MAKALAH HAKIKAT BANGSA DAN NEGARA NEGAR A KESATUAN KESATUAN RI Untuk Memenuhi Salah Satu Tugas Tugas Mata Pelajaran PKN
Disusun leh ! B"#e$
KATA KAT A PENGANTAR PENG ANTAR
Puji syukur senantiasa saya panjatkan kehadirat Tuhan Yang Maha Kuasa, karena atas Berkat dan Karunia-NYA, saya dapat menyusun dan menyelesaikan Makalah mengenai HAKIKAT BANGA !AN N" GA#A A#A K"AT$AN K"AT$AN #I% Makalah ini disusun &erdasarkan Buku Pendidikan Ke'arganegaraan yang men(an men (angk gkup up rua ruang ng lin lingku gkup p pad padaa asp aspekek-asp aspek, ek, Hak Hakika ikatt Ban Bangsa gsa !an Neg Negara% ara% !engan memahami aspek-aspek ruang lingkup terse&ut, diharapkan &agi semua )rang yang mem&a(a makalah ini, dapat menjadi terampil dan &erkarakter% em)ga em) ga makal makalaah ini dapat mem&erikan k)ntri&usi p)siti* dan &ermakna dalam dal am pr) pr)ses ses &el &elajar ajar dan pem pem&el &elajar ajaran% an% !ar !arii lu& lu&uk uk hat hatii say sayaa yan yang g ter terdala dalam, m, sangat disadari &ah'a makalah ini masih jauh dari sempurna% +leh se&a& itu, saya m)h)n maa* &ila ada sesuatu in*)rmasi yang salah dan kurang lengkap% aya juga mengh mengharapka arapkan n kritik dan saran dari para pem&a( pem&a(aa meng mengenai enai makah ini, sehingga saya dapat mem&uat ma m akalah yang le&ih &aik dikemudian hari%
atinunggal,
Penyusun
DA%TAR ISI
KATA KATA PENGANTAR PENG ANTAR %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%i %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%i DA%TAR ISI%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%ii %%%%%%%%%%%%%%%ii BAB I PENDAHULUAN %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
% .atar .ata r Belakang%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% Belakang%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% /% #umusan Masalah%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% Masalah%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% /%0 Tujuan%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% BAB II PEMBAHASAN %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%/
/% Memahami Hakikat Bangsa dan NK#I%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%/ /%/ Hakikat Bangsa dan $nsur-$nsur Ter&entuknya Ter&entuknya Bangsa%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%0 /%0 Hakikat Negara !an Bentuk-Bentuk Kenegaran%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%1 /%2 Pengertian, Tujuan !an 3ungsi NK#I%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% NK#I%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%% /%4 emangat Ke&angsaan Nasi)nalisme%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% Nasi)nalisme%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%2 %%%%%%%%%%%%%2 BAB III KRITIK DAN SARAN %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%5
0% Kesimpulan%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%5 0%/ Kritik dan aran%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% aran%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% 6 DA%TAR PUSTAKA %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%7
/
BAB I PENDAHULUAN
% .atar Belakang e&agai makhluk s)sial, setiap manusia mempunyai mempunyai ke(enderungan untuk untuk hidup &ersama dan &erkel)mp)k dengan sesamanya, serta mendiami suatu daerah terte te rtent ntu% u% e eke kel)m l)mp) p)k k ma manu nusia sia ya yang ng hi hidu dup p &e &ers rsam amaa di dise se&u &utt ma masy syara araka kat% t% Masyarakat yang mempunyai per&edaan dalam hal ras, suku, 'atak dan agama akan &erkumpul &ersama dalam tempat tertentu akan mem&entuk suatu &angsa% Tempat dari suatu &angsa &an gsa itu tinggal dise&ut negara% Perilaku P erilaku suatu &angsa harus diatur atau tunduk pada aturan yang &erlaku di negara yang ditempatinya% +leh se&a& itu, penulis mem&uat makalah yang &erjudul 8Hakekat Bangsa dan Negara9% Hal ini dimaksudkan agar kita le&ih &isa memahami tentang hakikat &angsa dan negara%
/% #umusan Masalah esuai dengan latar &elakan di atas, &e&rapa masalah yang akan di &ahas dalam makalah ini antara lain : % /% 0% 2% 4%
Apakah makna Memahami Hakikat Bangsa dan NK#I; NK#I ; Apa Hakikat Hakikat Bangsa Bangsa dan dan $nsur-$ $nsur-$nsur nsur Ter& Ter&entukn entuknya ya Bangsa; Bangsa; Apa Hakikat Hakikat Negara Negara !an Bentuk-Bent Bentuk-Bentuk uk Kenegaran; Kenegaran; Apa Peng Pengerti ertian, an, Tuju Tujuan an !an 3ung 3ungsi si NK#I; NK#I; Bagaim Bagaimana ana emang emangat at Ke&angs Ke&angsaan aan Nasi)n Nasi)nalis alisme; me;
&'( Tujuan % Mengetahui Mengetahui Makna Memahami Memahami Hakikat Hakikat Bangsa dan NK#I /% Mengetahui Mengetahui Hakikat Hakikat Bangsa Bangsa dan $nsur-$ $nsur-$nsur nsur Ter& Ter&entuk entuknya nya Bangsa Bangsa 0 Menget Mengetahu ahuii Hakikat Hakikat Negar Negaraa dan Bentu Bentuk-B k-Bentu entuk k Kenega Kenegaran ran 2 Menget Mengetahu ahuii Penger Pengertia tian, n, Tuju Tujuan an !an !an 3ung 3ungsi si NK#I NK#I 4 Menget Mengetahu ahuii ema emanga ngatt Ke&a Ke&angs ngsaan aan Nasi)n Nasi)nali alisme sme
BAB II PEMBAHASAN
&') Memahami Memahami Hakikat Hakikat Bangsa *an NKRI NKRI a+ Manusia
Manu Ma nusi siaa
di(i di (ipt ptak akan an )l )leh eh Tu Tuha han n
Yang Ma Maha ha "s "saa
memi me mili liki ki
kedudukan dan marta&at yang paling tinggi diantar makhluk lain (iptaan Nya% Manusia di&erikan akal dan pikiran sehingga dalam k)ndisi tertentu mampu mam pu mem memenu enuhi hi has hasrat rat dan ke& ke&utu utuhan han hid hidupn upnya% ya% Kem Kemudi udian, an, set setiap iap manusi man usiaa dil dilahi ahirkan rkan dal dalam am kea keadaan daan mer merdek dekaa dan mem mempun punya yaii hak sert sertaa marta&at yang sama% Manu Ma nusia sia &e &eras rasal al da dari ri &a &aha hasa sa san sansek sekert erta, a, ya yait itu u ma manu nu%% Arti rtiny nyaa &erpikir dan &erakal &udi% !alam sejarah h)m) &erarti manusia% Manusia didalam
pergaulan
hidupny nyaa
ditak akd dirkan
se& se &ag agai ai
mak akh hluk
s)sial% Arist,teles <062-0// M=, salah se)rang *ilsu* yunani mengatakan &ah'a manusia itu makhluk yang &ergaul, &ergaul, &ermasyarakat%
-+ Mas.a Mas.arak rakat at / Ban Bangsa gsa
Masyarakat adalah persatuan manusia yang tim&ul dari k)drat yang sama% Mereka hidup &ersama dalam &er&agai hu&ungan antara indi>idu yang &er&eda ? &eda tingkatannya% Kehidupan &ersama itu dapat &er&entuk desa, k)ta, daerah, dan Negara% Pada umumnya ada tiga ma(am g)l)ngan masyarakat, yaitu se&agai &erikut : a= G)l)ng G)l)ngan an yang yang &erdas &erdasark arkan an hu&ung hu&ungan an kekelu kekeluarg argaan, aan, perkumpu perkumpulan lan keluarga, suami-istri
/
Bangsa adalah sekel)mp)k manusia @ )rang yang memiliki hal ? hal &erikut% a= &= (= d= e= *= #+
(ita-(ita (ita-(ita &ersama &ersama yang yang mengika mengikatt dan menjadi menjadi satu kesatuan kesatuan perasaan senasi& sepenanggungan kara karakt kter er yang yang sama sama adat adat istiad istiadat at @ &uday &udayaa yang yang sama sama satu satu kes kesat atan an 'il 'ilay ayah ah ter)ga ter)ganis nisir ir dalam dalam satu 'ilaya 'ilayah h huku hukum m
Negara
Istilah Negara merup merupakan akan terjemah terjemahan an dari de staat <&elan <&elanda=, da=, the statee
stat) stat )
dan der
staat
e, eksekuti*, yudikati*= yang merupakan alat untuk men(apai kepentingan &ersama, sedangkan Negara dalam arti luas adalah kesa ke satu tuan an
s)(i s) (ial al
yan ang g
meng me ngat atur ur,,
memi me mimp mpin in,,
dan da n
meng me ngk) k))r )rdi dina nasi si
masyarak masy arakat at sup supaya aya dap dapat at hid hidup up 'aja 'ajarr dan &er &erkem kem&an &ang g teru terus% s% !al !alam am meng me ngem em&a &an n
tuga tu gasn sny ya,
Nega Ne gara ra
meml me mlik ikii
apar ap arat atur ur
Nega Ne gara ra
deng de ngan an
'e'enangnya
&'& Hakikat Bangsa *an Unsur0Unsur Unsur0Unsur Ter-entukn.a Ter-entukn.a Bangsa Bangsa a' Ter-en r-entu tukn kn.a .a Bang Bangsa sa
Peng Pe ngert ertia ian n &a &ang ngsa sa ya yang ng di dike kemu mukak kakan an se( se(ara ara un unik ik )l )leh eh Ben An*ers,n1 dapat ditelaah le&ih lanjut mngenai pr)ses dan unsur-unsur An*ers,n1 ers,n1 ilmu' pem&entuknya% Menurut pengamatan Ben An* ilmu'an an p)lit p)litik ik
dari da ri un uni> i>ers ersita itass () ()rn rnel, el, &a &ang ngsa sa me meru rupa paka kan n k) k)mu muni nita tass p) p)li liti tik k ya yang ng di&ayangkan di&ay angkan dalam 'ilay 'ilayah ah yang jelas &atsny &atsnyaa dan &erda &erdaulat% ulat% Mengapa Mengapa 0
dikatakan se&agai k)munitas p)l)tik yang di&ayangkan; Karena suatu &angsa yang paling ke(il sekalipun, setiap indi>idunya tidak kenal satu sama lain% Begitupula dengn &angsa yang &esar sekalipun, yang jumlah angg an gg)t )taa at atau au pe pend ndud uduk ukny nyaa hi hing ngga ga rat ratus usan an ji ji'a 'a,, me memp mpuny unyai ai &a &atas tas 'ilayah yang relati* jelas% Kekuasaan dan 'e'enang suatu &angsa atas suat su atu u
'ila 'i lay yah
yan ang g
&erd &e rdau aula lat, t,
meru me rupa paka kan n
di&a di &a'a 'ah h
'e'e 'e 'ena nang ng
kene ke nega garaa raan n ata atau u Ne Nega gara ra ya yang ng me memp mpun unya yaii ke keku kuasa asaan an at atas as sel selur uruh uh 'ilayah dan &angsa terse&ut% = 3akt)r 3akt)r Pem&entu Pem&entukan kan Bangsa Bangsa Menurut Menurut !asar Identitas Identitas a=
Prim Pr im)r )rdi dial al,, yai aitu tu ik ikat atan an ke keke kera ra&a &ata tan n
&=
akral, kesamaan agama yang dianut )leh suatu masyarakat menim&ulkan ide)l)gi d)kttriner yang kuat dalam suatu masyarakat, sehingga keterkaitannya dapat mem&entuk &angsa negara%
(=
T)k) k)h, h, t) t)k) k)h h ya yang ng khari kharism smat atik ik &agi &agi ma masy syar arak akat at ak akan an me menj njad adii panutan untuk me'ujudkan misi-misi &angsa%
d=
eja e jara rah, h, sejar sejarah ah dan pe peng ngal alam aman an masa masa la lalu lu seper seperti ti pe pend nder erit itaa aan n aki& ak i&at at pe penj njaj ajah ahan an ak akan an me mela lahi hirk rkan an
s)li s) lida dari rita tass
sepenanggungan=% e=
Bhi hin nne neka ka Tungg ggal al Ik Ika, a, yai aitu tu *a *akt kt) )r kes esad adar aran an an anta tara rang ngg) g)ta ta masyarakat mengenai pentingnya persatuan dan &er&agai per&edaan%
*=
Perkem&angan
"k)n)mi,
perkem&angan
ek)n)mi
yang
terspesi ters pesialis alisasi asi sesu sesuai ai ke& ke&utu utuhan han masy masyarak arakat at aka akan n men mening ingkat katkan kan mutu dan >ariasi ke&utuhan masyarakat yang lain% g=
Kel elem em& &ag agaa aan n,
.em em&a &ag gaa-le lem m&a &aga ga
pem pe mer erin inta taha han n
dan da n
p)li p) liti tik k
mempertemukan &er&agai kepentingan di kalangan masyarakat% /= 3akt)r 3akt)r Pem&entuk Pem&entuk Bangsa Bangsa Menurut Menurut egi egi +rgan +rganisasi isasi a=
Nega Ne gara ra se& se&ag agai ai +r +rga gani nisa sasi si Ke Keku kuas asaa aan n
&=
Negara se&agai +rganisasi P)litik
(=
Nega Ne gara ra !it !itin inja jau u dari dari e egi gi +r +rga gani nisas sasii Kesu Kesusil silaa aan n
d=
Negara !itinjau dari egi Integritas antara Pemerintah dan #akyat
2
-' Ter-en r-entu tukn kn.a .a Nega Negara ra = $nsu $nsurr-$n $nsu surr Nega Negara ra enheim dan Menu Menuru rutt para para ahli ahli Nega Negara ra,, anta antara ra lain lain 22enh Lauter2a#ht1 tiga unsur p)k)k terse&ut adalah se&agai &erikut:
a=
rakyat atau masyarakat #akyat adalah semua )rang yang &erdiam di dalam Negara suatu Negara atau menjadi penghuni Negara% #akyat merupakan unsur terpenting dari Negara% Pengel)mp)kan #akyat Pendud Penduduk uk dan &ukan &ukan pendu penduduk duk <&erda <&erdasark sarkan an hu&ung hu&ungann annya ya dengan dengan 'ilay 'ilayah ah dan Negara= Negara=%Pe %Pendu nduduk duk adalah adalah mereka mereka yang yang &ertempat tinggal tetap atau &erd)m)sili tetap di dalam 'ilayah Negara
perjalanan 'isata didalam 'ilayah% Carga rga Nega Negara ra dan &ukan ukan 'arg arga
Neg Negara ara
<&er <&erda dasa sark rkan an
hu&ungannya dengan pemerintah Negara=%Carga Negara adalah merek merekaa yang yang &erd &erdasa asark rkan an huku hukum m meru merupa pakan kan angg angg)t )taa dari dari Negara
undang-undang
diakui
se&agai
'arga
Negara=% Bukan 'arga Negara <)rang asing= adalah mereka yang mengakui Negara lain se&agai negaranya% &=
'ilayah @ daerah, meliputi udara, darat, dan perairan
&erkuasa penuh terhadap kekayaan yang yang ada dildalamnya &erkuasa mengusir )rang-)rang yang &ukan 'arga negaranya dalam 'ilayah terse&ut &ila tidak iin dari Negara itu%
Pem&agian Cilayah
4
% !aratan Pem&atasan antara Negara dapat dapat &erupa hal-hal &erikut% a% Batas alam% Misalny Misalnyaa sungai, sungai, danau danau,, pegunun pegunungan, gan, atau lem&ah lem&ah%% &% Batas &uatan, misalnya Pagar tem&)k, pagar ka'at &erduri% (% Batas menur menurut ut ge)*i ge)*isika, sika, misalny misalnyaa lintan lintang g utara @ selatan selatan , &ujur timur @ &arat% /% .autan Cilayah laut suatu Negara ialah semua perairan, lautanh, dan sungai sun gai yan yang g &er &erada ada dal dalam am &at &atas-& as-&atas atas Neg Negara ara
#es Nulliu Nullius, s, yaitu yaitu lautan lautan dapat dapat dimilk dimilkki ki )leh )leh Negara Negara karena karena
tidak ada yang memlikinya% #es K)mmunis, yaitu laut merupakan milik &ersama masyarakat dunia% +leh karena itu, tidak dapat dimilkki )leh Negara mana pun% ekarang masalah kelautan telah memper)leh kepastian hukum
melalui 8K)n*erensi Hukum .aut Internasi)nal III9, 1 !esem&er 76/ yang diselenggarakan )leh PBB di M)nteg) Bay, amai(a, yang ya ng di ditan tanda datan tanga gani ni 7 ne nega gara ra pe peser serta ta%% K) K)n* n*ere erens nsii te terse rse&u &utt menghasilkan &atas-&atas 'ilayah kenegaraan, yaitu :
.autt Ter .au erit) it)rial rial,, seti setiap ap neg negara ara mem memili iliki ki ked kedaul aulatan atan atas lau lautt terit)rial sele&ar / mil laut yang diukur &erdasarkan garis lurus yang ditarik ditarik dari garis dasar <&ase line= garis pantai ke arah laut &e&as%
D)na Berse&elahan, dalam daerah ini negara pantai <()stal state= dapat mengam&il tindakan &agi pihak pihak-pihak -pihak yang melan melanggar ggar
E
ketentuan-k keten tuan-ketentu etentuan an &erdas &erdasarkan arkan unda undang-un ng-undang dang &ea-(u &ea-(ukain, kain, *iskal, imigrasi, dan keterti&an negara yang &ersangkutan%
D)naa "k) D)n "k)n)m n)mii "ks "ksklu klusi* si*
.andas .an das Ben Benua, ua, dal dalam am 'il 'ilaya ayah h D" D"" " ini ini,, neg negara ara pan pantai tai &)l &)leh eh mengadakan ekspl)itasi dan ekspl)rasi kekayaan alam dengan persyaratan harus mem&agikan keuntungan dengan masyarakat internasi)nal%
0% $dara Bata Ba tass 'i 'ilay layah ah ud udar araa me menj njad adii ma masal salah ah,, ka kare rena na ter terda dapa patt &e&erapa aliran pemikiran yang dikel)mp)kkan atas dua &agian, yaitu :
Aliran $dara Be&as
Aliran ini dilengkapi )leh tiga ma(am pendapatan, yaitu : a%
Ke&e&asan ruang udara tanpa &atas%
&%
Ke&e&asan ruang udara yang dilengkapi )leh hak khusus dari negara k)l)ng%
(%
Ke&e Ke &e&a &asa san n rua ruang ng ud udar araa dil dilen eng gka kap pi )n )naa ter terit it) )ri rial al da dari ri ne negr graa k)l)ng untuk dapat dilaksanakan% Aliran Kedaulatan atas $dara di Atas Cilayah Negaranya
Aliran ini mem&agi diri ke dalam tiga pendapat, yaitu:
Negara k)l)ng &erdaulat penuh dalam ketinggian ketinggian tertentu% Negara k)l)ng &erdaulat penuh di&atasi di&atasi )leh na>igasi asing% Negara k)l)ng &erdaulat penuh tanpa &atas% &atas%
Cilayah "kstraterit)rial Berdasarkan Berda sarkan ketent ketentuan uan huku hukum m intern internasi)na asi)nal, l, yang termasuk 'ilaya 'il ayah h eks ekstrat traterit erit)ri )rial al ada adalah lah 'il 'ilaya ayah h di man manaa kap kapal-k al-kapa apall lau lautt yang &er&endera negara tertentu sedang &erlayar di lautan &e&as, pesa'at-pesa'at ter&ang yang sedang mengangkasa di atas lautan
5
&e&as di &a'ah identitas negara tertentu dan tempat atau gedung per'akilan dipl)matik suatu negara tertentu%
(=
Pem emer erin inta tah h yan ang g &er erd dau aula latt Pemerintahan yang &erdaulat memiliki arti se&agai &erikut : % !al !alam am arti luas, merupa merupakan kan ga&ung ga&ungan an antara antara lem&aga lem&aga legislat legislati*, i*, eksekuti*, dan yudikati*% /% !alam arti sempi sempit, t, hanya hanya men(ak men(akup up lem&ag lem&agaa eksekuti eksekuti*% *% Istilah kedaulatan merupakan terjemahan dari superanus <.atin=,
s)>ereignty s)>er eignty ran s)>ranus us e s)u>erainete rainete
Te)ri Kedaulatan Tuhan
Te)ri Te )ri Kedaulatan #aja #aj a Asal Mula Te Terjadinya rjadinya Negara
Terjadinya Te rjadinya Negara se(ara Primer
Terjadinya Te rjadinya Negara se(ara ekunder
Terjadinya Te rjadinya Negara Berdasarkan 3akta ejarah
Terjadinya Te rjadinya Negara Berdasarkan Pendekatan T) T)ritis ritis Thomas Hobbes H)&)s menggam&arkan keadaan manusia se&agai serigala &agi sesamanya
*ilsu* dari Inggris dengan pandangan empirisme% Ia sering dise&ut se&agai t)k)h yang mem&erikan titik terang dalam perkem&angan psik)l)gi% Te Te)ri )ri yang sangat penting darinya adalah tentang gejala keji'aa keji 'aan n ada adalah lah &ah &ah'a 'a ji' ji'aa itu pad padaa saat mu mula-m la-mula ula sese sese)ra )rang ng dilahirkan masih &ersih &agaikan se&uah 8ta&ula rasa9
6
Montesquieu 4har 4h arles les0L 0L,u ,uis is *e Se Se#,n #,n*a *at1 t1 Ba Bar, r,n n *e La Br Br5* 5*ee et *e M,ntes6uieu < <6 6 an anua uari ri E E67 67 ? 1 3e 3e&r &rua uari ri 5 544 44=, =, ata atau u le& le&ih ih
dikenal dengan M,ntes6uieu, adalah pemikir p)litik Peran(is yang hidup pada "ra Pen(erahan
3a#6 3a #6ue uess
R,u R, uss ssea eau u a,
/6
uni
5/
?
"rmen) "rm en)n>i n>ille, lle, / uly 55 556= 6= adal adalah ah se) se)ran rang g t)k t)k)h )h *il) *il)s)*i s)*i &esa &esar, r, penulis and k)mp)ser pada a&ad pen(erahan% Pemikiran *il)s)*inya mempengaruhi mempen garuhi re>)l re>)lusi usi Peran( Peran(is, is, perke perkem&ang m&angan an p)liti p)litika ka m)de m)dern rn dan da n da dasar sar pe pemi miki kiran ran ed eduk ukas asi% i% Ka Kary ryaa n) n)>e >eln lnya ya,, "m "mile ile,, ata atau u +n "du(ati)n yang dinilai merupakan karyanya yang terpenting adalah tulis tu lisan an ku kun( n(ii pa pada da p) p)k) k)k k pe pend ndid idik ikan an ke ke'a 'arg rgan anega egara raan an ya yang ng seut se utuh uhny nya% a% u uli lie, e, )u la
n)u> n) u>el elle le
HFl) HF l)s se, e,
n)>e n) >ell
sent se ntim imen enta tall
tulisannya adalah karya penting yang mend)r)ng pengem&angan era pre-r)manti(ism dan r)manti(ism di &idang tulisan *iksi%
7
&'( Hakikat Hakikat Negara Dan Bentuk0Bentuk Bentuk0Bentuk Kenegaran Kenegaran a'
Negara Kesatuan 7Unitarusme+
Negara kesatuan suatu Negara yang mereka dan &erdaulat, hanya ada satu pem pemeri erintah ntah
-' Negar Negara a Seri Serika katt 7%e* 7%e*era eral+ l+
Negara serikat <*ederasi= adalah suatu Negara yang merupakan ga&ungan dari &e&erapa Negara &agian dari Negara serikat itu% Artinya, suatu negara yang merdeka dan &erdaulat serta &erdiri sendiri kemudian mengga&ungkan diri dalam suatu negara serikat sehingga menjadi negara &agian yang melepaskan se&agian kekuasaannya kepada negara serikat itu%
#' Be Bent ntuk uk Ke Kene negar garaan aan Lain Lainn. n.a a
Bentuk kenegaraan lainnya di dunia di antaranya se&agai &erikut : % Negara !)mini)n Negara d)mini)n adalah suatu negara yang tadinya daerah jajahan Inggris yang telah merdeka dan &erdaulat, termasuk menguru p)litik ke dalam dan ke luar negeri% /% Nega Negara ra Pr) Pr)te tekt kt)r )rat at Negara pr)tekt)rat adalah suatu negara yang &erada di &a'ah lindun lin dungan gan
1
Negara uni adalah dua atau le&ih negara yang mesing-masing merdeka dan &erdaulat tetapi mempunyai satu kepala negara yang sama%
$nii #i $n #iil il,, yai aitu tu ap apa& a&il ilaa ne nega gara ra-n -neg egar araa it itu u me memi mili liki ki al alat at kele ke leng ngka kapa pan n
dan da n
meng me ngur urus us
kepe ke pent ntin inga gan n
&ers &e rsam amaa
sesu se suai ai
kesepakatan yang telah ditentukan le&ih dahulu%
$ni Pers)nil, yaitu apa&ila hanya kepala negara saja yang sama, sedangkan kepentingan dan alat kelengkapannya &er&eda%
$ni ui Generis, yaitu &entuk lain dari uni riil dan uni pers)nil%
2% Mand Mandat at dan dan Trust rust Bentuk Bentu k negara negara-negara -negara mandat dan trust diatur dan dia'asi )leh !e'an Per'akilan PBB% Negara &ekas jajahan yang kalah perang dalam Perang !unia II, kemu kemudian dian diatur )leh pemerintah per'alian per'alian dengan den gan pen penga' ga'asan asan k)m k)misi isi Man Mandat dat PBB dise dise&ut &ut neg negara ara Man Mandat dat%% edangkan edan gkan negaranegara-negara negara yang pemeri pemerintahan ntahannya nya dia'a dia'asi si !e'an Per'akilan PBB dise&ut negara Trust%
&'8 Pengertian1 Tujuan Dan %ungsi NKRI a% Pengertian NKRI
Menu Me nuru rutt $$ $$! ! 7 724 24 pa pasal sal ay ayat at , Ne Nega gara ra In Ind) d)ne nesia sia ad adala alah h Negara kesatuan yang &er&entuk repu&lik% elanjutnya, Negara Ind)nesia dikenal dengan nama Negara Kesatuan #epu&lik Ind)nesia
pah aham am
inte in tegr gral alis isti tik, k,
seti se tiap ap
unsu surr
mera me rasa sa
&erke'aji&an untuk men(iptakan keselamatan, kesejahteraan, dan ke&ahagiaan &ersama% .e&ih jelasnya adalah se&agai &erikut : % Negara merup merupakan akan suatu susun susunan an masyarak masyarakat at yang yang integral integral%% /% em emua ua g)l)nga g)l)ngan n &ag &agian ian,, &ag &agian ian dan angg)tany angg)tanyaa &er &erhu& hu&ung ungan an erat dan merupakan persatuan masyarakat yang )rganis% 0% Pe Perh rhim impu punan nan &a &ang ngsa sa me meru rupa paka kan n ha hall te terp rpent entin ing g da dalam lam ke kehi hidu dupa pan n &ersama%
2% Neg Negara ara tidak tidak memihak memihak atau menjami menjamin n kepentin kepentingan gan g)l)n g)l)ngan gan atau perse)rangan% 4% Negara tidak meng mengangga anggap p kepentin kepentingan gan sese)rang sese)rangan an se&agai se&agai pusat% pusat% Negara menjamin keselamatan hidup &angsa seluruhnya se&agai suatu kesatuan yang tidak dapat dipisahkan% Berdasarkan rangkaian terjadinya negara #I, dapat disimpulkan &ah'a pengertian Negara Kesatuan #epu&lik Ind)nesia
-' Tujuan juan NKR NKRI
Tujuan Tu juan Negara repu& repu&li( li( Ind)n Ind)nesia esia ter(ant ter(antum um didalam undangundang dasar Negara Ind)nesia, yaitu pada pem&ukaan $$! 724 yang &er&unyi untuk untuk mem&entuk suatu pemerintahan Negara Ind)nesia yang melin me lindu dung ngii se sege gena nap p &a &ang ngsa sa In Ind) d)ne nesia sia da dan n sel selur uruu uuh h tum tumpa pah h da darah rah Ind)nesia Ind) nesia dan untu untuk k memaju memajukan kan keseja kesejahteraan hteraan umum, men(erd men(erdaskan askan kehi ke hidu dupa pan n &a &ang ngsa sa,, da dan n ik ikut ut me melak laksan sanak akan an ke kete terti rti&a &an n du duni niaa ya yang ng &erdasarkan kemerdekaan, perdamaian a&adi, dan keadilan s)(ial%% denga &erdasarkan kepada ketuhanan Yang Maha "saJ kemanusiaan yanga dil dan &erada&J persatuan Ind)nesiaJ dan kerakyatan yang dipimpin )leh hikmat ke&ijaksanaan dalam permusya'aratuan@per'akilan serta dengan me'ujudkan suatu keadilan s)(ial &agi seluruh rakyat Ind)nesia9 Tujuan Negara menurut &e&erapa ajaran ahli kenegaraan : % Aj Ajar aran an Pl Plat at), ), ne nega gara ra &e &ert rtuj ujan an un untu tuk k me me'u 'uju judk dkan an ke kesu susi sila laan an manusi man usia, a, se& se&aga agaii per perse) se)ran rangan gan di>idu idu== dan se& se&aga agaii mak makhlu hluk k s)sial%
/
/% Ne Nega gara ra ke keku kuasa asaan an,, me menu nuru rutt Ma Ma(h (hia ia>e >elli lli da dan n h han an Yang ng%% Ne Nega gara ra &ertujuan untuk memperluas kekuasaan semata-mata% #akyat harus rela &erk)r&an untuk men(apai kejayaan negara% 0% Ajaran Te)k Te)kratis ratis
Neg egar araa
Huku Hu kum, m,
neg egar araa
&er ertu tuju juan an
men eny yel elen engg ggar arak akan an
keterti&an hukum memuat hukum yang &erlaku di negara itu% E% Negara Kesejahteraan <'el*are state s)(ial ser>i(e state=, tujuan negara adalah me'ujudkan kesejahteraan umum%
#'
%ungsi NK NKRI
Be&erapa *ungsi mutlak dari setiap negara adalah : % Mela Melaksa ksanak nakan an penert penerti&a i&an n
pemi pe miki kiran ran
para pa ra
ahli ah li
kene ke nega garaa raan, n,
tuga tu gas-t s-tug ugas as
pemerintah dalam mengurus rumah tangga juga memiliki *ungi reguler dan *ungsi agent )* de>el)pment% % 3u 3un ngs gsii #eg #egul uler er !alam !al am hal ini ini,, pem pemerin erintah tah men menjala jalanka nkan n *un *ungsi gsinya nya den dengan gan pelaksanaan tugas yang mempunyai aki&at langsung ang dirasakan )leh seluruh masyarakat% a% Negara se&aga se&agaii p)liti(al p)liti(al state, yaitu pemeli pemeliharaan haraan ketena ketenangan ngan dan keterti&an, serta pertahanan dan keamanan% &% Negara se&agai dipl)matik, yaitu menjalankan kerukunan dan persaha&atan dengan negara-negara lain terutama negara tetangga%
0
(% Neg Negara ara se&agai se&agai sum&er sum&er hukum, hukum, yaitu yaitu pemerin pemerintah tah harus harus &er &ertin tindak dak adil terhadap 'arga negaranya melindungi hak@harta &enda setiap 'arganya dari gangguan angg)ta masyarakat lain% d% Ne Nega gara ra
se&a se &ag gai
admi ad min nit itra rati ti*, *,
pad adaa
haki ha kika katn tny ya
*un *u ngs gsii
inii in
meniti men itik&e k&erat ratkan kan pad padaa kek kekuat uatan an di tan tangan gan raky rakyat, at, pem pemerin erintah tah hanyaa men hany menerim erimaa pen pendel delega egasian sian yan yang g di& di&erik erikan an rak rakyat yat mel melalui alui 'akil-'akilnya di MP# dan !P#% /% 3ungsi 3ungsi Agent gent )* )* !e>e !e>el)p l)pmen mentt 3ungsi ini antara lain meliputi se&agai &erikut : a% e e&a &aga gaii ta& ta&il ilis isat at)r )r Pemerintah 'aji& melaksanakan *ungsi sta&ilisat)r seperti hal-hal &erikut ini% ta&ilitas P)litik ta&ilisasi "k)n)mi • ta&ilisasi )sial Budaya • &% e&agai in)>at)r •
Men(ip Men (iptak takan an ide ide-id -idee &ar &aru u teru terutama tama yan yang g &er &erhu& hu&ung ungan an deng de ngan an pe pem& m&an angu guna nan% n% !a !alam lam ke ketet tetap apan an MP MP# # #I N) N)m) m)r r I@MP#@77 I@MP #@777 7 dise&u dise&utkan tkan mengen mengenai ai hal-ha hal-hall pelimp pelimpahan ahan tugas dan 'e'enang kepada presiden untuk melaksanakan tugas-tugas pem&angunan%
&'9 Semangat Semangat Ke-angsaan Ke-angsaan Nasi,nalisme Nasi,nalisme $ntu $ntuk k mene menera rapk pkan an sema semang ngat at ke&a ke&ang ngsa saan an kepa kepada da gene genera rasi si muda muda,,
diperlukan prinsip-prinsip patri)tisme dan nasi)nalisme% Nasi)nalisme adalah suatu paham atau ajaran ajara n untuk men(intai &angsa dan negara atas kesadaran keangg)taan @ 'arga negara yang se(ara p)tensial &ersama-sama men(apai, mempertahankan, dan menga&dikan identitas, integritas, kemakmuran, dan kekuatan &angsanya% a%
Nasi)nalisme dalam arti sempit Nasi)nalisme dapat diartikan se&agai
perasaan
(inta
terhadap
&angsanya se(ara &erle&ih-le&ihan sehingga memandang rendah &angsa dan
2
suku
&angsa
lainnya%
Nasi)nalisme
dalam
arti
sempit
sering
dise&ut jing)isme atau (hau>inisme% &% Nasi)nalisme dalam arti luas Nasi)nalisme dalam pengertian inu dapat diartikan se&agai perasaan (inta dan &angga terhadap tanah air dan &angsanya, tanpa memandang &angsa lain le&ih rendah dari &angsa dan negaranya% (% Patri)tisme Patri) Patri)tism tismee adalah adalah semang semangat at dan ji'a ji'a yang yang dimili dimiliki ki )leh )leh sese)ra sese)rang ng untuk &erk)r&an @ rela &erk)r&an demi nama suatu &angsa atau negara% Keteladanan dapat di&erikan di &er&agai lingkungan kehidupan, seperti di lingkungan kehiduan keluarga, masyarakat, sek)lah, instansi pemerintah ataupun s'asta%
SIKAP :ANG SESUAI DENGAN NASINALISME DAN PATRITISME
L M"NAGA P"#AT$AN !AN K"AT$AN BANGA% L "TIA M"MAKAI P#+!$KI !A.AM !A.AM N"G"#I% L #".A B"#K+#BAN !"MI BANGA BANGA !AN N"GA#A% L BANGGA "BAGAI BANGA !AN B"#N"GA#A IN!+N"IA% L M"N!AH$.$KAN K"P"NTINGAN K"P"NTINGAN N"GA#A !AN BANGA !IAT !IATA A K"P"NTINGAN P#IBA!I L M"NAGA NAMA BAIK BANGA !AN N"GA#A% L B"#P#"T B"#P#"TAI AI !A.AM !A.AM B"#BAGAI BI!ANG $NT$K $NT$K M"NGHA#$MKAN NAMA BANGA !AN N"GA#A% L "TIA K"P K"PA!A A!A BANGA !AN N"GA#A T"#$T T"#$TAMA AMA !A.AM M"NGHA!API MA$KNYA !AMPAK N"GATI3 G.+BA.IAI K" IN!+N"IA %
4
SIKAP :ANG TIDAK SESUAI DENGAN NASINALISME DAN PATRITISME
L EGISME
ikap mementingkan diri sendiri% L EKSTRIMISME
ikap keras mempertahankan pendirian dgn menghalalkan segala (ara untuk men(apai tujuan pri&adi% L TERRISME
tindakan sistematis yang &ertujuan men(iptakan kepanikan, keresahan dan suasana tidak aman dalam masyarakat% L PRIMRDIALISME
sikap mementingkan daerah, suku, agama ,ras ,antar g)l)ngan sendiri % L SEPARATISME
ikap yang ingin memisahkan diri dari NK#I L PR;INSINALISME
ikap yang hanya mementingkan pr)pinsinya sendiri dan t idak mempedulikan kepentingan pr)pinsi lain%
E
BAB III KESIMPULAN DAN SARAN
(') Kesim2u Kesim2ulan lan Manusia Manusia &erasal dari &ahasa sansekerta, sansekerta, yaitu manu% manu% Artinya Artinya &erpikir &erpikir
dan &eraka &erakall &udi% &udi% !alam !alam sejarah sejarahh)m h)m) ) &erarti &erarti manusi manusia% a% Manusi Manusiaa didalam didalam pergaulan hidupnya ditakdirkan se&agai makhluk s)(ial%Arist)teles <062-0// M=, salah se)rang *ilsu* yunani mengatakn &ah'a manusia itu makhluk yang &ergaul, &ermasyarakat% Bangsa adalah sekel)mp)k manusia @ )rang yang memiliki (ita-(ita &ersama yang mengikat dan menjadi satu kesatuan, perasaan senasi& sepenanggu sepenanggungan, ngan, karakter yang sama, adat adat istiadat istiadat @ &udaya &udaya yang sama, satu kesatan 'ilayah,ter)ganisir dalam satu 'ilayah hukum% Istilah Istilah Negara Negara merupa merupakan kan terjema terjemahan han dari dari de staat<& staat<&elan elanda= da=,, the state state
stat) stat)
dan dan der
staat
5
Ind)nesia, mendahulukan kepentingan &angsa dan negara di atas kepentingan pri&adi, menjaga nama &aik &angsa dan negara, &erprestasi dalam &er&agai &idang untuk mengharumkan nama &angsa, dan setia kepada&angsa dan negara terutama dalam menghadapi masuknya dampak negati* gl)&alisasi ke Ind)nesia ikap yang tidak sesuai dengan nasi)lisme dan patri)tisme antara lain eg) eg)ism isme, eksr eksrim imis isme me,,
ter) ter)ri rism sme, e,
prim) rim)rd rdia iali lism sme, e,
sepa separa rati tism sme, e,
pr)pinsi)nalisme% ('& Kritik Kritik *an Saran Saran Penyusunan materi dalam makalah ini sudah (ukup &aik, namun masih
&anyak memiliki kekurangan khususnya kelengkapan materi% $ntuk itu penulis mengharapakan kritik dan saran dari para pem&a(a agara kelak penulis dapat mem&uat makalah yang le&ih &aik lagi%
6
DA%TAR PUSTAKA
!epdiknas%
7
