Teknologi Elektrik 1 E1063 -Unit 4

SISTEM PEMASANGAN ELEKTRIK

E1063/UNIT4/1


OBJEKTIF AM

Un

4

Memahami konsep sistem litar pengguna, sistem perlindungan, kabel dan aksesori dalam pemasangan elektrik.

OBJEKTIF KHUSUS

Di akhir unit ini anda dapat : 

Menerangkan unit kawalan pengguna 1 fasa dan 3 fasa.



Mentakrifkan maksud litar kecil akhir (kuasa dan lampu).



Menyatakan jenis–jenis aksesori dalam pemasangan



Menerangkan jenis-jenis kabel dalam pemasangan



Menjelaskan sistem penebatan dan perlindungan di dalam kabel


E1063/UNIT4/2

INPUT

4.0

LITAR PENGGUNA

Iany Ianyaa berad beradaa di antar antaraa talian talian peng pengag agih ihan an deng dengan an beba beban n peng penggu guna na.. Lita Litarr utama utama pemasangan pengguna mengandungi unit kawalan dan perlindungan yang berfungsi melindungi melindungi dari arus lebihan lebihan seperti seperti litar pintas dan beban lampau dan kebocoran arus ke bumi bagi mengelakkan dari terkena kejutan elektrik. 4.0.1 Litar Kawalan Turutan Pengguna

Ia berfungsi sebagai alat pengawalan dan perlindungan yang yang terdapat pada litar utama pemas pemasang angan an penggu pengguna. na. Ia terdiri terdiri dari dari alat-alat alat-alat pengas pengasing ingan an dan pensui pensuisan san,, alat perlindungan arus lebihan dan perlindungan arus bocor ke bumi. Komponen-komponen tersebut adalah seperti yang ditunjukan oleh Rajah 4.1 di bawah:

kWj

1

2

3

4

5

Rajah 4.1: Pemasangan Litar Kawalan Turutan

1. Fius Fius pemut pemutus us dan dan perang perangkai kai neutr neutral al - sebagai pelindung pelindung arus lebihan dan menghadkan arus pengguna. pengguna. 2. Meter kWj - mengukur jumlah jumlah tenaga yang telah digunakan digunakan untuk menetapkan menetapkan kadar bayaran tarif. 3. Suis utama - sebagai pengasing litar dan perlindungan arus lebihan 4. Pemutus Pemutus litar bocor bocor ke ke bumi bumi kendal kendalian ian arus - alat pelindung kepada kebocoran arus ke bumi dan sebagai pengasing litar. 5. Papan apan agiha gihan n - pengagih litar kecil akhir dan pelindung arus lebihan.


E1063/UNIT4/3

4.0.2 Litar Akhir

Litar akhir ialah litar yang keluar dari papan agihan untuk membekalkan tenaga elektrik terus kepada peralatan elektrik.Tujuan pembahagian litar utama ke litar akhir ialah ; a) Untu Untuk k meng mengela elakk kkan an bahay bahayaa apabi apabila la berla berlaku ku kero kerosa saka kan, n, iaitu iaitu deng dengan an mema memast stik ikan an bahaw bahawaa arus arus kerosa kerosakan kan yang yang akan mengen mengendal dalika ikan n sistem sistem perlind perlindung ungan an itu tidak tidak melebihi daripada sepatutnya. b) Untuk Untuk memasti memastikan kan bahawa bahawa bahagia bahagian-b n-baha ahagia gian n dalam dalam pemasa pemasanga ngan n boleh boleh diputu diputuska skan n bek bekal alan an bagi bagi tuju tujuan an peme pemerik riksa saan an,, peng penguj ujian ian atau atau kerj kerja-k a-ker erja ja memb membaik aikii tanpa tanpa mengganggu litar lain. c) Untuk Untuk mengelakkan mengelakkan kerosakan kerosakan yang yang berlaku berlaku pada sesuatu sesuatu litar litar itu merebak merebak ke litar litar yang lain. 4.0. 4.0.3 3

Perm Permin inta taan an mak maksi sima ma

Permintaan maksima ialah arus terbesar yang perlu dialirkan ke dalam litar, suis dan alat perlindungan pada sesuatu masa. Ianya boleh di tentukan daripada permintaan arus keseluruhan bagi semua punca perkakas elektrik dalam litar. 4.0.4 4.0.4

Litar Litar akhir akhir bagi bagi soke sokett alur alur keluar keluar

Ia boleh di bahagikan kepada beberapa jenis iaitu: a) Lita Litarr jeja jejari ri litar yang di sambungkan kepada soket alur keluar dan berakhir pada soket alur keluar yang di hujung sekali. b) Lita Litarr gela gelang ng litar yang di sambungkan kepada beberapa soket alur keluar dan berakhir pada punca masukannya di papan fius agihan. c) Sulur merupakan satu cabang kabel yang di sambungkan pada litar jejari dan litar gelang.

4.0. 4.0.5 5

Lita Litarr akhi akhirr lamp lampu u Biasanya diagihkan untuk bekalan ke punca lampu filamen atau lampu discas. Beban lain juga disambungkan dari litar lampu seperti kipas siling dengan syarat arus beban penuh kurang daripada yang ditetapkan. Pengalir kabel litar akhir lampu yang diagihkan dari papan fius agihan akan berakhir di terminal siling ros atau pemegang lampu.

4.0. 4.0.6 6

Lita Litarr akhi akhirr alat alat pegu pegun n Lita Litarr akhi akhirr alat alat pegu pegun( n(te teta tap) p) yang yang berk berkad adar ar lebi lebih h dari daripa pada da 3 kW tida tidak k bole boleh h disambungkan ke soket alur keluar. Ini bermakna litar akhir yang berasingan perlu dipasang untuk beban tersebut.


4.1

E1063/UNIT4/4

AKSESORI PEMASANGAN DAN PERALATAN PERALATAN PERLINDUNGAN PERLINDUNG AN

Terdapa erdapatt beberap beberapaa alat tambah tambah (akses (aksesori ori)) dalam dalam pemasa pemasanga ngan n elektri elektrik. k. Antara Antara yang yang paling banyak digunakan adalah palam 3 pin, soket alur keluar dan suis. Ada juga aksesori digunakan untuk tujuan perlindungan daripada kerosakan yang disebabkan litas pintas atau arus bocor. bocor. 4.1.1

Suis Suis Suis adal adalah ah suat suatu u alat alat meka mekani nika kall yang ang digu diguna naka kan n untu untuk k memu memutu tuss dan dan menyam menyambun bung g bekalan bekalan kepada kepada peralat peralatan an elektri elektrik. k. Terdapa erdapatt banyak banyak jenis jenis suis suis diantaranya ialah suis togol, suis satu hala, suis satu kutub dua hala, suis siling dan lain-lain.

Rajah 4.2 : Suis

4.1. 4.1.2 2

Soke Sokett alur alur kelu keluar ar dan dan pala palam m.

Alat ini diperlukan untuk menyambungkan bekalan kepada peralatan elektrik mudah mudah alih. Soket alur keluar mempuyai mempuyai dua atau tiga alur terminal terminal manakala palam pula merupakan bahagian yang boleh digerakkan yang mempunyai dua atau tiga pin untuk dimasukkan ke dalam soket alur keluar. Saiz piawai bagi peralatan tersebut adalah 2A, 5A, 15A dan 30A.

Rajah 4.3 : Contoh Soket Alur Keluar Dan Palam


4.1. 4.1.3 3

E1063/UNIT4/5

Perl Perlin indu dung ngan an Arus Arus Leb Lebih ihan an..

Arus lebihan ialah nilai arus tinggi mengalir dalam sesuatu litar dan lebih daripada kadar maksima yang dibenarkan. Ianya mungkin disebabkan oleh satu daripada perkara berikut ;

4.14 4.14

a)

Lebihan arus beban – yang disebabkan oleh beban lampau(penambahan beban lebih daripada yang dibenarkan) atau permulaan beban (arus beban naik secara mengejut pada peringkat permulaan penghidupan)

b)

Litar pintas - berlaku apabila pengalir fasa dan pengalir neutral bersentuhan. Ini menyebabkan pengalir kabel menjadi panas dan sekiranya alat perlindungan mengambil masa yang lama untuk memutuskan litar, kebakaran akan berlaku.

Faktor Faktor pemilih pemilihan an jenis jenis-j -jeni eniss perlin perlindu dunga ngan n arus arus lebiha lebihan n

a) b) c) d) e)

Jeni enis be beban Keupay Keupayaan aan unit unit perli perlindu ndunga ngan n Suhu Suhu seke sekeli lili ling ng Alat kh khas Harga

4.1. 4.1.5 5

Jeni Jeniss-je jeni niss alat perli perlind ndun unga gan n a) Fius b) b) Pemu Pemutu tuss lita litar r

4.1. 4.1.6 6

Jeni Jeniss-je jeni niss fius fius a) Fius Fius boleh boleh dawa dawaii semu semula la b) b) Fiu Fius kat katri rijj c) Fius kapasiti pemutus tinggi (hrc)

Awas!! Beban lebihan menyebab kan arus

Jadual 4.1 : Perbezaan antara Talian Atas dan Kabel Bawah Tanah

Talian Atas

Kabel Bawah Tanah

1. Didirikan di kawasan luar bandar

Kawasan ba bandar dan rumah pangsa

2. Menggu Menggunakan nakan tiang kayu, kayu, besi besi dan dan konkrit konkrit 3. Pen Penga gali lirr tali talian an ada adala lah h tida tidak k berp berpen eneb ebat at

Menggunaka Menggunakan n kabel kabel berpen berpenebat ebat yang yang ditanam dan tahan kerosakan mekanikal Peng Pengal alir ir yan yang g digu diguna naka kan n berp berpen eneb ebat at

4. Penyelen eleng ggara araann annya adala alah mudah

Penyel nyeleenggaraa araan nnya adalah rumit

5. Kos pembinaannya murah

Kos pembinaannya tinggi

4.1. 4.1.7 7

Fius Fius Bole Boleh h Dawa Dawaii Semu Semula la

Ia digunakan pada pemasangan pengguna domestik atau untuk arus beban yang rendah di perindustrian ciri-ciri :


E1063/UNIT4/6

a) terdiri dari dari dawai elemen elemen yang disamb disambungk ungkan an dalam satu satu penghubun penghubung g fius yang yang boleh dikeluarkan dari tapak fius. b) Dawai elemen elemen fius diperbu diperbuat at dari aloi iaitu iaitu campuran campuran timah dan plumbu plumbum m atau dari kuprum tulin. c) Ia boleh boleh ditukar ditukar ganti sekiranya sekiranya elemen itu putus. putus. d) Arus nominal nominal bergantu bergantung ng kepada kepada saiz saiz dawai elemen fius. e) Kebaikan Kebaikan dan keburukan keburukan fius jenis jenis ini ini adalah seperti seperti jadual jadual 4.2. 4.2. Jadual 4.2 : Kebaikan dan keburukan fius boleh dawai semula.

Kebaikan

Keburukan

1. Dawa Dawaii elem elemen en fius fius mura murah h

Meng Mengha hasi silk lkan an arka arka dan dan men menge gelu luar arka kan n bun buny yi yan yang g kua kuatt

2. Senang ditukar ganti

Kemungkinan silap mengganti saiz elemen fius

4.1.8

Fius Katrij

Fius Katrij digunakan dalam palam 3 pin bagi perkakasan elektrik. Ia boleh dianggap sebagai fius tambahan kepada fius dalam papan agihan. Ciri-ciri ; a) Terdiri dari dari satu tiub yang yang diperbuat diperbuat dari kaca kaca atau seramik seramik atau tembikar tembikar.. b) Arus nominal nominal fius adalah adalah 0.15A, 0.15A, 0.25A, 0.25A, 0.5A, 0.5A, 0.75A,1A, 0.75A,1A, 2A, 3 A, 5A dan dan 13A. c) Faktor Faktor fiusa fiusan n dianta diantara ra 1.5 hing hingga ga 1.75 1.75 kali. kali. d) Kebaikan Kebaikan dan keburu keburukan kan fius fius jenis ini adalah adalah seperti seperti jadual jadual 4.3 Jadual 4.3 : Kebaikan Kebai kan dan keburukan fius katrij

Kebaikan

1. Kadar arus nominal diketahui dengan tepat 2. Kapasiti pemutus tidak merosot 3. Mempunyai kod warna untuk kadaran saiz yang tertentu. 4. Dapat mengelakkan terjadinya arka dan bunyi yang kuat.

4.1. 4.1.9 9

Fius Fius Kap Kapas asit itii Pemu Pemutu tuss Tin Tingg ggii

Keburukan

1. Jika elemen fius fi us putus, keseluruhan fius tidak boleh digunakan. 2. Pemegang fius hanya sesuai dengan saiz kartrij yang tertentu.


E1063/UNIT4/7

Fius ini digunakan pada tempat atau beban yang memerlukan kadar kapasiti pemutusan yang tinggi. tinggi. Ia mempunyai mempunyai arus nominal yang yang besar dan mampu menanggun menanggung g arus beban yang tinggi. Ciri-ciri ; a) Terdiri dari satu satu tuib seramik seramik dengan penutup penutup hujungny hujungnyaa yang diperbuat diperbuat dari logam. logam. b) Dawai Dawai elemen fius diperbu diperbuat at dari jenis jalur perak perak dan disoko disokong ng oleh silikon silikon serta diselaputi oleh serbuk mineral. c) Mempunyai Mempunyai elemen penunjuk penunjuk dan serbuk serbuk penand penanda. a. d) Faktor Faktor fiusan fiusan diantara diantara 1.0 1.0 hingga hingga 1.25 kali. e) Kebaikan Kebaikan dan dan keburu keburukan kan fius jenis ini adalah adalah seperti seperti jadual jadual 4.4.

Jadual 4.4 : Kebaikan dan keburukan fius pemutus tinggi

Kebaikan

1. Dapat mengelakkan terjadinya arka dan bunyi yang kuat. 2. Dapat mengawal arus yang tinggi. 3. Kapasiti pemutusan yang tinggi. 4. Mempunyai tanda pemutusan.

Keburukan

- Paling mahal. - Mengambil masa untuk menggantikan fius yang baru. - Hanya sesuai dengan penghubung fius dan tapak fius yang tertentu. - Sukar didapati.

4.1.10 4.1.10 Istilah-i Istilah-istila stilah h yang berkaitan berkaitan dengan dengan fius fius ; a)

Elemen fius- adalah pengalir dengan pelbagai saiz yang akan cair apabila arus yang berlebihan mengalir melaluinya

b)

Arus nominal - arus maksima yang boleh melalui kabel atau fius pada jangka masa yang tidak terhad dengan dengan tidak memanaskan memanaskan pengalir kabel atau mencairkan elemen fius.

c)

Arus fiusan - arus minima yang boleh mencairkan elemen fius.

d)

Faktor fiusan - nisbah arus fiusan dengan kadaran arus.

4.1.1 4.1.11 1 Pemut Pemutus us Litar Litar Ia merupakan peralatan mekanikal yang digunakan untuk membuka dan menutup litar dalam keadaan keadaan biasa (untuk (untuk tujuan penyelengg penyelenggaraan) araan) dan juga dalam keadaan keadaan litar pintas. Bila berlaku litar pintas pintas ia akan terpelantik secara automatik.


E1063/UNIT4/8

AKTIVITI 4A 1.1 Takrifkan:akrifkan:a) lita litarr pen penggun ggunaa b) b) litar litar kaw kawal alan an tur turut utan an c) lita itar akh akhir 1.2 Lukiskan gambar rajah berlabel satu litar kawalan utama 1.3 Nyatakan fungsi peralatan pemasangan yang yang berikut a) fiu fius pem pemutus utus b) meter kW kWj c) pap papan agih agihan an 1.4 Senaraikan 2(DUA) kebaikan dan 2(DUA) keburukan fius boleh dawai semula. 4.5 Apakah yang dimaksudkan dimaksudkan dengan litar pintas? pintas?

Semoga Berjaya !!


E1063/UNIT4/9

MAKLUM BALAS 4A 4.1

a. Litar Litar pengguna pengguna adalah adalah litar litar yang berada berada di antara antara talian talian pengagihan pengagihan dengan dengan beban pengguna b.

litar litar kawalan kawalan turutan turutan adalah adalah berfung berfungsi si sebagai sebagai alat alat pengawala pengawalan n dan perlindungan yang terdapat pada litar utama pemasangan pengguna. Ia terdiri dari alat-alat pengasingan dan penyuisan, alat perlindungan arus lebihan dan perlindungan arus bocor ke bumi

c. Llitar akhir ialah litar yang keluar dari papan agihan untuk membekalkan

tenaga elektrik terus kepada peralatan elektrik. 4.2

Rajah litar kawalan turutan

kWj

4.3 a. Fius pemutus- sebagai pelindung arus lebihan lebihan dan menghadkan menghadkan arus pengguna b. Meter kWj- mengukur mengukur jumlah tenaga yang telah telah digunakan untuk menetapkan menetapkan kadar c. baya ayaran ran ta tarif. if. d. Papan Papan agihanagihan- pengagih pengagih litar litar kecil akhir akhir dan pelindu pelindung ng arus lebihan lebihan 4.4 4.4

4.5

Keba Kebaik ikan an dan dan keb kebur uruk ukan an fius fius bole boleh h daw dawai ai semu semula la Kebaikan

Keburukan

Dawai Dawai elemen elemen fius fius murah murah

Menghasi Menghasilkan lkan arka dan menge mengeluar luarkan kan bunyi bunyi yang kuat

Sena Senang ng ditu dituka karr gant gantii

Kemu Kemung ngki kina nan n sila silap p me meng ngga gant ntii saiz saiz elem elemen en fius fius

Litar pintas pintas - berla berlaku ku apabila apabila pengalir pengalir fasa dan pengalir pengalir neutral neutral bersentu bersentuhan. han. Ini menyeb menyebabk abkan an penga pengalir lir kabe kabell menjadi menjadi panas panas dan dan sekira sekiranya nya alat alat perli perlindu ndunga ngan n mengambil masa yang lama untuk memutuskan litar, kebakaran akan berlaku.


E1063/UNIT4/10

INPUT

4.2

KABEL

Peng Pengali alirr yang yang berp berpen eneb ebat at dike dikena nali li seba sebaga gaii kabe kabel. l. Ia adal adalah ah suat suatu u baha bahan n yang yang membentuk suatu litar pada beban dalam sistem pemasangan elektrik. Kabel berupaya : a) mengalirkan mengalirkan arus arus elektrik elektrik dari bekalan bekalan kuasa kuasa ke dalam dalam peralatan-pe peralatan-peralatan ralatan elektrik elektrik atau mesin elektrik dengan selamat. b) menghalang menghalang berlakun berlakunya ya denyutan denyutan daya daya gerak elektrik elektrik apabila apabila tersentuh tersentuh padanya. padanya. 4.2.1

Binaan

Pada amnya ia mengandungi beberapa bahagian/lapisan seperti Rajah 4.4 di bawah. 4.2.1.1 Pengalir/Teras Pengalir/Teras a) Semua kabel mempunyai mempunyai satu atau lebih teras yang diperbuat diperbuat dari aluminium atau kuprum kuprum yang mempunyai nilai pengaliran yang tinggi. b) Pemilihan Pemilihan kuprum kuprum sebagai sebagai pengali pengalirr kerana ia mempuny mempunyai ai nilai rintangan rintangan yang rendah, mudah di bentuk dan mudah untuk proses pemetrian. c) Ia berbentu berbentuk k lembaran lembaran dawai supaya supaya mudah mudah dilentur dilenturkan. kan.

Contoh ukuran kabel, 7/1.04 mm

6.0 mm2

7= 7 lembar 1.04 mm= garispusat setiap lembar pengalir

luas keratan rentas keseluruhan pengalir

4.2.1.2 4.2.1.2 Penebat. Penebat.

Penebat mestilah mempunyai rintangan yang tinggi bagi menghalang arus keluar. Jenis-jenis penebat yang digunakan ialah kertas kerta s isian minyak, varnish cambric, vulcanised vulcanised bitumen, PVC dan getah.


E1063/UNIT4/11

4.2.1.3 4.2.1.3 Pelindung Pelindung mekanikal. mekanikal.

Bahan yang digunakan disekeliling penebat untuk mengelakkan kerosakan mekanikal pada kabel semasa pemasangan atau sepanjang penggunaannya. Di antara bahan yang digunakan ialah, salutan PVC, salutan getah, pita keluli (steel tape) atau , salutan plumbum/kuprum dan konduit atau sesalur. galvanizes steel wire

3 2 1

Rajah 4.4 : Gambar rajah binaan kabel .

4.2.2 .2.2

Teras ras Kabe Kabell Jenis-jenis teras kabel yang biasa digunakan dalam pemasangan ditunjukkan dalam Rajah 4.5.

1. Teras tunggal

3. Kabel 3 teras

2. Kabel 2 teras

4. Kabel teras berbilang.

Rajah 4.5 : Jenis-jenis teras kabel


4.2.3 4.2.3

E1063/UNIT4/12

Syara Syarat-S t-Syar yarat at Pemili Pemilihan han Kabel Kabel

Untuk menghantar menghantar tenaga elektrik dengan dengan selamat, ekonomikal, beberapa syarat/peraturan perlu diambil kira: a) Mempunyai Mempunyai saiz saiz pengalir pengalir yang yang berpatutan berpatutan supaya supaya tidak tidak berlaku berlaku kepanasan kepanasan dan susutan voltan dalam had yang ditetapkan. b) Mempunyai Mempunyai penebat penebat yang yang sempur sempurna na dan dan selamat. selamat. c) Kabel mestilah mestilah mempu mempunyai nyai kestabila kestabilan n dari segi segi fizikal fizikal pada keseluru keseluruhanny hannya. a. d) Mempunyai Mempunyai perlindun perlindungan gan mekanikal mekanikal untuk untuk mengelakkan mengelakkan daripada daripada kerosakan kerosakan yang yang teruk e) Penggunaan Penggunaan kabel kabel mestilah mestilah mengikut mengikut had/kelas had/kelas tertentu tertentu sesuai sesuai dengan dengan nilai voltan voltan yang digunakan.

4.2. 4.2.4 4

Fakt Faktor or Pem Pemil ilih ihan an Jen Jenis is Kab Kabel el

a) b) c) d) e) f) g)

4.2. 4.2.5 5

Tempat hendak hendak digunakan digunakan/keadaa /keadaan n sekeliling sekeliling Jenis pendawaian/ pendawaian/jenis jenis beban yang digunakan digunakan Jangka Jangka masa masa ketah ketahana anan n yang yang dikehe dikehenda ndaki ki Kemungkin Kemungkinan an kerosak kerosakan an yang yang akan dihadapi dihadapi Perbel Perbelanj anjaan aan yang yang diangg dianggark arkan an Rupabentuk Mampu yang yang membawa membawa arus maksima maksima tanpa tanpa pemanasa pemanasan n yang keterlalu keterlaluan. an.

Kord Kord Dan Dan Kab Kabel el Bole Boleh h Lent Lentur ur Ia merupakan suatu jenis kabel yang mempunyai lembaran pengalir yang banyak dan halus. Ia lebih mudah dilenturkan berbanding dengan kabel biasa. Jadual 4.5 adalah perbandingan di antara kord dan kabel boleh lentur. Jadual 4.5 : Perbandingan kord dan kabel boleh lentur

Kord boleh lentur

Kabel boleh lentur

1. Luas keratan rentas keseluruhan pengalir bagi kord kord ialah 4.0 mm2 atau kurang

Luas keratan rentas keseluruhan pengalir bagi kabel ialah lebih 4.0 mm2

2. Disambung di antara siling ros r os dan pemegang lampu anting-anting

Disambungkan untuk kadaran beban yang lebih besar

3. Disambungkan Disambungkan antara plug atau palam dan alat-alat mudah alih

Disambungkan di antara palam dan alat-alat tetap


E1063/UNIT4/13

Nama kabel adalah bergantung kepada; a) Perlin Perlindun dungan gan mekani mekanikaln kalnya ya b) Peneba Penebatan tan yang yang diguna digunakan kan c) Teras pengal pengalir ir kabe kabell terse tersebut but 4.2.6 4.2.6

Jenis Jenis-J -Jeni eniss Kord Kord Dan Dan Kabe Kabell Boleh Boleh Lent Lentur ur

1. Pene Peneba batt PVC PVC kemb kembar ar sel selari ari

penebat

pengalir

2. Pene Peneba batt PVC PVC kemba kembarr berp berpin intal tal

3. Pene Peneba batt PVC PVC beran beranya yam m iii i

i. ii. iii. iv.

iv

ii

pengalir salut PVC anyaman benang salut PVC

Rajah 4.6 Jenis-Jenis Kord dan Kabel Boleh Lentur. Lentur.


4.2.7 4.2.7

E1063/UNIT4/14

Fungsi Fungsi Kabel Kabel dan dan Peng Pengen enala alan n Warn Warna a Jadual 4.6 : Pengenalan warna kabel

FUNGSI KABEL Pengalir perlindungan Pengalir litar satu fasa Fasa R bagi litar 3 fasa Fasa Y bagi litar 3 fasa Fasa B bagi litar 3 fasa Posi Positi tiff bag bagii lit litar ar 2, 3 dawa dawaii aru aruss teru teruss (a.t (a.t)) Negatif bagi agi lit litaar 2 dawai ar arus te terus (a. (a.t) t) Neg Negat atif if bagi agi lita litarr 3 dawa dawaii aru arus teru teruss (a.t (a.t)) Dawai tengah bagi litar 3 dawai (a.t)

PENGENALAN WARNA Hijau dan kuning Merah atau kuning atau biru Merah Kuning Biru Mera Merah h Hitam Biru Biru Hitam

Jadual 4.7 : Kabel Yang Digunakan Oleh TNB

JENIS

VOLTAN

PVC INSULATED -Single core -Twin core -Multicore

LV LV LV

PAPER INSULATED -Single core -Belted -Screened

6.6kV, 11kV, 22kV,33kV LV, 6.6kV, 11kV 22kV, 33kV

OIL FILLED -3 Core self contained -Single core self contained

22kV, 33kV, 132kV 132kV

XLPE -Aerial cable -Single core -XLPE 3 core

11kV, 11kV, 33kV{SAXKA) 11kV, 22kV,33kV,132kV 11kV


E1063/UNIT4/15


E1063/UNIT4/16

AKTIVITI 4B

4.6

4.7 4.8

4.9

Berikan takrifan istilah yang berikut :i. Kabel ii. iii. penebat kabel iv.

Pengalir kabel Pelindung mekanikal

Lakarkan dan labelkan rajah binaan kabel penebatan PVC. Nyatakan DUA faktor utama yang perlu difikirkan sebelum membuat pemilihan saiz kabel. Berikan TIGA sebab mengapa pengalir kabel biasanya diperbuat dari kuprum.

4.10Tukarkan 4.10Tukarkan saiz kabel 7/2.14mm dalam bentuk luas keratan rentas. Tunjukkan pengiraan anda.

Semak jawapan anda pada maklum balas di


E1063/UNIT4/17

MAKLUM BALAS 4B 4.6

i. Ia adalah adalah suatu suatu bahan bahan yang yang memben membentuk tuk suatu suatu litar litar pada pada beban beban dalam dalam siste sistem m pemasangan elektrik ii. Berfugsi membawa bekalan elektrik iii. Penebat adalah bahan yang mempunyai rintangan yang tinggi bagi menghalang arus mengalir keluar iv. iv. Bahan yang yan g digunakan disekeliling penebat p enebat untuk mengelakkan kerosakan mekanikal pada kabel semasa pemasangan atau sepanjang penggunaannya

4 4.7

2

3

1

1. 2. 3. 4.

pengalir salut PVC anya anyama man n bena benang ng salut PVC

4.8 Faktor pemilihan saiz kabel kabel i. suhu/kepanasan ii. tahap voltan 4.9 Pemilihan kuprum sebagai pengalir kerana ia mempunyai mempunyai nilai rintangan yang rendah, rendah, mudah di bentuk dan mudah untuk proses pematerian(soldering) 4.10 4.10

d= 7 x 2.14 2.14mm mm 2 A= π d = π(7 x 2.14) 2 = 4

4

176.24 mm2


E1063/UNIT4/18

Penilaian Kendiri Untuk mengukur prestasi, anda mestilah menjawab semua soalan penilaian kendiri ini untuk dinilai oleh pensyarah anda

1. Takrifkan:i. ii. iii.

litar pengguna litar akhir kabel

2. Lukiskan gambar rajah satu litar kawalan turutan serta nyatakan fungsi fungsi bagi setiap komponen dalam litar tersebut. 1. Berika Berikan n sebab-s sebab-seba ebab b berlaku berlakunya nya arus arus lebihan lebihan 2. Senaraikan Senaraikan kebaika kebaikan n dan keburu keburukan kan fius fius kapasiti kapasiti pemutu pemutuss tinggi tinggi 3. Lukiskan Lukiskan binaan binaan utama utama kabel serta serta nyatakan nyatakan fungsi fungsi bagi bagi setiap setiap binaan binaan tersebut. tersebut. 4. Nyatakan Nyatakan 2(DUA) 2(DUA) kegunaan kegunaan kord boleh lentur. lentur. 5. Nyatakan Nyatakan 4 (EMP (EMPA AT) faktor faktor pemilihan pemilihan jenis kabel.

SELAMAT


E1063/UNIT4/19

MAKLUM BALAS KENDIRI

1 ( i). Litar pengguna adalah litar yang berada di antara talian pengagihan dengan beban pengguna ii. litar akhir ialah litar yang keluar dari papan agihan untuk membekalkan tenaga elektrik terus kepada peralatan elektrik. iii. Pengalir yang berpenebat dikenali sebagai kabel. Ia adalah suatu bahan yang membentuk suatu litar pada beban dalam sistem pemasangan elektrik

2. kWj

1

2

3

4

5

1. fius pemutus dan perangkai neutral- sebagai pelindung arus lebihan dan menghadkan arus pengguna 2. meter kWj- mengukur jumlah tenaga yang telah digunakan untuk menetapkan kadar bayaran tarif. 3 suis utama- sebagai pengasing litar dan perlindungan arus lebihan 4. pemutus litar bocor ke bumi kendalian arus- alat pelindung kepada kebocoran arus ke bumi dan sebagai pengasing litar. 5. papan papan agihanagihan- pengagih pengagih litar litar kecil kecil akhir dan dan pelindung pelindung arus arus lebihan. lebihan.

3.

Sebab-sebab arus lebihan berlaku ialah ; i. lebi lebiha han n aru aruss beb beban an – yan yang g dise diseba babk bkan an oleh oleh beba beban n lam lampa pau( u(pe pena namb mbah ahan an beba beban n lebih daripada yang dibenarkan) atau permulaan beban (arus beban naik secara mengejut pada peringkat permulaan penghidupan) ii. ii. litar litar pinta pintass- berlak berlaku u apabi apabila la pengal pengalir ir fasa fasa dan pengal pengalir ir neutra neutrall bers bersent entuha uhan. n. Ini Ini menyebabkan pengalir kabel menjadi panas dan sekiranya alat perlindungan mengambil masa yang lama untuk memutuskan litar, kebakaran akan berlaku.


4.

E1063/UNIT4/20

Keba Kebaik ikan an dan dan keb kebur uruk ukan an fius fius kapa kapasi siti ti pemu pemutu tuss tin tingg ggi; i; Kebaikan 1. Dapat mengelakkan terjadinya arka dan bunyi yang kuat

5.

Keburukan Paling mahal

2. Dapat Dapat menga mengawal wal arus arus yang yang tinggi tinggi

Mengambi Mengambill masa masa untuk untuk mengga menggantik ntikan an fius fius yang yang baru

3. Kapasi Kapasiti ti pemutu pemutusa san n yang yang tinggi tinggi

Hanya Hanya sesua sesuaii deng dengan an penghu penghubun bung g fius fius dan tapak tapak fius yang tertentu

4. Mempunyai tanda pemutusan

Sukar didapati

Komp Kompon onen en uta utama ma bina binaan an sebu sebuah ah kabe kabell ada adala lah h sep seper erti ti raja rajah h

3 2 1

1. Pengalir/Teras Semua kabel mempunyai satu atau lebih teras yang diperbuat dari aluminium atau kuprum yang mempunyai nilai pengaliran yang tinggi. Pemilihan kuprum sebagai pengalir kerana ia mempunyai nilai rintangan yang rendah, mudah di bentuk dan mudah untuk proses pematerian. Ia berbentuk lembaran dawai supaya mudah dilenturkan. 2. Penebat. Penebat mestilah mempunyai rintangan yang tinggi bagi menghalang arus mengalir keluar. Jenis-jenis penebat yang digunakan ialah kertas isian minyak, varnish cambric, vulcanised bitumen, PVC dan getah. 3. Pelindung mekanikal. Bahan yang digunakan disekeliling disek eliling penebat untuk mengelakkan kerosakan mekanikal pada kabel semasa pemasangan atau sepanjang penggunaannya. Di antara bahan yang digunakan ialah, salutan PVC, salutan getah, pita keluli (steel tape) atau galvanizes steel wire, salutan plumbum/kuprum dan konduit atau sesalur.


6.

7.

E1063/UNIT4/21

Dua kegunaan kod boleh lentur ; i. Disa Disamb mbun ung g di anta antara ra sili siling ng ros dan dan pem pemeg egan ang g lamp lampu u anti anting ng-a -ant ntin ing. g. ii. ii. Disa Disamb mbun ungk gkan an anta antara ra plug plugat atau au pala palam m dan dan alat alat-a -ala latt muda mudah h alih alih Faktor pemilihan jenis kabel i. temp tempat at hen henda dakk digu diguna naka kan/ n/ke kead adaa aan n seke sekeli lili ling ng ii. ii. jeni jeniss pend pendaw awai aian an/j /jen enis is beb beban an yan yang g digu diguna naka kan n iii. iii. jang jangka ka masa masa keta ketaha hana nan n yan yang g dik dikeh ehen enda daki ki iv. iv. kemu kemung ngki kina nan n ker kerosak osakan an yan yang g akan akan dih dihad adap apii v. perb perbel elan anja jaan an yang yang dian diangg ggar arka kan n vi. rupabentuk vii. vii. lampu lampu yang yang memb membawa awa aru aruss maksim maksima a tanpa tanpa peman pemanasa asan n yang yang keter keterlal laluan uan..

BOLEH TERUSKAN KE UNIT 5

Teknologi Elektrik 1 E1063 -Unit 4

Recommend Documents