TUGAS UJIAN TENGAH SEMESTER AKUNTANSI KEPERILAKUAN
DHEA MEZITA PUTRI 1202112575
AKUNTANSI FAKULT FAKULTAS AS EKONO E KONOMI MI UNIVERSITAS RIAU 2014-2015
BAB 1 1. Infor Informas masii !r !ri"a i"a#$ #$ %an& %an& 'a&ai 'a&aiman mana#a a#a( ( %an& %an& r!"!) r!"!)an an 'a&i 'a&i ara ara !mi"i !mi"i# # infor informas masi* i* Ba&i Ba&i ara ara #ar%a+ #ar%a+an an* * Ba&i Ba&i ara ara mana, mana,!r* !r* Ba&i Ba&i !mim !mimin in s!ri#a- '$r$(* Ba&aimana a-a ini i&$na#an*
Jawab: Bagi karyaa!" i!#$r%a&i ya!g r'(')a! *ig+!aka! +!,+k %'%'(a.ari ,'!,a!g r$*+k ya!g %'r'ka .+a( ('/i %'!*a(a% (agi Ti%/a( /a(ik *ari ara k$!&+%'! '!gg+!a '!gg+!a r$*+k ya!g %'r'ka .+a( ,'r*a+(+ ,'r*a+(+ J+ga a*a(a &'&+a,+ i!#$r%a&i %'!gaa r$*+k ,'r&'/+, ,'r.+a( (ari& a,a+ k+ra!g (ak+!ya *ia&ara! g+!a %a.+ a,a+ ,i*ak!ya 'r+&aaa! ,'r&'/+, Bagi Bagi ara ara %a!a. a!a.'r 'r"" i!#$ i!#$r% r%a& a&ii r'(' r'(')a )a! ! /agi /agi ara ara %a!a %a!a.' .'rr i,+ i,+ ar+ ar+&& /ia& /ia& %'!ga %'!ga!*( !*('' *a(a% *a(a% %'!ga% %'!ga%/i( /i( k'+,+ k'+,+&a! &a! S'(ai! S'(ai! i,+ ar+& ar+& %'!+!. %'!+!.+kk +kka! a! k'a(i k'a(ia! a! ,'!,a!g &'/+a r$*+k" %'r'ka .+ga ar+& /i&a %'%i%i! ,'a%!ya *'!ga! /aik +!,+k k'%a.+a! 'r+&aaa! ,'r&'/+, Bagi Bagi ara ara '%i '%i% %i! i! &'ri &'rika ka,, /+r+ /+r+" " i!#$ i!#$r% r%a& a&ii ya!g a!g *ig+ *ig+!a !aka ka! ! *'!g *'!ga! a! %'%'r*a(a% gaya k''%i%i!a! *a! 3ara %'%$,i)a&i /aaa! S'ga(a i!#$r%a&i i,+ &'(a(+ /'rr%a!#aa, /agi k'%a.+a! &'/+a 'r+&aaa!" kar'!a /i(a '!g',a+a! a!,ar %a!a.'r *'!ga! a!ak /+a!ya &'(a(+ %'!ga(a%i k'&+(i,a! a,a+ i!#$r%a&i yag *ia.arka! k+ra!g ('!gka 'r+&aaa! i,+ ,i*ak aka! %a.+ *a! /'rk'%/a!g Maka *ari i,+ &a,+ *'!ga! ya!g (ai! &'(a(+ /'r+/+!ga! a!,ara '%i%i! ya!g /i.ak&a!a *'!ga! a!ak /+a!ya agar 'r+&aaa! %a.+ 2. M!n& M!n&a aa a s!(a s!(ar$ r$sn sn%a %a ara ara a#$n a#$n-a -an n '!r( '!r($' $'$n $n&a &an n !n& !n&an an iri iri m!r! m!r!#a #a s!niri an !n&an !"aoran informasi !ri"a#$ s!'a&aimana i"aor#an o"!( ara ,$rna"is-i#/ ara si#o"o&/ a-a$ -!"a( is$r)!i o"!( ara !n!"i-i*
Jawab: M'r'ka /'r+/+!ga! *'!ga! %'r'ka &'!*iri +!,+k %'!3ari i!#$r%a&i ya!g aka! %'r'ka (a$rka! a*a (a$ra! k'+a!ga! I!#$r%a&i i!i %'(i+,i k'a!*a(a!" r'(')a! *a! k'ak+r k'ak+ra,a! a,a! i!#$r% i!#$r%a&i a&i '(a$ '(a$ra! ra! i!i ,'!,+ ,'!,+ aka! aka! %'(i/a %'(i/a,ka ,ka! ! /a!yak /a!yak iak iak ,'r%a&+ ,'r%a&+k k
.+r!a(i&,ik" ara &ik$($g *a! ara '!'(i,i iak-iak i!i /'r#+!g&i *a(a% %'%/a!,+ %'(ia, k'ak+ra,a!" 3$!,$!ya 'rk'%/a!ga! *+!ia +&aa" a*a!ya ,i!gka, i!#(a&i ya!g *i(a$rka! arra .+r!a(i&,ik *a! /'rg+!a /agi ak+!,a! *a(a% '!i(aia! (a$ra! k'+a!ga! i,+ &'!*iri U!,+k iak &ik$($g *aa, *i(ia, *ari a*a &i&i k$!&+(,a! *a(a% '%/'ria! %a&+ka! *a! &ara! %'!g'!ai '!ga%/i(a k'+,+&a! *ari &''$ra!g ak+!,a! *a(a% %'(a$rka! i!#$r%a&i k'+a!ga! ya!g a*a T+ga& ara '!'(i,i i!i(a a*a akirya ya!g %'!+!.+kka! '%/+k,ia! *ari k','rkai,a! a,a+ +/+!ga! *ari &'$ra!g ak+!,a! *'!ga! %'!gg+!aka! #ak,a %a++! ,'$ri ya!g a*a . B!ri#an '!'!raa on-o( m!n&!nai !"aoran informasi !ri"a#$ a"am s$a-$ 'isnis i s$ra- #a'ar a-a$$n ma,a"a(*
Jawab: Ki,a /i&a %'(ia," &'$ra!g *$&'! ya!g *i&'/+, ,i/a-,i/a &+k&'&6 *aa, *ia&,ika! %'%i(iki '!*i*ika! ya!g ,i!ggi" &'ri!g %'(ak+ka! ri&'," %'(a!.+,ka! k+(ia k' .'!.a!g &,ra,a 2 *a! &'ak,+ %a&i k+(ia *i S1" ia ,'r+& %'!'r+& %'!g'r.aka! ,+ga& 7&'&+a,+ ya!g &a!ga, /'ra, /agi &aya8 Ha( &'r+a .+ga /i&a ,'r.a*i k'a*a &'$ra!g a,(', &'ak/$(a ,'r!a%a %i&a(!ya Aa ya!g ki,a ,i*ak ,a+ a*a(a ,a+! *i%a!a ak,+!ya *ia a/i&ka! +!,+k /'r(a,i" %'!gik+,i (iga-(iga ka%+!g ,a!a /ayara! &'r,a %aka! !a&i &ay+r /ay'% ,a+ kr++k6 *'%i %'!giri, ,',ai ,',a /'r&'%a!ga, Ja*i" /'!ar(a aa ya!g *ika,aka! Ar!$(g G(a&g$ /aa k+!3i *ari &'ga(a a( a*a(a k'&a/ara!6 9a! /'ri,a /+r+k!ya" a( ,'r&'/+, .+ga /'r(ak+ *i *+!ia /i&!i& a&,i *a! aka! &'(a(+ ,'r+& &''r,i i,+ Sa(a &a,+ #ak,$r ya!g *aa, %'!'!,+ka! /'ra&i(!ya &+a,+ r$*+k yai,+ nama brand a,a+ merek 9i&a%i!g *'!ga! %'!.+a( r$*+k ya!g /aik" '!,i!g .+ga +!,+k &'/+a r$*+k %'%i(iki !a%a /ra!* ya!g /ag+& *a! +!ik agar /ra!* a,a+ %'r'k agar r$*+k *aa, &'(a(+ *ii!ga, $(' ara k$!&+%'! Na%a /ra!* ya!g +!ik /i&a %'!.a*i &a(a &a,+ #ak,$r ya!g *aa, %'%'r,aa!ka! k'(a!gg'!ga! &+a,+ r$*+k a,a+ /i&!i& *i,'!ga k$%',i&i ya!g 3+k+ ,i!ggi &aa, i!i S'&+aika!(a !a%a /ra!* *'!ga! ,arg', a&ar ya!g &'*a!g *i/i*ik &aa, i!i :$!,$!ya &a.a i!gi! %'%/+a, &+a,+ &a($! *'!ga!
,arg', 'r'%+a!" a!ak %+*a %aka 3$!,$ !a%a ya!g 3$3$k +!,+k &a($! ,'r&'/+, yai,+ Salon Cinta *a! &'/agai!ya . Ba&aimana Ana m!"i(a- !r#!m'an&an a#$n-ansi #!!ri"a#$an "!'i( ari 5 a-a$ 10 -a($n '!"a#an&an ini*
Jawab: Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'r+aka! &+a,+ /i*a!g /ar+ ya!g &'3ara (+a& /'r+/+!ga! *'!ga! 'ri(ak+ i!*i)i*+" k'($%$k *a! $rga!i&a&i /i&!i&" ,'r+,a%a ya!g /'r+/+!ga! *'!ga! r$&'& i!#$r%a&i ak+!,a!&i *a! a+*i, Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'r+aka! &+a,+ #'!$%'!a /ar+ ya!g &'/',+(!ya *aa, *i,'(+&+ri k'%/a(i a*a aa( ,a+! 1;<0-a!" a(a++! &'/',+(!ya *a(a% /a!yak a( ri&', ,'r&'/+, *aa, *i(ak+ka! ('/i aa( Aa( 'rk'%/a!ga! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'!'ka!ka! a*a a&'k ak+!,a!&i %a!a.'%'! k+&+&!ya '!ga!!gara! 7budgeting 8" !a%+! *$%ai! *a(a% a( i!i ,'r+& /'rk'%/a!g *a! /'rg'&'r k' ara ak+!,a!&i k'+a!ga!" &i&,'% i!#$r%a&i ak+!,a!&i" *a! a+*i, 9a(a% a+*i," ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! ,'(a /'rk'%/a!g" ,i!.a+a! (i,'ra,+r ,'(a %'!.a*i &'&ia(i&a&i *'!ga! ('/i %'%#$k+&ka! *iri a*a a,ri/+, k''ri(ak+a! &'&i#ik &''r,i r$&'& k$g!i,i# 7B$!!'r *a! '!!i!g,$!" 1;;18" a,a+ ri&', k''ri(ak+a! a*a &+a,+ ,$ik k+&+& &''r,i a+*i, &'/agai ,i!.a+a! a!a(i,i& 7analytical review8 Si!ya( i!i %'r+aka! aa( ,'ra*a '%a,a!ga! *a! '!*'a&aa! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! S'/agai /i*a!g ri&', ya!g &'ri!g %'%/'rika! k$!,ri/+&i ya!g /'r%ak!a" ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! i!i *aa, %'%/'!,+k k'ra!gka *a&ar (framework) &'r,a ara ri&', *i %a&a ya!g aka! *a,a!g Ba!yak!ya )$(+%' ri&', a,a& ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a! %'!i!gka,!ya &i#a, &'&ia(i&a&i ri&'," &'r,a ,i!.a+a! &,+*i &'3ara 'ri$*ik" aka! %'%/'rika! %a!#aa, +!,+k /'/'raa ,+.+a! &'/agai /'rik+, i!i 718 %'%/'rika! ga%/ara! state of the art ,'ra*a %i!a, k+&+& *a(a% /i*a!g /ar+ ya!g i!gi! *i'rk'!a(ka!= 728 %'%/a!,+ *a(a% %'!gi*'!,i#ika&ika! k'&'!.a!ga! ri&',= 7>8 +!,+k %'!i!.a+ *'!ga! %'%/a!*i!gka! *a! %'%/'*aka! k'gia,a! ri&', %'(a(+i &+//i*a!g ak+!,a!&i S'.ara ak+!,a!&i ,'(a *i%+(ai *ari ,a+! 1?4; *i%a!a L+3a a3i$(i ,'(a %'%/aa& %'!g'!ai &y&,'% '%/+k+a! /'ra&a!ga! K'%+*ia! a*a ,a+! 1;51"
:$!,r$( L'a*'r&i F$+!*a,i$! $# A%'ri3a %'!&$!&$ri &+a,+ ri&', +!,+k %'!y'(i*iki *a%ak a!ggara! ,'ra*a %a!+&ia a*a ,a+! 1;<0" S,'a*ry %'!gga(i '!gar+ a!ggara! %$,i)a&i$!a( *'!ga! %'!gg+!aka! &+a,+ 'k&'ri%'! a!a($g 9a! ri&',-ri&', i!i ,'r+& /'rk'%/a!g &a%ai *'!ga! &aa, i!i '!*'ka,a! k(a&ika( ('/i %'!i,ik/'ra,ka! a*a '%ikira! !$r%a,i# ya!g %'!ga(a%i k'.ayaa!!ya a*a ,a+! 1;<0-a! a*a ,a+! 1;?0-a!" ,'r.a*i 'rg'&'ra! '!*'ka,a! *a(a% ri&', ak+!,a!&i A(a&a! ya!g %'!*a&ari i!i a*a(a '!*'ka,a! !$r%a,i# ya!g ,'(a /'r.aya &'(a%a &a,+ *'ka*' i!i ,i*ak *aa, %'!ga&i(ka! ,'$ri ak+!,a!&i ya!g &ia *ig+!aka! *a(a% rak,ik &'ari-ari a*a k'!ya,aa!!ya" *'&ai! &i&,'% ak+!,a!&i ya!g *ia&i(ka! *ari ri&', !$r%a,i# ,i*ak *iakai *a(a% rak,ik S'/agai k$!&'k+'!&i!ya" %+!3+( a!.+ra! +!,+k %'%aa%i /'r#+!g&i!ya &i&,'% ak+!,a!&i &'3ara *'&kri,i# *a(a% rak,ik !ya,a '!*'ka,a! !$r%a,i# %a++! $&i,i# %a&i %'!*$%i!a&i ri&', ak+!,a!&i i!gga &aa, i!i Ha%ir &'%+a ar,ik'( ya!g ,'r/i, *i .+r!a( The Accounting Review %a++! Journal of Accounting Research *a! Journal of usiness Research %'!gg+!aka! '!*'ka,a! +,a%a 7mainstream8 *'!ga! 3iri ka& '!gg+!aa! %$*'( %a,'%a,i& *a! '!g+.ia! i$,'&i& @a(a++! '!*'ka,a! +,a%a %a&i %'!*$%i!a&i ri&', %a!a.'%'! *a! ak+!,a!&i i!gga &aa, i!i" '!*'ka,a! i!i a*a *a&ar!ya ,i*ak %'%'r3ayai *a&ar #i($&$#i ya!g *ig+!aka! $(' '!gik+, '!*'ka,a! +,a%a S'/agai ga!,i!ya" '!*'ka,a!-'!*'ka,a! /ar+ ,'r&'/+, %'%i!.a% %',$*$($gi *ari i(%+-i(%+ &$&ia( (ai!!ya" &''r,i #i(&a#a," &$&i$($gi" *a! a!,r$$($gi +!,+k %'%aa%i ak+!,a!&i 5. Bin'!r& an S(i!" 31446 m!nasifi#asi ris!- a#$n-ansi #!!ri"a#$an a"am "ima a"iran 3s(oo"6. !"as#an #!"ima a"iran -!rs!'$-.
Jawab: 1 2 > 4 5
5 a(ira! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! '!g'!*a(ia! Ma!a.'%'! 7%a!ag'%'!, 3$!,r$(8 '%r$&'&a! i!#$r%a&i ak+!,a!&i 7 a33$+!,i!g i!#$r%a,i$! r$3'&&i!g8 9'&ai! &i&,'% i!#$r%a&i i!#$r%a,i$! &y&,'% *'&ig!8 Ri&', a+*i, 7 a+*i, r'&'ar38 S$&i$($gi $rga!i&a&i$!a( 7 $rga!ia,i$!a( &$3i$($gy 8
BAB 2 1. M!n$r$- !naa- ana/ mana#a( as!#8as!# %an& m!n&$n-$nan ari #!'!raaan
s-r$#-$r
an
mana#a(
as!#8as!#
%an&
-ia#
m!n&$n-$nan*
Jawab :
M'!+r+, &aya" a&'k-a&'k ya!g %'!g+!,+!gka! *ari k'/'ra*aa!
&,r+k,+r a*a(a &'/agai /'rik+, a K'.'(a&a! Ta!gg+!g Jaa/ S',ia a!gg$,a $rga!i&a&i ar+& /'r,a!gg+!g .aa/ *a! aa ya!g ar+& *i'r,a!gg+!g .aa/ka! S',ia a!gg$,a $rga!i&a&i ar+& /'r,a!gg+!g k''!a!ga!"
.aa/
k'a*a
kar'!a
i%i!a!
'(ak&a!aa!
a,a+
a,a&a!
k''!a!ga!
ya!g i,+
%'%/'rika! ya!g
ar+&
*i'r,a!gg+!g.aa/ka! / K'.'(a&a!
K'*+*+ka!
K'.'(a&a!
k'*+*+ka!
&'&'$ra!g
*a(a%
&,r+k,+r
$rga!&i&a&i &'/'!ar!ya %'%'r%+*a *a(a% %'(ak+ka! k$$r*i!a&i %a++! +/+!ga!
kar'!a
a*a!ya
k','rkai,a!
'!y'('&aia!
&+a,+
#+!g&i
ya!g
*i'r3ayaka! k'a*a &'&'$ra!g 3 K'.'(a&a! Uraia! T+ga& K'.'(a&a! +raia! ,+ga& *a(a% &,r+k,+r $rga!i&a&i &a!ga, %'%/a!,+ iak i%i!a! +!,+k %'(ak+ka! '!gaa&a! *a! '!g'!*a(ia!" *a! /agi /aaa! aka! *aa, /'rk$!&'!,ra&i *a(a% %'(ak&a!aka! &+a,+ 'k'r.aa! kar'!a +raia!!ya ya!g .'(a& * K'.'(a&a! Ja(+r H+/+!ga! 9a(a% ra!gka '(ak&aa! ,+ga& *a! ,a!gg+!g .aa/ &',ia karyaa! a,a+ 'gaai *a(a% &'/+a $rga!i&a&i" %aka *i/+,+ka k'.'(a&a! +/+!ga! ya!g ,'rga%/ar *a(a% &,r+k,+r" &'i!gga .a(+r '!y'('&aia! 'k'r.aa! aka! &'%aki! '#'k,i# *a! *aa, &a(i!g %'!g+!,+!gka! S'*a!gka! a&'k-a&'k ya!g ,i*ak %'!g+!,+!gka! *ari k'/'ra*aa! &,r+k,+r a*a(a &'/agai /'rik+, a 'r/'*aa! .'!i& k'(a%i! 7G'!*'r8 9a(a% %a&yaraka," ria *i a!*a!g ('/i ,i!ggi *'ra.a,!ya *a! 3'!*'r+!g %'!.a*i ('/i *ia!*a(ka! *aria*a a!i,a
'r/'*aa! i!i %'%'!gar+ *a(a% %'!3aai r'&,a&i" k'k+a&aa!" &,a,+& &$&ia(" *a! k'&'%a,a!-k'&'%a,a! *a(a% %a&yaraka, / Fak,$r '!gar+ S$&ia(i&a&i ya!g Sa!ga, K+a, S$&ia(i&a&i ya!g &a!ga, a,a+ ,'r(a%a+ k+a, *a(a% &+a,+ %a&yaraka, *aa, %'!ga%/a, r$&'& %$/i(i,a& &$&ia( T'r+,a%a /'rkai,a! *'!ga! !i(ai-!i(ai *a! a*a, ya!g /'r(ak+ S'/agia! a*a, ,i*ak %'%'r/$('ka! a!i,a ya!g %'!.a*i '%i%i! 3 'r/'*aa! K''!,i!ga! A*a!ya 'r/'*aa! k''!,i!ga! a!,ari!*i)i*+ *a(a% &+a,+ &,r+k,+r $rga!i&a&i %'!y'/a/ka! %a&i!g-%a&i!g i!*i)i*+ &a(i!g /'r&ai!g +!,+k %'%'r'/+,ka! &'&+a,+ 2. Daa-#a( s$a-$ or&anisasi !r$sa(aan '!rf$n&si s!ara !f!#-if -ana !finisi %an& ,!"as m!n&!nai o-ori-as an 'a&aimana o-ori-as i"a-i(*
Jawab :
O,$ri,a&
/i&a
*iar,ika!
k'k+a&aa!
r'&%i
*a!
('ga(
+!,+k
%'!y+r+%'%'ri!,a iak (ai! /'r,i!*ak *a! ,aa, k'a*a iak ya!g %'%i(iki!ya K',aa,a! (air /i&a %'(a(+i 'r&+a&i" &a!k&i-&a!k&i" 'r%$$!a!a!" ak&aa! *a! k'k+a,a! O,$ri,a& .+ga /'rkai,a! *'!ga! k'k+a&aa! &'/agai &+a,+ '!gar+ ya!g k+a, ya!g /'r&i#a, %'!g'!*a(ika! a,a& '!garaa! 'ri(ak+ &'&'$ra!g Ja*i" $rga!i&a&i ,i*ak aka! *aa, /'r#+!g&i '#'k,i# .ika ,i*ak %'%i(iki *'#i!i&i $,$ri,a& ya!g .'(a& Jika *'#i!i&i $,$ri,a& &+*a .'(a& *a(a% &+a,+ $rga!i&a&i" i!*i)i*+-i!*i)i*+ *a(a% $rga!i&a&i *aa, %'%/'rika! 'ra!!ya *a(a% %'!3aai ,+.+a! $rga!i&a&i O,$ri,a& *aa, *i(a,i &'i!gga $,$ri,a& /i&a *i,'ri%a $(' /aaa! Sa(a &a,+ 3ara!ya yai,+ '%i%i! $rga!i&a&i ar+& %a%+ %'!*$r$!g &'%a!ga, k'r.a /aaa! *'!ga! a(a&a! +!,+k %'!3aai ,+.+a! $rga!i&a&i a3+(a k'i!gi!a! /aaa! +!,+k %'%/'rika! &+%/a!g&i k'a*a &+a,+ ,+.+a! ya!g *ia!gga /'r#a'*a" g+!a %'!gi!*ari *i,'raka!!ya ,i!*aka! *i&i(i!'r" agar ,i!*aka! &'&+ai *'!ga! &,a!*ar&,a!*ar %$ra( ya!g /'r(ak+ &'(ai! +!,+k %'%'r$(' /a(a& .a&a 9ari '!.'(a&a! *i a,a& *aa, *i,arik &+a,+ k'&i%+(a! /aa ,a!a a*a!ya *'#i!i&i ya!g .'(a& %'!g'!ai $,$ri,a& *i *a(a% &+a,+ $rga!i&a&i" %aka $rga!i&a&i ,i*ak aka! *aa, /'r.a(a! '#'k,i# . Daa-#a( s$a-$ #!"omo# '!rf$n&si s!ara !f!#-if -ana s$a-$ !finisi a-a$ ($'$n&an o-ori-as*
Jawab :
@a(a++! k'r.a k'($%$k,i% i!i &a!ga, *i'r(+ka! *a(a% ra!gka '!3aaia! ,+.+a! a,a+ k'/'ra&i(a!" !a%+! /i(a ,i*ak *ik'!*a(ika! &'3ara /'!ar aka! %'!i%/+(ka! &+a,+ k$!*i&i &'/a(ik!ya K'a*aa! i!i *i&'/+, *'!ga! &$3ia( ($a#i!g6" yai,+ &+a,+ k'a*aa! *i%a!a k+a(i,a& k'r.a ,i% ('/i r'!*a /i(a *i/a!*i!gka! *'!ga! k'r.a i!*i)i*+" &'i!gga a&i( ya!g *i'r$(' ,i*ak &'&+ai *'!ga! ya!g *iaraka! K$!*i&i ya!g *aa, %'!i%/+(ka! k'a*aa! i!i a!,ara (ai! kar'!a k+ra!g .'(a&!ya i*'!,i#ika&i k$!,ri/+&i *ari &',ia $ra!g" k+ra!g!ya k','rika,a!k$'&i *ia!,ara a!gg$,a k'($%$k" k+ra!g!ya ,a!gg+!g .aa/ ,'ra*a a&i( akir *ari ,+ga& ya!g *i/'rika! 9i&i!i(a 'ra! '!,i!g!ya &'/+a *'#i!i&i a,a+ +/+!ga! $,$ri,a& *a(a% k'($%$k agar k'($%$k *aa, /'r.a(a! *'!ga! '#'k,i# . Aa#a( 'iro#rasi an !mo#rasi '!rsifa- #oma-i'"!*
Jawab: H+/+!ga! /ir$kra&i *a! *'%$kra&i &'&+!gg+!ya raa, I&,i(a /ir$kra&i *a! *'%$kra&i k'ra *i'r,'!,a!gka! &a,+ &a%a (ai! 'r,'!,a!ga! i!i /'r(ak+ /aik a*a ,a,ara! aka*'%i& %a++! aa% 9i &a,+ &i&i" /ir$kra&i +/(ik %'!'%a,i $&i&i '!,i!g *a(a% a*%i!i&,ra&i +/(ik ya!g '#'k,i# Na%+!" /ir$kra&i *ia!gga /'r&i#a, ('ga(i&,ik *a! %'!ga/aika! ,+!,+,a! &'r,a k'i!gi!a! arga !'gara &'3ara i!*i)i*+a( Bir$kra&i 3'!*'r+!g *ia&$&ia&ika! *'!ga! &'&+a,+ ya!g /'r&i#a, irarki& /aka! /'!,+k '%'ri!,aa! ya!g $,$ri,aria! I!i ,',a ,'r.a*i %'&ki /ir$kra&i ,'r3i,a .+&,r+ +!,+k %'!gi%('%'!,a&ika! k'/i.aka! ya!g ,'(a *i/+a," *a! &'ri!gka(i &'3ara *'%$kra,i& K$!&' /ir$kra&i *a! *'%$kra&i %+!gki! ,'rk'&a! /'r,'!,a!ga! Na%+!" &'&+!gg+!ya k'*+a!ya *i'r(+ka! *'%i ,'r3i,a!ya $rga!i&a&i ya!g /'r.a(a! '#'k,i# *a! r'&$!&i# K'*+a!ya %'!y'*iaka! %a!#aa, /agi a!gg$,a $rga!i&a&i *a! *aa, /'r.a(a! /'riri!ga! 5. Aa#a(
as!#8as!#
'iro#rasi*
Jawab: As!ek "ungsional
f$n&siona"
an
isf$n&siona"
ari
or&anisasi
•
T'$ri /ir$kra&i i!i %'%+!yai k'k+a,a!!ya ya!g ,'r&'!*iri" a(a++! ,'$ri i!i &'ri!g *ikai,ka! *'!ga! '(/agai &,r'$,ai !'ga,i#" !a%+! ,'$ri /ir$kra&i i!i .+ga
•
/a!yak %'%/'rika! &+%/a!ga! k'a*a ,'$ri *a(a% '!g+r+&a! &+%/'r %a!+&ia . Hi'rarki *a! *'#i!i&i ,a!gg+!g.aa/ a*a(a %'r+aka! 3iri '!,i!g /ir$kra&i *a(a% %'%/a!,+ '!g+r+&a! ,'%a, k'r.a ya!g ,'r&+&+! Lakara! ri!&ia(
•
,'ra*a &'%+a ,+ga& ar+&(a .'(a& *a! ar+& *i&+&+! *a(a% /'!,+k i'rarki A*a A,+ra!" N$r%a" *a! r$&'*+r +!,+k M'!ga,+r Orga!i&a&i
As!ek #isfungsional • •
K'3'!*'r+!ga! /ir$kra, +!,+k %'!y'(''!gka! ,+.+a!-,+.+a! $rga!i&a&i U&aa +!,+k %'%'r/aiki '!a%i(a! /ir$kra&i *ia.+ka! *a(a% /'!,+k ,'$ri /ir$kra&i &i&,'% 'raki(a! A&+%&i ya!g *i'rg+!aka! a*a(a /aa /ir$kra, *i
•
'!gar+i $(' a!*a!ga! !i(ai-!i(ai k'($%$k &$&ia( *ari %a!a ia /'ra&a( K''!gga!a! +!,+k %'!gak+i a*a!ya k$!#(ik *i a!,ara $,$ri,a& ya!g *i&+&+! &'3ara irarki& *a! &+(i, %'!g+/+!gka! r$&'& /ir$kra,i&a&i *'!ga! %$*'r!i&a&i
•
ya!g /'r(a!g&+!g *i !'gara-!'gara &'*a!g /'rk'%/a!g Sa(a &a,+ k'('%aa! ya!g &'ri!g *ikai,ka! *'!ga! /ir$kra&i ia(a $red ta!e% I&,i(a i!i %'r+.+k k'a*a &a,+ 'ra,+ra! /ir$kra&i ya!g &a!ga, /'r('/ia! &'i!gga %'!y'/a/ka! k'('a,a! k'a*a &'&+a,+ +r+&a! a,a++! r$&'& 9. M!n&aa #!"omo# informa" m!m'an&$n s-anar !ri"a#$* Aa#a( !n&ar$( s-anar ini -!r(aa an&&o-a #!"omo#*
Jawab: B'/'raa &,a!*ar 'ri(ak+ k'($%$k *ira!3a!g +!,+k %'(i!*+!gi ara a!gg$,a!ya +!,+k %'!ga*ai /aaya !ya,a a,a+ ya!g %a&i *i/aya!gka! *ari (+ar k'($%$k" ,'r+,a%a *ari %a!a.'%'! a,a&a! %'r'ka T',ai !$r%a k'($%$k i!#$r%a( ,i*ak &'(a(+ !'ga,i# A*a !$r%a ya!g $&i,i# &''r,i ,'!,a!g r$*+k,i)i,a& ya!g ,i!ggi" +/+!ga! k'r.a ya!g /aik" *a! k+a(i,a& 9a(a% %a&a(a i!i ,+ga& C ,+ga& %a!a.'%'! %'!.a*i ('/i %+*a K'($%$k i!#$r%a(" ya!g *i &a,+ &i&i!ya *i&'/+, '%/+a, k'&+kara!6" *i &i&i (ai! %'%/a!,+ %a!a.'%'! *a(a% %'!a!a%ka! *i&i(i!
BAB 1. Da"am "in$n&an %an& 'a&aimana#a( oran&8oran& '!r!ri"a#$ s!ara '!r'!a an #ara#-!r %an& 'a&aimana#a( %an& aa- m!mr!i#si (a" -!rs!'$-*
Jawab: Ora!g-$ra!g *aa, /'r'ri(ak+ &'3ara /'r/'*a aa/i(a /'ra*a a*a (i!gk+!ga! ya!g /ar+" &''r,i a*a (i!gk+!ga! k'r.a$rga!i&a&i Na%+! 'r(+ .+ga *ii!ga, /aa &ika *aa, /'r+/a ,a!a *i/'!,+k Jika %'r'ka %'ra&a !ya%a! %aka karak,'r ya!g ,'r/'!,+k+! aka! /'r&i#a, $&i,i# *a! /'gi,+ &'/a(ik!ya a a/i(a *a(a% &+a,+ (i!gk+!ga! k'r.a$rga!i&a&i /ar+ %'r'ka %'ra&a ,i*ak !ya%a! %aka karak,'r ya!g ,'r/'!,+k+! aka! /'r&i#a, !'ga,i#" &''r,i ra+, a.a ya!g k+&+," /'rr'&'&i /+r+k ,'ra*a &'&a%a" *a! &'/agai!ya 2. Aa#a( si#a %an& m!n!n-$#an !ri"a#$ a-a$ !ri"a#$ %an& m!n!n-$#an si#a*
Jawab: Sika 7a,,i,+*'8 a*a(a &+a,+ a( ya!g %'%'(a.ari %'!g'!ai &'(+r+ ,'!*'!&i ,i!*aka!" /aik ya!g %'!g+!,+!gka! %a++! ya!g k+ra!g %'!g+!,+!gka!" ,+.+a! %a!+&ia" $/.'k" gaga&a!" a,a+ &i,+a&i 'ri(ak+ yg *i %i(iki $(' &'&'$ra!g *a! ,'r,a!a% &'.ak *i!i" ya!g %a!a 'ri(ak+ ,'r&'/+, /'r/'*a-/'*a" &'*a!gka! 'ri(ak+ a*a(a r'&$! &'&'$ra!g ,'ra*a (i!gk+!ga! &'ki,ar *a! k'.a*ia!!ya a,a+ /i&a *ika,aka! 'ri(ak+ a*a(a 3'r%i!a! &ika &'&'$ra!g S'i!gga *aa, *i&i%+(ka! /aa &ika ya!g %'!'!,+ka! 'ri(ak+ /+ka! 'ri(ak+ ya!g %'!'!,+ka! &ika . Ba&aimana ana aa- m!m!"a,ari -!ori %an& i&$na#an a"am mo-i)asi*
Jawab: Ki,a *aa, %'%'(a.ari ,'$ri ,'r&'/+, *'!ga! 3ara %'%/a!*i!gka!!ya *'!ga! k'.a*ia! ya!g 'r!a ,'r.a*i (a(+ %'!'raka!!ya (a!g&+!g *a(a% k'i*+a! &'ari-ari" &'i!gga *aa, *ik',a+i %a!a ya!g /'!ar *ari ,'$ri ,'r&'/+, *a! %a!a ya!g &a(a . Ba&aimana -!ori8-!ori !r$'a(an si#a aa- i-!ra#an -!r(aa masa"a( #!$an&an an masa"a( ro$#si a"am s$a-$ or&anisasi*
Jawab:
a T'$ri '%/'(a.ara! 7learning theory8" ,'$ri i!i %'(ia, 'r+/aa! &ika &'/agai &+a,+ r$&'& '%/'(a.ara! T'$ri i!i ,'r,arik a*a 3iri-3iri *a! +/+!ga! a!,ara &,i%+(+& *a! r'&$! *a(a% &+a,+ r$&'& k$%+!ika&i / T'$ri #+!g&i$!a( (functional theory8" ,'$ri #+!g&i$!a( /'ra!ggaa! /aa %a!+&ia %'%'r,aa!ka! &ika ya!g &'&+ai *'!ga! k''!,i!ga!!ya 'r+/aa! &ika ,'r.a*i *a(a% ra!gka %'!*+k+!g &+a,+ %ak&+* a,a+ ,+.+a! ya!g i!gi! *i3aai M'!+r+, ,'$ri i!i" &ika %'r+aka! a(a, +!,+k %'!3aai ,+.+a! O(' kar'!a i,+" +!,+k %'!+/a &ika &'&'$ra!g" ,'r('/i *a+(+ ar+& *i'(a.ari *a! *ik',a+i k''!,i!ga! a,a+ ,+.+a! ya!g i!gi! *i3aai $(' &'&'$ra!g 3 T'$ri 'r,i%/a!ga! &$&ia( 7 social &udgement theory8" ,'$ri i!i %'!ga!+, '!*'ka,a! ya!g ('/i /'r&i#a, k$g!i,i# ,'!,a!g 'r+/aa! &ika T'$ri i!i %'%/'rika! '!'ka!a! a*a 'r&'&i *a! 'r,i%/a!ga! i!*i)i*+ ,'!,a!g $/.'k" $ra!g" a,a+ i*' ya!g *i')a(+a&i!ya * T'$ri k$!&i&,'!&i 7consistency theory8"
,'$ri
k$!&i&,'!&i
*ik'%/a!gka!
/'r*a&arka! &+a,+ a&+%&i +%+%" /aa %a!+&ia aka! /'r+&aa +!,+k %'+.+*ka! k'a*aa! ya!g &'ra&i *a(a% *iri!ya Jika ,'r.a*i k'a*aa! ya!g ,i*ak &'ra&i" %i&a(!ya ,'r.a*i 'r,'!,a!ga! a!,ara &ika *a! ,i!gka (ak+" %aka %a!+&ia aka! /'r+&aa +!,+k %'!gi(a!gka! r'a(i,a ,'r&'/+, *'!ga! %'r+/a &a(a &a,+ &ika a,a+ ,i!gka (ak+ 5. Ba&aimana s!oran& m!n!,!r m!mo-i)asi #ar%a+an %an& aa asarn%a $as !n&an !#!r,aan an &a,i m!r!#a*
Jawab: Ma!a.'r *aa, %'%$,i)a&i karyaa!!ya %'%/'rika! r'ar* aa/i(a &a!gg+ %'!y'('&aika! ,+ga&!ya *'!ga! ,'a, ak,+ *a! kr'a,i# Ma!a.'r .+ga /i&a %'%$,i)a&i *'!ga! %'!gg+!aka! ,'$ri Ma&($ a*a (i%a i'rar3y k'/+,+a! yai,+ *'!ga! %'!i!gka,ka! k'/+,+a! #i&i$($gi&!ya 7%'!*a&ar8" k'/+,+a! ra&a a%a! 7&a#',y !''*&8 *i ,'%a, k'r.a" %'!i!gka,ka! k'/+,+a! &$&ia( 7&$3ia( !''*&8 yai+ *'!ga! %'!+%/+ka! ra&a k'k'(+argaa!" k'/'r&a%aa!" *a! ra&a &a(i!g %'%/+,+ka! &a,+ &a%a (ai!" %'!i!gkaka! k'/+,+a! ya!g %'!3'r%i!ka! arga *iri 7'&,''% !''*&8 yai,+ %'%+a&ka! k'/+,+a! ya!g %'!3'r%i!ka! '!gak+a! a,a& arka," %ar,a/a," *a! arga *iri ara karyaa!" *a! ya!g ,'rakir %'!i!gka,ka! k'/+,+a! ak,+a(i&a&i *iri 7&'(#a3,+a(ia,i$! !''*&8
BAB 1. Ba&aimana Ana m!"i(a- !r#!m'an&an ris!- a#$n-ansi #!!ri"a#$an saaini s!(in&&a aa- m!m!n&ar$(i !n&am'i"an #!$-$san mana,!r*
M'!+r+, &aya" 'rk'%/a!ga! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! &aa, i!i &'i!gga *aa, %'%'!gar+i '!ga%/i(a! k'+,+&a! %a!a.'r a*a(a /aa %'(a(+i ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *ig+!aka! i!#$r%a&i ak+!,a!&i ya!g *ira!3a!g +!,+k /'r#+!g&i &'/agai &+a,+ *a&ar /agi '!ga%/i(a! /a!yak k'+,+&a! '!,i!g *i *a(a% %a++! *i (+ar 'r+&aaa! Si&,'% i!#$r%a&i *i%a!#aa,ka! +!,+k %'%/a!,+ *a(a% r$&'& 'r'!3a!aa!" /'r+/+!ga! +!,+k %'%$,i)a&i $ra!g-$ra!g a*a &'%+a ,i!gka,a! *i *a(a% 'r+&aaa! U%+%!ya" r$&'*+r ak+!,a!&i *ig+!aka! +!,+k %'(ak&a!aka! /a!yak #+!g&i '!,i!g $rga!i&a&i$!a( ya!g &+*a %'!.a*i &a!ga, ,'k!i& &'3ara %'!*a&ar'!i!gka,a! 'k$!$%i ya!g k$!,i!y+ *a! /'rk'(a!.+,a! *ari &+a,+ $rga!i&a&i *ig+!aka! &'/agai /aa! *a&ar +!,+k %'%i(i i!#$r%a&i ya!g r'(')a! *a(a% '!ga%/i(a! k'+,+&a! 'rk'%/a!ga! ya!g '&a, *a(a% ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! ('/i *i&'/a/ka! kar'!a ak+!,a!&i &'3ara &i%+(,a! *ia*aka! *'!ga! i(%+-i(%+ &$&ia( &'3ara %'!y'(+r+M'!g'!ai /agai%a!a 'ri(ak+ %a!+&ia %'%'!gar+i *a,a ak+!,a!&i *a! k'+,+&a! /i&!i&" &'r,a /agai%a!a ak+!,a!&i %'%'!gar+i k'+,+&a! /i&!i& *a! 'ri(ak+
%a!+&ia
&'(a(+
*i3ari
.aa/a!!ya a*a gi(ira!!ya"
ri&',
ak+!,a!&i
k''ri(ak+a! *iyaki!i *aa, %'!.a*i &+a,+ ,'r$/$&a! ya!g /aik *a(a% '!g+k+ra! /i&!i& *a! i!#$r%a&i" ya!g %'%+!gki!ka! ara *ir'k,+r 'k&'k+,i# 7:EO8" *ir'k,+r k'+a!ga! 7:FO8" *a! '%/+a, r'!3a!a &,ra,'gi& (ai!!ya +!,+k %'!g$,i%a(ka! k'+,+&a! ya!g *ia%/i(" ya!g a*a akir!ya *aa, %'!i!gka,ka! ki!'r.a 'r+&aaa! Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'!gg+!aka! %',$*$($gi i(%+ '!g',a+a! 'ri(ak+ +!,+k %'('!gkai ga%/ara! i!#$r%a&i *'!ga! %'!g+k+r *a! %'($rka! #ak,$r %a!+&ia ya!g %'%'!gar+i k'+,+&a! /i&!i& *a! a&i( %'r'ka 2. :o'a is#$si#an s!'!raa ,a$( !r&!s!ran ris!- 'ian& a#$n-ansi #!!ri"a#$an saa- ini i'aninan !n&an -i&a asa+arsa s!'!"$mn%a* Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'r+aka! &+a,+ /i*a!g /ar+ ya!g &'3ara (+a&
/'r+/+!ga! *'!ga! 'ri(ak+ i!*i)i*+" k'($%$k *a! $rga!i&a&i /i&!i&" ,'r+,a%a ya!g /'r+/+!ga! *'!ga! r$&'& i!#$r%a&i ak+!,a!&i *a! a+*i, Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a!
%'r+aka! &+a,+ #'!$%'!a /ar+ ya!g &'/',+(!ya *aa, *i,'(+&+ri k'%/a(i a*a aa( ,a+! 1;<0-a!" a(a++! &'/',+(!ya *a(a% /a!yak a( ri&', ,'r&'/+, *aa, *i(ak+ka! ('/i aa( Aa( 'rk'%/a!ga! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'!'ka!ka! a*a a&'k ak+!,a!&i %a!a.'%'! k+&+&!ya '!ga!!gara! 7/+*g',i!g8" !a%+! *$%ai! *a(a% a( i!i ,'r+& /'rk'%/a!g *a! /'rg'&'r k' ara ak+!,a!&i k'+a!ga!" &i&,'% i!#$r%a&i ak+!,a!&i" *a! a+*i, 9a(a% a+*i," ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! ,'(a /'rk'%/a!g" ,i!.a+a! (i,'ra,+r ,'(a %'!.a*i &'&ia(i&a&i *'!ga! ('/i %'%#$k+&ka! *iri a*a a,ri/+, k''ri(ak+a! &'&i#ik &''r,i r$&'& k$g!i,i# 7B$!!'r *a! '!!i!g,$!" 1;;18" a,a+ ri&', k''ri(ak+a! a*a &+a,+ ,$ik k+&+& &''r,i a+*i, &'/agai ,i!.a+a! a!a(i,i& 7a!a(y,i3a( r')i'8 Si!ya( i!i %'r+aka! aa( ,'ra*a '%a,a!ga! *a! '!*'a&aa! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! S'/agai /i*a!g ri&', ya!g &'ri!g %'%/'rika! k$!,ri/+&i ya!g /'r%ak!a" ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! i!i *aa, %'%/'!,+k k'ra!gka *a&ar 7#ra%'$rk8 &'r,a ara ri&', *i %a&a ya!g aka! *a,a!g Ba!yak!ya )$(+%' ri&', a,a& ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a! %'!i!gka,!ya &i#a, &'&ia(i&a&i ri&'," &'r,a ,i!.a+a! &,+*i &'3ara 'ri$*ik" aka! %'%/'rika! %a!#aa, +!,+k /'/'raa ,+.+a! &'/agai /'rik+, i!i 718 %'%/'rika! ga%/ara! &,a,' $# ,' ar, ,'ra*a %i!a, k+&+& *a(a% /i*a!g /ar+ ya!g i!gi! *i'rk'!a(ka!= 728 %'%/a!,+ *a(a% %'!gi*'!,i#ika&ika! k'&'!.a!ga! ri&',= 7>8 +!,+k %'!i!.a+ *'!ga! %'%/a!*i!gka! *a! %'%/'*aka! k'gia,a! ri&', %'(a(+i &+//i*a!g ak+!,a!&i S'.ara ak+!,a!&i ,'(a *i%+(ai *ari ,a+! 1?4; *i%a!a L+3a a3i$(i ,'(a %'%/aa& %'!g'!ai &y&,'% '%/+k+a! /'ra&a!ga!K'%+*ia! a*a ,a+! 1;51" :$!,r$(('r&i F$+!*a,i$! $# A%'ri3a %'!&$!&$ri &+a,+ ri&', +!,+k %'!y'(i*iki *a%ak a!ggara! ,'ra*a %a!+&iaa*a ,a+! 1;<0" S,'a*ry %'!gga(i '!gar+ a!ggara! %$,i)a&i$!a( *'!ga! %'!gg+!aka! &+a,+ 'k&'ri%'! a!a($g9a! ri&',-ri&', i!i ,'r+& /'rk'%/a!g &a%ai *'!ga! &aa, i!i '!*'ka,a! k(a&ika( ('/i %'!i,ik/'ra,ka! a*a '%ikira! !$r%a,i# ya!g %'!ga(a%i k'.ayaa!!ya a*a ,a+! 1;<0-a! a*a ,a+! 1;?0-a!" ,'r.a*i 'rg'&'ra! '!*'ka,a! *a(a% ri&', ak+!,a!&iA(a&a! ya!g %'!*a&ari i!i a*a(a '!*'ka,a! !$r%a,i# ya!g ,'(a /'r.aya &'(a%a &a,+ *'ka*' i!i ,i*ak *aa, %'!ga&i(ka! ,'$ri ak+!,a!&i ya!g &ia *ig+!aka! *a(a% rak,ik &'ari-aria*a k'!ya,aa!!ya" *'&ai! &i&,'% ak+!,a!&i ya!g *ia&i(ka! *ari ri&', !$r%a,i# ,i*ak *iakai *a(a% rak,ikS'/agai
k$!&'k+'!&i!ya" %+!3+( a!.+ra! +!,+k %'%aa%i /'r#+!g&i!ya &i&,'% ak+!,a!&i &'3ara *'&kri,i# *a(a% rak,ik !ya,a '!*'ka,a! !$r%a,i# %a++! $&i,i# %a&i %'!*$%i!a&i ri&', ak+!,a!&i i!gga &aa, i!i Ha%ir &'%+a ar,ik'( ya!g ,'r/i, *i .+r!a( T' A33$+!,i!g R')i' %a++! J$+r!a( $# A33$+!,i!g R'&'ar3 *a! J$+r!a( $# B+&i!'&& R'&'ar3 %'!gg+!aka! '!*'ka,a! +,a%a 7%ai!&,r'a%8 *'!ga! 3iri ka& '!gg+!aa! %$*'( %a,'%a,i& *a! '!g+.ia! i$,'&i& @a(a++! '!*'ka,a! +,a%a %a&i %'!*$%i!a&i ri&', %a!a.'%'! *a! ak+!,a!&i i!gga &aa, i!i" '!*'ka,a! i!i a*a *a&ar!ya ,i*ak %'%'r3ayai *a&ar #i($&$#i ya!g *ig+!aka! $(' '!gik+, '!*'ka,a! +,a%aS'/agai ga!,i!ya" '!*'ka,a! '!*'ka,a! /ar+ ,'r&'/+, %'%i!.a% %',$*$($gi *ari i(%+-i(%+ &$&ia( (ai!!ya" &''r,i #i(&a#a," &$&i$($gi" *a! a!,r$$($gi +!,+k %'%aa%i ak+!,a!&i . As$msi8as$msi fi"osofis aa sa,a %an& m!m'an&$n
a#$n-ansi
#!!ri"a#$an* !"as#an. S+a,+ '!g',a+a! 7k!$('*g'8" ,'r%a&+k /i*a!g ak+!,a!&i k''ri(ak+a!"
*i/a!g+! /'r*a&arka! a&+%&i-a&+%&i #i($&$#i& ,'r,'!,+ M'!+r+, B+rr'( *a! M$rga! 71;?;8"
a&+%&i-a&+%&i
,'r&'/+,
a*a(a
$!,$($gi
7$!,$($gy8"
'i&,'%$($gi
7'i&,'%$($gy8" akika, %a!+&ia 7+%a! !a,+r'8" *a! %',$*$($gi 7%',$*$($gy8 O!,$($gi /'r+/+!ga! *'!ga! akika, a,a+ &i#a, *ari r'a(i,a& a,a+ $/.'k ya!g aka! • •
•
*ii!)'&,iga&i *a(a% ak+!,a!&i k''ri(ak+a! Ei&,'%$($gi /'r+/+!ga! *'!ga! &i#a,
i(%+ '!g',a+a!"
/'!,+k i(%+
'!g',a+a! ,'r&'/+," &'r,a 3ara %'!*aa,ka! *a! %'!y'/arka!!ya '!*'ka,a! &+/.'k,i)i&%' 7a!,i-$&i,i)i&%8 %'%/'rika! '!'ka!a!
/aa
'!g',a+a! /'r&i#a, &a!ga, &+/.'k,i# *a! &iri,+a( a,a+ ,ra!&'!*'!,a( ya!g •
*i*a&arka! a*a '!ga(a%a! *a! a!*a!ga! %a!+&ia '!*'ka,a! $/.'k,i)i&%' 7$&i,i)i&%8 /'ra!*a!ga! /aa '!g',a+a! i,+ /'ra*a *a(a% /'!,+k ya!g ,i*ak /'r+.+* 7i!,a!gi/('8 B+rr'( *a! M$rga! %'%a!*a!g /aa #i(&a#a, i(%+ ar+& %a%+ %'(ia,
k','rkai,a! a!,ara %a!+&ia *'!ga! (i!gk+!ga!!ya '!*'ka,a! )$(+!,ari&%' 7)$(+!,ari&%8 %'%/'rika! '!'ka!a! a*a '&'!&i /aa • %a!+&ia /'ra*a *i *+!ia i!i +!,+k %'%'3aka! #'!$%'!a &$&ia( &'/agai %ak(+k •
•
ya!g %'%i(iki k''!*ak *a! i(ia! /'/a& 7#r'' i(( a!* 3$i3'8 '!*'ka,a! *','r%i!i&%' %'%a!*a!g /aa %a!+&ia *a!
ak,i)i,a&!ya
/'r'!gar+ ,'ra*a %',$*$($gi ya!g aka! *ig+!aka! M',$*$($gi *iaa%i &'/agai &+a,+ 3ara %'!'!,+ka! ,'k!ik ya!g ,'a, +!,+k %'%'r$(' '!g',a+a!
•
'!*'ka,a! i*'$gra#ik %'!.a*i (a!*a&a! a!*a!ga! /aa &'&'$ra!g aka! *aa, %'%aa%i
•
*+!ia
&$&ia(
*a!
#'!$%'!a
ya!g
*ii!)'&,iga&i"
aa/i(a
ia
%'%'r$('!ya a,a& *a&ar '!g',a+a! iak 'r,a%a '!*'ka,a! !$%$,',ik 7!$%$,',i38 %'%+!yai &i&,'% /ak+ *a(a% %'(ak+ka! '!y'(i*ika! ya!g /ia&a!ya *i&'/+, &i&,'% r$,$k$( *a! ,'k!ik . Ba&aimana Ana m!"i(a- !r#!m'an&an !n$"isan
ar-i#!"
'ian&
a#$n-ansi #!!ri"a#$an i ,$rna"8,$rna" in-!rnasiona"* a!*a!ga! &aya *a(a% 'rk'%/a!ga! '!+(i&a! ar,ik'( /i*a!g ak+!,a!&i
k''ri(ak+a! *i .+r!a(-.+r!a( i!,'r!a&i$a!a( a*a(a &//Ak+!,a!&i k''ri(ak+a! &'/'!ar!ya %'r+aka! /agia! *ari i(%+ ak+!,a!&i ya!g 'rk'%/a!ga!!ya &'%aki! %'!i!gka, *a(a% 25 ,a+! /'(aka!ga! i!iHa( i!i *i,a!*ai *'!ga! (air!ya &'.+%(a .+r!a( *a! ar,ik'( ya!g /'rk'!aa! *'!ga! k''ri(ak+a! 7/'a)i$ra(8" *a! &'%aki! %'!.a%+r!ya /+k+-/+k+ ,'k& /'r/aa&a a&i!g ya!g %'%/aa& ,'!,a!g ak+!,a!&i k''ri(ak+a! Sa(a &a,+ .+r!a( ya!g /'gi,+ $+('r ya!g %'!ga!gka, 'r%a&a(aa! ak+!,a!&i k''ri(ak+a! a*a(a B'a)i$r R'&'ar3 i! A33$+!,i!g ya!g *i,'r/i,ka! $(' A%'ri3a! A33$+!,i!g A&&$3ia,i$! 9i A%'rika S'rika, &'!*iri" %a,a k+(ia %'!g'!ai ak+!,a!&i k''ri(ak+a! &'%aki! /a!yak *i,aarka!'rk'%/a!ga! i!i .+ga *i*+k+!g $(' &'%aki! /'r,+%/+!ya ri&',-ri&', ara %aa&i&a ak+!,a!&i *a! '!ga.ar %'r'ka ya!g /'r#$k+& a*a *i%'!&i ak+!,a!&i k''ri(ak+a! Ha%ir &'%+a ar,ik'( ya!g ,'r/i, *i .+r!a( T' A33$+!,i!g R')i' %a++! J$+r!a( $# A33$+!,i!g R'&'ar3 *a! J$+r!a( $# B+&i!'&& R'&'ar3 %'!gg+!aka! '!*'ka,a! +,a%a 7%ai!&,r'a%8 *'!ga! 3iri ka& '!gg+!aa! %$*'( %a,'%a,i& *a! '!g+.ia! i$,'&i& @a(a++! '!*'ka,a! +,a%a %a&i %'!*$%i!a&i ri&', %a!a.'%'! *a! ak+!,a!&i i!gga &aa, i!i" '!*'ka,a! i!i a*a *a&ar!ya ,i*ak %'%'r3ayai *a&ar #i($&$#i ya!g *ig+!aka! $(' '!gik+, '!*'ka,a! +,a%aS'/agai ga!,i!ya" '!*'ka,a! '!*'ka,a! /ar+ ,'r&'/+, %'%i!.a% %',$*$($gi *ari i(%+-i(%+ &$&ia( (ai!!ya" &''r,i #i(&a#a," &$&i$($gi" *a! a!,r$$($gi +!,+k %'%aa%i ak+!,a!&i 5. M!n$r$- Ana/ -oi# ris!- aa sa,a %an& a"in& ominan m!m!n&ar$(i a#$n-ansi #!!ri"a#$an* M'!+r+, '!*aa, &aya" ,$ik ri&', ya!g a(i!g *$%i!a! %'%'!gar+i ak+!,a!&i
k''ri(ak+a! a*a(a &'/agai /'rik+,Ba!yak!ya *i)'r&i#ika&i *a(a% ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! %'!y'/a/ka! ,i*ak %+!gki! &+a,+ %aka(a *aa, %'%/'rika! a!a(i&i& ya!g %'!y'(+r+ ,'ra*a '(+a!g ri&', *a(a% &'(+r+ /i*a!gU!,+k &+a,+ ,i!.a+a! %'!y'(+r+ *ari ,$ik k+&+&" &+a,+ ar,ik'( ar+& *i,+.+ka! &'3ara (a!g&+!g a*a
,i!.a+a! ya!g ('/i k+&+& M'!+r+, &aya" *i a!,ara ,$ik ri&', ya!g a(i!g *$%i!a! %'%'!gar+i ak+!,a!&i k''ri(ak+a! a*a(a a A+*i, Ri&', i!i %'!yara!ka! /aa ,'r*aa, &+a,+ '(+a!g ya!g /'r+/+!ga! *'!ga! '%aa%a! *a! ')a(+a&i a&i( k'+,+&a! a+*i, Sa(a &a,+ k'&+(i,a! *'!ga! ri&', ya!g /'r$ri'!,a&i a*a k'+,+&a! *a(a% a+*i, a*a(a k+ra!g!ya kri,'ria )aria/'( ya!g *aa, *ia%a,i ,'ra*a '!i(aia! ki!'r.a a+*i,$r &'i!gga '!'(i,i &'ri!g %'(ak+ka! &,+*i a,a& k$!&'!&+& '!i(aia! *a! k$!&i&,'!&i / Ak+!,a!&i k'+a!ga! S'3ara .'(a&" '!,i!g!ya ri&', ak+!,a!&i k'+a!ga! ya!g /'r/a&i& a&ar %$*a( *i/a*i!gka! *'!ga! a+*i, %'!+!.+kka! k+ra!g k+a,!ya 'r%i!,aa! 'k&,'r!a( ,'ra*a ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a(a% /i*a!g k'+a!ga! 3 Ak+!,a!&i %a!a.'%'! Aa(!ya i!i %'r+aka! 'r,i%/a!ga! ya!g ('/i (+a& *i/a!*i!gka! *'!ga! ri&', ak+!,a!&i k'+a!ga!" *a! %'%+!gki!ka! '!3'r%i!a! ,ra*i&i ya!g (a%a ya!g /'r/'*a *ari ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a(a% /i*a!g a+*i, * Si&,'% i!#$r%a&i ak+!,a!&i K','r/a,a&a! ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a(a% /i*a!g &i&,'% i!#$r%a&i ak+!,a!&i a*a(a k'&+(i,a! %'%/+a, g'!'ra(i&a&i %'&ki+! /'r*a&arka! a*a &,+*i &i&,'% ak+!,a!&i ya!g ('/i aa( &'ka(i+! ' 'ra.aka! Ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! *a(a% /i*a!g 'ra.aka! ,'(a %'%#$k+&ka! *iri a*a k'a,+a! *'!ga! %'(ak+ka! '!g+.ia! )aria/'( &ik$($gi *a! (i!gk+!ga! # 'r,+%/+a! ri&', 'ri(ak+ I!*ika&i '!,i!g *ari 'r,+%/+a! %i!a, *a(a% '!*'ka,a! 'ri(ak+ ,'ra*a ak+!,a!&i %'r+aka! '!gar+ *ari ara*ig%a 'ri(ak+ ri&',Ha&i( i!i %'!ya,aka! /aa '!gar+ ,'ra*a (i,'ra,+r ,'r&'/+, *aa, *i'rkiraka! /'r*a&arka! .+%(a i*'!,i#ika&i &,a# *a! %i!a, 'ri(ak+
BAB 5 1. Aa#a( masa"a(8masa"a( !-i#a %an& i(aai aa ris!- #!!ri"a#$an*
Jawab: Ma&a(a-%a&a(a ',ika ya!g *ia*ai ri&', k''ri(ak+a! *i a!,ara!ya a*a(a &'/agai /'rik+, 'elakukan riset bukanlah hal yang mudah B+,+ ,aaa!-,aaa! a!.a!g i!gga akir!ya ,'r+.+*(a &+a,+ a&i( ri&', ya!g /aik 9a! *a(a% '!y+&+!a!!ya +! .+ga ,i*ak &'%/ara!ga! A*a /'/'raa a( ya!g a.i/ +!,+k *i'ra,ika! U!,+k i,+(a %'!gaa &'/'(+% %'(ak+ka! ri&'," ,'r('/i *a+(+ *i%'!g'r,i ,'!,a!g aa i,+ ',ika ri&', Aa ya!g *i!a%aka! ',ika research *a(a% i(%+ &$&ia(" %a&i /'(+% ,'rk$*i#ika&i &'3ara .'(a& kar'!a &',ia *i&i(i! i(%+ %'%i(iki &,a!*ar ,'r&'!*iri" &'(ai! /aa *+!ia &$&ia( %'r+aka! #'!$%'!a ya!g k$%('k& *i%a!a %a!+&ia %'r+aka! &+/.'k '!'(i,ia! b&ektifitas" '!'(i,i ar+& $/.'k,i# *a(a% &',ia r$&'& '!'(i,ia! &'i!gga (a$ra! ya!g *ia&i(ka! %'r+aka! a&i( i!,'rr',a&i '%iri& ,'ra*a *a,a /+ka! i!,'rr',a&i &+/.'k,i# '!'(i,i S'i!gga i!i *aa, %'!gi!*arka! /ia& %a++! selfdece!tion I!,'gri,a&" '!'(i,i ar+& %'%i(iki &i#a, k$!&'k+'! *a(a% &',ia ,i!*aka! %a++! '%ikira! k',ika %'!'(i,i K'a,i-a,ia!" ',ika i!i *i'r(+ka! +!,+k %'!gi!*arka! '!'(i,i ,'r.'/ak *a(a% k'a(aa! *a! k'&a(aa! *a(a% '!'(i,ia!" &''r,i %'!g+%+(ka! *a,a" %'!+(i& a&i( aa!3ara" %'!3a,a, *a,a *ari k$r'&$!*'!&i" *a! (ai!-(ai! K','r/+kaa!" '!'(i,i ar+& %'%i(iki &i#a, ,'r/+ka ,'ra*a kri,ik *a! %a&+ka! %'!g'!ai '!'(i,ia!!ya '!g$r%a,a! ,'ra*a Hak K'kayaa! I!,'('k,+a(" ',ika i!i %'%/'rika! guidance agar '!'(i,i %'!g$r%a,i *a! %'!gargai karya $ra!g (ai! *'!ga! ,i*ak %'!g+,i a,a+ ara#ra&' ,a!a ii! %a++! %'!3a!,+%ka! &+%/'r!ya" kar'!a ka(a+ ,i*ak" '!'(i,i ,'(a %'(ak+ka! (agiari&%' K$!#i*'!&ia(i,a&" '!'(i,i ar+& %'!.a%i! k'raa&iaa! *a,a-*a,a ya!g off the record " &'(ai! %'!.aga k'raa&iaa! !ara &+%/'r ya!g ,i*ak i!gi! *i+/(ika&ika! Ta!gg+!g Jaa/ +/(ika&i" '!'(i,ia! &'(ayak!ya /+ka! %'r+aka! a%/i&i ri/a*i a,a+ +!,+k k''!,i!ga! ri/a*i &'%a,a ,ai '!'(i,ia! &'(ayak!ya %'%/'rika! !i(ai %a!#aa, /agi +/(ik" *a! +!,+k i,+ ar+& *i+/(ika&ika! a*a ka(ayak '!gargaa! a*a K$('ga" $r%a,i k$('ga *a! 'r(ak+ka! %'r'ka &a%a *a(a% &',ia r$&'& '!'(i,ia! Ta!gg+!g Jaa/ S$&ia(" '!'(i,ia! &'(ayak!ya *i(ak+ka!
+!,+k %'%a.+ka! +/(ik *a! %'!3'ga k'ka3a+a! &$&ia( N$!-9i&kri%i!a&i" i!*ari *i&kri%i!a&i ,'ra*a 3$-'!'(i,i *a! i!#$r%a! *a(a% /a&i& &'k&" ra&" ',!i&" %a++! #ak,$r (ai! ya!g ,i*ak /'r+/+!ga! *'!ga! k$%','!&i *a! i!,'gri,a& k'i(%+a! %'r'ka K$%','!" '!'(i,i ar+& %'%i(iki k$%','!&i *i /i*a!g!ya &'i!gga '!'(i,ia! ,'r&'/+, %'%/+aka! (a$ra! ya!g kr'*i/'( *a! %ak&i%a( K$%','!&i i!i *aa, *i/a!g+! *'!ga! ,'r+& /'(a.ar *a! %'%'r/a!yak r'#'r'!&i ya!g /'ra*a *a(a% &k$ *i&i(i!!ya L'ga(i,a&" '!'(i,i ar+& %'!g',a+i a&'k-a&'k ('ga( ya!g *ia,+r *a(a% +k+% *a! k'/i.aka! '%'ri!,a &','%a, 'r(i!*+!ga! T'ra*a Ma!+&ia" '!'(i,ia! ya!g *i(ak+ka! .a!ga! &a%ai %'!i%/+(ka! /aaya" r'&ik$" *a! sideeffect ,'ra*a $+(a&i %a!+&ia *i%a!a '!'(i,i %'!ga%/i( &a%'( '!'(i,ia! K$!#(ik K''!,i!ga!" '!'(i,i ar+& /i&a %'%/a,a&i *a! %'!gi!*ari k$!#(ik k''!,i!ga! ya!g %+!gki! %+!3+( *a(a% r$&'& '!'(i,ia!!ya" .a*i(a '!'(i,i ya!g r$#'&i$!a( 'r%a&a(aa! r$#'&i ak+!,a!&i &'kara!g i!i /a!yak *i'!gar+i %a&a(a k'%'r$&$,a! &,a!*ar ',ika *a! kri&i& k''r3ayaa! Kri&i& k''r3ayaa! i!i &'ar+&!ya %'!.a*i '(a.ara! /agi ara ak+!,a! +!,+k ('/i /'r/'!a *iri" %'%'rk+a, k'*i&i(i!a! %'!ga,+r *iri!ya *'!ga! /'!ar" &'r,a %'!.a(i! +/+!ga! ya!g ('/i /aik *'!ga! ara k(i'! a,a+ %a&yaraka, (+a& Mi&a( &ka!*a( E!r$! ya!g %'(i/a,ka! Ar,+r A!*'r&$!" &'r,a &k!*a( @$r(*3$%" M'r3k" *a! D'r$" r$#'&i ak+!,a! *i *+!ia %'!.a*i g'%ar :ara ya!g ('/i /aik *a! i*'a( *a(a! %'!ga,a&i *i('%a i!i a*a(a *'!ga! %'%'r,i%/a!gka! k'3+k+a! *ari k'&'%a,a! ya!g a*a &'(a!.+,!ya %'%/'rika! r'ak&i ,'ra*a aa y!g %'!.a*i k'kaa,ira! *i *a(a%!ya
2. Ba&aimana !sain ris!- '!r($'$n&an !n&an -!m$an masa"a(*
Jawab: 9'&ai! ri&', a*a(a k'ra!gka k'r.a a,a+ r'!3a!a +!,+k %'(ak+ka! &,+*i ya!g aka! *ig+!aka! &'/agai '*$%a! *a(a% %'!g+%+(ka! *a! %'!ga!a(i&i& *a,a 9'&ai! ri&', /'r+/+!ga! *'!ga! ,'%+a! %a&a(a &'/agai /'rik+, 9'&ai! '!'(i,ia!ri&', 7r'&'ar3 *'&ig!8 %'r+aka! &+a,+ 3',ak /ir+ 7/(+' ri!,8 *a(a% a( /agai%a!a *a,a *ik+%+(ka!" *i+k+r" *a! *ia!a(i&i& M'(a(+i *'&ai! i!i(a '!'(i,i *aa, %'!gka.i a($ka&i &+%/'r *aya ya!g *i/+,+ka! 9'&ai! '!'(i,ia! ya!g *ii(i '!*ak!ya *i&'&+aika! *'!ga! ,+.+a! '!'(i,ia!" yai,+ +!,+k %'!g',a+i" %'!*'&kri&ika!" a,a+
%'!g+k+r" %aka *'&ai! '!'(i,ia! %a&i!g-%a&i!g a*a(a *'&ai! 'k&($ra,i#" *'&kri,i#" a,a+ ka+&a( Sa(a &a,+ 'ra!a! '!,i!g *ari ri&', ak+!,a!&i k''ri(ak+a! a*a(a %'%/a!,+ %'r+%+&ka! %a&a(a ya!g ar+& *ia,a&i Ri&', a!ya *aa, *ira!3a!g &'3ara &i&,'%a,i& +!,+k %'%/'rika! i!#$r%a&i /'rarga .ika %a&a(a ya!g *ia*ai ,'(a *ir+%+&ka! &'3ara .'(a& *a! ak+ra, r$&'& 'r+%+&a! %a&a(a %'(i+,i +(a &'&i#ika&i ,+.+a! ri&', ya!g *i(ak+ka! a*a ,aaa! '!'!,+a! *'&ai! ri&', i!i *i/+a, k'ra!gka +!,+k %'(ak&a!aka! '!'(i,ia! 9i *a(a%!ya %'%+a, &'3ara ri!3i r$&'*+r +!,+k '!g+%+(a! *a,a" 3ara '!g+.ia! i$,'&i&" k'%+!gki!a! .aa/ ,'ra*a research *uestions &a%ai *'!ga! %$*'( a!a(i&i& ya!g *i'rg+!aka! . S!'a&ai s!oran& !n!"i-i/ 'a&aimana ana aa- m!nan&ani -!m$an masa"a(*
Jawab: S'/agai &'$ra!g '!'(i,i" &ika &aya *a(a% %'!a!ga!i ,'%+a! %a&a(a a*a(a &'/agai /'rik+, K',ika /'ra*a *a(a% r$&'& %'!'%+ka! %a&a(a" '!'(i,i &'ri!g %'!ga(a%i k'!*a(a %a++! a%/a,a!-a%/a,a! K'!*a(a i!i ,'rka*a!g %'!gaki/a,ka! &,r'& ya!g *aa, %'!+r+!ka! %$,i)a&i &aya &'/agai &'$ra!g '!'(i,i +!,+k %'(a!.+,ka! ri&','!'(i,ia! Jika *i,'(+&+ri ('/i ,'r'ri!3i" ,'r*aa, /'r/agai k'&a(aa! ya!g &aya (ak+ka! &'/agai &'$ra!g '!'(i,i *a(a% %'!'%+ka! %a&a(a" kar'!a i,+ &aya ar+& %'!gi!*ari *a!a,a+ %'!a!ga!i %a&a(a-%a&a(a/'/'raa k'&a(aa! +%+% ya!g *aa, &aya (ak+ka! &'/agai /'rik+,
'!'(i,i %'!g+%+(ka! *a,a ,a!a r'!3a!a a,a+ ,+.+a! ri&', ya!g .'(a&
'!'(i,i %'%'r$(' &'.+%(a *a,a *a! /'r+&aa %'r+%+&ka! %a&a(a ri&', &'&+ai *'!ga! *a,a ya!g ,'r&'*ia
'!'(i,i %'r+%+&ka! %a&a(a ri&', *a(a% /'!,+k ya!g ,'r(a(+ +%+% *a! a%/ig+ &'i!gga %'!y+(i,ka! i!,'rr',a&i a&i( *a! '%/+a,a! k'&i%+(a! ri&',
'!'(i,i %'!'%+ka! %a&a(a ,a!a ,'r('/i *a+(+ %'!'(aa a&i(-a&i( ri&', &'/'(+%!ya *'!ga! ,$ik &'.'!i& &'i!gga %a&a(a ri&', ,i*ak *i*+k+!g $(' k'ra!gka ,'$r',i& ya!g /aik
'!'(i,i %'%i(i %a&a(a ri&', ya!g a&i(!ya k+ra!g %'%/'rika! k$!,ri/+&i ,'ra*a '!g'%/a!ga! ,'$ri a,a+ '%'3aa! %a&a(a rak,i&
. Ba&aimana a-a s!#$n!r an a-a rim!r aa- i#a-a#an )a"i*
Jawab: S+%/'r *a,a ri&', %'r+aka! #ak,$r '!,i!g ya!g %'!.a*i 'r,i%/a!ga! *a(a% '!'!,+a! %',$*' '!g+%+(a! *a,a 9a,a &'k+!*'r a*a(a &+%/'r *a,a ri&', ya!g *i'r$(' '!'(i,i &'3ara ,i*ak (a!g&+!g %'(a+i %'*ia 'ra!,ara 9a,a &'k+!*'r a*a +%+%!ya /'r+a /+k,i" 3a,a,a!" a,a+ (a$ra! i&,$ri& ya!g ,'(a ,'r&+&+! *a(a% ar&i /aik ya!g *i+/(ika&ika! *a! ya!g ,i*ak *i+/(ika&ika! Ma!#aa, *ari *a,a &'k+!*'r a*a(a ('/i %'%i!i%a(ka! /iaya *a! ak,+" %'!gk(a&i#ika&ika! 'r%a&a(aa!-'r%a&a(aa!" %'!3i,aka! ,$($k +k+r +!,+k %'!g')a(+a&i *a,a ri%'r" *a! %'%'!+i k'&'!.a!ga!-k'&'!.a!ga! i!#$r%a&i Jika i!#$r%a&i ,'(a a*a" '!g'(+ara! +a!g *a! '!g$r/a!a! ak,+ *aa, *ii!*ari *'!ga! %'!gg+!aka! *a,a &'k+!*'r Ma!#aa, (ai! *ari *a,a &'k+!*'r a*a(a /aa &'$ra!g '!'(i,i %a%+ %'%'r$(' i!#$r%a&i (ai! &'(ai! i!#$r%a&i +,a%a 9a,a ri%'r a*a(a &+%/'r *a,a ri&', ya!g *i'r$(' &'3ara (a!g&+!g *ari &+%/'r a&(i a,a+ iak 'r,a%a 9a,a ri%'r &'3ara k+&+& *ik+%+(ka! $(' '!'(i,i +!,+k %'!.aa/ 'r,a!yaa! ri&', 9a,a ri%'r *aa, /'r+a '!*aa, &+/.'k ri&', 7$ra!g8 /aik &'3ara i!*i)i*+ %a++! k'($%$k" a&i( $/&'r)a&i ,'ra*a &+a,+ /'!*a 7#i&ik8" k'.a*ia!" a,a+ k'gia,a!" *a! a&i( '!g+.ia! Ma!#aa, +,a%a *ari *a,a ri%'r a*a(a /aa +!&+r-+!&+r k'/$$!ga! ,'r,+,+ ,'ra*a &+%/'r #'!$%'!a O(' kar'!a i,+" *a,a ri%'r ('/i %'!3'r%i!ka! k'/'!ara! ya!g *i(ia, Bagai%a!a+!" +!,+k %'%'r$(' *a,a ri%'r aka! %'!ga/i&ka! *a!a ya!g r'(a,i# ('/i /a!yak *a! %'!yi,a ak,+ ya!g r'(a,i# (a%a Mi&a(!ya" '!g+%+(a! *a,a %'(a(+i 3ara %'!ga%a,i 'ri(ak+" %'(ak+ka! &+r)'i" a,a+ 'k&'ri%'! (a/$ra,$ri+%
9a(a% %'!.a%i! )a(i*i,a& *a,a ri%'r *a! &'k+!*'r" a!ya i!#$r%a&i-i!#$r%a&i '&'!&ia( ya!g &'ar+&!ya *iaraka! *ari r'&$!*'! ara '!'(i,i &'ar+&!ya %'!'!,+ka! *a&ar *ari k'i!gi!a! i!#$r%a&i *a! %'%i(i &+a,+ #$r%a, 'r,a!yaa! ya!g aka! %'!y'*iaka! i!#$r%a&i *'!ga! &'*iki, '%/a,a&a! ,'ra*a r'&$!*'! 'r,a!yaa!-'r,a!yaa! *aa, /'r&i#a, ,'r/+ka (o!en ended) a,a+ &+*a *i,'!,+ka! k'%+!gki!a!-k'%+!gki!a! .aa/a!!ya (close ended) S+a,+ 'r,a!yaa! o!enended *i%i!,a +!,+k &+a,+ .aa/a! ya!g /'/a& 'r,a!yaa! closeended %'!aarka! /'r%a3a%-%a3a% i(ia! .aa/a! k'a*a r'&$!*'! R'&$!*'! *i%i!,a +!,+k %'%i(i &a,+ a,a+ ('/i i(ia! .aa/a! Ma!#aa, *ari #$r%a, 'r,a!yaa! i!i ,'r%a&+k %'%+*aka! .aa/a! *ari ara r'&$!*'! *a! %'%+*aka! ,a/+(a&i *a! '!.'(a&a! *ari '!'(i,i 5. Aa#a( s!(ar$sn%a a"a- $#$r ris!- )a"i an ana"*
Jawab: A(a, +k+r ri&', )a(i* *a! a!*a( aka! *i.'(a&ka! &'/agai /'rik+, Ti!ggi #i&ik &'&'$ra!g *aa, *i+k+r *'!ga! %'!gg+!aka! i!3i a,a+ %','r Ha!ya a*a &'*iki, k'rag+a! %'!g'!ai aaka a(a, +k+r ya!g *ig+!aka! &+*a %'%a*ai k',ika ki,a %'!ga3+ a*a ,i!ggi *a! /'ra, /a*a! &'&'$ra!g Na%+!" k',ika ki,a ,'r,arik +!,+k %'!g+k+r &i#a, *a! 'ri(ak+ &'&'$ra!g" a(a, +k+r aa ya!g aka! ki,a g+!aka! Ti*ak a*a +k+ra! a,a++! &ka(a +!,+k %'!g+k+r &ika k'r.a a,a+ +!,+k %'!gi*'!,i#ika&ika! &+a,+ $rga!i&a&i a,a+ k'/'ra&i(a! &'3ara ,'a, O(' kar'!a i,+" &'$ra!g '!'(i,i ar+& %'!g'%/a!gka! i!&,r+%'! ri&',!ya +!,+k %'!g+k+r #'!$%'!a-#'!$%'!a 'ri(ak+ ,'r&'/+, T'r*aa, *+a a( '!,i!g ya!g /'r+/+!ga! *'!ga! 'r'!3a!aa! ri&', 'ri(ak+" ya!g 'r,a%a a*a(a ya!g *i+k+r /'rkai,a! *'!ga! a(-a( ya!g &a 7)a(i*i,a&8 *a! ya!g k'*+a a*a(a ya!g *i+k+r /'rkai,a! *'!ga! a(-a( ya!g ,i*ak r'r'&'!,a ,i# 7a!*a(8 9+a a( ,'r&'/+, *i!i(ai *'!ga! )a(i*i,a& *a! k'a!*a(a! Va(i*i,a& %'!ga3+ a*a (i!gk+ aa ya!g *i+k+r a*a k'!ya,aa!!ya '!'(i,i i!gi! %'(ak+ka! '!g+k+ra! *a! aa ya!g *i+k+r &'ar+&!ya /'rkai,a! *'!ga! %a&a(a ri&',!ya K'a!*a(a! /'rkai,a! *'!ga! aaka &+a,+ ,'k!ik k+&+& .ika *ig+!aka! *i (aa!ga! *a! ak,+ ya!g /'r/'*a aka! %'!ga&i(ka! &'&+a,+ ya!g &a%a 9a(a% a( i,+"
'!'(i,i %'!ga3+ a*a k$!&i&,'!&i *ari &+a,+ a(a, +k+r '!'(i,i ,'rga!,+!g a*a +k+ra! k'a!*a(a! ,',ai ,i*ak ,'rga!,+!g a*a a(a, +k+r ya!g ,i*ak a!*a( Va(i*i,a& a*a /'/'raa .'!i&" yai,+ 718 )a(i*i,a& i&ik$!&' %a&a(a ya!g *i+k+r= 728 )a(i*i,a& r'*ik,i#'!g+.ia! r'*ik&i 'ri(ak+= 7>8 )a(i*i,a& k$!k+r'!a(a, +k+r kr+,'ria &'kara!g a,a+ %a&a (a(+= *a! 748 )a(i*i,a& k$!&,r+k&i'!g+k+ra! &'&+ai *'!ga! ,'$ri a,a+ ,i*ak R'(ia/i(i,a& %'!ga3+ a*a &+a,+ i!&,r+%'! a(a, +k+r ya!g a!*a( aka! %'!ga&i(ka! a(a, +k+r ya!g &,a/i( *i &',ia ak,+ A&'k (ai! *ari k'a!*a(a! a*a(a ak+ra&i *ari i!&,r+%'! '!g+k+ra! Ha!ya i!#$r%a&i-i!#$r%a&i '&'!&ia( ya!g &'ar+&!ya *iaraka! *ari r'&$!*'! ara '!'(i,i &'ar+&!ya %'!'!,+ka! *a&ar *ari k'i!gi!a! i!#$r%a&i *a! %'%i(i &+a,+ #$r%a, 'r,a!yaa! ya!g aka! %'!y'*iaka! i!#$r%a&i *'!ga! &'*iki, '%/a,a&a! ,'ra*a r'&$!*'! 'r,a!yaa!-'r,a!yaa! *aa, /'r&i#a, ,'r/+ka (o!en ended) a,a+ &+*a *i,'!,+ka! k'%+!gki!a!-k'%+!gki!a! .aa/a!!ya (close ended) S+a,+ 'r,a!yaa! o!enended *i%i!,a +!,+k &+a,+ .aa/a! ya!g /'/a& 'r,a!yaa! close ended %'!aarka! /'r%a3a%-%a3a% i(ia! .aa/a! k'a*a r'&$!*'! R'&$!*'! *i%i!,a +!,+k %'%i(i &a,+ a,a+ ('/i i(ia! .aa/a! Ma!#aa, *ari #$r%a, 'r,a!yaa! i!i ,'r%a&+k %'%+*aka! .aa/a! *ari ara r'&$!*'! *a! %'%+*aka! ,a/+(a&i *a! '!.'(a&a! *ari '!'(i,i