MỤC LỤC
MỤC LỤC ……………………………………………………….………..……....Trang LỤC ……………………………………………………….………..……....Trang MỞ ĐẦU………………………………………………………………...………...........3 ĐẦU………………………………………………………………...………...........3 1. Lí do chọn đề tài………………………………………………………………........3 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu. ……………………...………………........ ……………………...………………..........…. ..…. 3.L!ch "# v$n đề ……………………………………………..……………………..... . %&i t'(ng) *h+m vi nghiên cứu …….……………………………………….......... …….………………………………………..........., ., ,. -h'ng *h/* nghiên cứu. ………………………… …………………………………… …………................................., ................................., 0. %ng g* ca đề tài………………………………………………………………...0 . 4$u tr5c đề tài. ………………………………………………………………….…0 NỘI DUNG…………………………………………………………..................…...…. DUNG…………………………………………………………..................…...…. Chương 1: Khái quát chung về tr chơi !"n gi#n $i%t N#&. N#&. …………………........ 1.1. 67 h8nh thành tr9 chi d:n gian ;iệt
n g&c……………………………………………………………........ g&c……………………………………………………………..............? ......? 1.1.3. @u/ tr8nh h8nh thành *h/t triAn……………………… triAn…………………………………… …………………..........B ……..........B 1.2. %&i t'(ng ca tr9 chi d:n gian ;iệt ng dao. dao. ………………… …………………….2? ….2? 2.1.. Tr9 chi d:n gian ng'Ji DOn gn gn vOi vOi tín tín ng'Ung ng'Ung *h>n th7c............................3C th7c............................3C 1
2.2. Tr9 chi d:n gian D'u giV và *hFn /nh cuQc "&ng) vWn ha d:n tQc........................31 2.2.1. -hFn /nh c&t c/ch) *hong th/i ;iệt........................................ ;iệt.................................................................31 .........................31 2.2.2. -hFn /nh tính ng'Ung) vWn ha d:n tQc...........................................................33 2.3. Tính gi/o dục Tr9 chi d:n gian ........................................................ .............................................................................3 .....................3 2.3.1. Xi5* trR Danh D(i) ho+t Y/t................................................................................3, Y/t................................................................................3, 2.3.2. ZSn Duện trí tuệ) tWng c'Jng c *h/n đo/n....................................................3 2.3.3. T+o t' du tr[u t'(ng) "/ng t+o......................................................................3 t+o......................................................................3 2.3.. T\* c/ch c' K#) thích ứng................................................... ứng..............................................................................3? ...........................3? 2.3.,. Xi5* t+o D\* mQt nh:n c/ch t&t........................................................................3B t&t........................................................................3B Chương 0: )hc tr2ng v3 45nh hư6ng 789 tn tr chơi !"n gi#n $i%t N#&……...1 N#&……...1 3.1. Th7c tr+ng tr9 chi d:n gian hiện na. …………………………………….…...1 3.1.1 Tích c7c…………………………………………………………..….……..... c7c…………………………………………………………..….…….....11 3.1.2. Tiêu c7c. ……………………………………………………………….....….1 3.2. %!nh h'Ong YFo t>n và *h/t triAn. ………………………………………………3 3.2.1. ]Fo t>n Eh^ng t/ch rJi gi/ tr!……………………………… tr!…………………………………………… ……………….., ….., 3.2.2. %/nh thức "7 Nuan t:m ca K_ hQi và t[ *hía c/c Y\c cha m`………………, m`………………, 3.2.3. T+o EhoFng Eh^ng gian mOi cho tr9 chi d:n gian…………………………. gian…………………………. 3.2.. %'a tr9 chi d:n gian vào DP tt) b"tivaD hiện đ+i…………………………... đ+i…………………………... K;) LU
2
2.2. Tr9 chi d:n gian D'u giV và *hFn /nh cuQc "&ng) vWn ha d:n tQc........................31 2.2.1. -hFn /nh c&t c/ch) *hong th/i ;iệt........................................ ;iệt.................................................................31 .........................31 2.2.2. -hFn /nh tính ng'Ung) vWn ha d:n tQc...........................................................33 2.3. Tính gi/o dục Tr9 chi d:n gian ........................................................ .............................................................................3 .....................3 2.3.1. Xi5* trR Danh D(i) ho+t Y/t................................................................................3, Y/t................................................................................3, 2.3.2. ZSn Duện trí tuệ) tWng c'Jng c *h/n đo/n....................................................3 2.3.3. T+o t' du tr[u t'(ng) "/ng t+o......................................................................3 t+o......................................................................3 2.3.. T\* c/ch c' K#) thích ứng................................................... ứng..............................................................................3? ...........................3? 2.3.,. Xi5* t+o D\* mQt nh:n c/ch t&t........................................................................3B t&t........................................................................3B Chương 0: )hc tr2ng v3 45nh hư6ng 789 tn tr chơi !"n gi#n $i%t N#&……...1 N#&……...1 3.1. Th7c tr+ng tr9 chi d:n gian hiện na. …………………………………….…...1 3.1.1 Tích c7c…………………………………………………………..….……..... c7c…………………………………………………………..….…….....11 3.1.2. Tiêu c7c. ……………………………………………………………….....….1 3.2. %!nh h'Ong YFo t>n và *h/t triAn. ………………………………………………3 3.2.1. ]Fo t>n Eh^ng t/ch rJi gi/ tr!……………………………… tr!…………………………………………… ……………….., ….., 3.2.2. %/nh thức "7 Nuan t:m ca K_ hQi và t[ *hía c/c Y\c cha m`………………, m`………………, 3.2.3. T+o EhoFng Eh^ng gian mOi cho tr9 chi d:n gian…………………………. gian…………………………. 3.2.. %'a tr9 chi d:n gian vào DP tt) b"tivaD hiện đ+i…………………………... đ+i…………………………... K;) LU
2
MỞ ĐẦU
1(L= !9 ch>n 4ề t3i Tr9 chi d:n gian Dà mQt trong nhVng thành t& ca nền vWn ha d:n tQc) n Ku$t hiện t[ r$t D:u đJi và gn Y m\t thit vOi đJi "&ng tinh thHn ca nh:n d:n ta. ]ên c+nh DP hQi) tr9 chi d:n gian cIng Dà mQt h8nh thức vui chi giFi trí nh'ng D+i Eh^ng đn thuHn che Dà mQt ftr9 chi) n Dà mQt th5 vui nh'ng cIng v[a Dà mQt gi/ tr! vWn ha) mQt ng'Ji Y+n tinh thHn) mQt *h'ng thức hiệu NuF đA gi/o dục nh:n c/ch con ng'Ji. t trên nhiều Ehía c+nh) tr9 chi d:n gian Dà mQt nt vWn ha c gi/ tr!) Fnh h'jng tích c7c và cHn thit đ&i vOi đJi "&ng tinh thHn ca nh:n d:n. Tu nhiên) trong giai đo+n hiện na) Ehi K_ hQi đang ngà càng *h/t triAn th8 con ng'Ji D+i c Ku h'Ong Nuên mang tho nhVng gi/ tr! vWn ha đi cng vOi "7 *h/t triAn ca thJi đ+i) nhVng gi/ tr! vWn ha tinh thHn v8 th mà Y! Yin đki và dHn m$t đi Eh^ng Do+i tr[ tr9 chi d:n gian. n t+i D:u dài ca họ. Là nhVng con ng'Ji đ_ t[ng "&ng trong giai đo+n h'ng th!nh ca tr9 chi d:n gian) trFi Nua c/i thJi E mà tr9 chi d:n gian vn c9n Dà niềm thích th5) "a mê cF mQt cQng đ>ng ng'Ji ;iệt) ch5ng t^i đ_ Du^n dành mQt niềm êu mn DOn Dao đ&i vOi n) coi n Dà tuki $u th) Dà nhVng điều đ/ng nhO nh$t trong cuQc "&ng ca m8nh. 4h5ng t^i th\t "7 cFm th$ Dun tic Ehi mQt gi/ tr! vWn ha đ`* nh' th D+i đang dHn Yin m$t) Dụi tàn trong cuQc "&ng hiện t+i. ;8 nhVng D đ) ch5ng t^i mu&n đ'a đề tài nà ra nghiên cứu mong tr9 chi d:n gian " đ'(c hệ th&ng D+i đH đ và *hục h>i nhVng g8 Dà gi/ tr! v&n c ca n.
3
'(M?c 4=ch v3 nhi%& v? nghi@n cAu n t+i trong đJi "&ng tinh thHn ca nh:n d:n ta) t+o cho th hệ ngà na th$ đ'(c nhVng gi/ tr! vWn ha d:n tQc trong tr9 chi d:n gian và c c/i nh8n Eh/ch Nuan hn về th7c tr+ng ca tr9 chi d:n gian đA t[ đ c s thức) YFo t>n và giV g8n n. 4h5ng t^i h vọng rlng đề tài nghiên cứu nà " Dà ngu>n tài Diệu gi5* ích cho nhVng ng'Ji Nuan t:m đn tr9 chi d:n gian c điều Eiện hiAu thêm mQt Ehía c+nh Eh/c ca tr9 chi d:n gian. ;à cIng mong rlng n " g* *hHn vào c^ng cuQc giV g8n) Eh^i *hục c/c gi/ tr! vWn ha truền th&ng ;iệt. 0(L5ch B vn 4ề Tr9 chi d:n gian ;iệt n t+i t[ r$t D:u đJi ca d:n tQc. Tr'Oc nWm 1B, đ_ c mQt vài tài Diệu vit về Tr9 chi d:n gian) nhVng tài Diệu nà vit Ylng Ting -h/* và in trong t\* "an t+* chí ;iPn %^ng ]/c 4k) trong đ c mQt Yài ca 4& đ+o 4ađi cadir và mQt Yài ca t/c giF
Trung @u&c) mQt *hHn ít ni về tr9 chi d:n gian ;iệt n tài Diệu nào đi ":u vào nghiên cứu) che ]i @uang Thng c đề c\* đn v$n đề nà trong trò chơi dân gian- những gi trị v!n h"a #$c #% nh'ng #% nh'ng đ: D+i Dà mQt Yài vit mang tính g(i mj v$n đề) tFn m+n trên Y/o chí. ;Oi mục đích t8m hiAu tr9 chi d:n gian tho h'Ong nghiêng về gi/ tr! và YFo t>n gi/ tr!) ch5ng t^i " c& gng đA Dàm ":u "c hn v$n đề nà. E( ĐFi tưng v3 Hh2& vi nghi@n cAu %&i t'(ng nghiên cứu ca đề tài nà chính Dà tr9 chi d:n gian ;iệt
-- %iền d_ -- -h:n tích Y8nh Du\n -- Th&ng Eê *h:n Do+i -- 6o "/nh đ&i chiu ( Đ.ng g.H c# 4ề t3i %i vào t8m hiAu tr9 chi d:n gian trên *h'ng diện Dà mQt gi/ tr! vWn ha) ch5ng t^i h vọng rlng đề tài " đng g* mQt c/i nh8n rp hn về gi/ tr! ca tr9 chi d:n gian ;iệt n tr9 chi d:n gian Dà mQt v$n đề đ'(c nhiều ng'Ji đề c\* đn trong thJi gian hiện na) nghiên cứu đề tài nà ch5ng t^i mu&n g* thêm mQt ting ni trong việc Ehqng đ!nh gi/ tr! ca tr9 chi d:n gian và tính c$* thit *hFi YFo t>n gi/ tr! đ. ( Cu trc 4ề t3i =hFo cứu v$n đề nà) Yài nghiên cứu ca ch5ng t^i " c nQi dung nh' "au| Chương 1| =h/i Nu/t chung về tr9 chi d:n gian ;iệt n tr9 chi d:n gian ;iệt
0
NỘI DUNG
Chương 1
KOPI QUP) COUNG $R )ST COI DVN GIWN $IX) NWM 1(1( Y hZnh th3nh tr chơi !"n gi#n $i%t N#& 1(1(1( Khái ni%& tr chơi !"n gi#n $i%t N#& Trong đJi "&ng tinh thHn ca nh:n d:n K'a) hlng ngà) trong c/c Dàng Km) th^n YFn) đ'Jng Dàng ha ngoài ruQng đ>ng Du^n diPn ra nhVng ho+t đQng tụm nWm tụm YF vui chi ca trR m ha nhVng cuQc thi tài ca ng'Ji DOn.
tkng h(*) tính cQng đ>ng to DOn đ_ t/c đQng vào nh:n d:n) Ehin nh:n d:n t+o ra nhiều ho+t đQng vui chi giFi trí Eh/c nhau. 6u cho cng tr9 chi d:n gian ;iệt ng đ'(c nh:n d:n ti* c\n và gn Y nhiều nh$t. 1(1('( Ngun gFc Là "Fn *hm ca mQt cQng đ>ng) tr9 chi d:n gian Dà thứ tài "Fn chung ca cF mQt K_ hQi) n thuQc về toàn thA NuHn ch5ng nh:n d:n chứ Eh^ng ca riêng mQt c/ nh:n nào) tr9 chi d:n gian gn Diền vOi "7 t>n t+i) *h/t triAn ca mQt cQng đ>ng ng'Ji trong nhiều chGng đ'Jng *h/t triAn Eh/c nhau. o đ) đA K/c đ!nh rp EhoFng thJi gian cho tr9 chi d:n gian ra đJi NuF th\t Eh^ng dP) ngà na vn ch'a K/c đ!nh đ'(c) che Yit t[ th7c tiPn cuQc "&ng) c thA th$ rlng tr9 chi d:n gian ra đJi t[ chính ngu>n g&c Dà nhu cHu cHn đ'(c vui chi giFi trí ca c/c tHng DO* nh:n d:n trong K_ hQi. 4uQc "&ng n^ng nghiệ* D5a n'Oc đGt nh:n d:n ;iệt d'Oi Yao n{i c c7c) Ehk "j) nhu cHu cHn đ'(c nghe ngi) giFi trí) Y đ* nWng D'(ng tiêu hao trj thành mQt u t& th'Jng Kuên và Diên tục đ&i vOi nh:n d:n. ;Oi nhu cHu cHn c mQt tinh thHn th•a m/i) mQt t:m th/i vui vR đA n{i c7c nhọc cI Nua đi và Yt đHu vOi Eh EhWn mOi đ_ Dàm th5c đ tính "/ng t+o ca NuHn ch5ng nh:n d:n. MGt Eh/c) do điều Eiện t7 nhiên nên ng'Ji n^ng d:n ;iệt che c hai ma vụ trong mQt nWm) Kong ma vụ th8 th'Jng r$t nhàn r{i| f Th/ng giêng Dà th/ng Wn chi) th/ng hai cJ Y+c) th/ng Ya r'(u chS) đ: Dà EhoFng thJi gian mọi ng'Ji đ(i cho D5a đ'(c *hi Eh^) đ(i n'Oc về ruQng và cIng Dà đ(i cho "ức Eh• YFn th:n đ'(c *hục h>i "au mQt ma vụ v$t vF. ng thJi Ku$t hiện và trong đ c tr9 chi d:n gian. Tr9 chi d:n gian Ku$t hiện trong Ku th chung và Yên c+nh r$t nhiều h8nh thức vui chi giFi trí Eh/c nh' hQi hS) đ8nh đ/m) DP hQi nh'ng c thA ni tr9 chi d:n gian đ_ Du^n giV đ'(c ch{ đứng ca m8nh Yji hQi hS ha đ8nh đ/m che diPn ra trong nhVng EhoFng thJi gian và Eh^ng gian nh$t đ!nh trong nWm trong Ehi đ tr9 chi d:n gian D+i Dà mQt h8nh thức giFi trí c thA diPn ra mọi D5c) mọi ni) ?
Nuanh nWm "u&t th/ng) Y$t cứ D5c nào rFnh r{i) ngh‚a Dà tr9 chi d:n gian đ/* ứng r$t t&t nhu cHu vui chi giFi trí ca NuHn ch5ng nh:n d:n. o v\) đ chính Dà ngu>n g&c cho "7 ra đJi ca tr9 chi d:n gian ;iệt ng hoang đ_ mang trong m8nh t:m thức gn Y cuQc "&ng ca m8nh vOi thiên nhiên. 4oi thiên nhiên ngang tHm vOi "7 t>n t+i) *h/t triAn ca con ng'Ji. %Ji "&ng n^ng nghiệ* Ehin ng'Ji ;iệt gn Y nhiều hn vOi mGt đ$t) đ$t Dà ni gio tr>ng và cIng Dà ni nh:n d:n Yu^ng m8nh nghe ngi "au nhVng giJ Dao đQng mệt nhọc. Xn Y vOi mGt đ$t nh' v\ nên ng'Ji ;iệt ta r$t ha c thi Nun cng nhau vit hoGc v trên mGt đ$t. MGt đ$t D+i trj thành ni nu^i d'Ung nhVng c t'jng t'(ng) r$t c thA việc YR mQt cành c: nh•) v nhVng nt ngoln ngoSo v^ thức trên mGt đ$t D+i Dà c "j đA NuHn ch5ng nh:n d:n "/ng t+o ra nhVng tr9 chi d:n gian đHu tiên. T[ th7c t) ta " nh\n th$ rlng r$t nhiều tr9 chi d:n gian ca ng'Ji ;iệt ta đều đ'(c Y& trí v chi trên mGt đ$t. Tr9 Lò cò tr%ng ,) Lò cò s.n/ Lò cò x%n c đều *hFi v h8nh trên mGt đ$t đA chi) đ Dà nhVng đ'Jng ER h8nh vu^ng) h8nh Kon &c) ngoài ra c9n c tr9 K: nhà Ylng nhVng đ'Jng ER trên đ$t) đ Eh^ng thA Dà "7 trng h(* ngu nhiên. 4 thA ni rlng tr9 chi d:n gian đ_ ra đJi ngu nhiên) t8nh cJ t[ đJi "&ng "inh ho+t ca nh:n d:n. ]ên c+nh "7 ngu nhiên Nua thi Nun) tr9 chi d:n gian ;iệt c9n đ'(c h8nh thành) *h/t triAn ngu nhiên Nua d/ng d$* ca ho+t đQng n^ng nghiệ*. 4 thA th$) trong đJi "&ng n^ng nghiệ* c g8 th8 trong tr9 chi d:n gian c c/i đ. 4hqng h+n vOi tr9 đi (à 2h+%) đ Dà "7 v\n dụng c^ng cụ mà nh:n d:n dng đA đi Nua nhVng trIng Yn) Eh "u&i) Eh5c "^ng c+n) nh'ng n đ_ dHn dHn đ_ trj thành mQt tr9 chi d:n gian đA tranh tài về "7 Eho Do. oGc đ&i vOi Trò 3t c ch4ch/ 3t 5ươn) tr9 6t vịt tr7n c4n/ dư8i nư8c) tr9 đi (â &ch) tr9 9i: g4%) N;m vòng c< vịt ) Th
B
tên gọi đ_ Yit c/ch chi v8 đ chính Dà nhVng ho+t đQng th'Jng nh\t ca NuHn ch5ng nh:n d:n. T[ th7c tiPn đ) ta c thA Ehqng đ!nh rlng tr9 chi d:n gian đ_ ra đJi) *h/t triAn mQt c/ch ngu nhiên t[ cuQc "&ng "inh ho+t đJi th'Jng ca nh:n d:n. an) tr9 Tam c?c ha (@ ngư@i..v..v) nhVng tr9 chi nà c "7 Eh/c Yiệt "o vOi vOi nhVng tr9 chi ni trên) ng'Ji chi Du^n Du^n *hFi cHn đn trí tuệ) "7 Dinh ho+t và mQt c *h/n đo/n t&t. TrFi Nua mQt thJi gian dài) cho đn na h8nh thức ca tr9 chi d:n gian đ_ r$t đa d+ng) *hong *h5 và mu^n h8nh mu^n vR. 67 h8nh thành) *h/t triAn ca tr9 chi d:n gian ;iệt đ_ đi t[ ngu nhiên đn nhu cHu cHn và đ. T[ đ) ta th$ đ'(c trí tuệ) trí t'jng t'(ng) trí c ca ^ng cha ta thA hiện Nua c/c tr9 chi d:n gian) tr9 chi d:n gian trj thành mQt YQ *h\n Eh^ng thA thiu trong đJi "&ng tinh thHn ;iệt. 1('( ĐFi tưng c# tr chơi !"n gi#n $i%t N#& Là "Fn *hm tinh thHn ca cF cQng đ>ng NuHn ch5ng nh:n d:n tr9 chi d:n gian đ'(c "inh ra Ylng c t'jng t'(ng ca nhiều đ&i t'(ng ng'Ji Eh/c nhau trong K_ hQi) tho đ n mang tính ch$t cQng đ>ng) chứa đ7ng nhVng nhu cHu) nguện vọng ca nh:n d:n) $ v\ mà n *h h(* vOi nhiều đ&i t'(ng) thu h5t r$t nhiều đ&i t'(ng Eh/c nhau trong K_ hQi và c thA th•a m_n t&t nhu cHu vui chi) giFi trí cho r$t nhiều ng'Ji. THng DO* Y8nh d:n Dà đ&i t'(ng đ'(c h'Ong đn nhiều nh$t) cIng đ'(c coi Dà đ&i t'(ng ch u. ng /ng) ng'Ji Y8nh d:n vn Et h(* giVa Dàm việc và chi tr9 đA giFm đi mệt nhọc) fv[a chi v[a Dàm nh'ng c^ng việc vn r$t hiệu NuF. Trong nhVng nWm Y! đ^ hQ *h'ng ]c) -h/* r>i Mƒ) trong Ehi Yọn th7c d:n đ'a vào n'Oc ta nhVng tr9 chi Ka Ke) cJ Y+c) c/ đQ) g^n…)th8 đ+i đa "& NuHn ch5ng nh:n d:n ta vn "a mê vOi tr9 chi d:n gian) vn coi tr9 chi d:n gian Dà mn Nuà tinh thHn Nus Y/u mà ^ng cha ta đA D+i và Eh^ng dP dàng g8 t[ Y•. 4/i ch$t mQc m+c) gHn gIi và đJi th'Jng trong tr9 chi d:n gian đ_ Nuện D$ t:m t' t8nh cFm ca nhVng ng'Ji 1C
Y8nh d:n và t+o ra cho nh:n d:n "7 vui vR th•a m/i vOi nhVng thứ Eh^ng m$ Ka D+ vOi m8nh) tr9 chi d:n gian đ_ đ'(c tHng DO* Y8nh d:n 'a chuQng và giV g8n nh' mQt thứ Nuà tinh thHn Eh^ng thA thiu vng trong đJi "&ng. THng DO* nh:n d:n Dà đ&i t'(ng ch u nh'ng đ&i t'(ng tham gia trong tr9 chi d:n gian D+i Eh^ng che d[ng D+i j đ. Trong đJi "&ng c/c vua ch5a ;iệt m r$t nhiều đQ tuki) Eh^ng che ng'Ji DOn Dàm việc v$t vF mOi đ'(c vui chi giFi trí mà trR con cIng c thA tham gia. ng) thiu niên) thanh niên) và ng'Ji tr'jng thành. ;Oi đ&i t'(ng Dà trR con) tr9 chi d:n gian mang màu "c riêng) tính ch$t và đGc điAm *h h(* vOi t:m Ds hiu đQng) thích Ya nhF) trong Ehi đ nhVng tr9 chi ca ng'Ji DOn D+i mang nhVng đGc điAm điềm t‚nh) ":u "c. M{i đ&i t'(ng ng'Ji chi đều c nhVng h8nh thức và nQi dung *h h(*. %&i t'(ng ng'Ji tham gia trong tr9 chi d:n gian nhiều ha ít Dà *hụ thuQc vào tính ch$t và đGc tr'ng ca t[ng tr9 chi. T tho tính ch$t ca t[ng Do+i tr9 chi mà ng'Ji tham gia trong tr9 chi " Dà mQt ha nhiều) th^ng th'Jng th8 tr9 chi d:n gian Eh^ng Nu/ Nu đ!nh chGt ch về v$n đề nà. Trong tr9 chi d:n gian) nhVng tr9 c "& ng'Ji chi đ'(c Nu đ!nh r$t ít) "& D'(ng ng'Ji chi trong đa "& c/c tr9 chi c thA đ'(c Nu 'Oc giVa nhVng thành viên vOi nhau) chqng h+n vOi tr9 (hơi chyBn) tr9 chi nà cHn đn mQt NuF 11
cà đA Dàm Yanh) mQt Y cành c: nh• g>m m'Ji c:) th^ng th'Jng g>m hai ng'Ji chi ng>i đ&i diện vOi nhau) nh'ng trong tr'Jng h(* c cF Ya ng'Ji mu&n chi tr9 nà th8 vn đ'(c) tr'Jng h(* nh' th trong tr9 chi d:n gian Dà Eh/ nhiều) cụ thA nh' tr9 (hơi 3i/ NhAy c"c/ Vt h$t n
Tr9 chi chin tr\n. Tr9 chi trí tuệ Tr9 chi nghề nghiệ* 1(0(1( )r chơi +u]^n ái
Đ_c 4i[&
Là nhm tr9 chi mang tính ch$t thiên về t8nh êu đ^i Dứa) nh' N;m còn/ Hnh #I Trong nhm tr9 chi Dun /i) thành *hHn tham gia Du^n Du^n Dà c cF nam và nV) ngoài h8nh thức Dà mQt tr9 chi th8 tr9 chi Dun /i t+o điều Eiện đA nam nV trong Dàng đ'(c t7 do vui chi) t8m hiAu nhauJ 'Oi ch đQ *hong Ein K'a) nam nV th'Jng Y! c$m cFn Yji nhVng DP gi/o *hong Ein) họ Eh^ng đ'(c t7 do t8m hiAu và chọn D7a ng'Ji m8nh êu) nh'ng tr9 chi Dun /i đ_ đ/* ứng đ'(c nhu cHu nà ca c/c nam thanh nV t5) họ đ'(c th:n m\t nhau mà Eh^ng Y! DP gi/o) Dệ Dàng Y/c Y•) và "au nhiều tr9 chi nh' th c ng'Ji đ_ thành v( thành ch>ng. Tr9 chi Dun /i c9n mang mQt ch5t tín ng'Ung d:n gian) g#i gm trong đ 'Oc nguện ca nh:n d:n về "7 Y8nh an) ma màng t'i t&t. 4Ing Yji tính thiêng đ mà tr9 chi Dun /i th'Jng diPn ra trong Eh^ng gian DP hQi) ít Ehi diPn ra j nhVng Eh^ng gian th'Jng.
M/t BF tr chơi ti@u 7i[u
` )r 4ánh 4u Tr9 chi diPn ra nhiều nh$t vào nhVng ngà đHu nWm mOi) trai g/i trong vng r$t hào hứng tham gia. Tr'Oc Ehi diPn ra tr9 chi mQt ngà) trai tr/ng trong vng chGt nhVng c: tr to Dàm giàn đu) m{i giàn đu g>m Y&n cQt ch^n ":u Ku&ng D9ng đ$t) "au đ t$m v/n đu đ'(c tro Dên trên vOi mQt "(i d: th[ng th\t chc. Tr9 đ/nh đu đ'(c chi tho t[ng cG* nam nV và c r$t nhiều cG* tham gia chi) họ c thA Dà nam thanh nV t5 j c/c Dàng hQi về nh'ng cIng c thA Dà nhVng ng'Ji ch'a Nun Yit. =h^ng Ehí vui chi r$t vui vR) d:n Dàng n/o nức cng hQi về mQt h'Ong) Ehi nhVng h>i tr&ng đHu tiên vang Dên) nhiều cG* nam nV " Y'Oc Dên và đứng đ&i diện nhau trên giàn đu ca m8nh) họ c thA t7 nh5n ch:n D$ đà) đ đu Dên cao hoGc nhJ mQt ng'Ji trung gian đ) t tho Nu 'Oc ca Dàng đứng ra tk chức) giàn đu Yt đHu Dên cao) Dên cao hn trong ting tr&ng) ting ro h9 ck vI) tho đ Dà nhVng màu "c vui t'i ca nhVng tà /o tứ th:n. 13
4Fm gi/c đ/nh đu trên cao r$t th5 v!) đu che Dên cao đ'(c Ehi cG* nam nV Yit Et h(* hài h9a) nh5n ch:n hài h9a vOi nhau th8 mOi giV cho d: đu v5t Dên cao đ'(c) trong D5c chi đ/nh đu cG* nam vn c thA ni chuện vOi nhau. XiFi th'jng " gành cho trai g/i Dàng nào đ/nh đu cao nh$t) v9ng cung Dên Ku&ng đ`* nh$t. ng. Xiai đo+n "au nà) <m 49n trj thành tr9 chi j c/c vng d:n tQc thiAu "& nh' Th/i) M'Jng và mQt vài tenh j miền ]c n'Oc ta. ụng cụ dng đA chi Dà mQt c/i v9ng tr9n và mQt NuF cHu. ;9ng tr9n *hFi đ'(c Dàm Ylng nan tr) mQt mGt d/n gi$ màu đ•) Dà t'(ng tr'ng cho mGt trJi) mGt Eia đ'(c gi/n gi$ màu vàng đA t'(ng tr'ng cho mGt trWng) đ^i Ehi ng'Ji ta Eh^ng cHn *hFi Dàm v9ng) họ D$ c/i "àn g+o) đục thng và D$ vành) "au đ cIng trang trí Ylng gi$ màu j cF hai mGt) ti* đn v9ng tr9n đ'(c tro trên đQt mQt c: tr và tr>ng giVa ":n chi. ụng cụ thứ hai Dà mQt NuF cHu) ng'Ji ta Nun gọi Dà NuF c9n) Yên trong n đ'(c đk đH nhVng h+t gi&ng t&t nh$t) da cWng tr9n ca ma vụ nWm tr'Oc) đ d'Jng nh' đ_ thành tục. ng ch'a v() họ đứng đ&i diện và c/ch nhau 3m tr'Oc c: tr đ_ tr>ng tr'Oc ":n chi) hai đQi c# ng'Ji DHn D'(c D$ đà) nhm Eƒ và ta nm NuF c9n "ao cho Dọt Nua c/i v9ng tro trên c: tr. Tr9 chi r$t hào hứng trong "7 ck vI ca đ^ng đFo mọi ng'Ji) hai Yên đ&i *h'ng " *hFi Yt đ'(c NuF cHu mà đQi Eia nm Nua) nu đA cHu ri) đQi đ " Eh^ng ghi đ'(c điAm. =hi v[a Yt đHu chi) ai cIng c thA đứng ra Yt D$ 49n ca đ&i *h'ng nh'ng "au mQt EhoFng thJi gian h/o hứng vui chi nam nV hai đQi " t8m ra ng'Ji họ thích) Ehi đ_ ngHm đA s vOi nhau th8 ng'Ji Yên nà nm 49n Nua ng'Ji Yên Eia " D\* tức ch+ Dên đU. 4Ing gi&ng nh' %/nh đu) Tr9 <m 49n đ_ " duên cho nhiều đ^i Dứa và mang trong D9ng tín ng'Ung d:n gian) thA hiện 'Oc mu&n no $m ca nh:n d:n tr'Oc thHn Dinh) trJi đ$t.
1
`bt ch2chd 7t +ươn € m{i vng tr9 chi Yt ch+ch) Yt D'n mang nhVng h8nh thức Eh/c nhau. MQt "& ni) đ: Dà tr9 chi dành cho trR con) mQt "& ni th8 dành cho ng'Ji DOn nh'ng D+i Eh^ng đ9i h•i ng'Ji tham gia chi *hFi Dà mQt cG* nam nV v8 nghiêng về tr9 chi nghề nghiệ*. i trong Du n'Oc c ch+ch) ng'Ji con trai đứng j ngoài và *hFi Dàm "ao đ đA Yt đ'(c ch+ch nhanh nh$t. Tr9 chi Ka đi gi/o DP) Dệ Dàng fnam nV Eh^ng đ'(c th:n thit nhau. 1(0('( )r chơi Hh9ng t?c
Đ_c 4i[&
Tr9 chi *hong tục g>m c/c tr9 chi nghiêng tính thiêng Diêng) mang d/ng d$* ca nhVng nghi DP) *hong tục Ka K'a ca ng'Ji ;iệt.
M/t BF tr chơi ti@u 7i[u
`)r Jhá9 4t Tr9 -h/o %$t *hk Yin nhiều j miền ]c n'Oc ta) vOi nhiều nhiều truền thut và chuện EA Eh/c nhau về ngu>n g&c ca tr9 chi. Truền thut về D!ch "# hQi thi -h/o %$t j K_ yn Th/i) huện @unh -hụ) tenh Th/i ]8nh EA rlng -h/o %$t c t[ thJi TrHn 'ng %+o) vào nWm 12?? trong Ehi đi đang đ/nh tr\n ]+ch %lng) con voi ca TrHn 'ng %+o Y! "a DH j Eh5c "^ng a) nh:n d:n ta đ_ nm Yn đ$t Ku&ng chk DH đA gi5* voi tho/t Dên) và t[ "au đ) nhVng D5c n^ng nhàn nh:n d:n ta vn th'Jng ha diPn D+i) càng về "au n trj thành tr9 chi -h/o %$t nh' ngà na. MQt truền thut j Fi 'ng D+i vit rlng tr9 1,
chi nà c t[ thJi ai ]à Tr'ng Ehi nV t'Ong Lê 4h:n dng *h/o đ$t đA nghi Yinh và chi trong nhVng ngà hQi hS nhlm Kua tan :m Ehí) d!ch Yệnh. -h/o %$t tức Dà *h/o đ'(c Dàm t[ đ$t) nm Ku&ng đ$t *h/t ra ting Eêu nh' *h/o) %$t Dàm *h/o Dà đ$t "t) Do+i đ$t mềm) dRo) đQ Et dính r$t chGt) j ngoài đ>ng ruQng Do+i đ$t nà Eh^ng thiu) Yji v\) thanh thiu niên trong D5c Dàm đ>ng /ng) chWn tr:u) đ* ruQng vn c thA chi tr9 chi nà) n đ'(c r$t nhiều thanh thiu niên 'a thích. Tr9 *h/o đ$t r$t dP chi) n *h h(* vOi cF trR con và ng'Ji DOn. i dng D7c nm 5* chFo Ku&ng đ$t) ng'Ji thng cuQc Dà ng'Ji c *h/o nk to nh$t. Tr9 chi đn giFn nh'ng n trong đ *hong tục ng'Ji ;iệt. %$t Dà tính :m nh'ng D+i nGn thành tính d'ng) -h/o Dà tính d'ng D+i nm Ku&ng mGt đ$t Dà tính :m) đ Dà "7 Et h(* ) giao h9a :m d'ng đA cu&i cng t+o nên nhVng ting nk Dà 'Oc mong ca "7 no $m) ma vụ YQi thu. `)hi th8 chi& 7 c"u ;Oi nhiều ng'Ji) tr9 chi Dà mQt th5 vui tao nh_) n thA hiện Nuan niệm *hng "inh ca nh:n d:n và 'Oc mu&n chung "&ng h9a Y8nh vOi mu^n Doài) vOi trJi đ$t) thiên nhiên c: c•. ng chứa EhoFng m'Ji con chim ]> 4:u đ_ đ'(c đ/nh d$u đA *h:n Yiệt) nhVng cuQc thi thF chim *hFi diPn ra d'Oi "7 chứng Ein ca đ^ng đFo Yà con trong Dàng. =h^ng gian đA tr9 chi diPn ra Dà mQt EhoFng ":n rQng) c Ehi Y& trí gHn ao h> đA c thA nh8n Yng chim trên mGt n'Oc nu chim Ya Nu/ cao) ngà tk chức tr9 chi *hFi Dà mQt ngà trJi trong Kanh và nng đ`*. Ehi già Dàng Y'Oc Dên đ/nh tr&ng th8 đ Dà d$u hiệu đA tr9 chi Yt đHu) t[ng ng'Ji tham gia chi " gi cao D>ng chim Dên Nu/ đHu và mj c#a D>ng mQt c/ch Eho Do đA YH chim cng mQt D5c Ya vụt Dên) ting tr&ng c t/c đQng nh$t đ!nh trong tr9 chi nà) tr&ng càng d>n d\* th8 YH chim càng Ya cao) YH chim nào Ya cao nh$t th8 ng'Ji ch " đo+t đ'(c giFi DOn ca Dàng.
10
1(0(0( )r chơi tren chi^n
Đ_c 4i[&
M/t BF tr chơi ti@u 7i[u
` Chơi tren gi8 Tr9 chi ra đJi t[ tích %inh ]Q L‚nh) c\u Y nga t[ nh• đ_ c tài che hu và th'Jng ha rI DI Y+n mục đ>ng YR Y^ng Dau Dàm cJ chi đ/nh tr\n vOi DI trR Dàng Eh/c. Tr9 chi tr\n giF ngà na cIng gi&ng v\) n đ'(c nhiều trR m 'a thích Yji tính "^i đQng và hào hứng. fTr\n giF j đ: c ngh‚a Dà mQt tr\n đ/nh giF) trR m giVa hai Dàng " chia Dàm hai đQi Nu:n và fgiF vJ đ/nh nhau Ylng Y^ng Dau) đQi nào c "& Nu:n fcht nhiều hn Dà đQi đ thng. ` fánh r9i &# &/c Là mQt tr9 chi c t[ r$t D:u đJi) tr9 đ/nh roi m5a mQc *hk Yin j miền ]c n'Oc ta) đGc Yiệt Dà j Dàng vp MP Tr8 T[ Liêmà n tr'Oc đ&i *h'ng và mQc dng đA đU. Zoi j đ: " đ'(c Dàm Ylng tr c đHu vt nh• đA t+o đQ Dinh ho+t và đ'(c Y!t Yji mQt ming vFi màu đ•. MQc đ'(c đan Ylng tr) n c thA Dà h8nh tr9n ha h8nh chV nh\t và cIng đ'(c "n màu đ•. %/nh roi m5a mQc Dà tr9 chi dành cho đQ tuki thanh niên ) và tu mang tính m+nh m 1
nh'ng ng'Ji tham gia tr9 chi D+i c cF nV. %Hu tiên hai ng'Ji chi *hFi đứng đ&i diện nhau trên ":n chi) tr9 chi Yt đHu Ehi ngh ting tr&ng ca già Dàng) tr9 chi "^i đQng trong "7 ck vI ca mọi ng'Ji và diPn ra r$t g: c$n) n đ9i h•i ng'Ji chi *hFi Dinh ho+t dng roi và mQc đA v[a đ/nh v[a đU) ng'Ji chi che ghi đ'(c điAm Ehi đ/nh chính K/c vào vai và "'Jn) " Y! tr[ điAm nu đ/nh j ni Eh/c. Tr9 chi mang đ\m tinh thHn th'(ng vp d:n tQc và vn đ'(c diPn ra trong Eh^ng gian DP hQi. ` Đu# thu]ền %: Dà tr9 chi c t[ r$t D:u đJi) *hk Yin j vng "^ng n'Oc) nhiều ni c9n gọi Dà đua gh ha đua chFi) tr9 chi mang tính thi tài giVa c/c Dàng) c/c K_ vOi nhau nên th'Jng đ'(c diPn ra nhiều trong Eh^ng gian DP) Tt) m{i Dàng c Nu c/ch và thA Dệ Eh/c nhau. Thuền dng đA thi tài th'Jng Dà thuền thoi đng Ylng g{) đHu ch+m h8nh r>ng) h8nh h+c) đu^i t^m) về "au n Dà thuền dng trong ho+t đQng n^ng nghiệ* ca nh:n d:n) 6& ng'Ji chi ít hoGc nhiều *hụ thuQc vào Eích th'Oc dài ha ngn ca thuền) ng'Ji tham gia chi th'Jng Dà nhVng tr/ng đinh EhoR m+nh) dRo dai nh$t trong Dàng và đ'(c tuAn chọn Eƒ càng. Tr'Oc Ehi đua tài mQt ngà) thuền ca m{i Dàng *hFi đ'(c trang trí nhiều màu "c) ng'Ji ta th'Jng v hai con mt th\t to j hai Yên đHu gh) m8nh gh u&n D'(n nhVng đ'Jng "n đ`* mt. Tr'Oc Ehi tr9 chi diPn ra) d:n Dàng đ_ t\* họ* đ^ng đ5c hai Yên YJ "^ng) họ mang tho tr&ng) tr'Oc Eia c9n cF Koong n>i đA "†n "àng ck vI cho đQi Dàng m8nh. Trong ting tr&ng d>n d\*) ting ck vI) h9 ht ca mọi nguJi tr9 chi diPn ra r$t E!ch tính) c/c đQi chi thuền *hFi chSo đ5ng Ya v9ng trên EhoFng "^ng Nu đ!nh) c Ehi nhiều ni che hai v9ng) đQi thng cuQc " đm D+i ting tWm cho cF Dàng. ;ề "au) đua thuền th'Jng gn vOi c/c DP hQi n^ng nghiệ* ha ng' nghiệ*) nh' Dà mQt *hHn ca nhVng ho+t đQng mang tính t:m Dinh) nhlm cHu cho m'a thu\n gi h9a) cho ma màng đ'(c *hong đWng h9a c&c. 1(0(E( )r chơi tr= tu%
Đ_c 4i[&
đ&i t'(ng ng'Ji chi 'a thích. MQt vài tr9 chi trí tuệ nh' = !n >an/ T< t,m/ (@ chân ch"J
M/t BF tr chơi ti@u 7i[u
` Chơi -n qu#n ‡ Wn Nuan Dà tr9 chi dành cho trR m nV) trí tuệ và t' du ca ng'Ji chi Du^n đ'(c YQc DQ Nua chi ^ Wn Nuan) thành *hHn tham gia ca tr9 chi th'Jng Dà hai. Tr9 chi cHn mQt EhoFng ":n v[a đ và C h9n đ nh•) đ c thA Dà h+t na ha h+t nh_n)tr'Oc Ehi chi) c/c m g/i v trên ":n đ$t hoGc nền nhà mQt ^ h8nh chV nh\t) hai đHu v cong thành h8nh Y/n nguệt Dàm ^ Nuan) h8nh chV nh\t chia dọc Dàm đ^i r>i *h:n Dàm , thành 1C ^ d:n. i đ&i diện nhau và m{i Yên chi " nh\n mQt hàng , ^ d:n và 1 ^ Nuan. %Hu tiên m{i ng'Ji chi rFi C h9n cuQi nh• vào c/c ^) cứ ^ d:n , h9n) ^ Nuan 1C h9n) gọi Dà Nu:n.
việc tuAn t8m ng'Ji. ng t8nh. 6& D'(ng cHn thit Dà 10 nam)10 nV đng vai tr9 Trong "& nà *hFi chọn ra hai t'Ong| mQt nam) mQt nV t'Ong ‡ng) t'Ong ]à. i riêng đA che hu Nu:n ca m8nh M{i ˆNu:n cJˆ c gh đu đA ng>i c Ehi D+i c đQi nn nu trJi nng to. Tr'Oc ng7c m{i ˆNu:n cJˆ c tro tên Nu:n cJ Ylng chV h/n đA *h:n Yiệt chức v! ca c/c Nu:n. =h^ng *hFi Dà mQt Yàn cJ nh• c thA điều Nu:n đi Ylng ta nh' cJ T'Ong nên 4J ng ]ích th8 Tk T^m c Ya Do+i ;Wn) ;+n và 6/ch) c/i tên Tk T^m cIng Dà do đọc chệch t[ Ya Do+i Nu:n nà ftụ Tam) Ya Do+i Nu:n hQi về. T$t cF "& Nu:n Yài ca Tk T^m Dà 12C) g>m Ya hàng ;Wn) ;+n) và 6/ch m{i hàng C Nu:n) t$t cF nhVng Nu:n Yài đều đ'(c ghi Ylng chV /n) mGt "au ca Yài đều gi&ng nhau đA tr/nh DQ Yài. 2C
4he mQt YQ Yài Tk T^m nh'ng D+i c nhiều d+ng chi Eh/c nhau) *hFi ni Dà đa d+ng) c thA EA đn nh' Tài ]àn) %/nh 4hn) Tk T^m diPn ca) Tk T^m %im. Tk T^m c h8nh thức chi Eh/ th5 v!) tr'Oc Ehi tin hành chi ng'Ji ta th'Jng d7ng , c/i Dều) d:n gian gọi Dà %im) , c/i %im nà " t'ng ứng vOi , ng'Ji chi) , c/i %im th'Jng c/ch Ka nhau và Y& trí Kung Nuanh Yàn trọng tài. ]ài chi đ'(c chia Dàm 0 *hHn) m{i *hHn c 2C Nu:n) , *hHn chia đều cho , ng'Ji chi c9n 1 *hHn đ'(c 5* Ku&ng Yàn trọng tài đA Dàm nọc. Trong m{i c/i %im " g>m c mQt ng'Ji chi và mQt ng'Ji đng vai tr9 Dà ng'Ji Y/o tín hiệu cJ và rao nhVng con Yài do %im đ/nh ra đA trọng tài Yit và đA c/c %im Eh/c mu&n *h{ng ha Wn) t$t cF nhVng tín hiệu Wn) thua đều đ'(c Nui 'Oc Ylng tr&ng và cJ. Tk T^m th5 v! Yji D&i rao Yài) m{i Nu:n Yài Ku$t ra đều đ'(c rao Ylng ca dao vOi D&i ví von c vHn điệu) chqng h+n| f;/c đSn đi d'Oi trWng thu %Hu Yài c#u "/ch) ai đ'(c chWng‹. m th8 ng'Ji ra tín hiệu rao rlng| fThuền Yu>m v[a gh tOi ni Th8 đà tr:m g) Y8nh ri m$t r>i. Tk T^m Dà tr9 chi cHn r$t nhiều đn t' du và c Nuan "/t) đ Dà t' du đA tính to/n chính K/c mQt n'Oc cJ và "7 nh+ Yn trong việc Nuan "/t cJ Dệnh và Dng ngh chính K/c tr&ng Dệnh. Tk T^m v[a trí tuệ D+i v[a uên Y/c) $ v\ mà n cIng t>n t+i r$t vVng chc j Einh thành) trong ch&n vua ch5a và Nuan thHn. 1(0(( )r chơi nghề nghi%H
Đ_c 4i[&
M/t BF tr chơi ti@u 7i[u
`)hi c] +# Tr9 chi diPn ra giVa đ>ng ruQng) nhVng ng'Ji c$ D5a j đ/m ruQng nà " thi c$ D5a vOi nhVng ng'Ji j đ/m ruQng Yên c+nh) Yên nào c$ Kong nhanh nh$t) đ`* nh$t th8 Yên đ " thng. Tr9 chi r$t đn giFn nh'ng D+i đm đn "7 hào hứng) D+c Nuan cho nhVng ng'Ji d:n Dao đQng. ;ề "au tr9 thi c$ D5a c9n Ku$t hiện trong DP hQi Loong Toong. ` )hi 7t v5t tr@n c2nd !ư6i nư6c =h^ng gian diPn ra tr9 thi Yt v!t th'Jng j đ>ng ruQng) ni c m7c n'Oc n^ng. Thành *hHn tham gia tr9 chi Eh^ng h+n ch) c thA mQt ng'Ji thi vOi mQt ng'Ji) c thA chia Dàm hai đQi chi vOi "& D'(ng ng'Ji chi Ylng nhau. 4Ing gi&ng nh' tr9 Thi c$ D5a) c/ch chi ca tr9 thi Yt v!t cIng đn giFn. ;Oi h8nh thức chi Yt v!t trên c+n) mọi ng'Ji ck vI " đứng chụm D+i vOi nhau thành mQt v9ng tr9n) v!t đ'(c thF vào trong v9ng và ng'Ji tham gia chi *hFi Y!t mt và đứng vào trong v9ng tr9n Yt đHu chi Ehi c hiệu Dệnh tr&ng. ;Oi h8nh thức Yt v!t d'Oi n'Oc th8 Eh^ng gian chi " Dà mQt c/i ao ha đHm) mQt YH v!t th\t Eh• " đ'(c thF Ku&ng ao) nhVng ng'Ji chi mu&n Yt đ'(c v!t th8 *hFi c EhF nWng Yi DGn. yi Yt đ'(c v!t "Om nh$t th8 ng'Ji đ " đ'(c *hHn th'jng cao nh$t.
22
Chương ' )ST COI DVN GIWN * NI LjU GIk $lN OmW DVN )ỘC Tr9 chi d:n gian ;iệt ng th8 vn đ'(c tr9 chi d:n gian thu h5t) D^i cu&n vào "inh ho+t) ho+t đQng t\* thA) n thA hiện Nua tr9 (' OM/ (ht cây dPa chPa cây #G/ (hCi cD gà ha (hơi chyBn/ chi = !n >an…
tr9 chi mang tính ch$t điềm đ+m nh' th nà. ;Oi nhVng tr9 chi mang tính ch$t điềm đ+m) ng'Ji chi Eh^ng cHn *hFi ch+ nhF nhiều) hHu nh' Dà giV nguên v! trí chi Eh^ng cHn d!ch chuAn nh'ng vn t+o cho ng'Ji tham gia chi nhVng *h5t vui chi r$t vui vR) th•a m/i Eh^ng Em g8 nhVng tr9 chi mang tính ch$t "^i đQng. Tr9 chi d:n gian c9n đa d+ng Yji c nhVng tr9 mang tính ch$t thA thao) đề cao thA D7c nh' tr9 HQy 5ưng/ 9.ng tay/Tr.ng cây chi ha Ha thyBn) t[ đ trj thành nhVng cuQc thi đ$u đH tinh thHn th'(ng vp d:n tQc. ]ên c+nh đ cIng c nhVng tr9 cHn đn "7 Eho Do) mQt trí c Yit tính to/n nh' tr9 = !n >an/ Hnh #)a/ (@ ngư@i ha Tam c?c) vOi nhVng tr9 nh' th nà) ng'Ji tham gia tr9 chi *hFi c "7 Eho Do và mQt c *h/n đo/n t&t đA đo/n đ'(c fs đ>) f đ'Jng đi) n'Oc Y'Oc ca đ&i *h'ng) thng đ&i *h'ng chính Ylng trí tuệ ca m8nh. 67 đa d+ng) *hong *h5 ca tr9 chi d:n gian đ'(c thA hiện ra Yên ngoài Ylng nhVng h8nh thức) và đ&i t'(ng chi Eh/c nhau) n đ_ t+o ra cho tr9 chi d:n gian nhVng "c th/i và cung Y\c đa d+ng) Dà u t& đGc Yiệt đA tr9 chi d:n gian Du^n thu h5t mQt *hHn r$t DOn đ&i t'(ng ng'Ji chi tham gia. '(1('( )=nh gn goid gi8n ti%n Za đJi t[ NuHn ch5ng nh:n d:n) tr9 chi d:n gian cIng tho đ mang đGc điAm giFn tiện) gHn gIi) Eh^ng cHu E) mQc m+c mà th:n th'ng nh' chính đJi "&ng ca ng'Ji d:n Dao đQng. Tr'Oc ht tr9 chi d:n gian Du^n c "7 giFn tiện j c/ch thức tk chức vui chi) giFi trí) điều nà gn Diền vOi ngu>n g&c ra đJi ca tr9 chi d:n gian) đ Dà t[ cuQc "&ng n^ng nghiệ*) đ\m ch$t đJi th7c) Eh^ng *hFi Dà mQt c/i g8 đ cao Ka cho Dm. i trên chic thuền đ'(c trang trí Yt mt t[ tr'Oc) đQi nào về đích "Om nh$t Dà giành chin thng. ]t c/ ch+ch đn giFn Dà Y• c/ ha ch+ch vào trong Du và th9 ta vào Yt) hoGc nh' 6t vịt/ N;m c< #S vịt vOi h8nh thức chi r$t đn giFn. %n giFn nh'ng Eh^ng c ngh‚a Dà đn điệu) c/ch thức chi Y8nh d! nh'ng Eh^ng c ngh‚a Dà m$t ht hào hứng. "7 giFn tiện càng Dàm nên c/i ha và gi/ tr! ca c/c tr9 chi d:n gian. 2
=h^ng che c c/ch thức chi giFn tiện) gHn gIi mà Eh^ng gian diPn ra c/c tr9 chi cIng mang đGc điAm đ. % c thA Dà mQt th#a ruQng "au ma gGt) Dà con "^ng) YJ đê) Dà ckng Dàng) ":n đ8nh) Dà con đ'Jng Dàng ha m ":n đ$t tr'Oc c#a nhà..v..v..) mọi thứ đều r$t gHn gIi vOi nh:n d:n. Trong tr9 chi d:n gian c nhVng tr9 Eh^ng cHn đn đụng cụ và c nhVng tr9 cHn đn dụng cụ chi. ụng cụ đA tin hành chi trong c/c tr9 chi d:n gian cIng đều r$t dP Eim) dP Dàm t[ nhVng thứ c "†n trong t7 nhiên. % Dà nhVng h9n "•i) viên g+ch) nhVng cành c: nh•) ha Y$t E thứ g8 c thA tha th đ'(c t+i nhVng ni tr9 chi diPn ra. T7 nhiên gi&ng nh' mQt chic t5i Ehkng D>) chứa đ7ng r$t nhiều dụng cụ ca tr9 chi d:n gian mà Y$t cứ Ehi nào mu&n D$ ra chi cIng đều đ'(c. Tr'Oc Ehi tin hành tr9 chi) việc đHu tiên ng'Ji tham gia tr9 chi cHn *hFi Dàm Dà đi t8m dụng cụ chi) c^ng việc nà th'Jng Eh^ng m$t thJi gian Yji dụng cụ chi hHu ht đều giFn tiện) Eh^ng cHu E nên r$t dP t8m th$. 4he cHn vài h9n "•i nhGt ngoài hS cho tr9 chi = !n >an/ Lò cò ,/ Lia g4ch ha EAi ranh) ThAy g4chI ;Oi tr9 Hnh #)a ha c9n gọi Dà chi chuền th8 che cHn t8m nhVng cành c: nh•) mQt NuF cà "au v'Jn ha mQt NuF Yanh đ'(c tt t[ D/ dứa) ha che cHn mQt nm c• gà th8 c thA chi đ'(c tr9 chi (hCi cD gà. 4Ing Yji điAm giFn tiện) Eh^ng cHu E đ mà trong giai đo+n -h/* thuQc) NuHn ch5ng nh:n d:n ta đ_ t\n dụng r$t nhiều nhVng thứ ca -h/* đA Dàm dụng cụ chi trong tr9 chi d:n gian) t+o ra "7 vui chi) giFi trí cho m8nh. ng Nua hai D{ đ thứ d: D$ t[ Yao Ki mWng ca ng'Ji -h/*) ta đ_ c mQt đụng cụ cho tr9 2;% xMng ) n c9n Dà dụng cụ cho tr9 Tn n' O+n. =h^ng che c n* En) Yao thu&c D/ vn đ'(c t\n dụng) hai mGt h8nh vu^ng ca Yao thu&c D/ đ'(c ct ra và đ Dà dụng cụ ca tr9 t/n d* dng d* đA t/n nhVng h8nh vu^ng ra Eh•i v9ng ) ha c ni gọi Dà Yn Y!ch thu&c D/) vào nhVng th\* niên "au đ) nhVng mn đ> nh' th càng nhiều j n'Oc ta. 4 thA ni) dụng cụ ca tr9 chi d:n gian đ'(c gi gọn trong cụm t[ ft8m và fnhGt t[ t7 nhiên) t[ cuQc "&ng "inh ho+t. ]lng "7 Eho Do) "/ng t+o) nhVng thứ Eh^ng cHn thit) nhVng thứ Y• đi nh' th dHn dHn đ'(c NuHn ch5ng nh:n d:n thki h>n vào) t+o ra r$t nhiều
2,
c/ch thức vui chi giFi trí cho tr9 chi d:n gian. 67 giFn tiện Dàm nên v^ "& nhVng niềm hào hứng. '(1(0( )=nh thưng pu]@nd +i@n t?c ;Oi DP hQi th8 cứ fđn h`n D+i Dên c9n tr9 chi d:n gian th8 cứ fDên hàng ngà) hàng fgiJ mà Eh^ng cHn mQt Y$t cứ c/i h`n nào. 4hính "7 đa d+ng và giFn tiện đ_ t+o thêm cho tr9 chi d:n gian mQt điAm đGc Yiệt nVa) đ Dà tr9 chi d:n gian c thA chi Nuanh nWm) "u&t th/ng) "u&t cF ngà) c thA diPn ra trong mọi thJi điAm) mọi Eh^ng gian Eh/c nhau. Trong D5c nghe n#a tr'a Yên đ>ng ruQng) mọi ng'Ji vn c thA r nhau chi thF diều) thi Yi) c thA Yứt ngọn c• nga d'Oi ch:n m8nh đA chi tr9 đ/ c• gà ha t8m ni m "^ng nhVng viên "•i fngon Dành nh$t đA thi Dia g+ch Ku&ng "^ng t+o nhVng đ'Jng u&n D'(n đ`* mt ThQy g4ch. TrR con c thA chi tr9 chi d:n gian "u&t dọc đ'Jng đi học t[ nhà đn tr'Jng) t[ tr'Jng về nhà) D5c nào DI trR cIng vui chi đ'(c. L5c đi chWn tr:u) ct c• gi5* Ya m`) Yọn trR c thA chi đ'(c r$t nhiều tr9 chi d:n gian trên EhoFng Eh^ng gian Dà đ>ng ruQng trên YJ d'Oi n'Oc) đ Dà EhoFng trJi mà đứa trR nào cIng thích n$n n/ vui chi t[ t&i m!t mOi ch!u về nhà. ào hứng nh$t Dà tr9 Ha trâ/ trò UAnh tF t nga trên D'ng Y9 ca nhVng đứa trR mục đ>ng. oGc v nhVng ^ trên đ$t đA chi tr9 chi = !n >an) tr9 Lò cò ,) ha h/i nhVng tr/i m u đA chi tr9 6n 3i) chi ch/n D+i tụm nWm tụm YF (hơi ) chi tr9 Trn tWm. ;Oi tr9 chi d:n gian) mọi ng'Ji vn c thA v[a Dàm v[a chi) đ Dà nhVng cuQc thi c$ D5a) thi gGt D5a) thi t/c n'Oc ha th\m chí Dà thi Yt c/. ng) t[ đHu "^ng đn cu&i Km) cuQc "&ng Dao đQng ca) nhu cHu vui chi giFi trí ca NuHn ch5ng nh:n d:n đ_ Du^n mang tr9 chi d:n gian đi cng vOi cuQc "&ng mọi ng'Ji) t+o cho tr9 chi d:n gian tính th'Jng Kuên) Diên tục) diPn ra Nuanh nWm "u&t th/ng.
20
'(1(E( )=nh 4_c trưng vng &iền Tr9 chi d:n gian do NuHn ch5ng nh:n d:n t+o ra) Yji v\ trong cF n'Oc n t'ng đ&i gi&ng nhau về nQi dung) h8nh thức nh'ng D+i c nhVng nt riêng Yiệt) j m{i vng) m{i đ!a *h'ng) tr9 chi d:n gian c thA đn giFn ha *hức t+* hn) c thA thêm ha YOt mQt vài chi tit) hoGc c thA j vng nà c tr9 chi nà nh'ng nhVng vng Eh/c D+i Eh^ng. 4hqng h+n) tr9 N;m (òn che đ>ng Ylng ]c ]Q và c/c tenh *hía ]c) nhVng vng miền thuQc Trung và i th8 nhanh chng gọi tên ng'Ji đ và cha nhanh đn *hía c: cQt h^ fm+ng) nh'ng nhiều ni) vOi "7 ngh!ch ng(m) th^ng minh) trR con đ_ Yà ra mQt fm'u E nVa đA đ/nh D[a ng'Ji fY!) Eh^ng đA ng'Ji fY! gọi đ5ng tên m8nh) đ Dà tc dài th8 YOi Dên thành tc ngn) và đứa nà mGc NuHn /o ca đứa Eia) đứa Eia mGc NuHn /o ca đứa Eh/c) ng'Ji fY! D5c nà c t8m ra ni tr&n ca ng'Ji n$* cIng Eh^ng thA nào gọi đ5ng tên ng'Ji đ) đ: Dà Yin thA j mQt đ!a *h'ng vng Th[a Thiên u. oGc vOi tr9 NhAy 9F) mQt "& ni gọi Dà nhAy NgYa th8 mQt "& ni tr9 nà đ'(c chia Dàm hai đQi chi) v+ch mQt mức Dln j giVa ":n) hai đQi cho mQt ng'Ji Dên đứng Ehum ng'Ji Dàm ng7a) đứng "ong "ong vOi mức Dln đA nhVng ng'Ji c9n D+i ca đQi m8nh nhF Nua D'ng) ng'Ji nhF Nua đ'(c th8 D+i ti* tục D+i đứng Ehum ng'Ji Dàm ng7a c/ch ng'Ji Dàm ng7a *hía tr'Oc 1m) đQi nào c "& ng'Ji nhF Eh^ng đ'(c ít hn th8 thng) mQt "& ni D+i c c/ch thức chi Eh/c) vn chia Dàm hai đQi nh'ng đQi nào fY! trong tr9 ta trng ta đn *hFi Ehum ng'Ji Ku&ng cng mQt chk Dàm ng7a) đQi thứ hai đ'(c nhF Dên D'ng ng7a và Y/m trụ vào D'ng ng7a chứ Eh^ng nhF Ku&ng nVa) t$t cF đQi hai đều DHn D'(c nhF Dên D'ng ng7a đQi mQt) nu đQi mQt ch!u Eh^ng n{i *hFi ng_ Nu Ku&ng th8 đQi mQt thua) nh'ng nu đQi hai Y! rOt Ku&ng ng7a nhiều hn "& ng'Ji ng_ Nu ca đQi mQt th8 đQi mQt D+i Dà đQi thng. 67 Eh^ng gi&ng nhau giVa tr9 chi vng miền đ_ t+o nên "7 *hong *h5) mu^n màu) mu^n vR cho tr9 chi d:n gian ;iệt
2
'(1(( )r chơi !"n gi#n 4i \& v6i +s h/i LP hQi cIng Dà mQt h8nh thức vui chi giFi trí) ra đJi cng Ku h'Ong vOi tr9 chi d:n gian trong nhu cHu vui chi giFi trí. Tr9 chi d:n gian c m&i Nuan hệ vOi DP hQi) ha ni c/ch Eh/c) trong DP hQi mà Eh^ng c tr9 chi d:n gian th8 DP hQi đ Eh^ng trọn v`n s ngh‚a Dà DP hQi. LP hQi g>m *hHn DP và *hHn hQi) trong hQi D+i c DP trong DP D+i c hQi) hQi trong DP hQi Dà *hHn NuHn ch5ng nh:n d:n đ'(c vui chi) ca h/t và n ch u đ'(c c$u thành t[ tr9 chi d:n gian) Yji th nên mOi c cụm t[ ftr9 chi d:n gian DP hQi) ftr9 chi d:n gian ngà tt. Tr9 chi d:n gian trong DP hQi) trong ngà tt Eh^ng c g8 Ka D+) hHu ht đều đi ra t[ tr9 chi d:n gian fruQt) Y8) Nun thuQc vOi NuHn ch5ng nh:n d:n) che Dà n Ehqng đ!nh thêm tính th'Jng Kuên) Diên tục) Nuanh nWm "u&t th/ng ca tr9 chi d:n gian và thêm vào tr9 chi d:n gian mQt Eh^ng gian vui chi nVa Dà đ8nh Dàng) Dà d'Oi "7 chứng Ein ca c/c v! thành hoàng) thHn Dinh trong vng và "^i nki) hào hứng hn trong "7 tho dpi) ck đQng ca t$t cF Yà con t[ đHu th^n đn cu&i Km. '(1(( )r chơi !"n gi#n tr c9n c. &Fi qu#n h% &et thi^t v6i 4ng !#9 Hu nh' t$t cF tr9 chi d:n gian ca trR con đều ESm tho thA Do+i d:n gian nà) nhiều Ehi nu ct Y• đi thA Do+i nà đi th8 tr9 chi d:n gian trR con d'Jng nh' cIng m$t đi "7 hào hứng và cF s ngh‚a. %>ng dao Dà mQt thA Do+i vWn học d:n gian do NuHn ch5ng nh:n d:n "/ng t+o ra) c nh!* điệu đn giFn và gio vHn th•a m/i w12) ,x. %>ng dao trong tr9 chi d:n gian trR m Dà do ng'Ji DOn nhiều th hệ "/ng t+o ra) trong đ c cF t8nh th'ng êu) "7 Yà v) che d+ ca ng'Ji DOn) gi5* trR con nh\n Yit th giOi t7 nhiên trong giai đo+n ch\* chVng nh\n thức. o v\) đ>ng dao trong tr9 chi d:n gian Dà nhVng Yài h/t d:n gian c nQi dung và h8nh thức đn giFn) ch u nêu Dên nhVng "7 v\t) hiện t'(ng Kung Nuanh đJi "&ng *h h(* vOi đQ tuki và t' du ca trR. M{i tr9 chi d:n gian đều c ESm tho mQt Yài đ>ng dao nh$t đ!nh) m{i c:u h/t ứng vOi m{i chi tit trong tr9 chi) n t+o :m điệu vui t'i và cHm nh!* cho tr9 chi) trR con trong Nu/ tr8nh chi " cng nhau đọc nhVng Yài đ>ng dao đ_ đ'(c Nu 'Oc "†n *h h(* vOi tr9 chi đ. 4hqng h+n) trong tr9 chi Vt h$t n< ) c/ch thức chi Dà hai ng'Ji ng>i đ&i diện nhau) đHu tiên t7 v{ hai ta ca m8nh vào nhau r>i v{ ta Yên nà ca m8nh vào ta 2?
Yên Eia ca Y+n) và v{ ng'(c D+i j đQng t/c ti* tho) t$t cF đều diPn ra hứng thứ tho nh!* ca Yài đ>ng dao| fTr@i mưa Z D:m th:m (ây trâm Z c tr/i (%n gi ~c duên H.ng tiBn ~c D{ 6nh t< ~thJi ngon 6nh giSy ~thJi Yo (i O;% ~th( ma (i cày ~cà ruQng (i thng dao " t+o ra c/c nh!* điệu hào hứng Eh/c nhau cho c/c tr9 nh' r.ng rn 57n mây/ n na n nng/ thA #[a 3a 3a…) đ>ng dao vOi tr9 chi trR con Dà m&i Nuan hệ Eh^ng thA t/ch rJi. ng dao trong tr9 chi d:n gian do NuHn ch5ng nh:n d:n t+o nên) th'Jng Eh^ng đ'(c vit ra và truền D+i trên gi$ m7c mà ch u tho h8nh thức truền miệng) ng'Ji nà truền cho ng'Ji Eh/c) th hệ nà truền cho th hệ Eh/c) cứ nh' th Nua nhiều th hệ ^ng cha) tr9 chi d:n gian trR con Du^n c đ>ng dao tho ESm và do đ mà n
2B
cIng c nhiều d! YFn Ehin nQi dung ca nhVng Yài đ>ng dao trong tr9 chi m{i vng cIng Eh/c gi&ng nhau. '(1(( )r chơi !"n gi#n ngưi +6n gn v6i t=n ngưng Hhn thc u tr8) *h/t triAn "7 "&ng Dà v$n đề mu^n thuj ca con ng'Ji) nh$t Dà nhVng con ng'Ji "&ng trong nền vWn ha n^ng nghiệ*) điều Eiện t7 nhiên Eht nghiệ* Yji Y_o DI) thiên tai và d!ch Yệnh nh' n'Oc ta và c/c n'Oc -h'ng %^ng. ;Oi trí tuệ Y8nh d:n và D&i t' du tkng h(*) Yiện chứng) *hụ thuQc vào th giOi t7 nhiên) NuHn ch5ng nh:n d:n nh8n th$ trong cuQc "&ng Nuanh m8nh mQt "ức m+nh "iêu nhiên và Yt đHu nF "inh t:m thức "ung Y/i t7 nhiên nh' Dà thHn th/nh đA cHu mong "7 ên $m) ma vụ YQi thu) con đàn ch/u đ&ng) tín ng'Ung *h>n th7c cIng đ'(c ra đJi t[ Ds do nh' v\) *h>n ngh‚a Dà nhiều) th7c Dà nF nj) d:n Dàng Yt đHu Yit thJ c5ng "inh th7c Ehí và h8nh vi giao *h&i w22x) tín ng'Ung nà đ_ t>n t+i trong "u&t chiều dài D!ch "# h8nh thành *h/t triAn ca d:n tQc. Za đJi t[ trong đJi "&ng nh:n d:n do v\ mà tr9 chi d:n gian ít nhiều cIng mang trong D9ng Do+i tín ng'Ung nà. n th7c đều *hFi c nam và nV tham gia) th'Jng diPn ra trong Eh^ng gian ca nhVng DP hQi) d'Oi "7 chứng gi/m ca thHn Dinh và "7 *h th/c t:m nguện ca đ^ng đFo Yà con trong Dàng. Tín ng'Ung *h>n th7c trong tr9 chi d:n gian đ'(c D>ng gh* r$t Eho) do v\ ta Eh^ng th$ "7 Eh/c Yiệt giVa tr9 chi mang và Eh^ng mang tín ng'Ung *h>n th7c. MQt "& tr9 chi mang tính *h>n th7c c thA t8m th$ nh' tr9 Hnh #) thi 9i: g4%/ N;m còn/ H >Sn đ/ Yng vào D{) Hnh Oh!n/ Kh% #t …) nhVng tr9 chi nà đều thA hiện rp "7 giao h9a giVa :m và d'ng) trJi và đ$t. ;Oi tr9 Hnh #) ngh tên th8 đn giFn nh' v\ nh'ng trong đ D+i chứa đ7ng tín ng'Ung *h>n th7c ca nh:n d:n) giàn Ehung đA chi đu đ'(c t+o nên t[ Y&n cQt DOn h8nh trụ đ'(c cm d'Oi Y&n D{ đ_ đ'(c đào "†n) cQt t'(ng tr'ng cho "inh th7c Ehí nam) và D{ t'(ng tr'ng cho "inh th7c Ehí nV) mQt ming *hFn dài hai Yên YuQt Yji d: và tro Dên trên giàn Ehung) tr9 chi th'Jng diPn ra vào d!* tt) Ehi chi nam và nV " đứng đ&i diện nhau trên d: đu) cF hai " nh5n ch:n đ/nh đu) v9ng đu đi t[ mGt đ$t đn tít trJi) nV Dà *hHn :m) nam Dà *hHn d'ng) :m d'ng giao h9a giVa trJi đ$t " t+o nên "7 "inh "^i nF nj cho cF Dàng trong cF nWm. Tr9 N;m (òn) c/ch thức chi đn giFn Dà chia Dàm hai đ^i) mQt đQi nam và mQt đQi nV) đQi nam " dng mQt 3C
NuF cHu h8nh tr9n đ'(c Yọc Ylng vFi nhiều màu "c nm Nua mQt v9ng tr9n Ylng nan m: tro tít trên ngọn tr) đQi nV " *hFi Yt D$ NuF cHu Ehi Nua cHu đ'(c nm DQt Nua v9ng) hai Yên " nm Nua D+i nh' v\) tr9 chi r$t hào hứng. Œn Yên trong đ) NuF cHu D+i t'(ng tr'ng cho "inh th7c Ehí nam và v9ng tr9n t'(ng tr'ng cho "inh th7c Ehí nV) vn thA hiện "7 giao h9a giVa :m d'ng) giVa trJi và đ$t.Tín ng'Ung *h>n th7c đều đ'(c YiAu hiện nh' th trong tr9 chi d:n gian. Tr9 chi d:n gian Eh^ng che *hFn /nh t:m t' t8nh cFm ca nh:n d:n mà mang cF vào trong D9ng n vWn ha) tín ng'Ung cQng đ>ng. n) nh'ng "7 "/ng t+o ra tr9 chi d:n gian mQt h8nh thức vui chi giFi trí) mQt *h'ng tiện đA vui vR) c'Ji đa th8 đ D+i Dà YiAu hiện ca "7 D+c Nuan) êu cuQc "&ng. 67 D+c Nuan trong t:m thức ng'Ji ;iệt đ_ đ'(c nhiều ng'Ji đề c\* đn và Ehqng đ!nh đ Dà mQt trong nhVng *hong th/i ca ng'Ji ;iệt K'a) c thA t8m c/i *hong th/i nà j c/c nt vWn ha d:n tQc Eh/c nhau nh'ng cIng c thA t8m n j tr9 chi d:n gian) tr9 chi d:n gian *hFn /nh Eh/ rp *hong th/i D+c Nuan) êu đJi nà ca ng'Ji ;iệt. \Thi cy 5?a]/ \Thi 3t c]/ \Thi gi: g4%]/ đ Dà nhVng tr9 chi mang tính v[a Dàm v[a chi) Yin "7 v$t vF ca Dao đQng thành mQt tr9 chi) Koa ng'(c D&i "u ngh‚) 31
c^ng việc đ Eh^ng v$t vF) n che Dà mQt tr9 vui chi c fth'jng. ng ruQng D+i Eh^ng D5c nào thiu ting c'Ji đa vui vR do tr9 chi d:n gian mang D+i. @ua tr9 chi d:n gian) *hong th/i D+c Nuan êu đJi ca ng'Ji ;iệt hiện Dên rp nt) đa d+ng và *hong *h5) Dà mQt tính c/ch đ/ng Nus ca ng'Ji ;iệt K'a. n t+i th8 *hFi gn Y) đoàn Et vOi nhau đA cng v'(t Nua nhVng thiên tai cuQc "&ng) ng'Ji ;iệt Dàm cng Dàm) Wn cng Wn và vui chi cIng nh' v\. Trong tr9 chi d:n gian) nhVng tr9 chi t\* thA chim te Dệ DOn) nu tr9 chi d:n gian c te Dệ Dà 1CC th8 tr9 chi mang tính t\* thA đ_ chim đn ?C) "& D'(ng ng'Ji càng đ^ng th8 tr9 chi đ càng trj nên vui vR) "Qi đQng. 2;% c%/ #a vịt/ chơi / nhAy ngYaI/ Dà nhVng tr9 chi t\* thA) tr9 chi d:n gian thA hiện tính đoàn Et d:n tQc j ch{ mu&n chin thng đQi đ&i *h'ng th8 nhVng thành viên trong đQi chi *hFi fhiAu s đ>ng đQi) *hFi Et h(* chGt ch vOi nhau) nu trong tr9 O;% c%/ mQt thành viên trong đQi mà Yu^ng ta th8 cF đQi chc chn " Y! t. Tính đoàn Et d:n tQc trong tr9 chi d:n gian Dà do tính c/ch ca ng'Ji ;iệt K'a "oi vào.
67 h9a h(*) "&ng chan h9a vOi t7 nhiên cIng Dà mQt *hong th/i "&ng ca ng'Ji ;iệt K'a YiAu hiện Nua tr9 chi d:n gian. =h^ng gian trong tr9 chi d:n gian Dà "^ng) Dà n'Oc) Dà đ>ng ruQng) ng'Ji ;iệt K'a "&ng d7a vào t7 nhiên và cIng D$ t7 nhiên Dàm niềm vui chi giFi trí cho m8nh) trong tr9 chi d:n gian) nhVng dụng cụ chi cIng đ'(c D$ t[ t7 nhiên) tr9 \ x&' hWnh 3^ng 5]/ mQt NuF cà và mQt vài cành c: cho tr9 \#nh #)a]/ mQt nm đ$t "t cho tr9 \nn hWnh]/ \'h% #t]/ \3n 3i]/ gi trJi và m: Kanh cho tr9 \thA diB]/ thiên nhiên c9n Dà ni Yao Yọc) ch chj cho con ng'Ji tr9 ? tim/ trn tWm. Tr9 chi d:n gian đi ra t[ cuQc "&ng nh:n d:n) Dà fY8) Dà fruQt ca nh:n d:n nên n c thA *hFn /nh đJi "&ng) tích c/ch) c/ch ngh‚ ca ng'Ji ;iệt. 67 *hFn /nh đ đm D+i gi/ tr! DOn) gi5* ta Yit rp hn về đJi "&ng) c/ch "&ng ca tk tiên ta ngà tr'Oc. '('('( Jh8n ánh t=nh ngưngd v-n h.# !"n t/c Tr9 chi d:n gian c9n c gi/ tr! j "7 D'u giV) *hFn /nh vWn ha d:n tQc. 67 *hFn /nh vWn ha d:n tQc trong tr9 chi d:n gian thA hiện j nhiều Ehía c+nh Eh/c nhau. 4 thA th$) ngoài EhoFng Eh^ng gian t7 nhiên) tr9 chi d:n gian c9n đ'(c tk chức vui chi j nhVng ni Dinh thiêng nh' %8nh Dàng) n th7c cHu con đàn ch/u đ&ng. m mQt đQi nam và mQt đQi nV) hai đQi đứng đ&i diện nhau tr'Oc mQt c: tr c tro mQt v9ng tr9n trên ngọn) đQi Yên nà " nm mQt NuF cHu Nua v9ng tr9n và đQi Yên Eia " *hFi Yt D$) v9ng tr9n và NuF cHu Dà YiAu t'(ng cho "inh th7c Ehí nam nV) n Dà mQt d+ng ca 33
tín ng'Ung *h>n th7c. T[ tín ng'Ung *h>n th7c) t[ "7 giao h9a giVa trJi đ$t) :m d'ng) ng'Ji ;iệt cHu mong thHn Dinh Yan cho d:n Dàng m8nh nhiều ma mn) ma màng YQi thu và con đàn ch/u đ&ng. %i ":u vào mQt "& tr9 chi mang tính thiêng nh' H _òng/ Kh% #t/ (ư8' 'h&t ha 6t tr4ch tr%ng chm ta " t8m th$ j đ mQt "& nhVng nghi thức ma thu\t ck K'a ca ng'Ji ;iệt. n tài Diệu nào đ&i chiu đ'(c) che Yit rlng hành đQng đ Dà mQt nghi thức cHu mong điềm Dành ca ng'Ji ;iệt K'a) ting Eêu ca Kh% #t Dà ting Eêu mong thHn Dinh chiu c& đn) Yan "7 $m no cho d:n Dàng. ng thJi mang nhVng nghi DP Ka K'a nh' th nà. '(0( )=nh giá9 !?c tr9ng tr chơi !"n gi#n Xn Y vOi cuQc "&ng con ng'Ji t[ giai đo+n Dà mQt đứa trR Yt đHu nh\n thức cho đn Ehi tr'jng thành) Yên c+nh c/c điệu h9 ru con) tr9 chi d:n gian cIng Dà c/i đHu tiên mà trR con ti* nh\n j đQ tuki t\* tành nh\n Yit th giOi Yên ngoài) điều đ/ng D'u s Dà ngoài vai tr9 Dà mQt h8nh thức vui chi giFi trí Dành m+nh) tr9 chi d:n gian c9n mang cF mQt chức nWng gi/o dục nh:n c/ch con ng'Ji mQt c/ch hiệu NuF) tính gi/o dục trong tr9 chi d:n gian Dà c/i n s ":u Ka ca ^ng cha truền D+i cho con ch/u. Tin 6‚ n trR) gi5* trR *h/t triAn EhF nWng t' du) "/ng t+o) "7 Eho Do mà c9n gi5* trR hiAu về t8nh Y+n) t8nh êu gia đ8nh) Nuê h'ng đ$t n'Oc w0)101x. Trong hoàn cFnh "&ng tr'Oc đ:) đJi "&ng nh:n d:n thiu th&n) c7c Ehk) *hHn DOn ng'Ji nh:n d:n nga t[ nh• đ_ Eh^ng đ'(c đn tr'Jng) Eh^ng đ'(c đi học nh'ng nhVng ng'Ji đ'(c coi Dà nh:n tài đ$t n'Oc trong hoàn cFnh đ D+i Eh^ng *hFi Dà ít. <i ra th8 c vR hi Eh\* EhiAn nh'ng ngoài tài nWng c/ nh:n th8 chính "7 ti* K5c tr9 chi d:n 3
gian nga t[ D5c nh• Dà mQt u t& tham gia vào việc h8nh thành nh:n c/ch) "7 Dinh ho+t) th^ng minh ca con ng'Ji thJi tr'Oc. Tr9 chi d:n gian th\t "7 c vai tr9 DOn) hiệu NuF trong việc *h/t triAn) h8nh thành nh:n c/ch con ng'Ji. 4hức nWng gi/o dục ca tr9 chi d:n gian c thA ni Dà Eh/ toàn diện) gi/o dục nh:n c/ch con ng'Ji j nhiều Ehía c+nh) gc đQ Eh/c nhau. m nhm tr9 chi v\n đQng gi5* trR con Danh D(i) ho+t Y/t) tWng c'Jng "ức Eh•) thA tr+ng) nhm tr9 chi học t\* tWng c'Jng trí th^ng minh) c *h/n đo/n cho trR) nhm tr9 chi "/ng t+o gi5* t+o c thm mƒ) trí t'(ng t'(ng và nhm tr9 chi m^ *h•ng t+o cho trR EhF nWng t\* tành) thích ứng) c' K# vOi j nhiều vai tr9 Eh/c nhau. @ua Y&n nhm tr9 chi nà) chức nWng gi/o dục ca tr9 chi d:n gian đ'(c thA hiện r$t rp) trR v[a đ'(c vui chi D+i v[a c đ'(c nhVng Yài học Yk ích. '(0(1( GiH tr +#nh +id h92t 7át Tr9 chi d:n gian gn Y vOi trR nga t[ j đQ tuki r$t nh•) trR t[ 3 đn 0 th/ng tuki vn c tr9 chi d:n gian cho n. f3 th/ng Yit D) 0 th/ng Yit Y9) j giai đo+n nà trR m c "7 *h/t triAn cứng c/* về c) K'ng và chun Y! cho giai đo+n t\* đi. %A t7 trR *h/t triAn Dà ch'a đ) cha m`) ng'Ji DOn cHn c nhVng c/ch thức h'Ong cho trR *h/t triAn) ^ng Yà ta vn ha nn ch:n) nn ta cho trR đA t+o "7 cứng c/* nh'ng ngoài ra c9n c mQt c/ch Eh/c Dàm cho trR cứng c/* hn Dà chi tr9 chi d:n gian vOi trR) nhVng tr9 chi nà mang nhVng h8nh thức v\n đQng nh` nhàng *h h(* vOi đQ tuki ca trR. ;Oi tr9 (t r8/ ng'Ji DOn nlm trên *hFn) co hai đHu g&i Dên và đGt trR nh• trên hai ch:n ca m8nh) Yt đHu dng ch:n đ'a trR nh• Dên cao r>i Ku&ng th$* tho nh!* h/t| f 4$t rO Ž mO c/ cm %m v^ Eho Wn %m ra c$t nVa. 67 đ'a trR di chuAn Dên và Ku&ng gi&ng nh' "7 ft\* thA dục nh` nhàng cho trR v\) trR nhJ đ mà Dinh ho+t) cứng c/* hn. LOn hn mQt tí) t[ fB th/ng D9 d9 Yit đi cho đn 1) 2 tuki) tr9 chi d:n gian gi5* trR mau Yit đi) cứng c/*) đi Dinh ho+t hn nhJ nhVng tr9 chi nh' (' OM/ `ng d!ng
3,
dng d*I i K\* Ku&ng đ: %n c:u h/t cu&i cng) t$t cF đều *hFi ng>i K\* Ku&ng đ$t r>i D+i đứng Dên chi ti*. 67 v\n đQng r$t nh` nhàng nh'ng D+i t+o hứng th5) niềm vui cho trR chứ Eh^ng *hFi Dà "7 f* trR t\* đi th^ng th'Jng. 4ng vOi trR chi tr9 chi d:n gian " gi5* trR "Om Dinh ho+t) nh\n Yit "Om th giOi Kung Nuanh) trR " YOt "7 dS) nh5t nh/t) hứng th5 tr'Oc th giOi t7 nhiên mà ch5ng "* Y'Oc vào. ]ên c+nh đ) n c9n gi5* trR c mQt tHm nh\n thức đHu tiên về th giOi Kung Nuanh m8nh) vOi fgà) fdê) cc) ha d+ cho ch5ng Yit c/i nà dng đA Dàm g8) c/i Eia dng nh' th nào) chqng h+n nh' trong tr9 chi Vt h$t n< | fđ>ng tiền th8 fc D{) fc/i Eo th8 dng đA fma) fc/i cà dng fcà ruQng) fc/i thukng đA fđ* YJ) fc/i DJ dng đA fthF c/) fc/ n/ đA fYn chim...) trR con " t[ng Y'Oc nh\n thức mọi thứ Nuanh m8nh Nua nhVng tr9 chi nh' v\) đ: Dà tr'Jng học nh\n thức đHu tiên ca trR nh• mà Nua đ trR con " "Om Danh D(i và th^ng minh hn. =hi trR Yt đHu Y\* Y` Yit ni) Yt đHu học c/ch ni) tr9 chi d:n gian D+i rSn Duện giọng ni cho trR) trR " c/ch *h/t :m chun) "#a t\t ni D*) ni ngọng nhJ ca h/t tho đ5ng nh!* ca t[ng tr9 chi d:n gian.
f
i vOi nhau thành mQt v9ng tr9n) mQt đứa trong đ " đi j ngoài v9ng tr9n) ng'Ji đ đ\* vào vai đứa nào th8 đứa đ *hFi h/t th\t nhanh) Diền mQt m+ch Eh^ng đ'(c nghe| f MQt ^ng "ao "/ng) hai ^ng "/ng "ao) Ya ^ng "ao "/ng) Y&n ^ng "/ng "ao…) cho đn m'Ji ^ng "/ng "ao) c/i Eh ca tr9 chi nà Dà *hFi Du:n *hiên chuAn đki giVa f"/ng "ao vOi f"ao "/ng) "& DR Dà f"ao "/ng) "& ch†n Dà f"/ng "ao) ng'Ji đọc nhHm " Y! *h+t. @ua nhiều DHn chi nh' v\ th8 chc chc rlng trR " ni D'u Do/t hn. 67 Dinh đQng) ho+t Y/t j trR c9n đ'(c tr9 chi d:n gian đm D+i Ehi j đQ tuki nhi đ>ng. TrR " đ'(c Dàm Nun vOi nhiều tr9 chi v\n đQng hn nh' 3ịt mt 3t d7) c s 57n 3@/ mM% 3t ch$t/ cư8' Oh!n/ nhAy 3a% 3 …) nhVng tr9 chi v\n đQng nh' th nà " gi5* cho trR ho+t Y/t) Danh D(i) tWng c'Jng "ức Eh•) thA tr+ng) rSn Duện "7 dRo dai) Eho Do. '(0('( Sn +u]%n tr= tu%d t-ng cưng .c Hhán 49án %i ra t[ c "/ng t+o ca ^ng cha) tr9 chi Eh^ng đn thuHn che Dà mQt h8nh thức vui chi giFi trí mà c9n mang tính trí tuệ) t' du Dogic) Du^n đGt trR trong tr+ng th/i t\* trung cao đQ) đ9i h•i trR *hFi "u ngh‚ t8m ra h'Ong đi đ5ng. Trong tr9 chi = !n >an Mu&n chin thng) trR *hFi Yit tính to/n trong việc di chuAn Nu:n) Ehi rFi Nu:n *hFi tính nhm Km đi tho chiều nào th8 c D(i nh$t) Dàm "ao đA Wn đ'(c nhiều Nu:n nh$t. Trong tr9 TG' tSm v,ng ) trR con D+i đ'(c rSn Duện EhF nWng Nuan "/t) *h/n đo/n Km Y+n m8nh gi$u đ> v\t j ta nào) *hFi ha tr/i) ha tr9 Un tF t) đA thng Y+n m8nh th8 trR *hFi "u Du\n) *h/n đo/n Km Y+n m8nh ra c/i Eo) c/i Yao ha c/i Y5a. 6& D'(ng nhVng tr9 chi d:n gian c thA rSn Duện cho trR EhF nWng tính to/n) t' du) EhF nWng *h/n đo/n Dà r$t nhiều nh' Tam (?c/ (@ chân ch"/ #nh #%/ 5ò cò sFnI '(0(0( )29 tư !u] tru tưngd Báng t29 Trong tr9 chi d:n gian c mQt "& tr9 chi mang tính m^ *h•ng) ngh‚a Dà m^ *h•ng D+i nhVng v\t c th\t mà trR nh8n th$ trong cuQc "&ng) ví dụ nh' tr9 chi nn hWnh #t st/
3
x&' hWnh 3^ng 5JJJ/ 67 m^ *h•ng nà đ9i h•i trR *hFi m'Jng t'(ng D+i trong đHu "7 v\t $ và t+o ra "7 v\t nhJ đ^i Yàn ta ca m8nh. 4Hm trên ta mQt nm đ$t "t trR Yt đHu "u ngh‚ Km m8nh nên nGn c/i g8) "u ngh‚ ca trR con Eh^ng m/ mc nh' j ng'Ji DOn) trR t\* nn Eh&i đ$t tho nhVng h8nh hài mà ch5ng t'jng t'(ng) nGn h8nh con tr:u mà c Ehi trR D+i thêm cho n mQt đ^i c/nh) nGn h8nh con v!t DOn hn ng'Ji đA v!t c thA chj ng'Ji Ya Dên) do đ tr9 chi m^ *h•ng c9n thA hiện nhVng "u ngh‚ và 'Oc m ca trR. TrR c9n t'jng t'(ng) nh\n d+ng đ'(c nhVng v\t t'ng đ>ng Ehi nGn h8nh đ$t "t) Yit chọn nhVng h+t h8nh tr9n đA Dàm mt cho nhVng con v\t) Yit dng cành c: nh• Dàm ch:n cho h8nh nGn con v!t) con gà. i D+i Yt đHu t'jng t'(ng) đGt tên cho n. TrR th•a "ức "/ng t+o) t'jng t'(ng nh'ng Yên c+nh đ nhVng tr9 chi nh' thi vb tr7n #t/ t&t châ ch/ #.ng h. 5 dPa/ vòng #+% tay/ #+% c< 5 sn/ 5àm ch%ng ch"ng/ t&t >A 3"ng …) cIng dHn t+o cho trR mQt c thm mƒ) rSn Duện) *h/t hu nhVng nWng Ehiu tiềm n trong trR.
4hqng h+n nh' tr9 (hơi #. hàng ) trR " t\* tành chọn ch{ Dàm nhà) K: nhà) Yit *h:n chia ra mQt đứa Dàm ]a) mQt đứa Dàm M`) mQt đứa Dàm 4on) mQt vài đứa Dàm Yà Y/n rau) Y/n D(n. ]a th8 j nhà d7ng Y*) Eim ci) m` th8 đi ch( mua rau) mua D(n) t\* tành mGc cF gi/ tiền) đứa Dàm con th8 đi chi Ehi nào m` Eêu về Wn cm th8 về. @ua tr9 chi nà trR con Yit Ya Dà ng'Ji *hFi Dàm việc nGng nên đA cho fYa K: nhà) m` th8 c nhiệm vụ Dà đi ch(. Tr9 chi d:n gian cho trR con vào nhVng vai ng'Ji DOn Eh/c nhau) t+o điều Eiện cho ch5ng t\* tành và t[ đ ch5ng " Nun dHn vOi nhVng fvai mà ch5ng đng. Trong tr9 (hơi #. hàng/ trR c9n tJ mJ t\* nhm Y*) t\* n$u cm) ch5ng Dàm thành mQt gia đ8nh EiAu nh•) ch5ng fđng vai r$t th\t) Nua đ ch5ng Yit nhiệm vụ ca t[ng fvai $ Dà g8) Nua đ thích ứng dHn t+o nền tFng Dàm ng'Ji DOn "au nà. ;Oi tr9 `4y hCc/ ch5ng Yit học "inh *hFi v:ng DJi c^ gi/o) đứa vào fvai c^ gi/o t\* tành Dàm c^ gi/o *hFi nghiêm trang) vJ Da mng) Nu/t n+t Ehi học "inh Dàm Yài "ai và t\* cF c/ch ch$m điAm. =iAu tr9 chi Yt ch'Oc trong tr9 chi d:n gian r$t nhiều) đn giFn che Dà nhVng tr9 vui chi đ\m ch$t con nít nh'ng D+i mang đn hiệu NuF DOn) t\* "7 thích ứng) c' K# cho trR d'Oi nhiều vai tr9 và nhiệm vụ Eh/c nhau) Dà điều Eiện cHn cho trR "au nà. '(0(( GiH t29 +eH &/t nh"n cách tFt ng) Yit "u ngh‚ v8 t\* thA) Yit c& gng v8 t\* thA) t[ đ đ Di "7 ích Eƒ) che v8 YFn th:n ra Ka ch5ng. %A fThH thu&c Eh^ng Yt đ'(c fEh5c đu^i th8 fEh5c đHu và fEh5c giVa *hFi ch chj cho fEh5c đu^i) gi$u fEh5c đu^i vào fEh5c giVa Trò r.ng rn 57n mây) và trong tr9 2;% c%) ng'Ji trong cng mQt đQi *hFi hiệ* "ức vOi nhau cng Eo về mQt h'Ong) tr9 chi d:n gian Eh^ng ch$* nh\n mQt c/ nh:n che Yit v8 m8nh) vui chi trong tr9 chi d:n gian Dàm nF "inh "7 êu th'ng) Nus mn Dn nhau) ha ni c/ch Eh/c Dà t+o cho trR t8nh ng'Ji) D9ng êu th'ng giVa ng'Ji vOi ng'Ji. 3B
Tr9 chi d:n gian c9n t+o cho trR c/i "u ngh‚ về "7 Y8nh đqng. yi cIng đ'(c vui chi) đ'(c vui vR) tr9 chi d:n gian c thA Ka tan đi mọi EhoFng c/ch Ehin cho trR Eh^ng hề Yit *h:n Yiệt đ&i K# giVa Y+n nà vOi Y+n Eh/c) ch5ng chi th:n thit) vui vR vOi nhau cho d trong đ c nhVng đứa Y! di t\t ha Y$t h+nh. Xn Y nhiều vOi tr9 chi d:n gian) trR Eh^ng nhVng Yit êu th'ng con ng'Ji) êu th'ng đ>ng Do+i ca m8nh mà c9n nF "inh t8nh êu đ&i vOi Nuê h'ng đ$t n'Oc. Tr9 chi d:n gian đ\m màu t7 nhiên th$ rp) t[ dụng cụ vui chi cho đn EhoFng Eh^ng gian diPn ra tr9 chi. n trR " t7 nhiên mà t'i đ`*) trong "/ng vOi nhiều điều đ/ng đA ch5ng nhO.
C
Chương 0
)OwC )SxNG $y ĐzNO Oj{NG b|} )~N )ST COI DVN GIWN $IX) NWM 0(1( )hc tr2ng tr chơi !"n gi#n hi%n n#] Trong t[ng hoàn cFnh K_ hQi) D!ch "#) "7 t>n t+i ca c/c gi/ tr! vWn ha cIng nh' tr9 chi d:n gian Dà Eh/c nhau. 4on ng'Ji Du^n Yit t+o ra cho m8nh nhVng h8nh thức "&ng h'jng thụ Eh/c nhau nu họ c thA) cuQc "&ng ngà na đ_ Eh^ng che d[ng D+i j fWn no mGc $m mà *hFi Dà fWn ngon mGc đ`*) t>n t+i trong mQt K_ hQi Eh EhWn) thiu th&n tr9 chi d:n gian h'ng th!nh th$ rp và n cIng ng'(c D+i nh' th trong hoàn cFnh hiện đ+i Ehi K_ hQi đ_ *h/t triAn và con ng'Ji đ_ c nhiều h8nh thức vui chi giFi trí Eh/c chứ Eh^ng che riêng tr9 chi d:n gian. Trong giai đo+n hiện na) tr9 chi d:n gian Eh^ng c9n Dà mQt h8nh thức vui chi giFi trí chim v! trí đQc t^n mà n t>n t+i Du mJ "au c/c h8nh thức vui chi giFi trí hiện đ+i Eh/c) n đ_ Eh^ng c9n gi&ng nh' tr'Oc nVa) cng vOi "7 *h/t triAn ca đ$t n'Oc trong nhVng nWm gHn đ: tr9 chi d:n gian đ_ c mQt "7 đki tha DOn) YiAu hiện j hai Ku h'Ong mai mQt) dHn m$t đi và Yin đki) tha Eh/c nhiều hn "o vOi tr'Oc đ. 0(1(1( )=ch cc XiVa c/i Ku h'Ong đang dHn m$t đi đ) tr9 chi d:n gian cIng c "7 'm mHm j nhiều ni d che j "& D'(ng Eh^ng nhiều. +t mHm đ đ:m cành mọc D/ j n^ng th^n và Yt đHu đm mHm Kanh j thành *h& do nhVng E ho+ch và ch tr'ng ca K_ hQi và nền gi/o dục mang D+i) nh'ng đA t8m th$ nhVng mHm Kanh đ NuF th\t Eh^ng dP. 4/i tích c7c th8 Ehiêm t&n nên mOi đ c/i tiêu c7c Dên g$* YQi. 0(1('( )i@u cc € thành *h&) "7 mai mQt ca tr9 chi d:n gian diPn ra "Om hn và vOi t&c đQ nhanh hn cF. 6au mQt thJi gian ch!u nhiều Eh EhWn gian Ehk) đ$t n'Oc ta đ_ v7c d\) đ+t đ'(c nhVng Y'Oc *h/t triAn DOn) đJi "&ng nh:n d:n cIng dHn Eh/ giF hn) Kung t5c hn) thêm vào đ Dà nhiều thành *h& đ_ mọc Dên vOi t&c đQ *h/t triAn nhanh chng. % tr'Oc ht Dà niềm vui) Dà thành t7u ca đ$t n'Oc nh'ng c/i g8 cIng c tính hai mGt ca n) th7c t cho th$ "7 đ^ th! ha ngà càng nhiều nh' hiện na đ_ Dàm cho t7 nhiên dHn c/ch Ka cuQc 1
"&ng con ng'Ji) Eh^ng gian t7 nhiên Y! thu h`* đA nh'Jng chk cho EhoFng Eh^ng gian nh:n t+o) nhà c#a "an K/t) "a DQ và nhVng t9a nhà) t$t cF đ_ Eh^ng c9n đ chk cho tr9 chi d:n gian t>n t+i. ]ên c+nh đ) nu nh' D5c tr'Oc tr9 chi d:n gian chính Dà *h'ng tiện vui chi giFi trí du nh$t th8 vOi D&i "&ng hiện đ+i) "7 du nh\* vWn ha ngoài n'Oc) ng'Ji d:n j thành *h& đ_ Yt đHu đ'(c ti* c\n vOi nhiều h8nh thức vui chi giFi trí Eh/c nhau) "ho**ing) r+* chiu *him) Nu/n *ar..v..v..) "7 Yit c/ch h'jng thụ ca mọi ng'Ji đ_ Ehin cho tr9 chi d:n gian gHn nh' Yin m$t trong đJi "&ng hiện đ+i. ;Oi trR m thành *h&) ch5ng Y! ngWn c/ch nhau Yji nhVng ng^i nhà Eín c#a cao t'Jng r$t him Ehi tụ t\* vui chi vOi nhau) thêm vào đ Dà Eh^ng đ'(c "7 ti* truền tr9 chi d:n gian t[ ng'Ji DOn do v\ "7 *h/t triAn ca Ehoa học E‚ thu\t) *h'ng tiện m/ mc hiện đ+i đ_ cu&n h5t ch5ng vào nhVng tr9 chi m/ tính) điện t# và hHu nh' trR m thành *h& Eh^ng Yit g8 về tr9 chi d:n gian. Trong nhiều thành *h& hiện na) việc đi t8m Yng d/ng ca tr9 chi d:n gian NuF th\t Eh) trong "u&t mQt thJi gian dài tr9 chi d:n gian Y! m$t đi) Eh^ng t>n t+i j thành *h&. Trong Ehi tr9 chi d:n gian đ_ Y! m$t đi j thành *h& th8 hHu ht j n^ng th^n ;iệt n t+i Eh/ đ\m nt Yji vn giV đ'(c D&i "&ng cI) đJi "&ng cI) nhiều n^ng th^n ;iệt ng /ng) "& tr9 chi trR m c9n D+i che Nun Nuanh j tr&n t8m) Yn Yi) nhF d:) D9 c9. 'Oi t/c đQng ca cuQc "&ng và c/i nh8n thJi hiện đ+i) tr9 chi d:n gian nu mQt *hHn Eh^ng Y! m$t đi th8 cIng Y! tha Eh/c) Yin đki Eh^ng c9n gi&ng nh' D5c tr'Oc. 2
67 Yin đki nà thA hiện trong đ&i t'(ng ng'Ji chi ca mQt "& tr9 chi d:n gian. an) NhAy dây)…) che dành cho trR m nV th8 ngà na cF nam cIng c thA chi đ'(c) hoGc vOi tr9 Hnh #) N;m còn đ&i t'(ng tham gia chi Eh^ng Yt YuQc *hFi Dà mQt cG* nam nV nVa) c thA đều Dà nam) đều Dà nV) đ "7 mj rQng về đ&i t'(ng tham gia trong mQt "& tr9 chi. 6& D'(ng ng'Ji tham gia chi cIng Y! *h/ vU đi nhiều) chqng h+n tr9 chi ^ Wn Nuan) ngà na "& D'(ng ng'Ji chi Eh^ng *hFi Dà hai nh' tr'Oc mà c thA chi t[ Y&n ng'Ji. ]ên c+nh đ Dà c/i nh8n mo m ca con ng'Ji về tr9 chi d:n gian) chính con ng'Ji đ_ Dàm Yin đki đi gi/ tr! v&n c ca tr9 chi d:n gian. n c/c Do+i h8nh vWn ha Dà *hFi YFo t>n nguên gi/ tr! v&n c ca n) vOi tr9 chi d:n gian điều nà th\t Eh^ng dP v8 hoàn cFnh đ_ tha đki) D&i "&ng cIng tha đki và "u&t mQt EhoFng thJi gian dài tr9 chi d:n gian đ_ thiu vng đi c/i gọi Dà ftruền và fn&i. ]Fo t>n Dà Eh nh'ng Eh^ng thA Eh^ng th7c hiện) trong hai nWm gHn đ: đ_ c nhiều ng'Ji đề c\* đn v$n đề YFo t>n tr9 chi d:n gian) chính th7c tr+ng c Nu/ nhiều trR m h' h•ng Yji m/ tính) tr9 chi điện t# đ_ t\* trung mọi ng'Ji h'Ong "7 Nuan t:m vào tr9 chi d:n gian) điều đ/ng m[ng Dà gi/ tr! th\t "7 ca tr9 chi d:n gian đ_ đ'(c nh8n nh\n đ5ng trong cuQc "&ng hiện đ+i. 4 nhiều giFi *h/*) đ!nh h'Ong YFo t>n tr9 chi d:n gian đ'(c đ'a ra. XHn đ: YFo tàng d:n tQc học đ_ tk chức nhVng ho+t đQng Diên Nuan đn tr9 chi d:n gian) trong YFo tàng hiện na đ_ c hqn mQt Eh^ng gian dành riêng cho tr9 chi d:n gian) nhiều tr9 chi d:n gian đ_ đ'(c t/i hiện j đ: đA *hục cho Eh/ch du D!ch và nhVng ng'Ji mu&n tham gia chi và t8m hiAu vWn ha ;iệt) c thA t8m th$ nhVng tr9 chi nh' r.ng rn 57n mây/ m?a s4'/ O;% c%/ , !n >an..v..v j YFo tàng d:n tQc học. 4h'a đề c\* đn v$n đề hiệu NuF ha Eh^ng hiệu NuF nh'ng c thA th$ đ: Dà mQt h8nh thức YFo t>n 3
ha) tr9 chi d:n gian " giV nguên đ'(c c/i nguên th ca n và Eh^ng Y! Yin đki) "7 giFi đ/* ca c/c h'Ong dn viên trong YFo tàng " Dàm cho tr9 chi d:n gian Eh^ng t/ch rJi s ngh‚a ca n. n tr9 chi d:n gian) "& D'(ng c/c YFo tàng c thA đ'a tr9 chi d:n gian vào Dà r$t ít Yji t$t cF nhVng YFo tàng ca n'Oc ta che nghiêng về mFng D!ch "# K_ hQi. Trong ch'ng tr8nh fđ'a tr9 chi d:n gian vào tr'Jng tiAu học ca *h9ng gi/o dục tiAu học) "j gi/o dục và đào t+o T*. > 4hí Minh th/ng 3 nWm 2CCB c ni rlng c nhiều tr9 chi d:n gian Eh^ng h(* vOi tr'Jng học) do đ Ehi D7a chọn tr9 chi d:n gian đ'a vào tr'Jng th8 *hFi Do+i tr[ nhVng tr9 chi v\n đQng m+nh đA tr/nh g: ch$n th'ng) trH "'Ot cho học "inh) họ c9n nh$n m+nh Dà Eh^ng đ'(c đA học "inh chi nhVng tr9 chi ti* K5c vOi đ$t trong Ehi đ) hHu ht c/c tr9 chi d:n gian nguên th đều đ'(c Y& trí v chi trên mGt đ$t) điều đ c ngh‚a) nhVng tr9 chi d:n gian mà trR m đ'(c ti* K5c j tr'Jng học " Eh^ng nhiều. ;à th7c t *hFi nh\n ra Dà du trR m đ'(c chi tr9 chi tr9 chi d:n gian j YFo tàng) j tr'Jng học th8 "& D'(ng trR m tụ t\* r nhau chi tr9 chi d:n gian j t+i nhà th8 vn him Ehi th$) ch5ng che vui chi Ehi c ng'Ji đứng ra tk chức mà nhVng DHn tk chức nh' th D+i đ^i D5c Eh^ng đ'(c th'Jng Kuên) trR *hFi "&ng trong tr9 chi d:n gian) *hFi ti* K5c th'Jng Kuên vOi tr9 chi d:n gian th8 mOi ng$m ht nhVng EhF nWng t' du) nWng đQng nhVng tinh thHn đoàn Et) êu th'ng Y+n YS mà tr9 chi d:n gian mang D+i. %A tr9 chi d:n gian *h/t hu ht đ'(c nhVng gi/ tr! ca m8nh th8 cHn đ'a tr9 chi d:n gian trj về t>n t+i trong đJi "&ng nh:n d:n) "&ng D+i trong đJi "&ng nh:n d:n. T[ th7c t cho th$) đA đ+t
đ'(c hiệu NuF trong việc YFo t>n tr9 chi d:n gian th8 ch5ng ta cHn c nhVng đ!nh h'Ong) giFi *h/* đ5ng. 0('(1( b89 tn \hng tách ri giá tr5 vFn c. =hi YFo t>n mQt gi/ tr! vWn ha) Yao giJ cIng *hFi *h/t hu đ'(c gi/ tr! v&n c ca n. =h^ng thA che s thức đ'(c về h8nh thức mà r{ng tuch về gi/ tr!. ]ji v\) tr'Oc Ehi tin hành c/c Yiện *h/* YFo t>n tr9 chi d:n gian th8 *hFi nh\n thức đ5ng gi/ tr! n) th&ng Eê nhVng tr9 chi d:n gian đ_ t>n t+i trong đJi "&ng ;iệt và *hFi đFm YFo việc giV nguên gi/ tr! v&n c ca n. =hi h'Ong dn cho trR m chi ch5ng ta cIng cHn d7a trên điều nà) tr/nh việc đA trR m chi mQt c/ch hJi h(t) chi che đA chi và Eh^ng Yit g8 về gi/ tr! th\t "7 ca n) đ: cIng Dà mQt c/ch đA Do+i tr[ v$n đề h8nh thức r$t tiêu c7c trong c^ng t/c YFo t>n. 4uQc "&ng hiện đ+i đ_ Dàm cho tr9 chi d:n gian Yin đki đi Eh/ nhiều) đ Dà D t$t u ca "7 đki tha hoàn cFnh "&ng) nhiều ng'Ji đ_ tho c/i D t$t u đ mà cFi Yin mQt "& tr9 chi d:n gian cho c\n Eề) gHn gIi hn vOi cuQc "&ng hiện đ+i) nh$t Dà về *hía c/c nhà gi/o dục. ọ cFi Yin tr9 chi d:n gian trj thành nhVng tr9 v\n đQng) vui chi j c/c trung t:m giV trR) mu gi/o mang tích ch$t t' nh:n và dành cho "inh ho+t %oàn) %Qi) thanh niên. ;n Yit rlng "7 cFi Yin nà Dà do Nu Du\t t$t u ca hoàn cFnh "&ng nh'ng cHn D'u s rlng) ch5ng ta c thA tha đki Eh^ng gian chi) tha đki "& D'(ng ng'Ji chi) đ&i t'(ng tham gia chi) c/ch thức chi c thA tWng Dên hoGc giFm đi nh'ng tuệt đ&i ch5ng ta Eh^ng đ'(c Dàm tha đki gi/ tr! v&n c ca n. Lu^n coi gi/ tr! Dà c/i tiên Nut trong v$n đề cFi Yin tr9 chi d:n gian. ]ên c+nh đ) cIng vOi việc cFi Yin tr9 chi d:n gian đA đ'a vào tr'Jng học) *h/t hu chức nWng gi/o dục ca tr9 chi d:n gian th8 cIng cHn D'u s rlng *hFi Dàm "ao đA trR đ'(c ti* K5c tr7c ti*) đ'(c h9a m8nh tr7c ti* vào tr9 chi d:n gian chứ Eh^ng *hFi Dà Yin tr9 chi d:n gian thành nhVng fgam thụ đQng trên intrnt. i mQt ch{ chi tr9 chi d:n gian trên màn h8nh m/ tính cIng đ'(c coi Dà chi tr9 chi d:n gian) điều đ Eh^ng *hFi) đ Dà mQt c/ch thức vui chi r$t thụ đQng) Eh^ng thA nào *h/t hu đ'(c gi/ tr! gi/o dục ca tr9 chi d:n gian. 0('('( Đánh thAc B qu#n t"& c# p• h/i v3 t Hh=# các 7ec ch# &€ Trong K_ hQi hiện đ+i ngà na) YFo t>n mQt gi/ tr! vWn ha nh' tr9 chi d:n gian Dà mQt điều Eh^ng dP dàng) nh'ng nu đ'(c "7 đ>ng t8nh) nh\n thức t[ nhiều *hía th8 vn c thA ,
th7c hiện đ'(c) v$n đề nlm j "7 Eh^ng nh\n thức đ'(c tHm Nuan trọng ca n trong cuQc "&ng hiện đ+i. 4Ing nh' nhVng gi/ tr! vWn ha Eh/c) tr9 chi d:n gian Dà c/i g&c g/c ca con ng'Ji) ca d:n tQc) Dà *hHn h>n Eh^ng thA thiu vng ca d:n tQc ;iệt cho d "&ng j Y$t E hoàn cFnh nào. n ca toàn K_ hQi. n tr9 chi d:n gian. T+o cho c/c Y\c cha m` th$ đ'(c vai tr9 ca tr9 chi d:n gian trong việc *h/t triAn trí tuệ) nh:n c/ch ca trR Dà mQt việc nên Dàm. n) đi vào t:m thức ca trR mà chính trR cIng Eh^ng ha Yit. 4ha m` cứ Yt con m8nh học nh+c) học h/t trong Ehi n Eh^ng thích th8 n " Eh^ng mu&n học) th\m chí " *hFn t/c dụng) nh'ng vOi tr9 chi d:n gian) vui chi trong tr9 chi d:n gian) h/t tho nh!* nhVng Yài đ>ng dao " gi5* trR rSn Duện "7 cFm thụ :m nh+c) EhF nWng ca h/t mQt c/ch r$t vui vR) trR chc chn " thích th5 h/t mQt c/ch ngu nhiên) dHn đi vào tiềm thức ca trR mà trR " Eh^ng c cFm gi/c Y! * YuQc. Xi/ tr! gi/o dục ca tr9 chi d:n gian ha Dà j chk đ) đ Dà thứ gi/o dục Eh^ng t&n Em. 4ha m` *hFi Dà ng'Ji h'Ong dn trR chi) cng chi vOi trR nga t[ nh• c nh' v\ tr9 chi d:n gian mOi Wn ":u vào tiềm thức trR và mOi t+o điều Eiện cho tr9 chi d:n gian th7c hiện đ5ng chức nWng ca m8nh. ;ui chi vOi trR trong tr9 chi d:n gian ngoài mục đích h'Ong trR *h/t triAn th8 n c9n Dàm tWng t8nh cFm) "7 êu th'ng và gn Y giVa cha m` và con c/i. 0
0('(0( )29 \h98ng \hng gi#n &6i ch9 tr chơi !"n gi#n =h^ng gian nguên th ca tr9 chi d:n gian Du^n Dà nhVng Eh^ng gian rQng DOn) ruQng đ>ng Yao Da) gc trJi mênh m^ng) nhVng EhoFng ":n *hiêu diêu đ Dàm cho nhVng trí t'jng t'(ng Ya nhF. ng s rlng nhVng Eh^ng gian mOi nà Eh^ng thA nào f"inh đQng Ylng nhVng Eh^ng gian K'a nh'ng đ: Dà mQt v$n đề ta *hFi ch$* nh\n Ehi tin hành YFo t>n tr9 chi d:n gian trong hoàn cFnh fhiện đ+i ngà na. ng đA c thA thu h5t t&t nh$t "7 Nuan t:m) hứng th5 ca mọi ng'Ji đ&i vOi tr9 chi d:n gian. Ta c thA t\n dụng EhoFng Eh^ng gian j c^ng viên) đ'a tr9 chi d:n gian vào c^ng viên. Th7c t) c^ng việc nà " Eh^ng t&n Em Dà m$ v8 YFn ch$t ca tr9 chi d:n gian Dà giFn tiện) Dà dP tk chức. 4^ng viên Dà mQt Eh^ng gian t'ng đ&i rQng) nlm trong nhVng Ehu *h& D+i mang tính c^ng cQng) cQng đ>ng nên c thA t+o điều Eiện đA nhiều ng'Ji Yit đn) h9a m8nh vào tr9 chi d:n gian. 0('(E( Đư# tr chơi !"n gi#n v39 +s t^td ‚Btiv#+ hi%n 42i Trong đJi "&ng hiện đ+i ngà na) nhVng d!* DP) b"tivaD) ngà hQi giao D'u vWn ha giVa đ!a *h'ng nà vOi đ!a *h'ng Eh/c) giVa Nu&c gia nà vOi Nu&c gia Eh/c đang diPn ra th'Jng Kuên tho Ku h'Ong h(* t/c ha. T+i "ao D+i Eh^ng t\n dụng điều nà đA tr9 chi d:n gian "ong "ong t>n t+i‹. Làm đ'(c điều đ Eh^ng che giV g8n đ'(c "ức "&ng ca tr9 chi d:n gian mà c9n Dàm nên "7 *hong *h5) đa d+ng) Dàm nên nt đ`* ca vWn ha d:n tQc trong c/i nh8n ca Y+n YS Nu&c t. ]ên c+nh đ) th'Jng th8 j m{i vng) m{i đ!a *h'ng) n^ng th^n ta ngà na Du^n c nhVng điAm tụ hQ*) vui chi nh$t đ!nh. Trong d!* Tt) *hHn DOn mọi ng'Ji đều tụ t\* vui chi j đ) EA cF trR con và ng'Ji DOn nh'ng th5 vui ch u D+i Dà ]Hu cua t^m c/) Dà D^ t^) …) n Eh^ng c9n mang tính ch$t cQng đ>ng) t\n dụng đ'(c EhoFng Eh^ng gian nà đA đ'a tr9 chi d:n gian vào d'Oi "7 tk chức ca chính Nuền đ!a *h'ng th8 tr9 chi d:n gian " D+i c EhoFng Eh^ng gian đA t>n t+i) và Nua đ n Dàm *hong *h5 đJi "&ng tinh thHn) tWng c'Jng tính gn Et cQng đ>ng trong nh:n d:n.
K;) LU
Trong mQt thJi gian dài) Tr9 chi d:n gian đng vai tr9 Dà mQt h8nh thức "inh ho+t) vui chi giFi trí Nuan trọng ca Nu:n ch5ng nh:n d:n) gn Y vOi đJi "&ng nh:n d:n ;iệt n t+i và gn Y Eh/ D:u dài vOi cuQc "&ng ca nh:n d:n) n đ_ t7 Ehqng đ!nh "7 *hong *h5 ca m8nh d'Oi nhiều Do+i và h8nh thức chi Eh/c nhau) điều đ ni Dên "7 *h/t triAn h'ng th!nh ca tr9 chi d:n gian trong nền vWn ha d:n tQc) n Dà mQt ng'Ji Y+n tinh thHn đi cng vOi cuQc "&ng và đ/* ứng đ'(c nhVng nhu cHu cHn thit) Dàm *hong *h5 đJi "&ng ca nh:n d:n) cng nh:n d:n trFi Nua nhiều giai đo+n thWng trHm D!ch "#. Tr9 chi d:n gian *hFi c vai tr9 Nuan trọng Dm th8 mOi "&ng đ'(c trong đJi "&ng ca ^ng cha ta D:u đn v\. < th\t "7 Dà mQt thành t& vWn ha c gi/ tr!) gi/ tr! đ Eh^ng che d[ng D+i j việc t+o "7 vui chi giFi trí) đm D+i "7 th•a m/i tinh thHn mà c9n j d'Oi gc đQ vWn ha) gi/o dục) D'u giV) *hFn /nh *hong tục t\* Nu/n d:n tQc) Dà nt vWn ha tinh thHn *hong *h5 ca d:n tQc ;iệt. %_ Dà mQt gi/ tr! th8 gi/ tr! đ " Yền vVng) nu ni mQt thành t& vWn ha nào đ m$t đi gi/ tr! th8 đ Dà do c/ch nh8n đki Eh/c ca con ng'Ji về n. _ hQi nào th8 c/ch "&ng " nh' th $) "7 ra đJi ca c/c h8nh thức vui chi giFi trí hiện đ+i đ_ Ehin con ng'Ji nh8n cIng nh' c/c gi/ tr! vWn ha Eh/c vOi c/i nh8n Du mJ) Km nh`.
th'Jng Eh^ng níu D+i Dàm g8) đ Dà mQt D&i "u ngh‚ "ai Dệch) Dà mQt c/ch nh8n h+n h`*) nu cứ Dao m8nh về *hía tr'Oc th8 con ng'Ji " dP dàng đ/nh ri g&c g/c ca m8nh) " chqng Yit m8nh t[ đ:u đn. n tr9 chi d:n gian) *h/t hu gi/ tr! ca n trong giai đo+n hiện na. <u nh8n đề tài nà vOi con mt 'a t8m t9i th8 đề tài " Dà c "j đA nghiên cứu Nu/ tr8nh D!ch "# d:n tQc) con đ'Jng t[ Nuan niệm nguên th *h/t triAn thành tín ng'Ung d:n tQc) hoGc c thA d7a vào tr9 chi d:n gian đA t8m hiAu đJi "&ng tinh thHn và *hong c/ch "&ng ca ng'Ji ;iệt K'a. a c thA ti* tục "'u tHm) th&ng Eê nhVng tr9 chi d:n gian đ_ t>n t+i đA n:ng cao gi/ tr! ca tr9 chi d:n gian và Ehqng đ!nh thêm "7 *hong *h5 ca nền vWn ha d:n tQc.
B
JOỤ LỤC
)OƒNG K„ CPC )ST COI DVN GIWN $IX) NWM
Y)) 1 2 3 , 0 ? B 1C 11 12 13 1 1, 10 1 1? 1B 2C 21 22 23 2 2, 20 2 2? 2B 3C 31 32 33 3 3,
)„N G…I ]/c K:u chuki ]n Yi ]n Y!ch thu&c D/ ]n đ‚a Ya ]n n/ ]n n* EWn ]n n• ]n "5ng YJi DJi ]n "5ng t&* ]t ch+ch) D'n ]t ch'Oc điệu YQ ]t v!t trên c+n) d'Oi n'Oc ] chim ]!t mt Yt dê ]!t mt đ/nh tr&ng ]• EhWn ]i chFi ]ong Yng n'Oc 4à Eho 4/ "$u Dên YJ 4anh X/c 4G* ES 4$t rO 4$t rO 4hanh ch+ch) chanh ch+ch 4hGt c: d[a 4hà gi_ mQt 4hi chi chành chành 4him Ya c9 Ya 4hi Yanh Tà iAu 4hi chim thành 4hi chuền 4họi c• gà 4họi cc 4hi đSn c
Y)) 30 3 3? 3B C 1 2 3 , 0 ? B ,C ,1 ,1 ,3 , ,, ,0 , ,? ,B 0C 01 02 03 0 0, 00 0 0? 0B C
)„N G…I 4hi du Eích 4hi h+t g$c 4hi h9n Eh8 4hi h* 4hi ^ đHm 4hi NuF đ!a cHu 4hi Nuan K# /n 4hi tF đ> v\t 4hi tHu h•a 4hi tr\n giF 4hi u 4hi K: nhà 4h>ng đ&ng ch>ng đ 4J Y•i 4J ch:n ch 4^ d:u ch5 rP 4J g/nh 4J Dau t\* tr\n 4J D5a ng^ 4J ng'Ji 4J t'Ong 4^ng an Yt gi/n điệ* 4 E'a c5t Eít 4ua c* 4'O* cJ 4'O* EhWn %/ Yng vào h& %/nh cHu %/nh c %/nh đ/o %/nh đu %/nh đIa %/nh EhWng %/nh Eh) đ/nh m^ng %/nh *ht ,C
1 2 3 , 0 ? B ?C ?1 ?2 ?3 ? ?, ?0 ? ?? ?B BC B1 B2 B3 B B, B0 B B? BB 1CC 1C1 1C2 1C3 1C 1C, 1C0 1C 1C? 1CB 11C 1,1 1,2
4hi đ> hàng 4hi đom đm %/nh roi m5a mQc %/nh tr•ng %/nh trung Y8nh tiên %/nh vụ %/nh n %/o chọi %/o đ\* %/o đ‚a %/o đo ngang %/o t'Jng %/o v\t %\* niêu %$u g\ YF %$u v\t % g\ % D'ng % ta ê m` t8m con %i c:u ch %i cHu Ehe %i cHu thm %i ch( %i Eho đ\* niêu %> =ng %k n'Oc tk d %k n'Oc vào chai %> t'(ng %ki ch{ %&t *h/o Y^ng u d du dích %u "9ng %u tiên %ua thuền %ua thuền gi$ %ua v!t %ua voi %ua K Y9 %5c c: d[a <m th8 D8a <m v9ng ck chai
111 112 113 11 11, 110 11 11? 11B 12C 121 122 123 12 12, 120 12 12? 12B 13C 131 132 133 13 13, 130 13 13? 13B 1C 11 12 13 1 1, 10 1 1? 1B 1,C 1B1 1B2
%/nh Nu:n %/nh Nua %5c n\m) đ5c n! ung dWng dung dR %uki D(n X* cua Y• gi• Xi_ g+o X>ng ta +n Ehu&ng $t d: chun ea c/ mS $t Ku =o chV =o co =o cc =o c'a) D[a KR =o KSng =hiêng Eiệu =im Eem E8m Eim =im) mQc) th) h•a) thk Lo cHu ng^ Lo cQt Lia g+ch Lim chFo L9 c9 Y`* L9 c9 ^ L9 c9 Kon &c LQn cHu v9ng L7a đ\u La v!t Ma Don MSo Yt chuQt Mít m\t mít gai MQt hai Ya M5a đ/nh Y>ng M5a đSn ^ng "ao M5a D:n
1,3 1, 1,, 1,0 1, 1,? 1,B 10C 101 102 103 10 10, 100 10 10? 10B 1C 11 12 13 1 1, 10 1 1? 1B 1?C 1?1 1?2 1?3 1? 1?, 1?0 1? 1?? 1?B 1BC
<m v9ng ck v!t ng rn Dên m: Z'Oc đSn ^ng "ao 6J đHu Tam c5c T\* tHm v^ng T+t Don Tàu Ya Ta trng ta đn ThF ch ThF đ‚a Ya Ya ThF diều ThF D{ Thi Y/nh ch'ng Y/nh giH Thi Yt Y9m Thi Yt c/ Thi YR Y*
1B3 1B 1B, 1B0 1B 1B? 1BB 2CC 2C1 2C2 2C3 2C 2C, 2C0 2C 2C? 2CB 21C 211 212 213 21 21, 210 21 21? 21B 22C 221 222 223 22 22, 220 22 22? 22B 23C
Thi ch+ Thi chSo trIng Thi đ/ gà Thi dệt vFi Thi đk n'Oc vào chai Thi đk K^i thki cm Thi d'a h$u Thi h/t Thi h/t ng'(c Thi nGn h8nh đ$t Thi n$u cm Thi nm *hao Thi nhF d: chun Thi thF chim Y> c:u Thi th Thi thki cm t n'Oc Thi v tranh Thi v trên đ$t Thi ví gi$ Th8a Dà th8a DF T8m Y/u v\t T8m Eim d'Oi đ$t T8nh tính tang Tk T^m Trí Šn Tr9 chi con gi/* Tr&n t8m Tr^ng c: chu&i Tr>ng đ\u tr>ng cà Tr>ng nụ tr>ng hoa Truền tin ‘ tim ;\t c ;u&t hQt nk /ch n'Oc * h8nh Ylng D/ 9 &ng oa v9ng
O†NO |NO MỘ) Yƒ )ST COI DVN GIWN ,2
OZnh 1( Chơi Chu]ền
OZnh E( bt v5t !ư6i nư6c
OZnh ( Đánh \h-n
OZnh '( Chơi ‡ -n qu#n
OZnh 0( bt ch2ch
OZnh ( C ngưi
OZnh ( C +#u teH tren
OZnh ˆ( ) t&
OZnh ‰( Đánh 4u
,3
OZnh 1Š( Đ‹] +ưng
OZnh 10( Jhá9 4t
OZnh 1( Nh8] g
OZnh 11( )hi th8 chi& 7 c"u
OZnh 1E( Đánh v?
OZnh 1( Sng rn +@n &"]
OZnh 1'( Đu# thu]ền
OZnh 1( Chơi u
OZnh 1ˆ( Na& Cn
DWNO MỤC )yI LIXU )OWM KO|}
,
1. %ào u ynh 2CCC) Việt Nam v!n h% sử cương ) <] ;Wn ho/ Th^ng tin) < 2. Toan znh 1BB2) N&' c)- Tn ngưeng Việt Nam) <] Thành *h& > 4hí Minh 3. Toan znh 1BB2) N&' c)- (%n ngư@i Việt Nam/ <] Thành *h& > 4hí Minh . Toan znh 2C1C) N&' c)- Tr* +m chơi/ <] TrR ,. Toan znh 2CC,) Kh%ng 5ư #.ng r$ng/ <] Thanh a cc trò chơi dân gian/ ]/o ;Wn ha) "& u:n ]ính Tu$t B. ng 2CC?)10 trò chơi dân gian Việt Nam/ <] Lao %Qng _ Qi 1C.
