Procedur penale pytje pergjigje 1.Tipi akuzator karakteristikat anet positive dhe negative te tipit akuzator. Tipi akuzator perfaqson llojin me te vjeter te procedures penale ai si tip I familjes common law ka lindur dhe eshte zhvilluar ne 11 dhe perfaqsohet nga e drejta angleze,ka vazhduar te zbatohet me disa ndryshime te vogla edhe ne periudhen e feudalizmit te hershem ,ndersa ne angli shba e disa vende tjera te ndikuara nga to vazhdon te jet present edhe ne ditet e sodme.Karakteristikat e tije:1.ai zhvillohet ne form kontesti ndermjet dy palve te barabarta paditesit dhe te pandehurit keto dy pal ne procedure I karakterizon elementi I barazis se plot funksionale.2.funksionet e procedures penale jan te ndara dhe qdo njeri prej tyre ushtrohet nga nje subject I veqant(paditsit te pandehurit dhe gjykata).3.ne ket tip vinin ne shprehje parimi I prezumimit te pafajsis,I barazise se palve,publicitetit,parimi gojor,I drejt perdrejt dhe ai I bindjes se lir te gjykates.4.procedura qe nga fillimi ishte publike duke mos qen e parashikuar asnje form e hetimit secret.5.trupi gjykus perbehej prej gjygjtarve laik numri I te cileve mvarsisht nga rasti ka qen I ndryshem.6.vendimi gjygjsore merrej me shumic votash dhe aim und te ishte denus ose lirus.7.vendimi gjygjsor nuk mund te apelohej etj. Pozitive:Pozita te tuash tejet e favorshme e te pandehurit ne procedure penale. Ushtrimi I funksioneve themelore nga ana e subjekteve te veqanta veqanta te procedures penale,Zvillimi I procedures penale ne mbeshtetje te parimeve procedurale penale te lart permendura,Ndersa si an negative te keti tipi jan:ekzistimi I parametrav qe mundsojn mbrojtjen jo vetem te pandehurit te pafajshme po edhe ati fajtore. Mungesa e garancive per zhvillimm te procedures penale dhe ne qdo situate kur kryhej veper penale,mungesa e efikasitetit ne pun,mungesa e fazes se hetimeve,mungesa e shum shkallshmeris se gjykimit. 2.Tipi inkvizitor karakteristikat anet positive dhe negative te tipit inkvizitor.? Tipi inkvizitor eshte me origjin nga e drejta romano gjermane dhe ai zbatohej ne disa variante,ky tip I procedures penale lindi nga nevoja qe fajtoret te mos I shpetonin denimit nese mungonte padia private,natyrisht ky tip I procedures penale lindi nga nevoja per te zevendsuar inercin apo dobsin e personit te demtuar ne fillim si zgjidhje e jashtzakonshme ee me von si mjet I zakonshem I inkuizicionit. Karakteristikat:1.ne ket tip te procedures me nuk ekzistojn palet perball te pandehurit me nuk ekziston paditsi privat po inkvirenti hetuesi ne duart e te cilit ishte bazuar krejt procedura penale(funksioni I ndjekjes,mbrojtjes,dhe gjykimit)2.ne ket tip I pandehuri konsiderohej object ndaj te cilit zhvillohej procedura penale.3.procedura zhvillohej neper dy vaza fazen e hetimit dhe ate te gjykimit.4.gjykata kishte autorizim qe me vet iniciativ te merrte dhe te ndriqonte prova per te cilat ekzistonte bindja qe I kontribonin zgjidhjes se qeshtjes.5.gjykata varsisht nga rrjedha e zhvillimit te procedures merrte gjykim lirus ose denus e ne munges te provave jepte llojin e tret te aktgjykimit me te cilin I pandehuri leshohej nen gjykim.7.zbatimi I tortures per nxjerrjen e pranimit mbi fajin nga I pandehuri ishte I legalizuar.8ne ket tip gjente zbatim dhe ishte akceptuar edhe sistemi I dyshkallshmeris.9.ne ket procedure per te shpallur te pandehurim fajtor nevoitshin gjithmon prova te drejtperdrejta te cilat nuk mund te siguroheshin qdo her. Anet positive:Fillimi I procesit te perkujdesit te shtetit te per ndjekjen e kryersve te veprav penale,ndjekja e kryersve te veprav penale sipas detyres zyrtare,zbatimi I fazes se
hetimeve,shfaqja e mundsis se apelimit te vendimit gjygjsore,manifestimi I tendences se efikasitetit te procedures penale, Anet negative:Grumbullimi I funksioneve themelore te procedures penale nen autotitetin e nje organi procedural-inkvirenti,veshtirsimi I tejskajshem I te pandehurit,dhe legalizimi Dhe lejimi I tejskajshem I tortures 3.Tipi I perzier anet positive dhe negative te tipit te perzier ne procedure penale. Pozitive:Ushtrimi I funksioneve themelore te procedures themelore nga subjektet e veqanta,ndarja e proc.penale ne dy faza ne ate te hetimit dhe ate te gjykimit,Bazushmeria eproc,penale ne standartet e saj(parimi publicitetit,gojor te vertetes materiale etj). Dyshkallshmeria e gjykimit perkatsisht mundsia e apelimit te vendimeve gjygjsore etj. Negative:veshtirsia e sigurimit te efikasitetit te procedurese penale qeeshte rezultat I kufizimit te aktivitetit hetimore te policies sidomos zgjidhja qe adreson te drejten e gjygjtarit hetus per te hezituar qe informacionet te cilat I mbledh policia te pranohen si prov e gjykates,veshtersia e gjygjtarit hetus per te qen objektiv dhe I hapur per me shum versione te sqarimit te qeshtjes,pasiviteti I prokurorit public.etj Karakteristikat e tipit te perzier. Ky tip ka form te procedures kontradiktore me qrast I pandehuri serish fiton cilsin e subjektit procedural me te drejta dhe obligime qe ate e sjellin ne posit te barabart me paditsin,b).Funksionet themelore te procedures penale jan te ndara dhe ato ushtrohen nga subjektete e veqanta,c).Ndjekja si rregull behet sipas detyres zyrtare parimi(oficialitetit),d).Gjykimi zhvillohet ne dy faza ne fazen e hetimit dhe ate te gjykimit,e).Dy tendenca antagoniste:e efikasitetit te procedures penale dhe ruajtjes se te drejtav te qytetarve. 4.Parimi I ndjekjes penale (oficialiteti parimi zyrtar). Marr ne pergjithsi se iniciativa penale mund te rregullohet ne dy menyra a).ndjekja penale te behet nga vet deshira e te demtuarit-parimi I dispozicionit te pales se demtuar dhe b).dhe sin je detyr e nje organi te posaqem qe ndjekja te behet sipas detyres zyrtare duke u mbeshtetur ne interesin e pergjithshem shoqror. Tek ne ne kosov eshte e ndertuar parimi zyrtar I ndjekjes penale kjo ndodh per shkak se pjesa dermuse e veprav penale ndjeket sipas detyres zyrtare nga ana e prokurorit public.dhe eshte e rregulluar me nenin 47 paragrafi 1 Parimi zyrtar I ndjekjes penale e bent e qart faktin se ne qeshtjen e ndjekjes se kryersve te veprav penale prokurori public kryesisht udhhiqet nga interesi shoqror. 5.Parimi I ligjshmerise. Me parimin e ligjshmeris nenkuptohet se shteti si creator I se drejtes duhet ti nenshtrohet ligjit,parimi I ligjshmeris eshte tregues I parimit te demokracise I cili midis tjerash,konsiston se vetem populli Sovran nepermjet organeve me te larta perfaqsuse te shtetit se cilat sjellje te qytetarve konsiderohen vepra penale dhe se ne cilat kushte kryesit e ketyre veprav penale mund et denohen,ky parim ka per qellim evitimin e privilegjeve dhe ndalimin e qdo pushteti disrecional ne favor te cilit do organ shtetror veqmas organit shtetror qe posedon pushtetin e shqiptimit dhe ekzekutimit te denimeve Sipas nenit 6 paragrafit 3 ky parim manifestohet ne obligimin e prokurorit public qe te filloj ndjekjen penale ne qdo rast kur ekziston dyshimi se eshte kryer vepra penale dhe qe ndiqet sipas detyres zyrtare.
6.Parimi akuzator Ky parim e zgjidh qeshtjen e fillimit dhe te jetsimit te procedures penale deri ne zgjidhjen definitive,pra sipas keti parimi procedura penale mund te fillohet vetem pasi te jet paraqit e paditsit te autorizuar.ky parim manifestohet me premisen se nuk ka gjykim pa akuz,ne ket parim vjen ne shprehje edhe jetsimi I ushtrimit te funksioneve themelore ne procedure penale nga ana e subjekteve te posaqme. 7.Parimi kontradiktore. Ky parim I mundson pales te drejten qe ne procedure penale te paraqes qendrimin e vet lidhur me qeshtjet te cilat jan objek I shqyrtimit dhe sipas rregullit te deklarohet edhe per qendrimet e pales kundeshtare,parimi kontradiktor shprehet nepermjet premise audiatur et altera pars sipas te ciles gjykata ka per detyr qe gjat zhvillimit te procedures penale para se te marr vendim lidhur me qeshtjen penale perkatse qdo her te degjoj edhe palen tjeter ky parim ju mundson palve posit juridike te barabart. 8.Parimi I prezumimit te pafajsis. Ky parim perfaqson institute te veqant qe eshte parashikuar ne inters te pandehurit,ky parim sherben sin je garanci per nje mbrojtje reale te te pandehurit nga akuzat e pabazuara ne prova me ligj,ky parim eshte akceptuar edhe ne KPP te kosoves dhe ne nenin 3 te keti neni thuhet qod person I dyshuar ose qe akuzohet se ka kryer veper penale te konsiderohet I pafajshem deri sa te vertetohet fajsia e ti sipas keti kodi me vendim te formes se prer. 9.Parimi I te vertetes materiale. Ky parim nenkupton vertetimin e plot te gjitha fakteve relevante qe I referohen qeshtjes penale,parimi I te vertetes materiale nenkupton faktin qe asnje I pandehur I pafajshem nuk duhet te denohet kurse kryersit ti shqiptohet sanksioni penal I merituar nen kushte te percaktuara me ligj dhe ne baz te procedures te zbatuar ne menyr ligjore. 10.Parimi I drejt per drejt. Sipas keti parimi te gjitha faktet te cialt sherbejn si baz per nje vendim gjygjsor dhe te gjitha provat me te cilat vertetohen fakte te tilla duhet te shqyrtohen e verifikohen ne shqyrtim gjygjsor ky parim manifestohet perms kontaktit te drejt perdrejt te gjykates me palet procedurale. 11.Parimi gojor dhe I gjuhes ne procedure penale. Ky parim u mundson palve procedurale si dhe pjesmarrse te tjer ne procedure qe deklarimet e tyre ti paraqesin verbalisht.perparsia e keti parimi qendron ne at se ai I mundson pales reagim me koh ne menyr qe permbajtja e asaj qe gojarisht paraqitet te shenohet besnikrisht dhe pa asnje shtremberim ne process verbal. 12.Parimi I publicitetit. Ky parim I mundson qytetarve qe te prezantojn dhe te ndjekin veprimtarin e gjykates gjat ndriqimit dhe zgjidhjes se qeshtjes penale konkrete,parimi I publicitetit manifestohet ne forma te ndryshme nje nga format e keti manifestimi eshte edhe informimi I kuvendit me ecurin e kriminalitetit ne vend.Parimi I publicitetit ne procedure penale mund te jet I pergjithshem I kufizuar dhe I palve.
13.Objekti dytsor I procedures penale. Objekte dytsore te procedures penale jan ato objekte te cilat gjykata nuk do ti kishte marr ne shqyrtim pot e mos kishte ekzistuar vepra penale,edhe pse per to nuk fillohet procedura penale por per to vendoset ne kuader te procedures se filluar per zgjidhje e qeshtjes penale si object parsor.Objektet dytsore jan:kerkesa pasurore juridik.qeshtja paraprake prejudiciare,dhe shpenzimet procedurale penale. 14.Kerkesa pasurore juridike. Kjo kerkes ekziston atehere kur nga ana e kryrsit te vepres penale I shkaktohet dem personit te tret, dhe per shkak te lidhjes qe ekziston ndermjet demit te shkaktuar dhe vepres penale personi I demtuar ka mundsi qe ne procedure penale te paraqes propozimin per realizimin e kerkeses pasurore juridike edhe pse dihet se shqyrtimi I kesaj qeshtje eshte object I procedures civile dhe se zgjidhja e saj do duhej shtruar ne proceduren kontestimore. 15.Qeshtja paraprake prejudiciare. Qeshtje paraprake konsiderohet ajo qeshtje per zgjidhjen e se ciles eshte kompetente gjykata ne nje procedure tjetej ne procedure kontestimore ose jasht kontestimore ose ne procedure permbaruse por jo ne procedure penale e qe nga ekzistimi apo mos ekzistimi I saj varet edhe ekzistimi I vepres penale. 16.Shpenzimet procedurale penal. Shpenzime te procedures penale konsiderohen ato shpenzime te cilat shkaktohen gjat zhvillimit te procedures penale si dhe ato te cilat shkaktohen duke qen te lidhura me ket procedure dhe sipas nenit 99paragrafi 2 te KPP ato jan:shpenzimet per deshmitare ekspert perkthyes specialist,shpenzimet e transportit te pandehurit,shpernzimet per shoqrimin e te personit te paraburgosur,shpenzimet e trensportit te personav zyrtar,shpenzimet paushal. 17.Subjektet ne procedure penale. Subjektet ne procedure penale jan pjesmarrsit ne procedure penale te cilet zen vend te caktuar dhe luaj rol te rendsishem ne realizimin e detyrav procedurale penale.Subjektet themelore te procedures penale jane Paditsi I autorizuar,paditsi subsidiary dhe paditsi privat te cilet bejn ndjekjen e veprav penale,I pandehuri dhe mbrojtesi I tije dhe gjykata qe ka rolin kryesor ne proceduren penale qe per detyr dhenien e drejtsis. 18.Kuptimi I gjykates. Gjykata eshte subject themelore dhe kryesor I procedures penale sepse ajo ushtron njerin prej funksioneve me te rendsishem ne procedure penale funksionin e gjykimit(dhenien e drejtsise) ky funksion e ve gjykaten ne krye te subjekteve te procedures penale dhe e ngarkon ate me pergjegjsi me madhe te zgjidhjes se qeshtjeve se qeshtjes penale,me paansi dhe mature duke mos u pajtuar me qendrimet dhe duke mos u ndikuar nga atakimet qe demtojn dhenien e drejtsis. 19.Parimet e gjykatave. Parimi I fitimit dhe humbjes se cilsis se gjygjtarit,parimi I koligjialitetit,parimi I pjesmarrjes se qytetarve ne gjykim parimi I pavarsis,parimi I pa anshmeris,parimi I shumshkallshmerise,parimi I sigurimit te mbrojtjes,parimi I qmuarjes e lir te provave sipas bindjes se lir te gjykatave.
20.Parimi I kolegjialitetit. Sipas keti parimi si rregull ndriqimi dhe zgjedhja e qshtjes penale ne gjykate behet ne menyr kolegjiale ne trup gjykus ose ne kolegj,mirpo nga ky parim ka edhe nje perjashtim ky perjashtim ka te bej me proceduren e shkurter dhe I referohet rastteve per gjykimin per gjykimin e te cilave eshte competent gjygjtari I vetem. 21.Parimi I pavarsis. Parimi I pavarsis se gjykatave eshte parim ne baz te cilit gjykata ushtrimin e detyrave dhe funksioneve te veta duhet ta bazojn ne legjislacionin I cili eshte ne fuqi,pavarsia e gjykatave arrihet atehere kur respektohet parimi kushtetues I ndarjes dhe pavarsis se pushteteve,ne ket drejtim pa u siguruar nje pushtet gjygjsore I ndare dhe I pavarur tersisht nga pushtetet tjera nuk mund te behet fjal fjal per gjykimin e drejt dhe te pavarur te qeshtjeve. 22.Parimi I pa anshmeris. Ky parim eshte I parashikuar edhe nga nje varg aktesh nderkombtare.gjykimi I paanshem nenkupton mungesen e simpatis,ekzistimin e antipatis prezencen e animit paragjykimit jo objektivitetit pjudikimit etj 23.Parimi shumshkallshmerise. Ky parim nenkupton ekzistimin e gjykatave te rangut te ult dhe te gjykatave te rangut me te lart neper te cilat do te kaloj qeshtja penale,ne proceduren penale te kosoves eshte parapar mundsia qe si rregull qe qeshtja penale te kaloj neper dy faza,mirpo egzistojn edhe disa perjashtime qe mundsojn zgjidhjen e qeshtjes penale te kaloj edhe ne shkall te tret ,rendsia e parimit te shum shkallshmeris qendron ne at se duke e trajnuar nje qeshtje penale ne shkall te dyt e te tret deshirohet te arrihet dhe te behet ndriqimi sa me I gjihtanshem I qeshtjes penale dhe lajthimi I gjykatave te vihet ne minimum. 23.Parimi I qmuarjes se lir te provave. Ky parim I mundson gjykates qe pas perfundimit te procedures provuse te vlersoj fuqin e provave te shqyrtuara dhe te paraqes qendrimin vet mbi at se pse I ka vlersuar provat ne at menyr ky parim I mundson gjykates qe duke u dhehequr nga bindja e vet te vlersoj se cilin fakt do ta marr sit e provuar dhe qendrimin final rreth shqyrtimit te provave e jep trupi gjykus pas shqyrtimit te gjitha provave. 25.Perjashtimi I gjygjtarve dhe gjygjtarve laik. Shkaqet te cilat sjellin deri te perjashtimi I gjygjtarve nga gjykimi sipas KPP-s konsiderohen rastet kur gjygjtari:a)eshte demtuar me veper penale,b).Eshte bashkshort jasht martesor,person ne gjini te gjakut me afersi krushqie etj.c).Eshte kujdestar ligjor,nen kujdestari ligjore ose femije I adoptuar etj. 26.Emrimi dhe perjashtimi I gjygjtarve. Cilsia e gjygjtarit mund te fitohet ne dy menyra:Me emrim dhe me Zgjiedhje. Permes emrimit si rregull gjygjtarit I besohet funksioni per koh te perhershme kurse per mes zgjedhjes fnksioni I besohet per koh te caktuar,natyrisht me te drejten e zgjedhjes se serishme tek ne ne kosov eshe I instaluar parimi I emrimit te gjygjtarve,ata I emron presidenti I kosoves ne baz te nje perzgjedhje paraprake te cilen e ben keshilli gjygjsor I kosoves.Cilsia e gjygjtarit mund te humbet me shkarkimin e ti nga detyra dhe me vdekje.gjygjtari mund te shkarkohet per shkaqe:pa aftsis fizike ose psiqeike e cila ka te ngjare te jet e perhershme,sjelljes se padenje serioze,deshtimit te kryerjes se detyres dhe venies se tije per arsye te sjelljes personale ose ndonje shkaku tjeter ose ne posit e cila eshte e pa pajtueshme me kryerjen e funksionit te gjygjtarit
27.Cilat kushte duhet ti plotsoj nje person per emrimin gjygjtar. Te ket kryer fakultetin juridik. Te ket dhen provimin e judicature provim professional ose per kundervajtje. Te ket vlera te larta morale,te mos ket dosje penale ,te mos jet I regjistruar ne ndonje parti politike apo I angazhuar ne ndonje veprimtari te till etj. 28.Kompetencat e gjykatave. Marr ne pergjithsi kompetenca paraqet te te drejten dhe detyren e nje gjykate qe te zgjidh nje qeshtje penale duke pasur parasysh llojin dhe rendsin e vepres penale,raportin e qeshtjes penale me vendin e kryrjes si dhe llojin e veprimit procedural qe duhe te kryhet,Kompetenca Lendore-eshte e drejt dhe detyre e percakuar me logj e nje mori gjykatash qe ne procedure penale te ndermarrin veprime procedurale konkrete dhe te gjykojn per disa vepra penale varsisht nga natyra dhe rendsia e tyre,kjo kompetenc caktohet ne baz te llojit dhe rendsis se vepres penale.Kompetencat Personale-Kjo kompetenc vjen ne shprehje vetem ne rastet kur I mituri kryen veper penale ne rastet e tilla per gjykimin e e te miturit eshte kompetetnt gjygjtrari per te mitur,gjegjsisht trupi gjykus per te mitur pran gjykates komunale.Kompetencat Funksionale-kjo kompetenc caktohet ne baz te punve qe ushtrohen en nje gjykat,kjo kompetenc percakton se kush dhe ne qfar perberje duhet te veproj nje gjykat.Kompetenca Territoriale-kjo kompetenc eshte e drejt dhe detyr e e gjykates kompetenc lendore q eta zgjidh dh eta ndriqoj rastin ne territorin e vet. Kriteret e Rendomta dhe spjego secilen prej tyre Kriteret e rendomta jan baz themelore te cilat duhet te merren ne konsiderat ne rastin e percaktimit te kompetences teritoriale te gjykates.e ato jan:a).Vendi I kryerjes se v.penale.b),Vendqendrimi I te pandehurit,d).Vendi I arrestimit,ose dorzimit te pandehurit. Vendi I kryerjes se vepres penale eshte kriter themelor per shkak se ne vendin e kryerje mund te gjenden gjurmet e vepres penale dhe kryersit te saj,mjetet me te cilat eshte kryer dhe sendet te cilat rrjedhin nga vepra penale e tille.Vendqendrimi I te pandehurit do te zbatohet ne situaten kur nuk dihet vendi I kryrjes ose vendi ku osht tentuar te kryhet v.penale e as vendi ku eshte shkaktuar pasoja e asja vepre.Vendi I arrestimit ky kriter vjen ne shprhje vetem nese nuk dihet vendi I kryerjes se vepres penale e as vend banimi ose vendqendrimi I te pandehurit ose te dyja keto jan jasht teritorit te kosoves. 29.Kompetenca dhe perberja e gjykates komunale Sipas KPP gjykata komunale ka keto kompetenca te vendos ne shkall te par per veprat penale per te cilat me ligj eshte parapar dnimi me gjob ose denimi me burgim deri ne 5vjet ,Te marr vendim ne shkall te par per vepren penale per te cilen ka kompetenc te vendos lidhur me veprimet dhe masat ne proceduren paraprake te cilat I kufizojn te drejtata dhe lirit themelore te personit te mbledh prova ne menyr unike dhe te zbatoj proceduren per konfirmin e aktakuzes,DHe te kryej pun tjera re parapara me legjislacionin ne fuqi 30.Kompetenca dhe perberja e gjykates se qarkut. Gjykata e qarkut ka kompetenc lendore te gjykoj ne shkall te par dhe ne shkall te dyt,ne shkall te par vendos per vepren penale te denueshme me te paktetn 5vjet burgim burgim afat gjat,per vepren penale per te cilen me ligj eshte parapar te jet ne kompetenc te saj. Ndersa ne shkall te dyt gjykata e qarkut vendos per ankesat e paraqitura kunder vendimeve te gjykates komunale qe jan marr ne shkall te pare.,Gjykata e qarkut komforn KPP ka kompetenc edhe ne keto qeshtje te zbatoj proceduren e trensferimit te pandehurit ose personit te denuar ne apo nga shteti I huja ,te drejtoj ndihmen juridike penale
nderkombtare duke perfshire edhe ekzekutimin dhe aktgjykimin penal te huaj,Te vendos mbi mos marrveshjet e gjykatava komnale per kompetencat territoriale ne juridiksionin e saj territorial etj. 31.Kompetencat e gjykates supreme. Gjykata supreme e kosoves ka keto kompetenca: a).Te vendos per ankes kunder vendimit te gjykates se qarkut te marr ne shkall te pare b).Te vendos per ankes kunder aktgjykimit te marr ne shkall te dyt ashtu siq eshte parapar me nenin 430 te KPP-se c).Te vendos per mjetin e jashtzakonshem juridik ne menyr te percaktuar ne zgjiedhjet e KPP-se d).Te kryej veprime te tjera te parapara me ligjislacionin ne fuqi mirpo gjykata supreme ka competence qe te percaktoj qendrimet dhe mendimet parimore juridike mbi qeshtjet qe kan rendsi per zbatimin unik te ligjeve dhe te vendos per konfliktin e kompetences te lindur ndermjet gjykatav.Per zgjedhjen e qeshtjev per te cilen eshte e autorizuar gjykata supreme e kosoves vendos ne kolgj prej 3 gjegjsisht 5 gjygjtaresh professional. 32.Prokurori public. Prokurori public eshte organ kushtetues qe organizohet e funksionon ne perputhje me dispozitat qe rregulloj veprimtarin e tije,prokurori I shtetit eshte instutucion I pavarur me autoritet dhe pergjegjsi per ndjekjen penale te personav te akuzuar per ndonje veper penale ose per ndonje veper tjeter sikurse eshte rregulluar me ligj.po ashtu sipas legjislacionit ton ne fuqi edhe ne vendin ton ekzistojn prokuroria e publike e kosoves,prokuroria publike e qarkut dhe e P.e komunes,sipas dispozites se paragrafit 1 te nenit 109 prokuroria publike eshte instutucion I pa anshem dhe vepron ne baz te kushtetutes dhe ligjit,dhe sipas nenit 46 te KPP-se prokuroria publike definohet si organ I pavarur pergjegjes per hetimin e veprav penale ushtrimin e ndjekjes penale ndaj personav te akuzuar per kryerjen e veprav penale qe ndiqen sipas detyres zyrtare. 33.Parimet e prokuroris publike. 1).Parimi hirarkise ky parim ne esenc nenkupton varsine e prokuroris publike te rangut me te lart,qe mund te jet hirrarki e brendshem dhe e jashtme hirarkia e jashtme ka te bej me rregullimin e raporteve ndermjet prokurorive publike te hallkave te ndryshme,Ndersa hierakia e brendshme nenkupton rregullimin e brendshem ten je prokurorie publike. 2).Parimi I devulucionit ky parim nenkukpton te drejten e prokurorit public me te lart qe te ndermerr dhe drejtperdrerjt tvet ti ushtrojj punet nga kompetenca e prokurorit public me te ult,3).Parimi I substitucionit nenkupton te drejten e prokurorit public me te lart qe ushtrimin e funksionit te ndjekjes penale dhe kryerjen e disa veprimeve rreth nje qeshtje tab art prej nje prokurorie publike ne prokurorin tjeter publike po,sh,nga gjilani-prishtin. 34.Paditsi subsidiar dhe autorizimet e tije. Padits subsidiar konsiderohet personi I cili eshte pal e demtuar dhe duhet qe ndjekjen e kryersit te vepres penale te baj vet e cila eshte e parapar te ndiqet sipas detyres zyrtare arsyea e ksaj ndjekje qendron sepse ndodh qe prokurori public e shmang ose e len rastin per arsye qe nuk jan plotsuar kushtet dhe ket te drejt kan te drejt ta ushtrojn personat e demtuar qe quhen ndryshe padits subsidiar.
35.Paditsi privat. Paditsi privat ja paraqet padin gjykates ne rastet kur rrezikshmeria e vepres penale eshte e vogel,por edhe per relacionet familjare etj,padia private I paraqitet gjykates kompetente Brenda 3 mujash nga dita kur personi I autorizuar ka mesuar per vepren penale dhe kryersin e saj,mirpo duhet theksuar faktin se padin private ne emer te femijes,te miturit dhe personit te privuar nga zotsia per te vepruar mund te paraqes perfaqsuesi I tije ligjore. 36.I pandehuri. I pandehuri eshte subject qendror ne procedure penale ndaj te cilit eshte drejtuar kerkesa procedurale gjegjsisht fillohet dhe zhvillohet procedura penale,I pandehuri ne procedure penale ushtron funksionin e mbrojtjes ne ket rrjedh ai eshte pal e barabart me paditsin e autorizuar.Varsisht nga rjedha e proc.penale KPP perdor term ate ndryshum per procesin daj te cilit pritet te fillohet,eshte filluar,ose zhvillohet proc.penale siq jane:I dyshuarkosideohet personi per te cilin policia ose autoritete dyshoj kan dyshim te arsyeshem se personi konkret ka kryer veper penale por procedura enede nuk eshte filluar.I Pa ndehur konsiderohet personi kunder te cilit zbatohet procedura penale gjegjsisht ndaj te cilit zhvillohe hetimet.I akuzuar-konsiderohet personi ndaj te cili akuza ka marr formen e prer eshte paraqitur padia private ose propozimaktakuza eshte dorzuar dhe eshte caktuar shqyrtimi gjygjsore.I denuar konsideroeht personi ndaj te cilit me aktgjykim te formes se prer eshte vertetuar se shte fajtor per kryrjen e vepres penale per te cilen eshte akuzuar. Te drejtat dhe obligimet e te pandehurit-obligimi themelor I tije shte ti pergjigjet thirrjes se organit te procedures ne qoft se nuk I pergjigjet thirrjes ai do te shoqrohet me dhun.Te drejtat e tije jane-te informohet per vepren penale per te cilen akuzohet,te drejten per te heshtur dhe per te mos u pergjigjur ne asnje pytje perveq informacionit per identitetin e tij,te drejten ne perkthim falas,te drejten ne ndihm te mbrojtjes dhe konsultimit me te para dhe gjat marrjes se ne pytje etj.por ka edhe keto te drejta te deklarohet per vepren penale me te cilen ngarkohet dhe per faktet me te cilat I referohen asaj vepre,ti merr ne pytje dhe ti propozoj marrjen ne pytje te deshmitarv edhe ekzperteve dhe te atakoj vendimin gjygjsor me ankes dhe me mjetin e jashtzakonshem juridik. 37.Mbrojtesi. Eshte ndihmes I te pandhurit I cili me njohurit e tije juridike e ndihmon ate ne mbrojtje mbrojtja eshte qeshtje kyqe si ne rastet kur I pandehuri kur nuk eshte fajtor ashtu edhe kur eshte fajtor,per mbrojtje mund te angazhohet vetem avokati I cili eshte antar I odes se avokateve,nje I pandehur mund te ket deri ne 3 mbrojtes,mirpo e drejta ne mbrojtje konsiderohet se eshte e mjaftueshme kur ne procudur merr pjes vetem njeri nga mbrojtsit,ne KKP njihen 3 lloje te mbrojtjes:Obligatore,Per te varfer,dhe facultative. 38.I demtuari. i demtuar konsiderohet personi I cili ka pesuar dme nga vepra penale e ky dem mund te jet material,shendetsor apo moral,I demtuar mund te paraqitet ne cilsi te paditsit subsidiary te veprat penale te cilat ndiqen sipas detyres zyrtare apo te paditsit privat te veprat qe ndiqen me padi private, 39.Parashtresat dhe llojet e tyre. Parashtresat jan dokumente qe perpilohen nga subjektet e proc.penale ne te cilat pasqyrohet ose vertetohet veprimtaria e tyre per rastet dhe ne format e parashikuara me legjislacionin ne fuqi,qe parashtresat te jen te plota duhet ti plotsojn disa kushte:qe parashtresa tem und te prodhoj efekte duhet qe te jet e kuptushme,nese ndodh qe parashtresa te ket te meta atehere thirret paraqitsi I parashtreses dhe kerkohet nga ai q eta
korigjoj ose plotsoj me qrast njoftohet per pasojat e mos veprimit te ti nese parashtreses nuk I evitohen kto te meta branda afatit te caktuar gjykata e hedh posht ate.Llojet e tyre jane:Procesverbali,Regjistrimet me videou dhe audio inqizim,Aktet akuzuse dhe aktet gjygjsore. 40.Aktet akuzuese. Aktet akuzuse jan lloj I parashtresave me naytr penale perms te cilave irgani I procedures penale shkakton zanafillen,zhillimin dhe perfundimin e qeshtjes procedurale penale gjegksisht perms te cialve vihet ne levizje procedura penale dhe ndikohet ne rrjedhen e perfundimit te saje. Kallzimi penal-kallzimi penal eshte akt akuzus te cilin mund ta paraqes policia apo edhe subjektet tjera apo personat e autorizuar kur ekziston dyshimi I bazuar se persnoni konkret ka kryer veper penale,kallzimi penal I dergohet prokurorit public competent I cili pas shqyrtimit te tije vendos se a do ta hedh posht kallzimin penal,ado ta zbatoj hetimin ado ta paraqes akuzen. Aktakuza-aktakuza eshte aktakuzues te cilin mund ta paraqes prokurori public ose paditsi subsidiary,dhe eshte karakterisitik per poceduren e rregullt penale per te cilat eshte parapar denimi me burgim mbi 3 vjet burgim. Propozimaktakuza-propozimaktakuza eshte akt akuzus me te cilin po ashtu mund te paraqes prokurori public ose paditsi subsidiary,propozimaktakuza eshte karakterisitik per proceduren e shkurter e cila zhvillohet te veprat penale per te cilat eshte parapar denimi kryesor me gjob ose me burgim deri ne 3vjet. 41.Padia private-padia private shte akt akuzus te cilin mun ta paraqes paditsi privat si person I demtuar me veper penale kjo ngjashem si propozimaktakuza eshte karakterisitik per proceduren e shkurter por per dallim nga ajo kjo mund te peraqitet veten per vepra penale per te cilat me kod penal shpreheimisht eshte parapar se ndjekja behet me padi private. 42.Masat per sigurimin e te pandehurit ne procedure penale. Thirja gjygjsore eshte masa ma e but nepermjet te ciles synohet te sigurohet prania e te pandehurit ne procedure penale ket thirje te pandehurit ja dergon gjykata. 43.Urdherarresti-eshte mas per sigurimin e te pandhurit ne procedure penale ne te cilen me kerkesen e prokurorit public,ose sipas detyres zyrtare e leshon gjygjtari I procedures paraprake ose kryetari I trupit gjykues,ky leshohet me shkrim dhe si rregull duhet ti permbaj te gjitha te dhenat,urdherarrestin e ekzekuton policia. 44.Premtimi I te pandehurit se nuk do ta braktis vendqendrimin Perms keti premtimi te te pandehurit se nuk do ta braktis vendqendrimin behet kufizimi I qarkullimi te lir I tije pa heqje te liris,ket mas gjykata e shqipton atehere kur ekziston dyshimi I bazuar se ka kryer veper penalqe qe ndiqet sipas detyres zyrtare,ka pasur arsye se I pandehuri mund te fshihet te shkoj ne vend te panjohur ose te largohet nga kososva. 45.Ndalimi per tju afruar vendit ose personit te caktuar. Me an te kesaj mase personit te caktuar I ndalohet vajtja ne nje vend te caktuar I cili mund te jet nje ose shum fshatra apo komuna si dhe shoqrim me personin e caktuar qe po ashtu mund te jet nje apo shum persona te tille,Kjo mas eshte e pershtatshme qe te shqiptohet ndaj personav qe dyshohet se po kryejn vepra penale ne shum vended he qe ato I kryejn ne bashpunim me shum persona.gjykata do ta shqiptoj ket mas kur dyshon se I pandehuri ka kryer veper penale,ekziston rreziku se I pandehuri do ta asgjesoj ose fsheh,ndryshoj provat e vepres penale etj.
46.Paraqitja ne stacionin policor-eshte mas gjithashtu e cila eshte ne funksion te sigurimit te presences se te pandehurit ne procedure penale,qellimi I kesaj mase eshte qe perms paraqitjes I pandehuri te argumentoj faktin e presences se vazhdueshme ne vendbanimin ose vendqendrimin e tije,ket mas e shqipton gjykata:kur ekziston dyshimi I bazuar se personi konkret ka kryer veper penale,ka arsye per te dyshuar se I pandehuri do te fshihet do te ik nga kosova etj 47.Qka kuptojm me dorzani. Dorzania eshte mas per sigurimin e te pandehurit ne proc.penale kjo mas konsiston ne deponimin e shumes se caktuar te parave nga I pandehuri,apo dikush tjeter ne emer te tije per te zevendsuar paraburgimin ne ket rrjedhe gjykata mund te urdhroj qe I pandehuri te mbrohet ne liri ose te lirohet nga paraburgimi perms deponimit te parave:a).Ekziston dyshimi I bazuar se I pandehuri ka kryer veper penale,b).Ekziston rreziku qe I pandehuri te ik,c).Nuk dyshohet per veper penale te denueshme me te pakten 5 vjet burgim,d).Ekziston rreziku se I pandehuri mund te perseris vepren penale te perfundoj vepren e tentuar penal,ose te kryej vepren penale te cilen eshte kanosur te kryej,e).Premton se nuk do te fshihet ose pa leje nuk do te braktis vendqendrimin e tije,f).Premton se nuk do ta perseris vepren penal eta perfundoj vepren penale te tentuar ose ta kryej vepren penale te cilen eshte kanosur ta kryej.dorzania caktohet me aktvendim te gjygjtarit te procedures paraprake kurse pas ngritjes se aktakuzes at e cakton kryetari I trupit gjykus. 48.Paraburgimi dhe cilat masa perdor gjykata ne rastin e mbajtjes se paraburgimit Paraburgimi eshte masa me e rend per sigurin e pranis se te pandehurit ne procedure penale,sepse zbatimi I ksaj mase shpie ne kufizimin e lirise se levizjes te personit te till ne ket drejtim te pandehurit ikufizohet mundsia e realizimit te njeres prej te drejtav themelore te njeriut e garantuar me te drejten e brendshme dhe at nderkombtare,Masat qe mund te ju shqiptohen te paraburgosurve sipas ligjvensit denimi disiplinor dhe ndalimin ose kufizimin e vizitav ose korospodences,masat e tilla I shqipton gjygjtari I procedures paraprake,atehere kur konstatohet se I paraburgosuri ka ber keto shkelje disiplinore:a).Sulmin fizik ndaj te paraburgosurve te tjer,puntorve,dhe personav tjer zyrtar,b).Prodhimin pranimin dhe prezentimin e sendeve per sulm ose arratisje,c).Prodhimin ose prezantimin e pijeve alokolike ose narkotikve dhe shprendarjen e tyre,d).Shkeljen e rregullav te mbrojtjes ne pun,mbrojtjes nga zjarri shperthimet etj.e).Perseritjen e shkeljes se rendit shtepiak te instutucionit te paraburgimit,f).Shkeljen padenje ose serioze. Arresti shtepiak-shtepiak eshte mas per sigurin e te pandehurit ne procedure penal e cila konsiston ne vendosjen e detyrimit ndaj te pandehurit qe ai te mos largohet nga lokalet ku ka vendbanimin ose vendqendrimin apo nga instutucioni public ku ndodhet per trajtim ose perkujdesje,gjykata do ta caktoj arrestin shtepiak per te pandehurin kur: a).Ekziston dyshimi I bazuar se I pandehuri ka kryer veper penale b).Ekziston rreziku se ai do te fshihet kur identiteti I tije nuk mund te vertetohet ose kur ekziston rreziku se I pandehuri mund te ik.c).ka arsye per te besuar se I pandehuri do ta asgjesoj fsheh ose falsifikoj provat e vepres penale.d).pesha e vepres penale menyra dhe rethanat me te cilat eshte kryer vepra penale karakteristikat personale te te pandehurit jeta e me parshme embienti dhe kushtet nen te cilat ai jeton ose ndonje rethan tjeter personaletregojn rrezikun se aim und te perseris v.penale ta perfundoj v.penale te tentuar ose ta kryej vepren penale te cilen eshte kanosur ta kryej,aktvendimi mbi caktimin
vazhdimin dhe heqjen e arrestit shtepiak ne te gjihtha rastet I dorzohet te pandehurit dhe stacionit policor ne teritorin ne te cilin zbatohet masa. 49.Arrestimi I perkoheshem dhe ndalimi policor-arrestimin e perkoheshem e autorizon prokurori public kurse ate e zbaton policia dhe qdo organ tjeter I autorizuar,rrjedhimisht policia mund ta arrestoj personin kur:ekziston dyshimi I bazuar se ka kryer veper penale qe ndiqet sipas detyres zyrtare,arrestimi eshte I nevojshem per identifikimin e personit verifikimin e alibis mbledhjen e informacionit per vepren penale,ekziston frika se I dyshuari do te fshihet etj.personi I arrestuar ka keto te drejta:ndihmen e menjehershme te mbrojtsit pas arrestimit sipas zgjedhjes se tij,te komunikoj ne menyr konfidenciale me mbrojtsin e tije,te drejten qe te informohet ne gjuhen e tije,te drejten te hesht dhe te mos pergjigjet ne asnje pytje etj. 50.Deshmitaret-sipas KPP deshmitar mund te thirret personi per te cilin besohet se mund te ofroj njoftime per vepren penale kryersin e saje dhe per rethanat qe konsiderohen te rendsishme ne procedure penale. 51.Deshmitari ocular-cilsin e deshmitarit ocular mund ta ket personi I cili gjat procedrures se deshmimit kufizohet vetem ne ngjarjen penale gjegjsisht ne nje pjes te asja ngjarje te perceptuar drejtperdrejt nga ana e tije. 52.Deshmitaret bashkpunues-cilsin e dseshmitarit bashkpunues e ka I dyshuari ose I pandehuri ne KPP eshte parapar mundsia qe I pandehuri per te cilin ende nuk eshte lexuar aktakuza ne shqyrtimin gjygjsor te deshmoj ne gjykat kur:Ka gjasa qe te parandalohet vepra penale nga personi tjeter,Ka gjasa te shpie drejt zbardhjes se te vertetes ne procedure penale,Eshte ber me marrveshje dhe vullnetarisht per te deshmuar te verteten materiale,Eshte vlersuar nga gjykata si e vertet e plot,Dhe mund te shpie drejt ndjekjes se suksesshme te kryersve tjer te veprave penale. 53.Deshmitaret sipas degjimit. Deshmitar sipas degjimit konsiderohet personi I cili gjat procesit te deshmimit jep informacione dej te te cilat ka ardhur,jo me perceptim te drejt per drejt por me perceptim indirect,pra deshmitari sipas degjimit nuk e ka perceptuar vet rjedhen e procedures penale por ai flet per tregimin e personav te tre te cilet I kan rrefyer per zhvillimin e ngjarjes. 54.Deshmitaret e priviligjuar. Ekzistojn disa kategori personash te cilet ne disa qeshtje penale konkrete nuk mund te deshmojn si dhe kategoria e personav te cilet jan te liruar nga deshmimi.ne rastin e pare kemi te bejm me perjashtim obligator te deshmitarit kurse ne rastin e dyte kemi te bejm me perjashtim facultative.KPP keto kategori personash I quan deshmitar te priviligjuar konform nenit 159 te KPP-se si deshmitar nuk mund te merret ne pytje:a).Personi I cili me deklarimin e vet do te shkelte detyren e ruajtjes se fshehtsis zyrtare derisa organi competent nuk e liron nga ky detyrim,b).Mbrojtsi per at qe I pandehuri ja ka besuar ati ne cilsi te mbrojtsit te vet perveq kur kerkon vet I pandehuri,c).Bashk I pandehuri deri sa te zbardhet procedura e perbashket,po ashtu nga detyra e deshmimit mund te lifohen sipas legjislacionit ne fuqi bashkshortet legjitim dhe jasht martesor,personat ne gjini te gjakut,prindi adoptues ose femija I adoptuar I te pandehurit,personi fatar,mbrojtsi I viktimes etj.
55.Deshmia e deshmitarit si prove. Deshmia eshte prove e rendsishme qe ndeshet pothuja ne te gjitha qeshtjet penale per te cilat zhvillohet procedura penale.si e tille ajo sherben per vertetimin e rrethanave te kryerjes se vepres penale,per zbulimin e motivit te saj dhe vertetimin e fajsis se te apndehurit,deshmia eshte deklarim I personit fizik lidhur me perceptimet shqisore te tije per faktet te rendsishme nga e kaluara te dhena ne form procedureale para organit competent,sipas KPP-se deshmitar thirret personi per te cilin besohet se mund te ofroj njoftime per vepren penale per kryesin dhe per rethanat qe konsiderohen te rendsishme per proce.penale. 56.Qka jan provat ne procedure penale-Me prov ne procedure penale kuptojm njoftimet mbi faktet dhe rethanat qe lidhen me vepren penale e qe merren prej burimeve te parashikuar me KPP dhe ne perputhje me rregullat e percaktuara prej tije dhe qe sherbejn per ta vertetuar ose jo kryerjen e vepres penale,pasojat qe ajo I ka shkaktuar,fajsin ose pafajsin e te pandehurit,dhe shkallen e pergjigjesis. 57.Mjetet e proves ne procedure penale-paraqiten si burim I proves ato jan instrumente perms te cilave transmetohet permbajtja e saj e deri te gjykata dhe si mjete te proves ne proceduren penale mund te paraqiten:Personat,Sendet,dhe Veprimet te caktuara. Klasifikimi I provave:Provat akuzuse dhe mbrojtese akuzuse jan ato prova qe mbeshtet pretendimet e pales akuzuse,ndersa mbrojtese,eshte atehere kur shkon ne favor te mbrojtjes.Provat e Drejperdrejta dhe te terthorta-Prov e drejt perdrejt konsiderohet ajo prov qe provon ekzistimin apo mos ekzistimin e faktit kontestues,Ndersa prov e Terthort konsiderohet e verteton ekzistimin apo mos ekzistimin e faktit kontestus ne menyr indirekte.Prova Origjinale dhe te prejardhura-prov origjinale eshte ajo e cila merret drejtperdrejt nga burimi I saj si deshmia e deshmitarit etj,ndersa E Prejardhur eshte ajo prv e cila buriminm e vet e ka ne nje burim tjeter e jo ne burimin e saj te drejtperdrejt. Provat Personale dhe Materiale-prov personale konsiderohet ajo prov qe si burim informate paraqet njeriun,Ndersa Pova materiale konsiderohen-sendet te cilat jan perdorur per kryerjen e vepres penale ose mbi te cilen gjenden gjurmet e saje.Provat e plota dhe jot e plota. 58.Provat e pa pranushme. Sipas KPP-se provat e papranushme konsiderohen provat e marra me shkelje te dispozitav te procedures penalemirpo duhet te theksuar se provat e tilla ligji vetem parimisht I konsideron te pavlefshme meqense se perjashtimisht mundeson perdorimin e tyre me qrast ato behen te vlefshme parimisht te papranushme konsiderohen keto prova: a).Deklarimi I te pandehurit ne rastet kur ati I jan shkelur te drejtat e garantuara(perdorimi gjuhes,e drejta qe te hesht,perkthimi falas e drejta e mbrojtjes etj). b).Kur deshmia e deshmitarit eshte marr me forc,me kanosje apo me ndonje mjet tjeter te ngjashem te ndaluar me legjislacionin procedural penal.c).Deklarimi I ekspertit ne rastet kur ai sipas ligjit nuk mund te caktohet si ekspert.d).Kqyerja e vendit te ngjarjes te ushtruar nga prokurori public ose policia kur I pandehuri ose mbrojtsi I tije nuk jan njoftuar per ndermarrjen e veprimit te till.e).Kontrolli I personit shtepis ose lokaleve tjera I zbatuar ne kundeshtim me dispozitat e procedures penale sh.pa urdher te gjygjtarit te procedures paraprake.f).Prova eshte marr nepermjet mases se fshet dhe teknike te vezhgimit dhe hetimit te mbeshtetur me urdher te paligjshem.
59.Qka jan provat materiale.- prov materiale konsiderohet qdo material I cili vlersohet I rendsishem per ndriqimin e fakteve relevante me rastin e zgjedhes se nje qeshtje penale,ne ket rrjedh siq eshte theksuar me lart prov materiale jan sendet qe kan sherbyer si mejte per realizimin e vepres penale ose mbi te cilat gjenden gjurmet e saja ,ose qe kan qen object I veprimeve te te pandehurit,si dhe qdo send tjeter qe mund te ndihmoj ne sqarimin e rrethanav te qeshtjes. 60.Barra e proves. Me bar te proves nenkuptohet e drejta dhe obligimi I subjektit procedural qe te paraqes provat me te cilat vertetohen faktet relevante ne te cilat bazohet vendimi gjygjsor,sipas KPP-se e ter barra bie mbi paditsin e autorizuar ati I takon detyra qe te paraqes provat per ndriqimin e vepres penale dhe konstatimin e faktit se personi I pandehur eshte apo jo kryers I vepres penale. 61.Qka kuptojm me prova dhe qka mund te jet object I te provuarit. Me prov ne procedure penale kuptojm njoftimet mbi faktet dhe rethanat qe lidhen me vepren penale qe merren prej burimeve te parashikuara me KPP dhe ne perputhje me rregullat e percaktuara prej tije dhe qe sherbejn per te vertetuar kryerjen ose jo te vepres penale pasojat qe ajo I ka shkaktuar fajsin ose pa fajsin e te pandehurit dhe shkallen e pergjigjsise se tije.Objekt I provav jan;faktet te cilat kan lidhje me akuzen qe I behen te pandehurit me fajsin e tije me caktimin e masav te sigurimit denimin dhe pergjegjsin civile si dhe faktet nga te cilat varet zbatimi I normav procedurale gjat hetimit dhe gjykimit,megjithat te te gjitha qeshtjet penale object I proves paraqiten faktet juridike relevante fakte te cilat kan lidhje me thelbin e qeshtjes dhe qe kan pesh vendimtare ne zbulimin fiksimin verifikimin dhe qmuarjen e provav si dhe per zbatimin e rregullave te parashikuara me ligj te cilat garantojn zbulimin e te vertetes.me object te provuarit kuptohet tersia e fakteve konstatimi I te cilave eshte I nevojshem per zgjedhjen e drejt te qeshtjes penale. 62.Mbrojtsi llojet e tije dhe autorizimet ne proc.penale. Mbrojtsi eshte ndihms I te pandehurit I cili me njohurit e tije juridike e ndihmon ate ne mbrojtje,detyra e tije eshte dhenia e ndihmes se te pandehurit ne parashtrimin e fakteve te cilat shkojn ne favor te tije,mbrojtja eshte kyqe si ne rastet kur I pandehuri nuk eshte fajtor ashtu edhe ne rastin kur eshte fajtore.Dhe llojet e mbrojtjes jan:Mbrojtja obligatore,per te Varfer,dhe mbrojtja facultative. 63.Qka perfshihet ne shpenzimet e procedures penale. Shpenzime te proc.penale konsiderohen ato shpenzime te cilat shkaktohen gjat zhvillimet te proc.penale si dhe ato te cilat shkaktohen duke qen te lidhura ne ket procedure sipas nenit 99 paragrafi 2 te KPP-se shpenzimet e procedures penal perfshin:a).Shpenzimet per deshmitar,eksprt perkthys,specialist,regjistrime teknike,si dhe per kqyrjen e vendit,b),Shpenzimet e transportit te te pandehurit,c).Shpenzimet per shoqrimin e te pandehurit apo te personit te paraburgosur,d).Shpenzimet e transportit dhe te udhtimit te personave zyrtar,f) shpenzimet e mjekimit te te pandehurit gjat kohes sa gjendet ne paraburgim, g) shpenzimet paushalle, h) kompenzimet dhe shpenzimet e nevojshme te mbrojtsit ,te paditsdit privat, dhe te paditsit subsidiar, i)kompenzimet dhe shpenzimet e nevojshme per te demtuarin dhe perfaqsuesin e tij ligjor etj.
64.Shkaqet reale te delegimi te kompetences. Shkaqet reale te delegimit vin si pasoj se ne vend te gjykimit te qeshtjes nga gjykata me kompetenc teritoriale e cila eshte e penguar te veproj caktohet gjykata tjeter me kompetenc lendore por pa kompetenc teritoriale ne menyr qe te zhvilloj proceduren penale per nje qeshtje penale konkrete,shkaqet te cilat sjellin deri te delegimi I kompetences ndahen ne dy grupe:a).Ne grupin e pare bejn pjes shkaqet juridike ose reale te cilat kur ekzistojn domosdo sjellin deri te delegimi I kompetences,b).Ne grupin e dyt bejn pjes nje varg shkaqesh te cilat lidhen me sigurin publike,cenimin e liris,ose vullnetit te personav qe marrin pjes ne procedure. 65.Qka konsiderohet objek I procedures penale. Objekt paresor I procedures penale konsiderohet qeshtja penale ( Causa criminalis) te cilen gjykata duhet ta zbardh,por objek parsor I proc.penale muind te jen edhe disa qeshtje penale marr se bashku kur per to zhvillohet procedure penale e perbashket,qeshjta penale eshte fenomen real qe ne permbajtjen e vet tregon cepren penale konkrete dhe kryersin e saje per te cilin zhvillohet procedura penale. 66.Qfar shkence eshte shkenca procedures penale dhe qka studion. Shkenca e procedures penale eshte shkenc qe I perket spektrit te shkences juridiko penale,dhe fushveprimi I saje eshet se ushtron mbrojtjen nga kriminaliteti duke rregulluar me ligj veprimtarin e subjekteve te procedures penale,qe ne proc.penale te konstatojn faktin e kryrjes se vepres penale,fajsin e kryesit eventual dhe shqiptimin e sanksionit penal te merituar kryesit penalisht te pergjigjshem. 67.Kush e ben ndjekjen penale. Ndjekjen penale e ben prokurori public sipas detyres zyrtare apo sipas parimit te oficialitetit.
