PEDOMAN INTERPRETASI DATA KLINIK
KEMENTERIAN KESEHATAN REPUBLIK INDONESIA 2011 b | Pedoman Interpretasi Data Klinik
i Pedoman Interpretasi Data Klinik |
KATA PENGANTAR Pertama-tama marilah kita pa!atka p"!i #a $%"k"r keha#irat T"ha &a' Maha E$a( karea ata$ rahmat #a kar"ia-N%a( tim pe%"$" #apat me%ele$aika Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik* Pemerik$aa la+)rat)ri"m r"ti #ilak"ka "t"k me#apatka i,)rma$i %a' +er'"a #alam pe'am+ila kep"t"$a kliik m"lai #ari pemiliha )+at( pe''"aa )+at hi''a pemata"a e,ektiita$ #a keamaa( ap)teker memerl"ka ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m* Ha$il pemerik$aa ter$e+"t #i+"t"hka $e+a'ai pertim+a'a #alam pe''"aa )+at( peet"a #)$i$( hi''a pemata"a keamaa )+at* Oleh karea it"( ap)teker #it"t"t "t"k mei'katka pe'etah"a #a keterampila #alam iterpreta$i #ata la+)rat)ri"m( kh"$"$%a %a' terkait pe''"aa )+at( %ait" pemahama ilai )rmal #a implika$i per"+aha%a* Ut"k me#"k"' pera ap)teker #a mei'katka pe'etah"a #a ketrampila ap)teker #alam iterpreta$i #ata la+)rat)ri"m( Direkt)rat Bia Pela%aa Ke,arma$ia me%"$" Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik* Pe#)ma ii #iharapka #apat me!a#i a."a +a'i ap)teker #alam melak"ka pemata"a terapi ma"p" $etiap kep"t"$a kliik %a' aka #iam+il* Kepa#a tim pe%"$" #a $em"a pihak %a' telah +erk)tri+"$i #alam pe%"$"a pe#)ma ii( kami me%ampaika terima ka$ih $erta pe'har'aa %a' $eti''iti''i%a* Sara #a kritik $a'at kami harapka #alam pe%emp"raa #a per+aika
pe#)ma ii #i ma$a %a' aka #ata'* Sem)'a pe#)ma ii +erma,aat +a'i ap)teker #alam melak$aaka praktek pr),e$i%a* /akarta( /"li 2011 Direkt"r Pela%aa Ke,arma$ia Dra* E'k) S)$ialie( M*Apt NIP 11011 1032001 ii | Pedoman Interpretasi Data Klinik
iii Pedoman Interpretasi Data Klinik |
DAFTAR ISI KATA PEN4ANTAR ************************************************************************************************* SAMBUTAN DIR/EN BIN5AR DAN ALKES ************************************************************ KEPUTUSAN DIR/EN BIN5AR DAN ALKES TENTAN4 TIM PEN&USUN ************ DA5TAR ISI ************************************************************************************************************* DA5TAR SIN4KATAN ********************************************************************************************* Ba+ 1 PENDAHULUAN 1*1 Latar Belaka' ********************************************************************************* 1 1*2 T"!"a ****************************************************************************************** 2 1*3 Sa$ara ******************************************************************************************* 2 1*6 La#a$a H"k"m ***************************************************************************** 2 1*7 R"a' Li'k"p ********************************************************************************* 3 Ba+ 2 PEN44UNAAN DATA LABORATORIUM DALAM PRAKTEK KLINIK **** 6 Ba+ 3 INTERPRETASI DATA LABORATORIUM ************************************************ 2*1 Pemerik$aa Hemat)l)'i **************************************************************** 10 2*2 Pemerik$aa Elektr)lit ********************************************************************* 30 2*3 Aali$a 4a$ Darah *************************************************************************** 68 2*6 Uriali$i$ ***************************************************************************************** 72 2*7 Pemerik$aa 5aal 4i!al ***************************************************************** 7 2* Pemerik$aa 4a$tr)ite$tial ********************************************************** 1 2*8 Pemerik$aa 5"'$i Hati ************************************************************** 2 2* Pemerik$aa Lemak ********************************************************************** 2* Pemerik$aa Im")l)'i #a Ser)l)'i ********************************************** 81
Ba+ 6 9ONTOH KASUS ************************************************************************************ 88 LAMPIRAN DA5TAR PUSTAKA i | Pedoman Interpretasi Data Klinik
Pedoman Interpretasi Data Klinik |
DAFTAR SINGKATAN : kat;L A4 A4D ALP ALT ANA aPTT AST B94 DNA EIA ELISA ESR 5BS 45R 44T H+ HDL HI< HM49)A I'4 I'M INR ITP LDH LDL LED Le"k)peia Mikr)katal;liter Ai) 4ap Aali$i$ 4a$ Darah Alkalie Ph)$phata$e Alaie Ami)tra$,era$e
Ati N".lear Ati+)#% A.tiate# partial Tr)m+)pla$ti A$partat) Ami)tra$,era$e Ba.ille 9allmate 4"eri De)=i".le)ti#e A.i# E>%me Imm")a$$a% E>%me Like# Imm")a+$)r+et A$$a% Er%thr).%te Se#imetati) Rate 5a$ti' Bl))# S"'ar 4l)mer"lar 5iltrati) Rate 4amma 4l"tammil tra$,era$e Hem)'l)+i Hi'h De$it% Lip)pr)tei H"ma Imm")#e ,i .ie.% %m 3-H%#r)=%-3-Met%l-4l"tar%l-9)e>%m A Imm")'l)+"li 4 Imm")'l)+"li M Iterati)al N)rmali>e# Rati) I#i)patik Tr)m+)$it)peia P"rp"ra Laktat Dehi#r)'ea$e L)? De$it% P)lipr)tei La!" E#ap Darah Berk"ra'%a !"mlah $el #arah p"tih i | Pedoman Interpretasi Data Klinik
M9H M9H9 MI Ne"tr)peia Le"k)$it)$i$ P9R PPD PT RNA S4OT S4PT SIADH TB TDM TT
Mea 9)rp"$."lar Hem)'l)+i 9).etrati) Mi).ar# I,ark Berk"ra'%a !"mlah etr) fi
l Mei'katka $el #arah p"tih P)l%mera$e 9hai Rea.ti) P"ri ,i e# Pr)tei Deriate Pr)thr)m+ie Time Ri+)".le)ti#e A.i# Ser"m 4l"tami. O=al)a$etik Tra$amia$e Ser"m 4l"tami. Pir"ate tra$amia$e S%#r)me ), Iappr)piate Ati#i"reti. H)rm)e T"+er."l)$i$ Thera"peti. Dr"' M)it)ri' Thr)m+ie Time
SAM!"TAN DIREKT"R #ENDERAL !INA KEFARMASIAN DAN ALAT KESE$ATAN Pela%aa ke,arma$ia mer"paka +a'ia %a' $e.ara ite'ral ti#ak terpi$ahka #ari $i$tem pela%aa ke$ehata #i r"mah $akit( %a' +er,)k"$ pa#a patiet $a,et% #e'a t"!"a akhir mei'katka k"alita$ hi#"p pa$ie* Ut"k #apat mereali$a$ika hal ter$e+"t( ap)teker har"$ mamp" mem+erika pela%aa ke,arma$ia $e.ara k)mprehe$i, terma$"k pela%aa ,arma$i kliik a'ar #apat mema$tika +ah?a )+at %a' #iterima )leh pa$ie meme"hi pri$ip pe''"aa )+at ra$i)al( $ehi''a t"!"a akhir pe')+ata #apat ter.apai* Salah $at" ke'iata #alam pela%aa ,arma$i kliik %a' #i$ele''araka #i r"mah $akit a#alah pemata"a terapi )+at %a' +ert"!"a "t"k mema$tika +ah?a )+at %a' #iterima )leh pa$ie a#alah ama #a e,ekti,* Ut"k #apat melak$aaka aktiita$
ter$e+"t ap)teker har"$ mamp" +erk)m"ika$i #a me'aali$i$ #ata kliik pa$ie terkait pe''"aa )+at* Selai it"( #alam me'am+il kep"t"$a kliik pa#a pr)$e$ terapi m"lai #ari pemiliha )+at( pe''"aa )+at hi''a pemata"a e,ekti fi
ta$ #a keamaa )+at ap)teker perl" memiliki kemamp"a me'iterpreta$i #ata kliik* K)mpete$i iterpreta$i #ata ha$il la+)rat)ri"m $a'at me#"k"' pera ap)teker r"a' ra?at( k)m"ita$ terma$"k h)me .are * De'a #i$"$"%a pe#)ma ii #iharapka #apat me!a#i a."a +a'i ap)teker #alam me'iterpreta$i ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m pa$ie #alam ra'ka memata" pr)'re$ terapi %a' #i+erika* Sa%a me'".apka terima ka$ih kepa#a $em"a pihak %a' t"r"t +erk)tri+"$i #alam pe%"$"a Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik ii* Sa%a +erharap( #e'a #iter+itka%a pe#)ma ii #apat mem+eri ma,aat +a'i pelak$aaa pela%aa ke,arma$ia )leh Ap)teker #i I#)e$ia* /akarta( De$em+er 2011 Direkt"r /e#eral Bia Ke,arma$ia Da Alat Ke$ehata Dra* Sri I#ra?at%( M*Ke$( Apt NIP 173021 10122001 iii | Pedoman Interpretasi Data Klinik
i% Pedoman Interpretasi Data Klinik |
SURAT KEPUTUSAN DIREKTUR /ENDERAL BINA KE5ARMASIAN DAN ALAT KESEHATAN NOMOR @ HK*03*07;III;781;II Teta' PEMBENTUKAN TIM PEN&USUN PEDOMAN INTERPRETASI DATA KLINIK Meim+a' @ a* +ah?a "t"k me#"k"' pela%aa ,arma$i kliik #i r"mah $akit $e$"ai Kep"t"$a Meteri Ke$ehata N)*118;2006 teta' Sta#ar Pela%aa 5arma$i #i R"mah Sakit #ilak"ka ke'iata
pemat"a terapi pa$ie $e$"ai k)#i$i kliik%a +* +ah?a "t"k #apat melak"ka pemata"a terapi pa$ie $e$"ai k)#i$i kliik #iperl"ka pe#)ma iterpreta$i #ata kliik .* +ah?a #alam ra'ka pe%"$"a iterpreta$i #ata kliik( perl" #i+et"k Paitia Me'i'at @ 1* U#a'"#a' N)m)r 3 Tah" 200 teta' Ke$ehata CLem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia Tah" 200 N)m)r 166( Tam+aha Lem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia N)m)r 703 2* U#a'-"#a' N)m)r 66 Tah" 200 teta' R"mah Sakit CLem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia Tah" 200 N)m)r 173( Tam+aha Lem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia N)m)r 7082 3* Perat"ra Pemeritah Rep"+lik N) 71 Tah" 200 teta' Peker!aa Ke,arma$ia Clem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia Tah" 200 N)m)r 126( Tam+aha Lem+ara Ne'ara Rep"+lik I#)e$ia N)m)r 7066 6* SK Meke$ N)* 118;Meke$;SK;;2006 teta' Sta#ar Pela%aa 5arma$i #i R"mah Sakit 7* SK Meke$ N)*1333;Meke$;SK;II;1 teta' Sta#ar Pela%aa R"mah Sakit * SK* Meke$ N)*1166;Meke$;Per;
MEMUTUSKAN MENETAPKAN @ Kep"t"$a Direkt"r /e#eral Bia Ke,arma$ia #a Alat Ke$ehata Teta' Pem+et"ka Tim Pe%"$" Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik@ PERTAMA @ Mem+et"k Tim Pe%"$" Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik $e+a'ai +erik"t @ Pea$ehat @ Dra* Sri I#ra?at%( Apt( M*Ke$ Pe'arah @ Dra* E'k) S)$ialie M( Apt Ket"a @ Dra* 5atimah Umar( Apt( MM Sekretari$ @ Hel$% Pahlem%( S*Si( Apt( M*5arm A'')ta @ 1* Ret)$ari A#ra!ati( Apt*(MS*Ph#* 2* Dra* Al fi
a Riati( Apt* M*Pharm 3* Sri Bita' Le$tari( S*Si( Apt( M*Si 6* Dra* E#a' Martiiai( M*Pharm 7* Dra* D?i Raha%" R"$iai( Apt( Sp*5RS * 5a"a He?arati( S*Si* Apt*(Sp*5RS 8* Dra* L*E#a' B"#iarti( M*Pharm(Apt
* Dra* &"lia Tri$a( Apt( M*Pharm * Dra* Sri Hartii( M*Si*Apt Tim Sekretariat 1* 9a#ra Le$maa( S*5arm( Apt 2* Apria#i( S*5arm*Apt KEDUA @ Tim +ert"'a$ me%"$" Pe#)ma Iterpreta$i Data Kliik KETI4A @ Dalam melak"ka t"'a$%a Tim +erta''"' !a?a+ kepa#a Direkt"r /e#eral Bia Ke,arma$ia #a Alat Ke$ehata KEEMPAT @ Daa +era$al #ari Da,tar I$ia Pelak$aaa A''ara CDIPA Direkt)rat Bia Pela%aa Ke,arma$ia tah" 2011* & Pedoman Interpretasi Data Klinik |
!A! ' PENGG"NAAN DATA LA!ORATORI"M DALAM PRAKTIK KLINIK Dalam melak$aaka praktek kliik( Ap)teker perl" memiliki pe'etah"a teta' "!i la+)rat)ri"m #e'a t"!"a $e+a'ai +erik"t@ F Meilai ke$e$"aia terapi )+at F M)it)ri' e,ek terapetik F M)it)ri' reak$i )+at %a' ti#ak #ii'ika CROTD F Meilai t)k$i$ita$ )+at F M)it)ri' kepat"ha mi"m )+at Se)ra' Ap)teker he#aklah memahami mekai$me h)me)$tatik )rmal( me'etah"i ilai G)rmalG fi
$i)l)'i$ #a per"+aha %a' $i'i fi
ka ter!a#i pa#a ha$il "!i tertet"( ter"tama %a' terkait #e'a pe''"aa )+at $ehi''a #apat mem+erika rek)me#a$i pe''"aa )+at %a' $e$"ai #e'a k)#i$i pa$ie pa#a $aat melak"ka pemata"a terapi )+at* Setiap "!i la+)rat)ri"m memiliki ma,aat #a keter+ata$a* Mi$al%a pa#a pemerik$aa ka#ar kali"m #alam #arah( ha$il pemerik$aa hip)kali"m me"!"kka t"r"%a ka#ar kali"m #arah Cek$tra$el %a' #apat me'i#ika$ika #e fi
$it kali"m Ckehila'a kali"m
ata" pert"kara i) itra$el pa#a ka$"$ alkal)$i$ Ckek"ra'a kali"m $em"* Pe'"k"ra ka#ar kali"m #arah merepre$eta$ika k)$etra$i ek$tra$el %a' m"'ki $a!a ti#ak merepre$eta$ika k)$etra$i itra$el* Oleh karea it" #iperl"ka pemerik$aa lai %a' me#"k"' pe'am+ila kep"t"$a Cak"ra$i iterpreta$i ha$il "!i* Ha$il "!i la+)rat)ri"m #apat #i'"aka "t"k +e+erapa hal +erik"t@ 1* Meilai Ketepata Terapi O+at Dalam melak"ka peilaia ketepata terapi )+at $e)ra' ap)teker $ehar"$%a memperta%aka hal-hal +erik"t @ F Apakah )+at %a' #i'"aka $e$"ai #e'a i#ika$i F Apakah )+at %a' #ire$epka mer"paka G#r"' ), .h)i.eG F Apakah pa$ie memiliki k)trai#ika$i terha#ap )+at %a' #i'"aka F Apakah pa$ie #alam k)#i$i ter$e+"t memerl"ka pe%e$"aia #)$i$ ( | Pedoman Interpretasi Data Klinik
F Apakah pa$ie memiliki ri$ik) ter!a#i%a reak$i )+at %a' ti#ak #ii'ika terha#ap )+at %a' +erika F Apakah pem+eria )+at memiliki ri$ik) ter!a#i%a iterak$i )+at F Apakah !ei$ pemerik$aa %a' #apat #ilak"ka "t"k mem)it)r e,ektiita$ #a ROTD terapi )+at Data la+)rat)ri"m #apat #i'"aka +er$ama #e'a i,)rma$i $tat"$ kliik pa$ie( ri?a%at pe')+ata( pe')+ata $aat ii #a ri?a%at aler'i )+at "t"k meilai ketepata terapi )+at* Se+a'ai .)t)h +a'i pa$ie #e'a pe"m)ia( $elai tekaa #arah #a la!" a,a$( #iperl"ka pemerik$aa 'a$ #arah arteri( #a ka#ar "rea $er"m( "t"k meilai keparaha pe%akit* K)#i$i pe%akit pe"m)ia %a' parah( #ita#ai #e'a ka#ar "rea #arah le+ih #ari 8 mm)l;L( memerl"ka ati+i)tik itraea $ehi''a pere$epa ati+i)tik itraea "t"k k)#i$i ter$e+"t $"#ah tepat* Ut"k me%i'kirka kem"'kia k)trai#ika$i #iperl"ka pemerik$aa ,"'$i 'i!al karea pem+eria ati+i)tik ')l)'a ami)'lik)$i#a +er$i,at e,r)t)k$ik* 2* Peilaia E,ektiita$ Terapi
Dalam meetapka "!i maa %a' #apat #i'"aka "t"k meilai e,ektiita$ terapetik $e)ra' ap)teker #apat memperta%aka +e+erapa hal $e+a'ai +erik"t@ F Apakah ter#apat e,ek terapetik %a' #apat #i"k"r $e.ara la'$"' mi$al%a pem+eria kali"m #apat #im)it)r melal"i pe'"k"ra ka#ar kali"m $er"m F Apakah ter#apat re$p) %a' #apat #i"k"r $e.ara la'$"' ?ala"p" hal it" +"ka mer"paka e# p)itG Mi$al%a( perpa!a'a ?akt" INR #i'"aka $e+a'ai i#ikat)r kemamp"a ?ar,ari "t"k me"r"ka ri$ik) ke!a#ia tr)m+)em+)li( per"+aha ka#ar lipi# $er"m #i'"aka $e+a'ai i#ikat)r kemamp"a $tati "t"k me'"ra'i ri$ik) ke!a#ia kar#i)a$k"ler( #a $ere+r)a$k"ler* F Apakah !"mlah )+at #i #alam t"+"h mema#ai( %ait"@ ter#apat #alam reta' terapi( #i ata$ +ata$ ka#ar e,ekti, miimal #a #i +a?ah +ata$ ka#ar t)k$ik* 3* Me#etek$i #a me.e'ah ter!a#i%a Reak$i O+at &a' Ti#ak Dii'ika CROTD Dalam me#etek$i reak$i )+at %a' ti#ak #ii'ika( $e)ra' ap)teker #apat me''"aka ha$il "!i la+)rat)ri"m $e+a'ai +"kti ter!a#i%a ROTD ter$e+"t Clihat al')ritme Nara!) #i B"k" Pe#)ma api ) Pedoman Interpretasi Data Klinik |
F Mei'kat%a ka#ar 'l"k)$a #arah ata" ka#ar lipi# #arah pa#a pa$ie %a' me#apat terapi tia>i# Dalam me.e'ah ROTD $e)ra' ap)teker #apat me''"aka ha$il "!i la+)rat)ri"m "t"k@ F Me'hi#arka pe''"aa )+at %a' ti#ak #irek)me#a$ika( mi$al%a me'hi#ari pe''"aa ket)k)a>)l pa#a pa$ie #e'a ha$il "!i ,"'$i hati %a' a+)rmal F Merek)me#a$ika pe%e$"aia #)$i$ $erta m)it)ri' e,ektiita$ #a e,ek $ampi' terapi* Mi$al%a pa$ie #e'a klire$ kreatii 30 mL;meit maka
#)$i$ $ipr) fl
)k$a$i har"$ #i$e$"aika hi''a $epar"h #ari #)$i$ )rmal #i$ertai #e'a pemerik$aa ,"'$i 'i!al #a m)it)ri' e,ek $ampi' $ipr) fl
)k$a$i* 6* Meilai kepat"ha mi"m )+at Ke'a'ala terapetik pa$ie %a' me'alami pe%akit kr)ik $eri' mer"paka aki+at #ari keti#akpat"ha terha#ap terapi )+at ma"p" terapi ) )+at* Se)ra' ap)teker #apat me''"aka ha$il "!i la+)rat)ri"m "t"k meilai kepat"ha melal"i pe'"k"ra@ F /a'ka pe#ek Ka#ar )+at #i')k$i( atik)"l$a #alam #arah Ka#ar 'l"k)$a #arah pa#a pe''"aa )+at ati#ia+ete$ INR pa#a pe''"aa ?ar,ari K)le$ter)l pa#a pe''"aa $tati Ka#ar kali"m $er"m pa#a pe''"aa $pir))lakt) F /a'ka pa!a' H+A1. pa#a pe''"aa )+at ati#ia+ete$ Ala$a Ut"k Mem+erika Rek)me#a$i Terha#ap Pelak$aaa U!i La+)rat)ri"m U!i la+)rat)ri"m #apat #ilak"ka "t"k m)it)ri' t"!"a terapetik Cpemerik$aa H+A1. pa#a pa$ie %a' me#erita #ia+ete$ ata" #alam ra'ka m)it)ri' reak$i )+at %a' ti#ak #ii'ika Cka#ar kreati kia$e pa#a pa$ie %a' me#apat terapi praa$tati #a me'el"hka $akit )t)t* Se+a'ai $e)ra' ap)teker $e+el"m merek)me#a$ika "t"k #ilak"ka%a "!i la+)rat)ri"m $elal" me'a!"ka perta%aa kepa#a #iri $e#iri terkait@ Ci ala$a #ilak"ka%a "!i la+)rat)ri"m ter$e+"t( Cii maka ha$il "!i ter$e+"t( #a Ciii rek)me#a$i terkait )+at %a' aka #i+erika +er#a$arka ha$il "!i ter$e+"t* * | Pedoman Interpretasi Data Klinik
S"at" "!i la+)rat)ri"m aka +erilai ha$il%a !ika @ F Mempe'ar"hi #ia')$i$( pr)')$i$ ata" terapi F Mem+erika pemahama %a' le+ih +aik me'eai pr)$e$ pe%akit F Mem+erika rek)me#a$i terkait pe%e$"aia #)$i$
+ Pedoman Interpretasi Data Klinik |
!A! & INTERPRETASI DATA LA!ORATORI"M Ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m mer"paka i,)rma$i %a' +erhar'a "t"k mem+e#aka #ia')$i$( me'k) fi
rma$i #ia')$i$( meilai $tat"$ kliik pa$ie( me'eal"a$i e,ektiita$ terapi #a m"."l%a reak$i )+at %a' ti#ak #ii'ika* Iterpreta$i ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m )leh ap)teker +ert"!"a "t"k@ F Meilai ke$e$"aia terapi C.)t)h@ i#ika$i )+at( ketepata pemiliha )+at( k)trai#ika$i )+at( pe%e$"aia #)$i$ )+at( ri$ik) iterak$i )+at( F Meilai e,ektiita$ terapi C.)t)h@ e,ektiita$ pem+eria kali"m #iketah"i melal"i ka#ar kali"m #alam #arah( e,ektiita$ ?ar,ari #iketah"i melal"i pemerik$aa INR( F E,ekti fi
ta$ all)p"ri)l #i ketah"i #ari me"r"%a ka#ar a$am "rat( F Me#etek$i #a me.e'ah reak$i )+at %a' ti#ak #ikehe#aki C.)t)h@ pe"r"a #)$i$ $ipr) fl
)k$a$i hi''a 70J pa#a k)#i$i klire$ kreatii 30mL;meit( F Meilai kepat"ha pe''"aa )+at C.)t)h@ kepat"ha pa$ie #alam me''"aka )+at ati#ia+etik )ral #iketah"i #ari ilai H+A1.( kepat"ha pe''"aa $tati #iketah"i #ari ka#ar k)le$ter)l #arah( #a F Me.e'ah iterpreta$i %a' $alah terha#ap ha$il pemerik$aa* Dalam melak"ka "!i la+)rat)ri"m #iperl"ka +aha C$pe$ime %a' #i#apatka melal"i ti#aka ia$i, Cme''"aka alat %a' #ima$"kka ke #alam t"+"h ata" ) ia$i,* 9)t)h $pe$ime atara lai@ #arah le'kap C#arah ea( #arah arteri( pla$ma( $er"m( "ri( ,e$e$( $p"t"m( keri'at( $alia( $ekre$i $al"ra .era( .aira a'ia( .aira $ere+r)$pial #a !ari'a*
Ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m #apat #i%ataka $e+a'ai a'ka k"atitati,( k"alitati, ata" $emik"atitati,* Ha$il k"atitati, +er"pa a'ka pa$ti ata" reta' ilai( $e+a'ai .)t)h ilai hem)'l)+i pa#a ?aita a#alah 12 1 ';#L* Ha$il k"alitati, #i%ataka $e+a'ai ilai p)$iti, ata" e'ati, tapa me%e+"tka #era!at p)$iti, ata" e'ati,%a* Ha$il $emik"atitati, a#alah ha$il k"alitati, %a' me%e+"tka #era!at p)$iti, ata" e'ati, tapa me%e+"tka a'ka pa$ti C.)t)h@ 1( 2( 3* Nilai kriti$ $"at" ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m %a' me'i#ika$ika kelaia; 'a''"a %a' me'a.am !i?a( memerl"ka perhatia ata" ti#aka* Nilai a+)rmal $"at" ha$il pemerik$aa ti#ak $elal" +ermaka $e.ara kliik* Se+alik%a( ilai #alam reta' )rmal #apat #ia''ap ti#ak )rmal pa#a k)#i$i kliik tertet"* Se+a'ai .)t)h ha$il pemerik$aa $er"m kreatii pa#a pa$ie "$ia la!"t Cla$ia ti#ak me"!"kka ,"'$i 'i!al %a' $e+ear%a* Oleh karea it" perl" #iperhatika ilai r"!"ka $e$"ai k)#i$i kh"$"$ pa$ie* , | Pedoman Interpretasi Data Klinik
Ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m #apat #i%ataka #alam +er+a'ai $at"a* Pa#a tah" 10 #i"pa%aka a#a%a $ta#ar pe'"k"ra k"atitati, %a' +erlak" #i $el"r"h #"ia tetapi $ampai $ekara' +a%ak klii$i tetap me''"aka $at"a k)e$i)al( .)t)h@ reta' ilai )rmal k)le$ter)l a#alah 200m';#L C$at"a k)e$i)al ata" 7(18 mm)l;L CSat"a Itera$i)al* Ha$il pemerik$aa la+)rat)ri"m #apat #ipe'ar"hi )leh +a%ak ,akt)r ter#iri ata$ ,akt)r terkait pa$ie ata" la+)rat)ri"m* 5akt)r %a' terkait pa$ie atara lai@ "m"r( !ei$ kelami( ra$( 'eetik( ti''i +a#a( +erat +a#a( k)#i$i kliik( $tat"$ "tri$i #a pe''"aa )+at* Se#a'ka %a' terkait la+)rat)ri"m atara lai@ .ara pe'am+ila
$pe$ime( pea'aa $pe$ime( ?akt" pe'am+ila( met)#e aali$i$( k"alita$ $pe$ime( !ei$ alat #a tekik pe'"k"ra* Ke$alaha terkait ha$il la+)rat)ri"m pat"t #i."ri'ai !ika #item"ka ti'kat ke$alaha pem+a.aa %a' $a'at +e$ar #ari ha$il pemerik$aa ti#ak $e$"ai #e'a 'e!ala #a ta#a kliik pa$ie* Nilai kliik pemerik$aa la+)rat)ri"m ter'at"' pa#a $e$iti fi
ta$( $pe$i fi
$ita$ #a ak"ra$i* Se$iti fi
ta$ me''am+arka kepekaa te$( $pe$i fi
$ita$ me''am+arka kemamp"a mem+e#aka pe%akit;'a''"a ,"'$i )r'a( $e#a'ka ak"ra$i a#alah "k"ra ketepata pemerik$aa* Pemerik$aa la+)rat)ri"m #apat #ikel)mp)kka $e+a'ai pemerik$aa peapi$a C $.reei' #a pemerik$aa #ia')$tik* Pemerik$aa peapi$a #imak$"#ka "t"k me#etek$i a#a%a $"at" pe%akit $e#ii m"'ki a'ar itere$i #apat #ilak"ka le+ih e,ekti,* Um"m%a pemerik$aa peapi$a relati, $e#erhaa #a memp"%ai kepekaa ti''i* Pemerik$aa #ia')$tik #ilak"ka pa#a pa$ie %a' memiliki 'e!ala( ta#a kliik( ri?a%at pe%akit ata" ilai pemerik$aa peapi$a %a' a+)rmal* Pemerik$aa #ia')$tik ii .e#er"' le+ih r"mit #a $pe$i fi
k "t"k pa$ie $e.ara i#ii#"al* Be+erapa pemerik$aa #apat #ikel)mp)kka me!a#i $at" paket %a' #i$e+"t pr) fi
l ata" pael( .)t)h%a@ pemerik$aa #arah le'kap( pemerik$aa ,"'$i 'i!al( #a
pemerik$aa ,"'$i hati* Tata ama( $i'kata #a reta' ilai )rmal ha$il pemerik$aa %a' +ia$a #i'"aka #apat +er+e#a atara $at" la+)rat)ri"m #e'a la+)rat)ri"m lai%a( $ehi''a perl" #iperhatika #alam me'iterpreta$ika ha$il pemerik$aa* 3*1 Pemerik$aa Hemat)l)'i Pemerik$aa pael hemat)l)'i Chem)'ram ter#iri #ari le"k)$it( eritr)$it( hem)'l)+i( hemat)krit( i#ek$ eritr)$it #a tr)m+)$it* Pemerik$aa hit"' #arah le'kap ter#iri #ari hem)'ram #itam+ah le"k)$it #i,ere$ial %a' ter#iri #ari e"tr) fi
lC $e'mete# #a +a#$ ( +a$) fi
l( e)$i) fi
l( lim,)$it #a m))$it* Pedoman Interpretasi Data Klinik |
Reta' ilai )rmal hemat)l)'i +eraria$i pa#a +a%i( aak aak #a rema!a( "m"m%a le+ih ti''i $aat lahir #a me"r" $elama +e+erapa tah" kem"#ia* Nilai pa#a )ra' #e?a$a "m"m%a le+ih ti''i #i+a#i'ka ti'a kel)mp)k "m"r #i ata$* Pemerik$aa hem)$ta$i$ #a k)a'"la$i #i'"aka "t"k me#ia')$i$ #a memata" pa$ie #e'a per#araha( 'a''"a pem+ek"a #arah( .e#era a$k"ler ata" tra"ma* a Hemat)krit CH.t Nilai )rmal@ Pria @ 60J - 70 J SI "it @ 0(6 - 0(7 aita @ 37J - 67J SI "it @ 0*37 - 0(67 De$krip$i@ Hemat)krit me"!"ka per$eta$e $el #arah merah teha#ap )l"me #arah t)tal* Implika$i kliik@ F Pe"r"a ilai H.t mer"paka i#ikat)r aemia Ckarea +er+a'ai $e+a+( reak$i hem)litik( le"kemia( $ir)$i$( kehila'a +a%ak #arah #a
hipertir)i#* Pe"r"a H.t $e+e$ar 30J me"!"kka pa$ie me'alami aemia $e#a' hi''a parah* F Pei'kata ilai H.t #apat ter!a#i pa#a eritr)$it)$i$( #ehi#ra$i( ker"$aka par"-par" kr)ik( p)li$itemia #a $%)k* F Nilai H.t +ia$a%a $e+a#i' #e'a !"mlah $el #arah merah pa#a "k"ra eritr)$it )rmal( ke."ali pa#a ka$"$ aemia makr)$itik ata" mikr)$itik* F Pa#a pa$ie aemia karea kek"ra'a +e$i C"k"ra $el #arah merah le+ih ke.il( ilai H.t aka ter"k"r le+ih re#ah karea $el mikr)$itik terk"mp"l pa#a )l"me %a' le+ih ke.il( ?ala"p" !"mlah $el #arah merah terlihat )rmal* F Nilai )rmal H.t a#alah $ekitar 3 kali ilai hem)'l)+i* F Sat" "it #arah aka mei'katka H.t 2J - 6J* 5akt)r pe''a''" F I#ii#" %a' ti''al pa#a #atara ti''i memiliki ilai H.t %a' ti''i #emikia !"'a H+ #a $el #arah merah%a* F N)rmal%a( H.t aka $e#ikit me"r" pa#a hi#remia fi
$i)l)'i$ pa#a kehamila ./ | Pedoman Interpretasi Data Klinik
F Nilai H.t )rmal +eraria$i $e$"ai "m"r #a !e#er* Nilai )rmal "t"k +a%i le+ih ti''i karea +a%i +ar" lahir memiliki +a%ak $el makr)$itik* Nilai H.t pa#a ?aita +ia$a%a $e#ikit le+ih re#ah #i+a#i'ka laki-laki* F /"'a ter#apat ke.e#er"'a ilai H.t %a' le+ih re#ah pa#a kel)mp)k "m"r le+ih #ari 0 tah"( terkait #e'a ilai $el #arah merah %a' le+ih re#ah pa#a kel)mp)k "m"r ii* F Dehi#ra$i parah karea +er+a'ai $e+a+ mei'katka ilai H.t* Hal %a' har"$ #i?a$pa#ai Nilai H.t 20J #apat me%e+a+ka 'a'al !at"' #a kematia H.t 0J terkait #e'a pem+ek"a #arah $p)ta + Hem)'l)+i CH+ Nilai )rmal @ Pria @ 13 - 1 ';#L SI "it @ (1 - 11(2 mm)l;L aita@ 12 - 1 ';#L SI "it @ 8(6 ( mm)l;L De$krip$i@ Hem)'l)+i a#alah k)mp)e %a' +er,"'$i $e+a'ai alat tra$p)rta$i )k$i'e CO 2
#a kar+) #i)k$i#a C9O 2
* H+ ter$"$" #ari 'l)+i Cempat ratai pr)tei
%a' ter#iri #ari #"a "it al,a #a #"a "it +eta #a heme Cme'a#"' at)m +e$i #a p)rph%ri@ $"at" pi'me merah* Pi'me +e$i hem)'l)+i +er'a+"' #e'a )k$i'e* Hem)'l)+i %a' me'a'k"t )k$i'e #arah C#alam arteri +er?ara merah tera' $e#a'ka hem)'l)+i %a' kehila'a )k$i'e C#alam ea +er?ara merah t"a* Sat" 'ram hem)'l)+i me'a'k"t 1(36 mL )k$i'e* Kapa$ita$ a'k"t ii +erh"+"'a #e'a ka#ar H+ +"ka !"mlah $el #arah merah* Pe"r"a pr)tei H+ )rmal tipe A1( A2( 5 C,etal #a S +erh"+"'a #e'a aemia $el $a+it* H+ !"'a +er,"'$i $e+a'ai #apar melal"i perpi#aha kl)ri#a ke#alam #a kel"ar $el #arah merah +er#a$arka ka#ar O 2
#alam pla$ma C"t"k tiap kl)ri#a %a' ma$"k ke#alam $el #arah merah( #ikel"arka $at" ai) H9O 3
* Peetapa aemia #i#a$arka pa#a ilai hem)'l)+i %a' +er+e#a $e.ara i#ii#"al karea +er+a'ai a#apta$i t"+"h Cmi$al%a keti''ia( pe%akit par"-par"( )lahra'a* Se.ara "m"m( !"mlah hem)'l)+i k"ra' #ari 12 'm;#L me"!"kka aemia* Pa#a peet"a $tat"$ aemia( !"mlah t)tal hem)'l)+i le+ih peti' #aripa#a !"mlah eritr)$it*
SUMBER : fle:///C:/Users/user/Downloads/PEDOMAN-INTERPRETASIDATA-KLINIK!d"
