Lidhja e Matematikes Me Lendet e Tjera

Lidhja e matematikesme lendet e tjera

#MesueseAurela #MesueseAurela

PROJEKT Lenda: Mateamtike Klasa: 8-te Viti shkollor 2015-2016

TEMA :

“Lidhja e matematikes me lendet e tjera ”

PUNOI: PRANOI : 1 e g a P

#MesueseAurela


Matematika ne GjeografidheHistori o Arkitekture o Gjuhe (Matematikagjuhesore) o Histori o Kimi o Muzike o Biologji o Mjeksi o Fizike o

2 e g a P




Matematikadallohetngashkencattjerapërnjëlidhjetëveçantëqëkaajo me realitetin.Ajoështë e njënatyretëpastërintelektuale, e bazuarteknjëseriaksiomashtëdeklaruaratëvërteta (do tëthotëqëaksiomatnuk i janënënshtruarasnjëeksperienceporjanëtëfrymëzuarangaeksperienca) osembidisaligjepërkohësishttëpranuara. Njëpohimmatematikor – i i quajturpërgjithësishtteoremëosepropozicionkonsiderohet i vërtetënëseprocesiivërtetimit formal qëpërcaktonvlefshmërinë e sajrespektonnjëstrukturëarsyetueselogjike-deduktive. Statistikaështëshkencaqëstudionmarrjen, organizimin, analizimindheinterpretiminendryshimevesasiorenëzhvillimineshoqërisë, analizimindheinterpretiminendryshimevesasiorenëzhvilli mineshoqërisë, tëekonomisë, tëkulturësetj, dukembledhurtëdhënanumërorepër to, tëcilatgrupohenepërpunohen me Disastudiues e identifikojnëorigjinënestatistikave në1663, me publikiminnatyrordhepolitiktë publikiminnatyrordhepolitiktë “VëzhgimetmbiLigjet e Vdekshmërisë”nga Vdekshmërisë”nga John Graunt.Aplikimet e hershme e tëmenduaritstatistikorsillejrrethnevojavetështetevenëbazëtëpolitikësnëtëdhënatdemo grafikedheekonomike.Shtrirja e disiplinëssëstatistikavezgjerohetnëfillimtëshekulli disipli nëssëstatistikavezgjerohetnëfillimtëshekullittë ttë 19për tëpërfshirëmbledhjendheanalizën e tëdhënavenëpërgjithësi. Sot, statistikapërdoretgjerësishtnëbiznes, qeveri, dheshkencatnatyroredheshoqërore

3 e g a P



1. Lidhja e matematikës me fizikën Matematikën me fizikën e lidhinnjë sere formulashqeshërbejnëpërgjetjen e vleravetëmadhësivefizike (shpejtësia, rruga e përshkuar, masa, nxitimi,pesha, forcagravitacionale, forcatbashkevepruese). Këto formula kërkojnëpërdorimin e veprimevematematikore (sifaktorizime, shumëzime, pjesëtime, mbledhje, zbritje).Gjithashtufizikavënëpërdorimtëgjitha format e grafikëve FIZIKË & MATEMATIKË: 5 FORMULAT E PADUKSHME QË KOMANDOJNË HESHTUR BOTËN

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Teoria e ProspektitV(x,p) = v(x)w(p) RëniaeksponencialeN(t) RëniaeksponencialeN(t) = N0eN0e - λt EkuacioniDoplerΔλ/ λ = v/c Ekuacioni I Dirakut (cα pÌ‚ + Βmc2) ψ = iâ„•δψ/δt Evolucioni i përbërëK = 2NuPK = u

Shembull: Fuqitë e dhjetësjanënjëveprimmatematikorqëpërdoretedhenëfizikëkurkemitëbëjmë me vlerashumëtëmëdhaoseshumëtëvogla. Fuqia e dhjetësnukpërdoretvetëmnëfizik, poredhenëkimi, biologji e shkencatëtjera.Shembujtëpërdorim s hkencatëtjera.Shembujtëpërdorimittëfuqivetëdhjetësjanë: ittëfuqivetëdhjetësjanë: masa e Tokës=6x10ne fuqite 24 24kg: Rrezja e Tokë s= 6400km=6.4 •10 ne fuqi te 24

Rrezja e Hënë s=1.7 •10ne fuqi te 6 m

Tëshkruarit e njënumrisiprodhim midis njënumritjetër, më I madhose I barabartë me 1 dhemë I vogël se 10, dhenjëfuqitë 10.

4 e g a P



Matematika ne gjuhe : Matematika ne lidhje me gjuhen. Ne gjuhe ne perdorimpresjen per tendarefjaletdhefjalitepor, presjaperdoretedhe ne matematike ne numrat me presje .p.sh. 0,5 :5,7 etj.. Gjithashtuedhekllapat (rrethoredhekatrore)tecilat ne gjuhe i perdorim per tevecuarfjaleosefjali ne matematike i perdorim ne shprehjetnumerike.Viza ne gjuheperdoret ne dialog kurse, ne lidhje me matemetikenvizaperdoret ne figuragjeometrike , segmente , drejteza , vizathyesore . Kemieshedy-pikeshinqe ne gjuheperdoret ne ligjerate ,kurnumerojmegjymtyre ne matematikeaiserbesiveprimi i pjestimit.

Shembull : Matematikagjuhësore ne gjuhët e Europes.

5 e g a P



Matematika ne Kimi : Si ne matematikeashtudhe ne kimitebejme me veprimetendryshmenumerikepra, ketungjasojnematematica me kimine. Ne kimikeminumranatyrore , jonatyrore , veprime me numra me presje , shumezime, pjesetime,fuqidheproblematendryshme . Gjithashtukimiakadheshume formula ashtusimatematika. Sintetizimi i elementit me numëratomik 117 ElementiUnunseptiumështëelementi i funditqëmbushperiodën e shtatëtëTabelësPeriodiketëElementëve. Ai do tëshkruhetsëshpejtimeselementëve me numëratomik 116 dhe 118 qëtashmëjanëzbuluar. Përveçkësaj, eksperimentetkanëprovuarnjërritjetëqëndrueshmërisëtëbërthamave me rritjen e neutroneveqë i përbëjnëato.

6 e g a P



Matematikane HistoridheGjeografi HistoridheGjeografi : Lidhja e matimatikes me historinakatebejvetem me numrat e datave , tedhenaveteluftrave (.p.sh. numri i ushtareve,tevrareve ) . Njengavizatimetmëtëfamshmetë Leonardo da Vinçit – Njeriu Njeriu Vitruvian – ështëcilësuarsishembull i përpjekjevepërtëbashkuarmatematikën, artindheshkencën.“Njeriu Vitruvian” ështëskicë e hollësishme e trupittënjeriut, e vizatuarnëqendërtënjëkatroridherrethi, me krahetdhekëmbët e shtrira.Krahëtdhekëmbëtprekinskajet e katroritdherrethit duke treguarstërgjatje, si per tëlënëtëkuptohet se njeriusfidoncdondrydhjedheështë i prirurtekapërcejëcdokufi, saponjekufizim i vendoset. Me këtëvizatim, Leonardo merrnëkonsideratethellësinëdhemadhësinëtrupore, simetrinëdhelidhjetgjeometrike, duke u bazuarnëidete e Vitruviusit – studiues, artist, projektues, inxhinjerdhearkitekt i lashtëromak

Matematika ne ndertimine Piramidave :

7 e g a P



Matematika ne Muzika : Matematika me muzikenlidhen me njeratjetrennganumratthyesore . Ne muzikkoha 6/8 , ne matematikeeshtenjenumerthyesor . - Sëpari, disahulumtimekanëdëshmuar se fëmijët duke luajturnë piano shpesh, tregojnëaftësitëpërmirësuaranëshkencatëaplikuara, nëzgjidhjen e problemeve (enigmave), duke luajtur shah apokryerjen e veprimevematematikore. - Sëdyti, nënjëanalizëtëveçantëkrahasuese – Nxënësi duke marrënjëkursmuziketregoirezultatemëtëmirarrethnjëmbëdhjetëpërqind mbimesatarennëmësim. - Më i zakonshëmdhemë i drejtëështëinterpretimigjeometrik i seksionittëartë (mesittëartë). - Njëndarje e njëlinjekreativedheimagjinarenëdypjesëtëpabarabartaquhetmesi i artë.DO = 1 -  RE = 8/9(~0.89) -  LA = 16/27(~0.59) -  MI = 64/81(~0.79) -  SI = -  FA = 3/4(~0.75) - 128/243(~0.53) -  SOL = 2/3(~0.66) -  DO = 1/2(0.5)

Matematika neArkitekture 8 e g a P

Lidhja e matematikes me arkitektureneshtefakti se arkitekturashpeshmerret me përpunimin e hapësirës, vëllimit, formes.Si dhedritës,

Lidhja e Matematikes Me Lendet e Tjera

Recommend Documents