Turkish Ney

www.neyzen.com

NEY METODU SAYFA–001

ÖNSÖZ NEY’İN BÖLÜMLERİ NEY TUTUŞ POZİSYONU NEFES DEVRELERİ NEYDEN SES ÇIKARMA ÇALI ŞMALARI,

NEY METHOD PAGE–001

Yücel Müzik

FOREWORD PARTS OF THE NEY HOW TO HOLD THE NEY DEGREES OF BREATH EXERCICES TO MAKE SOUND FROM THE NEY

Hazırlayan: Mehmet YÜCEL

By mehmet yücel

İZMİR - İSTANBUL, 1995-2008

İZMİR - İSTANBUL, 1995-2008

ÖNSÖZ

FOREWORD

Türk Klâsik Mûsikîsi’nin tek üflemeli çalgısı olan NEY, which is the only woodwind instrument of Turkish “NEY”, bu türün en önemli çalgılar ından biridir. Sesindeki içli Classical Music, is one of the most important instruments of ve mistik özellikler onu ayn ı zamanda Türk Tasavvuf this kind. The sensitive and mystical characteristics of its Mûsikîsi’nin baş sazı haline getirmiştir. sound made it the main instrument of Turkish Sufism Music, as well. Ancak, yaklaşık 1000 yıldır Türk Mûsikîsi’nde However, scientific research made about this kullanılan bu çalgı hakkında yapılan bilimsel çal ışmalar yok instrument, which has been played for about 1000 years, is denecek kadar azd ır. Türk Mûsikîsi’nin genel kaynaklar ında as little as none. The information about ‘Ney’ in general yer alan, “Ney” hakkındaki bilgiler ise birbirinin ayn ı birkaç sources of Turkish Music is not more than a few similar cümleciği geçmez. Çalışmalar ıma bu konudaki bo şluğu sentences. I began my studies with the aim of meeting the doldurmak amac ı ile başladım. deficit in this area. Metodun haz ırlanmas ında yardımcı olan, Türkiye’nin değerli neyzenlerinden, Kültür Bakanl ığı İstanbul Devlet Klâsik Türk Müziği Korosu Ney Sanatç ısı Sadreddin ÖZÇİMİ, İzmir Devlet Klâsik Türk Müziği Korosu Ney Sanatç ısı Yavuz AKALIN, Kültür Bakanlığı Ankara Devlet Klâsik Türk Müziği Korosu Şefi ve Neyzen Timuçin ÇEVİKOĞLU, Ege Üniversitesi Devlet Türk Mûsikîsi Konservatuar ı Öğretim Görevlisi ve İzmir Radyosu Ney Sanatç ısı Kaşif DEMİRÖZ ’e teşekkür ederim.

I would like to thank some of the most valuable Neyzens of Turkey; Sadreddin ÖZÇ İMİ, the Neyzen of İstanbul Turkish Classical Music State Choir of Ministry of Culture; Yavuz AKALIN, the Neyzen of İzmir Turkish Classical Music State Choir; Timuçin ÇEV İKOĞLU, Neyzen and the conductor of Ankara Turkish Classical Music State Choir of Ministry of Culture and Kaşif DEMİRÖZ, Lecturer at Ege University State Conservatory of Turkish Music and Neyzen in İzmir Radio, who have helped me prepare the method.

Çalışmalar ımın Ney üflemek isteyenlere araştırmacılara yararlı olması en büyük dileğimdir.

It is my greatest wish that my studies benefit researchers and those who want to play the Ney.

ve

Mehmet YÜCEL

Mehmet Yücel

NEYİN BÖLÜMLERİ

PARTS OF THE NEY

Derslerimizde kullanacağımız “Ney” ile ilgili terimlerin anlaşılabilmesi için aşağıdaki şemayı dikkatlice inceleyip Neyimizi tan ıyalım.

Let’s examine the picture below and get to know the Ney in order to understand the terms about it that we will be using in our studies.

Boğum: node 1.boğum:1st node, 2.boğum:2nd node, 3.boğum:3rd node, 4.boğum:4th node, 5.boğum:5th node, 6.boğum:6th node, 7.boğum:7th node, 8.boğum: 8th node, 9.boğum:9th node. Ses kutusu: sound box Başpare: mouthpiece Çizim Mehmet Yücel: Drawn by Mehmet Yücel Perde: pitch (hole) Note: The holes of the Ney are called “pitches”. Note: Please try to learn the Turkish meanings of parts of the Ney, as it is important for you to understand the lessons ahead better.

Resim no:0001

Picture no: 0001

www.neyzen.com



Yücel Müzik

NEY TUTUŞ POZİSYONU

HOW TO HOLD THE NEY

Kendinizi yıllardır ney üfleyen bir neyzen gibi farz edip, neyinizin tüm perdelerini (deliklerini) parmaklar ınızla kapatarak, neyi dudağ dudağınıza götürüp üflemeye çal ışınız.

Imagining yourself a Neyzen who has been playing the Ney for years, close all holes of your Ney with your fingers and put the Ney on your lips and try to play

Bu aldığınız pozisyonu bozmadan, sizin pozisyonunuzun, aş aşağıda tarif edilecek 2 ayr ı tutuş tutuş pozisyonundan hangisine uyduğ uydu ğunu tespit ediniz. Bu tespit ettiğ ettiğiniz pozisyon beyninizin istediğ istedi ği tutuş tutuş şeklidir.

Without shifting this position, try to determine which one of the two different holding positions explained below your position matches. This position you determined is the position your brain requires.

Şimdi aş aşağıdaki iki pozisyonu ayr ı ayr ı üçer dörder kere deneyiniz. deneyiniz.

each.

NEYİN 2 TÜRLÜ TUTUŞ POZİSYONU VARDIR;

Now try the two positions below three-four times

THERE ARE TWO POSITIONS TO HOLD THE NEY

1-) SAĞ EL YUKARIDA sol el aş aşağıda, neyi sol dizinize baş başpâreyi dudağ dudağınızın sol taraf ına yerleş yerleştirip, İşte bu üfleme pozisyonuna; SAĞ ELİMİZİ üfleyiniz. İşte yukar ıda tutup, SAĞ BAŞPARMAĞIMIZLA AŞ ÎRÂN PERDESİNİ KAPATARAK, vücudumuzun SAĞ taraf ına üflediğ üflediğimiz için SAĞ ÜFLEME POZİSYONU denir.

1-) RIGHT HAND ABOVE left hand below, place the Ney on your left knee and the baş ba şpare on the left side of your lips, and play. This playing position is called RIGHTPLAYING POSITION, because we put our RIGHT HAND above, CLOSE the AŞ ÎRÂN HOLE WITH OUR RIGHT THUMB, and blow towards the RIGHT side of our body.

2-) SOL EL YUKARIDA, sağ sağ el aşağıda, neyi sağ sağ dizinize, baş başpâreyi dudağ dudağınızın sağ sağ taraf ına yerleş yerleştirip, İşte bu üfleme pozisyonuna; SOL ELİMİZİ üfleyiniz. İşte yukar ıda tutup, SOL BAŞPARMAĞIMIZLA AŞ ÎRÂN PERDESİNİ KAPATARAK, vücudumuzun SOL taraf ına üflediğ üflediğimiz için SOL ÜFLEME POZİSYONU denir.

2-) LEFT HAND ABOVE, right hand below, place the Ney on your right knee and the baş ba şpare on the right side of your lips, and play. This playing position is called LEFTPLAYING POSITION, because we put our LEFT HAND above, CLOSE the AŞ ÎRÂN HOLE WITH OUR LEFT THUMB, and blow towards the LEFT side of our body.

Yukar ıda dikkatlice incelediğ incelediğiniz bu tutuş tutuş Taking into account that your playing position will pozisyonlar ından hangisinde rahat olduğ oldu ğunuzu, Ney üfleyiş üfleyiş not change again, determine which one of the holding pozisyonunuzun bir daha değ de ğişmeyeceğ meyeceğini düş düşünerek tespit positions you have examined carefully above you are more ediniz. comfortable with.

Çünkü; beynin konuş konuşma merkezi genellikle el kullanımı ile bağ bağlantılıdır. Beynin sol ön lobunda bulunma olasılığı çok yüksektir, bu nedenle sağ sağ el kullanma alışkanlığı olan birisi beyinin sol yar ısını daha etkin kullanıyor demektir. Aynı olay sol elini kullanan için beynin sağ sağ yar ısını etkin kullanıyor anlamına gelir. Bu nedenle sol elini kullanan birini sağ sa ğ elini kullanmaya zorlamak konuş konu şma merkezinde yeni uyar ılara sebep olacağ olacağından, kekemelik gibi konuş konuşma sorunlar ına yol açabilir.

Because; The left part of the body is controlled by the right hemisphere of the brain, and the right part of the body is controlled by the left hemisphere. That is, a righthanded person uses their left brain more actively, similarly a left-handed person uses their right brain more actively. The speech center of the brain is most probably in the front of the left brain and it is connected to the way of using hands. For that reason, forcing a left-handed person to use their right hand may bring about new stimulus and cause some speech problems like stammer.

Özetle, Ney üflemeye yeni baş ba şlayanlar için; Ney’i To sum up, it is wrong to force someone who wants Sağ Sağ pozisyonda üflemek isteyen birini, Sol pozisyonda to play the ney in the Right position to play in the Left üflemesi veya Sol pozisyonda üflemek isteyen birini, Sa ğ position or forcing someone who wants to play the ney in pozisyonda üflemesi için zorlamak yanl ıştır. the Left position to play in the Right position. Artık sorulduğ sorulduğu zaman sağ sağ veya sol üflüyorum demelisiniz.

Now you should say whether you play right or left when asked.

Konserlerde, aynı notayı paylaş paylaşacağ acağınız sazende During concerts, your partner with whom you will arkadaş arkadaşınızın, SAĞ üflüyorsanız sağ sağınıza, SOL üflüyorsanız share the same sheet of note should sit on your right if you solunuza oturmas ı gereklidir, aksi taktirde notalar ı rahat play RIGHT, or on your left if you play LEFT; or else you can göremezsiniz. not see the sheet clearly. Ney sipariş siparişi verirken SAĞ veya SOL üflediğ üflediğinizi You should make it clear whether you play RIGHT belirtmelisiniz ki; aş aş îrân perdesi ona göre açılsın. or LEFT while ordering Ney; so that the aş aşiran hole can be made accordingly.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

NEFES DEVRELERİ

DEGREES OF BREATH

Neyden rahat ses ç ıkarabilmek için, önce kullanacağımız nefes devrelerini inceleyelim. Nefes devreleri, genç Neyzen adaylar ının rahat ses ç ıkarabilmeleri için abartılı tarif edilmiştir. Ancak ileride ustala ştıkça bu devreler aras ındaki farklar yok denecek kadar azalacakt ır.

Let’s examine the breath degrees first in order to be able to make sound from the Ney smoothly. Breath degrees are described exaggeratedly in order for the beginner Ney players to understand. The differences between these degrees are going to decrease gradually as you get skilled.

Birinci Devre: SICAK NEFES;

First Degree: WARM BREATH;

(Kışın üşüyen elimize üfler gibi derinden yava şça üflenen nefes)

(We blow slowly and deeply as if we blow on our hands to warm them when they are cold in winter.)

İkinci Devre: ILIK NEFES; Second Degree: MILD BREATH; (Sıcak yemek yerken ka şığımızdaki yemeği so ğutur (We blow as if we try to cool the meal on our spoon gibi üfledi ğimiz nefese benzetebiliriz) while eating) Üçüncü Devre: SOĞUK NEFES; (Mum alevini söndürür gibi üfledi ğimiz nefes)

Third Degree: COOL BREATH;

Dördüncü Devre: RÜZGARLI NEFES;

Fourth Step: WINDY BREATH;

(We blow as if we try to put out a candle light)

(Yanan parma ğımızı soğutur gibi üflenen nefes)

Beşinci Devre: ŞİDDETLİ NEFES; (Mangal ate şini kuvvetlendirmek için üfler gibi, (Literatürde vard ır fakat pek kullanılmaz)

Altıncı Devre: ÇOK ŞİDDETLİ NEFES;

(we blow as if we try to cool our hand when we burn it accidentally)

Fifth Step: Step: STRONG BREATH; (It’s like fanning the flames when we try to make a fire) (It takes place in the sources but isn’t used)

Sixth Step: VERY STRONG STRONG BREATH; BREATH;

Literatürde vard ır fakat kullanılmaz, bilgi için ileride şema olarak verilecektir.

It takes place in the sources but isn’t used (it will be given as a diagram later on)

NEYDEN SES ÇIKARMA ÇALIŞMALARI

EXERCICES TO MAKE SOUND FROM THE NEY

Bu safhada kullanaca ğımız nefes ikinci Devre olarak isimlendirdi ğimiz ılık nefes tir.

The breath we will use at this stage is mild breath we name as second degree.

Küçük bir ayna, bir açısı 30 derece olan gönye, 3 milimetre çapında bir çubuk (tükenmez kalem içi veya radyo antenlerinin k ır ık bir bölümü vb.) yan ınızda hazır bulunsun.

A small mirror, a setsquare with one angle of 30 , a piece of stick 3 mm in diameter should be ready to hand.

Elinize aynayı uygulamaya çal ışınız.

alarak

söylediklerimi

aynen

Dudağınızı ıslık çalacakmış gibi yapınız.

o

Get the mirror; try to do exactly what I tell you.

Form your lips as if you are whistling.

Sevimli bir çocuğu öpecekmiş gibi, duda ğınızın, biraz daha önde olmas ına özen gösteriniz.

Note that your lips come a little forward as if you will kiss a little child.

Bu şekilde “İkinci devre ılık nefes”le ıslık çalmaya başlayınız. Ilık nefesi alg ılayabilmeniz için elinizin üstünü dudağınıza iyice yaklaştır ınız. Elinizin dudağınıza uzaklığı bir-iki milimetre kadar olsun ve elinizin üstüne ıslık çalar gibi yavaşça üfleyiniz, üflemenin şiddetini, üfledi ğiniz noktanın ısındığını hissedinceye kadar azalt ınız. Isı hissettiğiniz anda üflediğiniz nefes, “Birinci devre sıcak nefes” tir. Şimdi şiddetini hafif art ır ıp ıslığınızın rüzgar ından hafif bir serinlik hissetmeye çalışınız. İşte o andaki nefes de sizin ses çıkar ırken kullanaca ğınız, “İKİNCİ DEVRE ILIK NEFES”tir. Biraz daha kuvvetli üfleyerek, elinizin üstünde, ü şüten bir rüzgar hissetti ğiniz andaki nefes de, "üçüncü devre soğuk nefes"tir. Bu nefes devreleri üzerinde birkaç kere al ıştırma yapınız.

Now start whistling with “second degree mild breath”. In order to sense the mild breath draw the top of your hand closer to your lips. The distance between your lips and hand should be about one-two millimeters. Blow onto top of your hand slowly as if you whistle. Decrease the strength of blowing until you feel the point you blow getting warm. The breath you blow at the moment you feel the warmth is “first degree warm breath”. Now blow a little bit more strongly and try to feel a slight coolness. That breath is “SECOND DEGREE MILD BREATH” which you will use while making the sound. The breath that feels cooler when you blow a little bit more strongly is "third degree cool breath". Practise these breath degrees a few times.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Ney üflerken, dudağ dudağınızın ortasındaki açıklık ne While playing the Ney, the more circular the kadar yuvarlak olursa, ses o kadar güzel çıkar. Tabii ki opening in the middle of your lips is, the better the Ney yuvarlağ yuvarlağın çapı da çok önemlidir. Neyzen Sadreddin sounds. The diameter diameter of the circle is also very important. As ÖZÇİ ÖZÇİMİ'nin değ değişik zamanlarda ney üflerken, dudağ duda ğının I determined by measuring the opening in the middle of ortasındaki açıklığı defalarca kumpasla ölçerek de tespit Sadreddin Özçimi’s lips with a compass time and time again ettiğ ettiğim gibi, ideal aç ıklığın çapı 3 milimetredir. while he played at different times, the diameter of the ideal opening is 3 mm. Aş Aşağıdaki resimde Neyzen Sadreddin ÖZÇİ ÖZÇ İMİ’nin Notice how circular the opening in the middle of ney üflerken dudağ duda ğının ortasındaki açıklığın ne kadar Sadreddin Özçimi’s lips while he plays and the diameter is 3 yuvarlak olduğ olduğuna ve çapın 3 milimetre olduğ olduğuna dikkat millimeters ediniz.

Resim No:0002 Neyzen Sadreddin ÖZÇİMİ

Picture No:0002 Neyzen Sadreddin ÖZÇİMİ

Sağ üflüyorsanız sağ elinize, sol üflüyorsanız sol elinize aynayı, diğ diğer elinize de 3milimetre çap ındaki kalem içini alıp ıslık çalınız. Aynadan, dudağ dudağınızın ortasındaki açıklığı kontrol edip, hem yuvarlak olmas ına, hem de çapının 3milimetre olmas ına özen göstererek, birkaç dakika dudağınızın oluş oluşturduğ turduğu yuvarlak ıslık çalınız. Kalem içini, dudağ deliğ deliğe oturacak şekilde tutarak, dudağ dudağınızın ortasında oluş oluşan açıklığın çapını kontrol edebilirsiniz.

Hold the mirror with your right hand if you play right or left hand if you play left, and hold the stick of 3 mm with your other hand and whistle. With the help of the mirror check the opening in the center of your lips to see if it is circular and 3 mm in diameter, and whistle a few minutes. You can check the diameter of the opening in your lips by placing the stick in the opening in your lips.

Not: Ağ Ağızdaki bu 3 milimetrelik aç ıklık, sesin rahat çıkması ve nefesin ekonomik olarak kullan ılabilmesi için tespit edilmiş edilmiş en doğ doğru şekildir. Bu açıklığın 3 milimetreden az olması halinde; Ney’den c ılız bir ses çıkacaktır, fazla olmas ı halinde ise çok nefes tüketeceğ tüketeceğinizden bir eserin icrasında sık sık nefes almanız gerekecektir ki bu durum eserin fazlaca kesilmesine ve icranın bozulmasına yol açar.

Note: This 3 mm opening in your lips is the most accurate form determined, to make sound smoothly and saving breath. In the case that the opening is less than 3 mm; a weak Ney sound will come out, and in the case that it is more than 3 mm; you will need to breathe so often due to excessive loss of breath during a performance that the piece will be subject to too many interruptions and your performance to spoil.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Dudağınızın açıklığını sürekli ayna ile kontrol ederek, beş on dakika veya dudak aç ıklığını kontrolünüze aldığınıza kanaat getirinceye kadar ıslık çalınız.

Whistle 5-10 minutes or until you decide that you’ve taken control of the opening of your lips checking the opening of your lips in the mirror.

Resim No:0003

Picture No:0003

Neyinizin aş îrân perdesini perdesini bir bantla kapat ınız çünkü ses çıkarma çalışmalar ını bu şekilde yapaca ğız.

Cover the aşiran hole of your Ney with adhesive tape, because we will practise making sound this way.

Normal yükseklikte (45cm. civar ında) sandalyeye oturup dik durmaya özen gösteriniz.

bir

Sit on a normal height chair(approximately 45 cm) and try to be upright.

Sağ Sağ üflüyorsanız sol elinizle, sol elinizle, sol sol üflüyorsanız sağ sağ elinizle neyinizi mikrofon tutar gibi ba şpârenin bir iki santim altından tutarak, sanki içi bo ş bir boru üfleyecekmi ş gibi, sağ sağ üflüyorsanız dudağınızın sol yar ısına, sol üflüyorsan sol üflüyorsanız dudağınızın sağ sağ yar ısına yerleştiriniz.

Hold your Ney like a microphone microphone with your left hand left hand if you play right or right or with your right hand right hand if you play left from left from 1-2 cm below the ba şpare, and place the Ney on the left side of your lips if you play right or right or on the right side right side if you play left as left as if you will blow through a tube.

Neyinizi yere paralel ve yüzünüze 90 derece olacak şekilde tutunuz.

Hold your ney parallel to the ground and 90 to your

o

face.

www.neyzen.com

NEY METODU SAYFA–007 Resim No:0004

Yukar ıdaki ve aş aşağıdaki resimleri inceleyiniz. inceleyini z.

Resim No:0005


Yücel Müzik

Pict ure No:0004

Examine the pictures above and below.

Pict ure No:0005

www.neyzen.com


Neyinizin başpâresi duda ğınıza değer halde iken, aşağıya doğru 30 derecelik aç ı yaptır ınız. Bu açıyı gönye ile kontrol ediniz. Resim No:0006

Sağ Sağ üflüyorsanız sola, sol doğru 30 derecelik ikinci aç ıyı yaptır ın. Resim No:0007

Yücel Müzik

NEY METHOD PAGE–008 o

Make a 30 angle downwards while the ba şpare of your Ney touches your lips. Check this angle with the setsquare. Picture No:0006

üflüyorsanız sağ sağa

o

Make the second angle of 30 towards left left if you play right, right, or towards right if right if you play left. left. Picture No:0007

www.neyzen.com



Yücel Müzik

duraca ğı açı İşte İşte Ney üflerken Neyin yüzünüze göre duracağ Now because the angle of the Ney to your lips will bu şekilde olacağ olacağından, ses çıkarma çalışmalar ı yaparken be like that, pay attention to keep this position while you’re bu tutuş tutuşu korumaya özen gösteriniz. practicing making sound. Çok önemli olduğ olduğu için tekrar hatırlatıyorum; In order to understand better, study the pictures baş başpâreyi dudağ dudağınızın neresine koyacağ koyacağınızı daha önce below carefully. Pay special attention to placing the Ney on açıklamıştım. Daha iyi anlamak için aş a şağıdaki resimleri 1-2 mm inward from the outline of your lips. dikkatlice inceleyiniz. Özellikle baş başpâreyi dudağ dudağınızın dış sınır çizgisinin 1–2 mm. iç taraf ına koymaya özen gösteriniz. Sağ üflüyorsanız dudağ Baş Başpâreyi, Sağ dudağınızın ortasından baş başlayarak sol yar ısına,

If you play right place the baş başpare on the left half of your lips beginning beginning from the middle.

Resim No:0009

Picture No:0009

sol üflüyorsanız yine dudağ dudağınızın ş sağ sa ğ baş ba layarak yar ısına koyunuz. Resim No:0010

ortasından

If you play left place the baş başpare on the right half of your lips beginning from the middle. Picture No:0010

www.neyzen.com


Daha önce duda ğınızın ortasındaki açıklığın 3 milimetre olacağına dikkat ederek, ıslık çalma çalışmalar ı yapmıştınız, tekrar aynı özeni göstererek ıslık çalmaya başlayınız. Islık çalmaya devam ederken, neyinizi yukar ıda tarif ettiğim açı ile dudağınıza değene kadar yakla ştır ınız. Bu arada ıslık çalmaya devam ediniz.


Yücel Müzik

You have already practiced whistling; by paying attention to the hole in the middle of your lips being 3 mm. Start whistling again paying the same attention. While whistling, bring your Ney closer until it touches your lips with the angle I explained before. Meanwhile continue whistling.

Not: Neyden ses ç ıkarmak için mutlaka ıslık Note: It is not necessary to be able to whistle to çalınmas ı gerekmez, ıslık çalarken duda ğın aldığı şekil make sound from Ney. The form of lips is suitable to ses çıkarmaya çok uygun oldu ğu için çalışmalar ımızı o play the Ney and that is why we practice like this. şekilde yapıyoruz. Başpârenin duda ğınıza fazla bask ı yapmamasına dikkat ediniz. Ba şpareyi sadece üfledi ğiniz orta kısmın haricindeki yerlerden hava kaç ırmayı önleyecek kadar bastırmal ısınız. Fazla bastır ırsanız dudağınızın yorulmas ına ve dudağınızda fiziksel bozulmalara yol açars ınız. Başpâre dudağınıza değdiği anda ıslık sesi Ney sesine dönüşür , Ney sesi çıkmadıysa başpâre duda ğınıza değer şekilde ıslık çalarken, başpâreyi duda ğınızdan kaldırmadan ve Neyinizin açılar ını bozmadan, çok yava ş bir şekilde başpâreyi dudağınızla birlikte, 1-2 milimetre sa ğa, sola oynatarak ses aray ınız. Bir süre sonra yava ş yavaş ıslık sesinin Ney sesine dönüştüğünü göreceksiniz. Tabiidir ki ıslığınızın Ney sesine dönüşmesi birkaç denemede olabilece ği gibi birçok denemeden sonra da olabilir. Bu denemeler esnas ında Neyinizin aş îrân perdesinin perdesinin kapal ı olacağını ve 2. Devre ılık nefes kullanacağınızı tekrar hat ırlayınız.

Do not press the ba şpare onto your lips too strongly. Do just enough to prevent loss of air through places except from the opening in the middle of your lips. If you press too strongly, you may tire your lips and cause physical deformation on them. The whistle sound will turn into Ney sound at the moment the ba şpare touches your lips. If you could not get the Ney sound, try to find the sound with the başpare touching your lips, whistling by slowly moving it together with your lips 1-2 mm towards left or right, without changing the angles. After a while you will notice that the whistle sound gradually turns into Ney sound. It may take either e few tries or a lot, to make your whistle turn into a Ney sound. Please remember to keep the a şiran hole of your Ney closed and to blow second degree mild breath .

Neyinizin arkasındaki aş îrân perdesi kapalı, önündeki tüm perdeler aç ık ve 2. Devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses, portenin 4. çizgisindeki RE (NEVÂ) sesidir.

The sound you make by blowing second-degree mild breath when the aşiran hole of your Ney is closed and the rest holes in the front are open is the D (NEVÂ) sound on the fourth line of t he stave.

Resim No:0011

Picture No:0011

RE (NEVÂ) sesini bulup, bir müddet çal ışarak rahat çıkar ır bir hale geldikten sonra, sesin do ğruluğundan emin olmak için,

After you get the D (NEVÂ) note sound and are able to make that sound easily over some exercise, check to find out if the sound you make is the accurate R note (neva) sound, by listening to the samples:

www.neyzen.com

NEY METODU SAYFA–01 SAYFA–011 1


Yücel Müzik

Aşağıdaki tabloda 13 çe şit Ney’in ses örnekleri Below you will find sample sounds from 13 types of bulunmaktad ır. Hangi çeşit Ney ile çalışıyorsanız onun ses Ney. Listen to the sound sample of the Ney type with which örneğini dinleyiniz. you are practicing.

"NEVÂ" (Re) dinle

Listen to "NEVÂ" (D)

Ses kaydını dinlemek için ataç resmine çift To listen to the sound recording double click on tıklayınız. the paperclip icon.

Bolâhenk Nısfiye Ney’den dinle. Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney ’den dinle. Sipürde Ney’den dinle. Müstahsen Ney’den dinle. Yıldız Ney’den dinle. Kız Ney’den dinle. Kız-Mansur Mâbeyni Ney ’den dinle. Mansur Ney’den dinle. Mansur-Şah Mâbeyni Ney’den dinle. Şah Ney’den dinle.

Dâvud Ney’den dinle. Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney’den dinle. Bolâhenk Ney’den dinle.

Listen to from Bolâhenk Nısfiye Ney Listen to from Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney

Listen to from Sipürde Ney

Listen to from Müstahsen Ney

Listen to from Yıldız Ney

Listen to from Kız Ney

Listen to from Kız-Mansur Mâbeyni Ney

Listen to from Mansur Ney

Listen to from Mansur-Şah Mâbeyni Ney

Listen to from Şah Ney

Listen to from Dâvud Ney

Listen to from Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney

Listen to from Bolâhenk Ney

Örneklerini dinleyerek, çıkardığınız sesin gerçekten I believe it is better to ask for a musician’s help RE (nevâ) sesi olup olmad ığını kontrol ediniz. Bu kontrol during this check. The table below shows the counterparts esnasında bir müzisyenin yard ımını istemenizin daha do ğru of the D note (NEVÂ) sound of the Ney types in classical olacağı kanaatindeyim. A şağıdaki tablo Ney çeşitleri’nde RE music sound arrangement. (NEVÂ) perdesi üflendi ği zaman Batı Müziği Ses Sistemi’ndeki kar şılıklar ını göstermektedir. göstermektedir.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

NEY ÇEŞİ ÇEŞİTLER TLERİİ'NDE RE (NEVÂ) PERDESİ PERDESİ ÜFLENDİĞİ ÜFLENDİĞİ ZAMAN ZAMAN BATI MÜZİĞİ MÜZİĞİ SES Sİ SİSTEMİ STEMİ'NDEKİ 'NDEKİ KARŞ KARŞILIKLARI

THE COUNTERPARTS OF THE D (NEVÂ) NOTE IN WESTERN MUSIC SOUND ARRANGMENT WHEN IT IS PLAYED IN THE TYPES OF THE NEY.

Batı Müziğ Müziği'nde (piyano, org veya blok flütte)

In Western Music (in piano, organ or flute

Bolâhenk Nısfiye'de RE (NEVÂ) (Ana âhenk) Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni'de RE (NEVÂ) (Ara âhenk)

Sipürde'de RE (NEVÂ) (Ana âhenk) Müstahsen'de RE (NEVÂ) (Ara âhenk)

Yıldız'da RE (NEVÂ) (Ana âhenk)

Kız Ney'de RE (NEVÂ) (Ana âhenk) Kız-Mansur Mâbeyni'de RE (NEVÂ) (Ara âhenk)

Mansur'da RE (NEVÂ) (Ana âhenk)

Mansur- Şah Mâbeyni'de RE (NEVÂ) (Ara âhenk) Şah'da RE (NEVÂ)

(Ana âhenk)

Dâvud'da RE (NEVÂ) (Ana âhenk)

Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni'de RE (NEVÂ) (Ara âhenk) Bolâhenk'de RE (NEVÂ) (Ana âhenk)

D (NEVÂ) in Bolâhenk N ısfiye (Main harmony) D (NEVÂ) in Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni (Mid harmony)

D (NEVÂ) in Sipürde (Main harmony) D (NEVÂ) in Müstahsen (Mid harmony)

D (NEVÂ) in Yıldız (Main harmony)

D (NEVÂ) in Kız Ney (Main harmony) D (NEVÂ) in Kız-Mansur Mâbeyni (Mid harmony)

D (NEVÂ) in Mansur (Main harmony)

D (NEVÂ) in Mansur-Şah Mâbeyni (Mid harmony) D (NEVÂ) in Şah (Main harmony)

D (NEVÂ) in Dâvud (Main harmony)

D (NEVÂ) in Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni (Mid harmony) D (NEVÂ) in Bolâhenk (Main harmony)

www.neyzen.com

NEY METODU SAYFA SAYFA–013 –013


Yücel Müzik

Yeri gelmi şken önemle bilmeniz gereken bir hususu belirtmek isterim; neyinizin çe şidi (tonu) ne olursa olsun notalar hep ayn ı perdelerden ç ıkar (tabiidir ki frekanslar değişir). Konuyu açacak olursak; örne ğin elinizde kız ney olsun re (nevâ) sesi almak için a ş îrân perdesini kapatıp öndeki tüm perdeler aç ık halde iken 2. Devre ılık nefes üfleriz. Elimizdeki mansur, şah, yıldız veya başka tonda bir ney de olsa idi re (nevâ) sesini ç ıkarmak için ayn ı yukar ıda yaptığımız gibi aş îrân perdesi perdesi kapalı öndeki perdeler aç ık ve ikinci devre ılık nefes üfleyecektik. Buradan yola ç ıkarsak kanun, ud, tanbur ve buna bun a benzer benz er sazlarda saz larda göçürme (transpose) yaparken göçürülen perdelerin yerleri de ğişir. Neyle göçürme (transpose) yaparken ise sadece ney değiştirilip aynı perdelere bas ılır. Bazı usta neyzenler çok zor olmasına rağmen aynı neyle göçürme (transpose) yapabilmektedirler.

By the way I’d like to underlie an important point; whatever type of Ney yours is, the notes are played from the same pitches (naturally the frequencies will change). That is, if you are playing a k ız Ney, you close the aş îrân pitch leaving the rest pitches in the front open and you blow second stage mild breath in order to get the R (neva) sound. If it was a mansur, şah, yıldız or any other type of Ney you were playing, you would blow second stage mild breath, closing only the aşiran pitch to get the R (neva) sound, just as you did before. When transposing in instruments such as kanun, ud, tanbur, etc., the places of the transposed pitches change, whereas when transposing in Ney, the Ney is changed and the same pitches are closed. Some expert Neyzens are able to transpose with the same Ney although it is very difficult.

Re (nevâ) sesini olu şturduktan sonra bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu çalışmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar re (nevâ) üfleyin, tekrar neyi dudağınızdan çekip nefes alın, ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay defalarca tekrarlayınız. Net, berrak ve çok rahat bir nevâ sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak nevâ üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç aramadan , üfler üflemez anında nevây ı çıkarabiliyorsanız artık dizinizdeki gerçek tutuş pozisyonuna geçme zaman ınız gelmiş demektir. Unutulmasın ki metoddan çok iyi istifade edebilmek için kendi kendinizi kand ırmadan tüm söylenilenleri harfiyen uygulaman ız gerekir.

When you are able to make the D (neva) sound, exercise by playing this sound continuously for about one week. During these exercises, inhale, place the ba şpare on your lips and play the D (neva) sound until you run out of breath, then take the Ney away from your lips and inhale again, and put it back and play until you run out of breath. Repeat this again and again . After you are able to play a clear D (neva) sound easily, play it by putting the Ney on your lips and taking it back 10-15 times. If you can play the D (neva) sound instantly every time you blow, without seeking the sound , it means it is time for you to start playing in the true position putting the Ney on your knee. Remember that in order to benefit from the method you need to follow the instructions to the letter without deceiving yourself.

www.neyzen.com


ASIL TUTUŞ POZİSYONU (DİZDE ÜFLEME POZİSYONU)


Yücel Müzik

MAIN HOLDING POSITION (THE POSITION TO PLAY ON KNEE)

önerece ğim Önemlidir: bilhassa bundan sonra önereceğ

Important: Please pay greatest attention to the

üfleme pozisyonlar ına azami itinay ı gösteriniz, çünkü oturuş oturuş, ney tutuş tutuş, parmak şekli, dudak şekli, vücut şekli, baş başın aç ısı gibi ilk üç ayda kazanacağ kazanaca ğımız alışkanlıklar bir daha ömür boyu değ değişmeyecektir.

playing positions I am going to suggest from now on, because the habits we will adopt in the first three months such as way of sitting, holding the ney, form of fingers, lips, body, angle of head will never change again.

Şimdiye kadar yapt ığımız ses çıkarma The length of our ney was not important for the çalışmalar ımızda neyimizin boyu önemli değ de ğildi fakat as ıl sound making practices we had so far, yet it is very tutuş tutuş pozisyonunda çok önemlidir. Neyzen ney üflemeye important for the main holding position. A neyzen should vücut yapısına en uygun neyle, daha doğ do ğrusu; start playing with the most suitable ney for his/her physique, üfleyebileceğ üfleyebileceği en uzun neyle baş ba şlamal ıdır. Neyin boyu i.e. he/she should start with the longest ney he/she can uzadıkça ses çıkarmak zorlaş zorlaşır. Mümkün olduğ olduğu kadar uzun play. The longer the ney is, the harder to make the sound. neyle baş başlayan neyzen, ilerde küçük neyleri çok rahat As a neyzen who starts with the longest ney possible will üfleyeceğ üfleyeceği için, sazını yenmiş yenmiş bir Neyzen olarak üstün play the shorter neys very easily in the future, he/she will baş başar ı elde edecektir. Küçük neyle baş ba şlayanlar için de tam acquire superior skill as a neyzen who has mastered his/her tersi ileride baş ba şar ı azalacaktır. instrument. Yeni baş başlayan bir Genç Neyzen Aday ı’nın boyuna göre üflemesi gereken neyleri aş aşağıda listeledim. Bu liste yapılırken; boyla orant ılı olarak, eller normal büyüklükte, boğ boğaz, kollar ve parmaklar normal uzunlukta dü şünülerek yapılmıştır. (Mutlaka listedeki size denk gelen neyle

üflemek zorunda değilsiniz. Bir iki ney küçüğü veya büyüğü olabileceği gibi, bazı toplu ney kurslar ında Neyzenler, öğrencilerinin ses birliğini sağlamak amacı ile, genelde boy ortalamasına uygun gelen ve kullanımı çok yaygın olan Kız Ney ile üfletirler.) Boy cm. 145-150 : Bolâhenk Nısfiye (Ana âhenk) 150-155 : Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni (Ara âhenk) 155-160 : Sipürde (Ana âhenk) 160-165 : Müstahsen (Ara âhenk) 165-170 : Yıldız (Ana âhenk) 170-175 : Kızney (Ana âhenk) 175-180 : K ız-Mansur Mâbeyni (Ara âhenk) 180-185 : Mansur (Ana âhenk) 185-190 : Mansur-Ş Mansur- Şah Mâbeyni (Ara âhenk) 190-195 : Şah (Ana âhenk) 195-200 : Dâvud (Ana âhenk) 200-205 : Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni (Ara âhenk) 205-210 : Bolâhenk (Ana âhenk)

I listed the neys that a beginner neyzen should play according to his/her height. This list is prepared assuming the hands of normal size, neck, arms and fingers of normal length when proportioned to height. (You do not have to

play the ney that suits to you from the list. It could be one ney shorter or longer. In some gathered ney courses neyzens make their students play with the Kız Ney which is suitable for the average height and has a common use in order to ensure unity in sound.) s ound.) Height (cm.) 145-150 : Bolâhenk Nısfiye (Main harmony) 150-155 : Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni (Mid harmony) 155-160 : Sipürde (Main harmony) 160-165 : Müstahsen (Mid harmony) 165-170 : Yıldız (Main harmony) 170-175 : Kızney (Main harmony) 175-180 : K ız-Mansur Mâbeyni (Mid harmony) 180-185 : Mansur (Main harmony) 185-190 : Mansur-Ş Mansur- Şah Mâbeyni (Mid harmony) 190-195 : Şah (Main harmony) 195-200 : Dâvud (Main harmony) 200-205 : Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni (Mid harmony) 205-210 : Bolâhenk (Main harmony)

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Neyinizin aş îrân perdesindeki perdesindeki band ı ç ıkar ınız çünkü asıl tutuş pozisyonunda a ş îrân perdesini perdesini başparmağınızla kapatacaks ınız.

Remove the tape off the a ş îrân hole of your ney, because you will close the aş îrân hole with your thumb in the main holding position.

Aşağıdaki 0013 0013 numaral ı resmi inceleyerek, neyinizin perdelerini parmaklar ınızın neresi ile kapatman ız gerektiğini öğreniniz.

Now learn with which parts of your fingers to close the holes of your ney by studying the no 0013 picture 0013 picture below.

Resim no:0013

Pictur e no: 0013 0013

Yüzük parmağınızın birinci bo ğumunun orta k ısmı

With the middle part of the first node of your ring

ile.

finger.

Orta parma ğınızın ikinci boğumunun birinci bo ğum çizgisine yakın bölümü ile.

With your middle finger's second node's closer part to first node's line.

İşaret parma ğınızın ikinci boğumunun ikinci bo ğum çizgisine yakın bölümü ile.

With your index finger's second node's closer part to second node's line.

Not: Sa Not: Sağ ve sol üfleyen için ayr ı ayr ı açıklamıyorum çünkü; perdeleri kapat ırken iki elin de ayn ı yerleri kullan ılır. Bak resim 0013

Note: Note: I am not explaining separately for those playing right and left, because, while closing the holes we use the same parts of both hands.

www.neyzen.com


Boyunuza uygun bir ney üflüyorsan ız, normal yükseklikte bir sandalyeye oturunuz; baca ğınız (kalça ile diz aras ındaki kısım) yere paralel duruyorsa oturdu ğunuz sandalye sizin için normal yükseklikte demektir. Bak resim 0014 Resim no:0014


Yücel Müzik

If you are playing a ney which is suitable for your height, sit on a chair of normal height; if your thigh is parallel to the ground then the chair is of normal height for you. See pic. 0014 pic. 0014


www.neyzen.com



Yücel Müzik

Büyük bir ney üflüyorsan ız sandalyenin uç k ısmına oturunuz. Ne kadar uç k ısmına oturacağınızı tespit etmek için, dizinizi 20-30 cm. kadar a şağıya indirip kald ır ınız, bu hareketi rahat yapabiliyorsan ız yeteri kadar uç k ısma oturmu şsunuz demektir.

If you are playing a longer ney, sit close the edge of the chair. In order to determine how close to the edge tos it, move your leg 20-30 cm up and down, if you can do this motion easily, it means you are sitting close enough. enough.

Sandalyenin uç k ısmına oturtuyorum çünkü, boyunuza uygun olan neyden daha büyük neyleri üflerken alacağınız pozisyonda, dizinizin aşağıya hareket etmesi gerekir. Bak resim 0015

I am telling you to sit on the edge, because, in the position you will have while playing the neys longer than the one suitable for your height, your knee will/should move down (wards). See picture 0015

Resim no:0015


www.neyzen.com


boyunuza uygun olan neyden daha küçük neyleri üflerken ayağınızın altına rahat edece ğiniz yükseklikte bir ayaklık koymanız uygun olur. Bak resim 0016

Resim no:0016


Yücel Müzik

When you are playing the neys shorter than the one suitable for your height, it is a good idea to place a footstool under your foot./to rest your foot on a foot stool. See picture 0016 Pictur e no: 0016 0016

www.neyzen.com


Sandalyede otururken elinizi yan tarafa serbest bırakınız. Aşağıdaki 0017 numaral 0017 numaral ı resimde de gördü ğünüz gibi elinizde tatl ı bir kıvr ım oluşacaktır. Bu kıvr ım iki el için de geçerlidir. Resim no:0017


Yücel Müzik

While sitting (on the chair) leave your hand loose at your side. As you can also see/as well from the no 0017 picture below, your hand will have a pleasant curved shape. Both hands should curve like this. Pictur e no: 0017 0017

www.neyzen.com


Sağ Sağ üflüyorsanız sol sol elinizi sol sol dizinize, sol üflüyorsanız sağ sağ elinizi sağ sağ dizinize elinizin k ıvr ımını bozmadan koyunuz. Bak resim 0018

Resim no:0018


Yücel Müzik

Put your left left hand on your left left knee if you play right or right right hand on your right right knee if you play left without altering/undoing-making/changing the curve. See picture 0018 Picture no: 0018

www.neyzen.com


Neyinizi, diğer elinize al ıp, dizinizdeki elinizin yüzük parma ğı ile neyinizin dügâh perdesini kapatacak şekilde elinizin içine yerle ştiriniz. Orta parma ğınızla kürdî perdesini, işaret parma ğınızla da segâh perdesini, kapat ınız. Bak resim 0019 Resim no:0019

Dizinizdeki elinizin başparma ğı, segâh perdesinin tam arkas ındaki noktadan yukar ıya doğru 2cm. lik aral ık içinde, size rahat gelen bir yerde olmal ıdır, serçe parma ğınız estetik görünüm aç ısından di ğer parmaklar ınıza uygun olarak 0017 0017 numaral ı resimdeki duru şunu korumal ıdır.


Yücel Müzik

Hold the ney with your other hand and place it in your hand resting on your knee so that the ring finger of your hand on your knee will close the dügâh hole of your ney. Close the kürdî hole with your middle finger and segâh hole with your index finger. See pic. 0019 Pictur e no: 0019 0019

The thumb of your hand on your knee should be somewhere you feel comfortable, in a space of 2cm upwards from the point just behind the segâh hole. Your little finger should keep its shape in picture no 0017 harmonious with your other fingers, for a more pleasant appearance.

www.neyzen.com


Neyinizin dügâh ve segâh perdelerini aç ınız. Başparma ğınıza ve dizinize yaslanm ış olan neyinizin sadece orta parma ğınızla kürdî perdesi kapal ı halde iken, neyiniz rahat bir şekilde durabilmelidir. Bak resim 0020 ve 0020/A . Bu tutuş neyinize destek verece ği için ileride nevâ, nîm hicâz ve çârgâh perdelerini çe şitli pozisyonlarda aç ıp kapatırken neyinizi, rahat bir şekilde tutmanızda faydası olacaktır. Resim no:0020

Resim no:0020/A


Yücel Müzik

Open the dügâh and segâh holes of your ney. Your ney, which is resting on your thumb and knee, should remain at ease as only the kürdî hole close with your middle finger. See pictures 0020 0020 and 0020/A. 0020/A . By holding in this way you support your ney so that you can also hold it easily in the future while opening and closing the nevâ, nîm hicâz and çârgâh holes in different positions.


Pictu re no: 0020/ 0020/A A

www.neyzen.com



Yücel Müzik

0013 0013 numaral ı resimdeki perde yerlerine dikkat ederek ve 0017 0017 numaral ı resimdeki elinizin tatlı kıvr ımını muhafaza ederek, yukar ıdaki elinizin, yüzük parma ğı ile çârgâh perdesini, orta parma ğı ile nîm hicâz perdesini, işaret parma ğı ile nevâ perdesini, ba şparma ğı ile de a ş îrân perdelerini kapat ınız. Serçe parma ğınızın da daha önce bahsetti ğim gibi estetik olmas ına özen gösteriniz. A şağıdaki dügâh ve segâh perdelerini de kapat ınız. 0021 0021 numaral ı resimde görüldü ğü gibi elinizin k ıvr ımlar ının estetik görünüp görünmedi ğini, kar şınızda bir sandalyenin üzerine yerleştirece ğiniz ayna ile kontrol ediniz.

By paying attention to the places of the pitches/holes in picture no 0013 0013 and keeping the pleasant curve of your hand as in picture no 0017, 0017, close the çargah hole with the ring finger, the nîm hicâz hole with the middle finger, the nevâ hole with the index finger, and the a ş îrân hole with the thumb of your hand above. Pay attention to your little finger to be in a pleasant form as I mentioned before. Close the dügâh and segâh holes below. Check if the curves of your hands look pleasant as in picture no 0021 from a mirror that you put on another chair in front of you.

Neyinizi üfleyecekmiş gibi ağzınıza götürdü ğünüzde, boyunuza uygun bir ney ile üflüyorsan ız, vücudunuz rahats ız olmayacaktır.

If you play a ney that is suitable for your height, you will not feel uncomfortable when you take your ney to your lips as if you are going to play it.

Büyük ney üflüyorsan ız, Resim no: 0015 0015 deki gibi dizinizi aşağıya doğru rahatlayıncaya kadar indiriniz.

If you play a long ney, lower your knee until you feel comfortable as in picture no 0015. 0015 .

Küçük ney üflüyorsan ız Resim no: 0016 0016 daki gibi ayağınızın altına sizi rahatlatacak yükseklikte bir destek koyunuz.

If you play a short ney, put a support high enough to feel comfortable under your foot as in picture no 0016

www.neyzen.com



Yücel Müzik

İki dizinizin aras ındaki açıklık, ortalama birbirinden 20cm. uzaklıkta, yaklaşık 30 derecelik bir aç ı yapacak şekilde olmalıdır.

The space between your knees should be around o 20cm to make an angle of around 30 .

İki bacağınızın arasındaki açı 30 derece olsun;

The angle between your legs should be 30 . While playing the ney turn your head so as to look at your right knee if you play right or left knee if you play left. In o this position you play the ney with an angle of 30 . See pic. 0021

neyinizi üflerken, sağ sa ğ üflüyorsanız sağ sağ dizinize, sol üflüyorsan ız sol dizinize bakacak şekilde baş başınızı döndürünüz. Bu döndürünüz. Bu durumda neyinizi yakla şık 30 derecelik bir açı ile üflemiş olacaksınız. Bak resim 0021 Resim no:0021

o

Picture no: 0021

www.neyzen.com


Aş îrân perdesini perdesini kapattığınız, yukar ıdaki elinizin dirseğini, dizinize yaslamamanızı öneriyorum. Daha önceden böyle bir dirsek dayama al ışkanlığı kazandıysanız ve mutlaka dirse ğinizi dizinize koyma ihtiyacı duyuyorsanız, aşağıdaki 0022 0022 numaral ı resimdeki gibi üflerseniz; vücudunuz yamuk duraca ğı için uzun süreli üflemelerde omurgan ız rahatsız olacaktır. Resim no:0022


Yücel Müzik

I suggest you not to rest your elbow of your hand on top with which you close the A ş îrân hole on your knee. If you have already acquired this habit of resting your elbow and necessarily need to do so; If you play as in picture no. 0022, 0022, you may cause pain on your spine after you play for a long time, because your body will remain irregular.


www.neyzen.com


Böyle bir durumda a şağıdaki 0023 0023 numaral ı resimdeki gibi ayağınızın altına bir destek koyman ız uygun olur. Resim no:0023


Yücel Müzik

In such a case it will/would/is good to put a support under your foot as in picture no 0023 below. 0023 below.


www.neyzen.com


Doğru pozisyonlar ı aldıktan sonra, Aş îrân, nîm hicâz ve kürdî perdeleri kapal ı kalsın, diğer perdeleri aç ınız. Yani iki elinizin orta parmaklar ı ve yukar ıdaki elinizin başparmağının kapattığı perdelerin d ışındaki perdeleri açınız. Bu şekilde 2. devre ılık nefesle üfleyiniz.


Yücel Müzik

After you have the right position, close the Aş îrân, nîm hicâz, and kürdî holes and leave the other holes open. That is, open the holes apart from the holes that you close with your thumb and both of your middle fingers. Blow second degree mild breath like this.

Aş îrân, nîm hicâz ve kürdî perdeleri perdeleri kapalı, diğer This sound you get by blowing second degree mild perdeler tam aç ık ve 2. Devre ılık nefes üfleyerek breath when the a ş îrân, nîm hicâz, and kürdî holes are bulduğunuz bu ses; a şağıda örneklerini dinleyece ğiniz, closed and the other holes are open is the D (NEVÂ) sound, portenin 4. çizgisindeki RE (NEVÂ) sesidir. Bak resim 0024. which is on the fourth line of the staff and some samples of which you can listen to below. See picture 0024. Resim no:0024


Dikkat: Yukar ıdaki 0024 numaral ı resimde sizin

Notice: In picture 0024 above, the fingers are

perdeleri görebilmeniz için parmaklar abart ılı olarak özellikle kaldır ılmıştır. Parmaklar ınızı böyle çok kaldır ırsanız icra esnasında perdeleri aç ıp kapatırken zaman kaybetti ğiniz gibi, çok yukar ıdan, perdeyi acele kapatmak için gelen parmak, sert bir ses de ğişimine de sebep olacakt ır. Açık perdelerle parmaklar ınızın arasındaki mesafe 5 milimetreden az olursa da sesi pestle ştirecektir. Bu mesafenin 10 –15 milimetre aras ında olmas ı uygundur. Bak resim 0027

deliberately raised too much/exaggeratedly so that you can see the holes. If you raise your fingers too much like this you will lose time when opening and closing the holes during a performance. And a finger such far from the hole will hastily come down to close the hole, so will cause a sharp sound shift. If the distance between the open holes and your fingers is less than 5 millimeters this will lower the sound. This distance should be between 10- 15 millimeters. See picture 0027.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Aşağıdaki tabloda 13 çe şit Ney’in ses örnekleri Below you will find sample sounds from 13 types of bulunmaktad ır. Hangi çeşit Ney ile çalışıyorsanız onun ses Ney. Listen to the sound sample of the Ney type with which örneğini dinleyiniz. you are practicing.

"NEVÂ" (Re) dinle


Ses kaydını dinlemek için ataç resmine çift To listen to the sound recording double click on tıklayınız. the paperclip icon.



Listen from Bolâhenk Nısfiye Ney. Listen from Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney.

Listen from Sipürde Ney.

Listen from Müstahsen Ney.

Listen from Yıldız Ney.

Listen from Kız Ney.

Listen from Kız-Mansur Mâbeyni Ney.

Listen from Mansur Ney.

Listen from Mansur- Şah Mâbeyni Ney.

Listen from Şah Ney.

Listen from Dâvud Ney.

Listen from Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney.

Listen from Bolâhenk Ney.

Örneklerini dinleyerek, çıkardığınız sesin gerçekten I believe it is better to ask for a musician’s help RE (nevâ) sesi olup olmad ığını kontrol ediniz. Bu kontrol during this check. esnasında bir müzisyenin yard ımını istemenizin daha do ğru olacağı kanaatindeyim.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Önceki derslerimizde neyden ses ç ıkarma çalışmalar ı bölümünde, neyinizin a ş îrân perdesi bantla kapatılmış, önündeki tüm perdeler aç ık ve 2. Devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses de portenin 4. çizgisindeki RE (NEVÂ) sesi (NEVÂ) sesi idi.

In the previous lessons, in exercises to produce sound, the sound you produced by blowing 2 nd degree mild breath when the a ş îrân hole of your ney was taped and all the other holes in the front were open was also the D (NEVA) sound (NEVA) sound on the fourth line of the staff.

Burada orta parmaklar ınızla neye destek vererek neyinizin düşmesini engellemi ş olursunuz. Aşağıdaki elinizin orta parmağının kapattığı perde yani kürdî perdesinin kapanmas ı “NEVÂ” sesini etkilemez. Kürdî perdesini aç ıp kapatarak “NEVÂ” sesinin etkilenmedi ğini kendiniz de kontrol ediniz.

Here, you will prevent your ney from falling down by supporting it with your middle fingers. Closing the hole that you close with the middle finger of your hand at the bottom, that is the kürdî hole, does not affect the “NEVÂ” sound. By closing and opening the kürdî hole, see yourself, as well, that the “NEVÂ” sound is not affected.

Yukar ıdaki elinizin orta parma ğının kapattığı perde yani nîm hicâz perdesinin kapanmas ı “NEVÂ” sesini biraz pestleştirir fakat bu pestlik çok az olduğu için neyzen icra esnasında bunu telafi eder. Nîm hicâz perdesini aç ıp kapatarak “NEVÂ”nın etkilendiğini kendiniz de kontrol ediniz. Neyzenler icra esnas ında “NEVÂ”yı bu şekilde kullanmayı, kolaylığı sebebi ile tercih ederler.

Closing the hole that you close with the middle finger of your hand at the top, that is the nîm hicâz hole, will lower the “NEVÂ” sound a bit, but as this lowness is too little, the player will make up for it during a performance. By closing and opening the nîm hicâz hole, see yourself, as well, that the “NEVÂ” sound is affected. Neyzens prefer producing “NEVÂ” “NEVÂ” in this way, owing to its convenience. convenience.

“NEY”de perdeler olu şurken, başpâreye en yak ın olan ilk açık perde, sesi verendir. Konuyu açacak olursak; neyinizin aş îrân perdesi perdesi kapalı olsun ve öndeki tüm perdeler açık olsun, bu şekilde 2. devre ılık nefes üfleyiniz. Bu durumda ba şpâreye en yak ın açık perde öndeki en yukar ıdaki perde olaca ğı için üflediğiniz ses portenin 4. çizgisindeki RE (NEVÂ) sesidir ve Ney metodu (1) / Resim no:0001 no:0001 de görüldü ğü gibi bu perdenin ismi NEVÂ perdesidir. Bak resim 0025

The closest open hole to the ba şpâre gives the sound of ney, i.e. when you blow 2 nd degree mild breath when the aş îrân hole is closed and all the other holes in the front are open, you will produce the D (NEVÂ) sound on the fourth line of the staff, because the top hole is the closest open hole to the ba şpâre. And this pitch hole is called “NEVÂ” as seen in Ney method (1)/picture no: 0001. 0001 . see picture 0025

Resim Resim no:0025


www.neyzen.com



Yücel Müzik

Nevâ'yı bu şekilde üflemek neyi tutmayı zorlaştırdığı As producing producing the nevâ sound this way makes için orta parmakla destek verme ihtiyac ı duyulur. holding the ney difficult, we need to support it with middle fingers. Nevâyı etkilemeden destekli üflemek isterseniz; nevâ perdesinden hemen sonraki nîm hicâz perdesini de açık bırakınız. Aşağıdaki 0026 numaralı resimdeki gibi çârgâh perdesi yukar ıdaki elinizin yüzük parma ğı ile kapalı halde 2. devre ılık nefes üfleyiniz, bu şekilde de ç ıkan ses, portenin 4. çizgisindeki RE (NEVÂ) sesidir. Resim Resim no:0026

Ney açılırken, sesi veren perdenin a şağısındaki tüm perdeler aç ık olarak akortlanır. Sesi veren perde, kendinden bir aşağıdaki perdeden de hava al ır. Perdelerin (deliklerin) yerlerinin çok önemli oldu ğu gibi çaplar ı da çok önemlidir. Örneğin kız ney’de delik çapı 9,8 milimetredir, deli ğin çapını 15 milimetre civar ında yapsak üfledi ğimiz perde, kendinden sonraki perde kapat ılsa bile etkilenmeyecekti, fakat bu mümkün olmadığı için, üflediğimiz perdenin bir a şağısındaki perdeyi de aç ık bırakarak 0026 numaral ı resimdeki gibi sesin etkilenmesini önleriz.

If you’d like to play by supporting but without affecting the nevâ sound, open the nîm hicâz hole as well, next to nevâ hole. As in picture 0026 below, blow 2nd degree mild breath closing the çârgâh hole with the ring finger of your hand at the top. The sound produced in this way is also the D (NEVÂ) sound on the fourth line of the staff. Pictur e no: 0026 0026

When a ney is being opened, it is tuned as all the pitches below the pitch that gives the sound open. The pitch that gives the sound draws air through the pitch that is just below it, as well. Not only the places of the pitches (holes), but also their diameters are very important. For instance, the hole-diameter of a k ız ney is 9.8 millimeters. If we made this around 15 millimeters, the pitch we blew would not be affected even if the pitch after it was closed. Yet, as this is not possible, we prevent the sound from being affected by opening the pitch just below the one we blow as in picture no.0026.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Daha önceki dersimizde neyinizi mikrofon tutar gibi tutarak Re (nevâ) sesini çal ışmıştınız. Şimdi dizinizdeki asıl tutuş tutuş pozisyonunda, 0027 0027 numaral ı resimde görüldüğ görüldü ğü gibi yukar ıdaki 3 perdeden nevâ ve nîm hicâz perdeleri aç ık, çârgâh perdesi kapal ı olsun. Çârgâh perdesinin kapatmam ızın amacı sadece neye destek verip rahat tutabilmek içindir. 0028 0028 numaral ı resimde görüldüğ görüldü ğü gibi, aşağıdaki 3 perdeden segâh ve dügâh perdeleri aç ık, kürdî perdesi kapal ı olsun. Kürdî perdesinin kapatmam ızın amac ı da sadece neye destek verip rahat tutabilmek içindir. Bu şekilde Re (nevâ) sesini oluş olu şturduktan sonra bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu çalışmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağ dudağınıza baş başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar re (nevâ) üfleyin, tekrar neyi dudağ dudağınızdan çekip nefes al ın, ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu iş i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir nevâ sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere dudağ duda ğınızdan çekip geri koyarak nevâ üfleyiniz, her üfleyiş üfleyişinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez an ında nevâyı çıkarabiliyorsan ız, artık diğ diğer perdeleri de öğrenebiliriz.

In the previous lesson you practiced nevâ sound by holding your ney as if it was a microphone. Now during the main holding position, open the nevâ and nîm hicâz holes and close the çârgâh hole among the 3 holes at the top as in picture no. 0027. 0027. The aim in closing the çârgâh hole is just supporting the ney and holding it easily. As seen in picture no. 0028, 0028, open the segâh and dügâh holes and close the kürdî hole among the 3 holes at the bottom. The aim in closing the kürdî hole is also only supporting the ney and holding it easily. After producing the D (nevâ) sound in this way, exercise for about one week by playing this sound continuously. When you are able to make the R (nevâ) sound, exercise by playing this sound continuously for about one week. During these exercises, inhale, place the baş ba şpâre on your lips and play the R (nevâ) sound until you run out of breath, then take the Ney away from your lips and inhale again, and put it back and play until you run out of breath. Repeat this again and again. After you are able to play a clear R (nevâ) sound easily, play it by putting the Ney on your lips and taking it back 10-15 times. If you can play the R (nevâ) sound instantly every time you blow, without seeking the sound, now you can learn the other pitches, too.

Resim no:0027


www.neyzen.com

NEY METODU SAYFA–032 Resim no:0028


Yücel Müzik

Picture no: 0028

Önemlidir: Tabiidir ki bir an önce di ğer perdeleri de üfleyerek eser icra etmek isteyeceksiniz. Fakat bunu hiç tavsiye etmiyorum. Önemli olan: nevâ’y ı çalışırken, sürekli ayna kar şısında üfleyerek, oturuşunuzu, vücudunuzun e ğik olup olmadığını, yüzünüzün neyinizle yapaca ğı 30 derecelik açıyı, parmaklar ınızın duruşunu, dizlerinizin aç ıklığını ve yukar ıda teferruatlıca anlattığım tüm pozisyonlar ı, beyninizin ezberlemesidir.

Important: It is natural that you wish to learn the other pitches as soon as possible and perform a piece. However I do not recommend it at all. What important is to make your brain memorize your posture, the way you sit, the 30o angle between your face and the ney, the form of your fingers, the space between your knees and all the positions that I explained in detail above by playing in front of a mirror while exercising the nevâ sound.

Daha önce de söylediğim gibi ilk üç ayda kazandığınız iyi ve kötü alışkanlıklar ı bir daha ömür boyu değiştiremeyeceksiniz veya değiştirmek istediğinizde, üç ay çalışarak kazanabileceğiniz doğru pozisyonlar için üç yıl uğraşmanız gerekebilir.

As I mentioned before, you will not change the good and bad habits you acquired during the first three months through your life. Or you may need to work for three years for the proper positions that you could have acquired in the first three months, when you want to change these habits.

www.neyzen.com


İKİNCİ DEVRE SESLER


Yücel Müzik

SECOND DEGREE SOUNDS

Öğrenece ğimiz NEVÂ, NÎM HİCÂZ, ÇÂRGÂH, Do not forget that you will blow second degree SEGÂH, KÜRDÎ, DÜGÂH ve RAST seslerinin tümünü mild breath and breath and will close the a ş îrân hole while hole while playing all üflerken, aş îrân perdesinin perdesinin kapalı olacağını ve ikinci devre of NEVÂ, NÎM HİCÂZ, ÇÂRGÂH, SEGÂH, KÜRDÎ, DÜGÂH and RAST sounds that we will learn. ılık nefes üfleyeceğinizi unutmayınız. Aşağıda nasıl çıktığını göreceğiniz ve örneklerini dinleyeceğiniz sesleri sırası ile çalışınız. Sesleri çalışırken bir sonra ç ıkardığınız sesin bir öncekinden %10-20 daha zayıf olduğunu göreceksiniz, her sese ortalama bir hafta, hatta on gün çal ışınız. Bir önce çıkardığınız sesle, bir sonra çıkardığınız ses arasındaki fark; (sesin yüksekliği ve netliği açısından) ne kadar az olursa, yeni ç ıkardığınız sesi, o kadar iyi öğrenmi şsiniz demektir.

Practice the sounds, which you will see how to make and will listen the examples of, in order. While practicing the sounds you will see that the sound you make next is 10-20% weaker than the previous one, practice each sound approximately a week or ten days. The lesser the difference (in terms of the height and clarity of the sound) between the sound you make previously and the one you make next, means the better you have learnt

Bu 7 sese, 2-3 ay çalışmadan eser icra etmeyiniz Do not play songs before you have practiced these çünkü; Her sesin kendine has karakteri vard ır. Beyninizin, 7 sounds for 2 or 3 months, because each sound has its dudaklar ınızın ve parmaklar ınızın bu sesleri çok iyi characteristics. Your brain, lips and fingers need to learn öğrenmesi gereklidir. these sounds very well.

Neyzen olabilmek için en önemli özellik; sabretmeyi bilmektir.

In order to be a neyzen the most important thing is to be patient.

Karakter olarak sabırsızsanız, hiç merak etmeyin, neyiniz sizi öyle bir yo ğurur ki, ister istemez SABIR TAŞI olursunuz...

If you have an impatient nature, do not worry, because your ney will teach you to be in such a good way.

www.neyzen.com


NEVÂ Resim no:0029/A


Yücel Müzik

NEVÂ Picture no: 0029/A

Aşağıda Resim da Resim no:0029 da gördüğünüz pozisyonda, aş îrân ve çârgâh çârgâh perdeleri perdeleri kapalı, (çârgâh perdesi destek için kapat ılmıştır.) diğer tüm perdeler aç ık, ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz bu ses "NEVÂ" dır. Not: Ney Metodu 2, Resim no:0024 ve Resim no:0025 de gördüğümüz pozisyonlar ın da "NEVÂ" olduğunu unutmay ınız.

In the position you see below in Picture no:0029 , the sound you make by blowing second degree mild breath when the aş îrân and çârgâh çârgâh holes are are closed ( çârgâh hole hole is closed to support the ney) and all the other holes are open is NEVÂ. NEVÂ. Note: do not forget that the positions you see in Ney 0024 and Picture no:0025 are also Method 2, Picture no: 0024 and “NEVÂ”.

Resim no:0029

Picture no: 0029

NEVÂ sesini NEVÂ sesini oluşturduktan sonra (Resim no:0029) bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu çalışmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar NEVÂ NEVÂ üfleyin, tekrar neyi duda ğınızdan çekip nefes al ın, ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlayınız. Net, berrak ve çok rahat bir NEVÂ sesi NEVÂ sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10 -15 kere duda ğınızdan çekip geri NEVÂ üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç koyarak NEVÂ aramadan, üfler üflemez an ında NEVÂ NEVÂ sesini çıkarabiliyorsanız, artık NÎM HİCÂZ sesini CÂZ sesini de öğrenebiliriz.

After making the NEVÂ sound (Picture No: 0029) practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath, put the ba şpâre on your lips and play the NEVÂ sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe then play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear NEVÂ sound, play NEVÂ by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the sound NEVÂ easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the NÎM HİCÂZ sound.

www.neyzen.com



Yücel Müzik

Aşağıdaki tabloda 13 çe şit Ney’in ses örnekleri bulunmaktad ır. Hangi çeşit Ney ile çalışıyorsanız onun ses örneğini dinleyiniz.

Below you will find sample sounds from 13 types of Ney. Listen to the sound sample of the Ney type with which you are practicing.

"NEVÂ" dinle

Listen to "NEVÂ"

Ses kaydını dinlemek

için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift

To listen to the sound recording double click on the paperclip icon.

Listen from Bolâhenk Nısfiye Ney Listen from Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney

Listen from Sipürde Ney

Listen from Müstahsen Ney

Listen from Yıldız Ney

Listen from Kız Ney

Listen from Kız-Mansur Mâbeyni Ney

Listen from Mansur Ney

Listen from Mansur-Şah Mâbeyni Ney

Listen from Şah Ney

Listen from Dâvud Ney

Listen from Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney

Listen from Bolâhenk Ney

www.neyzen.com


NÎM HİCÂZ Resim no:0030/A

Aşağıda Resim no:0030 da gördü ğünüz, Aş îrân ve nevâ perdeleri kapal ı, nîm hicâz(*), çârgâh, segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "NÎM HİCÂZ" dır.

Resim no:0030

NÎM HİCÂZ sesini oluşturduktan sonra , bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar NÎM HİCÂZ üfleyin, tekrar neyi dudağınızdan çekip nefes al ın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir NÎM HİCÂZ sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak NÎM HİCÂZ üfleyiniz, her üfleyişinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez anında NÎM HİCÂZ sesini çıkarabiliyorsanız, artık ÇÂRGÂH sesini de öğrenebiliriz.

(*)Dikkat, "Ney Metodu 2" de daha önce bahsetti ğim; (“Ney”de perdeler olu şurken, ba şpâreye en yak ın olan, ilk açık perde, sesi verendir.) cümlesini hatırlayınız.


Yücel Müzik

NÎM HİCÂZ Picture no: 0030/A

The sound you make by blowing second degree mild breath when a şiran and nevâ holes are closed, and nîm hicâz(*), çârgâh, segâh, kürdî and dügâh holes are open as you see in Picture no: 0030 below is "NÎM HİCÂZ"

Picture no: 0030

After making the NÎM HİCÂZ sound, practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath, put the ba şpâre on your lips and play the NÎM HİCÂZ sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and then play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear NÎM HİCÂZ sound, play NÎM HİCÂZ by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the sound NÎM HİCÂZ easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the ÇÂRGÂH sound.

(*)Important: remember the “The closest open hole to the başpâre gives the sound of ney” sentence that I have mentioned before in “Ney Method 2".0

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"NÎM HİCÂZ" dinle

Listen to " NÎM HİCÂZ "


için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift














www.neyzen.com


ÇÂRGÂH Resim no:0031/A no:0031/A

Aşağıda Resim no:0031 de gördü ğünüz, Aş îrân, nevâ ve nîm hicâz perdeleri kapal ı, çârgâh , segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "ÇÂRGÂH" tır.

Resim no:0031

ÇÂRGÂH sesini oluşturduktan sonra, bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar ÇÂRGÂH üfleyin, tekrar neyi dudağınızdan çekip nefes al ın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir ÇÂRGÂH sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak ÇÂRGÂH üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez an ında ÇÂRGÂH sesini çıkarabiliyorsanız, artık SEGÂH sesini de öğrenebiliriz.


Yücel Müzik

ÇÂRGÂH Pictur e no: 0031/A 0031/A

The sound you make by blowing second degree mild breath when a şiran, nevâ and nîm hicâz holes are closed, and çârgâh , segâh, kürdî and dügâh holes are open as you see in Picture Pictu re no: 0031 below is "ÇÂRGÂH".


After making the ÇÂRGÂH sound, practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath , put the ba şpare on your lips and play the ÇÂRGÂH sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and then play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear ÇÂRGÂH sound, play ÇÂRGÂH by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the sound ÇÂRGÂH easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the SEGÂH sound, as well.

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"ÇÂRGÂH" dinle

Listen to "ÇÂRGÂH"


için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift














www.neyzen.com


SEGÂH Resim no:0032/A no:0032/A

Aşağıda Resim no:0032 de gördü ğünüz, Aş îrân, nevâ, nîm hicâz ve çârgâh perdeleri kapal ı, segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "SEGÂH" tır.

Resim Resim no:0032

SEGÂH sesini oluşturduktan sonra bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar SEGÂH üfleyin, tekrar neyi duda ğınızdan çekip nefes alın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu işlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir SEGÂH sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere dudağınızdan çekip geri koyarak SEGÂH üfleyiniz, her üfleyişinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez an ında SEGÂH sesini çıkarabiliyorsanız, artık KÜRDÎ sesini de öğrenebiliriz.


Yücel Müzik

SEGÂH Picture Pictu re no: 0032 0032/A /A

The sound you make by blowing second degree mild breath when a ş îrân, nevâ, nîm hicâz and çârgâh holes are closed, and segâh , kürdî and dügâh holes are open as you see in Picture Pictu re no:0032 no:0032 below is "SEGÂH".


After making the SEGÂH sound, practise this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath , put the ba şpare on your lips and play the SEGÂH sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and again play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear SEGÂH sound, play SEGÂH by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the sound SEGÂH easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the KÜRDÎ sound, as well.

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"SEGÂH" dinle

Listen to "SEGÂH"


için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift














www.neyzen.com


KÜRDÎ Resim no:0033/A no:0033/A

Aşağıda Resim no:0033 te gördüğünüz, Aş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh ve segâh perdeleri kapal ı, kürdî ve ve dügâh perdeleri aç ık, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "KÜRDÎ" dir.

Resim no:0033

KÜRDÎ sesini oluşturduktan sonra (Resim no:0033) bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar KÜRDÎ üfleyin, tekrar neyi dudağınızdan çekip nefes al ın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir KÜRDÎ sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak KÜRDÎ üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez anında KÜRDÎ sesini çıkarabiliyorsanız, artık DÜGÂH sesini de öğrenebiliriz.


Yücel Müzik

KÜRDÎ Pictur e no: 0033/A 0033/A

The sound you make by blowing second degree mild breath when a ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh and segâh holes are closed, and kürdî and dügâh holes are open as you see in Picture ". Pictu re no: 0033 0033 below is "KÜRDÎ ".


After making the KÜRDÎ sound (Picture no:0033) , practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath , put the ba şpare on your lips and play the KÜRDÎ sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and again play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear KÜRDÎ sound, sound, play KÜRDÎ by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the KÜRDÎ sound easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the DÜGÂH sound, as well.

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"KÜRDÎ" dinle

Listen to "KÜRDÎ"


için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift














www.neyzen.com


DÜGÂH Resim no:0034/A no:0034/A

Aşağıda Resim no:0034 te gördüğünüz, Aş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh, segâh ve kürdî perdeleri kapal ı, sadece dügâh perdesi aç ık, (*) ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz bu ses "DÜGÂH" tır.

Resim no:0034

DÜGÂH sesini oluşturduktan sonra (Resim no:0034) bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek


Yücel Müzik

DÜGÂH Pictur e no: 0034/A 0034/A

The sound you make by blowing (*) second degree mild breath when a şiran, nevâ, nîm hicâz, çârgâh, segâh and kürdî holes are closed, and only the dügâh hole is open as you see in Picture Pictu re no: 0034 below is "DÜGÂH".


alıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar DÜGÂH üfleyin, tekrar neyi duda ğınızdan çekip nefes al ın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir DÜGÂH sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak DÜGÂH üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez an ında DÜGÂH sesini çıkarabiliyorsanız, artık RAST sesini de öğrenebiliriz.

After making the DÜGÂH sound (Picture no:0034) no:0034), practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath , put the ba şpâre on your lips and play the DÜGÂH sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and again play until you are out of breath. Repeat this again and again. After making a clear DÜGÂH DÜGÂH sound, play DÜGÂH by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the DÜGÂH sound easily as soon as you start to blow each time without searching it, now we can learn the RAST sound, as well.

*(Ney Metodu 1, Resim no:0001 de Rast perdesi adını verdiğimiz neyinizin alt ucu, hiç bir zaman kapatılmaz.)

*(The bottom hole of your ney which we call the Rast hole in Ney Method 1, Picture Pictu re no: 0001 is never closed.)

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"DÜGÂH" dinle

Listen to "DÜGÂH"


için

ataç

resmine

tıklayınız.



çift














www.neyzen.com


RAST Resim no:0035/A

Aşağıda Resim no:0035 de gördü ğünüz, Tüm perdeler kapal ı, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "RAST" t "RAST" tır. Resim no:0035

RAST sesini oluşturduktan sonra (Resim no:0035) bu sesi ortalama bir hafta sürekli üfleyerek al ıştırma yapınız. Bu alıştırmalar ı yaparken, nefes al ın, dudağınıza başpâreyi koyup nefesiniz bitene kadar RAST üfleyin, tekrar neyi dudağınızdan çekip nefes al ın ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar üfleyin. Bu i şlemi defalarca tekrarlay ınız. Net, berrak ve çok rahat bir RAST sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere duda ğınızdan çekip geri koyarak RAST üfleyiniz, her üfleyi şinizde sesi hiç aramadan, üfler üflemez anında RAST sesini çıkarabiliyorsanız, artık ESER İCRA ETMEYE BAŞLAYABİLİRSİNİZ.


Yücel Müzik

RAST Picture no: 0035/A

The sound you make by blowing second degree mild breath when all the holes are closed as you see in Picture no: 0035 below 0035 below is "RAST". "RAST". Picture no: 0035

After making the the RAST sound (Picture no:0035), no:0035) , practice this sound continuously for about a week. While doing these practices, take a breath , put the ba şpare on your lips and play the RAST sound until you are out of breath, again take the ney off your lips and breathe and again play until you are out of breath Repeat this again and again. After making a clear RAST RAST sound, play RAST by putting your ney on and off your lips for about 10-15 times. If you can make the RAST sound easily as soon as you start to blow each time without searching it, now YOU CAN START PLAYING PIECES. PIECES.

www.neyzen.com



Yücel Müzik



"RAST" dinle

Listen to "RAST"

Ses kaydını dinlemek tıklayınız.

için

ataç

resmine

Bolâhenk Nısfiye Ney’den Ney’den dinle.

Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney’den Ney’den dinle.

Sipürde Ney’den Ney’den dinle.

Müstahsen Ney’den Ney’den dinle.

Yıldız Ney’den Ney’den dinle.

Kız Ney’den Ney’den dinle.

Kız-Mansur Mâbeyni Ney’den Ney’den dinle.

Mansur Ney’den Ney’den dinle.

Mansur-Şah Mâbeyni Ney’den Ney’den dinle.

Ney’den dinle. Şah Ney’den

Dâvud Ney’den Ney’den dinle.

Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney’den Ney’den dinle.

Bolâhenk Ney’den Ney’den dinle.

çift


Listen from Bolâhenk Nısfiye Ney

Listen from Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney



Listen from Y from Yıldız Ney









.neyzen.com www .neyzen.



İKİNCİ DEVRE

Yücel Müzik

SESLERİNİN PORTE VE NEY ÜZERİNDEKİ YERLERİ

PLACES Of The SECOND DEGREE SOUNDS On The STAVE And NEY

İkinci devre sesleri ile eser icras ına başlamadan önce, öğrendiğimiz 7 perdenin, porte üzerindeki yerlerini, Ney üzerindeki tutu ş pozisyonlar ı ile kar şılaştıralım.

Before we start playing playing a piece with the second degree sounds, let’s compare the places of the 7 pitches that we have learnt on the stave and on the ney.

Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 049’da görülen pozisyonlar, profesyonelce Ney üflendi ği zaman tutulması gereken pozisyonlard ır.

The positions seen below on Ney method page 049 are the positions to maintain in order to play the ney in a professional way.

Çünkü Ney’ler açılırken bu pozisyonlarda akort edilir.

Because neys are tuned in this position while they the y are being opened.

Fakat neyzenlerin bir k ısmı Ney’e destek vererek tutmay ı tercih ederler.

But some neyzens prefer to hold the ney supporting it.

Bu sebeple destekli tutu ş pozisyonlar ını göreceğiz.

da

So, we will see the supported holding positions as well.

Ney üflemeye yeni başladığınız için Ney’e destek vermeye gerek duyacaks ınız. Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 050’de görülen pozisyonlar, sesleri etkilemeden do ğru destek parmaklar ı ile tutularak uygulanm ış pozisyonlardır. Fakat bu pozisyonlar ı bir yıl ney üfledikten sonra uygulaman ızı öneriyorum.

Since you are a beginner you will need to suppor t suppor t the ney. The positions on Ney method page 050 seen in the tables below are the ones taken holding the ney with the correct supporting fingers without affecting the sound. But I advise you to try these positions after you have played the ney for one year.

Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 051’de görülen destekli tutu ş pozisyonlar ı, Ney üflemeye yeni başlayanlar için en kolay destekli tutu ş pozisyonlar ıdır.

The supported holding positions on Ney method page 051 seen in the tables below are the easiest

Bir yıl bu şekilde üfledikten sonra Ney metodu sayfa 050’deki pozisyonlar ı uygulamanızı öneriyorum.

I advise you to try the positions on Ney method page 050 after you have played the ney this way for one year.

4-5 yıl Ney üfledikten sonra Ney metodu sayfa 049’da görülen pozisyonlardaki gibi tutman ız gerekir.

After you have played played the ney for 4 or 5 years, years, you should hold the ney in the positions seen on Ney method page 049.

Fakat profesyonel neyzenlerin destekli tutu ş pozisyonlar ında Ney üflerken destek parmaklar ından etkilenerek pestle şen perdeleri kendilerinin bile haberi olmadan beyinlerinin tolere ederek üfledi ği de bir gerçektir.

But it is true that when professional neyzens pla y in these positions they unconsciously make up for the sounds coming out lower because of the supporting fingers.

supported holding positions for new beginners.


NEY METODU SAYFA –049


Yücel Müzik




Yücel Müzik




Yücel Müzik




Yücel Müzik

Yukar ıdaki tablolarda perdelerin yerlerini öğrendiğinizden emin olunca ve a şağıdaki etütleri defalarca dinledikten dinledikten sonra siz de üfleyiniz.

After you are sure that you have learnt the places of the pitches in the tables above and listen to the etudes below for several times, you play them.

Önceleri bir dinleyip bir uygulama şeklinde çalışınız. Daha sonra dinledi ğiniz programı sürekli çal şeklinde ayarlay ıp eşlik ederek çalışınız.

First, listen and then try to do the same. Later, set the program to repeat track and practice by accompanying it.

Etüdlerin metronom eşliğinde üflendiğine dikkat ediniz. Siz de bir metronom edinerek mutlaka metronomla çalışınız. (Digital metronom indirmek için TIKLAYINIZ.)

Note that the exercises are played with a metronome. You, too, should have a metronome and exercise with it. (CLICK to download digital metronome.)

Önemlidir; Ney üflerken notalar birbirine bağlı olarak (dil vurmadan) üflenir.

Important: Ney is played by tying the notes to one another (without beating the tongue).




Yücel Müzik

Aşağıdaki tabloda 13 çe şit Ney’in ses örnekleri bulunmaktad ır. Hangi çe şit Ney ile çalışıyorsan ız onun ses örneğini dinleyiniz.


"ETÜD 001" dinle

Listen to " EXERCISE 001"

Ses kaydını dinlemek için ataç resmine

çift tıklayınız.

Bolâhenk Nısfiye Ney’den dinle.

Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni Ney ’den dinle.

Sipürde Ney’den dinle.

Müstahsen Ney’den dinle.

Yıldız Ney’den dinle.

Kız Ney’den dinle.

Kız-Mansur Mâbeyni Ney’den dinle.

Mansur Ney’den dinle.

Mansur-Şah Mâbeyni Ney’den dinle.

Şah Ney’den dinle.

Dâvud Ney’den dinle.

Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni Ney ’den dinle.

Bolâhenk Ney’den dinle.


















Yücel Müzik

İKİNCİ DEVRE SESLERİ İLE ESER İCRASI

PLAYING PIECES WITH THE SECOND DEGREE SOUNDS

RAST - NEVÂ ARASI ETÜDLER

EXERCISES BETWEEN RAST AND NEVÂ




Yücel Müzik



"ETÜD 002" dinle


































Yücel Müzik








Yücel Müzik



"ETÜD 003" dinle


































Yücel Müzik





Not: Etüdün tekrar ı dosyanın küçük tutulması için üflenmemi ştir.

Note: The repetition of the exercise is not played to keep the file small.




Yücel Müzik



"ETÜD 004" dinle


































Yücel Müzik










Yücel Müzik



"ETÜD 005" dinle


































Yücel Müzik










Yücel Müzik



"ETÜD 006" dinle


































Yücel Müzik








Yücel Müzik



"ETÜD 007" dinle
































ÜÇÜNCÜ DEVRE SESLERİ


THIRD DEGREE SOUNDS

Öğreneceğimiz NEVÂ, HÜSEYNÎ, ACEM, EVC, Remember that while playing the NEVÂ, GERDÂNİYE, NÎM ŞEHNÂZ ve MUHAYYER seslerinin HÜSEYNÎ, ACEM, EVC, GERDÂNİYE, NÎM ŞEHNÂZ and tümünü üflerken, aş îrân perdesinin kapalı olacağını ve MUHAYYER sounds, the aş îrân hole will hole will be covered and üçüncü devre so ğuk nefes üfleyece nefes üfleyeceğinizi unutmayınız. you will paly with third degree cool breath.

NEVÂ (Kapalı NEVÂ) Resim no:0037/A

NEVÂ (Covered NEVÂ) Picture no: 0037/A

Ney Metodu 3, Resim no:0035’te no:0035’te daha önce gördüğünüz, tüm perdeler kapal ı, ikinci devre ılık nefes üfleyerek bulduğunuz ses "RAST" idi.

The sound shown on Ney Method 3, Picture no:0035 which no:0035 which you found by giving second degree warm breath was "RAST".

Aşağıda Resim da Resim no:0037’de no:0037’de gördü ğünüz pozisyon, no:0035’te gördüğünüz pozisyonun Ney Metodu 3, Resim no:0035’te aynısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre soğuk nefes üfleyiniz. Tüm perdeler kapal ı, üçüncü devre soğuk nefes üfleyerek buldu ğunuz bu ses "NEVÂ" (kapal ı nevâ)dır .

The position you see below in Picture no:0037 is no:0037 is the same with the one you see in Ney Method 3 Picture no:0035. no:0035 . In this position, give 3rd degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by giving third degree cool breath with all holes covered is "NEVÂ"(covered "NEVÂ"(covered nevâ).

Ney Metodu 3, Resim no:0029’da no:0029’da ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses de "NEVÂ" (açık nevâ) idi.

The sound you found by playing with second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0029 was also "NEVÂ" (open nevâ).

no:0037’de görülen Rast Aşağıdaki Resim no:0037’de pozisyonunda, 3. devre soğuk nefes üfleyerek bulduğunuz, "kapalı nevâ"yı iyice öğrendiğinizden emin oluncaya kadar üfleyin ve Ney Metodu 3, Resim no:0029’da no:0029 ’da öğrendiğimiz "açık nevâ" ile kar şılaştır ın. Açık nevâ ile kapalı nevânın aynı ses olduğunu göreceksiniz. Biri kapalı, biri açık olduğu için ses renklerinde fark görebilirsiniz görebilirsiniz fakat frekanslar ı aynıdır, eser icra ederken yerine göre bazen aç ık nevâ bazen de kapal ı nevâ kullanılır.

Play “covered nevâ” which you found by giving 3rd degree cool breath in the Rast position seen below in Picture no:0037 until you feel sure that you have learnt it by heart and compare them with the "open nevâ" that you no:0029. You will see that learnt in Ney Method 3, Picture no:0029. open nevâ and covered nevâ are the same sounds. You may find difference in their sound qualities but their frequencies are the same. While playing a piece, sometimes the open and sometimes the covered one is preferred.


Resim Resim no:0037


Pictur e no: 00 0037 37





"NEVÂ" (Re) dinle





















HÜSEYNÎ Resim Resim no:0038/A no:0038/A


HÜSEYNÎ Pictu re no: 0038 0038/A /A

Ney Metodu 3, Resim no:0034’te ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses "DÜGÂH" idi.

The sound you found by giving second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0034 was "DÜGÂH".

Aşağıda Resim no:0038’de gördü ğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim Resim no:0034’te gördüğünüz pozisyonun aynısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre soğuk nefes üfleyiniz. A ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh, segâh ve kürdî perdeleri kapal ı, sadece dügâh perdesi aç ık, üçüncü devre so ğuk nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "HÜSEYNÎ" dir.

The position you see below in Picture no:0038, is the same position with the one you see in Ney Method 3 Picture no:0034. In this position, play with third degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by giving third degree cool breath with a ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh, segâh and kürdî holes covered and only the dügâh hole open is "HÜSEYNÎ ". ".

Resim Resim no:0038

Pictur e no: 00





"HÜSEYNÎ" (Mi) dinle

Listen to "HÜSEYNÎ" (E)




















ACEM A CEM Resim Resim no:0039/A no:0039/A


A CEM Pictu re no: 0039 0039/A /A

Ney Metodu 3, Resim no:0033’te ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses "KÜRDÎ" idi.

The sound you found by playing second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0033 was "KÜRDÎ"

Aşağıda Resim no:0039’da gördü ğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim Resim no:0033’te gördüğünüz pozisyonun aynısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre soğuk nefes üfleyiniz. A ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh ve segâh perdeleri kapal ı, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, üçüncü devre so ğuk nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "ACEM" dir.

The position you see below in Picture no: 0039, is the same position with the one you see in Ney Method 3 Picture no: 0033. In this position, give third degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by giving third degree cool breath with a ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh, segâh holes covered, kürdî and dügâh holes open is "ACEM".

Resim Resim no:0039






"ACEM" (FA) dinle

Listen to "ACEM" (F)

Ses kaydını dinlemek için ataç resmine çift tıklayınız.





























EVC Resim Resim no:0040/A no:0040/A


EVC Pictu re no: 0040 0040/A /A

Ney Metodu 3, Resim no:0032’de ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses "SEGÂH" idi.

The sound you found by giving second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0032 was "SEGÂH".

Aşağıda Resim no:0040’ta gördü ğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim no:0032’de gördü ğünüz pozisyonun ayn ısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre so ğuk nefes üfleyiniz. Aş îrân, nevâ, nîm hicâz ve çârgâh perdeleri kapal ı, segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, üçüncü devre so ğuk nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "EVC" dir.

The position you see below in Picture no:0040, is the same position with the one you see in Ney Method 3 Picture no:0032. In this position, play third degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by blowing third degree cool breath with a ş îrân, nevâ, nîm hicâz, çârgâh holes covered, segâh, kürdî and dügâh holes open is "EVC" .

Resim Resim no:0040






"EVC" (#FA) dinle

Listen to "EVC" (#F)






























YYE) GERDÂN YE İYE (GERDÂNİ YYE)


YYE) GERDÂN YE İ YE (GERDÂNİ YYE)

Resim no:0041/A

Ney Metodu 3, Resim no:0031 ’de ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğumuz ses "ÇARGÂH" idi. Aşağıda Resim no:0041’de gördü ğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim no:0031’de gördüğünüz pozisyonun ayn ısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre so ğuk nefes üfleyiniz. A ş îrân, nevâ ve nîm hicâz perdeleri kapal ı, çârgâh , segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, üçüncü devre so ğuk nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "GERDÂN YE" İ YE"dir.

Resim no:0041

Picture no: 0041/A

The sound we found by giving second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0031 was

"ÇÂRGÂH". The position you see below in Picture no:0041 , is the same position you see in Ney Method 3 Picture no:0031. In this position, play with third degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by blowing third degree cool breath with a ş îrân, nevâ, nîm hicâz holes holes covered, çârgâh, segâh, kürdî and dügâh holes open is "GERDÂN YE" İYE".

Picture no: 0041





"GERDÂN YE" İ YE" (SOL) dinle

Listen to " GERDÂN YE" İ YE" (G)




















NÎM ŞEHNÂZ Resim no:0042/A


NÎM ŞEHNÂZ Picture no: 0042/A

Ney Metodu 3, Resim no:0030’da ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses "NÎM HİCÂZ" idi.

The sound we found by giving second degree warm breath in Ney Method 3, Picture no:0030 was "NÎM HİCÂZ".

Aşağıda Resim no:0042 ’de gördü ğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim no:0030’da gördü ğünüz pozisyonun ayn ısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre soğuk nefes üfleyiniz. Aş îrân ve nevâ perdeleri kapal ı, nîm hicâz, çârgâh, segâh, kürdî ve dügâh perdeleri aç ık, üçüncü devre so ğuk nefes üfleyerek bulduğunuz bu ses "NÎM ŞEHNÂZ"dır.

The position you see below in Picture no:0042, is the same position you see in Ney Method 3, Picture no:0030. In this position, give third degree cool breath b y blowing more strongly. This sound you find by giving third degree cool breath with a ş îrân and nevâ holes covered, nîm hicâz, çârgâh, segâh, kürdî and dügâh holes open is "NÎM ŞEHNÂZ".

Resim no:0042

Picture no: 0042





"NÎM ŞEHNÂZ" (#SOL) dinle

Listen to "NÎM ŞEHNÂZ" (#G)




















MUHAYYER Resim Resim no:0043/A no:0043/A


MUHAYYER Picture Pictu re no: 0043 0043/A /A

Ney Metodu 3, Resim no:0029’da ikinci devre ılık nefes üfleyerek buldu ğunuz ses "NEVÂ" idi.

The sound we found by giving second degree warm breath in Ney Method 3, Pict ure no: 0029 0029 was "NEVÂ".

Aşağıda Resim no:0043’te gördüğünüz pozisyon Ney Metodu 3, Resim no:0029’da gördü ğünüz pozisyonun aynısıdır. Bu pozisyonda biraz daha kuvvetli üfleyerek 3. devre so ğuk nefes üfleyiniz. A ş îrân ve çârgâh perdeleri kapal ı, (Çârgâh perdesi destek için kapat ılmıştır.) diğer tüm perdeler aç ık, üçüncü devre soğuk nefes üfleyerek buldu ğunuz bu ses "MUHAYYER" dir.

The position you see below in Picture no:0043 , is the same position you see in Ney Method 3 Picture no:0029 . In this position, play with third degree cool breath by blowing more strongly. This sound you find by giving third degree cool breath with a ş îrân and çârgâh holes covered (çârgâh hole is covered for support), all othe r holes open is "MUHAYYER".

Not: Ney Metodu 2, Resim no:0024 ve Resim gördü ğünüz pozisyonlar ın da "NEVÂ" olduğunu unutmay ınız ve bu pozisyonlarda da üçüncü devre soğuk nefes üfleyerek buldu ğunuz sesler "MUHAYYER" dir. (Bkz. Resim no:0044, Resim no:0045 ).

Note: Remember that the positions you saw in Ney Method 2, Picture no:0024 and Picture no:0025 are also "NEVÂ" and the sounds you find by giving third degree cool breath in this position are also "MUHAYYER" (See

no:0025 ’te

Resim Resim no:0043

Picture Pictu re no:0044, no:0044, Picture Pictu re no:0045 no:0045 ). Pictur e no: 0043 0043



Resim Resim no:0044

Pictur e no: 00 0044 44

Resim Resim no:0045

Pictur e no: 00 0045 45





"MUHAYYER" (LA) dinle

Listen to "MUHAYYER" (A)































ÜÇÜNCÜ DEVRE SESLERİNİN PORTE VE NEY ÜZERİNDEKİ YERLERİ

PLACES Of The THIRD DEGREE SOUNDS On The STAVE And NEY

Üçüncü devre sesleri ile eser icrasına başlamadan önce, öğrendiğimiz 7 perdenin, porte üzerindeki yerlerini, Ney üzerindeki tutu ş pozisyonlar ı ile kar şılaştıralım.

Before we start playing a piece with the third degree sounds, sounds, let’s compare compare the places places of the 7 pitches pitches that we have learnt on the stave and on the ney.

Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 083’de görülen pozisyonlar, profesyonelce Ney üflendi ği zaman tutulmas ı gereken pozisyonlardır.

The positions seen below on Ney method page 083 are the positions to maintain in order to play the ney in a professional way.

Çünkü Ney’ler açılırken bu pozisyonlarda akort edilir.

Because neys are tuned in this position while they the y are being opened.

Fakat neyzenlerin bir k ısmı Ney’e destek vererek tutmay ı tercih ederler.

But some neyzens prefer to hold the ney supporting it.

Bu sebeple destekli tutu ş pozisyonlar ını da göreceğiz.

So, we will see the supported holding positions as well.

Ney üflemeye yeni ba şladığınız için Ney’e destek vermeye gerek duyacaksınız. Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 084’de görülen pozisyonlar, sesleri etkilemeden do ğru destek parmaklar ı ile tutularak uygulanm ış pozisyonlardır. Fakat bu pozisyonlar ı bir yıl ney üfledikten sonra uygulamanızı öneriyorum.

Since you are a beginner you will need to support the ney. The positions on Ney method page 084 seen in the tables below are the ones taken holding the ney with the correct supporting fingers without affecting the sound. But I advise you to try these positions after you have played the ney for one year.

Aşağıdaki tablolarda, Ney metodu sayfa 085’de görülen destekli tutuş pozisyonlar ı, Ney üflemeye yeni başlayanlar için en kolay destekli tutu ş pozisyonlar ıdır.

The supported holding positions on Ney method the tables tables below below are the easie easiest st page 085 seen in the supported holding positions for new beginners.

Bir yıl bu şekilde üfledikten sonra Ney metodu sayfa 084’deki pozisyonlar ı uygulamanızı öneriyorum.

I advise you to try the positions on Ney method page 084 after you have played the ney this way for one year.

4-5 yıl Ney üfledikten sonra Ney metodu sayfa 083’de görülen pozisyonlardaki gibi tutman ız gerekir.

After you have played the the ney for 4 or 5 years, you should hold the ney in the positions seen on Ney method page 083.

Fakat profesyonel neyzenlerin destekli tutu ş pozisyonlar ında Ney üflerken destek parmaklar ından etkilenerek pestleşen perdeleri kendilerinin bile haberi olmadan beyinlerinin tolere ederek üfledi ği de bir gerçektir.

But it is true that when professional neyzens play in these positions they unconsciously make up for the sounds coming out lower because of the supporting fingers.









so ğuk İkinci devre sesleri ile aynı pozisyonda iken, soğ nefes üfleyerek bulduğ buldu ğumuz üçüncü devre sesleri rasgele çıkmaz, belli bir sistem içerisindedir. Şimdi bu sistemi inceleyelim.

The third degree sounds that we find by giving cool breath when we are in the same position with the one o f the second degree sounds do not come out randomly. They come in a system. Now let’s learn this system.

Üçüncü devre sesleri, ikinci devre seslerinin "ÜST be şlinin TAM BEŞ BEŞLİ"sidir. Daha iyi anlayabilmek için beş tarifini yapalım.

The third degree sounds are the "UPPER WHOLE FIFTH" of the second degree sounds. In order to understand better, let us describe what is a fifth.

ŞLİ: Her hangi bir sesin, üstten veya alttan kendi BEŞ BE dahil beş beşinci sesidir. (Resim no:0047)

FIFTH: It is the fifth sound, upwards or downwards, of any sound including that sound itself. (Picture no:0047)

Resim no:0047

Picture no:0047



Artık 5li: Dört aral ığın toplamı 31 komadan fazla ise artık 5lidir. Eksik 5li: Dört aralığın toplamı 31 komadan az ise eksik 5lidir.

There are three kinds of 5th: Whole 5th: If the total of four intervals is 31 th commas, it is a whole 5 . Remaining 5th: If the total of four intervals is more th than 31 commas, it is a remaining 5 . Missing 5th: If the total of f our intervals is less than th 31 commas, it is a missing 5 .

Konumuz üst 5 li'ler oldu ğu için, üç çeşit üst 5 li'nin örneklerini görelim. (Resim no:0048)

Because our subject is upper fifths, let us see the th examples of three kinds of up 5 . (Picture no:0048)

Aşağıdaki örneklerini gördü ğümüz 35 komal ık Artık 5 li veya 26 komalık Eksik 5 li, çok değişik ar ızalarla yazılabilir. Artık veya eksik 5 li olabilmesi için önemli olan 31 komadan fazla veya az olmas ıdır.

The 35 comma-remaining 5 or the 26 commath missing 5 , the examples examples of which we see below, below, can be be written with various sharps and flats. In order to be a th remaining or missing 5 , it should be more or less than 31 commas.

Resim no:0048

Picture no:0048

Üç çeşit 5li vardır; Tam 5li: Dört aral ığın toplamı 31 koma ise tam 5lidir.

th



Aşağıdaki tabloda, (Resim no:0049) ikinci devre seslerini üfledi ğimiz pozisyonda, soğuk nefes üfleyerek bulduğumuz üçüncü devre seslerinin, ikinci devre seslerinin " Üst tam 5 li" leri oldu ğunu görmektesiniz.

In the position we play the second degree sounds, seen in the table below (Picture no:0049) you see that the third degree sounds which we produce by giving cool breath are Whole 5th " s of the second degree sounds. the " Upper Whole

Resim no :0049 :0049

Picture no:0049

Turkish Ney

Recommend Documents