือยาแผงปั จจุบันบรรจุ

เสร็จที่ไม่ใช่ยาอันตรายหรือยา

ควบคุมพิเศษนะจุะ ลองไปด่ท่ีแผงดี ๆ แต่ยังไงก็จ่ายได้

3. Paracetamol 500 mg แผงละ 10 เม็ด - ยาสามัญประจำาบ้าน จ่ายได้

4. เป็ นยาเม็ดใส่แผง ยา Ambroxol หรือ Bromhexine ก็ไม่แน่ใจ เพราะจำาไม่ได้

- ยาแผงบรรจุเสร็จที่ไม่ใช่ยาอันตรายหรือยาควบคุมพิเศษ จ่ายได้

จ้า

สถำนี ท่ี 14 สถานี น้ ี มีอาจารย์ค่ะ มาบอกเราว่าเป็ นฝ้ าขาวที่ล้ น ิ ขอซื้ อยาหน่อยค่ะ คุณเภสัชกร

แนวคิด เราต้องพยายามหาสาเหตุวา่ ฝ้ าขาวนั้ นเกิดจากอะไร อย่าปั กใจเชื่อตาม ที่ใจเราคิดเอง

เริม ่ เลย (พยายามถามเป็ น step ที่อาจารย์เคยสอนมาจะได้ไม่หลงกล) 1. แนะนำาตัวเอง ---- สวัสดีค่ะ ดิฉันเภสัชกร-----มีอะไรให้ช่วยคะ 2. ก่อนหน้านี้ ป่ วยหรือมีโรคประจำาตัวหรือไม่ 3. ใช้ยาอะไรอย่่หรือเปล่า

พอมาถึงตรงนี้ ถามไปถามมาปรากฏว่าผ้่ป่วยใช้ยาพ่นแก้หอบหืดอย่่ เลยถามว่าหลังใช้ บ้วนปากหรือไม่

- ต้องบอกได้ว่ายาอันไหนทำาให้เกิดฝ้ าขาวในปาก --- ต้องบอกตัวที่ เป็ น Steroid นะไม่ใช่ 2 – agonist

- ต้องบอกกลไกง่าย ๆ ได้ว่าทำาไมถึงทำาให้เกิด ----- เป็ นยากดภ่มิ normal flora จึงเจริญเติบโตมากกว่า ปกติ เลยทำาให้เกิดฝ้ าขาวที่ปาก

4. ไม่ต้องจ่ายยา แต่ให้คำาแนะนำาการใช้ยาพ่นว่าหลังใช้ต้องบ้วนปาก ทุกครั้ง แล้วฝ้ าขาวจะหายไปเอง

สถำนี ท่ี 15 บอกประเภทของยาอีกแล้ว และให้บอกด้วยว่าถ้ามีใบสัง่ ยามาขอซื้ อ ที่รา้ นขายยาจะจ่ายได้หรือไม่ 1. Lomotil

=

Diphenoxylate HCl + atropine sulfate

- เป็ นยาเสพติดให้โทษประเภท 3 ... จ้า จ่ายได้เลย แม้จะไม่มี

ใบสัง่ แพทย์ก็ได้นะ 2. Alprazolam

์ ่อจิตและประสาทประเภทที่ 4 จ่ายได้ถ้ามี - เป็ นวัตถุออกฤทธิต

ใบสัง่ แพทย์ค่ะ

3. Pseudoephedrine 60 mg

์ ่อจิตและประสาทประเภทที่ 2 จ่ายไม่ได้ - เป็ นวัตถุออกฤทธิต

เพราะไม่มีในร้านขายยานะ ถ้าเป็ นส่ตรผสมถึงจะมี แต่ถ้าเป็ น pseudo เดี่ยว ๆ ไม่มี

4. อีก 2 ตัว จำาไม่ได้แล้ว แต่น่าจะเป็ นยาอันตรายที่จา่ ยได้กับ.... ยาแก้ไอ ที่มีส่วนผสมของ Codein ----- เป็ นยาเสพติดให้โทษ 3

และจ่ายไม่ได้เพราะบอกไปแล้วว่า ไม่มีในร้านขายยา

สถำนี ท่ี 16 อาจารย์มาเป็ นล่กค้าขอซื้ อยาแก้คันหน่อยค่ะ แนวคิด ก็เหมือนเดิมว่าต้องหาสาเหตุกันก่อนเลย ----แนะนำาตัวเหมือนเดิม 1. เป็ นเองรึเปล่าคะ ---- ปรากฎว่าล่กชายเป็ น 2. มีอาการเป็ นอย่างไร ---- ตุ่มขึ้น แล้วก็คัน

3. ก่อนหน้าที่จะมีอาการป่ วย หรือใช้ยาอะไรหรือไม่ ---- ไม่สบาย + กิน Amoxy ที่หมอจ่ายมาให้

4. เคยแพ้ยาอะไรหรือไม่ ---- ก่อนหน้านี้ ก็ไม่เคยแพ้แต่กินยา Amoxy เป็ นครั้งแรก

5. เลยสรุปไปว่าน่าจะเกิดจากการแพ้ยา ควรพาน้องกลับไปพบแพทย์ เพื่อให้ด่อาการแล้วเปลี่ยนยาใหม่

6. ไม่ว่าจะเป็ น Case ไหนก็ตามต้องปิ ดท้ายเสมอว่า “มีอะไรจะซัก ถามเพิ่มเติมอีกหรือเปล่าคะ” เผื่อว่า

เราลืมอะไรไป อาจารย์จะช่วยถาม Guide ให้นะ

สถำนี ท่ี 17 อาจารย์มาขอซื้ อยา glibenclamide 10 เม็ด และเอาผล Lab ครั้ง ล่าสุดมาถามเราด้วย ผล Lab

FBS

HbA1c =

=

200 mg/dL.

10%

1. จะจ่ายยาให้หรือไม่ ---- อาจารย์ขอซื้ อเพราะทำายาตกท่อนำ้า 2. อธิบายค่า Lab ประกอบ 3. แนะนำาวิธีการปฏิบัติตัว

แนวคิด - FBS ควร < 120 mg/dL. & HbA1c ควร < 7% แสดงว่ายัง ควบคุมนำ้าตาลไม่ค่อยดี

- ยาที่มาขอซื้ อจะจ่ายให้ชัว่ คราวไปก่อนถึงวันที่แพทย์นัด ต้องบอก ด้วยว่าไม่ควรซื้ อยารับประทานเอง

นะคะ ควรไปพบแพทย์ตามที่แพทย์นัดเพื่อด่ผลการรักษา และ

แพทย์อาจเปลี่ยนยาให้ตามความ เหมาะสม

- อาจารย์ถามว่า FBS กับ HbA1c ต่างกันอย่างไร FBS เป็ นค่าแสดงระดับนำ้าตาลในเลือดหลังจากการอดอาหาร

HbA1c เป็ นค่าของนำ้าตาลที่จับอย่่บน Hemoglobin (เม็ดเลือด) ใน 3 เดือนที่ผา่ นมา เพื่อยืนยันกับผลการตรวจ FBS เพราะผ้่ป่วยบาง คนหัวใสควบคุม อาหารมาเป็ นอย่างดี 1-2 วันก่อนตรวจ HbA1c จะเป็ นตัวบอกว่าคุมนำ้าตาลได้ดีหรือไม่

- แนะนำาให้ผ้่ป่วยควบคุม และจำากัดอาหารที่มีรสหวาน + ออกกำาลัง กายควบค่่ไปด้วยจะส่งผลดีต่อการรักษา

สถำนี ท่ี 18 ให้จ่ายยาตามใบสัง่ แพทย์ พร้อมกับคำาแนะนำา , side effect ฯลฯ (เท่าที่จะบอกได้)

ชื่อ นาง ก. นามสกุล ข. HN 12345 Cafergot (Ergotamine 1 mg + caffeine 100 mg) Sig 2 tabs & 1 tab q ½ hr. Cinnarizine 25 mg. Sig 1 cap tid.hs

# 10’s

# 10’s

แนวคิด ต้องถามชื่อผ้่ป่วยให้ตรงกับใบสัง่ ยา อาจารย์อาจถามว่าเค้าเป็ นโรค อะไร --- Migraine ยาที่ได้รบ ั ในวันนี้ มี 2 ตัวคือ

1. Cafergot 10 เม็ด เป็ นยาบรรเทาอาการปวดหัว migraine ให้รบ ั

ประทาน 2 เม็ด ทันทีเมื่อมีอาการปวด และอีก 1 เม็ด ทุก ๆ ครึง่ ชัว่ โมง หากยังมีอาการ รับประทานได้ไม่เกินวันละ 6 เม็ด และ

อาทิตย์ละไม่เกิน 10 เม็ด นะจุะ อาการข้างเคียงจะเกิดจาก Caffeine คือ ใจสัน ่ คลื่นไส้ อาเจียน นอนไม่หลับ

2. Cinnarizine 25 mg เป็ นยาขยายหลอดเลือด เพื่อให้เลือดไหลเวียน ใช้ในการบรรเทาอาการปวดหัว ยานี้ อาจทำาให้ง่วงนอน ไม่ควรขับรถ หรือทำางานกับเครื่องจักร

หายใจลึก ๆ ...ส้่ ๆ

นะคะ เดี๋ยวก็ได้เป็ นเภสัชกรแล้ว

สถำนี ท่ี 19 ให้จับผิดใบสัง่ ยา และแก้ไขให้ถ่กต้อง Metformin 1x1

# 30’s

pc

Aspirin 60 mg 2 x 3 pc

Simvastatin 10 mg แนวคิด

# 30’s # 30’s

1 x 1 Q.A.M.

สิ่งที่ผิด

แก้ไขเป็ น

1. Metformin ไม่บอก

Metformin 500 mg.

2. Aspirin การใช้ผิด

Aspirin 60 mg.

ขนาด

1 x 1 pc. หลังอาหารเช้า ทันที

3. Simvastatin 1 x 1 Q.A.M.

Simvastatin 10 mg. 1 x 1 hs.

พี่ก็จำาได้ไม่ค่อยแน่นอนนะแต่ก็คงจะประมาณนี้ อ่ะค่ะ

สถำนี ท่ี 20 อาจารย์จะมาขอซื้ อยาซึ่งเป็ นยาที่โจทย์ระบุว่ามีอย่่ในร้านเราเยอะ มากเลย จะจ่ายอะป่ าว

Fluoxetine Diazepam

1x1

1x1

หลังอาหารเย็น hs.

แนวคิด คือแบบว่าสถานี น้ ี พี่ก็ ก่ง...กุง อ่ะ ไม่ได้ถามต้นสายปลายเหตุอะไรเลย

โจทย์ก็ยาวกว่าจะอ่านจบพี่เลยบอกอาจารย์ไปว่า Diazepam จ่ายให้ไม่ ได้ จะต้องมีใบสัง่ แพทย์ อาจารย์ก็แกล้งบอกว่าแค่เม็ดเดียวก็ได้ วัตถุ

์ ่อจิตและประสาทประเภท 4 ต้องมีใบสัง่ แพทย์ จึงจะจ่ายได้ ออกฤทธิต ในร้านขายยานะจุะ ส่วน Fluoxetine ขายได้ไม่มีปัญหา ไม่ได้ถามว่า ใครกิน แต่พ่ีเดาไปเองเสร็จ เลยแนะนำาว่าให้ลองเปลี่ยนมากินตอน

เช้า เนื่ องจาก side effect ของมันทำาให้นอนไม่หลับจะได้ไม่ต้องกิน Diazepam…สถานี น้ ี อาจารย์วิเชียร ก็แกล้ง ๆ ด้วยเลยงงเลย ถ้า อยากร้่ว่าสถานี น้ ี ต้องการอะไร ก็ลองถามอาจารย์วิเชียรด่ก็ได้นะ

ขำา พี่ไม่ร้่ว่าพ่ดอะไรไป พอใกล้หมดเวลานึ กขึ้นได้เลยถาม อาจารย์ไป ว่าจะซื้ อกี่เม็ด อาจารย์เลยขำาแล้วไล่ให้ไปสถานี ต่อไป

สถำนี ท่ี 21 อาจารย์มาขอซื้ อยาอีกแล้ว ขอซื้ อยาแก้ไอหน่อย แนวคิด ก็เหมือนเดิมอีก ---- ก่อนอื่นแนะนำาตัวเอง

- เป็ นเองรึเปล่า --- เปล่า ซื้ อให้คนงานที่บ้าน - มีอาการเป็ นอย่างไร ----- ไอประจำา ซื้ อยาไปให้กินบ่อย ๆ

- เป็ นมานานแค่ไหนแล้ว ---- นานละ บางทีไอจนเป็ นเลือดเลย - อาการอย่างอื่นมีอีกไหม ------ ผอม ซีด

เลยแนะนำาว่าให้พาไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุจะดีกว่านะค่ะ - อย่างนี้ จะเป็ นวัณโรคได้ม้ ัย อาจารย์ถาม ------ ก็อาจจะเป็ นไปได้นะ คะต้องลองตรวจด่

- อาจารย์ให้บอกว่าคนที่เป็ นวัณโรคจะมีอาการอย่างไร ----- นำ้าหนั ก ลด ซีด อาจมีไข้ เหงื่อออกตอน กลางคืน ก็ลองไปด่เอานะจุะ

- อาจารย์ถามต่ออีกว่าจะเป็ น AIDS ได้ม้ ัย ----- ก็ต้องด่ว่ามีปัจจัย

เสี่ยง เช่น ชอบเที่ยวผ้่หญิง ก็อาจจะติดเชื้ อได้ และถ้าร่างกาย

อ่อนแอ ก็ทำาให้เป็ นวัณโรคแทรกซ้อนได้ง่าย ต้องพาไปตรวจด่นะ คะ

- มีอะไรจะซักถามเพิ่มเติมอีกรึเปล่าค่ะ ???

สถำนี ท่ี 22 เป็ นใบสัง่ ยาที่มีปัญหาให้เราไปปรึกษาคุณหมด Erythromycin

ยาอีก 2-3 ตัว และ Theophylline Budesonide 1 puff

tid

แนวคิด ต้องร้่ว่ายาอะไรบ้างที่มีผลกับระดับยาในเลือดของ Theophylline นะ จุะ

ในใบสัง่ ยานี้ ตัวที่มีปัญหาคือ erythromycin ซึ่งเป็ น enz. inhibitor ซึ่ง จะทำาให้ระดับ Theophylline ในเลือดส่งขึ้น เนื่ องจากยา

Theophylline มี narrow therapeutic จึงทำาให้เกิด side effect จาก ยาครับ S/E ที่เกิดขึ้นจะคล้ายกับ Caffeine คือ ปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียน ใจสัน ่ นอนไม่หลับ

หน้าที่ของเราในสถานี น้ ี ก็คือ บอกปั ญหาที่อาจจะเกิดขึ้นเพื่อให้หมอ เปลี่ยนยาจ้า

อาจารย์จะถามเราต่ออีกว่าคุณเภสัชกรคะช่วยแนะนำาหน่อยว่าจะ

เปลี่ยนเป็ นยาตัวไหน หรือกลุ่มไหนดี ก็ไปเตรียมด่กันนะจุะ พี่บอกไป ว่า roxithromycin แทนก็ได้ค่ะ คุณหมอ ข้อนี้ ไม่มีอะไรยากนะต้องตั้ง สติดี ๆ ค่อย ๆ ด่ เพราะทุกครั้งเรามักจะเจอแต่ Cimetidine กับ

Theophilline ก็ไปเตรียมนะเผื่ออาจเจอตัวอื่นอีก ไม่แน่ครั้งต่อไปอาจ เป็ นตัวที่ inducer ก็ได้

สถำนี ท่ี 23 เปิ ดหนั งสือครับผม โจทย์ให้มาว่าต้องการเตรียม Sulfadiazine

ผสมกับ yellow ointment แล้วให้เปิ ดหา yellow ointment โดยให้ martindel , Phamaceuticsl Excipient และอีกเล่มนึ ง

แนวคิด ข้อนี้ ลองไปเปิ ดในห้องสมุดนะ เพราะพี่และผองเพื่อน เปิ ดกันทั้ง 3

เล่มเลย แต่ไม่เห็นเจออะไร ไม่ร้่ว่า yellow ointment จะมีช่ ือพ้องอย่า งอื่นรึเปล่านะ ต้องลองหาเอง

สถำนี ท่ี 24 ให้บอกว่าเป็ น Dosage form ชนิ ดใด (เขียนเป็ น technical term) 1. เป็ นยาเม็ดเคลือบ (ด่เองนะว่า sugar coated กับ film coated ต่าง กันอย่างไร)

ข้อนี้ พี่ก็ตอบเป็ น Coated Tablets

2. ยาเม็ดกลมใหญ่ประมาณเหรียญ 5 บาท – Effervescent tablets 3. เหมือนยาแก้ไอนำ้าดำานะ – Mixtures 4. ยาอมแหละ – Lozenges

5. ยาสีส้ม ข้นเหนี ยว ค่อนข้างใส – Emulsions ถ้าเป็ น Dosage form ต้องอย่าลืมเติม S นะจุะ

สถำนี ท่ี 25 ให้ยาเม็ด Antacid มาให้เขียนฉลากพร้อมคำาแนะนำาการกินยา และ บอกว่าผ้่ป่วยสามารถกลืนเลยได้หรือไม่ เนื่ องจากฟั นไม่ค่อยดี และ ไม่ชอบรสชาติของยา

“เอาที่พ่ีตอบน่ะจริง ๆ แล้วเป็ นอย่างไรลองไปถามอาจารย์ดู” ชื่อ-นามสกุล กลืนทั้งเม็ดได้หรือไม่ ได้

เลขประจำาตัว

เพราะ แต่จะออกฤทธิไ์ ด้ไม่ดี เหมือนกับกำรคี้ยวก่อนกลืน

ให้เขียน....................... คำาแนะนำา ก็ได้

- แนะนำาให้บดก่อนแล้วกินพร้อมนำ้า - อาจเปลี่ยนไปกินแบบ Antacid gel เลย

“.....อีกข้อนึ ง พี่คิดไม่ออกจริง ๆ เสียใจนะ จะสังเกตได้ว่าที่พ่ีไม่มีการให้จ่าย

ยาที่มี Technique พิเศษเลย ก็เตรียม ๆ ไว้ถึงไม่ได้เอาไปสอบยังไงเราก็ต้องใช้ อย่่แล้ว ข้อสำาคัญของการสอบ OSPE คือ พยายามให้ต่ ืนเต้นให้น้อยที่สุด (เท่า

ที่จะทำาได้) แล้วถ้าข้อไหนไม่ได้ก็ไม่ต้องไปสนใจ เดี๋ยวมันกังวลแล้วข้อต่อไปก็ จะแย่ไปด้วย...”

ข้อสอบ OSPE เดือนกรกฎำคม ปี 2550

1. ให้เปรียบเทียบปริมาณ การด่ดซึมและข้อแตกต่างของ Calcium ชนิ ด รับประทาน ในร่ปแบบยาเม็ด และ ยาผงฟองฟ่ ่ (effervescent) ให้เติม คำาตอบลงในตาราง

2. ให้อธิบายการใช้ยาคุมชนิ ด 28 เม็ด

3. แบ่งประเภทยาตามกฎหมายว่าเป็ นประเภทใด ยาที่ให้มี Lomotil, Carbamazepine, Loratadine, Codeine ผสม, Amitryptiline

4. ชัง่ สาร talcum จากตำาหรับ (คำานวณเล็กน้อยก่อนชัง่ ) 5. นำา talcum ผสมคาลาไมด์แบบ dusting powder

6. ให้ซักประวัติคนไข้ ให้ซักให้ครบไม่ต้องจ่ายยาก็ได้ 7. นั บยา CPM 20 เม็ด + เขียนฉลากยา

8. ยา digoxin บอกวิธีการใช้และผลข้างเคียงอย่างน้อยสามอย่างเด่นๆ 9. ให้แบ่งประเภทของยา ว่าเป็ นประเภทใด ขายในร้านยาได้หรือไม่ มี SARA, Acetylcystein, Antacin ,Actifed ,ORS

10.ให้บอกร่ปแบบยาว่าเป็ นร่ปแบบไหน มี Gel, suspension, vaginal tablet, syrup, soft gelatin capsule

11. อธิบายแก่คนไข้ท่ีมาขอซื้ อยา Isotretinoin ชนิ ดเม็ดรับประทาน

12. ใบสัง่ แพทย์ ของยา Ofloxacin Alum milk และ Sucralfate บอกข้อ ผิดพลาดแนวทางแก้ไขและทางเลือกอื่นๆ

13. หาชื่อการค้าของ tegaserod มีหนั งสือ MIMS กะ หนั งสือ ? เขียนคำา ตอบลงในกระดาษ

14.

ซักประวัติคนแพ้ยา พร้อมทางแก้ไข คนไข้รบ ั ประทานยาแก้ไข

และแก้อักเสบ ไม่ทราบชื่อยา มีอาการ ขึ้นผื่นคันตามลำาตัว บอก แนวทางแก้ไข

15. ต้องการตั้งตำารับ Erythromycin ที่ละลายนำ้าได้ เปิ ดหนั งสือว่าจะใช้ตัว ใด เขียนคำาตอบลงในกระดาษ

16. อธิบายค่า Lab lipid profile พร้อมบอกข้อปฏิบัติตน 17.

บอกวันหมดอายุของยา การเก็บ และจำานวนวันที่ใช้ได้เมื่อเปิ ด

ใช้ยาแล้ว

18. คำานวณ ขนาดยาพาราที่จะให้กับเด็ก พร้อมเลือกว่าจะใช้แบบ drop หรือ แบบช้อนชา เขียนคำาตอบลงในกระดาษ

19. อธิบายคนไข้ท่ีได้รบ ั ยา Glipizide กับ Chorlestyramine บอกข้อผิด พลาดแนวทางแก้ไข

20. คำานวณขนาดยาที่จะใช้ในการทำาตำารับ Metronidazole Suspension ด่ จากใบคำาสัง่

21. นำาจำานวนเม็ดที่คำานวณได้ฐานก่อนหน้ามาบดในโกร่งให้ได้ Smoot paste

22. ทำา Metronidazole suspension 23. เขียนใบสัง่ ยา Carfergot + Flunarizine

24. จับผิดยาโดยตรวจจากใบสัง่ ของแพทย์เขียนคำาตอบลงในกระดาษ เช่น จำานวนเม็ด ขนาดของ Aspirin

25. มีคนต้องการซื้ อ Phentermine กรอกคำาตอบลงในกระดาษ

ข้อสอบ OSPE เดือนมีนำคม 2551

1. ให้ตำารับยา Metronidazole suspension มา ให้คำานวณจำานวนเม็ดของยา

Metronidazole ที่จะต้องใช้ ในการทำาตำารับให้ได้ 1 fluid oz. (= 30 ml ไปด่มาด้วยนะสำาคัญถ้าไม่ร้่ก็คำานวณไม่ได้เลย)

2. จากข้อที่ 1 ให้เตรียมส่ตรตำารับโดยเลือกโกร่งและบดยา Metronidazole

ให้ใส่ syrup ลงไปเลย และ ต้องเลือกโกร่งให้ถ่กต้องและใช้เทคนิ คใน

การบดให้ถ่กด้วย (การจับโกร่ง, การจับล่กโกร่ง, การหมุนข้อมือ, การใส่ สาร

3. จากข้อที่ 2 ให้นำาผงยาที่บดและเติม syrup เรียบร้อยแล้วมาปรับ

ปริมาตรและเทลงบีกเกอร์

4. เป็ นข้อที่เกี่ยวข้องกับ Metronidazole อีกโดยให้คำานวณขนาดยา

Metronidazole ที่จะต้องจ่ายในผ้่ป่วย (เป็ นขวด) พร้อมเขียนฉลากยา, วิธีใช้, ฉลากช่วย ฯลฯ

5. ล่กค้ามาขอซื้ อยา Phentermine ให้ซักประวัติถามจะได้ว่ามาซื้ อให้พ่ีสาว

โดยถามส่วนส่ง, นำ้าหนั กเพื่อคำานวณค่า BMI ออกมาจะได้ร้่ว่าอ้วนหรือ

ไม่, ให้อธิบายว่ายานี้ ไม่มีในร้านขายยาเนื่ องจาก? , ล่กค้าอยากทราบผล ข้างเคียงจากการใช้ phentermine, อยากทราบว่ายงชงสมุนไพร fitne

สามารถช่วยได้หรือไม่จะขอซื้ อ, ให้แนะนำาวิธีการลดนำ้าหนั กและด่แล สุขภาพอย่างถ่กต้อง

6. ล่กค้าท้องผ่กมาซื้ อยาระบายให้ซักประวัติ จะได้ว่า ท้องอย่่, ใช้ยาเสริม แคลเซียมอย่่, ให้อธิบายสาเหตุของการเกิดท้องผ่กและจ่ายยาที่ ปลอดภัยและเหมาะสมกับคนท้องรายนี้

7. ล่กค้ามาซื้ อยา Aspirin ให้ซักประวัติ จะได้ว่ามาซื้ อให้ล่กชายซึ่งมีไข้ส่ง,

หน้าแดง, กินพาราแล้วไม่หาย ต้องซักประวัติเพิ่มเติมเกี่ยวกับที่พัก

อาศัย จะได้ว่าแถวบ้านมียุงเยอะมาก (ใครจะร้่เนี่ ย !!)จึงคาดว่าน่าจะเป็ น ไข้เลือดออก ดังนั้ นจึงไม่จ่ายยาและส่งตัวให้พาผ้่ป่วยไปโรงพยาบาล ทันที 8.

ที่โรงพยาบาลผ้่ป่วยมารับยาทีห ่ ้องยา ผ้่ป่วยได้รบ ั ยา phenytoin ให้เรา

จ่ายยาตามขั้นตอนและแนะนำาอาการไม่พึงประสงค์ของยา 3 อย่าง

9. ล่กค้ามาขอซื้ อยาที่ร้านยา โดยยื่นกระดาษให้มีเขียนรายชื่อยาดังนี้

Enalapril, HCTZ ให้ซักประวัติผ้่ป่วย

10. พยาบาลที่โรงพยาบาลสอบถามเภสัชกรว่า omeprazole ใช้ในการรักษา

์ ย่างไร, ร่ปแบบของยา omeprazole เรียกว่า อะไร, มีกลไกการออกฤทธิอ อะไร (pellet) สามารถให้ omeprazole กับผ้่ป่วยทาง NG tube ได้หรือ ไม่ถ้าได้ทำาอย่างไร

11. ให้เปิ ดหนั งสือหาว่า Humulin 70/30 มีส่วนประกอบอะไรบ้าง

12. ให้เปิ ดหนั งสือหาว่า goat’s thorn มีช่ ืออื่นว่าอะไรบ้างและมีส่วนผสม

ที่มาจากสัตว์หรือไม่ถ้ามีคืออะไร เมื่อลองไปเปิ ดด่ (ถ้าเปิ ดถ่ก) ก็จะร้่ว่า มันคือชื่อพ้องของ tragacanth โอ้แม่เจ้า ด่ช่ ือเหมือนจะมีส่วนผสมจาก สัตว์นะเนี่ ย ใครเปิ ดไม่ทันแล้วตอบว่ามีก็ ….จบ

13. ให้เราซึ่งเป็ นเภสัชกรในโรงพยาบาลโทรศัพท์เพื่อปรึกษาแพทย์หลังจาก

ที่ได้รบ ั ใบสัง่ ยาเนื่ องจากแพทย์สัง่ ยา Marvelon และ Amoxycillin ร่วม กันให้โทรศัพท์ปรึกษาแพทย์บอกปั ญหาที่อาจจะเกิดขึ้นและเสนอ

แนวทางการแก้ไข ( คำาตอบแห่งศตวรรษ มีคนหนึ่ งตอบมาได้ว่ายาคุมมี beta-lactamase โอ้แม่เจ้า น้องๆ ครับอย่าได้คิดตอบคำาตอบนี้ เป็ นอัน ขาดนะครับ ใครกันนะที่ตอบ ทำาไปได้ !!!!

14.

เรื่องจริงนะเนี่ ย )

ที่รา้ นยาผ้่ป่วยเป็ นหวัดได้รบ ั ยาพ่นจม่กมาอยากทราบวิธีการใช้ยา

พ่นจม่ก

15. ผ้่ป่วยมาหาที่ร้านยาเอาผล Lab มาให้ด่ โดยพบค่าความผิดปกติของตับ

เช่น AST, ALT ส่งขึ้นให้แนะนำาผ้่ป่วยว่าการที่เอนไซม์ตับผิดปกติเกิด ได้จากอะไรบ้างเช่น การดื่มแอลกอฮอลล์, ไวรัสตับอักเสบ เป็ นต้นและ ให้ซักประวัติต่อจะพบว่าผ้่ป่วยเป็ นวัณโรคและใช้ยารักษาวัณโรคอย่่ ดัง

นั้ นสามารถคาดเดาได้ว่าน่าจะเกิดจากยา pyrazinamide แต่การแนะนำา ให้บอกว่าหยุดยาทั้งหมดและไปพบแพทย์ทันที

16. ให้นับเม็ดยา vitamin B complex 30 เม็ดบรรจุลงขวดยา พร้อมเขียน

ฉลากยา คงไม่ต้องอธิบายเทคนิ คการนั บเม็ดยานะ? ทำาได้อย่่แล้วครับ

17. ชัง ่ ครีม เป็ น o/w ครีม เพื่อใช้ในการเตรียมส่ตรตำารับในข้อต่อไป

18. เตรียมครีม Iodine มี levigating agent ให้เลือกคือ นำ้า, mineral oil

ให้เลือกนำ้า เนื่ องจากว่าตอนท้ายของส่ตรตำารับแอบมีคำาพ่ดเล็กๆ อย่่ว่า iodine สามารถละลายได้ดีมากในนำ้า ดังนั้ นจึงเลือกใช้น้ ำาเพื่อ levigate

ผง iodine ให้ได้เป็ น smooth paste ก่อนแล้วจึงนำาไป levigate กับครีม ที่ชัง่ มาได้ สำาหรับเทคนิ คที่ถ่กต้องคงไม่ต้องอธิบายอะไรมากนะ ร้่ๆ กัน

อย่่ (มีคนที่เลือกใช้ mineral oil ด้วย ปรากฏว่าไม่สามารถทำาเป็ น smooth paste ได้เลย ข้อนี้ ก็เลยจบ)

19. จับผิดใบสัง ่ ยา ก็ด่พวก ชื่อผ้่ป่วยในใบสัง่ ยากับชื่อผ้่ป่วยในฉลากยาให้

ตรงกัน, วันหมดอายุ (ถ้ามี) , ด่ยาในซองว่าตรงกับฉลาก, จำานวนยาที่ สัง่ กับยาในซอง, ชนิ ดของยาที่สัง่ กับยาที่จัดในซอง, ขนาดความแรงของ ยาที่สัง่ กับยาที่อย่่ในซอง, แพทย์ท่ีสัง่ ฯลฯ รายละเอียดมีมากมายแล้ว แต่คนออกสอบจะคิด ลองไปฝึ กหา med error นะ

20. ตั้งยาไว้ 4 อัน ให้บอกว่ายาแต่ละอันเป็ นร่ปแบบอะไร? ก็มี vaginal

tablet, ยาอม mybacin, vitamin อะไรซักอย่างแล้วก็มี gel

21. มีกระดาษคำาถามตั้งไว้ถามเกี่ยวกับ Codeine ว่าเป็ นยาประเภทใด

สามารถขายได้ในร้านยาหรือไม่ เพราะเหตุใด และยา codeine กินแล้วมี อาการอันไม่พึงประสงค์อะไรบ้าง?

22. มีกระดาษคำาถามตั้งไว้ให้ระบุประเภทของยาตามกฎหมาย (ด่ไปให้แม่นๆ

นะ ส่วนมากก็ออกตัวเดิมๆ แหละไม่เปลี่ยนไปเท่าไหร่ เช่น

phentermine, prednisolone, Actifed, ยาคุม, codeine, ยาทา steroid, fluoxetine, ยากลุ่ม benzodiazepines เช่น lorazepam, alprazolam เป็ นต้น)

23. – 25 เป็ นสถานี ท่ีเขียนตอบเอาทั้งหมด จะเป็ นแนวคำาถามเกี่ยวกับ

ประเภทของยาตามกฏหมายและก็พวกยาหักแบ่ง, บด, เคี้ยวได้หรือไม่ ? ก็ไปด่มาให้ดีๆ นะครับอย่าสับสน (จำาไม่ค่อยได้ว่าออกอะไรบ้าง)

ข้อสอบ OSPE เพิ่มเติมพิเศษ (เผื่อไว้ใช้ฝึกและทบทวน)

1. นั บเม็ดยา capsule amoxicillin ขนาด 500 mg จำานวน 50 เม็ด

(บนโตุะมี amoxicillin 250 , 500 mg)

2. หาชื่อสามัญทางยาของ ......................... ที่ขายในประเทศไทยว่ามีก่ี ขนาด และจัดอย่่ใน pregnancy risk factor อะไร และบอกด้วยว่าเปิ ดจาก

หนั งสือเล่มใดหน้าอะไร (มี MIMs, drug information, drug use in pregnancy )

3. อธิบายการใช้ ยาเทคนิ คพิเศษ ที่ผ้่ป่วยได้รบ ั (accuhaler) แนะนำาตัว

ตรวจสอบผ้่ป่วยให้ถ่กคน

แนะนำาวิธีใช้

®

4. ผ้่ป่วยมาขอซื้ อยา Roaccutane ที่ร้านยา ข้อม่ลต่อไปนี้ จะให้เมื่อมีการซักถามเท่านั้ น

หญิง อายุ 17 ปี ตั้งครรภ์ได้ 2 เดือน มีสิวมา 1 เดือนแล้ว ผ้่ป่วยถำมว่ำ จะใช้ยำอะไรแทนได้บ้ำง ? ให้ รีบถามก่อนปิ ดบท

สนทนา เฉลย

สวัสดีครับ ผมเภสัชกร............. จะมาซื้ อ Roaccutane เพื่อรักษาสิวใช่

ไหมครับ

ซื้ อใช้เองหรือป่ าวครับ

ทางร้านเราไม่สามารถจ่ายยาตัวนี้ ให้กับคุณได้นะครับ เนื่ องจากว่า

มันเป็ นยาควบคุมพิเศษ โดยเฉพาะตัวนี้ ต้องจ่ายโดยแพทย์เฉพาะทางเท่านั้ น ร้านยาไม่สามารถขายได้

การใช้ยาตัวนี้ ต้องอย่่ในการด่แลของแพทย์ เนื่ องจากมีผลข้างเคียง

มาก โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ห้ามรับประทานยาตัวนี้ เลย เพราะจะทำาให้ทารกใน ครรภ์เมื่อคลอดออกมาแล้วจะพิการได้ แพ้ยาอะไรหรือป่ าวครับ

มีโรคประจำาตัวหรือเปล่า ตั้งครรภ์อย่่หรือ

เปล่า

5. ในการเตรียมตำารับยา Methronidazole 32 mg/ml suspension 25 ml จาก ยาเม็ด

Methronidazole 400 mg

กี่เม็ด พร้อมเขียนวิธีทำา

ถามว่าจะต้องใช้ยา Methronidazole

ส่ตรตำารับ : ยาเม็ด Diazepam ขนาด 5 mg จำานวน 2 เม็ด Glycerin qs

Vehicle ad qs

25 ml

6. ลงมือเตรียมส่ตรตำารับในข้อที่แล้ว

วิธท ี ำา : บดเม็ดยา Diazepam ขนาด 5 mg จำานวน 2 เม็ด ในโกร่ง กระเบื้ อง

เติม glycerin ให้สามารถบดได้ paste เนื้ อเนี ยน นำาไปฐานต่อ

ไปด้วย

7. ทำาต่อจากข้อที่แล้ว เติม vehicle บดผสมให้เข้ากัน

ปรับปริมาตรด้วยนำ้า rinse โกร่ง เทลงภาชนะปิ ดฝาให้เรียบร้อย 8. เขียนฉลากยา และคิดให้เรียบร้อย 9. ให้หา DRP ในฉลากยา Rx

hs

Aspirin

QAM

glibenclamide

1*1 pc 10. กำาหนดให้

®

Lasix

40 mg 60 mg 5 mg

S = special control drug E-D = external use – dangerous drug

P4 = psychotropic substance schedule 4 D = dangerous drug

NDD = nondangerous drug N3 = narcotic drug schedule 3

E = external use – nondangerous drug จงนำาตัวย่อมาเติมในแต่ละข้อ Phenylbutazone

Prednisolone cream

Lorazepam Acyclovir

Alum milk

11. ซักประวัติ : แพ้ยาแก้ปวด ( urticaria ) สถานการณ์ : มาขอซื้ อยาแก้คัน

มาขอซื้ อยา ให้เพื่อนผ้่ชาย อายุ 22 ปี เป็ นนั กศึกษา

มีผ่ ืนแดงขึ้นบริเวณแขนขา คันมาก เมื่อ 2 วันที่แล้วปวดเมื่อยกล้ามเนื้ อ

จึงไปซื้ อยาแก้ปวดกินแล้วมีผ่ ืนขึ้นเมื่อคืน เฉลย แพ้ยาแก้อักเสบ ชื่อ..... แบบ urticaria

จ่ายยาแก้แพ้

ออกบัตรแพ้ยาให้

12. ซักประวัติ : โรค ติดเชื้ อไวรัสที่ตา สถานการณ์ : มาขอซื้ อยา Dexoph

®

ผ้่ป่วยหญิง อายุ 26 ปี พนั กงานธนาคาร

มีอาการตาแดง มีไข้ มีน้ ำาตามาก ไม่มีข้ ีตา 13. เตรียม alcohol 20 % 50 ml จาก alcohol 80 % 100 ,50, 25, 10 ml บีกเกอร์ 100 500 pipet

มี กระบอกตวง

50 ml volumetric flask

stirring rod

N1V1 = N2V2 20*50 = 80*V2

v2 = 12.5 ml

14. ผ้่ป่วยหญิง อายุ 51 ปี เป็ นโรค ไขมันในเลือดส่ง นำาผลตรวจห้องปฏิบัติ การมาให้เภสัชกรช่วยด่ จงแปลค่าให้ผ้่ป่วยเข้าใจ TG

Total cholesterol 267 mg/dl

LDL

HDL

135 mg/dl

167 mg/dl 67 mg/dl

มาขอซื้ อยา simvastatin 10 เม็ด เนื่ องจากทำาหาย ยาจึงหมดก่อนหมอนั ด จะ จ่ายหรือไม่ พร้อมแนะนำาการปฏิบัติตัว

15. หา Drug interaction แล้ว consult แพทย์ และแนะนำาผ้่ป่วย Rx

Erythromycin CPM

Theophyline Salbutamol

Erythromycin กับ Theophyline เพราะ Erythromycin เป็ น Enz. Inhibitor จะทำาให้ระดับ Theophyline ในเลือดส่งขึ้นได้ จะเสี่ยงต่อการเกิดพิษของ Theophyline

®

16. ชาย อายุ 40 ปี มาขอซื้ อยา Haldol กับ Midazolam สำาหรับ 1 เดือน โดยมีฉลากเก่ามาให้ด่ ถามว่าจะขายได้หรือไม่ ®

Haldol ขายได้ แต่

Midazolam ขายไม่ได้ เพราะ เป็ น P2

17. ให้ตอบ dosage form ของยาที่ต้ ังอย่่บนโตุะ Effervescent

เคลือบ film

Suppository

Turbuhaler

Lozenges

เคลือบนำ้าตาล

18. ชัง่ vanishing cream สำาหรับเตรียมยาในตำารับต่อไปนี้ Chloramphenicol 0.5 g vanishing cream

qs 5 g

ชัง่ vanishing cream 4.5 g ใส่กระดาษไข 19. ผสมยากับ cream base จากข้อที่แล้ว

20. แนะนำาการใช้ยา warfarin พร้อมบอก S/E ของยา 21. ยา Theophyline SR หักครึง่ ได้หรือไม่

22. หญิง อายุ 18 ปี จะไปเที่ยวทะเลวันเสาร์ ที4 ่ ส.ค. มาขอซื้ อ ยาเลื่อน ประจำาเดือน วันที่ 25 ก.ค.

มีประจำาเดือนสมำ่าเสมอ ปกติจะมาต้นเดือน

23. พยาบาลโทรมาถามว่า Amphotericin B ผสม NSS ได้หรือไม่ ถ้าไม่ได้จะ ทำาอย่างไร

ให้เปิ ดหนั งสือตอบ

24. ยาใดต่อไปนี้ ที่สามารถจัดให้อย่่ในส่วนบริการตัวเองได้ Paracetamol syrup 120 mg/ml

Paracetamol tab 100 tab 50 tab 0.1 %

Amoxicillin dry syrup

counter pain plus dimenhydrinate T.A. cream

ยาแก้ไอนำ้าดำาตราเสือดาว 120 ml

Mebendazole 100 mg 6 tab ยาหอมตรา 5 เจดีย์

Aspirin grain 5 10 tab

25. เด็กอายุ 3 ปี หนั ก 20 kg จงคำานวณขนาดยา amoxicillin dry syrup เขียนฉลาก แนะนำาวิธีใช้

ในร้านมี Coamox 125 mg/5ml 60ml , Coamox 250mg/5ml 60ml บอกด้วยว่าต้องจ่ายกี่ขวด