Air & Larutan C iri iri Fizikal Fizikal Air 1. A ir wujud wujud da la m ti tiga kea da a n & ber be ruba h mela mela lui bebe be berra p a p roses oses.. 2. BerdasarkanTeori Kinetik , air terd terd iri iri d a ripa d a b a nya nya k za ra h halus ha lus yang ya ng d isk iskrit ya ya ng d igelar ige lar molekul a ir. Sus Susuna unan n & p e rg e ra ka n moleku mo lekull ini a da la h ber be rbez be za da la m set setiia p kea da a n. 3. Takat beku da d a p a t dite dite ntuk ntuka a n mela mela lui, ui,
Sus usuna unan n ra ra d a s untuk menentu mene ntuk ka n tak ta ka t bek be ku air a ir a ) Pada 0° , molekul2 ai a ir b erg erg era era k c ukup ukup p erl erla han ha n untuk untuk membolehka membolehka n da ya ta rika n ya ya ng wujud wujud menetapk menetap ka n ke d uduk ud uka a n molekul molekul2 d a lam sus susuna unan n yang se ka ta untuk membe memb e ntuk ntuk sa tu p e p e ja l. A is p un te te rb e ntuk. ntuk. b ) Suhu uhu ad alah tet tetap ap pa da 0° .
4. Takat didih air dapat ditentukan,
Susunan radas untuk menentukan takat didih air a) Pada 100° , molekul2 air mempunyai c ukup tena ga untuk mengatasi daya tarikan antara molekul. Molekul2 itu terlepas ke uda ra sebaga i stim. b) Suhu tetap pa da 100°.
Kesan bendasing terhadap ciri fizikal air 1. Boleh menguba h rasa, bau & warna air, 2. J uga b oleh meningkatkan ketumpatan air. C ontoh - air laut lebih tumpat berbanding a ir tawar. Hal ini menerangkan sebab kapa l lebih muda h terapung di laut berba nding dengan di air tawar.
Penyejatan Air 1. Air yang terlepa s dari permukaan air ke uda ra bertukar menjadi wap air. 2. Air yang tertinggal menjadi lebih sejuk kerana penyejatan air menyingkirkan sebahagian tenag a daripada air. 3. Faktor2 yang mempengaruhi kadar penyejatan air: a) Suhu persekitaran b) Luas permukaan air c ) Kelemba pa n udara d) Pergerakan uda ra Larutan & Keterlarutan Zat terlarut, pelarut & larutan 1. Larutan - ialah c ampuran yang homogen(sekata) yang terbentuk apa bila satu ba han larut di da lam satu ba han yang lain 2. Zat terlarut - ialah ba han yang terlarut sama a da pepejal, cecair@gas 3. Pelarut - ialah ba han yang melarutkan zat terlarut & biasanya adalah c ec air yang membentuk bahagian utama suatu larutan 4. Nisbah zat terlarut kep ada pelarut yang berbeza mengha silkan larutan yang berbeza kepekatan: Larutan cair - Menga ndungi sedikit zat terlarut - Dapat melarutkan lebih banyak zat terlarut lagi
Larutan pekat - Mengandungi banyak zat terlarut - Dapat melarutkan sedikit zat terlarut lagi
Larutan tepu - Mengandungi zat terlarut yang maksimum - Tidak dapa t melarutkan zat terlarut lagi
Larutan & ampaian 1. Kedua-dua larutan & ampaian merupa kan campuran. 2. Larutan: - Menga ndungi ba han terlarut - Zarah2 diserakkan denga n sekata sehingga kita tidak dapat melihat zarah2 ini dengan mata kasar. Oleh itu, larutan sentiasa hamogen - Larutan biasa adalah lutsinar
-
Larutan mungkin tidak berwa rna sep erti larutan garam@berwa rna seperti larutan kuprum (II) sulfat yang berwarna biru
3. Ampaian: - Menga ndungi ba han tak terlarut - Ampaian ialah campuran yang tida k homogen@heterogen - Zarah2 kec il pep ejal@c ec air terampai di da lam satu c ec air@ga s & kelihatan keruh - Contoh: Air lumpur & jus buah-buahan segar - Zarah2 da lam ampaian tidak terseb ar sec ara sekata. Terdapat gugusan kec il zarah2 yang c ukup besar untuk dilihat oleh mata kasar
Keterlarutan 1. Keterlarutan - ialah kuantiti zat terlarut yang maksimum dalam unit gram yang dapat melarut di dalam 100 pelarut pada satu suhu yang tertentu 2. Keterlarutan b erga ntung pada: a) J enis pelarut - Keterlarutan zat terlarut adalah berbeza di dalam pelarut berbeza selain da ripada air - Contohnya, Garam melarut dengan ba ik di dalam air tetapi tida k melarut di dalam pelarut seperti alkohol & eter b) J enis zat terlarut - Zat terlarut yang berbeza mempunyai keterlarutan yang berlainan di dalam pelarut yang tertentu c ) Suhu pelarut - Keterlarutan pepejal di dalam pelarut cecair meningkat dengan suhu tetapi keterlarutan ga s di dalam pelarut c ec air berkurang dengan suhu - Contohnya , Kuantiti gula yang melarut di dalam air panas ada lah dua kali ga nda berba nding denga n kuantiti gula yang melarut di da lam air pa da suhu bilik
Kadar keterlarutan 1. Kadar keterlarutan - ialah kec ep atan sesuatu zat terlarut melarut di dalam kuantiti pelarut yang tertentu
2. Faktor kadar keterlarutan: a) Suhu pelarut - Semakin tinggi suhu pelarut, semakin cepat zat terlarut melarut di da lam pelarut b) Kadar kacauan - Semakin c epat kac auan dilakukan, semakin c epat zat terlarut melarut di dalam pelarut c ) Saiz zat terlarut - Semakin kecil saiz zat terlarut, semakin cepat zat terlarut melarut di da lam pelarut
Air sebagai pelarut semesta 1. Air merupa kan pelarut yang baik & dapat melarutkan hampir semua jenis bahan. 2. Air dikenali seb agai pelarut semesta. 3. Larutan yang pelarutnya merupa kan air dipanggil larutan akueus. 4. Kebanyakan air di Bumi sebenarnya merupakan larutan akueus. 5. Sesetengah ba han tidak larut dalam air tetapi boleh larut di dalam c ec air yang disebut pelarut orga nik. 6. Pelarut organik - ialah sebatian orga nik yang mengandungi karbon yang digunakan untuk melarutkan zat terlarut untuk membentuk larutan. 7. Pelarut ini digunakan denga n da lam pembuatan larutan serta untuk menghilangkan kotoran kerana sifatnya yang mudah meruap. Asid & Alkali Sifat asid & alkali 1. Asid & alkali wujud dalam bentuk pep ejal, c ec air & ga s. Tetapi hanya menunjukkan sifat asid & alkali apabila larut di da lam air. a) Contohnya, apabila sehelai kertas litmus biru yang kering dimasukkan ke dalam pepejal asid sitrik, tiada peruba han warna yang a kan berlaku.
b) Apabila air ditambahkan pada asid, kertas litmus biru beruba h menjadi merah. Hal ini menunjukkan bahawa asid hanya menunjukkan sifat asidnya dengan kehadiran air c ) Apabila sehelai kertas litmus merah yang kering dimasukkan ke da lam pepejal ba rium hidroksida, tiada perubahan warna yang akan berlaku
d) Apabila air ditamba hkan, kertas litmus merah itu berubah menjadi biru. Hal ini menunjukkan bahawa alkali hanya menunjukkan sifat alkalinya dengan kehadiran air 2. Kegunaan asid dalam kehidupan harian kita: Asid sitrik - Sebagai ba han tambahan dalam makanan & minuman •
•
•
•
•
Asid asetik - Digunakan seb aga i cuka & untuk membua t jeruk - Membuat cat, plastik & rayon Asid sulfurik cair - Digunakan da lam akumulator - Membuat ba ja kimia & detergen Asid tartarik - Membuat minuman ringan, ga ram buah-buaha n & garam kesihatan Asid benzoik - Mengawet makanan seperti sos
3. Kegunaan alkali dalam kehidupan harian: Natrium hidroksida - Membuat sabun, detergen, plastik & rayon
Kalsium hidroksida (kapur) - Membuat simen, mortar, kapur mati & kaca - Meneutralkan tanah berasid dalam pertanian
Ammonia - Menghalang p embekuan lateks - Sebagai agen pembersih dalam penc uci kac a & tingkap - Menghasilkan asid nitrik & baja
Peneutralan 1. Apabila asid ditamba hkan pada alkali, sifat asid & alkali masing2 akan dimusnahkan. Proses ini dinamakan peneutralan.
2. Tindak balas antara a sid & alkali menghasilkan jenis ga ram yang berbeza.
3. Bagi peneutralan sec ara lengkap, kaedah pentitratan digunakan. Dalam kaedah ini, a) Asid & alkali dalam kuantiti yang betul dicampurkan menggunakan buret b) Penunjuk asid-alkali digunakan untuk mengesan takat akhir pentitratan
Aplikasi peneutralan 1. Gigitan semut api & sengatan leb ah, - Bersifat asid - Boleh dineutralkan denga n menyapu ba han beralkali seperti serbuk bikarbonat@losen kalamin
2. Sengatan penyengat - Bersifat alkali - Boleh dirawat menggunakan bahan berasid seperti cuka 3. Rambut manusia, - Rambut sihat & kuat apabila sedikit berasid tetapi syampu biasanya sedikit beralkali - Oleh itu, mencuci rambut denga n syampu beralkali menjadikan rambut tida k bermaya & kasar - Perapi rambut yang bersifat asid boleh digunakan untuk meneutralkan sisa syampu pada rambut, menjadikan rambut lebih licin, berkilat & sihat
Pembersihan Air Kaedah pembersihan air 1. Penurasan a) Air dilalukan melalui satu penuras untuk menyingkirkan bahan terampai sep erti tanah liat, pa sir & tumbuhan b) C ec air yang keluar daripada penuras disebut hasil turasan c ) Bahan pepejal yang terperangkap pada penuras disebut seb agai baki turasan 2. Pendidihan a) Suhu tinggi membunuh mikroorganisma di da lam a ir menjadikan air selamat untuk diminum b) Digunakan di rumah untuk menjadikan air selamat diminum c ) Tetapi tidak sesuai untuk merawat air dalam kuantiti yang sanga t besar 3. Pengklorinan a) Klorin dalam kuantiti yang kec il ditamba h ke dalam air b) Klorin da pat membunuh mikroorganisma c ) Digunakan untuk merawa t air dalam kolam rena ng & juga di loji pembersihan air d) Klorin yang terlalu banyak tidak baik untuk kesihatan 4. Penyulingan a) Hasil air yang diperoleh menerusi kaedah ini dinamakan air suling b) Air ini sebenarnya merupakan air tulen c ) Air ini bebas daripa da bahan terlarut & mikroorganisma d) Digunakan untuk menyediakan larutan kimia di makmal & uba tuba tan da lam bentuk c ec air di farmasi & hospital
Sistem Bekalan Air Peringkat2 pembersihan air di loji pembersihan air 1. Takungan air - Air dibiarkan selama beberapa hari - Zarah2 yang besar akan termendak di dasar takungan air 2. Tangki penyaringan - Apabila air menga lir melalui jaringa n loga m, benda sing yang besar seperti ranting kayu & daun akan disingkirkan 3. Tangki pengudaraan - Air dipancutkan ke a tas untuk melarutkan oksigen ke dalam air bagi menyingkirkan bau & rasa yang kurang menyena ngkan 4. Tangki penggumpalan - Alum ditambahkan supa ya butiran tanah akan menggumpa l untuk menjadi gumpa lan yang lebih besar & melekit - Kapur mati juga ditambah untuk mengurangkan kea sidan air 5. Tangki pengenapan - Apabila air menga lir dengan sanga t perlahan melalui tangki itu, gumpalan melekit yang terampai akan termendak di dasar 6. Tangki penurasan - Air mengalir melalui satu siri penuras pasir untuk menyingkirkan sebarang zarah terampai yang masih ada 7. Pengklorinan - Sedikit klorin ditambah ke dalam air untuk membunuh mikroorga nisma berbahaya 8. Pemfluoridaan - Seb atian fluorida ditambah ke dalam air untuk mengelakkan pereputan gigi 9. Tangki simpanan - Air yang telah dibersihkan disimpa n di da lam tangki ini sebelum diagihkan kepa da pengguna
